Nog.'altijd blijft de verbouwing van de beurs, :of "de oprichting van een nieuw beursgebouw :op een andere plaats dan de tegenwoordige, ;hét vraagstuk van den" dag. De afdeeimg der -maatschappij voor fabriek en handwerksnijverheid deed daarom een goed werk met den heer Bert Brouwer uit te nood'igen zijn plannen .toe te lichten. Het is waar, het plan van B, en W., door de Kamer van Koophandel besproken, half-en half in beginsel "goedgekeurd, schijnt zich reeds TOOr te bereiden op de welverdiende eeuwige Braste en mocht dus misschien verder onbeIsproken blijven, toch kon. het geen kwaad, E dat men het voor de officieele "begrafenis nog i-even beschouwde. t Dit is geschied. Nadat de heer Brouwer, op [zeer apathlschen toon zijn plan Binnen-Amstel, fals het goedkoopst, en "zijn plan N. Z. Voor burgwal als niet duur, en het plan van B. en 'W.' (demping van het Damrak) met het oog [?op .het verkeer, als onmogelijk had toegelicht, ?stond de heer Zimmerman op om het laatste ioödèr het noodige voorbehoud nog even in betSeherming te nemen, doch de veroordeeling die talie volgende sprekers deden hooren, was, [aóó sterk, dat er in de vergadering aan redj'ding-van het ongelukkig ontwerp niet te denpten viel. ! Men wil geen beurs op een bovenverdieping, ?iaën achtte de beurs op het Damrak een be lemmering voor het toenemend verkeer, men 'aou het betreuren dat alweer de scheepvaart ;Verd verjaagd, men maakte de opmerking dat :al liet geld, onlangs aan het Damrak besteed, ?in'fc water geworpen zou alp,,., m. a. w. men ?had allerlei bezwaren. De een richtte.zijn bliki'ken op den N. Z. Yoorburgwal, de ander beval ?de onteigening van de terreinen in.den omtrek ;Tan het kommandantshnis aan, n derde wilde den effektenhoefc naaf den Duivelsboek ver leggen, een vierde vond dat het oude gebouw iog wel te Verbeteren was, een vijfde achtte die verbetering nog niet dadelijli: noodzakelijk..; ialleen hierover waren, allen het eens: geen teurs op het te dempen. Damrak. ? Yan den aanvang af hebben wij de plaats, ^door B. en "W. voorgesteld, bestreden. Wij Verheugen er ons over, 'dat we in onze opinie Biet alleen staan. Ook wij gelooven dat het beter is de beurs van 1845 nog eenigen tijd te sparen, dan onbekookt tot iets nieuws te :sluiten, dat later veroordeeld, maar niet veran derd kan worden. ; )e heeren Wolf? c. s. kunnen inmiddels een ?beter plan ontwerpen, en ten slotte Amsterdam ?geven wat het zoo gaarne zou zien verrijzen: -een waardigen tempel van Mercurius op de !meest passende plaats. Op de voordracht van Burgemeester en Wet-' 'houders voor de benoeming van een gewoon óogleeraar m de geschiedenis van het Chris tendom" aan de Universiteit alhier; worden aanbevolen de heeren: Dr. J. G. K. Acquoy, kerkelijk JÏoogleeraar aan de Universiteit te Leiden. ; Dr. F. Nippold, Hoogleeraar te'Bern, en , , Dr. J. J. van Toorenenbergen, Predikant bij 'de Nederduitsche Hervormde 'Gemeente te 'Rotterdam. De heer L, J. Frankemölle, heeft een adres bij den raad ingediend, waarbij hij zijne denk beelden mededeelt over verschillende zaken, zoo als:- de demping van het Rokin en het ijararak, de verplaatsing ea vergroeiing der Beursgebouwen, de. wegruimiag" van het Kommandantshuis, de.verfraaiing van het Koninklijk 'Paleis, het nutteloose 'en het nadeel van abat toirs, den aanleg eener tweede waterleiding, het schoolgaan, enz. enz. Amsterdam zal, zoodra de gelden gevonden kunnen worden, met nog n universiteit be giftigd worden. De direkteuren van de vereeniging voor hooger onderwijs op gereformeer den grondslag" hebben, op voorstel van kuratoren, besloten de VEIJB universiteit voorloopig hier te vestigen. De vlucht die de wetenschap in ons land zal nemen als er naast de vier ge bonden universiteiten nog eene verrijst, die laar vleugelen vrij" kan uitslaan, laat zich 'met-geen mogelijkheid bepalen. Het schijnt dat wij vooreerst in de beide .hóofdschouwburgen vooral duitsche stukken aullen zien opvoeren. Op het Leidscheplein wordt DB DOCHTERS YAN' HASEMASH" van L'ABBONGE, de schrijver van Dr. Klaus," gegeven en Maandag aan staande zal in het theatre van A. VAST LIER, ;ia de Amstelstraat, voor het eerst opgevoerd ?worden: VKOBWEN-STUDEHTETT, naarOSEAEBLUMEHTHAii en DR. HAETMANN?PLÖ'H. Laatstgenoemd stuk werd dit jaar voor het eerst gespeeld in het Thalia-Theater te Ham burg en door de Hamburgsche bladen als om strijd geprezen. 'Het Hamburger Fr&mdenblatt getuigde o. a.: Sints KLATJS heeft geen stul zulk een succes ;gehad. -Het publiek schaterde het.den ganschen avond van lachen uit. De. opgewektheid en vroolijkheid bereikte haar toppunt, toen in het derde bedrijf de VROUWEN-STUDENTEN op traden. Elke studententerm deed een salvo van gelach, losbarsten. De onverdeelde bijval ;van het publiek, dat zich kostelijk amuseerde, ?is een waarborg, dat VROUWEN-STUDENTES de jrónde over alle Duitsche schouwburgen zal Imafcen. , s- In dienzelfden geest spraken nog verschei dene andere bladen.' Enhun voorspelling werd piet'gelogenstraft. Immers VROUWEND TÜDENTEN werd opgevoerd te BHBHJN, DEESDEN, LEIPZSG, WIESBADEN , ST. PsTEnSBUKG, MAAGBEN- ! &3nïgiEg een beperkter werkkring heeft en BURG, AUGSBUBG, NEURENBERG, DAUZIG, BBETOIN-, Diet meer aan de overleveringen van bet LeidSTETTOT, DUSSBWORF, LUBECK, POTSDAM, PE.AUEN, ;6CDe ?lein gebonden is,- zal zij met hart.en WUEZBI/RG, KONINGSBERG, STOLP, 'DESSAÜ, Het zal echter te bezien staan of de smaak van onze duitsche buren nederlandsch publiek is'. ook die van het Het is thans de derde maal .dat de Amster dammer het openen eener wintercampagne van de fransche comedie beleeft. In 1877 was het yMrawgère van Dumas, waarmede het gesel schap van dat jaar zich zoo schitterend intro duceerde. In 1878 waa het proefstuk SerapMne, ziel het programma, waarmede- zij optrad en waarin dat optreden gerechtvaardigd en ver klaard werd, ten uitvoer kunnen brengan. Yan de Amstelsiraat begint de "victorie!"' zal nefc weldra klinken. Wij hopen het ten minste van harte; vooral, omdat'de verontschuldigingen, die tot heden voor de mistastingen der Yereeniging konden aangevoerd worden, niet meer zouden gelden. Het Nederlandsen Tooneel" immers kan thans de draken" en spektakel stukken overlaten aan déheeren van het Leidsche Plein en zelf een publiek tot zich trekken, zoo beschaafd en geletterd als men slechts wensehen kan. Er rust echter vooral nu op het w-wvwj. <_bwi j.*j. ^v T v in IVKJ j.i^u |_».i *_"_Hj.ï?LiU.l\. i<_J^» WfSfVVrvis* T T ft A 1 ' \ Tl eene comedie de moeurs, die bij vele van Sar J bescnaafde Ams erdamsche publiek .een aange?dou's latere stukken niet achterstaat. Indien men ditmaal een der andere blijspelen van Scribe heeft opgediept, waarvan wij al de ficelles zoo goed- doorzien, dan heeft men wel alles op de persoonlijke talenten der vertooners willen laten aankomen. Nog eene andere omstandigheid maakte dit moeielijk; dat namelijk. het Nederlandsch Tooneel het Eomersaizoen tóet eens name plicht. Indien het noblesse oblige" geen zinledige spreulc is en Amsterdam hart heeft voor vaderlandsche kunst, volkszin' en volks bestaan, daii steune zijn upper ten thousand als n man elke schrede, die de Vereenigiug in de goede richting doet, ook 'dan wanneer de uitslag van een pogen niet geheel dévolmaaktheid mocht naderen. .De Yereeni ging, moet men aannemen^- 'begint met een ^> had. Bij die opvoering schenen ons de talenten van het gezelschap bijna verspild aan het stuk; de majesteit van'mevr. Kleine, de elegante on- -, ,, ,-, , ~, -.-,,-,., ? -n- ? , -, / krabbeld beeft. beschaamdheid van mej. Verwpert, de sympa thieke verschijning van mej. Poolman, het. spel van uitstekende vertaling van dit stuk opgeluisterd ! f h°n blf PaPier'.e* zoolang a, tracht fraftlne f^en te t me* d* ^mnermg aan die ** ** lyke eerste tijdperk geHet publiek der liofstad draagt,, zooals beTTT lur?;», T ? ? o " jkend is, de Yereeniging reeds een zeer goed! mi. iVLonn, lourmaire, Spoor, waren;, , , to ? ' bijna'te goed om deze vijf tamelijk onbeteeke- [ ? ->?' nende bedrijven te vullen. Eene vergelijking met dien Jum'avond moest voor ieder sezeleen bewijs niet zelden dat het Nederlandsen iets recht verdienstelyks te genieten gaf; inderdaad werd men hier ook j o^Tin-^ A^ïrt?-uai-?;i ,-\ i, ? j ~i j-j. ^'1G^' onthaald op' .dubbele schijndooden, grafsciiap dat onbekend,. dus onbemind, met dit i -, . -,r -, ?-..., -, ,J -,,'^, , «f«lr ?? *? ?±?A , ^w??^ U?gewelven en andere heerlijkheden en bleef het bij een rancl des alironds, een kaartlegs-ter of een zwarten kapitein. Het verlies, geleden door stuk voor óns optrad, verpletterend zijn. Vóór een deel was het dus aan deze omstan digheden toe te schrijven, indien ons de avond van l October lang scheert. En voor het overige ? het vertrek vak enkele uitmuntende leden, wordt voor een. belangrijk deel vergoed door tJ^4. ;???? T-1 ii ? i ? vvuruu vuur BÖU. u.tuam>rii.B: ueei vereoea aoor Met is moeielak na eene eerste kennismaking -. . , ? , J L ...., -, *? /,«-?,?«.?? m?rti> j j i -L-4- T, d-e aanwinst van andere voortreffelijke elementen. een eemgszms gemotiveerd oordeel uitte bren-; ^ . -, - « -,- , ,; 4. ? j ? i j. 1-1 ?i-*-'6 eenige-grande coquette. aie ons tooneel; gen, te-, meer daar men later, aan physieke on- f-u -t H ' ?,r«iw,n«i,f-u?,i? 6B gebrekkige uitspraak ge-1 ' volmaaktheden wend, nog eigenschappen. kan opmerken, die ons vroeger verborgen bleven. Onder de vertooners die ons voor den win ter genoegen schenen te beloven, noemen wij onder de dames: Miles. Drège en Miller, onder deheereaMrs.PouctalMorand en Coutard. Mlle. s_ Drège scheen ons bij eene aangename uitspraak, levendig spel en goede houding te voegen; Mlle. mevrouw I>e Vries, noemen-wij in de] eerste plaats. .In het vertolken van katjes, die j niet aonder Yiaadscüoeaen aan Ie vatten aijo, ? is zij niet minder kostelijk. Wij hopen haar nog eens als, Katharina in' Shakespeare's Taming 'of the Shrew" (de Getemde heks), een der in Duitschlartd meest gespeelde Shakespeare daar op een verzet, dat slechts wijken zal naar gelang van grootere krachten, welke ertegen over worden gesteld. ? Na aan verscheidene autoriteiten op het ge bied der kerkelijke toonkunst mijn plan tot ?oprichting van dit blad te helbben ontvouwd, en daarbij in aanmerking nemende, dat de ge legenheid tot annoöceeren van nieuwe uitga ven van kerkelijkén aard.schaarsch is, mocht ik al aanstonds ondervinden, dat mijn plan levensvatbaarheid .bezat. Immers, door de toe zegging van bijdragen van vele toonkunsteuars en talentvolle schrijvers is het mij gelukt een redactie samen te stellen, welke alle waarbor gen levert voor degelijke, grondige behande ling van de zoo gewichtige zaak." De Raad der gemeente Hëusden heeft be sloten voor het nederlandseh museum te 's-Gravenhage af te staan twee schilderijen, -waarvan het eene voorstelt: Jacht van Frederik Hen drik in de omstreken, van; Hëusden,.tijdens het beleg van 's-Hertogenbosch in 1622; en het ander, de samenkomst van Boudewijn van Hëusden met den afgezant van den engëlschen koning EthelrecL Joseph 'Hollmann, violonceïlist van Z. M. den Koning," is benoemd tot ridder van den Eikenkröon. Dézeven en twintigste algemeene vergade ring van het Aardrijkskundig Genootschap zal op Zaterdag 11 October e. k., des voormidd.ags te 11 uur, in het geboUw van het Natuurkun dig Genootschap ,Weerd j esstraat No. 82, te Arn hem, gehouden worden. Onder de punten van behandeling komen o. a. voor: 1. Mededeelingen betreffende de Gramelang, door den heer Dan. de Lange. 2. Korte beschrijving van Sheffield en verslag van het verhandelde op de aardrijkskundige afdeeling van de British Association, door den. den heer D. D. Yeth. 3. Mededeeling over de grondstoffen van NoordCelebes, door-.Mr. S. G. J. W. van Musschenbroek. 4. Mededeelingen over Z. Afrika, in verband met de annexatie der Transvaal, door d&G heer "W. J. van Gorkom. stukken, te zien optreden. En wat zal men zeggen van Tonia Poolman, een der eerste Miller heeft den beschaafden toon die men op i f^en, diede Tooneelschool-heeftopgeïeverd? het, fransch tooneel zoekt. De heer Pouc- jls Z1J metom te stelec' zooals ^ daar Beschaafd tal vervult ongedwongen en toch met uit-1en «"gedwongen baar backfisch"-rolletje ver drukking de moeielijke rol van jeune premier, \vult? Zeker zal Tonia Dalman menigeen, die de heer Morand heeft een belangwekkend i een handJe wil helPea aan dea opbouw van voorkomen, goede dictie en gepaste gebaren;!?18 tooneel, er toe brengen lid -te worden van de heer Coutard scheen ons een komiek die | het Nederlandseh .Tooneelverbond, welks VOQ niet overdrijft. Om niets dan goeds te zeggen naamste ?tmg de Tooneelschool is. Men heeft zullen wij omtrent spel, uitspraak, stem, figuur no& veel £eld ^oodig, al ondervindt men en manieren der andere personen zwijgen, ons j reeds steuïl van vorst ^ 'vo1^ voor de ophet genoegen voorbehoudend, eenige van deze! leiding van een dozijn jonge artisten, die een elementen later als uitstekend in hen te ont- | n;eilwe fcern moeten vormen, een keurbende, dekken. ' die uitmunt in beschaafde manieren, en uitspraak ? L'étincelle, het' nieuwe stukje dat Mlle. Dègre en natuurlijk spel. Zegt' hei voort! Ook de en de heer Pouetal als lever de rideau speel-|j°nge dames Sablairolies en Bourette en de .den, is allerliefst. De electrische vonk die dejneer Schulze, allen van de Tooneelschool, heb ziel van het jonge meisje zal moeten treffen, j ^en sicl1 voorlaopig bij' de Yereeniging aange-! springt verkeerd; het tooneeltje waarin tante sloten. Vooral mejuffrouw Sablairolles is een en. neef teleurgestelde liefde en verwijten spe-! talentvolle jeugdige actrice, die. veel voor de len om het pleegkind jaloersch te maken, en langzamerhand van spel tot waarheid over gaande, hunne eigene teleurstelling en liefde ontdekken, is een zeer-gelukkig gevonden sitoekomst belooft. De comische gaven van den heer Schuize zijn niet te miskennen, maar zoo hij niet tracht beschaafdheid als grondtoon van zijn kunst te eeren beschouwen, danloopt tuatie en werd uitmuntend gespeeld ; het slot ! ^" gevaar, zich uitsluitend in de lager© sfeerén de opoffering van het pleegkind, dat alles ge- 1 van net^ comische te zullen bewegen. Over den mij Louis Bouwmeester kan ik nog uitlaten, daar deze ster, volgens sómeen ster van de eerste grootte niet boord heeft, maar ziek terugtrekt en zich met neer den uitgelachen notaris verbindt, is treffend. Eene vertaling van dit stukje zou waarlijk een aanwinst voor het Nederlandseh repertoire zijn, aaii den hemel onzer voornaamste theaters althans voor de tooneelen die eene goede eer- geschitterd heeft en ik daardoor nooit den ste jonge rol of grande coquette bezitten. : glans van zijn .talent heb kunnen bewonderen. P.S. Grttbrielle. het fraaie drama in verzen Tot hen, die de Yereeniging trouw gebleven van Augier, werd Vrijdagavond niet geheel zijn, beh'ooren,: de dames Kleine, S toets, van voldoende vertolkt. De heeren Morand en Gou- 'Slüyters, Van Biene'en De Groot, en de heeren tard waren zeer goed, mej. Miller uitmuntend; Morin, Spoor, Tourniaire, .Schoonhoven, De Mlle. Drège echter, ofschoon goed verzen zeg- JOI!ê') Jacques De Boer, Stevens, De Vos en gende, schoot blijkbaar te kort in opvatting Ising: waarlijk een gezelschap, dat volledig ?en teruggave van de titelrol, waarin actrices genoeg is, oin de meeste moderne stukken flink van naam een rijk veld van studie gezocht en te bezetten." gevonden hebben. De heer Daiglemont ver- ; vulde, even als bij de eerste voorstelling, eene La Hev-ue trop tot, is de titel van een nieuw rol, diésinds lang niet meer van zijn leeftijd is. stuk in het theatre du Palais-Koyal te Parijs. De Revues komen anders eerst op het eind van 't jaar, -deze is reeds in September veriet de heer Moor zich! schenen. De stof scheen, voldoende, -waarom Naar wij verhinderd aan den wensch der direktie der tooneelschool te .voldoen om les in detooneelspeelkunst aan die inrichting te geven. zou men wachten? De reeks tafereelen bevat o. a. de reis van de Comedie frangaise .naar Londen, met de conférences van Fraricisque Sarcey; het doorgraven van de , landengte v.an De Heer A. C. L(öffelt) schrijft in het Vader- j Panama; de twisten tusschen den Figaro en land o, a. het volgende over de Vereeniging i den G-auMs:- het ? decoreeren van de acteurs, het Nederlandsen looneel:. , in afwachting dat de- paarden van den zomerAan het einde van het,tweede campagne jaar der Yereeniging: Het Nederlandseh Too neel," een jaar,"'dat zich door allerlei misgrepen en zonderlinge avonturen had gekenmerkt wij wijzen slechts op G-abrielle" schreef ik o. a. in de Nederlandsclie Spectator: Koestert de Yereeniging het stoute plan na afloop der pacht opnieuw de leiding van het tooneel in circus tot senatorea benoemd worden, zooals; in den tijd van Caligula; het inbeslagnemen van den Trïbouletj de dwaze naamsverande-1 ringen van de straten van Parijs, enz. .Dit alles is gemengd met nabootsingen van de meest bekende acteurs en actrices,' opgeluisterd met allerliefste vrouwenfiguurtjes, en wordt beslo ten met het bal van l'Assommoir. Eene zeer hoofd- en hofstad op zich te nemen, dan spanne goea geslaagde charge is die van Sarah Bernzij zich gedurende het naderend seizoen nog hardt door Mlle. Legault, die in'dit karakter meer in, dan wanneer hét alleen te doen ware. eene allerdolste parodie van de hoogere too. . neeïl£Uïlst speelt. Ook wordt in het Palais-Koyal een nieuwe comediéla Fermere gespeeld, van om geld en eer te redden. Het vertrouwen in het beheer der Vereeniging is namelijk te sterk geschokt, om niet met ongerustheid de onweerswolken te zien, die zich boven haar hoofd dreigen saam te pakken, Kortom er zijn splijtzwammen" in de atmosfeer der pacht van den schouwburg in hoofd- en hofstad." Het moet erkend worden, dat de Vereeniging in het toen volgend seizoen van 1878/79 veel heeft .goedgemaakt, -wat zij in' het voorafgaan de verkorven had; maar, wee den wolf, die in n kwaad gerucht is ! De pacht van den . grooten schouwburg op het Leidsehe Plein werd Delacour en Deslandes. Bij den heer ALBERT EOOTHAAS is het eerste nummer verschenen van een tweewekelijkse h blad: De Kerkmuziek,, Orgaan tot bevordering der kerkelijke toonkunst,. In zijn woord aan dea lezer zegt bij o. a. Hoewel in Nederland sinds geruimen tijd vele pogingen werden aangewend tot bevorde ring der kerkelijke toonkunst, r waarvoor men niet Het ; minst dank verschuldigd is aan de haar niet gegund. Zooals bekend is, bespeelt.29' voortreffelijke, redactie van het 8t. Gregor usthans het Grand Theatre" in de Amstelstraat, Uad stond het bij mij Tast, dat, ter ver door haar gebuurd van den Heer Van Lier. j krijging van rijkerövruchten, meer moest geHet ia niet alleen mijn eigen overtuiging, dat daan worden; want nog altijd wordt het schoone tut deze schijnbare achterüitstelling slechts heil zal voortvloeien. Eerst thans, nu de Verstreven der voorstanders van ware kerkmuziek niet genoeg gewaardeerd, en stuit het hier en Ons - Tooneel. Aanteekeningen en Geschied kundige Overzichten, door JOH. HILMAN. Amst. 1879. C. L. v. Langenhuijsen. De heer Johannes Hilman heeft het tweede deel van het werk dat de vruchten bevat van zijn veeijarigen arbeid op het veld onzer tooneelgeschiedenis in net licht gezonden. Het keu rige boekdeel is in vrij grooten kring ver spreid. ... . Beginnen wij met een overzicht vau den inhoud: Op een reeks werken over kleederdrachten volgt een lijst van geschriften die allen te bren gen zijn onder de rubriek .tooneellitteratuur. ?Men vindt er zoowel werken over binnen- en buitealandsche tooneelgeschiedenis op te vat ten in den ruimsten zin van het woord als geschriften, van bespiegelenden en wijsgeerigen aard. Daarna komen Toevoegsels en Aanmerkingen die min of meer uitvoerig handelen over som mige tijdvakken onzer tconeelgeschiedenis. Met een reeks biogafiën van negentiende-eeuwsche acteurs en actrices en eene verhandeling over tooneelscholen wordt het werk besloten.' Wil men een boek als dit tweede deel aan eene beschouwing onderwerpen, dan kan men ziek op tweeërlei standpunt plaatsen. Ten eerste kan men het "behandelen- in zijn geheel, en de waarde er van nagaan als een bijdrage tot de algemeene letterkunde, of wel, men kan den schrijver op den voet volgen en enkele ge deelten van den. inhoud min of meer in het breede bespreken. In een algemeen weekblad kan men zich kwalijk veroorloven uitvoerig over een geschrift, als dit van den heer Hilman, te handelen. De geschiedenis van ons tooneel ten minste dat gedeelte .wat men in de laatste jaren boven water gebracht heeft kan slechts enkelen belangstelling inboezemen. Veel meer uit een oogpunt van zeden en "beschaving dan uit een' zuiver letterkundig oogpunt is die geschiedenis. merkwaardig te noemen. De zeventiende eeuw maakt' wellicht eene uitzondering, maar het schijnt dat nog veel, wat dat tijdperk betreft op .openbaarmaking wacht. De achttiende eeuw is betrekkelijkvarm aan datgene wat de moeite van het onderzoek zou loonen. Alleen zou een vlijtig lezer der Kluch ten waarschijnlijk vele wetenswaardige bijdra gen tot onze ontwikkelingsgeschiedenis kun nen verzamelen. Doch niet dan zijdelings raakt dit de historie van het tooneel als onderdeel der' algemeene letterkunde. Wilde men van an dere volken de tooneelgeschiedenis schrijven, op de wijze zooals de onze vaak behandeld wordt, hoevele boekdeelen zou men dan niet kunnen vullen? Immers allerlei wordt daartoe gebracht dat alleen te huis behoort ineen& stoire anecdotigue. . ' '. De tooneelgeschiedenis der 18de eeuw en het is over dit tijdperk dat de heer Hilman het uitvoerigst handelt biedt inderdaad niet ; veel anders aan dan bijdragen tot de genoemde : soort van historiebeschrijving. Althans, dit valt i op te maken uit .die gedeelten, welke deze ' schrijver ons geeft. Een uitgebreide en slechts | half te ontsluieren cJfronigue scandaleuse dringt i zich in den ledigen zetel van echte geschiedenis. i Er zijn geen dichters, geen geschriften^geen i gebeurtenissen die uwe aandacht trekken, of l althans verdienen te trekken; bijna geen'richi ting in de kunst, geen invloed op de kunst, i De schouwburg deed niét mede in het wellicht toch reeds weinig ontwikkelde, letterkundige leven der tijdgenooten. De band die het too neel en de literatuur in beider belang behoort te verbinden, was zoo goed als verbroken. £Jiet alleen dus dat de stof zelf weinig op levert om u in geestdrift te doen ontvlammen, of uw' oordeel t© ? verrijken 'met de gewone vruchten van historisch onderzoek, maar de behandeling dier stof brengt groote gevaren mét zich mede. Bij gebrek aan iets beters komt men alHcnt er 'toe, zijn aandacht en zijn ge heugen aan onbeduidende feiten, niets beteekenende bijzonderheden te wijden. Door zich in dat lilliputachtïg relaas al te zeer te verdie pen, wordt men verleid aan .kleine zaken een gewicht te hechten 'dat zij. uit een meer ver heven standpunt beschouwd, niet verdienen, wil men iiiet sterk overdrijven. Het werk van den heer Hilman lijdt voor een gedeelte aan dit euvel. Doch heeft men zich eerst daarmede verzoend, dan mag men zi|n. arbeid prijzen. Hij -is een geschikte loods op die zee van kleinigheden. Door. de innige vertrouwdheid mét het paar dozijn acteurs en actrices en dia enkele andere zaken 'die hij behandelt, zien wij die heeren en dames als, uit hunne graven herrijzen en wanen wij de rest gebeurtenissen van den dag. Sarah, Bernardt kan geheel Europa niet., zooveel belang inboezemen als Cornelia Bouhon den heer Hilman. Hare tijdgenooten, bij verreweg de meesten -evenzeer onbekend, .Punt en Oorver, zijn voor hém.'personen van actueel gewicht, als hielden hunne lang verge ten geschillen nog;do gemoederen bezig. Hij leeft, mee met. hunne lotgevallen, beschrijft hunne eigenaardigheden als drukte bij hen nog dagelijks de hand, hg betreurt hunne ondeug den, prijst hunne talenten, berispt hunne mis stappen, weet hunne geheimste bedoelingen te ontsluieren. Deze wijze van behandeling dwingt eerbied af voor des heerec ilmans geheugen en toewij ding, al kon de ijver aan waardiger stoffe zijn besteed. Want het is nietanders, telkens vraagt men zïcb. af, waartoe al. die bijzonderheden, al die onbeduidendheden uit het- siof dei1 verge telheid opgedolven? Wie zal er -bij winnen? Slechts als curiositeit hebben zij waarde. Naast den. geschiedschrijver is er plaats voor den aneedoten-verzamélaar, maar ieder moet de grenzen van zijn terrein kennen. Zoowel op net hoofdstuk Toevoegsels en Bij lagen, als op andere gedeelten van dit werk, zij het ons vergund nader terug te komen. Want er is koren onder het kaf. l October '79. F. v. d. G. De 9de aflevering van Eigen Haard bevat . a.: Wynanda, door W. A. van E,ee^, (ver volg). Het Korps Rijdende Artillerie, door F. de Bas, (met plaat). De Moskee van Indrapoer|j door Prof. P. J, Yetb, (mei afbeelding). Portret van Mr. W. H. Dullert, met bijschrift. Een Wandeling op de Tentoonstelling te Arn hem, door Gerard Keiler, (vervolg en slot). Meindert Hobbema, met. eene gravure: Land schap met stilstaand water. Over eenige hulp middelen bij het Teekenen, [met af beeldingen). Het gedenkteeken van Menno Simons te Witmarsum, do'or P. Feenstra Jr.,-(met afbeelding), en: Schoolspaarbanken^ door Herman Hoyer. en Jiaar Volken vervolgt in aft. in' Rusland en Stanley's J)e Aarde IQ'. Vier laatste reis door, Afrika en bevat b. a. groote gravures van;. Débakshai en zijn vikarissen, .In de pagode. Een avondpartij- te Erivan. Ge recht met .de eilanders op Bammbiré. De oude 'krijgsgevangene.. Op de audiëntie bij de Kabaka en De warme bronnen van Altagata, be nevens een kaart van .West-Indi en.MiddenAmerika. DéGebr. Treves,. te Milaan, hebben onlangs het eigendomsrecht gekocht van de beschrij ving van Holland, door Ds AMICIS, en bezorg den er nu eene keurige, nieuwe uitgave van, .die nauwkeurig door den schrijver herzien werd. Dit is. reeds de vijfde druk, dien Olanda be leeft. - . ' Het eerste nummer van het fransche letter kundige tijdschrift:- Hevue Nouvelle, is ver schenen. De redaktie zal waargenomen wor den door mevrouw Juliette Lamber, Onder de medewerkers telt men een groot aantal van Frankrijk's beroemdste schrijvers. Alweder is er een nieuw plan van Amster dam verschenen bij den heer JAH D.BKOUWEB, De bekwame heer A. J. v. D. STOK JR. be-' werkte de.ze" uitgaaf. Zij bevat het plan van uitbreiding der stad, de te maken en ia aanleg zijnde werken voor Handel en Nijver heid en de nieuwe grens der gemeente aan de overzijde van het IJ. Een opgaaf van alle stra ten en grachten, politie-bureaux, .openbare ge bouwen, .hotels, koffiehuizen, schouwburgen, enz. maakt dit plan, dat zich door nette en heldere uitvoering onderscheidt, zeer aanbeve lenswaardig. Nieuwe Uitgaven: Jos. Alb. Alberdingk Xhgm, Verspreide whalen in $roza. Ie deel. Wed. Ds. E. Wolff Bekker en A. Deken, Histovie van Myjuffrorne' Sara Burgerkari (Niet vertaald). Met ,een voorbericht van A. W. Stellwagen. (Nieuwe onveranderde ?uitgave) ' ? . ' Karel Bogaerd, Vooruitgang. Dichterlijke tafereelen. ? Fritz Eeuter's, Gedroogde 'kruiden. Herin neringen uit mïne gevangenissen: Naar den 5den druk uit de Mekklenburgscüe volkstaal vrij vert. door A. G. 3e verbeterde druk. Bnlwer's Nacht en morgen in het menscJtel$Jc leven (De familie Beaufort.) naverteld door 0. H. Pleïjte. ' Mina Krnseman, Willen en handelen. Fellah. Damstone. H. Pierson, ',Een onderzoek naar de Prost tuti,e~ïewestie. Repliek, betoog en voorstel. De Oids van Okt. bevat: W. P. Wolters, vrouw.