De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1879 21 september pagina 3

21 september 1879 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTKEDAMKJSR, WEEKBLAD VOOR H E D E K L A .-ZaJ is vijf jaar; het blank der leden, -Ontgluurt der povere kleedi Maar lach en zonne stralen blij, Komt zij in de provoost getreden. Een die van ouds hét 'spinhuis kiende, Sneed houten popjes voor het kind, Dat benrtlings me' op de knieën vindt oude misdaad, jonge elen.de. Hn ware zij een mandragore, Die aan den voet van 't ;galghout .fleurt 't Zoetst wordt haar bakk-esje .gekleurd, Ms men weldra den beul zal hooren. E. S. K. FBABTfOIS G.OPPÉE ?Het'Ver'vloeMe Huis, door . J. van der Hoeve. Irnhem J. Minkman. Het is zeksT nog geen .overbodig1 werk door jeschriften het .misbruik van sterken drank te bestrijden. Men kan zijn medeburgers niet te ?eel waarschuwen tegen een kwaad, dat zooveel verwoestingen aanricht, en waartoe sommige i mensehen .zóó . licht vervallen. Ook waren de i auteurs, die een poging waagden om een iadrukmakend boek er tegen te schrijven dat aeteen een kunstwerkaijnKou,toi;nogtoe.niet oo gelukkig, dat een vriend des volks kan zeggen: wij zullen het er maar IMJ 'laten. Toch is het niet gemakkelijk meer het onder-1 werp zoo te behandelen, dat er een verrassend licht op valt; men heeft het al van allerlei iant-en aangepakt en bekeken. Sommigen heblen met welsprekende cijfers, aangetoond hoe veel de jenever doet verloren gaan, ook, is er in preeken ea voordrachten herhaaldelijk op gewezen welke schatten de dronkenschap ver nielt, wier waarde niet in cijfers is uit te drukken. Nog anderen--kozen, om meer indruk te maken qp gevoel en verbeelding, den vorm van tafereelen en verhalen. Voor het vervaar digen yan 'boeken in dien trant liggen twee recepten als gereed: 1°. maak een duiyelsketen, waarvan iedere schakel .een ongehoord schandaal is of een tref-/ ?end onheil door sterken drank veroorzaakt, of 2°. laat zien welk een uitwerking het gebruik ,n sterken drank heeft op n persoon of in, n huisgezin. Hiertoe zijn.noodig: een man en een' vrouw, die. samen zoo gelukkig mogelijk zijn, een "paar kinderen die-beider vreugd ver-' hooien en vader 's avonds'komen tegenhuppe-! len, ligt er nog eentje in de wieg zooveel te beter; een kroeg waar de man des huizes van' tgd tot, tijd heengaat ea langzaam maar zeker ' een dronkaard wordt. - j Eindelijk, een. vervallen woning vol wanorde,' waarin armoe en ellende in den afzichtelijksten vorm geluk en welvaart hebben vervangen. ' Voeg er bij als ge wilt een listigen ver leider of een edelmoedig redder en vertel wat er de buren van zeggen, zoo wordt het ver haal een heele roman. " l . Het is een auteur niet kwalijk te nemen als hij er niets anders op weet, evenmin, als wij er een lezer boos om mogen aankijken, wanKeer hij verklaart mee' he,t genre weinig inge nomen te zijn. - ? ! De schrijver van :Het vervloekte Huis" heeft zich ongeveer gehouden aan het tweede recept, en als men hem daartoe eenmaal het recht heeft gegeven, moeten wij erkennen dat zijn werk .nauwelijks beter had kunnen uitvallen. ' Jan 'Hard was het ideaal van een timmermansknecht en Jans -een vrouw zijner waar dig. Zij behandelen hun huwelijksgeluk met elkander, in alleenspraken en ook in gesprek ken met derden. Het is naast te idyllisch. Er wórdt natuurlijk druk gezoend en Jan' msakfc alle menschen voor leugenaars uit, die durven beweren dat het huwelijk een eind maakt aan de vrijerij. Hij is dan ook zoo vol van zijn vrouw, dat het hem te veel is de knechts op 'het werk te groeten. , Goeden morgen, Jan Hard! zegt Gerrit. ' .?Dat heeft zij mij zooeven ook toegewenscht, zei Jan Hard zacht, als voor zichzelf alleen, en ik hoor 't liever van haar. Het zou1'wel zoo eenvoudig geweest zijn als Jan goeden morgen gezegd had, of: ook zoo! of: van 's gelijke, Gerrit! zonder zijn vrouw in dat discours te betrekken; maar de timmermaneknechts in de boeken.brommen altoos iets voor zich heea en doen 't bij ongeluk zoo luid, dat bet verstaan -wordt door een ander. ..Zoo krijgt Gerrit weer de gelegenheid om te ' vragen: Heb je dan een hekel aan mij. Jan? Een hekel, Gexrit! Dat wil ik nu juist niet zeggen. Maar in allen geval, ik vertrouw mijn VTÖUW 'het best. Ben je ooit getrouwd geweest ? Keen! Nu, dan kun je me ook niet begrijpen. Wellicht zijn er ontfer de lezers, die wel ooit getrouwd geweest zijn, en toch ondanks die levenservaring niet kunnen begrijpen, hoe ,een eenvoudig: goeden morgen! van een kame raad, Jan aanleiding kon. geven tot zulk een raar, pedant en bokachtig antwoord.' Zij moe. ,ten in aanmerking nemen, dat de auteur tost eiken prijs de gehechtheid van Jan aan zgn vrouw 'wil doen uitkomen om. ons zoo te doen beseffen, ioe groot de verderfelijke kracht van den drank is, die zelfs de uitverkorenen afval lig maakt. Niettemin zoo heel gemakkelijk gaat het niet. Jan wordt aan een proef onderworpen, waar tegen wellicht geen enkele timmermanskneeht in de beschaafde wereld bestand zou zijn. Zonder zijn weten, staat hij in het testament van juffrouw Schuddebos, wat haar neef liobin, die liever universeel erfgenaam wou zijn, nelaas niet onbekend is. Reden, waarom Robin, zeke ren Gerrit, die door een misdrijf van hem afhaiïkelijk is geworden, de eervolle taak op draagt, Jan1 Hard tot drinken te verleiden. Gerrit zou nist geslaagd zijn, als Jan niet van een stïjger gevallen en daardoor voor een poos buiten werk geraakt- was. Als reconvalescent heeft de goede man aan- het gezelschap zijner geliefde vrouw niet genoeg. Hij gaat van tijd tot tijd naar de herberg,- eindelijk ook 's avonds; dat houdt bij vol, als bij weer aan 't werk is en - pp verzoek van Gerrit, maakt de baste- hiervan. is; dat de -zee. .meer dan stil 'wordt , lein het cognacgrogje vaa Jan geregeld en ge- hetgeen het manuscript van het -stuk volstrekt durig een beetje' sterker , ' zoodat de padent niet aanduidt. In zulke omstandigheden snelde eindigt met pure cognac boven den vermengde Hazel , de bekende directeur van de Porfeete verkiezen en een 'echte dronkaard te zijn. 'Saint-Martïn , toe , 'en deelde hier en daar b,eKennismaking met leden van de Internatio- hendig eenige schoppen, rond onder -het doek, 'nale Werklieden Vereenrging voltooien zijn ver- ten einde de ?woedende baren", gelijk de derf en hij is op ''t punt van onterfd te worden heeren dichters zich uitdrukken , aan hmme tot groot genoegen van lïohin, , zending te lierinneren. Als evenwel .de nood op 't hoogst ~ is, is de Maar dit middel gelukte niet altijd.;?De redding nabijj Gerrit blijkt zoo'ngroote schurk tas van Hazel,?die een'te 'kort 'had van niet te zijo, . als de lezer eerst had vermoed, niet minder dan zes honderd .duizend franken ook Baardman van de internationale valt mee, (600,000 fr.) was .dikwijls ledig en dan en dan de heer Ruiter spreekt als eea boek. trachtte men alle mogelijke kosten van den Klaar en krachtig weet deze laatste het voor en schouwburg te besnoeien 'en overal op uit te tegen der arbeidersverenigingen in liet licht sparen. Op- zekeren avond nu had men de te stellen en met een den weg aan te wijzen, jeugdige golven" verwittigd, dat zij, in stede dien men heeft in te slaan om verbetering,aan van vijf-en-zeventig centimes, z«oals de gete brengen in de bestaande sociale toestanden, woonte was, slechts vijftig 'Centimes -aan het Hij is eigenlijk de man in het boek die 't weet. einde van de -voorstelling .zouden ontvangen, ?en die 't zegt, voor zijn- argumenten zwicht om deze en gene redenen 'die Hazel prachtig Jan en komt terecht. Voor de vrouw had juf- en 'zeer overtuigend vond , maar dié-volsirekt '' frouw Schuddebos al gezorgd. . - nieèin den smaak vielen van zijne jonge ' Dit boek bevat zeer veel leerzaams voor den acteurs. . , . werkman, ja ook 'voor andere lieden; men kan . Men pruttelde wel terstond , "doch tevens zien dat het door een verstandig en ernstig maakte men zich gereed om de -zee in bewemensch ' geschreven is. Jammer dat het wat ging 'te brengen. De regisseur evenwel had groot en daardoor ook te duur is ;om onder eenige onheilspellende woorden opgevangen 't volk verspreid te worden. De strekking is die hem deden vooronderstellen, dat de golven strikt zedelijk. "Alleen is h-et naar myn oor- hem wel de 'eene of andere leelijke poets deel ds klip niet ontzeild, waarop vele zede- konden spelen. Hij haastte zich dus , Hazel te lijke verhalen en traktaat jes stranden: het is verwittigen, dat er misschien eene moeielijkwat sterk gekleurd, en streeft daardoor zijn beid .ophanden was, die hij -niet volkomen doel weïwat voorbij. Het is bijv. waar, 'dat kende, maar die hij vermoedde. Jan nooit verleid -zou zijn, wanneer hij nooit " Het bediijf van den storm naderde intusscnen. Het vervloekte huis" de herberg bezocht had, De jongens kropen weldra onder 'het doek maar het is ook waar, dat de gevaren waaraan en namen bezit ,van hunne positiën, zonder hij in dat huis werd blootgesteld, tot de uit- eenige aanmerking meer te maken. De regis zonderingen behooren ; er was nog al een ta- seur wreef zich de handen reeds. Het scherm menloop van omstandigheden nooÜg om Jan wordt opgehaald, de donder laat zich hooren, tot een dronkaard te maken. de bliksemstralen doen hun plicht, maar . . . Toch zal ieder die het leest moeten erken- de golven blijven even bedaard alsof er nooit nen: aan dit boek. komt ..een plaats toe in onze een' storm in de wereld geweest waa. Diego die Ahnagro; al deze brieven zijn zeer belangrijk, omdat afgeschreven zijn door oog-getuigen van de :feiteny die «ij -bevatten. !&o. Een allerwon'derlijksten terief van Bona ook beslist liberaal -is, al -hebben ook in Isabella "Quivara, omtrent den meed door de vro&wen getoond gedurende de expeditie van Cortez, terwijl al de mannen door ziekte aan-ge'tast waren. Het werk bevat 552 'bladz. 'tekst «u-een aan?tacgsel van 225 bladz., waarin'wij vinden: 29 autögraphische brieven en rapporten 'Vairversehïllende historische personen; 28 -bladz. autob'in.èt d'afiaires met .sterk .geprononceerde Eb&rale kleur ©p te treden', .terwijl het eerste staatsstuk, hetwelk van -dit kabinet uitgaaft kabinet enkele niet "liberale elementen zitting, blijft er, niets ^e -denken 'over, ?Ons zijn die groote veranderingen in een tijds verloop van twaalf jaren -niet naar den zin, -snen verwisselt .niet in eem zoo betrekkelijk kort tijdstip van politieke kleur,'wanneer mea eeno gevestigde opinie beeft; en naar onze meening is het liberalisme van den heer van <graphieu van Golumbus, Yespuehi, los Gasas, > Lynden even verdacht als zijn vroeger conserBias;del Gastello, Xmimes, >enz.,-een kaart van |-vatisme, daargelaten nog de vraag of het kiesch de vesting, waarin de schat der laeas gevon- mag genoemd worden, dat een door hem geden werd, en eindelijk kaarten van de Anuo- voiand kabinet, en waarvan hij de leider is, zonen-rivier, van den Archipel der Antillen en officieel door den mond des Konings belooft de de straat Magellaan", in. de . zestiende. eeuw wet uit te voeren, ;die zijne vroegere ^aeiievervaardigd. . ; standers'ten. zeerste .moet grieven. Of hij bui tendien "bij zijne bekende sympathieën Pruisen en Pruissische toestanden wel de aan gewezen man is om onze feuatenlandsche aan0 t . T, .. _ , 'gelegenheden met vrucht en met de gewenaohte balvatere Sarina, De drue mmwn. Kovelle. .< onafhankelijkheid te besturen, is-ookaantwijt.het.Itahaansch.door Mej. C. E. y.D, Am^ïel onderhevig, te meer nu. in Pruisen dewind Nieuwe uitgaven: sterdam, Y Rogge. Salvatore Farina Onee -Zoon op Bchool ^ velle Uit liet Itahaansch door Mej. G. .E. v. D. Amsterdam, Y. Eogge. Tan reactie weder erg aan het waaijen ia. een - , wiüd, die daar nooit gehgel uitheemsch is. Buivolksbibliotheken. v. H. Bij den heer-de Graaff te Haarlem zal weldra verschijnen een roman van ;Ch. Buskea Huët, getiteld: D-e Koning der.ee^tw. Alexander Dumas houdt zich bezig met het schrijven van een boek over de Jezuïeten. Voor hen die de geheimen der tooneelwereld willen leeren kennen, 'bestaat er n goede' centimes ? Kortom, het doek bleef onbewegelijk en plat ;aia eea tafellaken. De toeschouwers begrepen niets vaai. dezen gril van den Oceaan. .Hazel daarentegen, dien _men onmiddelijk geroepen had, begreep maar al te góéd waar om de zee niet onstuimiger was. Hij. lichtte dus eene punt van het doek op en hield eene even ernstige als vaderlijke vermaning tot zijne acteurs. Golven voor vijftig of voor vijf-en-zeventig viel eene jeugdige stem, die. uit gelegenheid zich eenigszins op. de hoogte te bot diepste van den afgrond opkwam , hem stellen van veel wat daarop betrekking heeft, eensklaps onverbiddelijk in de rede. In Achter het Gordijn," Schouwburgschetsen do,or Louis de Semein (uitgave van, J. Heijnis woordde Hazel met .eene zucht , begrijpende , Voor vijf-en-zeventig -centimes dan, .antendien is de heer van Lynden .ook aristocraat rn dien zin, dat hij bij benoemingen vooral let op aristocratische, dat wil zeggen meer speciaal adellijke namen.,Hij heeft dit gedurende zijn vroer Le oi Apepi. Alfred Mawry, (de Plast).' .ger bestuur van hét departement van Justitie Les assemblees du elergé. Jaquemont, .Thorvaldsen. r bewezen,,-es wat dienaangaande op het 'stak Mathieu Sodet, Laréformedel'impötfoneïsr. Seffroy, '_ der rechterlijke benoemmgen geschied is, is te (de l'Iast.) .Les monuments i Some. Laurence -(nou-' bekend om er lang bij stil te staan. veile)..?Biffof, L'«sthétique naturaliste.; Srunetière, \ yan fa .and^ j^en .van hét j^n^f. ^ in de eerste plaats de heer-en van Goltsteiu en van Er.p Taalman -Kip >oude, en laat ons Trollope, NaihanieL. Hawthorae, - Prof. ' ^ggen.goede bekenden. .Be heer Klerckheeft Newcomt, The Standard of-valae. Rïchar'd Wagner 'cloor. de wijze, waarop hij -als president der The work and aission of ,wy life. -=? Tke- diary Of a' I*arijsche teritQ<mstellings-kömmissie de belajiPablic Man. Confessions of an agnostic.?Menoeal /$?en onzer industrie voorstond weinig synrpaIntrigues at. the Paris Ganal congress. INGEZOKDEN. ? Toen eenige weken geleden de Staats-Courant de namen van het nieuwe ministerie bragt,thie ingeoo'gst, en .het 'hooghartig antwo.ord - den verdienstelijken heer ;van der Made" op ( , diens gewettigd protest gegeven., heeft hem doen 'kennen als een vertegenwoordiger van die bekende 'Haagsche ambteaarencoterie, die zich boven alles verheven -waant, en het land als veor haar geschapen rekent. De tweede kategorie van het ministerie bestaat uit homi '^ Tsz. te Zaandijk) vindt men, een aantal wetens waardige mededeelingen, die den verbaasden toeschouwer bekend maken reet dewijzewaarop verschillende tooneeleffekten worden ver kregen. Over de schepping der zee op het tooneel leest men "b. v. het volgende: Eene der zaken , die -altijd een .zeer groot hij de sterkste niet was en er hem geen ander redmiddel meer overbleef. Rauwelijks -was dit veelbelovende woord uit gesproken of de zee werd plotseling even on stuimig als zij voorheen kalm was: men .zou gezegd hebben, dat er een orkaan- w.oedde. De eertte vlakken van liet tooneel, de voor grond, wTorden bedekt met een doek dat men effect maken op, het tooneel, "is een schip-[vooruitschuift door middel van een aantal breuk.?Ziehier dan hoe men een'schipbreuk,'koorden, die vs,n mt den ondergrond getrokken op eeaiige kleinigheden na, gewoonlijk voor- worden. Onder dit doek, hetwelk den vloer stelt. Men plaatst over de gebeele breedte van het tooneel houten toestellen, die, door hun' bijzonderen bouw de''zee nabootsen. de golving der baren van De twee golvende stukken hout aan iedere zijde van het tooneel, zijn door dwarahouten stevig samen vereenïgd om alle uitwijkingen te beletten. Op dit toestel nu muet een schip manoeuvreeren, dat op vier ijzeren schuiftafels met groeven rust. Het schip zal het tooneel'overgaan met eene zeer slin gerende beweging , een oogenblik verdwijnen en ten slotte 'door den bliksem getroffen en geheel vernietigd worden. De gcheele deco ratie is berekend om het effect van dit schouwbijna 'raakt, laten zich, zoodra het scherm opgehaald is, een tiental .kleinere jongens op den rug glijden, die even -als hunne groote collega's van den achtergrond, met balynen gewapend zijn , zoodat de zee tot aan 'het uit einde van, den voorgrond bewogen zal worden. Om de illusie nog te , vermeerderen, maakt men de eerste vlakken waarop de handeling toch gewoonlijk niet voorvalt bijna geheel duister, terwijl dat de gaspitten van den achtergrond blauwe glazen krijgen. 'behoorden we niet onder hen,-welke die namen aes novi op politiek gebied. En dan komt in ?niet eene bijzondere voldoening begroetten, de eerste plaats de -heer Sis, een man die in Buiten de Standaard en de .overige organen: de administratie als 'bet ware van de piek af 'derzich.noemende anti-revolutionaire richting, i gediend heeft, en die aan het Dppartement waren alle organen der-pers'van verschillende van Binnenlandsche Zaken zeker door zijne kleur, bet daarover eens, dat men voor ree'n -groote administratieve en gouvernementele cabinet d'affaïres moeïalijk .beter keuze had kennis zijnen "OHmiddelijken voorg^ng-er met kunnen doen. Wij waren. niet van die méening,.' te zeer zal doen missen , wien hoe groote en niet uit onbekendheid, maar .misschien uit te schitterende gaven hij als debater moge begroote .bekendheid met de antecedenten der zitten, toch moeiëjk de eigenschap van gou personen, waaruit .het :kabiaet was samenge- j vernementeel man te zijn,, een eigenschap aan steld. Het is altijd eene gewaagde- onderneming, ?? dit departement zoo noodig, kon toegekend om zich tegen de publieke opinie te verzetten,! worden. '1/voora} bij het beoordeelen van personen, .en dit: "Wat den kolonel Reuther betreft, die kenis zoo zoowel bij goedkeuring als bij afkeuring, gelijk meer-in het kabinst .werd opgenomen en wij besloten dus kalm den loop der zaken ( om het katholiek element'-daarin fce vertegenaf te wachten, hopende maar niet geloovende?; woordigen dan om -zijn perspon ; zij alleen gedat onze voor .ons .zelven bewaarde opinie on-izegd, dat terwijl-door de aanneming dt-r vesjuist mocht hlijken. Over de redenen, die tot tingwet en hare aanyankelijfce uitvoering1, deze onze opvatting 'leidden, een enkel woord. kwestie der doode weer middelen als het ware Al hebben we nooit -deel uitgemaakt van eenig beslecht is, het -zonderling mag genound worbestuur in .staat, provincie of gemeente of: den aan bet hoofd van het departement b van eenige openbare betrekking, bekleed, zoo waren. ] oorlog een titularis -geplaatst te-zien, diu hoe we wel eens in de gelegenheid 'met de zooge naamde ' hoogere -politiek, en met- 'hen die haar uitvoeren bekend te worden en daarvan bekwaam ook als technische spexaalitejt nooit eenig bewijs heeft gegeven,-zjch meh de kwestie van de levende strijdkrachten, eene kwestie eenige studie -te maken. .En van die gege- van zoo groot actueel'belang, te hebben bevens uitgaande maakte, het -nieuwe -kabinet op ons den volgenden indruk : In de eerste plaats de samensteller, de ,h«ar van Lynden van Sandenburg. -Niemand zal .-dien staatsman Het schilderwerk, dat zich op het doek van groote .bekwaamheid,' en wat in de politiek de zee bevindt, wordt verhoogd door zilveren eene -even goede eigenschap is, een groote mate ! tinten, die de aanhoudende beweging van tijd van savoir faire ontzeggen, vooral ook in zijnen tot tijd doet schitteren." spel zoorëel mogelijk te verhoogen. Het scherm [ AYie van deze zaken nieer wil weten., van den achtergrond stelt de volle zee voor, i- e. w.'?van alles wat op .liet tooneel te met een' bewolkten en stprmachtïgen hemeL j trekking beeft wenscht ingelicht te worden, Door de uïtgesnedene gedeelten, 'tusschen de koope dit onderhoudend geschreven werkje, wolken heen, ziet men een und-er scherm , waarvan thans de derde aflevering verschenen is. die een' effen hemel vertoont, te midden waar- j van de maan voorgesteld wordt door eens; -?? ronde opening, bedekt met taf, dat sterk' verlicht is yan achteren. Be hemel is bezaaid: met flikkerende sterren, die 2eer goed nage-. maakt zijn. Een klein vierkant van blik, in' het midden voorzien van eenen valschen dia- ' mant van gekleurd glas, is achter net scherm ( Boor de goede zorg van den minister van vastgenaaid; eene kleine lamp, diéer achter Openbaar- Onderwijs is onlangs in Spanje vastgemaakt is, '-werpt'haar licht door de ge-' een merkwaardige uitgave in . het licht verslepene ruitjes van den diamant, die zich te-' schenen: een verzameKng brieven namelijk van genover eene opening ia het scherm bevindt. Christoffel Columbus en zijn tijdgenooten, beHet licht flikkert, (de sterren, zoo1 men nevens een aantal rapporten, door de gouververkiest) hetgeen een nog al lastig te verkrij- neurs vaa de nieuwe Amerikaansche provinciën gen effect is, daar men voor iedere ster eene ' gedurende de zestiende eeuw naar hét mcederlamp noodig heeft. Als de geheele decoratie land gezonden.'Be oorspronkelijke brieven en nu goed gezien zal wezen'door het publiek, rapporten bevinden zich in net staatsarchief daalt dit tweede scnerm met de maan en de te Sevilla. sterren zachtjes aan achter de laatste coulissen1 .'Het werk voert ten titel1: 'C&rtas de India, van de 'zee weg, hetgeen een effekt van het Indische brieven;.het vormt een lijvig boekondergaan van de maan zal verschaffen in de deel van '870 iol. pag., en bevatde navolgende onderste wolken en in het water van den ho- dokumenten: 1. Twee eigeahandige brieven van Columbus Men beeft op eene parallele-linie met net in 1502 aan Ferdinand en Isabella gericht; de scherm, strooken water geplaatst (voorgesteld s eerste over de noodzakelijkheid om maatregedoor geschilderd doek natuurlijk) die lager : len te nemen tot het bevolken van het «iland worden, naarmate zij den Voorgrond meer Espahola (Sint-Domingo), 'de tweede een ver naderen. Deze strooken water zijn te samen j verhandeling bevattend over de zeevaar'tkunde. vereenigd door andere-stukken geschilderd; 2o. Een brief van Amerigo Yespuehi. aan doek, welke men plaatst 'volgens de helling 'Kardinaal Simenes di.Cuneros, aartsbisschop van het tooneel. ©nder deze, stukken doek '>an Toledo, in 1508 uit Bevïlla geschreven, en laat men. een dertigtal jongens kruipen , die hapdelend over koopwaren, die naar de ,A-ntillange baleinen in de hand houden, welke zg len gezonden moesten'worden. bewegen moeten om de golven te vertoonen.J 3o. IVee brieven van Era Bartolameo de las (In den scliouVburg te Bresden bootst men Casas, Aartsbisschop van Nicaragua,-aan den de zee door middel van een machine, -zeer' Infant don Fïlippo, geschreven uit Graiias a 'schopn, na.) ? -, j Dios, in Guatemala. > - _ Eene kleine uitweiding hier. , - j- 4o. Twee brieven van Bernaldo Bia-z del Deze psendo-acteurs ontvangen meestal een! Castillo, een der krijgsoversten van het .leger tractement van vijf-en-zeventig centimes per | van Cortes,en schrijver eener geschiedenis van voorstelling ,-eene som die hen geenszins belet Mexico; beide brieven zijn gericht aan Karel Y volkomen, hunne rol te vergeten en over.dqn dood van Scipio den Afrikaan of eene derge lijke .gewichtige gebeurtenis der historie na te. denken, in plaats van den hun opgedragen plicht te vervullen. Het natuurlijke gevolg in 1552 en aan Thilippus II in 3.558. 5o. Brieven van Don Pedro de Gasca enBon Ghristophor Yaca,.;ge8öhre-¥en uit Quito in 1541, en uft Cusco in 1542, aan Karel. Y, den dood omgang met het parlement. Hierin onder scheidt hij zich gunstig van zijnen vroegeren medestander, den heer. Heemskerk.. Immers,' terwijl het den laateten .evenmin als den heer van Lynden aan -groote talenten, werkzaam heid en administratieve kennis ontbreekt, heeft zijne spreekwoordelijk geworden onhandigheid in zijnen omgang met de kamers en daarbuiten, hem reeds menige booze part gespeeld, waar van de hem vijandig gezinde pers een niet al tijd even nobel gebruik niaafcte, daargelaten nog of gebrek aan handigheid altijd wel ge brek aan karakter, verraadt. "Wij behoeven slechts te wijzen "op het bekende verbod van den verkoop van het geïllustreerd blad Uilen:aan de stations van de Hollandsche Spoorwegmaatschappijjeen'verbod, waaraan de1 heer Heemskerk part noch -deel had, noch kon hebben, doch waarvan de meesten wel wisten dat het verbod met een geheel ander doel ge schiedde en van iemand -geheel anders dan de heer Heemskerk -uitging; en wat de bekende kwestie van het oprigten van het -standbeeld van harbecke te 's-Hage betreft, velen zullen met ons 'wel weten, dat .niet .de traversenkwestie, maar eene kleine scène, die 'Op hetstadhuis te Leiden op den-derden ctober 1874 speelde, in deze toxmgevend was ;,het pleit onzes inziens voor het .karakter van den.heerHeems-, kerk dat hij .liever onverdiend'eene verkeerde beschuldiging op -zich liet rusten, dan dat hij door die waarheid p-ubiiek te maken, andere boven =of beneden hem staande .personen in het debat' bracht. Doch keeren -wij tot den heer van Lynden terug', hij is bij uitstek de'ariatocïaat met fijne hoofsche, innemende 'vormen, de man die .het eau bénite des cours weetnittedeelenen die daardoor ook een groot gedeelte der liberale partij voor zijn persoon wist in te nemen. Wanneer men echter nagaat, dat .de heer van Lynden door de anti-revolutionaire partij 'op het kussen ? is geholpen, dat hij als .haar ver tegenwoordiger bij uitstek in het parlement zitting nam en ooi als zoodanig deel aitmaakie van het eerste kabinet iHeemskerk, -dat hij ver, volgens naar fcoaseïvatieve zijde zwenfcte en .als zoodanig deel (uitmaakte van, liet tweed^ kabinet Haemskerk, waarvan hij "als het ware d© medefornrateur -was, dat hij daarop 'weder eene anti-revolutionaire kandidatuur in .Zeeland mededeelend van DonTizarro en den opstand aannam, om thans als het Iioofid van een caziggehouden. Ten slotte een woord over de beide titula rissen voor finantiën en -justitie. Den heer Yisserïng ' ,zs,l niemand groote bekwaamheden als 'hoogleeraar en -wetenschappelijk schrijver ontzeggen, of 'hij echter met het doorhem steeds verdedigde stelsel dat thans veelal ver oordeeld wordt, en buitendien hij, die buiten zijn commissariaat -van de Nederland', che bank, nooit zich in het practischöleven bewoog, in 'deze moeielijke tijden, nu het finautiéel giek hoofd ? verdient, the right man on the right place moge zijn, is eene 'moeielijk te beantwoorden vraag. En de heer Modder man, ook bij 'hem doet 'zich de vraag voor is .hij hoe bekwaam ook als theoretisch criminalist, terwijl zijue geheele carrière, aan het vervullen van het hoógleeraarsambt gewijd was 'zonder dat hij ooit deel uitmaakte hetzij van de règterlijke macht of'van de balie wel de gewenschte titularis voor het Depar tement van Justitie. Deze overwegingen' kwamen bij het bekend worden der kabinetsformatie -bij ons op; be schouwen "wij nu in verband daarmede d% eerste -daden van bet nieuwe ^ministerie. De troonrede is een van die documenten , die als oaptatio benevotentiae uitnemend dienst kan doen, bij de meerderheid zoowel in de kamer als in de pers. Meer zij er niet van gezegd; zij is misschien en even merkwaardig ornwatzij verzwijgt, dan om wat zij u mededeelt. En nu de eerste benoemingen, die van dit kabinet uit gingen. In de eerste plaats die van de beide kommiesarissen des Konings in Noord-Holland en in Zeeland. "Wij voor ons begrijpen niet hoe die -beide benoemingen zooveel sympathie in de .pers hebben kunnen ontmoeten. Niet dat wij de benoemde titularissen bekwaamheid wille?, ontzeggen,-dit zij verre, zij staan beide als bekwame mannen-, bij uitstek te boek. Maar de opportuniteit van die benoemingen is .zeer twijfelachtig. Immers het is bekend, dat de zoo verdienstelijke Mr. Roëll zijn ont-slag nam wegens zijnen boogen leeftijd, en nta is 'KÏjn opvolger Mr. van Tets, iemand, die r-eeds als behoorende zeven-en-twintig jaren, tot hret collegie van Gedeputeerde Staten der provincie,, wat de vraag wettigt of hij ook met fcinnen'een niet te vér verwijderd tijdsverloop; .door hoogen leeftijd weder zijn ambt zalmoe?ten.nederleggen? (En danxijsi ook de bedenking «.p ds eene .dergelijke spoedige opvolging van personen .jn het bestuur der provincie wel in haar belang ? ..Hoe v bekwaam J de beer ?5an Tets ,ook moge zijn,, .die, vraag is gewet tigd, te meer nu eenen ander .zeer geschikt

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl