De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1877 22 juli pagina 4

22 juli 1877 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

i DB A l E R D A M E *malen omgezet, het genot v/ordi nieer bereijtrvoor iedereen en de winst wordt grooter. Wie r' zfln kapitaal ns per jaar omzette en tien per cent wilde maken, zal hst nu vier maal omzetten en maken telkens drie percent, geeft Twaalf percent dat is dus twee percent meer, dan naar den ouden st\jl. De grappige winkelier, die op uwe vraag, of het wel sterk is, ten antwoord geeft Het moet toch ook niet te lang duren!" zegt meer waarheid dan hy zelf soms weet. : ! Sierlflkheid, gemak en wfakoafbaarheid z$n de eerste vernachten eerst daarna volgt in den regel diturzaambeid. Bij een oorlogschip een scheepskraan, een viaduct is natuurlijk duurxacmïmd hoofdzaak, maar dat IET ge*n reiden, waarom sierlflkheid verwaarloosd behoeft t* worden, gelijk velen meenen, dat lompheid een eerste veroischte is voor stevigheid. We twijfelen niet, of de tentoonstelling, waarvan we met belangstelling de opening te gemoet zien, zal voor velen in dit opzicht een geheel nieuw licht doen opgaan. We wenschen haar* een druk bezoek toe. STEENKOLEN. De knapste kerel ziet geen kans meer, zich de wereld voortestellen eonder steenkolen. Geen gas, geen spoor wegen, geen stoommachines, geen parafin, geen anilin, geen koolteer, geen cokes, geen naphta, geen benzol, geen carbolzuur. geen asphalt, geen berlijnschblauw en honderd andere zaken. Want zoo het al tnogetyk ia, eenige dier zaken op andere wijze datt uit steenkool te ver vaardigen, de fabrikatie zou oneindig duurder zijn en het fabrikaat voor algemeen gebruik onmogelijk maken. De zwarte diamant" of wel het brood der nijvergelijk uien den steenkool noemt, is dan ook tegenordig de eenige steen der wi/ten welks aanraking les in goud doet verkeeren. Is de scheikunde de godsenst van den nieuwen tijd, de steenkool is haar eerste onderdoend heilige. Er is een dubbele reden voor de benaming 2warte iamant aan den steenkool gegeven. Immers niet alleen t de steenkool voor handel en nijverheid kostbaarder grooter waarde hooft dan de diamant maar steenkool diamant bestaan uit deeclfdc stof namelijk even als rapezwarfc, potlood, houtskool, roet, e. a. uit min of .eer zuivere koolstof. Millioenen jaren geleden waren er verscheidene varens, men en andere gewassen, waarvan de meeste soorn thans niet meer bestaan, tot op bijna onmetelijke joogte opgeschoten. Zeventig voet geld toen voor een om niet als buitengewoon hoog. We weten dit uit de overblijfselen dier reuzenstammen, die in verschillende musea te zien zijn bijv. te Berlijn, Partfs en Londen, (in laatstgemelde plaats beter dan ergens ter wereld in het Britsen Museum). Die stammen zijn of versteend of verkoold. Het laatste had plaats toen de steenkool ontstond, Voorwereldsohe of antediluviaansche boom stammen zijn door water en warmte en door den druk der bovenliggende aardlagen veranderd, en gewonden tot steenkool Dat het oorspronkelijk planten waren, is duidelijk te zien aan de menigte bladeren, stammen en wortels van planten, die in elke steenkoolloag gevon den worden. Vele dier planten aijn 200 goed bewaard gebleven, dat we den plantengroei uit dien tijd haast even zoo goe4 kennen als dien uit den onzen en dat men inderdaad zes, honderd en tachtig verschillende planten soorten heeft weten te onderscheiden. Onder een vergroot* glas Bien we in een zeer dun plaatje steenkool ook nauwkeurig plantencelien en plantenvaten zoo goed als wy die by onae hedendaagsche planten zien. Bij het on derzoek van steenkoollagen vinden we daar ook afdruk ken van geslachten van dieren, die thans eijn uitgestor ven en waarvan alleen hier en daar meer of minder volledige geraamten bewaard -worden. Het is nog niet 200 eindeloos lang geleden, dat de steenkool onbekemd was ak handelsartikel en van hoe veel invloed op den gang van zaken die zwartbUuwe kool wél wezen moet, biykt ons duidelijk ftls we be danken, dat er in Engeland alleen meer dan dri&ntaal honderdduizend koolwerkers zyti, dat is neg iets meer dan alles, wat Amsterdam aan manaefi, vrouwen en Hinderen bezit, dat is evenveel als de bevolking van geheel Friesland, dat wil zeggen dat di» werfcer* met hunne vrouwen «n kinderen eene getalsterkte hebben oageveer gelijkstaande met de bevolking van Noord* «B Zuid-Hofland samen. En ckt js alleen in Engeland, waar n enkel koleöveld in Wües vier uur ang en twintig uur breed is. Daarbij moet min nu nog voegen de productie van aïe andere landen, waaisteenkolen gevonden worden. Geeft Engeland 140 millioii tons per jaar. Belgiëgeeft toch ook ± 20 milliocn en frankrijk insgelijks, Fruissen 470; faillieten centenaars, S&csen 47 mill. cent. Beieren 6 mfll. cent. of voor geheühet Duitsche rjjk 30 mill. tons. Dan komen nog Ooéeuryk met 52 millioen cen tenaars, Rusland met 3 miltoen, Spanje met 9 millioen centenaars. Daarbij komen de Yereenigde Staten van Noord-Amerika met 30 milten tons, De eerste ontdekking, di tot zulk eene reusachtige exploitatie der koolvelden eidde (in Amerika is o. a. het Apalachische veld van 37uur lang en 130 uur bread) was, dat inen voor verhitting, 'door middel van steen kolen maar een vijfde aan omvang on niet meer dan de helft aan gewicht nooclif heeft, van hetgeen men aan hout zou behoeven. Mei heeft daarbij tevens acht gegeven op de vraag, welke teenkolen de meeste hitte göven en waaraan men dat ikn opmerken. Sommige steenkolen brandin met eene vlam, andere, zooals bruinkolen gloeien alleln. Naarmate er zich meer brandbare gassen uit de koen ontwikkelen, heeft de verbranding sneller plaats ei men heeft in denzelfden tijd meer hitte, dan wanneer de kolen slechts gloeien. Deze laatste geven ook mïndr rook en duren langer. Dit is zeer natuurlijk. Rook bstaat uit fijne stofdeelen van kool, die door de vlam wirden meegevoerd en on ver brand weggaan waar ni weinig vlam is, wordt weinig kool meegevoerd en ^erbrandt alles dus meer geheel. Het is dus Volstrekt niet onverschilig voor welk doel men steenkolen ilO(u*ig heeft, als het er op aankomt eene gödékèuö' tédtèhl vervolgd.) JIU JVIW 1 II l n e UUT Stand, 23 Juni, 23 23 03 94 24 24 24 U 24 *4 34 25 25 25 25 w j» tr » r H ff *? » ff m t * 26 26 27 S. J. A. B. J. G. C. A. M. D, T.. J/, W W. ?M. A. J, A* W. A. J. CCBOREV. C. C. Doijer Hoekstra, jzoon). M". Gipoii Kottmcier, (Z<*ra). E. Allen Obrn, (Dochter,. Tan Oovereu Volgraaff. (Dochter). C. Stokhüignr Lngt, (Zoon). E. A. Brounstahl Seibels, (Zoon). B, M. Bollen Kleine, (Dochter). Ei Moni Wtrner, (Zoon). ' Hoogland Swenger> (Zoot)r. 9. Vonk Franken, (Zoon). M. Lcmaire Henttnaar, (Zoon). J, Leonhardi Boon, {Dochter). . M. Koelman Haima, (Dochter), J. C. Roggen Speydei, (Zoon). $. Romany, (Zoon). M. E. Knppcllioff Ferman, (Zoon). G. Angel BeymoHr, (Dochter). M. van Tubergen Mcnkes, (Dochter)* Bolle RubenB, (Zoon), B. M. Jansen Hvers, (Zoon). J. Vorst van der Meulen, (Zoon). 18 Jout Wilbelnina v. Zootvoort (Wed. Taddel WeBtels)?7ft jr. Antfa Morgaretko Wilhelmina tfischer, 62 jtren. Sophijk Wilhelm i na Kuhlcrtuoyer, 20 jartii. Tjerk Schaap, 83 jarea. .,; PeUr Anthoaie AUrlaaa Hartkamp, 13 jaren, ; . . Lambertus Headrikus Brink, 56 jaren. Johonnes ChristoJTel Schalkwijk, 4 jaren. Henri Pierre Gnillonroo Jansen. 54 jaren. Alida Carcls, (Wed. van den Berg), 80 jaren. Engeliquo tVessels, & jaren. Judic levie' Anacl, (jEelitgenoote S. L. v. "Wezel), 08 Jr, Alidit'Wttnelminav. Veen (Echtgen. J ergiaaus), 06 jfr. 6, H. 1T. ti. LüeH 01 jaren. Wilhelm Schïusrtf, 00 jaren. ... ?? Johunncs BertHrchrt Krase; 8 fsrcn. Sophia Porel, 7 maanden. 80 JU 22 22 22 23 23 24 24 08 $8 f 8 25 01 ^tntf, H. . e^denlftar Ctt Jenutj Smaale. »! R ^ i' ter Vecii^en . & f. yin "Krielen. j, P. H. Veëlèmaas mét P. j. ________ £f M >. J^. Taaakenxolle we( A. B. C. ten Brint. , , ^ S8 jaftge htreY. ^an J. Mütftèn» en /W W. ^ Tifeé, ."7 - t va jt » ff «? '«?' Mèyor Wr OiYoor eenigen tijd lazen wij eene curieuse doodadvertentie. Ze luidt letterlijk: Heden rood, morgen dooc(t Alzoo geschiedde het mijne vrouw, die nog" heden voor 8 dagen over stoelen en banken sprong en gister reeds begraven werd, althans wat vergankelijk aan haar was, Gedurende ons huwe lijk was zij eene vroolijke vrouw, die zich geen knollen voor citroenen liet verkooptin. Daaruit kan ieder mijne smart beseffen, zoo ioug, zoo «aardig en nu reeds be graven. Wat is 's menschen leven ? zeide ik in deze dagen voortdurend bij mij zelven, zelfs gister nog, toen ik den doodgraver betaalde, die haar graf in orde hou den wil. Zulk eene vroolijke vrouw vind men onge twijfeld niet licht weder. Daarom is mijne smart ge rechtvaardigd. De hemel moge elkeen voor zulk een treurig lot bewaren! Intusschen dank ik voor de attentie, alsmede den voorzanger voor zijn grailied, dat mij door merg en been ging, en inderdaad voortreffelijk voorge dragen werd. ACKERMAN, mr. Slotemaker. Verzamelaars van curieuse dood- en andere adverten tie» moeten vooral de volgende, die in 't Utr. DaglA. stond, niet over 'bhoofd zien: Overleden in Zwitserland 7 Jan., zacht zingende en met den vinger naar boven wijzende; ABNAND JOOST SPENGLER, oud 7 jaren. H. GROENEVELD. Waarder, 10 Jan. 1877. v. D. M," Musea. Tentoonstellingen. 's BMK8 MUSEUM VAN SCHILDERIJEN. Trippenhuii, Klovenierxburptoal, 29. Dagelijks kosteloos te bezichtigen. Van l Mei tot 31 Augattn» van 10?5 uur; vnn l September tot 30 April van 10?4 nur Op Zon- en Feestdagen echter eerst van af 121/2 uur. MUSEUM VAN DER HOOP. Voormalig Oude Mannenhuis. Dagelijks tt bezichtigen. Vaa l April tot SO September vtnr 10?5 uur» Zondag» van 12?5 uur. Van l November tot 28 Februari lederen werkdag, (behalve den JauUteu Woensdag der maand) van 10?3 uur, Zondags van 12?3 uur. In Maart en» Ootober van IQ?4 nor, -Zondags van 12?4 nur. MUSEUM FODOR. Keizersgracht bij déPijselftraat, .609. Geopend in de maanden Februari?October in de we«k dagelijks, behalve des Dinsdags, van 10?4 uur, Zondags van 11?4 uur» In de maanden November?Januari dagelijks, behalve des Dinsdags^ van 11?3 nar. De teekeningen en gravuren in omalage» rijn* tweemaal 's weeks op afzonderlijke toegaogkaarteoy tegen betaling. van ? 1.?per persoon, te bezichtigen. MUSEUM VAN OUDHEDEN. , Spuistraat nabij het Potikantoor. Geopend! dagelijks van 10?4 nar. Entreegeld 25 cent. ZOOLOGISCHE TUIN: NATURA ARTIS MA6ISTRA. rimnfagêMiddenton. Dagelijks eken gebeden dag geopend voor de leden. Entree (alleca voor vreemdelingen) 50 cent. Gedurende d« maanden Mei, Juav Juli en Augiutiie, des Maandags repetUie Matinee Musical» van. l?4 uur, des Woensdags avonds ten 8 uur Concert. TUINBOUWSCUOOL LINNAEUS. Watergraafsmeer. Entreegeld 50 cent. HORTUS BOTANICUS. Plantage Uiddenlaan. Dagelijks .geopend. Entree 50 cent. PALEIS DES KONINGS. Op den Dam. Dagelijks te bezichtigen. Ingang aan de achterzijde (N.Z, Voorburgwal.)» PUBLIEKE VERMAKELIJKHEDEN. 8?HOUWBUKd VAN UUR, Plantage, V«re«uif ing bel NtdurUad^h Toouvl. Dagtl\jk»> uitgezonderd. des Woensdags en Donderdugs, des avonds t «n 8 uur. Entreegeld / 1. en / .60. Dbzijnkanrlcn e rang ?9. BCHftUWBURULOGB. : JVfcrtp* 09* M Per*. Directie BtMM MoRBi^Wr Entréagold / l.?en / 0.60. Dopjakaartoit 1 1 rang / », Dagelijks des avond» ten 8 uur, PALEIS VOOR VOLKSVLIJT. fondag, Dcmdcrda|r ei &tcrdag' dei «vok.Vfen 8 ure Comcert. Entree 50 runt. Maunéap avoada te» 8 u» Y«lkaeraee*t> 25- Cent, ' PARK. Plantage. Directie J. EO. STUMPI. Kradagr, onderda^ en Zli'terdBgi, 'iftvonds ten 8 nw Concert. Entree 99 cent. 'B Maandag» Yolksconccrt. Entree CLAUBUJfci CIVIU8. (AlêHNr des avonds ten 8 ure. Entree 49 Cent. Zondag»» Mnmate nra 1?4 UUT. titfée 29 cent STADSE Met genoegen hebben \ n den Wetfiouder voor1 adszitting van jL VToons dat de veesteiger gemaaid gene bet belangrijk \eever klein te zijn en daarom vergroot. Voorzeker een verblffctani mede een gevolg van de Kanaal. Met grond mag de de uitgaven, voor den aa productief zullen worden veevervoer een grooitf vltic Tot Hoofdcommies van d is in plaats van wijlen ] benoemd de heer Mr. W. belastingen aan het vierde Hecht Ons Programma" nee» ons niet wel mogelijk ia, volledig te maken. Daarc eeuigo weinige regels, voor We behoeven, nu alle d ren en de red» van het hebben bekend gemaakt, i niet meer te zeggen, dai melden. De Amsterdamm in Amsterdam er over pr de rechtszittingen evenml de romantigch verpletterd natuurlijk. Heeft het eerste bericl verwondering gebaard, de plaats voor innig medely Hooft's Velzen den baschu «Wat is de mijn een val, Als er iets was, dat b het was de houding van bekende, niets zodht te i lichtingen gaf, die tot rd die ten slotte alleen als ee eenzame opsluiting te mo{ Telen van hen, die juicl omdat* het eens niet eei hebben bij verder - natter vreugde ingezien en hete kunnen bedwingen. OntsvrwUtt -waren vel pleitrede van Mr. S. Kat nu aan gevestigd., Bj*g kei door hem aangevoerd en zonderling moeten heetei ten eigenen bate worde schuldigd worden door d kwestie een beschaaf! m meende men, had men*t Bat iemand eene zekere ontschuldigd worden, dooi niet verduisterd warden* groot vertrouwen i» bea bétpmiretnrflraardig* maakte pleiter de verdediging voor* vrfl Algemeen Dit een geldig zijn, voor een gewc dwaze uitvluchten, niets n e «tnig0 ware grénd i algemeen beweerd wordt geroerd, » fcfl Mr. Kut* overgroot vertrouwen in ergens das gcldft hier r bet maakt den dief." We kunnaÉUfcl mkkiag; fc h*t waarschynlyk gevleid ha&, ontdekking de *9*k'CfcOT de verklaring geyenv v»n; gedurende al de jaren vai !?* tefe tot mwUifrïe 4e g^da<*te W de -fcrógfc den besch. die naar men geheele raak wist, vóór h

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl