Historisch Archief 1877-1940
II.
'VJ
Iedereen weet, hoeveel borstdraiiken, pftte»
ensiroopen men gewoonlyk gebruiken moet ter genezing
van eetie verkoudheid, catharre, of bronchitis. De
nieuwe behandeling dezer ziekten door de teei'kapsules
van (riii/ot. kost slechts zes a aclit centen daags.
Men behoeft slechts twee knpsules by eiken maalt yd
te nemen en dikwijls doet de weldadige uitwerking
ich reeds terstond gevoelen.
Ten einde zich voor de talryke namaaksels te
vr\jwaren, moet men de handteekening van den Heer
Guyot, in drie kleuren gedrukt op elke acon, eischèn.
In de meeste goede apotheken zyn de teerkapsules
van Gnyot te verkrijgen.
C. WIEGAXD, L. VAN BAKEL Jr., A. J.
ANDRIES. II. COELEWY, W. G. F. HEYMANS, en
6. WORST, Makelaars presenteeren te verkoopen op
MiMdig 24 Juni des avonds 6 ure in het Lokaal
DE BRAKKE GROND te Amsterdam, ten over
staan van Notarissen VAN OLST & GREEVE :
Het ruime sterke Wlnkelhul» met OfXnplaats, achter
huis en Erve met afzonderlek bovenhuis en kelder
staande aan de
No. 17 groot 173 centiaren. Door z\jne fraaye ligging
by scheepvaart en te maken station zeer geschikt
voor Koffiehuis, Logement, Restauratie, Magazijn,
Fabriek of voor andere ruimtebehoevende zaken.
KJjkdagen Dinsdag, Woensdag en Donderdag van
l tot -f ure. Veilconditien etc. liggen volgens gewoonte
ter lezing by Notarissen vermeld. (1398)
AMSTERDAMSCHE
KANAAL-MAATSCHAPPIJ.
Het BESTUUR bericht, dat de gewone Jatrlijksche
Algemeene Vergadering zal gehouden worden op Vrij
dag 31 Mei e.k.. in het lokaal ODf.ON. Singel 460,
alhier, des namiddags ten half drie ure.
Punten van Behandellngi
I. Verslag over den toestand derMaatschappÜinlSTT.
II. Bekening en Verantwoording over 1S77.
III. Verkiezing van Commissarissen door periodieke
aftreding.
De bewyzen van toegang tot bovengenoemde Ver
gadering zullen te verkrijgen zijn ten Kantore der
Maatschappij P 28 en 29 Mei e. k. van des morgens
10 tot des namiddags 2 ure, en wel:
a. Voor Houders van Aandeelen op Naam aan hen
zelven of aan Iemand door hen schriftelijk tot de
afhaling gemagtigd.
b. Voor Houders van Aandeelen aan Toonder, tegen
tijdelijke nederlegging dier Stukken, waarvoor
bewijs van ontvangst zal worden uitgereikt
Formulieren van volmagt zijn te verkrijgen ten Kan
tore der Maatschappij, op 20 Mei en volgende dagen.
Zij moeten aldaar behoorlijk ingevuld worden in
geleverd, uiterlijk op 20 Mei e. k.
Eindelijk wordt herinnerd, dat alleen stemgeregtigde
Aandeelhouders als gemagtigden worden toegelaten.
(1399) HET BESICVB.
AMSTERDAM. JITTA. President.
27 April 1S78. M. F. DE MOXCHY. Secretaris.
AMSTERDAMSCHE
KANA4L-MAATSCHAPPIJ.
VEILING
van omstreeks SO hectaren
TE VELD STAAND
KOOLZAAD,
la den SrOOHDPOLDER (Polder VIII.)
ten overstaan van den Notaris J. J. CLAASEN Hzn.,
in het Lokaal DE BRAKKE GROND,
op Dingsdag 11 Juni j 1878,
ten 1O ure. .
De aanwijzing van het Gewas zal plaats hebben
op Woensdag 5 en Zaterdag 8 Juntj 1878.
De Boot vertrekt 's morgens ten 11 uur, van het
Westerlioofd alhier.
Inlichtingen en Notitiën zijn van of 3 Junij te be
komen ten Kantore der Maatschappij te Amsterdam
en hu den fotaris J. J. CLAASEN Hzn., te Amster
dam, Keizersgracht, 333.
Amsterdam, 23 Mei 1878.
De Directie,
JITTA, President.
(1400) M. F. DE MOSCHT, Secretaris.
Men vraagt ten spoedigste eene NAAISTER, die
genegen is zoowel nieuw als verstel werk netjes bij
zich aan huis in orde te maken. Verzoeke op te
geven waar men informaties bekomen kan en zich
te adresseeren, onder lett. A. Z., Bureau De
Amsterdammvr, Eokin 2. (1401)
Eene fatsoenlijke BURGERDOCHTER 24 jaar oud,
P. G. zag zich gaarne geplaatst als Kamenier of kinder
jufvrouw, zij is met de fransche taal bekend en van
goede getuigen voorzien. Op groot salaris zal minder
gelet worden, dan op eene goede behandeling, franco
brieven onder letter B. K. bij déBoekhandelaars
SCHELTEMA & HOLKEMA, Beursstraat 12" te
Amrterdan». . (1402)
Een JUFVROUW van beschaafde Familie, dertig
jarigen leeftijd, zoekt eene betrekking als Hulshoudster
of Jufvrouw van OezsUchtp in een klein gezin, zij ia
bekend piet vele talen, de muziek, piano, ook met
nuttige en fraaie handwerken. Adres lett. Y. Z.
Bureau Dz Amsterdammer, Rokin 2. (1403)
Gemeubileerd te Hnnr.
Te Oosterbeek de Villa Oosterheuvil aan den
Molcnweg op korte afstand van de UtrechUchestraatweg,
bevattende. Salon' en Dessertkamer, huiskamer, vijf
?Uwpkamers, dienstbodenkamer, keuken, bijkeuken
en cementekelder. Voorzien van serviezen enz. voor
een groot gezin, 'Tuin met fijne vruchten, twee koe
pel* prachtig ver gezieht over de Run, te bevragen
bij de Notaris ROMSWINKEL & Oosterbeek dagelyks
te bezigtigen, zich aantemelden bij de Molenaar
GERRITSEN achter het Perceel wonendo. (1404)
OESTERPUT.
APARTEMENTEN VOOR iuAa A a
GEZELSCHAPPEN. Xes A W*
RE8TAIRAXT ItE I\l'MT.
Delipiense OESTERS, KIPPEN, BIËFSTUK, GE
BAKKEN en GECHYLEERDE PALING', FIJNE
WIJNEN, ESGELSCHE BIEREN enz'. (1405)
r. l.
FABRIEK en IttA?tAZIJHT
VA.V A (1406)
PASSEMEVTERlftV.
Kleuweudljk 111. Amsterdam.
OPERA BIBLIOTHEEK mei tien duizend gulden aan PREMItM
ALl
ltOOTII\A\
Opening der nieuwe Magazijnen
AUX
1OO.OOO Coupons
K\LVEKSTItUT 11S.
tleszelf&e straat MMS.
Uitstalling en verkoop van de nieuwigheden vau het Salsoeu.
CONFECTIE OP MAAT.
115. HALVERSTRAAT.
r j» jr*r K r w
115.
(1408)
JHerkelbach's 30 Cents Ba/ar.
OP XIE11V
Ocarina'a, Zyden Kousonbanden « 30 Ct. het paar, Ord. idom 2 paar & SO en Kinder idem Spaar
& 30 Cts.. Rokophondcrs, Kindcr-Horloges met mechanique en ketting, Poppen, enz. enz. Voorts:
Kop en Schotels, Karaffen, Melkkan en Kora, enz. enz. Groote keuze in Zjjden Petten, alles tot den
fabelachtige!! prijs van SO Ceiltg.
(1409) Vr$J entree.
NIEUWENDIJK, 59.
M.B* Vooral op liet nummer te letten*
D U
ET n
FRAXSCIIE LEVENSVERZEKERING MAATSCHAPPIJ TE PARIJS.
Waarborgt Mfonttertldertlen jfllllioen francs.
Men kan zijne inkomsten on eiken leeftijd aanzienlijk verhoogen, indien men een kapitaal in lijfrenten
plaatst ; dit is aan ongehuwden ea echtgenoolen zonder kinderen bijzonder aan te bevelen dat zu hierdoor
op hun ouden dag hunne inkomsten vergroot zien.
De eigenaars van Lijfrenten waardeeren dagelijks meer het voordeel met eene groote Levensverzeke
ring-Maatschappij in verbinding te staan, daar zij hooger interest van hun geld ontvangen dan bg welke
andere solide plaatsing ook, en daarbüzekerheid hebben van prompte en gemakkeluke betaling der renten,
alle waarborgen welke de P H E N l X aanbiedt. .
De renten worden betaald in Holl. geld per halfjaar of per drie maanden tegen qwtantie, m alle
hoofdplaatsen van Nederland en het buitenland. Vin j
Het eenige formulier dat noodzakelijk is om eene lijfrente aan te gaan is de geboorteakte van den
In geval van ziekte wordt de rente op verzeek te hui» uitbetaald.
JLater ingaande lijfrenten tegen jaarUjksche nretntSn op
voortleelige roortfaartten.
W Xadere inliclitinséii worden verstrekt door tkn Hoofdagent te Amsterdam den Heer
J. C M. J. KXEGT, Prinsengracht 921 en door den Inspecteur den Heer Ed. BIRCK1IARDT,
te Rotterdam, Wijnstraat V. 103. (141°)
téPARIJS.
Naamlooze Vennootschap ter verzekering op het leven.
Waarborgfonds Frs. 3,407,703.03. Maatschappelijk Kapitaal Frs. 4,000,000.?.
J. BOIAÉE, Hoofd-Agent voor Medcrlaud,
aso.
Verzekeringen van kapitalen bij overlijden, op bepaalden termgn. Gemengde en dotale
Verzekekeringen^ Ljjfrenten, enz.
50 pCt. Aandeel in de winst wordt geassureerden uitgekeerd, waardoor Verzekeringen
tevens eene Geldlielegging zün. ,..,?. ^ ^ TT
Tarieven, Prospectussen ett inlichtingfn gi-atis verkrrjgbaar ba den Hoofd-Agent en do Heeren
J. MAX VAN HÜLSTEIN, Bloemgracht en C, KOOY Azn., Rozcngracht 35, te Amsterdam. ' (Uil)
J. II U L L E R,
MAGAXM^fX VAN
Geïmporteerde Havana Sigaren
94* I^eldscli^straat l»y cl e Meereiigracht.
(1412)
Tennootsehap voor Bouwmaterialen,
OXDER DE FIRMA
CEMENT WAREN en STOOMTRASFABRIEK.
108 Groote Witteiiburgcrstraat, Amsterdam.
Fabriek van alle soorten van' Cement waren , ten gebrnike 'van Aannemers,
Gemeentebestnren en Particulieren. Handef in prima qualiteiten Portland Cement en
Tras. zooals door haar aan de voornaamste Staats en Particuliere werken worden geleverd.
Prijzen op aanvraag- verkrijgbaar. Belanghebbenden worden tot een bezoek der
Fabriek nitgenoodigd. (1413)
van
De ffrootste
MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS
(l 14)
bevind», zich: Am.terd.m BhtmgraM 77. RaMerdt>m
l, »Ume*e. S,ijd»,tr^ 438.
, .
Al deie M.gsiijn«u *yn itod. ruim vooriiun v.n ?CHOOHBTBEWSIASrTBMI «nehlllcdd in -kleur en itijl
?. 4r «f. COOM,, FabnkaMtn.
Bekroond AlKTKRDAn 18W. PABXM ??«».
Aan de Steenhouwerij vsn D. WEEGEWIJS, Rapenburg 43 te Amsterdam worden b« alla
HARDSTEEN- en MARMERWERKEN,
ook voortdurend vervaardigd: (
MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS.
Een groot welingeri'cht MAGAZIJN is daarvan ateeda ruirii gerorteerd; alsmede MARMEREN MEÜBEL
IEN. AÜM net en lolide bewerkt, teaen zeer billijke prijzen. > . (1410)
Great Eastern Rallu a y-( ompaiiy .
Geregelde dagelijksche dienst tusschen
K O T T E 11 O A Ifl en I, O iK I> E \ ,
VIA HAR^VICII,
Voor Passagiers, Goederen en Vee,
tnet
VERTREKT IJ O>
Van KOTTEKDAM: dagelijks 'n iininlddn^s te 9 uur 8O min.
v liOHmEAT '8 WVOildS V uur 1O nüu., per spoor via Harioiuh.
ZONDAGEN UITGEZONDERD.
Behalve de doorbiljetten naar alle Stations vanbovengcmelde Maatschappij, zijn ook directe Biljetten
naar verschillende plaatsen van ENGELAND, SCHOTLAND, IERLAND per Londen & North Western of
per Midland Railway verkrygbaar gesteld.
(H16) _ ' HUDIG & PIETERS, Agenten.
BRUINKOLEN BRIQUETTES.
LEVELT 4 SCHWIEP,
m
Steenkolen, Oascokes en Briquettes.
AMSTERDAM -ROTTERDAM.
De HRlirKKOliKW-BRIltrETTES zijn teer
zn zeer gemakkelijk te ontbrnnden, zij kunnen der
halve voor Haard, Kachel, en Fornuis op voordeelige
wijze gebruikt worden. Wil men een goed vuur
maken, zoo brêke men 2 a 3 van deze Brtquettes
door en men brengt dan op deze stukken de heele
Daar de' Rrninlcolen-Briqiieftcs bij de minste trek
king doorbranden, zoo gelieve" men er attent op te
z^jn, dat zoodra het vuur sterk genoeg is, men de
trekking van den Kachel stuit; hoe minder de vuren
trekken, des te voordeeliger is de brand.
De Briqttettes verbranden volkomen, zonder reuk,
sintels of roet, wat overblijft is witte fijne asch; de
roosters mogen niet te wijd zyn; en b\j open Haarden
is het noodzakelijk dat er qzergaas voor de roosters
geplaatst worde, opdat er geen brandende stoffen
door kunnen vallen. ..
De Sriqttettes kunnen na doorgebrand te zyn, als
doof kolen gebruikt worden.
Bij het gebruik in de Keukenfornuizen blijven de
kook-gereedschappen steeds schoon, daar de Briqttcttes
in geenen deele iets aanzetten.
B« uitsluitend gebruik der Bruinkolcn-Bnqncttes
behoeven de schoörsteenen niet geveegd te worden.
BÜhet gebruik der Briqitettcs mogen de vuren
met geen pook opgestookt worden.
P RIJ S.
Vrij in huis, per 50 Kilo's
Af te halen .
(1417)
... ? 0.80.
. . . 0.70.
KANTOOR: Rókin ly de Olieslagersstecy, D 152.
MAGAZIJN DE STOOMBOOT: Prinseneiland, W 153.
Een ervaren BOEKHOUDER en CORRESPON
DENT in de moderne talen, op een Handelskantoor
alhier geëmployeerd, zag zich gaarne op een dergelyk
Kantoor verplaatst, liefst waar hy tot 's namiddags
4 of 5 uur werkzaam kan zijn. De beste referentiën
staan ten dienste. Brieven franco, onder lett. R. O.,
aan het Advertentie-Bureau van de Heeren
tLLhKMAN, HARMS & Co., Rokin 2. (1418)
Hendriks en Yan Steenbergen,
INSTRUMENTMAKERS. (U19)
Wnnaoesstrnat, 153, bij de Papcnbrugstccg,
vervaardigen alle soorten :
BKEIJKBAltfDEN
en ,.
Ortliopaedisclie Instrumenten,
zooals : feeobeusels, Machines légen Ruggegraals
\erkroraningcn, KnnslarmeD, Kunslbeenen, enz.
TROMP & C°.
Bpeclalltelt In
ONVERVALSCHTE WIJNEN,
Wöbevelen ons nan bjj ieder, die prga stelt op
goeden, zuiveren W^n.
Proeven worden geleverd zonder verplichting tot
bestellen. . (1420)
Onze Pïa-Courfuït is voor een ieder verkrijgbaar.
AMSTERDAM, Keizerairnebt bU de
ELLER'MAN.HARMS&C0.
AMSTERDAM
Stoom- Boek- en Steendrukkerü,
1000 KOTA'S met firma bedrukt van af f*.
1000 REKEiqNGEN » '?» n
'»»??1000 KWITANTIËN n n n « -, i,
*?1000 MEMORANDUMS ' » » T, » ??
B(J grootere Iioeveellteden aanmerkelUfc
In prU«. "J""
TE HITVTR
met Augustus of eerder, voor een klein Gezin uit den
fatsoenleken stand tot zeer matigen prüs, etne royale
Woning, in het beate gedeelte der nieuwe stad, be
staande uit Vier Knmers, waarvan drie zeer ruim en
van stookplaatsen voorzien. Keuken, Meidenkamertje,
ruime beschoten Zolder, gebruik van duinwater, aan
leg voor Gas, mooi vrolijk uitzicht, onder voorwaarde
dat drie Vertrekken welke door een Heer die weinig
bediening noodig heeft bewoond worden, op fatsoen
lijken voet te onderhouden. Brieven franco, lett. G. G.,
Bureau De Amsterdammer, Rokin 2. (1422)
BÜJAN D. BROUWER, Kalverrtraat 117.
ziet het licht:
Amsterdams Opstanding
26 lUei 1578.
EEN HISTORISCH TAFREEL
roüE W. J. HOFDIJK.
PRIJS 50 Cents. (1423)
OOST-IITOIÊ.
Eene JONGE VROUW, in de maand Juni per
Stoomboot naar JAVA vertrekkende, wenscht zich
nan te sluiten by een naar Indiëvertrekkende Familie.
Brieven, onder lett. T. Q., bij de
Kantoorboekverkoopers R. C. LEPPER & ZOON, Rokin. (1424)
In de nabyheid van den Dam wordt TE HUUR
GEVRAAGD een Huls of Winkelhuls, omstreeks den
Prijs van 1000 Gulden. Adres, lett. W., Bureau
JDe Amsterdammer, Rokin 2. (1425)
DE BUI INK WINKEL,
iXicmveiidijk bij de Kapelsteeg, 71.
Wederom uit PARIJS ontvangen een fraaie
collec ie Pendules, Porceleinen Theeserviezen, Cristallan
Caraffes, Likeur- en Wijngltzen, en alles wat tot het
Huishoudelijk vak behoort, tegen zeer goedkoope
prijzen. (1426)
J. .4. «?. Bruitótt.
Eene JUFVROUW, van gegoede Familie, zoekt
wegens sterfgeval eene Betrekking bij eenen
We_dnwnaar met of zonder Kinderen, ter adsiatentie in de
huishouding. Zy is niet onbedreven in de muziek
(Piano). Offerten, onder lett. P. M., Bureau. De
Amsterdammer, Rokin 2. (1427)
agazijn van Thee.
VEEM «fe C0.,
Amsterdam, Durnrak over de Beurs, 90.
Leveren CHINESCHE THEE in alle bekende soor
ten van af de goedkoopste tot de nllerfijnste, en
Gros en RU Detail. Prijscouranten gratis. (1423)
Derde Juargamr.,
(Abonnement per 12 maanden/4.)
Redacteur en Uitgever.
Deze Lijst verschijnt op den
laten van elke maand n bevat
een opgaaf van TE KOOP AAK
GEBODEN en GEVRAAGDE
Maohinerièn,Landbouwwerktulgen
Materialen en diverse ander*
Voorwerpen. Opgaven en
Advertentiën worden vóór den 25sten
ingewacht. (1429)
HET SUCCES VAK DEN DAG
BIJ (1430)
Wtllem leenders
IN DE
JPnleiMfroaf
i*
lijn 'onovertrefbare GITZWARTE INKT, injcrailtjei
1 ?' ' .' TOB S cent.. ? , ? , . '
lijn tegen Water en Vunr bettandbiin chineewhe LIJV,
van 95 Cent per flaesn,
zijn Elombcleebd kolonul fcóedkoop HARPAPIER, van
? . 18 Cent per boek:
Mede ontvangen de nieuw.te RAADaEIiREELDEW.
JOte tilt alle» ziet, Koopt
het
FABRIEK en MAGAZIJN van
BRILLEN,
Piiicenez. Lorgnetten, enz.
van af de minste tot.de fijnste soorten. (,1431)
Specialiteit ia Zon-Brillen en Zon-Pincenez.
Al|es tot coneurrwrendc prljzci.
«r. M. scifMinr,
GEZICIITKUNDIGE BRILLENMAKEB, ,
Wijde Rapelsteej? l, bij liet Rokin.
X. B. Bij niet voldoening kunnen de Brillen ge
ruild worden. Repar&tiën worden direct uitgevoerd.
IN". 40
'J: ??"??
ZONDAG 2'JUNI.
A'. 1878.
DE AMSTERDAMMER.
\ i'rscliijiit iodm'ii
ULLIMMAN, HARMS & C°.
Kunloor: Kokin '2.
*
Nieuws- en Advertentieblad
>
voor HANDEL, NIJVERHEID en KUNST.
Alwmieineut per 3;iii. . . GOCts. fr.p.p. 75 Cta.
Afzonderlijke Xuininers 5
Adverteutiëii per regel 10
Verlrehureu Atr Spoor we pc» von AMHTEKBI4.Y1 imar: HoMer-lam en den Haug (nijuspoor) 8.30, M.1.Ï, IO.O», ll.SA, li!,«i ».?, 5.?, 7.?. H.4.V W.SO; Hut t ent» ui iia don HHHB (lloll.Jpuur) 6.20, tt.Ifi («i, 8.«, O.4& (a), 11.05.11.55 (a\. 2.55 3 25 4 45 3 VoTiT"
7.10,9,25.; ftrecht (K>y) 7.ÏO(/-), H.15. ».?<»), IO.4O(4). ll.«si<),ia.ts. S.-(fc). ».««^).4.S0.5.?(*), 7.50, 0,50(4); t'treeht (()o>trn|i) i.i'n, M.OB. S.4O, lo.as, U'.IO, 23O, i.3.i,7.45, B SO.9..V,; SEutpliva v» Amer»roorl(Oi»)7.i<>i<Q, &.«?(</>, 12.10(rf),5.IO(<0,8.10.;' den Melder vi»
Kaandain (11»]>) 6.30, 10.10, t.3J. 8.10. Surlln-iuin zijn aaii)icdiiiJ met vrtte i-ijfin.; Ireiniu grteekeuil (a) correipoodcrren »p Jiredii ria Durdrocht. >//) Arnhem, Ir) Veulu via <leu liun-h en (<ti l.i-eiiwanlvii >>n Oroiiiii|!eu.
dit Nummer behoort een Bijvoegsel.
INHOUD.
Het Tooneel. Staatkundig Overzicht Feuil
leton. Stadszaken. Kunst. De Parijsche
Tentoonstelling. Handelsberichten. - AdvertentiSn.
BIJVOEGSEL: Letterkunde. Statistische en
Industrieele H ededeelingen. - Allerlei. - Ingezon
den. Beorinieuw», Cargnlysten. Sche|*ii in lading.
Vertakkende Booten. Veilingen. Verpachtingen.
A;mbcttediugeo, llurgelijlw *Und. Onbestelbare brieven.
Mnra'i Tentoonstellingen. Publ. VermaketykhcJui. Te
hnnr lijnde «oniiigi-n. Vervolg Advtrtciitiiin.
Het Tooneel.
ii.
OOHSPBOHKÏLIJKE ST.UKKFS BS EBX MET OOÜDKKL
liEKOÜEX REPEBTOIRE.
Wie tot de groote menigte het woord wil voeren,
wie op die groote menigte wil werken, kan geen be
tere plaats verkiezen dan het tooneel. Daar werkt
de aanschouwelijke voorstelling krachtiger dan een
preek, krachtiger dan een redevoering. Maar wie
daar het woord verlangt, moet kenni< hebtien van
het terrein, waarop hij staat en de middelen waar
over hu te beschikken -heeft; de denkbeelden, die hu
den volke verkondigen wil, moeten hem klaar voor
oogen staan; hij kan die niet in Benige welgekozen
zinnen duidelijk maken neen, de denkbeelden
moeten vleesch worden en in de menschen wonen;
hU moet wezens scheppen, die zgn denkbeelden in
het leven toepassen en het publiek laten zien en
oordeelen of de handeliugen dier mensehcn al of niet
navolgenawn'ardig zijn.
Het spreekt van zelf, dat, wie Zich tot dezen arbeid
geroepen gevoelt, toegerust moet zijn met meer dan
gewone gaven. HU moet bekend zijn met 's menschen
deugden en ondeugden, met het gebrekkige en het
voortreffelijke der maatschappij, wil hu den mensch,
wil hij de maatschappij den spiegel voorhouden,
waarin zijn en haar beeld terugkaatst. Om dat beeld
naar waarheid weï-r te geven, moet hij een diepen
blik in het karakter vaneden mensch, den tijd en den
toestand waarin hij leeft, hebben geslagen.
Dit is slechts een enkele voorwaarde voor den
tooneelschrijver; er zijn nog zoo vele. De gave der
schepping is niet ieder gegeven. Tooneelfigurer, z«n
geen wezens die in vraag en antwoord met. elkander
spreken, maar schepsels, die onder den invloed van
zekeren toestand volgens hun karakter getuigen en if
door ontevredenheid met dien toestand of door verschil
van karakter aanleiding tot handeling gcveli. De
taal, die zij spreken is eigenaardig, het is niet de
boekentaal, het is spreektaal, taal, waaraan de
frischheid der geboorte niet mag ontbreken. Iemand dio
spreekt geeft zijn indrukken weer onder den invloed
van hun ontstaan; de ordening zijner woorden, zijn
zinbouw, is krachtig, is kort. Lange zinnen, omschrij
vingen zijn onmogelijk.'
De taak van den tooneelschrijver is buitengewoon
zwaar, eischt veel voorbereiding, eischt veel studie
en pnverdiroten inspanning. En toch beproeven in
ons liefhebberend vaderland zeer velen hun krachten
aan tooneelarbeid met een overmoed, die men niet
genoeg berispen kan. Personen van alle rangen en stan
den der maatschappij en daaronder vele dames
geloovén, dat voor hot tooneel te arbeiden het ge1
makkelijkst is wat men zich kan denken.
Stoom'druklerij Ellcrman, Humt ft Co.
De boozc vromv van Helgendorf.
CLARA VAN GLÜMER.
Sc'aaarn ui'' riep hjj; Trouwen om geld is
erbarmelijk, maar het zoo schaamteloos te bekennen...."
Niet verder, Hans!" viel Maurits hem in de reden.
Jlsmael Minet zëide angstig: .
..Mijnheer de luitenant, ik geloof, dat de juffrouw
geroepen heeft;" en Hans ging, gloeiend van toorn,
de kamer uit. .
Maurits dacht een oogenblik na. ,
Nesn, ik raag hem nu niet laten blijken dat ik boos
fa ga, ik varlies anders de mogelijkheid, hem en Magdalena
in hat oog te houden," zeide hij tot zich zeken en
hjj volgde zijn heef met een lachend gelaat..
De kleine huishoudster balde haar vuist achter
.. . .
Zulk een. . . . zulk een. . . ." bromde zij, ma«r zij
vond gén woord, dat hare meening volkomen had
'kunnen uitdrukken.
En die zou dat goede lieve, mooie meisje trouwen,
dat hem in 'i geheel niet lijden mag," dacht zij,
terwijl zij de tafel begon op te ruimen; en mgn l{eve
waarde heer die het met de kleine zoo goed
voor had, eon daar de schuld van zijn!... Het is
onmogelijk.... Wat zy daar by het gerecht gelezen
hebban, dat » het oude testament, dat de, 'waarde
heer in een zijner booze uren moet opgesteld heb
ben maar het tweede,. waaf is het tweede testa
ment gebleven?"
Zij ging op den stool, die het dichtst by haar
stond, zitten en overlegde zoo als zy reeds hon
derdmaal gedaan had waar zy misschien nog naar
het papier zon ' kunnen zoeken ; maar er , was geen
boekje en geen meubelstuk in het huis, dat zij niet,
Als men hun zeide: liuver schoenen te gaanmtiken,
zoudtm zij verwonderd vri\geu, hoo men hun, die
nooit, bij een Echounmnker in de leer waren, zoo iets
kun aanraden. Eu schoonmaken is een ambacht, dat
een ieder met goeden wil en ijver kan leeren! Mnar
met den besten wil en don grootsti-n ijver kan men
notf goen tooneelstuk maken.
Als men een tweehonderd oorspronkelijk
Ntiderland.-rhe tooneelütukken gelezen heeft, n men
gercch<i«d mot eenigen weerzin over dit vermetel pogen te
spreken. Do arbeid dier waaghalzen ia van het begin
tot liet eind onbeholpen. Vn.ik is het hun zelh onbekend
waar en wanneer ile handeling van hun stuk jiUvnts
vm'lt; als het hun goeddunkt valt het scherm en is
lint bedrijf ui*> zonder d;>t daartoe de minste mimi
bi>staat.Depersoneii houden praatjes met elknür, dio bet
publiek niet de minste bcluiig.stelling inboezemen en
allerminst een daad voorber. idcn. Zy korueu en gimn
van het tooneel, zonder dat men weet waarom.
Echter dient erkend, dat de zich noemende il ram
uti^che auteurs een hulpmiddel hebbeu in Je deuren.
Een dubbele deur op dun achtergrond, rechts en
links daarvan weer een deur en dan ann de noord
en zuirlzij van het tooneel, nog eena tweemaal twee
deuren, dat ia te samen zeven en door zeven deuren
kan men vrij wat personen doen verdwijnen. Een
eigenaardigheid der oorspronkelijke drama'?, is het
thee en koffie drinken en de aanwezigheid van een
piano. Dat thee- en koffie drinken doet al vooruit
zien, dat mei) in plnats van een gemotiveerde dia
loog, op thee- en kofliepraatjes wordt vergast. En
hoe bevordert zoo'n theetafel de handeling?
Het meest dramatisch element wordt steeds ver
tegenwoordigd door een meid of knecht, /ij spelen
de grootste rol en zijn het bost geteekend, wat hun
onbeteekenende praat aangaat. De tooneelhelden zijn
dus keukenhelden en geven tevens de aanwijzing,
waar een der vele fouten onzer oorspronkelijke auteurs
schuilt: zij neuzen te veel in de keuken en zien
te weinig in de wereld rond om een belangrijk on
derwerp to kunnen kiezen. En dit is in de eerste
plaats noodig. Het publiek, dut in den schouwburg
komt, wil geboeid worden, bét komt om zich te
vermaken. De auteur moet zorgen, dat z\jn stuk
het belang inboezeme, dat het zijn auditorium
meeslepe. IIy kan geen beter keus doen dan uit den
rijken voorraad, dien het luven en zyn t^jd aanbiedt.
HU kiezs vooral die onderwerpen waar de
genioeJereu zich mee bezig houden, hij zie de kwesties vnn
den dag niet; voorbij, '"j belichame die, tulle een
maatschappij voor, waar die denkbeelden een drama
tisch leven aannemen. Van daar de groote opgang
van De Eicsvcrecniging te SicUcniJyk, alleen te verkla
ren uit de juiste keus van het onderwerp. Het kiezen
van een afgevaardigde voor de .Kamer is iets, dat
veler hoofd in beweging brengt en de manier
waarop dit geschiedt niet minder. Welnu, LODEWIJK
MULDER heeft d':t naar waarheid in beeUl gebracht
en het succes is niet uitgebleven. En toch kan f i c
Kietecreeitiging den toets der dramatische kritiek
niet doorstaan! Maar het publiek heeft het juiste
beeld, het beeld uit den tijd, het beeld van zich
zelf toegejuicht en het roept den auteur toe: BWüd
uw krachten aan het tooneel, umak u meer met
zijn eischèn bekend en gij zijt.cen der velen, die wij
noodig hebben, Beheersch het tooneel, zooals gij hit
uw tcliooiie taal doet.
Met meer kennis van hét tooneel toegerust, ver
werft JCSTCS VA\ MAUIUK zich met jAxra Ttii.r wel
verdiende lauweren. JAXCS TULP is de gelukkigste
keus, die deze auteur ooit gedaan heeft. Het is
wederom een greep uit het leven.: Personen en toe
standen zijn het publiek niet vreemd, laten het niet
koud en onverschillig.
VAS 'MAÜBIK blijkt meer en meer <-n door
vorstannadat de rechterlijke zegels waren afgenomen, ge
reinigd en uitgestoft had.
De geur van den vollen kop koffie, dien Hans in
den steek gelaten had, voerde JMamsel MiuetV ge
dachten op andere wegen. , '
Jammer ,voor de'edele gave Gods," zeide zütot
zich zelve, terwijl zy deu kop in de hand -nam en be
gon uit te slurpen: Hu heeft ze niet geproefd...
Overigens is deze luitenant een bekoorlijk mensch; en
welk een paar hy en juffrouw Leentje ! '/.ij zijn beide
als voor elkaar geschapen, en dat zij elkaar liefhebben
staat hen in de oogen geschreven.,.. Dut heeft ook
man waarde mijnheer gezien, en daarom heeft hjj een
tweede testament gemaakt, want gemaakt heeft hij
het, hoe stijf en sterk Peter Klaasen ook beweren
mog, dat ik maar gedroomd heb."
Met peinzend gelaat stond de kleine juffrouw op
en deed verder haar werk, maar de kop koflïe had
haar zoo opgewekt, dat zij, zoodra haar werk in de
eetkamer was afgotoopen, met vastberadenheid naar
Peter Klaasen ging, om nog eens met hem te be
raadslagen.
Peter Klaasen, de opzichter, die zijn, ambt al eenige
jaren langer bekleedde, dan Mamftel Minet het hare,
zat in slaaprok en pantoffels met een dikken doek
om den hals en eene pelsmuts op het kale hoofd,by
den haard, en blies met een verdrietig gezicht den eenën
rookwolk n» de andere uit zyn lange pijp.
Het gaat slecht.... ik verveel me doodelyk ... ik
wou dat my de duivel haalde!" antwoordde hij op
Mamscl Minet's vraag.
Schaam u 'z«o te spreken,, Peter Klaasen!" gaf zjj
verontwaardigd ten antwoord; en nog meer om zoo
teirooken by uw hoesten.... en waarachtig daar staat
ook de kummelHeach.... op. dio manier kunt ge wezen
lijk niet gezond worden,"
Wat weet toch een vrouw.,.een vrouw weet niets!"
viel Klaasen verdrietig in; en wanneer ge enkel ge
komen zyt om my te ergeren, Miimscl..."
Dan knn ik weer heengaan, wilt ge zeggen, gy
dige keuxe, in door tooneelkennis,een afstammeling
van liRKDKROO te zijn; doch als deze hoede hy zich voor
overdrijving en vermijd* ghotoftraphie. Hem atreeft
JOIIAX UltAM ter zijde. DMJ auteur ontleent zijn on
derwerpen ook aan het hedendaag.sthe leven, /gn
stukken hebben een Haagschc tint. Als hy onder ziijn
tooneelarbeid den iKivellüit in ich weet te dooden,
kan hy 0111 mettertijd een eomédie de genre schenken.
Wat goede tooiieelkeniiL* en het opmerken van ka
rakters vermag, toont ROMZR F.VVSSEN in vele ijnér
stukkeu, vooral in die, liaarin hij liet volksleven
schildert. l
Als laatste voorbeeld, oat het eerste bad moeten
yu, aan welke eischèn de ?tooueeliUehter moet beant
woorden, zij de dichter van Xapokon niet vergeten.
Xiju tuoncelarbeid draagt ajra meer ernstige» stempel;
maar dankt ook zijn opgar.g aau een verstandige
keuze vun onderwerp, aan het opwekken van edele
gevoelens en het bevorderen van vaderlandschen zin.
Is de taal niet altijd de toonceltaal; zij is steeds
gezond in merg en been, pittig en vol gloed. Jltn
denke aan de tal van 2'rips Willi:m III tegenover
Tromp en de linytcr. In Zege na stri/J trekt Vrouw
J/ot's cii haar bkthvrff aan, door het nationale eii De
Jtitiiifr rtin lnias run Ommeren door het sentiment.
Zyn Joan Wouters; wekt ten allen tyde het
vaderlundsch gevoel op en drijft aan tot edele daden. In
deze en in zijn andere stukkeu zyn de figuren vleesch
van ons vleesch en been tan ons be?n. In
dergelyke scheppingen schuilt het geheim van den
drarnatischen auteur. Het publiek wenscht'bekende perso
nen te zieu, wier leven het begrijpt, in wier gevoe
lens het deelt, het wil vertoeven in een bekende en
niet in een onbekende werald. liet hoeft geen betoog
van hoeveel invloed zulk een tooneeltirbeid is op het
publiek, dat zich nu tevreden moet stellen met
Fransclie drama's.
Den scliouwburRbestureii" maakt men er een ver
wijt van, dat zij te veel aandacht aan het Franscho
tooneel schenken en te -^weinii? op het nationale
letten. Geen verwijt is minder verdiend. Een
schouwburgdirectie mag zijn geld niet roekeloos verspuien
aau prullen van allerlei Ig^ekebeenen, zelfs niet aan
stukken van letterkundigen, die in alle opzichten
vreemd aan het tooneel zijn. AI is de naam yan die
letterkundigen nog zoo goed en nog zoo groot, liet
publiek bekommert er zich niet om, hut juicht den
auteur alleen toe, als hij zijn denkbeelden, en scJ'ne
weet te brengen en paat nis het veilinlen en iiov
lletjes moet hooren, 'liever' naar de bekende baker.
die sprookjes kau vertellen. Dat schouwburgdirekties
wel degclyk vóór goexle oorspronkelijke stukken zijn,
bly'kt, dut het den auteurs een zeker aantal procen
ten vau de bruto ontvangst toekent. Dit is meer .
aanmoedigend dan afschrikwekkend! Maar dan heeft
ook een schouwbnrgdirektie recht op iets, goeds,
Wordt het. dit niet aangeboden dan moet zij huar
toevlucht tot het buitenland nemen, en komt het aan
op een verstandige keuze, om stukkeu te kiezen, wier
geest het meest overeenkomt niet dien van ons volk,
en waarvan de toestanden het niet ten eeueiimale
vreemd zijn. Enkele stukken van Shakespeare,
Sheridan, Calderon, Lojiez de Vcga n anderen bieden
itich als van zelf aan. l)an komen de Franschp dra
ma's in. aanmerking, waar men zeer omzichtig uit
kiezen moet. Als een direktie met oordeel hieruit
z'ju repertoire samenstelt, kan het daartusscheu de
weinig oorspronkelijke stukken geven, totdat een
maal het oorspronkelijke de overhand verkrijgt.
Doch dat ideaal zal nooit vcrwezentlijkt worden, zoo
lang de auteurs met tnleut uiet voor het tooneel leven
en in het tooneel opgaan.
Drama's moeten gemankt wórden om gespeeld, niet
om gelezen ta worden. Xiet in de studeerkamer
.leert, men het tooneel kennen, maar op het tooneel
zelf. Een auteur die slagen wil, bespreke zijn plan,
alvorens dit uit te werken, met akteurs en
schouwburgdirektie; zy alleen kunnen hem met raad en daad
bijstaan. Wordt ziju stuk goedgekeurd en in studie
geuuiuen, dun uiake hij gebruik om de leemten, die
zich op het tooneel voordoen, aau te vullen en ver
smade de aanmerkingen van regie eu acteurs uiet.
Zoo doen de Frausche auteurs en de uitslag bewijst
mot welk j/evolg. Bij ons to lucde overschatten de
dramatische auteurs zich zelf, zy aileeu .weten het...
regie eu acteurs... uu ja,... men wil hun opmerkingen
aaiihooren maar wijzigingen aanbrengen... dat hoogst
zelden. En toch is dit de c-enige weg ter verkrijging van
oorspronkelijke tooneellitei-atuur. Deze is niet mogelijk
zoo lang de auteurs het tooneel, de scène, versmaden,
schouwburgdirektie, regie en acteurs beneden zich
achteii, uiet toegenist zijn met de uoodige kennis van het
leven,hun stof niet aan het leven van hun tijd
otitleenen, de gave der opmerking ten eenen male missen, het
voorrecht der vinding, verwikkeling en
karakterteekeuing te min achten eu geen meesterschap kunnen
voeren over de taal. Zoolang deze toestand duurt,
doen schoowburgbesturen verstandig voor deze bet
weters hun deuren noode te openen eu die voor hen,
welke zich met oii^ewassclien handen aan het tooneel
vergrijpen, voor altijd te sluiten, totdat eindelijk het
aantal ware auteurs toeueme eu liet publiek op het
tooneel eigen zeden, eigeu heden eu verleden te aan
schouwen geven eu alzoo krachtig medewerken tot
een oorspronkelijk volksbestaan, dat thans door in
vloed van liet buitenland maar al te zeer wordt on
dermijnd.
STAATKUXDIG OVERZICHT.
De vredelievende geruchten, die naar aanleiding
van Graaf Shouvaloffs reis verleden week reeds ver
spreid werden, schijnen wel gegrond te zijn geweekt.
Omtrent de spoedige bijeenkomst van het-congrei
kan geen twijfel rijzen, zoo luiden bijna alle
correspoudentien. Wel ligt het nog gvooteudeels in 't duis
ter, waaraan de verbetering Van den toestand moet
worden toegeschreven, et' werkclyk Rusland zoo veel
aau Eugelauds eischen heeft toegegeven dan wel of
men te Londen iets niimler sterk op zijn stuk is blij
ven staan, doch we uio^eu ons vleieil met de hoop
dat cerstdangi, wellicht den ilden, het congres te
lierlijti zal bijeenkomen, om later door een conferentie
te Coiutantiiiopel gevolgd te worden. De groote vraag
is en blijft hoe verre Kusland zy'u eeas te San Stefauo
gesloten vredcstractaat zal laten wyzigen. p enkele
punten zal het zeker geneigd zijn toe te geven. De
eenmaal bepaalde grenzen van het nieuwe vorsten
dom kunnen moeilijk -van zooveel belang voor zijn
macht geacht worden, dat het iu dit. opzicht een
concessie weigeren zou. Turkije is dóór de verbrok
keling reeds genoeg verzwakt; de invloed der Slavi
sche bevolking is in dit Jeel van Europa dermate ge
wassen, dat in de toekomst de Turken niet weer
't hoofd zullen kunnen opheffen. Wellicht wordt met
Engelands gevoeligheid bij de regeling der grens
scheiding in Axiévoor ditmaal rekenius gehouden,
ook ten opzichte vau de geldkwestie kau Rusland
gemakkelijk zijn, zonder dat het iets minder zijn
doel bereikt. De hoofdzaak is voor goed gewonnen.
Ruslamls prestige in 't Oosten kan geen schade meer
lijden, liet kau niet het programma vau zooveel
eeuwen op eens afwerken, doch daarop heeft het
zeker ook wel gerekend. De Czaar deod een stap,
een Hinken stap, voorwaart*, on mapr tevreden zijn.
Dit blijft waar, al bleken ook de inlichtingen van
de Glcfn- juist te zijn. Volgens dit blad zouden de
Uegeeriugcn vau GrooMirittannie en Rusland hét zyn
eens geworden over de volgende punten, welke aan
de beslissing van 't congres zullen onderworpen wor
den: lo. de vorming van twee Bulgaaracbe provinciën,
de eene noordwaarts van den Balkan onder een vorst,
de andere zuidwaarts, maar zich niet uitstrekkend
tot aau de Egeïsche Zee, met een Christen-gouverneur
en eene regeering gelijk aan die eener Engelsche ko
lonie; het congres bepaalt den naam van laatstge
noemde: 2o. de Turksche troepen ontruimen laatst
genoemde provincie en keeren er niet terug; 3o.
Engeland betreurt den wederafstand van Bessarabië,
maar zal zich daartegen niet verzetten; 4o. Engeland
behoudt zich het recht voor, om op het congres de
internationale bepalingen betreffende den Donau te
regelen: 5o. Engeland beschouwt het bezit van Batnm
niet als eene rechtvaardiging tot vredelievende
tnsschenkomst; Kusland belooft de grenzen aan den
kant van Aziëniet verder uit te breiden; 60. Rusland
staat op verzoek v.in Engeland Bayezid aan Turkije
af, doch laatstgenoemde mogendheid doet daarvoor
afstand van de provincie Kotour aan Perzië; 7o.
Rusland belooft de Oorlegsschatting niet te dekken
door middel van Turksch grondgebied; het congres
zal de wijze van betaling regelen; 60. het congres
neemt maatregelen ter reorganisatie van Epirus,
Thessalie en andere Grieksche provinciën; 9o. Rusland
verklaart zich te vereenigen met het behoud van het
status quo, wat betreft de vaart door de
Dardanellen en den Bosporus; lOo. Engeland stelt aan het
congres voor, dat Europa beraadslage over de orga
nisatie van Bulgarije; ook zal het de bezetting van
Bulgarije door Rusland eu het trekken van troepen
door Rumenie ter sprake brengen.
Een elfde punt vermeldt de Globe niet, doch het
is daarom nog geenszins onwaarschijnlijk, dat het
Engelsche kabinet nog een paar punten in petto heeft
gehouden, die zelfs dit bevoorrechte blad niet weten
of noemen maif.
Van hoeveel intriges de wereld in de eerste da
gen getuigen zal kunnen zyn, is niet te zeggen.
Het oude spel zal wederom gespeeld worden. Eén
nieuw tractaat zal Europa's winst zijn en de Turk
sche gewesten hebben weer uitzicht op nieuwe her
vormingen, die gelijk de oude veel van zich zullen
doen spreken. De Sultan stelde de mogendheden,
wel te verstaan de Iwricndümogendheden
reeds in kennis met de motieven die tot het'sluiten
van het vredeatractaat van San Stefano geleid heb
ben, en voegde bij deze missives een programma van
de hervormingen welke hij wil invoeren. Men zou'
voorzeker een lijvig boekdeel bezitten, wanneer men
al de hervormingen, waarmee de TurkscUe natie reeds
bedreigd of op 't papier gezegend werd, bijeen
verzamelen wilde. ?
Op het nans'aand congres zal, naar men zegt, ook
Griekenland vertegenwoordigd zyn; Griekenland heeft
zgn eigen wenschen, die Rusland en Turkye onaan
genaam zijn, en Engeland in verlegenheid brengen,
wanneer het nóg eenigszins hoopt op vriendschap
met de Porte.
Oostenrijk vischt achter 't net; hét kon Engeland
geen voldoenden steun beloven, om het te doen be
sluiten tot een oorlog met Rusland, en nu deze laat
ste mogendheid den vrede met Brittannie wenscht,
werd op de eischen van het Weener kabinet weinig
acht geslagen. Dit is zeker minder de fout van
Andrassy dan het gevolg van den ongunstigen toe
stand waarin de Oostenryk-HongaarSche monarchie
zich bevindt. Andrassy heeft in de deligaties
de bezwaren van Qostenryk-Uongarije tegen het
tractaat van San Stefana uiteen gezet; van de
middelen om die grieven weg te nemen sprak de
minister uiet. Tot dusverre deed deze Staat niets
meer dan Adah-Kaleh, een eilandje in de Donau,
bezetten, omdat men bevreesd was voor een coup
onbeschofte", antwoordde uianisel Minet, terwijl zij
een stoel haalde en ging zitten. Eeu poosje moet.
ge my toch hier houden", vervolgde zy,. want ik
heb u iets te zeggen: het testament van myn waarde
'mijnheer is geopend".
Dat heb ik al geducht, toen ik mijnheer Maurits
sng aankomen", bromde de oude,
Maar het is het valsche", voer de huishoudster
yverig voort. Mijnheer heeft d'us niet, zooals ik my
eindelijk had wyageuiaakt, het rechte naar'de recht
bank gezonden, en dei-halve moet hét toch hier zijn".
Ja, als het er ooit geweest was", ving de oude
aan, terwijl zich over ziju geel, beenderig,
boerengezicht een hoonend gegryus verspreidde. Jlamsel Minet
liet hem niet verder spreken.
Hond toch op met dien onzin, Peter Klaasen!" zeide
zij. Ge zijt toch anders een iooze vos.... Voeg nu
tóch ook eens .hier het eene bij het andere; in toorn
op zyne nicht mankt miju waarde mijnheer zijn testa
ment en deponeert het bij de rechtbank: toen hij
'echter de laatste maal naar Uandover reist, brengt
hem?zoo als ge immers ook gehoord hebt het toeval
met jüffrojuw M.igdaleiia samen, en daar wordt hem
het hart zoo.warm, dat hy tot andere gedachten komt...
Hoe veranderd myn waarde mijnheer was toen hy naar
huia kwam, moetge toch nog wel weten, PeterlClaasen."
Déoude vergenoegde-zich met de schouders op te
halen en nog dichter rookwolken om zich te ver
spreidon. Mauiscl Minet ging voort:
Nu goed, acht dagen na zijne terugkomst, toen
ik des morgens om elf uur, zoo wakker als ik uu
ben, in do kamer van myn waarde myuhecr kwam,
om hem zijn bouillon te brengen, zit hy aan de
schrijftafel 'en legt jiüit het cachet uit de hand,
waarmee hy een grootcn brief met f> blauwe zegels
heeft dichtgélakt. Du postbode zal dadelijk weg
gaan, myuhecr," zeg ik, en steek de hand naar don
brief uit. Dio gaat niet naar de post,1' geeft mijn
heer ton antwoord, en hij liet toclakken, dat my al
tijd zoo onheilspellend geweest is, zegt bij nog ah
tot zich zelven: Wat daar geschreven staat, zal zekere
menschen cene streep door de rekening maken.... ten
gerieve der kleine heks.... der kindcroogen!" Zoo
. heeft mynheer zaliger immers altijd over juffrouw
Leent je gesproken, en zoo wil ik er eiken eed op
zweren, dat h:iar in dien brief wat goeds vermaakt
werd."
Wnnroni moet ik dat alle-. n«.g eens hooren?....
dat hebt. ge me dikwijls genoeg verteld," bromde
Klaasen. .
Omdat in het testament, waarren mijnheer Maurits
bericht gebracht heeft, niets tten kwaads voor juf
vrouw I^entje staat," antwourdllc de huishoudster,
en omdat ik u, Peter Klaasen, Coor de eigen woorden
van myn waarden mynheer bewezen wilr dot hij het
anders in den zin gehad hc»^,..., de brief niet de
blauwe lakken moet, ja moot TP?P den dag komen.''
Peter Klaasen stond op.
Lieve- hemel begint die p'sgerij weer!" riep liy.
Het ge'hcele huis hebt ge immers reeds uitgestort
wat wilt ge dun nog meer?" ?
iloct ik het dan op myn geweten nemen, als alles
anders wordt, dan mijn waarde raynheer hot gewild
heeft'/' vraagde Mamsel Minet in groote opgewon
denheid. In het testament, dat bij het gerécht was
neergelegd, staat, dat. mijnheer Maurits en, juffrouw
Magdalena moeten trouwen. Zij kan hem echter niet
ly'den en hij haar eigenlijk ook niet.... maar ter wille
van het ellendige geld, dat zegt hij ronduit, zal liy
haar toch maar trouwen.".
Daar hcrft hij gelijk in.... dat is déeenige ver
standige reden!" viel Klaasen in, die w(rcvclig in de
kamer op eu neder liep.
De kleine huishoudster wierp hem een blik vau
minachting toe. ?
Over zulke dingen twist ik niet met Peter Klaascn,"
zeiile zij vol waardigheid. l!t wil alleen dat juffrouw
Leentje recht geschiedt. Als wij het bewuste geschrift
niet .vinden kunnen, moeten we ten minste zeggen,
dut het er geweest is, dan mogen de heeren van het
gerecht het zoeken.... Hoe het er mede staat, heb
ik u deuzeifden dag gezegd, toen ik hét gezien.heb;
gij kunt er dus mede op zweren." .
. Dat zal ik wel laten!" riep déoude, terwfll hy
.voor Mamsel Minet bleef .staan. Loop t och heen met
dut geschrift! Alsof mynheer van het einde van
Octpber, waarop ge den brief wilt gezien hebben,
tot den 20sten Xovember, waarop hij gestorven is,
niet wel tienmaal andera gedacht en het papier ver
scheurd zou kunnen hebben..,. Maschien heeft mijn
heer u ook wel voor de mal gehouden, heeft u on- .
gerust willen maken.... de menschen ergeren was
immers alty'd zyn pleizier. .
Peter Klaasen,'' riep marasel Minet met opgeheven
handen, onze goede waarde mynheer!"
Ja, ik wil eiudelyk wel spreken, zooals het my
op het hart ligt!" voer de opzichter voort, terwfll hy
heen en weer liep. Ik heb lang genoeg gebogen en
atrykages gemaakt!... Waarde menheer.... het was
wat moois mét zijne waardigheid I... En van dat, wat
bet by het leven van mynheer geweest ia, wil ik nog
niets zeggen; men is wel eens grillig; de gal loopt
over; men heeft harteleed en ergernis en geeft daar
aan lucht maar wanneer men zelf zijne rust gevon
den heeft, moet men ze ook aan anderen laten."
Mamscl Minot schudde het hoofd. ' '
l'eter Klaasen, nu versta ik u niet," zeide
zijQy verstaat my niet? Nu ja, vrouwenhoofd, lange
haren, kort verstand," antwoordde de opzichter, en
terwijl hy weer ging zitten, ging hy, de beide han
den op de kniën leunende voort: Bedenk toch eens,
of niet alles wat mijnheer beschikt heeft, zuivere
draaierij is! Een ander maakt zyn testament en daar
mede basta, hier heeft het echter geen einde. In het
geschrift, dat dadelijk na mynheer's dood geopend
werd, geeft hij enkel bevelen omtrent zy'ne begrafenis.
Het eigenlijke testament moet eerst na jaar en dag
geopend wórden en intusschen hier iu'Hélgendorf do
1 huishouding op de oude wy'ze worden voortgezet....
op do oude wijze! En acht dagen daarna zendt hy