De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1878 24 maart pagina 3

24 maart 1878 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

l l' 1 A O V K H T K tf T I Dikwijls komt d-- vrnasr l>y on* op. lux» i< h«»t tgch iiiopt*h.iï;, tint do arbeiders, die in dp npou liu'li* moeten «i'clvi'n I.MI aan allf «l\ri!wliii!.vu van ons veranderlijk klimaat niju blootsjésteUl, nog gexoud blijvon? Men zo» werkelijk pta-i.ii creUiovt-n, dat di* ar' oidemle klasse van een andov maaksel is. maar wanneer uien de ilortoren spreekt on andiMvn, die met hun jir zoudheidstoo-tand l «t cv Iwkeiul yn, dan verneemt nit'li helaas, dat er in ilien kriinr oneirdi^ vele gevonden worden, die aan verkoudheid, brouchiti*. rat harren of andere aandoeningen v;in borst en longen lüden. Voor hen is het werkelyfc een zegen, dat de Teerknpsnles van uvut /yn uitgevonden, die door den arbeider gedurende zijn arbeid kunnen worden inge nomen, 'en die alle hor#tdrfkukon, pates en siropen vervangen, die hij tehuN zou moeten Weiden en innemen, llaarenlioven heeft dit penet-smiddel het voorrecht van bijzonder jroeilkoop te'zijn, Elko llacon Teerknp*nlei bevat zestig kapsules zoodat do geheele ln-haudeling slechts li a 8 centen daags kosf." liet is zeker, dat zoowel de jjoedkoope prijs als de uitstekende uitwerking dier kapsules er veel toe h?bben bijsjedi-agen om dit geneesmiddel de populariteit te doe'n verwerven, die het tegenwoordig" in alle landen geniet. Te Verkrygen iu de meeste goede apotheken. De Make'aars T. P. I.USINK. T. A. VAX OS, A. H. UOl'MEN. .1. W. II. VAN STAA. tl. A. 1\ BOEK110ÜUX. E. ,1. HEYEU. C. C. VAX DEK 1IKIDE, il. FLTllS, J. T. S1MON. .T. C. KOKKUUKRG, 5IEXDES DA COSTA. 1.. \V. Mn.DKU en (i. .T. SAKLEMIJN, zullen op IM.iand.jg den J5-ten Maart 1878, des avond- na ze.« uur, in tiet lokaal <Ii Hi'ttk'ït (Jrux//. ten overstaan van de Notarissen Mt'LDEU \' KAXXE, in veiling brengen: Ken prachtig Belegen ZOMERTUIN met deszeli's Voorgrond, staande en gelegen aan de Stadhouderskade, tussehen do Krans Hallstraat en Kuysdaelkade, ' GKXAA3IP : v/Ajïir ii<*zjt:\iti ««?, X'. 01. Kadaster Sectie B eu J.. 40."', ^9. 21S*, 'JM'J en 3&4-I. grout 23 Aren. 13 Centiareii. Breeder' bij lülletten omschreven. Te bezichtigen alle werkdagen, van \ tot 3"uur. De liewij/in van Ligeiidod» en de Veileouditiëu zijn ter .bezichtiging vier dagen vt'«'.r en op den Verkonpclajx. ten kantore van bovengenoemde Notarissen, liloveniersburgwal bij de Raaingr.idit, TT. (107!') T K H l V H een BOVINHUIS, voorzie, van <-.oo!q>li\ats. in de een BOVINHUIS, voorzie, van <-.oo!q>li\ats. in de Taksiec'i;. X". o. in den winkel uppnandi.1. Huni'l'i'ij/' ^y(,>. Te be-. ragen Xiouwe Leliestraat. 2.">. l ION n PKAClITlCiE l T K MI f K.HUIS en TUIN, I', l'. llooft*traat hoek l>te ilxvai^stt-nat-, >'". J7: huurprijs ? !'i«'. Te zien \\Vnsduj: en A'rijdarf van -?l ure. BOVENWONING. viij en riant nity.iolit. I'. L'. HuOitstraat hoek l*"tèdwara»tiaat. X'. li-, huur /'til»1. Te zion Woeii^d:\i: en Vrjjda?.' Van --4 ure. BOVENWONINGEN. lilot.*ins!raeht >?'. 1HI. .M'. t4 : huur ^Je Uovenwoninu'/' iï$\ >''de lioveuwoninc; /' '2^0 per jaar. Te x'ien IHn-daii en Ilonderdaü. vun ?_'?4 ure. Na liexit'hti^ing te bevragen bij den Mükelanr C. C. VAN liKlt 11E1UE, tt.'Z. Voorburgwal K 171 bij de llougstraat. (10*1) Wegens vertimnieriug \vén«cht eene. I-'aniilie te HUREN te AuiMerdam. van l . Mei tot I". An£U*tus een Huis met Tuin. niet niiu.-iein vijl Kmner- en Jjieiistbodenkanier. waarvan twee ptlijkvloeis. ot' wel hl een ruim Huis eeiiipe Kamers, tnet nitdeci-briiik eeiicr Tuin. Adi es met franc-> brieven, óuderlett. /.. N.. Uureau l.>c Ainst<:rilinittni:>',H<)\tin '1. (li'^J) in de KERKSTRAAT of Enviruns vrnaj.rt een HEEK te>,'en l". Mei een gemeubileerde Voorkamer, niet kost en bedieniiiL'. voor ?pi., ui. /'30 per innantl. lïrieveu franco, lett. X. K linreau 2)>- A>nstu->/«,i>anr. ' Men vraagt, voor i-én jaar Va*t werk. ecu Zadelmakersknocht. die eenige jaren liij liet vak is jïewce.-t,' tegen jrenut van ko-t. inwoning en loijjj nair lit>kwaainheid. bij D. KUHIXG, Mr. XadilmakiT, te ' Een .JOXAiMEXSCH..' P.'tr.. niet solide ? reroninian- ?: dat ie. vem'htidi'iie jnn'ii; in il.t'n Ell'ecteiiliand'el werk- !? zaam. bekendheid jnet linitenlandstlie corrc?(iundentie, ook eeijjir.aziu< niet de IJoui1.». xóekt plaatsing. . Mtn. . eli<-ve zic-li te adre-'^corcn. otitlt-r lett. E. 'Ci.. bij. de ' oekhtindelnarüM. SCIIOOXEVELÜ,v X()i.»X, .' lieur.<*traat -2, Amsterdam. " De vrooUte'lVlairaxUnen van (i°B> WA\\M\\\\\ SI1IIOORSTGENH\!\TFLS b.'VUtJi'i1. /U*U: Allliftt^rilMili K't'r^ irtrrht 77. HOtf frtlum \it-.tic'trn't 1. ^klJmt^BOII .VjirrV/.v.'rtfr*' 4*>ft. Al jc2f Ma^tiijiifu zijn jstrdl- rJitm vixirzicu va» »*'IIOOll»»T1KK%TI.*\TKl.'i u'r>clüUi'iitl in kU-ur eu ttijl. (3* «$* tf. l'DfJMj, Fabrikanten. Bekroond .«HMTKHU in IMH«. l'AHIJ» l»«7. «HVHKT1 IMMH. I»H1I.*I»KI.I*H11 11490. Aan de Steenhouwerij van D. WKKlïEWUS, Hapeiiliiirjj 13 te Aiitstcnlum worden by alle. , n\itnsn:i;\- <>u nAiuit:it\vi:itKi:v ook voortdurend vervaardigd: inillUX SfIIOOHSTKKAH\IVTELS. Ken groot welingerieht MAUA/.IJX is daarvan steeds'iiiim gesorteerd; alsmede MARMEREN MEUBELBLADEN. Alle* net en solide bt-weikt. tegen zeer billyke pryzen. ' | l HUM) PHENI 1HAVM JÏF 11,\ IASVI H/EKKIN\^MA\TS(II\IM»|.| TK FARMS. Waarborg t JloittlertMertien (MAATSCII.VPPKl.I.IK KAPITAAL: 4,000,000 FllS. KESKRVE FOM>S: 31,504,030.00 FRS. PIIKMIËX: 7S.11S,Ö1S.ÜO FmO IJe Verzekerclen doelen Jaarlijks mede in de winsten. Re»itl<a<i-n vau di> v«-rilo<'lln|i ? berekend over het bodmi! vau alle jaarlijks gestorte prcniU'n. Vor/cKoriiifton voor hot leven. : Ueiiienjrde Verzekeringen. Dienst ISTiï3.?pCt. Dienst ISTii. 3.SO pCt, Van 1M63?IM70. x<--<»i'l><^U*- 3.1M - ' i Van IMtüIM9G. gemiddeld. 4.1» > H)f renten lot tle meent roorrteetige Prentten. 9f \tulere iuliclitinmt1!! worik'ii verstrekt door den Hoofdagent te Ainsterdani den Heer J. C. n. J. KSEGT, riinseiiffniHit 0-^1 eu door deu liispocteur den HeerEd. BLHChlIAKIH. te Kottvrdam. AVüiisfnint .\". 10:1. (u«5) H. A. DHIUHVX, XlenweiidUk 111, Amsterdain. H. A, BRIE JIAHf H. A. 'DBI EjH AM9 t A» "" U ' f |k ff f W f f A IU Kiv«»<eii. Mollen *-u Xljdoii Cortl. A» IfKlJbiflAJl.) aeiii^H.H. A. DRIEMAX, H« 1% 1>-W iWÏ-4 "W KTtiitifdlnt iilh niet voorliamleii xyiide .4rti? At If lll.ijl*J.Allf hele» iu deu.komst ino^elijkeii iij<l. HA ? l\t Spevlttlf Afdlet'Hligvoor Ki-parHlieHa fc ?> l |7 "Vï,4 M levrroii alle Arukelfii tot ? At Jfü;'l.Iji"J.Ailj| rreri'iidc Prljxrii. U 'A 1'nssciiiciif-Faiiriflt. AiiiMfrtlaiii. ve. GED4LCJK & FILS ?4) Hue fit' la 'tiattHxre V A K l S, Ont riioniienr iriitftmniT leur noml>r''use i'lienti-le, que Monsionr (1K.I*A1.GK; Fll.S AiNK est arrivi'- ii Aineterdain et de<cendu Hotel de3 l'iti/x-Iiiis. (IHH>) ^Abonnement p«r 12 maanden / 4.) ELLERMAN, EURMS & C% lledai'tt'ur c« Uilijtrtf. l)ezu Lijst versuhynt op den laten van elke maand enbevat een opgnai'vaii 'J'K KOOI" AANOKliODKN en GEVUAAUhK Mschinerlën.Landbouwwerktuigen Materialen en divers» andere Voorwerpen. Opgaven en Ailvertentien worden vuurden J"*-ti*n ingcu-.-idit. (HOI) TROIIP & C". MpCicliilltRlt ID 0\VERVALSCHTE \YIJMN, Vrrübevelen ons aan bij ieder, die prys stelt op goeden, zuiveren Wy'n. ' Proeven worden geleverd zonder verpliuhting tot bestellen. (110J) Onze Prys-Courant is voor een ieder verkrijgbaar. AMSTERUAJI. Keiïi-rsgraelit by de Leliegracht. ^puiMtraat 'Kantoor: Ho Ie i n 2. STOOM Boek- en Steendrukkerij. UVKi XOT.VS met linn.1 bedrukt, vnn af f 1. l«« RKKKMXGKX . . . . ».10()0 KWITAXTIKX r »' t. ' UKXl MKMOUAXDUMS , Ó. UIJ i(roo«erelioeveelliedleii aanmerkelijk iBarr In pril*. Hendriks en Van Slceiïbcrcn, 1XSTKUMENTMAKEUS. (1104); (11 \Vurmuesstraat. 15'J, bij de Papcnbrugsteeg, AUMT vervaardigen alle soorten: en* Orttioiiaeilisclie Instriimeiiten, zooals : Beciibeiijvcls. Machines lejjen Ruggegraats, huiislarmcn, kunslbccnen, enz. NEDERLAND. Driewekelijkschc Mtüldicnst mot Ncderlandsch-Indi via \ A P K F, S. (De StooinsclK-pc-ii varen van NIKUWEDIEI', in convspondonlic met deo irein, die des namiddags ten 12 n. 5(i m. te HELDER aankomt) Eerstvolgende Expedities naar: , PADANG, BATAVIA, SAMARANG en SOERABAYA. 30 Iliiart: Stoomschip Consul. 6 Aprils H i! u ia. ^0 ., .. Prins Hendrik, * Napo!» wordt op deze buitense-vone reis 'niet aangedaan, tcuüij by uitdrukkelijke vcrcenkorast niet Passagier». Adres voor Passage: l ' 'J. ICC T I K, tooiiivaaftuia DACit-LI-lKSCtlE DIEXST' voor TersoHcn' ert Goederen tnsschen VLIüiüIXfiEV cu E.OXDEV ' via aVKEXMBOKO. . ' , Vertrek uit . t.O. Vietiiriii Station . Adres vuor Lading: te Amslfrilnm bij de l'aründnors DE VBIKS et U°.: tePnftenlam voor de CoyiiAD 011 ?.e..W^'s IIJ'<X}>I!Ik ''.Ü'du l'iir;,«adoor.s Kl'Yl'KU, VAN DAM & S.MUEll, en'vóur de JfADUX 4 bij 11U l) ui it lil.HKIlL i /.r.N. Voor Bi-levenvervoer Vordt dexc Muildienst door tle IVtailministratie aangekondigd. (1105) Vertrek uit AMSTEftDAM (Uo^terspj 2 u. ."> m. ' lllEM (Uijnsp.) u. m. ,'IDEM (II.ill. Sp.)3u. :Vm. des 'avonds I.udjwte l'lill . . Aaukoiji-t te VI.IS.S1XGEX. (de^avoiuUl^n. U nu ?! Holborli Viaduct. ?'?" _ LOXDEX (vuorm.) >u..?? 111. f* u. -ir> m. K u. 43 m. S u. 40 m. Kou tingen uHgczuuileril, . » ']!i'i;i'yiTS voorzien fin '2ilïl;l. b!lj<-tteH f;uniie'u <«IH boord )?'(« h<:t Sitton gebruik initteit leycn bcMiiuj i'ini: ruor'rnMe r<:is f ?!? ifO. ' Inf6rm:>tieii ver-trckki-n: de Iléeren Asenten I). & P. ? KIEVI.TS. te Amstenliim, ;remnchti<;il Oóeileren op (loorvrathti-oonno-^einetiten aan te nemen: alMiie'le de Maat^chnmiy .tot. Exploitatie vuil Stan^-Sponrwi-pcn. llt.rcau XKELAXD. te ftreuht do Iléeren DEST, liIJLEV -S- C"., llooldayriifen, I*i2 Cauonstreet. te/.OM('i'«,' «u . (HH'i) VusstN^N, Juli 1S7.7.-. ' ; : UKOlHECTlE. '^ Genei'a! Stcam Kavigaljon Company,'??'.' Wordt pei-raagd' om sjiöedig in dienst te treilen j een Pakhuisknecht, P. G., van ;i;oede iretuif,'>eliril'ten | voorziet), bükcinHieid niet C'raueii en JIcel strtkt tot aanbeveling. Aanbiedingen met o]>fe'av<; van k-eftyd en verlangd wordend loon" worden ingewacht, omler lett. 1)., bij de Boekhandelaars M. SC'HUUNEVELU & ZOON. JJeui-i'Straat j, alhier. (Htftij ' j 1III. Een UUnCiÉH JOXGELIXtr, van déT. U., zeven jaar bij bet Ilürló^emhkeri vak werkzaam, wen-elite, j te Amsterdam óf Omrtivken geplaaUt te wordun. \ hrieven worJen onder lett. T., 'ingewacht,' Ijurenu j TJc 'Amsterdammer, Kokin ^. Jt O T T JE 19 MM A. JÏf-Zi « Ar S9 E. i\T. ' VOOR GOEDERE* E* VEE, De Stooiusuhcp«n'dezer M«at«oliappij vertrekken 'gerogeld eiken ' WIXSKAO en ZATE»a>A«r ? In direete verWoain? met de U>XO«X 'ASD XOnïIMVESTERX K.VILWAV. tle tHAXXEL ISLAXIIS, ' Sl'AA.NStHB en POItTKiEESCIIE HAVE.NS en «IBISALTAI!. GOEDEREX w irden tegen matige vriichtverhpoging franco poinicilic geleverd. : Ieder Colli moet daartoe voordienxiju vaneenplu'.tótiket,grutis bij de O ndorgck-ekenden verkrijgbaar. :.'...'? GEintOEÜEUS SMITil, Agentpn. (lliHi) AMSTERDAM-HAMBURG. OMI tle ?* tlagen vertrekt een SfoohtHcliiit. ' Adres hij VAX ES & VAX OMHEItEY, f,i'ldersclic\ade, .M. Amsterdam. I». A. VAX ES Je Co.., Rotierdiuu, E, G. LOEI1BS. llarabni». Crreat Easteru Geregelde dagelijksche dienst tusschen Et O T TE UI» AM en I, O X l» VIA Toor Passagiers, Goederen, en Vee, 4 Is wor'ilt' -op '*en- Kantoor alhier gevraagd 'een actief Burger Jongeling, een coeJc.liandi-c6ri.iveiicieeiicenipfzins bekend met de r'raui-che , taal. Ilricven franco, sub. lett. X, Bureau Dt A,m4teri1<nMuer.\\vkfo"2. mei ? ' ?" ? V K 11 T K E K T IJ », Vnn n«»TTt:m»A7I <lnjB;flijki-« '» iinmhldnfcs «c 8 uur 3O min ,. I^O^'JDK^T -s avonds 9 uur f O ml n.. />tr spoor riafrar,cïJ<, ZONDAGEN UITGEZONDERD. liehalvc de dóoi-biljetteu naar alle 'Stations van hovenncmeldo Maatschappij, 7-ijn ook directe lüljetten naar verschillende plaatsen van EXGKLAXD, SCHOTLAND, 'IERLAND por Londen it -Vorth Western óf per Midland liailwny verkrijgbaar gesteld. . ?? ? . , . ?' . . '.'?'.'? IICDIÜA PIETERS, A/enten, . XL'HSE.-WAXÏEi), for a lady. living iu llollarid, in August oi1 Sl'ptetnher, a rcgular Protestant English- nurse. Kind, accustomed tp take the eutirc charge of a baby. Must bc a good necdlewonmn. Letters, stuthi!; particulars and referenccs, to A. D., Post-oftice, Arnhem, Holland. . JXERD biedt zich aai), P. G^, middelbaren leeftijd, van goede getuigen 'voorzien van gedrag en bekwaamheid, van veel}hrige dienst. 'Brieven fKino», lett.. P., Itureau De AuistertliiiMutr, IJokin 2. (10110)' Eene Kfnderjufvrouw, P. G., van goede getuigen voorzien, zag zith (raarne met Mei bij .jmigdige Kin deren geplaatst. Franco brieven, lelt. J. i>. !<., Koninginnegracht 4, 's llage. (KOI)' H. & J. Stl TER. FABRIEK VAX (Kul:!) Sloomkclcls en -Würklaigcn, tte Hollantlttcltè'fnltt, ickerstraat 20 ch 22, te Amsterdam. Grootste Naai-Machiuenfabriek der wereld. i. * ' ' ' ? ' ? .'','? i '..;'?. < ' . - '' ? . Uc echte Oi-igineele Siriger Xaai-inactiincs zijn ontegenzeggelijk do beste n ? deugilzaaiustu Na&imaclnnés voor liui»selUk ais handwerkers gebruik. < . Iedere Originecle Sinter Slaclllnc draagt liet nevenstaande fabriek?tnurk; zonder dit .merk is g'eene Maclilne eelit. Prijs al naar uitvoering. \Vekelijksclie afbetalingen van af ? 1.?zonder prijsverliooging. ; Teven» heboen wij de eer het Publiek: beleefd attent te ihaken, dat oiis.MAffAZIJN en WINKüiL VERPIiAATST i's van de WarniOC9«traat 196, naar de 2:5 KAlVERSTRAAT' «ö, hoek Spaai'iiotstceg. AVat dus. van n n. «Pons niff aüres alhier /.ijn zal. ' \ .'.-.? tiet Generaal-Mepöl voor itct Koningrijk der Nederlanden: * *i T i: H E9 A3Bt «S Halver straat, $*? »> ?Voorlieni' WAttMOESSTRAAT 170, Jnaguzijn vaiiTliee* " Aiustenlani, Daiiinik over', de Beurs, 90. Ijveren CIIINESCIIE THEE in alle bekende soor ten yan uf dp goedkoopste tot -de alleriijnste, en Gros en en Detail. Pfijsoourantan gralia, . (1103)' IÏI;TSI;CCI:S\ A UU ?' '?? (1109) IN DK .zijn ouovcrtix-fWi! «JITZWAftTK IKHf, in rnikjel i . . ' Viin ft rent, ziju tegen ^ attr en Vuur bcstnnilbare t-hin«»che JLM.Tf , vau 2ti Ctnt per Oaniit , rijn ulumbL-kciiil kulotsn»! |ioc,ll(oo|i PAKHAPIER, van ' . l il Cent per bock. , ??.'?' ..J'- ontmijn tic iiicuwUu I» A AUWEI.nEKE.OEV. atl nlle.» stel, Koopt het <l<itlelijli. Stoomdruk El.LEUMAX, IllRllS & C|i. Amsterdam. BIJVOEGSEL behoorende bij DE AMSTERDAMMER van 24 Maart 1878. Verbranden «f Begraven V De lijkverbranding (crematie) 'a een van die onderirerpen, welke in de laatste jaren allerwegen pennen in beweging gebracht, gedachtewisselingen uitgelokt, zelf een geheele literatuur in het leven geroepen hebben. In ons vaderland U 4e lijkverbranding nog immer een punt in kwestie. Velen wetuchen ze inge voerd te zien, anderen pleiten er met alle kracht tegen. liet ia onbetwistbaar, dat de voorstanders zich wat gematigdheid betreft, gunstig van de tegenstanders onderscheiden. De eersten vragen slechts: .?geeft ons eenvoudig verlof met. onze dooden te handelen zooals wy verlangen; belet ons niet het stoffelijk overschot onzer betrekkingen te verbranden wanneer we dit bshoorlyk achten. We wenscheu slechts vrybeid in dit opzicht, en v illen anderen, die bezwaren mochten hebben, volutn-kt niet dwingen ons voor beeld te volgen." Zulk een verzoek is gewis alles behalve onbillyk of ongeoorloofd. Wat daarentegen merken we by den tegenstand op? De bestrijders willen de lijkverbranding verboden hebben. Ze verlangen de feitelijke handhaving van het vaii oudsher Lebruikelyke begraven, ook tegen over hen die dat begraven om verbchillrnde redenen afkeuren, ze wenschen de toestemming tot de oprich ting van lykovens geweigerd te zien. De uitzonde ringen hierop z{jn by de tegenstanders zeer gering. Ze staan dus in redelijkheid beneden de voorstandeis. Aan de eene zijde volkomen'vryheid, aan den anderen kant bepaald dwang. Verschillende argumenten, waaronder tiiet zelden da allerdwaaste, worde.u aangevoerd om v! het scha delijke ,(?) der lijkverbranding te betoogen, Of wel, om op het 'gevoel te werken en dan liefst op het niet redeneerend gevoel. De meeste dier argumenten verdienen niet meer dan een eenvoudige verwijzing naar den snipjiermand. Met allen eerbied voor enkele geleerden" rekenen we daar b.v.b. ook onder de curieuze bewering als zou gebrek aan zuurstof ontstaan bij toepassing van het crematiestelsel op groote schaal. Slechts twee zyn er, waarvan het eerst o valt in do categorie: betoog van 't schadelijke, en het tweede moet dienen om op 't niet redeneerend gevoel te wei ken, waarvan een korte beschouwing voor de zóoveelste maal, niet overbodig te achten is. Het eerste argument is gegrond op de moeijelykheid der ontdekking van de misdaad van vergiftiging by iuvoering der lijkverbranding, het tweede op de ' zoogenaamde afschuwelijkheid" van het proces zelf. Laat ous een» uien. Met hot eerste argument behoeven we ons niet lang bezig te houden. Vergiftigingen komen geluk?? kig zelden voor. Vooreerst zullen siechts betrekkelyk weinigen van de bevoegdheid de lijkverbranding toetepassen gebruik maken. Een punt woordoor de practijfhu toepassing van het argument tot «en ;mimimum van mogelykheifl wordt terug gebracht, Zy die vreezen dat de neiging om tot vergif den toevlucht te nemen door lijkverbranding zal toene men (en men beweerde dat in vollen ernst) zien Toorby, dat ook de afschaffing van de doodstraf de misdaden in het algemeen volstrekt niet heeft doen toenemen. Waarom dan zou in déze of gene bijzonderheid datgene tot logische gevolgen leiden, wat in het algemeen volstrekt niet opgaat? Maar toegegeven zelfs dat een vergiftiging in een uiterst zeldzaam geval onontdekt zou blijven, dan staat daartegenover het feit, dat de verbranding uit een sanitair oogpunt honderdvoud verkieslijk is boven het aanleggen van kerkhoven met hun afschuwelijke uitwasemingen waardoor langzaam maar zeker wordt geïnflueuceerd op de gezondheid van'duizenden, op wier levenskrachten onzuivere atmosfeer verwoestend werkt. ? Wie meent dat we overdreven raadplege maar eens bewoners in den omtrek van kerkhoven'eu ze zullen alleu verklaren dat zd wel degelijk de uitwa semingen der graven nu eens meer en dan eens minder, bespeuren. Nu gaan onzes inziens maatregelen tot bevordering, der gezondheid van velen, boven maatregelen waar door in een uiterst zeldzaam geval de ontdekking van een enkele m.Udaad wordt vergemakkelijkt. Hier dus heeft weder verbranden boven begraven de voorkeur Maar er ia bovendien een radicaal middel o.m het argument feitelijk tot nul te reduceeiten. Men schouwe eenvoudig de te verbranden lijken vóóraf nauwkeurig. Daardoor'wordt het gevaar door de tegen standers gevreesd in eens onmogelijk gemaakt. Dat zou vooroerat niet zooveel werk geven terwijl men later, wanneer velen de crematie toepassen, wel zou hebbep leeren inzien dat het genoemde gevaar eigen-' lyk onbeduidend is. En nu de afschuwelykheid" van het proces. : .'. Men heeft breed uitgewijd over lucht van ver brand vleesch en vet, knappende lichamen, harstend vel, opkrimpende spieren," kortom een reeks van tafereelen is, vooral iu Engeland, door de tegenstan ders ontrold ten ein Ie toch maar op 't gevoel te werken. ' Men verbeelde zich:;zijn eigen vader, moeder, kind of vriend in 't vuur te werpen, ite verbranden! Ont zettend! :' Zeker zou 't zoo zijn, wanneer dat. stoffelijk overblüfoel bewustheid eu gevoel bezat. We gelooveh intusschen niet, dat in dat geval de voorstanders van het stelsel ,tot de toepassing zouden wenschen oyertegaan, 't zij voor familie, 't zy voor zichzelven. De kluizenaar van Douglas Jerrold zei 'in ziju «LevensBeschouwingen" zeer .juistj dat we na onzen dood evenmin met ons lichaam te maken hohlien, als met een afgedanktên jas, of. ouden. Wandelstok. , Het afschuwelijk doodshoofd," zei hy, is de kooi waaruit de Vogel het daglicht te gemoet vloog." . ' i Vóór 't stoffelijk overschot óp zichzelf komt dm geen gevoel te pas, medelijden daarmede is misplaatst, ja belachelijk. We hechten te yeel aan 't lyk omdat we niet genoeg letten op den daaruit vertrokken geest. . . : .? . ? ? Wat dan? Wel,' zegt men, de verbranding beleedigt het gevoel der overblijvenden. 't Kan moge lijk zijn. We gelooven in ernst dat, er menschen zijn wier gevoel geschokt kan worden'by hot enkele denkbeeld der crematie, dat er anderen zijn die in het begraven, het sluimeren onder gras en bloemen" zelft veel poëzie vinden. We zullen de twee stelsels, verbranden en begraven, ook in dit .opzicht eens naast elkander i :cggen volgens de eenvoudige werke lijkheid, i We willen u feena een ly'koven binnenleiden, en dan moet ge, waarde tegenstander, eens eorlyk bekennen of uw gevoel, zulk. een grooten «click be komt en wat ge het afschuwelijkst vindt, verbranden of ontbinden. . . We behoeven de inrichting van den lyknven, alge meen genoeg bekend, hier niet te beschrijven. Luistert slechts naar een voorbeeld van zijn werking; we zullen het tafereel niet verfraaien. .. Ons voorbeeld is ontleend aan verscheidene reeds bwUande, die alle met elkander in overeenstemming z\jn, doordien het stelsel waarop de bestaande lijkovens zyn geconstrueerd in gronds'ag hetzelfde i*. Zoo werd in Dr. Le Moyne's lykovcn U WashingJton, Pn-Amerika, ten vorii(en jare hét stoffelijk overschot van Baron de Pain» iu tegenwoordigheid van de famioleden ei) vrienden benevens tal van be langstellenden en vertegenwoordigers vau de pers verbrand,. De Aniericaauiclia bladen, o. a. de anner of Liy/il gaven daarvan beschrijviugen die op het volgende nederkomeu. . Het lichaam werd eerst op de katafalk ili de net gedrapeerde receptiekamer neder^elegd, nadat het uit de kist genomen eu in wit linnen was gewikkeld. Men had het eeuigszius gebalsemd, gelijk dit meer malen by het stoff lyk overschot v«n aanzienlijken plaats vindt." Na het houden van een gepuste rede, gelijk die dikwerf' by graven wonlt uitgesproken, werdoverhet lichaam wat wierook en welriekende krui den gestrooid eu nadat er een paar immorMlen kransen en bloemen op waren gelegd, was alles gereed. Het lichaam werd nu door de Doctoren Le Moyne, Arshdale, Newton en eenige vrienden naar de opening van den oven gebragt «n daar op eene slede van ijzer draad nedergelegd. Deze slede dient om het op eenigen afstand van den vloer van den oven optehoudeü, waardoor de hitte vun alle zijden kan inwerken. Men weet. dat het lichaam niet in het vuur wordt geworpen" maar eenvoudig door krachtige inwerking van felle hitte in den "innensten oven (waarbuiten de brandstof, in casu, gas is aangebracht) wordt op gelost. ? Het geschiedt, op de zelfde wyze ah waarop men het een of ander in een leinen, heet Bestookten kachel- of bakkersoven, door voldoende hitte zon willen verbranden. Toen het lichaam op de slede voor de deur van den oven was nedergelegd, werd die' deur geopend en'het lichaam op de slede zacht en behoorlijk naar binnen geschoven Daarby ont wikkelde zich dadelijk een geur van wierook en kruiden. Men weet dat de lykoven vooraf op de vercisclite temperatuur wordt gebracht door dien ' de muren gloeien. Om niets te verbloemen voegen we er bij dat vóór de oven gesloten was, zich tevens een lichten jeuk van gebrand vleesch ontwikkelde die echter onmiiMelijk na sluiting weder verdw 'en. Die reuk zal echter wel niét onaangenamer op de reukzenuwen werken dan de grafl>-cht" onder gewone omstandigheden. De oven bezit, een inrichting waar door men kan zien wat in het binnenste voorvalt, eu van 'deze gelegenheid maakten o. a. de aanwezige doctoren 'gebruik. ledere tien minuten werden aanteekeningen gemaakt. Het lichaam nam onder den invloed der sterke hitte zeer snel in omvang af, en de vloeibare deelen verdampten zeer snel in den vorm van gaasen en rook die door den schoorsteen opste gen en zich in de atmosfeer oplosten gelyk iedere andere damp. Na verloop van bijna een uur was reeds de uiter lijke vprm verloren gegaan. Toen ongeveer twee uren verloopen waren, was nog siechts een kjeiue vormlooze massa, waartusschen nog enkele beenderen zichtbaar waren benierkbaar; iets later werd aan de slede een lichten stoot gegeven en de geheele nog overige massa viel als een hoop asch ineen. Het geheele proces had twee uur en twintig minu ten geduurd en na afkoeling van den oven bleef een kleine hoeveelheid witte asch over, die do»r de be trekkingen zorgvuldig in een Urn werd geborgen en medegenomen. Sommige voorstanders der lijkverbranding bewaren die asirh in hun woonstede, anderen ledigen de urn eenvoudig in de aarde en planten er bloemen op, Zooftls'dit dikwerf op gewone graven geschiedt. . Ziet daur nu onbevooroordeeld het crematie pro ces u voorgesteld. Zoo ge wilt denk er dan brandend vleesch en wat (ie maar bedenken kunt dy. Stel hier nu: tegenover het ontbindingsproi'es dat in de kist, bij begraven lichamen'plaats heeft. !?tel' U het lijk voqr ter prooi aan wormen eii ongcdiertën, en vergelyk dat walgelijke proces bij het boven be schrevene, . We zeiden in den aanvang dat we ditmaal slechts twee argumenten tegen de lijkverbranding aangevoerd; wcnschten te behandelep. Zooveel is zeker dat zeer veel vóór en zeer weinip tefren hot stelsel 'u in te brengen. Dit toonde, o.a. Sii Henry Thompson in Contenijiornry Jicvieuic ieeds in 1874 uitvoerig aan. I)e verbranding bewerkt spoedig en zindelijk wat het begraven zeer langzaam en vuil in het Wen roept nl.: de geheefo ontbinding vaip het organisme. Wat in het eerste geval een paar uren tijd vordert, kost in het tweede maanden en jaren. Het doel blijft vol maakt hetzelfde. . Het sanitair oogpunt roerden we reeds nan. De lijkverbranding is totaal onschadelijk voor de levenden, het begraven is dat alles behalve. Wanneer men in duxen van kostbaarheid spreken wil, wint het ook daarin de verbranding. Een cre matie kan nog niet ileiielft van. een gewone begra fenis kosten. i Men heeft den voorstanders wol eens ironisch ge vraagd, af de a.=ch niet tot. mestspecie te ge|de zou zijn te maken. Me i kan daartegenover vragen of de fabricatie van beenzwart, het 'draaien van knoopen enz. uit' m'enschen'beendRi'én door db voorstanders zooveel fatsoenlijker wordt geacht en of z.e 't een aangenaam gezicht, vinden op afstegen paden van kerkhoven niet zelden brokken dóodebeendcrei) te zien. De -voornaamste tegenwerpingen rusten op onbere deneerd gevoel en gewoonte. Wat de laatste nangaat .vele' volkeren der oudheid verbrandden hun dooden (zie o.a. Thomas Rrowne in zijn llydrotnpia). Het "zou dus alleen terugkecrén tot een tjcitflc, gewoonte der oudheid zyn. Zeer zeker de al^enit'êne invoering zou eerst langzaam'tot stand komen. Een behoor lijke plechtigheid Van handeling onder het opzicht van bekwame en fatsoenlijke deskundigen zou ,er veel tóe bijbrengen de feitelijke uitvoering allengs te doen toenemen. . In verschillende landen is reeds toestemming tot lijkverbranding'gegeven. -De voorstanders verlangen niet meer. Het ia «?enschclijk dat rai>n- ook hier met kracht diétoestemming xpeke te verkrijgen. Is die eenmaal verkregen dan zal men het voorrecht hebben de vraag practisck toetelicli'eu: VERIIRAXOËN OF ONTBINDEN? Ken glaclKotTer van.... Wanneer zal dat anoniem scliryvcn in de dagbladen toch eens ophouden? Iemand, die zich ongevraagd op den voorgrond Stelt en zijne mcening in het openbaar wenscht bloot te leggen, pioest zich niet door den ^hiicr tier' ano nimiteit dokkqn, maar door het. nocinon van zijn Bftam de gelegenheid openstellen, mot hem van goflaifhten te wisselen. Uit gercrx van dagbhutun moesten zich insgelijks verbinden, lk ingezonden ut uk, dat niet Rcteekend mag worden, uf te wij/.en. ? In De Amsterdammer van II. Zondag komt, onder boveiistaand'en titel, een ingezonden stuk'voor van K.; op de daarin behandelde zaak wensch ik niet' terug , te komen, allén daarop dat K. de Italiaansche dubbele boekhouding (leelyk pleonasmus) aansprakelijk wil stellen voor eventueel verlies, bedrog of diefstal. Dit is evenwel onmogelijk. De boekhouder constateert, bij het opmaken zijner balans, het- saldo Diic.rsc I)tl,itcurtn; dit'naldo re presenteert het bedrag van ver-chillendu openstaande posten, welke nog niet veivvptuoord.. zyn. Hetzelve behoort bij het Actie/, evenals het saldo der Kn.i. Zyu er nu ouder die posten enkelen, die wei-betaald, doch door hem, die daarmede belust i", niet verant woord zijn, dan blyft de boekhouder daaromtrent in het onkundige- verkeeren toldut de aandacht valt op die, volgens dei boeken, slecli'e betalers, qf de eene of andere omstandigheid het gepleegde bedrog doet ontdekken. Noch de Italinansche, noch welke andere wy'zo vnn boekhouding uok, is iu staa: dergelijke feiten te voor komen. Wat nüft verantwoord is, kan niet r.oidcu geboekt. ? ? De fal>el van het dagen achtereen zoeken naar een halven cent is alleen uitgevonden, om boekhouders, die de zoo hoog noodige accuratesse missen, een Arhijn van activiteit te bezorgen. In het wezen der zaak brengt zulks geen verandering te weeg,-alleen tijd verlies. { Een rationeeler middel om dergelijke gevallen te voorkomen, ia het toekennen aan verantwoordelijke betrekkingen van ruimer salarissen, mee overeen komstig de behoeften en ei.-clien1 der tegenwoordige maatschappij, .1. J. NIEI wMEUKft, Boekhouder, ? ' Paleisstraat N*. 4 Op de vraag van den Heer N.: Wanneer zal dat anoniem schrijven in du dagbladen toch eens ophou den V" antwoorden wij: Overeenineeeuwen misschien! We voegen er oij, dat wij des Hecreii J. J. Nieuwmeijers brief Z9n >er bezwaar ook unoniem geplaatst zouden hebben, zelft» al ware dat schrijven iets min der onbeduidend geweest dan het bovenstaande. Wij geven den geachten inzender in overweging;, het stuk van den hei-r h% nog eens aandachtig na te lezen, allicht zal hy ittvn b«i|<«nren, diit hij die eetivo'idige regelen niet begrepen hè, l't,d iar de >clirijve,r. dien hy bestrydt, uitgaat v n de mrening, dat,"een boekhouding ter wereld'iets baten kan, wanneer zij niet van een voortdurende nauwgezette controle ver gezeld gaat. RED. ALLERLEI. Cleopatra's Needle'1 (??. zooals men weet setlei-t eenisen tyd in Londen aangekomen. Zij list in ilen Theems en wacht nog steeds op vasten wal te wor den gebracht. Daar de plaats wanr zij zal worJen opgericht noR ni*t definitief is aangewezen, zal zij zeker nog wel eenigen tijd in de wateren van den Theems hl. ven liggen. Inmiddels heeft meniireen Af vraag geopnerd waarom die zuil den naam van ,-Cleopatra" draagt? Velen hebhen den wenscb geuit iets meer omtrent' die eeuwenoude zuil te wet*n. Ter voldoening aan dien wensch en ter beantwuording dier vraas diene het volcende: J Meermalen was door het Egyptische Gouvernement | aan de Engelsche Regeering nansreboden deze oMfck ter be'chikkinff nn Engeland te *telli-.n. Het nan| zoek was steeds van de hand gewezen naar aanleiding j van vroegere mislukte pojrinpen om de zuil te ver1 plaatsen. Ee» hernieuwd aapbod van den tegen?': woordigen Khedive wni-d echter aansenonien. De namen van de ,Heeren John Dixon en prof. Erasmus Wilson zullen voortaan steeds met dézuil genoemd worden. Hun toch komt' do eer der over. brenging toe. ? Professor Wilson nioet zelfs f 10,000 1 tot de ko*ten van overbrenging hebben bijgedragen. l Een ijzeren vaartuig, door den Heer Dixon ontj worpen voor het vervoer van de .Naald'', werd in j de Thames-Iron-works . vervaardigd en i afzondrr; lijke gedeelten h.inr Alevandriësezonden. De stuk; ke» werden om de Naald geklonken t«rwyl zy op : den grond lag, waartoe de grond bij gedeelten werd ; wegftegravcn. j Toen dit gereed was had het transportvaartuie met de obelisk daarbinnen de gedaante van eene cylinderi x-oni'ige ponton van 30 meter in doorsnede. De (vlinder bestond uit 8 waterdichte aflêelingen. door sterke beschott.cn gescheiden, waartu^sche.n de Naald heenging, rustende op kulosaule houten balken, overdwars tusschcn de tegenoverliggende beschotten j pe«teld. De .voor- en'' achtergedeelfen werden nie^r dan halverwege met een specie van knik (concrete) gevuld, teneinde hét omkantelen, te beletten, Het gewicht :. van j de obelisk is ongeveer' 1^5,000. kilo en het gewicht der ' Cleopatra .(het vaartuig) wcnl.op kilo geschat. Toen de . van het vaartuig behoorlijk waren in elkaar, gepasl en vastgeklonken, weru het te water jateluten. Het was van eene dek-kajuit, een. mnstj een bras en andere onontbeerlijke zaken 'voorzien om het geschikt te maken zee te' bouwen. Den 21 Sept: 11. nam het stoomschip Otga het op ' sleeptouw en (Ie twee schepen vorderden geleidelijk met eene snelheid van 7 knoopen tot den 14 October ? d. a, v,, toen een hevige storm in de baai van isc:>v Cte<>i»ttra van .0?/7«" scheidde. , Een bout, afgezonden tot n-dding van hen die zich aan boor,d van 'de ? CltOfijntra bevonden, werd nooit weêrgezien; Een iwctde boot bnicht de bemanning der Clcoiialril aan ? booid der Olya. Een langdurige poging um de eerste i boot te vinden was vruchteloos.' Toen, de Olya op de plaats. terugkwam1 wiar zy de Cltdpatni gelaten had, was deze spoorloos verdwenen. Men dacht niet anders dan dat de obelisk guzonken was. Met die tijding kwam do Otga te Fnlmouth aan. De heer Dixon hechtte geen geloof aan dit bericht en werd spoedig, in zijne opinie gesterkt door de tijding, dat de stoomboot 'Fittmaurice haar in Ki-rroJbiiai binnen gesleept had. ' . . . Na eeni^ oponthoud tehgevolpe ener, netelige kwcst e lover bergloon bert-ikte zy Londen. ? De Naald is een blok graniet uit n stuk, .21 meter hoog, hebben de 4 zydcn i|er haris respectievelijk eene 'afmeting van 2.4 meter eu dio aan den top eene lengte van 1.4 meter. ' , 2000 jaren yooif onze' jiiartelling waren de steen- , groeven1 van Svenêhet tooneel van levendige bedrij vigheid. Een kolossaal grahietblok werd door duizende werklieden uitgehonwen en voor een tempel van eene ' .plaats1 On" genaamd, opgericht. 6 toortt'elijke zui len werden nabij dien tempel van On of Heliopolis, ??de stad van de zou" gepfaatst. Van die zes is er nóg eene daar ter plaatse aanwezig. Twee dezer zuilen w«i-den naar Alexandriëovei-gebracht. Zy dragen den naam van Cleopatra. Die overbrenging mag ongeveer ten tyde van die veelbesproken koningin begonnen zyn, zeker is het dat zy eerst n» huren dood, die 30 jaren vóór de Christelijke jaartelling plaat» vond, te Aleuodriëwerden opgericht. Het is niet onmogelijk dat 7ij het pi m tot overbrenging dier zuilen (»«'>p|jerd heeft en dit U in w.uuhaM liet eenige wal zij "ui* met de zuilen te dwn luid. Gezien heefl iy ze nnoit. l)iu bci>!e zuilen hebben gedurende 11* O juren na li::nue eerste, overplaatsing to Alexandrë«estaan. Eene dezer milen w«cht nu ee.no voej.v.:ime plaata om in Londen te worden opgericht. Ue I-'rausrhe ru|»eeriiiK heelt de leerlingen vnn de Kcule dm iieaux Arts, die den ;/?'<? (Ie Ittime be.h»len, vryijeiteld van den krijgsdienst, op vuur-vaarde dat zy' den hehourlyken tijd aan de Ecole de R inic do<>r^brengpn, en al hunne overige verplicht iiiire.ii jegens den at a» t vervullen, Van Emanuel Gribel, don ook hier tu lande zoo bekenden en geliefden Ihiitsrhcn dichter, is een nieuwe bundel vericheuvii. SjiiltlierWMatfer, (Stuttgurt bij Cotta), geheel in den peest van zytie vroegere gedich ten, innig en dfchterlijl: van inhoud, l.eschaafd en zuiver van vorm. Naar aanleiding vun hef aanstaande eeuwfeest van Voltaire, heeft een rijk Hongaar aan ds (.'.mnnis^ie aangeboden haar den rotting van den philoioof te zenden, voor i'e tentoonstelling. Sedert dit bericht bpkend geworden N, komon van alle kanten eigenaars van rottingen op, die allen beweren de echte te bezitten; alleen te Pary* lieweert men dat er 300 zyn, en ieder Engel* h kasteel bezit er een. De conciërge van Ferney, Vultaires buiten, schijnt er een even wiustzevenden handel in te draven, al» de conciërge vau her .'lot Terliiigen,'ouder S.vueiiheiin. in de Jucobakaunetjes eigenhandig door de «ravin vervaardigd. De nieuw 'ingerichte zaal van den Skatinuf Rink iu de Avenue du Uois de lioulotrne is den ~2An Maart .geopend. Het terrein voor de gchaataeiiryder-i ij-K*0 meters lang en 25. breed; de omgeving i- een paleis met levende bloemen, spiegels, voguls, schilderyen. kunstwerken, een buffet, een orkest, eene galerij en eene zee van Ik-ht. Men heeft er.ook wetl-trijden tfeorgaui'eer'l, op de vlakke baan en met hindernis sen; het zal een e nieuwe aantrekkelykh- id zijn vuor de. bezoekers der tentooi^tellintf. De oudste der witte olifanten van den koning van Siain is ge.-toi veu'. Het pan-che Si«.n)ee che volk U in diepen rouw; te liankok wordt voor deze viervoe tige godlii'i(l).. een luisterrijke teraardebc-tellin-j voorbereid. Bij zijn leven ontving liij, iu zijn paleis met jrou'l eu edelj-esteenten oveilade.ii. de ImMe van illcn. ook van do andere olifanten, en boog alleen de knie voor den koning zei ven, zo.idra hij dezen *ag hii,nfukonu>n. Voorwaar, eene Rued gi-die-*eerd'- godheid en die de onderge-chikthvi.l van. de Kerk aan den Staat wel inzag. Voor hem w.tren Ue Pru;si-che Meitveiten uift u.liii. Oiutien' de olifanten, zoowel in Vooi- al- in AchterIndië. worden onk 'lour reuiger.* tal van liijzoinlerheden verteld, <Ue zoowel vsn de goed? dre^-uur als >ao den uitstekendeu aanleg dezer dikh'iiden getuigen. De Radjah van Mansour bezat eene ejllectie olifan ten, die rch.ermon geleerd hadden. Een ; ervaren ichernun^e^i er had hen ingewijd in ai de geheimen en kunstgrepen vnn hè* vak. Wanneer er feesten aan het hof waren, hielden ze met veel behendigheid den strijd vol tégen de Enir^lsche soldaten die <le liifwacnt van den Radjah uiünakrn. Zij houden met den muit de floret, natuurlijk zonder vo.or of achter uit te treden, zoo behendig als eenig schermer. Nauwelijks waren di 'wa^eu*. gekruist, ot' het. hunne schoot met Miksenisneiheid vooruit eu 'weer terug, Dartelde behendig, maakte scbyn>t^oteti, beschreef ongenaakbare cirkel* 'en had bijna altoos na weinige minuten den tegenstander eenige malen getroffen. Eens stelde de Radjah twee olifanten met werke lijke degene gewapend tegenover elkan er en liet ze vechten. Bij den eersten stoot werden de twee tegenstauders aU razend, en het was onmogelijk ze te scheiden, terwijl de overige olifanten -lechts met groo te moeite te weerhouden waren van aan den stryd deel te nemen. Nu ecnigen fyd waren beiden op de kwet-bai'e. plaatsen met wonden overdekt. Toch merkte men op dat hunne wapens geheel de bewe gingen uitvoerden, die hunne schermmeeiteri hun ge leerd hadden. ' Kolonel Evans, die dertig jaren in Oost-Indiè' en Ceylon, de olifanteulanden, op verschillende plaatsen ia gedetacheerd geweekt, verhaalt eenfeit.dat bewijst hoe zelfs olifanten-zielen kunnen zyn, in lief en leed. Men had iu de jungle een groote dryfjacbt gehou-' den. Een nog jong wy'lje was tot den einde toe verdedigd door een reuMichtigen olifant, toch wiet men haar te vangen en bt^ch't hnar naar de rust plaats. Den gehe'elen weg over liet zij schelle kreten liooren, en ' tot het einde der broogltegi oeide grasvlakte hadden wy op een afstand haar beschermer ons zien ..yolgen. Een paar malen hadden:we -zelfs twee der gedresseerde olifanten op, hen moeten afzeuden; dan nam hij de vlucht; maar een half uur later zagen wy hem weer komen aandraven. . 's Avonds nog, dadelijk na'onze aankomst, was het uieuwaan^ekonien wijfje in een ledigen stal geplaatst, HAD de vpeteu gehouden en on eed dik bed .van four-' :,l'age ru.ttend; een gedresseerde olifant, Taróhy (broeder) genaamd, werd er bijgelaten, om haar gezelschap te liouden. De Tomliy's zyn speciaal belast met het vriendelijk , Irëhnndeten vau de schuwe-pa* gevangen ulifuuten. Uin-itréekd mi<ldernachi hoorden wy leven vau den kant van het olitantenpark, maar wy letten ar niet op; het is niet zeldzaam, als.men nieuwe gasten heeft, een weinig beweging te hooren. . 'Den volgenden morgen kwam men ous vertellen dat dégroote olifant in.het midden, van den nacht aangekomen was, en niet van plan scheen weder heen te gaan. Toch had men hém geen boeien kun nen aandoqp, en dn bewakers vroegen onze prders, of wy hem door de gedresseerde oliianten moesten laten vasthouden. Wg wilden zelf gaan zien wat er te doen wa^ en begaven onS naar hut .perk, waaromi heen de loodsen «taan, 'die den .olifanten tot verblyf dienen., Wg zagen een pra'ctitigen Bhouka (manneke), die zich by het jonge wyfje gevoegd bad; haar met zyn cnuit streelde en ry'ne vreugde betoonde door ' allerlei vroolyke geluiden. . . . 't Was zeer' aardig om te zien, maar niemand durfde hem naderen; de wyze waarop hy de eerste knechts, die hem de boeien wilden aandoen, had ont vangen, wan niet; zeer aanmoedigend. Terwyl w^j er over beraadslaagden wat te d(en, om het dier te oudtrwerpeu of ons er van te. ontslaan, verklaarde de oude Cornac ,Nalla Taraby, dat hy het op zich nam hem klein te krygen, als wy' hem naar syn eigen idee lieten handelen; wy haastten ons hem dit toe te ?taan en beloofden hem eene belooning van 35 rupyec,: al* hy in zyne poging slaagde.... Nooit werd zulk ?ene som gemakkely'ker verdiend; de oud* dienaar praat er nog dikwijls over en wen«chte maar iat de galegenheid zich hog een» voordeed. Hy liet het wytje naar de esplanade brengen door twee ander» olifanten, die den vreemdeling met hun snuit sloegwji, n01 hem verwijderd t« houden, en begon haar rustig te d ros «ei en Kouder op den minnaar te letten. Zoo hield hy haar den Kan*ch«n d«g bezig, en gaf haar eerst tegen den nami l-Jatf te eten. Toeu het mannetje zag dat zij at, gaf het door zgn geschreeuw «« ken nen dat hy ook honger had, eu dadelyk bracht men hem ook zyne portie fourruge en gestampt koren. Toen zy dit eer-te rantsoen hadden doen verdwynen, gaf de ou>Ie Cornac, die wint hoe ze op zoetigheid en lekkernijen gesteld zyn, hun ieder een grooten koek van rij-t en stroop; daarna liet hqeengedresseerden olifan' komen, liet hem werken zoodat zy het ngen, en reed eindelyk op zijn rug de esplanade rond. Voor dat de zon onderging had de oude man het zoover gel T ach t alleen door hun lekkers te geven, dat de twee nieuwelingen hem als hondjes achterna liepen. Den volgenden dag reed hy op beiden l«urt om beurt. Zy die den olifant niet nauwkeurig bestudeerd heb ben, verbeelden zich' dat de tonen die hy uitstoot bijna altijd dezelfde zyn. Dit in zeer on,ui-t. H(j Iwzit eene wezeulyke' taal, bestaande uit*ongeveer honderd verschillende stembuigingen, weikelyke woor den, die bepaalde voorwerpen aanduiden, altooi dezelfde din.en beteekenen. en daarnaast klanken, die hij gebruikt om vreugde, smart, pyn, verrassing uit. te drukken. D* Cornacs, die deze verschillende stembuigingen zeer goed verstaan, hebben ze verdeeld in drie soorten: Die van de eerste soort drukken, met behulp van een vijftiental geluilen, iedere plotselinge aandoening j van vreugde, verdriet of pijn uit, die het dier on verwacht ondervindt. Mi-u zou ze tus«chenwerpa«ls kunnen noemen; ze worden alleen door de keel voortgebracht. Die van de tweede geven toorn, onReru-theid te kennen, h 't wanhopig roepen al* hy verdwaald is in de jungle; een dertigtal geluiden behooren .hiertoe, die hy met zyn <nuit voortbrengt. De derde soort 'eindelijk omvat al de tonen, die hy met zyn mund kan uiten,: en die welke men ge mengd zou kunnen noemen, daar zoowel mond en kerl als snuit er toe medewerken. Deze tonen zijn de talrijkste, men heeft er meer dau zestig opgemerkt, die de olifant zeer regelmatig gebruikt om. zyn meester, water, rijst,, en al de voor- ? werpen die .zoo dagelijks met hem in betrekking ? staan. a»n te wijzen. Als de Coruac e«ne l.inRe redeneering hoTjdt tot zyn olifant, zult 'Jij den mond van hè: dier een voortdurend gesmoord gebrom hooren uitrn: al morrei.il hooit hij de loe.-praak aau. Vraagt' gij den llmdoe wat zyn dikke pezel hem pezegd heeft, iian zal hij u me» de grootste kalmte antwoord geven, o.a.: hij beklaagt zich dat de weg zoo lang ia en dat hij honger heeft. Ofwel: hij vindt dat het te warm is, en verlanm dat ik hem witte verf en olie up zijn hoofd zal smeren. Dit doet mea dik wijl- om den olit'nnt voor zonne-teken te vrijwaren. Hoewel ik v«le jaren achtereen de olifanten zoo met hunne Curnacs heh hooren praten, zon ik niet durveu beweren dat de taal zoo duidelijk i.», zy zeggen... toch is er een ding dat ik kan bevestigen, namelijk dat, zoo dikwijls een olifant onrustig denzelfden toon herhaalde, en de Cornac zeide: hy verlangt brood, suikerriet, vruchten, het voldoende w&s hem het ge noemde te geven om h?m te bevredigen. Ik heb hem > o a. bi ood zien weideren omdat 'hy -uikerriet sievraa^il had. of suikerriet omdit hy ryst gezead had, hoezeer hy er anders op verz«>t is. Eens bleef, op eéu rei-je dat ik maakte langs de kn-f van Malabar. de olifant,, dien ik: reeds sedert veniüe uren hereed, voortdureud brommen, en scheen aan het adres van zyn Cormtc al de totien van knor righeid en plecht humeur af te grommen. Xadat hy hem1 eerst met zachte woorden eu liefkozingen had trachten te_ doen badaren, gnf de Cornac hem kortaf bevel, zich" stil te houden: veraeefs. het beest ging voort, en de eeleider Iw^on hem .nu uit te schelden en voor onredelijk te verklaren. Ik kwam tusschenbeiden om de oorzaak van het standje te weten. Saëb, antwoordde d" Hindoe. Xara-Yanin is onredelijk; hy wil volstrekt dat ik in een boom zal klimmen, oui een versche koko.-noot voor hem te plukken. Uat is toch zoo moeielgk niet. Ik heb hem .gezegd dut het niet kon. Dit kokospkntFoen is aangelegd, we zyn hier niet in het bosch; als de veldwachter my ziet, word ik beboet. Hij gnat maar voort te vragen.. _ Ge hebt gelijk, we zullen wachten tot we een eigenaar ontmoeten, eri dan zullen we zooveel kokos noten koopen, dat Xara-Yanin den ganscben dag te vreden is. Weldra kou ik .voor een paar stuivers het dier «enige dozijnen vruchten hez irgen. Nanwélyks was de Hindoe, die ze ons verkocht, in den. boom geklom men, of de olifant werd bedaard; by' de eerate ko kosnoot, die op den grond viel en die .ik hem toe reikte, liet hy al de tonen van zijn register, die uitbundige vreugde beteekenen, weerklinken, en de rest van den dag was hg tevreden en onvermoeid. Ook de taal van den tnen-ch verstaat de olifant, ten minste voor'zoover den kring van zijne gewoon* ten, verrichtingen en de voornerpen die hij dagelijks ziet, betreft. ?'.'''.'? Ik was eens te Kattagram by den rechter; wq zouden aan tafel gaan. Ga Ernest halen, zeide: de gastvrouw tot den olifant, die door het raam der eetkamer een klontje suiker kwam vragen. ? Het' dier antwoordde met een geluid, dat ik niet '' b greep; maar de dame gaf dadely'k ten antwoord: -r Hy is by den ontvanger, . . De olifant iverliet de plaats, n tien minuten later was hy terug met het kind op zyn rug, nam het netjes met zy'h snuit op en zette het by de moeder neer. '. Deze olifant, luidde ook de bel voor het eten, pompte water voor d» keuken en ging met de kin deren uit wandelen. Soms verspreidden zich de klei nen in verschillende richtingen; .dan moest men de wanhopige kreten vdn den kolotstu hooren, en hu Was eerst jiernst als bij, goed- of kwaadschiks, het heele nestje vol weer by elkaar had gebracht in het gewatteerde hujsje, dat hy op zyn? rug droeg.. De jongste was zes jaav, en de olifant hield zooveel van hem, dat hg hem: iederen morgen > ossen vao wilde bloemen en kleine banaanvygen bracht, waarvan de klei je veel hield, en diéhy in het bosch voor hem . ging plukken. . ' ' De landmeUr in dat district had een olifant, die den ketting voor hem 'droeg. Nooit zag ik het.aoo handig doen; de meester kummandeerde hem geheel als een Hindoe, en dikwy'U zond hy hem eenige mo len ver naar buis, om een instrument te halen, dat hg vergeten had. < ?? - -f;

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl