Historisch Archief 1877-1940
NEBEELAND
DE
r a ., dsor een gioot gedeelte van de
Beursgalerij langs het Damrak perspectivisch zicht
baar wordt. Yooial ook met het oog op de
aangevraagde concessie voor het leggen vaa
dribbel spoor angs het Bamrafc is
deverbreein den aanvang daarvan wenschelijk;
terwijl een vermeerderde behoefte aan stand
plaatsen voor- tram's wel niet te verwachten.
S, daai de tram's aaar Plantage en Buitenkant j
thans daarheen rijdende omnibussen zullen \
wivangen. Het pleintje-vóór de Beurs,
noodsakelyk voor den grooten toevloed van
bezoeeis tot haren eenigen ingang wordt overbodig,
h anneer die beursbezoekers de 'verschillende |
pkalen door een groot aantal toegangere aan j
,11e zijden van het gebouw kunnen "binnentreden. -.
?? egen het behouwesi van dat .pleintje kan
!u& een ernstig bezwaar bestaan.
Een indrukwekkend gebouw, tegenover het
ialeis gesteld, is een levenskwestie voor. het
aoiiumeix(.aal karakter van 'eten Dam.
De tbaas voorgestelde. Bears-, gelijk de
betaande in een hoek geplaatst, verbreekt het;'
evenwicht van de amgevkig.. Hoe
jiooter het plein mocht wordee door eveB-;
ueele amotïe van het Kommandantshuis (son- '?
lei daarvoor .een ander gebouw, .in. de plaats
;e stellen), .des te ongunstiger wordt de vorm
(an den Dam.
Haai b$ -is het een ydele iïhtsie, te verwachten :
lat de eigenaars der aan ? fef plein getogen t
:- eieli zullen eombinéeren tot het stick- '
van tweede, statige gevels, gm- dringend
teulelffi voor de
dei stad.
Ik ijver geenszins voor woonkasernes." De
ioofdstad dankt haar onovertroffen schilder-'
ichtig karakter yoor een- deel aan diégedurige |
ifwis&elmg in de vormen der smalle gevels.;
daai de omgeving van een koninklijk paleis .
>*xlt andere eiscken. De 'Dam zij monumenfaall
j
Bez'nt, er gij begint."
Dus, .luidde -het. antwoord, dat ons het
jaaral gaf in den gevel, vaa de oude Beurs,
Yoor .denr kosteloozen afstand van in liet
luidden- den stad gelegen terreinen kunnen
IroG; betere voqrwaardeu worden bedongen dan
[door. Ae adressanten bovenvermeld bij nader
van 27 Maart, aan B. ea W., werden
voorgelegd* N&g mér dan absentie van
grooteopoffering- van. dj gemeente, en een.
in de eventueel^ wmst.
Het onbelemmerd verkeer en het monumen
tale karakter van den Dam, het praktische
le\en\en de nationale, lamst vragen mede hun
deel .in die eventuëele baten. Vooral, wanneer
die - profetische en &estéi'isclte eischen Jsunnew
tiforden bevredigd met bekottid.v. aw, gelijke fiyia
tïel& -word-eden voor den Handel en voor de
G-eme&nie.
Het.eanige, wat nu daartoe maar ontbreekt,
is."".,.-. een plan," meent ge?
[ Maar ook dat plan is reeds ontworpen.
l In de KaadwergaderiBg-Tan 2SMeij.l. werd
door den Voorzitter' de medeckelmg gedaan,
dat- 4oo-i- B., en "W. een tweeda ontwerp voar
een/, nieuwe Baars ter kennismaking in ont
vangst was genomen. /
J Ik kan daaraan toevoegen, dat dit tweede
ontwerp geheel B samengesteld in- den geest
.als. "boven- omschreven. Aan het denkbeeld'
daarvan werd vorm -gegeven gelif~kty.dïg met
het ontstaan van liet plan der H.H. adressan
ten, in kwestie.
.Bij een keuze tussclien die beide ontwerpen
zij men indachtig de waarschuwende-spreuk in
net fries van onze oude .'Tempel-Beurs:
>M B C X L V." .
' 23 Mei *?9.
lurichiiDg
vanbaggexbergplaatsen . . ? . ? . . f . . . . 100,00a
Gebouwen -ten beihoeve van bet
Onclnwijs 950,000.
Gebouwen ten behoeve der
Policie en Stadsreiniging . .' 150,000.
Gasthuisbomv 1,000,000.
Aanvulling der geld'leening 1874. 3,846,200.
Andere behoeften 853,800.
Te zamen. . ±
?9,000,000Dit lijstje laat te wenschen over.
Tot een verbouwing der beurs zal het waar
schijnlijk van gemeentewege, niet komen.
In beginsel werd besloten tot het oprichten
van een abattoir en verplaatsen der bestaande
veemarkt naar de stads-rietlanden, tot gast
huisbouw, doch wanneer die plannen ver
werkelijkt zullen worden is in het midden ge
laten. Deze drie posten vormen1 een bedrag
van f 2.400.000,
Gebouwen voor het onderwijs komen OD deze
raming voor tot een bedrag van f950.ÖQO.
Doch gelijk men weet, zal bij' het inwerking
treden der nieuwe wet op het Lager Onder
wijs 3Q°/o der kosten door den Staat aan de
gemeente worden terugbetaald.. Hoeveel dit
ten voordeele van het onderwas-budget be
draagt moge niet te bepalen zijn, zooveel is
zeker, de wethouder van financiën maakte van
die 30°/0 melding toen hij de vraag beantwoordde
of de gemeente der. last van deze nieuwe lee
ning wel dragen kon. Het scheen zelfs dat hij
die 30% niet beschouwde als uitsluitend, be
stemd om tot verbetering, van het'onderwijs bij
te dragen, daarvoor aan te wenden of te be
sparen, maar als een geschikt middel om
vermindering van belastingdruk te verkrijgen.
thans reeds de diie ton van het straat gelet Onze stad, of de Plantaacïje, is een steenon
niet ontberen kan, en men tot zulk een be- Theater rijker geworden. I>e heer van Lier
lasting zijn toevlucht heeft duiven of moeten heeit 11. Donderdag in tegenwoordigheid van
nemen om in den nood te voorzien, kan men een groote menigte genoodigden, ziju nieuwen
moeilijk zeggen dat Amsterdam-zonderboven- schouwburg ingewijd. Na de jubelouverture
matigen druk deze-nieuwe uitgaven zaïkan- sprak de heer Directeur- A., van1 Lier de
aaunen bestrijden. En- vooral niet als men daarbij weaigen kortelijk toe, stelde hun de heeren.
staande houdt, datde; infcotïtstenbelastiQg'Tioeh Y. Bijvoets. Gzn. archtteet, J. H. Schaefery d;»
door verbetering van hét stelsel .van aangifte, chef van den Bouw voor, en dankte feen in naam
noch door verliooging der percentage enzeïfs van allen voor de uitstekende wijze waarop
niet door het invoeren van een' progressieven Esij teet hunne hadden bijgedragen tot den
spoeaanslagtotmeerdereprodnctiviteitmaggeb-raclit digea bouw vaa. den nieuwen kunstempeL
worden. Vanwaar ,de g-emeente Amsterdam Een daverend' applaus getuigde van den
symbij de steeds stijge-öde uitgaven een .vermeer- pathie- der aanwezigen. 'Namens den architect
dering van inkomsten zal. moeten verkrijgen, en de aannemers werd den heer A. vaa Lier een
blijft een volkomen raadsel, tenzij men zon zilveren sleutel van 't gebouw als heriinÊeriiiig
willen aannemen dat het inkomen der burgers aangeboden. Zonder twijfel een gelukkig
sjineven snel en met evenveel miliioe-nen zal aan- foo'ol van den voorspoed, dien1 een ieder den-heer
groeien als de schulden der gemeente.. -van Lier'in zijn nieuwen kitasttempel
toeOngetwijfeldi wat noocïig is móet gedaan w-enscht,
w-orden. doch in OÏIZQ dagen m-ag men 'zich O.m een klein bewijs te geven, dat de heer
wel tweeimal. bedenken of iets "Werkelijk noo- vaa Lier bijzonder ingenomen is, met de
óp-dig is. Eg-n leemngsplan: als het thans op levering van het-nieuwe werk, drukken wij. de
nieuw goedgekeurde schijnt, ons- even weinig1 keerzijde af van het pr&ffr(tmma dïat op den
doordacht als de belasting, die-gekozen is ge- . feesta-vond aan de genoodigden werd uitgereikt.
de meerdere uitgaven-te bestrijden. '! ' T7--n T» n T i /^
,1, V & li S L A tr.
had, gelijk de heer P'ignappel, meenen
wij, te verstaan gaf, op roijale wijs faan-de
deugdelijke bezwaren van Gedep. Staten
behooren te gemoet te komen.
In- de beide liberale
gesproken. Had.
aam.
zieb
p den 15 Maart 1879, gaf' in het oude of
houten gebouw, de Yereenïgmg C'eciïa, nog
eeme geregelde voorspelling- van den Tijger
jager, en den 27 daaraanvolgende,, werden
deproefpalen onder toezicht der bouw
commissiegeslagen ;, het grondwerk ea 'opti-ek iis oj> 390
UKli mastpalen gemetseld. De voortyarenïieid van
eeiïden heer W. Versïags, die met- % heïtoesteïen
der
kandidatuur^ laten welgevallen' zekw «ra Am- werkt T6rdient ll[er wel een woordj van }of;
sterdam hem. met mdrakwekkende. meerder- want nvemoeid h,eeft ]üj met aijn oH&rfcaa»
beid tot zijn afgevaardigde .kebbea, gekozen. Tertoeer bamen U dages ie 300 palen
gesladlt met noodig is en JMJ aan gen.BaBkenlofwordthoogelijktoegebragtaan
het geval was,
wij een plan waarop ,950.000 gld. voor
schoolbouw voorkomt een post waartegen bedenking
nu de Staat S0°/0
staat.
het DeparttmeBt
WaterMmisteFÉa aittmg
i ,
zai ,?,1
... >e: gemeenteraad1 van Amsterdam' nam^deze |
week -twee gewichtige besluiten. . i
io., dafe tot goedkeuring van het door.het
Dag. Best. voorgedragen fjlart. om een
geldleesiing aam te gaan, ten bedrage van 9
mil' en 2O. dat tot het heffen van een S
KAATWe vermoeden dat Gedeputeerde Staten
een plan waarop zulke globale ramingen
voorkomen,, als 853,000 voor andere behoef
ten" evenmin zal kunnen goedkeuren als het
vorige ea het te minder zullen doen, nu gebleken
'is, dat met de gelden der leening van 1874
anders is gelee "d dan zij zich hadden voor-;
gesteld.
Schreven.Gedep. Staten: .ook. mag het
wenschelijk heeten de volgorde te bepalen, waarin
tot' cle uitvoering der ?vasttestellen- werken
zal worden overgegaan, en eene raming van
den 'tijd, die daarvoor zal worden gevorderd,"
van een volgorde wordt in. de voordracht niet
gesproken, en de raming . van den tijd bleef
?achterwege. Men vergenoegt zich met te. zeg
gen, dat genoemde werken ^in den n&asi vol
genden tijd'''' worden noodig geacht..
De raming.- leest men verder, strekt tot
feepaling van h-et bedrag- en vaststelling vaa
het plan. Als richtsnoer vo,or de naaste toe
komst behoort later van aoödanig plan niet
.zonder noodzakelijkheid te worden afgeweken.
Gedeputeerden.mogenzich dus. verheu'gen met
de verklaring dat er van. een, .?richtsnoer niet
zonder noodzakelijkheid behoort afgeweken" te
worden. .Als het hun. louter om die verzeke-,
ring te daen geweest, is, moest hun bedenking
al heel onschuldig heetea.
i
Er is echter een punt in verband met het
bovenstaande van meer gewicht. j
Kan de burgerij dezen nieuwen, last dragen?
' JQe#s last,, meent de Kaad, is niet te zwaar. ;
Doch dit lijstje van vrexken is slechts een ',
'richtsnoer voor het in den naastyol'genden tijd';
noodi'ge, en daaronder komt zeer veel niet
voor,, dat in den naastvolgendien; tijd noodig zal,
zijn. Reeds lang zijn er fe-ij net Dag. Bestuur
in bewerking of overweging; voordrachten, bv.
omtrent de stadsreiniging en den afvoer der
faecaliëa. Beiden: zaken, van welke men toch
zeker niet ontkennen kan dat zij in
den'«a«s£'$d noodzakelijk geacM moeten
u
t
een goeds gedachte van den
Levy Burgerpligt" uit te lokke** een
van dankbetuiging aan Z. Exc. te zenden.
Reeds weid aan- dat verlangen op passen-de.
wijs voldaan.
Bij de geruchte», dfe steeds vernomen'.wo-r-'
«feit kortst mogelïjken tijd heeft
geEe^ g-^^opvattmg en- correcte
styl Renaissance) zich meer dan verdienstelijk
, -.-,-,?, '.. ? i i
h ft ge^^. ^ulde aan zijn onmiskenbaar
i ? -v t
talent; menig hms m Amsterdam-, oneer anderen
het HatelAdrian, noemen Wf een kunstwerk ;
onaer zijn toezicht s-alïes voltooid. Kukom-tde
Chef vau d,en ^ dfr Heer j_ H_ ge^3&fer)
^ zfc} onders!:euTld door zij en. Onderbaas,
dea He^r F. H_ A_ Eemmere, zoodanig van
zijne taak h'eeft gekweten, dat wij in 2
maaneten tijd uit dien grond, letterïijfc getooverd,
zien verrijzen, wat onze oogen heden
faecHgaan, voegt zich thans de tifdfegdat. Kunststuk op liet gebied, van .bouw en snelheid1.'
de. heer Tromp wegens geaondheidsredeneH-zii'n- ,L0ffeiijke vermelding komt; toe aan den Hoer
betrekking als wethouder zal neerleggen; Bat josef Yuurberg, cïie door 20jarige vriendschap
dit algemeen leedwezen verwekt behoeft niet mfit ^ pïrecteur A. van Lier, zonder dat
gezegd te worden. Be yv&r en bekwaa,mïieid nog Tftn. sdiiiaeren sprake was, dag en na-eht
van den wethouder voor publieke werken- ^ feet Wfll.^. ^leef (>m fi fe ^^ tot $vei en
stichtten reeds zoo veel goeds en deden nog Y0.ortgang aan te mced-ïgOT; d'e Heer Joséf
zooveel' verwachten. D.at 'zijn heeng-aaa uit yuurkerg js -Lid der 'irma B-. Tuui-berg- &
het dagelrj'ksch bestuur-slechte tijdelijk zy, wen-- ^OOD) die bij.'zulken bouw steeds-stiefmoeder
sclien wij van harte. . ?- - !
TO-OKËEL-. ' - ".
Voor een talrijke belangstellende schare werd
II. "Wbensd'ag opgevoerd in den Stadsschouw
burg ,0e Laster"' van Scribe, als, a^fsche
dsvoorstellmg van de Yereeniging Het
Kederlandsch Tooneel.
De Laster'1 van Scribe is een algemeen be
lijk behandeld wordt, daar als- allen
zijn hij pas kan beginne» en toe korten
tijd' waren.zij pas allen klaar!'
Hu komt hoogelof toe aan. de
Amsterdamsehe Pijpgas^ Compagnie, vervolgens1 aan de
firma Becht en Bvserihck, vooral wat de
Or*iiamenten en Beelden betreft.
Aan de firma Burgers en Tan
steenfabrikanten, met levering- van 354,009
steenen, zonder fout in de afzendïng.
Het gebouw is op S1 steens- en boven
anderhalven steens muren opgetrokken.
Be heeren: Heithekker, Gn'irrep,van-Creld'er,
Buréenz. als höutleveranciers.
Ijzerwerken: Gunters & Meuser, zoómed.e
Gelijk men vreet, reeds- vroeger werd besloten,
Ged. Staten goedkeuring te vragen ep een
leening tot ganoemd bedrag, doch werd door
'dat kollege bezwaar geiaaeikt, omdat n-iet
behoosrKjk bleek, op welke wijs de gelden der
vorige- leening waren besteed-, noch waarvoor
de gelden dezer nieuwe feeni»g zoudem ge
bruikt worden en evenmin af de thans, ge
vraagde som- niet neeE aan rente- ea aflassisg
zon eischen dan van de burgerij- gevergd kon
'worden..
TJït de debatten- thans gevoerd bleek, dat de
wethouder voor Financien in ds vaste overtui
ging verkeert, dat als men onder zijn voor
lichting slechts de boeken der gemeentekas -be
studeert, men het helderste maickt in de orde
van het beheer zal kunnen bekomen.
."Wei was itet onmogelijk precies'op te geven,
hoe veel de uit de leening van 1874 tébestrij
den werken, de 'raming' zouden overtreffen,
dodi aan. wan-oïd'e- of verwarring, zooals som
mige leden meenden opgemerkt te hebben,
viel. niet te deuken. Be leeningskas en ge
meentekas w-erden steeds behoorlijk
ondersclieid-eri..
'Ds vraag- hoeveel men zou leenen,
werd-"nietvdo&r allen op dezelfde vrijs beantwoord.
Er waren ei" die alleen zooveel geld wilden
opneisen, als v.o«r 't oogesHïk- n-oodig was;
anderen v&nden hot beter dadelijk bij Gedepu
teerden goedkeuring te vragen voor een lee
ning 'van negen millioen.
Het is te begrijpen dat menigeen "bezwaar
maakte, aanstonds zooveel geld te leenen.
? Waarvoor toch was zulk een groote som
noodig?'
Be voordracht zegt voor:
Oprichting van een abbatoir en
verplaatsing der bestaande
veemarkt / 900,000.
Uitbreiding der houthaven . .
500,000.Terbouwing der beurs. ? . . - 500,000.
Aanleg van wegen in het nieuwe
gedeelte der stad
200,000'.-worden. Zij zullen schatten, kosten. Is
nubv. het oprichten varn een abattoir enz. nood
zakelijker dan de reiniging,, de gasthniabouw
dringender: noodigr dan het tegengaan der ver
pesting van de1" stad door de faecaliën? Be
vraag is al-zo.o niet of deze last te dragen is,
maar of hij te dragen zal. ziju in verband met
den nieuwen last Aie weldra zal moeten volgen.
Amsterdam heeft nog veel te herstellen wat
sinds lang verwaarloosd is-Waarom, vindt men
mi bij de voordraGÏife met een zooveel mogelijk
volledig- overzicht van dat alles, wat "behalve
hetgeen genoemd werd, noodig zal zijia? B
e>mand zal liet nut der voorgestelde werken op
zichzelf beschouwd, betwijfelen, maar in ver
gelijking met werken, waarvoor weldra ook
gevraagd zal moeten woi-den, dienen, zij ge
waardeerd te worden en dan zou het zeer wel
mogelijk zijn dat enkele posten, om niet eens
van1 wat te boek staat onder hethioo-fd andere.,
behoeften" tesprekenvniet op cleze raming be
hoorden voor te; komen.
Daarom zoii het ons niet verwonderen, dat
Gedeputeerde Staten de verzekering, dat zan
der bovenmatigen druk der belastingen in de
eerstvolgende jaren vóór onae. gemeente, de
middelen: zullen kunnen gevonden worden tot
dekking der uitgaven die uit deze leem'ngzullea
voortvloeien, niet zo'o gaaf wilden aannemen.
als zij gegeven'werd.
En dit zal te eer, het gevaïsïjn, wanneer dat
kollege de discussie- 'gevolgd heeft die hier over
het heffen van straatgeld gehouden werd.
Daaruit toch is gebleken, dat diezelfde Raad
meent, dat een belasting als het straatgeld,.
dat naar het gevoelen van den H.H. mr. de
Yries, mr. Pijnappel, mr. Leao de Lagana,
mr. Heiueke ea. mr. Pet in strijd met de ge
meentewet gpacht moet worden, waarbij gevel
breedte en huurwaarde als de factoien van
berekening worden aangenomen om de waarde
van een genot te bepalen, m. a. w. een belas
ting dïe evenmin uit een wettelijk als uit een eco
nomisch oogpunt aanbevolpn kan worden, noo
dig is, om het jaarlgfcch tekort van de
in1 ko ia stenbelasting te dekken, "Wanneer men
kend stuk, dat gedurende verscheidene jaren
niet was vertoond geworden. Met ingeaomen- 'de heeren Beeht en Byserink.
Leid begroetten "-wij da weder opvoering, want i. Loodgfeterswerk: H. de Eooij.
d'e waarlijk goede stukken zijn niet te groot f.werk: Tan den Brink.
in getal. ' f Ook de heer J. -A. S'and'er, meesterknecht
Mo'ge ook d'a dialoog Lier. en daar wat ge- j. aan den winkel van den heer J. H. Schaefer,
rekt zijn. en de toestanden in. Tt stuk over 't voor d'e preciese aflevering der fijne werken,
algemeen niet volkomen voor dezen, tijd' pas- mogen wij' niet vergeten.
sen,, we moeten erkennen, dat de moraal, die Het beste voor- het laatst oudende,, komen
er in ligt,, al wordt ze wat al te veel en te dik- thans de heeren stukadoors. Cornet en Yan
wijls verteld, nog wel eens vernomen mag! der Vloot aan de rij-.. De architect BijvoBts
worden. . ? [ert de chef der bouw Schaefer, verzekeren, dat
De opvoering was uitmuntend, de dames met, menschenlieugenis zoodanig-gecompliceerd
Kleine, Chr. Poolman en Verwoert verdienden werk, nimmer in dien korten tijd is afgeleverd;.''
even. als de heeren Bförin, d'e Boer, Spoor, De feestelijkheden bestonden verder in de
en Tóurniaire ten volle de herhaalde toe- [voorstelling van -?de Zwerver," door d'e artisten
juichiugen van het publiek. Mevr. Kleine alsJ van het Neclerlandsch Tooneel, en Een Fransch
de markiezin was aïs altijd 'waardig- en goed' Krijgsgevangene" door de leden van de D
letr&p h.are plaats. Mejnffr, Terwoer.t stelde d'e tantenclub.
eoque-tte bankiers vrouw talentvol voor en deed
ons in stilte een klaagtoon uiten, dat we haar
voor 't vervolg niet meer bij' de Vereènigi'ng.
znlïen zien optreden. Mej. Poolman was een
allerliefste freule en verraste ons door haar
warm en. genuanceerd spel, tot dusverre moes
ten we haar wêeens de opmerking maken,
dat wat meer gloed niet schaden kon. We
komen nu tot de overtuiging dat net haar
niet aan gevoel ontbreekt en .d'at ze slechts
geschikte rollen behoeft om er blijk van te
geven. ...
Zelden zagen wij den. heer Spoor zoo, goed
spelen als ditmaal voor den onliebbelijken,
dommen "bankier, ook Morin als de minister,
was geheel op zijne plaats. Met den neer
Stevens ma-akten wij voor 't eerst kennis m 't
moderne tooneeïspeï, hij beweegt zickvry goed
maar hij mist.nog te veel, de gemakkelïjkheïd.
die een gentleman .moet kenmerken. Een
betere Cbcjuenet dan .den heer Jaccjues d'e Boer
konden we bezwaarlijk wenschen, de- drooge
echt komische wijze, waarop hij zijn rol. op
vatte, was o. i. de juiste, . ?
over 't geheel was het samenspel bijzonder.
verdienstelijk. Het boezemt o'nsd'eh,oop'in, d'at
de Yereenïging- het Sederlandsch Tooneel, al
mist zij den steun van verschillende
krachten, er in slagen zal haar doel te berei
ken en de vaan der kunst zal' blijven omhoog
houden.
De slotregel en
door mevrouw Kleine als
af scheid- groet aan het publiek gericht, droegen
de blijken, dat de YereenigiBg het Nederlandsch
Tooneel niet blind voor hare fouten is, en al
vinden wij de woorden tot de pers gericht wel
wat gekruid, we beamen ten volle het slot der
' afscheidsregelen:
i,Mea telle 'd aitijjg niet maar acïite 't doel alleen.'*
IK,
Yrij'dag 23 Mei, d'e eerste avond yan het
dried'aagsche muziekfeest was ?gewijd aan1 de
uitvoering' van Joswa, oratorium van
Hifadël, vrsaxtiy als solisten mevr.
Lemme-nsSlierrington-, mej; Fföeis Keiler en de heeren
Riese en 'Elmblad hunne
raed'ewerkingl'eenden.
Yoor de solisten kunnen'wij in d'e partituur
vele gelukkige' o ogenblikken' aanstippen, voor
d'e koren evenwel slechts- weinige. Ben heer
Hiese geven wij gaarne den eerepalm voor dezen
avond, hij schitterde boven alle solisten en ge
heel verdiend was de hulde, die hem' voortdu
rend door Itet publiek werd1 gebracM; de ver
schillende aria's, voornamelijk Na. 16 Auf,
Vffilier awf! berettet eixch sur IScKSacht!' en TSo. 361
Auf, mÏneuer, Wwtfo sur ScJïlacM, weréen
door hem meesterlijk^ zelfs onverbeterlgk
zongen. Zelden "hoorden wij-bij een- mannen
stem die keelvaardïgheïd. Wel bïjs@iider
bij dezen zanger liet' gebruik zijnen, stem te
roemen; het kwam ons dikwijls onbegrijpelijk
voor hoe het mogelijk is zooveel noten ra n
adem te zingen, terwijl niet de minate ver
moeidheid daarbij viel1 te bespeuren. Tot aan
het eind'e zijner partij z-ong hij met een even
helder als krachHg geluid; hij toonde een uit
stekend zangerte zijn. In de recïtativen daaren
tegen was hij niet de groote kunstenaar er
liet de voordracht wel te wenschen over.
Mevr. Lemmens is de zangeres bij
uiteemendheid; Baar stem heeft in de laatste jaren
wel aan kracht en. schoonheid verloren, maar
och is het duidelijk te hooren,. dat Kg ziek in.
-e werken van Handel geheel tïrai? gevoelt.
Be arias No. 6 O wr ersóMt, No. 20
mf eer mimtern Vvge.1 Lied! enNo. 55 G &®&'
?Ji Jitbak Harf, waren voor haar de
glana>amten "van den avond.
Fides Keiler bezit een zeer schoon
i-sopraan geteM, doch heeft w-einig goede
voor de wei-ken, vaa Handel.
Baar stem is niet ibyrapathisch genoeg OM egn
mKBek voar zieh ie winnen en wanneer een
;evoeïkkoze> voordracht daarbij komt, dan is het
tegrijpielijky dat bet succes, haar ten dp^l ge^ ,
'allen, meer aan beleefdheid dan aan gesmaakt
:.unstgen;ot te danken is. Ia de aria No. 12
faitfVi hd£des Weven, ontbj-ak haar de aoodige
ust en kalöate om die na-ar waaïcle voor te
xagesi en was de ademhahng1 dikwijls zeer
rasplaatst. beter vo-ldeed zijmetdeioo-rdraeht
Ko-.. 37 W(?/w der H(,W mteh Jtulmie
tiirsteL '
De heer Elmblatl, die ons bij eeiie
nitvoeing van Schu,mann: Das Pttradiesi wnd
die%H zalke- goede Ij ei inne ringen nagelaten had,
Lon. ons kt fosua geenzin & bevallen. Hij^eheeïii
^ns tse. minder goed gedispomeei d te zijn es
ijn. stem niet tot gelding te. kunnen btengen;
och al zijn de krachten niet altijd toereikend,
an tach. geeft de zangkunst genoeg middelen
ian,-d.èhand om goed te kannen voordragen
m dit hebben, wij bij den keer Elmblad geheel
iernist i zijn stem. schijnt daarenboven, niet dre
luigaaamlaeid te bezitten, die er voorde partij
an. Galeb verei^clüt woidt.
Het koor had weinig- gelukkige
oog-enMikEfi»;.. -wanneer wij onze oogen naar het orkest
iehttan- dan waren wij t&lkunt verbaasd over
,e weinige kracht, die er ontwikkeld weïd;wij
;eloovesi: neeo, wij weten het zeker dat
T bijl het damesper oneelveel figuranten vrarea
n toeh,. die er afgerekend, dan nog lipt het
.oor aan kracht veel te v\enschen oreï. Maar
liet alleen aan kracht. Ook de uitvoeiiagwagr
Jakwijls bedioevend; wj| willen dit niet-ff^ten
aan "minder goede studie noch aan' onwil om
naar den directeur te zien, maar geven
hoofdakelijk, de schuld aan den slccÏLten bouw vaa
act odcest, waardoor het geluid verbroken
werd en, de velschillende stemmen oiirnogeïijfe
cbnden- samengaan. Wij hebben in ons voiig
rtikel o.ver de verbeteiiog van de akoüt,tËek
gesproken en blijvdn onze meeDing-
dienaan.volhouden; indien de wakheidvajihefr
;eliiid, daL door liet koor ontwikkeld werd,
jan de akoustiek der. zaal toe Ie schrijven was,
Va,n zoude men op enkele punten de koren
teter en. duidelijker hebben kitmien haoren,
Ht was. echter niet bet geval en wij hebben,
velschillende plaateen in de zaal daarvan
ie proef genomen. Bij de koren was het
iaetten. steeds wankelend, g-en vastheid en van
iaar dis. foortdurende onztlierhenl in bewe
ging. Dat de zang nift altijd met hH slokje.
?an ext diiect^ur gelijk ging, ligt niet aan de
iko.ustiek der zaal noch &an da minder geedei
der sjangers, niiiar wel
\ooiaamelijk aan de verkeerde plaa-t^ing vanf het
geieel,.. waardoor de eeae &tem de andere niet
"MU hooren. Het oikt-at wa&, op weinige
uitBonderingen na, voortrefiekjk; het
sti^lrkwaret speelde meesterlijk., de- begeleiding der soli
was verrukkelijk schoon,, de lieer Verhuist bad
ijh" "baste krachten, hieraan gewijd en
groofeniof komt hem, daarvooi' tae.
Op. den tweeden feestavond, Zaierdag ^^
was het programma &aniengebteld uit ._
:, Do vliegende Hollander va-n J&l ea
het 3de deel van J\fïcofrw»öSanïfaclv». Desofi'
?oor de, 31is \an YeziiuLt waren aandpzelfde
instenaars van den vorig en avond
opgedia;en5 de. heer Hent>cfal had, echter de partij van
ien, heer JStlniblaifi oveigenomen, daa? dese
Soor, kerelpijn verhinderd was te zingen.
liet werk van Verhuist heeft op ons denr
;elfden indruk gemaakt als bij het muziekfeest
van. hei jaar 1876 m den Haag en wij
gelexovea,, dat- het e\en als Ife vlwgende Hollander
van Mol nooit eeni^e1 populariteit zal kunnen
verwerven, Yerhukt is een componist van de
behoudende paitij, motieven uit deze Mis vindt;
mea in de werken van zijn leermeester
Mendelssohn texug, dezelfde vorm van gedachten,
3 iii zijn- laatbte wei ken t« vinden, daarb-ri
s dit stuk zeer gerekt en gaat het aan Let
gewone euvel van Yerhulfat'b zangwerken mank,
nam&lijk dat het te vermoeiend en onpraktisch
voor den zang ge&chieven is. Hol daai entegen
s de man van de vooruitbtievende party, maar
zijn gedachten vormen zich wel eens tot een
chaos, waaruit weinigk-eflijks op- drri voorgroond >
treedt en waarin hij getracht hee±t het gedicht
ó duidelijk in muziek weer te ge^ en, dat het
weinig dankbaars voor het publiek en nog
min,<j&ei* 'voor den zanger biedt. Pit ih meer bijzon
der in- De vliegende Hollander het geval,
In de. Mis van VerhlUst zijn de gelukkigste
gedeelten, die ook dezen avend het be^te ies
uitvoering kwaman: GercdtOA met het daarop,
volgende Qui foÏi§, jEt inotirnatus est, heft
Jjenedicüis en h.et eerste gedeelte A aa Ag.mi,s
De-L Mejuffr. Keiler hid eea dankbaae' soio'
ia CfratictS' dïe zij evenwel zonder eemga
nua^ceering geheel gevoelloos afzong enwaaibij,
zijl OBB ten slotte nog op een allerongelukkiigste
iriller ontliaalde; de andere selisten TS ai'en zeer
verdienstelijk en hebben al hun krachten in
gespannen om met koor en orkest aan dit
gedeelte de waarde te g,e,\en die het toekomt,
Henschel -was in het daarop volgende Q<ai
fellis uitmuntend, ma=r hev koor zong geen
pianissitno en letta nog1 minder 0$
nuanceerrimgv of heeft de komponist welliuht dcieekens.
'aarvoor in het klavieruittrt.kseJ. abushelijk
geplaatst? Het Credo begint met de melodie
die door den priester bij hoogtijden, ia de. kerk
aangeheven wordt en is hier door Yeihulbt
in het geheele eerste gedeelte in alle stemmen
doorgewerkt; de dankbare sol®Ef ineat-watus,
est, werd door mevr. Lemmens voortreffelijk
gezongen. "Wij magem edtep niet v-e:zwijgen
dat haar uitspraak hinderlijk voor den hoor Jpr
was, trouwene schijnt de directeur-kompooiist
dit van minder belang geacnt te hebWn; een