De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1880 4 januari pagina 2

4 januari 1880 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

? jetDE A M S T EP A M M E B, W BE K B LAB T R * N E B E E L A N B, '^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ---'"" L "??!????' -l?L 1 ?Min, luii^ff der Nederl. Koopvaardijvloot: als g der havens, der binnenlands ch e vermindering en billijker regeling an het loodstaiief, de fcehoorlijke bezetting onnlaton, verlaging der spoorwegtarieven voor den handel, en, ^at niet tot.de voor stellen der enquête-kommissie behoorde, af schaffing van den accijns op de suiker. "Wij kunnen ons met den inhoud van dat adres*' y?eer goed vereenigen+ Nog onlangs hebben wij aan dit onderwerp een artikel gewijd ei], als onze meening uitgesproken, elat de vrije mededinging met de naburen wel een middel kan zijn om onze bandel &n nijverheid tot krachtsinspanning te priktelen.' en haar den weg eener gezonde ont wikkeling op te voeren, doch dat het vrijMndelsstelsel niet ais het eenige middel moet worden beschouwd,.dat een Eegeering Ifeeeft aan te wenden om de welvaart van ïioi laud mogelijk te maken. Immers liet vrij-handels tels el kan nadeelig Tflrerken. wanneer het eenzijdig op den voor grond gesteld, beschouwd wordt als het e enig pleö'h tanker van *s lands welvaren en op eens geschoukeii, zonder iets meer, brengt het moedeloos verwarring in plaats van red ding aan. Toen bij de nederlandsche Eegeering het plan rijpte om op ekonomisch gebied de juiste theorie te omhelzen, had zij" tevens al wat mogelijk was moeten doen, om te ï?ewiJ2;en, dat haar meer nog dan de theorie & praktijk ter harte ging. Had zij naar fiat, laatste gestreefd en al de wensehezu die thans scheepsbouwmeesters en rseders uitspreken, niet alleen in overwefïvap* genomen, maar die ' ook vervuld, er gcèu twijfel aan of de nederlandsche ,art zou een miiider treurig beeld ?al Gn niet zooveel machtelooze po on! het Iiooi'd boven water te hou wer stelend te omzwemmen te aanhsbben gegeven. aen ou Hui kan niet genoeg herhaald worden, dat t> in onsen tijd voor Regeering en YoHïsyertegettWQordigiiig er nauwelijks een onderwerp ter overdenking en b e staat, dan do verbetering waterwegen en de verlaging van die tarieven j ^relke op den vrachtprijs van de ren? die voor den transito handel zijn swezen, nadeeleen invloed moeten uitri r "--o» ll'.X'Jv ., ??.s menigte diepen indruk, eü onweerspróken doet zij, wellicht geheel ten onrechte, later nog dienst als wapen om de gemoederen te verbitteren. Worden er, g'elijk meestal het geval is, algcmeene grieven, ter sprake gebracht, -dan kan men die veilig laten voor hetgeen zij zijru An ders is het, waar een bepaalde maatschap pij publiek wordt aangevallen en medödeettögen in een blad staan te lezen, die als een juiste voorstelling van feiten worden wereldkundig gemaakt. wond. De arme aartshertog!n, thans koningin, is alzoo zeer spoedig te we ten gekomen, wat de spaansche kroon .beteekent. Het o ogenblik van hare verschijning te Madrid was dan ook zoo ongunstig mogelijk. De opstand in Cuba, de slavernijkwestie en de ministerieele krisis, welke laatste een openbaring was van de vele partij schappen, die de Spanjaarden yerdeelen, alles komt tegelijk omjiaar het leven bitter te ma kers. De staatkundige toestand van het kwij nende Rijk is allertreurigst en juist in deze j *r . . *?* j dagen treedt dit het sterkst in het licht. Men Wij hebben bij net schrijven dezer regelen j twijfelt er niet aan of de sluipmoordenaar behet oog op een ingezonden stukje in het sccia- j hoort tot een komplot; een partij heeft begrelistisch weekblad ?Hecht voor Allew?\ waarin o. a* liet volgende wordt gezegd: ?Zooals algemeen bekend is hebben de spoorwegmaatschappijen thans gelegenheid om goede zaken te doen; ten gevolge van het gesloten water moot thans alles ver zonden worden per spoor; doch, geachte pen dat hét slechts nuttig voor Laar en het land kan zijn, den zwakken Alfonsus uït den weg te ruimen. ?- waarheen dit alles leiden weet men niet., maar zeer zeker vooreerst niet tot een welbevestïgden vrede, Onder gelukkiger voorteekenen begint Frank rijk 1880. Het nieuwe ministerie, met eon flink l Het handelstraktaat met Oostenrijk werd! geldt nog niet noodzakelijk van dat bestuur tot Juni verlengd. | zelf :als wjj b. v, lezen dift .dit tijdperk ?der Engeland eindig!; 1879 met een viktorie van . kunst de grondvesten van een muséum schonk," gewicht. Roberts versloeg nogmaals de Af - begrijpt men aanstonds dat het tijdperk iets ghatien. De sfoorwegramp in Schotland, waarbij anders is dan de heer den Tex zelf': want de een honderdtal meDSchen het leven verloren, frase: ?de heer den Tex schonk der kunst", wierp daar een sombere schaduw op den nieuw- zou al bijsonder veel van ironie hebben. Het jaarsdag. is bekend dat de Kunst en de Verleden woensdag zou de turkseli-grieksche burgemeester ?twee" en niet ^één1 konferestie vergaderen, Of zij vergadert of Jhr. Mr. den Tex \\ iT5 aren. as n men^ ,, opzicht een met vergadert,'t beteekent volkomen hetzelfde, flink burgemeester. ?Ik ben overtuigd, heeft Uit Zuid-Amerika komt de bevestiging van hij 'gezegd, dat ik in veel ben te kort goschohet bericht, dat de Chïleenen, Peru en Bolivia ten, doch heb het besef, dat ik altijd raijn best zoo goed als overwonnen hebbeu en dat in de heb gedaan." laatste staten de wanorde stijgt. j . Dat woord was waar en waardig. Belangrijker dan al"deze berichten te samen' Den Tex deed zijn best. Hij was° onafliankesou de mededeeling van den New-Yorksch.en' lijk door zijn fortuin, ook door zijn karakter korrespondent der Times-.zijn loofd mocht worden verzenders, gij dacht zeker niet, dat ge ; staatsman aan het hoofd, is gevormd, en al de ? als zij ge- Hij beloonde zich een zelfstandig manjdiesijr Edison er in ge- .tegenstanders, voor zoover die er waren, Ber ingen, Hij zwaaide zelf hel ws hierdoor beambten der spoorwegmaatschap-l deelen der republikeinsche partij, ofschoon zij i ven hebben. pij dwongt of liever, gij dacht niet, dat] niet allen evenveel recht tot juichen hebben, de directie der spoorwegmaatschappijen, j zijn voldaan over den afloop. en ik heb bier bepaaldelijk het oog op j Freijeinet is een man, in wien men vertrouwen de hollandsche, haar beambten van 's mor- ] stelt. Ferry, de ontwerper der onderwijswet, gens halfzeven tot 's nachts drie, vier uur, j bleef op zijn plaats, gelijk wij mochten ver en dat zonder bijna eenige verpoosmg,! wachten. Met slaagd i& het elektriseïi licht met het gaslioht: te doen wedijveren.'; Immers, dan zou de; wierookvat niet, maar hunkerde ook niet met Nieuwe Wereïd voor goed den nacht verdre-' kinderachtig ongeduld er naar, dat mea hè JL De Dagbladen bevatten: Nieuwe üotterdamsclte Courant: GrondMagnin en Yarroy (financiën, | wetsherzlening. ? (Do troonsopvolging). ? minstens twintig nur van de 24 uur laat ? en openbare werken), behoort hij evenals de -De uitvoerrechten in Nederlandsch Indië. werken; dat is in de slavernij niet bekend,; premier tot de repubiikemsche linkerzijde. Le-1 niöt waar? Maar verbeeld u, daarvoor: père (binnealandscbe zaken) Cazot (justitie); verdient een der minste beambten ? 1.10 en Tirar maken deel mt-van de Union repu per dag; als er in den zomer niet veel te . blicaïne. Het linker centrum, m. a. w. d* be werken valt verdient de man ook ? L10, paald konservaüeve republikeiasche partij is in Vaderland: Treurige Voldoening. damsche Waterweg, ? De ministers. Hét Nieuws van den Dag: Een Oost-Indisch Compagnie. De T$d: Financien, Handel en Nijverheid. maar als hij minstens 5 uur langer, tevens hefc kabinet niet vertegenwoordigd; doch de AmsterdamscJte Courant: Finaneieele ook den dienst van een paard moet ver--leden staan bekend als bekwame, degelijke \ houding van Rijk en Gemeenten. richtenj dan verdient die man niets meer; mannen, die ofschoon den vooruitgang m, a. w. dat' wil zeggen: hij is eer in de gelegen- de toepassing der zuiver republifeemsche beheid om nog zij a wekelijksehe ontvangst gihselcn toegedaan, niet tot de beethoofden ,van ? 7.70 verminderd te zien met ? 1.10, i behooren en kalm- voorwaarts wenschen te want als deze beambte, verkleumd van schrijden. Alzoo heeft de fransclie regeering koude klaagt en niet hard genoeg werkt, een schrede in de richting van Gambetta gezooals de chef gelieft te zeggen, dan moet j daan. Vooral door twee maatregelen zal £ij hij een dag voor boete werken, en wordt! haar karakter allereerst openbaren. Een zoo hem ? 1.10 gekort. Kunt gij nu begrijp en,; goed als volledige amnestie ^ordt afgekondigd, ?i t? .L,!.f, den de Bovenal meenen wij, zijn adressanten met het laatst genoemd punt van het versoekImn recht* Het is een feit dat CLïrmarkt, wat deu aanvoer uit Java terug is geloopen van 8/io tot l/^ den geheelen uitvoer. Nadat Holland havens had opengesteld, heeft Engeland accijns afgeschaft, en het voordeel dat bet ore havens daar te lande aanbood, niet uitblijven zijn noqdlottigen invloed te doen go voelen* Nederland dat zijn han del tois konknrrentie met de .gelieele wereld heeft gedwongen, ? een konkurrentie die &!$ geneesmiddel en gynanastisehe oefening niet gemist mag worden ? heeft aan den anderen kant alles te doen wat mogelijk is eto elk bezwaar uit den weg te ruimen, opdat de Tvedloop mogelijk zij. Met genoegen zagen wij de verschijning van dit adres. Wij wenschen adressanten voorspoed ? maar daar wij weten, dat wij ons ïn Nederland, het land van kalmte, be daardheid en flegma bevinden ? ook de onmisbare mate van geduld toe. dat die maatschappij goede 2aken maakt, haar actiën hoog genoteerd zijn en goede dividenden afwerpen ? Maar nu begrijpt gij tevenSj aandeelhouders, dat gij ten koste van die mindere beambten uw groote in komsten verkrijgt: nu kunt gij, geachte lezer, tevens begrijpen wat de oorzaak iSj dat'elke trein te laat aankomt. Opdötus' gchengelegen stations moet in een korten tijd zooveel mogelijk in den wagon gepakt worden, en het zal u.'zeker wel bovreein den, dat met een personeel, dat afgewerkt < is, in dezen tijd alles nog zoo goed in elkan der past, en men niet meer van ongeluk ken hoort/' Het is niet te denken, dat dit verhaal hoe zeer het er ook den schijn van dra-ge, geheel juist is. Een lichaam als * de hollandsche spoor wegmaatschappij stelt te hoogen prijs op hefc welzijn van zijn dienstpersoneel om midden in den winter, wanneer er zooveel handen om werk vragen en hetzelf dubbele winst behaalt, van zij a dienaren zonder loonsverhooging schier het onmogelijke te vergen. Dit neemt echter niet weg, dat die.maat schappij bij duizen cl en wordt verdacht als zou zij tot zulk een schandelijke handelwijs in staat Daarom achten wij het van hefc hoogste gewicht, dat van bevoegde zijde het bovenbe doelde beweren worde geloochenstraft* :voor hern zou zwaaien. Niet ambitieus, heeft :hij het beneden zich geacht naar een soort van ? populariteit te streven, die 200 gemakkelijk te j bereiken is, als men meer zoefc dan gezond van ? karakter is. | Zijn ijver was inderdaad groot. Van iemand, ; die op zulk een wijs zijn ?best/' hoeft gedaan, i neemt men met leedwezen afscheid, j Over den gemeenteraad zelf had de heer den j Tex zich niet te beklagen gedurende zJjn voornieuwe' zittersckap. Indien den Tex hem iets mag verbij zijn aftreden, moet het zijQ, dat de zich tegenover hem niet' zoo zelfstandig vei", betoonde als den Texzich tegenover den Raad, i Den Tex heeft .gedurende zijn bsstuur meestal ? niet zijn partij maar zijn tegenpartij gemist. l Gezonde, met-persoonlijke oppositie ontbrak | maar al te veel. Dat de afgetreden l meester in den regel sterk genoeg s i toonde om die weelde te dragen pleit des te ; meer voor K ij n degelijk onbaatzuchtig karakter. | 1)-.: leden van don gemeenteraad boden hem tot aandenken t een kostbaar geschenk aan. zicli op d at dit punt van verdeeldheid haar kracht ; verliest, en de zuivering van het ambtenaarspersoneel stelt zij aan de orde. Rechterlijke macht en leger zullen de niinistrieele wijziging het 'meest gevoelen. Farre, de vriend van Grambetta en Cazot zullen die moeilijke taak moeten vervullen. Natuurlijk zijn de leg i,t i mis ten, de ultramon; tanen en de overige anti-republikeïnen mindere goed te spreken. Zij troosten zichj dat de za ken van kwaad tot erger zullen Toopen en zij dan weder geroepen zullen worden om het land uit den afrond te redden. uw. In onze dagen, nu ook Iiier te lande het £öeialïgm£ van zich doet' hoor en, en het de maatschappij van al wat leelijk is beschuldigt, tmk ook 'het onberïspelïjkste in verdenking l>r&Ggt, is liet de pliuht van hen, die het wél jRïeeneïi ni^'c den vierden s tand > meer dan ooit te letten op de gegronde grieven, waarover geklaagd wordt. Iedere beschuldiging, die den schijn van waarheid vertoont, maakt op delichtgeloovige 1879 heeft voor 1880 plaats gemaakt. Dat wil zeggen, wat de buitenlandsche politiek be treft, dat aan de verschillende hoven de nieuwjaarschwenscben met gebruikelijk ceremonieel sdjn afgestoken én de zaken overigens hun gang gaan zonder iets van een jaarsverwisseling te bemerken. Even voor Ket einde van 1879 werd, als om 't jaar te sluiten gelijk het begonnen was, op een koning geschoten, Alfonso, naast zij n jeug dige gade gezeten, was het mikpunt van een sluipmoordenaar, doch werd gelukkig niet gete Berlijn is men niet bijzonder ingeno men met deze kabinetswijziging. De Baron Sfc. Yallier, die ïüs vriend van Waddington, ook als geestverwant van hem in de pruissisclie ?hoofdstad werkzaam was, heeft in de verande ring van het ministerie reden gevonden om onmiddelijk zijn ontslag te vragen. Bismarck en geheel het kcmsèrvatief 'Europa met hem, ziet wel eenig gevaar in deze overwinning van het liberalisme. Frankrijk^ voorbeeld heeft ten allen tijde grooten invloed op de naburige volkeren uit geoefend, en met zijn liberale republiek staat het weer aan het hoofd der natiën ; niet met de zekerheid die eereplaats te zullen blij ven in nemen, maar toch zeker als een naij verwekkende figuur voor het oogenblik. Ook vertrouwt men de buitenl&ndsdae politiek van de republiek even weinig als de brnnenlandsche, en met de gedachte aan het verleden wekt Fr ankrij ks herleving en voorspoed sombere vermoedens op. Bisnmrck mag over 1879 tevreden zij*. Wat bij wïlde, geschiedde. Het tarief werd goed gekeurd en de spoorwegvoordracfet slaagde. Toch wandelt de kanselier nog niet ojp rozen alleen. Be doornen zijn aanwezig. Even voor 't einde van het jaar werd men te Berlijn weer op minder aangename wijs aan het bestaan der Socialisten -herinnerd, en ? wat de zaak niet beter maakte, het bleek duidelijk, dat er tusschen de duitsche socialisten en de russieche jtihiligten inniger betrekkingen bestaan dan wenschelijk is. Ook is voor den kanselier en zijn landgenoot en het feit, dat Frankrijk 150 millioen meer ontving aan belastingen dan de raming bedroeg, en dat de pruissische schat kist, ondanks de verworven müliarden, leeg bleef, hoogst bedroevend en onverklaarbaar. Burgemeester. rr -u u. j* i -j i . een openbare Raadszitting heeft de heer afscheid genomen als Dri68ra den Bfeuw|m b?gem£steri den heer Op oudejaarsdag werd hem uit naam van 320 burgers, door Mr, Herman J, van Lemiep een geschenk aangeboden bestaande uit een gouden eerepenning en een album. Do penning vertoont het borstbeeld van Jhr. den Tex gesneden door J. 0. Elion, naar het model v* Tienhoven liet welkom toegeroepen en de laatste zijn ambt aanvaard, De lieer v. Tienhoveiij dankbaar voor het in hem gestelde ver trouwen , Terklaarde lang geaarzeld te hebben vóór hij tot het besluit is kunnen komen de moeilijken taak op zich te nemen. Plichtbesef had hem tot het aannemen der ?1 /'T. 11*1 ~]'1~lT "TT ^ v ^ ?*? J-J- W \A J door Oollmet vervaardigd; de keerzijde droe£r vrt?rtA^- i ? ?> v i , n i i , j T\ i benoeming geleia, en plichtsgevoel zou hem het ware woord: Dis GHEENS DINGS EEBDHR _rti_ ö i 4. ± r**i t ?i T .. , TT , .,, , , j ook verder tot tads verstrekken DII de verMOEDE WKItD DAN DEK RUSTE. Het Album, dat L,_- 1 1 * ? Trfl? T , ??Hr. TST * ' ? , ' van dat ambt. Met een warm woord . , . o. a* versierd is , met f . . L een iraai vignet door n i 1^1 r*. i, 4. i tn i j i ^ Grootveld, geeft op het schutblad de volgende i j / i . woor en e ezen. Tro? ivan . ?Het tijdperk van zijn _??TJrt_j- rt >^^ -\ a* 4. i -j , i eeiivouüige toe&praak» die met luide teekenen ' aan zijn voorganger} Jhr. Mr. den die onder de leden had zitting genomen, T1 , T , ,. [met een beroep op do welwillendheid van de . f , , , , kloek öf reclltvaardlg l overige leden vïn het Dagelijksch bestmar, den beatuur schonk der; scheep^rt een nieuwen | sekretaris en de leden ^ Raad besloot hy zij zee weg, der wetenschap een universiteit, der; J J kunst de grondvesten van een museum, der !^ irtA^- i ? ± n , . ? . . j ? i j -i ivan toejuiching ontvangen werd. burgerij nieuwe woningen en der zich ontwik-J T -,> ,fjn .... ö 0 J & ' in die zelfde zitting werd met 22 van stemmen de heer Jhr, Mr. W. Roëll tot -? j houder van financiën benoemd* Op den l TT , -, vl T TT ..de Leao Laguna werden 11 stemmen uit Het oogenbhk zou seker goed gekozen zijn [ -, , , ° om den heer den Tex te bewierooken, indient wij behoefte daaraan gevoelden- Bij scheidenen! _^ kelende hoofdstad fcn uitbreiding zooals sinds [ twee eeuwen miei- was gezien/' komen zijn de gemoederen der omstanders ontvankelijk voor ietwat sterk gekruide woor den. De kritiek zwijgt, haar licht wordt liefst niet ontstoken en in dat schemerdonker beWie had ooit gedacht, dat eerst de faecaliëngmnen de deugden van den aftredende te j kwestie zou bewijzen, dat onze raadsleden met ^?^ . _ j^^^^..-»-*.. .b _... _-?? j^j?. schitteren op bijna bovenaardsche wijs. Gelukkig is de heer den Tex een burgemeewelsprekendheid zijn gezalfd? De Kaad van1 Abdera is niets als dien van Amsterdam maar ster geweest die als hij heengaat niet dol be~: gelegenheid wordt gegeven het rechte chapitre hoeft te zijn op schetterende fanfares en die aan te roeren. Drie dagen debat, lezingen meer ook bet schijnsel der kritiek niet al te zeer l dan een uur lang, redevoeringen tintelende heeft te vreezen. | van vernuft, spirit, bezieling, geestdrift -tof Wat de heer den Tex gedurende die elf ja-. hartstocht toe. * . . en dat alles naar aanleïren voor de gemeente gedaan heeft, is moeie-. lijk na te gaan. Een lijst te geven van hetgeen j er tijdens zijn burgemeesterschap is geschied i deren het dikwijls binnen een paar uur eens, van faecaliën ! Over 3 mlllioen werden onze beschreven vabewijst natuurlijk al bijzonder weinig. De vraag j ^ze drie ton eischte drie dagen. Dit is, wat er op zijn initiatief werd verricht, wat; schijnsel, dat een raadsel gelijkt, vordert * -l- !«?-«.? ver toeheeft bevorderd, ook wat hij heeft tegen gehouden en tegengewerkt- Een burgemees ter bovendien is wel iets, maar niet alles. Zijn kollega's leden van het dagelijfech bestuur, ? de raad zelf oefenen grooten invloed op zijn streven uit. Daarom wat men van het tydperlt van zijn kloek en rechtvaardig bestuur - kan zeggen, lichting. Vergissen wij ons niet, dan kan die toelich ting zeer kort zijn, D e Raad handelde niet over faecaliën, ook niet over een af voerstelsel, maar hoofdzakelijk over Liermir^ en Lïernur is een engel yoor den. een en maar weinig minder dan een duivel voor den ander. Noem Liernnr: en A. denkt aan een standbeeld, voor den wel?*-«??' -r ? .J T. f ^ geen, maar," van Dingelen wijst op 't kleine sSüisjo dat met de eene hand aan de rokken wn ïïijïi VTOHW hangt en het andere vuistje in Afc mondj j tracht te werken ? ?we hebben dat arme ssliaapïe bij ons ingenomen, 't is ^eet uwé ? 'fc is een dochtertje van r :dt de Westerstraat." aZoo, en waarom is 't dan hier?" rïUTteertje, wat zal ik je neggen, 't hee^fc er zelf geen lief hebberij in omdat ^n osg iukkie is," Tal t de vrouw in terwijl bes kind op tafel tilt en ha&r de blonde lr.:ki:eB. uit \e oogjes strijkend, verrolgt: ?'t ia t'j£& ^/--.-i" ^. u aardig snoetje, jammer, jammer, Biet hooren kan," daardoor alevel niet veel aan de man, ?maar w& hebben oii, geen kleintje gehad en nou heb b. wat levendigs om je. De moeder ^n jaen eigen óngelnk over ? zo o'n geef o ome 'n handje/' en omdat 't niet verstaat, beweegt hij zelf de van 't kindje naar den bezoeker. Zou veel beter zijn> Vanneer dat kind d^ofstommengestïclit kwahi," merkt de s heer aan, terwijl hij iets noteert* ?a-ou i 't zeker» meheer^ maar *k wou 't ?ait niet graag zóó op eens missen. -mau Trouw - uit ist speul ik er ineê; wat nT g^brekkelijk mensch anders doen ~ kan 't wel, weet uwé," 'K te.zeggen," vult de vrouw aan,,,/ü .je dost ïiahi i hahi! zoo'n: soortemenÉ geals v<^n. een ezel ~ en dat noemt men man D. ?= als u we;'t hoorde werd je er naar van. moet zob^n schaap "eerst kennen,, Nie' ! ?"?-?" ? :.'.-? -^ "?* ' tórï°' Clirissiej wijlui Verstaan mék^^rtocïrwel,' an, t'6Twijl\h^.%et\.^n-^9nei oog het ~ï v>- /^ »' -^ ' J V U «; A.: "S " i ï- ? liet t schaap ?h- Als kan küd -.--Ï^S. gedichtje tot een lachje vertrftkt en do arm pjes naar hem uitstrekt, ?II faut porter secours ici^ il me semble,** segtde heer met de papieren, ?Naturellemerit!" antwoordt sijn'kollega en legt eenigö guldens op tafel, terwijl hij er bij voegt: .?we zullen in de volgende week nog eens naar je komen kijken/' - ^Duizendmaal dank t 'k zal er zuinig, op wezen," zegt de vrouw, terwijl ze de deur opendoet om de vertrekkende heeren eenig licht op de trap te verschaffen. ,/k Blijf de heeren wel hartelijk dankbaar," roept de gebrekkige man hen nog na, terwijl hij het rechterarmpje van het kind een knshand doet maken. Onder aan de voordeur staat een nét gekleede burger vrouw, die met een half beschroomd gezegd: ?Bennen de heeren soms van de hedeeling ?" de twee bezoekende leden staande houdt. ?Van de bedeelktg .niet, je bedoelt zeker! van de kommissie!" v Juist, meneer, nOcli! als uwe daarvan is, dan wou ik u wel ereis wat vragen/' ,,jWat dan, vrouwtje ?J' ?Er woont hier achter een weduwvrouw, haar man. is voor acht weken gestorven, 't is een knap fatsoenlijk mensch, die toen haar man nog leefde,, altijd ferm meewerkte; ze is noa al acht weken zonder een cent verdienste, want door da koorts kon EO niet uitgaan»" ^Heeft ze een biljet ingestuurd." ^Ooh meen, meneer, daar is 't mensdi t e fat soenlijk voor, dat durfde ze niet; zé heeft nou al dien tijd geleefd y:an wat ze zoo missen kon voor kleine pandje^ en. Laar zaon^e verdient één gulden ia de. week/' ;..- ..1',. : aZöoidua ze beeft :POg:ietV! V^/ipboédoL r. redelijk goed uit, en als uwe daarna zou te reke nen gaan, zon ze Biets krijgen, maar 't mensch is diep te beklagen, acht kinderen en geen cent verdienste. Als ze al kaar goed naar den lom merd gebracht heeft of verkocht, wat dan?" rZulk soort van mensehen moeten wij juist hebben, zegt tot grootè verwondering der juf frouw eoEt der bezoekers, en de andere voegt er by t1' ?We zulleB er heengaan als u ons even wil wijsen waar Jt is." Verheugd valt de vrouw in ? ?kan ze dan misschien toch iets krijgen ? al heeft ze geen ?Wanneer 't mogel^k is haar op den been te houden en ze 't waard is, ja. Wij trachten j uief, daar te helpen waar nog niet alles verloren is, en tijdige hulp een totalen ondergang kan voorkomen." ?Dat 's ook veel beter dan dat u aan dat schorremorrie geeft dat 's zomers dubbel en dwars geld verdient en f oor 's winters geen cent overlegt. ' ? Daar heb j e bij voorbeeld hier schuins over in de kelder daar woont een vrouw met drie volwassen zoons alle drie metselaars, die' tot aan September toe druk werk hadden, ? en nu, zo hebben geen ordentelijk stuk meer in huis, ze zitten zoo nakend, als rotten in de kou we kelder." wMaar boe komt dat juffrouw!" ^Och, meneer! nergens anders door dart, van wegens, en de juffrouw maakt de beweging van drinken ? als ze wat verdienen gaat ?t het keelgat door. Hoe heet die lieve familie?" ? un peu si yoas avez un biljet de ces ? ? ?***? ' ? ' ?Zei uwes wat?1' ^Neen Trouwtje ik sprak met meneer ?" ?O! zoo, eskuseer, 'k dacht dat uwé mij wat yroeg?" ?Neen! rna&r wijs ons asjeblieft even die andere weduwe; hoe heette ook weer/'? ?Janssens !M De jufirou^ gaat vooruit en brengt de kommissieleden bij de arme vrouw, die juist op Jt punt staat weer wat van haar goed naar den lommerd te brengen. Of neen, niet naar de Bank van Leening, den ?troost der armen," zooals men gewoonlijk zegt, maar naar een dier huizen y&n Verkoop met recht van we derinlcoopi de bastaardkinderen der vroegere ge ad nutteer d e kleine pandjeshuigen, DO stad ?admittcert geen pandjeshuizen meer, en 't geschiedt met een goed oogmerk, maar helaas, terwijl vroeger op het op pandleenen nog een zekere controle mogelijk was, zijn thans die huizen van verkoop, vulgo.de Jcooplommerds^ holen van ongerechtigheid, waar de woekeraar vrij spel heeft, en wee !hem of haar, die er zijn toevlucht toe neemt, Evenals de Mogol, verslindt de woekerwinstalles wat in haar nabijheid komt. Gelukkig voor de weduwe Oanssens komt de hulp ter rechter tijd, en als de heeren ver trokken zijn, bergt ze Jt overhemd, dat ze weg wou brengen, weer in de latafel, terwijl een "traan haar oog ontrolt en ze binnensmonds mompelt: ,/t Is toch zonde van den vent, dat hij zoo vroeg gestorven is," De heeren van de kommissie hebben hun weg verder door de An j el iersstraat en de dwarsstraten genomen en menig huisgezin opgezocht waar 't altijd weer 't zelfde is, namentlijk arm60-troef,, Yeelai draagt alles er den stem pel van yerwaarloozing en slordige orachtte beslissen, of in die gevallen geld verstrekt mag worden. Door iedereen en allen die sich aanmelden te geven, zouden dikwijls £5, die Jt waarlijk noodig hebben, maar no£ eten moed misten zich aan te melden, van krachtdadige hulp versto ken blijven. Zeker is 't lastig achter de waar heid te komen, en zelfs de rechercheurs' der politie, die zich de meeste moeite geven, slagen niet altijd. Dat kunnen we opmaken uit hei gesprek dat we afluisteren op den hoek van de tweede dwar-sstraat, waar eenige menschen staan te praten. ?Daar gaan de Iieeren van de gift" zegt een jonge, uiterst verwaarloosde vrouw met een kind aan de borst. ?Die dikke woont op de Prinsengracht, hij is gisteren bij me geweest" valt een bejaarde vrouw in. ?Zoo, heb je wat gekregen?13 Yraagt een many die bezig is van een houtje iets te snijden* Geen cent, ?hij zei dat er voor myn niks was ? en hij stapte op.'7 ?Waarom kreeg je niet?" ?Weet ik het, misschien lieeffe ie wel geroken dat ik een borreitje had gedronken." 3)'t Kan wel wezen, valt de eerste spreekster in, daar bennen se viament tegen ? en zelvers drinkt dat soort wijn en po^s en God weet wat al niet ? 't is schande," dat ze daar op letten," 3 Hoor eens vrouw Bikkers," zegt eensklaps de man} terwijl hij een groot e splinter van ?t houtje snijdt, ?se hebben schoon gelijk dat ze er op kijken. L ?Hoor je hem? Ja, jij bent een afschaffer. ?Waarachtig ben ik-d^at, en daarom zeg ik' 't ook? 'k heb vroeger jaren ze gok gelustmaar ^k ben bijftgds omgedraaid en 'k beübifr

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl