Historisch Archief 1877-1940
t f*
DE A M STERDAMMER.
t '
l '
i
?
Den inspecteur Meiklejohn had men reeds tot een
hulpvaardig en handig nelper gemaakt, nu volgde de
hoofdinspecteur Druscovich. die geld, noodig had, en
begon met van KUIT te leenen, zonder kwitantie of
bewijs. Het ging niet moeielijk hem te winnen, hy gaf
nuttige aanwijzingen aan de bedriegers. >
In Mei en Juni 76 had Meiklejohn< eene zaak van
Golonel Gray, alias Colezzo to onderzoeken; wat hy
aan oningevulde kassiersbriefjes en aandeden in blanco
vond, gaf hy ter exploitatie aan Benson. Dien zomer
werd, op verzoek van de Fransche regeering, een inspec
teur afgestaan om do oneerlykheden met de Parysche
leening te helpen ondekken en geheim te honden. Meik
lejohn werd hiertoe aangewezen, en nam twee der op
lichters mede om ook hunne eigene zaken er bij te be
hartigen.
Bij hunne terugkomst in Londen bedachten zy een
kapitale diefstal, de bekende zaak de Goncourt. Men
zou eene courant oprichten, The Sport. Dit geschiedde
en men berichtte hierin een zoo ongehoord en buiten»
gewoon succes van een zekeren heer Montgomery, dat
de commissie van administratie der wedrennen, eene ven
nootschap tegen hem gesloten had, om hem er buiten
te houden en te ruiueeren. De heer Montgomery wenschte
dus dat andere menschen hem hun naam leenden tot
uitvoering zijner plannen, opdat hij zyne meest
voordeelige kansrekeningen zou Kunnen volvoeren, waar-t
tegen hij hun een gedeelte zijner buitensporige winsten
zou afstaan. Dat dagblad moest den weg bereiden
voor de oplichterijen m Frankrijk. Men verzon eene
bank, de Koirnklijke LondenscbëBank; men liet
kasaanwijzingen in blanco graveeren en drukken, en alles
werd op reusachtigen voet voorbereid en ingericht.
Madame de Goncourt was een der slachtoffers, zy stortte
10,170 pond, en wilde dat tot op n millioen francs
aanyullen, toen haar notaris tusschen beide kwam, en
den heer Abraharason, advokaat. in Londen er over
schreef, door wiens onvermoeiden yver Madame de Gon
court byna alles heeft teruggekregen.
(Wordt vervolgd}.
DE VALLEI DER ROZEN.
Onder de verwoestingen van den Oosterschen oorlog,
behoort ook die van de vallei der roeen} het poëtische
dal waarvan de Arabische en Perzische dichters zingen,
dat de kronkelende loop der Tundza besproeit en van
waar de geur over de gansche wereld verspreid wordt.
De vallei van Kazanlik is nauwelijks zes mylen breed,
zij strekt zich tusschen hooge steile bergen van het
oosten naar hot westen uit, over eene lengte van even
honderd mijlen. Wanneer men in de maand Mei, het
tijdstip waarop de rozen ontluiken, van de bergen een
blik werpt op dit lange smalle ravyn, is het of een
waar rozenkleed zich aan onze voeten uitstrekt. Het
tapijt schijnt zoo dik, mollig, zacht en dicht, dat men
lust zou hebben zich in de vallei neer te storten, en
terecht te komen op dit zacht gekleurde, geurige
frissche tapyt.
De boeren van dit bekoorlijk paradys bouwen rozen,
zouals de Ieren aardappelen, zooals de Spanjaarden
uien, het is een soort van dichte, bleeke rozen, die veel
gelyken op die van Damascus en van het zuiden van
Frankrijk waaruit men evenzeer rozenolie distilleert.
De stekken worden in voren geplaatst even als bij den
korenbouw, na een jaar verschenen even boven den
grond de kleine plantjes, lichtgroen; na twee iaar
nebben de rozeboompjes de hoogte van een halven
meter bereikt, en vermengen zich tot struiken van acht
of tien voet breedte, na drie jaar geven zy rozen, en
worden vijftien jaar oud.
Zoodra in Mei de eerste bloemen ontluiken in dit
paradijs, zet zich de gansche bevolking aan het werk;
alles, mannen, vrouwen, meisjes, kinderen, gaat aan 't
plukken. Men mag geen uur verliezen. Men moet de
bloem plukken als zy even ontloken is, met't aanbreken
van den dag, eer de gloeiende kussen der zon haar
hart verschroeid hebben en haar eersten geur gezogen.
Dan worden de bloemen in de kelders die men in de
rotFen gemaakt heeft, gebracht, en twee uren later be
gint het distilleeren.
Ieder boer neemt zijne rozen mee naar huis, en heeft
zijn eigen ketel. De rijkeren hebben twee, drie, soms
vier ketels, de armen koopen en stoken er een met hun
idricën. De ketels zijn van koper, zij bevatten 120 kan.
Men vult . ze met 50 kan water en 10 pond rozen en
krijgt dan 12 kan rozenwater. Wanneer men 48 kan
rozenwater verkregen heeft, gaat men over tot eene
tweede distillatie in den zelfden ketel, om de eigenlijke
esience der rozen te krijgen, de rozenolie die verzon
den wordt.
De fabricatie is vdus vrij eenvoudig, met inpakken en
vervoer belasten zich vier firma's die dus de wereld
van de fijnste rozenolie voorzien. 1000 vierkante meter
brengen jaarlyks omstreeks 500 pond rozen op, en om
een pond rozen ssence te maken heeft men 3000 pond
bloemen noodig. Een pond wordt voor 800 a 1100 francs
verkocht, en de gansche vallei brengt per jaar door
elkander 2000 pond essence op.
Dit alles gold tot voor weinige weken, nu «fa het
slechts eene herinnering. De oorlog heeft deze heerlyke
streken verwoest, de plantsoenen uitgeroeid, de landbou
wers uiteen gejaagd, den handel verplaatst, en de vallei
der rozen is een tranendal geworden.
VERVALSCHING VAN LEVENSMIDDELEN.
In de Serliner Wespen leest men de volgende fabel:
Ken»'trokken vier vliegen over een land en kwamen
wel voorzien in een keukenterrein aan. De eerste ont
dekte deeg om brood van te bakken, vloog daar heen
en snoepte er van; daar zy echter geen aluin verdragen
kon, kreeg zij eene ontsteking in de ingewanden, kwijn
de weg en stierf. De tweede vlieg, hierdoor voorzichtig
£eworden, verliet het deeg en proefde van een kop
je, waar koffie in was; maar het yzér-oxyde was te
sterk voor haar. ook zy begon te kwynen en overleed.
De derde vlieg aacht by ziehzelve: als al wat hier zoet
is, vergiftigd i?, zullen het de vleeschspyzen wellicht
niet zyn, vloog daarop naar een schijfje worst en ,beet
er dapper in. Doch welke vlieg kan rattenkruid ver
dragen? Ook zij werd by hare vaderen verzameld. De
vierde vlieg was echter eene verstandige vlieg, zy liet
alles onaangetast, tot zy een vochtig vel papier ontdek
te, waarop een doodskop gedrukt was met de by voeging
vliegen vergift". Daar vloog zij gerust heen, at en
dronk en bleef gezond en vroolyk; want. . . dat
vliegenpapier was ook vervalscht.
PAPIEREN DEKENS.
De heer Nathaniel Wickliffe in Louisiana heeft patent
gevraagd voor een nieuw product, dat zich door
goedkoopte en doelmatigheid moet onderscheiden. Eene lap
gaas met papier bsplakt wordt van knoopen voorzien
en van boven en ouderen bedekt met lakens, die
cdrres, pondeerende knoopsgaten hebben. Het gaas, ook tulle
of eene andere stof, is licht, scheurt niet en het fijne
papier laat geen warmto ontsnappen; de twee lakens die
er gemakkelijk kunnen afg nomen worden, zorgen voor
de zindelijkheid. Des nopds is n laken ook voldoende,
men kan dan het papier met ierlyke patronen orna
menteeren, en heeft een lichten en toch voldoend
verwarmenden deken.
EUROPA'S STRIJDKRACHTEN.
Kapitein Barthélémy, leeraar in de krygsgeschiedenis
aan de militaire school te Saint-Cyr. heeft een uittrek
sel uit een zyner cursussen in 't licht gegeven waaruit
wij een paar opgaven overnemen omtrent de
Europeescne legers. ,
Het leger van Duitschland in tyd van vrede bestaat
uit 420,000 man, hetgeen in oorlogstijd, met landweer
?en Inndstbvm, kan irebracht worden op 4 millioen.
Engeland met Indie 197,000 te brengen on 708,000
Oostenryk-Hongarye 268,000
----België44,700
Denemarken . 36,000
, Spanje
iie . .
ranKrijk .
Griekenland
Nederland .
Ned. Indie .
n
n
n
n
n
n
n
r>
n
n
n
1,400,000
' 85,000
n
n
n
n
»
n
n
n
n
00,000
250,000
741,000
130,000
200,000
30,000
100,000
440,000
11,500
10,000
10,000
Italië200,000 2,000,090
(dit is volgens de nieuwe regeling, die echter eerst in
1894 geheel doorgevoerd zal zyn).
' Montenegro 1,000 te brengen op 27,000
Portugal. . ,k . . 39,000
Rumenie 18,000
Rusland 1,200,000
Servië1,000
Zweden en Noor wegen 18,500
Zwitserland. ... O
Turkye 150,000
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
70,000
120,000
5,000,000
110,000
162,000
230,000
900,000
VOOR DAMES.
Een Spaansch blad, El Nor t e de Castclla, bevat een
bericht dat wij wel niet zonder -voorbehoud mededeelen,
daar geen der groote Fransche dagbladen, voor zoover
we weten, -het gemeld heeft, maar dat toch de
algemee ne aandacht niet onwaardig is.
Met de internationale tentoonstelling, in 1878 te Parys
te,; houden, zal er ook een concours van schoonheden
van alle natiën plaats hebben. ,Alle dames van de wereld
kunnen mededingen; er zullen 61 pryzen, 31 premiën
in geld. 100 getuigschriften en.200 eervolle vermeldingen
plaats nebben. Indien de dame of het meisje dat den
eersten prijs zal behalen en als koningin der schoonheid
zal gekroond worden, arm is, zal zy, behalve de reis
kosten en het benoodigde geld om zes dagen te Parys
te blyven, een prachtig toilet en eene gratificatie van
20,000 realen ontvangen, die men met inteekenlysten by
elkaar zal krygen.
De mededinging zal plaats hebben door middel van
photographieën, en de jury zal samengesteld zyn uit
twéleden van ieder volk, een heer en eene dame. De
gouvernementen zyn reeds aangeschreven voor benoe
ming van deze leden.
De personen die wenschen medetedingen moeten min
stens 15, hoogstens 39 jaar oud zyn. Zy zullen aan het
Ministerie van openbare werken twee photographieën
moeien zenden, liet eene voorstellend de buste en face
gezien, de andere het beeld voluit, en profil. Dezo photo
graphieën moeten voorzien zyn van een bericht, aanwij
zend de namen en voornamen, leeftyd, beroep, landaard
en woonplaats van de persoon in k\vcsti3. benevens de
som van vier realen, om de kosten van terugzending
der photographieën en mededeeling van den uitslag van
den wedstryq, goed te maken. Voor Europa zal de
wedstrijd slechts duren tot 15 December 1877.
De portretten van de 61 dames die de pryzen ont
vangen hebben, zullen gedurende 12 dagen in een
gereserveerden salon tentoongesteld worden.
De koningin der schoonheid zal Parya rondrijden in
een rytuig met.zes paarden, bespannen a laDaumont,
en gevolgd door vier rytuigen, misschien meer, waarin
zich diegene der bekroonde dames bevinden die dan te
Parys vertoeven.
De vorsten der natiën die aan den wedstryd zullen
deelnemen, zullen ieder een prachtig album ontvangen
met de portretten der bekroonde dames-candidaten.
KUNST EN NATUUR.
Onderzoekt men de scherpe zijde van een scheermes
door middel van een microscoop, dan heeft het 't aan
zien van den dikken rug van een mes vol ongelykheden
en scharen. Een zeer kleine naainaald gelykt een ruwe
yzeren stang. Onderzoekt men daarentegen met het
zelfde instrument den angel van eene by, dan vertoont
deze overal de volkomendste zuiverheid en gladheid,
zonder de geringste oneffenheid en met zóó fijne spits,
dat men die nauwelyks onderscheiden kan.
De fijnste draden van een sluier zien er onder het
vergrootglas ruw en grof uit, terwyl de draden, die do
zijderups spint, volkomen glad, glimmend en overal
gelijk zyn. (*)
De kleinste punt, die met een pen gemaakt wordt,
ziet er onregelmatig en ongelyk uit, terwijl de kleinste
stippen op de vleugels der insecten onberispelijk rond
en zuiver zijn.
Zoo volkomen is de natuur in vergelyking met de
onvolkomenheden der kunst.
(*) Verkeerdclijk noemt men 't dier wel sijdetoorm 't is geen
worm maar een rups. Zoo beet 't dier dan ook in 't Fruiten ver
a toie en in 't Du i tóch teidtitraupe.
STADSNIEUWS,
We ontvingen een afdruk van een adres van
Vleeschhouwers aan den gemeenteraad van Amsterdam, hou
dende verzoek om geen abattoir op te richten.
Adressanten nachten bet gemoedelijk ter kennis te
brengen, dat, wanneer de veemarkt op dusdanigen
verren afstand verplaatst wordt, de Ainsterdamsche
Vleeschhouwers ten gevolge daarvan, geene inkoopcn
op die markt zullen doen.
KENNISGEVINGEN.
Belasting naar het Inkomen. Hit voorloopig kohier voor de
Buurt LL (4e kantoor) ligt van 27 Octobcr tot 14 November
voor belanghebbenden ter inzage.
De kohieren voor de Buurten AA, K K, (3e kantoor) en XX
liggen van l tot 16 November ter inzage.
Reclames op deze voorloopisre aanslagen kunnen binnen die»
tijd geschieden bij heercn Burgemeester en Wethouders.
Door den raad zijn vastgesteld, de kohieren der Buurten £
(3e Kantoor) J. K. M. P. U. (2e Kantoor) JJ. GG. NX. die van
31 (M. tot 8 Nov. voor belanghebbende ter inzage liggen, recla
mes kunnen binnen dien tijd gcrigt worden tot Hcereii Gedepu
teerde Staten.
Aan de Openbare Kostfiooze- en Tusscbenseholen kunnen ecnige
derde HalpouderffUsereiMB geplaatst worden, jaarwedde ? 500 mat
? 200 verhongiug voor brzitsters der acte van Hoofdonderwyzere*.
Sollicitanten moeten zich vóór 11 November w enden tot Burgemee
ster en Wethouders.
Aan de Openbare Burgerscholen voor meisjes wordt verlangd
eene onderwijzeres In de Cijnnastlefc. De jaarwedde bedraagt voor
ieder uur per week ? 37.50.
BOEEBESCHOUWING.
Een verdienstelyk werk geeft de heer A. Lc Comtc
in S innen- en Suitcnlandsclie Kumt-NjJverheid (Amst.
G. L. Brinkman).
Voor zeer velen is het nog maar niet duidelyk, dat
er eene goede en een slechte smaak bestaat en zoo
verkeeren ze dan in de beminnelijke onnoozelheid, te
gelooven, dat wat ti) mooi vinden, werkelijk mooi is.
Om een laars goed te beoordeeleu, moet men schoen
maker zijn, dat geeft ieder toe. Niet weinigen gelooven
echter, dat iedereen in staat is een meubelstuk, een
beeld, een ameublement, een schilderij te beoordeelen.
De heer Le Oomte toont op overtuigende wijze de
meest voorkomende fouten aan. Zoo lezen we bijv, op
bL 4 en 5
Hoedanig is de tegenwoordige smaak Tin net publiek P By
nauwlettend ncbtgeven hooren wy pryzen:"
1°. Al wat kotlbaar van ntaferi*af i». O, die gelukkige juwe
liers (D zilversmeden, ze kannen bij geen inogelgkheid wat leelyks
ranken!"
2°. Wat fijn a/yeuurtt i*. Het publiek zet telkens den bril
op, om zich of aan de uiterst geachwerde déttils te vermeien of
zo af te keuren: do samenstelling vun het geheel blyft echter onbe
sproken.. De tyd is vooxby dat de steek van den beitel of de
streek van het penseel, nog zichtbaar in het voltooide werk, ge
prezen worden. Het effect van de hoofdzaak boeit minder dan
de verdiensten van puitnsteen of daskwast."
8°. Wat het meeit de natuur nabij tornt, wat niet geittiüeerd,
dut Haturaliêtietch it. En dit is een eigenschap die bestreden