HlIlllillilllllNllli'i^'1^^ DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. De legende ran den Re lschen Dom. teekenen. Lees maar!" ging hij voort, een doch van de plechtigheid zelve willen wij met ze hebhen er pleizier in alle muKiekinstrumenander perkament voor den dag halende, de een enkel woord melding maken. ten te probeeren; de harmonika's, de tromwaardeis niet groot; maar ik heb een groote Het deed der commissie leed dat.de Eere- petten, de fluiten;'dan is er speelgoed dat van hoeveelheid van deze stukken, die mijne bewel- voorzitter, de Kroonprins, bij deze plechtigheid zelf geweld maakt, konijnen en geiten, diebla, honden en tamboers, die. op de trom slaan, De.keulsche dom nadert zijne voltooiing. In j dadigden ondertêekend hebben, en ik vermeer- niet tegenwoordig kon zijn, ofschoon er een ten 1880 zal het reuzenwerk, dat nu 631 |iar onder- ; deïsteeds mijne verzameling." En hij noemde vertegenwoordiger van Z. K. H., aanwezig was, sch schapen met klokjes, tollen met muziek.... , .. handen is, en heel wat wisselingen heeft bij- , hem een groot aantal namen, van mannen die benevens de leden der vereeniging, de leden van Men zou daar verbijsterd blijven ataan, zongewoorid in de gedachte die tot zijne schepping : groot of beroemd of rijk geworden waren in den gemeenteraad en tal van burgerlijke en der er aan te denken tot een besluit te komen, ^ aanleiding gaf, bekroond worden. Er blijft . het land. De bouwmeester ^zag het stuk in en militaire autoriteiten. thans .alleen over, de massieve steenen happen; las met schrik den gevreesden naam van den als mijnheer Séverin niet kwam, met een glimeen welkomstwoord begon de stichter der lach onder zijn bril doorkijkend: Hier, mijnop de twee groote. torens te plaatsen, en de yreamdeling. De strijd echter tusschen schande kweekschool, Dr. A. Rutgers van der Loeff, heer, hebt u 't nieuwste; kijk eens, mevrouw, reusachtige kruisen die er op moeten prijken! en roem1 duurde niet lang, hy onderteekende. zijn inwijdingsrede, die tevens een deel der ge- dat is van 't jaar uit Parijs gekomen! daarin vast te maken; maar dit alles is nog een j Ter nauwerhood prijkten de bloedroode let- schiedenis van de kweekschool omvatte. Yan Het speelgoed van dit jaar was te duur zeer gevaarlijk en moeielijk werk, waarvoor al : ters op het perkament of, een nieuwe bliksem- een instelling voor verwaarloosde knapen met en een ander te teer, en een derde niet voor de ingenieurskunst van Duitschland, en een kapitaal aan machineriën zullen moeten wor den te. hulp geroepen. Groote steigers zijn thans tot boven om de torens gebouwd, en alles wordt gedaan om de voorspelling te logenstraffen dat straal scheen den eik te doen ontvlammen, de het doel om hen tot het zeemansvak op te een kind van Karel's leeftijd, en een vierde duivel verdween en meester Gerard von Rile leiden, en op deze wijze aan de maatschappij had hij pas met zijn verjaardag gekregen. stond alleen in de duisternis. terug te geven w,at bijna verloren scheen, is In 't kort, niets voldeed ons eigenlijk. .Met wankelende schreden en verdoofd, trachtta zij de eerste sport .van .de ontwikkelingsladder Maar Séverin gaf den moed niet op;hijliep hij zich te verwijderen:' de regen had opgehou- geworden voor den marine-matroos. heen en weer voor ons, vloog de ladder op, het reuzengewrocht nooit voltooid zou kunnen den en de morgenstond brak aan. Hij zou De- kweekschool.. heeft ook sombere dagen kwam met allerlei .van de bovenste planken, worden. . . het alles slechts voor een benauwden droom gekend. Daar zij al< pMlanthropische stichting stofte met zijn mouw de stukken af, haalde de Men kent de legende van den dom. In het. gehouden hebben, had niet het perkament in haar .eigen weg bewandelde, kwam zij somwij- doozen overhoop.... en'glimlachte steeds.' Ik begin der dertiende eeuw had aartsbisschop zijne handen hein een bewijs van de werke- len in'-botsing met. den Staat, en de verschil- kreeg mëdelij-len met de moeite, die hij deed, Engelbert de Heilige het plan ..opgevat, te Keu- lijkheid gegeven. lende veranderingen van raini&teriën deden aan en met zijn geduld, en zou het eerste stuk het len eene kerk te stichten, die in pracht en Naarmate de dag naderde werd de bouw- de zaak zelve geen-goed. Ja, toen de opleidings- beste genomen hebben om er af te zijn. Maar grootheid alle tempels der Christenheid zott meester echter niet vroolijker. Integendeel, schepen in dienst.-iwerden gesteld, begon men zoo dacht Louise er niet over, ze deed alsof overtreffen. . eene onuitsprekelijke droefgeestigheid ver- te wanhopen aan het voortbestaan der kweek- ze wilde .vertrekken, en daar liep dadelijk S Aartsbisschop Engelbert zelf was rijk, en spreidde zich over zijne trekken. Toen. het school. De toestand was onhoudbaar, en de verin haar -na: Ka-, als mevrouw dan ge wilde gaarne zijne schatten aan een zoo vroom ' uur van de overlegging van het plan gekomen verschillende omstandigheden voorspelden een eteld is op het schaap op rolletjes.... Ik dacht werk; offeren. ook van den kant der stad, die ( was, kon hij zich nauwelijks staande houden, crisis, die thans voldoende opgelost is door in de verste verte niet meer aan dat schaap. door zulk een monument groot en beroemd Al de loftüitiiïgen van den aartsbisschop, de het jfeit dat de kweekschool is opgenomen maar de vrouwen en kooplui hebben een mazou worden, mocht men geldalijken steun ver- verbazing van het gemeentebestuur van Keu- in het kader der vorming van den .matrozen- nier om elkaar met een half woord te verstaan. wachten; het voornaamste .bezwaar was, een 'len, de verwondering van de vorsten en va- stand. Toch kreeg ze het schaap niet gauw, met de bouwmeester te vinden, wiens kunde en genie zallen, die van heinde en ver toestroomden Spreker bracht aan den afgetreden en den deurknop in de hand dong ze de laatste stuitegelijk een zoo grootsch plan ook uitvoerbaar : om het heilige werk te zien, kon hem niette- weder op nieuw benoemden minister hulde, vers af. Eindelijk hadden we het schaap ver deden. worden. Bisschop Engelbert zocht tot vredener stemmen. Hij wist dat voor het Gods- voor hun medewerking aan het vastgestelde overd en een oogeublik later stond het te prijzijn dood, en vond er geen. . , gebouw het plan door, den Satan geteekend plan. ? ken op de tafel van de slaapkamer. Zijn tweede opvolger, aartsbisschop Konrad.was! JPhilantropisch-zsil de kweekschool een zegen Den volgenden morgen 'lang vóór het dag von Hochstaden vond een bouwmeester, mees* De werkzaamheden begonnen. Duizenden vóór het volk, nationaal een steun voor den was, lag Kareltje al hy ons op 'toeken kuste ter Gerard von Rile, die zich reeds door tal- arbeidden zonder ophouden, en na eenige staat zijn. ons voor St. Nicolaas. Met het eerste straaltje rijke meesterstukken een welver.dienden naam maanden reeds kon men hier en daar den om- Dat de beide opleidingsschepen in dienst van het daglicht spiedde hij de kamer rond.... had verworven., Bij den aartsbisschop geroepen, trek der fondamenten zich op den grond zien zijn, is het werk" van de kweekschool; door en had al spoedig het. pakje op tafel ontdekthad hij met dezen een gesprek, waarin beide ( afteekenen. De bouwmeester gunde zich dag haar toch werd de regeering opmerkzaam ge- Het werd op bed gebracht, en de touwtjes het eens werden over het belangrijke van het .noch nacht rust; het metselwerk vorderde maakt op veel wat de Marine goed kon in de knoop getrokken. Papa moest het loswerk, en de bouwmeester op zich nam, binnen j tooverachtig snel, hij was steeds droef en som- maken, en dat zij geslaagd is bewijzen sinds maken. En toen^het sneeuwwitte schaapje er een jaar een uitgewerkt plan aan den aarts-^ber gestemd. . De aartsbisschop had op esne .hare oprichting het getal van honderden, die uitkwam, met vergulde horens en blauwe str kbissch'op voor te leggen; terwijl deze in dien ^ koperen plaat den naam van meester Gerard door haar bemiddeling iu'srijks zeedienst zijn jes, was het een uitbarsting van pret en getu^schentijd voor den aanvoer van de eerstïvon Rile doen graveeren, en zij was op eene getreden'.. Doch staat de kweekschool thansin lach en liefkozingen, waar de witte vacht en npodige materialen zou zorgen. ! zichtbare plaats in de Dom gemetseld; dan direct verband met de opleidingsschepen, zoo de blonde kroeskop zich in elkaar mengden, Toen de bouwmeester afscheid genomen had, noch deze eer, noch die welke vorsten en gees- . zal zij haar philanthropisch doel niet uit het en het rose gezichtje met den rood geverfden dacht hij aan niets dan aan het grootschèplan, j telijken hem bewezen, konden de treurige ge- ' oog verliezen. . . bek van het beest. dat hij op perkament zou "brengen, en dat in . dachten overwinnen, dat hij zijne ziel aan den Nog zal er gelegenheid zijn ^yoor de sub- Eensklaps te midden van de vroolijkheid, "betrotsche opvatting en rijkdom van Tersiering duivel, aan eenwig lijden verkocht had. Hoe commissiën jongens te .zenden, die eerst een g<m- het schaap te blaten.... heel natuurlijk. alle tegenwoordige en toekomstige kathedralen hooger het gebouw steeg, des te treuriger proeftijd krijgen en daarna zonder eenige pres- Dat had een andere uitwerking; Karel schrikte, werd dagelijks bleeker. Dan werd er gevraagd- [ om lapjes en watten en "nooit heeft een blauw paard zachter gerust. O uk werden lange ge sprekken gehouden, Piet op Karel's knieën rustende en toegesproken in dé" aardige taal der kinderen, vol klinkers als een Oostersch dialect; dan kwamen lange verhalen, lessen, liedjes van-' de kindermeid, eindelijk klappen en- knorren, standjes en afzoenen" tot Piets carton week werd en het blauw aau Karels lippen kleefde. 't Was 'een gewillig vriend, Blauwe Piet. Was er kwestie van naar bed gaan of van letters lezen Blauwe Piet wil niet".... en had n(en trek in chocolaadjes, dan vroeg Blauwe Piet er om. Ze deelden alles, de koekjes en den hoestdrank, vooral den hóestdrank. Toenv Karel keelontstekihg had, hoe zouden we 't toen gemaakt hebben zonder Blauwe Pie\ Deze proefde 't. eerst van de leelijke drankjes, en dan kreeg Kaï-el half goed-, half kwaadschiks de rest binnen. Arme jongen!'ik zie hem nog vóór me, dien dag toen hij zoo erg was; bleek, met koortsige oogen, lag hij te hijgen in zijn bedje, zijn vin gertjes omklemden nog krampachtig de manen vau het blauwe paard, dat even. friseb. en dap per scheen te brieschen als in betere tijden. Sedert dien tijd zijn jaren en jaren voorbij gegaan. Karel is een man geworden, en een beel knap man ook. Hij is thans luitenant bij de kavallerie. / Ik had er een advokaat van willen maken! Van de week kregen we voor onzen St. Ni colaas zijn portret in groot uniform, te paard. Het ligt hier vóór me, en als ik het aanzie.... zijn mijn oogen verduisterd door de herinne ring? Ik weet het niet, maar hoe meer ik er naar kijk, hoe meer ik den kleinen Karel zie, met zijn krullekop, rijdende op Blauwe Piet. zou overtreffen. Hij zeide alle andere plannen werd hij. sie zich tot 's Lands dienst kunnen verbinden, hij trok zijne handen terug, keek ons aan en vaarwel, en wijdde zich in stilte en eenzaam- ! Niet in staat langer deze kwellingen te dra- Zij zal zich das paren aan de opleiding van trok een lip. Maar vóórdat de tranen er waren, Be regie in Frankrijk. '.. In Frankrijk bestaat het tabaksmonopolie reeds sedert 1674; het was echter weer ver pacht aan de ferme générale, terwijl de cul tuur in het binnenland verboden bleef. In 1790 vloeide er 32 miiltoen livres van in de schatkist. heid aan'den dom alleen, overdacht de ver-' gen, deelde hij zijn geheim aan zijn biecht- den Staat, maar niettemin -zelfstandig haar was hij alweer bemoedigd, en drukte zelf op de' pen i^en Februari 1791 besloot-de Nationaledeeling der fondamenten, de sluiting der ge- j vader mede. Deze beloofde hem verlichting weg bewandelen en op die wyze haar beginsel veer.... mê...ê; me.... .... 't was een idylle op \ Vergadering, tegen het gevoelen harer voorwelven en de stelling der pilaren. Zoodra hij en gaf hem hoop op redding. Hij moest al handhaven. - - . ' . 'en top. i naamste finantieeïe specialiteiten in, het monoechter het plan op perkament wilde brengen zijne goederen aan de kerk afstaan, bidden en ?? Voortaan zal elke jongen d:e zich verbindt Intusschen, te midden van de muziek en de' nf,i;ft nTl tp i^ff? -,-. *.?vpi-v^n^r, /U?. QQ» -11111 l * T - » -, H T_" ,H TVfl" " " T',3 .3 -3 i £H/üu Jr lHjil-CJ-l j C U LIC r C-L V t£U£^(sJJ M.UUi Ucli verlieten hem zijn denkbeelden, en na- tien [vasten, boete doen en een bedevaart naar Rome pij de marine naar beiden gezonden worden liefkozingen, was Kareltje zoówat gewasschen, accijns van 25 livres per centenaar.. Aanbouw maanden had hij nog niets aan den aartsbis-! ondernemen, en eindelijk aan een kluizenaar; om aldaar zijn eerste opleidiag te ontvangen, aangekleed, en opgesierd met zijn mooi blauw ] fabrikage en handel werden vrijgelaten. Dade^ schop te vertoonen. Het ideaaï, dat hij in zijn in het Zevengebergte verderen raad vragen, i Na aangevoerd te hebben dat de commissie fiuweelen pakje, het pakje van tante Adèle. j jjjfc daalde de opbrengst tot, 1,800 000'francs. ziel droeg en dat zijn geest, in volmaaktheid De bouwmeester deed alles wat hem gezegd thans'bijgestaan door een Directeur haar taak Langzamerhand kwamen toen de andere ca- Qnder net directoire en het konsulaat werden begreep, kon hij niet in lijnen vestigen, 's Nachts ' was. Hij verzwakte zijn lichaam door vasten [ met nieuwen moed zal voortzetten en na de fleaux, we gingen overal eens zien wat. St. Ni-! <je accijnsen verhoogd, ook een fabrieksbelasting rees schitterend in glans het heerlijke gebouw' en gebrek aan rust,-verscheurde het met een ! vergadering er..op gewezen te hebben, dat coiaas gereden" had, en hadden waarlijk in wer(j er bijgevoegd. Deze laatste echter werd voor sijn oogen op, 's morgens gaven de passer haren kleed en geeselingen, en verdroeg ge- het noodig was: dat. zij de commissie in ^ naar huis gaan onze vracht er aan. en de liniaal niets, dat er naar geleek. Het ' duldig alle smarten, steeds biddende om -red- die taak ondersteunde, 'besloot Spreker zijn - jjet regende, toch was 't een fraaie optocht. scheen hem, als liet een plaagzieke booze geest ding. Eindelijk gaf hem dékluizenuar de ver- 1 rode met te .wijzen op den 3den October, Karel vooruit met een trompet van oom Piet, ondoelmatig gekontroleerd; in 1809 bracht de belasting nog geen 14 millioen francs'op, hoe-, - - - - . ^ - . , . , . - wel men steeds was voortgegaan met het verhem alleen tot zijne kwelling het grootschèzekering, dat zijn ziel gered was, en hij de (een datum die m de geschiedenis der stichting daariia Kaatje, opgeladen als een Spaansche \ ]100gen der accijnsen. Napoleon I liet een vHoen aanschouwen. ' leiding der werkzaamheden weder op zich; een voorname rol speelt. Bijna vijfentwintig muilezel, eindelijk ik, met de trommel van| gr0ndige enquête instellen en voerde in 1810 Het eind van het jaar naderde. Meester! mocht nemen. - .. 'jaren geleden werd zij op dien dag opgericht, tante Jet en mijn vrouw, die niets droeg, zoo bij keizerlijk dekreet het staatsmonopolie weder Gerard von Rile had nog niets gereed. MoeT j Hij begaf zich weder naar Keulen, maar'en eenigen tijd later het oude gebouw inge- ais &?> vierde page van Marlborough. deloos en treurig dwaalde Hij door de velden.! mocht de voltooiing van zyn arbeid niet aan- ; wijd, -verleden jaar de eerste steen voor het De karavaan was onder dak, en wij waren Hij vreesde , niet alleen schande en spot, maar schouwen. Twisten tusschen den aartsbisschop, ; nieuwe gebouw gelegd, dat heden werd inge- ;n aea gang, toen Louise zeide: wie weet of ' in. De bijzondere bepalingen van dit dekreet wist ook, dat.de teleurgestelde aartsbisschop de stad en de vorsten, geldgebrek en oorlog,', tot alles in staat was, en hem zwaar zijn toorn allerlei hinderpalen door den boozen geest opzijn door verschillende wetten in 1816, 1819, 1824, 1829, 1835, 1840, 1852, 1860, 1872 in ver zou doen gevoelen.' geworpen, hadden het werk vertraagd; verDrie dagen vóór den noodlottigen-termijn driet en. teleurstelling , sleepten weldra den dwaalde hij in een der eenzaamste gedeelten bouwmeester ten grave. Vergeten en ontmoevan het Zevengebergte. De nacht had hem digd stierf hij naast de onvoltooide pninhoooverval^en, een onweder .dreunde boven zijn pen, en niemand bekommerde zich om zijn sla voorelezen. Gaan wij over tot de laatste plechtigheid 'aan ^e p00rt W0onde, tusschen zijn kanaries de onthulling van liet borstbeeld van Prins en zijtl nümatiek, waarvan de eene hem de anHenderik, <jere deden vergeten. Hij kwam alleen bij groote Dit beeld, door den heer Bart van Hove. gelegenheden, keurig,, ouderwetich uitgedost, hoofd, de regen viel bij stroomen neder. De , dood. In den nacht van zijn sterven verdween ; te Parijs, uit brons vervaardigd, heeft een met een jas met lange panden en groote zakstrijd der elementen was in overeenstemming ook de koperen plaat, die zijn naam droeg, uit, hoogte van bijna li/a meter en stelt den Prins keïlj waaruit altoos 't een of ander moois of met de gedachten, die in zijn brein, woelden; de granieten fondamenten van den Dom. in admiraals-uniform voor. Het is in een nis voor. Karel kwam, wat pralines, of , . tot het uiterste gebracht," -vervloekte hij luide, Jaren en eeuwen verliepen; het werk scheen; geplaatst, boven den hoofdingang van het een stuk speelgoed, drie dubbel ingewikkeld ' ' , zich zelven den dom, en allen die er ooit aan ' niet voltooid te kunnen worden, nu de duivel ' gebouw " en met een rose bandje vastgemaakt. zouden arbeiden. Nauwelijks had hij de, woor-' het loon voor zijne moeite, de ziel van den ! " Met gespannen verwachting werd het omhulsel En waarlijk, daar stond hij achter in den den uitgesproken, of de bliksem sloeg in een bouwmeester, niet ontving; eerst de negen- aangestaard toen Ds. H. G. Hagen, als presi- gang, oom Henri met zijn Zondagsche jas, zijn hoogen eik, bijna voor zijne voeten; onder een tiende eeuw, die den duivel afschafte, be- 3ent van 't commissie, voor het monument het twee vlokjes kroeshaar op de slapen en zija geweldigen donderslag stond de boom een ' proefde het, ! zonder hem den torenbouw te Borstbeeld .aan het Bettuur der kweekschool hooge das. oogenblik in vlammen, en met schrik zag de voleindigen; en wanneer het jaar 1880 geehe : overdroeg, waarop door den Secretaris de oor- j.j|j komt met een langen speech voor ons en bouwmeester uit zijn brandeuden stam een man ' nieuwe teleurstellingen brengt, zal de eeuwen- konde voorgelezen werd, en het omhulsel voor Karel, een speech naar het model van op hem toetreden. oude voorspelling gelogenstraft worden en de . viel onder het zingen van 't Wien Neerlands ' j,,jjn jaS) Waarvan het eind niet te zien was. . De man zag er uit als een jager, hoewel Dom van Keulen als een monument van kunst bloed door de jongens der kweekschool. Na ean Gelukkig brak Karel de redevoering af, door zijn roodëmantel en zijn breedgerande hoed, en vroomheid voltooid staan. met ne veder prijkende, 'bij zijne jagersklee- ] ding afstaken. Hoezoo hier, D om-bouwmeester," zeide de man spottend glimlachend, hoe zoo' hier? Gij moet met zulk een weer uw leven niet wagen. Zal ik u langs een korten weg naar. de stad geleiden.?" De ongelukkige bouw- ! meester, reeds in den titel waarmede hij,aan-! - 3 October! Leidens ontzet! Merkwaardige gesproken werd, eene bespotting -. vindende,' datum niet alleen voor Leiden, maar voor ons keeide hem den rug toe'. De ander echter geheele Vaderland. Zonder in bijzonderheden naderde hem nogmaals, en zeide: Daar ik te tredenTen nog eens uit te weiden omtrent korte toespraak door den heer Hage, die be-1 ongerust naar ooms zakken te kijken. Oom antwoord -werd door den heer van der Loeff, begreep den wenk, en haalde uit de diepte ?was de plechtigheid' geëindigd en de Prins-' van ^e panden vol plechtigheid eerr afschuweHendrikschool in. gebruik gesteld. blauw paardje, en wat een blauw! en wat niet uw gids mag zijn, laat ons een oogenblik de gewichtige gevolgen van dit historisch feit; : te. vinden voor zijn St. Nicoïaas. Hij had al 'trekken, 't Is zijn tiende paard al, dacht ik, rusten; mijn mantel zal onze voeten bedekken, ' zoo kunnen wij toch niet nalaten te wijzen zooveel gekregen.... en zooveel kapot gemaakt, ! en 't leelijkste van allen." Volstrekt niet. Het en ik heb hier in deze flesch iets verkwikkends ' Op het beteekenisvoïle van den datum zelf en op het Ventje! 't Was geen kleinigheid, iets te'blauwe gedierte had met n blik zijn hart inden storm." De bouwmeester weigerde eerst ; datgene wat op dien dag zoo telken jare plaats vinden om hem te verrassen. maar zette eindelijk de flesch aan zijne lippen. ] heeft. ] Nauwelijks. had hij een teug^ genomen of hij Aan alles wat een geschiedkundige waarde graten, hij lag goed bezorgd ea ingestopt in, viel hij op het wanstaltig voorwerp aan, nam gevoelde zich wonderbaarlijk gesterkt en ver- ^ heeft, wordt door Leiden op dien datum een 'zijn bedje. " kwikt. Een zelfvertrouwen, een moed, zooals 'begin gemaakt of de laatste hand gelegd. j Als hij nog nooit in zich ontwaard had, scheen; Een volgend jaar zal het de onthulling zijn rondzien,.... zeide mijn vrouwtje; En gearmd dat ik hem aankeek, kwam terug, pakte met met den -nectar in zijne aderen to.. stroomen, van het standbeeld van Van der Werf, en zoo gingen we op de ontdekkingsreis uit. Hij zeide dit tot aijn geheimzinnigen schenker. ! met deze, plechtigheid de eerste steenlegging' De winkels, straalden in den donkeren avond ; gaf hem twee flinke kussen op zijn goedig oud ' Deze lachte en zeide: Ik heb meer dan krach- ' der nieuwe akademie plaats had, dan zou voor- ; er was in de straten een drukte als Zondags tige dranken; ik weet daarenboven, dat gij met' zeker ook deze gebeurtenis een hoogere betee-' op de wandelingen; men kon bij Séverin bijna u het plan omdraagt van eene prachtige kerk,' kenis verkrijgen, maar tot heden zal den winkel niet inkomen. maar noch plan, noch "bouw zullen u geluk-' dat tot de vrome wenschen behooren, en wie J Toen we er eenmaal in waren, begon de ver ken, zonder mijne hulp." Verbijsterd zag Gerard weet wanneer de zon dien merkwaardigen legenheid. eigenlijk pas. Hoe een keus te doen? von Rale den vreemdeling aan, defze lachte en datum zal beschijnen met nieuwen glans en Van boven tot beneden: waren de muren met Blauwe 'Piet, zooals hij het beest noemde. zeide: Drink nog eens, om wat vertrouwen in nieuwen gloed. mij te krijgen, en over drie dagen , zult gij den! Thans echter valt in de kroniek van Leiden m edies, beesten spellen, to o verlantaarns, paarde- delingen, ieder aan een e,iiide van bet lange aartsbisschop verbazen met. uw grootsch ont- een gebeurtenis op te teekenen die niet van stallen, klommen bij verdiepingen tot aan de touw, Piet telkens tuimelend, Karel van tijd werp. '?Tegelijk haalde de geheimzinnige vreem-' belang ontbloot is en zonder twijfel den Der- zoldering, waar bij bossen de Jan KI a assen s tot tijd;;met zijn .tong klappend, en roepend: deling een perkament uit zijn zak, waarop".ini den October een féestehjken stemming aan- en zweepen. hingen.... Alles blauw, groen, rood, vorrt Piet, vorrt!" vurige trekkenvh'et gansche gebouw zoo schoon j bracht, namelijk de voltooiing n inwijding van geel: glinsterend van gouden franjes, galons, ! Beneden, in mijn studeerkamer, kon ik ze als de "bouwmeester zich het gedroomd had, het nieuwe . gebouw der Kweekschool voor' lovertjes op. dé. gazen rokjes , der danseressen ; J hooren, en dikwijls hield ik op met schrijven stond. geteekend. Hij strekte.de hand er naar. Zeevaart, tevens de onthulling van het borst-.' alles blinkt en spiegelt: het vernis der looden om téluisteren naar het trippelen van de kleine uit. Eene ' kleinigheid slechts," antwoordde | beeld, van Prins Hendrik der Nederlanden, \ soldaatjes, het staal der sabels, tinnen serviezen , pootjes. Dan stak ik mijn neus weer dieper de bobze, want deze was het, die hem. hier dat den gevel versiert. in het onweder had toegesproken, eene klei- Reeds vroeger plaatste de Amsterdammer , . Dat was voor de oogen; voor de ooren is 't 't is voor Karel l" nigheid:,gij moet om dit plan te 'bezitten,, een korte beschrijving van een en. ander, wij niet veel minder. dit contract met een druppel van uw bloed kunnen dus daaromtrent er naar verwijzen, j Er zijn daar meer menschen om te koopen, weri, at'borsf elen, afvegen.... Piets blauwe vel , oom Henri ook iets gebracht heeft?" j schillende opzichten gewijzigd geworden, maar Daarop werd door den secretaris het ver- Oom Henri was een arme bloedverwant, een de grondslag bleef bestaan. De sedert 1792geoude jongeheer, die op een eenzaam kamertje vestigde belangen, de privaatindustriën,'waren bij den overgang tot het monopolie schadeloos gesteld geworden. De motieven, door Napoleon bij de invoering 1810 opgegeven, zijn onze aandacht wel waard. Een goed finantieel systeem, zegt hij, moet ook voor buitengewone omstandigheden, zelfs voor een oorlog de hulpmiddelen verschaffen, zonder dat men zijn toevlucht behoeft te nemen tot buitengewone belastingen. Leeningen zijn daar toe niet geschikt, zij zijn onzedelijk en verder felijk tegelijk, brengen het dierbaarste, de toe komst der kinderen, in gevaar, en ondermijnen onmerkbaar het gebouw der maatschappij. De fabrikagebelasting leverde weinig op, terwijl zij toch de verbruikers zwaar belastte; er bleef te veel in handen der fabrikanten hangen, en de boer bleef bij zijn levering toch aan hen en aan de handelaars prijsgegeven. Het monopolie was dus noodig. Alleen- door verhooging van deze indirekte belastingen, zou men dan in kritieke tijden de inkomsten van 600 op 900, op 1100 millioenen francs kunnen brengen. Een dergelijke overweging heeft ongetwijfeld ook in Duitschland voorgezeten. ,Het Fransen monopolie-systeem is in alle essentieele bestand deelen geheel gelijk aan het Oostenrijksche. Door eene kommissie, die ver lof tot tabaksbouw geeft, maakt de regie den planter geheel van zich afhankelijk. Eene oor spronkelijke beperking, dat 4/5 van den be werkten tabak in het binnenland verbouwd moest worden, is opgeheven..Elk jaar worden in Januari de inkoopsprijzen vooruit bepaald, in drie klassen verdeeld. Na den oogst, van l November tot l Maart, heeft de inlevering plaats, de kommissie bestaat voor de helft uit experts van de regie, voor de helft uit die van het distrikt; deze laatste worden benoemd door den sous-préfet, op voordracht van de 10 voornaamste tabaksplanters. Voor het geval van staking der stemming beslist een expert, die door" den prefekt reeds vooruit benoemd is. De kontröle geschiedt door voorafgegane telling der planten. Een tekort van 1/5 moet door d&n planter vergoed worden tegen den prijs van de cantine-tabak der regie. De ver koop geschiedt in- de bureaux de iïabac. die enkel vergeven worden; zelfs de meest voor-. deel aanbrengende" worden niet verpacht. De prijzen van den verkoop zijn zeer verschillend gè.weest; in 1872 was de maximum prijs van gewonen tabak op 12V2 franc per kilo gesteld, geworden. In de moordehjke en oostelijke grensdepartementen is de prijs lager,'evenals in Oostenrijk, om het smokkelen. In. 1871 werden door 34,190 planters op 12,769 hectare 24,170,000 kilo verbouwd; hier bij komen nog S,QOO,OOQ kilo uit Algerie.- Van ! een paard! j Uit welken achterhoek van een whikelplank, op welke verkooping van oude prullen, was ! oom Henri aan dit vreemdsoortig monster blij, ven hangen? God weet het, maar ge zult ver der hooren. 't Was dat jaar een moeielijke kwestie, wat, Ik was bang, dat Kareltje een gezicht zou gestolen. Weg met den sabel, en het schaap, We zaten er 's avonds bij den haard over te en den trommel en de rest! Met n sprong het oom Henri uit de hand en wilde er de Als we maar eens .op goed geluk gingen deur mee uit. Op den drempel merkte hij, de beide handen oom Henri om zijn hals en gezicht. Oom Henri was verrukt; het gebeurde hem niet dikwijls zulk een paar kussen te krij gen, hij was er aangedaan van. Van dien dag aan begonnen de liefdesbe trekkingen tusschen Karel en het blauwe ros, speelgoed bedekt; doosjes met soldaafjes, ko- Hun grootste genot waren eindelooze wan! en keukengereedschappen. ! in de papieren, en mompelde: Pen voort, man, Als het draven gedaan was, begon het stal