De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1877 15 juli pagina 5

15 juli 1877 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER. STADSNIEUWS, Bij de Uitgevers Brix von Wahlberg, Theune & Co. verscheen de Quadrille Neerlandaise met muziek voor piano samengesteld door de leden der Vereéniging van Nederlandsehe onderwijzers in het dansen. Wygelooven, dat dit werkje dat slechts 80 cent kost, een gunstig onthaal vinden zal. De hooge regeering te Berlijn zal eerlang een schei kundig Laboratorium openen, waar alle soorten eet waren nauwkeurig onderzocht worden. De inwoners hebben slechts de verdachte waren iutezenden, om nauwkeurig te worden ingelicht aangaande de bestanddeelen en de wijze van samenstelling. Maar dit is niet alles. De regeering wil dergelyke inrichtingen in grooten getale in alle deelen van het land doen verrijzen en.... al degenen, die zich aan vervalsching van levensmiddelen schuldig maken ten allerstrengste vervolgen en straffen. Wij begeeren volstrekt niet, te beleven, dat Amster dam gcbcrlinisGcrd wordt, maar zouden ons zeer gelukkig achten te zien, dat door geheel ons land zulke krachtige maatregelen werden genomen als men in Pruisen voor bereidt tegen de schurkerijen, die thans veelal straffeloos gezondheid en leven bedreigen. Wij van onze zijde, zullen niet nalaten steeds op dit volksbelang bij uitnemendheid te wijzen. «GEZONDEN. Mijnheer de Redacteur l Als bewoaer der P. C. Hooftstraat, los ik deze week met groote verwondering ccne klacht, m een der bladen opgenomen, over onanngeuaracn reuk in deze straat. Noch ik, noch mijne buren, noch de kennissen; die ik in deze straat bezit, h bben tot nog toe, ons daarover te beklagen gchnd, en het is zoowel in huu naam als in den mijnen, dat ik u dit schrijf. Ik deponeer iiiiju adres aau uw bureau. Ik kan mij evenwel niet onthouden te denken aan een van die speculanten u la baisse, van wier handige ma noeuvres in der tijd de ondernemende huizenbouwers iu de Vondelstraat, nog vroeger in de Sarphatistraat eu de Plantage het slacht offer geworden zijn. De nieuwe huizen waren ruim, luchtig, elegant gebouwd, daarenboven niet duur; een zware concurrentie. Men moest er iets op uitvinden, men noemde ze ongezond eu tegen verminderde prijzen moesten do eerste moedige huurders gelokt worden, 't Is mogelijk, dat door bijzondere omstandigheden het een of auder huis onbewoonbaar is, het is voor de andere bewoners der straat toch eeue verrassing, wanneer zij zien hoe daar zoo on gevraagd, ongewcnscht, de handschoen voor hen opgenomen wordt, en voor diegenen, wier namen niet geheel en al vulgnir en onbe kend zijn kan het niet aangenaam zijn, hun adres in do courant voor onbewoonbaar en verpest te zien verklareu. Een bewoner der P. d oqftalraat, geen eigenaar van huizen. CORESPONDENTIE. Gredemandeerd is zeker niet juist; een woord demandare heeft 't Latijn niet; wel mandatare en dus'zou 't zeker moeten zijn: gemandateerd. Dit laatste woord dat toch zelden gebruikt wcrdt, is juist, maar klinkt te pedant voor een stuk, in lossen stijl geschreven. j (RED.) Stukken waarvan de naam des inzenders niet is opge geven, worden ter zijde gelegd. HH. Inzenders van advertentiën, die ons de plaats opgeven waar zij hunne annonce geplaatst wenschen te zien, gelieven te bedenken, dat dezelfde plaats maar aan ne advertentie kan gegeven worden en dat we zooveel mogelijk aan den eerstaanvragende de plaats geven, die hij wenscht. A l, , E K I, E I. Theehuizen zijn sints lang verdwenen; men gaat niet meer steelsgewijze eenige kopjes kostbare thee drinken met de noodige, bij iedere soort behoorende gebakjes. Daarna komen de Wijnhuizen voor den dag; ook van deze bestaat de naam nog en zelfs de bekende halve vaatjes aan weerszijden van de deur n; op den hoek van 't Kouingsplein, op den hoek van de Keizersgracht en Reguliersgracht hangt zelfs de druiventros uit en op den hoek van do Prinsengracht en Lauriergracht staat boven n deur van 't wijnhuis een ouwe.rwetsche roemer inet een trosje druiven er boven en op de andere deur een ouwerwetsche dikbuikige flesch; maar of er * wel heel veel wjjn in die huizen verkocht wordt, betwijfel ik: meer danv dat zeker een korreltje. Nu komen de Koffiehuizen; de naam bestaat nog, maar kofüe is zeker hetgeen daar het minst gedronken wordt. In onzen tyd hooren we het eerst van Bierhuizen en deze beantwoorden nu nog aan hun naam; want de kwaliteit en de prys van het bier bepalen zoowat den meerderen of minderen toeloop. Toch kan men in de .Bierhuizen ongeveer alles eten en drinken wat men begeert.' Bij de toenemende uitbreiding der stad zal 't aantal menschen, dat buitenshuis eet en drinkt, steeds toenemen en zoo zal ook 't aantal eet- en drinkhuizen aangroeien. De oprichting van zoogenaamde Choooladehuizen zal wel niet uitblijven. Enkele malen hoort men dien naam reeds, al ziet men hem haast niet. ? "Wandelende koffiehuizen zooals de machand de coco te Parjjs (en sedert n jaar ook te Londen) en de limonadler en limonadière met andere woorden de drankverkoopers van Frankrijk en Spanje, zooals onze marketentsters, ontbreken nog, maar zullen zich niet lang laten wachten. x Onzo Bierhuizen worden hoe langer hoe mooier, hoe langer hoe gezelliger. Daar zijn tuinen en daar is een sierlijke verlichting, daar zijn een enkele maal fonteinen soms wel wat zenuwachtig en ook 't schilderwerk blijft niet uit, om zoldering en muur te verderen. 't Eigenaardige voor bier is echter een kelder we zouden dien in 't Paleis voor Volksvlijt heel goed kunnen noemen, als 't bier er beter was. - In kelders offert men dan ook aan Gambrinus bij onze biervaders en voorbeelden de Duitschers. Zelfs staan die bier kelders soms onder bestuur van den staat of van de stad, evenals bijv. het badhuis te Scheveningen, dat door de gemeente geëxploiteerd wordt. Een der beroemdste bierkelders is die te Bremen onder het raadhuis. De staatscommissie heeft .daar onlang» in twee zalen de muren laten beschilderen en in eene daarvan o.a. de voornaamste dichters voorgesteld, die den wijn bezon gen : AjfAKBEON, HOEATIUS, MATTHJAS C/LAUDIUS en JOHANN VICTOE ScHEFFEL. Men ziet, er is voor de lief hebbers op het gebied van bierhuizen nog wel wat nieuws: vóór ondernemers: kelders met prachtig be schilderde muren en voor bezoakers: wyndrinken in een bierhuis. l EN EX7RA-XUMMEB. In een Parij sch dagblad leverde eene dame van grooten naam een roman als feuilleton. Zij werkte evenwel niet ijverig, en de copy was niet altoos present als men noodig had. Alles was beproefd, smeekingen, bedreigingen ... de dame ging haar ge wogen nonchalanten gang. Op een goeden morgen haar present exemplaar lezend, vindt zij onder de gemengde berichten deze kleinigheid: Mevrouw X (haar naam voluit) wordt verzocht het vervolg van haar roman aan de administratie van ons blad te' willen overhandigen. Zij zal 'dan tegelyk haar corset en haar nachtmuts kunnen medenemen, die in onze bureaux zijn blgven slingeren." Als een donderbui zag men haar eenige minuten later het kabinet van den Hoofdredacteur binnenstormen: 't Is een schandaal! 't Is ongehoord! Er is geen naam voor te bedenken! . . eene vrouw publiek zóó te beleedigen! . . Een proces . . wat zeg ik! Ik heb een broer, die officier van de Cavalerie is . . . .! Ik zal gewroken worden! . . Men liet hanr toorn uitrazen, toen legde men haar met veel excuses uit, dat men eene krijgsliet gebruikt had om hare luiheid te overwinnen. Het exemplaar, dat z\j ontvangen had, expres voor haar gedrukt, was het eenige dat het vreeselyke ge mengde bericht", bevatte. ' ONDER BEUBSBEZOEKEBS: Ik kan dus niet op die som rekenen? . . . Ziet ge, de tijden zyn slecht; en ik ben overladen met kosten en uitgaven van allerlei aard." Ik dacht, dat ge zoo zuinig waart?" Zuinig . . ik zal u eene mededeeling doen, die ge zeker niet verwacht: zoudt ge willen gelooven, dat ik eene schoone Circassische onderhoud ? " Gij, n getrouwd man hoe hebt ge u daartoe kunnen laten verleiden. En uw arme vrouw, als zij 'fc eans merkte.11 Zy weet het, en wat meer is, een gedeelte van haar privaatvermogen is er mee heengegaan. Hoe is het mogelijk!" Ik wil u niet langer nieuwsgierig maken; 't is eigen lijk ook te treurig om er over te schertsen. De zaak is deze: Ik had de dwaasheid voor 15000 francs Turksche rente te koopen. M\jne coupons worden niet be taald. Toch ontvangt altoos nog de Sultan eene civiele lijst van 24 millioen. Is het teveel gezegd, wanneer ik beweer dat mijne 15000 francs, die daaronder behooren, de uitgaven bekostigen van een der dametjes van den harem? Neen, nietwaar? Gij ziet dus dat ik, op mijn leeftijd, God betere 't, mij ruïneer voor eene kleine Cir cassische. " iïlacédoine van vruchten op Brandewijn. Men begint hiervoor te zorgen als de aardbeien rijp zijn, neemt evenveel suiker als vruchten, giet er franschen Brandewijn op, en vult naarmate de verdere vruchten komen steeds aan, altoos zorgende dat de vrucnten onder blijven en de flesschen goed sluitende. De vruch ten die men hiervoor gebruiken kan zijn vooral aardbeien, frambozen, moerbeien en kersen, verder morellen, prui men, perziken, abrikozen, druiven, a al b essen eu Jtruisbessen. Appels en peren moeten zeer zacht zijn en worden in vierdepartjes gesneden. Als men er nieuwe vruchten bijvoegt, roert men zeer voorzichtig met een lepel de suiker die nog niet geheel opgelcst is om, zorg dragende de aarbeien en andere zachte vruchten niet te kwetsen. Als de vruchten gezakt zijn is het mengsel goed. TOONEELNIEUWS. Onderzoekt alle dingen en behoudt het goede, gedachtig aan dat woord, heb ik een bezoek gebraeht aan de kleine Zomertheaters hier ter slede in de eerste plaats aan het theater Moriën. De twee Don Juans," zóó is de titel van het stuk dat ik dien avond zag vertoonen. Hoe gaarne ik niyne geachte lezers ook eene resumé' van het stuk zou geven, verg bet ditmaal niet van mij, want 't in niet mogelijk, 't is een samenstel van quodlibcts, coupletten, chansonnetteu enz., zonder bepaalde intrigue, alleen berekend om den aanschouwer eenige oogenblikkeu te doen lachen. Hls mij alweder opgevallen, dat het jammer is, dat Morrten niet in eene omgeving speelt, waar zijn talent beter kan uit komen, want of.ezien van dat hij naar mijn bescheidene mceuing, zijn rollen wat al te vrij opneemt en te veel fantaseer t,'blijft hij een artist in den volsten zin des woord, Hij kan voorstellen wat* hij wil; in welk karakter hij ook optreedt, hij stelt een type voor. Zijn mimiek, bewegingen, houding en tiem zijn steeds in overeenstemming met hetgeen bij voorstellen moet, tiet is waarlijk een verlies voor de kunst, dat een talent als Morriën opgaat in eene reeks van rollen zouder beteekcnif, in stukken van geriag allooi zoo als «de Twee Don Juaus"c.a. Mocht ik een wensch uiten, dan zou 't zijn, dat het de heer Mor riën behagen moge, te doen zien, dat hij een te goed arteur is voor stukken als 't bovengenoemde en mij de gelegenheid geve, hem in een hem meer waardige rol te mogen vaardeeren. Over de oudere krachten van zijn personeel valt nog niet veel te zeggen, daar ze geen van allen zangers en zangeressen van beroep zijnde, iu 't ge noemde stuk die functiëu moesten vervullen. De inrichting van 't lokaal is even als vorige jaren; decoratief en costuxnes zijn als altijd bij Morriën, goed. Het zomer-theater van Pierre de Boer, lokaal Keizerskroon toont nog de sporen, dat 't eenmaal een net gedecoreerd zaaltje WH8 de knagende tand des tijds heeft echter duur, door geen inenschelijke hand gestuit, de sporen vun zijn aanzijn achtergelaten en zou n schilder n behanger er werk vinden; maar ik wil niet klagen, voor 50 cent entree kan niet alles even mooi en frisch ZIJD. De Bedelaar of het testament van Oom," werd er dien avond, de beschikbare krachten in Aanmerking genomen', niet onverdien stelijk gespeeld. Wie er zich heen begeeft zul daar een oude bekende ontmoeten. Eduard Bamberg oude vriend, ge zijt ons nog steeds welkom. Welk Amsterdammer herinnert zich dien toonceiipcler niet als «de Behanger" of de Voddenraper van Parijs". Als Vader Maupin de oude Bedelaar, toonde Bamberg dut hij, al wordt hij ouder, toch nog de gave heeft behouden om ons beurtelings te doen lachen en te doen weenen. Over de opvoering valt niet veel te zeggen; de oude Bedelaar (Bamberg) .uitgezonderd, verhief zich niemand boven het middelmatige. Het stukje zelf U een niet i onaardige fransche vaudeville. «Be tuolenaarstcr van Marly", het nostukje, heb ik moeten verzuimen, wegens het vergevor derde uur. ' JEQUUS. L

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl