Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTEED'AMMER, TfESKBLA
Y.O O
BEDEEL A-N D.
een hulde aan z^ia verdien'ten, ah een bewijs, tezamen kunnen werken. Aan de bnlustradep
dat zij het Rijn-kanaal als haar eerst en tusschen koor en orkest zijn pilasters met
eenig doel blijft stellen. gas^icht geplaatst, doch zóó ondoelmatig dat
Wij hopen daarom, dat Grond weten Burger- -een gedeelte der koorleden ora naarden
direci,(pligt ailes zullen doen om te weten te komen, teur te zien, voortdurend de gasvlammen voor
jf-llioevee! er van de loopendügeruchten waar de oogen schitteren. Toch is het noodzakelijk
zij. Blijken zij, helaas, gegrond te zijn, ieder der naar den directeur te sien, maar onder die
«?vaardigden, die thans moeten aftreden, zal omstandigheden wurdt het minder aangenaam,
het zieh een eer rekenen voor den heer Tak En dan daarbij de onzekerheid waarmede
te TUjfcen eu zijn verkiezing door .Amsterdam Verhulst dirigeert (welk kontrast met Hol!).
mogel ik te maken. ? Dit alles maakt, de onduidelijkheid, in
uitvoe?- ' ring begrijpelijk. Bij de orkestleden is het ook
Bij den Gemeenteraad .is een voordracht inge- te bemerken, dat zij elkander onderling niet
komen om denHeerenWolff,Kogel enBoissevain duidelijk kunnen hooren, doch dife is niet-zoo
concessie te verleenen tot het" oprichten een&r hinderlijk als bij het koor.
bems met ne^enzalen en een ontwerp veror-'. Nu volgens het tekstboek het orgel wegens
desnng.op de heffing van beursgeld. "verschil in de hoogte van stemming niet
Onze Raad kan zich dus naar hartelust tegelijk met de blaasinstrumenten te ge
in de beschouwing van fiiiancieele plannen ver- bruiken is, had de bouw van het orkest ook
anders kunnen zijn: het koor niet gescheiden
maar over de geheele breedte der zaal,
tusschen de gaanderijen opgesteld, het orkest ge-.
plaatst voor den directeur zooals bij opera-uit
voeringen, dan zou niet alleen hét klankeffect,
maar ook de verhouding tusschen koor en
orkest beter zijn gsweest.
De zaal is zeer net en doelmatig gedecoreerd;
de namen van H&ye, Vermeulen, Van Srée
en Lïtbeclc zijn op vaandels aangebracht om
in levendige herinnering te brengen wat goeds
die mannen voor de Maatschappij gedaan heb-,
TT ben. Langs de wanden van het feestlokaal zijn
. 'opschriften aangebracht door dichters en
kom.'. 'Met de eerste algemeene repetitie op Woeiis- poniaten eertijds uitgesproken.
dag avond heeft het feest een aanvang geno-!. Het officiëele feestboek, dat voor vijftig cents*
men. Van alle afdeelïngeh der Maatschappij verkocht wordt omdat er alles' ia staat wat
zijn een aantal leden naar Amsterdam gestoomd op bet feest betrekking heeft, besit alleen
.om een werkzaam deel aan dit feest te nemen, eenige waarde om de met veel zorg
geschreHet 'guldenfeeet der Maatschappij heeft iets ven inleiding van -A. D, L. (Prof. A. D.
Loaantrekkelijks, want zulk een feest op dien voet man). Wat hét tekstboek moest vermelden is
1 ingericht en waarbij zoo veel geldelijke offers ge- weggelaten, wel lezen we dat de solisten zijn
bracht worden zal zelden worden gevierd. Eenige mevr. LemmenS Sherrlngton uit Londen,'mej.
ingezetenen hebben hunne woningen ter beschik- Wilhelmine Gips uit Dordrecht, mej. Fides
king van de feest commissie gesteld en menige Keiler uit Dusseldoi-f, de heeren Lorenz Kiese"
jonge schoone vond aangename inkwartiering uit Dresden, Greorg Henschel uit Londen, Emile
zelfs bij haar ten eenemale onbekenden gast- : Hauwaert uit Bergen, Johnnnes Elmblad uit
heer of gastvrouw; onderen daarentegen zijn j Stockholm en professor Joseph Jóachim uit
even als alle tekstboekjes by
had ook dit de namen van alle
golfier eu Pilatre de Kozier, de MepulMek de$ een eenvoudig luitenant van de jagers of
busbifen wordt dramati'seh ingeleid. De fossiele saren zich geeft, als hij met den kijker in de
?wroww fpéelt aan den oever dei- IJazee, in^de Noordzee &ta?rt om de geduchte vijandelgke
herberg de Blauwe Vos, iu 1878; het is het vloot te verkennen. Het humoiisti&th penceel
meest amusante, maar het minst wetenschap- van onzen kunstenaar gaat aan het werk en
peJijke van het repertoire, daar de fossiele maakt van die soldaten op het duin een aller
vrouw alleen comedie ppeelt om getrouwd te geestigste schilderij. Aldus wordt alles aaa zijn
aijii; als het onltr?verp ( JS omgeweikt werd veel omvattende kunst cijnsbaar gemaakt.
door een -weifceiijV tooneehchni\ ei , kon het \V i} hebben hier vooral te doen met een kunste
een inter3tun1e te^ nhangei \ in (rilithee WOT;- naar die, begaafd met een scherpen blik, met
den. De (l) oom van een Panrlidant zil eeniqe^ ztldzame vlugheid in het opnemen en
terugmoeïelijk heiden m de op^o^ung beleden daai gpven, alles van zijn geheugen en 'kennis
verer behaUe de fjgur tuten % hooid^ei-onen m wacht. Va-h bedaards, volhardende studie naar
voorkomen hetgeen -\ooi t.en bedrijf wel wat model of landschap is bij hem geene .sprake.
veel is. Hef speelt tQ PoleiJle op i'c jUnect DP uitvoerigheid en kracht, .die anderen aan
Nepümus \ei i geheel /;nn ei wem'g dingen het nauwgezet schilderen naar de natuur
damEOO_ weinig * ei lakkei jL. of Iceiaaim als deae ken, kan men bij Boehussenniet verwachten,
wetenschappelijke Dhjsp°'tn en dtatoa's Be die alles int .herinnering voortbrengt. Doch
heer Jeaa Hnval hejit /ip dubbel doel dab- welk een keurig geheel, hoe juist is iedere
bel' gemist en ei ^e w a stUjmijkaeid bij oj- houding en karakter met een paar toetsen uit
geofferd. Fiank>m heeit "m -ijne hmshoudstei gedrukt, hoe aardig ea los is elke groep voor*
g-esteld. Bjj hem. w ? alles vol leven n ziel,
ill = tintelt en. is in beweging. .
Vooral isKochussen ook een meester in 't maken
^£n houtskoolteekeningen, die juist voor breede
schtteen aulk een ruim en heerlijk veld, openen.
Geon vlugger en .beter middel dan de luchtige
en mollie, houtskool om op.de maagdelijke
eene colleche ij^iej s<-<-i n m be« -ir r^
gegpven. Zij waic,t aan de Iripn-eeiei Janta^ooi
wetenschap en moi-sil" c1» hij mge«teld heeit,
wat .dat vooi u^eis zyo, flde paiatonnene^ '
zegt deze Pe juhaou-* begmpt het didelijk
Hoe? Om de blikt em te belettea onze huizen
in brand te s ekt n en oa^ te doodend" zet
De Echilderijen-rage schynt haar _ crisis be
reikt te hebben en aan het dalen te zijn, of
schoon natuurlijk achteruitgang in vele han
delszaken voor een goed deel op de prijzen
van invloed kan zijn. Op een verkooping deze
week te Londen gehouden, "bracht-een groofc'
stuk van Wouwerinau J3en Valkenjacht slechte
10.000 gulden op, welke som ver beneden de
prijzen i?, welke het op drie vroegere
verkoopihgen behaalde, terwijl een Turner, JLïlqarrsm
Castte, in 1872 voor f 72CX), in 1875 voor'
/ 14,000 verkocht, fchans slechts ? 2600 kon
opbrengen.
. zich niet zoo gastvrij als menige andere plaats in
medewerkenden moeten bevatten, benevens een
"*'óns land bij dergelijke feesten-, wij nc-emensïechts plattegrond van de. zaal, een ver melding,voor
Haarlem en utrecht bij de feesten dezer Maai-j de vreemdelingen, in welke sociëteiten hun door
schappij of wel.'de ste'den bij de Zeeuwsche de beleefdheid der feestcommissie toegang wordt
Muziekfeesten ;' daar vierde eeae geheele stad ; verleend; hefc programma voor de matinee van
feest.' Hier is 't anders; het Frederiksplein is | Zondag en van de openbare uitvoeringen van
liet eeaipfe punt waar een feestdrukte heerscht, Zaterdag, enz.; het tekstboek was dan voor
terwijl Zaterdag .24 Mei op de ' Westermarkt,
op. het Jonas DanieL
Vondelpark twee
concerten . worden gegeven, door de konink
lijke Militaire kapel van het regiment
grenaMeijerplem eu in liet
?- en twee avond
allen, die het feest bijwoonden, een blijvesd
geweest. Of is het niei dei- moeite
waard -de namen van al die medewerkenden
?in datzelfde tekstboek te vereeuwigen waarde
namen in staan van alle leden, der
eere-feestdiers' en jagers en door de kapel van het ?3 j commissie, der commissie van bijstand, van het
regiment infanterie, waarvoor onze stedelijke hoofdbestuur en afdelingsbestuur. Eenieder
regeermg eene. som van ?2500 (zeer goed 'be- had moeten weten wie in het orkest
medetaaldl) beschikbaar heeft gesteld. j werkt, dat er alleen 120^ strijkinstrumenten
Het Paleis voor' Volksvlijt is het feestlokaal
en verdient dien naam ten volle. Toen wij ons
vorig- artikel 'schreven hadden wij niet gedacht,
dat de verandering in de zaal aan te "brengen,
wat''de akoustiek betreft-, waarlijk eene ver
betering .zou kunnen worden, doch wij moeten
ronduit bekennen dat de pogingen daartoe
aangewend, bijna geheel gelukt zijn. Wij zeg
gen b-jjna, omdat men onder den koepel nog
niet ..duidelijk hoort; bij liet tooneel waar
vroeger geen sprake vnn .was om goed ie kun
nen onderscheiden wat liet orkest ons liet
hooren, daar was nu alles nauwkeurig te vol
gen, het kostte xelfe geen moeite om de woor
den te verstaao vooral door Sïauwaert en
Henscltël gezongen. Onder den koepel zijn
de minst- gelukkige plaatsen, en wij geleoven,
dat met het doek tot voorbij den koepel te
spaunen^ ook dit nog te verbeteren is en"
gevea der Directie van het Paleis voor Volks
vlijt in overweging deze proef toch na afloop
waren, dat aan de spits der eerste violen .de
heeren Joseph Cramer, "W. Kes, Naret-Komng
en Hertri Petri staan; dat de plaatsen der beide
eerste lessenaars. aan de vio!oncel door dateer
ren 'Giese, vader en zoon, Siberiëen
."Wedemeijer be2et zijn. De commissie heeft alles bij
tijds geweten. Dit verzuim is. niet te veront
schuldigen; het is niet' alleen een asanee bij
alle feesten, maar voor menig jong kunstenaar
een voldoening op rijperen leeftijd te kunnen
getuigen, .dat hij bij het .gouden feest, der '
schappij .tot, bevordering der Toonkunst eeffc
medegewerkt.
{Wordt vervolgd.)
Aanstaanden AVoensdag zal de Yereeniging
liet Nederlandsen Tooneel afscheid van
denStadschouwburg Bemenmet Delaster." Ditstukis
geheel herzien en wordt op n rol na geheel
gespeeld met de blijvende krachten der
ver-van-het feest te nemen. j eeni<nn«.
???. ,0nze-opmerlung- ter plaatse gemaakt, dat do j - ^ ,Joop zal mevromv Kleine een dichtelijken
akoustiek zoo veel verbeterd was, heeft bij j afscheidsgroet uitspreken.
menig vriend tegenspraak gevonden, want, zoo Zaterdag daarop volgende wordt in het nieuwe
eeide men ons bij verschillende koren op .de ,geb0uw van den lieer v. Lier Moederszege"
repetitlen van Woensdag en Donderdagavond
schoof het zoo; koor en orkest waren zelden
niet allesa bij ds, koren,
gegeven- In dit bekende en geliefkoosde stuk
zal juff. v. Biene de sympathieke hoofdrol
.vervullen en juff. Poolman de voor ha ar
gezelfs bij de soli,;..de meeste coloratuiir passa-' km- te roi 7an Chon-Chon.
?ges .gingen niet gelijk, wel een bewijs, dat de
akoustiek .niet goed is. Wij geven onze vrien- js_. ' ~"
den-bepaald ongelijk, en wijten dit alleen en\j^- Met een voorbericht van .Figuier, heeft'de
uitsluitend aan den alleroDgelukkigsten'bouwj beer Jean Mirval zijn Theatre scientifique
van -hét orkest. Wanneer men de zaal binnen- ! uitgegeven. Jules Verne gaf romantische
geotsreedfc dan is de aanblik van 't geheel verras;' graphie, physiea die men eerst Ba het
eigensend; het orkest heefteen diepte verkregen tot lijk succes als Eeis om de teer.eldt~Drdma op
twee-koloramen voorden koepel en is aanbelde <2e» bodem der zee, Kinderen van kapitein
zijden opgehoogd tot aan de gulerij, van waaruit'' G-rant en Boeter Ox met maaiek op het tooneel
aan het koor toegang tot het orkest verschaft 'bracht; de lieer Drlirval brengt de geschiedenis
wordt,terwijï'iiaiddengedeeïtemdelaa.gteblijft!en de wetenschap,.te samen direct op de
en het orgel daardoor-ook geheel zichtbaar is.' planken. Onder zijne stukken die allen in n
.Die toouw heeft ons van den begingen af niet \ bedrijf afloopen is er natuurlijk geea enkel
.willen bevredigen, wasat wij konden ons niet; waarin f de inmoraliteït van het costeum, of
j, voorstellen, dat het mogelijk is een goed ge-!die van de "bon-mots, of die van de theorlëu
heel te verkrijgen,'waaneer alle onderdeelen'iets te zeggen hebben; hoe het drama en de
verspreid zijn. Wij moesten ons evenwel voor!kunst er in terecht komen, moeten.Sardou en
? het oogenblïk met den aanblik tevreden \ Dunias fils hem echter niet vrag-en. Men vindt
.stellen m afwachting hoe de uitkomst zoude ; er onder: G-mitenberg te Haarlem, in den
pren.aijn. en deze heeft ons duidelijk bewezen, dat | tenwmkel van Laareas Koster, die hem
tracde .bouw bepaald verkeerd te Boemen is; het' teert op een kruikje van jzijn besïen ouden
schijnt dat men meer het-oog heeft gehad op | curagao. Giattéiiberg wordt evenwel aan JCoster
let middel om een duizental menscheE te | en diens dochter ontrukt dooreene jonkvrouw*
jlaatsen, dan wel dat men er aan gedacht' Annette 'van de IJaeren Poort, die
eeft dateene betere samensteüing ook betere \ komt om gewapend met een trouwbelofte
iiitkomsten zoude . opleveren. Links van het' op perkament, haren troa-weloozen mianaar
.crgsl zitten, ongeveer driehonderd sopranen en te halen. Tot afscheid geeft Lauren-s Koster
..-^n ze^-entigtal'tenoren, reelits ruim driehoa-Jiem het gekeim .EÏjijer nitvindijag mede. Ia
. Honderd .alten en ruim honderd bassen, .aïlen n uur wit het leven wan 3£eppler wordt deze
ia rijen van 12 stoelen, trapsgewijze naar de; directeur van het observatorium te. Praag', en
gaanderg; bij deze plaatsing is het gevolg, dat: heeft de gelegenheid ora-keizer Kudolf II een
4p verschillend-e zangf-temmen elkander niet ?' planetarijim te laten kijksa en uit te leggen.
kunnen hooren,, omdat ge te -yer van elkaar ver- ; terwijl er yeel wetenswaardigs verteld wordt
. .wijderd.zija:. Zelfs de tenoren hooren de sopranen omtrent .de hekeên-processen. n.De dochter
nïel die voor h^staan;. Alt z%n geen geyoïgteek-]v&% Déaiis Papm wordt d-e
stoomhq-ot'Sjitgekingen die wij uit onze besehouwingeaa makeïs, l vondea-en een moordaanslag gepleegd' in. Het
maar persoonlijk werd ons dit herhaaldelijk door-! Hmaeïyb van Franklin de bliksemafleider
verschillende k-oorleden verzekerd. .Men- jzingt! in de De 'turn Dan 3?rianon legt de Jussieu
jKondfir te weten of-men-met.de andere stem- ] zijn gehefele systeem .uit, Graminè,
men gelijk -gaat; -bi| zulk een. plaatsing is Jiet i QmbellifereiyPapillioBaceeè'n ea^Cr-iiciféren., mei
&oor. en'orkest" onmogelijk goed .de rest. f)é:~eei'siel:iAeMrds
handelt:over-Moniz. Het iamoeielnktel e^imeihoeeenman alövlakte; in .breede massa's licht en bi-uin/ het
Louis Figuier, hieivoor een looriedöBchrn- -visioen zijner verbeelding over te brengen. Se^
vende, denamen van Augiei, eu Saidou duift dei t men het middel heeft uitgevonden om
noemen en wemrhen iut deze ook aan dit houtekool zoodanig op het papier te doen'
hechgenre hunne klachten wildui wijlen. ten, dat zij onuitwischhaar wordt-, heeft rsenig
- kunstenaar een mildgebruikdaarvan.gemaakt;
Onder den titel ian T! ( Stot y of Mogaits geene stof, die gemakkeï^ker te verwerken en!
''Requiem heett dt O P-o' t- ten zeei intere - zachter is; die beter geschikt is om indrukken,)
saut werkje mi gegeven, TS atm ill^ nac men opwellende gedachten en effecten , snel op pa- j
omtrent de echtheid \an rht veelbe pioken piei te brengea' dan de "breede houtskool met^
meesterstuk wut ^Piaftme'd r Het geheele hi i- zilvergrijze tint. Zwart krijt en potlood
verhaal i1- zoo zondeihu^1, dit men hft eei zijni veel weerbarstiger, zij weerstaan herhaalde '
voor een novelle din vooi een hi* onsch pogingen om ze weer van het papier te doen;
onderzoek zou Uoi den, *odi zi]n al do tt-iten veidwijnen, wanneer men daarmede te d°n-j
die dr, Pole :unliailr, ber« ui I>e conclusie keic tinten heeft aangebracht; houtskool daar-]
waartoe de «cluijyei Vom moe*- alle musici enteren geeft bij een zachten druk haar doii-J
inter-esseereü, mm ook hea d>& slechts belang- keibte tinten, en vliegt van 't papier als men |
Voor het stadhuis te Manchester ia onlangs
een door dsn beeldhouwer Theed vervaardigd,
levensgroot en goedgelijkend standbeeld van
Gladstone geplaatst.
Een .door Pietro de I^ognoli te Bome uit
gegeven, bijzonder kostbare vtsrzameling van
kopergravuren is onlangs voltooid. Zij "bevat
in 38 bladen reproducLën van Raphaëls fres
co's en behangsels in het Vatikaan, door kun
dige duitsche en ital;aansehe meesters op de
manier van .Maro An'on Baimondi uitgevoerd.
Vele dezer platen ;ftjn ware meesterstukken
van grayeerkuiish
stellen , in -de kuu-jfc
met eeu ratsmule \ w
aantrekken
j-d het l odïeude boekje, slechts even klopt of blaast., , " [
hef manuscript veisieid, Kochussen kent al de geheimen van dit buig-'
zaam _hulpmiddel en wee-ter verrassende resul-]
titeii mee te verkrijgen. Men herinnere zich
$. Her Maji,sty's h-atie te Londen telt tHns &leohts 'eene lesing' onder Karet den Groote,\
eersts ziogeie^ec Lte i Gei-tei, Ohiii- MfUs 8toh&^Qn Op 'het plagvèld. In het
bijzonL te i Gei"tei,
tiae Kilsson, Mmmt II iu ken Ml'e Am-bie, ter- dei de twee eerstgenoemde kapitale
teekenmwijl ,i5Ïch n-ia^t d<ze een nemve sfeei v-eiheit, gen, die het eenig en nimmer te hoog
geMÏIe Van/^ndt, ?« ei ziiVPie en sn^s^olle w%ardeerdtalent van groepeeren, de zeldzame
voordradif tnhai =stem zou g^ioemd-ROideo kennis van, zeden, gewoonten en kleederdracht,
de studie en verscheidenheid der gelaatsuit- !
diukTïmg zoo iri^alle opzichten kenschetsen.
CjtiAI2JLÜi"% H^fCflUiS^JEi^» Jïoehassen is daarbjj. evenzeer bibliophile
ah kunstenaar. Ik herinner mij nog, hoe een
Een. oüizei poj-ul-uiste sJildeis is Chailes tiental jaren geleden Eochussen, Sam Verveer
Socbussen Noem zijn naaui m eeii of andeien en mijn persoon langs de bbekenstalletjes der
tring, die dB kunt Diuwelyt VAJS aasziPii \ooiiïialige Botermarkt drentelende, Rochussen!
cent, en toch zult ^ er mm ddeiluk de hei- onmiddellijk aan ;''t snuffelen ging,- of mis- ]
.nnering iu de/c o± genp welbekende In&to schien onder al ,'dien rommel niet wat goeds;
rische compositie ^^,üd n gcaiilen kunstenaar of belangwekb.nds voor hem kon wezen. Dat j
opwekken teekeni den boekenliefhebber. ? ',
zegden, dit Dat Rochussén 'een van Sam Verveer's \este
en\vel- viienden was, bewijst dat.hij van vroolijkheïd
hield. Dertig, veertig jaar geleden waren de
^-duiders, veel vroolijker en geestiger dan tegen
woordig. Aan .kleeding en. voorkomen her^
kende men hen toen reeds op straat." "Zy
Te Kome is vo1 --ens de?Ghroniquedes Arfe'1
een belangrijke oudheidkundige ontdeltking ge
daan. .Men .heef t de overblijfselen van een ge
bouw gevonden, waarvan de wanden geheel be
dekt zijn niet keurig uitgevoerde, eti volkomen
ongeschonden teekemngeö. De kenners meenea
met ^zekerheid te kunnen zeggen dat deze
muurschilderingen afkomstig zij u uit den tijd
van de republiek of hei keizerrijk. Zg ver
sieren de wanden van een paar kamers en een
gang, die 35 Mtr. lang en (i Mtr. breed is.
De vloei1 is gedeeltelijk van mozaïek en
gedeelteJijk qpttéspicatum* In een jsaal, die op
bovengenoemden gang uitkomt, vindt
menb^zooder schoon en sierlijk uitgevoei'de schil
derstukken, bijv. een B&cefyisals&ind. Gïiher
spelende vnueïktmt&i^, en^. Al de beschilderde
wanden zuÜen met de groot&te zorgvuldigheid
worden overgebracht naar het museum van
de ^commissie voor oudheidkunde, het klooster
van Santa- Francesea- Komami.
Hoort in0» WMHS ghrnl-irl PO.
tlochusseii he! deail d i kun tl
aerekende viiemlen ib, oinJ^t 3uj ^ync pi achtige
schetsen en ttekemng^n metst il \ooi een
s^pel eu ei afspa-it Biem%n4 Yfiwondeit aich
daarover, ie de on«iitputtfloke bion
gaven en df bsjzondeie goedheid-\ra zrjnhait1
:tent.-Roehu.'<sen is ^en Itoth child met de tee
Icenpen, en e«n milhoana r, di^ Z3jne loepmg
"
beseft, is in meis gul m^t de "bankje0
zend. Andeien die met hun klein
van talent moeten
hoogste Bbeie&t vin te l
zuïke mildhede i m*-t doei.
s-childerden trouwens ook zon en licht, terwijl.
de tegenwoordige mannen van het penseel
bij voorkeur de natuur weergeven als haar 't
reenen nader .dan 't lachen staat, Nog altijd
zijn onder de jongeren tal van vermakelijke
tnchten er de|a\onturen en luiinigetooneelèn uit dien goeden'
)4tn, en kunnen ( TI oolijken tijd in omloop. Vraagt men naar
fa-ir Roehu<!son, r de helden, of aanïeggers dier kostelijke
grapdie met zeldziiü^ ge iiakfcelijkheid en 'viai- pen, dan zijn liet gemeenlijk Rochussen- en
digheid de eene compositie op de acdeie ladtjbam Verveer, die de ziel der toenmalige
Haagvolgen; die'daarenboven verwaandheid en eigen-J.sche. schildersbent waren. Onuitputtelijk zijn
dunk aan de middelmatighedea overlaat, ja j de verhalen, waaruit het vernuft en de goede
die zelfszijne groote gaven te weinig telt,'?j luim van Kochussen zoo ruimschoots blijken.
Eochuasen -deelt, juist 'tea:-gevolge van -aen , en j 'Uiterst gevat in het antwoorden, .met het
«nderrdesto gemakkelijke* agne kostfoare doe- rzeldaaam talent begaafd om een ieders
voorken enteekemngen uit. ] komen, stem en houding na te bootsen, steeds
Wilde men de statistiek Mj zijne kunst noo- j nieuwe grappen verzinnende, was Eochussen
den, en eene lijst samenstellen van al het- onder al zijne levenslustige güdebrceders zeker
geen zijne kunstvaardige iaad- al gewrocht, de meest gezochte en uitstekendste. Al werden
heeft, de wereld zou verbaasd staan over de! er bovendien ook de onbet&albaarste grappen
vruchtbaarheid." zij tier scheppingskracht, die ? uitgehaald, zij waren en "bleven slechts eene
aan het nimmer ledige kriiikje der weduwe - verpoozing a degel^ke studie.
herinnert. De gulheid1-- van Bochussen in- het] De cyclus fvan Eochi^ssen's werken bewijst
wegschenken zijner kunstproducten, wordt der- j het. De veélbegaafde kunstenaar, die in 1815
halve alleen geëvenaard door de gemakkelijk- j te Rotterdam geboren werd, en dus nu reeds
heid waarmede -de rijkbegaafde kunstenaar , 64 jaar is, gaat bovendien nog steeds voort
steeds voortgaat. den cyclus zijner compositiën ] met de interest vam zijn Eothsciiild'e kapitaal
uifc te breiden. ' "j wij d en zijd -te verspreiden, en al moge het
Omtrent eene .halve eeuw lang teekent en j haar. vergrijsd zijn, geest en hart blijven ere»
schildert Rochussén die reeks kostelijke beel-jj0ng en frisch als zijne geestdrift voor het
den, landschappen, binnenhuizen, gevechten, ] schoone en de lust m het voortbrengen van
De doehter van den Overste. Een verhaal
door F. A. Bui*. Haarlem, "W. G. de Graaff, 1879.
Dit boek is de eerr-teling van een jeugd
gschrjjver. Titel en inhoud wettigen het ver
moeden dat men hem onder het eervolle corps
onzer militairen heeft te zoeken.
'Marie is "de dochter van den overste Bengers,
welke laatste te Daalhuizen, een klein -provincie
stadje, aan het lioofd van het garnizoen staat.
Deze dochter van den overste, de heldin van
des roman, is een eenvoudig, tamelijk gewoon
meisje^ dia door Karel van Meerwijk, een.
Haagsch luitenant, die nog al dikwijls bij ka
pitein 'van , Zanten, zijn oom, te Daalhuizen
komt. logeeren, het hof wordt gemaakt. Marie
wordt achter langzamerliand in dit
"boekat alles wel wat heel langzaam verliefd
genre-stukken, en historische «ompositiëa oit
allerlei tydperkgnj van de tunica der
JJomeinen, het Justacprps der middeleeuwen -en den
inerojable Tiit het Directoire to.t -cte dames en
heeren van ouzen tijd. Dit alles strooit hij
uit «p ontelbare paneeïtjea,' doeken en vellen
papier; nimmer &en of ander onderwerp
herlialende, ,steeds nieuw, firisch em vol' verrassingen.
Teekenen -vooral, hetzij met sapverf of houts
kool, is Rochussen 's element. Een kunstenaar,
met zulk eene rijke yerbeeldipgekrachtj zulk
geschiedenis, -van
vermeit zich -bij
voorkeur in het schetsen -van groote -en .schit
terende comj3ositiën met -talloos gevarieerde;
figuren. Daar vindt, men dan ook .Rochuseen
kunstwerken.
eene kennis van .de werel
zeden en kïeederdraclitea,
in al zijn glans ^.n
in al zijne kaïlst
van groepeeren, is '.zijne zeldaame 'kennis van
het tijdvak -dat. hij voorstelt. Men herinnere aieh,
om es
rassing van
slechts ees
de
Teren
Eossu," het -geïllustreerd . yarhaal vaa Beatrijs
en van Floiis V. " i ;
- Karakter en stand -d?r figzmrf-jes'zijn eteedï!.
onverbeterlijk jai&t.. Of Eochussen de ruiters
van het eerste keizerrijk, das wial. Melis. Sfcofce
afbeeldt, haj.kèsfc beider.. klèd|j. tot in' 'de
.geDe geheele.. wereld is >da.aibij zijn -domein.
Rochu£seïiv
1870 aan het
'strand te Sshéyeni-iïg.eSl, .^ar.V-ennaakt zich waar
schijnlijk-- -et;j3et,!-.iewièh;tigr voorkomeu dat
%Jlfa een jarenlangen arbeid -heeft Garl yon
.Hloty zijn groot historisch schilderwerk in de
Batbhaus'saal te Manehea voleindigd, Hefc. be
vat een soort apotheose van Maaehens gcoote
mannen. In .vorni en compositie usaoet het.
eenigzins gelyken op 'Kaulb%gh's T$d_perJe der
Hervorming, Jiet groote werk, dat thans n
het nieuwe .jnuseuni te Berlijn, hasgt; .maar
het as veel meer realistisch beliandeld, daar 'de
verzamelde Hunchenaars vo*>r 't- irieerendeel
naar portretten gesoinen aiju en 'alleïi in hè*
costuum van hun tijdperk .geschilderd. De
yoüouders van de voornaamste familaen van
Muncheïi zijn vertegenwoordigd «joder deze.
krijgsIzEdec, 'kéury-orsteE, dichters, sehild-ers,
wier namen buiten Manchfija ^gr
bekend ain. . ,
^.D®Admini'stration des Beawx Art s in Frank
rijk .heeft vijf groote histoiische stukken be
steld' voor. het stadhuis vaa Belfort, welke
£ aB
feiten uit de .geschiedenis deaer (.i&a zullen'
vereeuwigen, -De heer Detaille z&l sehililerea
De erdefli$ift0. .vm Belfort onder generaal
Lecourl>e; de aiwlere, vier stukken zijn opge
dragen aan de schilders de KeuviUe,
en L^ocien M
Hngueop zekeren luitenant- adjudant Erdman,
den, overste veel thee drinkt en met hem menig
spelletje trictak speelt.
Behalve deze hoofdpersonen komt er een
oude tante in den roman voor., die in tien loop
van het verhaal steeds in belangrijkheid af
neemt, zoodat men ten slotte vergeet aan haar
te denken, ofschoon zij in het begin zeer op
den voorgrond treedt en men vermoedt dat- zij
in .deze geschiedenis een eerste viool zal spelen,
Voorts eenige heeren en dames, met wie
mee wél kennis maakt, maar waarvan niet een
de eer geniet onvergetelijk voor u te worden.
't Is waar mevrouw v. Zanten" babbelt wat
«veel en intrigeert meer dan betameHjk if, en
kapitein v. Zanten is geen model-officier ; maar
overigens hebben wij, en dat is ten minste eer
een deugd'dan een ondeugd vanden schrijver,
bijna uitsluitend met brave menschen te doen.
Marie, de Overste, Van Kloveren, Erdman,
mevrouw van Etten, haar dochter, Marie,
dr- 'Holtzap, Clara, Louise en haar echtgenoot
aija zeer fatsoenlijke lieden, zij geven u
nim.mer eenige reden tot ergernis.
Doch de. roman boeit weinig, daar is weinig
ia dat 'treft.
Marie moet een buitengewone figuur worden
evenals Erdman haar minnaar, doch beiden
Wijven in hun gedrag zeer alledaagsch, alleen.
iu de . Tseschrgving worden zij groot, en dan
aóo groot, dat ge voortdurend weigert te
gelooven dat de auteur eerlijk is.
Twee honderd bladzijdea hebt ge gelezen
en Marie- is een meisje zoo doodgewoon, dat
niemand op de gedachte zou komen haar ia
een romaa ie d-oen optreden en -aog veel min
der haar daarin de titelrol opteêtragen. Doeh
dan op eens verheft zij zich foovea het peil
Van het aHedaagsche. Zij, de dochter yan <Jen
overste -slaat Erdman's aanzoek om haar aand
af, ofsijhoon zij dol verliefd op 'hem is en
dat alleen omdat hij 'niet aanstonds aan haar
wensch voldoet om afscheid van den militairen
dienst te -nemen.
. Hiets verrast ons meer <lan deze feloeke «laad
van 'hei- ^nvoudig kind,, -we waren op aulk
een besluit volstrekt niet voorbereid daar wg
haar steeds onder milifcajrea zien leven, zonder
dab zij een enkel woord zich laat ontvallen,
waaruit haar afkeer van «a\k . een, naar dj
aiieent, geestdoodend bestaan, blijkt.
Ondertusschen de verrassing is tot op zekere
Jboogte ons welkom.
~W-e 'begrijpen «dat -we vaa mu #f eejn
belatagrijke kwe&tie aulhm behandeld .zoem Erdraan,
die militair "wil blijven, zal de proef ©p de
som. moeten leveren, dat iaën militair, officier
in een gamizoeastadjèkan -sjju Donder «en
nietswaardig leven te leiden.