De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1879 13 april pagina 3

13 april 1879 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

DE A M S T T] S I) V M \T U S K B L A D V R N E D E K L A 'deze speech, -ontving de heer Quack het woord, om den teer K. I. den Tes als een man bekend met handel- en echeepvaarthelarigen aan te prijzen; nog even liet prof. Asser zich. hooren en daar daalde de-, vruchtbare stilte weer over. de vergaderden neer. Maar hoe |kalm ook, liet grootsche proces Kette zich voert. Namen kwamen op briefjes te staan, daar |sver'cl gestemd. De voorzitter begint te lezen: 'aiïlant, den T ex, Va-illant. spanning! den |Tex Vaillant, nog geus Yaillant, stijgende spanning, tot eindelijk na deze wisseling van rBo'op en vrees, de heer Yaillant 5, déheer .'den Tex 4, de heer de Vries l stom bekomen fï. Herhaling van 't zelfde feit, nieuwe on rust .in de gemoederen.... en ten slotte \veer geen beslissing. Thans grijpt er een dig voorval plaats. 10 percent der vergaderden, verwij'iert zich plotseling, de gelederen worden ijelangrijk gedund. Het tiental van zooeven, 'isweertot negeii geslonken..,., daar volgt een Uien we worsteling1 'behaalt de heer den Tex de 'ijver, en kracht.. Doch wij zouden willen vragen, was- het niet verstandig, als men met zijn ne genen ui een stad van 300,000 zielen aan een tafel git-, om de vergadering van een kiesvereenïging te houden, l'ot het stellen van kandi daten voor de provinciale Staten, dat men zijn ijver iets matigde, en zijn vuur ietwat tem perde? 't'Ge Voel is streelend,, de verheven bur gertaak naar plicht en geweten te vervullen. 't Is waar,, maar geen sterveling had het den ; liegen heeren euvel knnnea duiden, wanneer ^"zij gezegd hadden: wij willen niemand, wie hij ',ook zij, wagen aan een kandidatuur in de hoofdstad, die op 5 stemmen steent. De Mes ver e en i ging Burgerpligt heeft liet :! besluit genomen eerstdaags een meeting te liouden tot bespreking van de kansalztiftk "en'de vrije vasrt op Het kanaal. ..' In onze stad heeft zich gevestigd ds naam; looze Vennootschap Verkooplokaal Frascatie." -Zij stelt zich vooi' een leening van, ? 200.000 ; verdeeld in aandeelen van ? 100 uittetmven. De Vereeniging voor den effectenhandel te Amsterdam, heeft een goed werk gedaan met een adres aan de T-weede Kamer te richten, waarin zij haar bezwaren'tegen de voorgedra gen heffing1 van een efFeeteabelasÈrng1 uïteenzef. Na de o p spraak wekkende wijs, waarop de amsterdatnsche firma's hun eigen belangen bepleit hebben, en het algemeen afkesrend oordeel, dat de pers daarover geveld geeft, mocht van,de zijde der vereeniglng voor den effectenhandel een degelijk bezwaarschrift niet achterwege blijven. H-tdden de amsterdamsche firma's minder invloed willen uitoefenen dooi' het gewicht hunner namen, maar meer aandacht gewijd aan da gronden, waarop hun afkeurend votum rustte, zij zouden wellicht gewacht hebben tot ds Vereenigmg gesproken had en zich bij haar kübbeif kunnen aansluiten. - Ware dit ges:;hieü, men zou geen reden ge had hebben zich over bun ijver te beklagen, want dat er bezwaren, en zeer gewichtige ook, tegen het aanhangig wetsontwerp kunnen wor den in het midden gebracht, zal niemand ont kennen. Niet alleen de effectenhandel gevoelt die. Het is bekend hoe onlangs nog in Burger plicht de ministerieele voordrachl werd bespro ken, ingeleid door den heer Mr. F. S. van Niei-op. Men weet hoe na een kalme, zaakrijke, krachtige bestrijding', slechts eert enkel woord ter verdediging daar werd vernomen, en het lijdi geen twijfel of, als Burgerplicht toen, ge lijk door een der leden gewenscht werd, den dit vermogen binnen de belastingplïehtïgheid te trekken, Een wijziging "der effectenbelasting >,naar de hierboven uiteeiteengezette beschou wingen", zegt niets anders dan haar te verwer pen en de effecten te gelijkertijd met de an dere deelen van het nationaal vermogen door een belasting te treffen. Gesteld dat men een zoo eerbiedwaardig lichaam als de Tweede Kamer niet eenige ironie mag naderen, dan zou ons.die beteekenis van dat verzoek inderdaad toelachen, al ware hel alleen, otniüvt de effecteHhelasiing juist da*: deel van het nationaal vermogen raakt, dat. gedurende jaren achtereen 't meest schade hreft geleden, daargelaten nog, wat in eeningezonden stuk in ~dit blad verleden week werd opgemerkt, dat deze vorm van rermogei3pl.uvtsïng juist die is, welke bij de minst bemiddelden bet meest gebruikelijk ea voor hen dikwijls de eeuig mogelijke^ is. Moeten wij echte:1 de vraag van" adressanfe is haar meer bescheiden zin opvatten, dan kan het moeilijk nog betoog behoeven, dat zij rechtmatig is. Deze belastingheffing is eenzij dig, omdac zij alleen op effecten drukt; onbil lijk, omdat zij geen rekening met de schulden houdt; onredelijk, aangezien zij geen onder scheid maakt tusschen effecten als handelsar tikel en middel tot geldbelegging; en niet eco nomisch, aangezien zij door de wijze waarop men haar wil toepassen den handel belemmert. Wij .kunnen moeilijk aannemen dat. de 2e Ka mer der Sta te n-Generaal blind zal zijn voor deze bezwaren. En, indien het nu eenmaal zijner fmaiïtien toevertrouwde en dien men dus wel 'als deskundige op dit gebied zal moeten erkennen, een blijk van instemming met- de wet heeft willen geven, dat, gelooven wij, van veel gewigt moet worden geacht," . Ter wiens wilie zijn deze regelen geschre ven ? Ter wille van de ministers, die zich- de moeite hebben getroost om voor dit politieke doel een retourbillefc naar Amsfeer 'am te jiemen? Ter wille van den heer van Tienhoven. die 'geen retourbillet heeft behoeven te nemen; ar die als gefortuneerd lid der Kamer het gelag heeft moeten betalen?.Ter wille van de sfïeetenhandelaai's, die zich zooveel moeite voor lun adres hebben gegeven, en nu de voldoening maken, dat de- heer van Tienhoven en de. beeren ministersgezaioentliik een geaoegelijken middag hebben gehad? Ter wille van de beangrïjke financleele wet" welker verdiensten op dis wijze zoo duidelijk z^h in het licht ge teld? Ter wÜIe van de heeren leden der. iamer, die vooralsnog tegen de wet zijn, en die ;aaas weten, dat de instemming roet de wet aanmoed. had gehad haar overtuiging in een motie [ Taststaat, dat er een efïeetenbelasting moet nittesoreken, het" ontwerp zou zijn afgekeurd. De bespreking van het ontwerp in de Kiesligt nog te vorsch in het getieuzijn, gelijk, velen schijnen, te meenen,.dan heeft o. i. de Yereeniging van den effectenhandel een plicht vervuld door op do bezwaren, die gen, dan dat-wij haar hier soude-n behoeven zy duartegen heeft, te.vajzen. Zoo zal misschien te herhalen, thans willen wij alleen wijzen op de argumenten die de Vereenigmg bijbrengt. Zij stemmen bove-ndisn met die van den heer Van Hierop in hoofdzaak overeen. 1. Drukt zij haar bevreemding er over lüt het ontwerp, zoo.a-1 niet verworpen, eenigermate gewiy/Agd worde» en er si weer minder reden tot klagen zijn. Dit laatste is van veel gewicht. Want hoe egoïstisch de burgers ook zijn, zij dragen in den regel gewillig hua aandeel tot dat de Kegeeiing, wanneer die het onbelast ge- (bestrijding der Sta,afeuitgaven bij: zelfs alzya bleven gedeelte van het nationaal vermogen j cüe }100g. Alleen wat onbillijk is wekt hun wil belasten, speciaal dien last wil doen dra- ergernis. Zoodra zg twijfelen aan de recbtmagen door de-bezitters van het deel van dat tiffheid oener hèf&ns komt de ontevredenheid. vermogen, hetwelk door effecten vertegen woordigd, wordt. 2. Dat dientengevolge alleen de fondsenis voornemens in liet beleende gebouw houders zullen worden belast en dat na Frascati in de Nes, nadat, het herbouwd en heter ingericht is, veilingen van roerende en ..onroerende goederen en koopmanschappen .te exploiteeren. Tot aekerheid voor de aan, deelhcmders strekken als vast eigendom de ? gebouwen, waarvan de koopsom bedraagt f 120.000, een waarde die door verbouwing en inrichting iiog belangrijk verhoogd zal worden. De inschrijving voor deze leening, aan welker succes niet getwijfeld kan worden is opengesteld [ bij de H. H. Gebr. van "Wijckop 15en 16 April |r-e. k. van 's morgens 10 tot 's namiddags 4 uur, De directeuren der Vennootschap zijn: de ? Makelaars J. C.'Schutte, A. H. liedden, C. os(> tendorp, H.. Overeem en M. J. Claes-en, en de Commissarissen: de Notarissen F. van Houten, -K. F. J. Sti-aatBïan en J. F. Herbsehleb. HEDEN, van 12?5 en MOSGES van 10?4 uur z^'n in het lokaal van den Amsterdam schei; "''"Werkmansbond, Spuistraat'hoek Kattegat, de teekeningen te bezichtigen! door de leerlingen van de teekenschool der Meubelmakers- en Scuüctersvcreoiriging- gedurende den afgeloopen ?cursus vervaardigd. Tnsschen den Overtoom en^de Y/etering, aaii het einde van laatstgenoemde vaart is ;*" men druk bexig met de fimdeering eener groote K .s toom houtzagerij te leggen, terwijl aan de ''? overzijde der Wetering op dezelfde hoogte al '?' reed-; -verscheidene blokken huizen in aanbouw '; of gebouwd zijn. Met het verbreeden der stille zijde van den Overtoom kan men verwachten '' dat zich daar mettertijd groote fabrieken zul;; len vestigen aangezien dégrond onzer stad over :/' 't algemeen daartoe te duur is. Volgens achter staande advertentie, komt itaast de in aan bouw zijnde stoo-mzagerij 15 dezer in.ptth.Hete ; veiling ruim 5000 meter bouwgrond, met een breedte van ei i ca 50 meter aan het breedste '" gedeelte van de Vfetorhig..Industrieelen, bouw' inastschappijen eua. ziillen zeker hun aaadaclst daaraan wijden uiet in verhouding tot den slaat van hun ver inogen., maar in evenredigheid van de waarde aan fondsen, die zij bezitten, o,m het «ven of deze fondsen met eigen, dan wel met geleende middelen zijn gekocht, en of gij met schulden aijti bezwaard. 3. dat op die wijs allerlei schuldvorderingen onbelast blijven, en dus op n vorm van veraaogenplaatsing drukt, waardoor zij geen belas ting' naar vermogen oï' inkomen is. 4. Dat de vrijheid van beweging op handels gebied er door belemmerd wordt. 5. Dat het den effectenhandelaar K-.-, aarder lakten oplegt dan aan de andere ingezetenen. b'. Dat de voorraad effecten die ieder op l Maart bezit, als-basU van heffing--wordt aan genomen is even om-edeïijk, als dat m o a den war en voorraad- bij den koopman op zeker tijdstip aanwezig tot maatstaf-voor de beoo-rdeeluig1 van zijn vermogen neemt. 7. Dat deae belasting vrij - drukkend voorden arbitrage-handel is, daar die' zich niet katt in richten naar een bepaalden datum. Redenen, zo» eindigt, het stuk, waarom adressante u eerbiedig verzoekt, heï. ontwerp van wet tot heffing va-n e&ne effeetenbelasU-ng zoodanig te wijzigec als in overeeustemra-iug1 Het opbrengen van eenige stuivers, "waarvan stand, dan het offeren van verscheidene gul dens, als aij weten dat die met recht van hen gevorderd wordes., B. De Arnhemsche Courant zich in de met de hierboven uiteengezette beschouwingen nóoetig zal blijken te wezen, "00 bijaldien bedoelde wijzigingen niet aan te brengen moch ten zijn, uwe goedkeuring aan het wetsontre onthouden." Déze conclusie is: of hoogsb bescheiden oi e uïgszins ironisch. Beteekeut zij, dat adres .atite, alleen dan ' een effecten-belasting wenscht te zien toegepast, wanneer ook het overig gedeelte van het nationaal vermogen, dat tot dusver onbelast bleef, wordt gerroffen, dan schuilt er 'zeker vraag. Immers al wordt de be ir-ome in die' lasting ook uitgestrekt tot schuldvorderingen enz , steeds zal esa belangrijk gedeelte van het nationaal vermogen aan de heffing ontsnappai), daar het a os d er een algeiaeene in komstenbelasting onmogelijk is alle deelen van journalistiek tot dusverre altij'-i in n opzicht gunstig onderscheiden, dat aij nl. niet seliroomde de zaken va*i hare dwaae zijde te bezien: f Wat ook de in'houd was van haar artikelen, n ding deed u weldadig aan, -dat zij: een goede dosis humor bevatten en niet trachtten als ernstig* af te schilderen wat inderdaad be lachelijk is l ' " '" ?"-.?"-^s-~*->- Maai' helaas! lila quoque f' Ook zij gaat meedoen. Lees. haar numme£ va.n 10 April achttienhonde-rd negen en zeventig, es gij zult de volgende belangrijke regelen gemeteuj' De heer van Tienhoven,. li. i van de Tweede Kaïne-r. heeft e«i dinègegevenr dat bijge woond werd door al de ministers, behalve den heer Wichefs, die door ziekte verhin derd werd, Het geven van een- dinédoor een zeej1 gefoi-tuneerd JirTdsr Kamer aan eeriigen zijne? vrienden en aan de ministers, is op zich ,;df geen- ia eldeïisvv aardig ti-it. Maar de heer r-u; Tienhovea- is wethouder vóór de- finantiea van de gemeeato Amsterdam, en nu is het toch geoorloofd op dit oogèublik, im zulk eene belangrijke- finaatiele wet aanhangig "isdie door vele ani-sterdam^che effecteijhandelaars. wordt bestreden, aan dit diuéeen andere beteekeiïis te iecliten; dan het ver langen van den gastheer om eenige vrienden aan zijn tafel te vereenigen. Stemde de heer van Tienhoven rnet> het adres der efi'ectenhandelaars in, hij KOU da.* een zeer ongeschikt oogeublik hebben ge kozen ora de ministers te ,dinei-en te vragt-n. ^Yij meenen dus uit- dezen maaltijd te mogen afleiden, dat. de lieer van Tienho-ven, aan wien Amsterdam het oppei'beleid van het beheei gaan eten big een, ja ?wel is waar, zeer gefor tuneerd lid der kamer, maar tevens wethouder van-financiën van Amsterdam? Zoek lezer, en ge moet het vinden. Zoek toch, ge zijt reeds warm, ge zijt er! het straatgeld;: dat is naar de meening van den schrijver dezer'regelen, dereden der ovatie van 7 ministers aan den wethouder belast met het. opperbeïeid van het beheer van Amster dams 'financiën, Ja wel Mijnheer de Redacteur, het straatDe Ministers, overwegende dat het straatgeld i", eene uit vinding van den wethouder, belast met het opperheleid van het beheer van Amsterdams financiën; in aanmerking nemende, de verguizing va-a dat denkbeeld in een artikel in de Amster dammer; " " ' gezien de onwaardige plaat van de Spectator; naast zich neer leggende de gemeentewet, met welke het voorstel slecht is ovei eentsspraak geeft op eea financieel diné!? Ter wille -brengen, hetgeen echter wel- tégen de gemeen' an den kok, die. hét dinéheeft geleverd, en He 2'ich door middel vaa schrijver dezes nede rig aanbeveelt voor het leveren van meerdei?elijke gastmalen; hij is bereid ook buiten Amsterdam bestellingen aan ténemen, Welk een belangrijk feit! ... G-e-ffjs, do- Amsterd&msche Courant had recht r het eerst melding van te maken, en dezelfde Amsterdainscke -Courant had onrecht, naar aanleiding van het communiquéharer Arnh. aster er het gewicht van te ontkennen. Belangrijk is het feit, en belangrijk, zal het olijven! De eenige vraag is slechts: wat het belang vas? en d u., toont juist weder het belangrijke van het belang, waut het ia een bekende ,om?tandigJieid, dat in zoo hooge kringen als -een ;ee-r gefortuneerd kamerlid en de ministers ;ich bewegen, de beteekents van de daden ? een dinés een daad (smakelijk eten!!) des te grooter is, naarmate zij door dergelijke jeriehtea te meer moet worden toegelicht. Na. het is zeker neodig dat er .wat gebeurde. Gelijk men weet, heeft het effecten-adres in deit Haag groote sensatie gemaakt. Daarbij komt, dat in hooge kringen nog looger dan van een zeer gefortuueerd kam rid, eii den minister die tegenstand een zeer oor vindt," zoo-dat- er; van niet meer ot minder sprake is dan dat bij de aanstaande ia Amsterdam eene tweede* uitgifte der Aprdbeweging ea de val vaa het ministerie op handen is. Het is dus= alle ;zias natuurlijk dat er een ;egenwioht moot 3yu en dat. een. er geforbuiieerüiid der kamer (deskundige op -dit gebi_-,i) een dinéheeft gegeven. Voor een onge? i-t uüfccrd lid f,o\i het geven van een dinéop zich zeil'genomen de opufferiog veel grooter schijnen, maar die zou weer minder belang h*, b-ben bij d.e zaak in h^t vervolg! Toch is de zaak nog niet geheel klaar, of liever de zaak is 200 klaar, dat .zij inderdaad onkiaar wordt,, als men bedenkt dat men met net. oog op het politieke ei er geschiedenis, klaarheid niet n de eerste plaats aannemelijk nvig aehten. Het feit ia na eenmaal, dat zeven .ministers hu tj n en zieken collega m den Haag alleen ge laten hebben om in Amsterdam te dineeren bij- hem, -aan wien Amsterdam het opparbeheer ran het beleid, i;een het opperbeheer eis het beleid, neen het opperbekid van het beheer zijner, financiën toevertrouwde en dien men -dii;s wel als deskundige op dit gebied ci'&ïi of effecten? zal moetea erkennen: moe.'en, doe het eens niet, als ge durft f " Dat feit staat vastMaar wanneer dat-feit,vasfc.staat, wat zijn dan de. gevolgen die men mag trek e,"? Ik -preek n^ met van de soe^j en de croquetten, u/aar war zijti in meer poiitieken zin deg$vo.ijeti vam dat diné!? Ziedaar de eigenlijke vraag, die te meer op den \oorgrond treedt, naarmate de zeven ministers meer naar den wethouder met het opperbeleid, din de wethouder niet het opper beleid naar de ministers zijn gegaan. Dit alles is van het grootste gewich't, want we /.ijn hier in de hoogste politieke bespiege zijn, dat en om te wet, maar niet tegen het voorstel bewijst, besluiten, gezamenlijk te gaan gebruik ma ken van. de uitnocdiging bij den genuemdea wethouder, en dragen den minister van binnenl-aadsehe zaken op, in.een toast te verkla ren, dat de verordening op hét stiaatgetd voornoemd, zal worden vereerd met de konink lijke bekrachtiging." Aan ieder onpaiiijdige word^ oprecht ge vraagd: welke, uitlegging van het politieke ^astmaal de meest waarschijnlijke is, die der Arnhemsehe, of die- welke hier woidt gege ven ? . En tocli, schrijver dezes erkent gaarne, dat zekerheid in deze te geven, aller bezwarende!; is. Wellicht zou het menu de aaak kunnen opheldei'enzoolang de.menu's der politieke dinéa nog niet worden openbaar gemaakt, zoolang hier-te-lande geen gastmalen woi den gegeven, weike het motief zijüom' de daaibij geuite gedaèhten wereldkundig te maken, zoolang derhalve voor het gewone publiek niets anders bekend wordt dan dat de heeren zaaien heb ben gegeten, en sooals zeker aannemelijk is, óver de spijzen ea den. wijn van een zeer gefortuneerd lid der Kamer niet onte\ieden zijn geweest, zoolang, meenen wij de Arahemsclie te moéten aanraden, geen al te groot gewicht te hechten aan datgene, wat me' hefc opperbeleid van het beheer van amsterJams financiën in het algemeen en. met eene eveatueele Rijksbelasting op-de effecten in het b aonder, in een wol wat al te ver verwijderd verband staat. Amsterdam, is groot, en zijne wethouders zijn het niefe minder, maar niemand kan er bij winnen zelfs de zeven mini^terg niet wanneer van een dinémet al of niet verder den avond passeeren meded^eling-en worden gegeven, welke de AmUes^scltéOoiirant \i\ haar goeden tijd alleen onde? de reclames, tegen betaling van een verhoogd tarief per regel, een .plaats zou hebben aange wezen. .'" " Helaas T Is voor haar dat tijdperk vooiKj? lila (juoque! JHB. ROTTDTSIEf T-J» A,, II April 1879. De aag verwachte voorstelling, die de ooneelsohool den Amsterdamschen f ooneel verbond* ieden- nog steeds schuldig was gebleken, had verleden "Woensdag' pïaafcs in den gta<fasc,!i uwburg. De vereenigmg Het NederL Tooneelt vulde den avonJ verder aan met de opvoering va-n: -Een Zwerver* Bit geestige meesterstukje van den. schrijver van Le Moman d'un jeune iotnme pau-ere, Octave Feuillet, behoort tot het bes^e wat men. dezen winter op het Leidscheplein ge geven heeft. .Met' behelst de bekeeiing van en egoïst, door de. kracht der hnisLhjkhei^. en der liefde. ? . ; De vertolking van dit" schoone werk was Hij eindigde zijn volzin niet. ? Spreek, het maai- uit," zei de ongelukkige, hoe gij in het gevangenpak kamt! Hebben onze oude vrienden u dan niets verteld van inij-n droevig lot?' Ik weet van niets ik ben pas terugge-Icomen, en heb.maar enkele dagen n de resi dentie doorgebracht. Dan zal ik u alles zeggen; Ach, stondt gij maar liever aan mijn graf, dan hier naast mij! Maar neen, dat zijn booze gedachten, al is het leven hier oolc nog zoo ellendig!" Diep adem halend liet de jonge man, zich op de tuïnbank HeÏrvallea en vervolgde toen: Bet is mij bijna onmogelijk om u alles te vertellen. Geen uur, geen minuut is het mij uit de gedachten, maar nu ik het uit moet spreken, is het mij alsof ik alles ten tweeden male doorleef! Toch zult gij het hc-oren; Gij weet hoe gelukkig ik was toen wij scheidden. Kort na uw ver trek werd ik tot eersten luitenant bevorderd, en een schitterende carrière scheen zich voor mij te openen. Menigen nacht had ik ijverig studeerende doorgebracht, maar nu had ik ook de voldoening dat ik om mijc kennis hoog stond aangeschreven. Wat al eerzuchtige plan nen vervulden mijn ziel! Maar, helaas! onzs brave majoor stierf, en wy kregen een nieuwen dief. Een streng, onbarmhartig man voh Plattiier was 2yn naam. Hij was bespottelijk ,'trotsch op zijn adel, en hield het voor een soort van schande dat een burgerlijk officier ?bij zijn regiment was; daarenboven had hij een hekul aan mij omdat ik knapper was dan ky. Ik had het weldra begrepen, endeeddubliel mijn best om hem geen stof tot klagen te geven. Maar te vergeefs! Altijd was =hlj barsch en streng * tegen mij, berispte mij bij de ge ruigste aanleiding, soms geheel zonder reden op scherpen toon. en kaas met opzet de on aangenaamste uitdrukkingen. Ook-vernam ifc da.E hij gezwor&n had het regiment, van mijïi tegenwoordigheid te zullen bevrijden. Eerst trachtte ik alles geduldig te verdragen, maar eindelijk werd het mij- onmogelijk, en ik vatte een bitteren baat tegen mijn kwelgeest op. Wel had ik mijn overplaatsing bij een ander regi ment kunnea aanvragen, maar dat wilde ik niet doen om hem te trotseeren. Ach,, had ik mijn hoofd toen maar gebogen! steeds kwelde en beteedigde hij mij ten aanhoore mijner kameraden, voor het front van. de troepj met arendsfolïkken zocht hij elke aanleiding op om mij te grieven, en weldra begon mijn bloed te koken als ik hem maar in de verte za-g. Einde-tijk op den noodlottigen dag, die mijn lot besliste, zou hij den beker doen o. verloop en., Wij stonden ia orde geschaard voor deinspektie; de aanmerkingen vlogen als hagel in het rond, en ik siddsi-ds-- van ingehouden toorn. Plotseling klonk.de stem van den gehate: Luitenant Richter!" De< soldaten keken mij aan, want sij wisten reeds lang dat er weer een publieke bestraffing zou volgen, dat de ellendeling het er weer op to& zou leggen om mij te beschimpen en te vernederen. Mijn bloed kookte, ik duizelde. Luitenant Richter," her haalde hij met luider stem, de tweede knoop van uw -uniform hangt log. Als- gij niet weet wat orde is, en hoe men. een knoop vast moet naaien, dan zal ik u zes weken bij den regimentskleermaker in de leer doen!" Ik hoorde enkele soldaten lachen; alles draai de mij voor de oogen; ik trachtte een veront schuldiging te stamelen. Ik zeg u, luitenant Richter, dat ik zulke burgerlijke slordig heden'ïn mijn batailloö. niet langer wil duldeu !" schreeuwde de majo&r heftig. Ik verloor mijn bezinning d& maat was vol. Ik gunde mij den tijd Biet om mijn degen te trekken en liesn neer te stoot en ik hief de hand op en'eer ik recht-wist wat ik dieed, had ik hem een slag in 't. gezicht,gegeven, die hem achterover deed tuimelen." Arthur zweeg. Ineengedoken bleef hij; zitten, ma&r in zijn donkere, &.&gea gloeide een onhedlspsllend vuur. . - ' En- wat toen?" vroeg Hendrik,, waen o,ok bij dat verhaal liet bloed .naar de wangen ger stegen was-. Wat toen?1" vervolgde Arthur bitter. Ik- werd terstond i-n hechtenis genomen ik liet. iiefc rustig toe> Daarna, werd ik" voor den krijgsraad gebrasht en het vonnis luidde: Gedegradeerd "to-fc gemeen soldaat en zes ja ren vesting=traf.!l Dat is niet mogelijk!" riep 'Hendrik vol verontwaardiging. En hebt gij: niet gezegd dat gij met geweld tot die daad gödrer ven sijt?" .. Dat- eb ik gezegd; ik beriep mij op mijn. kamesaden, op ket ganseii& bütaaHan, dat 200 mewgmssaïgetuige H-as geweest. Tras. de on rechtvaardige behandeling vaa den majoor, en allen g-etuigdeo dat ik de waarheid gespro ken had." _ En toch l" i-iep Hendrik. " . . En toch!" herhaalde de ongelukkige lang zaam. G-ij kent de- militaire "wetten niet.11 Er, de majoor?" vroeg Hendrik. Die werd naar-.een, ander regiment?? naar een'andere stad overgep'satsi" En v/erd hij niet gestraft?" Hij werd naar een ander regiment naar j een andere stad overgeplaatst," herhaalde Arthur langzaam. Dat was alles! Maar hij was van ouden adel dat helpt! En ik was., maar een burgerjongen meer niet!" , dat. is afschuwelijk!' afschuwelijk!" riep Hendrik verontwaardigd. En sedert vva'nneer zijt gij hier ?" Reeds langer daa een jaar. Grij ziet. mij vol verbazing1 aan-, en begrijpt niet hoe* ik het. ver dragen kan!' O, taeuigroaa! begrijp ik het> gelf Biet! IH het-begin, toen alle^ nog ae& pas ge beurd was, wilde ifc ea eind aan mijn leven maken een eind aan die-B onafzienbaren zesjarigen'straftijd -ik was. vast beslotenwat beteekent ia mg®"geval ee-n enkele degeastoot? daar "ontmoette-ik hier een wezen een engel, die m=aar stil daarvan-! ijziet ik heb mijn plan niet uitgevoerd, ik leef nog, ik draag mijn boevenpak, n zoo ikeeeigziris bevoorrecht word boven, de o.verige. g-evangentïir, dan h&b ik da-t alleen te danken aan de goedhartigheid -van den! kommaadantj,-dier medelijden met mij:heelt." - ?Hendrik z-weeg; hei verhaal van, zijn vriend had ham vreeselijk aangegrepen; hij kon geen woord zeggen; V was hem als een droom dat de knappe, alom "geaeMe Arthur daar werke lijk zóó naast liem zat! Maar 'ho& komt gij-hïer?" vroeg desö'. ein delijk . De kömmand-ant is mijn. oom," antwoordde Resdrife., Ik ben "reeds eenige da-gen hier, maar ik vermoedde wein'ig dat mijn oude ka meraad soo dicht in mijn nabijheid was." "Wis 'noemt ook den naam vaa een armen gevangene ?" zei Artlmr met een bitteren glim lach. De kommandant is goed voor mij, mis schien beter "dan hij zijn mag. Hij heeft mij de zorg voor zijn tuin opgedragen, omdat hij weet dat. ik van bloemen hou<i leiiere week mag ik een morgei) vrij zijn en hier anoeieo, planten en. gieten'. En op .da^ genot teer ik acht dagen lang, en mijn medegevange nen, benijden mij.'?? ach f een arme geker kerde zot}aï"& ik, he&ft met' alïe levensvi engde afgedaan!;"; Hij verborg - het gelaat m beide handen en snikte. . Hendrik sloeg den arm om hem heen en ao.cht hem te troosten. Etjj beloofde dat hij al zijn- invloed zou, aanwenden^ om genade voor hem te ve^krijneis., wlk wil geeo genade!" riep hij heftig op springend.. Ik moei mijp. tijd hier uitdienea. Meaat gij; dafc. men miji yin-echt heeft aange daan!, dat mijn. straf, te. hard is.,? Ik heb mmeis 'majoor voii platteer, voor het fiont van de troep kt hefe geziclat. geslagen^ en de majooiris van o,udea .adel-L EB. al heeft, hij mij gekweld tot kraakainnigrwardens> toe,, al heeft hij mija harteiilosd -vergiftigd tegen d« di=cipliae mag. niet. gezondigd' worden- en anders an ders gaat. de. Staat te groade. M-aar de tijd, diea ik aan de bloemen- mag^geven, isvoorby," sprak hij, opstaande. alfc moet we^. Blyit gij nog. lang hie-r ?" -. Misschien aog eeniga -weken," gaf Hendrik .half .onbewust ten ;amtwaord., TDan, Kien wij elkan-der iiög eens over acht, dagen!- Maar daru moet gijnen vioeg op-taaa als van daag P: - "/;? -'.-H-y- driïkie-Hendrik'de hasd en i ei liet haas tig het prieel en den

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl