Historisch Archief 1877-1940
i.
'r'
,'1
vandaar eerst terug mct^ïle opening der couforeutio,
welke op het laatst dezer maand plaats heeft.
lu 'i lloojroi hui< gaf l->rd Derby opnieuw --enige
belangrijke inliolitiiijen omtrent het aanstaand
Cnugres. Volgens het bestaand fjebiuik, zeide hy, wordt
? een Conures gepresideerd jloor den vertegenwoor
diger der Mogendheid, i» wier hoi'iilstad li"t wordt
gehouden; maar het is zonder precedent eu ooli
ondoenlijk, de vertegenwoordigers der oorlogvoerende
partijen bepaaldelijk van- bet voorzitterschap uit te
sluiten. Nutteloos en on.seHjtnd noemde Lord Derby
het, een CVnjyes te houden wanneer dit ten opzichte
der tt> behandelen zaken geen werkelijke tniiar slecht
eene nominale macht bezit. Over dit punt evenwel
wordt nier andere Mogendheden nog onderhandeld.
De berichten uit l!u-land zijn van trenrigen aard;
de gewonde soldaten en de Turkselu» gevangenen
hebben de besmettelijke ziokien nanr Ittisland over
gebracht, en de tvplms wo<df te Mo kou zoo hevig.
dat de scholen zijn «eslqten, terwijl i>ok te
Vi-terpburg het stei fteeijfer een aanzienlijke hoogte boeit
bereikt; vneg daarbij de armoede, veroorzaakt door
de stremming van den handel, en het verlies ann
arbfid-kriiclit,
Yólzens hericlitiii uit Ro»'uiëzijn de P»isc!ii-I!ozouks
in het Xniden dor provincie bezig met Christenen te
kwellen, en he-lot-n de opstandelingen den. krijg
voort te zetten: de agitatie voor de aansluiting »:-.n
Oostenrijk duurde voort: de Woiwode Boüid-rowitsrh
Wesselitzki -was vprkozi-n om de l'o«ni-che belangen
o|> het Congres te vertegenwoordigen. De Vorte
was volgens andere berichten voornemens om nieuue
trop| en naar Hosnié' te .zenden.
Jlot 171 tegen lol stemmen heeft de Duitsehe
Bi|I>s<iiig het wersoiifttei p betreffende de
plaarsvervanging van iten Uijk~kniiseHtT bij de derde lezing on
veranderd- aangenor.ien. De t'vrtfflirittii-p&rtty, het
Centrum en een deel der Klznssers en Lotharinger*
hebben tegen gestemd, terwijl de Polen en soi
naldëniocraten zich van stemming onthielden.
In den Duit seheu Rijksdag werden verder verzoek
schriften en voorstellen der leden behandeld; de
sxiaal- democratische l.iebkn-cht gaf zijn hart lucht
over de vervojuins vnn zijn geestverwanten en drong
aan op het in vrijheid stellen »an zyn vriend Bebel en
het wijzigen van' art. 31 vnn de Kijksgrbndwet. Ho. t
'voorstel werd natuurlijk verworpen: namens de
Fortsehriltspartij werd het bestreden door Holïmaiin.
Jn Frankrijk hev1r-c',it op "t Oogeuhlik iu de politiek
een bijzondere kalmte.
Do Fransehe Kamer is verdiept in de
*poorwec[discussios. die een eroote afmeting dreigen aan f
nemen; het «utwerp der Ri>aeerii>3zril<'olitermi>t groote
meerde beid .worden gneiltie'-veutd. In den ^eniat i-*
rnpport uitgebracht over het ontwerp butreiVende de
amnestie.. Lïij de. vornietiwin/ der I:III-P:A.IIX ;:ijn .">
I\C|TUblikeiuen en slet'irs -l le:.lon der Hecht er/ijde tot Prési
dent lioiio'eut'l: een cer.»te bewijs vnu.de bekeering
der Coii-titutioneek'ii.
Terwijl in Duit-chlaiul stemmen opspan ten gnn't
eener uinfornieerini." van den. techterlijkeu stand, volgt
men in Zweden eeiien geheel anderen wee. Met iif
tüSfii 03-stommen heeft 'da.ir <h> Tweede Kurner, o,1'
Toprs'el van den Afgevaardigde Lind, besloten voor
alle burgerlijke ambtenaren de uniform af te
H-hnlfen. Met 77 tegen -iti «tomni*n werd daarentegen
"verworpen1 eeu vonr-<tt'l.'strekkende om ook het 'bis
schoppelijk ornaat, af ie srliaiiVn.
Dug bg d.ig begint de'ware gezindheid van l.po
XIII zi<'h te openbaren: en waarlijk, de dingen
der werkelijkheid rijmen niet nl te be*r met de
vr'entj;!ezange-u der optimisten, die i> .tort «t a 'travers in
den nieuwen- Pau* een verzoener wilden begroeten.
7.00 Leo opzet t u'l ijk naliet van zijne bemu-iivng'
officU-el kennis tr geven uan de Itnliaansrlie Ke^eering
i hij ontving aan dc:i anderen kant hpovst minzaam
den ex-hertog' van Fartna en diens pcn^zen
Icniiinklijke fa;nilio van Xa^eh. den.zoon van Don Miuuel'
van l'ürtuj'al. en deputiitlej van I.n flèffii*? en
V L «ifü'.--1. ?
L'it 'Rome wordt gemeld, dat de heer Cuïroli r.og
altijd niet gereed is niet. liet nieuwe Ministerie,. Xcker
echter schijnt het te wezen, dat Xmiarde)li en
Desanctis ecnèpoi te.euille zullen verkrijgen, f luk Farini.
wordt genoemd. De Mini-ter van Marino zal zijne
portefeuille waarschijnlijk behouden. " ?
Ibt Ifiifilflyllud .«cliM'èf eze weck:
.Knnl.teeltcningen op het ontwerp Ondel wij-wet", en -Indische
1 Spoorwegen ''.-??'
De ..YiVtfKr ?/{iilf'i-H'ii.iutn1' be-j-rak, de In-Iangcn
vnn onz'vn Veeliamiel'', -onze Militaire straf«etgevina".
Jiet (jntvup.Kaj | i'iji.i-'' i-li -de t-i.fim
tclonjizk-ktt''.'Het \:(nlri'tninl bevatte _(iomoed.-bezw:iren". (en->
qtiét_q longziekte), he-choinvingen over, de Onder
wijswet en "<>ver .het Knninklyk-liHuit tot inkorting
van den oefening Mijd der iniliti^iip.
Hél Xkmrs run <Mt D'fj gnf. al^ alle indcrc bla
den, he'chuiiwjnrreii over hef .Ontwerp Kapjieijne."
TJc fUtiiiiliturlT hnd_ artikelen over' .de nieuwe
fuceiwiebclK-'liti»", rKaj)pcijn.e'9 schoolwot ?; en de
autoriteiten 'van het Nut" «n pen ,dis:n7:"ie m*t
(te T'ï'l over de vi-ye Kchool.'"
De Tff'i \w.l rl)c staat en het loveir (oiitv^.
-cliiiolwetj, De conciliaiüe. jinn=, II en Hl, en een
ingezonden s!uk van-Jhr. Mr. de Snvoruin Lolnnaii
over de vrij« school", .
.De Ariihcuinche rourunt bevatte beschouwingen
rover kiezers, .kiesrecht en proportioneele vertogen-'
woorditriiig." .
De l'trcchti'jic. over Bedelarij." ...
Bij; A. Ojjflioi'st t* Wapeningen-, verscheen Open
brief'nan i/c grondeigenaars en ?f.rindbouwcrs in
zal;<i lul ifijlnouticerji der ftarsii:iii»g tnn tie Imlmt-'
lar£ itjtiircnytt dfr .nngcliouie'Jt tigtuSntitmcn. Kerst
worden elf domhi-dfcn" van het ontwerp opgejioemd,
'gew«ze.n op'nl het,-nadeel en het onrechtvaardige l
voor den grondeigenaar,' en daarna de namen opge- j
geven van de kamerleden dié.or:vaw zijn, dus
ten slofte tóch eene verkiezingSmanaeuvre.
We iiieQiwc rcgcl.ng' van QIIS
VolkMMUlrriviJN.
'. VfETSOXT.WtjSP-KAPPEYSK. .
Onzen niéuwen Minister van iJinnenland:chczAkeh
ontbreekt het noch aan vlugheid, noch nan moed. j'
Nauwelijks eenige maanden nnrr het h-vrind, heeft
hij zoowel omtrent liet lager nli omtrent hut hooger i
onderwijs nieuwe vooi stellen ingediend. Dat vooral '?
het'eerste liclit een steen des aanstoots kon worden, j
was te vooi'üien. Het lager onderwijs H nu eenmaal j
in ons land liet scmbboJelli van de jiurtijniK .Dn.'irom
strekt hot, deu ,'MiüMlcr .tpt eer, dnt hij.' zell's op
gevaar nf van ? op zijn zachtst g%sprol:en nicht
Allen 211 gefilleii'1, den ?', leerling niaar spoedig
goheefi. Yv'us de groote grief tegen den
MiHeem-kerk, dat hij na lut.'ff dralcri. ter elfder
,uic met een "vooivitc-lvoör den (|H£ kwnm.-dat bijna
niets om het lijl' jiad, - Knjijicy-iic. moest en zon
tO'ilien, d;it Idj niet >l.-chts tip de groene blinken,
maai' ouk iiuii de grueuc tafel dit. volksbelang be
hoorlijk ter harte nam.
Welke ontvnngst dit wetsvoorstel in onze Tweede
Knmer ton deel zul vallen. Iaat zich nog niet zeggen.
l'. uu ent ogen wet n wij thans uiet gonoe-f/anie zeker
heid, dat do (.-ers over het alg^iiiccn niet /.oo m- f
ho' outviei p in»enoii.«n is nis men wellicht verwacht
liad. Wij lifdoeltm hier natuiitlijk niet de cttuicalo
per-!. Van deze toch «as bet te voorzien, dat xij
_s;ins piiié" zoude zyn voor een wet, die geen de
minste rekening niet hare grieven hield. Veel illusies
/uilen zich de heereu ledt u dezer party trouwe-u*
ook wjl niet gemankt hebben. Iemand nlsKuppeyne,
dien zij door. en door kenden, ko;i lu-n n u-t
iileurstellen. Wat zij van lleeiu>kerk, ofschoon te vergeefs,
hooien, wnclittcii zij- >ti-llig vaii zijn opvolger aller;
minst. Het is dan c.ok in dit opuicht gebleven by
het oude. Of liever, lu-t is nog erger gewurden.
Iji'-t Art. 8 van di> thans vigeerende wot nog 'eonige
ruimte voor gomrentc'lük of provinciaal subsidie aan
hyzniidere «choleii, door hetzelfde Artikel van hu
nit-uwe ontwerp wordt dergelijke ondersteuning'van
paitii-uliere inrichtingen voor ullijd oiiui0.üelij'\. \an
res'itutie' is nog veel niiuder sprake. Dut door
liet oprichten van neutrale scholen op kosten v.in
liet algemeen onrecht gepleegd, zon worden
tegonuver do.enen, dio dezi' schuleu verfoeien, wordt niet
toeiregeven. De Memorie vau Toelichting i» op dit
punt uitvoerig eu helder L hot dienaangaande in de
Algemcenc liescliouwiiige-n geleverd betoog munt
onzes inziens d >or juistheid uit. De wedcrlrg^ing
\an de hceron Kiiyper en. andere W/wr'iwnf-nMmit-n
lu'hoort zonder twijiel'tot do best gesl-iajide gedeel
ten dier Memori -. l «.ij he'«t gewetensbezwaren",
>cluijl't de Minister, .gij keurt deze nitg.iven at'.
liet zij zoo. Wij eerbiedigen uwe persoonlijke ge
moedelijke ovpi-tuigin.?. Maar let wel! e zijn ook
HU*n«('ho'n'in den Slaat, die een afschuw.hebben-van
alle gebruik van wapens, zelfs tot wettige
zelfvei-dedu'injr. Moet meu hen dnurom vrijstellen vnu de
verplichting oiii luoi'n1 bij te dragen tot de nlgemeene
ko-ren der landsverdediging? Kn waarom im wat
in elk ander geval, gelijk in het pas gegeven?, wmir
i?, opb. uiden wnar te zijn met betrekking tot bet
onderwijs V" ?
Doch slechts tot op zekere hoogte de. Minister zelf
doet hi-t uitkomen gaat deze vergelijking van hot
onderwijs met de landsverdediv'inu' op. Is de laatste
een .noodzakelijk kwu-id. de. gemengde school is dit
niet. .De openbare school beef het opkomend 'g
?i sl.ti ht vart den godsdien-t vervreemd," zegt men.
' Hot is onwaar," zeurt de Minister. Met ve«l meer,
.' reeb' zou men kunnen beweren, dat hot gebruik, som-'
van ile vrijheid van Ijft bijzonder onderwijs gemaakt.
gestrekf heeft om kerkelijke tweedracht aan te
wnk'> keren."' Wij voegen er bij. dut do klacht over
ver' inindei'in!; vnn god-dien-tzin. indien zij gegrond is. F
meer tegen de !;i?rk dnn teïen de school .brwij-t.
Want dit zal toch wel, v'eeu betoog behoeven, dat hot
' in ied'.-r geval .meer op den weg van de eerste dan
1 van de laatste ILf om den godsdienst/.in aan to
kwee> ken. Ze!f< de gelooviy-'te onderwijzer z;il to"h wel in
i zijn *cho"l vo'iniiiinflijk leermeester moeten zijn.
m. a. w. hij zal niet b'ij voorkeur het gemoed, maar
hof verstand moeten ontwikkelen PU nafrign
kennis
: Wij knhnen'oii!: om deze re-lenen niet den Minister :
ui'nemen.i wol vereenL'en. waund-r bij der bijzondere |
(fro'l-difDs'.iuel ? seiiool ..op' niibeloiuiiipi'd aanzijn'1, !
niiinv niet op heguintiging" van staats-of gemeente
wege recht geeft.
Eene andere vrang ia, of de voorstanders van beJ
openbaar onzijdig onderwijs niet de voorgesteld:'
re.i'e, ling vrede kunnen hpl'bon. Vele liberale dagbladen
hebben hnii luitwoord reed* .ut-geven: Wij-brlilion
. daarvan deu induik ontvangen, dat men over't «Ige-..
meen nie' voldaan is-. Men had vau dezen MinUtcr
; een inecr doortji tcnde hervorming. e< n meer radi
cale herziening van wet van If"i7 verwacht.
(lok wij zijn van'mceniü. dat mmiuigc godeplleii .
zeer bepaald- bcrzienini,' en verandeiing .belmevch.
Doch wij willen drie z.ikpu nipt .voorbijzien." Voor
eerst xiju du verbeteringen, die de Mini-ter vOor-felt,
niet onbeliing! ijk. lictor injericbte sclioolloknlen.
ItU'inere kla-^'cn. hei lialingsnnderwijs. degelijker examens,
krachtiger schooltocziclit, nnderstuunitig van de
jrcme!'iiteti dom- den S*a;tt ziedaai'een en ander,
wanri door "ii-h ht-t ontwerp 'zeer gunstig van de oude wet
011: dorscliPidr.1 In de tweede plaats vergptp men niet. dnt
] door overleg me.t de -volkivérti'iienwri'irdigii.g nog
', inenige liepaling knn worden verbeterd, wanin-er lot
i blijkt, . flnf de natie ir. sotfimijfe opzichten'nog wat
; verder (lande Kejicci ing wil gaan. Het
ontwei'p-Ileeniskerk bood danrto« geen dn minste ifelcgcnhcirl, -Hét
l was ziVi ver vnn den goedel! weg, en lcvi-.i:S vnn i'.e
l openbare mcening vurv, ydei-d, dnt geen vergelijk mo
gelijk was. Doch wie is zoo pessimist, dat hy 'il i t vini
het nieuwe ontwerp zal beweren 'f Ten -lotte
? t.ie mcu toch vooral niet voorbij, dat ovor
oiiderwyï'jiia»s*ies zelfs onder jflijküc'ztn'den noodz
\ kelijk- veel .verschil van. meoiiïng be-fant. Hut is
. dus volstrekt niet. onnatuurlijk, dat x>-lfs \vaniieur
! een miiicnt lid d;r li.berale pnrtij zijne
('cnkbeid| don daaro.vcr ontwikkelt, zyiie geo-tvertt-aii'cn
menig pi
groot gevflar, voor de/e. onderwijswet niet itlliien. :
maar vóór iedere nndere, die vroeger of latur mocht !
voorgedrRgen worden, tiet N tn hiip'n. dat i\t Siatoii- :
?Generaal kans zipn om de oiiderfichei-lfii? gcvoclons ',
tot eenheid . te brehüen. Mogn niuniiiiicl. door «l \t> '?
zeer nnn zijne eigene p'ei-soonl'ijke inzichten va~t téj
houden, de aanneming van..lint, .naar wij hojien hier1'.;.
en daa.r Igew'ijzigd,.ontwerp' verhinderen. I.e mieux" [
zou ook hier .?i'eimemi du bien" ktiunen zijn. Wij "[
.zuiuien dit te meer betreuren, ilnar li-nr ónze
ovcrtuis/injf tic-voorgestelde- wet, oiidnnks hareffcbrelten,'
toch veri'e boven de tegenwoordig* stunt.
Welko zyn die gebreken V . |
Wij zijn lietnief- eins, met h»n die zeggen, dat de j
Minister het -openbaar onderwijs in den (i;retigst.cii j
zin des woords tot Stixnf s onder wijs had moeti-n
maken. Wij-geven met. hem nan de
GeineentcKchool boven de S t n a t s .'cliool do voorkeur. Het in
niet alleen billijk, dat de gemeenten ,in de kosten v.in
haar lager onderwijs voorzien,..maar lint is ook
WPIIpclielijk,' dat iedere gnmcRntcn du'macht hcbbe,'om,
biiii'.eu de grenzen der algemeene wet. haar eigen
Hüholen in te richten zooal.i zy dat, in' verhaiid met
plaat-elijke oin-tnndjghcden 't' best neht, Munkt men '
de ordfrwijücrs tot Uijk'annibtenaren ciïallo «-cllo- i
len lot Rijksscholen, dan ontstaat, daardoor eene ;
eenvormigheid, die niet in het voordeel vnn het plaat- j
«cl ij k ^nderwya kan zijn,. Ten einde, evenwel de '
gemewtcn den last niet nl Ie zwaar te maken; i> in
Art. .|.ri voorgesteld, om janrlijks U<)% vnn het be- ,
drng der kosten van rykswegc te vergoeden, i
Tct. de teedeiv vraagstukke.n, die dr Minister moest
oplossen, behoort, de I^prplicli.t. Hu heeft in
qntkcniiéiiden zin beslist. 'Wordt dit ontwerp wet, dnii
blijven de ouders volkomen vrij om huii kinderen
onderrirht te vcrsclnllnn, of niet. Ofsijioo.i .scliier
overal olderü, onlnngi nog in het koninkrijk Italië.
T
de leerplicht ingevoerd" is, gel'J k de minioter «elf
opmerkt, zal Nederl-ind het or vooreerst zonder mouten
? loon. Wnaroin toch'/ Is het een vcrwci-pelijkn xiinkV
.(ieoiiï.'.lus", zegt do Minister, liet duur de
Kurouoisclie staten gegeven voorbeeld is ,<;</<-J". Waarom
mag het dan uiet gevolgd worden? l>estaat immeis
l.eol't oinveder-prekolijk IH-I recht do» vader te .straf
fen, die zijn ouderlykeii plicht verzuimt en daardoor
te (jelyki-rtijd n het kind buuadeoll eu schade toe
brengt aan de burger-ma itschnppy, welke er behing
bij heeft, dat hure leden boiioorlyk onderwijs genieten".
X«'HI luiden de ei'ieu woorden vau do memorie vau
toelichting zelve. Maar waarom zal dnn bij de.:e ge
legenheid do Nederlaiidsi'be. Munt vnn dit
ómvedor.S|irekolijk recht" geen gebruik maken?.... De staat
heeft liiet hot recht ann do oildor» de keuze
deischool te ontnemen" z-i'gt de minister,
/wnkkorredoncuring hebben wij in de gehcele memorie niet
ontmoi't. Wio eischt ilau dat do wot SC/K K Oplicht
vouivchrijvp? /.crcplieht verlangt men. eu dit i
liinner uiot hotzolfde. rVelen ?/.ijn nog t.'gen i'e
nenirHle school", zegt de minister. Dezen mng hy niet
dwingen, hunne kinderen derwaarts te "enden"'.
.xatunrlijk niet, mi:ir" wie verlangt' dat? Kun ook de
bijzondere school geen'.getuig-uhrificn ntVevou of
lijs'en .inz'Midon Van «Ie daar lor school gaande
kiniteren V Ging de rcdoneeriiig des ministers door, dan
zou de invoering vau den Icorplii-bt nunit mogelijk
zijn. Want behalve dat er zijn, en nltijd zullen zijn,
die de hüsitadfre scbool boven du O/X'/II'JKM'vrkiezon.
geven ook enkele ouders, om voor hen gewichtige
redenen, aan /i/i/.<onderwy'-i Imven .«?//«ii/uiulerwijs de
voorkeur, liet scbijnt bij den minister niet te zijn
opgekomen, dat ook die kinderen, welke dit onder
richt geniete.1), geacht- zonde» moeten worden uan
den Jccj-plicht te voldoen,-al zetten zij nooit oen voer
in eenige oppnbare of bij/.ondere school. Kortom,
watmen van den stnnt verlangt, is de Kokerheid, dat de
j''iif;d onderwijs van -. bevoegden outvnnge,
danrgel iten hoe on waar. En de/,e bad do wot knullen
ver.-clmtVen.
Hét nieuwe ontwerp wil het st'ltwflofiirlit op
cenigs/.ius andere wijs ilan.de tegenwoordige wet regelen.
Wy' gejouven met deji voorsteller, dat de
nieiiwe.bepalingen enkele schreden voorwaarto oii deu weg tot
e-iie betere eu krachtiger regeling" van.dnt toezicht
aijü. Mnar tevens meenen wij, dat sip" Minister in do
door hem gewen«chte richting verder had moeten
paan. l ie lu-er Knppeyiie schijnt hier ^n elders zeer
bang- voor ..schokken". Men zint echter niet iu. welke
vretHelijke 'bt-roerini; eene ilinke, doortastende hervor
ming vnn het be-tnande in dozen zou te weeg kunnen
brengen. Wij rakcu hier iniinoi'.-i ann geenc
gemoedsbezwnren.
Wie zou zich de zaak bijzonder.aantrekken?. Door
vrees uii-leid, behoudt de Minister nu van liet
bcstanndi', dat hij zelf ? veroordeelt, nog veel te veel,
en combineert wat zich niet wel vereenigen laat. Hij
houdt, niiur het scliijnt niet. g-eno'eg rekening met
hetffeeu in ons oog van zelf ru-eckt, t. w. dat het school
toezicht eun ernstige zaak is, waarvan, voor den bloei
der school alles ni'hii.iigr. Wie toestemt, dat liet toe
zicht nooit i'n> forum mas geschieden, die zal hot met
uus eens nijn, -nis wij beweren, dat het alleen mag
worden uitgeoefend door de zoodniiigeu, die van het.
onderwijs zelveu alles nf weten en voor wie-de be-'
tiekking geen bïjzniik maar óon levenstaak is. Weg
derhalve, zomlen wij /eggen, niet nl die
schuolcommiftsieii, voor lu-t.grootste deel samengesteld uit allerlei
meiischen, die' wellicht voel hart vóór het onderwijs
hebben, 'muur er in djn le^ul weinig van weten! De
Mini-ter stelt d:e. coHitiiissii n ook wel niet hoog,
maar hij .wil zo toch .facultatief' behouden, eene
hnll'slnchtigheid. die zich .zelve veroordeelt. Wnnt óf
de schoolco.nmi.-si»1!> zijn wen-chelijk, ninar dnn
ook overal en xuovéel mogelijk; of ze zyn, gelijk de
Miiiioter .-chijüt te weteii. Onbeduidend, maar dnn
ook, hoc eer hoe beier ze opgeruimd! Wij gaan
ve/doi'. Do Inspecteurs1 van. bet luger ondei;wys diien
in dun regel een enkel jong en ijverig ambtenaar
in zyn eci»tfn'tijd uitgezondeid alles behalve
in. s'pecteeren. De betren hebben _.den-tijd niet om een
school te bezoeken, /ij gann op de MinUtcr er
kent het zelf in .admiui-trhtieve bcinoeyingen met
vele tijdiooiendïkleinigheden" (N".Ii.)(. Men zou zeg- '
gen, dnt het buste 'wn.«, hen in-dit gevnl af te schnf- ;
ten. De Minister vchter wil hen behoiuUn. en alleen ,
hun 'getal allengs veiminderen..'Maar bedenkt, bij
wel, dnt de ovci blijveilden dan nog minder .in ,sl!iȣ~;
zoiiden xijn. de onder hen i'es.-toitfei'ënde ."dmlen te
-inspeelèeix'ii." liet schijnt indurdan.l, dat dit woord j
een gntisch andere beteekeuis voorden Minister heeft.
dan wij gou om; mensehéii daaraan hechten. Hem j
z.wtvfde voor deu gee-t een stel hooggeplaatste
ambienaien," die -een heel _lióo» standpunt iiïnomen'' en
,.iu evtnredigiieid dani'vnu" nhoog bezoldigd"'worden, !
van ;een deel ImitPiigcTWoiie bden vnn den Staats- l
raad", wi-lk lichaiim van hunne .woorlicliüng" juirtij '.
kan ti:?k'-cri. Hoe erhl'cr mannen, di<> zdveu'niet op j
de hoogte kunnen iju'v'an hetijecn iii de Scholen der i
provinciën omgaat,-' anderen daarvan op ('e hoogte i
»ii)!cn breh -en, is'duister/ Het Jknnit OIH voor, dat j
die hoót'geplnatstèambtenaren, overtollige, tus
chenpersoii-üzijn, die best gemist kunfien worden en
voor wie iedere gulden op het budget te veel is. Die
Kegecriug behoeft niet tweeërlei tU-srliciiper-une.».
]'.t-n klasse van schoolopzieners -cbijnt Tnderduad vol;
doende. . ' . ? '
Verdeel, goltjk de Minister wil, liet Innd-in.it-hool- i
districten, mi laat het bij die vërdeeling blijven, tieef j
aan die districten ecu zoodajiigen rtmynug,. ibit de !
s-hoólopzlencrs .alle daarin- gelegenq s-cholen bij her- j
hulïiifr bezoeken kunnen. Bezoldig d e ambtenaren j
zóó, (lat zij nllecn voor deze tank kunhen leven. Maar '
zorg bovenal ilat alleen dirgc'ién tot deze betrekking
benoemd kunnen worden, die wezenlijk verstand van ,
-het onderwijs hebben, dia in da school t'hüis en met ^
iodnr leervak bekend zijn. Do Minister verwacht;
uuur het «chijnt, viinr het ondcrwys heel vnel van ?
gleden van dérechterlijfte nuiclit. un andere
invloedriikp. mannen'." . Dlv.ulktm wil Jiij bij* voorkeur
totndjnnct-schoolopzieners benoeiücn, een soort v'a-n bc-
.trekking, die- ons in iede.r. opzicht budenkcluk en
duister schijnt.', Wy voor ons zouden dnai'p.niegen ,
w-eirsohen, dat alleen verdienstelijk - ondcrwij/er» ot
jiulko betrekkingen geroepen worden. Ieder op zijn :
terrein. Laat den moester in do.rechten het recht.
verklaren; voor betrekkingen vnn gewicht by- het
lager .ondel wij*,, vrngo men nnar het eonigsto brevet
vnn bekwaamheid, dat op dit terrein geldig i--, t, w.
déacte en de ondervinding van een hoofdonderwijzer.
Een ander-punt' van belang voor .'den'bloei van
hef .volksonderwijs i> de vorming van onderwijzer)!.
De Minister i» -liet daarover niet. alle deskundigen
en niet. den heer Moi'ns' eens1, dn't. de beste wyzo'
vnn opleiiling die;afih goed inserichte kweek-chole.n
i-," ()*>k (iHarnun bestaat l>ii hém (fe.cn twijfel, dnt
d*z het t oorworp moeten /ijn der Staatszorg. Toch
lu'cft hij diiiiianngniuKio in zijn wot>i)ittwerp niets
willen liep. len, /elfs een minimum vnn het aantal
kweekscholen werd m-t voordacht niet in de wet
opgenomen." Wy nchteii dit van het standpunt van
den Minister zolven uit, zeer verkeerd. Als men, gelijk
hij, zoo groote waarde aan deze wijze vau opleiding
hecht, iliit hy de gele.sienheden zooveel mogvly'k ver
menigvuldigen wil", dan U het niet g«c-I. om op
urond vuil een enkel zeor wul teoverkomeu bezwaar,
Ju de [iljiati van een kort, flink nr'ikel, daarover fraaie
redene.cringen neer te schrijven, die de goede znnk geen
stap verder brengen. Wnt hebben wij aan nl die
aauheveleude heschouwiug>.n aangaande de kweekscho
len, iu de Memorie vuil Toelichting, wanneer du wet
ze. feitelijk doodzwijgt? /oker zal het eeuige moeite
kusten om geschikte terreinen on bekwame leeraren
te vinden. Ook nan het stellen vnu den termijn ou
het toestaan der telkous benodigde gelden zijn enkele
bezwaroif .verbonden. Maar dexe moeilijkheden zijn
wel op te lo->t'ii gelijk de Minister zelf, althans ten
deele, erkent. De wet op hut uiiddelbttsir onderwijs
schreef ook voor, dat binnen een zekeren tijd een
zeker aantal Hoogere Burgerscholen vnn staatswege
moest gesticht gijn. Deze wct.sbepaliupf is nnnr t:e
letter uitgevoerd, ja erls zeil' n Uijks hoogere burger
school meer gc«lifht dan voorgeschreven was. Heb
ben de Stati.'11-Gi.'iieraal ooit geaarzeld, daarvoor de
noodige gcMcu too te staun? (Jus dunkt dut het
niet te pa< zou komen, om, als de wet duidelijk sprak,
gedurig te vragen, _of het randznnm is al of niet
sneller vnort to gaan." Deze vrees van don Minister
schijnt indeidnad een hersenschim, zij is dóór het
antecedent vaii dp wet van 1-*'(K! niet gerechtvanrdigd.
Tegenover lil deze overdreven of denkbeeldige
bczworen staat nu echter dp knus', dnt er van verdere
oprichting vnn kweekscholen niet heel veel komen
zal. Als zelfs deze Minister, die van liefde en
bewondpriiig-vaor ilo/ie soort vnn opleiding gloeit, zijn
lust tot voortvarendheid" door -geleidelijkheid"
temperen wil. wat hebben wij dan te wachten vnn
zijne eventrnrte opvolgers, die~in een andere rirhtiug
nibeiden - of niet arbeiden? Als de wet niet ge
biedt, dan zal datgene gebeuren, wat de Minister
vreest, maar niet afwenden wil: met een geest van
talmen bezield,", znl_?meu.zich nchier-wezenlijke of
verine.eude bex'.ïnren weten te verschuileu." . Het
hanst u Iiingfinim" ligt, helnas, maar nl te zeer in
onzen n.lrtl. Zelfs dit wetsontwerp verloochent in
dit opzicht zijne nationale afkomst niet overal.
Toch herhalen wjj wat wij iu' den aanvang schreven.
Liever dit. dan niets ef de tegenwoordige wot. Mnnr
het al et-liefst' zouden wij uien, dnt de Minister nog
goedvinden- -ko», eenige ingrijpende wijzigingen in
zijn ontwerp te breiigen. Laat rlc natie en de volks
vertegenwoordiging daarop krachtig anndi ingen!
leder doe het zijne, om dit groote volksbelang tot
een goed eu afdoend einde, te .brengen! Hoe meer
kritiek, des te beter! Wij vertrouwen, dat de Minis
ters zelf ze begeert, en in ernstige overweging wil
neinen.
i. Aanstaanden Woensdag komt eeiie voordracht
inbehandeling bij dpn Gemeenteraad, dia het begin is
van het eind eenor lange osdiiedenis, en welke in
zooverre veel overeenkomst heeft met een onlangs
reeds' aangenomen voorstel tot goedkeuring vnu de
deinpïity (Ier wyde sloot tn-sclien hot Vondelpark eu
het. Scluipëiihilrgerpad, X:vl men door bet laatste
Yerkryge'n, dat spoedig zal-begonnen worden niet het
bouwen van huizen, met uitzicht op het Vondelpark
en, nanr te verwachten is. ook eene geleidelijke op
ruiming van de meer dan vieze stinksloot. die daar
voorl.oopig nog blijfr bestaa-n. en waarin de
onreinbedcn vnn de P. (.'. Hooft>trnat tot nu toe haar toe
vlucht vinden, door de thans ingediende voordracht
blijkt dat bet eindelijk ern»t-wordt n'iet de bebouwing
van het. terrein .aan (ie Stadhouderskade even voorbij
(Ie Vondelstrnnt, wnnr niïii indertijd plnri heeft g-hnd
een weeshuis te bouwen voor de Hervortndo diaconie.
Thans hehberi de eonunisxio'voor de stichtihg vnn
dat weeshuin en de architect P. IL J. Ciiyper.i een
plan tot bobonwins! gemaakt, volgens hetwelk het
terrein /on worden ee'ne verzameling van villa's, eu
zij hebben nun den Gemeenteraad verzocht,
devomwaiiden op te geven, onder welko de gemeente be
reid is deu' 'grond te aanvaarden voor d« door hen
ontworpen straat. Over die voorwaarden loopt het
voorstel van Hurg. en Wcth.. dat daor deu Knad
Wel nal worden nnngenoinon.
Wij inouen hier het gevoelen' niet onderdrukkpn.
dat van overheidswege niet nltyd n-llcs wordt peibi;ii!
wat den lust tot verfraaiing der nieuwe
staflsgedcelten kan aanwakkeren. ' ? . .
liehulve de slootafingelegeiihedeii, wnarnnn de heer
llrTtnnn .1. van. I.enncp onlangs iii den
Ciemeenie"TaAd zeide als ran l.-lid zich weder schuldig te erken
nen, bestaaneer jnidsre zaken, wniiranii de -c.huld
vnn het Gemeeiiteljt'-tinir' nog onverdeelder is. In
de nlloreer.«te plaats hebl'on vvy hét oog op de
groote slpriÜgheid, welke vult optcmcrken op die
plnnrsen,' wimr de toestnnd vrij in wording ip, b: v.
(ie weg Inngs het in aanbouw zijnde Kijksilniseum.
Maar ook wijze*! wij op de zonderlinge manier yiih
;>unjilcinping eu ophooging, wnarvodr mcu liefst
?i.p'ecièneemt, die -oenige weken" noodig hebben eens
uit te luchten, cu daartoe in de gelegenheid worde.n
ge-tt^d door ze voor die Annp.Vinpitig en ophooging
te .gebKiken. Wttaroni. daarvoor geen znud kan
ge.beKigd wórfleii,. w velen eerzame burgers, diéin
die buurten wóuen of_wauilelen,: niet duidelijk.
?Doch wtnrvoor dient, het uu juist hierover te
kingen? Kr zyn in "Amsterdam, hoezeer het óók iu.
veje opxU'hten is vóornitgegann. hoj^ altijd vele d-in-,
gen,' w.iai-i'oB men zich ;wol eens verwondert,. wel
is wnnr, nför dio toch ongehinderd blijven bestaan.
Hot .is diuirom soms niet onnut, wanneer fn-n een»
eóii vreemdeling over heeft, die zich niet kan weer
houden uitlcroepcn» dnt_ dat nu tóeh al te dwaas is l
liet zou overweging verdienen xoo'üpn/ir
rree'.ndeliugeu opzettelijk op tndskostcn te oudci-hnjuderi.
dagen /.ijn'Ain.-iiefdam's ingezetenen
uitgenoddigd tol; het bijeipiibrengen Van een kapitual,
waarin sommige geldschieters waarschijnlijk minder
helling stellen dan iu zoovele "mot groot en bluf
nangekondigde lecningen,. tbn behoeve vnii misschien
nooit aan te leggen spoorwegen. Er wordt, dnn óók
niet het minste uuldelijke voordeel beloofd. Integen
deel men wordt uitgp/iiooiligd een kapitaal te helpen
vormen dat geen rente in do beurs zal afwerpen,'zelfs
als het doel wordt bereikt, nooit zal worden t
crugbirtanU} dut echter, mits de II.II.. die zich aan het
hoofd van'do-«aak. liBbiicn gesteld, vnn den aanvang
nf behoorlijk worden gesteund, tot zegen zal word eu
van 'Ie kleine burgerij. '?..'.'..
Wij. Ijedoeleu. de circulaire van de commissie, die
het plan heë.ft gevormd in on/o stad een
bui-gorziekenhuis to ,-ticliten, een inrichting waaraan sint»
lang gioule l uboefte bestaat.
TÏI de. Veicpiiiying voor /.iekenvcrplegingPII het St.
lierliardusgeiticht vindt de meorgcgoede eene uitste
kende verpleging; in de Gasthuizen van de Israëliti
sche Armbesturen ch de stads-xiekcnhuizcn wordt de
behoeftige goed verzorgd, mnnr de burgerklasse is
feitelijk van de dikwerf zoo noodiire hulp in een
get-tit-lit verstoken. In cerst^enoenide gestichten is zeer
weinig ruimte en kost de verpleging vooi deu bur
german toch nog te veel, in de laat sten kan hij voor
een betrekkelijk getingeii pry's worden verpleegd,
niaar hy i-dun ook verplicht- zich te schikken iu een
omgeving, waarin hy zich niet te huis gevoelt. In
vele andere steden, o, a, te Uotte.dnm en te 's Hage
wordt in de stads ziekenhuizen gelegenheid g geven
zich te doen verplegen iu verschillend^ klassen. Niet
nlzoo in Amst»rdnm. Onze ziekonhuizen, getrouw .
ann hun doi l, verpleging vnn armen, nemen, ja, ook
heu op, die in stnut zgu voor de verpleging f \.->a
(langs te betalen, maken echter tusscheii de verpleeg
den geen onderscheid. Dit beginsel is volkomen juist.
muur verklaart meteen grootetideels den weerzin die
in hot algemeen onder, de burgerklrtsse bestaat zich
iu do stads ziekeuhuizcu te doen opnemen. Vooral
vrouwen kunnen zich moeijelyk schik .eu iu de om
geving van minder beschaafde, son-s inin of meer
yerdierlykte, waaronder zy in de stads ziekenhuizen
nu eu dun worden geplaatst.
W y rekenen het dan ook tot onzen pliclit de
aatidncht van onze lezers op de verspreide circulaire te
vestigen eu heu dringend aan te sporen tot het goede
doel mede te werken.
De commissie vraagt /'Un.Om in giften vnu f 100
of in naudeolen vnn /' iV.); maar overtuigd dat
voorioopig bet geheelo. knpitnal niet noodig is zal voor
eerst, slechts 30 pUt. worden opgevraagd.
Dikwerf wordt eene hulp voor phihuitropische za
ken ingeroepen, maar voor een zoo nuttige, wo
mogen zeggen zoo noodzakelijke inrichting als door
de commissie booogd wordt, werd zelden de hulp
van Amsterdams ingezetenen ingeroepen en dnn;iiooit
vergeefs. Wy twijfelen dan ook niet of binnen betrek
kelijk korten tijd zal naast de inrichting voor
ooglijders en het kinder ziekenhuis het burger-ziekenhuis
verrijzen, uU bewijs van deu prnctisch
philanti-opiscbeii zin vau het rijke Amsterdam.
. . . . ?
Keu HlarlUoflVr
Sedert vele jaren verheugt zich cle As ociatie-Cassa
in hot byzonder vertrouwen der goede lieden, die
iu haar belichaamd zieu de deftige, ouderwetscha
«DÜditeit van 't oude Amsierdam; zy hield zich verre
van de zijwegen, door lüirc zustur-instelliiigen als
louiinci rijke Innen bewandeld; zij bloei' vn.'eind aan de
Itnnncieelc goocheltoereii der laatste j»reu, geen
wonder dus, zoo zy in het oog van ieder waardig
stadgenoot eone administratie verondersteld weid te
voeren, wiuu-vuii het scherjizinnig.it ondc-rzock vruch
teloos ot' liever gezegd overbodig, was.
Kii zie, dnur verbreidt zich e.flu ongelooflijk ge
rucht door de stad. Keu der bedienden zou aan die
instelling gedurende y jaren succi*sivelijk een som
vnu ongeveer /"lli,(XXI hebben ontvreemd! Zelfs werd
'langzamerhand dnt verhaal Wiiarschijiilük, tot einde
lijk -- u! Itajia.iüsche dubbele boekhouding!
de rechtbank zelve 't bevestigde.
De eenvoudige, goed-eloovige: nieuschen, die aan
de onfeilbaarheid der dubbele boekhouding met hart
en ziel verknocht waren, op grond der vaak
opgedischte verhalen aangaande boekhouders, die plicht
matig nuar een halven cent Zitten te zoeken eu geen
ru>t zich gunden vciórdut dat iu het systeem dier
boekhouding onmisbare, cijfertje ojigespeVd was ,
die eeiui.iulisju en goedgelouvige lieden zijn losge
barsten iu wunhoop^kioten. :
lloe kan vroeg n", l met een klemtoon op ieder
woord bij een goedft administratie oen voort
duleutlu verduistering vau gelden onontdekt blijven?
Waarvoor genieten de directeuren ah , och wol. liet
huogu biilaiii van / 2»,WH)'t informeert u". '2.\
Wnt voor nut brengt de aanwezigheid van
conimïssarissen aan de vennootschap, die heu jaarlijks
eeiu'se duizenden laat cmpochteren V hedilt 11". 3,
Hlyft het nu bij deze eene ontdekking;' vraagt ' n". 4.
Ku zbo gaut het voort !
De administratie van verecnigingen van dergelijke»
aatd laat. soms veel te weu-scheu over, hetgeen niet.
voortvloeit uit haren omvang, evéiimiu uit gebrek
aan personeel, doch veelmeer uit do weinige samen
werking" van directeuren en bedienden, ook uit het
laisser aller yan- eerstgeubemden en commissarissen.
Directeuren van groo e instellingen zijn niet zelden
geweldige machten, ongenaakbaar' jegens hun
persoiicfl. Hooghartig on koud iu 't waarachtige
geloof dat dit .aan hun positie .juist boezemen
KU ..ook "tl .jarenlange samenwerking aun hun
personc.-li niet de miu-te gehegeiiheid in. Iu afzonder
lijke lokalen werkzaam, spreken zij elkunder slechts
zelden. Het karakter .eu het paiticuliere leven vnn
den bediende 'blijlt een gesloten boek voor den chef.
Oi'.ile bedielide grove verteringen maakt, of hij óp
ilu beni'B sj)ecule..rt, of hy ju verhouding tot zijn
salaris op to grooten voet leeft, zijn dingen wnarlneiie
de chef zich niet. occupeert.' De machinist neemt
vennoedelyk meer notitie van de oiiderde.elcn zyuer
machine dun . de dircktcur van zijn pcrsuiivcL ? Wie
zich Hamerliii(|Ue uit . Daudet's Xiiliuti .nog weet te
herinneren, heeft het type voor oogcn.
Is het na de . periodiek terugkeerendc tristcs
nltaires" vnn tuimelende .veiinoots' hnp| en nognoodig
iels te zeggen van de genottclijke knlmte waarmede,
de coinmissiirisfien huuiie taak volbrengen? Zeker
niet.. ' ? :.
. ' Afgescheiden 'van haimo 0)10^, verdeeld' naar do
afdcoiiugèn, waarin zij wcrkznnm zijn, houdt zich een
talrijke groep bedienden .bezig met de. administratie.
Anliko.mende jongelui en grijze --- in (Ion dienst ver
grijsde. r hooiden ziet ge er onder.: IVit zijn zij,.
'die loven; inoctr-n van ? 4(X) tot f liflO tractenlent.
vV"nn 'ümorgens -tot 's avonds werken zij, bestendig
en aaiiduphtig. .Door: den 'nii-pliuitstcn t rot!, hunner
ouders zijn nij tot, kuntoorheereai" opgeleid. 'Eèrlyk
zyn zij d> ti-outr. J'ocli nan enkelen onder lioli vnlt
dat geregelde, -eentonige, niDlfc leven -üwHar.
Hnrtstóchtclijkcn ::yn or onder hen. Dagelijks hebben zij
het beursspel voor oogen,- telkens hooren KÜvau de
kapitalen, die in 't een of ander artikel of fonds te
verdienen zouden g«wcent zijn, .indien zy 't ' prewaagd
hadden. Zoo zij 't euiis waagden f \[ne weet
gelukt het heu niet!
7.oo dobberen soruinigon en gaan te gronde. "VVaiit
even zeker nis de -pcelb-.uk de moeste kansen aan
zich boudtv even zeker isiby het bcursspelhetgrooto
publiek de -[icelbal en de dupe der politieke
croupiers.Als de re-liter van instructie deu gevallen kantoor
bediende zijn zondcnregistcr voorhoudt, nl-i hy wyst
op het misdadige en ondankbare, dat iemand die
ecu goede en eervolle positie in do Mantschappy
beklecd".», die het volkomen .vertrouwen zyner chefs
genoot, dat iillns met den zwariitèn oiidnnk beloonde,
dnn ban ven do v«r>laggfcvers ecu roerend verhaal
op van de aandochlijkheid dier toespraak! 'Ku terecht,
want do zaak is aandoenlijk. Wy lezer, en wellicht,
ook dirccieurch en commissarissen, deiiken ons inde
xielcstrijd van hem, die viel en weer opstond, om nog
dicjier te vallen. Wie zal hom later de hand reiken,
als hij bidt om hulp? Niemand! Kt
De Redactie plaatst gnnroe onderstaand schrijven,
hetwelk zij van den heer Oostei-, directeur van de
Loodwit fabriek, ontvangen heeft. Onze lezers zullen
er uit zieu, dnt de hoofdstrokking van vns artikel
over dit onderwerp, voorkomende in ons nummer
vau- 3 Maart, er slechts door beve.stjgd wordt.
AmslrfttitHi) 5 Maart
^l<i»)ti'cr ik litilurkur!
In het Dommer van tl? AntsfiVtlttMUicr van 3 de
zer lazen wy onder hit opschrift: Eemnaatseluipp
ly'k vraagntnk" een arlikcl van een ?ongenoe.mde over
fabrieken, die gevaarlijk voor werklieden zijn in hot
algemeen, en in het bij/nndcr overeune loodwit fabriek,
waarmede waarschijulijk du onze bedoeld wurdt.
Wij waardceren do pogingen van don in/.end'er om
in den toestand verbetering te brengen, hoewel hut
misschien praktischer en jiut.jger ware geweest, als
hy zich niet de directie der fabriek luidde in con
nectie gesteld en althans getracht zijne raadgevingen
aldaar ingang f6 doen vinden.
Nu hij zich niet noemt, blijft ons niets anders over
dan zijn stuk te beantwoorden door middel van uw
blad, en wütwijfelen niet, M. de H. of u zult ons schrij
ven wel willen plaat*en, te meer daar wij ook over
uw naschrift omtrent staatstoezicht iots in liet midden
' wenscheu ta brengen.
De door den inzender opgc-geven verhouding
tu«" «enen het aantal zieken en het aantal werklieden is
zeker buitengewoon houg en behoort dan ook geluk
kig tut de gniote uil zonderingen.
De doorslag van het verzuim aan on/e fabriek ge
durende l£77 was op ruim 32 personen a'-'j, waar
onder begrepen is h^t aanrierUelijke verzuim om
andere redenen dan ziekte en om andere ziekten dan
loodkoliek. .
Wij zeggen dit volstrekt niet, om het gevaarlijke
der loodwitstof te- verminderen : verre van dien, maar
overdrijving is ook niet nuodig. liet spreekt wel
van zelf, dat als tegenwoordig eene. geheel nieuwe
fabriek gebouwd werd wit, eene zeer ryke beurs,
lieter aan de uisehcn der hygiëne zou kunnen voldaan
wórden dan in de onze, die ' reed» een 31' of 40, jaar.
bestaat; maar bij de min g'.'osti.je linaneieel
,esultaten, ilio onze fabriek iu d;- laatste juren gaf, denken
wy er eerder aan, baar te r-liiiten, dan e.-ne niiuj.\e Ie
bouwen. Tóch zijn bij ons steeds verbeteringen aan
gebracht on vele proeven genomen, die soms het
gewelit-chte doel goheel «>f gedeeltelijk bereikt hebben.
Mocht de inzender ons oènige prakt i-cl)L' on uitvoer
bare raadgevingen aan do hand' kunnen duen, of ons
op- do hoogte brengen van do zóó geroemde voor
zorgsmaatregelen, "ie elders worden genomen, wij zul
len die z>;er gaarne van hom vernemen. Of bet ech
ter bij
ons erger jje--'"-'
'ld is
older--? Wij hopen
het van harte, maar hebben gegronde redenen, bet
te betwijfelen. De I-'ninschc ' fabrieken, wai(rvnn de
inzender spreekt, werken hoogstwaarschijnlijk lan;;»
den natten weg, doch dit fuhriokaat i<- hier en in
Duitschland volstrekt onvurkooiil'Har.
. Ouder de hoofdoorzaken der ziekte kunnen wij ech
ter uit langdurige- ondervinding de volgende!! stellen :
de 'nnvcrüchilligheid' vaa vele werklieden, die zooals
overal liet gevaar waa.fft zij vei'Keor-.'n leuren minach
ten eb do. allcrgev/nun-te voorzorson verzuimen: het
gemis aan reinheid, >lc.clite' voeding, het gebruik van
sterken drank, zijn allen oorzaken, die de ziukto
in de hand. werken. \\ \\ zouden ilaarvan gom-eg
voorbeelden kunnen aanhalen, al ware het alleen dat
het een dagelijksch tne/,icht verei cht om vfln enkelen
te verkiijgen dat zij 's middags vóór het gel-ruiken
\an hun maaltyd of '» avonds by liot vel hton der
fabriek hun aangezicht en hunden reinigen, diu soms,
0,11 geheel onnoodig, wit van bet loodwit zijn.
En daarbij, wat voor werklieden zijn het incest, als
zij aan onze fabrieken komen werken? Altijd perso
nen, die geen handwerk verstaan en niee-t nergens.
anders te recht kunnen komen, on dus niet tot de.
gezondüte'n en sterksten behooron.
De regel bestivat, hij ons, dit-, werklieden, die na
korten tijd reeds door loodkoliek worden aangetast.
niet weder aan het werk gesteld worden; noyr pus oeno
week geleden is die maatregel toegepast: doch wij moe
ten bekennon. dat hiermede wel ctms -do hand Wordt.
gelicht: eensdeels omdat.' ecii werkman terugkomen-'
de meest beweert, eene geheel andere ziekte dan do
loodziekte gehad te ..bobben ; anderdeels omdat het
dikwijls hord is, oe" goed werkimm te moeten
wegue.udc.li, als hij sinêfkl bet. brood voor vrouw on kin
deren tp mogen blijven Verdienen, vooral thans mi
Cr duizenden zonde,- werk zyn. ?;
Hot. is daarom dat wij bijzonder, uwe aandachf
\estigcn op hel denkbeeld, waurnicde wy' dit s-chvijvon
willen besluiten.. '
Wat nu uw nivschrift omti-ont staatstoezicht up het
werk in 'Ie fabrieken betreft, zoo zouden wij nitt i
lïeve.r willen dan dat <laarop PCIK; wei bestond, mils
die uitvoerbaar on vooral pniktisoh ware ; wij geloo-,
ven gchtcr dat dergelijke, wet,., wel vooi'ecr.-t tot. de
vrome wenschen zal bleven bohóorcn.
'Xooah u te recht zegt, is er eene treheelc reeks van
fabrieken, die scbadolyk op de arbeiders werken : om
(lus eene goede wet to. maken, zou eene praktische
en grondigtj kennis niet . 'illcrii \-an elk fabriekaat,
luaar van de inrichting van elke poort fabriek v
ieischt.- woi-den, die danrcnl.'Ov.en dóór elke niouwo
uitvinding .of toepassing ..eencr nieuwe methode zo»
bfihooi-on gewijzigd of iinngcviild to worden. ,
Is de wet toch niet doeltreffend, dan zal "men óf
déreeds zoo Itclcjnntenic. industrie nog aan nienwo
binideu leugen en tot- groote kosten iio'odzaken, .die
op vele "vnkkah wellicht doodend zlilleii; wei-kon, zon
der nóg misschien het gcwenschte doel te bereiken,
<if zij zal op vele wii/t2iij)iii doken, misechicn wel
volstrekt, niet toegepast worden.
Hoe AyetteliJko voorschriften worden toegepast, kun
nen wij dooi- het volgende- voorbeeld aantooncn.
Sedert cpnigcn tijd is eene nieuwe wet op hel goe
derenvervoer ..bij de spoorwegen in Nederland in
werking.' Die wet schrijft, voor, dat allo gevaarlijke
tiietaalverbindiniren o. n. loodwit, 'nienic enz., niet
wet andere ffoedcren mogen verladen worden.
-Daarvan niet juist op de hoógle, zoudc.n wy on
langs twpe \-natji's . loodwit ni«t tweó vcrsrliillohdo
spporweg-niaatFchitppijen : de eene nam het vaatje
«onder eenige aanmerking mede h verlangde (i() cents
vracht; do andoro. eischte volgens, de nieuwe wét
voor .omstreeks dcnzclfdun afstand do vracht van
Cen geheelon wagon f «.4(1. Maar er ia moor : die
wet schryft, behalve eene zeer juiste en billijke
verpakkiiigewyzc, ook .voor dat. .elk vat van die stoöen
moet gemerkt \Vordcn niet iiet woord vergif."
>u is de uitlogging van het woord vergif" zeer
rekbaar, maar zeker i» het dat de mensrhcn er viin
«hrikkeii. ?
Of [die" wet nu wel eens toegepast wordt, is on»
onbekend', maar zij bestaat ook voor goederen naar
het buitenland : ali het ons dus eens gelukt eene
party loodwit naar Duitsuhland te verkoopen, waar
die wet uiet bestaat, wordt het artikel door dat merk
vergift" natuurlijk on verkoopbaar; terwy'l dat
voor.?clii'ii't niet schijnt te bestaan voor de duizenden
vaten-loodwit, inciije enz., die uit Duitschlaud naar
hier komen, hier waar de wet bestaat en men haar
bijgevolg moest of althans kuit kennen.
Ware die wet niet uitvoerbaar en dus doeltreffen
der als zij iets minder streng ware; als men byv.
verbood verfwaren eu eetwaren bijeen te laden en
verder -de vaten en ki-teu eenvoudig te merken met
den naam van het artikel dar el- iu is?
Wat wy als mogelijk zouden, voorstellen in het
belang dür werklieden, zou l" een voorschrift zijn aan
1111. geneeskundigen, on aU zij fabriekarbeiders behan
delen, voor wi' n zij liet verder verJJyf in de fabriek
'waar zij werkzaam zy.i naduelig achten, zulks schrif
telijk aan de patroons mode te deden, en '2" een ver
bod aan de fiihriekautcn, dio werklieden in zulke ge
vallen weder aan te nemen.
^U vooraf dankende voor de ons verleende plaats
ruimte, teekonen wij hoogachtend ah
l'Kd. ilw. dienaren,
OOSTER * C'.,
- LootltcUfttbrii'Kiiiilen.
( Vi-rcnly vitn hi'l jYVcw.tt'A- in l«'t Syvtieyftl.)
der
AMSTERDAM.
Koffie. De handel was dexe-week niet geanimeerd
en was de omzet in de 2de hiind cubeduktend.
Prijzen zijn er trouwen- niet op verbeterd en is voor
-goed ordinair Passarocan ge«u hoogere waarde dnn
50 l'wnta anntenotnen. , Do omzettingen in Ist- hand
zoowel a'.liier als te 'Kotterdnm bepaalden z'ich tot
de volgende partijen:
te Amsterdam:
?24Ï>'2 balen Pnuinnoeknn ex Tlrliïntt.
2! M ?.. W.-l.-I?ereidii1g Voorwaarts.
te liottcrdnm:
l'\J.':\ balen '.lava divers Viiaririiurtsj
11'-' f ft.. - diverse schepen.
^1-1 » . Lahat « Atigttxfc.
H7J . Samnrang Gniiicn.
600 .. Snnfos ? Golth'n Flcwe
8S , Java W.-I.-I5er. - Prints
Thee. Op l:i dezer waren in veiling aangeboden
484, l'.'-'ids. ;RU!I'12 on 2-s» IC kisten Cliiiiecsclic,
waarvan de alloop als volyt:
Aanvoer A'. 1877. Prijzen. Koopen.
? tieiiH-rkt \V. A. l i
Kslfa fliie ourlion. ! Ceutt. 'Vrrt. Olie
X°. Ki-lra. Knv. Tiirrn. j
C5>. iï.Vli. ...... .-I.Ï57-357M 71'j Kjt. l OS l J-l
(158. :!IU ,: ..... .?).-)71-'i.-)9-t S
Kïne Kjilnnw i'uniro.
n.lti. :j:io S ..... ».Vvï-.v>17 s
l',:>7. PB'li' ..... SBlH-5Uï3 7
K\lra Iliic kaUniv rnnun.
fiöS. 2:10 i.' ..... Oiiil-jii:;-. S'
Kiae*i1 kaNun Cniig».
(ij9. in» ld ..... .ïfl.T.l-.Vrj.l S
1'hflkent kalnon Cnnco.
10t , 105. 9
? !
S7
'
7ü'
8» 33
77 O
.10U 101. 13
lOU 102, 13
11S ,- 122 11
Kxtrit Aiic Siiiiflion.
n;:i. n.i-12 ...-.;. S7(ii-.i7io 71» , 'iu .. ii.-> 7
1174. 71 lü57Ü-571S 7l{, - li'ü». lan.'
j
Aanvoer .
(icincrkt
O
80 4 12
SI
:so
so
Ml
-so
sn
si
80
.1.15'
.140
!
-S2
'llO
^5
ifl
in
20
i-i
Si
S2
. 5 l
'H.- 7
; 33' '.-.?-?
?-!'«?'»
2 . 11
?Kg. ; nr, .' _
, ,110., _!-.?*
5
In andere, soorten ging niets om.
lieden bestaat nit: ? "
;i()70 pnkkcn Java. '..'
a!)-T7 Sutnnlra.
71 (i vaten Maryland on Somborg.
^Oïi n Kentiiricv ert Virginie.
SOfX) balen Oost-Indische.
W) seropnen Curncaö.'.
Alhier xnllen op Vrydng '22 Maart bij inschrijving
aan de markt komen: 2J£üpakken Sumatra ex
. Cnnnitl e'n 'llawflim.
:XJ2 pnk merk Holland Lnnkat.
1G5
5!3!)
ion
JKMi
Sumatr* Xnbok jMij. Lnnkat.
DeliLM. : '
.IIIDeli. ' ? ?
- S en It Dcli.
- ?"- Hi-lï,
N en G Senemlmh.
Dcli Maatschappij M.
n n n . r. ?
FturKt lapü-nir Simrlinn.
I!OS. 13S"1!:; . 45ö4~irin2
Aanvoer A". 1877.
Kxtrti fliie kntHDn rouwt.
Extra flii(. lAiiHaiie Kouchrtn.
iil. «4 li 2210-^tfl 7>'j ',
KlnpMt k-Nnvv (nniro.
ist.'idrt/S ..... lütfl-ix'O'i 7''.i ..
i.iii. ino s i'.iifi-iio.is 71»»
257.- iiii) s 2:iaii-L>:s.>:i 7iv.
iss; lift s i:trifi-i'.-!i;y *i'- .'
Aanvoer A". 1878. " .
>'liit>i,t Kutafm, CoiiirA. .
SS. Iss IJ ....;.' 411- 4-'-' 7
O!). 1S7 il' 42.1-r HU 7I'i .
«0. 15.1,U> ..... 4S3- 4H- 7
Aanvoer A". 1877.
fri'im-rkt \i:\ Sitez ('iSllill.
Kxl'rn rtiiitf--! tn|ihmi|; Nitnrlinn.
OH). l:«S 12. ...... .ja'3-5fil 7 Kf.
?Kxlrn IhipNt IVrru ('itiik'n.
fiH. in»'K ...,; 548S-5I44 7 .'
l KIlH'. k^itK'MV IfHIjill.
fi73. 5.V'i;l2 37.lfi-J73ft 71'»
('hitl|.|>Hl Idp-miB Soiirh^n,
r.7*. 21C.12 ...'.. -s;;4-57»7 ' 71'» » .
B7',l. 10H/12 ;,7.<S-5SOn ;i;a
gemerkt Vin Siiez ifllul.
? ('hnico iVrrn Conffn. .
fi.13. s J 12 ' 3:t7»-587öS
IJ.:ie. 2SS/1IJ ..... 5377->355 4.
Suiker wns', in de n/geloopene weck in bétere,
. Rteiinninp, de verhoogde t,otee.ringen op de
buitenInndsehe markten vr.roorzanktcn ook alhier meet;
.vrnïig eu mankten houders minder gretige .v
rkooper?. ODk.geruflinecrd vond -meer attentieeri werden
enkele-partijen op late levering tot'boven 1*32
afgc-duan. -Tot «poedige levering kan men echter de prijs
' van .1 32 voor l'prima cruslicd aanue.nen.
Tabak. De navolgende partijen werden gedurende
deze week nnngevoerd van Java.,, .
per F.iiitMt 214 pakken VL
' ' » - ' '-MM) , Vt-S
-.- -?'?? --: ; ; w - VLA '
l!H) ' PDI)
2L'l;-i . i, ' ? Koelon.
l'e voorraad op
Katoen. In navolging der hoofdmarkten was'ouze
markt deze week (lauw gestemd en alhoewel het
aanbod niet ruim, ondergingen Araerik. prijzen een
daling van ]/i u *'4 c. Vraag zoo voor export als
speculatie, zeer beperkt eu werden slechts eenige
contracten op latere levering, byzoiidore kwaliteit,
voor het buitenland opgedaan. O.Ind. op (enuyn
moer aangeboden en lager te koop, ofschoon de
ovefzecM-he niaikten niet gemakkelijker zijn. Wy noteeren:
Loco good-uiioUling - . . 34'i c.
Low middling ........ 32
Febiv Maart schepiiig noltu. . . 32'i il 33
iiogo. . . 32'.4 - 82' a
Landend uolm. . . . ii'J'j ,
ood tttir omra Febr. Maart tcheping 2S1') !> '
l-'uir . Mrt April Stoomboot 25'/« 251 a
Sopt. Nov. levering . . 25 2öU
Rijst. Ongepelde. Voor harde soorten vult niets
belangrijk» te vermelden. Burmahsoorteu blijven
voortdurend, zoowel loco als zeilende, zeer willig
gestemd en buiten verhouding hoog in vergelijking
niet de prijzen die voor gepelde waar te maken zijn.
Voor de pellery arriveerde de D«pl«:l" aust IWütoiis
Japan. Uepelde Java in u doen. De vr&ag voor
Japan u as lot de bestaande lage prijzen vrij gere
geld. Voor de zachte soorten verkeert de voorloop
in betere stemming en zyn enkele houders van de
markt of vorderen hoogere prijten. Naar Gebroken
waar heerscht veel vraag, tuaar de voorraad is bijna
uitgeput.
Specerijen. In de afgcloopen week was de stem
ming voortdurend zeer kuloi en was de omzet vau
zeer weinig beteekeuis. Afgedaan werden
22 vaten en l kist Moten ex Voorwaart*.
l vaatje Foelie
8 vaatjes Amboiua Xngeten
Verfivaren. Jnvn Indigo. In de nf^eloopeu week
was do stemming zeer gunstig voor dit artikel.
Aldoeningen uit de eeiste hand vonden echter niet
jliats, hutueik.toe te schrijven is aau de schanrschte
van de gewilde kwaliteiten. De veiling van Bengaal
Indigo zal op 8 April te Londen plaats vinden.
Domingo Campechehout wordt te Rotterdam tot
f :?!'- van boord te koop aangeboden.
Harst. Hij partyen word dit artikel te Rotterdam
tot i' jr« van boord te koop gesteld.
Terpentijnolie. De stemming van dit artikel is ge
heel onveranderd gebleven. ' '.
Droogerijen. Gedurende don loop der week werden
± 7.00 Kilo lioui-bun Vanilje iu veiling gebracht,
waarvan slechts ISO Kilo koopers vonden van f Iti
tot f 17. nanr gelang van lengte en kwaliteit, het
restjut werd bij gebrek van voldoende bieding
opgehouden. .Cubeben met orvge meerdere vraag.
Vructiten. Hierin valt niets belangrijks te melden
eu is sedert de plaats gehnd hebbeude veiling niets
omgezet.
Granen. Iïog<>e niet zeer weinig omzet. .Nieuwe
l'etci'sbm-ger f 17S. De pry'zen op levering bleven
tatiounir. drze maand f 174. Jtei f 170, 177.
Annge/.egd tot heden van de Maartlevering 3U75 Laat.
Tarwe, hieiin giny: niets om.
Oliezaden en Oliën. In Koolzaad ging weinig of niets
om en zyu de no'ec'ribgeii op SOO kilo Olie de 2I.KW
kilo April f f-i3, dito op Oct. f 403, noinin ial.
Lijnzaad. Gearriveerde ,paii:ijen vonden meerdere
aandacht. De stemming iii Engeland voor I.ijn/.aad
, zouwtl als vooi- Olie was tamelijk .vost, terwyl de
prijnetf waarop Indisch Lijnzaad werd gehouden
merkelyfc hooger ?.yn.
Lijnolie. Voor directe ' levering was goede'vraag.
zomerleveritig bleef tot verhoogde prijs gevraagd,
terwijl najaarslovering werd aangeboden, de noteerin
gen zijn vliegend van de molen f 3014"«. April f-30'4 :!s,
Mei f 30':, JuuiAug. 301» "-, Sept, Dec. Slh-,
Ra*polle met weinig handel, vliegend vnn de molen
f 4.0',, Mei f31,!'-, n.S'.J, 3!H -.Sept.'Dec. f JIKi.'s '&&'<..
Raapkoeken f 1(4 n 112. ?
'X'^nkóeken zz. Harde ? 11 a f 18, dito /z. mnrra'e
f 12 af 14.-- .
Petroleum. De Handel in dit artikel was gedurende
de nfgeloopen week vrij geregeld en zyn prijzen voor
loco. K / lo! i en voor nnjaar f 14S4.
\ oorrand in ile volgende linven.*, wnarbij zoowol loco
als.zeilend en u lading.
? Voorraad.
Dreinen'
Hamburg
Antwerpen
uttenlam.
Amsterdam
lm.010 .
22.KÏ2 .
Afleveringen.
Iiremen . . .-Hif.21'1: vtn.
Hamburg . . l(1?.OM
K>,7"4 .-"
Totaal .r)70,ls5a Vaten.
Antwerpen
Ilotteidum.
Anistei'dnm
3,.ï7f> i.'
?»2T
HOTTBRDAM.
Koffie. De pryxen ondergingen deze w«ek geeiie
beluugry'ke verandering doch blijft er tot de afge
dane prijzen meer aanbod dan vrang. Wij kunnen
de volgende verkoopen uit de eerste baud
mededeelen.
1334-balen Java divcr:j (Selokaton) ex Vowirtinrtn.
ll'J diverse schepen.
372 Saniurang « , Gninen.
214 I'aloiiibang Lahat ; , Ani/u-itf.
6(XJ Suuto* Hulden flett-c.
fcS n Java W.-I.-IJereiding n I'rimsms Aninlia.'
De' voorraden op l Monrt op de 8 lloofdmarkten
vnn Europa zyn aU volgt:
Voor laad l Maart 1>:78. 1*77, 1-"?70.
Engeland. . . 21,750 ton. li«,(lfX) ton. lti,lf)0 ton.
Hamburg. .
Antwerpen.
Havre
Bordeaux. .
Marseille . .
Triest
Holland ?*).
13,000
4.r>fjO
111,200'
5,200
0,400
5,100
43,800
9,000
S,«0
12,:-ÜK>
fi.OTiO
4>KX)
3,«"
30,500
14,ó(i()
2,0'it)
11,100 .
^
2.050
1,0:.0
44,450
Voorraad totaal l Ki,OriO ton. ti.,^&0 ton. 1>7,50U ton.
(') /oowel op .-ct-ltri bij particuliert-n Istcfauuil bij de X H.M.
onverkocht.
Thee, Alhier zullen 2!> dezer iu veiling komen 47 4,
32fi7 12, 340,'IG kn. Phineesche Thee, directe aanvoer
van Foo-Chow via Snez en 594 12 kn. Chinecsche
Cong... pp--:ehouden uit de veiling van 5 Dec.-4M7.
Suiker. Een betere ftemming heerschte deze week,
Zoodat de besteede prijzen iets hooger waren. De
volgende pai'tijen weiden alhier afgedaan :
'
40) Samarang, Xo. 14, goed en zeer goed. ex ti-ri-'
jicn, opge.liigen, f 80'».
75S ,, 14" i, zeer goed, binnen p. (;«»i'.-w.
prijs gehtiin.
750 . 11, zeer fijn stoom, goed n zeer
' ' goed, ex 6Viy>CH, prijs geh.
1414 Sourabau'a doortV-n N'o. 13, zeer fijn stoom zeer
goed, binnen per Curiidia, tot f 2i>.
301 ," Nn. 111 j slap. binnen p. Sulatlga, f2b'.
58 , dooreen No. 14'4, zacht en zeer
zacht, f 291-1.
'ill B dooreen No. 13:'" ii».. zacht, binuen
per Sulatigit. prij« geheim.
Tabak. De volgende afdoeningen vonden deze week
plaats: "*? ' .
10 vateu Ma-ou Couuty ex Slcuu'.ir _
2."i Mnryland per Ci>iiata»''(.
11 Virgin'y ex ytmiacr.
Katoen onveranderd. Amerik levering W ii 33' r et.
. NoteeringeDi
Amerik strict middling . . 31'.; et.
middling. .... .-33 ; r
low middling . . . . 82'2
Dhollerah good fnir .... HO' j
fully fair . . . . Hi» .
fnir . . . . .'.-29''-,
Oomrawattee fully fair . . 3^-2 .n ' .
fair ........ 2P: 2 ?» :
Ileugal fully l>ir .... 27
fair ..'.... O
.Tinneveliv «ood . .... 34 .
'Verfwar-n. Ter ..Knag Oscur" zy'u ca'. 400 ton
Domingo Blauwhout aangekomen waarvan ca. 150 t»n
zeilend verkocht i werden tot f'3:i, blijft nog sieeds
. van boord te koop. Indigo. Vast. l'it de oerste
hund vonden 23 kn. koopers terwijl iu de tweede
hand een' paar partijtjes omgezet werden. Meekrap
onveranderd met kleinen omzet. Harst tot f -3 loco
bij partij to. koop.' Terpentijnolie voor loco goed is
f lfi*4 betaald. Salpeter. Chili met regel . at igeii
handel tot f !ls'<. Lood llauw. Stolbcrgcr f W 4.
$].aan-ch Mer.-''5ii» Andrcs" f 10i u. Geucver oll.
Pr. f 10' 4. Amst. P.r.. f 17i j. Moutwijn f 10' ,.
v«kocht. Giikr-n wareu iu uiliug vau O.-t. 1'UuUtioo 1068
LD. -n 1235 bn. The*. NiettegHiituiiile ilti Terlwterde
«t-tiitiilce jwnilii- van bel urliltl tuuu-u <k- [itijirn n i. l rijzcu door
<lc ):erii)^r vr.ug. CD vtr-vbilltriidt-kav« ngtu wtrdt-ii witrr ouder
du k'.il|>rij3 v.rkuclit, 4712 ku Chiui v. rkw-hl; ( uu^u 8'.j d.
l £?'* 4 JHT poud; bceuttd Onnji- Ftcro l'l 4 l 'IS;
bnnpowd-r l'H, d. i l «14; lin^-ml «14 A l 1; Yuiibg Hyjaool.d.
i l 51, >-u HV--..U 61 > d, i l til v, d Rlj»t L>t markt ii vut,
luMtr tr f(in^ niet wel uui du«r de ktian vordrringtn; r-n
jlDoiulH^it-liidiii^ \ter lleltia, 1UOU todi XjiktMin jier Muirt
i lü101 j Trrï. van de kudc; CID l»d. vu bOU i 11 UU tont
JlUugoou .N^/atuiD Ktltr. April baais a 10 . verkücht, en l per
Mmrt >lei 10 u:. l van 1S1U tou» per Maart a
10/eu 1. vau 7UO « 1IJUU toü» |*r K t b. tot ló April M 10 U j
»|.eu i-harur, l Xti-rau-io vau 1UUÜtoni. voorjura-vcfsetiepiDg,
- a 9.t) uptu ilmrter. Salpeter i»=i; 800 bu. HruvMl tl',: k
734 jid. u il e co. t. vcrku. bl, ycratt. ti i &,- Soda. Gikr.
ia Lcurc kiituiuiu^. ui>-t vi rkuoi.en ti 75 - vau nuoid <ru utn
de Tyiic i C7 K. Ni t r ad e de Soda sul op 15 4Vj a 15 8;
zeiliult: !!?;« 153. Echellok flauu; 2W bu. ()r.,)-je
opjp-tinu-li-ii; ruidtii'htin 'Uf. K (ï"?« -, XiitiTB ,fi en B 67'-.
Oambier om-tri mlt-i-d; 547 bn. C l"'- "pgiu. tot 27 - i 27 '8
vuur lair. LakmOCs l i d. l.pr; 99 kn. vt-rkoclit a Cl'o d.
voor A B. Kurkuma vmt; 0^4 bn. tiental ^-dtilulijk v-rk,.
fiir Iti G i IC'J. Soffloer oui-r.md. r-L 7..I bn. opt'ib. tot
11.1-' O i 4.1.j . voor uk A. Oom Copal vau 495 ku. Ma
nilla uiudeu «Itcbls tkkcl, kav. koüjiert tut 17 6 B 25 ? uur
quül. WOB. Jaiuiui'li'e v:,>t. i!J k», kl-int; Ie» kin a 4U/-verk.
Ebbonhout. 711 tou <V\luu op.ii;.1. tut i 13 a ~i. Jute uil.
^:»'l'> i*ii. \trk. tut 13 'i 'n » 16 3 Intl vna'bt L-U ascur. X.&.'
toen «til. licdtu c:i. OOO b», vcrk. tut o|iuittiv lageren prij'i
vuvr Aiurrik. Mm btia.,Ut vuor Ainuik. uii..diinx Ma. r t
Au^.-lci, ring 3 31 32 a o 3 3i. Talk «l'l w zouter LkuJe;;
pi-.uia gele Ka.ir«u- 3S », Matt Ss 9, Oct. L)«. 41 -. Olie.
Lijn- vuier, luto cu J'^i- ife.uil 5 9 u Ha lul], Maan Apvl
':tf,!l '2fi -, Mei Aug. &', -? Ie Huil IQ luco en dvï* u. tiu<
2 i 3 a ^'ïV1 2. Mri Aug. Jj 9. Ra:i]i fvr:ii, lu>-o, deze mauud eu
M.mrt Auril -2 8. Kutut-u- vait loc», dczi- uia^ud I-B'.Maart,'
April 31 C, ie Huil «U- n bü/3. Coco.- v;.st, fra.iie CVvloa
3'J ? :)'J (i. ditu Cucbiu 4ti 7 i 47 ?. Palm- vast, fraaie il gou
40 - a 4(1 6, dito A.era 37 ? » ? e. Terpentijnolie flauwer,
Aiui.-rik. iu ioro, liexe maaud tu M.ian Apru i?4 A. Petroleum
lap-ri l'x-o, dtze tuaau.l en Jlaart-Aui-il 9 4 a 71 d Harst
53 a a l>2- Tin «til 4 i (H lUüUiut zuo vuor StruiU al»
? Aiutraliirb; t'.uf. Inftgté£ es a 69. Koper v»Bt, goud ord.
( bili j£ C4.H) . tut B5 \wr bekende liierktu. Lood «il.
Ewikzilver va,t a {. ;.J <; Zink iiil eu oiiveraudcrd. Llzer
te dlüsguw v.jst. a jl t*.* cuiituut kuujitrs, lutu ti'jüUt up31 6.
Londen, 1.J Maart, titioer vau Lijnolie 4-1 wa.
A;mvoer ju Lijuiaad j«ö? i|r». Verraad au fet.oleuui Jl,U3s js.
(jr.nirn v,,jtuf ; ..auvuer i'l') «jr-, lui. eu' 39,°-U't ijra. vr.
Tur«e, 'J'io ,|rs.- lul. ,n In.ïiK) qr>. vr. tiursi, Imt qó. inl. en
i'l.-'JiJiJ <[n. vr. lUitfi aiiiuedt 39ÜU v j s. m 5iOU uk. vr. Meel.
Manchester, 15 Muart. Mauuücturcu ilauvter.:
Berlijn, Ij Maart iüjk;nmj*Uer«,.. llu-'gc per Maart Rm.
.?, i«.r Ajirrl-iK-i I4».jii, ilvi Juin 14Ï.ÖU j^r 1ÜUU kilo.
l{aai<jlie por Apiil .Me. IÏ7.SO eii per 5e|jt. Oei. -lii.öU pti 1U
k-lu. lai«\ jjer A[wll'.Vi.-. X<l2.t)!f tu Jua: Juli iN.'o.üU. Spiri
tus p-r Maan A[n-.l Jl.li'j. April Mei il.7", Juin Jiur5ï.9tf.
Berlijn, 15 Ma.at tsiutkuer»... Hatt^e per Apnl Mej Km.
I4j..jij cu Mei Juul'H3.JH per 10UU kiiu(.'i-aiauii-u. Kaiipulie
per April Mei 07.30 m jcpi (j«.-t. tij.ju per lijn kilogram,
l'ar»'t |«r ipril'JUei' Km. ^"i'.jO eu Jum Juii iUö.OO
Keulen, 13 >uar(. l'arnc dadelijk «sf.iö.1 p-.r Maart 21.70,
Mei si.ij cu Juli il.15. KV^IIC .Uiitujül .6n. per Maart 14.Uj,
Mei 14.»i eu Juli l4.'jj. RujMile dadelijk 3ó.UO, [jer Mei
35,00 en Uci. 34 . larwe v-d;tpr, Ku^^e ouuranderü,
?KdaiHjlie hu'^er,
Pesth, 15 Maart. Taftve liau«.
Antwerpen, 15 M:,art. Kmlie kalui, \Vul ^-d gtvraagd.
IMrultuui kalui; liisijuiiibel fr, J.'-n 5tpt. Ir. 2'J-j; 4
uatSU- uuciuJeu fr. 'W. jpeii sty^euae ; luut' ujljjlv» ft. (ii u ,
hurt .lilu fr. ~,i a 74 betï»l3. Jleuz.-t, \Vil.ul / i'ï4 a ^4
beiaaij. tiraneu. kalui.
Porija, 15 M:iart. Mctl. S merken :, per loupi-Dde mna&d
Ir. uA.öo. Jfiril ir. tiê.7J, Mfi J\:.,i fr. UÓ.IJH tti 4 ui. vau Mei
' | fr. 6ü.ii'(. Urne. |i r lu<ip<..ua<: luia^J fr. 31.lu, A|irn Ir. 31.M,
j . Mei-J'uui ir. 31.J.U e» 4U1.. lan -Me '. 31.M. Koi;;
_J_ luKjiej.u- mjau i ir.'1^.7-J. April fr. Ib.J-j, Aii-i-Juui ir"
eu 4 lu. au Hei IV. IV.ii. Kaapolic per 1UU k.lu : luup^ude
j uiujiiJ ir. 'Jï.w, p,r Aj.nl. tr. Ui.i'j, 4 m. vu'u .«ei fr. UJ.i
eülüiitjlc 4 ui. fr. 10.75. l.ijlÉOiit-uer luDjitlide in.uiud fr. 7 l .75.
-April Ir. i'.Mi).. 4 m v.-ui Mei ir. 7-.'-'J vu l....t»t>; 4 m. ft.
7i:.yu. sp;r(u.s ptr iui.jiei.de 'üiajua fr. iH.ïi, A[inl fr. ua.Uü,
4 m. v?u Mti ir. lii.^j ea iiiai'-tt- 4 ui. Ir. lii.i'ö. Suiker,
>s. i>L't. i ii'..deiijk N'j. l'y i« ir. OMA". N'jj. 7 'J fr. di.u'i,
witte ..\o. 3 j,er iu.jpvuüe ' m .Liud fr. ii,,3u. .vpr.t ir. b7.i5,
4 ui. VLIU Mei Ir. 05."U: gi-rall. ir. i4'j.uu a l-»,.
Havre, 14 Maart. Eatoen kv.ïui; rvrkocüi 400 un.ï/i'crorJ.
Ijjii.-uiij pei- Mei.l'r. ,'>? ~, \icr Juii Ai.g. IV. 711;. pfne
vastl.au.lei,,;. ukuvlil l'4-i(l Hult! Jai-uu-1. Vjw.prop.eiH lï. iB; tuO un.
lla.tl'.tio:iam-= tot ie. ','« j a 95: i UU. bu. Italtl K.,^p n Ir. S4
per
"
Vruchten. De veilingen ' alhier 14 dczor
liepen als volgt al:
fti kist. Vourla F.leméKoz.1877; opgeh.tot f 11; 'j
?t.OO . Chcsmc ' .' ?_ .., - '-'.U'?
300 vat. gedr. Amcr. Appelen. gedeelt.verk. 13 ? a 13! ?>
«O kist. Platte Frans. . ' , ?? " , - 20 ^ 201' .,
S,") ., 1'ranA-he IVrcn; verkocht 2öv-4
ranen. De handel hierin was uitermate sfflrslorhts
?voor Rpïge l>loef go>de vrang bestaan. -Afgedaan':
Rogge' 1-2(1 1121 «? Kuri-cli ... . . f l'.'K
120 C jarige AVcjtelijke . . 1!H'.
^ ii;> _ nieuwe . . .. l !',">.
121 ' Xicolnjetf '. . - lt-7.
'f 117 P Petersburg . : . ? . 153 l.°4 IN'>:
'r'tirwe 127I12'"* - witbonte KoniinisWrger f 34<>.
bu .
a a fr.
Sr>,ötiÜvtn. l
Uitvoer uit alle havens van Xoord-Amerika tot'op '
2 Maart in 1878, 27,2f>7,158 Gal., tegen 2!),^70i901 Gal. :
in 1,877.' . . ??'.--. . ,
Hennep. Van Koningsberger Marine Rein hadden
eenige verkoopen plaats tot. f-57. Andere
Oostzeesolw soorten alsook de Italiaansche niet weinig
vraag. . f !
Antjovi». ^ Bleef zónder eenige vcrmeldingswaardige
trnnsactiën.. .- ' . ,.
*? Kapok. De afloop dor veiling alhier on 12 Maart
V'as als volgt,: . .
4iii pakk. goed gezuiverd koi-t, verkocht tot 31 ii32e.
2UO- »-?_ .prima gezuiv;goed gewas '." 40 42 ?
Tin. Gedurende de afgclöoponr-week ging er iu
Banks Tin zoet weinig om. Alleen voor dringende
behoefte werd n n en dan iets loco tot f 41 genomen
waartoe to plaatsen blijft. De Omzet, in Biltiton wit»
echter vrj) belaugi-yk, loco en landend werd hy partij
tot f 3!^''» i\ 38«'4 afge aan. Tot laatst genoteorde
prijs blijft aangeboden doch is niet boven f 'Aiff j te
bedingen. De Xederlandsche IIandel-Mantschti]>pij
zal alhier, op Vrijdag 29 Maart in veiling aanbieden:
? 3700 blokken Danka, liggende te Anistcrdahi,
IlSfï) * ; .- - Kotterdaui.
l.TilKX) blokken. . .
Onder voorbehoud deze hoeveelheid bij tijdige bin
nenkomst van ? het Stoomschip frii'u UtlidrUc met
blokken te-vermeerderen. ' ? ' . - ?
Tin. Uilliton is tot f 3S>:- afgi-daau. _.
Vlas. Geringe' en middelsoorten met v>ot kooplust
tot iets lagere prijzen. Goed middel en fijne f[
atiteiten zonder handel. Aanvoer op de weBkmrfrkt .
21.000 steen, doorloópend afwijkend bij partijen tot
vaste prjj/.cu verkocht.^ M'itte Xeelanil*cli word weinig
aangevoerd noteeringen. Ordinair 43 45 st.
jfocdórd. 4Ü48 st. middel 49?">2 st.' (tóed middel 02?55 s.t.
beste ijli?60. st. .fijn <t extra lijn (!2?U"> st.
Xeclandschc 3.">?4S st. - .
?Calcutta, lïMiwrt. -fP-r Irlegr.) K.itopn.
Diklt-in zijnen laat, intrrden. Jut*. Oiu^'tliiifrrn ? vim . wtiuij;
bt'twteai*. |trij«n dnwnpilerdr Prim» m-rki-n £ 10;7 O- tut
.t 1(1.10 ? c. i.- f., via Js' Kaan naar Dunilt-i' Swiiuda mcrk-n
t 1570- tot t 15.10- p. i. f. vin dr Krap naar Dimdr*. XaJjn.
Lijujaoil Cwooi fair Patna B». +.3. qrihi»ir_Ri *,2.
Itaajiznail >. , ,. .. 4.d'. . - . 4.1
?RijiL Xicuw ODReifrfJe Tufrl- H». -»,G, Hallnin lï».Ü,12.
Scln-1Ink viist. Ciili-utta (larnct £. S c. & t. JKT stonmb'Kit. iwipetcr
5 pet. refrartie Bi. fi.lü. A'rai-litnïInsli-loos. Naar Ixindrn via
Kanaal, Jut*. S51-, Kaïlrn MS.-: ia.df K-a)i. Jntc 33 -. Graan
22/6-, Zaden 35... .Naar Ilmidr-. Jute 37 ti-. X.iar Ni-n-Vnrk
,%, Al'*. Korwri -p T^indoti 6 ril. Itaiikpnpü-r l '91'm . prima ere.
dk-tca l'VS'i-i Op arijs. 3/m. dociirai-nten (m.-S.i9.
\ Londen, 14 Maart. Suiker, \.oor n!f. W.-I. i, ilc markt
l va>t, aaiir de omzi-t wai tering; il-rlit- 30 vn. bruin*-
Drmr'rary l 1S'6 vcrbncht; 340 \-t. -i-kriat. n 25 B vu ISOO zk.
! [bruine Bnhia u 17 fi, 21100 /V. bruine China lul 15 n 13 R;
j Jciii lailing Kcrnimbu-k |ier Prieift of HéCir»xt/mn 4*21! zV.
l' u ^0,'llrs vour Kufrelaud; 200. Inns Madnifi .Ja^tjjm- 'vonrjaar*.
vtTichi-ping a 15,'T'j; 5U(I - tuin goede 11 u, m 7cbu Manilla
i'!(!,'-. Oer.ifT. poi-d grrraan'l. met TCC! handel tot ciri-a 3 d:
-vana boven gistt-reu voor al!c sonrifii. van Pifren; or was vci-1
vrug inn de Clyde, en' tourtcn nnd-r i'O - zijn in ,ile mfi-stc
gevallen 3 d. hirngw; H. l', b-boden per Maart Ajiril 9-;
Koffie.- Go*d ~n fraai kleurig rUntfetion C-ylon met vc-*l
Vouplust tot rol Ie vorige1 prijzru, maar middel rr. grauwe soorten
varen ongtrrg-ld en wel Joo tann: 7Crt vn.. 37 v», en ISO lm.
verk.,' middel a goed helder ktenrig 107 6 n 115 K: rondboon
lid ? 12ï?; ilB kiit-n en 568 bn. ..1. gednltelijk vcrkorht
.lot torige prijun; klslabooBlg i middel heldrr grotrj-rhtig
Wj-nard 99 a 107 C, Jamiica volle l'. ]»ftt; 11 vn., «9 vljv
ca S37 bn. vrrkwht. fraai ord. in vtj-, "8 G i Ril -, mrnt i
79 -, 77S bn. Gnatinult nirc-t opgeh., goei) ord. Mrek a RS
Koningsbergeu, 13 Maart. Granen. De opening van de
sciieeji»iiait. »UKi i,lik-iefl UiU 9deu IJ. uJUutiwudiüd is, heeft
uiet .u >lie ujüu- tlv-u ex^turtbaüuel ttricVdmi'i.iJ al- wel umlereu
jarill bel t'ev.il u i. Uit Is düVJau te «l^U''U. dat de polllu-ke
oUÉ.ekeriia.i v;m .leu bmtïtea tg.i /.-t-r uu^uuslig ojmfle* werkt;
.bjvelid.eu /IJLI Ue tJcvoereu to water uiel /uu tulr^k aia
Ver\vü. ht v»i-rd, eiïdalifeiie wat a.iu»olut .IA van iuladi:luiHtige
t|Ual. ^ut'i- liirHe Is C »leuiuiiug' lamiiljk j:eiUlMleerd, .ten
(tevoigt aer jje.luuMiteu mkuufuii aer cxpjru.ur>, die zien ter
uitvoering uuuuer cuutrai-teu ptr nllu'd'mg ua
ii'beepvaartiopeuilii: , kki-ll -luoeteu. ,Meu Ilutecrt :. boglioute JjJt'j tt
tok Uï.iN,; boiile lat u' .iu k. UU: roj.li- lij tt' ink. 1UÏ.50,
KUÏI:.'. loo taiudljk «ui, lul. li'U l y mk. 131. ; Kun. 116
' tt' tuk. lïli on' leiïrinv ztcr ,\asl i ''Ma.rt luk. lai, Mei'
Juni nik. !3-'i-2. *;<-'Ht tluuw. brouw-ink. 143. Vuc.drr. uik. 141.
H..ver stil; Lrttte.u, iiour..un lwe\ü.ertu uog
steLil=opziviiwach. teir iiifLU t-u de \r..:.g /eer groot is, vrij ,vua,i-geftieuid.
Peath, U Maart. Granen. Tarwe iu loco fi.tuw j op levering
kalm": ptr'liuteiu...uidiu tl. lu.7j kuupeu. il. JS.MJ verkyop.L-r»;
llav.r per leuum. il ti.'tj ? kuupen, 'il. li..")U verkojper».' Mai«
vau l)«uaai per liuleui. U..T.2» kuuik-ra, il. 7.30 verkuopen. ' '
Néw-Tork, U Maart, katoen: middl. alhier 11, te
XewOrkaus in ,. felroleaui : rii>t«S 1.3.. gcrait'. lir-s, te
Philadt-lpuia il.'* ,-. Meel 4.>i. M;na 00 eu ruoie \\ mtw-'Curw- '
. ^. t.ó"«i U;u Kuftic ni.^ eu Moseovadó^ Suiker 7- s' c. Vracbt
voor viratieu 3 -'3 d. lieazel 7 < eu Spek 5I4 c-Rcuzel:
\\il(M\ per April ;?> 4 c. Kuiui-u : low mul il , Mjart-ver>chepïug
11.3^ c. -AuuVoer tau Katoen op ni-dcu 9UOO bjleu. .Uitvoer
uaaf .TugeLud 13.000 eu het Couliucul 10.0UO bajeo.
Rio-Jatteiro, 14 Mnart. Koers op Landen 23: * d. Parjji 399
.ris. koifie : fiood lirst OOÖ4 CflaO reis. Stemming kalui, prij
zen daleude. Aanvoer per dag isüOO bn. Uitvoer der week naar 't
Kanaal eu .V v. Europa S.OOO bu.. di' Vereen. Staten 3000
bn. Gibraltar en 'de Midd: Zee 400D bn. Vuorraad 109.000 bn.
.-Veijtoopen der wwk. voor de Vereen. Staten IS.OOÜbn., het
kanaal tn X. v. Europa 16,000 bn?de Midd. 'let. 6000 bu.
Vrac iten p. sluoiub. n. Harre 53 fr.». Vrai-litea per ttilwli.
n. 't- kanaal 47 6. . . , - ...
'_? BantOB, 14 Maart. Koffie ; Ctfed raid.ltluaar 5200 4 o400 reis.
Sti-iuiuiug kalm eu prijzen vast. Aanvoer p« dag 32 IQ bn.
Voorraad 131,000 bu. Verkoopeu der wiek voor .het Kantal en
S. v; Europa 35,000 bn., if Veteen. Statcu :iOOO.
Aky.ab, .13 Maart. Rijst:
? lïtvoer lot 9 Mn»rt. ,Ijul«nd-on'M-«rt.
-_ ^oteenngtc: ; naar: . i
naarKurop*: Eliletti Enmp» ; ilder»:
Rangoon..,,7 J's d. l 117.000 4S.400 -69.000 7400
Akjiib ..... 8:5 »' .3,400 ! 19.900 ' 21,óflO | 7QOO
Basfein'.-... 75 , ., 33,600' ? 500 19.^00 ; 2300 '
Moulniain.. f/-l'a -'| »,90p , 1,900 ' 1,000 )?: "
Totaal tons 1C0.000 ?0,70Ï~ lfÓ",80() 16^700"
Vracbt pi-r zeilschip, open charter -tO^-,. Koers l.'fll'a, ' "
.- . dirert port;. S7;f..
^ r stoomboot l-** k ..... ^'ö.'-.
Li?erpool, 10 Maart. .
Katoen T.rrk.wp van den Jig OOIW bul Stemming onVenuderd,
Inteer 15,000 bn.
Vcrkonn-n'.ili.r week 4(!.flrif) J)a.
Op ipcrillatie
Voor
ej|»rtntiiInver drr week
Voorraad
AVerkelijke uitroer
2.000
; 2.0fiO
(in HOO
704,000
3,000