A M S T E*R D A M M E Jfc, WEEKBLAD YOOK NEDEBLAND. gehaast, dat kwalijk iets anders dan algeheele en onverdeelde instemming met leidende denk beelden kan zijn bedoeld. Let men op den aard van het leervak, aldus toevertrouwd, door dit alles ontstaat plotse ling eene uiterst gewichtige aansprakelijkheid. Wie haar te dragen beeft, dé' schrijver of zijne prijsrechters, staat noch. ter beoordeeling, nocK ter heslissme; van de critiék'. Zij vindt in dii werk eene- bepaalde, voor wijsgeerig uitgege ven beschouwing, met toebedeéling van blaam aan reüzengeesten. 2ij zietdesen'" schrijver bereid of genoopt, in allen gevalle gereed, om zijne denkbeelden leerstellig te verkondigen. "Wijsgeerig onderricht in rechten zal derhalve aan 's Rijks oudste hoogeschool omnium consensu gegeven worden, in voege als uit der^ gelijken aanloop zich verwachten laat. Wijsgeerig onderricht dat ia het, aanwijzen vau den grondslag, die voor den denkenden jurist, niets meer of minder dan. het geheele gebouw zijner rechts- en staatsbeseliouwing te dragen -heeft. Met dit feit alleen heeft de. critiék re kening te houden, in Mt licht te oor'deelen., Krachtens deze'.hare taak, leest zij: Want ter is geen reden orh te meenen, dat 't tegen woordig geslacht uit zichzelf zooveel trager in dienstbetoon .jegens den .naaste, zooveel kortzichtige!' ia zelf beoordeeling dan anderen wezen zou. En dan mag men wel beweren, dat 't .gezochte ^beginsel vooral te vinden is in de geestesrichting, welke door .den arbeid vau Kant tot 't klaar.bewustzijn van .haar doel en streven ia gekomen; Hem, die tusschen den eenen mcnsch .en den anderen toch eigenlijk geen gebod kende, dan dat om elkanders vrij heid'' te eerbiedigen, wiens zedeleer 't offer aller neigingen op 't altaar der rede predikte, item ka's men veilig den vader noemen van de vormelijk?, ..afgemetene, hartelooze levens beschouwing, die 't, woord goed" haast tot eenen schimpscheut verlaagd, .maar haren wie rook bewaard heeft voor den plicht",, die, zóó zij met de dusgenaamde" hoogere drijfveeren, de edele .driften van 't menschelijk hart al niet den spot drijft., hen enkel spaart, omdat*1 zij, als plaatsvervangers van 't alleen betrouwbaar verstand", ,bij de minontwikkeldeii nog eemg nut kunnen .stichten, en voor welke overigens de wetten .der betamelijkheid zich laten terugbrengen 'tot deze twee.: den ontkennenden vorm van 'i groote,gebod:.?wat gij wilt, dat de menschén u doen, doe gij hun dergelijks," maar bovenal; sta.op uw recht.' (blz, HU ? ^ Een jongeling, wien geen -onrecht geschiedi dcor de verklaring, dat Bij zijne sporen nóg verdienen moet, vergrijpt zich in diervoege aan een van de heroën der menschheid. Dak&ldu, geoordeeld kunne wprdeu, veroorloven zij, die met toetsing of toezicht zijn belast, en maken daardoor zelven zich medeplichtig. . . Tegenover dit gevoelen daar uitgesproken elders geduld, sta nier duidelijk en ondubbel zinnig het volgende: 1. Voor den schrijver, van .dit proefschrift is de jongste litteratuur, die Kant's-weten schappelijke "beteekenis ontvouwt in vollen omvang, gelijk des wijsgeers arbeid zelf, een gesloten boek. 2. Zijne wijsgeerige opvatting loopt aan den leiband en spreekt-de taal van werken, die een dertigtal jaren .geleden als .gezaghebbenc golden. . 3. Hij belastert Kant op. grond eener vluch tige, ondoordachte, fragmentarische kennisne ming uit de derde hand, en dicht den wijs geer stellingen toe, die deze nadrukkelijk tegenspreekt. '( 4. Hem zijn wereldberoemde wysgeefige standaardwerken ten eeaenmale, zelfs "bij name niet bekend. . 5. Hij verbergt dóór middel eeiterstylistische algemeenheid de voosheid van zijn eigen metaphy&isch uitgangspunt, waarover Kant voor eens en altoos recht gedaan heeft. Yoorloopig volsta dit luttele, dat voor aan vulling vatbaar is, .-Zoo nood'ig, zal het worden gebtaafd, punt voor punt. Evenwel niet, ulan onder ne voorwaarde. Te weten, dat de toegeworpen handschoen door iemand der zake kundig,, persoonlijk' worde opgenomen. Daar is geen -beginsel, dat. de critiék ver plicht, eene vóx clamctns in des&rto te zijn. Amsterdam, 14 Oct. '79. J. A. LEVY. De engelsche wapenen hebben gezegevierd, faboerwerd door.'Roberts en de zijnen bezet. De Emir deed met hem. zijn intocht en al moet men rekenen' op de ontrouw der be.voldiig, zij buigt zich voor den machtigen vreem-[ deling. Wel werd nog een aanval" op het kamp te Ali-Kheijl gewaagd, doch een verzet van enige beteekenis is zeker niet meer te wachten. In zoover loopt- het Beaconsfield mede". Moet 'het parlement nog bijeengeroepen worden, heeft thans de scherpe kritiek minder te vreezen, want al mocht zij scherp zijn en wek gegrond, de glorie ontneemt haar niet weinig van haar bitterheid'.. , , " Kusland kan niei anders dan met lecde oogen den spoedigen afloop dezer espeditie aanzien en het zal alles doen wat in zijn vermogen is om de vruchten der overwinning den Engelschen te ontstelen. Yan annexatie wordt in Enge land weinig gesproken, men durft dit niet' wagen, wetende dat zij" een bron van voort durende troebelen zou kunnen worden. Een deeling van het gebied des Emirs met Rusland, nu de -Kaken in Europa voor het Czarenr'rjk zoo ongunstig staan ten gevolge van de inti miteit tu&schen Pruisen ;en Oostenrijk, daartoe zal de regeering niet besluiten. Alleen in hoogen nood zou zij Rusland's recht erkennen, <en die is op dit oogenblik volstrekt afwezig. Waarschijnlijk is de meening van sommige bladen de Afghanen onder engelsch protec toraat, te stellen, en hun eigen Emir te laten kiezen.?ookdieder.Regeering. De engelschen trekken zich' dan weer terug achter de weten schappelijke grens, zoolang het 'duurt. Hoe dit ij, terwijl Engeland'en Rusland uit eigenbelang hun grondgebied in Aziëuitbrei den, verrichten zij het werk der beschaving. Onderwijl in Engeland .'de redenaars der verschillende : staatkundige partijen hun/ wel sprekende toespraken houden, wast in Ierland de agrarische beweging aan. De slechte oogst brengt de reeds lang bestaande-ontevredenheid tot uitbarsting, en de staatkundige drijvers laten niet na er gebruik van te maken. In Tolk s vergaderingen wolden de pachters opge ruid den landhe^ren .niet meer te betalen, dan hun billijk voorkomt, of in 't geheel niet de pacht te voldoen-. Reeds worden de garnizoenen op 'sommige plaatsen versterkt. Dat het hier en daar tot oproêrige tooneelen zal komen, mag men bij de treurige-, ontwikkeling der bewoners van het groene Erin verwachten. In Frankrijk, waar geeji ,groote staatkundige kwesties aan de orde zijn, wordt de volledige amnestie verdedigd en .bestreden/en heeft men het thans druk over de verkiezing van Humbert, den gewezen redakteur van Père Duckene, tot lid van den parijschen gemeenteraad. De meerderheid waarmee deze geaömestieerde volksleider , in ' het radikaalste. ? distrikt van Parijs gekozen werd, was zeer -gering, en zij zou niet eens door hem verkregen zijn, hadden déBonapartisten en andere der Republiek.vij andige burgers, hun stem niet aan hem ge schonken. De verkiezing echter zal nietig :worden verklaard, daar Humbert nog niet lang genoeg te Parijs gewoond heeft.. Ook te Parijs zijn overigens ontevredenen genoeg. Eenige diiizende.schrijnwerkers,.tim merlieden en houtzagers, hebben het werk gestaakt. In België, met name te Charleroi en omstreken, heerscht eveneens, onder de.werk lieden .spanning. De voor Bismarck gunstige afloop der ver kiezingen voor den pruissischen landdag, heeft reeds zijn invloed op de feouding van Puttkamer, F-alcks opvolger, doen gevoelen. De reaktie heeft gewonnen en zij toont zich haar kracht bewust te zijn. Ofschoon in Pruissên volgens de wet de school staatsschool is, en als zoodanig neutraal behoort te zijn, werd zij na 1848 zoo veel mogelijk door de kerk geannexeerd,' ten minste als konfessioneel beschouwd.Yon Mühler, Falcks voorganger, viel eindelijk, omdat hij in den geëist der feerkelijken de wet verkrachtte, en Faïck deed wat hij kon om de school van den invloed dor geestelijkheid: te verlossen. Wel werd godsdienstonderwijs toegestaan, maar de school droeg een neutraal karakter. Puttkamer nu .verklaart rondweg dat hij de oude opvatting, die van Yon Mühler, is toegedaan, en de neutrale school slechts in het uiterste geval, als een noodzakelijk kwaad, zal dulden. De liberalen zijn teleurgesteld en gevoelen op welken weg.zij ge\oerd worden. De kerkelijken juichen. Hoever de reaktie in Pruissên zal gaan, ligt in het duister, maar het is te denken dat de nadéelige* gevolgen van Bismarcks staathuiab-oudkundige hervormingen, omdat zij slechts door de vriendschap met het centrum en1 de konservatieven konden totstandkomen, ook op politiek terrein zich zullen openbaren. En niet ? alleen de binnenlandsche politiek ondervindt den invloed van het economisch stelsel van den rijkskanselier. De buitenlandsche wordt naar de behoefte van het oogen blik mede hervormd. Zullen de nadeelige ge volgen, die voor Duitschland, niet uit kunnen blijven, worden afgewend, dan moet er vriend schap mét Oostenrijk en Frankrijk gekweekt worden, die tot het sluiten van nieuwe handels verdragen leidt,-welke in overeenstemming zijn met het beginsel waarop het toltarïef rust. . Bismarck-heeft te Weenen tot den franschen gezant welwillende woorden 'gesproken, die de beteekenis hebben van 'een uitnoodiging om op economisch gebied in vrede met elkaar te leven. Een bericht uit Berlijn meldt, dat de-diplo matieke kommissie uit den Bondsraad bijeen geroepen is, en zij belangrijke mededeelingen omtrent de .verhouding tusschen Oostenrijk en Duitschland ontvangen heeft. In Rumeniëblijft de naturalisatie der Israëlie ten het groote geschilpunt. De kamers willen niet toegeven, de Israëlieten'evenmin. Delaatsten . weten dat zij op den der Mogendheden kunnen rekenen.\ Borescu dreigt weder met kamer-ontbinding. Hij weet dat art. 44 moet uitgevoerd worden. Be Belgische geestelijkheid set den strijd te gen' de onderwijswet voort. Men beweert dat den priesters bevolen is onderwijzers die den Staat gehoorzamen de absolutie te weigeren? en evenzoo de kinderen niet tot de eerste kommunie toe te laten, tenzij hun ouders eischen dat het-godsdienstonderwijs niet door openbare onderwijzers gegeven worde.1 De triomf der Katholieken te Brugge bij een verkiezing voor den Senaat, wordt door de klerikalen zeer hoog geschat. den toestand van dè.n Hoorder Lekdijk, door de Algemeene Veredniging voor.Bloembollencultuur te Haarlem, aan genoemden Minister in dato 17 September 11. verzonden schrijven. In dat stuk wordt o. a. medegedeeld, dat de ambtsvoorganger van den tegeawoordigen Minister .een onderzoek naar den toestand van den Noorder Lekdijk heeft toegezegd en te vens heeft beloofd aan den uitslag daarvan openbaarheid te geven; dat het voorgenomen onderzoek inderdaad heeft plaats gehad en, zoo de verkregen inlichtingen juist zijn, niet' tot geruststel ling heeft geleid, maar dat integendeel een waterpassing moet hebben aangetoond, dat er werkelijk gevaar bestaat; dat de uitslag.van het onderzoek, in we r'wil van de verkregen toezegging, niét ter algemeene kennis is gebracht, terwijl openbaar heid de zoo noodige voorziening zeer zeker bevorderlijk had kunnen zijn. ' Met teleurstelling wordt er op gewezen, dat veel kostbare tijd met schijnbaar eindelooze en tot nu toe vruchtelooze beraadslagingen is verloren 'gegaan. De dagbladen bevatten: Handelsblad: Nieuwe wijzigingen in de Sui keraccijns. De beste scheepvaartverbmdmg van Amsterdam naar Duitschland. (Ingezonden S). De benoeming van Burgemeesters. Waarvoor geven wij thans 115 millioen 'sjaars uit? De inkomsten van de staat. JV. MoU. Courant.'UitvoerrechteninNederl.Indië. Indische Marine-zaken. Benoeming van Burgemeesters. Nieuws van dm Dag: Indische begrooting voor 1880. Indische malaise. Vaderland: Het ontwerp straf-wetboek. Ver nietiging der verkiezing du Tour. De benoe ming van Burgemeesters. Dagblad van Zuiiïholl. en 's G-rav. Yleeschaccijns. ArnhemscJie Courant: De Centrumpartij en het oordeel van den heer Yan Hou! en over haar. Het Hooger. Onderwijs. De Tyd. Benoeming der burgemeesters. De Tweede Kamer heeft aangenomen het \ ontwerp tot bepaling, van een nieuwen termijn voor de voltooiög van het Noordzeeksnaaïen ' uitstel van terugbetaling van door den Staat, . aan de-, Amsterdamsche Kanaalmaatschappij verstrekte gelden,; dat tot goedkeuring eener dading met Amsterdam, omtrent het saldo der voormalige 'weeskamer euz. de uitkeering der bijdrage aan de. Kanaalmaatgchappij; het ontwerp tot voorziening nopens-de liquidatie der voermalige weeskamers; dat tot bevorde ring der immigratie in Suriname; het voorstel Godefroi nopens eene andere, behandeling van het strafwetboek, met overneming van een amendement der kommissie van rapporteur s., ? Op een interpellatie van den heer Elout ver klaarde de minister van Lijnden, dat de re geering niet kon besluiten de geheimhouding op te heffen .van de overgelegde stukken no pens den loop der mmisterieele fcrisis. De ont werpen tot wijzigiog der krimineele wetboeken . voor land- en .zeemacht, waarbij de lijfstraffen \ worden afgeschaft, zijn aangenomen. Maandag ,-kom't de.wet op de tucht koopvaardijschepen in behandeling. Volgens de. offlcieele telegrammen is de staatkundige toestand in Atjeh zeer gunstig, een. aantal voorname en mindere hoofden onder wierpen zich.. Bij den uitgever B, v. d. Lam*, alhier, ver scheen : WET OF WILLEKEUR ?" Adres aan 'de Tweede Kamer ,der Staten Generaal, van C. P. METELEKKAMP, Lid van den Gemeenteraad te Amstendam. Dit adres bevelen wij,.zeer ter lezing aan. Het stelt duidelijk in het licht hoe in Neder land somtijds wetsontduiking door hooge .be sturen geduld, zelfs door een minister des konings in bescherming genomen kan worden. De Yereeniging. Loco et Tempore" te Am sterdam, heeft zich "gewend tot den Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid, ter be tuiging van instemming met jïet, in zake van In de' Woensdag .gehouden gemeenteraads zitting werd het rapport van B. en W. op het' voorstel van mr. J. C. de Vries aan de orde gesteld. Het voorstel heeft tot strekking den aanslag in de inkom sten-belasting te regelen, naar het hoogste cijfer in plaats van, gelijk nu geschiedt, naar het laagste cijfer der klasse, tenzij de be lasting-schuldige het juiste bedrag van zijn belastbaar inkomen opgeeft. De heer de Vries heeft inmiddels opgehou den lid van den gemeenteraad te zijn, en de vraag was, wie dit voorstel zou overnemer. ' >e heer Pijnappel, .ontvouwde de redenen, waarom hij, ofschoon mede onderteekenaar j van het voorstel het thans niet wilde overj nemen. Z. i. waren met het oog op de klassenverdeeling meerdere wijzigingen van de ver ordening noodig, dan in het voorstel de Vries genoemd werden. O. a. wilde hij de twee laagste klassen zien vervallen. Nu was het, meende hij, beter later een nieuw voorstel in te dienen, dat behalve de door den heer de Vries voorgestelde wijzigingen nog andere be vatte en dus de verordening op meer dan n punt te gelijk verbeterde, dan heden dit en morgen dat onderdeel te.behandelen. De heer Pijnappel, ia wien onze Raad een zóó ijverig en bekwaam lid bezit,, handelde in ' dezen zeer verstandig, gelooven wij- Een meer ' omvattende herziening is inderdaad gewenscht . en na de behandeling van het voorstel de Vries 1 zou. vooreerst daartoe de gelegenheid zijn af' gesneden. l Intusschen verheugt het one, dat de heer ,Leaöde Laguna het voorstel de Vries voorloopig heeft overgenomen, om het later in te , trekken, als de heer Pijnappel een meer om vattend voorstel ter tafel brengt. Mocht dus de laatste verhinderd zijn woord te houden, dan blijft het voorstel de Vries over, dat zeker in den heer Lagunaeengoedenpatroongevonden heeft. . Het bestuur der afdeeling Amsterdam van t Maatschappij tot Nm van 't Algemeen hee eene cirkulaire verzonden, waarvan de nhoi tegelijkertijd, beschamend en verblijdend' mi heeten. 'Beschamend m zoover er uit blijkt, ;dat v de jLG.500 leden dezer Maai schappij er slec!j een 500' tal'in Amsterdam gevonden worde Rotterdam vernemen wij, heeft met de hel minder bevolking bijna dubbel zooveel, ze] 's Gravenhöge telt meer leden dan de Hoof stad. _ ? - ;: Onbekendheid met het doel en den wer kring der Maatschappij is, volgens deze cirK laire, voon een goed deel de -oorzaak van 3 gebrek aan belangstelling. Daarom ,geven bestuurders der afdéeling dezen omzendbrief een overzicht van hetgei de Maatschappij deed, en ook van de yersc lende inrichtingen die het amsterdamsoh depa tement in ."'t leven riep of steunde. ^ Zij mogen spreken van een Bewaarscno (An,jelierstraat), de Inrichting voor gymnasti onderwijs (Weste'rmarkt) de Voiksgaarkeukei (in 1878 werden er meer dan. een half 'millio' portiën goed toebereide en voedzame spijs yo weinig .geld uitgereikt),deIndustrieschoolvo vrouwelijke jeugd (Kerkstraat) waar; op- d oogenblik 172 meipjes worden opgeleid, :"i Leesinrichting, die in 9 maanden tijds 65 boeken uitleende, om van andere instelling! te zwijgen. - -{ Het is zeker een treurig bewijs van.: de wi nige oplettendheid van het publiek als ei groot deel daarvan nog moet ingelicht word nopens de strekking en de werkzaamheid vi die zoo oude en ijverige maatschappij. "W zij voor onderwijs, opvoeding, volksbescbavii bevordering van ontwikkeling en -welvaart ( allerlei wijs gedaan heeft, moest voor gei Nederlander een geheim kunnen zijn. D^e cirkulaire verspreidtïnet weinige woorcti het noodige licht., maar bevat tevens de .ve blijdende tijding, dat de toetreding als lid g makkelijker is gemaakt. In plaats- van ?8: zal' de kontributie iu het vervolg ?6 bedrage Misschien hebben de ?8.25 meer schuld ai de traagheid van vele burgers om zich ais l te doen inschrijven, dan wel hun onbeken heid met het prijzenswaardig streven vf Het Nut". -^ . ? Is dit werkelijk het geval dan heeft het bestui er wél aangedaan, nu de-prijs van hetlidmai schap verlaagd werd, tevens op te sommi welke voordeelen er aan dat lidmaatschap v£ bonden zijn: m. a. w, wat men voor?6 krijf Wij vestigen", zoo lezen wij ten slptte,> de aandacht op dat de .luttele som van ? 6. 'sjaars U de volgende rechten geeft: , . ?: 1. op plaatsing van uwe dochters op Industrieschool voor ?5.? minder schoolga' dan nietledea betalen; !.. . ,.,_,_ 2. op .-een exemplaar der nieuwe door.. Maatschappij uit te geven boeken en geschrift^ 3. op toegang tot de. Leesinrichting,.( eiken- werkdag .des avonds geopend is ia NutFgebouw achter het Paleis, waar men e. goed voorziene boekerij vindt, met leestafe voorzien van dag- en weekbladen, tijdschrift geïllustreerde bladen en de nieuwste boek' en geschriften in onze taal; ? - ; 4. aan ieder lid worden op verlangen bt ken en tijdschriften voor een bepaalden, t ten bate zijner huisgenooten in bruikleen: £ geven.; . , . '?";, 5. 'ieder liefheeft met twee dames,- of k deren boven de 15 jaar, toegang tot de twa'i ?winteravond-lezingen, die in de maanden, C tober tot Maart worden gehouden, tot -well lezingen onze beste sprekers in den regel hun medewerking verleenen. . :. Het bestuur heeft zich met deze 5 punt tevreden gesteld, omdat meer aanbeveling o noodig was. Het zesde punt had echter ni behoeven te ontbreken, want het voornaam^ recht" werd niét genoemd. Het RECHT 'nan lijk zich lid te noemen van een Maatschappij, 'c gedurende bijna honderd jaren achtereen, hai nekkig gestreden heeft tegen alles wat de ned< landsche natie verlaagde en in haar bloei bele; merde, >? een maatschappij, die, om de zeg ningen welke zij verspreid heeft en nog v< spreidt, door de. naburige volkeren ons ben een goede plaats machtig te worden, n Pre sident Sourdenal putte'zich'uit in beleefdheden jegens de belangstellende schoonen.'t Was een algemeen gejoel en gelach, vermengd met verwensehingen tegen den man, die in de stad zijner inwoning'-zooveel vijanden"en bijna geen enkelen vriend had. Het sloeg elïiiur; een ademlooze stilte had het gedruisch van zooeven vervangen, want -een kommies van s de griffie opende de beide deuren, en liet Simon 'Maugars met 'Célestin -.en Etienne, Jdaa Bèrloquin en de beide advo'katen binnentreden. De bankier zat daar,'.met zijn ^ude'hoog moedige uitdrukking de rechters aanziende1: het lint van 'het Legioen van Eer prijkte op zijn borst, en hij dacht -er.-niet aan pm de oogen neer te slaan. Etienne- daarentegen was o dsbleek en keek somber voor -izichi 'men zou hem eer dan zijn vader voor den beschuldigde ge houden hebben. 3ean Berl.ó(juin'met zijn echt fieltengezicht., was op zijn eigenaardige eluipende en kruipende manier in de bank gegle den en hield zich dood stil. Simon Mangars, sta op' en verlaat- de bank, sprak President Sourdenal op strenger toon dan gewo'onlijk; . . / . ' Met opgeheven hoofd trad de bankier voor uit, maakte zijn handschoen -los om den eed af te leggen' en antwoordde met vaste stem, op de hem voorgelegde vragen, zijn woekerhandel betreffende.' Hij betuigde, dat hij nooit meer wnst had genomen dan hem redelijker wijze toekwam, en staafde zijn beweren met al de drogredenen, door geldschieters uitge vonden, om hun oneerlijke praktijken te ver goelijken. Eindelijk herinnerde de President hem aan de "leening van 15,000 gulden aan D.r. 'Desrbchea, waarvoor hij, dbor tusschenr komst van Berloquin, de Yarenberg. gekocht had, en Verweet den bankier dat hij zich op on rechtmatige ' wijze van die landerijen had mees ster gemaakt. . .?Waar zijn -de bewijzen? vroeg M. Maugars op hoogen toon. ? -<-'De- President moest 'toegeven, dat de rechtbank enkel vermoedens koesterde en deze zaak b afwezigheid van 'den voornaamsten ge tuige, Dr. Desroehes, ook niet", in de akte van beschuldiging vermeld'stond. ? Gij weet maar ^ ui te goed waarom hij niet hier kan zijn, sprak M. Sourdenal Krijg ik misschien ook de schuld van zijn dood? vroeg de bankier spottend. . Dat antwoord bracht zulk een verontwaar diging in de zaal te weeg, dat de President met luider stem stilte moest verzoeken. Simon 'Mairgars moest naar -fcïjn plaats teruggaan, en het verhoor van Berloquin TJegon. Op klagenden toon verzekerde deze dat hij nooit iemand'een röoden duit geleend had, dat hij de op de Taank gereed gemaakte stukken teekende zonder ze. te lezen, dat hij nooit ge weten had dat er iets kwaads/in stak.... ' Gij hoort het, sprak de President. Simon Maugars, wat'antwoordt gij? Niets, hernam de bankier koel. De man" liegt, dat is in zijn rol. De rechtbank zal wel weten of het waarschijnlijk is, dat een ex-deur waarder stukken teekent zonder ze te 'lezen. Daarop werd het getuigenverhoor voortge zet, en de stroom van Maugars slachtoffers kwam al dreigend aanrollen. Nog waren de ongelukkigen niet' genezen van hun angst voor den almachtigen Maugars al zagen zij hem in de bank cfer beschuldigden zitten. Met opzet gaven zij verwarde en onduidelijke antwoorden, oin zich den haat van den gevreesde niet op den hals te halen. 1 Al die handelsvra-geh konden de belangstel ling van het publiek iet lang ga'ande houden en de 'bankier hoorde, achter zich het lachen en. praten der oplettende menigte. De dames vooral werden ongeduldig, nu haar flacons leeg en de zakjes .met suikergoed opgesnoept waren, en de aandacht herleefde pas weer, toen de advocaten hnn pleidooi begonnen, Ds eerste' spreker was pas sedert korten tijd te Saint-Clémentin gevestigd en nog niet óp de hoogte van de oude veeten. Wetende dat Maugars door de prefektuur en de geeste lijkheid gesteund vrerd,- meende hij niet te streng 'te 'moeten zijn, en 'de menigte begon al te vreezen, dat haar verlangen naar wraak onbevredigd zou blijven. Ge ziet het alweer, riep de dikke hoefemid tamelijk luid, de eene kraai pikt. de andere de oogen niet uit, en Maugars zal er .waarachtig .nog heelhuids af komen. De rechters zelven waren verwonderd over die ^zachtmoedige ? opvatting van de zaak, en de President keek spijtig voor zich. ? Wie .het meest -teleurgesteld was, was de advofesat, dien M, Maugars uit Poitiers had laten koraea. Hij had een-strenger oordeel ver wacht en daarnaar zijn pleitrede ingericht. Toch kon hij niet besluiten om het welspre kende stuk voor zich te houden, en van den verwachten triomf af te zien. Hij sprak,' en sprak en, sprak ... tot de korte November dag ten einde liep en de zeer onvoldoende verlichting binnen' werd gebracht. 'Hij beging de onhandigheid om Simon Maugars op te he melen, en. hem voor te stellen als de steunpi laar van de partij van de orde te . SaintClémentin, en merkte niet hoe geheel verkeerd de indruk was, door zijn schoonklinkende phrases te weeg gebracht. De President zat te schuiven, op zijn stoel en toen de advokaat eindelijk zijn laatste Woord gezegd en een blik vol zelfvoldoening op M. Maugars en Etienne geworpen had .en de keizerlijke procureur op stond om te antwoorden, bleek het terstond uit zijn geheele houding, dat het pleidooi hem zeer " ontsticht had, en dat hij onverbiddelijk zou zijn." '. Op harder, strenger toon herhaalde hij al de beschuldigingen teggn den bankier ingebracht en het publiek dat bij de rede van den advokaat had zitten gapen, werd wakker en'betuigde zoo duidelijk mogelijk zijn instemming; de spreker was klaarblijkelijk de tolk van aller meeningi \ Simon Maugars kromp ineen onder diegeeselslagen; zijn gelaat werd donkerrood, staroogend bleef hij zitten, half. verdoofd door het vreeselijk gegons in zijne ooren. ' Zonder op zijn slachtoffer te letten, vervolgde de advokaat zijn rede, en "eindigde aldus; Eindelijk zijn al die laaghartige schurkenstreken aan 't licht gebracht, en het publiek zal nu eerst ten volle kunnen beoordeelen welk een samenweefsel van leugen en bedrog, welk 'een hol des verderfs verdwenen is met de zoogenaamde bank Maugars! Nauwelijks had de procureur -zich neergezet of'Simon Maugars sprong op. Hij wilde spreken. Mijnheer de President, zoo begon hij met heesche stem, ik protesteer .... ik .... . Daarop streek hy niet de hand over-.b voorhoofd, als om zijn \verdwaald geheug terug te roepen; hij stotterde nog een pa onverstaanbare woorden, wankelde en' v. achterover. Een dokter! spoedig een dokter ! ri Célestin Tiffeneau. Er was een dokter in de zaal. Oélestin. Etienne hadden den half bezwijmden banki door een zijdeur in den gang gebracht, .-nad de president de uitspraak op den volgend dag bepaald en de menigte zich langzaj verwijderd had. De dokter vond den/patie op de steenen uitgestrekt, en gaf order dat terstond naar huis gebracht moest wordt Opv de plaats stond een burrie, die door-I werkvolk achtergelaten was, en daarop wijl men den bankier .nederleggen. Toen sloeg de,o.pgen op, zag de burrie, bevoelde haar zijn bevende handen en scheen zijn,herinner te hulp" te roepen... In t verwarde- b kwamen de indrukken van zijn vroeger me, laarsbedrijf. even "boven en het gezicht van burrie verbond zich met de gedachte aan vreeselijken val. .Hij lieb zijn dwalend oog <dt de menschen glijden, die om' heni heen st Q den en stamelde: Gevallen. . . erg gevallei i Het was iütusschen geheel donker gewon en' twee mannen, door 'Célestin en Etie vergezeld, droegen hem, naar huis.;. in somber bureau werd hij op een rustbank|n dergelegd, en de dokter, die zich dentoesilai niet zóó erg scheen voorgesteld te heMbe schreef haastig een recept. Maar de «o< haastte zich nog meer. Een uitroep van E,tleni deed den geneesheer opzien van zijn oagL