Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER; WEEKBLAD'VOOB NEDERLAND.
die door dat.onderricht-worden geboeid. Boven
dien de hoofdgedachte: dat alkohol op den
duur onmatig gebruikt, schadelijk is, is een
volksgeloof, dat den steun van een weten
schappelijk bewijs niet behoeft. De vrees
zoodat hij zich genoopt ziet, openlijk alle
geestverwantschap daarmee te ontkennen, kan
men daaruit het best afleiden, wat er achter
de schermen voorvalt.
Ook over de regeling der zaken in
Oostvoor een matig gebruik vloeit meer uit zede- j Rumelie, na vertrek der russische troepen,
lijke beginselen voort, dan uit een pbysiolo- heeft men in 't eögebche parlement, gesproken.
"h betoog. ' 'Noi-thcote verklaarde in het Lagerhuis, dat. hij
niet kon zeggen, dat het plan van een ge
mengde bezetting absoluut was opgegeven, doch
men vragen had opgeworpen, die de- kwes
tie uit een nieuw oogpunt hebben doen be
schouwen. M. a. w. hierdoor wordt hef bericht
H-l
- Aan de Redactie van DE AMSTERDAMMER.
Gij "verlangt, een nadere-toelichting van mijne
stelling, dat de eigenaar.-! van woningen er niet
in zullen .slagen, het straatgeld op de huur
ders te [verhalen. Gaarne voldoe ik aan uwen
wensch.
De vraag naar een' voorwerp, gelijk men
weet, is nooit absoluut, maat- hangt af van den
-. De stilte der' Paaschweekis afgebroken door
de tijding van den moordaanslag op den
Keiaer der Russen. - Geen onheil duchtende werd
de Czaar op zijn ochtend wan deliug overvallen,
doch gelukkig niet gewond. _De gewone ge
volgen van een mislukten aanslag bleven niet
uit. De Keizer ontving ovaties, tallooze blijken
van belangstelling der gekroonde hoofden en
' vertoonde zich meermalen aan de verzamelde
menigte, die hem- met geestdrift, toejuichte.
De misdadiger werd gevatt in verhoor geno
men, bekende "medeplichtigen te-helhen..., en
de justitie zal alle mogelijke moeite doen om '
hem gijn geheim af te. persen.
Doch ónder de gewone gevolgen vart moord
aanslagen op vorsten gepleegd behoort nog
meer. Onthutst door het gevaar,, waarin men
verkeert, zoekt men naar middelm om het af
te wenden, en in een autocratischen staat neemt
men zijn toevlucht tot -maatregelen, die een
autocratisch karakter dragen. Wat in
Duitsehland na Hödel en Kobilini-'s mislukte .poging
geschiedde, zal nu ook in Rusland, plaats vin
den, liet toezicht zal verscherpt, de. vrijheid
Bog een weinig ingekort warden. Reeds heeft
de. Czaar verzekerd,, dat hij binnen de gren
zen der wet1 zal blijven, doch buitengewone
'niet alleen tot bescherming van
zijn persoon» maar iiï't algemeen belang
j>enomen moeten wordeB. Men weet waai' in
Ku-land de .grenzen der wet liggen en van
welken aard die maatregelen zullen zijn. Reeds
men .dat een voorstel in behandeling
is om het Rijk in twaalf gouvernementen te
gers van een zaak, d:e bestemd is verkocht
te w.orden, hem goed té-kennen. Een
winkebevestigd, dat van die bezetting vooreerst niet prijs, dien het. kost. Er Is bijgevolg meer vraag
zal komen. Waarschijnlijk wordt AlëkoP&cha bg een lagen dan \>ij een hoogen prijs, en
mgouverneur van 't gewest en zullen de russische dien wij volkoir-en waren ingelicht zouden wij
troepen iets langer blijven,, om "daarna te zien v«or elk artikel een scïiaaïvan prijzen en
verof zonder bezetting de rust ' verzekerd kan koupbare hoeveelheden kunnen samenstellen,
worden. waarbij tegenover lage prijzen altijd
betrekke- Frankrijk levevde weinig nieuws. De geest e- lijk ffroore, tegenover booge kleine
booverlhelijkheid gaat voort met de onderwijswetten den staan. Deze pedaal is ten allen tijde voor
te bestrijden, en- de Regeering met, ambtenaren wijzigingen; yatbaar ; doch zoolang hij geldt, is
te ontslaan, die der republiek viiapdig zijn. bet. inliet belang der _ houders of
voortbrenDezer dagen- werden de inspecteur-generaal
van het universiteitsonderwijs, en -de rector
van de hoogesehool te Caen,'uit hun ambt, ont- lier, die in een bepaald seizoen . een zekere
zet, omdat zij beiden al to clericaal waren. hoeveelheid goederen te ve.rköopefl heeft, welke
In Duitschïand begint -de strijd tpgen het hoeveelheid rechte te plaatsen B tot den prijs
protectionisme zich krachtiger te Openbaren, van a, zal. indien hij meer vraagt, a+ &bij
voorDe 19 zeesteden van het rijk, die alge vaar- beeld, naafloop van liet seizoen e«>
onverkocbdigden naar een vergadering zonderi, ten einde ten voonaad overhouden;, want voor a + l>
over de nieuwe invoerrechten te beraadslagen, was er minder te plaatsen dan tot don lageren
hebben eenparig i esloten een krach' ig protest prijs van a. Hij xal dan een opruiming"
moetegen Biemarek's plannen bij den R jk^dag in ten aankondigen tot verminderde prijzen",
te dienen. Men zal ons kunnen vernietigen, ten einde langs dien weg zijn overschot van
maar niet koop**», heeft Hamburg gezegd,, en
zijn woorden werden met luiden bijval begroet.
Indien de Rijksdag naar goeden raad wil
luisteren, zal Bismarck nog eens echec lijden, kan slechts tot een bepaalden prijs, waarop de
Doch het spreekt wel van, zelf, dat deprotee- eigenaars ge&n invloed hebben, een zeker
a»ntionisteit niet stil zitten. Uit BeijeVen ko ? ec
adressen van. adhaesie aan de voorstellen,
onzal uithoofde van het straat gold geen huis' vraagd wordt. En het is met huizen niet,|
minder worden gebouwd. Mocht men noch-' cies gelegen als niet'koffie of suiker.
tharjs hiervoor beducht zjjii, zoo is de oorzaak; £et aan"bod v-m huizen regelt volstrekl
der vree- spoedig te verwijderen; men geve vraag niet. Zoodra een stad om de eei
slechts viijsielïing van de belas'ing voor i-iouwe. andere reden achteruit gaat, dalen de hu
perceeleii gedurende een bepaald getal jaren. en nu ontstaat er niet dien ten gevolge n
T n- slotte nog een woord over uw ervaring^- V1.aag) integendeel tegelijkertijd minder vr;
de eigenaars minder, zoo o
vraag hun aanbod, want tot li
huren is er meer vraag dan tot hoogere,":
de Hoogleeraar, en dit is niet geheel juist,
Pat heeft ten gevolge dat hoe" voord*
het bouwen van huizen ook is, de aanl>
Rechts schroomvallig de meerdere vraag v<
Met weet dat liet rekenen op meerdere vi
zeer,gewaagd is.
En LU het aanbod van huizen in- hoofd
den met toenemend verkeer in den regelg
tred hondt roe1" de to- name der
argument; in 1865?66 zouden de huurprijzen
tengevolge der verhoogitig van grondlasten i;e- treft de
stegen zij». Doch waaruit blijkt, da' gij hier
de juiste oorzaak der stijging aanwijst? r.?r
besta-T t integendeel alle reden om te gelooven
dat de oorzaak bij den aanwas van bevolking
lag; want ten eerste heeft de stijging reed-- in
1864 yen aanvang genomen, gelijk ieder wee:,
die destijds heeft moeten verhuizen, en ten
tweede is juist in die jaren de uitbreiding der
stad begonnen, hetgeen wt:l aaiiioont dat er
meer benoefïe aan woiïingruimte bestond.
Ik blijf er du* hij: het straatgeld (dat wel Wki»g, vevkeen-ii de verhmivders, zoolang
is waar naar de «evellneedte is berekend, doch aanwas voortduurt, in gunstige positie tej
waarbij toch ook op de huurwaarde scherp is
gelet) aal op de eigenaars drukken, niet op de
bewoners.
van B.
over hun huurders.
Hier komt nog het
volgende bij: De
En daarom noem ik hel vooral el hooging die de eigenaars hen huurders zu
en VI. w&wm&ti. bijzonder aannemdyk. opleggen
N. Gr. PIEESOM.
PS. Ka het bovenstaande geschreven te
hebbeu ontving ik een brief van eten wolbe
kenden aannemer te dezer stede, waaraan ik
het volgende ontleen:
Instemming mei- uw artikel in de
Anisterofschoon zij als belasting gefe
mag heeten, het nog niet als
slag van huur.
Heeft de eigenaar 20gld. struatgeld te b
len dan -is het zeker mogelijk dat hij dit i
zich zelven bezwarend zal. noemen, en i
meenen dat de huurder tevreden mag zijn
hij hem niet meer dan ,25 gld. in rekei
de hand te zetten.
Dit ia waar van goedere», van diensten, maar
ook vae woningen. Op een bepaald tijdstip
tal woningen, van deze of scetse soovt woi-den.
verhuurd. Verlangen de eigenaars, minder, zoo
derteekend door duizende vrienden der Be- overtreft, de vraag bun aanbod, want tot lat?e
seherming. Wanneer echter de zeehandel zich huren in er meer vraag ian tot hoogere;
verlanverk!a,art tegen een surtaxe d'entrepot, tegen gen zij meer. zoo blijven er woningen (ipen- _ ± , . , . Kö,^ ^ ,
maatregelen van represaille en. wat dies-meer staan, onverhuurd. Wie ondervinding heeftop »iu de oude of nieuwe btad, waar g^en oude, Voorzeker
dammer vnn heden.... doet mij de vrijheid brengt. En waarom zou hij het niet doen:
nemen eene opmerkiug te maken. Gij zegt m,et zeer goed dat de kosten van verhui
aan hut slot van dat ariikel:'ttn hoogste zal veei te hoog zijn, dan dat een huurden
vie prijs» dien men voor bouwterrein Wi-edt, njet zou laten welgevallen 1025 in plaats
«enigszins dalei,. Ook dit be/,waar is, naar 1000 te betalen. Er bes. aar, zoolang het s
mijn indien, niet tegen de voorgestelde bef- hod van woningen niet grooter wordt, en
fin-- aan te voeren, omdat voor terreinen in ^traatgeld zal, dii niet bevorderen» bij de
dat gedeelte der stad, waar het Liernur- p.Jmg Van den huurprijs een zekere spel
>telsel is of woidt toegepast, men voor elke Waar\mn' de eigenaar in aijn voordeel geb
verbinding niet het buizennet thans 1'8 groi.d- jjan maken.
buur betaalt en bo/eüiiien voor eiken buis Zoo geschiedde het ia, 1866. Juist in t|
tot afvoer van huis- of hemelwater f4 voor ,i?t; de bevolking toeneemt, gelftk thans.
verklaart tegen een surtaxe d'entrepof-, tegen gen zij meer. zoo blijven er woningen (ipen- »elk ^ieuvv te ^bouwen perceel, waar ook, hetzn, geval is, zijn de eigenaars daartoe in si
ware de bevolking afgenomen
zijn circulaire achterwege .
verdeelen, aan. welker hoofd een ambtenaar,
met de hoogste militaire en burgerlijke macht
'bekleed, geplaatst zal worde®. Dat op deze
wijs de ontevredenheid, dde in alle klassen der gadering worden bijgewoond, waarop ne*
alverminderen zal'geraden stemrecht besproken wordt I>e grijze
kunnen de verhoogde in voer vechten onmo- dJt gebied, zal h t meermalen hebben bespeurd, bestaande, noJen of waterluozingeii zijn. Voor miiu\ter had
gelijk, al worden zij ingevoerd, lang stand Er zijn ! maatschappijen voor arbeiderswoningen nieuw te maken riolen van metsel=teea be- nen houden.
z
houden, in deze stad. die Kunne wontotrenbeneden den «taalt men Lij den vierkanten meier
opperTe Rome zal bedes door Garribaldieea ver-; marktprijs vernuren; zij hebben dan ook altijd «vlakte, die zoodanig riool beslaat, Bij aan
een lange caadidatenlyst, welke terstond ver- j «Bemitjg van het ontwerp ^ vervallen _ deze
hefdwiinen z&a, indien ztj de huurprijzen
aanto-aatschappij heerscht, zou - ,
niemani geïooven patriot ziet duario het eeuig middel, om Italië: merkelijk verhoogden. Daarentegen zijn er
"Uit Engeland kwamen eenige belangrijke: te verlossen, van. het partij,-gekibbei: j andere, die het maximum van buur trachten
tijdingen/Wat den Kaffer-oorlog betreft, nren | De Paus, naar men zegt, onderhandelt nog. te bedingen,- en daarin wel eens te ver zijn
ha.l bericht ontvangen, dat de kolonne die tot '? altijd met Bi-marck. Hefc zal nog lang zoo gegaan, maar dan ook ondervonden hebben
ontzet van Pearson te Ekowe was opgerukt, blijven. Zoolang er. geen bepaalde-reden te- dat eet» gedeelte der woningen onverbuurd
twee dagen na haar afreis in de nabijheid der staat om opentHjk den strijd te hernieuwen, is bleef. Be huurprijzen zijn dus niet af1.ankeh.ik
bèdrei</de plaats verschenen was doch tevens dit, de besie wij. van samenleving die - door van de willekeur der eigenaars, dan alleen m
dat 35,000 Znla's de engeïsehe legermacht op- de beide tegenstanders gevolgd kan werden. . zoover als het hun vrif staat, lm»ne perceelen
?wachtten. Ook had er een sf.rij;d plaats gehad, De commissie tot onderzoek van de ontwar- ledig te laten staan, wat geefl eigenaar op den
tasfchen kolonel Wood en Umbeline,. die ge- pen onderwijswet in Belgiëheeft die voor- dnur wil doen. Een Re^even- getal woningen
indigd was met het afslaan van een awrval der dracht goedgekeurd en verdedigt -haar tegen ia slechte te verhuren tot deze en die prijzen,
Kaffers o,, het engelsehe kamp, - wat de Brit- de aanvallen der dericalen. en zoolang die prijken geen verandering
onten op een Verlies van 7-o-Mei@ren en 70 man Amenka opende een nieuwe leening- van dergaan of het getal aer woningen
vermm-was te ataan gekomen. 150"--millioen dollars, rentende 4.pa., tegen dert,.neemt men noch daling, noch verhooging
V K.adat men verzekerd had, dat de Engelschen % pOt. boven
pan-jn Afghanistan niet verder zonden voorwaarts ' - ~~
rukken, is thans officieel, bekend geworden, dat Het verslag der afdeelingen aver het ontwerp eener gemeente toeneemt, In dat geval zal het
der liuuXpi'ii^en waar.
Ku Fïi het gebeuren, dat de bevolking
de divis'ie onder generaal Maude "bevel ntvan- ? op de effectènbelasting, is verschenen..
g.en heeft, onmiddel.uk noordwaarts te trekken. Bij de- verkiezing van een lid der
provinOok de tweede divisie OBderBrightBWMlt xicb ciale Staten, verkreeg Mr^ N. J.' denTex,18&.
iWehvaardig. Ml'- J- - de Vrieó 111, en Mr. F. J.. M. A.
T-ot een -nieuwen strijd gevoelt Engeland, Koekers, 92 stemmen.
en het heeft er reden toe» weinig lust. Met - ~~
Egypte .handelt het zach'tkens. De liegeering
aantal woningen, dat tot bepaalde prijzen te
verhuren is, gestadig vermeerderen," houdt liet
aanbod hiermede geen gelijken tred. zoo stij
gen de. huurprijzen.. Geschiedt echter het tegen
deel, neemt" het aanbod van woningen sterker
toe dan de 'iot de oopende prijzen verhuur
bare hoeveelheid, zoo is een daling der
De Dagbladen bevatten:
toe slechts telegrafische beiicbteüH-et Handelsblad, Iets over de toekomst der prijzen onvermijdelijk..
ontvangen en wacht brieven af, komen die, zg Nederl. Handeïmaatschappij. De Minister van , Uit deze gegevens laat zich afleiden, door
aai ze aa-n het Parlement overleggen. Oorlog tegenover het leger en de Volksver- welke oorzaken m het algemeen de
huurpn;ndertussehen schijnt men met Frankrijk over-, tegemvoordiging. De oorlogsbegrooting. zen, kunnen stijgen; maar tevens vinden wij
te zijn. den Khedive een poosje De Niemife JRott. Courant. D'e gewijzigde zoodoende een antwoord op de vraag, m
hoe1 " ' ' vergunningen ver het, voorgedragen- straatgeld tot die
oorzalten, behoort. Men beweert, dat het op de
Het Vaderland j Over de politieke richting huurders. zal worden verhaalt!; mefc andere
eengekomen re zijn, .____ .
naar hartelust te laten huishouden, .om dan, strafwet. Het ontwerp op
als de zaken werkelijk iii de war geloopen voor wegen en vaarten.
zijn,, hem .een stel europeesche ministers aan
te bieden, of, zoo bij die weldaad weigert» h&öa
aftezetten,.' - - *
Verder wordt uit Loïdea geseind» dat Lord
Derby niet alleen aan de conservatieve
Vereeniging te Lancashire schreef, dat hij zich
als lid terugt-rekt» maar tevens verklaard
beeft, ? dat hij zich voor goed van de
conser-vatieve parlij afscheidt. Dat het verlies van
iemand als .Lord Derby, voor de partij van
Biaeomfield een zeer zware slag is, is duide
lijk. Wanneer een van nature conservatief man,
zalke ernstige bezwaren, tegen de
regeering.-beginselen vaa het tegenwoordig kabinet heeft,
der partijen. Dénaaste' taak. Staatszorg en woorden, dat de hini)rpriJ2eii met het bedrag
woekerwinst.
Het Nieuws v.an den. Dag. De denmtive dit aan .te toonen, aal men moeten bewijzen,
oorlogsbegrooting.
De Amst. Cf>nrantf Ernstig bedreigd. De ningen veritinderen zal op zoodanige wijze te
N. Eott. Courant-en de bedenkingen van Mr.
A. J. W. Farncombe Sanders.
Utrechlsch Dagblad: -Een. kanaal van Am
sterdam naar de i Rijn.
Het Dagblad van Zuid-Holland en 's
Gravenhage: Over oorlog en nog iets dat er aan
gebracht is.
De Standaard; De Juni-stembus.
Stelt men nu de huurwaarde der
pera in de nieuwe tad in de klas>e van
f 500 a f lOUQ, dan is voor een perceel van
5 nieter f 12,50, van 6 meter f 15 te voldoen,
aoodat ik niet geloof dar deze kleine
vermeerdering- van eenigen invloed zal zijn op
de waarde der bouwterreinen.
Daar de Redactie deze door u gemaakte
onderstelling in haar antwoord tegen n
gebruikt, meende ik de vrijheid te moeten nemen,
u daarover een enkel woord" te schrijven,"
De heer Pierson, het overige wat wij in ons
antwoord hadden geschreven in 't midden la
tende, gaf ons bovenstaande nadere uiteenzet
ting van de jmmden, -waarop S\ij het
oimiogelijk acht, dat de eigenaars bij een belasting
op de huurwaarde hun schade op de huurders
zullen verhalen.
IHt nader betoog
Dut de heer Pierson het straatgeld"
gepasten naam blijft achten voor bt4astinj
huurwaarde, verbaast ons; dat hij de.gi
breedte niet in bescherming neemt vermoei
wij reeds en ons oordeel, blijkt juist ge\i
te zijn.
Dat ondanks aJle bezwaren, door c
bladen in 't midden gebracht, fihet straal
(dat wel is waav naar de gevelb-reedt
rekend, doch waarbij, toch" ook op de h
waarde scherp is gelet)" door den heer.
sou bijzonder aannemelijk" wordt geacht,
onze bevatting te boven. Wij kmmen ons
giijpen dat men zegt: In Gods naiirn! -:
het dan niet anders kan, bef straat-geld
maai" een belasting op gevelbreedte in vei'
met huurwaarde byttonder
"bevat o. i. niets nieuws.
vermeerderen, als, indien zij niet wierd inge
voerd, sou geschieden. Men moet duidelijk
maken, .dat de heffing eeu beperkenden in
vloed zal hebben op het bouwen van woningen.
Slaagt men daarin niet, zoo is de bewering
geen oogeiiblik vol te houden. En nu be
hoef ik nauwelijks te zeggen, dat liet verlangde
betaog onmogelijk kan geleverd worden'; er
Dat er in 't algemeen een bepaalde verhouding
bestaat tusschen, vraag en aaubod en .dus ook
tusschen vraag en prijs is bekend.
Doch wij herhalen, wat wij den vorigen keer
schreven: Wij meenen dat de geschiedenis der
laatste jaren bewe/en beeft, dat de eigenaars
in hoofdsteden met toenemend handelsverkeer
tegenover hun huurders zeer langen tijd in>
een ^uns!i»e positie kunnen l Jij ven verkeeren.'
Kon de heer Pieison bewijzen, oiet dat het
zoogenaamde straatgeld met een vermindering,
maar wel degelijk een vermeerdering van het
aantal huizen in aanbouw zou ten gevolge heb-?
ben, wij waren volkomen oveituigd. Van dit
laatste echter schijnt ook de heer Pierson niet
zeker te zijn, aangezien hij niet ongeöegen zich
betoont, vrijstelling van belasting voor nieuwe
perceelen gedurende een bepaald aantal jaren
te verleenen.
De zaak is echter o. i. zeer eenvoudig, wan
neer men in aanmerking neemt, wat de heer
Pierson. over hef hoofd ziet.
't Is waar vraag en aanbod staan in ver
houding tot elkaar en regelen den prijs.
Maar dit niet alleen, men dient ook te let
ten op den aard der voorwerpen, waarnaar
gevinden, verei&eht o. i. aelUzaaiekit>e]trooe<li
HetP.S. van den welbekenden ~aa»uej
trof ons niet bijzonder. Meri heelt er
lang op gewezen, dat de bedoelde h«
voor verbindmg met het buizennet de
lijkmrtigste was, die men dènkeu. kon.
zou. omdat ze onbilijk was, zeker toch;
vallen. Daarom bliji't het niet minder T
wat de hooglteraar zelf beweei'des dat de. ni
belasting de waarde der bouwterreinen
verminderen.
De gemeenteraadszitting was deae week
der belangrijk om de besluiten die men-]
dan om de discussie, welke daaraan voöra
Men weet, het Dag. Best. had een voordi
ingediend, opdat de Raad het zou mach
de percentage der in kom stenbelas du g voi
jaar op 3 /j pCt, te stellen. ndertüs
waren li.-en W- tot hot inzicht gekomei
'/,. gemakkelijker te ber.eker,oii viel dan.'
en met die wijziging kwam de voordiacli
tafel.
B. en W. weuschte 37iC pCt. te moge
reken, niet om 34/i-^ te heffen, maar O
in staat zouden zijn de kohieren vast toste
Later zou blijken of de V ia moesten ing
derd worden. De uitgaven waren ger
de inkomsten moeiten, aangewe-aen wo
men had gerekend op 2 millioen opbi
Morgen reeds!" riep hij, terwijl zijn oogen
h-oe langer hoe grooter werden, op reis gaan?
Hendrik zijt gij dol geworden?"
Ik vrees dat ik het worden zal, en daarom
ga ik heen!" riep Hendrik, terwijl hij naar
zijn kamer snelde.. .
Een oogenbhk keek de kommandant hem
peinzend na. Met-een krachtige verwensching
op de. -lippen, wandelde hy met gmote schre
den de citadel op en neer. Zijn oog gleed langs
de opgestapelde kogel-pyramiden, langs de
kanonnen .en den kruitwagen hij zocht
klaar- lylijkelij.k iets, waaraan hij aijn toorn kon koe
len, rn';(ar zonder iets te vinden; alles was in
de meest volmaakte orde, en de soldaten
deikleine bezetting zorgden wel dat zij hem uit
den -weg bleven, want zij zagen het aan zijn
driftig op ,en neder stappen, .dat hij. niet in
zij^i humeur was.
' Vroeger' dan. gewoonlijk begaf hij zich dien
avond.naar De Kroonprins," om zijn knorrig
heid met .een flink glas bier weg te.spoelen.
Hij had' aan Hendriks, kamerdeur geklopt
maar zij was gesloten, en. Hendrik had hem
niet geantwoord,
Ka een slapeloos doorgebrachte nacht, stond
Hendrik 'den volgenden morgen vroeg aan het
yent-ter en., keek naar den tuin. De zon scheen
zoo vroolijk en kalm, de Bldemekens waren
ia feestgewaad zij bekommerden zich wei
nig "om de hartepijn van een arm gefolterd
nienschenkind!
Zijn' besluit om op reis te gaan, stond vast.
Waarom zou hij langer hier blijven-? 'Zijn rust
had hij'toch voor.goed verloren?
....paar -zag hij Marie in den tuin komen; hij
'wïd'e-acik-eruit wijken, maar zij bad hem reeds
gezien, en riep'hem uit de verte een
morgengroet toe. Zij verzocht hem om ook in den
tuin te komen, eö-~ hij deed het. Een enkele
maal moest bij toch nog met haar spreken,
eer hij afscheid nam voor altijd.
Met kloppend hart naderde hij het meisje,
dat op dien prachtigen morgen schooner was
dan ooit.
Hendrik," sprak zij met eenigzins bevende
siem, vader hseS't mij gezegd dat gij heen.
wilt gaan. "Is dat zoo? Ik kan ik wil het
iiiefe gelooven!"
Het is toch waar!" gal hij ten antwoord,
maar hij -wendde het hoofd af orn haar vra
genden blik téontwijken.
En waarom gaat ge heen?" vroeg Marie.
Vraag mij niets," aoo weerde Hendrik haar
af. Laat mij stil heengaan dat is her. beste
het moet nu eenmaal F'
Zoo laat ik mij niet afwijzen.'Kom gamee
naar het prieel daar hebben wij samen
zoo menig gezellig uurtje doorgebracht daar
zult gij mij wel vertellen, waarom 'gij vertrek
ken wilt!''
Zij' vatte Hendriks arm, en trok hem met
zich voort, lij 'volgde werktuigelijk. Toen
ging zij vlak voor hem staan, en keek' hem in
de oogen."
Zie zoo,"' sprak zij, nu'inoet ge biechten.
Vader is boos op n, en zegt dat alles van uw
ongelukkige reismanie komt maar dat ge
loof ik nier, daarvoor ken ik u te goed. Kom
zeg het mij, Hendrik!"
Wat zal ik hier .langer doen?" riep hij.
Het is veel beter dat ik maar heenga P'
Dat klinkt minder vleiend voor ons," ant
woordde Marie met een gedwongen lachje;
maar ik ben niet kwalijk nemend, en zal het
maar zoo hoog niet opvatten. Gij hebt iets,
dat u hindert, en^dat kan niet anders dan het
gevolg van een misverstand zijn."
Hij zag haar vragend aan.
Was-het maar waarheid, wat gij daar zegt,"
nep hij* zijn gevoel hoe langer hoe minder
meester, He zou er de helft van mijn, leven
voor willen geven!" Zie, toen' ik hier kwam
was ik jong en vroolijk van hart, en dtichtaan
geen zorgen. Daar zag ik u tei-ug, na zooveel
jaren; de goede oude tijd herleefde weer, en
bier in dit zelfde prieel heb ik onuitsprekelijk
gelukkige uren met u doorgebracht. O ik
droomde van een heerlijke toekomst van
een paradijs op aarde! Maar 't is alles voorbij
Ik ben plotseling ontwaakt, ik zie dat ik slechts
gedroomd heb, en hoe eerder ik heeaga hoe
beter'^ -l".
Terwijl hij sprak had een zachte blos Marie's
wangen bedekt, zij sloeg "de oogen neer en de
vingers, die met een afgeplukt bloempje speel
den, beefden zichtbaar.
En waarom denkt gij dat alles maar een
droom is geweest?" vroeg zij zacht zonder op
te~zien.
"Waarom? waarom?" riep hij heftig. Gij
wilt het weten? Welnu dan ik bemin u
met een gloed, die mijn leven verteert. Ik
hoopte dat gij mijn liefde beantwoorden, mijn
vrouw worden zoudt. Het leven scheen
mij een hemel toe! Maar nu is alles voorbij
en mijn hemel een hel' geworden !"
??En waardoor is dat zoo veranderd?" vroeg
Marie niét dezelfde zachte stem.
Door ui Door u alleen! Want gij bemint
een ander1."
Een ander?" vroeg Marie, terwijl zij de
oogen opsloeg en hem vol verbazing aanzag.
Maar Hendrik, wien denkt ge dat ik lief
heb?"
Itichter.; ik weet het hij bemint u ook!"
Een glimlachje speelde om Marie's lippen.
'Neen, Hendrik; dat is niet waar. Ik heb
alleen medelijden m> t hum, zoo als metiederen
ongelukkige.
Gij bemint hem dus niet ?" riep Hendrik, ter
wijl hij haar hand j-reep en krampachtig drukte.
Gij bemint hem niet?"
Neen," antwoordde Marie, op ernstigen
kal men toon.
Maar wien dan ?" drong Hendrik, wien
dan, Marie? Antwoord mij, gij
moet mijn levensgeluk hangt er van af!"
Marie a weeg, maar haar hand sidderde in
de zijne.
Spreek dan toch ? spreek!" zei Hendrik
vol ongeduld.
Nog altijd bleef zij zwijgen, en scheen met
zichzelvèin tweestrijd. Eindelijk sloeg zij de
oogen op en zag Hendrik aan.
U heb ik lief u!" fluisterde zij; dat
weet ge immers al lang "
Hendrik vertrouwde zijn eigen onren niet.
Wat! Mij hebt ge lief!" riep hij jubelend,
terwijl hij beide armen om haar heen sloeg.
Marie, Marie, zeg het nog eens dat heerlijke
woord, dat mij tet den gelukkigste» mensch op
de wereld maakt.!"
Ik heb u lief i" herhaalde zij glimlachend.
En ? wilt ge mijn vrouw- worden mijn
lieve vrouw ?"
Zij knikte toestemmend.
Toen drukte hij haar aan zijn hart n be
dekte haar lief gelaat niet duizend kussen.
Hij juichte en lachte, en had zijn geluk wel
willen uitschateren van de wallen.
En gaat gij nu van daag op reis?'''
Marie plagend.
Neen, neen! Ik blijf hij u - geen m
zal mij van u scheiden! Mijn-lieveling
vronwl"
Daar trad de kommandant in den tuin;
zaam. met gefronste wenkbrauwen, en.
rookwolken uirblazend, kwam hij nader.
Marie maakte zich zacht uit Hendi
men. los, eu deae snelde Kijn oom tege.
Ik blijf ik ga .niet op reis! En
mij niet langer hier hebben wilt, dan b
toch!" riep hij, den ouden man bij de
vattend.
' Plotseling verdwenen de rimpels va
voorhoofd vanden kommandantTmaarli
Hendrik verbaasd aanstaren.
Zoo!" sprak hij gij t gij eindelijk verst
geworden! Hebt gij u dat verwenseht.e
uit het hoofd gezet?" '
Ik ga nooit weer op reis!" verzekerd
drik. Oom, hier is iemand; die mij vasth
giiig hij voort, .terwijl hij Marie naai' zi
trok, maar dan moet gij mij Marie's,
laten houden haar hart heb ik al!
dat doen?"
Pletger begreep er niets van; hij dac
hij droomde.
Wat ??wat? Meent gij dat, mijn jon
Mijn levensgeluk hangt er vaa ai', oo
Van dat mei^e? Vanaiijaondsuge1
Welnu neem haar dan, mijn jongen! ]
altijd gewenscht dat gij beidea aog eeu
paar zoudt worden!"
Hendrik en Marie vielen hem gelijküj<
dea hals.
Kom, malle jongen!" zei de kommanj
zich -half met geweld uit hun omhelzin