Historisch Archief 1877-1940
A D V K II T IS X T f E IV.
Twee ol' drio leeri>;ii>-<uh!i ^ m.u.'-n l ij m'n eten
brengt-n spoedig veiliolitii-j» u- wccu cu «.ij" mcist;,|
voldoeode om de hardnekkigste veikouilhcid en
bronchitis te genezen.
Men ziet zelfs dat het gebruik de reeds eeiiis^zins
gevorderde teering geneest. In, dat geval belet de
teer de decompositie van de tuberkels, eu met mede
werking der natuur ia de genezing dijkwjjU sneller
dan men had durven hopen.
Men kan dit reeds zoo populaire geneesmiddel niet
genoeg aanbevelen, zoo wel van wege zijne uitstekende
uitwerking als om zyn goedkoopen prijs.
Ieder flacon toch der teerkapsitles bevat <>0 knjwules.
De geheelo behandeling kost dus slechts zes H acht
centen per dag en ontslaat van het gebruik vau af
kooksel*, pates en siropen.
Om zeker te zyn dat men de echte kapsules beeft,
moet man op de driekleurige handtekening vnn den
heer Guvot, op het etiiiuette letten. In de meest
goede apotheken zijn de kapsules te verkrijgen.
J. BEETS , FREDHIK J. JANSEN. I.EKSDr. J.
NEUMEIJEB, D. CERLIJN, J. CEKLUX, ALlvr.
JACs. DE UAAN, J. U. VAN DER LINDEN,
AVILLEM H. RINSE en H. BEIUiKR, Makelaars,
zullen op Dinsdag den Uden Juni 1878, des avonds na
zes ure, in het Lokaal DE BHAKKE GXOND,
ten overataan van de Notarissen VAN ZIJP & JON
KER, in veiling brengen, de navolgende perceelen:
No. 1. Een hecht, sterk en weldoortimmerd
Koopi..«u»hui», niet afzonderlijk verhuurd wordende
Pakkelder, Open Piaats, Achterhuis en Erve, staande en
gelegen aan het
Buurt U, No. 3, Kadaster Sectie H, No. 1718, groot
l Are, 37 Centiaren.
Nó. 2. Een hecht, sterk en weldoortimmerd
Koopmanshui», met afzonderlijk verhuurd wordende
Benedenwoniag, Achterhuis, Open Plaats eu Erve, staande
en gelegen aan de
Buurt U, No. 5, Kadaster Sectie G, No. 427:2, groot
l Are, 2 Centiaren. Breedcr bij biljetten omschreven.
Te bezichtigen des Dinsdags en Donderdags. alsmede
op den Verkoopdag, van l tot 3 ure, met bewijs van
toegang, verkrijgbaar by bovengenoemde Makelaars,
alsmede by de Notarissen VAN ZIJP & JONKER,
Singel by d« Oude Spiegelstraat, 332. (1432)
D. CERLIJN, A. J. DE HAAN en J. CERLIJN,
Makelaars, zulle» op Dinsdag deu Uden Juni 1878, des
avonds zm zes ure, iu het lokaal DE BRAKKE
G-HOND, ten overstaan van de Notarissen VAN
ZIJP & JONKER, in veiling brengen:
Twee hechte, sterke en weldoortimmerde
u u i z m x
onder n dak, met apart verhuurd wordende
Bovenen Benedenwouingeu, Open Plaats en Erve, staande
en gelegen aan de
Groeiieburg'wal,
Buurt C, M o. G:>, Kadaster Sectie G. No. 27S9 en
2790, te zamen proot l Are, 47 Centiaren. Breeder
bij biljetten omschreven.
De perceelen No. 2789 en 27!>0 zullen eerst ieder
afzonderlijk bij opbod en afslag en later gecombi
neerd iu afslag worden gebracht.
Te bezichtigen des Dinsdag.? en Donderdag?, als
mede op den Verkoopdag van l tot 3 ure. (1433)
AMSTERDAMSIHE
KANAAL-MAATSCHAPPIJ.
De l)irectie berigt dat zij in het laatst der maand
Jan U e. k. in veiling zal brengen:
omstreeks 23O hectaren
Beste KleigToiuleii,
gelegen in den XOORD-POLDER
(Poltier J JU.)
Amsterdam, 17 Jlei 1878.
De Directiei
JITTA, President.
(1434) M. F. DE MONC11Y, Secretaris.
Ken ervaren Boekhouder en 'Correspondent in de
moderne talen, op een Handelskantoor alhier ge
mploj-eerd, zag zich gaarne op een dergelijk Kantoor
verplaatst, liefst waar hy tot 's namiddags 4 óf uur
werkzaam kan zyn. l>e beste referentiën staan ten
dienste. Brieven franco, onder lett. R. O., aan het
Advertentie-Bureau ELLEIDIAN, HARMS & Co.,
Rokin 2. ? " (H35)
Een fatsoenlijk gehuwd Persoon, die in staat is de
beste informatiën te verschaffen, wenscht hij eene
Sociëteit hier of elders, te wórden overgeplaatst als
ZETKASTELEIN, of wel de Buffetten voor eigen reke
ning te exploiteeren. Zijne vrouw kan in de Zaak
behulpzaam zijn. Brieven, met opgaaf van conditiën,
?worden franco ingewacht onder letter A., h« de
Boekhandelaar M. SCHOOSEVELD & XOON,
Beursutraat 2, Amsterdam. . .(1436)
Tegen primo Juli a. s. bestaat in de Frov. Utrecht
op een aangenaam Dorp a d Vecht, dicht by het
station, gelegenheid voor l of meer personen, tot
KOST, INWONING enz., zeer geschikt voor Zomer- en
Wlnterverblijf, tegen billijke conditiüii, te bevragen
met franco brieven onder Letter W. V. by
B. C. LEPPER & 200N, Boekhandelaars Rokin,
Amsterdam. (1437)
In eene ruime -winstgevende en «olide uak, wordt
op zeer voordeèlige conditiën. verlangd eej> COMMAN
DITAIR VENNOOT; die een kapitaal van 6 a 8 mille
kan aanbrengen. Brieven franco, onder letters C. F.,
böde Boekhandelaars M. SCHOONEVELÜ& ZOON,
Beuwstraat 2, Alhier. (1438)
9IEID
Door trouwen der tegenwoordige meid wordt ge
vraagd te Amsterdam, eene DIENSTBODE als meid
alleen, goed kunnende koken, P. G. liefst boven de
'25 jaar oud. Brieven franco Letter Z. hij de Boek
handelaars SCHELTEMA & HOLKEMA
UeursBtraat, 12.
De Amsterdaiiisclie
VOORSCHOTBANK
ONTVANGT GELDES i\ DEPOSITO THANS TEGEN
VERGOEDING VAN 3 pOt. (1440)
II. A.
FABRIEK en HAOAZIJMT
VAN (1-W1)
PASSEMEVTERIÉV.
Hleuweiidljk til. Aui»*erd«iii.
Prijs-faranl van WIJNEN
der meest gezochte merken,
Rootte Bordeaux Wijnen.
'Bordeaux
?Medoc
*
*St."Estè'pne .....
Madame Bourgade.
'St. Julien
Pommies Agassac Ludon
Villeuc. Chat. de Cantem
Léoville
Chüteau Margaux ....
Gr. Vin Gruau la Rose .
Anker. Flescli.
f 26.?f O.(15
311.?0.75
,
34.» 36.
; 40.
44.
. 56.
. 6(J.
71-
%.,155.
lt.85
a.iM)
O.i>5
l .._._
1.40
1.60
1.70
2.40
4.
Bordeaux Wijnen.
Graves Sauternes blanc
Haut Sauterues blanc
.... ? 44.?f 1.10
SO.-
2.Hongaarsclie Wjjn.
*0fener ......./ 40.?f 1.
Bonrg-og-ne Tijnen.
*Maconnais Thorins.
Bourgogne Pomard
Chablis blanc . . . .
Volnay
Bourgogne Chambertin
r Roman
.Hermitage Rouge. .
. .
.
78.? 0.0»
1.30
: i*
i2r>.?,
7Ü.
1.00
Rijn- en Moezel wijnen.
*Giesenheimer
*flpchheim«r ......
*Liebfraurailch . . . . .
Kauenthalerberg . . .
Brauneuberger Mosel
*Zeltiuger . . . . . . . .
Geïmporteerde Havana Sigaren
94. Xeidscliestraat liU de Heereii^raclit.
/ 3i).- f O.W
4H_ 1.20
Ni.- j. 1.40
P 76.- ; 1.ÜO
B 40.-
1.45.- . 1.10
Zoete "Witte
*Bergerac .
?Muscaat Frontigflan
* , Lunel
Anker, Flest-h.
. f 44.?/ 1.10
. 00.- 1.50
. 80.- ,
2.Ilfversc
*Madera ....
*Dry Jladeira.
'Gold Sherry .
?Port » Port roode
, superieur
* oude .
* « witte.
*Spannsche wqn . .
*^Ialaga . . .
BU]
. f 40.- f
1.. 54.- i.as
. GO.- 1.50
80.?, 2.
54.?1.25
(«.?. 1.05
. 80.-
2.. 100.?r 2.50
. 00.-
2.. 100.?2.50
54.- , 1.25
. 54.- 1.25
Champagne Wijnen.
Corte d'or. . . .
Vin Royal. ...
'*Anbertin & Co.
*Av Mousseux . .
*Sillcry......
?VeuyèCliccjuot .
*Louis Roederer.
Moët & Chandou
Cognac ,
Fksen.
f 1.75
2.25
2.75
i, 3.25
- 4.25
,4.25
f 3.25 n , 4.25
/ 1.50
2.'iO
Onder de pryzen s berekend de accijns, (het anker
ii 4* Messenen), terwijl de levering geschiedt (franco
huis) door geheel Nederland.
De met * vermelde Artikelen zy'n ook bij enkele
halve flesschen, voor de juiste helft verkrijg
baar, behalve de Champagne Wijnen, dié? 0.25
per 2 2 fl. hooger berekend.
Meer gedeta lieerde Prijs-Courant op aanvrage gratis en franco verkrijg
baar aan het Hoofd-Depot: Oude Turfmarkt 14 te Amsterdam., (U42)
J. M V L L E R,
(1443)
?üJE AJLJLfA.J¥C^9 te PARIJ S.
Naamlooze Vennootschap ter verzekering op het leren.
Waarborgfonds Frs. 5,407,709.03. Maatschappelijk Kapitaal Frs. 4,000,000.?.
\ï. J. BOliliEE^ Hoofd- Aiceut voor Vedcrlaiul,
aso.
Verzekeringea van kapitalen bij overlijden, op bepaalden termijn. Gemengde en dotale
Vcrzekekeringen, Lijfrenten, enz.
50 pCt. Aandeel in de winst wordt geassureerden uitgekeerd, waardoor yerzekerlngen
tevens eene Celdbelesrslns «Uu. ,
Tarieven, Prospectussen en inli^ntiugpn gratis verkingbavir bij deu Hoold-Ageut en do rleeren
J. MAX VAN HÜLSTELN, Bloemgracht en C. KOQY Azn., Rozengracht 35, te Amitenlam. (1441)
Vennootschap voor
ONÜE ! l'l-: KlItMV
CJBMENTW.VUKN ou STOOMTUASFAIMIHK.
108 '.^route Wttteiibiirgerstraiit, Amsterdam,
Fabriek vau alle soorten vuu C'euiCliitvareii, ton gebruike VHU Aannemer*,
(ifuieeutebcstureu eu Particulieren. LUnuVl iu prima qunliteitcn Portland C'oineut eu
TrttS^ zooals door hniir aau Jf voorutttimste Staats eu Particuliere werken worden geleverd.
Prijzen op aanvraag: verkiesbaar. Uelanghcbbeiiileii worden tut een bezoek der
Fabriek uitgeuoodigd. t1*16)
De grootste ftlagaxjjncn van (Ii47>
MA l! W UI A SCHOORSTEEN*!ANT ELS
b.-viudi-i< «irh: Ainrterdaui Blouayracht 77. Hottcrditili Hinaelani 1. Siljmfneo SnyJiritreat 426.
Al deze MsgaiyiKB iiju ttMil» ruim voorzien v»u SCMOOnHTKKXlIAXTKEiJI vem-hilleud i» kleur en «tgl.
C. 4' JF. CO»fs, Fabrikanten.
Bekroond AHMTKBDAM 18OG. PARUS Me». ARNHEM 1880. rUILADKLPHIA !«>?.
Aan de Steenhouwerij van D. WEEGEWIJS, Rapenburg 43 te Amsièrdam worden bg alle
HARDSTEEN- en MARMER-WERKEN,
ook voortdurend vervaardigd:
MARMEREN SCHOORSTEENMANTELS.
Een groot welingericht MAGAZIJN is daarvan steeds ruim gesorteerd; alsmede MARMEREN
MEUBELBLADEN. Alle» net eu solide bewerkt, tegen zeer billijke prijzen. (1448)
FKAXStllE LEVENSVERZEKERING MAATSCHAPPIJ TG PARIJN.
Waarborgt Mfottdertltlertteu Jfltlltoen Francs.
(MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL: 4,000,000 FRS.
RESERVE FONDS: 81,204,630.90 FES. PBKMIË: 78,118,618.90 FRS.)
De Verzekerden deelen Jaarlijks mede In de winsten.
Resultaten van de verdeellnf
berekend over het bedrag van nlle jaarlijks gestorte preuiien.
Verzekeringen vuur liet leven.
Dienst 1876 .................. B.?pCt.
Vau 1963?1996, gemiddeld. 3.49 »
Gemengde Verzekeringen.
Dienst 1S7G 3.5O pCt,
Van 1963?1»»6, gemiddeld. 4.19 >
JLiJfrettten lot de tneettl voordeetlge fremlè'tt.
\adere inlichtingen worden verstrekt door den Hoofdagent te Amsterdam den Heer
J. C. M. J. K\EGT, Prinsengracht 931 evi door den Inspecteur den Heer Ed. BUKCKHARDT,
te Rotterdam, Wijnstraat N". 103.
Derde Jaargang.
(Abonnement per 12 maanden / 4.)
Redacteur en Uitgever.
Deze Lijst verschijnt op den
Istcn van elke maand en bevat
een op«rnaf van TE KOOP AAN
GEBODEN en GEVRAAGDE
Macnineriën,Landbouwwerktuigen
Materialen en diverse andere
Voorwerpen. Opgaven en
Advertentiën worden vóór den Stoten
ingewacht. (1400)
Van S< hai( k & \
TVÏl?
H Ui
(1453)
en G U O S on en DETAIL
Kagazljn van Thee.
VAÏVEEM «fe C°.9
Amsterdam, Damrak over de Beurs, 00.
Ijveren CHINESCHE TIIEE in alle bekende soor
ten van af de goedkoopste tot de allerfijnste, en
Gros en «n Detail. Prijscouranten gratis. (1451)
INSTRUMENTMAKERS. (1452)
Warmoesstmat, 153, by de Pupcnbrugstceg,
JüflSTERDAJI
vervaardigen alle soorten:
BREVKBAN1IEW
?' . ' ? en .
Orthopaedisclie Instrumenten,
zooals: Beenbeugels, Hacliincs tegen
UuggegraatsvèrkrommingeD, Kunslarmen, Kunslbeeneo, enz.
THE SlffClEB MAHflJFAeTrRIIG C% NBW-YQRK.
Grootste Naai-Machinenfabriek der wereld,
die door haar initiatief eene altreniéeiie PrijsrernUndering van alle KAAMACHIKES bewerkte, veroorlooft zich het Publiek imar Fabrikaat
beleefdelijk aan te bevelen. __^ _ _ _ ? ? '? ? _ : ? .?
De chte Qrigineele SIXGEB HfAAI-MACHIHfES zij" door het onpartijdige oordeel van
mér dan twee Klillioen KoopeFS en het toekennen van mér . 'dan 14O hoogste
bekrooningen erkend als de voortreffelijkste Maai-Macliincs, zoowel voor
Familie-, als Handwcrkersgeliruik.
Iedere ecllte Origlneele Sinter Machine draagt het nevenstaande fabrieksmerk; zonder
dit merk is géne Jlïaclilne cclit.
Prijs al naar uitvoering. Wekelijksche afbetalingen van af ? 1.?zonder pnjsverhooging.
Sedert 1850' toen J. M. SINGER de EERBTB PHAUTIKCHE WAAI.HA,CHI»B vervaardigde, wier voortreffelykheid den
(rrondslae fieleed heeft voor do tegenwoordige Sezochtlicid onzer Jfachinés, hebben würuateloos aan hare meerderis vo^ftaktheid Rewei;kt
teïde >oduCtie van on, Fabrikaa? tot eene hoogte georganiseerd, DIE TOT OP HET OOOEHBLIK NOG DOOR NIET l EN
XCÜRBENTEN IN AMERIKA IS BEEEIKT GEWOItDEN. In onze Fabrieken te ElteaMhvort, N. V., kunnen gemakkelijk
(d nd) ^mpCla^ gemaakt werden, terwQl onze Fabrieken te &U8*» (Schotland) -ongeveer COO per daB leveren kunnen.
beti-etóen w(| uit onze uitgebreide Factorijen te South Bend (Indiana) al het daartoe noodige houtwerk. W« kuwien dus Beru8t zeggen:
NIEMAND KAN ZOO GOEDKOOP LEVEREN AIS WIJ,
hetzij dan dat hij een Fabrikaat verkoopt, dat, in grondstof eu zorgrvaldl&e bewerking MISDER DEUUDZAA3I is.
Tevens bevelen wij ons steeds ruim gesorteerde MAGAZIJN van Mfochinedeclcn, «Taalden, ZUdC,
en MacIllneplIC beleefdelijk aan.
JTel Generaal Jtepót voor het Koningrijk der nredertanden:
25 Halvmlraal, 23. AMSTERDAM. 25 Kaherstraat, 2S.
nX7FR GROOTSTE
?
(1306)
(1445)
11. A uisterdani,
Van PETROLEUM HANG- en TAFELLAMPEN,
PETROLEÜM-KOOKMACHINES, waarvoor wordt ingestaan,
goed of terug. Verder KOPER, BLIK, IJZER en DAK
WERK, en vele Huishoudelijke Artikelen, alles tot
veel verminderde pryzen, by' .
A. C, KRAAN.
LKIDSCHESTRAAT No. 37, naast het
KLEEDERMAGAZIJN No. 39. (1454)
TROMP & C°.
SpecialHett In
ONYERVALSCHTE WIJNEN,
Wg bevelen ons aan bij ieder, die prijs stelt op
goeden, zuiveren Wijn,
Proeven worden geleverd zonder verplichting.tot
bestellen. (1455)
Onze Pry'9-Courant ia voor een ieder verkrijgbaar.
AMSTERDAM, Keizersgracht bij de Leliegraent.
EILERMAN.HARMS&C0.
KANTOOR-RoKiN 2. FABKIE^SPUISTRAAT 218.
AMSTERDAM.
Stoom- Boek- en Steendrukkerij.
1000 NOTA'S met firmabedrnkt van af f 3.
1000 REKENINGEN M »
»»«*»?1000 KWITANTIËN *
.,,,*.1000 MEMORAXBUMS « ».
?U grootere hoeveelheden «attmerhelUk
In prlj.. (1456)
FABEIEK en MAGAZIJN van
KIHIJJvV
Pinceiiez, lorgnetten, enz.
. van uf de minste tot de fijnste,soorten, (l-fó")
Specialileil in Zon-Brillen en Zon-Pinccnez.
Alles tot coaeurrccrende prljzco.
«r. JST. xciifiinT,
GEZICIITKUNDIGE BRILLEXMAKER,
Wijile Kapelstëcff l, bij lief Rokin.
.\'. B. By niet voldoening kunnen de Brillen ge
ruild worden. Reparativn worden direct uitgevoerd.
Stovmdrnkltcrij Elkrmaa, Harmi & Co. Am«t«rdam,
BIJVOEGSEL behoorende bij DE AMSTERDAMMER van 2 Juni 1878.
LETTI:RKC\IM;
Jtf. tic Redacteur.
Sta my toe in uw bluii 't ««n uu mider te
omtrent het boek van ilttn heur vttn Huntun »Uutl,
eigendom en l'uinilic." Du bulungrijklivid doi- zukeu
die ia dit werk besproken worden, liuveiml dv denk
beelden in de voorrede neergelegd, geven mij de
hoop, dat uy vuur de volgende regelen «en plaatsje
zult over hebben.
Mr. vau Houten treedt up als hervormer, omdut
hij voelt dat er iets hapert as u het guiis liunatig,
maatschappelijk >tu huiselijk leve,u onzer tyiigeuooten.
Er is zedeubeder', er is armoede die verwildert, weelde
die ontzenuwt, er nijn -«breken in unze immtsclmppy
die actief beatreden moeten wurdeu. Om iille
volksklaüSén tot dicu goeden strijd op te wekken heeft
hy zijn opstellen doen herdrukken, onder deu titel
van Goil, eigendom en fumilii: Die titel i» mei talent
gekozen. Wij Nederlanders stellen VHM oud s prijs up
onzen godsdienst, ons geld en mine familie; ula iemand
over deze dingen schrijft, heeft hij kun- dat zijn boek
gekocht wordt en.... gelezen.
Het is wuar, dat de heer van Houten het wuord
God" liever vermijdt, omdat het aanleiding geeft
tot begripsverwarring en a:in den uicnsch-Uo>l der
joodsch-christelijke kerkleer doet denken (pag. '2.),
maar op deu titel prijkt het niet te min. Mocht het
daar de lieden een weinig in de war brengen, het
boek is er voor, om hen weer in lint rechte spoor
terug te voeren.
Maar dit in het vourbijgitiui. l>e lieer vuil Houteu
wilde al sinds «enigen lijd de gebrrkmi onzer maat
schappij ne:iet' liestrijdeu. Vu n daar ijii artikelen in
de Gids en ik Vniyi-n ilts li/tls, muur hij ondervond
tegenwerking. Zijn denkbeelden uver het huwelijk en
de sekueele moraal vooral, wei-den door velen niet met
ingenomenheid begroet. Hij voelde, al 'werd er juist
zoo bizonder veel niet tegen hem getchreveii, dut er een
macht tegenover hem staat, die niet zoo heel
jfemakkelijk te overwinnen i». Hot schijnt dat hij zich
heeft afgevraagd: Wat is het toch dat uouveltn uit
het volk, zoovele beschaafde en uninti^e ineu~chcn
ook, afkeerij; maakt vui. mijne riitioiieeie adviezen ;
waarom trekken ij den IIÜUH op als /.ij hooien van
mijn sexueele moranl eu vau mijn voorstellen in zake
.de echtscheiding V" Toen is het hem in de gediic-hte
gekomen dat het christendom wel de bnoze macht
kou wezen, die het volk onvatbaar maakte voor v.iju
invloed en ontoegankelijk voor zijn raad. Hij moet
dus dat christendom onder handen nemen.
Dat hy dit plan heeft willen uitvoeren Kouder van
het christendom eu de gt'^ehiedciiiti van dien gods
dienst een degelijke studie te hebben gemankt, i= de
oorzaak van de schromelijke lie^ripsvcrwunin^. die
er in de heele inleiding van dit boek beerseht.
Het is ol' hij een lijst gemaakt heeft van allerlei
gevoelens en woorden, gebruiken en misbruikt u die
voor christelijk doorgaan. Hij kwam misschien in een
school waar vrij slecht onderwijs gegeven werd,
't was toevallig een christelijk na'ionale. Hij hooide
zeer verwaand en zeer verwurd reilelieeitn over het
wezen Ciuds, enz., enz. De sprekers waren leden van
een christelijke jongeliugsvereeniijiiiK. Hij heelt een
lied gelezen of een bgbeltext hooren aanhalen, waiii'in
tan wereld verachting en heimwee imtir den hemel
sprake was, Dnt lied en die spreuk gingen toch
door voor echt christelijk. Hij heelt slecht gebeten
e» de keukenmeid hnd positief christelijke beginselen.
Geen wonder dat die lijst, waarop alle wat chris
telijk heet vermeld wordt, een vrij zonderling denk
beeld geeft van het christendom.
En toch, eene dergelijke lijst bestaat in de verbeel
ding van den heer van Houten, hij noemt het uu
eens de joodsch-cliristelyke kerkleer (pag. '2.), dan
weer de traditioneele kerkleer (pag. 3), ook de chris
telijke kerkleer of eenvoudig de kerkleer, het
christel\jk geloof, de christelijke beginselen, het christelijk
systeem en de christelijke moraal (pag. 7 eii K).
Een enkele maal geeft hu aanleiding tot het ver
moeden, dat het christel i k systeem" als n geheel
pok naar zijne meeuing ver te zoeken of dat hét in
twee deelen gesplitst is: Cathegismus en Syllabus.
Men beerijpt dat het christelijk systeem of de
ehriste.hjke kerkleer zoo als men 't noemen wilt, voor iets
zeer veiderfelijks moet gehouden worden, Alle heil
wordt gewacht van het ongeloof aan de kerkleer.
Dat ongeloof toch heeft een strekking (pag. U) en
wel deze: de lijdzaamheid te verminderen en de po
gingen om een mensonwaardig levenslot te verwerven
krachtiger témaken. Niet onaardig zoo'n ongeloof
met een strekking en zulk eeu levenslot dat menson
waardig" is!
Enfin, de cenigszius welwillende lezer begrijpt wat
de auteur bedoelt.
De christelijke kerkleer houdt de menigte te rus
tig (pag. 7) door verheerlijking der lijdende"-deug
den niet alleen, maar ook door beroep op Ymenschen
egoïsme. Zy toch leert de menseden aan een eeuwig
voortleven gelooven, eu als daar nog maar wat hoog
moed bij komt of een vast vertrouwen op goddelijke
genade of priesterlijke toezegging, dau begroet de
geloovige met blijdschap een vroegen dood.
: De christelijke leer smankt lijdelijk tegenover ge
breken in de inrichting van. .staat en maatschappij,
omdat de christelijke moraal duarin leert. zien. en
? eerbiedigen het uitvloeisel van Gods wil of van den
wil der door God gestelde machten.
Ook is voor genoemde moraal (NB.) niet verschrik
kelijk wat men in staat en maatschappij gebrekkig
noemt. Het egésme, dat zijn bevrediging uitstelt tot
na den dood, stelt zich tevreden met f«n elleudigen
toestand in dit leven (pag. 9).
Er zal geen eind komen aan dezen treurigen toe
stand, vóór dat het ongeloof aan de kerkleer alge
meen wordt, dat ongeloof met die nuttige strekking,
want dan treedt de heer van Houten drukt zich
figuurlijk uit de verwachting van een door inspan
ning, bereikbaar aardsch parady's in de plaats der
door lijden bereikbare hemelsche fata morgana.
Ik wil hier niet optreden 8.U verdediger van de
christelyke kerkleer of van het christelijk systeem,
want die leer en dat systeem zyn mij niet bekend.
Wel weet ik dat meer dan ne kerk beproefd beeft
«ene beschrijving van het Christendom te geven in
; den vorm van een stelsel en n geheel van leerstel
lingen te doen beschouwen als het christendom, maar
de deugden en de gebreken dier stelsels aan te toouen
zou meer ruimte vorderen dan dit blad mij kan af
staan. Ik ken ook wel eëu Christendom, dat de smart
verheerlijkt, mits die met waardigheid gedragen en
uit plichtsbesef aanvaard wordt, dat voor wanhoop
Wft behoed en de deu-.'d leerde beoefenen op aarde
met toewijding en vreugde, zonder dat er van egoïsme
iprake waa; «en Christendom, dat tegenover bet
tyrannieke egoïsme den eisen deed hooren: heb alle
fflenschen lief en vergeldt geen kwaad met kwaad;
?en Christendom, dat niet transigeert met het
zedebederf en de wanorde niet kan reglementeeren, dat
>olmakiBg eischt en op dien eiach niet laat afdingen
als tle uieiiscliBii eeu kleiuu tninaacl.it) voorslaan ; ik
ken ec.u christendom dat het ideale handhaaft in
deze plalto wereld, maar dat christeudom ia hoven
alle aanvullen verheven.
Wie het aanvalt ondervindt dat hij met «eu macht
te doen heeft, waarvan misschien allerlei zotte be
schrijvingen te geven ijn, maar waartegen UIHII niet
opgewassen ia, aangezien he.t ten innigste is
suuienLtuweveu met 's ineii-chen zedelykeu natuur.
liet is ook uiet nooilig voor het christendom op
te treden tegenover deu heer vau Houten, want al
ware het waar dat dn christelijke moraal de lijdende
deugden" verheerlykt en egoïstische verwachtingen
kweekt van een zalig leven 11:1 deu dood, de droevige
gevolgen vau hè; christelijk systeem /.ijn liergeiin te
bespeuren in o»/.e maatschappij, liet dogmatisme vau
het nuttige ongeloof" heeft den «uteur de spoken
zyuer vorbeelihug voor wezens vau \levsch eu bloed
doen aanzien. 01' waar heelt hy de uitzonderingen
daurgulateu -de christenen ontmoet, diekouilbleven
bij. het aanschouwen van de gebreken en de ellende
hu .111-1- 'ijdgcnooteii, omdat zij uiücnilen te moeten
dulden en dragen wat uu eenmaal over heu beschikt
wiisV Wiiav vond hy de mcuscheii, die met al het
gezag der ki*rk vau zelfmoord moesten teruggehouden
worden, omdat zy zoo naar deu Hemel verlangden.
Hier bij ons te Amsterdam up de beurs, op strant,
iu huis, merk ik gedurig dut er veel egoïstische ver
wachtingen gukuH.-tiTil worden, maar die hebben al
leen b.-trekking op het leven aan deze. zijde vau het
graf, eu z»o men jaren va-u oorlog, epidemie, eu
hougersnoml als gunstige juveu beschouwt, di*.u haligt
die beschouwing u et samen met het dn i.-fclijk systeem,
maar met de overweging, dat eeu gelukkig speculant
in zulke jaren sums meer verdient dau ooit. (let is
waar dut zich van t ij l tot lijd iemand voor den kop
schiet, maar als ik wel onderricht l,en. is het verlan
gen n:i!U' den hemel zelden of nooit het motief. J)e
ongelukkigen, die er toe kwHinen, hadden wwooiilyk
te. veel aiui hviutte egoïstische ver',vae-htiuyeu voor
dit ieveii toc-Kgeven, KOU kwamen ze tot «chclmerij
eu toen de schcliucrij tor armoe en openbare schuilde
leidde, mankten ij eeu eind aan hun leven.
Waarlijk, uls het ongeloof van Mi. van llouti-n de
strekking heelt om lu:t egoïsme te overwinnen dut
Haar den Hemel ziet en een a luier aan te kweeken
ditl iiiiiir de a.irde kijkt, dan behoeft hij dat
otigelooi llit't te piediki-u; wij hebben egoïsten genoeg
op de wereld die zich voor niets anders inspannen
dau. voor het bereiken van het uardsche paradijs
en vau hemelsche fata morgana in hot aller- uiius-t
geen last h, bbeu..
MissciuVii heeft Mr. van Houten de egoïsten die
den Hciuel zoeken iu dou Haag leereu kennen, meer
bcpaa'd iu do Tweede Kamer, 't kan zijn. maar hier
/.uekeu wij m»1*, alle wel^e/.iudoo. .<lie df ijebrckeli
der inantschappy actief bestrijden willen naar een
tegenwicht tegen het gewone onchristelijke egiiï-iiie,
dat van den ineusch-(ïod der joodsch-chiistelijke
kerkleer niets afweet, noch zich om den hemel
bekoiumerl, maaralleen het gelil aanbidt. Dat egoïsme
kweekt dobbelaars en bank roet ie.rs, hoog- en huig
geplaatste schurken, die de pi sf ziju iler Maatschappij.
Daarin», als ik Mr. vun Houten t-pink, zou ik
hem zeggen: Mijnheer, als HIJ d*1 gebreken der maat
schappij actief bestrijden wilt, dan zal lul i-lirift-liik
Slt^t'-fiH u niet.'hii>ib>|-i'li d.uo' e«'HK ij-üf».1 bt-vol-tb" ing
vuil hetiieUchgeziiidbeid, \i\aar als gij de tweespalt
tujsclieu de aangeleerde moraal en ile gewoonten
des levens [waarin gij den oorsprong vindt van het
zedcnbederf (p.'ijf. 3)] wijt opheffen, door een moraal
t« prediken die y.ekere. gewoonten des levens bij vvij/.e
vau transactie, aanvaardt, dau zal ln'l Chrixtenduiu
u vruesely'k hiiidcreu!'' Dut hoop ik althans.
H.'
.
Te Herlyu is eeu bundel Vlaanische liederen
ververschenen, getiteld: ^Joiigelitigsliefde,'1 muziek van
Frans vau der Stukken, tekst naar Heine, Ilauicrliiig.
de lii Montagiie en (^oopniivu.
Nieuwe uitgaven:
M. Hoon. Aclit liederen vmir uiiiHneitkoor. e her- i
zieno druk. , j
Cd. liuskcu Huet, I,Utfruri&vlit: (niidifiëit. Nieuwe i
reek*. :i dln. ? ' ' i
Mat lulde Lammere, De vrntiw in ftct Intis en in \
df. nutntm-hapiiff. Kaar het Iloogduitsch. ? j
Maleia, I/n n na.
Melati van Java, Fentnml. Een roman. 2 dln.
J. L. Nauwens, Anfief-rpsrli? FoUinlei'en, iu tiórellen,
liederen eii tafereeltjes geschetst.
W. N. I'eijpers. J'iiul eu Virginiii. N'aar. het ver
haal vau lieruarditi de Saiiit-Pieire. Met. platen, naai
de teekeuingeu vau ,1. I), . tirootveld. (Ui blz. en
8 platen).
Ur. van Rtfckevorsel,,7?)??'«?«« uit Insulindc.
en
iiicdcdeellii^cii.
Iu 1870 bedroeg de bevolking der strafgevangeiii*soii,
bij afwissel ng opgenomen, 2149, aanwezig op uit".
December lODO; der huizen van verzekering, by afwis
seling S4ÓÓ, uit. December .1180; id. van arrest, bij
afwisseling, 7287. uit. December 181; id. van bewaring,
bij afwisseling 2(i,052, uit. December 150; totaal, bij
afwisseling -13,938, aanwezig uit. December 3367.
De bevolking der strafgevangeniasen, zoowel bij
afwisseling als op uit. December 1886, vertoont de
minia over <le jongste vijf jaren; bij de oudste
categorieeu is de bevolking of statiounair of toeer. De
cyfers voor de huizen van bewaring leveren de maxima
over do jongste vijf jaren op. Onder de bevolking
dier buizen zyn echter de doortrekkende ge
vangenen begrepen, die in 1S7H 2iiO(i beliepen. Daar
de passanten in elk huis waar zij zich bevonden zijn
ingeschreven, eu dus herhaaldelijk in de .statistiek
voorkomen, dient hierop te worden gelet.
De bevolking der gevangenissen op uit. December
was iets hooger dan in 1875, doch lage.r dan in de
jaren 1872-74.
De verblijl'dagen der gevangenen, bij afwisseling
opgenomen, bedroegen 1,195.203, zijnde liet minimum
Over de jongste vijfjaren, waarvan het maximum iu
1873 voorkwam, te weten 1|300,75S dagen. Van 1872
tot 1875 is het gemiddeld getal verblijfdiigen l.Üx.üUj,
.Zoodat het cijfer van 1876 duar nog met 53, IW be
neden blijkt. ,
De gemiddelde bevolking waa naar het (retal
verblijfdaguu, in alle cateporiën van gevangenissen te
zamen, iu 1876 3J12, het mini um over die vijl'jaren
waarvan, het maximum in 1873 3f>'.t3 bcilroesr. In de
gevangenissen eiiz. was het getal vreemdelingen in
1876 weder hooger dan in de vorige jaren, liet beliep
toen 700 tegen 630 in 1874; iu l£7f> was hut :i!»l> en
in 1872 zelfs maar 357.
Naar geslachten, telde men iu de gevangenissen:
39,184 mannen en 4754 vrouwen; totaal 43,'J38, zynde
dos «en getal van 12.1 vrouwen op 100
In 1*72 was die verhouding lü.7 vrouwen op l'*'
mannen.
Gehuwden telde men Mui, ongehuwden 11,1-5,
weduwnaars 7111 «n weduwe» -3^.
Wat den leeftijd aangaat, wsren er in I's7t> beneden
du 10 jaren 2:}, van JU- 13 L'W. vnn 13?ItJ 54<S van
Iti?IK 730, van 1«- JU UTö, van 20- '2t> 3H51, vun
ar» -3» -Jtsi,-), van Jli-Iir) 2a-l3, van 3D?40 11)27, vun
411-0(1 2KK van 5U~ O 1&7Ö, boven de W> jaren t!74.
Het f-etal jeu^dixeii beneden lu' jaren in l^ii was
83f, zijnde hut tninimuin UUT de jongste vijfjaren;
liet um.xiinuni kwam voor in lt*7l, nuniel. llü. Op
honderd gevangenen kwamen »uor 4. 65" jeugdigen be
neden Ui j.iar, in 1«74 WHS dit fi.lW.
l'e K'e'ondheiJsloe.tund was in 187li gunstig iu
vergelijking met du vier vorige jaren. Kens of
meernnilfii ziek waren in l^U geweest JNKi, niet ziek
geweest 10,(KIO ; verhouding der zieken tot hen die
niet ziek geweest zijn als l tot "j.37. In 1>73 was dit
1.43.
Dn sterfte was 17 of O.-'Upt'l. der bevolking, zijnde
ongtlUdti^er dun in de drie voui^aan<le juivu, maar
gelijk aan de sterfteverh.'Uding van Is72. Er kwamen
in l>7t> acht ztllmoordeu voor, zijnde meer dim in de
vorige jaren.
Kr deden zich 13 gnvalU-u van krankzinnigheid
voor, zijnde ook meer dun ii de vorige jaren.
liet getal kinderen, in 1S7Ümet de moeders in de
gevangenissen opgenomen of daarin geboren, bedroeg
20'i' te zamen. zijnde het geringst bedrag over de
vijf jaren.
Het gelul der erimineele gevangenen beliep in
lt<7li "it)4, dat der correct io"eelen J2G1Ü: liet eerste
cijfer is het {Jeringste o\er de vijfjaren, |
Het «etui recidivisten is over l"7t) lager dnn over i
de vier voorafgaande jaren. De verhouding tot de be- >
volkiu<r der straff;evai)^'enissen, huizen vau verzeke
ring en huizen van arrest was over 1S7Ü22. 7 pL't. j
en over 1*72- -7"> gemiddeld 25.2 p(.'t. . '
liet cijfer der cellulair recidivisten was óver 1*71! '
2* lager dan over 1S7">, doch hooger dan over l
1W72-7I. !
Het getul militaire 'gcvungeiicn beliep in If<7liln23, '
terwijl 111> gevuugunen dezer catef-orie gedurende
1"7:> uanuvzig waren.
Wat '<et ondei w ijs betreft, in ]%7lj- konden 1W2 '?
hij hunne opneming lezen en schrijven en 111*4 noch i
bet eeu noch bei ander. Op 100 gevangenen kou
den bij hunne aankomst niet lezen en .schrijven, in
l?7li 27>(i: de verhouding over 1--72 7,j wus 2ti."i2. '
Ue unkomstcn van 1S7G rijn óiifjiinstif; iu dit
oj>zicht in veruc'lijkÏH'j met vorige jaren. i
\ an de .iiJl.i gevangenen, tot het onderwijs toege- i
laten, konden 27:!-- bij htm ont^hig of hef einde van l
het jaar goed leze» en ichrijven. Deze verhouding '.
is niet gunstig in vergelijking mét die vnn de twee ;
voorgaande jaren, welke W;:s: in 1*7."> "iiiSl 277'*, i
t-n in I.^TI :>':<:',?-2^:',. ??
In de gesamcniykt' bibliotheken der uevangeuissen <?
telde men uit. Dee. l*7ü1 1.4»ti nummers, zijnde ruim
dui/e.lul meel- dun in het jaar te vuren.
l'it een staüt betretliMide i!e ko'teu van onderhoud
iler i;t'vaiii:<>üeii in l-7ii l.l.jkt ilnt dir gosamenlijk ?
'heblieii beüra.'jeii /'!>1J,117. ijmle bet miiiimiiii over
de jonu'-te vijt .inreii: In-i i!ia.\iihnm was in 1>72 te ?
we'cti /' 1.21.-.u:«l
In IK.I gf>Miin.niijk Urdia^: voor l--1?!» is 'nejrepon.
voor geliouwen, fn mobilair eelic «om van /' 2lu.ri2li. :
voor personeel /-'li.'i.li)^, voor onderbond der
gcvangenfii en sclióonln.udcn dei' lokalen / 217.'.H!'.
vetliclniii},' /' ."ill..">71, verwarming ? 32.!1!!'.
l'it eene lierekeiiing ten -lotto van <le inleiding
tot deze statistiek blijkt, dat elke verblyida",' aan
onderhoud en onkosten in l>7o'. te staan kwam :
o], / U.72-. ;
In. het jaar 1870 is het getal der cellen met (if
vermeerderd: iu rtl <le gevangenissen te zamelt 'telde
men iu dat jaar i:!2li celen tegen 1240 in l.->72.
whrijft ons uit Winkel: ':
Sinds cenigen tijd heeft onze gemeente het voor
recht eon 'k'ein doch merkwaardig stukje der l'arijsche
tentoonstelling te herbergen. Men zou zich bedriegen,
indien men meende een kunstrijke etalage of keurige
vitrine met kostbaarheden ie y.ullon aanschouwen:
de expositie is alles behalve sierlijk maar vi>or het
oog van een kenner ten der prachtigste in haar
soort en vertegenwoordigt een niet onbelangrijke
geldsvvaarde.
Xy bestaat in veertien runderen van de allerbeste
soort, echt holl.indsc!i vee, die ten volle beantwoor
den dan de eiseben, die daaraan mogen irestehl .wor
den. Ken driejarige stier van zeldzame grootte en
voort relfel ijken lichaamsl.ouw. drie cenjiirige, reeds
goed ontwikkelde stieren en tien beste koeien vormen
de collectie, /onder in een beschrijving van dit vee j
te. treden willen wij allo.en maar ten bewijiic van zijn i
deugdelijkheid vermelden dat het slanilmek-vee is, j
d. W. 7., ingeschreven op het N'ederlandsch ruiidvee- i
stamboek, waarin bet niet kan worden opgenomen
dan na nauwkeurig onderzoek van deskundigen, n
dat het ihiarna nog een* aan een gestreng onderzoek
vau andere deskundigen i§ondervvorpeti geworden
vóór het waardig gekeurd werd de elite van de Hol- ]
Irtndsc'lu' koeheesfon te Parijs te vortegeiivvoordigen.
Deze expositie is ondernomen dóór ceinjre- particu
liere personen die het vee aangekocht hebben eu
door den verkoop in Frankrijk eenige winst hoopcii
te behalen, althans de kosten goed te maken. De
cventuuele sehi'lu js gedekt door do uitgifte, van
imndeelen in ecu waarborgfonds. Op het oogenblik stnut
dit vee opgestald in de Mo'lelboenicrij alhier, waar
het met veel zorgen verpleegd wordt. Kinnen weinige
dagen za) het naar zijn bcstemminirsplaats getran
porteenl wordeiu Den "uien Juni toch vertrekt vnn
Amsterdam een extra trein, die nl het vee, dat door
particulieren of maatschappijen uit Nederland ten-.
toongesteld wordt, met de begeleiders zal vervoeren,
Deze trein neeint ook hè' voeder .mede waaraan dc/e
dieren in deu laatst eu tijd gewoon ge.wecst xijn.
Wy ?rekenóii op de instemming onzer lezers
wnnneur wy onze ingi-nonieiilieid met deze expe.ditii' be
tuigen eu haar liet beste succes toeweiischen. Holland
zou niet vertegeuwoonligd zijn t< r teutoon-telling
als zy'n wijdberoeimle veestapel daar ont.lirnk!
Ken te Londen wonend oostenrijksch werkt
nigkiindige, Kunstiidter genaamd, boeit eeu stuui machine
uitgevoiuieu, waiu-door het mogelijk wordt het groot
ste. schjp in UO of 70 xckondon om te wenden, li w. z.
het een geheel tegenovergestelde richting to geven.
Hy gelegenheid van een pioeltoi'hi, die. onlangs op
de Tlieem» plaats buil. is de deugdelijkheid der nieuwe
inrichting ten volle gebl ken. Kiinstadler zul zijn
machine aan twee der grootste engel-clie
ooiloi,'scln-jpen aanbipngen.
De bekende fronscho romanscbrüvor Klie ertliet,
heeft di'üer dagen ccn boekje in het licht gegeven,
herinneringen bpvattoiido !""> M^irTf' ^gk.ende fin
beroemde pej-.-.olieii, mee^l nmnuen vun de [jern, niet
wie 1>Ügedurende ssyii langdurige til s-chitterende
letterkuudige loupbnuu in uaiiruking is gukmouit.
uuraun ontleeueii wy bet volgende:
?**? % aderuiuortler.
Mêry, de Kee»tigo verteller, gjnjj eens dineeven by
een deftige familie iu Jen Knubourg St. Ueriuuin.
Hy wnn zeer gezocht, gelijk ineii weet, en de inee.st
ariatukratisohu ftnloiis «tonden voor lieui open. Hy
kwam jn-eciei op het Ijejjualdt- uur eu de meeete
^a^tbl) met hem. Keu erhter liet ich wacbteu. Ken
kwartier, een half uur ging vuorby en de achterblij
ver vi'i'selieen niet.
't Is ultyd on voorzichtig om zicb te luteli wnchteii
up een dim'-, want.... niaar zeer zelden worden de
goede eigenschappen vun den afwezige door du wach
tenden opgeteld. 31cn .??toiid in het salon rondom deu
haard, liet gebrek kwijnde «n enkele hoiigerigeu
en oni;edu)digen onderdrukten uiet moeite bet
geeuwen de armen, zij geeuwden van huneer!
Anderen kuuagden tot tijdverdrijf uan den gast, die
uiei kwam, gelijk men dat meer ziet gebeuren. On
der de luutsli'i) was giaut 11..., de beer des huized,
uiet d« milist veitooi-iide: lnj was onuitputtelyk in't
geven van allerlei minder liefelijke namen aan den
achterblijver.
Nu vr»i die acht tri .lij ver eeu uruute myuheer, die
boog iu aanzien atuml, eji aan wieii de een of andere
boo« echo vroeu; ol Iaat die woorden wel eens zoa
kunnen oveibiengeu.
l)e Gravin was dan ook voUtl ekt niet 'up haar
gemak. Zy wiit uiet hue zij haar echtgenoot tot zwijgen
Ijrengeii eu de ongeduldige gasten bevredigen uu.
In haar angst keek zij Méry nan met een lilik, die
schoen te zeggen; -Ilt-lp mij toch'."
Ku Méry begreeu haar: hij si oud op en tegen den
schoorsteenmantel leunend, zei hy op zijn aaugeuauiéu
goedhartigeu toon tot den heer des huizes:
Gij hebt groot gelyk. waarde graai', dat gij een
hekrl hebt aan Liien.-thcii die niet op hun tijd jassen.
Ik hen het geheel met u eeus. LuMer maar eens:
Keüigeu ty'd geleden hi-gon de afzondering, waarin
ik leefde,, mij te vervelen, e» ik gevoelde behoefte
aan eeu vertrouwden vriend. Ik de>-lde dit aan mijue
kennissen mede, en men zei: »Méiy is een goede
vent, hij heeft nog al eens kaartje- voor de cumedie
til i;uede finalen." eulin, er deden zich kandidaten op.
Ouder die a.-piranten w;iien er twee, die ui ij
byzoiider geschikt voorkwamen, een bruine en eeu blonde.
Ik verzucht heli om op een bepaalden dag l'ij mij te
komen. Zij vembénen uok. eu >ia lu-n in mijn mooiste
fauteuils gezet, eu vau tuiju allerlijuste sigaren
gepreseuteerd te hebbeu, zei ik:
Mijne Ileereu, de vrien<Uchaj> is eeu fcc.-tlaar
goed: uien moet er niet te kwi-tis; mee 'zijn, waut
zij verliest haai1 waarde, als zij verdeeld woi-dt over
zoo velen. Ik heb den wcnsch uitgesproken oA
een vriend te hebben, maar ik verlang er geen
twee, eu ik moet tusM'hfn u beiden kiezen. Maar
\ilor ik die keus dne, is het van het allergrootste
.behing, dat ik u beiden in den grond leer kennen.
Ieder van u zal wel n fout hebben, die onze
vriendK'luip oiitnuitflijk xuu Huiken. Eeu nicn>ch is uiet
volmaakt en 't kan heel wel mogelijk zijn. dat het
geluek, waai van gij u zei ven zult beschuldigen
volstrekt geen ernstige hinderpaal tu^scheu ons is. Ik
verzoek u dus vriendelijk om uw gpwtfeu nauw
keurig te onderzoeken eu uiij mede te deelen wat
uw overheei>cheud gebrek i^. Verbergt gij liet voor
mij. dan ontdek ik het toch over eeu paar dagen
eu dun zon 't niiUXi' naaiigeuaamlicdeu tu*»ch'eu ous
geven.... Verkoelde vriendschap wordt heel licht
hevige vyaiidscliap.... IJespareu wij elkander dat
veidiiet.... Wees opiccüt jegetis mij... Gij, bruint', hegiu,
ik luiiter.
Toen mijne toespraak geëindigd was, ging ik op deu
middelsten fauteuil zitten eu stak ook eeu sigaar aan
l>e bruine scheen, heel ernstig ua te deuken.
-Op luiju wuord, inijuheer Méry," sprak hij einde
lijk, hoc ik ook zoek, ik kan geen enkele ondeugd
ontdekken.... Waarlijk, ik wou maar dat ik mij zelf
van 't een of ander kou beschuldigen., maai' ik weet
niets."
Kom, kom. zei ik', al heeft men gceu oiideusden
of gebreken, men beeft tot-hal licht I>PH lustige eigen
schap, iets belachelijk»-.... eu iets beiui'hplijk* is dik
wijls nog omli\ig«lij er dau' een wt'/.fiily'ki' ondeugd.
Uut spreek ik niet tegen.... maar ik heb nu een- ,
niaiil uiets te biechten zelfs iiit-ts belachelijks. Maar,
wacht eens: al< ik dau vuUtrekt een onvolmaaktheid
bedeivkcu moet. tuaur 't is zoo'u kifiuijjlii'id.. . .\
_Xc;j- het toch maar". '
.\Vclnii dtttl, .tiiyiilici-r Mi'ry. hoewel ik zoo zacht
ben al- ec-u lam, maak ik mij toch n.isschiiM! wol reus
eeu beetje gauw bons. . .. diifti^ /.ell's. U.j de minste
logeiKpraak word ik toornig;, ii opgewondeu; ik
bedoel volsireki gceu kwaad, maar weet d;iti n.et
zoo recht meer wat ik doe. liij voorbeeld: mijn vader
eii ik kveffeu ootis woorden, ik weet niet meel' waar
over, maar 't wa- een kleinigheid. Mijn vader
sprak mij tpgrii, eu daar i-r juist een mes op tafel
Ing, gaf ik er .hem eeu stcok mcc, waardoor, hij op
de plaats dood bleet'....
lliit speet mij geducht, wiüit zoo had ik liet
volstrekt uiet bedoeld Ik herhaal liet, ik ben zucht
als ecu lam, cu die kleine aanvallen uitgezonderd, is
er gceu gelijkmatiger eu gemakkelijker karakter'te
bedcukeu dan het mijnt1."
..-?','Ik had kalm en zwijgend tpegeluisterd".
Heel goed, Mijnheer, y.ei ik: is dat alles V"
Dat i< ull«s; zoo aU gij /.iet was het d« moeite
uiet waard om gr van te sproken...."
Ik keerde lüij tot deu blotulë".
rXu is 't uw beur', zei ik.
Wilt mij aangaat, mijnheer Méry,"' aiitwot'irddc de
blonde, is liet' 111 deu voUteii zin des woords waar.
dat ik .geen ondeugd, geen gebrek oi belachelijke
eigenschap wc<'t op te imcmcn.... Ik heb papa uiet
gedood'. vervolgde, hij met 01-11 schuiii>chcii blik op
deu bruine; ik bvu gceu diiftkop, geen tw:istzoekcr
eu zou .een waar vriend voor u kunnen zijn, ...
lte."t mogelijk; maar aU gij u /elven nauwgezet
onderzoekt v.ult gij ook wt'l >le cc» til'uiii.lrre kleinig
heid ontdekken.... U ij zult toch niet beweren d.it
ge vulinaakt zijt ?"
Eu waainui nii'I.V-... Mpnr 't is waar. ik bedcuk
mij ilaai-,... Min-chivit xoii de een ol' :uidvr het eon
fout kunnen iioeim-ii dat ik ltyd niijn invitatics eu
afsprtikeii verbeet, of vi't'l later kom ilau uien mij
gcwachi had. \\r., ik by'v. heloolil hi-lj 0111 tegi'ti twaalf
uiir ci'Ki-'UM t ? zijn kom ik er meest pa- 1<v;fiv
vier.... iit.i ik k.nu. l lat geluvli aan' >ti[nti.'id heeft
mij v\vl eens oiiiiaiigcnaanthi-dcli '.e/.oigd;
in'.iai-aangiv.ieii ik er alici-n -z<-ll la-t van ln-li, rii u\fiigiiis
voui koiiiend, lu-li-elil i-n jifdieiistiji l.vii,....
Ik stuud op." ? .
_Is dut ullp«, niijnliPi'r V" vic"g ik IM>L' iTiiiüii.nl,
Dat is allis, tu zoo al.- gy ziet, ln-1 heelt ui't Ie
beduide»
Ik riep niet luiden s'em:
?/'? kien ik» VdiltriHfiordrr.'"
In het salon van Graaf X. weiden de laatje woor
deu met hartelijk gehtcli begroet.
Oj> hetzelfde ougeublik traH de luiig verwachte
binnen uu veroni schuldigde zich zuo goed mogelijk;
weldra werden de vleugeldeuren geopend eu de
jjasteii aan tafel geiioudigd. Du tiraviu nam den ariu
vau Méry.
Hartelijk duuk," sprak zij zavhtkeiis.
Men had het gerucht verspreid dat Koningin Vic
toria, na sedert 1« jaren geeiie openi bezocht te
hebben, nu I'alti zou guaii hooren. 1-it is uiet ge
beurd: toch schijnt het dat de I.oiideiischi».
preutschheid aan de gewezen uianjui-e de Caux hare mis
stappen vergeeft, althans iederen avond als zij met
Xiciilini optreedt, is di: ' >|.era overvol. De
I.ondonsche sea^on heelt dit jaar ook Krelka tierater, Alhani,
: Irebelli en Minnie Hauck ie hr.;>ivu : Fauie eu Lucea
zyii te Weenen, Nilssou in Stockholm, eu l'arijs wacht
op vieemdelingeii eu geeft ze wat het heeft.
De Italiaausche consul te Aden, die gich tegen
woordig in Km upa bevindt, is in onderhandeling over
het vornieu cel r Maatschappij, die iu Schoa eeu
streek land uaiikoupen en er eeue Italiaa'usche kolonie
zou willen stichten, met het duel om nieuwe handels
betrekkingen tusscheu Italiëen Ceutraal-Afrika aan
, te knoopen. De bekende Afriku-reiziger. Carlo Piaggin
uit Lukka. bereidt zich voor tot l;en nieuw< u tocht
1 naar de Keerkringslandcn. Het i- reeds zijn vierde
reis; tot uu toe heeft hy voori.ainirlijk Abyssinie
1 eu Soudan bezocht.
In de voor drie jaar gestichte Kweekschool voor
Onderwijzeressen te Metz. heeft onlangs hel eerste
t'indexaiuen plaats ^eliad. en werd aan twin.jg
kweekelniu'eli het diploma uitgeri'ikt. [Je jiieuwe orjani-ntie
waardoor het mei-jcs-oliderwij. mVt meer uitsluitend
aan de geestelijke zustei s blijft ,,\e] gebi'eu. begint
| dus reeds uocde vruchten tu dragen.
(reavJitf Heer ftuhuieur.'
In uw notumer vuu /undaur 12 Mei 1.1. behandelt
gij naa:' aanlei.iing van liet Verslag ^;lll de Avond
school voor Viihuts.-eiieti ile kwe-iie 'Utieu' d< u leer
plicht. Uudt gij u iiiei-;o.' bepaald, ik zou iu allp
opziehièti met u meegaan. Het i eeu sciüiude voor onze
natie, dat er zoo velen gevoudcn worden, rlie of iu
het geheel aeeu onderwijs genieten of er 0|> /.'PO onregel
matige wy'ze gebruik vau ulalieu, dat zij bijna even
goed hadden ge.taau de school 'niet te bezoeken, om
dan later, do'.r zich voor het vorkrij.'tii vuil onderwijs
aan te nieldeu een aanklacht tegen hunue ouders (of
den Staat!-) in te dienen. - Kr is echter een zaak
omtrent welke ik met u iu opinie verschil. Gij wilt,
ook als de leerplicht nier iu de uu-uwe wet op het
Lager onderwijs wordt opgenomen, hm die dit hebben
verzuimd, reeds op K a IC'jarigen leeftijd in staat stel
len : in te halen wat zij hebben verzuimd. Dit /ou
uu een zeer verkeerde maatregel zijn. De Commissie
van Destuur vau de Avondschool kwam van haar
plan, dit te dop», terusr. omdat er zich te weinig aan
meldden om er een afzonderlijke school v<ior ti'openen.
en.begreep df minder ernstig" jongens eu mei-jes
niet met de ouderen iu dezeltde klassen te moeten
plaatsen. Om eeu atulere reden moet ik di; be~luir
toejuichen. Wat toch ou gebeuren al? jouwens eu
niei-jes vau 14 iïló jarcu tos een dergelijke <^:hool
worden tocgelatpni' De oudere ziniut1!! hen tioi,' vroe
ger dau uu viin.'fle school uonieii er op rekt-ueiulc. d.it
zij later de geleden schade konden inhalen. [let
schoolverzuim zoii worden in de hand gewerkt.
Wij mogen dankbaar zijn. dat de (Jouiuüssieaau hair
plan geen gevolg heeft g'igeveu; maar zo den eroiis
zeker tegen mo-tcn verzetten., zoo van
rejieei-ing-.wege tot het oprichten van dergelijke scholen «i'rd
overgegaan.
Wordt, wat wij met uWenschen. maar vooreerst
niet verwachten. <k' leerplicht in de Wet op het L. O.
opgenomen, erkent de staat dat hij zich aan schan
delijk verzuim heelt schuldig .gemaakt, dau zeker is
het ook zijn plicht zooveel mogelijk goud te maken,
wat hij hoeft verwaarloosd eu ook vojr jongens en
muisje- avondscholen te.openen. V<ior di. u tijd moet
de staat en zelfs de philaiitropie zich wachten bet
verki'ü.ïttu vau Lager onderwijs voor oudereu ZJO heel
gemakkelijk te maken.
Of . het niet .zaak ziju zon meer scholen.aU de be
sprokene op te richten in i'eii s:ad als Amsterdam,
wiuir zoovele duizenden .roiiiiloopen, die niet of nauwe
lijks le/cn eu schrijven kunnen':' Voor eetiige jdreu,
uuar ik: ini'iMi iu deu winti1!1 '7l>?'77 is door de Com
missie <U' proef genomen, eu op de Schans bij de
Raampbort een tweede gclcgeuheid geopcivi. Hoe
gunsti-' de plaats ook sche<rii. de opkoiu-t wu* niet
voldoende om de ','röotere ui-gaven te recht\aardigcu.
zoqd.it de proef uiet. werd herhaald. Of h-t nu beter
zou gaan V Mis-chicii; l Je nuo'düaki'lükheid vau het
beslaan der inrichting is hcweiifti. reu van Studsweg
kan zckei, zoo do reg.'ering dit ouderwy' uiet geheel ?
op'zich wil tiemeii de proef in ecu ander deel vau de
stad worden herhaald., '/.e r.uu veel geld kosten:.
maar de liowyzeu ziju er, hut geld zou goed beslced z\ju.
Uw be-iendig lezer. B.
i'ok na de lexiiig van bovpiistaaiideu brief, welke
totoiH hv'dwezeu, ecr.~t heden geplaatst, kan wórden,
vinden, wij gi'cu roden 'wat wij schreven terug te trek
ken. Ook Zoolang de Stunt };t'eii leerplicht voorschrijft,
zouden wij het goedkeuren, wanneer hij althans dun
jongelieden* die tot bc.->i>f vau deu ongelukkigeu toe
stand, waarin /-.ij vet ke^r'-n, gekoiiieu ziju, de
gek'iienhcid ojeude huu Schade iu te halen. Wij «prakeu
iu oiis stuk nii'l vau l.lj:ii i.4on. die kunnen nog op
de schoolbanken bij .tic. kimlen-n pl.uttg iiem.-n, doch
van eeu aantal jongelingen beneden den leefiijd
vau l" jaar.'1 u Ij zoud.e.i. het ecu veikeerd begiü-el
aeh(ei). voor ijr/e. geen -HVond^Hiool 'op te lichien,
alleen omdat mui vret-t. (lai de ou.lers hi.-||
kiuderi'ii limi liiig-tfel'iiu'i-r/i'diiri-uili' ih* ki tlc-rj-ir-u
aau 't.iiU'li'i'w'tjx ..i..itiekl;eii /.ulli-ii. l- ucrkehik d.it
gevaar /."» grimt;' Nu i,.-.'h lu>u ieu ile o :veiB liilhueu
huu ki'O'ist i i,>l van de se!io.,| teiuC'. i.lii.iat. zy
ilrnken; d;i' he.t-l.itvr ni.ir de :ivoii.i-c ooi vocn
vi*l«ii*Jselieia k.iu gaan. ma.ir ceuv.iU'.li :,oi'.:dat zijonvcischillig
zy'u. liet gê'si! \:!ii niet.'tuide-»-wegenen xo:i .in-udoor
niet aniime-rïtr'ijk vci'yroo1 «órdi-u,- cu iiiCtii;ecn
j die uu .als >uitvu."t*iie' er uiet to«* k *n l«-hiitcn
i ,t«r sch,.ol'' ti- ^iii.u. y...u het . l- j"- p'l.ing nov' wiN
1 li-n tln'eli, gel.'iiveii wij. Dan tocli i- de leeltijd nog
niet /.ui ; een kiach' igi'-<ioi/aak v.m ViU-che -chaamle,
'.'' en nienigiMiiiil M>\i. Ki.in.tli' Vfriiitimni- nog kt-
111:11di'v vi-i-stoiiu t. Waarlijk, hue gt'iii.iltkciykvr men
K'etverkrijüiii van .tunleinij- <"iir ii(.' \i l wwiii !? imlfli
i maakt, hoe «'.-r en In,e uu ei, zi.i ir L"- mik MUI /.ui
len maken. Doi-h wij /.yu let een- m-i ili n i;r.ich en
: ><hl-yvei'. «Heen Leerplicht behoort vnoi 't vennlg
i een einde te maken aau Ucu M'han klijkcji toe=luud,
waarin ou» huid te dé/cu opzicbtc terlu-tit.