De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1879 2 november pagina 4

2 november 1879 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTEEDA ER, WEEKBLAD* VOO B NEDERLAND. uit dit artikel dat onder de engelsche theolo gen en oriëntalisten de studie van het nederlandsch, als middel om Kuenen en Dozy te leeren kennen, niet vreemd is. ? .' . In -het Biographisch Woordenboek van prof. A. de Gïibernatis,. lezen wg .het volgende om trent Salvatorie Farina, den Italiaanschen schrij ver, op wien de heer P. N. Muller, redakteur van de .Gids, het eerst opmerkzaam maakte en wiens werken, door de zórgen van den uitgever Rogge, die het vertaai-recht aankocht, reeds gedeeltelijk in het Hollandach over gezet zijn. Farina werd 10 Januari 1846 te Sorso, in de provincie Sassari geboren, en volgde, nadat hij zijne eerste studiën volbracht had, zijn vader, een bekwaam rechtsgeleerde, naar^Piemont, " waar hij te Casal Monserrato het lyceum be zocht. In 1865 begon hij zijne rechtsgeleerde studiën eerst te Pavia, later te Turijn; hij pro moveerde in 1868, huwde datzelfde jaar en ves tigde zich* te Milaan, waar hij al spoedig romans begon te schrijven, aangemoedigd door zijn vriend Tarchette j /den veelbelovendenjpngën auteur, dien Italiëreeds zoo vroeg verliezen moest. Farina gevoelt levendig^ de genoegens der vriendschappen van het gezellige huiselijke" leven, en deze eigenschappen, die men in zijne romans en novellen terugvindt, maakten hem , weidraden lieveling van het publiek, dat hem den vleienden bjjriaam schonk van den Itali aanschen Dickens. De haast idyllische toon , syner geschriften wordt .nog aantrekkelijker door een waas van humor, en zoo wekt het geene verwondering, dat verschillende uitgevers: Uriinow te Leipzig, Hachette te Parijs, Perojo in Spanje, Rogge in Nederland, zijn werk in ruimeren kring bekend- wenschén te maken. Dr. Farina bezorgt sedert verscheidene jaren het letterkundig deel 'der G-aéetta Musicale, die te Milaan uitkomt, daarenboven is hij. redacteur der JRivista Minirtict en.geeft eene bibliotheek uit der .meest bekende b«itenlandsche romans, in het Baliaansch. vertaald. /. Farina is, wat het uiterlijk aangaat, een bij zonder schoon man met een eenigszins krijgs haftig voorkomen. Toch is. hij bijzonder vreed zaam van aard en heeft zich :nooit tot een duel laten overhalen, hoe gebruikelijk ook derge lijke gevechten nog' in Italiëzijn. Hij vindt het belachelijk om door het zwaard te beslissen ?wie gelijk heeft en maakt er zich vroolijk over, Evenals over vele andere'zaken, bijv. over de hevige politieke twisten, de letterkundige haarklooverijen, zijn riddertitël, de verontwaardiging waarmee de radicalen, hem 'terugwijzen enz. Er is ne zaak die hem steeds ernstig stemt, en dat is de kritiek, een gevolg van zijne besóhroomde natuur, die hem alle- openbaarheid ' doet schuwen en hem soms schijnbaar onbe leefd maakt. Hij aanbidt het schoone in alle vormen; kunst voortbrengselen^ kostbare meu belen, rijke stoffen, schitterend verlichte zalen, een weelderigen disch, kinderen, muziek en bloe men, en al deze _zaken weet hij als een waar kunstenaar met meesterhand te schilderen. In de meeste mannen, die hij beschrijft,' geeft hij gichzelven terug, in de vrouwenkarakters slaagt hij het minst, omdat .hij zich weinig in de wereld begeeft ien dus niet vele vrouwen heeft leeren kennen. Wat hij echter met uitnemendheid ' teruggeven kan, is het beeld der huiselijke, deugdzame echtgenoote, die eenmaal zijn haft " in beslag genomen heeft en hem steeds even dierbaar is als 'bïuid, als vrouw en als de moeder zijner kinderen. Nieuwe uitgaven. JBitliotfieek v'an Nederlandsche Schrijfsters. Redactrice: Catharine van" Rees. Ie serie. 3e deel. (Drie novellen van Yirginie Loveljng), Haarlem,, De Erven F, Bohn. MoayëBlommen, fen es Frysce letterlvroane. Oflieuweriüg 2. Lemmer, L. D. Landmeter. Heeft de mensch een 'giel?. Tweedaagsch plei dooi voor en tegen het materialisme tusschen Mr. Bradlaugh en Mr. Westerby. Uit het Eng. door J. H. Maronier. Leiden, S. C. van Does, burgh. Prof. F. Max-Müller, De oorsprong en ontwUtkeUng van den godsdienst, nagegaan m de godsdiensten .van Indie. Een cursus van zeven lezingen, gehouden April, Mei en Juni 1878, in de Kapittelzaal der "Westminster Ab dij. Uit het Engelsch vertaald door Dr. A. H. Raabe. * Friederich Spfeïhagen, Op Tiet ptatteland. Een verhaal. Uit het Hoog.duitschdoorK. van der Zijde. H. Gr. van. der Ye.en, De Htsjoende Wrald. ef De nye wylde lantearne troch H. G. van der Veen. Haerrenfean, N. H. Hingst. Dr. J. A. Wylie De geschiedenis -van het Protestantisme opnieuw -verfraai Y.oor Neder land bewerkt door Dr. C. P. Hofstede de Groot. Set 'boeJc der Psalmen. Nederlandsen berijmd door S. J. Moscoviter. Rotterdam, gebr. Haagens. Krod'a Broughton, Katharina. Uit het En gelsch door den vertaler van Naney- 2 dln. Deyenter, A. ter Gunne. D. L. J. De Bruijn, door den Telephoon. BIjjspel in n bedrijf. Kaar het Hoogduitsch. Amsterdam, G. Theod. Bom. D. L. J. De Bruijn, In 't Paviljoen. Blijspel in n bedrijf. Naar het Hoogduitsch. Amster dam, G. Theod.. Bom. : E. Gaboriau. .Hei gedwongen Jiuwely'k. 2 dln. Leiden, D. Noothoven van Goor. . "W". Gram, De groote Senootmans. Blijspel in n bedrijf. Rotterdam, G. Theod. Bom. Karl Gutzkow, Uriel, da Costa. Treurspel in vijf bedrijven, in jamben. Yrjj. in 't Ne'derlaadsch bewerkt door P. C. F. Frowein. Am sterdam, M. Henriques de Gastro. H. J. J. van den Houyen, Baron Eduard Norton. Tooneelspel in vijf bedryyen.,Amster dam, G. Theod. Bom. E. Marlitt, Zn den Schillingshof. Deventer, A. ter. Gunne. Mas Ring, De leugenaars. Roman^ uit de hedendaagsehe wereld. Uit het Hoogdnitsch. 2 dln Deventer, A. ter Gunne. ' Eugéne Sue, De verborgenJwden van Par$s. Ie afl. (volksuitgave). Haarlem, Is. de Haan. Toner of de wraak van e"en Zigeuner. Oor spronkelijk drama in 3 bediijven, door A. L. v. d. H. Amsterdam, G." Theod.. Bom. . . . Iv M- J. Yaleton, De Polybii fontïbws et auctóritate. ' Disputatio criticq,. Edidit Socitas artium disciplinarumque Hheno-Traiectina. Traieeti ad Rhenum, J. . W. Leefiang. % L. B. "Walford, 'TJit. het teven: van den lieer Smith (zijn liefderoman).' Uifc het ?Engelsch door Anna. 2 dln. Deventer, A. .Ter Gunne. - Mevrouw ? Westreene, B*n$d en beklad-ad. 2 dln- Haarlem,- W. C. de Graaf. de, Fontpertuis, l'Afrique Centrale. JosepkLefort. Histoire de la population; lee.Egyptiens. -^- Shaw-Lefèvre M. P.J La'crise agricole en Augleterce. Boissag, Chemins de fer ejceptionnels. Malapfrt, Histoire de la législation sur les travaux «publiés. Kérrilix, Les Jésuites un Paraguay. f hèflforfh ^Lntericmn Meview* . Francis Parkman, The women qiiestion. Frederic HarrisoH, Scieuce and Immanity. Owett Aldis, Na poleon and the southern cdnfederacy. Roèert Garret. The Railway . -problem. The diary of a public man. ytte $%,uetf£evly Mevieiv. '? Pascal. The college of physicians, Albert Diirer. Joseph de Maistre. Froude's Caesar. H«nn IVTfae, Wèftm.inftea? Me view. The .federatioa of the English Empire. ? The law of real property. The Indiaan mutiiiy. Cavour and Lamarmora. - The Bohemians and Siovais. Priace Bismarck. Lord Broughsim. Mevtte deff d,eux figomftes. Mémoires de Mad. de Rémusat.-^ Otickeval- Oltirigny, Lord Beaconsfield. Caro, (de l'Acad.) Diderot. Vice-am. Jiirien de la Gravière, La marine de Syracuse Radau, Le globe. jfrvède ? B&rine, Fauat. ~ Brunetière, L'instraction primaire sous Tanden régime. , - ? door . "~ Miss SlDNEY III. GALA-BALS EN Het leven-, 's winters was in dien tijd eene opeenvolging van bals, 'raouts en thédansants, door de leden der koninklijke familie in hunne paleizen gegeven. Deze partijen werden be antwoord door de adellijke familiën en de ministers, .en diegenen van dij diplomaten, die zich nog kosten konden veroorloven boven de onvermijdelijke diners. Bij deze particuliere soirees waren de .koningin en' de kroonprins dikwijls tegenwoordig en de prinsessen ver hoogden nog den luister dier gelegenheden; ofschoon eigenlijk de koninklijke personages den dansers zeer in den weg waren, daar m'en geen hunner den rug mocht toekeeren, -als men in de nabijheid was, 6n dit soms zeer moeilijk vol te houden was. *. Ook eiscnte de etiquette dat, als' de prin: sessen hun verlangen _ te kannen gaven met een heer te dansen, want zulk eene gunst werd .men. voorondersteld niet te'durven vra gen deze heer de dame, die hij reeds uitgenoodigd had, in den steek liet, om aan het verlangen harer Koninklijke Hoogheid te vol doen. -_ Gelukkig namen de koning en de koningin dat in aanmerking, en gingen'gewoon lijk vroeg weg, de dansers aan huu genuegen overlatende. 'Het gala-bal,, waarmede het saizoen altoos geopend werd, was zeer schitterend. Bij andere gelegenheden was het niet podig veel toilet te maken, en de heeren verschenen in gewoon costuum', alleen versierd met eenige' lintjes of decoratiën, die zij het recht hadden te dragen; .maar bij dit openingsbal was iedereen.in uni form of groot hofcostuum, .en de dames in hun fraaiste plunje, zoodat de geheele aan blik luisterrijk was. De diplomaten werden bij deze gelegenheid in eene kamer a part ontvangen, dénzelfden keurigen salon waarin wij 't eerst aan de koningin werden voorgesteld. De heeren plaat sten zich op rijen aan den eenen kant, vol gens den hun toekomenden rang, (naar een oud gebruik met den pauselijken nuntius aan het hoofd) de secretarissen van legatie en de attachés achter hunne respectieve chefs; terwijl de d'ames, ook volgeng préséance, hare plaatsen aan "den overkant der zaal innamen. Mademoiselle," zeide de zweedsche gezant, die een weinig Engelsch sprak, tot. een der amerikaansche meisjes, die kalm eze schit terende vertooning aanzag, maakt dit niet eenigen indruk op u ?" Maar onze republikeinsche trots wist. op zijn plaats te blijven, ofschoon het werkelijk voor iemand die er niet aan gewoon was, een inr .drnkwekkend. gezicht opleverde, want de fraaie uniformen van wit blauw en scharlaken, over laden met goudborduursel, en behangen met den rijkdom der juweelen ridderorden; de knappe mannen, van verschillende en zeer af wijkende nationaliteiten, edellieden van dui zend jaren, zoóals een van hen zich er op be roemde, trotech. .en -edel in het bewustzijn daarvan; de schoone- en elegante ' vrouwen met haar rijke toiletten en historische diaman ten.; de vorstelijk gedecoreerde kamer; de was kaarsen die het vroolijke töoneel zacht ver lichtten; dit alles maakte er een schouwspel van, om nooit te vergeten, belangwekkend en ver blindend, waarbij men dacht aan allerlei vorsteligke herinneringen uit het rerledene. Na eenig toeven werd in het nabij zijnde vertrek eenige beweging gehoord. " Een deftig kamerheer, met den gouden, sleutel op zijn rok geborduurd en een langen witttn staf in de hand, kwam de kamer binnen aan het boveneinde, achteiuit tredende, en doos een herhaald geklop met zijn staf op den vloer, de komst der koninklijke familie aankondigend. Yooruit traden de koning en de koningin, die binnenkomende zich scheidden, en zich lang Duitschlind Oostenrijk Hongarije Zwitserland Nederland Belgi Frankrijk Itali Spanje Portugal ; Griekenland Engeland (met Wales) Schotland Ierland Denemarken Noorwegen Zweden Finland Ter. Staten zaam langs de rijen der diplomaten bewogen, terwijl' de. koning tot de .heeren, en de konin gin tot de, dames eenige aangename woorden van begroeting richtte. Zij werden gevolgd door den kroonprins n. de leden hunner ver schillende hofhoudingen, welke laatste in- de voorkamer gegroepeerd (bleven, terwijl de prins ook de leden, van het korps diplomatique toe sprak. Terwijl deze ceremonie afliep, kwamen ook de andere prinsen, en prinsessen binnen, en werden hartelijk door de.koningin begroet, die naar hare neven een stap vooruitdeed, en de dames.naai- buitènlandsche wijs een kus op iedere wang; gaf. . . Dan" bood .--de koning, zijn arm aan aan de vrouw van zijn oom, en de koningin nam dien van haren ; ;oom, ? en de beide paren gingen ?vooruit naar - de ? balzaal, gevolgd door-de prinsen1 'en de. prinsessen, en daarna door :de leden hunner* shuizen, terwijl de diplomaten naar gelang .van hun rang invielen. Op dit oogenblik speelde het orkest het volkslied, en wanneer wij de groote zaal binnentraden, von den wij het gansche hof in feestgewaad ver zameld, .de komst des konings afwachtend. De vorstelijke personen namen hunne zetels in op eene verhopging, de dames van het korps diplo matique kregen taboèretten aan hunne rech ter, de .prinsessen aan hunne linkerzijde. Langs ieder der wanden yan de zaal stonden offi cieren in uniform in rijen achter de stoelen der dames,, en gegroepeerd om de zetels van den koning en de'koningin. '~ . Hét dansen-begon onmiddellijk; de koning en de koningin openden het bal met eene quadrille, n men danste vol ijver door tot aan den morgen,'terwijl de vorstelijke-familie om- opmerkelijke verschijnselen. streeks m.iddepna'cht vertrok. De soupers waren nig; . de tafels waren versierd niet reus achtige gemonteerde geleien en zoètigheden vogels a la Rugse.in hun veeren gestoken, en allerlei nieuwigheden en meesterstukken vorm den eene ;waarlïjk koninklijke tafel. 1. 2. 3. 4. 34,68?60,95?4,36?56,89 33,85-62,70?3,45?53,99 37,22?60,24-214?61,79 31,49-63,59?4,92?49,53 33,40?61/75-4,85?54,10 31,68-62,76?5,56?50,48 27,06?66,18-6,77?40,81 32,47?62,60?4,93 - -51,87 34.87?62,21?2,92?56,06 33,73?62,48-3,79?53,99 38,12?58,75?3,13?64,89 Pruisen Beieren ? Saksen ."Wurtemberg Baden 36,14-59,52-4,35-60,72 36,73?58,42?480-62,97 35,45^-58.22?6,33?60,89 33,39-61,67?4,95?54,14 38,06-58,48-5,46-61,67 34,10?61,09?4,82-55,82 33,92?62,56?2,53?54,21 39,20?57,79?2,83-67,83 Landen in Duitschland. . 35,41-60,49^4,10?58,54 32,36?62,51?5,13-51,76 34,84- 61,41-3,75?56,73 34,61?60,51?4,89-57,19 34,35-61,22-4,44-66,11 Nieuwe metalen. Twee nieuwe metalen en eene nieuwe theorie woro_eö- o.oor j^ouis .r iguier dit jaar .aan oe geleerden voorgelegd. De metalen zijn het philippïwtn en het terbrïum, door den heer Delafontaiue ontdekt. De nieuwe theorie, die hij op 't spoor is, vloeit voort uit de volgende is 58 dat van het philippium 74 of 58 + 2 X 8 dat van het terbrium 98 of 58 -t- 5 X 8 , dat van het -decipium 106 of 58 + 6 X 8 .dat van het erUum , - 114 of 58+ 7 X 8 Uit deze proeven zou men kunnen afleiden DeVeerstei "maal "dat ? dit schouwspel mijne da* het denkbeeld, als zouden de metalen niet verblinde oogen trof, meende ik dat ik nooit Juist eenvoudige lichamen, maar veeleer de zooveel schoone. mannen gezien had: maar produkten der condensatie van eene soort van langzamerhand, toen ik de menschen. leerde lichamen, die wij nog niet kennen, zijn, door kennen, en ze nu eens in gala, dan in gewoon deze ciJfers veel moest winnen. costuum. zag, bemerkte ik dat het sterkere ge- Mfen- ziet overigens dat de reeks niet volslacht evenveel als het zwakkere aan de klee- talli£ is- Tusschen het yttrutm en het phii pding verschuldigd is. De koninklijke en diplo- Plwm ontbreekt een metaal, tusfichen dit laatste matique diners, werden met veel praal gege- en het. ^num ontbreken er twee, en men yen, duurden ongeveer drie uur-en bevatten weet ?et hoeveel er n°S na het er*>mm kun' eene schijnbaar emdelooze rij van gerechten, nenv zim> . ?,-,.., , -, , De metalen uit het gadohmet getrokken, waaruifc ook net jjfcZtaptttro en het op fransche wijze gediend. Maar het meeste genoegen van allen hadden wij op die rustige theeavondjes, waarop wij 'afkomstig zijn, hadden tot heden weimg belang, zonder complimenten gevraagd werden bij de ?»eer zij echter als basis voor een berekeverschillende. adellijke dames, waarmede wij. ning als bovenstaande kunnen dienen, gaat men kennis gemaakt hadden. Daar men laat eet,' ^ uit een geheel ander; oogpunt beschouwen. werd er alleen thee gepresenteerd in den salon, In d? Banden Juni en Juli zijn er^weder zonder iets anders er bij dan een fijn koekje twee meuwe ^talen," "'t ?tfer&n«m en het of somtijds SB.- Het warm water werd binnen- «OWD^MH», aan de Academie des sciences gebra-cht-ineeneeigenaardigengebronsdenketel,'vo^elefd;men. ziet mefc -belangstelling het waarin het aan;tó.oofc bleef op een kooltje turf; oaderzoek naar hunnee-genschappen tegemoet. de kopjes waren .van het fijnste Saksisch of . Chineesch porselein, en werden na1 het gebruik Het Kïllïilell WIJ Y0!'§t» door de vrouw/des, huizes zelve, in tegenwoor- De kommissiei den Isten Februari benoemd, digheid van hare gasten, afgewasschen, op het ten einde maatregelen te beramen om het blad, en ordelijk m een kastje weggeborgenj kanaal yan IJmuiden ook bij vorst bevaarbaar of tonderste>venophet.eenofanderkeu- fce hfmd heeft zich met prijzenswaardigen rig verlakt blad . op een tafeltje m een hoek jjyer yan haar taak kweten en haar vergi van den salon neergezet Dit huishoudelijk ^gebracht en door den druk bekend gemaakt. werkje werd nooit .overgeslagen ; zelfs de eere- De konklusiën. waartoe zij gekomen -is en die dames- waschten de kopjes m .den salon van zij aan het Qordeel aer Tergadering, in Felix de koningin, als zijnde het porselein te kost- Meritig gehoildfi onderworpen heeft, luidden: baar, om het aan de handen van de voorzien- ten . aanzien yan het techllische . tigste dienstbode toe te vertrouwen. > Hoe eenvoudig' het over 't algemeen in het huishouden -der koningin, toeging, kan blijken uit1,; iets dat ik mij -herinner van een thee avondje in het paleis : De jongste van ons ge zelschap, die nog wat onhandig was, liet haar lepeltje, vol vanille-ijs in den schoot, van haar nieuwen zijden japon vallen. Tol spijt, maar een kloek besluit nemende, een spartaanschen dat deze vergadering de hooge noodza kelijkheid uitspreekt dat er bij vriezend weder dezen winter afdoende proeven ge nomen' worden met een werktuig tot ijsopruiming, zooals na kennis genomen te hebben van al de plannen die bij de Commissie zijn ingekomen, door den onder nemer van de proef zal worden gekozen." ten aanzien van de. voorziening in de kosten vossendief waardig bedekte zij spoedig de plek j yan de ijsopruiming in het Noordzeekanaal: met haren zakdoek. Maar de koningin had-het ongeluk al gezien, en wendde zich allerliefst tot het meisje, en zeide: Ge moet dadelijk wat water nemen om het er. uit te wasschen," en, met ? eigen koninklijke hand schelde zij, Bond den lakei om 'water, en vervolgde" kalm haar gesprek met de anderen, terwijl het slacht 'Dat deze vergadering goedkeurt de vor ming van een zedelijk lichaam zooals is voorgesteld, en instemt met het denkbeeld om de kosten der ijsopruiming aanvanke lijk te vinden uit de heffing van een ijsgeld gedurende de wintermaanden." , , , _ , , . , . De vergadering, door een groot aantal beoffer en de eeredame de vlek afsponsden. Toen j hebbenden bijgewoolld Tereenigde zich dit mét goed gevolg geschied was, vroeg de mefc de vooratellen der kommissie. koningin beminnelijk of de vlek verdwenen was , Geiukki de amsterdamsche reeders Zoo iets zou aan het fransche of engelschehof bewijzen van aktiviteit. ^ toonen zich hun niet gebeurd zijn., ? - . . ; kanaal waard, en dit zal wel het beste middel Bij deze gelegenheid het de koningin ons ook allerlei interessante miniaturen en curiosi teiten zien, die zij aan 't nazien was, om ze aan eene tentoonstelling 'ter leen te geven, eb wij zagen zeer' eigenaardige oude portretten yan staatslieden en vorsten, en eene snuifdoos, zijn om ook te verkrijgen wat zij nog veel minder kunnen mi?sen: den waterweg' naarden R;jn, waaraan steeds meer behoefte gevoeld wordt. v een juweeltje, door Mad. de Pompadour .son meilleur ami geschonken, die. de koningin ons zeide 'dat aan ..den hertog -de Bichelieu had toebehoord. 'Óók hing er een portrer, van Na poleon aan den muur; de koningin hield veel van de Napoleons; toen eens de AmerikaanPar$s, 20 October. Op financieel gebied doorleeft de beurs op dit oogenblik eene krisia waarvan de meesschej gezant van hem als van den overweldiger ten m-fc smart het eiüde afwachfensprak, zeide de koningin: Hoe bedoelt ge t .j Ikheb wellicnt reeds in een vorigen briefde dat en men kon zien dat het bloed der Romanoffs en Brandenburgs zich niet verloochende. ; ('Bi In het 'tijdschrift van het Kon. Pruis. Bureau voor Statistiek geeft-Dr..Engel deaestatistiek van verbruikers en voortbrengers in de be schaafde maatschappij. Als verbruikers rekent hij de kinderen beneden, de 15, en de ouden boren de 65 jaar, eene classificatie die hare bezwaren heeft. De kolommen zijn dus 1. kin deren van O tot 15 jaar per honderd inwoners; 2. voort brengenden van 15 tot 65; 3, grijsaards boven de 60; 4. verhouding in percenten tus schen het aantal jongelieden in dat der vol wassenen begrepen. metaphore aangewend, dat de krisis losbrak gelijk eem donderslag te midden van een onbewolkten hemel. En inderdaad, vergelijken wjj dea algameenen toestand van heden met dien van drie weken geleden, toen het onweder plotseling begon te woeden, wij vinden volstrekt geene nieuw» gegevens. De rust van Europa niet gestoord, het-mislukken der graan- en andere oogsten ia sedert lang bekend, zoowel als de onvermijdelijke gevolgen die het na zich sleept. "W»t is er dan gebeurd? Wat is de naaste aanleidende oorzaak tot de ijlkoorts die d« beurs niet wil begeven? Er zijn slecht* weinigen die op dia vragen een afdoend antwoord kunnen geven. Zoekt men ophelderingen bij de veteranen van de beurs, bij hen dié' in de normale wisselingen als in een opengeslagen boek lezen, zij schud den tót hoofd en verklaren er niets van te begrijpen. Juist daarom is de toestand te be nauwder. ' "Wat uw korrespondent betreft; ik begin al meer en. meer te gelooyen, dat de politiek de eigenlijke oorzaak uitmaakt van de oogênblikr kelyke verwarring. Men wil de Republiek te lijf! Maar ten gunste van wien? . zullen uwe lezers vragen. . . ? Herinnert u 1871, toen de aritirepubllkeinen hetzelfde doel in het schild voerden. Zij waren toen allen vereend om de gemeenschappelijke vijandin, .de Republiek, te doen bukken! Ha-' derhandzou dan de partij die het sterkste was, de bovenhand behouden. En elke partij hoopte en verwaphtte, in stilte de sterkste te zijn. Ik geloof dat, even als toen, détegenstan- ? ders van den tegenwoordigen regeeringsvorm zich gaarne willen vereenigen, om het bestaande omver te werpen. De bonapartisten die men niet meer meetelde, spreken meer dan ooit van' hun prins Jeröme (die een looze v.os ia) en richten , nieuwe kouranten op. De legimitisten hebben bij gelegenheid van Chambord's verjaar dag, onverwacht het hoofd opgestoken. Zoude dit alles louter toeval zijn? Men heeft behendig gebruik gemaakt van de terugkeer der geamnestieerde communar'ds, In een land van 38 millioen menschen, zijn steedi eenige duizende beethoofden die des- te meer schreeuwen, omdat zij. geen invloed heb ben. Maar de partijgeest exploiteert dat schreeu wen en dreigen, en zoo begint men de rustige burgers in de provinciën, en het buitenlanel in het algemeen, beangst te maken over voor gewende plannen der radikalen. Voegt men daarbij de slechte oogst, dan kan men begrijpen, dat de vrees' voor gel delijke belangen, die men door de beursmanoeuvres. in het leven zo.ekt.te roepen, aan het eerzame werk de kroon zouden opzetten. Wie weet of men dan niet van de Republiek de zondebok van alles zoude kunnen maken? Ik twijfel geen oogenblik dat het plan zal mislukken, maar inmiddels brengt het aan de financieele ontwerpers, die voorzeker eene ver bazende macht ten hunnen dienste hebben, zeer tastbare voordeelen, aan. Die heeren, wetende wat op stapel lag, hebben namelijk tot zeer. hooge prijzen kunnen verjkoopen, wat zy ver moedelijk nu of spoedig met belangrijke winqt terugkoopen. Zoodoende, .lukt het ,politieke doel niet, dan hebben zij ten minste niét om niet gewerkt; zij hebben hun brood in het zweefc huns aangezichts verdiend, en slapen den slaap: van den rechtvaardige. Maar beueden woelt-en. jammert een hoop arme sukkels, die of geheel of gedeeltelijk te gronde zijn gericht, en die, komt de waarheid han ter oore, wellicht zullen. vragen of die groote konservatieve financiers niet meer schade aanrichten, dan een hoop óngelükkigen die van 'een langdurig ba!3inhap,terugkeereu, en wier.zwakke hersenen door eenige. radikale ringleiders in de war worden gebracht en dan eenige theoriën te voorschijn brengen, waarnaar de overgroote meerderheid des-volks in het geheel niet luistert. En waarlijk, de indruk, dien de jongste beurs manoeuvres hebben, nagelaten, is treurig. Te beginnen met de Fransche renten, vinden wij de volgende verschillen tusschen de prijzen vari: drie weken geleden en heden: 29 September; Heden ?. 5 % 119 117.30 3 % 84 SUS 3 % Amortiaable 86 83.25 Verder ? Banijuèd'Escompte 1240 Bancjue de Paris 930 Banque Hypothecaire ? 835 Crédit foncier 1140 De iieuwe Communite Obl. 505 De nieuwste fonciÈre Obli' gatiën (jongste uitgifte) Crédit Lyonnais 980 Crédit Mobilier 780 Sociétéfinancière 620 SociétéGénérale . 610 Banque. franco-Eg jptienne 780 Fondiaria' . ' 780 Banque Europénne 750 597-50 Uit de bovenstaande prijzen blijkt, dat he den tegen het laatste gedeelte der beursüren eene aanmerkelijke verbetering is gekomen. De vraag is of die zal blijven bestaan. Hoe dikwijls verscheen in de laatste weken zulk eene rijzing, totdat op een gegeven oogenblik de aanvoerders van het komplot weder optraden, en alles met wreedehand-omver wierpen? Er is trouwens een oogensehijnlijke strijd tussqhen die heeren en de^ zeer taïrjjke partij, die de rust en het vertrouwen: wil her stellen, niet uit patriotisme, daarom bekom meren zich ook die wijsgeeren niet, maar om hunne nieuwe, op touw gezette ondernemin gen, met aangename premiën,. aan het publiek af te zetten. De laatsten richten evenwel veel .minder kwaad aan dan de eersten;, want de meeste ondernemingen, die zij van stapel willen doen loopen, hebbea een nuttig doel; hun eenige onrécht is, dat zij'hunne waar duur verkoopenV en voor zich zelven nu reeds eene'premie wil len bedingen, die" anders, eerst -uit den loop' der omstandigheden inetdertijd zoude ontstaan. Onder de voormelde ndeelen schijnen die van de Banque d'E?compte bijzonder goed-, koop toe. -Uwe lezers kennen de kombinatïe der kapitaalsvei'meerdering. Hij, die heden die aandeelen a 975 koopt, betaalt dus, na aftrek, der niet ge- stortte 375 fr. * .. netto 600 vo,or zijn nieuw aandeel betaalt hij einde dezes 250 hij heeft dus twee .aandeelen voor 850 fr.; en daar de bank officieus heeft, doen bekend maken, dat ,ze nu reeds genoeg winst heeft, om na aftrek van 10 fr. voor de reserve, nog 80 ir. uit te deelen, komt dat dividend op bijna 10 %,. zonder het reservefonds te rekenen, het welk na het einde dezer maand 131/» millioeB, of meer dan 50 % van het gestorte kapitaal zal moeten beloopen. Dat de nieuwe aandeelen grif opgenomen zullen worden, lydt geen twijfel; in mijn vo rigen brief heb ik bewezen, dat de aandeel houders bijna gedwongen zijn, hun inzet te 116.70 ? 81.15 82.70 945.?' 820. 975. 832.50 - 690. 1045. 492.50 (stonden vóór. 8 dagen 491.50) 855.?na 840.?. 650.?640. 557.00 552.50 525.?530.?. 705.?. 675.?. 630.?620. 600.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl