De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1879 29 juni pagina 2

29 juni 1879 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

?OOR NEDERLAND. op dit punt in overaEastemming ie brengen met die, welke in vele ^beschaafde landen sinds lang bestaat, zonder dat de anaatschajspig daar aan de nadeelige ggv&lg-en ondervtacbt. De kommissie in wierJianden dit ontwerp gesteld ?was, heeft zieh sn-et zss ieg-en twee s-temmen Toor het voorstel verklaard. De tegenstrijdige berichten over Egypte en het aftreden van den- Khedive, zijn thans geTolgd door de officieele tijding, dat Ismailzijn zetel heeft moeten verlaten en door zijn zoon Te'vt fik Pacha is opgevolgd. De gewezen Khedivezal dus de door de mogendheden beraamde maat regelen, om orde in den chaos te brengen, niet ?meer verijdelen. 'Wat men van 'Tewfi!k te wach ten 'heeft, zeggen de berichten niet, doch het is bekend, dat in-het Oosten de beloften izeer aelden aan de werkelijkheid beantwoorden. JEadüeii men voför :een fe&riha'LiaDg Vsaai sde '-t-e-leHTstellingen, die de gewezen Khedive zijn on derdanen en beschermers berokkend heeft, zich beter beveiligd 'ach!;, dan zal jüe overtuiging hoofdzakelijk moeten Busten -o,p de zekerheid, at de mogendheden .niet voornemens ijji Egypte iets meer dan. den -.schijn van een eigen 'Tbestuur te laten. De duitsche1'Rijksdag .zette de .behandeling van het untwerp-toltarief .voort,.'De .beraad slagingen get-iig'en van de vermoeidheid der -afgevaaidigden. Alleen "bij de .behandeling van 'bet artikel dat een",he:Öing op jle .reuzel voor schrijft, waagde de 'heer .Hichter zich aan: era ?warsne besüijdmg, natuurlijk zonder vxuch.t. De paitijen hebben van gedachten gewis seld o ~ver de zoogenaamde waarhergenwet. Men is het in de lariefkoinniisfie sens, geworden, althans het voorstel ,van' den beer ;vön Fran'tenstein werd door ..haar. aangenomen, Yian 'de ,gelden, .die de .tarieven en de .tabakshelasting aan de schatkist qpbreagen, .zal de .Regeering ??oor een zeker bedrag, dat -,door- den Rijks dag moet vastgesteld worden,, gebruik kuimen snaken, terwijl 'het .-overschietende ;onder .de* Bondsstaten \erdeeld -wordt, naar -eTanred'i'g-' iteid van hun ".bevolkingscijfer. ' J)e nationaal-liberale partij verkeert in een' toestand van ontbinding, althans .zij..zal zich» volgens de Uöm&., '.Wao/iT., in .t-w.ee partijen splitsen. Tuitkenbeok zal . het. hoofd worden van een gioep -der .linkerzijde, .die niet .slecht,'-sp staathuishoudkündig gebied, maar .in irert algemeen .zich tegen de .politiek yan on" Bis.marck verklaart, -terwijl yon Bennigeen Ideir meer gedweeen.,liberalen tot leidsman, zal ver stokken. Een ^oplossing .der Fqiitschrittspartaj in d(,ze fraktie zou dan spoedig volgen. Italie'jj binnenlandsche politiek wordt nog altijd T.iebeefscbi'düoï'-de.geïiaalbel-asting, l}elIfeens- brengt ,zij moeielijtoneden .teweeg. De Senaat, die alleen deze gehate..belasting niet.' ?wil afgeschaft zien voor 1883 en;.thans slechts ?yoor de mindere .graansoorten vrijheid verleeJtten, kan zich mekDepretis voordracht met ver eenigen. Het wetsontwerp, ;zooals ;het .daor de Senaat gewyzigd iis, -kwam HU bij de Kanier terug, en het besluit, dat .daar .genomen wordt, zal'waarbcltijiilijk oser .bet .aanblijven -van.fc.Bt kabinet'beslissen. - ' . Tot leden van de Tweede 'Kamer "werdei *bïj de hersteHrmnig ver'kozen roof 'Delft;, J-hr 3T, de Ga&erabroot, -voor 'DordT-ech.t::MT.:J.:v.aït senbruggeu, ^voor 'Gouda : 'Mr. J. ""Gr. Tat -voor Haarlemmermeer: :Mr. F. J. M. A. ReeTcersj voor -Leiden: 'Ö.^Baron van 'Wassenaei ?van Oatwifok, voor 'Rotterdam: 'K. 'T. 'Mees ea. J. van Stolk, voor 'Steenwijk: .Mr. A. J. Tb ?a, Tb.. T. der Hoop vari'Slochieren, voor Utrecht "Mr. "W. G-. Baron -du. 'Tour van Beffinchav.e en Yoör,4 Zwolle: A, Baron Tan Dedem. lèe jZutf. Cmrawt: Geen ma-edelooshaEj J)e Tyü: Bioigerplicht. J$e Standaard: Het resultaat. IIH» iÉredeputeerde Staten van>N0oi-d-ïolla±td-heb ben hun' goedkeuring verleend aan bet leeningplan ,der .stad .Amsterdam. Men .mag er zich over verwonderen, dat dit, kollege thans zoo ^spoedig gereed, is met haar zegel te hechten aan de uitsehrijving van een leening van negen millioen, ofschoon de bezwa ren, -die '2?ij kortelings opsomde, 'alles ^behalve opgeheven werden. Het'kas-geen'nut "hebben op deze zaafc te rug fee'komen. Aanvaarden-wij dus deze jetrög met de hoop, dat de negen mi lioenfwerke10k'ten'bate der gemeente besteed zullen wor den op zulk .een .wija, dat de lasten, die daar door op de schouders der burgerij worden ge worpen, ;pro.ductief genoeg^ztiilen -2ijs,;soodat ;nïet wederom tot -ket.invoeren heffingen mast worden De Amsterdam-mers ? hebben alle .r.edeia -aaiik1>aarh-eicl aaa bet bestuur .der .maatschappij, dat .hun door tram en^omnibus -buitengewoon g&ede .opvoecing van -dit ond-erkelykste wijs te doorkruizen. Wel -was "'h-et een "telenrstëlmg.;dat.onlangs het.-kaaT£jes-?ydteem wér werdjjingeivoei'd, en een -rerhoog'de vrachtprijs aangenomen voor ren,Tliezich niet van'een biüefrje.hebbeK.voor- -eaucanda-usen.de -daxaes «f militaire -Maakten we in een onzer vorige Fo. melding van den nieuwen schouwburg van de heeren Prot en Zoon in de Plantage, thans, nu tiet gebouw'siaffl linnen geheel gereed is, kumnen we bevestigen wat.we reeds vroeger zeiG; - namelijk dat hel lokaal een bezit. goei®voornEmenas eensklaps laat varen en race Eaaseberry TO®r krankzinnig verklaart. ffikant Julius Gtay veimoedt, TS aai door zij p (eenmaal ao© is eranderd; nogmaals beproei bij zijn invloed en eindelijk bekent Mercy der gezelligste' is die Amsterdam Aangenaam rust het oog op de zachte kleu ren van wanden en plafond. Het portiek is, zonder overladen te -zijn, schitterend en keurig door het verguld dat op smaakvolle wijze .sa, in Jhaïaaa'Mie rém<et'<&e Mcuwoi van liet geheel. De zitplaatsen zijn gemakke lijk - oagerichtj men .heeft meer dan .genoeg plaats om beenèn ea arju-eai . .te bergen, de ventilatie is uitmuntend en ;zoo ingerie'bt dat men ;geen Made*' be&ft van tocht. In n wooxd al-los .is.er uiteniit; .Gomfortaböl en tach was Jast -i.l. .Diasdag leeg m net lokaal, rijvea-z-ija. geweest? want het was toch riek iüNteg<3JM.Qordigh_eid van Lady JanetCRoy en Holmcroft haar misdaad.. Als een boetvaardige Magdalena stort zij zich aan de 'voeten der verongelijkte, die haar eveïi trotsc-h en gevoelloos blijft behandelen. Lady Janet Roy kan niet anders doen dan de ware .-Grae-e -iii haar rechten herstellen: zij zegt baar een jaargeld toe, dat deze op trotschen toon weigert, .omdat- ^ij .allén .haar naam terug wil. Haar liefde, evenwel beait Mercy Merriek, hoe schuldig ze ook moge-zijn Holmcroft verlaat wanhopig het 'huis en de nieuwe Magdalena blijft alleen met Julius Gray, die iiaar -o^iijefr, -eit befeeïrt, 'fl-at hij ? 'haar be mint en de boetvaardige wordt de gade van den predikant.stuk >k ia elkaar zit, er is '.namentLy^, dat b-et Hoe goed liet iets -dat vreemd publiek >alle mogelijke sympathie -.gevoelt voor de schuldige vt'ouw, .terwijl het TO-OÏ- de veron gelijkte aelfa geen .medelijden gevoelt. 'Hoe ikomt .dat? WssarscihijnbVk^omdat het :stuk ziel door de -eenheden en stijva tbeoriën, of geUten aan de bandeloosbeid der gezwollene i omaatiük -\an Victor Hugo. Inderdaad zijn de werken, die het repertoire van de 'Gomédïe Frangaise uitmaken en een' bloemlezing uit dat repertoire wordt thans in Londen vertoond - te verdeelen in eenige klassen, die niet alle gelijken bijval oogsten. Ontegenzeggelijk geven de oude blijspelen bet meeste genoegen. Bet minste voldoen de .mo derne drama's. Dumas lieeft een nederlaag ge leden. La Demi Monde is zoo goed als ge vallen. Schoon bij een tweede voorstelling zich ?een ; menigte Fraaasehen hadden' vei'zameld en door luide toejuichingen bun best deden de overigen mede te slepen, gelukte bet niet algeiaeene geestdrift te weeg te brengen. De heer Sarcey, die zich aan deze omstandigheid niet ?weinig ergert, meent haar te kunnen verklaren door den afkeer, die men in Engeland koestert voor moraal op het tooneel; door onvol doende kermis der franscfee taal, om alle fijiiheden te volg&n. oordeelasr in Diioias die een geoefend beweet aan te wijzen. kundig .niet goed is "Wat -daarvan niet zóó warm <dat men -er tegen op kon zien -0o.k zij, de .nieuwe Mjigdaleaa" is waard om .om in .-.een schouwburgzaal te ,gaan,aitten. Aan : te worden gezien. De opvoering was nitraunh&t -stuk dat vertoond werd? Waarschijnlijk .iend, ileTmvouw ^renksl 'als ske>seboldige Mercy wel. Jilen zoekt in -Pj'ot's Theater ,allé-n? Merriek,.speelde met veel gevto.el IÊB waarheid; ojjflretten en men speelde ,?de nieuwe :Mag ahet haar .m^cïit gelukken -het etw-ai lena,'' naar den .bekenden n-aman -van Wilkis ; plat-amsterdamscbe dialect af te leggen, zou Oollins ,?A new 'Magdalen." 'ze zeker een plaats onder de besfce tooneelHet was waarlijk .jaiaimerj dat niet velen de speelsters kunnen innemen. Gray .speelde -de beer de ILamaar 'crisis is nog 'niet -geëindigd aardebestelling van "Z. "K. H. den ranj"e had Terleden Donderdag -it e gebruikelijke -plechtige De Dagbladen bevatten: Het Il&ndel^bln'd: De mmrstrïel'&-crisis. Ar JT. Holt. Couiant;- De Motterd. WtentvsWec-d ; De Em-stemmingea. Wcwlerland: De ''Herstemmingen. De waar heid onzer vestiging in Atjeb. De ministriëel crisis, OoacesBrern ^&&r -w-sm®- 'en ien, .?over het-.algemeen is men .echter over .e bediening deseïinricbtiog tevisden. SlecMs ea vraag lio-oren wij b-erhaaldélyk itspreken, waarop wij :3iefc. antwoord .moete-n cbüldig'blijven. . "Waarom lieel't de .maatscitajipij, ;niefc sorrespondeerende 'kaarten..te-neaaeit, en geeft g- aan .de wacbtplaatsen geen yolgiuimmers af? Amsterdam is Yoor .liet toepassen va-H 'een houdende en spaanteaèe .stuk MjwooBden. Het'-zeer goed -en beschaafd. De heer Kastemaker is waar er komen geen optochten, rgev-eehten, 'was -een .goede -Holmcroft, even als Mevrouw Göiz-Scheips eeae waardige Lady Jaset voor.allen .zaken .die .men tegenwoordig stelde. Als de .eclite Grace 'Hoseberry vol-deed, no-o$ig .heeft Om publlekie lokk-e-n.; maar daar- niettegenstaande .de antïpathieke persoonlijiken-tegen is ide mieuwe JMagdalena een stuk dat heid, mera:o.uw .de la Mar .zaer goed: mise ea van hei feegin iet het-eiade 'boeit -en somtijds , scène en aecesüi-ren beten .niets te is - een ^zoogenaamd stil «tuk, dat over. -weinig personen ibezet wordt, 'ma-ar het j wensclien E. iet .Leidscheplein ;rani gebruik te ;ram- en .oniölbasdieast niet groot. der .lijnen ?ijn zeer spoedig te ..gering om er den,gehselen jjrijs yan j.len .rit voor te betalen. heeft tengevolge dat menigeen ,die .m de nabijheid van of vlak aan zulk een lijn woont, ierst Jiaar het station aaneen tweede lijn loopt om niet voor .een .zeer Jilein,geêLe,elte een kaartje af te geven. Lieden b. v', die aan .de-Wetering schans 'wonen en naar .-den Dam .willen, zijn eerst naar, bet Erederiks- ©f naar te wandelen ,o.m ,van- den. maken, .indien ;zij -niet -S.e ?jvsacht .zallen moeten voldoen. M deze .gedeelten van een Jijn-gaan.alzoo-vsoe-r maatschap-plj verloren, en .hoewel] m 'de Q-hmiddelijfce .aiabljheid van dgn: tram wonende verliest bij voor ,zeer velen een aanmerkelijk deel .van .zijn waarde. Kan. nn.ook niet hier gelijk in andere hoofdsteden een regeling weer den ingevoerd, waardoor .liet .needs .tamelijk 'uitgebreid net van tram- enjDrDiiiliusIijnen'meer ten bate van.het -publiek-wordt gemaakt? .Zouden de verhoogde kosten der administratie die dit tengevolge zou hebben, mi et -worden gedekt door-een meerdere opbrengst? 'Zulk., een verandering zou nuitig zijn, ter wijl'het uitreiken van - volgnummers aan f''de Stations, vooral op rds 'zon- en feestdagen,". thans reeds hoog met neeffc ns -en-.de Wiemie'n die-er -»ar.eii voldaan. - De mb.ou.d-wektbeurf;eliügssj!ann.i!^geTi£yai- 1 pathie voor de-lioafdpe-rscvon: een zekere jonge vrpuw .Mercy Merriek urt-.een -verbeter lm is ont slagen, komt tijdens den fransch-duHschen oor-: Iqg^als ver,pleegstt.-r in.eeae fe-aitsche- ambulance andere -vrouw Gr-raceBoaeberryzicn he¥iradt,.,d-ie &_ 'ady J.aaet Hoy-te .begeren, .bij wie verwante in huis za-1 komen woue-s. Tijdens oen. .-.geleekt, .dat 'hij .de .ambulance geleverd w-ordt, ,tneft &en ikpgelGi'a-ce Roseberry doodelijk aan 't hoofd. In de meening 4at zij-dood is eigent .Mercy. Merrick aich.-baar kleederen en napi&ren .toe en begeeft .zieh .nra -onder den .aangenomen .naam van Grace Süseberry naar ' Lady .Jaiiet Eoy .-woont. Dtese .onts'aïigt .baar met de ^-rootsts.kartelijkJaeid .en Jieeht .aich na eej^igen t^!a met hart en .ziel .>aaa .liet Jonge" . schoone .foefje. Hora.ce Holinéroft, .oorlogscoErespouident van een,eBgel^b?bJad:eaiieef -vaa'Lady Janet, beeft Graee. "Sas&ber-i-y ? y*n .de amb-ulaiice af begeleid en is Ojp Iiaaryerliefd:gew,or,den,bg waagt haar ,ten huwelijk; &naoe .stemt toe feoesrel^ zij hem niet bemint, niaar uit eersitcht en-om zich eene te verschaffen. Maandag 30 Jum 's avonds -ten 8 ure zal 'Burgerplicht vergaderen .-ter vöorloopige; be spreking van kandidaten voor bet lidmaat.scbap van den geraeeïiteraad. 'Wij Ternemen dat er weer hoop m; <fet ;'oitze burgemeester, 'de.heer-iéen W^zdj-n ambt niet zsA nederlegg.en.. .De jburgerij"zal zioh daflrover; zeker zeer ^ Het Blmden-In&tituut -alhier, s da. hefe^afgeloo.pen jaar,.-behalve =door werseïnllenjiiev Etelijke personen, .door ruim 1000 dames^en 400 is de ware G-race Koeeberry wiet gestorven, .ze is na yaor dood te-zijn gehouden udt 'eene lange beawij-ming onfe^aiakt eit lang zamerhand- kei-ste-ld. Daar den jongen predikant Julius -Gray, -.die aioli -.sha/ar -lot aantrekt, komt z-ij te weten ,dat er 'i e-mand bij Lady Koy in-. woont,- die aicli ak Graee RDseberrig .heeft uitgegeven-ea -zij spoedt aich daarheen. Zij komt en^ber-kentkare m-ededms:£ter. De ,Je gaat dus alle avonden naar de GovnédieV hoort Punch op .straat iemand .zeggen tote.ua vriend, Alle avonden. Ik wist niet dat je 200 goed Franschkon." ~ïk?'Wel zeker: uitstekend, En de andere "herneemt in de taal der zonea van 'Molière: II faut avouer, mon ami, qjEse vons 'tes une 'fiere canaille, un dróle de la pire espèce, un 'fieifémenfeur.'" Grinnekkend van pret, dat zijn uitstekende"'VtalenkeïnnIs hier zoo helder aan den dag treden kan, zegt Jobn Bnll Handen wrijvend: n^Very well, aiv, very well'!" Het bekende londensche weekblad, getiteld: 'T'ruth, steekt op nog scherper wijze den draak me't de ingenomenheid aijner stadgenootea voor de parijsche artisten, die slechïs voor een ge ring gedeelte door het .publiek begrepen woi'den, meent dit tijdschrift.' In hoeverre deze waardeering van de talen kennis der Londenaars juist zij, liet valt niet te loochenen dat het onthaal welke der fransche yoorstellingen in de engelscho hoofstad te boui-'b valt vet-1 merkwaardigs aanbiedt. De heer Sarcey (van den Temps) is de eerste om dit op te merken, al draagt het aordeel van het britsche 'publiek, evenmin als dat vam d pers, zijn volmaakte goedkeuring weg. Wat de stukken zelve betreft, laat zich de mdruk dien z ij aan gene zijde van het kanaal valsche Giiace .valt in. zwijmen -Lady.-Boy. hecht' maken, wellicht vrij juist weergeven in de volgeloof aan liet verhaal.der ,-eohte Graceigeiide woorden van den 'Times, geschrev-e Intnsschen, hoe -waar deze laatste bewering misfc-hien zij, het valt hier Jiiefe maeielijk den schf.-r.pzmnigan en smaak:v,ollen kritï-feus van den Temps op tegettpE&ak vanssiclizelf ts teti-^ppen. Immers na.-eene voorsteliing .der Tariufe koa ..deze Loer .geese. weorden genoeg vinden om de Londenaars te pijlen -'wegessJmaae juiste waardeering van al het schoons en geestigs >he-twel-k dit -meeBte.rst-u'lc -te -genieten geeft. De beer Sarcey staat zelf voor het gebleken feit, dat m,en Molière Kijüe tirades vergeeft. Ook laat Dumas zich. in de .volgende .bewoordingen uit or-er de waarde die er aan liet engelsche oordeel te hechten is: -,Le jugement -des An'glais. tait pour lui (Dumas) «omime un. uvaat-goïit de celui qui porterait la posterïté. La distance des lieus. ?faisant Ie' ??mème efie-t que 'éloigii'eïnent des 'temps, iin ipewple -éfeanger qui eoate nos oenvres ne les ?esaraÜQ'e plus des -rnêmes yeux que nous; il est plas impartkl, n'ayant pas '-espdt jprévenu par naos petites querellea ?d'école, T»e s*attaéiiaiit qïi'aïtat grandes lignes, a celles qui eont eapables -de i-apper tous 'les yeiiK." . " . . De dichter staat hier tegenover den-beoordeelaar. De dichter die weet dat hij op htt kunstgevoel der menigte, moet-werken. Die zich bewust is dat alleen dan eenig voortbrehg?g-el -kunsibwaar-êe'-beert wanneer %et snaren doet tr-ille?n die in elk menscbelijk bart aanwezig zijn. Dan todi ?enktsl -beaafcwtiQrAt de kiiDst ?aan bare aüernoogst-e roeping: een hemelsche lèsktatraal i-n liet duistere -gekrioel iier al e?daagsche, -o-ndiohteaiijte werk-elijkheid. Kunst die slechts-een paar, v&or hare indrukken expressebjk toebereide, gemoederen in beweging zou brengen is -gekunsteld, zelfzuchtig;, klein?adhtig en'pedanit. Schiller drukt Uit denkbeeld als volgt uit: lïet publiek is mijn aHes; mijn .tudie, mijn meester, mijn vriend. Ik be hoor slechts i'OB '»an bet publiek.- " Tot ?dien rechter en fcofc ^eea 'anderen zak ik iè.i]" Hem alleen vi-ees en vereer k. Het -een gr-OQtsche geda-chte geen-an-dere k-etehert te dragen ? dan de saitspxa*k -der wereld geen anderen Iti&er te -dienen dan het menscJiely'k hart." (SfeeiniscbG Thali-a, 1784). Keert men tot Dumas terug, dan vindt men hem dezelfde nieenieg'toegedaan: ik verklaar het --hier ten aanhoore van geheel Europa, ik heb -nog nooit het publiek /onreclitvaar.dig, kwaadwillig of dom bevonden. Slechts zij Boemen feet zoo die "niét in zijn gunst staan,....,! uit een menigte ie'den verzaineïd om over aak-en van gewet-en of kunst te 'oordeelen, ontzich een Biesnïng die steeds d'e juiste Koseberry, -'die zij voo-r .kra-nkz-inm'g houdt. i naar aanleiding eener voorstelling van Gfrin(f-0ire De ijonge predikant ,h©eft < de . zaak echter' (e'ene historische comédie van 'Ph. de BauvMQe, voor de eerste maal met grooten bijval gespeeld den 16 Juni 186G)... het was een aangename gewaarwording te ademen in den frissen-en dampkring van de wereld der .verbeelding, na de verstikkende uitwasemingen van La DemiMonde en l'Btrangère. Er lag iets opwekfcends in dat schouwspel van meriachelijke wezens, -en gevoelt' diep na«delflden met de beide vrouwen. .D-oor zijn redeneeringen weet bij bet zoover te brengen dat de valücbe Grace -.aan de .echte ouder vier; oog-en .lïaar schuld be kend -en belooft .-alles weer goed t-e zullen mafcen. ? .Grace o verlaadt Mercy Merriek met verwijtingenen eischtdat zij allêsin tegenwoordigheid der in dat natuurlijke verloop der -intrige, in plaats bedienden zal bekennen; zonder -eenig mededoo- van een handeling gebonden aan den tragen -sart -zij -de geyailen-e "to-t dat deze, bare der alexandrijnen, in ^boeien geklonken is (entr'actes.) D-e beoordeelaar -ziet 'zich een gansch andere taafe weggelegd, hij 'heeft ca te gaan in "hoer "verre de werken van den dag -meer of mindere waarde bezitten, getoetst aan een of ander bestaand model. Vergrootglas en ontleedmes doen bij dit ondergoe'k goede dienstee. De kritiek van een dn.g heeft uit -den aard der zaak slechts betrekking jop de détails. Zij 'heeft -geen tijd om het g-éheeïte omvatten, al bezit zij de gaf e om de overtuigingen der'be staande richting met de meeste fijnheid en artistieke scherpzinnigheid bloot te leggen. Er heeft zich tusschen den Temps en het^Engelsche weekblad The Acaaem-y ter zake vanfde bleef haar arme-.vadtar.?'Anders was sh-ij-aitijd erug om deaen tijd, ,e;n n-u.nog wel met dat verschrikkelijke onweer! Do©r :een nieuw en, overstelpend gevoel van angst aangegrepeo,, klom zij tqgen ile^ glibberige, .natte rotsen^ op,, aiet het ongunfatige dier aanihaar zgde: en bovea gekomen sagen zij niets dan de -emdelooze zee .een .scb-uim&nde, ,kokende water-. ?woesHjii maxr-geen ^po.or v.an-een-Keil; een, dof en onafgebroken . bruisen- klonk van O,EGlaag; veider was alles stil, ,g.ees ? .enkel "geluid verbrak bet do-odscke stilzwijgen. ; Der iveitwyfelmg ja-abij keerde het arme meisje, zich otn -jiaar ginds ,in.,het,noord oosten steeg de ..zon vertroostend .boven .de rotsen omboog kelder en seititterend .en lie&rlflk geluk ioderen dag vader kon niet op zee zijn, hij KQU -wel, een toevlucht laebbeai gezocht tufe&chen de ,e,cbeEeii, -toen .het -on-weer e,p kwant zetten ? maar -.waar? en waarom was bij dan nu. nog;niet thuis.? Zou , Mj-mis&chien om de-jeen.,of andere .reden, zon'der naar «vooraf te'komen-waar^enuwen^iiaar. de sfcad igevaren' KJJU ? Het was ^eer onwaarseb^nlijk, ittiiar - tocb. .demogelijkheid be stond immers?..-. . .... De zon. steeg^1 ,bo.oger en-kooger dan Jco-n hij eerst .te-g^en den middag tbmïs: ko men; de zon begon langzaam,'ïheel ..langzaam aeer te dalea ??het kon-immecs ook wel avond worden? En bet werd avond, Jaet w-.erd nacht, eti Jijj kwam niet. .De ,&£m& .MJlirid beg,on .-eens klaps honger te .krijgen. .Er waren sisschen genoeg itx den bak; maar rauw kon zij ze toch niet eten. Haastig woelde zij ,met een stuk Hout in het aiog rockende puin, en ^a daar vond zij een half versmolten, gedeukten ketel. Het gelukte haar hem met water te vuur .bad zij helaas.genoeg,,en .weldra. liad..zij ;een smakeb'jk vischraaalgereed. Met de,gxoatste, aorgvuldigbeid ontdeed zij.de graten van het laatste eetbare vezeltje, al moest sij .het zond.er eenig gereedschap -zien te stellen ^ .gelukkig bad de .zorgende moeder natuur haar lange, oiroikbaïe vingers gegsvönl De ftogfiüblükken aan dezen maaltijd gewijd, waren'^dëeenige gelukldge,. die de arme den gansenen dag.[gabad' tia'd .'het was alsof'zorg en ,angst^eenskJaps van. haar- weggenomen waren. Tadat^zjj met roote nauwleLtèadheid bet kostbarejvnur voor uitgaan bad'behoed, voelde zij aich eensklaps door vermoeidheid .en uitputting!^vermand. De nacht was verwonderhjk belderj^twee of drie sterretjes glansden, zacht t aan "den doorscKynend-blauwen hemel; maar "het was lïoud; het onweder' bad zijn plicht gedaan en de roman tische gedachte om de groene aarde 'tot rustbed en de onbewolkte 'lucht tot een tente -te bebben, scheen "haar al heel weinig uitlokkend; zïj had het koud^ fitter .koud.' Nu "bezat de "geit een zeer gescnikte, zij. lïe't ook niet kunstig of weelderig ingerichte woning; een-spleet tusschen.-een paa^groote ateeneii, was nie't planken overdekt., en niet een onop gesmukt houten deurtje gesloten.;hefchöoiwas niet .al ,te fr'isch, .maar voor de eenvoudig groot gebrachte . geit was. het een weelderig leger. 'Zij was het die het van woning beroofde meisje onder haar gastvrij dak opnam,, niet zonder baar een les te .geven 'in bescheidenheid, want het verwende meisje nanxgeönj genoegen met de aangeboden slaap^la-dtfi, en bedekte haar eerst nog met kostelijk lijnwaad het gelukte baar namelijk om baar bootzeil te her vormen in laken, deken en hoofdkussen te ge lijk. Zoodoende was het waarlijk geen wonder dat zij vasfc en rustig insliep, en eerst laat ge wekt w.erd ,do.or naar meer in.de deugd ge staalde gezellin, .die door luid. en ijverig blaten den .lof v-an den .beerlijken zonnigea dag ver kondigde. De luie .slaapster ontworstelde zich met moeite aan -de zalige rust, -en trad naar buiten: .het was een .prachtige dag, en de zon lachend o-an den helder'blauwen.hemel; maar ihaar hartje .klopte onrustig, want nog altijd vergeefs Een ontzettende angst wilde -met baar bootje ?,zij .alleen op het .kleine eiland. Te liet.--zij haar geoefend oog langs de scheten glijden, te vergeefs beklom .zij' telkens weer de omringende rotsen; -rots en zee bleven ledig en eenzaam en brachten haar geen troost. greep haai- aan; aij mtzeïlen om in alle hoeken en bochten te zoeken maar zij durfde niet: ieder oogenbllk kon haar vader immers terugkeeren of haar geliefde landen. Want ook op hem was haar hoop,gevestigd in haar droevige venlatenheid, -Toen echter .weer een ^nacht '-en reen dag voorbij w,aren .gegaan, was -de .hoop op vaders terugkomst ;m haar hart gestorven: hij w-as dood, bij bet vreeselijke onweder verongelukt. Er was geen uitweg meer, .-geen -andere moge lijkheid dan deee, ne. Zóó langzaam -w-as 313 aan die gedachte gewend geraakt, 'zóó folte rend ..haar .angst .geweest, dat-de vreeselijke zekerheid *haar .ellende bijna niet vergrootte^ zij boog -het hoofd onder den laatsten harden ?slag .schreien .kon. 2ij .niet'.meer. .Zij wist nu dat zij bier niet langer -bb'jven kou; ,zij moest de arme geit verlaten en voor de eerste maal van haar leven haar geluk-bepioeven in de wereld daar baiten. 3Sïls Xhoresen moest helpen, haar minnaar, baar ver loofde moest nu haar steun zijn. Voor dat 2ij"l-uitzeilde, -zorgde aij zo-Q-;goed mogelijk voor het alleen acbierbüijveiide dier; .zij .scbadde het stroo op, en leunde de deur half aan, zoodat.de bewoonster vrg uit en in koa gaan, maar de tocht -zooseel mogelijk bui ten gehouden werd; 4aarna ging zij d'ejammerilrjke overblijfselen van het afgebrande buisje nog eens doorzoeken. .Zij ontdekte .een plek, waar de gvönd wonderlijk .gespeten en losgewoeld .was; daar 'was de laliksem zeker inge slagen! Nieuwsgierig zocht .zij verder; plotse ling zag zij iets blinkends; bukte, schoof de asch op zijde en vond een heelea hoop blanke, glinsterende, goed jgerande rijksdaal ders ! Enkele waren zwart en vuil gewerden, andere aan elkander gesmolten, maar de meeste waren ongeschonden gebleven. Nog nooit in haar leven had de gelukkige ; vindster'z/alfc een schat bij elkander gezien,' en doi alles was -haar eigendom, haar onvervreemdbaar, onbestreden eigeiadom! Zij .koesterde een diepen eerbied ,voor gemunt geld, omdat zij het in haar lev>em maar .200 heel .zeldzaam inbinden had gehad; met afkeurenswaardige schraapizaeht pakte aij baar schat bij een, en .-zocht nog lang tusschen het puin, tot-zijdedroevig-e zekerheid had verkregen, dat er geen enkel geldstuk meer te vinden was. Zij begreep maar niet -hoe haar v-ader zulk een groo-te som had kunnen (besparen, dat was nog heel wat meer waard dan ide geit! Wel was hij nooit ver kwistend, en altijd een ervaren visscher.geweest, en zijn ,scherenhuisje geleek in .-zoover op het bol v.an ,&en leeuw ; -vele MammojiBSporen'leid den er heen,-en zeer weinigen weernaar buiten. Onophoudelijk en ijverig had -hij gewerkt 'en gespaard voor haar, zijn kind; en nu kon. hij het niet meer zien hoe de rijke erfdochter naast haar schat geknield lag, terwijl .de eene traan na de andere langs haar wangen, biggelde. Angstig .en luide klopte het hart der jeugdige kapitaliste, toen zij haar zilverschip met de roeispa-aia van wal stiet, en het plekje, waar zij geboren was, al verder en verder terug ?week voor haa? ocafioerste blikken. "Wel treu rig aag het er daar uit,-en het gevoellpoze dier, die geit, stond maar te grazen, met de grootst mogelijke onverschilligheid! Toch had zij ;zich op dat piekje tehuis gevoeld, het was de woon plaats geweest van haar gestorven vader. Eea :z<a-cht briesje staarde het scheepje lang zaam voorwaarts. Mildrid had heden de scheren achter zich gel-aten en veer op de opene zee, want die nauwe di&,e£g.aegen «ea dreigende rotbemauwden .haai', en eiiaaerden haar al te diK>evig aan de welbekende scheren bij het. ouderlijke buis. * * In de -buurt van .de-yshut gekomen,stuurde, zij ;echter meer landwaarts; maar die was ge.sloten en verlaten, het .schip was weg. Eea koude .rilling voer het arme teleurgestelde kind door de leden; nu was zij geheel alleen; De Tqrge"-was weg gevaren met den araien ma troos, die niet eens afscheid h-ad mogen nemen van zijn bruid, en geilde reeds lang op de groote zee, op weg ? naar, -het verre Zm'den, naar' Mooren-en Heidenen in 't heete land! Ha zou terug komen, ja'zeker zou hij terug -komen; maar wanneer ? En waar zou zij zoo lang blijven en. wonen? Een enkele .flauwe lichtstraal wierp de hoep in haar angstig hartje; misschien, zou -de forge" nog -wel voor anker liggen bij. de stad. (Wordt

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl