Historisch Archief 1877-1940
Het engebche ministerie neeft aich -tegen
over de motie van afk-eoriag, -betreSe-Ble -e!en
Zulu-oorlog, gemakkelijk kunnen verdedigen.
Kïet de Kegeering was de schuldige, maar
sir Bartle Frère, de gouverneur der
Kaap-.kolonie. Op zijn verlangen waren uit Enge
land troepen gezonden, doch met het bepaald
bevel, dat zij slechts tot yerctediging niet tot
aanval zouden worden gebruikt. Frère heeft
zijn macht overschreden, en nu dit aanvanke
lijk ongunstige gevolgen voor de Engelfchen
gehad' :ieeft, zijn."het moederland endekolonie
over zijn gedrag ontstemd.
"Veel viel der Regeering niet te verwijten,
De -motie door de oppositie in het Hoogerhuis
-.gesteld, waarbij de handelingen van het Kabinet
in zake den Zulu-oorlog gegispt, en vooral,
dat het Bartle T?rère op .zijn ;}>ost gehandhaafd
ha.d, afgekeurd werd, is gevallen met .156
tegen 61'stemmen.
. . Wél beschouwd, had het Ministerie dan ooi-:
weinig reden om aich over den gouverneur
., te beklagen. Immers .de 0-orlog, al had men
hem moeten af wachten, heette onvermijdelijk;, de
eenige fout was dus dat JVère hem verhaast
had en niet verdedigende!- .maar aanvallender j
wijs te werk was gegaan. Zooveel is zeker,
.men zon -er niet .aan -denken hem lastig te
vallen, had lord .Chelmsford met beter gevolg
.gestreden. '
? Thans zal in het Lagerhuis dezelfde kwestie
' -ïóg eens behandeld worden, naar aanleiding
van Dilke's motie, waaraan de heer Mnrc de
volgende zinsnede wenscht toegevoegd te zien:
Het Huis betreurt, dat ondanks de volledige
inlichtingen .omtrent .de groote strijdkrachten
der Zulu's an de van Bartle Frère en .Chelms
ford ontvangen 'waarschuwingen dat de--.oorlog
?êffis-ermijdeliik was, (de "inval in het vijandelijk !
land met'onvoldoende strijdkrachten 'onder- '?
BO,Ei.e-n werd. Dit laatste, de .afwezigheid !
>van een voldoeade troepenmacht in een land,':
d-at elk oogenbiük kon aangevallen worden, is
in" deze zaak .zeker -Kef zwakste .punt voor ihet'
--Ministerie. ;
De vraag bl|ft-echtèr over of .ÏYère indedaad
ziöozear tegen .den wenè.ch van het engelsche ?
jSabmet, gehandeld heeft, als nit de officieel e J
.stokken meet worden (afgeleid. ? Beaconsfield
.; rëeft wel -verklaard, dat :men.in Zuid-Afrika.
geen annexatie maar confederatie bedoelt, doch
. de-geschiedenis der Transvaal aou iemand aan
'de oprechtheid dier verzekering kunnen -doen
itwdjfelen. Moet .men Cetawayo gelooven, . an
zou er van de .onvermijdelijkhejd om met de j
Zulu's oorlog, te voeren, geen sprake kunnen
aijn. Het Kaiferhoofd .zege den.strijd niet be
geerd te' hebben en van plan te zijn alleen ver
dedigend op te treden, .en JTrèrfi heeft in izijn j
,pracla.matie verkondigd, .dat .er niet tegen de.!
maar 'enkel te,g.en hun opperhoofd,|
moest ..gestreden w>oj>den,
Be,onver.zulk (een krijg was.zeker pro-J
blematisch.
Uit Mghanisian vernam men .gedurende de
laatste jdagen .niets bijzonders. Alleen. we,r.d
.jfeet heïicht .bevestigd, dat^aco-bKhan.tot Emir,
was uitgeroepen en .gehuldigd. De Itoniii-gT^ia
Birmah volhardt in .zijai dreigende houding.
In Frankrijk wordt do.or de geestelijkheid
een heftige .strijd ,tegen $e voorgestelde
svajsigirigen wua >de sonderw.ijs-wet gev-omd. .Belialra
deze saak, neemt-de aanstaande verhuizing der
?K-ame-rs wn Yersailles 'naar .Parijs de,aai£dacht
m beslag. Aan het .totstandkomen mn die
sera-néedng Jia-n moeilijk .-getwijfeld w-Gidan.
D-e meeriïeiihejd ia iée Kamer is, even als de
Kegsering, daar yoar .gestemd, .keon -Say heeft,
gells wrfcLaarJ, dat iiet handhaven -van d&n
&egenw-0oi>digen toestand .zoa neerkomen <e^p
ket v era wakken dier Hegeering. Alleen de Senaat,
?bezwaar. Men heeft -beweerd, -dat -de
jrond daarv,0o«r so-ia --zijn., -dat -bij
diens terugkeer -dit liehaam niet i-n liet
Ba.lüis du Luxee: hom-g -zou bunnen verga
deren, iaangezien -daarin na den hrand van
feet Hotel do Yille de ^gemeentelijke bureaus
gevestigd zijn, terwijl de Kamer het Palais
Bourbon voor zich gereed zou vindaa. tóe een
zou. dus beter gehuisvest zijn .dan de andere.
.Het ie aiiet aaja -te atemeaa, -dat ^üdk-e
?kiei«i^eestige ?o.v-erleggiog.êEi bij <&ea zaak van KDO^
g zoufei geven.. D»
mm si %e spoeiJü^K victoiS^, mi
fe^rijfta 'gelijk ?5efec.,.rlat Parfs maqr een f^ar-^
lêmieu* -niet de 'tesfe atmosfeer ^ om is te'1
ad-eEiem,, IZelfs s-ViiMirEtandeES ?yaia deae
a-a-igriB»-achten feet snuft tig, ait *cle Kamear *m.
de Senaat 'zich "het recht voorbehouden dade
lijk naar Yers'üilles terug te keeren, wanneer
de politieke gesteldheid der hoofdstad dat
wenacheïijk .m-aabt, -.?e®eeia .bijcen-konast van
het conigres Eoai&n z% in :geen geval 1-e Parijs
willen zien. De Eomraissie tiii 4en Senaat, die
over dit voorstel zal moéten rapporteeren, is
zeer eenzijdig samengesteld, onder de negen
leden zijn slechts twee voorstanders van een
terugkeer naar Parijs. Doeli dit bewijpfc aeer
weinig. BB linkergroepen van Senaat «n 'K-amer
zullen jsirch verslaan vóór het congres bijeen
geroepen wordt, en den ^c'hrsomTialligren z-al
men ongetwijfeld alle waarborgen aanbieden,
waarover ;meïi te beachilUiem heeft.
Een -ft\etsoEitw-er|) «p de .prefectuur der po
litie is -toe-gezegd.
.-Be .D-uifsche -Rijk-adag hf-eft met eenpa
rige, stemmen beslopen kif
Elzas-Lothaiingen .een aelfstoBdige iEter-eer-ing in -te voereii..
Biemarck heeft naar aanleiding van deze zaak
zijn «opinie -omtrent de gezindheid, die. in dit
heer&cht,, .'gezegd. .De -vo-rst ken' e
Jiiet vrijpleiten -varn^nda-n-kbaarhieid/
Be sympathie s'-oör F»raïiki'ijk, -waarvan 'he-t
werd afgeschermd, wa-s 'er »og -al-tijd sterker
dan WO&T .SBitsDManid, het «üde vaderland,
waaraan liet qpaieuw weistl -itoege-voeg-d^ Wel
heeste laaj :no-g dat ds gaedge-sindeR; .fesr de
spiesB'iielij'kilieid (3ie mesi hen bewees te wkmeoa
waren,,ana-ar bij vormde 2Ïch geen .illusies. zijn
hoap w-as il<aor 'dem iiifel'ag der T-enkïezingen
Bet,!©ïttwerp., wearMj de
deaer K-aak .-zal ivïeird'ein vooi'gesteld,
in -d*ze Kittisiig v.a-n dsea Rijksdag,
te-, .w-oa-den ^euaen.. ' j
.Terwijl 3Bism.&r-ck: Fjlza-s Lotharingen
tst-damkfoam-höid tüafdht.te .-stam-men, haat tfaem in Oe-'
nemarken ><ten kaïazelier inwg^r dan O'oit De
du-its&he Segegrin/g heeft te keuaen gegeven
dat aij-de .k-we&fie .omtrent de nationaliteit,
v^-n jfoo.-1'd-Sïeeswjjk woor .g&ed. --aelit
lost, nu zij met Oof4cn-iij'k het -tractaat
P-raa^ heeft gewljzi-gd. De 'deensche bev
lking van-dat ffew-est aai .dus in :g<e&n 'geval
gTeraa.dpJ.eegd wiorden of het hij het duitsiche
vaderla-nd wensdit -ie heliroO'^esL W-e-1 een be
wijs dat de berajders (t-wijfolen .a-a-n de
'erk&ntelijkheid T-aia hem -voor ^wie ';&§het sw£ta-rd.
hebben .getrokken.
- De -cottm^issie -t®t he-r-ziening1 ~va-üi- h-et.feajrief
is ,m.at haar werkzaamheid ger-eed ^eko-Eieai,
.E,usla-nd':s v^ODrst-el -aai Oost Bulg^'^e -een
g*>^m-aH^-de -bezsttin^i; 'te ^SKen.-is hlijkensde
med-edeelittg van Northcat-e' door ii&t Sngelsche
Kabimet ontvangen. De lOJiderliaüdelingen ev.er
deze zaak zijn .nog ni&t',a.fg.flfö0.peri. Dat zulk
een egeling iKl-oeilijfchedeii baa^-t kan in-en be
grijpen, ^deoii van de noodzak eïijliheid <om dit
gew-esi op dez.Êof dergelijke sijs v»or
-regeeriisglootiheid to behoeden aal ? ieder ssel
-Oivartuigd aij-B.. .
De jnegecdheden ,trek3ï,en ^inh Cr-riekenlaiads
.bd.aïigen -aan. .Be Porte hae .aficeei-ig ook .ö-m
toe te^eveii,,zal .zich.in 't!on-p0i'm.jjdelykedienen
te hclijkkeAt.
Set .oost^nrijksche He^-enfc-aas keuiide h&i
.ontwerp tot uitgifte van 10.9 mül-ïoen
£..gOffidrente goed. De leening weid reeds ..gesloten
met de ~.Ban.qne de Pjiias, iie.t 'Oostenrijksdae
Boden-iCrediet en de .Daitsche J3ank.
Jfot h&agaai'sche Huis heeft ^edaun .wat het
aiet laten ko-a: het vei'di',ag van Beïlya
fgosdgekeurA., ieveas heefit.het hè: jpraatlschs y-portial
iï!|gedien.d om een wijziging der mnstitiLtie te
venkjijgeii, in dien, jgeest, dat de .Regeering
tvooi-,taan tra.ctat.en zal kunnen sluiten zondör
de goedkeuring van het Parlement te
be/ht)even_
De luseifihut^scks Xamei1 heeft -de .afschaf
fing -der dü-odstï-af- verworpen, -en ,de nationale
-Baad 'sas Zwitserland weifelde met -85 tegen
?62 -ütemm-enj een v,oors,tel tot wederm.voeï'ktjg
diei1 straf ia -behandeling ténemen.
.De BelgisohE .Senaat aam- ;de-)lieg,r©'ofenig van
-buite-nlandscSie -saken,, waaahij de kwestie van
de ,gezatitê,chapppost aan het Yatikaaa ter
e-pxske kwam, aan met al'gaüieeae «temmen.
De Kamsr vereenigde zich na langdurige
dis,Eaefc het vöoi-fetel *>,m lj^3QyOQO toe te
i, tot het stichten y-an -een .nianunient -tei-.
, In No£a'Wï3gem is mesa Ifoet oneens over de
'dlag. Ds aseitee partij iwemsciat, de unievibgï- het
seymbocü. ier a?e;iheid -VSM Zweden -sa Noor
wegen -?dïs©ïeen I^GJorfsche ver^pangen te
zien, de andere, die zeer talrijk sc'tnjut te zijn,
daar hande' en scheepvaart haar steunen,
?keant tegen deze uiting van vaderlandsliefde
in verzet.
Het wetsontwerp tot herziening der
onge"boTTvvde eigendomm-sn is aangenomen met 57
tegen. 16 stemmen..
De begroeting' van oorlo^-.vserftOQatt «em
?«in?eijler van 21,67Ö,t)QQ gul-den. De mTüiister wen^eht
te. zorgen voor een.betere kazerneeiing. Met
de a;aiiseii.'a1ïfiEig ?&$ aa.iBraa'aik "raiai 'enï'feT^efceiiiiïe
vuurraonden zal worden voortgegaan. De
inveeiinw van een .nieuw veldkanon schijnt hem
?wjensehelij k to'e.
Bij de verkiezing van een lid der Tweede
Kamer in het hoofd-kiVdistrict 's
Hertrogenbosch. is, de heer mr. J. O. De Bruy-n gekozen.
?De liberale. Mesverèenrging te Arnhem heeft
tot kandidaat ^.voor de Tweede Kamer-gesteld
den heer A. Kool, kapitein -van den
ge-nera<len 'staf.
een Cöanimi-ssie uit >3sem Raad een der
geschïkïtfe ShfeSÉngen giem^it werd. .
het Bageïipssch Besbroaa.' der gerüeente
aaaar ruimer aa3'k©msften zoïit nu de uitgaven
hijgen, is mlfeszias billijk, Kal niemand
b:em>£.eméten. Ben voorstel claï.aan de bestaande
behoeften tracM te gemot't komen, getuigt van
de zorg van onzen wethouder voor financiën om
het ewnwiekt tusschen ontvangst-en en uit
gaven $e hers.tfllen, men smag hem -daar dank
baar vs>or zijn, 'en nu. wij teveïts .vernemen,
dat aïtet 'C.e in^oerÊig "saia deze heffing, die
omstreeks 300,900 gld. zal opbrengen, dat
evenwicht IN DB EERST VOL c END 10 JAREN ZONDER
VEIiHOOGÏSG DER BTCSTAASDK BELASTINGEN
hei'steld zal kunnen worden, zal men bij een
eerste kennismaking eer verittE-l: dan teleur
gesteld zijn door de'ze voordracht.
(Ingezonden;)
^?_ L,Ja *. ii,-,vj.-ujj.r,Li yurjonB vai
. - - j; II
i-ilr. E. B.. 'F§ael, (zie de Amsterdammer d.d
l (Mt p^-u?~,?..-: -n ^
De daffhladen bevatten: ]
'Hawdëlsblacl: Oud en Nieuw '(De bureaus;
aan liet ministerie van oorlog). Hét ministerie.
.en 3,en heer van Houten. De chef van den!
generalen sta'F in ooi-ïo^sfcijd. !
2f. Eott. 'Courant: Ernstig bedreigd ... ge-:
wee^t. fBrochnre van den "heer Jacobson.) |
'Hét Vaderland;- Het Tielaatingo-ntwerp "Van
Houten. Keactionaire koloniale-polit'ie'k.
- Nieuws v. d. 'Dag; 'G-ewifzïgde pensioenwet
bij de zeemacht. Tn de -crisis.
'Dagblad van Z.-H. en 's Gr.: Een.personen- i
kwestie van algemeen . belang. Nu de woor-;
den wanneer de daden'? (belastingplannen.)'
De 'Sïandaard: Invasie van vreemde macht \
in de oost.
Het hefeEtgrijk .bericht >zal t-ot -©KZB iezeïis
z-ijaa doorg-edrögen, dat B. -sm W, «en n^uwe
belastiü^ voorstellen, .te heffen .onder den
gaan daarbij van de volgende
oyerweuit.:
B. en W. hebben een rapport ingediend op
het adres van tien heer A., N Merkeibaci,
waarbij 'hij vergunning verzoekt tot het plaat
sen van een kiosk op het verhoogde voetpad
langs het voormalig komniandantshuis, ten
eicde-aldaar, gedurende de maanden Mei?Sept.
van ieder jaar, spnitwater en limonade t,3
verkoopen. Na de beslissing, door den Raad ge
nomen ten aanzien van het adres van
Braiidon en van Croor tot hf.'t plaatsen van me
khiuisjes op onderscheidene pnnten der stad, vinden
zij geen vrijheid tot inwilliging van bovenstaand
verzoek te adviseeren, en stellen zij voor,.daarop'
afwijzend te 'beschikken.
We mogeo ons nie't verwonderen, dat het
Dag. Bestuur den moed nie't heeft op nieuw
een dergelijk vooistel t-e ondersteunen.
Spuitwater en ir.on.ide kunnen niet onschuldiger
dan melk zijn, zeer waarschijnlijk zou een voor
stel om aulk een kiosk te gedoogen een gelijk
lot als dat tofc het bouwen van mel'khuisjes
treffen.
Toch is het de vraag of de Raad, die eens
de oprichting van kiosken voor den verkoop
van dagbladen -?een artikel niet altijd even
onschuldig als spuitwat er .en limonade?? goed
keurde, niet nog voor "die eene, welke thans
gevraagd wordt, een plaatsje zou willen in
ruimen. Wij «ouden het a'lthans -niet betreu
ren, w.anneer de Baad nog eens voor een
oogenWÜk gesteld . dat zoo iets mogelijk
is inconsequent zich betoonde. "Wij .kunnen
niet inzien dat een dergelijke inrichting op het
drukste plein van een zoo voïkrïj-ke stad on
nut zou zijn, en vreezen allerminst dat zulk
een .kiosk, mits niet al te onsierlijk, den Dam
zooals die thans is, in zijn schoonheid
benadeelcn zou.
? 2°. dat er SB -.eeker-eievenredig
?bewaard te worden -fuss.dien d-e ^opireiigst der
3°. . dat de reeds
?yesrJïaogan-g ? sehij-nea toe t-e laten ;
4°, dat de ?. heffing ^an 3tEaatg.eld\;,gi«hae,l
in 3aet samenatel -ön-zer belastingen ;paet" . en
eau noodzakelijk- Torollarmm" -van de than.s
.bestaande- meet geacht "worden^
.5". -dat ejj., *en "der bezwaren -aa de
i-n.-konifstei-i-belasting -vérboxidee, ka-n wegd-temen,
daar zaj .geen wisselvallige opbrengst"
bfilöffel, maar «ien vlaste en aekere bijdrage aan
4e gsaa&entek-as yer^efcert., ((± f SOO.OOO-).;
<6B, Jat -een voordeel deaer iieffing .ma^g
ge.Gï^-md spordes, de «nastandig-heid dsut de
ver,goe.disg ^betaald wordt in verhouding tot
eigenwelker -w-aarde door de werken .en
n dei1 gemeente .het- m-sest werd
!ï. dat deae' .belasting D iet .zwa^ar drukt en
gemakkelijk geheven wordt;
8°,. dat d-eze :hefÊRg iiet even,w-icbt tusscheii
?oasiimngs.teai «6^1, itgavan i-u <le eerstvolgende
japeïi, zonder ^?erhopging -d«r -bestaande be
lastingen., " eal .kunnen 'ber&fcellen, -ierwijl tot
haar laaafoe-veJisg nog gezegd wordt,; dat h,ar>e
invöeiing gepaaid zal gaan m.et een .?afschaf
fing der .ei{g.Qeci.mg vox>r hei.hebfeen yan bui^eai
onder den .oneabarca weg, tot ^afvoer v,an
faecaliëa .of aansluiting .aan^em.eentelijkeriolen.;"
dat zij 'Vrele -bezwaren tegen .een uitbreiding der
gemeentelijke zorg in zake de reiniging van
-sfcr-atem en -getem zal w-eg-Bem-e-H, -en .einde-,
lijk dat zij. -reeds in 1856 n xioor .B. en W. ]
Wordt een voorstel, dezer dagen bij den
Raad do;>r B.^enW. ingediend, aangenomen,idan
?zal Hnnen 'kort onze stad een fraai ge'bouw
m«er tellen. '0e heer O. A. A. Steinïgeweg
Iteeft 'aanzoek gedaan, om uit de hand v.an de
?gemeente eera'e -oppervlakte water met zijn
ondergrond in de B-ütensmgelgracnt 'bij " de
LeHschepooi't te koop-en. De bedoelde
opperYlalft-e wordt 'begrensd door den openbaren
?weg langs den zurfeestelijken zijgevel van den
?schouwburg, de doorvaart langs datlokau'!,.het
-terrera -bestemd, voor polïciebuTeati en
brahdweerpost -en het Leidscheplein en meet 3^61
aren. De -adressant -wenscht 80 gld per D
iae??tter te beialen, wannser de gemeente de'water
vlakte -a'anpl-enrp't tot A. P., en is ^bereid ver
der zwlf den 'grond -op te hoogen en er een
ameri'kaansch hotel -op te bouwen.
Bij liet Dag. Bestuur -en de -Commissie van
Bijitaiïfl. 5n h-et ''beheer der pii'blielce wei-ken,
?zijn geen bezwaren _gereze» om dat verzoek
toe te staan. Alleen hebben B. en 1Y. tot
voorwaarde 'gesteld, dat de oppervlakte -drie
-jar-en na -de -overdracht liebeu-wd ra&et zijn,
??volgens plannen die in alle -opzichten de goed
keuring van B. en W. 'wegdragen. -Het is niet
te >denk-en, dat de raad tegen dat voorstel
ernstige bedenkingen -zaldoen hooren. De
aanplemp-ing 'van dat g-edeelte der Bmtenshi gel
gracht behooi-t toch onder de plannen die
uitg voeid moeten worden, en de zekerheid op
dit gedeelte der stad, in de nabijheid van het
nieuwe Museum en het Vondelpark een flink
hotel te zien verrijzen, is geen Terwerpelijke
zaak.
De heer -Sr. E. D. Pijzel houde mij ten
goede, clat ik ZEd. zeerGel. eeni^on tijd mo33
doen wachten op mijn antwoord.
Ik hoop den geachren criticus zooveel
mo-.?geïijk op den voet te volgen en begin dus net
K\jn begin. De heer dr. Pijzel, lesraar aan de
[ï:o gure burgerschool te Amer.-'foOit, noemt mij
\ een 'grappige verdediger''1 van de beerputten,
\ en scnynt liet te wraken, dat ik de Edel
acht' bare b-eereti van Amsterdam wil laten" la.gchen.
1 Ik -Wg.ri}:|9 oc-ktri' miet 'waftrem men, (zelfs de
i H.H.. van 'den Haad van Arasterdam) niet eeiis
jiagxi'iiÊaiffiSg -ss^er djean se^r^'at tuf jmdiere midr
; delen om faecaliën te verzamtlen of
afcevoe'ren. Is dat onderwerp dan zoo hoog
philosoj phisch of wetenschappelijk, dat men, omhette
' 'I>ehand-elei3, de fe-ga en 'bef -moet aandoen en een
ernftig, wetens ehapp-elijjt gezicht moet zetten,
gedachtig aan het spreelcwoor-d: Mundus vult
' clccipi, decipiatitr erge ?! :Moet men dan altijd
'en overal de witte das omdoen, of vreest de
lie'ir dr. P. de zijne tehezoedelen mat faecali
n?vlekken als ZEd. er oralaclit-of.steö/"Ja^ehen?
1 , Dr. P. aiociïfc na de b&wggen? in ..én adem
verschillende uamenea titels, die in ds brochure
hier en daar verspreid liggen en door mij als
?argumenten -of illustratiéjisijii. ingelegd. Zulks
Ikan ik niet goedkeuren !
Waarom aldas-öaiiegeïm-atig^ehandeH en b.v.
de critielc niet geëiedigd met het 'einde, maar.
wel met eene beschouwing, die op bl. iöstaat?
Waarom aldus alles .door eLkander gehaspeld.?
Dit is .geau-e o-rde asi «aken !
Aldus, heeft -la&t den- 'Schijn afcof .de ,-ci^ticus
eenvoudig -de lezing wilde ontraden sL®or
derg-elij-ke aardigheden. Kit ,ïs geene crf&i.&/cf'Wa\,
zoude -dr. P. zeggen, indien een leerling, zijner
.hoogste klasse, eea^e diei'gelijke pr-aef van
crit-iek ter beoordeelinggiuf? Ik yeEüaresii cUe proef
alsdan en t-eregt do.01' ,ZEd. .xoude wo-rden
veroordeeld!
Die leerling 2011 .ZEd. doen ;(rne-t Ifiten)
lagc;Jiea.ii Dit .-zi] "ter osaaieaiagt van dr. F.,
om; trent het onderscheid fcusschen doen en laten,
j waartusscben -een veel gweter taalkundig
ver'.schübestaat da-n (us^clien de laag va-n -mij en
den laag van dr. Pijzel. De aanhalingen daar
opvolgende Moet mem leaen au de brochure,
em i/ver -de -toeselaoirwintgeaa svaai dr.. P. een
oordeel te kunnen rellen, lïi zij.ne critéek zijn
?die -ui-t hun ^es-foand '.geijkt, ZEd. wi3 aüweêr
den ibef van geleerden -fiiaist ? omdoen -en ik kan
ZEd. cïaarim -et Folg'BH als ik de faecaïiën
.behandel in werbasd .met Jrtet ^lA-e-i'n'm-^i&lseir
De ci'itieus kö-tat mn. aan de fiewj/gen, -Daar
mede meen ik-, 'da-t ZË-sL jhet wc-ord 'bewysen
tot n -wil reduceren.
..^ijn dan .d-e snngehaalcie oaideiusoabrngen
v-an den hoog-leeraar dr, ,^, W, .Gatmèag, (e
Amiterdanx, .gedaan ?Jjt&eneèewyse.n, .em moehten
ag 'niet in -g.e.ïeïschap vau ^tnijn tewifs ver-;
schijnen,?
De critiem maakt aianaierliaïtg op het woord
" -eu daanoin .g et ZEd. dat woord
't Is ,waar.! Yea'sietigtl w-ca-dt mets n de
natuar, en ^dat s;eg ok ioamers .zelf ."ï&ter. Maar
«,ls ' m-eaa den put art .èlibaaïdei1" aaeenit, sisodat
,alle steenen vwi den isaud TCrwijder-d
v,forden ien de Jecligö-ranaie mat Jïaaid wordst ge^
vuld, wstut tüagifit 'daa Kaa den pni. ©vetr en
leent het sp-raakgebruik .Eich niet .oraa .alsdan
te ^prelcen ram y,vey'3'LW&gm$" Alè-oeweH
natuurfónizdïg on^ïst, sul tet t^Üatffidi^ nog
zoo dwaas, niet aijn ! Ik waag ©f dr. iÈ. D. Pijzel
de fasteüersëmt in de ,poanïreEfefce-.fabiae>k te Dordt
laat eststctti of laat stermietifs^ -als boiÊerï&K, 9 ...
?Dat ide .beai'pjufc zich ia£=liait is wst&r mi doet
zulks niet in IVs eeuw, naar r-eel wojeg'er, in
.enk&le jare-n. .Bit .is Oüdanlcs d«n h'&er Dr. E.
D. Pijzel een argument wéór -'liet maèsem. van
beerput) e^ D- ? 'gecenaenitieerde p$wt heeft'volgens
deskundigen ^daai-enteg@n het aaadeed, dat dooi
de urine de emenifc la^^üaaffii,, de-eh-z-efcer wordfe
opgelost en daa .ko^t M-er, wat ni-en wil -voor
komen.
De ahemicns moet ?hiei'Q-mrr.ent von^iis
vcllen,maar jniet de weinige chemische fcennie, die ik
heb behouden van de lessen van den beroemden
fo&ögte-eraar Dr. £r. S. Multler, geloof ik dat
hierin 'wel wat avaara ligt.
geloof waarachtig dat ;gij 'de koortsJiebt.!" xiep
:Klein. " ~ , _ - '
Be xentenifir 'verklaart ons allen -roor schel
men en land verraders!" yfiryolgde .de-.over&te
£|p -vrool^ken toan.
De commif-'Saris w.as intus'schen
i;o.men en de tafel ^genaderd, ilg liojorde het
gelach .zonder'de .oorzaak te weten.
'Wat is er toch te daen, lieeren?".vroeg hij.
,?.D.aar is de commissaris," zei de overste.
Gij zijjt nog geheel onpartydig,; zeg ons-eens,
houdt gij 't -er ,o,ok .niet voor, dat dertig
idnizend .gulden Iteter ,zijn dan honderd?"
. ? Wel natuurlijk!" gaf de commissaris ten
antwo.ord.
Ziet .ge wel, Löblich, ziet ge wel?". juichte
de kommand-ant. lrNu hoort .gij hei, en nog
wel .uit den mond van den commissaris zelven.
?Én .zult ;gij toch .zeker -wel toegeven"!" ?
-.?Wat beteekent ,dit :toch, heeren?" vroeg
de commisearis nogmaals.
. De xentenier .k&ndt ,ons. allen voor schel
men en oproermakers, en iwil aiiets meer met
ons te doen .hebhenF'
H'} is bang dat het .land, de .zedelijkheid
en .zijn .geldkist dom1 ons in ..gevaar zullen
ko'men!" vo.egde de osserste er ladi-end -liij.
? .?M.or,^Bn laat hij *ns allen in .liecktenis .ne,-.
'men," zei de .apoöieker. .Slet veel tmoeite
geInkte ^het Löblich om ,aan Brasae^-zooheefcte
de -co-mmissaris te vertéllen wat opgebeurd"
was. .Deze lacnte nai-'telijk.
, ,r Gij hebt groot, gelijk^ mijnneer ZjÖDlich!"
antwoordde hg. g,Maar wét ge w-ël dat .dié.
welfde P.erdmand Wiusch.'^ieh hierin de stad
bevindt?" ? " " ' ' . '"'
Hier in de stad?" herhaalde Löblich terwijl
de blos van zijn -wangen week.
jO.p mijn w.oord van -eer.!"
En _.gij laat hem .niet iu hechtenis nemen?
firij duldt liet dat -zulk .een .gesaai'lajJt .sujet
zich hier ophoudt? Hij kan hier wel ce"n,nieuwe
misdaad begaan i" , - '
hflÜBedaar, mijuhjeer Löblich,1'. -viel Brasse hem
in de .rede, De mas ,sit al .lioog en droog
achter 't slot. Hij is heden avond o,p mijn
bevei opgepakt!"
Tïier hier ?" -riepXöbliüh.
.?Neen; in een herberg buiten de .st-ad."
^u werd de -'Commissaris wan allfi kanten
met vragen .bestormd.
,?Geduid, heeren," "sprak .h^"fl terwijl -hij ging
bitten en een fermen teug uit z'ijn glas deed.
.Laat mij ten minste -even adem schepjpen en
mijn keel nat maken, Zie zoo! .Ja, de
"booswieht zit .o,p .2JT°. 6 .gev.angen sedert een
n.ur of wat. Eeeds heden morden .had ik van
liet geval gehoord en z^n portret ;en signale
ment' uit, de residentie fintvan.gen, ,met het be
richt er by .dat hij zich waarschijnlijk in deze
?buurt zou bevinden. Ik -kreeg order -om zorg
vuldig onderzoek te laten doan."
.?En daar ne'bt gij mij van. middag toen wiij DIJ
elkander .zaten, niets ivan .vertéld/' zei Löblich.
Ik-bad dat portret wel eens willen zienT
.?Kom Ijöblich, laat de commissaris eerst
uitspreken,'" viel Elein hem op kn^rrigen toon
in de rede. ,»Gij kunt later n reijuest
inSienen, :met -veraoek .om den schuldige te paard
?liet lieele land rond te laten rijden,, dan
kan iedere rentenier Jiem naar hartelust
"bekijken, en 'zijn. .gezicht ten eeuwigen dage
onthouden!" .
Ik .mocht van middag' nog niets zeggen,''
antwoordde Brasse. Dien^tgeheimen zijn heilig,
dat weet ge. Ik stelde.alle mogelijke
pogin,gen n ''t werk, -om den ooosdoener te laten
vatten, zoo hij dezen kant uit mocht komen;
ik liad echter weinjg, hoo,p op een goeden
uit-slag. Tegen den avond t\v-am. de gendar-na-e
Walter -^ gij kent hem immers heeren ?"
-"'t Is een. vroegere onderofficier van mijn
kompagnïe,T' zei de overste.
Nu, tegen den avond kwam Walter'bij die
herberg en heeft hem daar. gevonden en in
'hechten.s genomen.," ging Brasse voort, 't Is
een 'buitenkansje voor Walter, want er is een
hooge prijs op zijn gevangenneming gesteld."
Hoe ziet hij er uit?" 'begon Löblich weder.
j,Ik heb hem zelf nog niet gezien," ant
woordde Brasse; morgen vroeg zal ik heni
terstond gaan verhooren." .. .
Löblich was intusschen weer aan de tafel
gaan zitten, want het gesprek, dat hoofdzake
lijk over den gevang-ene en zijn misdaad liep,
boeide hem onuitsprekelijk:. En men moet in
een kleine staa gewoond hebben-om te kun
nen negrgpen hoe liet mogelijk is zoo uren
lang over hetzelfde onderwerp door te blijven
praten, Tan alle kanten werd de zaak Geke
ken, tienmaal hetzelfde herhaald en weer
sproken en !t was wel-waarlijk de schuld van
.gendarme Walter's gevangene, dat de gasten
langer dan gewoonlijk ^in De Kroonprins" ble
ven zitten.
Eindelijk,gaf .de .overste net teelcen, en sprak
lachend, terwijl "hij zijn saoel omgespte: «Men
moét maar een .schelm wezen, als men Tgraag.
bepraat wil worden! Twee uren lang hebben.
wij daar nu over dien 'knaap .zitten ba'bbélen
en Lö'blicn. heeft er nog met genoeg van! !Nu
ik ben blij dat ik veilig achter de muren van
miju citadel zit ik zou niet graag-een nach
telijk bezoek willen ontvangen, en als ik zoo
veel geld had als Löblich deed ik geen oog toe
van angst!"
,?Ik "ben niet bang,"" antwooj-dde deae, ;inaar
in weerwil van die verzekering sloop hij stil
naar Brasse toe, en vroeg:
.?Hij zit toch wel veilig achter 't slot ?" ?
Heel veilig, mijnheer Löblich," antwoordde
Brasse met..luider stem. ,,Hij logeert op 'N°, 6.
Gij kimt .gerust gaan slapen !"
In de vroolïjkste stemming verliet het gezel
schap De Kroonprins." De stevige gestalte
van den ko-mmandant was weldra te .zien op
weg naar de citadel. H;j behoorde tot die
ouderwefeche, hoe- langer hoe zeldzamer wordende
soldatonnaturen, die wel een ruw en barsch
uiterlijk vertoonen, maar- toch in den grond
goedhartig en edelmoedig zijn. Evenals men
hefc sommige geleerden altijd blijfb aanzien dat
zij., een joligen studententijd achter den rug
hebben, zoo was er ook m hem nog wat over
gebleven van de prettige onderofficiers- en
tweede 'luifcenantsdagen, en hij bekende op-,
recht -dat de tijd toen zijn schuldenaars hem
altoos op de hielen zaten toch de aangenaamste
van zijn leven geweest was. Hij was streng
waar het dienstzaken gold, en onverbiddelijk
als hij hoorde van valsche streken; maar had
een soldaat of een jong officier in jeugdige,
uitgelatenheid eens een dwaasheid begaan en
daarvoor straf verdiend, dan was hij -niet al
te streng en lachte er in stilte om. ;
Ik ben .zelf ook jong geweest," jplaghij dan
te zeggen, .?en als men bij iedeie dwaasheid,
die men aedenkt, eerst "kalm moest gaan over
leggen of zij wel uitvoerbaaar was, dan was
de pret gauw de wereld uit. De jeugd moet
vroolijk zijn! Als het podagra komt, kan men
nog lang genoeg stil zitten en rustig zijn i",
Bij de citadel aangekomen, trad hij door de
.?poort op he't -flauw ^erlicïi-te ?voorplein en na
derde zijn woi.ifjg, JÜB daar tusschea muren
wallen, omgeven door een aardig tuintje, recht
geseliig en uitlokkend voor hem lag.
Zijn oppasser hielp hem de uniform uit- eE
een ge makkeleken kamerjapon aantrekken;
gaf hena de gestapte pijp, die -bf el-kea avond
rookte na zijn tejug.ke.er uit De Kroonprins,"
omdat, hij anders van de vervelende
jgeyprekken «m Löblich .droomde,, .ZQO als hij .seide.
Elke stoornis was hem .onwelkom -als hij
zich daar zoo redit op zija gemak in Kiyia
armstoel gezet had. In .Jat -rustig uurtje dacht
hij na over de .gesprekken -.en gebeurtenissen
van den dag, en hij kon 't niet ,help.en dat hij
daar wat meer tijd toe noodig had dan andere
menschen.
Ook dezen avond had hij ;zich gemak-lcelijk
in .zyn arm stoel uitgestrekt, maar 'nauwelijks
had hij twintig trekjes aaai -2511 pijp .gedaan,
toen 2yn -0-ppasser -weer .bimnea trad'en hem
zei dat er een jong mensoh was, -die dringend
-verzocht hem te .mogen sprekan,
Een jong mensch ?" riep k$ ver-baasd, want
hij was nifit gewoon -om ojs deaem tijd van den
dag foezoek te .ontvangen. ,?Wiöis liet?''
- Uu ken. nem niet," '-antwoordde de oppasser.
Laat hij dan naar défcoskaek io:of en, eoi
weerom koeien als de 2on sehijot," aaep de
kominandant op knorrigen taos.
^Daar lieb ik ]ie<ts gsen pla-ji op, eoitipje!"
zei dezelfde jonge man, :die 's -mid4ag--s door
den .gendarme ^'eva-jD^ea geBorneai en op K°. 6
in zekerheid gebcaoïit was. Mor^gen regent hefc
röisscliien, en dan schijnt de zon toch niet en
iu ieder geval, ik ben nu eenmaal hier!"
. (Wordt vervolgt.)