Historisch Archief 1877-1940
D E". A M S T E E D A M M E R, W E-E K B L A D V O O K, N E -D E R L A/N
Fabrieken van -LandbouwwerTttuïgen. ?
Ofschoon ook deze in de algemeene
gedruktheid moesten deelèn, was haar toestand niet
zoo onbevredigend als van alléandere takken
van nijverheid. Gedrukte prijscouranten bleven
voor liet grootste deel onveranderd. Het
extradfecount, aan wederverkoopers uitgekeerd,
waaraan de fabrikanten de voorkeur geven
boven eene verandering of reductie in do
noteermg, liceft over 't algemeen tegen de min
dere kosten der fabricage opgewogen.
De overvloedige oogst heeft de navraag naar
stoom werktuigen, maai- en dorschmachines
gehandhaaft'en de best erkende fabrikanten heb
ben goed werk gehad. Verbeteringen en nieuwe
constructies van locomobilen, verplaatsbare,
stoom werktuigen, stoomploegen, enz. komen.
dagelijks voor, terwijl de navraag naar. de j
setf-binding apparatm bij maaiwerktuigen,
waarbij de schoven zonder handenarbeid ge
vormd worden, zoowel in Engeland, ais in 't
buitenland en de koloniën voortduurt.
Voor de tentoonstelling, die in Augustus te
Sydney in Nieuw Zuid-"Wales geopend moet
worden, en evenzeer voor die te Melboiirne
in Victoria in 1880, worden nu reeds de
voorloopïge maatregelen getroffen, terwijl de
jaarHjkscbe landbouwten toonstelling van de Royal
Agricultnral Socieiy of England, welke in dit
jaar voor het eerst na 1862 te Londen zal ge
houden worden, eene zeer belangrijke inter
nationale tentoonstellingbelooftte zijn, waarbij
alle fabrikanten van werktuigen ver tegen sr-ocS*
digd zullen wezen.
Het Electrisclt Licht, zoo schitterend gedu
rende de' tentoonstelling te Parij?, heeft zoo
wel in Europa als in Amerika de algemee-iiej
aandacht getrokken ; met verschillende syste- (
men. worden op 't oogenblik in Londen proe- j
ven genomen. De vraag is, of het echter voor
deel voor de ijzer-industrie zal opleveren. \
De moeielijkheid van verdeeling, iets wat dei
Electrici het meest bezighoudt, zal, wanneer
het gevonden wordt, bepalen, of aan eene
groote'centraal licbtmachine, waardoor brand
stof en veel van het noodige personeel voor!
de behandeling kan bespaard worden, de voor
keur moet gegeven worden, boven meerdere
kleine lïchtmaclunes. Wanneer de uitspraak
ten gunste van' deze laatsten uitvalt, zullen
verschillende kleine stoom-, gas-of
heeteluchtmachines noodig wezen.
Het, zoeken naar verschillende systemen van
"machines tot voortbrenging van vermogen voor
algemeene doeleinden verdient aanmoediging,
en te hopen ^ het. dat bet benutten van
natuurlijke bronnen van kracht, tot. nu toe;
vaak verzuimd, toegepast moge worden. -De
waterleidingmaatschappijen begunstigen zei-;
den het gebruik van water als beweeg kracht; j
de Sa-acht door de ,val van het water van hoog j
gestelde i eswïoïrs wordt gewoonlijk niet bc- !
nuttigd. Bij gebrek aan genoegzamen aan
voer, WEI ar van een ieder vrij gebruik kan
maken, en daar waar geene watervallen of
voldoende dmkking voor directe toepassing!
bestaat, kan het 'water "uit grachten of rivie-j
ren opgepompt worden naar hooggeplaatste i
Teservcu-s. Do zwaarte van het water is als- :
dan toe te passen voar de electrïsche machines,
gedurende den tijd dat doze licht moeten op- i
leveren. l
Het problema om electiïsche krachten op:
aanmerkelijke afstand over te brengen is in i
behandeling; wordt het met een gtinssigen ?
aitsÏHg bekroond voor de eïectrische verlich-,
tïng, dan kan het ook zijne toepassing wel-,
licht vinden in vele gevallen waar kracht
vereiseht wordt.
Algemeene malaise en. ontevredenheid leiden
er toe, dat men naar de oorzaken zoekt;
eene toenemende neiging tot klagen over
vreemde concurrentie bestaat; ' natuurlijk
geschiedt zulks in 't buitenland evenzeer over
de Engelsen ? fabrikanten.
Waar reeds bescherming bestaat, worden
telkens verhoogde reenten van den vreemde
ling ge&scht, en zoowel in DuitEchland aïs in
Zwitserland, waar de vrij-handel heerscht,
wordt als afdoend middel op inkomend recht
aangedrongen.- In Engeland wordt direct
bescherming slechts door eenigen gewem-cM,
terwijl anderen bescherming in den vorm van
retribmieve rechten1' als een wapen voor ge
dwongen recipiociteit aanraden.
D;it deze drogredenen, die in ee« land eer
der verbeteringen in den handel tegengaan
dan die bevorderen, geen ingang zullen vinden,
sal waarschijnlijk te danken, zijn, niet na reeds
aan eene alge neene verlichting want fabri
kanten en werklieden, die in zulke genees
middelen gelooven, zijn veel talrijker dan eco
nomisten wel nieenen maar aan het feit,
«tat de groote ma>sa, die buiten den handel
staat tégroot is om daarvan overtuigd te
worden, en aan de gezonde denkbeelden van
de beide politieke partijen, over dit vraagstuk
ea beter nog aan .een spoedigen terugkeer
- Tan voorspoed, welke deze ongezonde redene
ringen verdrijven zal, die, werden zij eenmaal
aangenomen, vooruitgang in den handel zouden
tegengaan en de wijze staatkunde van voor
heen dwaasheid zou doen worden.
waaróp gevezen wordt, is het" onevenred...
.aantal engelsche officieren. Dit bedraagt 26
tegen 52,000 soldaten die de Britsche mac'
telt. Wanr.eer, zooals een deskundige voorsls '?.
de 50 regimenten infanterie in 40 verande .
werden, zou dit groote bezuinigingen geve;.
Op dezelfde wijze zouden de 3 regimenten
en-vallerie er 5 kunnen wordan, met hetzelfde aan
tal manschappen. Van de 18 batterijen vesting
artillerie zouden er 14 kunnen gemaakt worden.
de 15 batterijen rijdende artillerie en de 43
batterijen veldartillerie zouden te zamen 45
batterijen kunnen worden, met 8 kanonnen
elk. Ook de kosten-van het departement van
oorlog schijnen zeer hoog te zijn opgevoei d
en belangrijke bezuinigingen over te laten.
liet nihilisme i»
Een zich noemend Russisch nihilist" geeft
in de Norfh American 'Hevieta e«n sterk ge
kleurd artikel over de sociale toestanden van
zijn land, waaruit wij het volgende overnemen.
Reeds dikwijls is de opmerking gemaakt'dat
vreemdelingen die Rusland bezochten zeer ver
schillende indrukken omtrent liet land en zijne
bewoners medebrachten, al naar de klasse dei
maatschappij waarmede zij verkeerd hadden,
hun persoonlijke ondervinding, en waarschijn
lijk nog meer naar de instellingen, gewoonten
en denkbeelden van hun eigen land. Misschien
bestaan over geen land meer verschillende
oordeelvellingen dan juist over Rusland.
oordeelaars eens, dat de tegenwoordige toe
stand van het land allertreürig^t is. Dit is een
feit, waaraan twijfel en discussie niets afdoen.
Russische pers zelve erkent het
gereedeli$ï. Rusland is het rijk der ontevredenen ge
worden," riep kort na de oorlog de redacieur
der -Moskou G-agatte uit, en deze uitdruk
king heeft door geheel Rusland weerklank
geY00CLGÏ1 Gïl. IS CiOOl* G.G ££flliSCiTG T}G1*S cLiS GCll
thema voor hare beschouwingen genomen.
Het Journal de Si. Petersbourg zeide onlangs
na een overzicht van de schandelijke omkoo
perijen die de laatste oorlog had aan 't licht
gebracht:
Het zedelijk peil onzer maatschappij schijnt
thans zoo laag gezonken te zijn dat wij geheel
het "vermogen hebben verloren om goed van
kwaad, eer van laaghartigheid, vaderlandsliefde
van egoïsme te onderscheiden. Wij zijn zoo
ver gekomen dat wij in bijua iederen verte
genwoordiger onzer officieeie kringen een dic-f'
of een. schurk verwachten te zien. Wij wan
trouwen elkaar, wij gelooven niet meer in ons
zelven, alle eerlijke groiidbeginse1 en schijnen
een holle phrase te zijn geworden; een koud
scepticisme in alles wat ons niet persoonlijk
aangaat schijnt de ganeche naiie te hebben
overmeesterd."
De Novoye Vremja (ÏSieuwe tijd) 'het
voorvan S t.
Shir Ali, de overleden Emir van Afghanis
tan werd, naar men vermoedt,-geboren iuhet
jaar 1820. Zijn vader, Dost .Mahomed had 22
zonen, waarvan, bij de vijfde was.-. - .
Zijne oudste broeders Futteli Maliomed en
Jellaluddin, waren -nooit veel bij hun vader in
tel geweest. Zijn derde broer Akbar Khan,
overleed in 1848, nalalende twee kinderen, die
nog in leven zijn. Daarop, .-volgde Hyder Gho-.
lam, die in 1859 overleed.
Toen Dost Mahomed dus in 1863 overleden
was. ook als men de beide oudste zonen niet
meetelt, de oudste der beide neven van -Shir
Ali de rechtmatige troonopvolger. j
Shir AH echter stoorde .zich daaraan niet,
maar plaatste zichzelf, gesteund door zijn
jongere broers, op den- troon. Uit erkentelijk
heid benoemde hij die broers toen tot gouver
neurs van verschillende._ deelèn van hei rijk
Zijne twee oudste broers, waren echter niet
zeer ingenomeümet die sphikk,'ng en van 1864
tot 1869 had .Shir Ali te kampen met verschil
lende moeielijkheden en partijschappen, die'
soms zelfs tot burgeroorlog oversloegen, tot
de dood hem van zijn lastige tegenstanders
Het costumeeren in de rage "-van 't
oogenblik. Voor het 2-ilveren feest van deii Keizer
n de Keizerin van Oostenrijk, althans indien
deze-laatste heelhuids" van hare Jérsche
vossenjachten afkomt, wordt een optocht in
middelceuwseh co&tuum voorbereid, waarvan alle bij
zonderheden bij uitstek historisch en buiten
gewoon prachtig zullen zijn. Prof.. Kindmami
en prof. Makarjt, de architecten Streit en
Wagner en de schilder Schilchcr zijn met het
jirrangeeren belast. Men herinnére zich het
beroemde schilderij van "Makart-, den'intocht
vaii Kard V Hnnen Antwerpen, om overtuigd
te zijn dat iets dergelijks hem zeer goed toe
vertrouwd 'is.
In welke lijd leven wij!'' roep zij uit. ledere
dag brengt nieuwe onthullingen,aan alle zijde:»
zijn wij omringd door-schurken die reeds hing
elk bewustzijn van hun zedelijke vernedering
hebben verloren. In deze verpeste at-mosf-dieer
verliezen eerlijke harten hunnen energie, zin
ken steeds lager en lager, of worden verplet
terd in vruchtelooze pogingen om den vloek
die op ons rust af te schudden." Deze
schildei ing van volkomen demoramati' geeft de Rus
sische, pers. Gemuilband als zij is door eene
strenge centuur, kan men haar zeker niet van
overdrijving beschuldigen. Voegt' men hierbij
de uitputting der financiën en de steeds ver-i
meerderende armoede der arbeidende klassen,'
door eene buitensporige en onevenredige bc- ,
tasting verergerd, dan zal eerst de lezer een!
juist denkbeeld krijgen van de vreeselijke cri- ,
sis die Rusland op 't oogenblik doorstaat, eu \
waarvan' het belangrijke zelfs officieel niet meei'
te verbergen is.
Is die toestand hopeloos? Is bet de dood-;
strijd der Russische natie? Heeft Rusland zijn
rol n de geschiedenis uitgespeeld en begint
het tijdperk van. ontbinding? Er is alle re
den om ts gelooven. dat dit niet het geval
Het volk zelf is gezond en gaaf, de
rcgeeH. J. G. MIJSSSEN.
Februari 1879.
Het. leger dat de Engelscnen er tegenwoordig
in Indiëop na houden, is niet zoo groot als
door soramigen gemeend wordt. Het bestaat
uit Europeesche en Inlandsche troepen, de
eerste tot een getal van 60,000 man, de laatste
ruim 120,000. Hierbij komen nog 300,000 man
hulptroepen, deze, boewei naar ngelsch mo
del geoefend en gedisciplineerd, zijn echter
niet onder engelselie vlag, zij beeten ge
heel aan hunne eigene opperhoofden te
behooren. Dit laatste cijfer echter wordt nog
Yöor zeer overdreven gehouden, het berust
namelijk, . op de opgaven der sultans en
rnaharadjahs zelve. Van. het leger te Hyderabad
dat op 50,000 wordt opgegeven, is bet vrij ze
ker dat in de opgaven al de bedienden van
iet paleis als soldaten zijn geteld.
Omtrent de kos'Gii is men iti Engeland druk
aan het r.arekenen. Een der grootste uitgaven
ring. der Czaren alleen, de
eeuwen het levensbloed uit het Russische volk
gezogen heeft, is in zijn laatste periode en zal
weldra afvallen. Wat de wereld thans aan
schouwt is de doodstrijd der Russische auto
cratie. Alleen de Czaren-regeering is de oor
zaak van al de ellende, die Ruslandsedert eeuwen
heeft geleden en noR lijdt. Als dit omverge
worpen was zon de natie vrij ademen en ein
delijk in staat zijn hare slapende krachten te
ontwikkelen. Weinige vreemdelingen, in 't bij
zonder weinige burgers van een .vrij land,
kunnen zich een eenïgszïus juist denkbeeld er
van maken wat de Russische Czaar eigenlijk
s en wat de noodzakelijke gevolgen zijn van
de hem geschonken macht.
Ik heb in St. Petersburg verscheidene Ameri
kanen ontmoet, dié, verrukt over den
aangenanien omgang met de vertegenwoordigers van
het hof en de groote wereld, geneigd waren
het Russische gouvernement eer als eene soort
van vaderlijke, weldoende beschikking te be
schouwen, die ^den rustigen burger heel wat
moeite en kosten bespaarde, en een noodzake
lijk deel van de Russische volksinstellingen
vormde. De waarheid is, dat de Czaren in
't geheel niet van. Russische instelling zijn.
Hunne heerschappij stamt -af van het juk
der Tartaren, dat twee eeuwen lang op Rus
land drukte. Het Aziatisch despotisme der
Khans verpletterde al de onafhankelijke klassen
en alle'politieke organisatie in Rusland, en de
Czaren van Moskou zetten, nadat zij de Tar
taren, verdreven hadden, dezelfde
overheerschïng vuort en voleindden het werk, door
hunne muzelmansche voorgangers begonnen.
(Wordt vervolgd.}
Dank zij den steun van Engelselie troepen.
en EngeLch geld, gelukte het Shir Ali "zijn
land toen eenigszius te regelen. Hij reorgani
seerde zijn leger, richtte het geheel op de En
gelselie wijze in, .en toonde in alles dat hij
hoog was ingenomen met de vriendschap van
de Engelsen-Indische Regeering, tot deze hem
toch op het laatst te drukkend begon te wor
den en hij onts'agen wensehte fe worden van
den dwang, dien zijne, .vroegere vrienden op
hem begonnen uit te oefenen.
Hij Kocht en vond toen twist, waarin hij
meende te mogen rekenen, op de hulp van
Rusland,- dat echier niet bijzonder genegen was,
zich in nieuwe moeielijkheden te^wikkelen.
Het vervolg van dien twist is bekend. Ver
laten door hen op wie hij gerekend had, en
ver eindig door de kiiipergeu en tegenwerking
zijner landgenooten, gaf hij reeds spoedig de
leiding der zaken over. aan anderen, om zelf
te trachten ? hulp te vinden .bij de Russische
Regeering.
Op zijn reis. naar rPeterhurg echter, die hem
van verschillende zijden ontraden werd, over
viel hem de ongesteldheid, die den 2ïsten
Februari een einde aan zijne zorgen maakte.
Pi'iiUop Reis, de uttvlnder vanden Telêplion,
Het Natuurkundig Genootschap te Frankfort
a/M, heeft een plicht der piëteit eu, der dank
baarheid vervuld, toen het voor zijn voor
malig medelid, den uitvinder van den
Tclephon, Philipp Reis, (©verleden 14 Jan. 1874)
een gedenkteeken oprichtte, 'op het kerkhof
te Fiïedriehsdorff bij Hamburg, waar hij -ge
storven is. Het werd. den. 8en Dep. LI. op
plechtige wijze onthult!," in :tegenwoordigheid
eener aanzienlijke schaar, vrienden en ver
eerder?. ., - ,
Philipp Reis was den- 7 d en Januari 183e
te Gelnhausen bij Kassei geboren, waar zijn
vader "bakker was. Van zijn tiende jaar af aan
bezocht hij het Instituut Garnier te
Friedrichsdoiff en later nog . twee jaren een andere
school te Frankfort a/M. Daarna werd hij op
verlangen van gijn. voogd als leerling in een
handel in verfwaren geplaatst, hoewel hij veel
liever wis- en natuurkunde gestudeerd zou
hebben. Toen gijn leertijd om was, vatte hij
zijn plan om onderwijzer te worden weer op,
en de bekende scheikundige Böttger versterkte
hem daarin. Toen hij in hut voorjaar van
1858 op het punt- stond om naar Heidelberg
te gaan, .wist zijn vroegere meester Gafnier
hem te bewegen zich als leeraar aan zijn
Iustiumt te Frieddchsdorff te verbinden. En
daar is hij gebleven tot hij in 1874 aan long
tering stierf.
Reeds in bet jaar 1861 had Reis in de
gehoorzaal van het Natuurkundig Genootschap
voordrachten gehouden over de voortplanting
van muzikale toonen door middel van den
galvanbchen stroom, en het kunstig samen
gestelde, door hem zelven vervaardigde werk
tuig, toen reeds met den naam van Teïephön
door hem bestempeld, aan zijn toehoorders
vertoond. Ook is' er m 1861 een wetenschap
pelijke verhandeling over dat onderwerp, van
hem ia het licht verschenen. Eerst in het
jaar 1876 trad Prof, Graham Bell op met zijne
uitvinding," die volkomen overeenstemde- met
die van Reis, en terstond het grootste -.op
zien baarde.
Het gedenkteeken bestaat uit een ? obelisk
van rooden zandsteen, draagt behalve het op
schrift het sprekend gelijkende Galvaao plas
tisch uitgevoerde medaillon-portret van den
uitvinder, gemodelleerd door den zoo gunstig
bekenden beeldhouwer,Anton Rumpf.
Men herinnert zich Mlle. Marie Aimée, die Sep
tember 11. in de Peut Duc en les Cloches d f
Corneville alhier optrad. Te San Francisco had zij
in 1877 de directie van.het theater op zich ge
nomen en een gezelschap Fransche zangers en
zangeressen geëngageerd, om operetten van
Lecoq en Offenba-.;h op te'voeren. Het schijnt
dat het amerikaansch publiek:.een zonderlingen
smaak heeft, althans van tijd tot tijd werden
de voorstellingen aldus gewijzigd, dat iii alle
vrouwenrollen mannen, in alle mannenrollen
vrouwen optraden. Hoe de zang er af kwam,
wordt niet vermeld. De acteurs en actrices
kregen hooge bezoldigingen, althans de heer
Raoul Delaspré, die zich tot deze zonder
linge verwisselingen niet wilde leenenen.in
't midden van zijn contract naar New-York
vertrokken is, eisclit wegens eene r.iaaisd en
drie dagen, bezoldiging de som van 4399 francs.
De rechtbank van Koophandel van de Seine,
heeft hem echter alleen het loon van drie da
gen, 399 francs, to?gewezen, en hem overigens
in 'de kosten veroordeeld. De zaak kwam deze
week in appel, en het hof heeft het eerste von
nis bevestigd. - .
? Mijnheer de Heilaclcur!
Zoo als het U bekend is heeft het dezer
da£en aan het-bestuur onzer gemeente" Behaagd,
?de nagedachtenis van Prins1 Rendrik te huldi
gen'door den Buitenkant ;,van de
Haringpakkerij tot de Schippersgracht" den naam van
Prins Headrikfeade te geven. Dit althans mel
den ons de de dagbladen. Het 'Gemeenteblad
maakt van een dusdanige voordracht aan den
Raad geen gewag. Wij nebben hier geen be
sluit van B. en W., hetgeen men uit het be
richt in \iQl_nandelsNad zou. opmaken, maar
een. besluit van den Gemeenteraad, in
vergadering van den zesden Maart genomen.
Het verwondert ons geenszins, dat het Gemeen
tebestuur onzer hoofdstad, sieh gedonrgen
gevoeld heeft aan de nagedachtenis van Prins
Hendrik een hulde te bewijzen.- 's Konings broe
der heeft zich zoo verdienstelijk gemaakt je
gens hefc geheele vaderland, en onze stad heeft
KOO dikwijls de blijken ondervonden'van zijne
onverdeelde belangstelling -in alïes wat tot ver
meerdering van haren bloei strekken kon, dat
het ondankbaarheid zoude wezen, als \vij-hem
niet met. liefde en eerbied bleven gedenken.
Vrees bestaat er. dan bok niet,ciat ona«
etacfgiBooten Prins Hendrik spoedig zullen vergeten;
wie zich eens een plaats in bet h art-des volks
veroverd heeft, verliest die niet liclit.
'Intus,schen,'in onze eeuw van huldeblijken, verlangt
men zichtbare gedenkteeken?, reeds spreekt
men van. een standbeeld, dat de heugenis yan
den overledene vereeuwigen zal. Het, Amster
damsen Gemeentebestuur kent een andere wijze
om de nagedachtenis van doorluchtige
afgesiorvenc-n in "het leven te houden: begrijpende
dat het aan de Gemeente niet past
standbeel-den op te richten, geeft zij de namen van be
roemde mannen aan de straten en grachten
dar stad. Wie zal dat afkeuren, waar hot
nieuwe wijken geldt? De naam van Pïeter
Corpeliszoon Kooftstraat moge wat iang srjn, en
da.ardoor tot verbastering of dwaze verkorting
aanleiding geven, het denkbeeld om Hooft en
Vondel, Huygens en Yan Baeue aldus te doen
voortleven is inderdaad gelukkig.-te noemen.
Hoe genoeglijk kunnen b'emmnaars der schil
derkunst mijmeren als zij ronddwalen .in de
Van der He-lststraat en deFerdinand Bolstraat,
in do Frans Halstraat en op de Uuysdaaikade,
:en de bewonderaars onzer zeventiende-eeuws'cbe
bouwkunst als zij'de Jacob van Oampcnstraafc
bezoek :n . tenzij een enkele blik ua'ar den
bouw der huizen en den aanleg dier straat
hun genot plotseling kome te versforen ? hoe
kunnen de beoefenaars der nai.uurkunde liun
hart ophalen als zij de namen van
LeeuwenEn welk een -verwarring moet ei niet uit
die naamsveranderingen oiitstaan;'maar'neen,
Mijnheer de Redacteur, daar zal ik me* bvei
beginnen, mijn brief is al lang "genoeg ; wel
licht gevoelt een uwer lezers den lust
cfaalomtrent het een en ander te schrijven.
U dankend voor uwe gastvrijheid, no£m ik
mij, Mijnheer de Redacteur,
1) Ia .de naamlijst deïstraten, die in het rc
voorkomt, Tmdeii wij den uaam Buitenkant met, echter
wordt hij op sommigo kaarten aan het Nieuwe "SYiv
aeiland gegeven.
2) AmsteloSamiana, 'I, p. 13.
Wij ontvangen een stuk van L. tegen de
willekeur en dwinglandij der ontvanger-k}iek "
L. klaagt l", over het- telaat ontvangen van
het aanslagbiljet waardoor men zijn biljet Ont
vangende reeds verscheidene maanden
^b.)?!dig is; ,2°, de onbeleefde behandeling op e
kantoren, waar het is alsof een bulhonrt mij
aanbast;", 3Ü. de noodzakelijkheid om daa ia
zes of zeven termijnen te betalen in i laat&\an
in tien, hel geen. den burgerman dikwijK Z(.*>r
slecht convenieert. Hij had er lij fcuhntn
voegen dat het personeel onvoldoende ip,
zuodat bij de te betalen som nog een halve daq
kruiersloon moet geteld worden.
n ons No. van d& vorige week i-,
als architect van liet nieuwe paiti&ulieie
trepot aan de nieuw o vaart den heer MO
Grij, dit moet zijn den heer H. Moen P?n
E"en ingezonden al.uk betreffende la>gel
achtigc vormen," plaatsen wij de volgende
treffen ! Gelukkige vond inderdaad om al
dus het grootsche verleden telkens .voor onzen
geelst terug te roepen.
"Wij toch behooren niet tot diegenen die met
hefc vevledene gebroken .hebben cn slechts op
het tegenwoordige het oog gevestigd houden;
wij beminnen de overlevering, die ons de groot
heid van ons voorgeslacht verkondigt; wij
heb, ben de traditiën van ons vaderland en
vadet'1 stad lief. En juist daarom heeft ons het besluit
van ons s! etlelijk bestuur gegriefd. Ware de naam
van Prins Hendrik gegeven aan de schoonste
. straat of aan de breedste kade, waarmede
! onze stad nog verrijkt moet worden, wij zouden
'juichen, en zeggen: onze prins heeft dat ver
diend. Maar wij juichen .niet als onze.oude
| straatnamen, die in den mond des volks leven,
i die- een geschiedenis hebben, door nieuwe
verI vangen worden. De spraakmakende" gemeente
- AMSTERDAM. ' .
Over het geheel gcaomen, waven de zaten <k/e
week ?,eeï\vdmg geanimeerd, ea was .kof'e YUA-ÜIB
flauwe stemming. 'De prijzen in rle laitst?
besteed zijn sedert niet meer te beclingea en tea ,
vulgo Taa 5& flauwe stemming op de L«nOeii"t,he eu
Hambni-gschêmarktep,. waren de accepten niti'oli t te
veiling niet -bevredigen3 te noemen.
Suiker was bijzonder gedrukt en waren (!<? /ukci
zoowel voor raws suiker .-Js geraffineerd yan ^tes
ut,iaig urbekeïiis bij lagere - Boteerinjïcii.
Tin handhaafde ziek deze week op .de jongst.,
verhocging.
.Haioen "was iapgelijks meer aangeboden dan brgfciil
Granen, hierin was de liaiulcl eu omzöt onb teeköiend
Overgaande te t de betaadelin* der \useluI*tnUv
hoofdartikelen aaa oazen nwrkt, kunnen wij =!& Tceli
bericht het volgende mededeelen: - '
Koffie. Het gewone, verschijnsel na elke
maatvhtpj»,veili'ng deed r.ich ook weder ditmaal voor, dat n mebjk
de prijzen, in veiliag besteed, niet-eenige ai^ea latn
coulant te' bedingen ijn. -Hut buiteulu.ud I.ctft tint
grif de aangeboderie partijen "gesiet epteerd Oii lei den
invloed van de, flauwere berichten uit 'de.hmteil niLd.s
markten.- Hei oageplaa-tste gedeelte der veiling voi-ik
nu sterk asngebocïen, 'doch. de kooplust is duitoc te
gering. Oni te t realisatie te geraken zoude jfit i .
cent lager dan de vciliugsprijs, moeten jiaiibtedpn
.De afdoetingeu in Ie hand' bestonden uit t\ i i
volgende p-irtijen:_
1000 Balen Jara Samarang . ex Amstefd^tt
^75 Tawang Eecljo Drealfe.
50 . Gadoen.g Bytoe ~Méduro
SOOO ,, Santos - Lala J/>
"157 ,, Java Samaratfg. Prins ILidrA
3^0 Mediuie Kóniig t.' NeUtil
Stüker. Was voortuin-end .in' zeer g'ëdiulcie euu
ming en werd slechts' ia ie fa;md een" ?pa.rti.fji- »pr
goede - kwaliteit no'.-15 ex President Trakrnrei tjt l-JU
van boord verkocht, «ijade f Touder OcioU^i«paict,
Be nnwderc nummers eq inftriuire kwslitatea 7on«'.s
in- verhouding van die;i prijs -geene koopti lomnui
vinden.
Bij doN. H.-M, 2.507 Krauj. tegen 3.090 Ki mi n
Particulieren 22437
Voorraad JAVA SUIREE.
4.670 Kranj. tegen ' 3.49U Kvraij m
16.330
64.459
Behalve een vooriv.ad van- 10.563.000" Ivik^ I
landsche Bcc( wortelsuiker, bedroeg de voonatd >in K
luiiiale eu bui ten landsche Bèetworteïsuikei
de
schillende Eatrepóts volgeiis. Kijksopgave op l Mgaït j !
l?, 258. 000 Kiïgr., tegen 86.687.t)00 - k logt t{ l
heeft, roet het gezonde verstand dat haar altijd
gekenmerkt heeft de .Yzijde onzer stad den
Buitenkant genoemd. Iedereen weet waar de
Buitenkant is, al prijkt zijn naam op geen
enkel bordje want, en dat is wel
opmerkeIlijk, Buitenkant" is geen officieele naam. maar
eenvoudig de benaming van e^u reeks kaden
bekend ais Ilaringpalikery. Texelscïie Kade,
Kamper steiger, Oude Teertuinen,
Kamp-rhoojd, Nieuwe- Waals-Eiland, Ygracht 1).
Wat is nu door het gemeentebestuur beslist?
Dat al die namen verdwijnen sullen of dat de
generieke naam Hendrikkade zijn zal'? Wij
denken het eerste, al hopen wij he't niet.. In l
het laatste geval zouden de oude namen blij- j
ven, en de kaden dus twee naambordjes krij
gen, hetgeen toeii te ongerijmd is om het te
onderstellen. liet ongeloofelijke is dus ge
beurd; een aantal namen, in den mond des
volks levende, aan onze vroegere grootheid",
herinnerende, in onze oude vaderlaudseho j
kluchten telkens genoemd worden door een j
enkel raadsbesluit afgeschaft.... Neen, dat
kan immers niet? Dergelijke namen blijven
voortleven in den mond van het volk; men
blïji't spreken van den Buitenkant, van do
Hariïjgpafckerij, van de Ygracht, en nien zal hem
die ze anders noemt een pedant beeten, of hem
niet begrijpen.
lütu^schen heeft men der overlevering een
slag in het aangezicht gegeven, men heeft om
de woorden van Ter Gouw te bezigen ,,e«n S
deel van 't stads archief" 2) vernietigd, en de i
hand naar die namen uitgestrekt, om er een l
Bcetwortelsiüker bijft sterk aar;geboden en i-j r n,i
lio^ger aan te' itómeia San f 331/4 voor 11 laud^ch
I***hccmseh 2e kljsse, en f gii-.j/'voor Ifelgisfh ,5e fcï""f
Geraffineerd zosder eenïgen vraag ca i% AP KeopH.'.t
niet groot genoeg om boven f 2gl/4 te- btsite<?ef> Ut
Engetsehe marlït sluit zeer itnw,
Tabak. Gedurende den ioop der irmad TYlluuri
werden gedisponeerd 267 vn. Marïjland, eu HWÜPH
nóg aaDgevoerd per Queen. Victoria, .25 vn ftl u iji mJ
Veï-kociit werden 20 vu. Marijlasid ex 0>p71,1,1 7jj
Java tabak werden afgedaan uit As hand:"
l" pn. K/Kedirie
- -442 . N O.
21 HD/A Malang
53 C/B
111 r C/K
Aangevoerd per Overyjssel:
1S6 pu. Java . D R & C/Malaiig.
235 Köelon.
345 n K. P. S.
869
251
212
129
A raeti?i erboven
Holland/Lank.it
P & G.
lïiheraia.
B in Q" D.
T.
S & R/Deli.
J L/DeH. '
D. M.
A B/Delï.
N Th/De-lï.
J K/D.-U.
N G/Senembab
Deli Mij/K.
34.4
200
171
137
82"
223
591
280
800
1026
617
159 ?
143 ,
per Rotterdam
.833 '?Java M. R.
Voon-aad op hcdeü:
weg te werpen en een anderen van eigen
vinding. voor in" de plaats te zetten", hefg^en' die
verdienstelijke stadgenoot lAen'chtt-, dat dooi'
't gf'meentebe-i uni mmavrmeeïgeschiedt^ zon.
6412 pn. Stunatra
7316 u Java
1919 vn. JU'rjlan.1
433 » Kentuüky & YirDi ij
3000 m. Oo%:-Indisch.