De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1877 22 juli pagina 8

22 juli 1877 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

i a nriiinr rip 11 i(n»rni ~'~rT~rtrynTi'mni .' m i M i"m. MM. i»r"H ' in."" i i D E .A M. S T. E R P>A M MER. damsch ? rekening op Amsterdam in de vaart. De Trans atlantische stömscHèpen zjjn ongeveer 100,Meter lapg, Be- sluizen Van" het nieuwe' kanaal la^en schepen van 120 Meter toe. En Het; Mètrinedolc ^e Kieuwetiiep datj tot dusverre' in de behoefte aan een' groot Droogdok voorzag, zal op 31' JDéc. '1878, dus óver anderhalfjaar voor1 de koopvaardij gesloten' zjjh. ' '? . In dien stand van 'zaken, waarin óf de groote zee schepen Amsterdam zouden moeten myden, óf Amster dam moest zorgen zelf een groot droogdok te krygen, hebben onze stadgénoóten A. A'.1 Bienfa'it, J. Boissevam, P. E. Tegelberg en G. A: Tindal plannen doen ont werpen en. gelden bijeengebracht voor de grootsche onderneming, Amsterdam zelf in 't bezit te stellen van een Droogdok voor de grootste schepen. Het kapitaal bedraagt f 1,000,000 Ie Serie f 400.000. Obligatienkapitaal hoogstens f 1,000,000 by de oprichting uit te geven Obligatien ad nominaal f 500,000. De plannen zijn gereed, de Statuten zijn ontworpen, het Gemeentebestuur zal waarscbynlyk aan het Dok eene ligplaats afstaan in hét afgesloten IJ, tegenover de in aanbouw zynde handelshaven, dus in den boezem, waar de groote scheepvaart zich bij voorkeur zal bewegen. Reeds is :'/B van het benoodigde Aandeelen-Eapitaal geplaatst, thans is het alleen de vraag of de belang stelling, die allee ongetwijfeld voor deze zaak koesteren, ook tot deelneming zal opwekken; of men niet liever zijn geld zal steken in eene echt Amsterdamsche onder neming, door achtenswaardige Amsterdammers met alle kans van welslagen op touw gezet, dan zich te wagen aan Turksche of Spaansche leening of Amerikaansche spoorwegaandeelen! Kans van welslagen is er zeker. Ieder zal inzien dat voortaan de belangen van de Kan aal maatschappij, de Stoomvaartmaatschappy Nederland, de Koninklijke Nederlandache Stoombootmaatschappij en de Droogdokmaatschappij n zijn. De Maatschappij Nederland zal dan ook als vaste klant, minstens f 40.000 dokloon per jaar betalen en ook andere groote Stoomvaartmaatschappijen zoowel als de Koninklijke Nederlandsche Marine zullen geheel of gedeeltelijk van dit Dok gebruik maken. De groote stad, die zich verheft, moet een Droogdok hebben. Moge het spoedig totstandkomen daarvan mogelyk worden door de warme deelneming van ieder solied beursbezoeker, die geld kan plaatsen; mogen toch allen begrijpen, dat het hier een volstrekt Amsterdamsen handelsbelang geldt, dat bevorderd moet worden en waarvan de baten natuurlek ook bij voorkeur aan Amsterdammers toekomen. De Inschrijving zal geopend zijn op Dinsdag 24 Juli e.k. van 10 tol, 4 uur, te Amsterdam, ten kantore van de Kas-Vereemging, alwaar Prospectussen te verkregen zijn. De storting geschiedt op 15 Augustus. H. Z. O. D.' Zaterdag 14 dezer waren we tegenwoordig by de plechtige uitreiking der medailles behaald in den Grooten Internationalen Tooneelwedstryd, door Hooger Zij Ons Doel",' de oudste Rederijkerskamer der hoofdstad, uitgeschreven. Aan hare zinspreuk getrouw, toonde ze wat meer te willen dan vroolyk samenzijn en afwisselend avondvermaak. Aan de rederijkers Ui/ft veel te doen over, als ze, ook gelijk de Heer' Hedden in zy'ne feest rede zeide, zich inderdaad inspannen, te toonen, wat de kunst vermag, wanneer ze zich vry ontwikkelt, onafhan kelijk van geldelijke invloeden, zonder belemmerende reglementen en zonder noodig te hebben zich te schik ken naar den smaak van een niet altyd even goed ont wikkeld publiek. Maar daartoe wordt vél vereischt. In het Verslag der Jury" door den Heer Rössing voor gelezen, waarschuwde men dan ook tegen-stukken, die boven de macht der spelers gingen, waarschuwde men, om toch vooral uitspraak en kleeding niet gering te te achten. De rederyker is geheel vry en men mag en men moet hem daarom hooge eischen stellen. Aan waardeering ontbrak 't H. Z. O. D. niet: Onze Koning, onze Koningin, de Koning van België, Prins Alexander, Prins Hendrik, Prins Frederik en de stad Amsterdam loofden gouden en zilveren medailles en sommen van f 500 tot f 125 uit. Vooral de kamer Vondel van Zaandam en St Cecilia te Hasselt keerden met goud en zilver beladen huiswaarts. Een genotvolle avond volgde. Hadden we 's middags tusschen 3 en 5 oude bekenden weergezien, gedurende de Soiree Variée kon smen ge zamenlyk lange jaren dienst herdenken. In de sierlyk verachte tuin, in de zaal, onder zang en dans, luimige en ernstige voordrachten vlogen de uren, en eerst in den, morgen keelde men huiswaarts. Van, de voordrachten noemen we in de eerste plaats de Jclassiejce deklainatie door onzen eenigen Vrugfonan yan Da' jposta's Caïn: Hedden'8 voordracht, yan Eene Moeder door LaurUlard, eene voordracht die een voor beeld van eenvond en waarheid mocht neeten; Scheurleer's voordracht van Teunis Ruwjiard van Bogaerts zoo vol dramatisch effect en juiste waardeering. Ook de Heer Weeelaar verdient lof voor de wyze waarop hy het vaak besproken stuk De Roepstem voordroeg. 't Langst sprak men over de geestige en ondeugende versjes van den Heer Anten van de St. Cecilia te Has selt, die,'t dubbel goed maakte voor de Zuiderbroeders, die wegbleven. Hij en de heer Vrugtman vergastten ons nog op een paar zangstukken, terwyl ook de heer Jacob Duyvis zijne bekroning als besten speler in het blyspel volkomen begrypelyk maakte door De Lazarethpoëet Verliefd" voor te dragen. We wenschen H. Z. O. D. geluk met den uitslag van den wedstrijd en met haar welgeslaagd, huishoudelyk feest. RECHTSZAKEN. De Koffer van Daniele Salvatore. Het Corte d'assise di Napoli heeft zich de laatste maanden bezig gehouden met eene eerst geheimzinnige, later geheel aan 't licht gebrachte zaak, die deze week met een doodvonnis geëindigd is. In September '75 von den de ambtenaren der politie te Rome reden om een koffer te openen, die aan het station aldaar was blijven staan en vonden daarin het verminkte lijk van een jong meisje. Maanden lang bleven alle onderzoekingen vruch teloos, men weet niet of het magnetisme te hulp ge roepen is, maar zooveel blijkt, dat de Italiaansche politie en justitie niet gelukkiger zyn dan die van sommige andere staten van Europa. Eindelyk vond men den schuldige, en de toedracht der zaak bleek deze te zyn: Giuseppina Gazarro was eene betooverend schoone Italiaansche, die met hare ouders, welke kamers ver huurden, te Napels woonde. Onder de huurders van de oudelui Gazarro, behoorde ook een gewezen monnik, Vicenzo Palazzo, die door de zeventien jaar en de don kere oogen der schoone Giuseppina verleid, haar had weten over te halen met hem te vluchten. Een wederzydsch vriend van Palazzo en de familie Gazarro deed al de vereischte stappen om te trachten het verdwaalde lam op den goeden weg terug te voeren, maar het was in zyn eigen belang, dat hy deze moeite deed, hy ont nam Palazzo niet alleen zyne bekoorlijke verovering, maar eene som van 14,000 lire bovendien. Eenigen tyd leefden ze te zamen, tot op een dag Salvatore aan zyne geliefde verklaarde, dat er eene scheiding moest plaats hebben, dat hy ging trouwen. Het meisje smeekte hem haar niet te verlaten. Daniele beloofde dit, maar toen reeds kwam by hem, het plan op, zich van haar te ontdoen,,al ware het door eene misdaad. Zy vertrokken beide naar Napels, en eenige dagen later werd de schoone Italiaansche, in stukken gesneden, in/een koffer naar Rome gezonden. De beschuldigde, Daniele Salvatore, beweert dat het meisje, aan eene. ziekte gestorven is, maar dat hy geen dokter heeft willen roepen uit vrees van vervolgd te worden voor den diefstal, van 14,000 lire, dien hy met haar gezamenlyk had begaan. Hy zegt dat liy ver scheidene nachten by het lyk geslapen heeft en eerst tot de ^verschrikkelijke verminking besloot, toen de ont binding hem noodzaakte zich.er,van te ontdoen. Deskundigen verklaren dat Giuseppina gedood is door een koperzout, en men heeft by den beschuldigde en in zijne zakken .een zekere hoeveelheid groenachtig poeder gevonden, .dat voor sulphas cupri herkend is. Dat de Italiaansche ad vokaten zich voor hunne pleidooien moeite geven en rekenen op eene jury en een groot publiek, kan blyken uit de redevoeringen die voluit door de Italiaansohe dagbladen worden weergegeven. En ziet," roept de Procuratore , Generale uit, en ziet welk een samenloop door het noodlot, door de voorzienigheid beschikt t Op 6 Maart 1875 werd Giusep pina voor de rechtbank gedaagd, beschuldigd van den diefstal ten. nadeele van den monnik Palazzo begaan. Op den dag.van 20 Augustus 1875, dat is dus acht da gen nadat Daniele met haar van Arezzo naar Napels ~~, J vertrokken was. is aan de laatste woonpiaatfjder onget' *"" * * 'JJc»É»iV** ^ ? lukkige de dagvaarding* aangeplakt. Op 11 September heb ik zelf geeischt bg verstek tegen haar te procedeeren, op 10 September heb'ben wy ons hier m cleae raadzaal' vereenigd om' haar te oordeéen,.'..'. wy" waren verëenigd, en er waren onder ons wel magistraatepersonen die zeiden: waarom heeft deze jonge vrouw zich niet voor de rechtbank vertoond? Zy, tot ondeugd gebracht door het slecht gedrag van den afvallige die by haar in .huis woonue, zou de gevoelige snaar van het volksoordeel hebben doen trillen.".... En op dien zelfden dag, 16 September, oordeelden en vonnisten w$ een lyk!" (Groote sensatie.) Op dienzelfden dag bewoog zich haar misvormd en reeds onkenbaar overschot in een reiskoffer op den weg naar Rome. (Beweging, diepe aandoening.) Wjj, aardsche rechters, hadden deze jeugdige onge lukkige geoordeeld als weerspannig aan de wét, terwyl hare ziel reeds in tegenwoordigheid van Gods troon was, en reeds opgenomen ik twyfel er niet aan onder de groote vleugelen van Zyn barmhartigheid, en gelouterd door den marteldood dien deze man haar had aangedaan. (Applaus.) Daniele heeft voorgegeven dat zyne vrouw ziek was. Welke ziekte?'' vraagt de Procuratore Generale. Hy weet er geen te noemen en heeft geen dokter willen halen. En waarom hebt ge hare moeder niet gehaald?" Nu volgt er eene uitweiding over de moederliefde en den troost dien het byzijn der moeder aan de dochter zou verschaft hebben, met verzen en aanhalingen gekruid, die een diepen indruk op de luisterende menigte maakten. Daniele geeft verder uitleg van eenige roode vlekken in de keuken van het huis gevonden. Dit waren, zegt hy, vlekken van het sap eener roode granaatappel, eenige dagen vroeger door hem opengesneden. Ja," roept de Procuratore uit, van een schoone, heerlijke granaatappel, door n opengesneden.... en in een koffer naar Rome gezonden. (Applaus.) Het verhoor van Palazzo, die het eerst Giuseppina haar plichten heeft doen vergeten, veroorzaakt eene werkelyk dramatische scène. Hij vertelt hoe Daniele hem zyn schat en zyne minnares ontfutseld heeft en ontsteekt dan in woede. Hy was myn eenige vriend, wien ik alles ver trouwde. Waar is hij? (Zich naar de bank der beschul digden wendende.) Ik wil hem zien. In 63 of 64 heb ik by toeval kennis met hem gemaakt, wy zyn vrienden geworden. Ik meende dat hy een bloedverwant van de familie was.... Waar is Daniele? Ik wil hem nog eens zien, Canagliaï! (Hondsvot.) Maestro Placido, Daniele'8 verdediger., Mijnheer de president, ik verzoek u een einde aan deze vertoonin gen te maken." De getuige. Maar hy heeft my bestolen, hy heeft mjj het hart gebroken." Maestro Placido. Gy hebt de eer eener familie ge roofd!'1 De getuige. Ik zag hem iederen avond. Ik had geen geheimen voor hem. Zoo wist hy ook, dat ik papieren had, die ik wilde verkoopen. Hy is het ook alleen die gestolen heeft, niet Giuseppina. De behandelde haar goed. Zij wist dat ik naar Amerika wilde gaan. Ik ga naar Amerika, zeide ik tot haar, om ryk te worden en vóór altoos met u te leven:" De president. Hadt gy plan haar te trouwen?" De getuige. Voorzeker." (Palazzo wordt by zyn vertrek door de menigte uit gejouwd.) Een nog meer indruk makend tooneel volgde, toen men den beschuldigde de bezoedelde en bloedige kist vertoonde, waarin hy zyn ongelukkige geliefde .naar Rome verzonden heeft. Daniele wordt overvallen door hevige stuiptrekkingen en moet buiten de zaal gebracht worden. Men slaagt er eindelyk in, hem weer by'kennis te brengen, hy zwelgt, achter elkaar, veertien glazen water in, en het publiek roept hem toe: Al verzwolgt ge de zee, gy kunt uw geweten niet schoonwasschen!" Toen men hem weer tegenover dit afschuwelijke overtuigingsstuk bracht, begonnen de stuiptrekkingen op nieuw en de zitting moest tot een volgenden dag wor den uitgesteld. Na eenige weken heeft het hof van Assise te Napel* eindelyk uitspraak gedaan en Daniele ter dood ver oordeeld.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl