De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1878 7 april pagina 3

7 april 1878 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

'' A I» T T >] \ T f IV . Een jrofdkoo)' .ClHu'c^lniddl'l. Xcon» Irlken* vo«ir den eten twee trerkap.-uK-s van (»ny».t. in ^f\al «ij verkouden zijt. hoest, ol :\:»u lir»:irliiti--. i:iilian-<-i>, teeriujj of iu 't ;iltiemeen :;iin rt'iii.«r uii.iluriiin.!; \:in de l ronehi's of longen lydt. li'iK'U- IhuMii, \w\ut zestig teci-kiipsuli-s. 't (joon maakt tint ilo ^oln-flibehaiuU'lini," >locht# 7e.-t il :n.-ht ivuti-n d i^'- ko.-t t-u u ontheft van het gebruik van ulli* alkiKik^ Is. putos, siroopen en hoivtdfitnken. Talrijk zijn ilc iiiiuu\nU-.fU. Gij moét dus vooral letten op het ctiijetio. waarop de handtivkening van den heer Guyot m drie kleinen is «fedinlit. Te verkrijgen in de meeste jjowle ajioi heken. C. H. VOOKUEYTEI. l'AXXKXnrHel, Makelanv. te Am<t.'rduin. xal aU lusthelibi-udo \.tn don Heer A. J. KEU X\ .VAX .m- op VrijJag IZ April 1878. des ntfiriiddngs ten ,'! nn- pm-ie». hu/i1 Brakke (!n>ii<l. in df Xes. ren over?ta;in van den Deurwaarder .1. 11.' STUUK IHOIT. iu voilins verkoopen: eene partJi van 5O,OOO Stuk* Havana Sigaren, DEI! MERKEXÏ" InrrclbU1 rn Ainudeu I Key <lc Kspiinu. Van Hiltinni aangevnerd per het Stoomschip CuJiiuilm*. En. dat bij Knyelinv'en noals die grnninmord' zul len zijn, liggende als nader bij Notitie zal worden aangewezen. (114M c'ii gcruiiliuccrd UWKKIIOH JUKIl heeft nog eeniiro uren ter beschikkin?. ook tot het geven van privaat onderricht, llriewn franeo. li-tf. '1.. Bureau De Aimlirdniinuer. lïokin !>. ? (11 Ui) tejfen Mei. eene knappe Dienstbode, l'roïe-ianr. mid delbaren leeftijd, nis Meid-Huishoudster iu ,-tMi klein pezui. Ailres. lett. U., met opgaaf van nuderdoni eu ' inforiuatii-n, ISurenu Dr AinffvrduntiHtr, ItoUin± (1147) - a KT HET WAI»t\ VAV FHIi;SLAVi). It'armoesstraat A"". 2. f, Alle rtvoiiili-ii Moircc JVIiiNicnle. Ocdvn ZO.NU.UJ 7 \iiril een K01IIKKZ.\X(iEi;. Het loUaul is verdroot cu het <.'i'ke.--t verst n-k*. tlittree rt'tj. STE VOO B APH Een SieiioL'rniif, hcett ni).u )'li\»t.-!i.a vuur rrniijo' : Leerlingen. Fi'anco luit-ven wfnlén inijc'mu-hf-. Irtt. K,. Bureau Ui- Aiu*t< nlmi.-ini.r. l!.i.ikin i. (115:;) levelt & »» April \vurJt ik- i>rijs duv KS Toorloopig gesteld oji: GEZEEFD.'. jii-r :iïkil«;s /*O..3O ,». .llatlilna.-il geklopt ?- » . :', >, O.35 Voor iï) huis bezorgen wordt 10 Cents j>cr iüKilo's berekend. , ' ' . ''cl 1:14).. KAMIMII!. Kokln bij de' Olii^ljisersstet-g. D 153.' MAGAZMX ..de Stoomboot", rrinseneilnnd bij de Giilgcnstraat, VV 15!J. DEPOT, St. Jorisstcei bij het Ui.kin. D :). TROMP & C(>. ?pecialiteit tn . 'l1 . , Vfij bevelen ^óns aan1 Ly'iedc'r, die prys stelt op goeden, zuivere'n VTijn, , Proeven worden geleverd zonder verplichting tot bestellen, .' . , (ll?>->) ? Onze PrijsrCourant is voor een ieder verkrijgbaar. A11STER1IAM, Kelzersitraelit bij de Leliegracht. Hendriks en Van 'SleêDbergcn;' ; mtRÜJIEXTJlAKERS.'. (l.ló(i) Wurmoesscruut, 132, bij de I'npenbrugstccj, vervaardigen alle t-oorton : ii B: A Ortliopaedisclie zooals: Beciibfugels, Maciiincs lc;»en [ jkcrkromming(.>n. Hdslurmen. . Künslbccnen, enz. van Thee. ' JBEM *«? c10., AuiStenlnm, Damruk over de '. Renr.s, ' 90. Leveren CIIIXESCHE THEE in ulle bekende soorten van :if d<> voodkoop-tn tot de «Hei-fijn <' e, en Cros cn «a Detail. Prijscouranten gratis, (ll'>7) MAPITALISTE*. . . . .. . >sionnairs c.-tiietoii l |,t'r |iro\i-ie. Uneven IVniu-o lett. A. /.. l>ij .Ie llot-kh. M. M'llUUMCVI-IUlA /»>UX. Ueurs-traat liij ilt-n l la m. (11 1*1 II. 1.1. Itnlucteins van Couranten en verdere belanghebbenden. Een' IIAMJKLSMAX Inrit ILH.' crlecenlii-i.l de koersen van Kffm-teu. Wi»-t-l« c!i;(nK-(leii-n dagelijks van de Beurs uit te seinen. , rVanco brieven, onder motto .Jii-iii'sJ:Éfi, /-.??;;". worduii ii:;_'i'\v;i'-!it Huivan De Aiiiftei'tliniiuu'i; Kokin J. ? " illlüi HOT Tl," ten degelijk bekwaam CHEF KOK. in-a in bf'rekkinp. xag zich gaarne vor|,'];int-t. nuvei-i'liilllsr wnnr. Uneven franco. )«'tt. E. 11.. 1>ij de Koi-kh. M. SCIlOó>'EVt;!.I> tv XunN. Mein-s<f mat ;>. alliinv l lijn) _ GEHUWDE LIKUEX zond.-r Kinderen bieden jch.voor ?bdveuirenocitnlc liftrckkiii? aan. ]ie nian zijn lieziit'iedt'ii .l>iiiten>hiii<. tic vrouw im>t de luiijhuudini.' bekend. l-Vant-u lnieVvn wdiMi-n imrewacht. lett. X. X., liiireau It' An/*t' r>IriHtii/?r. KoUiu 2. ( 1 1M i lii/Jekiiitinive. MET TIENDUIZEND GULDEN GRATIS PREMEN. De OPERAiPIPLIOTHEEK vi'i>cliijnt in wekrliiksohe aHi-verin^en Viin 1^'a Uipii^ina's nette notcudruk. Elk y.oo'n ntleveiini; lu-vat t'i'ii coini'l-'fe l'ot|>on li van ivii der iïfliefd«te. zm> oude als nienwe Opera's. De prijs van zulk een lVt|>o_nrri o I' AlU-vi-rin,'. die in :indi-ie uitgaven / !.">", j» soms /' ;;.?eu meer ko^t, is voor iie.lnteoken:iar< .-?lechts 30 CENTS. Du nituave zal iu -in Aii«voriiw>-n;complOt-: zijn. 1 In elke l.-iaMe allovei-inüwordt 'ten kantore van een nader op to i^even Xolari-i een BON gelegd, waarna de aflevering .o-i-nvi-loiipi-eiil t-n ue>>n<-heti>i<rd word'. ' l'i'/.i' bons ITI-M-II den vinder recht op een l'reuiie ter waarde \an MINSTENS 3 a 4 GULDEN i-n MEESTENS VAN 750 GULDEN. .De eerste alleverinj.' is ;i!i.in vooi-liaiuten en bevat: i-en I'<>t|-onii-i vu n CHAMElt uit GOUNODS FAUST, die iï» de oorspronkelijki? uitgave /' l."x> ko-t: All. i Oi'ii Potpoiirri uit SUPPÊ'S FATINITZA, door GEXÉE, ourspriiiikelijke j'rij- /' l.Mi; Ai!-. ;! LVII l'utpoiirri iiit de HAMLET van THOMAS, door CKAMKR, oorspronkelijke prijs /' l.ói): Ai!. J e.-u Puiponrri nd MfIJERBEERS HUGENOTEN, door SIDXKY SMl'IH en VORSPIEL VAN WAGNER'S LOHENGRIN (1op|>ii>nkeUjke 1,iij* /' 2.1H; AH. r, LES CLOCHES DE CORNEVILLE van PLANQÜETTE. door l'UAMEll/ llniifi- Xmimist>'': oorspronkt-liike pi-\\< f 3.110. Aldus is de prijs van de VU K KKUbTE allevcrinyon in andere uitijiiven niet minder dan TIEN GULDEN VIJFTIG CENTS. De volgende alleveriiigen z'.ill--n ouder ineor iulioudi'ii: Venli's ATila. nttjruve »»te & Hoek. Jlass Itrüll's Golileiikrriu, door (.TIKT. \VeUrr's Curymithe. door \V«anei'. Max Brucli's l.oreley. Moznrfs Dun Juaii. door Levliacli. Donizctli's Favorite. Itoieldieifs Diitut' Bhiutlif. door S. Sinith. KIM Cftritieii. Hervi-'s IV-tit Faiist. Le Tocifs I»ettt niu-. Weber's Freyschfli/. iloor Wasner. P VftH *\ \\\A et Viniinle. Ie Hoi l'.i dit. SJrauss, Cuvuevttl Iu llom, liott'iiiiinti's Artuiii. . : Alliert'si Asforca. Mranss. FlciJerniiiiis. -Hilliirkfii's Alii-ntcin-i' in \\len. Venli's iiii Carlos, iloor Wanner. 'juillaiit s «i-üiroiis de Villurs, i.ossini's lisirliler tic Si'-Ville. door S. Siuitli. C. V a M Jf A A' Juf. TOT l.NTKKKKNKN BW ALBElll «00iil\i\. «l ii «l c K p i s t-1 .«* i r a a l 1*1 j don ft i n $ o 1. w. DE P H IX. J TE PAIH.JS. itoitttertMertlcn Jiilliot'ii Francs. (M.\.vTsriiAm:i.i.JK KAPITAAL: 4,000,000 Kus. R.i'-MRvr. Kosns: 31, iU 1,030.90 Fus. PULJIIËN: ?S.llS,(ilS.pO Fus.) Ho Vcrzekci'flen doelen jaarlyks miNlc in «Ie winsten. pivmii'n. Vfi-ekeml i'ver het lio.i>-;i'j van alle jaarlijks o VtT/.eUeiiiijïeii voor het leven. Dieust 1870. {§.?pt't. Van !*«»-!*Jtt. ^eiui-ldi-M.' ».JW » <i!e«ienjïile A' Van l STi ............ ...... ».5O pCt. . -euiid.U'M. ,-l.lë» f&t *lt' tiH't'ftf rttfii'ileptiff Xiulerc fnliclitinnrii wiiriii-n.rersfrekr donr den IIitofilüLTiit te Aiiistcrihuh de» Heer J. C. N. J. KVM.I, l'iiiisenirniclii »'l en d.iür den luspeeteur den Heer Ed. UI ItCKHUtllI, te Kptttrrdain. \iijiistniiit \". 10:{. . (liwi) Hollanilsdie liaaisdiappij van Landbouw, JftleeUttg VAN (UliO) P A A R D E tfuedjfckt'iird by Knhinklijk besluit VAII H> 'Xovotnlior 1.^7 el» uitsluitend 'iian^ekofht ni.« de Aitifti.i'ttiniwlii' Vi'i:rji''n'.-i-l':iiiri^ iniiiirh Xo. ">. op Ift 'April IHïS. M a \ i m u m ^59000 Laten. sen rat* f MOM* >*tf *OM>. ^ l« APRII, IMÏMop hel «TAMBSR IWte A .U «T K KD A M. ????pitus pan LOT A; <a LDKX. Op elk liontal fjoton wordt "'éón toóseg-cven. Loteu iijn ?vcrki-ijsrlmar bij tic llecnn C. Hl'. V K EU X' XlIXKX. IlferenKnicht liij de Iidicpradit, uitsluitend bij Ticntall«-n: 'enWe Lott-n in den . Kat#ijurlii>ekha'n IP!' van EIJLEKMAN, HAIIMS ,v Cu., Rokin 2, en vei'der bij hen, die den vcrkno[> daarvnn wnnriiciucn: zij worden niet in Coiiiiniüsiu veraonden ; de vourvaarcleii der Verloting zijn op de I.Wen vernield. ' ; .?'.'.' Kïliraifin, IOEI'I-'l-T VAX VEL/EX, President. 1 .''?... , ? D. A. KUEXEX, fiirreturis. Het N \<a/l.l\ van JANSEN t 'G°.J is voorzien 11111 de EiicutiNte tlcsshis* uien worden direct op umivraag tui-go/.ondijli. ' l De grootste NlasazUnen van ("OH) l>v'ViiuU'iïzidi: AltiHttTiIunt Bftu'wtfmrto 77. Hotten!» m Simn-fattd \. \JJiitetfoai fbijt/m/raat 4:26. Al deze Magazijnen zijn s U vil $ ruim vuürzu-u rau KdflUOitMTICïK^II.l 'TKI^W vvr-t'IiilU-iut in Huur ru stijl. G. 4' J. C'OOt/, Fabrikanten. Ilfltrooml AT18T1CRI» »JI «H««. 1'AItlJS ?»«>, ARXHK.W. IH<M. I>IIII>A»KM>HIA 1H?O. Aitn de Steenhouwery van D. ANEEOEWI.IS, Itiiprnhiirg 13 te Amnltrdum worden bij alle 1IAU1>$TEI:\~ <>n *IAltUFJt ook voortdurend vervaardigd: l!l\ SfHOOaST.eGN!IIANT.ELS. Een groot welingerirht MAllA/I.lM is daarvan steeds ruim gesorteerd; nl-wiede MARMEREN MEUBELBLADEN. Alles net uit solide beworfct. tegcu zeer billijke pry'üen. . (lUil) j. m r L THE Havana . . liëlilticlicst'raat li «Ie lleerciigraclit. DAGKLI.IKSCIIÉDIENST voor Personen en Goederen tu*3rhen V k uit l.OXDEX: Vertrek uit AMSTERDAM (Oo*ter8p.)2 u. sri'm. ? . ., IDEM (liijnsp.) 3-u. m. : i Vict.oriit Stut ion . . . 8 u. -ir> m f .IDEM _ (IM1. Sp.)Su. 5 m. des avonds Ludif-ue Hill . . . . K u. 4:! m.' Aankomst te \LItsSIXGEX (dcsavouds)Su. odni. ' ? l linthort) Viaduct. . ... H u. 4u m, I.OXLlEX (voorin.) 8 u. in. ]lf!:iyers |-ooi"itii r'in 2(/i' /;[. tiïljrtlr.H k H nut n tttiii boord r.m hei SX.'QU gebruik nmkcn tfgen Maliii'i run: voor enkele reis f -j.ut). : Informnliën verstrekken: de Heercn A^cutun l). £ I'. K1EVITS, te Anisterdfim, Soniaohtiffd (roedcrtn pp diinrvracht-coniiO'Wciiifiiten aan te nenicii: alsnmilo de Maatschappij tot Exploitatie van Staats-Spuiirwc^cn. linrcnii XKELAXJ), te Utivcht dtf ilceren IIKST,. 1UJ1.ËY '& C",, Toofdaüentcu, lüCaiioiistreet. te Lnnilfu. en Tllti(i)' Vl.ls51M.KN, Juli 1S77. 1»E van C, 1. MATTERE. Oinlcnvijs in /.nnir. Sold/niijr. i'itiuó, Viool, Violoiicel, Fluit en Compositie. Aii n .lii.'ven^cunomilc Inrichting wurdt- uu-t 'l Mei uog eeno voor Heerctt en DiinrH. '.die 7.U-U willen bckwiinicn voor iviie of andere / ttffffftiiettteu Ie bekomen MJ tlrn r. JL. . M. A TT BH X. Cireat Easterii Itaihvay-'?oiii]iaiiy, Goregoldd 'dtigelijkschc- dienst tiisschen ROTTJEKi) AM en l, O ^ I> B: V . VIA IIARlVIfll, Voor Passagiers, tiotMU're» en l>e, met V K H T M K H T IJ » l ? , ? Van HOTTKltUAM «la^OlijliN '» naiiiiddii^ te 9 uur 3O .. I.O.\'»EX 'wilVOIHlS Illir 1O Illill.. /W *poor na ffar.ciui. ZONDAGEN UITGEZONDERD. Dclialve ile doorbiljetten naar alle Stations van bovengemelde' Mimtseha'ppij, zijn nok directe fiiljctteu nanr vorschilleiide plaatsen van EXGKLAXD,,SGUOTLAXL), 1EULAX1) pc»- Luudiiu & Xurth Western of per Midland Riiihvaj- verkrügbaar gestold. '? , ? .- '?' ,. 'IIUDIG &.PIETERS, Ascnten. ' C lEW-YOIlK. Grootste Naai-Machinenfabriek der wereld, , die dour kaar initiatief eciie nliïenieenv Prljsverralnderiu» VQU alle SAAIJIACIIIXES benerkté. veroorlooft zich liet l'iiklfck luuir FiibriKmit beleefdelijk aan te V-velen. , ??-..' ? . ' . .?-.'.'' De echte Orlgineele SIÜfOKR WAJLI-HACIlljiriBS zijn door liet -onpartijdige- óórdeel yaii, dan IWCC Millioon KoaptTS en het tocUeiuïen : van mét-r '. dan t-40 llOO^tC S»cKl'OOerkend als cjo VOOI'trcnl^kStC Kfaai-IIaellinCSj xoowel vóór Familie-* als Iedere cclite' Ql'ig'inóelC Sinter Klaclllnédraagt het nevenstaande fabriëksmerk ; dit merk i« g-énéWlarlïinc' echt. ? . ' ?i- ? Prijs al. naar itvo.erin^'. WekeHjksclie afhetalinsrcn Van af ? J. zonder pnjsverhpoging. ' Sedert lK3r. twen J. M, SIX'CElt de KEIMTK PK «KTINC'HK XAAI-M A('III\K vervaardigde, wier rbó.rtrcn'olijklieid di<n ' ffroiidslag-' gelegd hel.'ft voor de to;;on«-oonliüe ?^r-xouhtlicid oitxer Machines, hebben wij rusteloos aan lüire meerdere volmaaktheid sowerkt 'en tevens de produc'ie «ut ons Fabrikftaf tot eene hóoste RcwRanisPcirl, DIE T(ÏT OP HET OOGEXI1LIK NOR DOOR XIKT KKX '.GIIOOTSTK COXeUlïKEXT'KX IX AMJ-'.ItlKA IS, HEUEIKT GEWOltDEX. 'In onze Fnibrie.ken te WiziiMhiHirt. N. V., kunnen Remakkciijk "KXJO -(i'lui»iind) complete Machines Reniniiltt werden, terwijl onze Fabrieken te (ï.!iln<jiiie (Sclifitlttnd) er' ongeveer ii(K) per .da;; leveren kunnen. ovcndicn b'ct rekken' wij uit' onxc uitgebreide Factorijnn te South end (India'na) al het ilnartoo tioo.diffë' houtwerk. Wij kunnen' dus gerust zeggen: NIEMAND KAN ZOO GOEDKOOP LEVEREN ALS WIJ, , ' lietxij dun Jut hij een Fubrü'.ir.it .verkoopt* d.ir, in grondstof en x.orevuldljre liewerkin? MIXDEK DEI «IIZAA.M is. Tevens hevelen. Vy ons stei-ds .rnini gesorteerde MAGAZIJN van HÉacllincilCClCn, UfaaUlcn, Z||«l«', Ciar«'ll en UladlineoliC beleefdelijk] aan. I f et fjieneraHl-ltepót voor het Jtoningr\jk der Nederlanden: 23. AiSTERIUJI. 25 Kalvmtal, 2S. (HOI) cn IU. : Amstcrtlnni» H. & J, SIH VER. : FAÜIUEK VAX , (1170) Sloomlictck c» WeÉluigen, de Ifftffnntlsc/ie Tttltty BickelïJtraat 20 cii 22, te Amsterdam. (Abonnement per 12 maanden f A.) IK-rilc .luu Rfditrtrar fit Uifycvcr. Dexe LiJHt; verschijnt op den Isten van elke nin.-iiul en uevat een opgaaf van TE KOOI' AAX«ilOIJODEX e» CEVHAAÜDE M ichineriën,Landbouwwerktulgen Miterlalen en diverse andere Voorwerpen. Opgayen en Advertcntii:H worden vóór den J'istcn ingewacht. (1171') VAX O UVOT. (de ECHTE, niet de driekleurige Handtcekeniïiff) (1172) 7.ijn i'ïKeu Gulden »er Flucou verkrijfflitiar bij lilSTAV. hKALSS, llanirah Cfi, AniskTdam. iNU, Harms k Co, Amttcrdum. BIJVOEGSEL behoorende bij DE AMSTERDAMMER van 7 April 1878. IMCiKZOMDEIV. Geachte Redacteur, Gun mij de gelegenheid, in uwe kolommen een brie! te richten uan J au Darendse, die in 't vorig No. van uw hlad over Dolende burgerlui" schreef. In de hoop, dat gij mij tot bevordering van een edel doel het verspreiden van gezonde begrippen anngaaude vaderlandsliefde, landsverdediging, maatschappelijke deugden, nationale eer enz., dit zult toestaan, ueeiu ik de vrijheid, mg met de meeste hoogachting te noemen, UEd. dv. dienacr, BAREND JANSEN. Aan den heer JAN iu 't Oosten. M&tiJteer! Ge zult het nijj ten goede houden, dat ik, alhoewel niet gewoon de pen te hanteeren, naarhaar gegrepen heb,, om u eenigszins in te lichten. Niet onltrent de Utrecht sche linie, de geheimen van't geconcentreerde stelsel, maar meer in 't algemeen over hetgeen m. burgerplicht" is, ook als ons land in oorlog geraakt, of want ala de uieer verlichte ideeën algemeen aangenomen worden,'kan oua land nimmer in oorlog geraken als de eene of andere nabuur komt, om het iu te pakken. Gij zegt, tot den laatsten man te willen sneven, als het maar niet is achter de Utrechtsche linie, maar verzekert óns tevens, dat gijlieden in 't Oosten en Noorden behoorlijk gezond verstand bezit, doch dat ten gevolge der ontevredenheid, die ouder ulieden heerecht, omdat gijlieden als het er toe komt, niet HIID de grenzen kunt strijden voor haardstec en alta ren, Winkler Prins gemakkelijk propaganda onder u maakt. Daar ia in dnt alles, als ik 't zeggen mag, een won derlijke begripsverwarring waar ie nemen: gezond verstand voor 't vaderland te willen sterven beduchtheid \oor de ideeën van Da, Winkler Prins. Hoe rum ik het eerste met de beide laat sten? r?Daar stak in uw brief, dunkt me, meer onberedeneerd enthousiasme dan men van het eerste het beste hcethoofd na 't verslaan van!zijn half fleschje kon ver wachten. Gij waart wonderlgk aan den dool, mijn waarde heer. Lant ik u in 't kort ontvouwen hoe ik over die zaken denk. Ik mag wel zeggen: thans denk, want om eerlijk de waarheid te beladen, niet altijd heb ik er zoo over' gedacht, 't heeft me zelfs veel moeite gekost, het zoo ver te brengen. Als jongen was ik een echte windbuil, een opge? wonden standje. Ik herinner me nog best, dat ik eens een appel had, en een groote slungel, een sterke jongen, die veel ouder was, hem mij wou afnemen. En ofschoon ik heel wel wist, dat er geen vechten tegen was, en mijn gezond verstand mij zei: Barendje, geef jij je appel weg,, dan heb je geen gevaar klappen te beloopen,'toen die groote rekel nig aan viel, mij mijn rechtmatigen buit ontstelen wou, had ik n gevoel alsof hij n»y zelf vernietigen wilde. 't Bloed steeg my uaar 't hoofd; 't Benige wat ik zei, of ik zei het niet, geloof ik, ik gevoelde het alleen, was: dat 'a onrecht.;., en ik vloog, hem in het haar en sloeg hem een blauw oog. Weldra kwamen er verscheiden van mijn vriendjes aan te pas, ze wil den hem ook aanvallen, dopli de mees'en stelden zich tevreden met fnij toe te juichen en hen» uit te schel den, en de nppcl bleef in zijn bezit. Maar wilt ge wel gelooven, mijnheer Jan Ikrendae, dat ik met plezier mij zes appels had laten ontstelen, als ik dien lummel zes maal een blauw oog had kunnen slaan, zoo'n voldoening was 't voor mjj, als ik naar die bonte plek kon kijken. Als ik er naar zag, was 't of de heele wereld mij toeriep: Je hebt je dapper gehouden, Darendje, je bent een Jlinke jo.igen! Nu, we waren toen nog maar jongens, iniddencuuwsch heldhaftig", doch ge zult beerijpen, dat als ik zoo geweest ben, 't me heel wat gekost heeft; tot gezond verstand" te komen. Eindelijk is 't me echter gel.ukt, 't meest ten gevolge der 'wijze lessen van mijn vriend van Poeteren, en nu *?-'?' ik zoo'n overvloed gezond verstand gekregen, heb' dat ik I.T soms zelf haast verlegen mee bén, maar in ieder geval de dingen veel beter inzie dan vroeger. ?Ik woon te Amsterdam en behoor fot de zeer wei nigen hier, die wars zijn van alle onyoordeelige scher mutselingen. Ofschoon ik nooit iets van den heer Winkler Prins gehoord had. bleek mij dezer dagen op .verrassende wijs, dat hy over de landsverdediging en alles wat daarmee samenhangt juist denkt als ik. Dat 's een -eer .voor nie, djëik moeilijk genoeg op jirgs weet te stellen: Ik w.il er niet op bluffen, maar nu die zaak zoo druk besproken wordt en menigeen toont, geen flauw begrip van de eenvoudigste waar-: bedeu te hebben, omdat hij zijn gevoel over zijn ver stand laat heersenen, wat natuurlijk een eiek verstand geeft, w'il ik' er mij eens over uitlaten. Ik las de Vetndammtr- Krant niet, ik wist tot heden niet. dat zij bestond. Maar daar zie ik in de 'N. Jïott. Ct. uit een brief yan m(jn geestverwant, dat hij e'gentlijk mijn tweede ik is. Ik wil u laten lezen wat by schrijft;... eri hoe ik over de zaken denk. . ? ? Men had beweerd, dat waf de heer Prins gezegd had, in de opgewondenheid van 't oogenblik, in over ijling en drift was gesproken, en hij zelf de eerste zou zijn om te erkennen, dat hy zich zeer ongelukkig had uitgedrukt. Mijn geestverwant kon, als man van gezond verstand, zich zulk een verkapte beschul diging uiet laten aanleunen, en schreef nu het vol gende : Zoowel het n als het ander looohen ik'ten stel ligste. Om u en de,lezers van uw weekblad daarvan te overtuigen, behoef ik slechts op het verband ie wijzen, waarin die woorden voorkomen. f wee Amsterdamsche dagbladen bestrederi de kan didatuur van den heer Brocx op grond, dat wellicht door zgn invloed '* lands verdediging in een onvol-, .doenden toestand zbu geraken. Ik meende te mogen beweren, dat die kandidaat juist om zijne spaarzaam heid met betrekking tot de vloot aanbeveling ver diende, en liet er op volgen: Maar 's Lands verdediging dan? zoo vragen de Amstordamsche chauvinisten. Men kent te Amsterdam den geest niet van het noorden des lands. : . Ook' duur heeft men enkele zeer enkele perso nen, die van gevoelen zijn, dat, bijaldien wU door de Fruiten werden aangevallen, dan eerst aan de natio nale eer voldaan sou wezen, wanneer de laatste 'Nederlander door' de Pruisische kogels gedooid zou zijn, natuurlijk tot groot pleizier van de overblQvtnden! In het algemeen echter zün wij in het noor don niet zoo middeleeuwse!» heldhaftig. En wat 's Lands verdediging betreft wij stellen Prijt op onze zelfstandigheid, maar zün er tevens van doordrongen, dat de verdediging van Nederland tegen eene mogendheid als Pruisen de grootste onzin is. Maar al was zij mogelijk, wat ik pertinent ontken, wat bcteekent zij dan nog voor onze noordelijke prpvinciën? Liggen Groningen, Friesland en Drente enz. niet geheel open voor den vijand, die van de oostzijde nadert? Moeten die gewesten ah vijandeland beschouwd en behanddd worden, omdat uonien, dat hopfdsakelijk het behoud van Amsterdam bedoelt? En ia dat behoud vati Amsterdam niet eene henenschim/ wanneer men let op de verbazende overmacht van Pruiken V Maar de nationale eer? Die eer is in mijn oog eene dwaasheid, welke met hot bloed van n Nederlander nog veel te duur be taald zou wezen. ^ Gij ziet, M. de R.! hoe uit het verband hinkt, dat hier uitsluitend sprake is van militaire eer. Sommi gen zeggen, aan die eer is niet voldaan voordat alle Nederlanders in den atrijd legen een overmachtigen vyand gesneuveld zijn. Ik daarentegen zeg, het is onmogelijk zich met gord gevolg tegen de overmacht te verzetten. Zoo iets te wagen, omdat, men hecht aan een zeker vooroordeel, hetwelk den naam draagt van militaire eer, is in myu oog eene dwaasheid. Niet n Nederlander laat staan alle mag daar aan worden opgeofferd. Niets toch is ongeremder dan zich voor een hersun-chiin te laten doodschieten, wanneer men door te loven nuttig kan zyn voor zijn volk. Ik schreef trouwens in datzelfde artikel: Zoudt gij waarlyk mecnen, dat wij iu het belang van het Nederlandse!» volk handelden, wanneer wij bij een aanval der Pruisen met geestdrift naar de w a pens grepen? Die geestdrift zou hoogst onverstandig wezen, daar men in den tegenwoprdigvn tijd niet met goed gevolu strijden kan tegen de overmacht. En welke zouden de gevolgen van die geestdrift zijn? Dat is licht ua te gaan. Ken groot aantal onzer burgers zou doodgeschoten of verminkt wor den, duizenden zouden hunne welvaart verwoest zien, al de ellenden van den oorlog zouden over ons land komen, en als wij ons dau toch overga ven, zonden de vijanden ons tot straf voor «en roeke loos verzet hoogst bezwarende voorwaarden opleggen. Dan zou men zeggen: Hadden w{j on» maarniet laten opwinden door die dwaze oorlog«mannen, hadden wij ons maar aanstouda met een goed ver drag overgegeven, dan waren onze mannen en jonge lingen niet gedood, dan was onze welvaart niet ver nietigd, dan had ieder in vrede zijn akker kuunen bouwen en zijn bedrijf behartigen (lelijk te voren." Onze zelfstandigheid was dau verdwenen maar het volk ,was behouden gebleven, en wat beteukent de zelfstandigheid zonder een volk, dat er de voorrech ten van smaken kan. , Neen wij zeggen: Schaft het leger af eu be perkt zooveel mogelyk de marine. Ontheft de bur gcis van de zware lasten, waarouder zij ten gevolge van de begrootingen van Oorlog en Mnrine gebogen gaan. Noemt Het Handchliliut ons vaderland een rijk land, welaan, dat men dan aanstonds de behoef tige n onthefie van de belasting op het zout. Wil men voorts het Nederlandsche volk groot, zelfstandig en roemrijk maken, dat men voor degelijk: onderwijs zorge. Het leger en de .vloot kunnen ons niet be hoeden; zij zyn nutteloos." Ik geloof niet, M. de R. dat het artikel, waarin bovenstaande regels voorkomen, My'.en draagt van opgewondenheid of overijling. De gevoelen», daarin verkondigd, zyn sedert eene reeks van jaren de mijne, en ik heb ze, naflr ik hoop, eenvoudig en duidelijk uitgedrukt. De waarheid er van H tot nu toe niet met degelijke argumenten bestreden. Het Nederlandsche volk moet er eene eer in stellen, in de voorste gelederen te staan der verlichte en be schaafde natiën en zich door maatschappelijke deugden te onderscheiden. Doch juist de ruïneuse oorlogsbegrootingen verhinderen ons, met nog meer kracht den weg eener degelijke ontwikkeling te bewandelen, terwijl net noodlotlige militairismus er eene eer in stelt, anderen te vermoorden of zich door 'anderen te laten vermoorden. Het n is nog onzinniger dan het ander." . . Hftdt gij, mijnheer Jan liarendse, dit verleden week :Vóor 't schrijven van uw brief kunnen lezen, ik ben er 'zeker van gij zoudt hem niet verzocden hebben. Wat is dat alles .eenvoudig, klaar, helder! 't Is als glas, ge ziet er om zoo te zeggen! doorheen. Draagt dit nu cenig blijk van opgewondenheid, over ijling of onverstandige geestdrift? En zoudt; gij het hart hebben nog naar degelijke argumenten" te zoeken om het .te bestrijde i ? Ik heb n reeds gezegd hoe ik als jongen was en dat van Poeteren mij door zijn wijze lessen tot gezond verstand heeft opgekweekt. Ik herinner me dat ik eens erg ontstemd thuis kwam. De maat is vol, zei ik dreigend, ik wil het niet langer dulden. Het werk dat mijn pa troon van me vordert stuit me tegen de borst, het is mijn schande. Morgen znl het uit zijn! ? Gelukkig was mijn vrouw niet thuis en alleen mijn vriend hoorde mij spreken.' Hij haalde zijn schouders op, en hy richtte zijn oogen op me, waaruit steeds zulke, koele, verfrisschende stralen daalden op zob'n beethoofd als. ik was natuurlijk, "want ze blon ken van louter gezond verstand. Eu even later sprak hij: Wnt wilt ge dan? . Dat.weet ik niet, antwoordde ik, Hij heeft mij volkomen in zijn macht, maar jk bedel, ik sterf liever. Doe dat, . niet,. zei van. Poeteren leuk. Je moet blijven leven 'voor je medeburgers, bovenal voor je vrouw en. kinderen. En al kon' je nu misschien zonder dat werk den ko.st verdienen, 't is toch aardig meegenomen, jaarlijks zooveel. . Maar mijn eer! riep ik uit. Je eer!.... Wat is je eer!.... dat zon drie letters.... Vechten is goed, vervolgde liy, maar niet tegen je patroon, dat is overmacht. Gezond verstand, Barend, gezond verstand! ~.,Nu kun je als een halve dolle Wel 'weglobpen en alles op 't spel zetten, maar als je alles verliest wat win je dan? Later zou je zeggen: was ik 't maar niet begonnen, had ik. me maar met een, voordeelig verdrag aan hem over gegeven geen iierschenichimmen, gezond verstand! Genoeg, mijn vriend van Poeteren kalmeerde me, doch later, en vooral in deze dagen heb ik dikwijls aan hem gedacht. Helaas, de man is overleden'en op sljn grafzerk, heb ik niet eens mogen laten beite-. :. hier slaapt het Gezond Verstand, want bij zijn leven had .hy my 't verboden: 't verstand, ala 't maar gezond is, zei van Poeteren altijd, slaapt nooit. ? , Maar nu mijnheer Oarendse de landsverdediging. . Daar .zijn, laten wc de waarheid onverschrokken onder de. oögen zien, eenige Amsterdamsche chau vinisten, die zoo i.-t t willen. Golyk güreeds hebt doen opmerken, 's'Oosten n Noorden geven zij als vijandelijk land" .pr.iji.' Het geconcentreerde stelsel, 50 hebt dat goc.-l g-uien, bedoelt hoofdzakelgk het ichoud.van Anv-tcrdam, en dot behoud is, als we egen de Pruisen moeten vechten, een hersenschim. n nu vraag il< u moeten we vechten vóór een ' lersenschim? Uw gezond verstond zegt immer» neeii! . , Maar nu kan men behalve voor diéhenenschim nog vóór een dwan-hcid vechten: de militaire-eer r lat wil zeggen: men kan meénen dat de nationale eer dan eerst gered . xoii zjjn als de7aflMtf JVcrfcr-, 'rtnder dóór de PruUi-clie kogel gevallen was. De cwestie werd ml-le» 7.m> zuiver geil eld, geloof ik. Wat zegt het gezoiul verstand? Voor een dwaasheid vechten'? netn\ Wilt gij nu nog mijnheer liarendse, daar de ver dediging; u zoo helder in'do oogen blinkt'als krank zinnig en dwaas, oen Amsterdtiinsche chauvinist, midden-eeuwsch heldhaftig 7.ijn. u schuldig maken a«n' den grootsten onzin, hechten aan een vooroor deel, sterven als gij nuttig kunt zijn voor uw volk, met geestdrift naar de wapens grüpen, u laten opwinden door de oorlogsmannen, strijden voor onafin vrede uw akker te bebouwen en uw bedrijf te behartigen gelijk te voren", door u overtegeveu met een goed verdrag? Ge zult misschien- zeggen dat als ge u overgegeven hebt het tiiilitairi&HUS van do natie, waartoe gij zult komen te behooren; het militairismua" hetwelk er een eer in stelt anderen te vermoorden of zich door anderen te laten vermoorden", u aal dwingen tot het voeren ran meui.eh kryg, niet voor uw onufliankelijklieid'maar tegen bevriende naties, en uw welvaart door den overwinnaar op duizend wijzen ondermijnd kan worden, - naar dan redeneert ge zeer oppervlakkig, zonder gezond verstand. Want gij geeft, u over met een goed verdrag en bedingt natuurlyk een hoogst humane behandeling. En ziet ge, komt dan nog het ergste, dan zijt ge gedwongen te moorden, maar als Nederlander, die de wapeneii voor zijn eer en onafhankelijkheid tegcu de over macht opvat, moordt ge of laat ge n vermoorden, uit. eigen liefhebberij. En dau mijnheer Barendse, wat beteekeut dat nu voor den vrijen Fries of den Hollander om Pruis, Franse-liman of Engelschman te worden? Raadpleeg eens terdege uw gezund verstand. Ge inoogt beweren, dat gy prijs stelt op uw onafhankelykheid, best, ik doe dat ook, maar waarom zoudt ge aan haar denkende uw verstand moeten verliezen ? Onze vaderen waren midden-eeuwsch heldhaftig eu wonnen de vrijheid voor huu kroost. Maar wat is vrqheidf Eet er eeus van als ge u doodgevochten hebt, uw akker niet kuat bearbeiden, uw bedrijf uitoefenen gelijk t* voren". Vrijheid en een leege schotel! terwijl diezelfde schotel zonder vrijheid tot den rand toe gevuld zou kunnen zijn. Bedenk dat toch, bid ik u. Ge baadt dan nu in die hooggeroemde vrijheid. En liebt gij daarom geen belastingen te betalen? Wordt güen uw volk uu opgevoed tot maatschap pelijke deugden en dat is bij een vollen schotel'' toch het hoogste? Och we weten het, 't z|jn de ruïneuse oorlogsbegrootingeu, die ons verhinderen met nog meer kracht den weg eener degelijke ontwikkeling te bewande len. En als wij, let wel mijnheer Barandse, ons nu overgeven met een goed verdrag, blijft niet alleen de schotel vol, gy behoudt den hoorn des overvloeds en de ruïneuse oorlog'abegrootingen verdwijnen, want wat heeft een staat die u annexeert aan een oorlogsbcgrooting ? Met welk een kracht zal ons volk voortschrijden op den weg eerer. degelijke ontwik keling ! Als ik het gezond verstand niet in 'persoon was, zou ik warm kunnen worden. Nu vraag ik,. God zij geloofd, zonder onverstandige geestdrift", wat is 'eer? Nationale of militaire eer, 't is hetzelfde, want als we over oorlog spreken zal het leger toch zeker wel de natie vertegenwoordigen. Mijn vriend van Poeteren heeft het zoo schoon gezegd t 't zyn drie letters. Eu wat zou u kunnen bewegen, daarvoor te strijden; op gevaar van te sterven, en sterven, Mynheer Jan Bai'endse, vergeet het niet, is het ergste wat iemand, overkomen, die niet voor eichtelf, maar voor zijn medeburgers -wil leven. Dut is duidelijk. Onze historie misschien? Maar is er, ik vraag het in den naam van het gezond verstand, dan ooit een historie geweest waar geen eind aan kwam? Waarom zou een andere Motley dan niet de Nederland sche iu IS., mogen voltooien niet: En deze natie, eens <le roem van Europa, ofschoon nog niet oud, mankte een schitterend testament en wierp/zich io een vlaag van gezond verstand vlak voor den muil van een hongerigen wolf.... Wel te verstaan, de Natie, de burgers hadden volop eten etj oefenden zich onVerdroten in maatschappelijke deugden. Einde. Ons vorstenhuis. Mijn waarde Barendse, wat gaat het u of mij aan wie op den Dam of in't Noordeinde in ons Paleis woont en op den stoel van prins Willen), van Maurits, van den vroegeren of tegenwoordigen "Willem den IHd« zit? Ge krijgt hem immers nooit t spreken, en te zien? Nu ja, als hij te zien komt, b.v. op het balcon van het paleis op. den Dam, en gij aanschouwt daar een pickelhaube in plaats van een cölbak? Ge stelt prijs op uw onafhankelijkheid, wel zeker, ik ook, maar zoudt ge u laten doodschieten, let wel doodschieten, voor een cölbak, of naar de wapens grijpen, omdat uw vorst Wilhelm in plaats van Willem heet. Zoudt gij vechten voor een H. of een L., en nog al vechten tot den laatsten man? Dat is mij niet den dood .van n Nederlander, zelfs niet den dood van n Pruis waard. Ons recht? Hier vooral geen onverstandige geest drift, .maar koel overleg wilt ge niet van 't goede spoor geraken. Ik wil aahnemen.dat wij recht hebben om te bestaan. Daar is altijd iets onaangenaams, in als een ander u uit uw huis komt gooien. Maar moet ge daarom, als ge ziet dat hij sterker, veel sterker is, dan gij gaan worstelen, of als ge vreest dat het zal geschieden, u op verdediging voorbereiden, opdat .ge eens verslagen vrede met' u zelf kunt hebben? Ontwikkel dat rechtsgevoel, dat ten nauwste samen hangt met een zeer onchristelijk, overdreven gevoel van eigenwaarde, en weldra, tot uw billijke straf,' raakt uw schotel leeg en gij wordt een onbeminlflke moordenaar. . Daarom, zoo zon- jk spreken uit het oogpunt van 't gezond verstand, moeten wij alles doen om bij de natie dit gevoel te verzwakken, al heet. het- dan ook de bron van grootsche daden, want hoe minder veerkrachtig wij ons op dit. punt betoonen des te gemakkelijker zullen wij óns oefenen in maatschappeli..ke deugden. Wie ziet dat piet in? Onze vlag ? Mijnheer Barendse, in 'a hemèW^aam wat fc n vlag? Eén voet óf wat gekleurd fcatoenttf linnen met of zonder oranjekwast. Zou het nu voor de Vreugd waarmee 'gij uw brood eet, er veel aan kunnen afdoen of de strepen perpendiculair of horizontaal loopen ? Of, indien in plaats van rood, wit en blauw, ge zwW" wit en blauw uit uw venster moet steken, als de man met de pickelhaube passeert? Ik moet u eerlijk be kennen, tussohen zwart en blauw ontdekt ge onder 't wapperen moeilijk eenig onderscheid. Het militairismus zou voor zoo'n kleinigheid willen vermoorden of zich. laten vermoorden (Hebt gy ooit den verdedigings-oorlog duidelijker en beknopter hooren beschrij ven?) Van den vroegsten tijd af hebben de Neder landers, in onverstandige geestdrift willen sterven vóór hun vlag. En niet de domme menigte, maar de edelsten, de verstandigsten, de zelfopofferendsten voor aan. Dwaas, niet waar?. Maar nu zijn wij gelnkk g zoover vooruitgegaan, dat de belten onder ons, de heer Prins b. v., zeggen: Geen onzinnige geestdrift voor een 'vlag, -wat geeft zelfstandigheid zonder een volk? Natuurlyk even' veel als gezond verstand zonder ver stand. Neen,, we geven dat prijs om te blijven leven ten nutte onzer medeburgers, en ons te oefenen zonder vlag in maatschappelijke.deugden, behftitinde ons bedrijf als te voren." Ja, M. Barendse 't wordt een heerlijke tijd, in 't bijzonder in 't verlicht Noorden van Nederland. Er moet nog 't een en ander overwonnen worden. [Iet rechtsgevoel, de eer, de liefde tot onafhankelijk heid, het n*tiona»l eevoel, de moed. déluit om zinnigheid van in sommige gevallen den nutteloozeu dood bovun 't nuttige leven te kiezen, de geestdrift gewekt door het lezen onzer roemrijke" historie, wat velen ten gevolge eener noodlottige verblinding de duidelijkste openbaringen van «en zedelijk karak ter vinden, en den zekersten waarborg voor de be oefening van alle maatschappelyke deugden. Maar 't gezoud verstond schijnt reeds; uu nog maar met den kouden glan.i van 't Noorderlicht, maar weldra hopen wü, als de uiorgenzou van een Noordpooldag. '. Maar ik erken het, het gezond verstand maakt niet eenzijdig we hebben daartoe een kloeke zelfbeheerschiug, en ouverdroten tucht van 't revolutio naire gevoel noodig. Acht den vijand in uw eigen boezem, Mr. Barendse, niet gering. Zie hier wat mij zelf laatst nog overkwam. Op geen punt meende ik vaster in mijn schoenen te staan, dau ton opzichte der juiste waardeering van de nationale driekleur. Ik twijfelde er niet langer aan, dat het Pruisische zwurt even goed dieust kon doen al-i het Nederlaudsche blauw in haar banen. Zoo liep ik laatst langs tien Oo'.terdoksdijk en zag van elk dundoek, dat de schepen daar lieten wapperen, het blauw zwait, om me vast aan dat schouwspel te gewennen. Ik ontmoette volstrekt geen bezwaren. Doch daar kwam een sloep met marine-matrozen aanvaren; boven 't roer hingen de oude Hollandsche kleuren, en uit twintig forsche kelen klonk het: O schitterende kleuren van Nederlands vlag, Wat wappert gij fier langs den vloed: Hoe klopt ons het harte van vreugde en ontzag, Wanneer het uw banen begroet! En zoo zongen zij door, tot het laatste couplet: Waai uit dan, o vlag! Zjj een tolk onzer bee Om trouw, en om vroomheid en moed. De wereld ontzie u op golven en ree.... Maar dakldet gy ooi!, op den vloed Hier begon ik onwillekeurig mee te zingen; Wij heffen uw wit uit de schuimende zee En voeren naar 't blauw van den hemel u mee, Al kleurt zich uw rood met ons .bloed! Als een bliksemstraal schoot de bleeke schim'van van Poeteren langs my heen, en 't suisde mij in de ooren: Gezond Verstand! Barend, gezond verstand? Gelukkig had ik gelegenheid myn fout te herstel len, want de matrozen herhaalden de laatste drie regel', en nu zong ik alleen den allerlaatste mee: Nooit kleurt zich uw rood met mijn bloed! Ja, 't is een kunst voor een niensch, dat lagere in zich geheel ten onder te brengen! Inmiddels stel ik.er prys op, aan den heer Prins mijn dank te betuigen, l', omdat hij zijn gouden woor den nog eens heeft laten drukken, 2*. omdat hij zon der haperen kan zeggen, dat zijn brief don geest van 't .N'ooi'den ademt, 3*. omdat hy ons verzekert, dat het 'gezond verstand, dat uit zijl schrijven spreekt, reeds jaren lang zyn deel was, 4°. omdat hij ten min ste wil blijven leven ten nutte zyner burgers,'en 5°. omdat hij ieder uitdaagt om met degelijke argumen ten 'te bewijzen, dat zelfstandigheid zonder een volk een zaak is, waaraan iemand iets heeft. Goed onder wijs, beoefening van maatschappelijke deugden, en dan een bekeering der Amsterdamsche chauvinisten tot deze denkbeelden schijnen m-ij de weg tot het stichten van een Nederlandsch paradijs. Eén vraag nog. 't I^eger moeten wij afschaffen en de vloot op een paar oorlogssloepen na. Als wy dat gedaan hebben, zal natuurlijk spoedig de eene of audere groote slokop komen, om zijn vraatzucht aan ona te bevredigen. Zou het nu niet verstandig zijn, dat we vóór het zoo ver kwam den Nederlandschen Staat met zijn kolonies te koop o» in erfpacht aan boden, b. v. op voorwaarde van 99 jaar vrijdom van grondbelasting, personeel en accynsen op wijn, bier en gedistilleerd en vrystelling van dienstplicht, of op conditie van kosteloos en goed onderwys? Wat denkt mijnheer Barendse hiervan? l*w dienaar, ? . B.VBESD JASSES. P.S. Terwijl de geachte redactie my'in de gelegenheid stelde de proef van mijn brief natezien, kwam onder mijn oogen een brief van den heer Winkler Prins in' de y. Rott. Ct., waarin hij zich veel minder gezondverstondig aanstelt dan in den boven besprokene n. Hierin beroept de heer Prins zich tegen den oorlog allereerst op het christendom. Ik geloof niet dat we de gemoedelijkheid noodig hebben om onze klare denkbeelden te steunen. Dit is een gevaarlijke weg. Hét christendom is lang zoo zuinig niet op het leven als het gezond verstand. Het christendom is van a?z leven.' lijden .en sterven voor 't geloof en of men zich nu opoffert voor 't geloof, dat men liefheeft, of voor de onafhankelijkheid, of iets van dien aard, dat men meent niet te kunnen missenj dat .komt op 't zelfde neer. Mij dunkt; mijn vriend Ds. Prins moest, zoo ver m'ogelijk van 'tC hris,tendom van daan blijven, juist dat kan dien Amsterdamschèn Chauvinisten steun geven in hun woeden voor een hersenschim. Ook wil de heer Prins: thans de zelfstandigheid prijsgeven met een bedroefd gemoed," in de troostrjyke overtuiging dat een geketende slaaf een vrjj man" kan zon- «Ook onder vreemde heerschappij behouden wij ons vaderland en onzen volksaard." Dit vond ik weer een zinsnede vol gezond verstand, maar op., dat behoud van onzen volksaard onder vreemde heerschappij" moet m. i. mijn vriend niet te sterk drukken) -want juist dat behoud zou bij e«n onverstandig, opgewonden. man ten gevolge kunnen hebben,' dat hy wat al te veel last had van zijn sla venketen. Klemmender, dunkt me, zou 't betoog zijn, als hij zei: Stel n gerust, onder vreemde heerschappij verliest gij langzamerhand uw volksaard. . Overigens verkwik ik mg aan de beslistheid, de menschen en zaakkennis die ook in dit schrijven zich laat waarnemen. Het vertragen van onzen val zou de oorlogsellende waard zijn? Neen, tegt de Schrijver, neen, zeg ik, driemaal neen." Dwaas is. elk te noemen, die zijn leven prijs geeft voor een hopelooze zaak." Dat's raak -voor een chauvinist. Waarom de oorlog nïetönmogelyk gemaakt?" vraagt de heer Prins. Antwoord: Eenvoudig omdat de groot* mogendheden het niet verkiezen." I'aar zit een schat v«'n psychologie in dat antwoord. De volkeren zijn lammeren, dat 's waar. Men vergeet dat te dikwijls. ? Voorts .lees ik: De oorlog is ongerijmd, want hq eindigt altijd met den vrede. Zoo'n zin doet mijn ge zond verstand goed. Vóór tny'n bekeering door van Poeteren zei ik'nog: De vrede is ongerijmd, want hy eindigt altijd met den oorlog. Verlichting, en beschaving breiden cich uit onder de volkeren: en .toch ichffnen de groote Mogend* heden (Vorsten?) nog geenezins tot de afschaffing der staande legers te willen overgaan. Welnu, zegt miin vriend. Prins. .Dat Nederland daarvan hut. Dat 's weer zuiver gezoud verstand, mynheer Barendse: Ik houd het er voor, dat als de groote mogendheden" ons ontwapend zien, het best gebeuren kan, dat zy zullen zeggen: Nu dienen wty wel te volgen en komt er uit 't onbeschaafde en onverlichte Aziëof ^Jrik4 een gewapend volk, dan geven wy, even als 't vrome Nederland van plan is, ons over met een goed verdrag" Europa is, göhjofjkT^p den weg naar dea eeuwigen vrede in een week or drie door Dr. Wtnkler Prins een aardig eindje vooruit geschoven. Behalvo de veelwyverij, die in de Amerikaansche maatschappij toeneemt, openlijk als Mormonisme of in 't geheim en door de gemakkei ykheid de echtschei ding nog begunstigd wordt, maakt thans ook het amh'oenschui.ven er snelle vorderingen, evenals te Londen en in Italië. Behalve wat Amerika zelf voort brengt, wordt er jaarlijks een half millioen kilo opium geïmporteerd. Vooral de hoogere klassen gebruike het. Te San Francisco is een speciaal krankzin nigengesticht voor de opiumlyders ingericht. Wat de veelwflverij betreft, blijft de regeering niet geheel werkeloos; sedert 1852 bestaat er een wet tegen, waaraan ook de Mormonen onderworpen zyn, maar zij ij niet uittevoeren. De Mormoonsche vrou wen liegen en zweren valsch op de meest ongods dienstige wyze, als het er op aankomt haren heer en meester voor vervolging te bewaren. Een voor ganger, Evans, hield er drie vrouwen op-na, hetgeen ieder wist. Voor het gerecht bezwoeren twee er van dat zy tot hem nooit in eenige huwelüksbetrekking gestaan hadden, en hare kinderen vulgo quaesiti wa ren, geheel zonder vermoedelijken vader. Eene an dere vrouw beweerde niet te weten hoe zij heette en de getuigen verklaarden nooit bij eenig huwelyk te genwoordig te zijn geweest, Men zal nu in het congres voorstellen de zamenwoning, als zij algemeen bekend is, als bewys te beschouwen, des nood» legenden eed 'in: maar de vraag is of dit remedie niet erger is dan de kwaal, en aanleiding zal geven tot vele las terlijke processen.en geldafpersingen. Het internationaal Oriëntalisten-congres dat te Flo rence onder bescherming van koning Humbert zal gehouden worden, zal van 1:2 tot 18 September du ren. De zittingen zullen plaats hebben in het Palazzo Ricardi. Met het congres wordt een tentoon stelling verbonden van alle.? wat Italiëaan hand schriften, munten, afgodsbeelden, en verdere curiosi teiten in zijne archieven en musea bezit. Men zal ook moeite doen het uit het buitenland en uit parti culiere collectiën te complet «e ren. De onderkoning van Engelsch-Indiëheeft beslo ten de vrijheid van drukpers, wat betreft de aldaar uitkomende bladen, op te heffen. Uitgezonderd zün die, welke in de Engelsche taal verschyneh. Sedert de 'nederlagen der Turken begonnen de inlandsche bladen «en zoo onbeschaamden toon aan te slaan, dat men tot dezen ernstigen maatregel meende te moe ten overgaan. Een nieuw.e ópera-cotnique van Offenbach is in het theater des Bouffes-ParHenes opgevoerd: Maitre Féronüla.» : Men heeft het publiek nieuwsgierig gemaakt dóór te verhalen dat bet manuscript van den teit op een avond geheimzinnig was neergelegd bij den conciërge van het theater, dat de directeur er over verrukt ia geweest en Offenbach dadelijk besloten had het in muziek over te brengen. Bij de opvoering trad dan ook deze alleen voor hét voetlicht, en dit was naar verdienste, want de text viel tegen, terwijl de muziek zeer veel succes had, ze is geheel in Offenbachs tweede manier; de costumes en mise-en-scène zyn overdreven kostbaar. i Te Thalheim in Wiirteraberg wordt een gedenksteen opgericht voor Max Sciroeckenberger, de dichter van die Wacht aro Rhein." Te Stokholm zal den 2O<« Augustus een gevange niscongres geopend worden. Buiten de gemeenschap pelijke zittingen zal het congres' zich verdeelen in drie secties, die zich zullen bezig houden mét straf wetgeving, penitentaire en preventieve instellingen. Nauwelijks heeft meu in Londen mot zooveel moeite de naald van Cleopatra gekregen, of men komt' tot de ontdekking, dat het monument, dat het zooveel duizende jaren in Egypte uithield en 'den tand der eeuwen scheen te kunnen, weerstaan, zeker in Enge land niet zulk een lang leven zal hebben. De obelisk Dncor namelijk, die de place de la Concorde versiert, is een voorbeeld. In 1886 werd hij aldaar opgericht. Zijn kleed was het fraaie bruinrood van het syenisch graniet. In 1844 was het rood nog helder en glanzig; toen er echter meer gas, meer stoom.en meer zuur in de lucht kwam, werd langzamerhand de opper vlakte met een .lichter, doffer tint bedekt, die men in 1972 onderzocht heeft. Bet was porseleinaarde, kaolin, die door het verweeren van graniet ontstaat. . Zoo hadden de 36 jaar te Parijs het kind der woesty'n meer kwaad gedaan dan de vier en dertig eeuwen van Egypte's zonneschijn. Daar' nu ' te Londen de atmospheer nog veel meer met al deze scherpe'?toffen bezwaard it dan te Parijs, en ze .vooral veel lan ger laag boven de stad blijven hangen, vreest men . zeer dat de naald er door zal worden aangetast Men ? heeft het plan' geopperd haar te bekloeden met een overtrek van glazuur of vernis om de kostbar* hieroglyphen voor bederf te bewaren. .' . . ; De tentoonstelling van kookkunst, die deze maand. te Woxfort geopend is geweest, zon de lekkerbekken van alle oorden der wereld heb'ben doen watertanden. Men had haar zeer .eigenaardig verdeeld {n een zes tigtal eetzalen, die ieder- hun tafel en hare buffetten hadden. De tafels waren gedekt, voor damast, zilverwerk, porseleinen servies, bloemen, kristal, concur reerden verschillende fabrikanten, voor de inbond de koki. Vruchten, gebak,'confitoren, brood, alles van adreskaarten voorzien, waren er uitgestald; Op de buffetten stonden de flesschen met geconserveerde vruchten en groenten; de jonge groenten, de truffel» en«hatapignoni doorgeurden de atmospheer. Van zuur kool tot vogelnestjes, van andijvie tot bananen, was er alles vereenigd wat men op de,wereld eet. Voor bakkerij en varkensvleesch spande Duitschland zelfa . de kroon; voor wijnen, likeuren, specerijen, kruiden, azy'nen, bieren, kazen, worst en vruchten waren de prezen zeer verdeeld. De Réveil te Parijs, een der hevigste politiseerende dagbladen, heeft zich wegens de vele geldboeten waartoe het veroordeeld is, moeten failliet verklaren, i'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl