Historisch Archief 1877-1940
Prima IB vine GEM-OLIE per feta f 1.20. BEURT J.
C°, VAKTRaAT l MUM, il KOLONIALE
ga steeds voort met het fabriceereu vim zuiver bewerkt JHetttcHfHiMtar tot do volgende prijzen: Diadeem» f *.&O. SdtOfM'lecMett f ****> en dito *?'** ff-&O, ecu aiulff/talf el»
AfHterrlecM f -t.&0, Haar«C/teittinff vnn «t f 9.&O* Gtattde Holten van -Jf>?£0 CVf*«* per stuk, Prtttltett van ai ? J?Daarbjj zjjn al mijno Haarwerken «ff ?><>*? en «lirermettfftl.
zoodat men buitengewoon goedkoop kan koopun. Luat u dus greu vlechk-u iu de hand atoppou die opgevuld z^jn met «fllt hoOfil of trOffCM of met CMtte/efch Mfattr of'yeiferftt) zoodat uw geld ounnt besteed
jvordt. Kom, en overtuig u eii laat myue Haarwerken onderzoeken, dat is het beste bewys.
Bediende gevraagd. (17341 UEd. Dw. Dr. EUWJESTE AMDitfESSJKïV, Fabrikant iu zuiver onrermeugd Mensclienliaar, Coiffeur, Amsterdam.
GEELS & C°.
Warmoestraat 9*, Amsterdam.
(1687) AFSLAG,
Beste JAVA-KOFFIJ. 62i,2 et. per l * kilog
Fjjne zwarte geurige THEE ii ? L?en /1.25
Witte SUIKER ii 32!, ct. ,per l., kilog.
tfpfdt dagelijks gehoord en bezorgd aan liuis.
VEILING
IX
DE ZWAAN.
VAN VLIJMEN & HEDKEXSFELDT en verdere
Makelaars, zullen op Dinsdag 13 Augustus 1878 en
volgende dagen, in bovengemeld Lokaal, aan (Jen
Singel bii de Palcisstraat 2~>1, ten overstaan van den
Notaris 'S. DE HAAN, verkoopen: Onderscheidene
KOSTBAARHEDEN, diverse Meubilaire Goederen en
verderen goed onderhonden INBOEDEL, waarbij die
van vijlen den Heer
W. TER REEHORST.
De Catalogus is in tijda te bekomen.
Gewone kyddagen. (.1724)
AMTERDAMSCHE
KANAAL-MAATSCHAPPIJ.
Buitengewone
\LGEMEE\E VERGADERING
De Directie heeft de eer HH. Aandeelhouders uit
te noodigen tot het honden eener Buitengewone
Aljemeene Vergadering, op VRIJDAG 19 J U LIJ e. k., des
namiddags ten S1'^ ure,'in het lokaal Ollion, Singel
460, alhier.
Punt van behandeling.
Goedkeuring eener met de Ministers van Water
staat, Handel en Nijverheid en van Financiën,
ter voldoening aan de Wet van 24 December
1877 (Stbl No. 307), gesloten overeenkomst tot
uitstel van de terugbetaling der door den Staat
aan de Maatschappij ter leen verstrekte pelden,
ten bedrage van vy't-en-een-half Millioen Gulden.
Da bewijzen van toegang tot bovengenoemde
Vercadering zullen te verkrijgen zijn ten kantore der
Maatschappij op 15 en 16 Jnly e. k., v.in des mor
gens 10 tot des namiddags 2 ure, en wel:
a. voor Houders van Aandeelen op naam aan
hen zelven of aan iemand door ben schriftelijk
tot de afhaling gemagtigd;
l>- voor Houders van Aandeelen aan toonder tegen
tijdelijke nederlegging dier stukken, waarvoor
bewys van ontvangst zal worden uitgereikt.
Formulieren van volmagt zijn te verkrygen ten
Kantore der Maatschappij op 5 Jnly e. k. en vol
gende dagen.
Zy moeten aldaar behoorlijk ingevuld worden in
geleverd, uiterlyk op 17 Juin.e. k.
Eindelijk wordt herinnerd dat alleen
stemgeregtigde Aandeelhouders als gemagtigden worden toe
gelaten.
Amsterdam, 18 Junfl 1.97S.
De Directie, (1682)
JITTA. President.
M. F. DE MONCHY. Secretaris.
OPEMURE VERIIÜBlflü.
De MakelaftïS. W. VAN ROUENDAL zal, op
lnandaff 3> AugaMns 1B7H, ten IO ure des
voormiddag?, in het lokaal de BraKkc Grond, te Am
sterdam, ten overstaan van den Notaris D. VAN DIJK.
voor den ty'd van vijf jaren, VEHHtREüi
&& Perceeleii uitmuntend beste
KLEIGRONDEN,
«e mamen groot
896 HECTAREN 53 AREN 70 CEXTIAREX,
gelegen in den NOORDPOLDER, aan het NOORDZEE
KANAAL, gemeente Amsterdam.
De Notitiën dezer Verhuring, alsmede een kaartje
der aanwy'zing en van. de verdeeling der perceelen
en combinatien, zullen van af den Sösten Juli e. k.
te verkrygen zy'n ten kantore_yan bovengenoemden
Makelaar, Prinsengracht Xo. 475, alwaar verdere in
lichtingen t« verkrijgen zullen zijn.
De Voorwaarden der Verhuring zullen acht dagen
voor de Verhuring, dea voormiddag, ter inzage: lie
gen ten kantore van den Kotaria D. VAN DIJK,
Keizersgracht, Sp. 195». i
De gunstige ligging dezer gronden en derzelver
voortreffelijke hoedanigheid maken óók dezelve bij
zonder geschikt tot oprichting van NVarmoesiederyen.
De Perceelen zullen by' tijds zy'n afgebakend efl
aanwyzing zal. worden gegeven op 31 Juli, l, 2 en
3 Augustus e. k., des voormiddag! van 10 tot 12 ure
en des namiddags van 3 tot 6 ure. (1635)
AI. Grftiihat, in Effecten.
; belast zich met d«n In- en verkoop van
Binnenen Böitenlandsche EFFECTEN, tegen den
koen van den dag.
CERTIFICATEN
voor de laatste trekking der
OOSTENRIJKI 8CHE 1830 STAATSLOTERIJ verkoopen wij
/" 12. .
Kantoor: Spuistraat by' de Paleisstraat, 184,
Amsterdam. ' ?
Hendriks en Van Steenbergen,
INSTRUMENTMAKERS. (1701)
Warmoesstraat, 153, bij de Papeabrngsteeg,
vervaardigen alle goorten:
BK
Ortliopaedisclic Instrumenten,
zooals: Beenbengels, Machines tegen Ruggcgraats
«rkrommiogen, Kooslarraen, Kunstbeden, enz.
S toom- Ververij
VA.»
WINKEL & C°.
Bromrersjcrncht I»U de Korte Priiisengrnrht.
By'zonder aanbevolen voor het a renovt verven
van Xgden Oamet Cottnmer.
Door deze bewerking bly'fl de Zyde souple, behoudt
haren natuurlijken glans en is niet minder dan nieuw.
Ze wordt ge vet M in alle modekleuren en echt
Lyonach Zwart.
Chemische Wasseherij
voor DAMES- en HEEREN-GARDEROBES
f o tuier l o» tor teen.
Spoedige aflevering Billijke Prijzen. (1731)
Deze heerlijke verfrissende drank uitsluitend verkrijgbaar in de
AMERIKAANSCHE MINERAAL-WATER INRICHTING
Spuistraat bij de Paleisstraat, onder het Verkooplokaal DE ZWAAN,
(1691)
De LAATSTE restanten van de 3 prachtige Artikelen ruimen wij op
No. 1.
voor slechts r 4.75 io plaats l I!UII.
De fraaiste, de groottte Atlat va» Xfderlaiiti, Provinciale Atla* va* lift
Komtmgrillt der Xfiterlaitdea, vervaardigd naar de groote Topograjpbiscbe Militaire Kaart
van het Ministerie van Oorlog en naar Schetsen der gemeenten, van P. H. WITKAMP, door
S. SMULDERS te 's Hage, Litb. van Z. M. den Koning. Prachtige gegraveerde kolossale Kaarten,
ter grootte van ca. GO by 80 Centimeter, met bijvoeging van uitvoerige statistieke opgaven, behel
zende : Grootte en bevolking der Gemeenten, onderscheiden oude verdeelingeu, Kiesdistricten, School
districten, Kerkelijke Gemeenten, Militiedistricten, Postkantoren, Telegraafkantoren, enz. enz. De
minste plaatsjes, gehuchten en kasteclen in de kleinste bycondcrhcrtc» lyn op deic praclitige Kaarten
zeer duideJyk aang«g(ren.
<üfi*fl« Heringa, .?iot-dt-#ft**mnHöJVaMdteoordeitAoeJt t-a« Stfderlatta,of Alphabetische
Opgave van de Gemeenten, Steden, vlekken, Dorpen, Gehuchten, Buurten, voorname Huizen of
Buitenplaatsen, bewoonde en onbewoonde Polders, enz., met de vermelding in welke provincie,
rechterlijk arrondissement, of kanton, en in welk hoofdkiesdistrict voor de benoeming der leden van
de Staten-Generaal of Provinciale Staten zy gelegen zijn; alsmede vermelding der afstanden van
alle steden onderling; van alle dorpen tot de nabyliffgende steden en van de gehuchten tot de
middelpunten der Gemeenten waartoe zij behooren; bevolking der gemeenten enz. enz. 36 dr uk van
dit l>ela»yr$k voor ieder onmisbaar boeit. .
Ken practttige haart van Mluropa in 9 Cromolithogr. bladen bew. door SMULDERS & Co.
Prijs dezer Kaart is ? -1.50.
lt'# n-tlten dei ?* B artiXele* bepaald tpofatg uitverkoop**, va» Oaar dn oitgelooHB*
Koopje i er fgn nog ntechtt weinig exfinpl. meer voorbanden, tjmed t* noodxatelglt.
t'am den Atla* alleen verkochten i-if in de* looit va* 14 dagen XSOO exemplaren a
f 9.OO- .tl* men een ro*ttvi**fl xendt a f 4.35, waarop vermeld ttaat jtff^jtS l, *
en S, aait (iiftir. K. en W. CnilEX, Jtagatgn van tïoeitkoope Boeten, te Arnhem,
morden alle 3 artikelen franco toegezonden naar alle oorden der n#Xf, (1688)
3.
Koffiehuis Restaurant
27. Groote Markt.. 27.
SGRAVENHAGE.
(1732)
Te;en de blliykste prijzen Dejennés, IMnés en Soopés verkrijgbaar.
Het reizend publiek wordt bijzonder bovengenoemd Café-Restanrant aanbevolen.
SPECIALITEIT l MANTELS.
47. Vijzelstraat, 47.
OPRUIMING.
Wegens het gevorderde Seizoen zullen de nog: voorradige
tot zeer veel verminderde prijzen worden
KHOOK JAWSSEHf.
UT. 21. VIJZELCtRACHT, W, «M.
OPRUIMING VOOR SPOTPRIJS
van de laatste JI JATJiXES en M.1XTKLS en verdere
Zomer-Artikelen.
(1733)
PORTWIJIV.
Direct geïmporteerd en van uitmuntende qttaliteit.
iu Klsteu van l* i Flessclieii a / 19.
of »lz
w«4«.met inbegrip van accyns, flesschen n kist, franco aan huis, te bekomen by
H. LETSCII, Binnenkant 4, te Amsterdam.
De lag^e prijzen z|jii de zaak niet,
maar <le «tiialitelt.
GEBREIDE KATOENEN KIHDERKOÜSEN MET UR6 BEEN.
(1693)
O. W. TOÜSCflUHIT «fc ZOOHT,
Heerengracht hoek Benlingslnis 391.
J. m II L L ER,
Uitschot Havana Sigaren a f 30.?per mille.?
94. lieldsebestraat »IJ de Heerengraclit. 94.
TM
MERKELBACH s tweeden Central Bazar,
27 LeUlschestraat^ bij de Keizersgracht, 27
eue Rroote Collectie Kinderspeeljfoederen, waaronder uitnemende Gereedschap-poozeh,
ook voor Llntzagertf. Voorts C'andelaüres, Siprenstellen, Rooktafels eu meerdere
lozeArtikelen, enz., enz.
\. KIJL
Fabriekanten van Geoliede en Patent
REGMGOEDEREN,
Magazijn van Gutla Percha Regenjassen, enz.
erna) Gelderschekade by het Kamperhoofd, 37, Amsterdam.
BRIHNKOLEN-BRIQFETTES.
LEVELT 4 SCHWIEP,
Steenkolen, Gascokes en Biimiettes.
AMSTERDAM?ROTTERDAM.
Het Algemeen Handelsblad schrijft iu dato l Mei het volgende:
Door het ontdekken van lagen Bruinkool boven Keulen, is uien thans in de gelegenheid ook hier te
lande deze in DuiUchland zeer verspreide brandstof, goedkoop aan te voeren. Zij wordt in den vorm van
Briquettes (koeken) geleverd en beeft het voordeel, dat zij zonder reuk, Bintels of roet tot. asch wordt,
gemakkelijk ontvlamt en als turfkolen gedoofd kan worden.
De Anisterdamsclie Courant schrijft ia dato 3Mei:
Wij vestigen de aandacht onzer lezers op eene hierachter voorkomende advertentie, betreffende de
bruinkolen-briquette'g, eene brandstof welke door hen die ze gebruikt hebben, bijzonder wordt geprezen.
Zij branden weg zonder reuk, sintels of roet, en laat eene fijne witte asch achter. Ook kan men er
dooi kolen van maken. Men probeere ze. ' '(1090)
Vrij in huis per 50 K. / .
? Af te halen . . » .90
KAKTOOIls noltin tj tle Olieslagersteeo D &9.
MACAZIJJV: JPriMJteMeilatul bijtte Gatgetwtraat W
Veiling van Houtwaren;
die gehouden zal worden ten overstaan van den
Deurwaarder J. S. STADIG, op Dinsdag, 23 Juli 1878,
in het Lokaal DE VE1WRNIGING,
Warmoesstraat by' de Papenbrugsteeg te AMSTERDAM, de»
namiddags ten n uur, bestaande uit:
25000 Wyburg Grene 3X7,2i'sX7. H'jXS, Vure li'sXll,
21/sXÖ. 'Vtx!>. 3X8X5.1X8. Sxö'/s. 3x(>. 2!fex«.
2Vax5V!. S4X5. 1x5. Ii'»x4"«.' 5/»x4i's.' Ix4"2.
U/3X4. 1x4.
8000Croonstadsche Vure3xll. 3X9. l'aXlO. UjXÏ).
1X11. 1X10. 1x9. 1.4x11. n*!),
5000 Vure Battlngplaten 1ste en 2de soort, alles in
diverse lengtes.
Boven de koopsom zullen geen opgelden of andere
kosten berekend worden. ?
Voor het bezorgen binnen Amsterdam of aan.
schapen wordt gezorgd tegen een bestaand tarief.
De veilingnotitiën zullen drie dagen voor den
verkoopdag te bekomen zijn ten kantore van F. P. DESMONS,
Haarlemmerdijk bij het Plein 182 te Amsterdam.
De houtwaren zün opgeslagen ann de Houthaven,
vak 13. ,'.,.. (1689)
L. VAN DEN BERG & Co.
Haissehliders en eenige machinale Zuiveraars
'
VAX
vóór GEBOtnVEN, SCHEPEN, enz., vereerd met
ver«chillende medailles, en gebrevetteerd door de
Paryseche Academie. '
Adm: O, lartflaartgradht 9,
Atntterdam.
Gelieve s. y. p. wel op . het adres ? te letten, om
zich voor bedrag en «chade te vrijwaren. (1707)
Geen Waiidgedierten meer?
H. J. \V. HAMERS,
Spuistraat 330,
G. VAN NIEUWKERK,
Meuwmnrkt No. 11, Amsterdam.
Sehoolstraat No. IC, Rotterdam.
Eenige totale nitroeiers van bovengenoemd insect
tegen f 10 per Kamer, door een accuraat middel, be
kroond met 12 Medailles, als: 1862 te Londen 2,
1867 te Parij» 2, 1868 te Parijs 3, 1868 te Havre 3,
?n 1873 te Weenen 2. (1708)
Werkende zonder iets te breken ofte beróhadigen.
Te ontbieden door het geheele «g*. >
machtnetjea met rerstelbure
Amarilsteeneo. By enjrros-afname ruim rabat.
C. E. HAGEDOORN,
AMSTERDAM,
«TABHOVDEtUHADB, VV a». (1706)
Stoom- Boek- en Steendrukkerij.
Papierhandel. (1721)
MINERAALWATER,
uit alle bekende Bronnen.
VUIX.IXO 18»». UG81)
Wed. O. A. BOOSEBOOM,
.^ m f tel, 14O, jtmtterdam*
SIMEL IIOEk kOWGSPLEI\,
Dag- en Avond-Brillen.
(1709)
Yan Schaick & C".
IN (1705)
TCT 17 l? '??
Mmm jEi JSl,
en GROS en en DÉTAIL
Egelantiersgracht, 11. Amsterdam.
WILLEN LEENDERS,
(17w in de Paleisstraat. 12.
Handelaar in Schilderijen,
Oleographiën en Staalgravures.
Stoomaraklcttij ELtERMAN, HARMS & Co. Anitiidiu.
dUVOEGSEL behoorende bij DE AMSTERDAMMER van 14 Juli 1878.
Stntlatlache en Industrleële
mededcellngen.
Doctor Saffray geeft, in een juut uitgekomen
hygieni»A werkje, de volgende oyïers omtrent de ver
spreiding der opwekkende middelen, van de eenvou
digste tot de meest verfijnde,
De kava, een gegiste drank op den InJinchen
Archipel, telt omstreeks 1,000,000 slachtoffer.
l)e koka, die de Indianen in Bolivia en Peru
Dauwen wordt donr omstreeks 10,000,000 personen
(tebruikt.
De maté, e<>u afkooksel, wordt in Hraziliëen de
Argentynsche republiek door 15.000,000 Iniiianen Be
dronken.
Daarna volgen de hetel by' de Maleier*. Hindoe*
en Chinezen, 160 millioen omstreeks,
de koffie evenzoo met 100 niillioeu,
de haschisch met 300 millioen,
de opium met 400 millioen,
de thee met 450 millioen, de Chineeaen en Japan
ners hieronder begrepen,
de alcohol met 600, en
de tabak, gerookt, gesnoven en gepruimd, met
»00 millioen slachtoffer!).
Het spreekt van zelf dat by'na al deze qjfers sseer
globaal genomen zyn, terwijl dezelfde bevolkingen
BOD» drie- en meermalen onder verschillende
oategoriin voorkomen.
Het gebruik van de koffie ia in Benige landen al
dus verdeeld: , 'fljaars.
Groot Britten.!* lü,'**" ton.
Nederland '10,1100 »
Duitschl., Rusland en Ooulzeelanden 0,0(l0 r
Frankrijk, Spanje, Italië, Turkije en
de Levant r.5,000
Vereenigde Staten 90.00(1
Canada, Australië. »\00»
Totaal 291,1)00 ton.
Het tabaksverbruik i J tegenwoordig ongeveer 275
millioeu kilo. De groepeering van al deze
stimulant«n bewy'st genoeg voor de conclusie die doctor Saffray
er «it trekken wil. Voor hem zijn koffie en thee,
opium, tabak en wijn slechts vormen vonr dezelfde
ongezonde gonietin?, en alle evenzeer af te keuren.
Kvenmin ronkcr als gastronoom, sohrijft hij niets
voor' dam water als drank en veroordeelt alle kunst
matige opwekking van levenskrachten. De hygiëne
in plaats van de geneeskunde i» zijne leus, zijn werkje
geert op iedere bladzijde wenken die door de
inaattil ze-r slecht worden opg.-volgd.
Op de Paryschc tentoonstelling bevindt zich een
reusachtige spiegel, de grootste, die ooit gemaakt
werd, want, hij heeft 27 Mtr. oppervlakte. Welk een
afstand ligt er tusschen zulk een kunstschool en de
kleine spiegel*, die Venetii1 in de 16e eeuw naar
Frankrijk zomi. G«d*remie vele jaren spraken de
wetten te Venetiëhet doodvonnis uit, over iederen
?werkman aan de glasblazerij te Slurano, die het ge
heim van bewerking verraden of verkoopen mocht,
ton dienste van het buit uland. Colbert, die deze in
dustrie in Fraiikryfc wilde invoeren, schreef in 1664
ann dun Bisschop van Bezien, Francöts de Bobzi,
gezant van Lodewijk XIV te Venetië, rtat hy een
zeker aantal glasblazen* moest doen oplichten en
naar Frankrijk zenden. De gezant, schreef aan den
minister dat zulk een daad hem zou blootstellen aan
't gevaar van in zee geworpen te worden. Ma»r Col
hert, die meer prijs sielcle op .de bedoelde werklieden
dan op M. de Hon/.i, hernieuwde zijn bevel, en het
gelukte den Bisschop om W werklieden naar Frank
ryk. te zenden. Xij werden te Parijs gevestigd ir een
oud klooster, daar waar nu de kazerne de Reuilty
staat on s>OO yutstond dn eerste koninklijke fabriek
ran glasruiten en spiegels. De spiegels van.de be
roemde spiegelgalery te Versnilles werden in 1673
daar vervaardigd. Later werd er nog een glasblazerij
opgericht by CherboUrg, en in ? 1693 bracht Louis
I.ucas de Ketrun, de uitvindei- van het glajgieten.de
inrichting, waarvivn hij Directeur was, naar
SaintOobain over. .
De prijs van de spiegelruiten is heel wat veranderd
sedert W$,\ toen konden «Heen groote heeren zich j
de weelde vnn spiegels veroorloven. In 1702 kostte i
«en ruit van l Mtr. vierkant lülivres; tegenwoor- J
<lig kost zulk een stuk ongeveer 40 frs, Ken mit van
4 Mtr. kostte in 1702 2700 u i!300 Kvres: tegenwoor
dig omstreeks 2~>0 frs. Nattiwlyk -worden hier glas- ,
ruiten, geen gefoeliede spiegelt bedoeld.
I)e uitvinder van den Thermometer. In onze
eeuw der uitvindingen kau het niet ongewenscht zijn,
om een* turug t« koinen, op cene uitvinding, die reeds
'JÜQ jaar oud was zonder dat men de naam van den uit
vinder met znkei hnid had kunnen vaststellen. Tuit heeft
bet nu kort geleden gedaan in zijn Geschiedenis van j
den Thermometer". Volgens hem is Galilei de eerste,
die een Thermometer en wel een lüchtthermometer
gemaakt heeft. Hij was oorspronkelijk bestemd tot
.het bepalen van de temperatuur bij zieken. Men heeft
helaas, dit krachtig hulpmiddel tot het erkennen van
allerlei ziekten, spoedig vergeten, tot men het in
on«en tyd weer als hoogst gewichtig heeft leercn
becchonweu. Thermometer» met eene in het glas ge
smolten vloeistof gevuld, werden het eerst vervaar*
digd onder de leidiug van Rinieri, die in het jaar
1647 stierf. Antinori vond in 1820 enkele van deze
Thermometers terug. Eerst in 1701 heeft Newton '
Vjoor geslagen, om het smelten van mntaalen het ko
ken van water tot grenspunten te stellen, liij het
bepalen ecner normaal temperatuur.
Het beroemde Roede Marmer, waarmede de Ro
meinen hun tempels versierden, is teruggevonden.
Een bewoner van Oran, hoofdstad der provincie van.
dien naam (het onde Mauritania der Romeinen)
Delmonte 'genaamd, die ook reeds den
doorschijnend»n onyx van Tekbalet gewaardeerd heeft, ontdekte
de ingestorte. steengroeven in bet Klebercrehergta.
HU verkreeg het recht van exploitatie «n liet steen
houwers uit. Italiëkomen. Verscheiden blokken van
dit' marmer, dat dezelfde onvergelijkelijk schoon
kleur heeft als dat der ouden, zullen, op de
Parij>che Tentoonstelling te zien zijn. Op het oogmiblik
*i|n in de Klebersche steengroeven groote zuilen
i» bewerking, dia het portaal der nieuwe kathedraal
'n Marht'ille zullen versieren. Belmonte heeft in
de«Ifde «treek ook rooskleurig marmer gevonden.
Steeds nog is het Pauperisme een* der grootste
kwesties, die de moderne maatschappij beroeren,
misschieu de grootste, daar wij baar vinden op den bo
dem vun ieder maatschappelijk onheil, met alles in
verband staande, uit iedere groote gebeurtenis eene
impulrio ten kwade of ten goede ontvangend; terwijl
de theorie haar tracht op to lossen, kan de praktijk
haar geen oogenblik laten rusten.
Staats-armverzorging, kerkelijke armverzorgiog, liefdadigheid van
particulieren; opeitchbaar recht of vrye gunst; ver
heffing van de onder&te lagen der maatscbapjiy' of
demoralisatie iu de hand werken; ziedaar zoovele
knoopou te ontwarren.
In Engeland, waar de Poor-Iaw volgens sommigen
uitstekend werkt, volgens anderen de meest schaam*
teloone demoralisatie en verkwisting ten nadeele van
de middelklassen in d« hand werkt, zoekt men steeds
naar nieuwe systemen. Een der laatste richtingen is
de bedeeling aan huis zooveel mogelijk te beperken
en alleen in de armengestichten ondersteuning to
geven. Dit systeem heeft, zoowel van officieele zijde,
als bij publiek en pers, warme voorstanders gevon
den, en waar het in prakty'k gebracht is, uitnemend»
resultaten opgeleverd.
In Duitschland echter is men naar een geheel te
genovergesteld principe te werk gegaan. De heer
Walter Edwards geeft een overzicht van zün onder
zoek naar het armwezen te Elberfeld en
eenigeandere steden, en kan zy'n bewondering niet onder
drukken over de goede resultaten die het oplevert.
De inrichting vnn het. Elberfetdsche stelsel is deze:
.Aa» het hoofd stunt een raad van toezicht, de
Artr enverwnltung, bestaande uit vier leden van den
gemeenteraad, vier burgers, den burgemeester als
voorzitter, en den chef van het departement: Arm
wezen, op wien de gnnsche administratie rust. De
leden treden om de drie jaar ttf en zy'n onmidcielijk
herkiesbaar.
De verpleging iu de stad wordt uitgeoefend door
18 districts-intpecteurs en 252 Armenpileger.
Deze betrekkingen zyn onbezoldigd, maar niet ge
heel eereposten, want men kan voor eereposten be
danken en voor deze niet. Ieder kiezer kan er toe
gekozen worden, wie zou weigeren baar aan te nemen
zonder wettige verontschuldiging, verliest zy'n kies
recht voor den gemeenteraad van 3 tot Ojaar, en be
taalt 121,'j tot 25 pCt. extra gemoentebelastiDg. Het
geval van weigering komt echter «iet voor. Men is
ook herkiesbaar, in personen hebhen reeds van 1853
tot 1878 deze betrekking waargenomen. Eens in de
veertien dngen vergaderen alle Armenpfleger uit een
district met hun inspecteurs en doen verslag van ieder
geval. Ieder heeft een bepaald aantal huizen voor
Eijne rekening en' altren door hem kan men bijstand
vragen. Hy' moet alles omtrent zijn cliënten weten,
en de wet legt aan alien die hulp vragen, de ver
plichting op, de meest volledige inlichtingen te geven.
In geen geval wordt bijstand heloofd voor meer dau
14 dagen; de armun mogen het niet komen halen,
men brengt het hun thuiv. Het gefal inspecteur» is
misschien wel wat overtulryk, gedurende li*7b. had
den zy door elkaar uiet meer dan 2i'j huisgezin te
gelijk onder hun opzicht.
In Engeland heeft soms een inspecteur eenige hon
derden gevallen tegelijk na te gaan; het is gemak
kelijk te begrijpen wat daar d« controle wordt.
Bijna alles wordt in (leid gegeven. De rerdeeling
is de volgende:
Mftrk. Pfenn.
Het hoofd des huisgezin 's weeks 3
Lle vrouw 2
Kiudéren boven de .*> jaar ieder 2
Van 10 tot l.r> l 80
Van 5 tot 10 l 30
Van l tot 5 l 10
lieneden het jaar ' O 80
12 Mark.
Een alleen wonend persoon ontvangt 3 mark
's weeks. Deze bedeeling, (l mark = GO ets.) is ta
melijk ruim, vooral daar het leven in Duitffcblaud
zoo goedkoop is.
De bedeelde die werken kan moet werk aannemen,
indien het hem wordt aangeboden; by weigering kan
zijn Armenpfleger ' hem laten gevangen zetten. Zoo
ook wanneer het bewezen is, dat hij door dronken
schap of spel het geld van bet huishouden heeft op
gemaakt en het alzoo tot bedeeling gebracht heeft.
De Duitsche wetten veroorloven zich op dit punt
zeer ingrijpende vryheden. Daarenboven verplichten
zij de bloedverwanten elkander by' te staan tot zeer
verren graad, tot overgrootvader, achterkleinkind,
schoonzoon, schoondochter en schoonouders, op straf
fen 'by de wet bepaald.
Elberfeld lieeft 85,000 inwoners. Niet. alle armen
worden te huis ondersteund. De stad heeft een
Obdach," dat in 1S75 110 personen huisvestte, 'en een
Arnienhnus" met 200 bewoners. Hierbij komen bet
vuefcluüa, bet vondcliugsgesticht, bet. hospitaal, het
idiotengesticlit on het hospitaal voor besmettelijke
ziekten, allen van studswege. Verder zeer vele ge
stichten voor oude lieden, meest van kerkelijken oor
sprong, en vrij van stadscontróie.
Wat Je staatscontrole betreft, laat het besluit vau
den Rgksdag van G Juli 1870 aan de gemeente eene
groote autonomie wat betreft het armwezen. Wel
besta»t er een wettig domicilie van onderstand, du8
een wettig erkend recht van den arme op ondersteu
ning, maar dit recht is zeer beperkt door de vrijheid
om den .bedeelde, die er misbruik van maakt, te
doen gevangenzetten. : ?
Hoewel de cijfers, die de lberfelsche erraenstatistiek
gedurende de laatste jaren .oplevert, niet zeer gunstig
zijn, en zelfs van 1873 tot 1877 voortdurend ry'zing
aantoonen, blijven ze toch nóg verre beneden die,
welke volgens de heer Edwards, de ngelache statistiek
aantoont. In Elberfeld werden' 2.4% van de bevol
king bedeeld, in Engeland 3.1%. De ijzing der cyfers
heeft daarenboven zeer bijzondere oorzaken. De achter
uitgang der ijzer* en weefn'ndustrie waaronder de
gansche Rijnstreek sedert eenige jaren gebukt gaat,
heeft hier ook sterk zijn invloed doen gevoelen. De
sociaal-democraten, die er hun hoofdkwartier héliben,
onderhouden wel gedeeltelijk bij werkstakingen hun
eigen armen, maar werken toch ook niet ten
.voordeele van de overigen. Deze vereenigingan bevor
deren daaienboven dronkenschap, luihedi en on
evenredige loonen, al welke oovzaken een terug
slag teweegbrengen op den gansenen werkmansstand
in de streken waar zq heersenen en het pauperisme
in de hand werken. Sedert den oorlog is deze stand
er nog niet weder bovenop gekomen.
Al deze. redeiien in annmcrking genomen is de boer
Edwards over het Elberfeldér stelsel zeer tevreden,
e» volgens hem is de volgorde der drie stelsels, wat
betreft het bevorderen vau pauporisme, hetwelk geen
enkele armenwet ontwaken kan, de volgende. Boven
aan staat het stehvl dat in Engeland thans veld
wint, waarbij de ondersteuning bijna geheel tot de
werkhuizen bepaald wordt: daarna volgt het
Elberfeldsche systeem, voor zoover het iu groote steden
toe te passen ia, (ElberWd telt 85,000, Harmen 90,000
inwoners); eindelijk geheel afkeurenswaardig is In't
systeem waarbij den arme doov een klein aantal ste
delijke beambten op zijne aanvrage hulp t'huis ver
leend wordt, waarbij i>n alle controle n alle aan
sporing tot werken on; breekt, en dat op zou groote
schaal in Engeland en in vele andere Innden wordt
in praktijk gebracht.
ALLERLEI
Te Weenen had dezer dageu eeue verkoop i ug by
opbod plaats, die onder de zonderlingste mag gere
kend worden. Het gold de inechulden van de be
ruchte Weenerbauk die gefailleerd is. Obligatiën van
20U,000 florijnen zijn toegewezen voor de sou) van
2 florijnen, en de kooper deed het misschien om het
mooie papier of de fraaie teekening. Onder de schul
denaars dezer finaticiëele onderneming zag men aller
lei namen optreden. Eeue zekere barones Augusta,
welbekend in da Weeuer demi-monde, stond in de
boeken voor 14,000 florijnen. De dame had op een
gegeven oogenblik in betrekking gestaan tot een der
directeuren van de bank. De pretentie ten haren laste
heeft >SO kreutzcr opgebracht.
De financiëele goede t.-ouw te Weenen is natuur
lijk niet geheel naar de::e voorbeelden af te meten.
Toch is de eerlijkheid der administratie er niet geheel
boven bed«nking verheven. Een zekere dokter Mandl
heeft aan het openbaren van eeoige misbruiken in
de gemeentelijke finantiïn eerst zijn val, daarna zijn
verheffing te danken gehad. Zelf lid van den ge
meenteraad, had hu den moed op zekeren dag eenige
inlichtingen publiek te maken omtrent de handelingen
zijner collega's. De tocataud geleek by'na op iets
NewYorksch.
Onmiddellijk rees vau uit den boezem der collega's
een algemeen protest, en de lasteraar" werd voor
al 'wat leelijk was uitgemaakt. Een dagblad noemde
hem een schurk." Dr. Mandl eischte voldoeniug, de
? jury sprak zijne tegenpartij vry.
Toch was uoor al dvze beweging de aandacht der
burgers op eenige bijzonder heden, kleinigheden inde
gemeeate-aJruini.-tratie gevestigd, men onderzocht,
rekende uir, vergeleek en de reactie bleef niet uit.
Hetzelfde gerechtshof dat Dr. Mandl in het ongelijk
gesteld had, deed hem nu zegevieren dóór de gemeen
teraadsleden die h\j had aangeklaagd te
veroordeelen wegens valschheirt en verduistering van hun toe
vertrouwde galden. Er waren gebeele lijsten vnn werk
lieden opgemaakt en groote .sommen uitbetaald voor
werken, die nooit uitgevoerd, zelfs niet begonnen wa
ren. Op de lijsten van de werklieden voor de straat
reiniging kwamen manschen voor die reeds maanden
dood waren. De leden vau het weldadigheids-comit
brachten klendcren en linnen voor hunne gezinnen op
rekening vau de armen, en gaven soupers met cham
pagne, die uit de armenkns betaald wei-den. In aller
lei takken van bestuur was onbeschaamd gestolen, de
eene dief had er belang bij den ander te helpen.
5-edert dien tyd treedt Dr. Mandl op als aanwijzer
van alle misbruiken, liy bewees dat op het grnote
kerkhof, waar sommige dooden, zoo als in Duitsch
land de gewoonte i.', eenige uren met een nchelkoord
in de hand in eene wachtkamer geplaatst worden,
de gewaande doodeu vruchteloos gescheld hadden,
zonder dnt eeni.tr waker er op gelet bad, gedompeld
als ze waren in voortdurende dronkenschap. -Een on
derzoek bad plaat»; dit bewees dat niet de doeden,
mnar een rukwind de schellen in beweging gebracht
had, maar het feit bleef bestaan, dat de wakers ge
slapen hadden. Eene groote hervorming en eene reeks
van onderzoekingen heeft plaats, onder voorzitter
schap van den burgemeester. Dr. Mandl ia een aan
gewezen kandidaat bij de eerstvolgende verkiezingen
voor de Kamer.
Onverschrokkenheid ook in 't allergrootste gevaar
en een opgeruimdheid, die zich nooit verloochende en
hem de harten zijner soldaten deed winnen, waren
hoofdtrekken in het karakter van den in 1866 over
leden franschen Maarschalk Magnan.
Omstreeks het jaar 1840 kommandeerde Magnan,
toenmaals nog overste, in Algiers een regiment infan
terie, dat in een fort, dicht by' de stad Bona,
gekaserneerd was. Eens op een avond keerde de overste
uit de stad naar het fort terug, en moest hij een ko
renveld doorgaan, waardoor zich een heel
smalvoetpaadje slingerde, 't Was een donkere avond en een
soldaat liep met een lantaarn voor den overste uit.
Plotseling blijft de soldaat doodelijk verschrikt stil
staan en roept: om Gods- wil, overste! Daar komt
ceu leeuwin recht op ons af! Wij zy'n verloren!"
Vooruit maar, lafaard," antwoordde Magnan, als
zij zit) heeft om ons op te eten zullen w(j 't wel mer
ken! Vooruit! Vooruit!" De soldaat was echter door
den schrik zoo geheel verlamd, dat hij het bevel niet
kon volgen. .De overste grijpt den lantaren, trekt zijn
degen en gaat het naderende dier dapper te geracet,
terwy'l hy den soldaat toeroept: Blijf maar dicht
achter mij: terwyl dat lieve dier my opeten gal, kunt
gg gemakkelijk ontsnappen!" Vermoedelijk had de
leeuwin achter geen honger; zij liep het tweetal
trotsch voorbij, zonder hen «en blik waardig te keuren.
Den anderen morgen aan 't ontbyt vertelde d
.overste van zijn avontuur; hij werd echter uitgelachen
en men plaagde hen met zijn leeuwin, die
vermoedelyk nieti dan een jakhals geweest zou zy'n. De overste
hield natuurlijk vol, en na Veel over en weer praten
werd er besloten om op die vriendschappelijk gezinde
leeuwin jacht te maken. De overste gaf toe, op voor
waarde, dat het dier niet gedood maar in een val ge
lokt zou worden. Men zegt dat leeuwinnen gemak
kelijk te temmen zijn; onze soldaten verstaan de kunst
van dierentemmen, en als bet gelukt, kan onze ge
vaarlijke buurvrouw misschien onze vriendin worden."
Zoo gezegd, zoo gedaan; de jacht werd onderno
men, de' leeuwin gevangen en na korten tüd was het
gelukt haar zoo geheel te.temmen, dat zij aan de
maaltijden der officieren deelnam, «n de heeren soms
naar het koffiehuis vergezelden; soms bleef zy in de
kazerne en liet zich plagen en liefkozen. Op een
punt echter verstond zy geen gekheid; zy wilde niet
opgesloten worden en vooral haar nachtelijke vrijheid
behouden. Deed men in dadau haar zin niet, dat werd
zy neerslachtig en langzamerhand ziek; men voegde
zich dus naar haren wil, en deze zeldzame verhou
ding duurde meer dan een halljaar. Op een goeden
morgen echter was het dier spoorloos) verdwenen, en
kwam hooit terug tot grooten spijt van het regiment.
Voor de rechtbank te Osnabritck werd dezer dagen
een muzikaal prooas behandeld. Een reusachtig draai
orgel maakte bet corpus delicti uit, zijn verschijning
voor de rechters was teweeggebracht doov de
volKende feiten.
Een herbergier te Papanburg, by wieu men Zondags
avonds danitc, had gevonden dat zijn duur en al
toos dorstig en hongerig stel muzikanten hem te veel
kootte. Hy' had zich tot eene orgelfabriek U Gera
gewend en een groot draaiorgel besteld. Het orgel
kwam aan, het zelfde dat nu voor de rechters stond,
en speelde eene rijke collectie polka's, galloppades,
walsen, etc. W n t de twee eerste soorten betreft, vol
deed het orgel uitmuntend, maar wat de walsen be
trof, verklaarden de dansers eenparig dat het
onmogelyk was ze te dansen. Hetzij de herbergier zy'n
kruk langzaam of vlug draaide, de dansers wilden
niet in de maat blijven, men moest het opgeven.
Een Dnitsch bal zonder walsen zon onmogelijk zijn.
Den eersten Xundag dus, te twaalf uur 's nachts,
nam de ongelukkige waard het besluit, zy'n orkest
terug te nemen en het onhandelbaar muziekinstrument
aan den fabrikant terug te zenden. Maar zoo vatte
de orgelmaker het niet op. Hij liet door een
muziekmeester constateeren dat het orgel goede walseu
speelde, en zond het onveranderd, maar met een
attest er by, naar den waard te Pap«nburg. De kroeg
houder antwoordde met een nieuwe proefneming. Hy
wendde zich tot de beste walsers uit de buurt en
de bekwaamste muzikanten die hy kende, en allen
getuigden, dat men naar dit orgel niet walsen kon.
Eeu proces was onvermijdelijk en had plaats. De
rechters te OsuabrUck .zouden beslissen. Een gansche
jury vau dans- en muziekmeesters vertegenwoordigden
de muziek en den dans volgens de wet. De drie
walsen in kwertie werden uitgevoerd ten
aanhooren van de rechters en daarna werd het
advies der experts ingewonnen. De orkest-directeur
Drabint verzekerde dat de gespeelde muziekstuk
ken walsen waren, wel is waar niet geheel in de
maat, maar toch walsen. Wat betreft er op te walsen,
daaromtrent verklaarde hij zich onbevoegd, daar hy
de wals niet danste. D.iarna trad de dansmeester op,
die een wetenschappelijke verhandeling ten beste gaf
over den dans in 't algemi-en en de wals in't bijzon
der, haar aard, haar wezen, hare veroischten, etc.
Hij verklaarde ten slotte, dat een gewoon walser wel
op dat orgel kon walsen, want dat een uitstekend
walser het wel geheel zonder muziek kon doen. De
rechtbank had zich zeer gemakkelijk kunnen over
tuigen door op te staan n te beproeven te wal
sen. Zij verkoos te blijven zitten en zich te laten
leiden door het gevoelen der experts. Het advies van
den dansmeester gaf den doorslag. De waard van
Papenburg werd veroordeeld het orgel te houden;
zijne gasten zullen dus hun best moeten doen, uit
stekende walsers te worden.
Instinkt of overleg. In mijn ouderlijk huis, zoo
schrijft. August Fischer uit Halte aan de Saaie, was
een ruime huiskamer, waar onze familie gedurende
den zomer meestal haar verbly'f hield. Ook de mid
dag- en avondmaaltijden werden daar gehouden, en
dan stonden de deuren, die tot het huis toegang ga
ven,'gewoonlijk wijd open. Eens op een middag, ter
wijl de familie koffie zat te drinken, kwam een zwa
luwpaartje naar biunen vliegen en fladderde langen
tijd langs de rijk gestukadoorde zoldering rond, als
wilde het de plaatselijke gesteldheid onderzoeken;
besluiteloos vlogen zij samen weer weg. keerden nog
eens terug, en kozen eiu.lelijk, tot. onbeschrijfelijke
vreugde der kinderen, een der boeken voor het
bouwen van hun nestje uit. Snel werd er een klein
afdakje getimmerd ten. einde een groot beeld, dat
in dien hoek stond voor vnil wordpn te bewaren,
maar dat scheen de zwaluwen weinig te hinderen.
't Ging hun echter niet voorspoedig met die bouwerij,
wat zij den eeneu dag gemaakt hadden, viel den vol
genden weer naar beneden en gedurende veertien
dagen vorderden zij bijna niets.
Daar verschenen eens op een morgen vijftien k twin
tig izwnluwen, vlogen piepend langs de zoldering
heen en weer. namen het plekje in oo^enschouw, vlo
gen weer weg, en keerde weldra terug met bouw
materiaal in den bek. Toen gingen 2ij. gezamenlijk
aau het »-eik; het nest vorderde, bleef vast zitten en
werd de bakermat van vijf kleine zwaluwtjes.
Het Ongelukkige paartje moet dus wel zijn nood
aan de anderen geklaagd hebben. Waarom zouden
die anders gekomen zijuV Of de te hulp geroepen
zwaluwen ouder en meer ervaren waren, dan't jonge
tweetal, of zij andere grondstof gebruikten, OJ dat
alleen het groote aantal arbeiders het werk deed ge
lukken: wie zal het zeggen? Maar hoe het zy', men
mag toch zeker gerust aannemen dat de diertjes in
deze met overleg gehandeld hebbeu.
Een hooggeplaatste dame, onder het tweede kei
zerrijk, had haar mooi Hnvaneesch hondje door den
dood verloren, 't Was een prachtig diertje geweest,
dat op de laatste hondententoonstélling de gouden
medaille gekregen had. De dame was ontroostbaar,
ging naar den meest in de mode zy'ude dierenopzet
ter, en verzocht hem, om door zijn kunst haar kleine
lieveling te vereeuwigen. Over den pry's was men het
spoedig eens, want waar het zoo iets dierbaars geldt,
' zag zij op geen kosten. Op het oogenblik echter
dat zij heen wilde gaan, houdt de kunstenaar haar
terug.
Pardon, mevrouw, zegt hy.... Maar 't is een
vaste gewoonte?Dergelijk werk wórdt altijd voor
uit betaald. .
Wat? roept de dame, vooruit betalen? En
waarom, als ik u vragen mag, mijnheer?
Omdat, antwoordde de man, het nogal eens ge
beurt, dat de aangebeden hond, als wy hem eenmaal
opgezet hebben.... niet afgehaald wordt.
Maarschalk Baraguay d'Hilliers, die dit staaltje van
Pa rijsene zeden vertelde, voegde er by: -De groote
dames onzer dagen, behandelen de mannen menig-:
maal op dezelfde manier als haar doode hondjes.
GeacMe Heer Hoofdredacteur.
Vergun my naar aanleiding van het artikel .Dolle
honden," opgenomen in de Anuterdamrner van 11. Zon
dag een enkel woord.
My'ns inziens dwaalt de ichryver van bovengenoemd
artikel zeer, indien hy' meent dat eane geheele op
ruiming van het hondenras wenschely'k zoude zy'n.
Ik wil niet voorb^aien dat honden dikwijl» Uttig tjjn
voor hen die er niet van houden, maar om den wille
van enkelen zou het toch hard z(jn een geheel dieren
ras ter vergetelheid te doemen of te torgen door
belemmering in hunne beweging door muilbanden.
My dunkt de schry'ver laat zich door sy'n afkeer
van een houd te ver medeslepeu en toont daardoor
het Halte Maass in allen Dingen" niet te kennen.
Hij schreeuwt wel iets of wat voor hij geslagen wordt.
Ik wil niet ontkennen dat er dolle bonden ly'n ge
weest en nog voorkomen, maar percentgewy'te geno
me u ii hun aantal toch teer gering. Als de «chrijver
zijn redeueering door wil voeren, zou hy ook tot de
algeheele afschaffing van het kattenraa moeten raden,
omdat er wel eena een dolle kat i. voorgekomen.
En Mynheer de Redacteur, wat zoude er don van
graanzolders en kaaapakhuizeu worden?
Ook de liefhebbers van konynenvleeoch zouden zich
by gemis aan katten in restauratien teleurgesteld
vinden.
Ik begrijp volstrekt niet dat het stuk Dolle hon
den" van dezelfde hand is als de andere Hoofdartikels,
omdat in tegenoverstelling der vroegere, dit artikel
een erge peMmistengeeit ademt, «n minder liberaal
is getint. Ik zou haast geneigd züu te vragen, heeft de
schrijver reeds de treurige ervaring opgedaan deor
een dollen hond of kat te zija vervolgd en gebeten?
Het is te hopen dat velen zich tegen de opinie vau
den schry'ver zulten verklaren, al is het dan tnaar
uit medelyden met het hondenras, en uit sympathie
voor het meett sympathieke huwdier.
Aanvaard, geachte Heer Hoofdredacteur, de ver
zekering mijner hoogachting.
UEd. dw. dienaar
O. J. B. SCHRODER.
Oe hondenliefhebbors hebben den schrijver van het
bedoeld artikel zeker niet lief gekregen, 't Schijnt
dat deze liefde 't allermeest verblindt.
Een dier gekwetste dierenbeschermers schreef oua
zelfs: Hondenhatcra zy'n meerendeel laffe en
Jaroftterloote menschen; Dat tnen de grootste honden
haters onder de parvenu's, de Jezuïet, zoowel de
katholieken als protestanten en de jood vindt is
onomstootelyk waar," 't Zyn lieden tottder bescha
ving, opvoeding o/ karakter enz.
Wij betuigen gaarne dat wjj den schrijver van
rl)olle honden" kennen ->ls een beschaafd n?an, die niet
de 'honden haat. maar de Wetsbepaling, welke de
de gevolg-on der hondsdolheid niet genoeg tracht te
voorkomen. Al i* men 't, gelijk wij zelven, niet in
alle deelen met zijn beschouwingen eens, dat gedurende
den zomer nlthans de wet worde toegepast, nog vóór
de ziekte zich geopenbaard heeft, is een punt, zeker
de overweging waard. Daarom gaven wij hem gaarne
't woord. gelyk heden ook ziju tegenstanden.
Overigen* vinde ieder bij zijn trouwen hund den
troost, dien hij behoeft, om de ergernis, hem in de
beleedigmg van het edele ras aangedaan, weer te
boven te komen. Rn).
Je Redacteur!
Met genoegen heb ik bemerkt dat uw, veelgelezen
blad nu en dan gelegenheid geeft aan hen, die op
eene of andere verkeerdheid in de stad onzer inwoning
willen wijzen, hunne stem te doen hóoren. Vergun
'daarom een plaatsje aan onderstaande regelen. Telen
die met my de Woensdagavond-concerten in Natura
Artis Maeistra bezoeken, h«t.ben zich te beklagen
overonjrepatenteerde biprliandelaars,die in de gedaante
van kellners <lanr roudloopen. Ik wil gaarne
aannemen ilat de inrichting der buffetten en de
administratie oi' liever de regeling d*r bediening van
dien aard is, dat de kellners het niet kunnen helpen,
wanneer men eenige malen te vergeefs bier of iets
ander* bestelt, zoodat men ten slot te genoodzaakt is
elders zijn heil te zoeken. Wat zij ecnter wel helpen
kunnen, is, dat ze den bezoekers toevoegen op het ge
zegde: Ik geef je twee kwartjes voor 2 glazen bier,"
,'t gaat niet. meneer, al twee heeren hebben mij twaalf
stuivers geboden." Xaar mijne bescheiden meening
komt dit iu eene Sociëteit liet te pas en is niet in
het belang van den restaurateur. Dat de bediening
in Artis op Woensdagavonden meer dan slecht il,
zal menigeen met mij moeten erkennen. Waarom
geen extra-buffet ingericht, waar men des noods zelf
een glas bier kan gaan balen? Er zou nog menig
glaasje meer worden gedronken, terwy'l men nu by
de bestaande orde, dat men slechts door een kellner
bier kan krjjgen en zelf aan 't buffet komend, een
weigerend antwoord bekomt, genoodzaakt is, zonder
lafenis heen te gaan, wanneer men geen lust gevoelt
een ongehoord bier-agio te betalen. Ook de reinheid
der glazen laat veel te wenschen over, daar ik zelf
getuige was, hoe men de aangebrachte geledigde glazen
zonder omspoelen, doodeenvoudig weer vulde en liet
Jrondbrengen. Niet allén is dit vies, maar zelfs uit
een hygiënisch oogpunt minder gewenscht. Het is
waarlijk vreemd, dat men den bezoeker, die zich de
moeite geeft zelf een glas bier te gaan halen, niet
bedienen wil, op zijn minst genomen is het onbeleefd,
en onverstandig: De pachtsom tóch die de kastelein'
betaalt, is hoog genoeg om hem in *y> eigen belang
te doen inzien, dat een vermeerderde consumptie
wenscheljjk is. -?'...
Ik hoop van harte, dat myn rechtmatige klacht
door middel van ntr geacht blad onder de>oogenvan
hen moge komen, die in de gelegenheid ty'n de aan
getoonde gebreken te verhelpen. .
15 hu voorbaat dank teggend voor uwe bereid
willigheid.
Hoogachtend UEd. Dw. Dienaar,
. J. S.
*
' Mi/nheer de Redacteur!
' Donderdag waren velen met ing* getuige van een
aüerdroevigst ongeluk. Ik bevond my in de
Molsteeg en zag. de stoomspuit aankomen. Waar mg te
bergen?' naar wat myne ergernis opwekte was, dat
in stede van haar vaart te verminderen zfl integen
deel haar beat scheen te>doen in deze soo nauwe en
druk gepasseerde steeg proeven te willen'afleggen
van harddravery". Dit heeft dan ook een
menlekenleven gekost. Een voortgaand meisje geraakte on*
der het voertuig en bleef op de plaats dood. Ik geef
de sinds eenig« dagen in functie zy"nd« kommandant
der brandweer in overweging by het passeeren van
zulke nauwe, druk bezochte stegen stapvoet-* te rgdea
waardoor voorzeker ongelukken als dit kunrte» voor»
komen worden. '
Vriendelijk 'verzoek ik u, bovenstaande regelen in
n w veelgelezen blad op te nemen. '
Uw bestendige lezer,
TB. QouxDi.
Ui
m