DE AMSTERDAM H E R, "WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Langzaam vaart er een zucht door de toppen der donkere dennen, Stilte' verstorende: zie thans waggelt een wijle de nevel, 't Logge gevaart! als bescKonkeiie heen en weer en hij te ontdekken ~of een vrouw smetstof met zich ronddraagt. De smetstof is dikwijls aanwezig, schoon verborgen en onbereikbaar voor het oog van den geneesheer. Te Talenciennes waren tijdens den Fransch-Duitschen oorlog 200 vrou wen ingeschreven. De hospitalen-waren overvol vlijt zich met venerische militairen en toch, zóó verklaart de geneesheer Evans, kon ik bij die vrouwen weder een zucht, maar uw sterker, niet het minste spoor der ziekte ontdekken." Te Kijssel ? bevond hij hetzelfde ~en daarom is j zijn 'slotsom: Of een vrouw hesmetten kan is eigenlijk alleen daaraan te merken of zij man nen besmet." Porter, chirurgijn-majoor te Sangor (Eng. Indië), deelt mede, dat hij in 1865 schrikte van het aantal besmette militairen,1 en daarom verzocht al de vrouwen, die om de. Slaperig nog op het landschap; En Schuddend de kruinen der olmen, ( en'buigend de lenige.wilgen; ,Noode, als met dralende vleuglen, verheft zich de slaper een weinig. Doch vóór de derde maal' daar ademt het Oosten vertoornend; 't Spooksel, verbergend .de aard voor het lichtend gelaat van de zonne, kazerne zwierven, te mogen onderzoeken. Dit' Vlucht als gezweept over 't veld werd hem toegestaan, en hij vond ze wel niet j naar den donkeren nacht die het allen, gezond, maar de onmiskenbare "bewijzen , ' voortbracht. TaB <}e aanwezigheid - der kwaal vond hij zoo, goed als in het geheel niet. : De volgende koepletten uit Neerlands Taal" jjen Z011 kunnen antwoorden, dat, al mogen zullea voldoende zijn (iïa. den lezer tot verdere de Her meegedeelde feiten nog zoo veel gewicht': kennismaking op te wekken. in de schaal leggen, ten, minste de Jcennelïtfc'_ Laat andren dwepen met Itaaljes weeldrïg zieke vrouwen door keuring opgespoord en aan het verkeer onttrokken worden. Ook dit is een woord, voordeel. Yerweekelijkte telg van lauwe, loome luchten Zacht' suizend als door 't loof . de zoele zefirs zuchten; Mij treft de forsche taal van 't Noord Hier staat evenwel tegenover wat de heer Pierson in de tweede plaats uit de Actes" af-. leidt:" de met de visitatie belaste geneesheer, plant de ziekte- voort. i Charles Bell Taylor betoogt, dat n te Parijs n in Engeland door het onderzoek zelf de. duinen, besmetting wordt overgebracht van de eene Dat "luide'jubelt langs het eindloos vloei-, vrouw op de andere, en dat men nu wel zeg-j baar zout; gen kan: dit moest niet gebeuren,hetlean niet uitblijven. Immers zal het onderzoek iets geven,.; van 't klagend dennenwoud, zoo mOeten zooveel, vrouwen daaraan'onder- j Als 't koeltje neerstrijkt in zijn kruinen. 'Worpen worden, dat men de noodige voorzor- j gen Mj het schoonhouden der instrumenten -niet kan nemen." , . , De schrijver dezer regelen weet volstrekt. niét welke waarde deze getuigenissen hebben. Het is mogelijk, dat vele mannen van even groot gezag als de door Pierson genoemde medici geheel anders oordeelen. Er behoort te worden uitgemaakt, of de smetstof, schoon onnaspeur lijk, in staat is hare werking voort te zetten. . Zoolang ons volk u eert zal 't nog als volk Er behooi*t te worden uitgemaakt, of het moeiMij boeit in u het .lied van Hollands blonde Mij boeit in u de gang Gij werdt der vaadren spraak, gij bleeft de taal der zonen, En, klinkt maar, zelden meer oud Hollandsen krachtig woord, Goddank, er zijn er nog, <ïie door hun werken toonen: De geest der vadren leeft voort! bestaan, Spiing' ook de laatste vest voor 's vijands scharen open Zoolang 't zich klemt aan u. met al zijn liefde en hope, Kan Neerïand nimmer ondergaan. Nieuwe uitgaven: "W. D. Berghuis, Een' lastige stiefmoeder. (Tafereel uit het Groninger dorpsleven). Oor spronkelijk tooneelspel in vier -bedrijven. Tan Blommen [F. G. van Bloemen Waander0], Indische sehetsen. No. l Een koffie: praatje. No. 2 Serenaiis en Races. Miss. Braddon, Eitn vreesëlyk vermoeden. Tertaald door A. A. Deenik MLz. 2 dln. Maria Antoinette, Koningin en martelares, Historisch-romantisch verhaal. Naar 't Hoogduitsca dooi H. tifteriak. Ie afl. J. K, . Muller, Licht en schaduw. Zes voorlezingen. gchaviBg, Een herinnering van Snssische, Turksche en andere wilden. Feiten, Torsten en Volken. Door Alesander Severus. G. Waalner, Poëzie. voorkomen dat de besmetting door de instrumenten wordt voortgeplant. ; Indien het .eens zoo ware, dan zou keuring, erger zijn dan een wassen neus. Want het spreekt van zelf, dat keuring aan de ontucht een zekeren schijn van veiligheid geeft en dus. het bezoek van bordeelen aanmoedigt. Zoo zou de keuring zelve wel eens kunnen strekkem om de ziekte niet te beteugelen, maar nog meer te verspreiden. De statistieke tabellen, dit schijnt genoegzaam ' vaat te staan, geven hier geen licht. Met beIQ a hulp van die tabellen kan men nu eens vóór dan weder tegen de keuring pleiten. Het is gemakkelijk cijfers te verzamelen; het is moei lijk, dikwijls onmogelijk de juiste "beteekenis ' gevaar omstandigheden niet in rekening te brengen, welke op de grootte der verkregen cijfers invloed hebben uitgeoefend. Daarenboven. zijn~ cijfers dikwijls slecht te : vertrouwen. Om dit ne te noemen: het is niet aangenaam voor een militair om als lijder aan deze onteerende ziekte te worden opgeteektmd. een patienteen andere ongesteldheïdin zijne tabel len toe te kennen dan die, welke hij inderdaad heeft ? Onlangs werd aan schrijver dezer regelen dat dit dikwijls geschiedt. Het werd Wij gaan evenwel niet met dat artikel mede, ling verband, of in den lijst van hunnen tijd waar beweerd wordt, dat het laatste een argu- en van de omstandigheden die op het wezen ment bevat dat. weinig steek houdt. Integen- der handeling of op de vorming v#n het kadeel, komt het ons voor dat onder de vele oor- rakter van invloed waren, zoo kan ook een zaken van verval onzer scheepvaart, wel dege- produkt der nijverheid, waaraan een artistiek lijk óók de onvoldoende toestatsd van ons zee- gevormde verbeelding haar rechtmatig aandeel vaartkundig onderwijs genoemd mag worden, heeft, eer~st behoorlijk gewaardeerd worden, Wij gaan zelfs nog eenigszins verder en zouden wanneer rekening wordt gehouden met den willen vragen, of het laatste gedeelte van be- aard der omgeving, waarin het thuis hoort. doeld artikel niet volkomen vóór dat argument Hoe meer die kunstmatig samengestelde ornpleit? Niet van heden toch dateert de' achter- geving de werkelijkheid nabijkomt, des te uitgang onzer scheepvaart, reeds sedert jaren meer en betere gegevens zullen er voorhanden is die merkbaar.^ De nadeelige yerkiög van wezen, om het oordeel gegrond en billijk te een beurtvaren" op Oost-Indië, zoo juist aan- doen zijn. Daaraan dan ook is voor een deel gehaald, doet zich reeds jaren lang gevoelen, de groote opgang te danken, dien dit systeem Waarom de bakens, niet tijdig verzet, en niet van arrangement sïnts de Weenerwereldtentoonelders gezocht wat Indiëniet meer bood? stelling van 1873, in buiten- en binnenland geOmdat, we willen hier ook die oorzaak niet maakt heeft. verzwijgen, vele reeders zoowel energie als Voor een ded zeg ik, want nog «ncïere bemisschien bekwaamheid misten', maar zér weegredenen werken er toe mede, om het stelzeker ook omdat onze gezachvoerders, we sel steeds meer volmaakt in toepassing spreken hier steeds in het algemeen en doen te brengen. daarmede niets af aan den^lof van de uitzon- Hoe langer hoe meer toch bespeurt men alderingen, ' omdat onze gezachvoerders aan lerwege het streven om al het huisraad, dat hetzelfde euvel in vaak nog grootere mate in hetzelfde vertrek aanwezig is, in onderlinge mank gingen. ' overeenstemming te brengen. Traag het den bekwamen en ondernemenden Daar was een tijd en hier en daar ligt Nederlandschen reeder, en hij. moge zeld- dat verleden zoo heel ver niet terug toen zaam zijn, hij bestaat, vraag het hem ern- een meubel voor huiskamer of salon'bestemd, stig af, -en niet - onwaar schijnlijk zult gij van alleen geplaatst werd en beoordeeld naar 't hem vernemen dat een der redenen waarom geld, dat het kostte, en den rneer of minderen hij huiverig was zijn schip op avontuur uit te glans die er van afstraalde. Was 't min kcstzenden, opgesloten lag. in het feit dat bij in baar, of had het al bij ouders en groot-ouders zijn gez ach voer de r, dien hij indertijd toch dienst gedaan, dan paste het in de huis- of uit velen koos, niet dat vertrouwen meende logeerkamer mits het. nog stevig op zijn te kunnen stellen, hetwelk bij aoodanig besluit poolen stond. Die soliditeit kwam er in den voorop moet staan. ' salon minder op aan: men zat er tocli weinig; Traag het den onparlijdigen bekwamen ge- 't was er in zekeren -zin een pronkkamer en 't zagvoërder. die niet is ingedut op den ouden moest er dus vóór alles schitteren. Of vorm en roem van. Nederland als zeevarende mogend- bekleeding van stoelen en sofa wel bij de arheid, maar met zijn tijd is mede gegaan, en chitektonische binncnbetimmering van het verook van hem zult gij hooren, dat een der oor- trek, bij vloer of behangsel pasten dat kwam zaken van verval onzer scheepvaart moet wor- er minder op aan. Evenmin viel het op, dat den geweten aan het gebrek, aan algemeene bet schoorsteengarnituur van geïmiteerd brons en degelijke zaak kennis bij vele onzer ge- en de gaskroon verguld waren, of dat, de talrijke zagvoerders, waardoor zij zich vaak zwak roei- geborduurde kleedjes en hoekjes" waarmee den juist daar, waar zij door hun gepas! advies, een dankbare -logee vloer, tafel en wand ver hunne reeders hadden moeten terzijde staan of sierde, en waaraan men toch fatsoenshalve een in het buitenland hunne belangen behartigen, plaats moest geven, niet alleen schreeuwden Traag het den rechtsgeleerde voor zeezaken, met de overige bekleediag, maar nog onder en verneem van hem hoe bitter treurig het ling bovendien. De stof, waarmee de meubels Jn den regel gesteld is met de zaakkennis onzer en het venster waren voorzien, moest zich gezagvoerders, zelfs waar het de allereerste maar langzamerhand familiariseeven met de begrippen geldfc omtrent assurrantie-en averij- kleur van het houtwerk dier meubels zelve. zaken, ' ! want groen of rood trijp en zware" rips waTraag het ons Meteorologisch Instituut hoe- >en toch hoogst fatsoenlijke stoffen, en waarom vele bewijzen daar liggen-van gebrek aan ken-, dus zou 'dat niet goed staan? nis op het punt van orkanen, die spoken onzer j 't Was maar hoofdzaak: dat er alles nieuw Oost- en West-Indische vaart. ' . ; en helder" uitzag, het houtwerk netjes gepoEn dan herhalen wij hetgeen wij hiervoren Htoerd en gewreven, het tafelblad wedijverend zeiden: dat onder vele oorzaken van verval >et den spiegel, de deuren en de3amb'riseering onzer scheepvaart wel degeiijk ook de onvol- porcelein geschilderd en het plafond behoorlijk doende toestand van ons Zeevaartkundïg on-' gewit. En meen niet, lezer, dat ik, zoo prutderwijs genoemd mag, neen moet worden; en telend eu afkeurend, mijn eigen omgeving ZOGvoegen wij er als onze vaste overtuiging bij,! veel hooger stel, want onder ,ons wil ik dat betere.regeling van dat onderwijs van Me- \ u wel vertellen, dat de kleur van miju,sclioorgeeriwgswege, inderdaad dringend noodig mag j steenmantel en de melkwitte verw van deuren heeten. ert vensterbetimmering of het schitterend plaNïet'in dien zin dat wij zouden meenen dat, f°nd in t minst niet harmoniëeren met de rest. al de kennis, waarop wij hiervoren doelden, j Wijt het mtju hmsheer als ge wilt, maar 't is op de schoolbanken eene zeevaartkundige een *G1*" kweekschool zal kunnen worden opgedaan; wij Toch weet meüfc beter> of *°» het wetenzijn geen-utopisten en mér dan iemand.wellücht, ?t gunstige uitzonderingen op den algemeevoor practische ontwikkeling onzer zeelieden.,Den regel'zyn gelukkig niet uit de wereld ; en Maar wij achten verbetering noodig en moge- j voor wie reizei1 kan of vreemde talen verstaat, De SB. Brinkman & v. d. Meuten te Am-' hem ver2eterd door een man die het kón weten. sterdam hebben uitgegeven een Tabel voor het Europeesch-telegraafverkeer, volgens de jongste wijzigingen van hét binnenlandsche teïeg raaf-reglement en de overeenkomsten met 6Q België, Duitschland en Groot-Brittanje en Ier land. l October 1879." Deze tabel is voor handelskantoren onmisHjk was het?om een leelijk maar duidelijk hollandsch woord te gebruiken?"betere onderleggmg" geldt onzer jeugdige stuurlijden vóór zij aan boord komen, wij achten die verIndien de heer Fokker in veler schatting den weerlegd heeft, dan is het.door eenvoudig beroep.op het gezond verstand door de stilzwijgende onderstelling, dat vrouwen even gemakkelijk kunnen wor den aangewezen als aangestoken appelen. Want . , , -j de gevolgtrekking ligt in dit geval.vóór de kaar. Zij bevat in beknopten vorm, op dmde- lland..Wilt ^ de besmettingskans zoo gering ^e vos, aUes,_ wat men^ makei]j zoek dan de zieke vrouwen zoo dikwijls mogelijk uit. Maar als een huis van ontucht, welks be. volking pas' zorgvuldig gekeurd is, nochlhans een verpest hol kan zijn, indien het zelfs mo gelijk is, dat, juist door de keuring, de smetbinnen- en buitenlandsch telegraafverkeer te weten noodig heeft. De prijs is, op papier,! 15 eents, op karton, 25 cents. ' ligt de weg tot leering breed open; maar schoon leeringen wekken, eerst voorbeelden trekken. . Die voorbeelden nu geven, ons de nijverheidsbetering noodzakelijk in 'dèn'zin vanmeërdere tentoonstellingen van den jongsten tijd, en daarfaculteiten tot het verlangen van herhaling*-, onder bÜvoorkeur diegene, waarop varschilonderwye- wij achten die wenschelijk in lende inzenders, door eene praktische toepasden vorm'van meerdere zorg hij de keuze van ,smg ^ onze alonde spreuk: eendracht maakt leeraren, in het, verplichtend stellen van een macht" aich Ian9 t& voren onderling hebben Bijks-examen, in het beschermen der aanspra- verstaan , om een welgevallig, harmonisch en ken vandenNederlandschekoopvaardij-ofncier.,200 volledig mogelijk geheel te leveren. waar het-'t bevel geldt van een bodem onder j Ik bedoel de zoogenaamde collectieve" tenNederlandsche vlag. ' -, j In die beteekenis hebben wij de uiting der i reeders van Amsterdam en Rotterdam opge-, vat; wij zien daarin dan, ook minder eene > &Sfa' Petë' Les finances de la yilk de Paris - f . d vrouweil wordfc gebracht, dan moet Dr. hoetbeer. La production des metaux precieus depma ., __ s -c n la fouverte del'Amérique. Lionel Sénard. Les | de slotsom zyn: Schaf de keuring af, welke progrès des seiences appliquées. ubert Valleroux. ^ een bedriegelijken schijn van veiligheid geeft, Socialisme et Catholieisme. ' . maar inderdaad aan n ongeneeselijke en wal gelijke ziekte, juist door dien schijn van veilig heid, misschien nieuwe slachtoffers bezorgt. ' De quaestie is, zou men thans vermoeden, niét zoo eenvoudig, als zij schijnt. NOS; is" de : tijd tot. handelen niet aangebroken. Er wordt meer licht vereischt,' licht 'van verschillende De directeur der Heldr'ing-gestichten zet zijn jijden. .Waarom zwijgen vele deskundigen? strijd tegen de keuring der publieke vrouwen i Waarom laten anderen ons enkel by gerucht krachtig voort, Hij acht zich door prof. Fokker , kooreu, hoe zij over de zaak denken? Is het, met versla gen.'Maar in de thans doorhem ge-i «mdat zij met de handen m het haar zitten? leverde repliek: Een onderzoek naar de pro- 2°k die mededeelm£ zou reeds waarde hebben. stitutïe-kwestie", erkent de heer Pierson in den Want er zou uit blijken, dat hier werkelijk.studie Gronmgechen hoogleeraar een echerpzinmgen en onderzoek noodig zijn en dat ieder " tegenstander ontmoet te hebben. De toon, door den predikant tegenover den' "professor aange slagen; is niet. meer zoo minachtend als vroeger. maken, omdat zij daarin eene harde waarheid hooren, - dan wel eer,e ernstige en gepaste pressie' op de Begeering om zich de belangen onzer kwijnende zeevaart, op verschillende punten mér. aan te trekken, dan tot heden toe het geval is. Een oud-Zeeman. ? voorloopig ietwat voorbarig -mag heeten. In geen geval mag de kwestie in een strijd van. personen ontaarden. "Wie daartoe aanleiMen mag zich daarover verheugen.-Uit scherpe ] ding Seeft' kandelt zeer verkeerd. Het geldt hier een groot volksbelang. Of de zedelijkheid er bij zou winnen indien, gelijk Dr. Pierson wil, alle bordeelen langzamerhand gesloten woorden vloeit geen balsem. Zij stichten enkel kwaad, door de aandacht' van zaken op per sonen af te leiden.. Het wordt dan de vraag,' wie gezegevierd heeft, niet wat goed en nuttig is. Is keuring goed en nuttig? .Het aan zichzelf overgelaten- gezond ver stand-antwoordt zonder aarzeling: zeker is zij nuttig. Indien de zieke vrouwen telkens op gespoord en .uit het verkeer ,verwijderd""wor den, dan wordt de verspreiding der besmetting tegengehouden, en de onmogelijk geheel te be dwingen ontucht althans wat minder verder felijk gemaakt. Dexhéer Pierson daarentegen zegt: De keu ring 'bevordert de besmetting en maakt de on tucht slechts in schijn, veiliger. Om zijn stelling te bewijzen, beroept hij aich op de Actes du Congres de Genève en dus op feet gezag v?an medici. Uit die Actes leidt hij in de eerste plaats af, dat keuring in vele gevallen geen middel is om ?werden, kan betwijfeld worden. Maar wie is geen vijand van die vreeselijke ziekte? . W. -Met genoegen namen wij kennis van het artikel onder bovenstaand opschrift, voprkomende in de Amsterdammer van 5 October jl. en geschreven naar aanleiding van de beïrle adressen der Amsterdamsche en Botterdanische reeders. Dat genoegen was te grooter, omdat de drie Amsterdamsche bladen zich, behoudens een eükel vrooid tot inleiding, bepaald hebben tot eene fejpote vermelding van het Amster damsche adres. toonstellingen. De gemeubelde vertrekjes, die men thans te Arnhem ziet, aijn heel wat anders, omdat al daar in een zelfde kamer alleen meubels zijn aanleiding" vöo7 s7mmige"n"om^i>h"'boosle ' geëxpose, rd van denzelfden fabrikant terwijl ??i??^A»t ,- ^?.^^ ,?T,o^a ,?1,,^ een importeur van buitenlandsche weelde-arti kelen te hulp geroepen is, om hier en daar een ornament" neer te zetten. Te Amsterdam kon het in '77 iets meer vol ledig zijn, omdat de- commissie door de nrijsobjecten, ingezonden voor den internationalen wedstrijd, voorwerpen, die zich meerendeeU uitstekend leenden tot het stoffeeren van een Gaarne plaatsen wij deze regelen, al meenen vertrek, als: schoorsteenmantels, tapijten,spie wij, dat h,et gebrekkig zeevaar t-onder wij s eerst gels, kamerkroontjcs, serviesen, tafelgoed, casnu gevoeld wordt, nu de nederlandschereede- setten, vazen enz., in de gelegenheid werdge»rijen nieuwe wegen moeten zoeken om tot ateld om meerdere deelen van een "kamerbloei te geraken, en het verval der scheepvaart inrichting bijeen te brengen. een gevolg is van de veranderde handelsbe- Toch was het nog geen collectieve tentoonweging en de ontwikkeling der stoomvaart. stelling, daar uit den aard'der zaak niet alleen RED. de noodzakelijke harmonie gemist werd tusschen de verschillende inzendingen uit versch '""' ^ '?? " ' . .. -^^^ lende landen van Europa, maar bovendien ' om der min kostbaarheid wille van het arrangement ook de behoorlijke achtergrond ontbrak, als: betimmering, behangsel, plafond enz., die uitsluitend voor het la'ter daarin te plaatsen ameublement zou behooren te worden ontworpen en uitgevoerd. Behoudens hoogst zeldzame -uitzonderingen op vroegere wereld-tentoonstellingen, werd het systeem van collectieve inzending op 't stuk van ameublement het eerst volledig in toepas sing gebracht ter Münchetier kunst-nijverheidIn het vorig artikel zeide ik, dat het ten- tentoonstelling van '76. Daar waren meerdere toonstellingsgebouw zich uitstekend leende tot inrichtingen geëxposeerd, die het resultaat een verdeeling in afgeschoten vertrekken of vornfdeu van een lar.g vooraf beraamde samen: kamertjes. Daarvan is te Arnhem dan ook een 'werking van architect, dekorateur, behanger, : ruim gebruik gemaakt,. niet alleen voor uit- wever, schrijnwerker, bronsgieter en siceleur, stalling van meubels, maar ook van schilder- houtsnijder, lederwerker, plateelschilder enz., \ werk, gemonteerd porcelein en andere voor- enz., terwyl nog bovendien de gelegenheid ge' werpen. boden was om de kanierwanden met voorfcrefAan weerszijden van ilen hoofdingang be- felijke schilderstukken te versieren, daar de vonden zich de meubels. ' | Münchener tentoonstelling van '76 de inzending j Daar is geen betere manier om meubels te bedoelde van werken der kunst-industrie en esposeeren dan in dergelijke kamertjes. der zuivere beeldende kunsten. De indruk, Even als alle' dingen zeliV-feiten en per- door dergelijke gemeubelde en gestoffeerde onen eerst juist kunnen beoordeeld wor- vertrekken te weeg gebracht, was allergunstigst. den, wanneer men ze besehouwt in hun onder- De bezoeker voelde zich uiterst voldaan bij het door J. K. DB II. aanschouwen van zulk ean harmonisch geheel,.1 en de fabrikanten, industrieëlen -en kunste naars, diéhet geheel hadden tot stand gebracht, oogsten welverdiende hulde en bestellingen ia overvloed. Want niet alleen kwam elk voor werp in een daarbij passende harmonisch omgeving oneindig beier uit,, maar bovendien weid den bezoeker liet bewijs geleverd dat men voor de volledige inrichtmg van woon- of gezelschapsJcamers niet naar het buitenland be hoefde te gaan, maar ook inlandsche industrieelen onder leiding en door samenwerking alleszins in staat ^varen, om aan de eischen van een gekuischten smaak te voldoen. Het denkbeeld dier collectieve inzendingen vond in de latere jaren steeds navolging, en zoo vinden wij ook in dit jaar, zoowel ter Berlijner als ter . Leipziger tentoonstellingen een grool aantal volledige Zimmer-Einïiehtnngen," die hun ontstaan aan collectieve inzending hebben te danken. Behalve de vele andere afgescheiden r-uimten, waarin meubels, weefsels, metaalwerken enz, tot een min of meer overeenstemmend gehee waren vereenigd, telde ik in den afgeloopon zomer te Léipzig niet minder dan ges-en-twïntig volledige kamerinrichtingen, voorzien van ta pijten, wandbetimmering, zoldering, ameuble ment, weelde-artikelen enz. paar die Leipziger tentoonstelling zich uitsluitend tot kunstnijverheiclproducten uit Saksen en Türingen bepaalt, dus quantitatief ongeveer overeenkomt met.wat Nederland op dat.gebied zou-kunnen presteeren, en bovendien inzendingen bevat, waarvan de studie en de wijze van ontstaan van groot belang famaen zijn voor onze onluikende industrie, zal ik mij veroorloven, a-propos van de Arnhemsche tentoonstelling, ook nu en dan over die van Lëipzig te spreken, De 26 aldaar voorhanden zijnde kamer-in richtingen waren aldus verdeeld: 5 studeer- ui héerenkamerp, 2 boudoirs, 4 salons, 8 eet-, 4 slaap- en 3 badkamers. Taa deze 26 waren er weder zeven tot ne groep vereenigd, daar al de Maagdenbnrgsche inzenders zich onder n hoofd: de Maagdeaburgsche Kunstnij ver heid-vereeniging1' verzameld hadden, en ne kollektïeve tentoonstelling vormden, ver deeld in 7 vertrekken, die tot nzelfde facade in de exposïtiez.aal be-hoorden, welke faQade ' door den architekt Jaehn ontworpen, een eenigermate monumentaal karakter droeg, met zuilen en hoofdgestel bekleed, en mei italiaansche-renaïssance ornamenten op goud grond versierd was. ?De zeven kamers completeerden elkaar. Daar waren een eetkamer en salon, een woon- en een slaapkamer, een heeren- en een dameskamer ec een badkamer. Aan de eetkamer, die in duitschen-renais sauce stijl was gedacht, hadden 21 insendera samengewerkt, waaronder een groot deel schrijoJ werkers env meubelmakers, die de houten zol dering, de parketvloer, de lambriseering ec deuren, het buffet, de aanrechtkast ofcredem ea de tafel met de stoelen hadden vervaardigd Terder had een andere inzender voor hei schilderwerk gezorgd, en weer anderen vooi het iizerwerk, voor het borduurwerk, van hè' tafelgoed, -voor de lichtkroon, voor de meubelstoffen, voor den schoorsteen in versierde ge bakken klei enz. Alles evenwel volgens te voren goedgekeurd, plan van een' architekt, die het karakter van het geheel- bepaald, de bouwkuastige biunenbetimmering ontworpen, en verder iederen medewerker, binnen de gren zen van een noodzakelijke overeenstemming, in eigen zelfstandige opvatting en détails had vrijgelaten. Zoo vertoonde ons de badkamer een pronk stukje van geschilderd stukadoorvvêrk in moorschen stijl, weder volgens teekenïig van een architekt, en uitgevoerd door verschillende in' zenders: voor de badinrichting, het stukadoorwerk, het schilderwerk, het glaswerk, het bronsen marmerwerk, de muurbekleednig, de stoffen en tapijten enz. Niets ontbrak aaa het ge heel; tot zelfs de geborduurde oostersche muil l-jes stonden gereed voor het cendrillon" voetje van de toekomstige bevallige eigenares In een andere badkamer, die in gemoderm'seerc romeinschen stijl overwelfd en beschilderd was had zich de zoete weelde zelfs uitgestrekt tot het g-.-deeltelijk bekleeden van den mozaiekvloer met mollige panter- en tijgervellen, ter wijl het 'overige deel met natuurlijke rozenblaadjes en andere welriekende bloemen was bestrooid. Ofschoon aldug.de verschillende gemeifbelde vertrekken z'oo volledig-, mogelijk waren ge stoffeerd, wedijverden ze evenwel geenszins in kostbaarheid van materiaal of bewerking, maar streefden dikwijls niet onverdienstelijk naar het elk wat wils." Ook heeft men getracht zooveel mogelijk verscheidenheid daarin t brengen. Zoo waren er natuurlijk vele ver trekken, die een gesneden eikenhouten ameu blement vertoonden, maar in anderen -vond men b.v. een blank greenenhouten betimmering met sierlijke zwarte ornamenten beschilderd; of een w,andbekleeding van het zooveel- goed kopere houtbladpapier waarop enkele houten lijstjes waren aangebracht. Daar; was een ver trek met verdienstelijk ingelegde en geschil derde ornament-versiering van zwarte kleur op een dofgouden fond; weer een ander was geheel dékoraüef beschilderd; een volgend be zat een ameublement van zwarte kleur met citroenhout ingelegd en rood fluweeleh beklee ding, wat zeer goed stond en voor de verloting was bestemd, enz. enz. Opvallend was het streven om door combi natie van kleuren in het houtwerk nu en dan met schaarsche toepassing van dof ver gulden achtergrond een smaakvolle versiering voor salows te vinden. Het eikenhout toch, hoe schoon ook van modelleering en uitvoering, heeft altijd iets somber's, iets defstig's, -een zeker cachet te rustig voor een salon. . Maar nu "behoort het tot de motdjelijkste opgaven, om in plaats van het vroeger veel gebruike lijke verguld of wit niet verguld, een passendei vroolijke en toch gedïstingueerd" smaak volle samenstelling te ontwerpen. Onnoodig is het, te zeggen, .dat hier bijna alle* van het! denkbeeld, de teefcening afhacgt, en in het