Historisch Archief 1877-1940
DE A M S T T] S I) V M
\T U S K B L A D V
R N E D E K L A
'deze speech, -ontving de heer Quack het
woord, om den teer K. I. den Tes als een man
bekend met handel- en echeepvaarthelarigen
aan te prijzen; nog even liet prof. Asser zich.
hooren en daar daalde de-, vruchtbare stilte
weer over. de vergaderden neer. Maar hoe
|kalm ook, liet grootsche proces Kette zich voert.
Namen kwamen op briefjes te staan, daar
|sver'cl gestemd. De voorzitter begint te lezen:
'aiïlant, den T ex, Va-illant. spanning! den
|Tex Vaillant, nog geus Yaillant, stijgende
spanning, tot eindelijk na deze wisseling van
rBo'op en vrees, de heer Yaillant 5, déheer
.'den Tex 4, de heer de Vries l stom bekomen
fï. Herhaling van 't zelfde feit, nieuwe on
rust .in de gemoederen.... en ten slotte \veer
geen beslissing. Thans grijpt er een
dig voorval plaats. 10 percent der vergaderden,
verwij'iert zich plotseling, de gelederen worden
ijelangrijk gedund. Het tiental van zooeven,
'isweertot negeii geslonken..,., daar volgt een
Uien we worsteling1
'behaalt de heer den Tex de
'ijver, en kracht.. Doch wij zouden willen vragen,
was- het niet verstandig, als men met zijn ne
genen ui een stad van 300,000 zielen aan een
tafel git-, om de vergadering van een
kiesvereenïging te houden, l'ot het stellen van kandi
daten voor de provinciale Staten, dat men zijn
ijver iets matigde, en zijn vuur ietwat tem
perde? 't'Ge Voel is streelend,, de verheven bur
gertaak naar plicht en geweten te vervullen.
't Is waar,, maar geen sterveling had het den
; liegen heeren euvel knnnea duiden, wanneer
^"zij gezegd hadden: wij willen niemand, wie hij
',ook zij, wagen aan een kandidatuur in de
hoofdstad, die op 5 stemmen steent.
De Mes ver e en i ging Burgerpligt heeft liet
:! besluit genomen eerstdaags een meeting te
liouden tot bespreking van de kansalztiftk
"en'de vrije vasrt op Het kanaal.
..' In onze stad heeft zich gevestigd ds
naam; looze Vennootschap Verkooplokaal Frascatie."
-Zij stelt zich vooi' een leening van, ? 200.000
; verdeeld in aandeelen van ? 100 uittetmven.
De Vereeniging voor den effectenhandel te
Amsterdam, heeft een goed werk gedaan met
een adres aan de T-weede Kamer te richten,
waarin zij haar bezwaren'tegen de voorgedra
gen heffing1 van een efFeeteabelasÈrng1 uïteenzef.
Na de o p spraak wekkende wijs, waarop de
amsterdatnsche firma's hun eigen belangen bepleit
hebben, en het algemeen afkesrend oordeel, dat
de pers daarover geveld geeft, mocht van,de
zijde der vereeniglng voor den effectenhandel een
degelijk bezwaarschrift niet achterwege blijven.
H-tdden de amsterdamsche firma's minder
invloed willen uitoefenen dooi' het gewicht
hunner namen, maar meer aandacht gewijd
aan da gronden, waarop hun afkeurend votum
rustte, zij zouden wellicht gewacht hebben tot
ds Vereenigmg gesproken had en zich bij haar
kübbeif kunnen aansluiten.
- Ware dit ges:;hieü, men zou geen reden ge
had hebben zich over bun ijver te beklagen,
want dat er bezwaren, en zeer gewichtige ook,
tegen het aanhangig wetsontwerp kunnen wor
den in het midden gebracht, zal niemand ont
kennen. Niet alleen de effectenhandel gevoelt
die. Het is bekend hoe onlangs nog in Burger
plicht de ministerieele voordrachl werd bespro
ken, ingeleid door den heer Mr. F. S. van
Niei-op. Men weet hoe na een kalme, zaakrijke,
krachtige bestrijding', slechts eert enkel woord
ter verdediging daar werd vernomen, en het
lijdi geen twijfel of, als Burgerplicht toen, ge
lijk door een der leden gewenscht werd, den
dit vermogen binnen de belastingplïehtïgheid
te trekken, Een wijziging "der effectenbelasting
>,naar de hierboven uiteeiteengezette beschou
wingen", zegt niets anders dan haar te verwer
pen en de effecten te gelijkertijd met de an
dere deelen van het nationaal vermogen door
een belasting te treffen.
Gesteld dat men een zoo eerbiedwaardig
lichaam als de Tweede Kamer niet eenige ironie
mag naderen, dan zou ons.die beteekenis van
dat verzoek inderdaad toelachen, al ware hel
alleen, otniüvt de effecteHhelasiing juist da*:
deel van het nationaal vermogen raakt, dat.
gedurende jaren achtereen 't meest schade
hreft geleden, daargelaten nog, wat in
eeningezonden stuk in ~dit blad verleden week
werd opgemerkt, dat deze vorm van
rermogei3pl.uvtsïng juist die is, welke bij de minst
bemiddelden bet meest gebruikelijk ea voor hen
dikwijls de eeuig mogelijke^ is.
Moeten wij echte:1 de vraag van" adressanfe
is haar meer bescheiden zin opvatten, dan
kan het moeilijk nog betoog behoeven, dat zij
rechtmatig is. Deze belastingheffing is eenzij
dig, omdac zij alleen op effecten drukt; onbil
lijk, omdat zij geen rekening met de schulden
houdt; onredelijk, aangezien zij geen onder
scheid maakt tusschen effecten als handelsar
tikel en middel tot geldbelegging; en niet eco
nomisch, aangezien zij door de wijze waarop
men haar wil toepassen den handel belemmert.
Wij .kunnen moeilijk aannemen dat. de 2e Ka
mer der Sta te n-Generaal blind zal zijn voor
deze bezwaren. En, indien het nu eenmaal
zijner fmaiïtien toevertrouwde en dien men dus
wel 'als deskundige op dit gebied zal moeten
erkennen, een blijk van instemming met- de
wet heeft willen geven, dat, gelooven wij,
van veel gewigt moet worden geacht,"
. Ter wiens wilie zijn deze regelen geschre
ven ? Ter wille van de ministers, die zich- de
moeite hebben getroost om voor dit politieke
doel een retourbillefc naar Amsfeer 'am te
jiemen? Ter wille van den heer van Tienhoven.
die 'geen retourbillet heeft behoeven te nemen;
ar die als gefortuneerd lid der Kamer het
gelag heeft moeten betalen?.Ter wille van de
sfïeetenhandelaai's, die zich zooveel moeite voor
lun adres hebben gegeven, en nu de voldoening
maken, dat de- heer van Tienhoven en de.
beeren ministersgezaioentliik een geaoegelijken
middag hebben gehad? Ter wille van de
beangrïjke financleele wet" welker verdiensten
op dis wijze zoo duidelijk z^h in het licht ge
teld? Ter wÜIe van de heeren leden der.
iamer, die vooralsnog tegen de wet zijn, en die
;aaas weten, dat de instemming roet de wet
aanmoed. had gehad haar overtuiging in een motie [ Taststaat, dat er een efïeetenbelasting moet
nittesoreken, het" ontwerp zou zijn afgekeurd.
De bespreking van het ontwerp in de
Kiesligt nog te vorsch in het
getieuzijn, gelijk, velen schijnen, te meenen,.dan heeft
o. i. de Yereeniging van den effectenhandel
een plicht vervuld door op do bezwaren, die
gen, dan dat-wij haar hier soude-n behoeven zy duartegen heeft, te.vajzen. Zoo zal misschien
te herhalen, thans willen wij alleen wijzen op
de argumenten die de Vereenigmg bijbrengt.
Zij stemmen bove-ndisn met die van den heer
Van Hierop in hoofdzaak overeen.
1. Drukt zij haar bevreemding er over lüt
het ontwerp, zoo.a-1 niet verworpen, eenigermate
gewiy/Agd worde» en er si weer minder reden
tot klagen zijn. Dit laatste is van veel gewicht.
Want hoe egoïstisch de burgers ook zijn, zij
dragen in den regel gewillig hua aandeel tot
dat de Kegeeiing, wanneer die het onbelast ge- (bestrijding der Sta,afeuitgaven bij: zelfs alzya
bleven gedeelte van het nationaal vermogen j cüe }100g. Alleen wat onbillijk is wekt hun
wil belasten, speciaal dien last wil doen dra- ergernis. Zoodra zg twijfelen aan de
recbtmagen door de-bezitters van het deel van dat tiffheid oener hèf&ns komt de ontevredenheid.
vermogen, hetwelk door effecten vertegen
woordigd, wordt.
2. Dat dientengevolge alleen de
fondsenis voornemens in liet beleende gebouw houders zullen worden belast en dat na
Frascati in de Nes, nadat, het herbouwd en
heter ingericht is, veilingen van roerende en
..onroerende goederen en koopmanschappen
.te exploiteeren. Tot aekerheid voor de
aan, deelhcmders strekken als vast eigendom de
? gebouwen, waarvan de koopsom bedraagt
f 120.000, een waarde die door verbouwing en
inrichting iiog belangrijk verhoogd zal worden.
De inschrijving voor deze leening, aan welker
succes niet getwijfeld kan worden is opengesteld
[ bij de H. H. Gebr. van "Wijckop 15en 16 April
|r-e. k. van 's morgens 10 tot 's namiddags 4 uur,
De directeuren der Vennootschap zijn: de
? Makelaars J. C.'Schutte, A. H. liedden, C.
os(> tendorp, H.. Overeem en M. J. Claes-en, en de
Commissarissen: de Notarissen F. van Houten,
-K. F. J. Sti-aatBïan en J. F. Herbsehleb.
HEDEN, van 12?5 en MOSGES van 10?4 uur
z^'n in het lokaal van den Amsterdam schei;
"''"Werkmansbond, Spuistraat'hoek Kattegat, de
teekeningen te bezichtigen! door de leerlingen
van de teekenschool der Meubelmakers- en
Scuüctersvcreoiriging- gedurende den afgeloopen
?cursus vervaardigd.
Tnsschen den Overtoom en^de Y/etering,
aaii het einde van laatstgenoemde vaart is
;*" men druk bexig met de fimdeering eener groote
K .s toom houtzagerij te leggen, terwijl aan de
''? overzijde der Wetering op dezelfde hoogte al
'?' reed-; -verscheidene blokken huizen in aanbouw
'; of gebouwd zijn. Met het verbreeden der stille
zijde van den Overtoom kan men verwachten
'' dat zich daar mettertijd groote fabrieken
zul;; len vestigen aangezien dégrond onzer stad over
:/' 't algemeen daartoe te duur is. Volgens achter
staande advertentie, komt itaast de in aan
bouw zijnde stoo-mzagerij 15 dezer in.ptth.Hete
; veiling ruim 5000 meter bouwgrond, met een
breedte van ei i ca 50 meter aan het breedste
'" gedeelte van de Vfetorhig..Industrieelen,
bouw' inastschappijen eua. ziillen zeker hun aaadaclst
daaraan wijden
uiet in verhouding tot den slaat van hun ver
inogen., maar in evenredigheid van de waarde
aan fondsen, die zij bezitten, o,m het «ven of
deze fondsen met eigen, dan wel met geleende
middelen zijn gekocht, en of gij met schulden
aijti bezwaard.
3. dat op die wijs allerlei schuldvorderingen
onbelast blijven, en dus op n vorm van
veraaogenplaatsing drukt, waardoor zij geen belas
ting' naar vermogen oï' inkomen is.
4. Dat de vrijheid van beweging op handels
gebied er door belemmerd wordt.
5. Dat het den effectenhandelaar K-.-, aarder
lakten oplegt dan aan de andere ingezetenen.
b'. Dat de voorraad effecten die ieder op l
Maart bezit, als-basU van heffing--wordt aan
genomen is even om-edeïijk, als dat m o a den
war en voorraad- bij den koopman op zeker
tijdstip aanwezig tot maatstaf-voor de
beoo-rdeeluig1 van zijn vermogen neemt.
7. Dat deae belasting vrij - drukkend voorden
arbitrage-handel is, daar die' zich niet katt in
richten naar een bepaalden datum.
Redenen, zo» eindigt, het stuk, waarom
adressante u eerbiedig verzoekt, heï. ontwerp
van wet tot heffing va-n e&ne effeetenbelasU-ng
zoodanig te wijzigec als in overeeustemra-iug1
Het opbrengen van eenige stuivers, "waarvan
stand, dan het offeren van verscheidene gul
dens, als aij weten dat die met recht van hen
gevorderd wordes.,
B.
De Arnhemsche Courant
zich in de
met de hierboven uiteengezette beschouwingen
nóoetig zal blijken te wezen, "00 bijaldien
bedoelde wijzigingen niet aan te brengen moch
ten zijn, uwe goedkeuring aan het
wetsontre onthouden."
Déze conclusie is: of hoogsb bescheiden oi
e uïgszins ironisch.
Beteekeut zij, dat adres .atite, alleen dan ' een
effecten-belasting wenscht te zien toegepast,
wanneer ook het overig gedeelte van het
nationaal vermogen, dat tot dusver onbelast
bleef, wordt gerroffen, dan schuilt er 'zeker
vraag. Immers al wordt de be
ir-ome in
die'
lasting ook uitgestrekt tot schuldvorderingen
enz , steeds zal esa belangrijk gedeelte van
het nationaal vermogen aan de heffing
ontsnappai), daar het a os d er een algeiaeene in
komstenbelasting onmogelijk is alle deelen van
journalistiek tot dusverre altij'-i in n opzicht
gunstig onderscheiden, dat aij nl. niet seliroomde
de zaken va*i hare dwaae zijde te bezien: f Wat
ook de in'houd was van haar artikelen, n
ding deed u weldadig aan, -dat zij: een goede
dosis humor bevatten en niet trachtten als
ernstig* af te schilderen wat inderdaad be
lachelijk is l ' " '" ?"-.?"-^s-~*->-
Maai' helaas! lila quoque f' Ook zij gaat
meedoen. Lees. haar numme£ va.n 10 April
achttienhonde-rd negen en zeventig, es gij zult
de volgende belangrijke regelen gemeteuj'
De heer van Tienhoven,. li. i van de Tweede
Kaïne-r. heeft e«i dinègegevenr dat bijge
woond werd door al de ministers, behalve
den heer Wichefs, die door ziekte verhin
derd werd,
Het geven van een- dinédoor een zeej1
gefoi-tuneerd JirTdsr Kamer aan eeriigen zijne?
vrienden en aan de ministers, is op zich ,;df
geen- ia eldeïisvv aardig ti-it. Maar de heer r-u;
Tienhovea- is wethouder vóór de- finantiea
van de gemeeato Amsterdam, en nu is het
toch geoorloofd op dit oogèublik, im zulk
eene belangrijke- finaatiele wet aanhangig
"isdie door vele ani-sterdam^che
effecteijhandelaars. wordt bestreden, aan dit diuéeen
andere beteekeiïis te iecliten; dan het ver
langen van den gastheer om eenige vrienden
aan zijn tafel te vereenigen.
Stemde de heer van Tienhoven rnet> het
adres der efi'ectenhandelaars in, hij KOU da.*
een zeer ongeschikt oogeublik hebben ge
kozen ora de ministers te ,dinei-en te vragt-n.
^Yij meenen dus uit- dezen maaltijd te mogen
afleiden, dat. de lieer van Tienho-ven, aan wien
Amsterdam het oppei'beleid van het beheei
gaan eten big een, ja ?wel is waar, zeer gefor
tuneerd lid der kamer, maar tevens wethouder
van-financiën van Amsterdam?
Zoek lezer, en ge moet het vinden.
Zoek toch, ge zijt reeds warm, ge zijt
er! het straatgeld;: dat is naar de meening van
den schrijver dezer'regelen, dereden der ovatie
van 7 ministers aan den wethouder belast met
het. opperbeïeid van het beheer van Amster
dams 'financiën,
Ja wel Mijnheer de Redacteur, het
straatDe Ministers,
overwegende dat het straatgeld i", eene uit
vinding van den wethouder, belast met het
opperheleid van het beheer van Amsterdams
financiën;
in aanmerking nemende, de verguizing va-a
dat denkbeeld in een artikel in de Amster
dammer; " " '
gezien de onwaardige plaat van de Spectator;
naast zich neer leggende de gemeentewet,
met welke het voorstel slecht is ovei
eentsspraak geeft op eea financieel diné!? Ter wille -brengen, hetgeen echter wel- tégen de gemeen'
an den kok, die. hét dinéheeft geleverd, en
He 2'ich door middel vaa schrijver dezes nede
rig aanbeveelt voor het leveren van
meerdei?elijke gastmalen; hij is bereid ook buiten
Amsterdam bestellingen aan ténemen,
Welk een belangrijk feit! ...
G-e-ffjs, do- Amsterd&msche Courant had recht
r het eerst melding van te maken, en dezelfde
Amsterdainscke -Courant had onrecht, naar
aanleiding van het communiquéharer Arnh.
aster er het gewicht van te ontkennen.
Belangrijk is het feit, en belangrijk, zal het
olijven!
De eenige vraag is slechts: wat het belang
vas? en d u., toont juist weder het belangrijke
van het belang, waut het ia een bekende
,om?tandigJieid, dat in zoo hooge kringen als -een
;ee-r gefortuneerd kamerlid en de ministers
;ich bewegen, de beteekents van de daden
? een dinés een daad (smakelijk eten!!)
des te grooter is, naarmate zij door dergelijke
jeriehtea te meer moet worden toegelicht.
Na. het is zeker neodig dat er .wat gebeurde.
Gelijk men weet, heeft het effecten-adres in
deit Haag groote sensatie gemaakt.
Daarbij komt, dat in hooge kringen nog
looger dan van een zeer gefortuueerd kam
rid, eii den minister die tegenstand een zeer
oor vindt," zoo-dat- er; van niet meer
ot minder sprake is dan dat bij de aanstaande
ia Amsterdam eene tweede* uitgifte der
Aprdbeweging ea de val vaa het ministerie
op handen is.
Het is dus= alle ;zias natuurlijk dat er een
;egenwioht moot 3yu en dat. een. er
geforbuiieerüiid der kamer (deskundige op -dit
gebi_-,i) een dinéheeft gegeven. Voor een
onge? i-t uüfccrd lid f,o\i het geven van een dinéop zich
zeil'genomen de opufferiog veel grooter schijnen,
maar die zou weer minder belang h*, b-ben bij
d.e zaak in h^t vervolg!
Toch is de zaak nog niet geheel klaar, of
liever de zaak is 200 klaar, dat .zij inderdaad
onkiaar wordt,, als men bedenkt dat men met
net. oog op het politieke ei er geschiedenis,
klaarheid niet n de eerste plaats aannemelijk
nvig aehten.
Het feit ia na eenmaal, dat zeven .ministers
hu tj n en zieken collega m den Haag alleen ge
laten hebben om in Amsterdam te dineeren
bij- hem, -aan wien Amsterdam het opparbeheer
ran het beleid, i;een het opperbeheer eis het
beleid, neen het opperbekid van het beheer
zijner, financiën toevertrouwde en dien men
-dii;s wel als deskundige op dit gebied
ci'&ïi of effecten? zal moetea erkennen:
moe.'en, doe het eens niet, als ge durft f "
Dat feit staat
vastMaar wanneer dat-feit,vasfc.staat, wat zijn
dan de. gevolgen die men mag trek e,"? Ik
-preek n^ met van de soe^j en de croquetten,
u/aar war zijti in meer poiitieken zin
deg$vo.ijeti vam dat diné!?
Ziedaar de eigenlijke vraag, die te meer op
den \oorgrond treedt, naarmate de zeven
ministers meer naar den wethouder met het
opperbeleid, din de wethouder niet het opper
beleid naar de ministers zijn gegaan.
Dit alles is van het grootste gewich't, want
we /.ijn hier in de hoogste politieke bespiege
zijn, dat
en om te
wet, maar niet tegen het voorstel bewijst,
besluiten, gezamenlijk te gaan gebruik ma
ken van. de uitnocdiging bij den genuemdea
wethouder, en dragen den minister van
binnenl-aadsehe zaken op, in.een toast te verkla
ren, dat de verordening op hét stiaatgetd
voornoemd, zal worden vereerd met de konink
lijke bekrachtiging."
Aan ieder onpaiiijdige word^ oprecht ge
vraagd: welke, uitlegging van het politieke
^astmaal de meest waarschijnlijke is, die der
Arnhemsehe, of die- welke hier woidt gege
ven ? .
En tocli, schrijver dezes erkent gaarne, dat
zekerheid in deze te geven, aller bezwarende!;
is. Wellicht zou het menu de aaak kunnen
opheldei'enzoolang de.menu's der politieke dinéa
nog niet worden openbaar gemaakt, zoolang
hier-te-lande geen gastmalen woi den gegeven,
weike het motief zijüom' de daaibij geuite
gedaèhten wereldkundig te maken, zoolang
derhalve voor het gewone publiek niets anders
bekend wordt dan dat de heeren zaaien heb
ben gegeten, en sooals zeker aannemelijk
is, óver de spijzen ea den. wijn van een zeer
gefortuneerd lid der Kamer niet onte\ieden
zijn geweest, zoolang, meenen wij de
Arahemsclie te moéten aanraden, geen al te groot
gewicht te hechten aan datgene, wat me' hefc
opperbeleid van het beheer van amsterJams
financiën in het algemeen en. met eene
eveatueele Rijksbelasting op-de effecten in het b
aonder, in een wol wat al te ver verwijderd
verband staat. Amsterdam, is groot, en zijne
wethouders zijn het niefe minder, maar niemand
kan er bij winnen zelfs de zeven mini^terg
niet wanneer van een dinémet al of
niet verder den avond passeeren
meded^eling-en worden gegeven, welke de
AmUes^scltéOoiirant \i\ haar goeden tijd alleen onde?
de reclames, tegen betaling van een verhoogd
tarief per regel, een .plaats zou hebben aange
wezen. .'" "
Helaas T Is voor haar dat tijdperk vooiKj?
lila (juoque!
JHB. ROTTDTSIEf T-J»
A,, II April 1879.
De aag verwachte voorstelling, die de
ooneelsohool den Amsterdamschen f ooneel verbond*
ieden- nog steeds schuldig was gebleken, had
verleden "Woensdag' pïaafcs in den gta<fasc,!i
uwburg. De vereenigmg Het NederL Tooneelt
vulde den avonJ verder aan met de opvoering
va-n: -Een Zwerver*
Bit geestige meesterstukje van den. schrijver
van Le Moman d'un jeune iotnme pau-ere,
Octave Feuillet, behoort tot het bes^e wat
men. dezen winter op het Leidscheplein ge
geven heeft. .Met' behelst de bekeeiing van
en egoïst, door de. kracht der hnisLhjkhei^.
en der liefde. ? . ;
De vertolking van dit" schoone werk was
Hij eindigde zijn volzin niet.
? Spreek, het maai- uit," zei de ongelukkige,
hoe gij in het gevangenpak kamt! Hebben
onze oude vrienden u dan niets verteld van
inij-n droevig lot?'
Ik weet van niets ik ben pas
terugge-Icomen, en heb.maar enkele dagen n de resi
dentie doorgebracht.
Dan zal ik u alles zeggen; Ach, stondt gij
maar liever aan mijn graf, dan hier naast mij!
Maar neen, dat zijn booze gedachten, al is het
leven hier oolc nog zoo ellendig!" Diep adem
halend liet de jonge man, zich op de tuïnbank
HeÏrvallea en vervolgde toen: Bet is mij
bijna onmogelijk om u alles te vertellen. Geen
uur, geen minuut is het mij uit de gedachten,
maar nu ik het uit moet spreken, is het mij
alsof ik alles ten tweeden male doorleef! Toch
zult gij het hc-oren; Gij weet hoe gelukkig
ik was toen wij scheidden. Kort na uw ver
trek werd ik tot eersten luitenant bevorderd,
en een schitterende carrière scheen zich voor
mij te openen. Menigen nacht had ik ijverig
studeerende doorgebracht, maar nu had ik ook
de voldoening dat ik om mijc kennis hoog
stond aangeschreven. Wat al eerzuchtige plan
nen vervulden mijn ziel! Maar, helaas! onzs
brave majoor stierf, en wy kregen een nieuwen
dief. Een streng, onbarmhartig man voh
Plattiier was 2yn naam. Hij was bespottelijk
,'trotsch op zijn adel, en hield het voor een
soort van schande dat een burgerlijk officier
?bij zijn regiment was; daarenboven had hij
een hekul aan mij omdat ik knapper was dan
ky. Ik had het weldra begrepen,
endeeddubliel mijn best om hem geen stof tot klagen te
geven. Maar te vergeefs! Altijd was =hlj barsch
en streng * tegen mij, berispte mij bij de ge
ruigste aanleiding, soms geheel zonder reden
op scherpen toon. en kaas met opzet de on
aangenaamste uitdrukkingen. Ook-vernam ifc
da.E hij gezwor&n had het regiment, van mijïi
tegenwoordigheid te zullen bevrijden. Eerst
trachtte ik alles geduldig te verdragen, maar
eindelijk werd het mij- onmogelijk, en ik vatte
een bitteren baat tegen mijn kwelgeest op. Wel
had ik mijn overplaatsing bij een ander regi
ment kunnea aanvragen, maar dat wilde ik
niet doen om hem te trotseeren. Ach,, had ik
mijn hoofd toen maar gebogen! steeds kwelde
en beteedigde hij mij ten aanhoore mijner
kameraden, voor het front van. de troepj
met arendsfolïkken zocht hij elke aanleiding
op om mij te grieven, en weldra begon
mijn bloed te koken als ik hem maar in de
verte za-g.
Einde-tijk op den noodlottigen dag, die mijn
lot besliste, zou hij den beker doen o. verloop en.,
Wij stonden ia orde geschaard voor
deinspektie; de aanmerkingen vlogen als hagel in het
rond, en ik siddsi-ds-- van ingehouden toorn.
Plotseling klonk.de stem van den gehate:
Luitenant Richter!" De< soldaten keken mij
aan, want sij wisten reeds lang dat er weer
een publieke bestraffing zou volgen, dat de
ellendeling het er weer op to& zou leggen om
mij te beschimpen en te vernederen. Mijn bloed
kookte, ik duizelde. Luitenant Richter," her
haalde hij met luider stem, de tweede knoop
van uw -uniform hangt log. Als- gij niet weet
wat orde is, en hoe men. een knoop vast moet
naaien, dan zal ik u zes weken bij den
regimentskleermaker in de leer doen!"
Ik hoorde enkele soldaten lachen; alles draai
de mij voor de oogen; ik trachtte een veront
schuldiging te stamelen. Ik zeg u,
luitenant Richter, dat ik zulke burgerlijke slordig
heden'ïn mijn batailloö. niet langer wil
duldeu !" schreeuwde de majo&r heftig. Ik verloor
mijn bezinning d& maat was vol. Ik gunde
mij den tijd Biet om mijn degen te trekken
en liesn neer te stoot en ik hief de hand
op en'eer ik recht-wist wat ik dieed, had
ik hem een slag in 't. gezicht,gegeven, die hem
achterover deed tuimelen."
Arthur zweeg. Ineengedoken bleef hij; zitten,
ma&r in zijn donkere, &.&gea gloeide een
onhedlspsllend vuur. . - '
En- wat toen?" vroeg Hendrik,, waen o,ok
bij dat verhaal liet bloed .naar de wangen ger
stegen was-.
Wat toen?1" vervolgde Arthur bitter.
Ik- werd terstond i-n hechtenis genomen
ik liet. iiefc rustig toe> Daarna, werd ik" voor
den krijgsraad gebrasht en het vonnis luidde:
Gedegradeerd "to-fc gemeen soldaat en zes ja
ren vesting=traf.!l
Dat is niet mogelijk!" riep 'Hendrik vol
verontwaardiging. En hebt gij: niet gezegd
dat gij met geweld tot die daad gödrer
ven sijt?" ..
Dat- eb ik gezegd; ik beriep mij op mijn.
kamesaden, op ket ganseii& bütaaHan, dat 200
mewgmssaïgetuige H-as geweest. Tras. de on
rechtvaardige behandeling vaa den majoor, en
allen g-etuigdeo dat ik de waarheid gespro
ken had."
_ En toch l" i-iep Hendrik. " . .
En toch!" herhaalde de ongelukkige lang
zaam. G-ij kent de- militaire "wetten niet.11
Er, de majoor?" vroeg Hendrik.
Die werd naar-.een, ander regiment?? naar
een'andere stad overgep'satsi"
En v/erd hij niet gestraft?"
Hij werd naar een ander regiment naar j
een andere stad overgeplaatst," herhaalde
Arthur langzaam. Dat was alles! Maar hij
was van ouden adel dat helpt! En ik was.,
maar een burgerjongen meer niet!"
, dat. is afschuwelijk!' afschuwelijk!" riep
Hendrik verontwaardigd. En sedert vva'nneer
zijt gij hier ?"
Reeds langer daa een jaar. Grij ziet. mij vol
verbazing1 aan-, en begrijpt niet hoe* ik het. ver
dragen kan!' O, taeuigroaa! begrijp ik het> gelf
Biet! IH het-begin, toen alle^ nog ae& pas ge
beurd was, wilde ifc ea eind aan mijn leven
maken een eind aan die-B onafzienbaren
zesjarigen'straftijd -ik was. vast
beslotenwat beteekent ia mg®"geval ee-n enkele
degeastoot? daar "ontmoette-ik hier een wezen
een engel, die m=aar stil daarvan-!
ijziet ik heb mijn plan niet uitgevoerd, ik leef
nog, ik draag mijn boevenpak, n zoo
ikeeeigziris bevoorrecht word boven, de o.verige.
g-evangentïir, dan h&b ik da-t alleen te danken aan
de goedhartigheid -van den! kommaadantj,-dier
medelijden met mij:heelt." -
?Hendrik z-weeg; hei verhaal van, zijn vriend
had ham vreeselijk aangegrepen; hij kon geen
woord zeggen; V was hem als een droom dat
de knappe, alom "geaeMe Arthur daar werke
lijk zóó naast liem zat!
Maar 'ho& komt gij-hïer?" vroeg desö'. ein
delijk .
De kömmand-ant is mijn. oom," antwoordde
Resdrife., Ik ben "reeds eenige da-gen hier,
maar ik vermoedde wein'ig dat mijn oude ka
meraad soo dicht in mijn nabijheid was."
"Wis 'noemt ook den naam vaa een armen
gevangene ?" zei Artlmr met een bitteren glim
lach. De kommandant is goed voor mij, mis
schien beter "dan hij zijn mag. Hij heeft mij de
zorg voor zijn tuin opgedragen, omdat hij
weet dat. ik van bloemen hou<i leiiere week
mag ik een morgei) vrij zijn en hier anoeieo,
planten en. gieten'. En op .da^ genot teer
ik acht dagen lang, en mijn medegevange
nen, benijden mij.'?? ach f een arme geker
kerde zot}aï"& ik, he&ft met' alïe levensvi engde
afgedaan!;";
Hij verborg - het gelaat m beide handen en
snikte. .
Hendrik sloeg den arm om hem heen en
ao.cht hem te troosten. Etjj beloofde dat hij al
zijn- invloed zou, aanwenden^ om genade voor
hem te ve^krijneis.,
wlk wil geeo genade!" riep hij heftig op
springend.. Ik moei mijp. tijd hier uitdienea.
Meaat gij; dafc. men miji yin-echt heeft aange
daan!, dat mijn. straf, te. hard is.,? Ik heb mmeis
'majoor voii platteer, voor het fiont van de
troep kt hefe geziclat. geslagen^ en de majooiris
van o,udea .adel-L EB. al heeft, hij mij gekweld
tot kraakainnigrwardens> toe,, al heeft hij mija
harteiilosd -vergiftigd tegen d« di=cipliae
mag. niet. gezondigd' worden- en anders an
ders gaat. de. Staat te groade. M-aar de tijd,
diea ik aan de bloemen- mag^geven, isvoorby,"
sprak hij, opstaande. alfc moet we^. Blyit gij
nog. lang hie-r ?" -.
Misschien aog eeniga -weken," gaf Hendrik
.half .onbewust ten ;amtwaord.,
TDan, Kien wij elkan-der iiög eens over acht,
dagen!- Maar daru moet gijnen vioeg op-taaa
als van daag P: - "/;?
-'.-H-y- driïkie-Hendrik'de hasd en i ei liet haas
tig het prieel en den