De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1880 1 februari pagina 4

1 februari 1880 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

^ DE AHSTEBÖAMMER.WEEKBLAB VOOR NEDERLAND. .voorvalt? Wie bespreekt ooit ? alweer be- nu de mensch naar aard en bestemming niet houdens een enkele, wien daarvoor dank! ? enkel lichaam is, maar ook verstand en geeen nieuw verschenen vlaamsch werk? Met el- weten heeft, beoogt de ware opvoeding niet lenlaage stukken werden dikwijls vertaalde enkel lichamelijke, maar evenzeer verstande romans ?: die soms nog geen drie woorden lijke en zedelijke, niet bloot verstandelijke, recensie waard zijn ? besproken, terwijl de maar eveneens moreele en lichamelijke, niet behandeling van oorspronkelijk nederlandsche , uitsluitend moreele, maar tevens lichamelijke ?werken zich gewoonlijk slechts uitstrekt tot die, en intellectuele ontwikkeling. welke in het Noorden verschijnen. Lichaam, verstand en geweten moeten in "Wij hebben weinig of niets over voor het den mensch, die er de eenheid van is, zóó woredel streven der Vlamingen, de vlaamsche let- den verzorgd en gevoed, dat elk hunner zijn terkunde komt bij ons op verre na niet tot hoogsten trap van volkomenheid bereikt. Zij haar recht, en toch verdient zij dat ten volle, eischen ieder voor xich de grootste mogelijke Zij is voor het minst even schoon als de ooze, zorg- en oplettendheid. en in mijn oog zelfs dikwerf oneindig veel Wie bij het werk der pp voeding lauw is en schoener, flauw, begrijpt, gevoelt niet het verheven doel De Vlaming heeft een afkeer van navolging der opvoeding, wijl zij, toch beoogt het kind ? onze dichters zijn daarvan lang niet vrij te te vormen tot mensch in idealen zin des woorda. pleiten ? hij is oorspronkelijk, en in dat oor- Wie als opvoeder meent, dat óf de lichamelijk85 spronkelijke legt, hij al den gloed, die er heerscht of de verstandelijke, of de zedelijke ontwikkein zijn bij uitstek vaderlandslievend en enthou- ling zóó zeer den voorrang verdient, dat hij siastisch gemoed. Emanuel Hiel heeft het ge- bijna uitsluitend aan de eischen van een des er zegd in de inleiding van zijne hand, op de voldoening geven moet, zal weldra ontwaren Gedichten en Gezangen" van zijn vriend dat hij het doel der opvoeding voorbij ziet niet Theophiel Coopman: ?Eigen kunst is eigen alleen, maar ook dat lichaam, verstand en ge leven. De nederigste oorspronkelijke schepping weten, wat bloei en welvaren betreft, zóó naaw is verkiesbaar boven de navolging der grootste onderling zijn verbonden, dat achterlijkheid meesters." Diep ellendig, noemt hij het, om van het ééne, disharmonie veroorzaakt en het liefhebbers tezien, ?hii ontzegt denzulken den heele individu' achterlijk doet zijn eerenaam van dichter, ? die grieksche dichtvor- Dit als praemisse. men gebruiken om hunne gevoelens en hunne Ik vertrouw dat de lezers, omtrent de gegemoderne gedachten weer te geven. Dat noemt vens in den mensch die opgevoed moeten worhij der vlaamsche taal onwaardig. Hij gaat den, het allen eens zijn, en geef nu verder zelfs verder en zegt: ?indien wij navolgers over de opvoeding eenïge aanmerkingen, ten zijn, hebben wij geen reden van bestaan, dan beste. Ik put de stof voor aanmerkingen die brengen wij niets waars, niets deugdelijks^ er is, niet uit, die taak ware voor mijne krachgeene kunst ? maar wanscheppingen voort. ten te zwaar; zij vereischt eene volledige pby~ Het schijnt ook in den aard der Vlamingen siologïsche en psychologische kennis; ik geef te leggen om oorspronkelijk te zijn. De liefde slechts terug, wat mi] het meest in het oog tot hun land is bun in hooge mate aangebo- viel en noem zaken waarover ieder oordeelen. ren. D\vinglandij is der Vlaming een schrik- kan en oordeelen moet. Ik heb hierbij niet beeld zoo bet kan, nog grooter dan den Noord- de pretentie van onfeilbaar te zijn; wie beter ' Nederlander. De Vlaming snakt naar licht en oogen heeft, ziet wellicht anders en zeker meer. dwepen met het ongehuwde leven van weleer. En zoo zij moeder worden, hoe zijn dan hare die heeft leereu denken, die gewend is te vra gen naar het hoe? en waarom? zal niet onnaaanwenden, die baar ten dienste Dit totaal staat tegenover 277 ia!878en|191 in 1877. Het aantal werkstakingen is' alzoo j i j j i , . i . , ; toegenomen, en zal vooreerst nog wel toenedenkend de opkweeking van een kmd aan- me£ Het £ bijna raefc zekerheid °te voorspei_ vaarden, /ij wil het hoe en waarom bij de | ien dat de werklieden, gedreven door denstijopvoeding weten, om hare taak te kunnen j genden prijs der levensmiddelen, hun toevlucht volbrengen niet een helder bewustzijn van het; zullen zoeken iri .verzet tegen de patroons, ten doel, dat zij beoogt, en zonder weifelende eiude lo.jnsverhocgmg teverkrijgen. Het noodmiddelen staan. Trouwens de invloed der vrouw op de op voeding is niet tot de kinderjaren alleen be perkt. 't Gebeurt immers met zelden ?dat man en vrouw bediscusslëeren of bedisputeeren wat ± , ^ , .. L 1 , " ,64,562,000 "pond, en de uitgaven op~65,917,0üt) teerd wordt, krijgt moeder, met haar flux de \ pond, zoodat'het deficit 1,355,000 zou bedragen bouche, doorgaans den boventoon en haar zin. j hebben. Gedurende de eerste negeiï maanden Dit is nu zeker, niet te bejammeren wanneer j echter, blijkt het, dat de inkomsten de begroode vrouw van beide in intellectueële en moreele : tin£ verre overtroffen hebben. De opbrengst van kinderen? Hoort den Schoolmeester (VAN PB LINDE) in zijn Voor- en Nageslacht. Van 't voorgeslacht zingt hij: Ruige borst en breede schouders, Leeuwenhart en aadlaarsoog: Rijzig kroost vaa rettzeaoadera Voritlijk laad, in adel hoog Vol vaa houw en moed en kracht O n vergeet ba ar .voorgeslacht. Van 't nageslacht: Eleete kindren, kranke moeders, Neven met een breukhand aan. Schele zusters, boe tel broeders, Vaders, die uit kuchen gaan ; Eamlend vee, met kwik bevracht, Machtloos, mislijk nageslacht. Waffc hg zeg*, klinkt zoo unschön en 200 'fferliik. ' ? j ontwikkeling de meerdere is, maar Toch is het waar wat hij van bet nageslacht vigst wanneer zij daarin de mindere is. | ^ _ ^ _ ___ zegt, en de oorzaak daarvan is ten deeïe te Spreek met eene onontwikkelde vrouw over;van inkomsteuevenzoo pioductief gebleverTzIjn* in de verwijfdheid en ontaarding der ? opvoeding. Noem gymnastiek. Gymnastiek? , rekent men na. tegen _het einde vanjtet jaar de maar zakelijk gevolg zal zijn dat enkelen toegeven, anderen de zaken staken, en de meesten opaden zelfden voet als van ouds blij van voortgaan. Bij de begrooting van Engelsch-Indië voor het loopende jaar waren de inkomsten gesteld op C .1 £. £?£> ï"Wï _~ ? ? ,3 n-i~. ^1^ -^:^ ~? -_ f*zfi-trr f\i^i\ zoeken "allerdroe-' kfet zoat Bedroeg 200,000 pond meerede be1 la^ting op de opium toont eene vermeerdering van een millioen pond ; en daar andere bronnen vaders, maar mijns inziens nog meer in de i Kunsten zegt ze, halsbrekende toeren, gekhe- begrooting met 2Vs imllioen overtroffen te. zien. weeldiikh^. imbecilitót en de«?ft?t.i« der ! den van den tegenwoordig? tijd. Spreek haar Op de uitgaven daarenboven zijn de mtkouisten weeklijkheid, imbeciliteit en degeneratie der moedera van den tegenwoordigen tijd. "Wil men ; over zegen van den arbeid. Arbeid? hare kin deren werken? neen!. daarvoor zijn ze niet in beschaving in zijn land, dafc eeuwig waar de Noordzee eindeloos bruist. ;roent, en Vooreerst behandel ik de opvoeding der vrouwelijke jeugd; het ?Jtonneur aux dames" De vlaamsche dichter zingt eenvoudig, maar moge hier gelden, niet ter wille van de aantoch met een geestdrift, die aan alles de stoutste mei-kingen die er gemaakt worden, maar om vormen geeft. Zijn poëzie welt friibch uit het dat hare rechten op opvoeding, d. i. ontwikhart, en stroomt zóó ook naar de begeerige keling van lichaam, verstand en geweten het harten, die zij kan bereiken. ' meest worden miskend. De vlaamsche taal, als zoodanig, brengt het De -vrouwelijke sese heeft ten dezen dezelfde hare bij om de poëzie liefelijk te doen zijn. .behoeften en gelijke rechten als'de mannelijke. De vlaamsche dichter haat alle stootende, Men mag wel, men moet zelfs, bij de opvoegewrongen vormen; zijne poëzie is welluidend ding'rekenen met de eigenaardige plaats, die schoon; hij zingt in den waren zin des woorda. een meisje als vrouw en een jongen aie man, Meen e nu echter niemand, dat ik blind in- in de samenleving later zal innemen en diengenomen ben met de vlaamsche poëzie, en geen overeenkomstig voor de beide sexen eene wijooren meer heb voor de onze. Ook bij ons is ziging brengen in de hulpmiddelen bij de opveel, ontzettend veel schoons; maar ik geloof voeding^maar dit is ook .al. T ' T!' . .. 'i i ? ,?K?*"UA-« i M/iV nïi l-ifl+~ möicio moöfrön niet, eene gewaagde stelïiüg uit te spreken, wanneer ik zeg, dat, vooral tegenwoordig, Zuid-Nederland oneindig meer ? waarachtige dichters heeft aan te wijzen aan het noordelijk deel, en daarom verwijl ik zoo gaarne bij de poëzie die tegenwoordig uit het Zuiden ons toewaait. Vlaanderen heeft hart voor O'nse poëzie, en laat die tot haar recht komen, o, begrijpen wij dan ook meer en beter, wat wij aan Vlaan deren verschuldigd zijn, al ware het alleen slechts daarom!'Laat ons de vlaams Ook bij het meisje moeten lichaam, verstand en geweten zoo volkomen mogelijk worden ontwikkeld. In haren staat als huisvrouw, echtgenoote en moeder heeft de vrouw aan het eene zoo wel als aan het andere dringend behoefte. Te betreuren is het, dat dit algemeen zoo weinig wordt ingezien en meest immer maar zoo ten halve behartigd. Dat er ontwikkeling van verstand ea ge weten noodig is, wordt in den regel gaaf toe.._ ! gegeven en daarom, wenschen de meer gegoeden , hunne dochters eene bescnaatdè opvoeding te ' ° ,. -, i ?, ? ???? v,,, kunde als een eigenaardig deei der onze be- , , b fa i.?,o,fD? n^? jö0i geven. Die beschaafde opvoeding omvat dan schouwen, en meer en meer trachten ons deel ; & r & , rt +o : doorgaans niet meer dan een deel van het lager ig te = ___ _n _» j:_ _ ? ______ . , __ ? . , , ...... * en het zuiden van Nederland vereenigen, en wederkeerig eikaars scheppin gen ? zoo zij dat waardig zijn ? lief te heb ben en te waardeeren. Eén schrede op de baan, ter -verwezenlijking van <3it ons ideaal is reeds gezet! Ieder, die niet vreemd is aan het conte Mechelen, zal mijne bedoeling hier be in dezen terug tot de kracht en den adel van weleer, dan moet bij mannen en vrouwen en vooral bij jongens en meisjes de oefening en harding des lichaam weer in eere komen, dan moet men ook worden genezen van den wan smaak om bleeke wangen interessant en blo zende boersch te vinden. Kan nog iemand oordeelen dat de geest er toch schade bij zal lijden, wanneer de oefening des lichaams van zoo overwegend belang wordt geacht, dan verwijzen wij hem naar het voor beeld der oude Grieken, die kennis en kracht 200 uitnemend wisten te paren, dat zij den roem hebben nagelaten van schooüe menschen en knappe koppen te zijn geweest. Inderdaad, de vermogens van den geest wor den door spierbeweging en krachtsinspanning veelmeer opgewekt en versterkt dan onderdrukt. De grootste uitvinders op hst gebied van we-[boomd. tenschap en kunst, de corypheeën in denk- en guiistiger dan men verwacht had. Door de rij zing van de zilverprijxen, meent men dat het verlies op den wisselkoers omstreeks 700,000 de wieg gelegd; een beetje dit en ee boafcje j minder zal bedragen dan waarop men het gedat ? en de meiden wat nazien, is naar haar ?. schat had; terwijl er waarschijnlijk voor 300,000 oordeel voldoende. Zeg haar, dat tegenwoor-; Tond °P administratiekosten zal bespaard kun dig de jongelui om te slagen meer en degelijker i nen .worden! zoodat over het geheel door de i ? , , T i i, n i vermindering van uitgaven en de vermeerdekennis behoeven dan een vroeger geslacht. En. ring van inlasten de verhouding tuaschen haar vader dan? en haar broeders ? zegt ze' beide met 3^/3 millioen gewijzigd zal worden. (logische redeneering), die ziju er zonder dat. Daar tegenover staat, dat de ooi-log in Afghawel gekomen en goed ook. Kortom, gij ver-; moeit u zonder te overreden. ! Nu is het uit een zeker oogpunt beschouwd dit jaar een inillioen meer zal kosten men gedacht had, dus ongeveer 3 millioen wel een lachwekkend feit, dat de zwakke vrougaven, namelijk de aanleg van eene naar Candahar, door den heer Stanhupe op wen tegenover de mannen, die zoo gaarne de'SVa millioen geschat, en deze buitengewone meerderen zich noemen, haren wil dikwijls zoo. posten .zijn juist gelijk aan de verbetering in doen gelden en zegepralen; maar anders be- !iet verwachte budget. Het is, zooak men weet, zien is het een bedroevende zaak, dat de goede ; no$ een k,wes *ie ° . 1? f eh.eel® last ?n den , , ,,. , , b, oorlog op het Indisch budget zal moeten drukplannen van opleiding der vaders soms door keri. in(fieu Engeland het grootste gedeelte de moeders worden tegengewerkt en gedwars- van de oorlogskosten overneemt, zal dit voor Indië slechts een hoognoodige bteun zijn, want Doch, wat te zeggen! de mannen hebben ia !let fonds }Gi'. voorziening in de jaren van hongersnood, m welks naam een extra belasnog, niets van genoj ? - i i ?c' . - o.rsnu, dezen een weinig oon naar werk. Een meisje, ti ** geheven ^ dat deed aan rekenkunde, mathesis, geschie-; ten. Het is in alle gevallen een gelukkig feit denis, natuurkunde, gezondheidsleer werd vroe- van Engelsch-Indie, dat met het bezuinigen der geheugenskracht, waren bijna allen mannen, die in hunne jeugd het brood dat zij aten, met handenarbeid -moesten verdienen. Zoo kon ook (voorbeelden zijn daar om het te bewijzen) en ger algemeen ? en nu nog wel, helaas! ? reusachtige administratiekosten werkelijk" voort&GO ««t $ök de vrouw bij dagelijks terug- met den naam van savante bestempeld. Dat £an£ gemaakt wordt. keerende li :haraelijke oefening en bij arbeid woord had eea zra vol van bijtende spotternij, i zich ontwikkelen tot een goede mate van ken- Maar kan dan ooit de wetenschap, die een nis en geestbeschaving. hreïhaal zij moeten-, want aan degelijke ' dochters eenmaal dringend behoefte. Kennis van de vormen der wellevendheid, fraaie hand werken, muziek en wat bedrevenheid in de nieuwe talen zegt in dezen iets, maar het zegt niet genoeg, het zegt maar weinig. man in eigen oog veredelt en verheft, der vrouw tot oneer strekken? Gewis neen! en die Irennis en geestbeschaving hebben onae^ jonge j verklaring had de geheele sexe moeten ontboezemen. Maar de vrouw, in het gevoel harer zwakheid, niet berekend tegen spotternij, heeft ijlings ket aangezicht van de wetenschap af gewend, en houdt, nu zij in dezen niet als evenbeeld en hulpe is erkend, ons geslacht veelal in zijn ontwikkeling tegen. Wel wordt voor die dwaling nu zwaar soms Goed leeren rekenen is een eerste vereischte, want goed leeren rekenen is goed leeren denken. Goed spreken (een. zeker flux de bouche] is der vrouw van nature eigen en stotteraars zijn ze zelden of nimmer. JEAN PAUL zegt: ?Als ge den draad harer rede meent te grijpen lijkheid" behoeft te staan? De volgende vergelijking van het budget voor 1880 in Egypte, met de feitelijke resul taten van 1877-1878, de twee eenige jaren ?waaromtrent betrouwbare statistieken te ver krijgen zijn, kan van belang zijn: Uitgaven in ponden. 1880. ? 1878. 1877. Administra tieve onkosten 3,578,É Schatting Schuld 699,000 4,344,200 3,817,400 699,000 6,357,200 4,139,000 699,000 6,134,000 grijpen. ! Hiel, Coopman, de la Montagne em nog zoo ; oneindig veel anderen, komt spoedig tot ons j met uwe friseche hartverkwikkende poëzie! ? j en zet de uitgevers uwer werken tot wat meer spoed aan in het verzenden naar ons noorde lijk deel. Daarop valt nog al iets af te dingen. In hunne langzame bewegingen zijn misschien de uitgevers van het Noorden en het Zuiden reeds één! ? THALIAHO. üfteuwe Uitgaven: J. A. ALBERDINCK THIJM, De ?Lilith" van i 'en Heer Marcellus Smants- Eene beoordeeling. f. t-40. f ~- WANNEBLOMMEN, Jierboekje for it skrikkel?.. 1.S80. Ütjown fen 9t selskip for fryske tael Jïer " riftenkemiisse. ? 0-30. H. E. TOK LAER, Twee bedrogen volken, Corver Hooft tegen het woordenboek. en M». ' of Kr. ? 0.25. JB. -Vl, ten BERG, Aalt Hugen. Novelle, uitgevoordeele der overstroomden, in geren ten ^ ^ Gelderland f 000. Hoord-Braoax ^^ Eene halye eeuw yiaam. ?.gO?1880.BIf aar tijdsorde gerangONZE sche Poëzie, onderwijs, wat muziek en fraaie handwerken, de vormen der wellevendheid en een beetje taalkennis. En wat de vorming des lichaams betreft, onze dochters worden gespijzigd, ook gekleed naar de mode, en daarmee uit. Haar physiek door oefening, gymnastien ar beid, tot lenigheid en veerkracht te brengen, door eene doelmatige Meeding den bloedsom loop en de werking der organen zoo min mo gelijk te belemmeren, epdat de wasdom des lichaams m alle deelea vrij geschiede naar het ideaal der natuur, dat is eene zaak die bijna niet in aanmerking komt. Maar, vraagt wellicht een lezer, wilt gij dat ik mijne dochters vormen zal tot acrobaten, tot een soort van amazonen of revo.l verdrag en de geëmancipeerden?... Dat nooit! De vrouw mag nimmer dood zijn in de vrouw. Neen! das ewig Weibücke, het zachtaardige, ontvan kelijke, zwakke in de vrouw, dat onze mannen aantrekt, en dat haar zooveel doet vermogen over der mannen meer ruwe kracht, moet niet verloren gaan. Maar haar karakter als vrouw kan bewaard blijven ook dan, wanneer haar lichaam meer dan gewoonlijk wordt geoefend en gehard. En ~ tegenwoordig, nu weelde en mode, met stof en mot en roest samenspannen om hare plichten zoo vele te maken en zoo zwaar, nu de hedendaagsche vorm der samenleving zoo dikwijls moeielijken en aanhoudenden arbeid van haar vordert, nu het dienstpersoneel steeds schaarscher en duurder wordt, en steeds min der geneigd om behoorlijk dienst te praesteeren, en naar U toewmdt, ontwaart ge wel telkens meer draden om uwe vingeren maar het klu wen blijft op den grond liggen." Bij goed rekenen (goed denken) behoort dan verder de kennis van de eerste beginselen der natuurkunde en gezondheidsleer. In haren staat als huismoeder komt zulke kennis uit nemend te stade. zich. de kennis op zedelijk gebied, heeft zij een juist begrip omtrent menschenwaarde van noode. Zij beboort in te zien, te gevoelen, dat de waarde van een mensch als- mensch niet wordt bepaald door rijkdom, rang of uiterlijke vertooning, maar bovenal ea uitsluitend door intellectueële en moreele ontwikkeling, door zijn karakter. Zij moet volkomen begrijpen, dat de mensch, zelfs in de laagste rangen der Begreep men en hegïijpt raeu nog «iet, dat Totaal iötellectuëele ontwikkeling bij de vrouw, niet Inkomst, tot. in omgekeerde verhouding tot hare beminne- B-itiff slot Deficit 8,622,000 8,775,700 10,873,600 7,433,000 10,972,000 9,589,000 za 153,700 3,440:600 1,382,10.0 ? en ziet men niet in dat verstand en; Bij de inkom,ten van 1880 is waarschijnlijk kennis, m het bezit der tot liefhebben bestemdu niet gerekend op de Moukabala betalingen, vrouw, een kapitaal zijn, dat wel onschatbare die in 1878 een som van 951,800 pond, in 1877 zegeningen moet verspreiden? j "van 1,223,700 pond bedroegen. Er wordt dus Nu, dan zijn wij mannen toch een moeielijk Yan de overige bronnen een grootere opbrengst te onderwijzen geslacht. Reeds uit de grijze f ?h* ^ ^ £ie ,twee Jaren; maar als men ,, ., , ,. , ? ° , , L , . & ,J bedenkt, dat m beide jaren de JNiil ongunstig *r T , ,. , , oudlieid khnkt eene stem tot ons, leering be- waS) en er juist dit jaar een buitengewone voorai^ooK^? nier Beweegt j vattende: namelijk die van Israëls wijsten ko- groote oogst is, mag men wel een vermeerdening (die veel vrouwen had en de zaakbeoor- ring van inkomsten wachten. deelen kon); die stemme roept: ?eene schoone', vrouw, die van de rede afwijkt, is een gouden', ring in een varkensneus". en een andere keer: ?eene verstandige huisvrouw is van den Heere.". ? , , . , , : Een nieuw patent is gegeven voor de berei ding van papierpap en papier uit gewoon gras. De gepatenteerde beweerdt dat gras verwerkt en tot pap gemalen ala het nog groen is, eene zeer buigzame zijdeachtige, lange en taaie draad heeft; dat, als het tot papier maai schappij, een koninklijk hart in zich kan omdragen en een toonbeeld van menschen waarde zijn. Langs dien weg alleen wordt zij opgeleid tot een juiste mate van zelfwaardeering, die voor de slavernij en grillen der mode behoedt, de eenvoud des harten bewaart en haar leert tevreden te zijn en. zich -:niet te schamen, wanneer ze, met weinig middelen bedeeld, niet mag meedoen met eene vroegere omgeving. Vóór alle dingen is een onderricht in deze zaken üoodig en daarna kari ook het aanleeren van muziek, handwerken en wat meer geacht wordt tot eene beschaafde opvoeding te be- j Metselaars . hooren, geen kwaad. Het laatste behoeft niet ? Timmerlieden Scientific American, Nov. 15,1879. -Papier uit gras. Overgenomen uit de eerste aflevering van hefc Nieuwe Tijdschrift de Dageraad. &fMlC C11 mectcdccliiigcn. erkstakiim'en in 1879. men doen. worden, maar het eerste mot verwerkt is, op linnen papier gelijkt en zelfs zachter en doorschijnender is. Elke gewone soort veld, weide of turagras kan gebruikt worden en voor dit doel is het geschiktst het gras te maaien alvorens het bloeit, echter kan jong en oud gras gebruikt worden, zoo lang de sappen nog aanwezig zijn en chloroHet aantal werkstakingen in 1879 in Enge- phyi sii;ca en andere organische en niet orland voorgekomen, wordt door den heer Bevan opgegeven alö 327, verdeeld als volgt: Pottebaltfters-industrie Pottebakkers. . l Gias werkers . . 8 Cementmaker? scae: roez e, >raphiscïie en Wbliographische blijft ons werkelijk niet anders over dan óf scÏLikt me ">fc._. ene teurjge bloemlezing en | terug te keeren tot den eenvoud van een noma. . , . . . , -«ijia, door Theophiel Coopeene historische mlfc Vnf Met 10 koperet. man en V. A. de la Mo.^ zynde ret ^ .Sen op Hollandsen papi - ^ ^ .facsimile onzer voornaam,? Perafl.?0.50. -roerd door Jos- Steynen. Ie , . ?> EIGEK HAARD. IJsnummer "^ vTte ? Toordeele der noodlijdenden door -aen vvaters nood. ?0.50. CATHARINA ï- VAN REES, Frederik ?Historisch-roïnantiselie levensschets, ? -civilisalioain The proe;ress of taste. ? Bishop The si:ccessors of Meander and Greek the East. ? Prince Mettcrnich ? The ,>;of Somerset oö^mó ',:- tïais of oppósition. of modern travel. ? Mr. Brïght and the duke larchy and deniocracy. ? The credunOpvoeden, er,sie#m,heteekent.eigenlijk grootbrengne (door toedienen van voedsel,) en daar denleven, of te volharden bij de weelde, maar dan ook de vrouw die gespierdheid envolhardingskracht te bezorgen, die zij noodig heeft tot het volbrengen van haar nooit volbrachte naar lichaam en geest soms zoo afmattende taak. In onze hedendaagsche maatschappij is er bijna niets wat voor het geluk der vrouw zoo noodlottig is, als gebrek aan lichamelijke ge oefendheid en kracht. . Al vroeg moest men beginnen, in haar eigen gelang, de jonge dochters door doelmatige spierbeweging; door gymiiastie en arbeid te stalen en te sterken, terzelfder tijd bestaat dan nog wel gelegenheid om haar muziek, fraaie handwerken, uiterlijke wellevendheid en een weinig bedrevenheid in de moderne talen te leeren. Komt eenmaal de tijd, dat onze dochters, volgens haar natuurlijke bestemming, echtgenoote, huisvrouw en moeder worden, dan profiteeren 2e meer van een gezond en veer krachtig gestel dan van fraaie handwerken, muziek-en fransch. Wat wordt er van weekelijk opgevoede doch ters? Zwakke, ziekelijke echtgenooten en moe ders, vermoeide ontevreden huisvrouwen, die Wat zou de maatschappij met reuze n schre den voorwaarts gaan, als iedere jonge dochter op tbae wijze werd opgevoed. Dan werden bij een opvolgend geslacht ia geen enkel gezin de rechten der maagd verkort ter wille van Leidekkers Steenhouwers Stukadoors. Loodgieters. Ververs . 22 20 4 6 7 't 3 ganische st offen nog niet opgedroogd zijn, hetwelk een groot onderscheid geeft in de kwaliteit der vezels van het, papier. Nadat het gras afgesneden of gemaaid is, gaat het tusschen de walzen van eene pers door, waardoor het grootste gedeelte der sappea 10 uitgepeild en de draden of vezels gebroken Hout-enSteenhandel. en losgemaakt worden. Als het gras deze bel Mi/n~ Industrie. T n i T l ? n i JLt-JLJ,|iJ \V Cl IVül ö ? ? U* mode of glans, dan was eenmaal iedere vrouw | jjzer.en koperwerk. 4 Steenhouwers, Steenbakkers. Schrijnwerkers Kurksnijders . Houtzagers . 71 als echtgenoote, meer dan thans, een 1. vens gezellin, die de roeping en het streven van den man weet te begrijpen en waardeerea, \IJzer-enMetAnduslr. dan was de huiskamer meer dan tegenwoordig het liefelijk plekje, waar de man, terugkeerende van zijn arbeid niet slechts genegenheid, maar ook meer intelligent gezellig onderhoud wacht; was ook de opvoeding der kinderen én lichamelijke verpleging én wat geheele dan wat ontwikkeling betreft, beter dan thans gewaar borgd. De vrouw toch bekleedt bij de opvoeding der kinderen eene zeer voorname plaats. De zorg voor de eerste ontwikkeling is haar bijna geheel alleen overgelaten. "Wel staan de medici met weigemeenden raad haar hierbij ten dienste, maar de moeders nemen van dien raad juist zooveel aan als met eigen inzichten en vooroordeelen strookt. Zoo gebeurt het dat in van hetgeen over dit onderwerp is geschreven, de lessen der heden daagsche wetenschap nog zoo weinig worden toegepast; zoo verklaart het zich, dat ook nog in onze dagen droomerige bakers in de visi oenen van haren slaap ?duizend dotjes zien dansen Om 't hoek van Allebé." Degelijke ontwikkeling zou hierin wel spoe dig verandering ten goede brengen. De vrouw, IJz er werkers Messenmakers Arikermakers , Ketelmakers . Tinnegieters. , D raad werkers Bui zeilmakers 20 2 l l 4 3 l 12 Kleóren- In dnstr-ie. Kleermakers. . 4 Hoedenmakers . 2 Schoenmakers. . 6 12 Weef-Industrie. Katoen fabrieken 24 Gereedschapwei-kers 2 Hardijzermakers . 2 Spijkermakers. . 5 Koper en bronswerk. 4 Machinemakers 45 13 Ylas en linnen Meubelstoffen Tapijtstoffeu Wol Kantwerkers . Stoffenverwers 11 1 1 4 2 4 Vervoermiddelen. Spoorwegpersoneel. \ oerlieden . . . Koetsiers. . . . Matrozen . . . 47 LandboiMv. Landbouwers en aanverwante vakk. 12 Sch&epsbouw-In dustrie. Scheep s timmer lie den 13 Verschillende vakken. Boekdrukkers. . 1 Rijtuigmakera. . 5 Tabakwerkers. . 1 Chemischefabri 'ken 3 Gaswerkers. . . 3 Werkhuizen . . 2 15 Totaal. werking ondergaan heeft, wordt het in eene 1 groot en waterbak gedaan, waarin het goed gewasschen wordt door beweging of anderszins, 1 om daardoor het vuil weg te nemen. .Het wa ter ia den bak kan warm of koud zijn en de bak is voorzien van eene loose geperforeerden bodem, waarop het geplette gras ligl en waar door het vuil in het on der gedeelte valt, waarin eene pijp aangebracht is tot wegvloeiing van het water en vuil. Wanneer het gras genoeg gewasschen is, wordt het in eenen open ketel of in eenen stoomketel met loog gekookt, in | verhouding van 1/10 (een tiende) pond soda ' of 2/10 pond potasch of 6/10 kalk op honderd : pond gras. l Wanneer eens open ketel gebruikt wordt ' moet het koken 4 tot 5 uren aanhouden, doch als een stoomketel wordt aangewend, is twee ' uur voldoende. Nadat het kook-proces is afgeloopen, wordt de pap uit. den ketel genomen '. en in eene filtreertrog gedaan, waarin het gestampt en gefiltreerd wordt gedurende l of 2 uren. Daarna wordt het schoongewasschen in zuiver water. De aldus voortgebrachte ruwe pap wordt voor het fabriceeren van fijn papier als volgt gerafineerd en gebleekt. Eerst wordt het in eene koude oplossing van carbonas soda gedurende 15 minuten ge legd, daarna in eene dunne oplossing van acidum sulphuricum gedurende denzelfdea tijd, en wederom in eene oplossing van carbonas soda. : Dan wordt het gebracht in eene oplossing

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl