De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1879 8 juni pagina 4

8 juni 1879 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. liezen en in - een gedachtenkring zich opslui- lezers &telligen afkeer koesteren \ an de deugd, tende, die meer tot de wereld der droomen dan die hun met opzet in een romantisch verhaal die dor werkelijkheid behoort, droomen in wordt ^oorgediend. plaats van werkelijkheid gaan schrijven. Mi'-bchien geeft de belangstelling in haar Ditmaal wilde mej. Stratenus ons Droomen en werk ons liet recht haar een goeden raad te "Werkelijkheid geven. En thans reeds blijkt geven. In dat geval zouden wij haar aanbevelen het dat zij de grenzen dier twee werelden minder engelsche romans te lezen en bij de niet goed meer heikennen kan. ??beste hollandsche ter schole te gaan. Het eerste stukje: Bc KUmop-pïant, is droom ___ noch werkelijkheid. De kleine plant, de klimop, wil groot worden, rusten aan de breede borst van den eik, en in een gesprek ttt&schen. 1) Wij ouiler.trepea In de. tweede aflevering van W^ïem -Fre\dien boom; en. het plantje wordt ons nu mee- deriJc -Hendrik, Prins" der -Nederlanden,- door: gedeeld,,dat, .het.zaligheid .voor .het klimop- W. J. Hofdijk. "Haarlem H. D, Tjeenk;Willinkr plantje.is langzaam ;voorwaarta te schrijden, wordt.de prins beschreven als zee-officier en n'.: als- mej. Stratenus, dit in -een grootsch - gezagvoerder. Zijn reis naar Zuid-Amerika en 'nachtelijk uur" .gedroomd heeft, .zegt zij bij den Indischen Archipel en zijn verblijf'aldaar haar,ontwaken vergezel mij naar den eeuwen- leveren de stof voor deze bladzijden; ^ . ;.;öuden--eik en vraag aan-de klimopranken wat ... . ._ "hui grootste'schat mag wezen. Zij zullen # yan de kompleete Gedichten van. Bernard livn'ièt;' spreken van hun zaligheden, van de ter Haar, uitgegeven'door D. A. liieme .te s liefde;"van'hun eik, maar van de herinnering 's Gravenhage . verscheen de zesde aflevering. aair'de' jaren welke zij doorbrachten in het Hierbij is gevoegd het welgelijkend portret van Worstelen naar- boven, 'naar hem, naar bun den, emeritus-hoogleeraar-dichter," uitgevoerd. ; ?geliik,"/. .."' ';;.''". .. .'."'? door D. J. Sluijter. ?- -' . -'?? - . ... ~::'~'Jufy'r/Stratenus ziet eerst in het leven wat . . ? ..??<, er 'geschiedt, laat haar dit vervolgens door - W. C. :de 'Graaff 'te Haarlem verzond het 2e de boomen vertellen en daarna vertelt zij het deel van Ewropeescfie brieven door Fantasio. de hoornen .nog eens na.- Het kon korter. Met een voorrede' van Ed. Busken Huet. ? ? '?Ziëlenadel" is. een no.velle. waarin zekere Deze brieven geven in een bont verschei';Elle,n;.Hamilton verliefd.wordt op Humphrey denbeid een soort van overzicht der geschi -Dojccastle.'; Deze beiden, die elkander heel lief denis van'1 de laatst verlqopen jaren.. Wie nog ;haddeu, zouden ook samen gehu'wd'zijn-, .had eens alde voornaamste gebeurtenissen die tus'Humparéy niet - een' meisje gekend dat hem sc-hen den 27 Augustus I8tf7:enl9 Juli 1878 beminde. Magda-de Calonne woonde met haar zijn .voorgevallen, zich vo'or den geest wil .ro :->mbeder. Het huis waarin zij zich 'bevonden pen' e'n te gelijk zich vergasten aan.tal van geraakte in brand. Humphrey snölt: toe 'om geestige opmerkingen en gnaaksehe invallen hen te redden. Magda was reeds in veiligheid van, een schrijver, die op de grenzen van het ?.gebracht,'doch door niemand bemerkt weer pessimisme. s,taat, en zeker pessimist zou zijn door- -den- vuurrégen g'eslöpên -Om 'nog eenmaal als hij niet zoo . gemakkelijk de grappige, zij het'-gelaat harer gestorven moeder te aanr der menschelijke dwaasheden ontdekte, .kunschbuwën." Daar baant Humphrey zich een neu wij de lezing ook van dit 2e deel metnawe'g'doör'de vlammen. Hij" redt allereerst met druk aanbevelen. . ; ....;? -.helgrootste levensgevaar.'het lijk der moeder, = jbonit"'terug om nu Magda ' mee te nemen, Uit Tiet ScMlder- en Dichterleven. Schetsen doch. sou onder een balk verpletterd zijn, had en Beelden door Jan ten Kate Jr. en Albert ..Magda niet 'zich zélf daar onder geworpen om Reiger. Amsterdam, D. B. Centen. Humpbrey's leven te behouden.' Beiden wor- Jan. ten. Kate Jr. en Albert Reiger hebben den1'weggedragen. . . . Magda^ gewond en een. verbond gesloten om de w.ereld t zege"Ijlmd. . Humphrey een weinig gekwetst. neu met hun. pennevruchten._ De-eerste, als . - ;? .Nii ' ontstaat voor Humphrey de strijd: hij schilder geeft uit het schilderleven zijn proza, nee'ft" Magda volstrekt niet lief, doch Ellen de laatste .als dichter ontleent aan de dichter...hartstochtelijk. Mag hij .nu Ellen huwen, wereld zijn poëzie. . wete'n'de ~ dat - Magda' hem bemint en steun De heer ten' Kate-vertelt niets bijzonders^ npodïfr heeft? . . maar als jeugdig- schrijver belooft hij iets, om;, Hïj besluit" totv plichtsvervulling*' en Ellen dat er een zekere mate van natuurlijk gevoel ; op te., offeren om zijn leven zonder liefde te in zyn verhalen zich openbaart, dat prettig wijden aan "Magda. "-"' . aandoet en hem behoedt y'oor 'de hoofdfout ;.. .Maar hét wórdt hem gemakkelijk gemaakt.' van beginnende letteroefenaars. Hij is nietge.-Zijn:. moesler, do meest verstandige vrouw,- zwollen, of sentimenteel. De schildersvschrijyers .''yin'dt zijn besluit uitstekend. .En Ellen ziet zijn zeldzaam. We hopen dat er ons in hem m/;daVlië"t' haar plicht is Magda .haar liefde, een gegeven zal worden,. Zijn. vriend Albert : en leven af; te staan, daar zij dat van Humphrey ' Reiger past zeer goed bij hem. ? Wat yan ten gered heeft. Zij strijkt.hem nochthans de lokken Kate- gezegd is, kan ook-omtrent zijn dichtyan :.het bedauwde voorhoofd en zegt: Eerst voortbrengselen.getuigd; worden. . moet gij-met uw moeder spreken en ooi-deelt: . ; - . . ?-.. , , de.ze nw huwelijk met' freule de Calonne moge-; In De Gids komt een studie-; voor van C. . ,lijk, dan zult gij daarnaar handelen, Ellen.gaat Honigh: Middel-Nederlandsehe Maria legenden. dan'. o'ók. weldra heen om Humphrey des te ^ . - ? . /betef in de gelegenheid te stellen Magda lief Een belangrijk boek, in de Weidraaimsche .te.fe.ijgen: Dit gel-akte niet zoo spoedig, doch .Buehb.andkmg te Berlijn verschenen,- heeft tot teülaatste toch vrij plotseling. Want op zekeren titel: Altmdisches Leben; het is" van de harid ;d"ag';dat Humphrey thuis kwam van een reisje,, van prof. Zimmer te Berlijn en op het orien...yond ij zijn vrouw (Magda) in de Hnder-- talistencongres te Flo.rence.met goud bekroond. Vkamer. met Kaar zoontje in 'de armen die Ook voor hen die hunne studiën niet tot de luid' jubelend haar door de golvende lokken bronnen hebben kunnen doorvoeren'en; tóch ?woelde" ,en .riep het .knaapje: :papa, papa! belang stellen in dié, letterkunde en beschaving 'Dit'^roerde den 'koelen Humphrey zoo sterk, die de grondbeginselen dier gansche westersche .dat1 hij 'óp eens Magda : nu werkelijk hegoii maatschappij in zich bevatten, biedt het boek ..lief .te .krijgen. . . - .. ? veel belangwekkeads. Het geeft aan'de>and der ,;;, Eïten "ha'd Humphrey niet; weer gezien in. oudei Veda's een b.eeld van den'geheelen cu yelé;. jaren. To3n;zij eindelijk terugkwam vond turhistorischen toestand der Ariërs in.het tijd1 zij'onder zijn kinderen er n, .die niet te perk dier gedichten. In eene reeks yan hoofd~.teiimeB ;was. -Deze wilde, halstarrige bengel stukken behandelt het: Het land en zijne be;Vor'dt door haar als gouvernante opgevoed woners;.klimaat, grond, producten; begrippen ;, tot" een e.del naënsch'. En Harold, de jongen van staat en recht;-.landbouw.enyeeteelt;k-leer ,die rst ontembaar was, beminde toen zijn ding ? en opschik; levensmiddelen; vermaken, '. papa";tydrtstocJitely'k, ? Bij de tijding dat hij, spel, dans, muziek, wagenmennen; wijze van ;.Harold; 'eerstdaags tot lid van hét parlement oorlogvoeren;'- eindelijk hefr familieleven,-'de ,za,r wórden. verkozen, wilde hij zich in zijn zedelijkheid, kunsten en' wetenschappen, dood . vaders armen werpen,"wat zeker, dadelijk ge- en begrafenis eii het leven na-den dood. /schied zou zijn. had de laatste'hem niet zacht Ieder onderwerp wordt door desbetreffende tek._terüggenouden en gesproken: Eerst haar (Ellen) sten geïllustreerd, waarbij het gelukkig uit-1 ? gij 'hebt het geön ander te danken." Een voor- komt dat .de: oude Ariesche dichters zér ,;"be)éd waaruit: tevens kan.blijken, dat den'on-1 realistisch te werk'gingen, b. v. _3f«ïs:"?Aan , .stuimigën jongeling, diéteêderheid was deel- mij, uwen zanger, knagen de zorgen, als muizen vajchtig^ geworden, welke alle personen die in aan hunne staarten;" of: Met vrouwen is' ,d.it.'verhaal voorkomen, kermiei'kt. ' geene vriendschap mogelijk, hare harten zgn .;. .'Zielen-adel b>h,bort'tot..de'Droomen. Deze gelijk die der hyenaV," de, lichtbruine wolf ?'pers.cmen zijn allen onwaar, en Werkelijkheid zag -mij eenmaal, toen ik op alen weg. ,gihg; cis-nïr '-'alleen de 'mislukte, poging' van'mej. maar vol vrees, sloop hij heen . als een tiin^?Strateöns, OEn de hoogste deugd te schetsen.' rnerman.- wiens ribben , pijnlijk, zijn van den ?-;-, Arbeid 'en "Terth'a gaan wij met stilzwijgen" harden arbeid." . Ik draaf u na als de1 ólifan.t .voorbij. Ee-neeréteékén'''vërdi"ent vermelding.' zijn. wijfje." Een slingerplant: -?gij slingert u. Had; jkffr: Stratenus kunnen besluiten bij'Paolo ' omhoog- langs den boom als een verliefd meisje, .. Maisetti's dood het verhaal te eindigen het' gij-göudkleurigé, gelukaanbreagende, prachtige,. '-. had' n trag'lscheri indruk achtergelaten. We ' geurende , genezende plant!" ...Jconden op''een novelle, wijzen diéeen groot' Vele symbolen, in onze litteratuur bekend, /.aaiïtal in"d"ë> schaduw stelt. Wie het betwijfelen' vindt inen'reeds in deze terug, . ofschoon'men inp:cht:. uit.'Drooinën en Werkelijkheid hlijkt, ,nog' weinig aan symbolen dacht. De levende .-. daf'^è.'schrijfster talent bezit en er voor de'natuur, is ei- alleen, de Ariërs, dachten'er over {.kunst 'ists,; misschien' veel, van. haar'té:ver- als Darwin, en'zagen veelal in den mensch het ...yabhteïi yalt. '?'Maar haar weg is niet zonder l hoogbegaafde, dier. Tij fofferdieren zullen aan-. , vóétaügëis' en kleinmên. Mej;' Stratenus heeft'genaam:zijn aan Bhava: het rund,; het.paard, ...een; :t.e,groote neiging to.t bespiegelen, zonder de mensch, de geit. en het schaap." jSaden 'diepzinnig genoeg .te zijn' om ons bezig 'te '.priesterstand, de kaste der, krijgslieden enan1,honden," zij tracht somwijlen ;dpor'én opzich- j deren r worden de dieren geschapen, in vijf tig'gewaad; magere onbeduidende gedachten j groepen -r- die een baard ' hebben zult gij -' een ;schijn van voornaamheid' te geven en' mensch noemen; die zonder hoorns zijn paar^.danV^wat 'hét .ergste' ons doet vreezen,'haar den; die .aan 'de eene zijclösnijdende tanden --.j vêrnalén"'moéten zielen redden, zondaars be- hebben, runderen; die boeven Kébben als eisn ?f .keerên: "' "" .'.'"'.":" ' '; "."' . ' " "'" Schaap, schapen; die geiten'zijn, noem ze gei-. .-;;, Had mej. Strrttenns' 'zich niet in het hoofd ten."-- .?Drie dieren grijpen met de hand: ?-?gezet in 0iacomo pns te toonen dat bet zede-, de menscb, de aap'en. de olifant." ? . lijk voorbeeld weldadig perken kan, 'Eén Eere- . Hier en daar bladerende, stuiten wij op vél ..: £ee/«& was een aantrekkelijk yerhaalgébleven zonderlings en veel schoons; het volgende ge;"; tot' deiTemdëVe.'"5loèst iü'ZieUnad-el iiiêt de ''bed aan den nacht moge een- voorbeeld 'ysin. het ,.. ware ? deugïi g'eschïlderd; 'worden^ ''Ellen en-laatste zijn-: ... mevr .'Dörcaistle even als Humplirey zelf zouden O nacht, het luchteuim , boven de aarde. ;goé;de'portretten hebben kunnen Wórden, want: werd. ...vervuld doorT.de wonderbare scheppin^méj.'-Stfatenus teeke'nt :niet onverdienstelijk. .' j.gen des vaders,, gij breidt u uit tot zijn ver/v '?..-s ..-Zou: werkelijk dit -talent'gedóemd:zijh téhe-^ (heven,zetelv .en de.fonkelende .duisternis, rolt /''zwijkeji'"''phder reeh-'onvérstandig'""strèven1om-2ich om ons .heen., .---..-, ? '?? >. . ... -" nacht, zouden we gaaine uwe andere grens bei eiken, gij gunstige, uw einde bereiken. Uwe alles oveiziende wachters, o nacht, negenennegentig zijn zij. achtentachtig zijn zij, de bespieder.--, en zevenenzeveutïg. Zesenzestig, gij^ iijkc, en viji'en-vijftig, gij schooue, vif5! en veertig en dueendertig, gij la vende en \oedende. Tweeëntwintig hebt gij er, o nacht, en elf is het mhibte getal; met al deze M^thters be schut gij ons, o dochter dca hemels! Geen. dcoaon, geen booswtcht hehbe heer schappij over 01 s, geen kwaadgeainde hebbe macht, moge heden geen dief onze lundeien, geen wolf onze schapen in gevaar brengen. Geen roover onze paarden, gij goedertierue, geen.,boo?;e sirenen onae mannen; mogen dief en roover verre, van .ons. hun pad zoeken. . Voorbij glijde de slang, voorbij de boosaar dige; verblind, o nacht, de slang met den gifHgen adcTüi, ontneem, haar den kop. Verbreek de kaken van den wolf, en houd den, dief gevangei); in u, o nacht, vertoeven wij, zullen wij vertrouwend slapen; waak gij over ons. Verleen uwe "bescherming* aan onze runderen, aan onze paarden en aan onze mannen." t Vele vragen blijven nog onbeantwoord, O; a. Omtrent dei rechtspleging, omtrent den ouder dom van het, .kastenwezen, de, invoering van het. paardrijden, de. vormen van het huwelijk en andere; omtrent andere geeft prof. Zimmer .nieuwe denkbeelden; o.ver het geheel is het boek; evenzeer, voor den nieuwsgierige als.voor den geleerde, eene aandachtige^door lezing waar d. Het. hoofdst.uk over familiebetrekkingen, huwe lijk, zedelijkheid, polygamie, behandeling der afgeleefden,. .het, lo^...der weduwen, slavernij, echtbreuk, ook dat over -kunst en wetenschap, en dat over het leven na den dood, bevatten zeer belangwekkende bijzonderheden,^ Over enige' nieuw-opgerichte fransche tijd schriften sprekende, : schrijft G. Monod dato 22 Mei: De fransche pers is' verrijkt geworden met twee .organen. De Globe is een dagblad, geleid door leden van het Linker. Centrum, dat zich ten doel stelt", op de wijze der engelsche bladen, acht pagina's daags in het leven te roepen. -Letterkunde, wetenswaardige op elk gebied, en buitenlandsch nieuws bekleeden er een veel"grootere plaats dan ia de gewone bladen.- Ongelukkigerwijze beantwoorden de eerste num m e i's lang niet aait dit aantrekkelijk programma. Daartegenover raag men onver deelden lof geven aan de wijze waarop de uit gevers van ia me moderne hunne taaie be grepen hebben'. De' meest schitterende onder deiparijscke kunstenaars en schrijvers bij el kaar te brengen, de romanschrijvers, de kunst en . letterkundige critici, de dichters, en aldus een geïllustreerd weekblad te-stichten dat te gelijk interessant,, beschaafd, onderhondend, en respectabel zal zijn, dit was hun' doel en tot heden hebben zij het bereikt. La vïe parisienne dat zich. ook ten doel gesteld had;het orgaan der elegante kringen te zijn, is reeds lang enkel' uit ch'roniq;ue'::scandalense en aardig heden van twijfelachtig 'gehalte samengesteld; de teekeningen zijn grof, eti het bevat, niets vëredelends; in een fatsoenlijk : salon kan men hét'niét "op-tafel vinden. Ldviemoderne, integendeel,- bij Charpentier uitkomende, onder redactie van .Bergerat,- geeft bij keurige tee keningen van Butin, Detaille, Meissonier, Leloir, ook-' keurige artikelen van Daudet, Duranty, Silvèstrë, etc.j een goede keus van kunstkri tiek, letterkunde, novellen, schetsen van het moderne leven, bijna allen zonder uitzondering beschaafd; en goed- geschreven, terwijl geen enkel zelfs den meest kiesehen smaak kan ver schrikken. ! '?" Nieuwe' uitgaven. D. Burger, Handleiding'[' om- Jict N eutoGrieksch te leeren spreken. Onder medewer king -van Prof. Theodorus N. Phlogaïtis te Athene.-Deventer, "W. F.-P. Enklaar. .S. A. van .den Hoorn, .Het socialisme, oor sprong, karakter en genezing. Delfzijl, Jan.Haan. 1 J.- C. W. Loos, TJittr&l^tl uit eeti rief. aden--WeW. Gest.'Heer Mr. H. H: Tels, in &ake de ? handelingen der Afrikaansclie Han.. Rotterdam, J. H, H. Rothmeijer.: ': .. . - ? Xavier de Montépin, Een geruïneerd edel man en eene rijke eourtisane* Kaar het Fransch, e afl. Middelburg, F; B. den Boer; Wilkie Collens, Het spookhótel. Uit het Eng, , Ed." Jenkins, De"diiwelsketen.. Schetsen uit het .volksleven. .Voor. Nederlanders bewerkt. - Ds. Theod. Jorissen. Palamedes en G-ijsbreglit van Aetnstel. Kritische studiën. G. Samarow Hoogten en Laagten. 2e afd. G-oud en "bloed. Uit bet Hoogduitsch. 3e en 4e deel. 't Klinkt wel zonderling, maar eenfeibishet, dat een plattelandsstad een Kweekschool voor Zeevaart bezit, zooals nergens in Europa eene bestaat. Wél heeft Engeland even als 'wij een opleiding van jeugdige knapen tot matrozen, .. maar dan is dat alles ingericht zooala op de op- ? Itidiugsscheptm -Admiraal van Wassenaer, te Amsterdam n Anna Paulowna, te Rotterdam, d. w. z. uitgaaude vtm den staat, nergens 'Parys, 29/Mei. . Heeft de politiek eenigëweken, gedureïde verdaging der Kamers, vacantie gehad, ze heeft het verzuimde met reuzenschreden inwant'sedert de wetgevers weer "bijeen ,' volgen vragen en interpellatiën elkander Ectrl Grey, Höw steil we retain the colonies? Fred.' Meigers,. .Victor Hugo. Sïs.ffenry Tftompson, ood aad.ïeeiliag. . Roèert Lirwe M. P., Eeeipioeity and fi'ée trade. ??James Payn, .The cri.tic on. the jjeartJi. _^ Col. GeorgéCTiesny, the Indian Serviees. Edm, Gurney, Our .music and musical criticisra. Hoïyoafte, State sócia'lism, v W, -21. Glafótone, M. P. Greecéand the Treaty of Eerlin. kanonreënGin7ichtmg''aa"ngewezen worden, eteij ^oedig ?p als vuurpijlön bij een v urwaar door de philanthropie zooveel goeds werk' en T0.?r «^nlijke wetsontwerpen heeft met zulke'uitmuntende resultaten is tot stand m^f £een_ ^ ' ,. . .. _ _. , -, , -, .i, | vrees met, mijnheer de Redacteur,.dat deze Verwaarloosde knapen tot degelijke matro- fe^elen f?60^8 df voorloopers zijn van eene n te vormen, en daardoor voor de maat- ^nppolmeke uiteenzetting; de telegraaf verL -iuuj j. ^ - i vult dat ambt de geheele week en ae daghappy te behouden wat bijna verloren was, ,, n ,. , , .. 6 , .. , ., ,. . b. ? Vi . ,r i i, iv j bladen lichten die gestadige mededeelmgen is edel en grootsch en voorzeker hebben de , -.-,-, -,,??- -- T_, j T-ivir 11,1 7 veel te grondig toe, dan dat ik mij zou oprichters der Leidsche Kweekschool voor Zee-, , ,°' , ?. ,. - ~ ? ? ? , ,-, -r , T-, vermeten, uwe lezers met herhalingen te ver vaart, waarvan thans nog alleen de neer .Dr. > . , ' A. Rutgers van der Loeff in leven is, daarvoor ' den dank yan honderden verdiend. De Kommissie van oppertoezicht en beheer,. gesteund door de subkommissien in verscheidene Iets anders is het evenwel, politiek, buiten lateu. Ik heb reeds gelegenheid gehad betoogen, dat dit niet kan, daar hier alles ""t"*T'"".r'i'Ii »,v ""Tl , in de politieke draaikolk wordt meegesleept. gemeenten jan ons vaderland, heeit gedurende ,-. ?, l , , .. - ,", f f, j?4. -? 4.- '* ? , v, i?i De heerea. courantenschnivers belasten . zica de twintig jaren yan haar bestaan, veel voor i - J , -, m j.- i j?c ? A i. j. j t. 4.' 'daarmede, en geen wonder In geen land den matroos en onderofficier .tot stand weten te , ,, .' t , , . &n , ?? i m. ? j i j? n i--i ^ , wordt er aan hetgeen de eene r andere coubrengen; zij heeft m dat afgeloopen tijdperk! fa van honderde knapen, krachtvolle en ferme1 matrozen zien opgroeien en dat nu de inrichMax. du Cffm-p, La coinmnne a l'hötel.de ville. Alfred Mézières,"(fe l'Aca'd.) les Mirabisau. Aug, Henri de Rohan. Brunetière, La litteratnre francaise au Moyen-Age. Aïbèrt'~$uruy, La libert d'easeigjiement. Wuldeff', La Kusaie. GeorgéLafenestre, Les dessins-. &$s maitres. anciens a l'école des Beaux-aTts. Be Kweekscliool voor de ' -., ? ; te leideH. rant verkondigt zooveel waarde gehecht als hier. Vandaar dan ook'-dat journalistiek" hier tot alles kan voeren, en men heeft er scbert""°T"" ""*'""?,"". *""""" "" """"""'""X1*! send bijgevoegd (hét woord is van een "jour een nieuwen tiidkrmg te gemoet gaat, pleit .. ,, J7 , , \ , , , . n \ i i, i £e 7-1 i -j UT j i : nahst) dat ook net vak tot alles voert,,op zeker voor haar voortreffelijkheid, t Is dan ook | ; -, , , , , , , , '' l j , . .. , j ii ^ -n voorwaarde dat men het verlate! . , . dat wij er heden een enkel woord aan willen ting met verjongde kracht en nieuwen moed wijden, met liet oog o-p de aanstaande openstel ling en het in gebruik nemen van het nieuwe gebouw, dat vóór het oude een plaats heeft gekregen en door ieder fraai en doelmatig in gericht wordt genoemd. Door den architect J. Blan^jaar ontworpen en gereedgemaakt door den aannemer S- van Leeuwen, die . beiden op bouwkunstig gebied reeds menig proefstuk geleverd hebben, zal dit gebouw met zijn front en inwendig getimmerte een goeden indruk te weeg brengen. Ter lengte van bijna 30 meter, heeft het een breedte van bijna 11 en een hoogte tot aan de lijst van 13,5 meter1. Het gebouw is in twee deelen verdeeld door een vestibule en de portalen verbonden door flinke breede trappen, terwijl een poort hiertoe toegang verleend. Boven die poort is een ronde Waar is het, dat de meeste belangrijke mannen . en die welke, ofschoon minder, uit nemend, heden hooge posten bekleeden, be gonnen zijn in couranten te schrijven. Ik zal ze u dan zou al te ook niet opnoemen, lang worden. Laat want de lijst mij alleen er aan herinneren dat Thiers in het journalisme debuteerde, ei) de meeste mannen van zijn tijd, die op den voorgrond zijn getreden, het zelfde middel te baat namen, ofschoon de in vloed der courantenpers toen veel minder groot was dan heden ten dage. Hetgeen men tegenwoordig door behendig ingericht drukwerk onder dit spoedig te .be wegen volk kan uitrichten, grenst soms aan het ongelooflijke.. Het zij .mij vergund, n voorbeeld uit velen aan te halen. Een korten tijd geleden vestigt zich in Ho. 17 ?L. i , . n , i -i i i Faubourff Montmartre, een zekere heer M. nis aangebracht, waarin een borstbeeld van!,, , .°TT?' . ,- , ,.,- , wijlen den Eere-Yoorzitter, Prins Hendrik', dat pardeapmne. 'Hg geeft zich den titel van door bijdragen der inwoner* van Leiden, eer- i J>ankie^ huuft ^en ruim. kantoor en talrijke lang zal geplaatst worden. Dat zal dan de | bedienden. BO dejaatsten drong hij meestal eerste zichtbare hulde zijn aan de nagedach- 1 er P aan dat zij als waarborg, voor hunne tenis van' een groot weldoener. Zoo ergens, 1*?^ een kl«nef of grooter sommetje gelds dan is voorzeker de kweekschool de plaats waar | ^ nhem moesten deponeeren, hetgeen de arme dit het eerst met volle recht kon geschieden, i s«^els, .die wellicht maanden te vergeefs naar Verder syjn op zijde van die nis attributen eene ^trekking hadden uitgezien, zich. dan aangebracht, betrekking hebbende op den aard <* getroosten. Mi begaf . zich aan Mi ega onze het werk. Hij trad in onderhande der inrichting. Grelijkvloers bevinden zich aan den lin kervleugel de hutten en conversatiezaal (longroom) voor de aan de inrichting ge detacheerde onderofficieren, waarachter een, . . badkamer n het brahdspuïthok zijn aange-1lan^' de "P°Pu]aire' verzekeringsmaatschappij bracht, terwijl de rechtervleugel de bergplaats te«en onffevaUen werd aangeprezen. . voor victualie en de bottelarij bevat, in welker . »e «/culaire was verlokkend, l^t plan op onmiddellijke nabijheid de kombuis, buiten het fchz«lf beschouwd scheen goed Mr. D.-had ling met een groot 'advertentie-kantoor, dat in alle couranten voor hem reclames liet plaat sen, en alle stadsmuren met reusachtige p!aka.-~ ten bedekte, waarop dan in letters, een voet hoofdgebouw, is gemetseld.De eerste verdieping bevat aan de eerse zijde de be&tuurskamer, directeurs- en spreekkamer, benevens een wapenkamer, terwijl de andere helft eu evenzoo de tweede verdieping slaap en eetzalen zijn, zoodanig ingericht dat iedere jongen zijn kooi en plunjes onmiddellijk bij de hancl heeft, indien hij diünoodig mocht hebben. Verder zijn op die zalen kasten aan gebracht tot berging van koinmaliewant en wat er meer noodig mocht ?.ijn voor iedere hak, d. i. voor iedere afdeeling jongens, die onder toezicht staan van een matroos of mari nier, als bakmeester. Het geheel wordt gedekt door een zolder, die een flinke gelegenheid tot berging van scheepsbehoefte aauhiedt. Alles is ruim gebouwd, van gas en duinwaterleiding voorzien en zoodanig ingericht, dat het tot verblijfplaats van ruim tweehonderd jotigens kan strekken. Om nu de uoodige ruimte te verkrijgen voor (grootendeels' op crediet) 190.000 francs voor die publiciteit uitgegeven en. wist wel wat hij deed. De slimme vos kende het temperament zijner laiidgenooten. U, en mij, en iedereen in ons nuchtere Koorden zoude het onbegrijpelijk voorkomen dat het voor D. genoegzaam was, zich bankier" te noemen, om het publiek naar zijn kantoor .te lokken. En toch. was het zoo. Men . bracht hem het geld t' huis, circa twee millïoen francs, heet het, en toen... l ... was de vogel gevlogen! Ik bevond mij juist gisteren bij .Coops & Co. de hollandsche wisselaars (ik kan ze als eerlijk en solied aan onze land-, genooten aanbevelen; adres Rue delaBourse) toen iemand,, tot-de geheime politie behoorende, binnenkwam, (en eene lange lijst van door D. ontvreemde waarden, .met het signalement van den schurk, bracht, met verzoek, een en ander als het daar voorkwam aan te houden. Het zal wel onnoodige moeite zijn geweest want ofschoon men "beweert dat, om zich te verber gen, geene betere plaatsen bestaan dan Parijs ...?,. .£,?^ .^^yg,^, ,w ^ Londen, twijfel ik toch zeer dat liet gestohefc gebouw was het noodig dat een gedeelte 1 ^ } ;^ ^?i_;;i-5~i,^^ i J?-, a" der stadsgracht werd aangeplempt. Dit gedeelte plus minus 600 Mr., zal op den bepaalden tijd gereed zijn en zoo zal het een en ander niet den len Juliaanstaandein gebruik worden genomen. Ook de oude gebouwen zijn in een nieuw gewaad gestoken; door verschillende verande-, ringen en verbeteringen is alles ingericht tot i11] 6Pral1 1 als journalist gelukt een belangrijke rol te spelen. Noemen wij slechts ,Girardin die aan zijn vak trouw is gebleven, John Lemoinne van het Journal des Débats" en, onder de meest bekende, den onlangs overledenen Vil len geld zich nog op 'rankrijk's bodem bevindt. D.'heeffc.de hefboom der pers gebruikt en hy is ook een dergenen die, door het vak te verlaten .in den volsten zin des woords ver.der is gekomen. Zoo werd het.woord dat ik in den bedoelt. Meaif de deugd te verheerlijken ? Wij -hopen iets beters. In u, wier andere grens niet gezien wordt. noch wier einde, gaat alles te ruste, wat zicli Do schrijfster moge inzien dat de meeste beweegt; behouden, o duistere, uitgestrekte - Leiden besdt een' inrichting waar geheel Ne derland roem-: op kan dragen; een'inrichting ,die,: 'door een. ruim-twintigjarig bestaan, be wezen ; eeft n levenskracht te bezitten, welke onze Marine en ook gedeeltelijk de koopvaar dijvloot ten goede is gekomen, en ofschoon eenigen 'tijd geleden op den rand van haren ondergang staande, eerstdaags weder als een feniks'uit haar aéch zal ?verrijzen. school en leeraalen, terwijl tevens een speelzaal en een overdekte speelplaats gelegenheid tot veelvuldig vermaak zal aanbieden. Onder de verschillende 'uitspanningen behoort ook het lezen, doch... de boekenkast is vol ruimte. Wie wil een handje helpen om haar te vullen met boeken? lemessant. De geheele staf van den Figaro bestaat trouvan zelf dat dit alles geld,heel\??. ,uit eig^a^diSe peoonages, en .welke } u i j. ? j- j T j -ir ? t politieke richtmg men ook huidige, *-'~~-*?*-??.-« veet geld kost en indiende Ivreede Kamer met r . . , , , . . ' 1 men hun met betwisten. de jaarlijksche subsidie had toegestaan, dan was van een vêrgrooting en verbouwing niets gekomen. Dank zij de pogingen der Kommissie is alles in stand gebleven niet. alleen, maar zelfs uitgebreid. ' Moge het nu der commissie van oppertoeziclit en beheer en den volijverigen directeur, de heer .0. H. de Goeje, genoegdoening ver schaffen, als het gebouw ook gevuld raakt en De redactie vormt ,eea uniek geheel, en op de Figaro kan men het motto van een krui denier in den faubourg Saint-Martin toepassen: Spécialitéde n'importe quoi. De Figaro" is een der relilden diéwij.van het tweede keizerrijk hebben geërfd, en het blad is bijzonder smakelijke lectuur voor het groote contingent onzer bevolking dat steeds ...... , , -, , .. , , -. . ? op nieuwtjes uit is, eii ook tegen ae contra211 hunne zorg over een groot aantal jongens , F , ... Jj -, , ... -, -, r , i . ta J band-artikelen der legitimiteit en het clericai ., , , , kunneii uitstrekken. Nog een enkel woord ten slotte. De Kweekschool is voor velen geen vreemiisoie met opziet. Figaro's" sedelesr is, zachtst opgenoraea . ., , , . -i-, , uiterst verdraagzaam, en sedert jaar en dag delinge, maar toch is zii aan vele anderen nog', , , .. '- -, w -i i -,«-.. -, -r -u ?, - ? ?? laat hii, o. a., geene gelegenheid voorbijgaan vreemd. Om die onbekendheid eemgszms op' , , 3 ? i ir i 11 -, , ,,, .. -, , . , . , F om het weder mvoerett der publieke speeibante henen achtten wij het met onpas iets van A r de Inrichting te zeggen en mochten er ónder de lezers van De Amsterdammer gevonden worden, die er meer van willen weten, dan ken te preêken. Waar is het, dat Enghien," (Yillemessantbe-zat er een groot landgoed) voor zulk een inverwijzen wij den directeur de? richting als geschapen is en evenmin kan het ,-,.,,. n-i ? i - ontkend worden, dat ten opzichte .van publieke Kweekschool, die op aanvrage voldoende in- iv, i i - ?? ? ? i,*. ,. , ,. , ., ? / , P .. speelbanken de zienswijzen van geer oprechte. lichtingen zal verschaften. .Lu. .. die voor een * -, ,», j -u ?? T 0 'zeer zedelijke mannen erg verdeeld zijn. Ierhen naar op of meer rijksdaalders per jaar lid van deze wijl eenigen uitroepen: vade' retro Satanas!" philantropiscbe stichting wil worden... dege-i ? ? -,?- - -, - -, ,. - 3 , . ?-, .-, 1 r, . ,°n i ., . ,, zeggen de anderen dat men doe wat men'wil, de daarvoor is lederen dag opengesteld.1 D0 , /:.'-" JAN H. ?? speelzucht, in het menschelijk geslacht toch niet kan worden uitgedoofd, en liet dus béter

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl