Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTEEDA
ER, WEEKBLAD* VOO B NEDERLAND.
uit dit artikel dat onder de engelsche theolo
gen en oriëntalisten de studie van het
nederlandsch, als middel om Kuenen en Dozy te
leeren kennen, niet vreemd is. ? .' .
In -het Biographisch Woordenboek van prof.
A. de Gïibernatis,. lezen wg .het volgende om
trent Salvatorie Farina, den Italiaanschen schrij
ver, op wien de heer P. N. Muller, redakteur
van de .Gids, het eerst opmerkzaam maakte
en wiens werken, door de zórgen van den
uitgever Rogge, die het vertaai-recht aankocht,
reeds gedeeltelijk in het Hollandach over
gezet zijn.
Farina werd 10 Januari 1846 te Sorso, in
de provincie Sassari geboren, en volgde, nadat
hij zijne eerste studiën volbracht had, zijn vader,
een bekwaam rechtsgeleerde, naar^Piemont,
" waar hij te Casal Monserrato het lyceum be
zocht. In 1865 begon hij zijne rechtsgeleerde
studiën eerst te Pavia, later te Turijn; hij pro
moveerde in 1868, huwde datzelfde jaar en ves
tigde zich* te Milaan, waar hij al spoedig romans
begon te schrijven, aangemoedigd door zijn
vriend Tarchette j /den veelbelovendenjpngën
auteur, dien Italiëreeds zoo vroeg verliezen
moest. Farina gevoelt levendig^ de genoegens
der vriendschappen van het gezellige huiselijke"
leven, en deze eigenschappen, die men in zijne
romans en novellen terugvindt, maakten hem
, weidraden lieveling van het publiek, dat hem
den vleienden bjjriaam schonk van den Itali
aanschen Dickens. De haast idyllische toon
, syner geschriften wordt .nog aantrekkelijker
door een waas van humor, en zoo wekt het
geene verwondering, dat verschillende uitgevers:
Uriinow te Leipzig, Hachette te Parijs, Perojo
in Spanje, Rogge in Nederland, zijn werk in
ruimeren kring bekend- wenschén te maken.
Dr. Farina bezorgt sedert verscheidene jaren
het letterkundig deel 'der G-aéetta Musicale,
die te Milaan uitkomt, daarenboven is hij.
redacteur der JRivista Minirtict en.geeft eene
bibliotheek uit der .meest bekende
b«itenlandsche romans, in het Baliaansch. vertaald. /.
Farina is, wat het uiterlijk aangaat, een bij
zonder schoon man met een eenigszins krijgs
haftig voorkomen. Toch is. hij bijzonder vreed
zaam van aard en heeft zich :nooit tot een duel
laten overhalen, hoe gebruikelijk ook derge
lijke gevechten nog' in Italiëzijn. Hij vindt
het belachelijk om door het zwaard te beslissen
?wie gelijk heeft en maakt er zich vroolijk over,
Evenals over vele andere'zaken, bijv. over de
hevige politieke twisten, de letterkundige
haarklooverijen, zijn riddertitël, de verontwaardiging
waarmee de radicalen, hem 'terugwijzen enz.
Er is ne zaak die hem steeds ernstig stemt,
en dat is de kritiek, een gevolg van zijne
besóhroomde natuur, die hem alle- openbaarheid
' doet schuwen en hem soms schijnbaar onbe
leefd maakt. Hij aanbidt het schoone in alle
vormen; kunst voortbrengselen^ kostbare meu
belen, rijke stoffen, schitterend verlichte zalen,
een weelderigen disch, kinderen, muziek en bloe
men, en al deze _zaken weet hij als een waar
kunstenaar met meesterhand te schilderen. In
de meeste mannen, die hij beschrijft,' geeft hij
gichzelven terug, in de vrouwenkarakters slaagt
hij het minst, omdat .hij zich weinig in de wereld
begeeft ien dus niet vele vrouwen heeft leeren
kennen. Wat hij echter met uitnemendheid
' teruggeven kan, is het beeld der huiselijke,
deugdzame echtgenoote, die eenmaal zijn haft
" in beslag genomen heeft en hem steeds even
dierbaar is als 'bïuid, als vrouw en als de
moeder zijner kinderen.
Nieuwe uitgaven.
JBitliotfieek v'an Nederlandsche Schrijfsters.
Redactrice: Catharine van" Rees. Ie serie. 3e
deel. (Drie novellen van Yirginie Loveljng),
Haarlem,, De Erven F, Bohn.
MoayëBlommen, fen es Frysce letterlvroane.
Oflieuweriüg 2. Lemmer, L. D. Landmeter.
Heeft de mensch een 'giel?. Tweedaagsch plei
dooi voor en tegen het materialisme tusschen
Mr. Bradlaugh en Mr. Westerby. Uit het Eng.
door J. H. Maronier. Leiden, S. C. van
Does, burgh.
Prof. F. Max-Müller, De oorsprong en
ontwUtkeUng van den godsdienst, nagegaan m
de godsdiensten .van Indie. Een cursus van
zeven lezingen, gehouden April, Mei en Juni
1878, in de Kapittelzaal der "Westminster Ab
dij. Uit het Engelsch vertaald door Dr. A. H.
Raabe. *
Friederich Spfeïhagen, Op Tiet ptatteland.
Een verhaal. Uit het Hoog.duitschdoorK. van
der Zijde.
H. Gr. van. der Ye.en, De Htsjoende Wrald.
ef De nye wylde lantearne troch H. G. van
der Veen. Haerrenfean, N. H. Hingst.
Dr. J. A. Wylie De geschiedenis -van het
Protestantisme opnieuw -verfraai Y.oor Neder
land bewerkt door Dr. C. P. Hofstede de Groot.
Set 'boeJc der Psalmen. Nederlandsen berijmd
door S. J. Moscoviter. Rotterdam, gebr.
Haagens.
Krod'a Broughton, Katharina. Uit het En
gelsch door den vertaler van Naney- 2 dln.
Deyenter, A. ter Gunne.
D. L. J. De Bruijn, door den Telephoon.
BIjjspel in n bedrijf. Kaar het Hoogduitsch.
Amsterdam, G. Theod. Bom.
D. L. J. De Bruijn, In 't Paviljoen. Blijspel
in n bedrijf. Naar het Hoogduitsch. Amster
dam, G. Theod.. Bom. :
E. Gaboriau. .Hei gedwongen Jiuwely'k. 2 dln.
Leiden, D. Noothoven van Goor. .
"W". Gram, De groote Senootmans. Blijspel
in n bedrijf. Rotterdam, G. Theod. Bom.
Karl Gutzkow, Uriel, da Costa. Treurspel
in vijf bedrijven, in jamben. Yrjj. in 't
Ne'derlaadsch bewerkt door P. C. F. Frowein. Am
sterdam, M. Henriques de Gastro.
H. J. J. van den Houyen, Baron Eduard
Norton. Tooneelspel in vijf bedryyen.,Amster
dam, G. Theod. Bom.
E. Marlitt, Zn den Schillingshof. Deventer,
A. ter. Gunne.
Mas Ring, De leugenaars. Roman^ uit de
hedendaagsehe wereld. Uit het Hoogdnitsch.
2 dln Deventer, A. ter Gunne.
' Eugéne Sue, De verborgenJwden van Par$s.
Ie afl. (volksuitgave). Haarlem, Is. de Haan.
Toner of de wraak van e"en Zigeuner. Oor
spronkelijk drama in 3 bediijven, door A. L.
v. d. H. Amsterdam, G." Theod.. Bom. . . .
Iv M- J. Yaleton, De Polybii fontïbws et
auctóritate. ' Disputatio criticq,. Edidit Socitas
artium disciplinarumque Hheno-Traiectina.
Traieeti ad Rhenum, J. . W. Leefiang. %
L. B. "Walford, 'TJit. het teven: van den lieer
Smith (zijn liefderoman).' Uifc het ?Engelsch
door Anna. 2 dln. Deventer, A. .Ter Gunne.
- Mevrouw ? Westreene, B*n$d en beklad-ad. 2
dln- Haarlem,- W. C. de Graaf.
de, Fontpertuis, l'Afrique Centrale. JosepkLefort.
Histoire de la population; lee.Egyptiens. -^-
Shaw-Lefèvre M. P.J La'crise agricole en Augleterce. Boissag,
Chemins de fer ejceptionnels. Malapfrt, Histoire de
la législation sur les travaux «publiés. Kérrilix, Les
Jésuites un Paraguay.
f hèflforfh ^Lntericmn Meview*
. Francis Parkman, The women qiiestion. Frederic
HarrisoH, Scieuce and Immanity. Owett Aldis, Na
poleon and the southern cdnfederacy. Roèert Garret.
The Railway . -problem. The diary of a public man.
ytte $%,uetf£evly Mevieiv. '?
Pascal. The college of physicians, Albert Diirer.
Joseph de Maistre. Froude's Caesar. H«nn
IVTfae, Wèftm.inftea? Me view.
The .federatioa of the English Empire. ? The law
of real property. The Indiaan mutiiiy. Cavour and
Lamarmora. - The Bohemians and Siovais. Priace
Bismarck. Lord Broughsim.
Mevtte deff d,eux figomftes.
Mémoires de Mad. de Rémusat.-^ Otickeval- Oltirigny,
Lord Beaconsfield. Caro, (de l'Acad.) Diderot.
Vice-am. Jiirien de la Gravière, La marine de Syracuse
Radau, Le globe. jfrvède ? B&rine, Fauat. ~
Brunetière, L'instraction primaire sous Tanden régime.
, - ? door
. "~ Miss SlDNEY
III.
GALA-BALS EN
Het leven-, 's winters was in dien tijd eene
opeenvolging van bals, 'raouts en thédansants,
door de leden der koninklijke familie in hunne
paleizen gegeven. Deze partijen werden be
antwoord door de adellijke familiën en de
ministers, .en diegenen van dij diplomaten, die
zich nog kosten konden veroorloven boven de
onvermijdelijke diners. Bij deze particuliere
soirees waren de .koningin en' de kroonprins
dikwijls tegenwoordig en de prinsessen ver
hoogden nog den luister dier gelegenheden;
ofschoon eigenlijk de koninklijke personages
den dansers zeer in den weg waren, daar m'en
geen hunner den rug mocht toekeeren, -als
men in de nabijheid was, 6n dit soms zeer
moeilijk vol te houden was. *.
Ook eiscnte de etiquette dat, als' de prin:
sessen hun verlangen _ te kannen gaven met
een heer te dansen, want zulk eene gunst
werd .men. voorondersteld niet te'durven vra
gen deze heer de dame, die hij reeds
uitgenoodigd had, in den steek liet, om aan het
verlangen harer Koninklijke Hoogheid te vol
doen. -_ Gelukkig namen de koning en de
koningin dat in aanmerking, en gingen'gewoon
lijk vroeg weg, de dansers aan huu genuegen
overlatende.
'Het gala-bal,, waarmede het saizoen altoos
geopend werd, was zeer schitterend. Bij andere
gelegenheden was het niet podig veel toilet
te maken, en de heeren verschenen in gewoon
costuum', alleen versierd met eenige' lintjes of
decoratiën, die zij het recht hadden te dragen;
.maar bij dit openingsbal was iedereen.in uni
form of groot hofcostuum, .en de dames in
hun fraaiste plunje, zoodat de geheele aan
blik luisterrijk was.
De diplomaten werden bij deze gelegenheid
in eene kamer a part ontvangen, dénzelfden
keurigen salon waarin wij 't eerst aan de
koningin werden voorgesteld. De heeren plaat
sten zich op rijen aan den eenen kant, vol
gens den hun toekomenden rang, (naar een
oud gebruik met den pauselijken nuntius aan
het hoofd) de secretarissen van legatie en de
attachés achter hunne respectieve chefs;
terwijl de d'ames, ook volgeng préséance, hare
plaatsen aan "den overkant der zaal innamen.
Mademoiselle," zeide de zweedsche gezant,
die een weinig Engelsch sprak, tot. een der
amerikaansche meisjes, die kalm eze schit
terende vertooning aanzag, maakt dit niet
eenigen indruk op u ?"
Maar onze republikeinsche trots wist. op zijn
plaats te blijven, ofschoon het werkelijk voor
iemand die er niet aan gewoon was, een inr
.drnkwekkend. gezicht opleverde, want de fraaie
uniformen van wit blauw en scharlaken, over
laden met goudborduursel, en behangen met
den rijkdom der juweelen ridderorden; de
knappe mannen, van verschillende en zeer af
wijkende nationaliteiten, edellieden van dui
zend jaren, zoóals een van hen zich er op be
roemde, trotech. .en -edel in het bewustzijn
daarvan; de schoone- en elegante ' vrouwen
met haar rijke toiletten en historische diaman
ten.; de vorstelijk gedecoreerde kamer; de was
kaarsen die het vroolijke töoneel zacht ver
lichtten; dit alles maakte er een schouwspel van,
om nooit te vergeten, belangwekkend en ver
blindend, waarbij men dacht aan allerlei
vorsteligke herinneringen uit het rerledene.
Na eenig toeven werd in het nabij zijnde
vertrek eenige beweging gehoord. " Een deftig
kamerheer, met den gouden, sleutel op zijn
rok geborduurd en een langen witttn staf
in de hand, kwam de kamer binnen aan het
boveneinde, achteiuit tredende, en doos een
herhaald geklop met zijn staf op den vloer, de
komst der koninklijke familie aankondigend.
Yooruit traden de koning en de koningin, die
binnenkomende zich scheidden, en zich lang
Duitschlind
Oostenrijk
Hongarije
Zwitserland
Nederland
Belgi
Frankrijk
Itali
Spanje
Portugal ;
Griekenland
Engeland (met
Wales)
Schotland
Ierland
Denemarken
Noorwegen
Zweden
Finland
Ter. Staten
zaam langs de rijen der diplomaten bewogen,
terwijl' de. koning tot de .heeren, en de konin
gin tot de, dames eenige aangename woorden
van begroeting richtte. Zij werden gevolgd
door den kroonprins n. de leden hunner ver
schillende hofhoudingen, welke laatste in- de
voorkamer gegroepeerd (bleven, terwijl de prins
ook de leden, van het korps diplomatique toe
sprak. Terwijl deze ceremonie afliep, kwamen
ook de andere prinsen, en prinsessen binnen,
en werden hartelijk door de.koningin begroet,
die naar hare neven een stap vooruitdeed, en
de dames.naai- buitènlandsche wijs een kus op
iedere wang; gaf. .
. Dan" bood .--de koning, zijn arm aan aan de
vrouw van zijn oom, en de koningin nam dien
van haren ; ;oom, ? en de beide paren gingen
?vooruit naar - de ? balzaal, gevolgd door-de
prinsen1 'en de. prinsessen, en daarna door :de
leden hunner* shuizen, terwijl de diplomaten
naar gelang .van hun rang invielen. Op dit
oogenblik speelde het orkest het volkslied, en
wanneer wij de groote zaal binnentraden, von
den wij het gansche hof in feestgewaad ver
zameld, .de komst des konings afwachtend. De
vorstelijke personen namen hunne zetels in op
eene verhopging, de dames van het korps diplo
matique kregen taboèretten aan hunne rech
ter, de .prinsessen aan hunne linkerzijde. Langs
ieder der wanden yan de zaal stonden offi
cieren in uniform in rijen achter de stoelen der
dames,, en gegroepeerd om de zetels van den
koning en de'koningin. '~ .
Hét dansen-begon onmiddellijk; de koning
en de koningin openden het bal met eene
quadrille, n men danste vol ijver door tot aan
den morgen,'terwijl de vorstelijke-familie om- opmerkelijke verschijnselen.
streeks m.iddepna'cht vertrok. De soupers waren
nig; . de tafels waren versierd niet reus
achtige gemonteerde geleien en zoètigheden
vogels a la Rugse.in hun veeren gestoken, en
allerlei nieuwigheden en meesterstukken vorm
den eene ;waarlïjk koninklijke tafel.
1. 2. 3. 4.
34,68?60,95?4,36?56,89
33,85-62,70?3,45?53,99
37,22?60,24-214?61,79
31,49-63,59?4,92?49,53
33,40?61/75-4,85?54,10
31,68-62,76?5,56?50,48
27,06?66,18-6,77?40,81
32,47?62,60?4,93 - -51,87
34.87?62,21?2,92?56,06
33,73?62,48-3,79?53,99
38,12?58,75?3,13?64,89
Pruisen
Beieren ?
Saksen
."Wurtemberg
Baden
36,14-59,52-4,35-60,72
36,73?58,42?480-62,97
35,45^-58.22?6,33?60,89
33,39-61,67?4,95?54,14
38,06-58,48-5,46-61,67
34,10?61,09?4,82-55,82
33,92?62,56?2,53?54,21
39,20?57,79?2,83-67,83
Landen in Duitschland. .
35,41-60,49^4,10?58,54
32,36?62,51?5,13-51,76
34,84- 61,41-3,75?56,73
34,61?60,51?4,89-57,19
34,35-61,22-4,44-66,11
Nieuwe metalen.
Twee nieuwe metalen en eene nieuwe theorie
woro_eö- o.oor j^ouis .r iguier dit jaar .aan oe
geleerden voorgelegd. De metalen zijn het
philippïwtn en het terbrïum, door den heer
Delafontaiue ontdekt. De nieuwe theorie, die
hij op 't spoor is, vloeit voort uit de volgende
is 58
dat van het philippium 74 of 58 + 2 X 8
dat van het terbrium 98 of 58 -t- 5 X 8
, dat van het -decipium 106 of 58 + 6 X 8
.dat van het erUum , - 114 of 58+ 7 X 8
Uit deze proeven zou men kunnen afleiden
DeVeerstei "maal "dat ? dit schouwspel mijne da* het denkbeeld, als zouden de metalen niet
verblinde oogen trof, meende ik dat ik nooit Juist eenvoudige lichamen, maar veeleer de
zooveel schoone. mannen gezien had: maar produkten der condensatie van eene soort van
langzamerhand, toen ik de menschen. leerde lichamen, die wij nog niet kennen, zijn, door
kennen, en ze nu eens in gala, dan in gewoon deze ciJfers veel moest winnen.
costuum. zag, bemerkte ik dat het sterkere ge- Mfen- ziet overigens dat de reeks niet
volslacht evenveel als het zwakkere aan de klee- talli£ is- Tusschen het yttrutm en het phii
pding verschuldigd is. De koninklijke en diplo- Plwm ontbreekt een metaal, tusfichen dit laatste
matique diners, werden met veel praal gege- en het. ^num ontbreken er twee, en men
yen, duurden ongeveer drie uur-en bevatten weet ?et hoeveel er n°S na het er*>mm kun'
eene schijnbaar emdelooze rij van gerechten, nenv zim>
. ?,-,.., , -, ,
De metalen uit het gadohmet getrokken,
waaruifc ook net jjfcZtaptttro en het
op fransche wijze gediend.
Maar het meeste genoegen van allen hadden
wij op die rustige theeavondjes, waarop wij 'afkomstig zijn, hadden tot heden weimg belang,
zonder complimenten gevraagd werden bij de ?»eer zij echter als basis voor een
berekeverschillende. adellijke dames, waarmede wij. ning als bovenstaande kunnen dienen, gaat men
kennis gemaakt hadden. Daar men laat eet,' ^ uit een geheel ander; oogpunt beschouwen.
werd er alleen thee gepresenteerd in den salon, In d? Banden Juni en Juli zijn er^weder
zonder iets anders er bij dan een fijn koekje twee meuwe ^talen," "'t ?tfer&n«m en het
of somtijds SB.- Het warm water werd binnen- «OWD^MH», aan de Academie des sciences
gebra-cht-ineeneeigenaardigengebronsdenketel,'vo^elefd;men. ziet mefc -belangstelling het
waarin het aan;tó.oofc bleef op een kooltje turf; oaderzoek naar hunnee-genschappen tegemoet.
de kopjes waren .van het fijnste Saksisch of .
Chineesch porselein, en werden na1 het gebruik Het Kïllïilell WIJ Y0!'§t»
door de vrouw/des, huizes zelve, in tegenwoor- De kommissiei den Isten Februari benoemd,
digheid van hare gasten, afgewasschen, op het ten einde maatregelen te beramen om het
blad, en ordelijk m een kastje weggeborgenj kanaal yan IJmuiden ook bij vorst bevaarbaar
of tonderste>venophet.eenofanderkeu- fce hfmd heeft zich met prijzenswaardigen
rig verlakt blad . op een tafeltje m een hoek jjyer yan haar taak kweten en haar vergi
van den salon neergezet Dit huishoudelijk ^gebracht en door den druk bekend gemaakt.
werkje werd nooit .overgeslagen ; zelfs de eere- De konklusiën. waartoe zij gekomen -is en die
dames- waschten de kopjes m .den salon van zij aan het Qordeel aer Tergadering, in Felix
de koningin, als zijnde het porselein te kost- Meritig gehoildfi onderworpen heeft, luidden:
baar, om het aan de handen van de voorzien- ten . aanzien yan het techllische .
tigste dienstbode toe te vertrouwen. >
Hoe eenvoudig' het over 't algemeen in het
huishouden -der koningin, toeging, kan blijken
uit1,; iets dat ik mij -herinner van een thee
avondje in het paleis : De jongste van ons ge
zelschap, die nog wat onhandig was, liet haar
lepeltje, vol vanille-ijs in den schoot, van haar
nieuwen zijden japon vallen. Tol spijt, maar
een kloek besluit nemende, een spartaanschen
dat deze vergadering de hooge noodza
kelijkheid uitspreekt dat er bij vriezend
weder dezen winter afdoende proeven ge
nomen' worden met een werktuig tot
ijsopruiming, zooals na kennis genomen te
hebben van al de plannen die bij de
Commissie zijn ingekomen, door den onder
nemer van de proef zal worden gekozen."
ten aanzien van de. voorziening in de kosten
vossendief waardig bedekte zij spoedig de plek j yan de ijsopruiming in het Noordzeekanaal:
met haren zakdoek. Maar de koningin had-het
ongeluk al gezien, en wendde zich allerliefst
tot het meisje, en zeide: Ge moet dadelijk
wat water nemen om het er. uit te wasschen,"
en, met ? eigen koninklijke hand schelde zij, Bond
den lakei om 'water, en vervolgde" kalm haar
gesprek met de anderen, terwijl het
slacht
'Dat deze vergadering goedkeurt de vor
ming van een zedelijk lichaam zooals is
voorgesteld, en instemt met het denkbeeld
om de kosten der ijsopruiming aanvanke
lijk te vinden uit de heffing van een ijsgeld
gedurende de wintermaanden."
, , , _ , , . , . De vergadering, door een groot aantal
beoffer en de eeredame de vlek afsponsden. Toen j hebbenden bijgewoolld Tereenigde zich
dit mét goed gevolg geschied was, vroeg de mefc de vooratellen der kommissie.
koningin beminnelijk of de vlek verdwenen was , Geiukki de amsterdamsche reeders
Zoo iets zou aan het fransche of engelschehof bewijzen van aktiviteit. ^ toonen zich hun
niet gebeurd zijn., ? - . . ; kanaal waard, en dit zal wel het beste middel
Bij deze gelegenheid het de koningin ons
ook allerlei interessante miniaturen en curiosi
teiten zien, die zij aan 't nazien was, om ze
aan eene tentoonstelling 'ter leen te geven, eb
wij zagen zeer' eigenaardige oude portretten
yan staatslieden en vorsten, en eene snuifdoos,
zijn om ook te verkrijgen wat zij nog veel
minder kunnen mi?sen: den waterweg' naarden
R;jn, waaraan steeds meer behoefte gevoeld
wordt. v
een juweeltje, door Mad. de Pompadour .son
meilleur ami geschonken, die. de koningin ons
zeide 'dat aan ..den hertog -de Bichelieu had
toebehoord. 'Óók hing er een portrer, van Na
poleon aan den muur; de koningin hield veel
van de Napoleons; toen eens de
AmerikaanPar$s, 20 October.
Op financieel gebied doorleeft de beurs op
dit oogenblik eene krisia waarvan de
meesschej gezant van hem als van den overweldiger ten m-fc smart het eiüde
afwachfensprak, zeide de koningin: Hoe bedoelt ge t .j Ikheb wellicnt reeds in een vorigen briefde
dat
en men kon zien dat het bloed der Romanoffs
en Brandenburgs zich niet verloochende. ;
('Bi
In het 'tijdschrift van het Kon. Pruis. Bureau
voor Statistiek geeft-Dr..Engel deaestatistiek
van verbruikers en voortbrengers in de be
schaafde maatschappij. Als verbruikers rekent
hij de kinderen beneden, de 15, en de ouden
boren de 65 jaar, eene classificatie die hare
bezwaren heeft. De kolommen zijn dus 1. kin
deren van O tot 15 jaar per honderd inwoners;
2. voort brengenden van 15 tot 65; 3, grijsaards
boven de 60; 4. verhouding in percenten tus
schen het aantal jongelieden in dat der vol
wassenen begrepen.
metaphore aangewend, dat de krisis losbrak
gelijk eem donderslag te midden van een
onbewolkten hemel. En inderdaad, vergelijken
wjj dea algameenen toestand van heden met
dien van drie weken geleden, toen het onweder
plotseling begon te woeden, wij vinden volstrekt
geene nieuw» gegevens. De rust van Europa
niet gestoord, het-mislukken der graan- en
andere oogsten ia sedert lang bekend, zoowel
als de onvermijdelijke gevolgen die het na zich
sleept. "W»t is er dan gebeurd? Wat is de
naaste aanleidende oorzaak tot de ijlkoorts
die d« beurs niet wil begeven?
Er zijn slecht* weinigen die op dia vragen
een afdoend antwoord kunnen geven. Zoekt
men ophelderingen bij de veteranen van de
beurs, bij hen dié' in de normale wisselingen
als in een opengeslagen boek lezen, zij schud
den tót hoofd en verklaren er niets van te
begrijpen. Juist daarom is de toestand te be
nauwder. '
"Wat uw korrespondent betreft; ik begin al
meer en. meer te gelooyen, dat de politiek de
eigenlijke oorzaak uitmaakt van de oogênblikr
kelyke verwarring. Men wil de Republiek te
lijf! Maar ten gunste van wien? . zullen uwe
lezers vragen. . .
? Herinnert u 1871, toen de aritirepubllkeinen
hetzelfde doel in het schild voerden. Zij waren
toen allen vereend om de gemeenschappelijke
vijandin, .de Republiek, te doen bukken! Ha-'
derhandzou dan de partij die het sterkste was,
de bovenhand behouden. En elke partij hoopte
en verwaphtte, in stilte de sterkste te zijn.
Ik geloof dat, even als toen, détegenstan- ?
ders van den tegenwoordigen regeeringsvorm
zich gaarne willen vereenigen, om het bestaande
omver te werpen. De bonapartisten die men
niet meer meetelde, spreken meer dan ooit van'
hun prins Jeröme (die een looze v.os ia) en
richten , nieuwe kouranten op. De legimitisten
hebben bij gelegenheid van Chambord's verjaar
dag, onverwacht het hoofd opgestoken. Zoude
dit alles louter toeval zijn?
Men heeft behendig gebruik gemaakt van
de terugkeer der geamnestieerde communar'ds,
In een land van 38 millioen menschen, zijn
steedi eenige duizende beethoofden die des- te
meer schreeuwen, omdat zij. geen invloed heb
ben. Maar de partijgeest exploiteert dat schreeu
wen en dreigen, en zoo begint men de rustige
burgers in de provinciën, en het buitenlanel
in het algemeen, beangst te maken over voor
gewende plannen der radikalen.
Voegt men daarbij de slechte oogst, dan
kan men begrijpen, dat de vrees' voor gel
delijke belangen, die men door de
beursmanoeuvres. in het leven zo.ekt.te roepen, aan
het eerzame werk de kroon zouden opzetten.
Wie weet of men dan niet van de Republiek
de zondebok van alles zoude kunnen maken?
Ik twijfel geen oogenblik dat het plan zal
mislukken, maar inmiddels brengt het aan de
financieele ontwerpers, die voorzeker eene ver
bazende macht ten hunnen dienste hebben, zeer
tastbare voordeelen, aan. Die heeren, wetende
wat op stapel lag, hebben namelijk tot zeer.
hooge prijzen kunnen verjkoopen, wat zy ver
moedelijk nu of spoedig met belangrijke winqt
terugkoopen. Zoodoende, .lukt het ,politieke
doel niet, dan hebben zij ten minste niét om
niet gewerkt; zij hebben hun brood in het zweefc
huns aangezichts verdiend, en slapen den slaap:
van den rechtvaardige. Maar beueden woelt-en.
jammert een hoop arme sukkels, die of geheel
of gedeeltelijk te gronde zijn gericht, en die,
komt de waarheid han ter oore, wellicht zullen.
vragen of die groote konservatieve financiers
niet meer schade aanrichten, dan een hoop
óngelükkigen die van 'een langdurig
ba!3inhap,terugkeereu, en wier.zwakke hersenen door eenige.
radikale ringleiders in de war worden gebracht
en dan eenige theoriën te voorschijn brengen,
waarnaar de overgroote meerderheid des-volks
in het geheel niet luistert.
En waarlijk, de indruk, dien de jongste beurs
manoeuvres hebben, nagelaten, is treurig. Te
beginnen met de Fransche renten, vinden wij
de volgende verschillen tusschen de prijzen vari:
drie weken geleden en heden:
29 September; Heden ?.
5 % 119 117.30
3 % 84 SUS
3 % Amortiaable 86 83.25
Verder ?
Banijuèd'Escompte 1240
Bancjue de Paris 930
Banque Hypothecaire ? 835
Crédit foncier 1140
De iieuwe Communite Obl. 505
De nieuwste fonciÈre
Obli' gatiën (jongste uitgifte)
Crédit Lyonnais 980
Crédit Mobilier 780
Sociétéfinancière 620
SociétéGénérale . 610
Banque. franco-Eg jptienne 780
Fondiaria' . ' 780
Banque Europénne 750 597-50
Uit de bovenstaande prijzen blijkt, dat he
den tegen het laatste gedeelte der beursüren
eene aanmerkelijke verbetering is gekomen.
De vraag is of die zal blijven bestaan.
Hoe dikwijls verscheen in de laatste weken
zulk eene rijzing, totdat op een gegeven
oogenblik de aanvoerders van het komplot
weder optraden, en alles met
wreedehand-omver wierpen?
Er is trouwens een oogensehijnlijke strijd
tussqhen die heeren en de^ zeer taïrjjke
partij, die de rust en het vertrouwen: wil her
stellen, niet uit patriotisme, daarom bekom
meren zich ook die wijsgeeren niet, maar om
hunne nieuwe, op touw gezette ondernemin
gen, met aangename premiën,. aan het publiek
af te zetten.
De laatsten richten evenwel veel .minder
kwaad aan dan de eersten;, want de meeste
ondernemingen, die zij van stapel willen doen
loopen, hebbea een nuttig doel; hun eenige
onrécht is, dat zij'hunne waar duur verkoopenV
en voor zich zelven nu reeds eene'premie wil
len bedingen, die" anders, eerst -uit den loop'
der omstandigheden inetdertijd zoude ontstaan.
Onder de voormelde ndeelen schijnen die
van de Banque d'E?compte bijzonder goed-,
koop toe. -Uwe lezers kennen de kombinatïe
der kapitaalsvei'meerdering.
Hij, die heden die aandeelen a 975 koopt,
betaalt dus, na aftrek, der niet ge-
stortte 375 fr. *
.. netto 600
vo,or zijn nieuw aandeel betaalt hij
einde dezes 250
hij heeft dus twee .aandeelen voor 850 fr.;
en daar de bank officieus heeft, doen bekend
maken, dat ,ze nu reeds genoeg winst heeft,
om na aftrek van 10 fr. voor de reserve, nog
80 ir. uit te deelen, komt dat dividend op bijna
10 %,. zonder het reservefonds te rekenen, het
welk na het einde dezer maand 131/» millioeB,
of meer dan 50 % van het gestorte kapitaal
zal moeten beloopen.
Dat de nieuwe aandeelen grif opgenomen
zullen worden, lydt geen twijfel; in mijn vo
rigen brief heb ik bewezen, dat de aandeel
houders bijna gedwongen zijn, hun inzet te
116.70
? 81.15
82.70
945.?'
820.
975.
832.50
- 690.
1045.
492.50 (stonden vóór.
8 dagen 491.50)
855.?na 840.?.
650.?640.
557.00 552.50
525.?530.?.
705.?. 675.?.
630.?620.
600.