Historisch Archief 1877-1940
DAMMER, WEEKBLAD, VOOR.NEDERLAND.
Huzlekoiidertvljs.
Een Juffrouw, Muiiekonderwüzeres «ijnde,
door Tertrek eoner Oostersche familie eenige
uren rrö hebbende, wonscht dezelve wederom
te plaatsen met Pianolessen of Zangon
derwijs a f 3 per maand, twee lanen
oer week. Brieven franco onder het motto
Mvfietondi-rtei/i, Bureau de Amsterdammer,
Rokin 2.
WORDT GEVRAAGD
voor een lieer een of twee ongemeubileerde
KAMERS, liefst in een toehuls.
Brieven franco, onder Letter Z, Bureau <le
.Amsterdammer, Uokin 2. .
STOOMVERWERIJ
CHEMISCHE WA8SCHEBIJ
TAS
Gebr.PALTHE, Ie Almelo.
D«6t ie iismdtn, 71IZELSTR1AT, 53, T» war il
Dtitm ieilin ZalBtlat u SPU1STRUT 65, ia wui U
itisru woeastaz vo:iu
JONGSTE BEDIENDE.
Op een uitgevers kantoor wordt verlangd
een JONGSTE BEDIEN ÜE tegen een aan
vankelijk Salaris van f. J-J». Vtreischten
zijn goed schrijven en vlug kunnende re
kenen. Zich te adreaseeren met franco brieven
onder letter OU. Bureau van dit blad. Rokin 2.
VLEESCHBESCHUIT,
WED. J. DE JONGE, 0. Z. Voorburgwal 22.
-., Makelaar, «al op
April 1880, ten 3i 4 ure, in
Jr.,
A. KAPPELHOFF
Donderdag 99 Api . .
het lokaal de Brakke Grond, prescuteeren te
verkoopen:
300/1 ei tlS/t Kiste» alcaw Museadel RoiU"
Ouze thans
DINERS! SOUPERS! HUISELIJKE FEESTEN!
200 bekende tHAIrirAfjJl\K bieden wij stccdg.aan per origineele n
wij stccdg.aan per origineele mand,inbond:
12/1 PI. ? 99.5O of 24/2 Fl. / 94.?1 wet allo kosten franeo door Nederland.
(7193) TERWElf tXf Co., Hcereugmcht 227, Amsienlam,
wiransche, Duitsche en Engelsche
briem ven worden vertaald en beantwoord.
JL' Franco brieven onder Letters E A B,
Bureau de Amsterdammer, Rokin 2.
Singel 3SG SANTEN & C°. OV8P AM8lmarW' °Pei
Een MUSICUS wenscht eenige theorie of
gevorderde Pianolessen. Brieven franco
Lett. A Z, Bureau Je Amsterdammer, Rokin 2.
Kookmachliies, Ijedekauteu, IVIa(ra88eu4 Wlegeu,
Vuurmaudeu, Mliiderwa^eus^ Tuin Ameublement, Kierren- en
Paraplule Standaards, UlaufEels, Strfj kkacliels,
Tllecenkasten. M'fjurekkcii eu alle Huls- cu
Kcukciibciioodigdhedeit.
Te Huur
Wordt
of te Koop.
Wordt gevraagd een wel onderhouden eer
sten rang HUIS met TUIN, gelegen aan de
Heereu- of Keizersgracht tussehen de. \\
olvenstraat en Amstel, of wel Frederiksplein of
Vondclstraat. Adres met franco brieven onder
Letter K, Bureau de Ams'erdammer, Rokin 2.
OUD PAPIER.
Opgcrleht 1804.
ALLERIIOOUSTE PHIJZEST.
MACBXIV.4LE VERNIETIG I-V ?J,
Ie
Aardappelen.
BLANKE /
17 Kiste» Sl'CADB,
100 > nieuw St'LTAXA ROZIJN,
130 > » ELBMÉ ld.
88 » UAXDARIJN VEMBEK. ,
6 Skcletoas ca ea. 100 Kistjes Sm. VIJGEN,
20 Vaatjes ITRAVAC SCDILLEN,
35 > Amerik. Appelen,
100 Kistjes Jlalnga V|Jfn,
15 Kisten JAPANSCOE SOYA. enz.enz. enz.
Liggende en te 'zien als nader bij Notitie
aangewezen.
AMSTERDAMSCHE RENTEU1
Heerengracht 193 o/d. Warmoesgriieht,
? CERTIFICATEN a f 10.75, aflosbaar met
l /" 24 en «en Premie van f 10,000, 15 Juli en
15 Januari Tan elk jaar. Waarborgfonds in
ICertif. 2VS PCt. NEDERL. WERK. SCHULD,
onder Notarieele controle, vóór de uitgifte,
ge? deponeerd. Prospectussen franco
Men verwarre de
AMSTERDAMSCHE RENTEKAS niet met de
Hente-Cassa.
CAFÉ RESTAURANT:
Mille Colonnes,
Rembrandtpleio 11/13.
AMSTERDAM.
nmg van het Hotel
DIN6SDAB 27 APRIL,
Table d'hote van 5 tot 8 uur.
J OS. MAST.
KUNSTHANDEL.
WILLEN LEENDERS,
Paleisstraat 12.
in PlaKplaatJes en ?:tttotKtn.
Oaünet- u Visuesloraaat-Pdowjiajiiiëi, ia po
Xtwwidieaiitó in pci.U8lUi«!iJ, Cab.- ju sïa
? ïïXlXoteu, IiillipitE, Uit-staateds.
rastassclei ei Briettassctaii, Pcrtemaiis ei poneleillles.
Olnertaiities, Ma's, opeiüaaUe Reliëfs en Ciomopiaati»
miYeliwï en postpapier, urn ei nier Hcnojram,
aooawpost en RosiMaTeüpeB, lireejs en smalle mi.
Czet-, Hout-, Leder- ei Gtaslilm, 25 ei 53 Cl. p3r idtoi
mi aireren m all: nozslijke piaatweiïea.
Zota's, Reïeiiijet, ïwitaiüêi, Tdj- ei lo Urieljts,
H, A, DRIEMAN,
soort HAMBURGER
SAKSERS
> > BERLINER ROODE
JAMME van ? 3.25 tot
FR AS CO jtAV gtl'MS.
Nienie leliestraat 88, f. GOOZEN.
700. SIEL-\VE.\D1JR, 111. A3ISTERDA.U.
5.?.j Fasseiueiiterlëii.
4 50. FABR1JK MAGAZIJX
b.UU.
. l
204. Haivcrstraal. 204.
LËDËBOER & C°.
Nes No. 4.
SOLIDE KOFFERS
Nes No. 4.
Zeer kleine Wcstphaalsehe HAMMEN. Eehte
(iQTHA cu extra Ojnc VOKKSfllRE
BASKETHAMMEN die wij ook gestoomd en gebraden
ook naar buiten renenden.
Voorts CANADA AIAKKKLEX en de zoo
gezochte Callforola BARTETT PEREN benevens
rersehc BREDAKOEK.
zijn In ruime keuze voorradig Hccren- en
Dames KOFFERS, REIS-en Sl'HÜOLTASSCHEJJ
en RIEMEN, in elke afmeting, en soorten
Alle Binnen- en Bultenlandsehc Reis-Artikelen
worden spoedig solide en voor billijken pr(js
gerepareerd.
W. JANSEN, voorheen 31. PILGEK,
Nes No, 4, b/d
GELDLEENING
tin laste der geweeste Groiin|U,
groot/322,000 a 4 pot.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
jmeeute Groningen maken bekend, dat door
ie gemeeute zal worden aangegaan eene
geldeenmg, groot drie honderd twee en twin
tig duizend gulden, tegen een rente Tan
vier procent in het jaar en verder op de
voorwaarden, vermeld in het plan, door den Raad
vastgesteld by besluit vau den 17de:i April l.L
no. 11, en door Gedeputeerde Staten goedge
keurd.
Aanbiedingen tot deelneming in de eerst*
serie, groot ? 225.000, die in de eerste helft
der maand Mei e.k. zal worden uitgegeven,
moeten worden gedaan op da w\jie,lep»Udbfl
art. 11 van het plan, dat op franco aanvrage
verkrijgbaar is ter Secretarie der gemeente, ten
kantore van den Gemaepte Ontvanger te Gro
ningen en bfl de Associatie Casia te Amsterdam.
De inschriJvin^sbUletten, op hun couvert of
buitenzijde voorzien van het opschrift:
?Geldleening ten laste der gemeente Groningen,
1880," kuunen van heden af worden bezorgd
ten kantore van den Gemeente-Ontvanger te
Groningen tot en met VRIJDAG den aosten
April 1880, telkens van des voormiddag»
9 tot des namiddags i ure, en ten kantore
van de Associatie Cassa te Amsterdam,
tot en met DONDERDAG den agaten
April e.k., telkens van dei voormiddag* 10
tot des namiddags 2 uur.
De ingekomen billetten zullen op VRIJDAG
den sosten April e.k., des namiddags te
i uur, in het openbaar, iu een der vertrekken
van het Raadhuis worden geopend.
Bankiers, makelaars en commissionairs in
effecten genieten 1/4 pet. vnn de door hunne
tusschenkomst. bezorgde inschrijvingen,die wor
den aangenomen.
GBOMNGEN, 23 April 1880.
Burg. en Welh.: B. VAN ROIJEN.
De Sec f.: JACQUES OPPENHEIM.
: Asher's Continent Lilmiry.
| Kieuw verschenen en alom voorhanden de onderstaande werken;
MUZIEKHANDEL
AL8ERT BOOTMAAN.
Oude Spiegelstraat 8.
"Olne
DAVID LESLIE:
A Story of tbe Afghan Frontier
VOOB
Meubelen, Decoratiëp, Kiedes.
J. B. SCHUT Z Azn.
Firma Wed. A. SCHÜTZ.
FABRIEK en MAGAZIJN
Tan alle soorten van soliedc MEI BKLE^T
WcenerStoelen iii alle soorten. Exportatle voor Oost- en
DAMRAK
Terschenon;
*« VUB TWAMUUW f ?
A U; A r
BY
8.
S. T H O n W B C R
in three volumes ? 1.95»
Muziekale gedachte
(voor Piano)
Op Ucii UB"" Juul i§»»,
opgedragen aan Z. M. WILLIJ! III
BERN. J. BEUMER,
Directeur der Nationale Zangscliool van
Amitels Mannenkoor.
Prijs f l,-.
W. BEBAXT and J. BICE,
in one volume ??.es.'
IN THE SI O K TI
and other Storles
Bï
O
in one volume .
U I i»
Rotterdam.
. f -.05.
OTTO PKTH1.
l
LA PROV3DE1TCE.
Slügel hoek Paleisstrant Ho.
Lingeries. 'Gitten' en Kanten, Flclms, Ruclies,
Ballayeuses,ILinder Hoedjes, Jurkjes, Mantel*j es enz. en».
80 L M EB E t* RIJ ZE*.
Een Costmim-JI'aaister kan geplaatst worden.
OUD PAPIER,
APPISLMARIiT.
HOOGE PRIJZEN. '
Voor Machinale vtrivietiging wordt ingestaan; bij
». IjI«T8EliT A
Adam's Furniture Polish.
- Deze uitmuntende Compositie is geschikt om
alle gladde Meubelen, gelakte Goederen, Mar
mer enz. «choon <« maken en te Polijsten,
waardoor dezelve, hét Brillantste aanzien ver
krijgen. Te bekomen a *O cent per kruikje
bij de voornaamste Meubelmakers,
Pianofabrikanten, Drogisten en Winkeliers in huis
houdelijke goederen.
P. Bilt K.
Agent voor Nederland.
ADRES: Wetering Plantsoen bij de Wete
ring Barrière boven het Gebouw Floraaa.
?-/i.oo.i
: f. om
PILSENERBIER....i>.l2lFL/S
BEIERSGHBIER...VIÏI , O-,
GEHSTEBIERlsit. r 12/1 ? /1.40 12 2
GERSTEBlER2srt. ? 121 ? ? U0.12 2
(ZONDER FLEHSCBEN)
BoveDEtaande BIEREN Zfln ook op Fust
terkrij baar, het GERST E BIERkanbijont-[
vangst dadelfik getapt worden, en mousseert
du-ect, ook zeer geschikt voor verbruik aan de
Pomp, voor wederverkoop wordt behoorlijk
Rabat toegekend. . . »»/\TW%
Bestelliugen en Conditiën aan het
HOOFDDEPOT van de Amerrfoórtsch
Beiersch-Bierbrouwerü N. Z. Voorburgwal bij de
Gravenstraat 10... PtIlOELT:t
E. ms \msji \.
No,
No.
Zijden en Fantasie
HOEDEN
worden geinaakt voor den minst
mogelijken prijs bij
C. MEEBKOTTER,
OUeslagersteeg No. a, bij't Rokin.
Hoeden vervormen f 9.QO.
Het goedkoopste Magazijn
YA» ?
I6RLIGES, PEHDILES, HflOEII, ««ERS, m.,
vroeger Lijnbaansteeg 6,
. is thans gevestigd
Lellegracht bU de Heeren*raeli« O.
Ontvangen een groote collectie zeer elegante
Pendules van af ? 11. Buitengewoon
voordeelig: Zilveren Remontoirs met
wijzerverzetting, uitstekende kwaliteit a f 16.
Alle reparatien worden solide, spoe
dig, en tot concurerende prijzen bewerk
steuigd J, W, A.BÖING,
Amsterdfiiu.
Prijsnoteeringen aanvangende 5 April 1880.
2. Stofthee ?1.10. No. ö. Souchon
4. CoDgo v 1.10. No. 7. Pecco Souchon ? 1,60.
Overige nummers volgens Prijscourant.
PARIS CHARMANT
Journal Illustré des Modes Nouvelles.
Paralssant tous les mois.
Vrl-s. d'Abonnement Fl. 4.? par an.
PARIS CHARMANT is hét aangenaamste,
onderhoudendste, sierlykste en goedkoopste
Fransche Tijdschrift voor Dames dat tot heden
bestond.
Voor slechts ?4 per jaar ontvangt men
maandelijks Acht Pagina's tekst met keurige
gravuren en geïllustreerde romans der beste
Fransche schrnfsters;
Een afzonderlijk blad met:de nieuwste dames
handwerken;
Een keurig gedrukt muzykstuk voor Piano
of Zang.
Gratis: Een geknipt Patroon én
Een keurige, fijn in kleuren gedrukte
modeplaat.
Het April No. bevattende:
Causerie,
La Mode,
Gravure,
Toilettes,
Ouvrages pour Dames,
Roman,
Le matin et Ie soir,
Nouvelles,
Correspondance et
Musique pour Piano: Sieg. Tj/rolienne,
is bij alle boekhandelaren ter inzage te be
komen..
Amsterdam. ELLERMAN HARMS & C»
j ? Uitgevers.
C. L. VAN LANQENHUYSEN's Boekhandel, Singel.
Verschenen:
O IJ
Geen zenuwachtige hinderen meer.
Hoe kan men zijn Kinderenhctbest.be w
af 1 3A ren voor SCHEEFHEID, RONDE RUGGEN, enz.
J A.OV. Men leze de BROCUURE VESTDIJK. PLEIDOOI.
.Verkriiffbanr bü J, CASPARUS DRECKMEIER,
en verder alom.
Amsterdam
Pry's/0.90. fronco ? \.
BERICHT VOOR HEEREN,
ï)e nieuwste modellen Boor
den* Manchetten^ Fronts^
Cravates en Strikken in
zwart en geldeur'd, Sokken
Kousen, Fil ffEcosse en
Glacé-Handschoenen,
BRILLEN-M AG AZIJN
DE BODDEN BRIL
Wijde Kapelsteeg 1, tij 't Rokin.
ONTVANGEN
EEN GROOTE COLLECTIE
BRILLEN en PINGE-NEZ
Komedie in vjjf bedreven, van MOLIÈRE.,
vertaald door J. A. ALBERDINGK THIJM.
Pii)s 60 cents.
Zooeven verscheen;
CHARLES
ONDER DE KASTANJEBOOMEN.
Prgs ing. ... . . f 8,28.
Gebonden in linnen . ? Ï,ÖO.
Uitgaaf van H. D. TJEENK WILLIJIK,
te Haarlem.
Bjj W. C.
verschenen:
VAN HEUSDEN' te 's Bosch
MOEDER EU KIND,
DOOR
Dr. T. C. \V1\RLEU.
Pi-ys ?1,50, franco tegen postwbsel van ?1,55.
Een hoogst nuttig bookje, uitsluitend voor
moeders bestemd. (7065)
KAREL DE STOUTE,
Hertog1 van Boiir&ondië.
Historisch Drama in Vy'f Bedryven
door
JOHANNES HILMAN,
is a ?*>.*» verkrifebaor by den Boekhande
laar T. KOÜWENAAR, Kalvérstraat E 62.
| De onderi
bovengenoemd
HK* t-OKAAt DE BRAKKE GKOXO,
TE! AlISTBRDAlll
Steekenden zullen op DINSDAG 27 en WOENSDAG 28 APRIL e. k., in
kaal, ten overstaan van den Notaris J. O. POUW Jr., Teilen;
in verschillende Kwaliteiten,
bittijke2>rijzentebekomenbij
H. LENSING Jr., DamstraatS.
CROON ét c°.,
Fabrikanten van Eleetrlsche Instrumenten
SPUISTRAAT 271, AMSTERDAM.
waaronder zeer
eene fraaie
sar> mains) in
prachtige
zende
ding
TOONEELKIJKERS
J. M. SCHMIOT, Gezichlkundige.
Net beroemde Kabinet Moderne SCHILDERIJEN
van wijlen den Hoog-Welgeboren Heer . .
JtiUr.- HOOFT VAN WOUDENBERG YAN GEERESTEDÏ,
Deze Verzameling, eene der fraaisten in den laataten ttjd btjeengebraeht, bevat werken
voorüaamsté Fransche, Duitache, _B«Igisehe en Nederlandsche Kunstenaars, benevens
der
eenige Portretten uit de Oud-Hollandsche School.
Bezichtigjogsdatfen: Zondag 35 April Particulier.
gns is
De Katalogns
«...
Maandag 36 April Publiek.
op a nvrage verkrijgbaar, geïllustreerde Katalogus a ? 5.^.
VAN PAPPELENDAM & SCHOUTEN,
Lokaal PICTTJBA Wolvenstraat 19,
ELËCTIUSCHEM",H,e.VANDOESBURBH
SCHELLEN. -».
FOIiHEBS
Co.,
Is Tcrliulsd
VAX DE
Leidschegracht SI,
SAAB DE
WETERINGSCHANS 16?,
Portland- Cement, Knlght Bevan & Sturge.
Schotsche vnnrvaste Steenen. Stir-Olenbolgh.
Engelsche vuurvaste Steenen. Cowen.
Mozilektegels voor vloer- en wandbekleedipg,
A>ph»lt-dskl«der-oirton-cuir. Eenige agenten
van P. DESFEUX, te Parffs.
FIJN WERKHOUT
voor de
FIGUURZAAG, in bladen van verschillende
fijne Houtsoorten, grootten eu dikten.
MAHONIEHOUTHANDEL, '
J. J. OER-A.13TS & C°.
Amsterdam, Nes, 110.
Stoomaroikerij ELLERMAN HABMS k Co.
N°. 149.
DE AMSTERDAMMER.
A°. 1880,
WEEKBLAD VOOR
Yenobjjnt foderen Zondagochtend.
uitgeven: KLLKRMAN, HARMS ft O*.
Kantoor: Rokin 3.
ZONDAG 2 MEI.
Abonnement per 3/m. ... 60 Cto. fr. p.p. 75 Cta.
Afconderl'ijke Nummert. 5 >
Advertentiën per regel 15 »
INHOUD.
DE VERORDENING TOT REGELING VA1Ï
HET LAOEH ONDERWIJS. - STAATKUNDIG
OVERZICHT. ? FEUILLETON. ?DE KONIHd
VAN 81 AH K EUROPA." door J. A. de Bergh. ?
OBJCEBNTEZAZEN: Uit de Maasstad, ? Uit
de Hofatad. ? KUNST: Het Meininger
Hoftheater, door J. H. Rossing. ? In den
Rotterdaiuohen schouwburg, enz. ? LETTERKUNDE:
Daniêl Bocüat, vervolg en slot, door J. A.
Alb. Thijm. ? Zols, Les soirees de Hedan,, _.??,.
na. ? De ?goud- en zilver-tentoonstelling," i «eveu'
door J. R. de Emuff. ? Helmteekens van het reüSeu
koninklijk wapen, door Prof J. A. Alb. Thijm.? ondttrwjjzers en onderwijzeressen een vau 700
uls volgt te bepalen: f. 1800 voor de hoofden
der scholen Ie en 2e klas», f2100 voor die
(Ier joDgeiisscholtn 3e en 4e klasse, f 1900 voor
dio der 3e klasse meisjesscholen en f 2300 voor
die der 4e klasse meisjesscholen, behoudens
600 gld vergoeding voor het gemis van een
vryo woning; het kouit hem wenschtlyk voor
ite onderwijzers en eerste
onderwyzeeen salaris van 1250 en 1100 gld. te
de tweed' onderwijzers en
ondcnvgzeeen van 350 en 800 gld en de derde
de eerste
ressen
Iets over Hontbeetrating. ? ALLERLEI.
INGEZONDEN. ? OVERZICHT VAN DE
EFFEKTENMARET. ? Handelsoverzicht der
Week. ? Veilingen. ? Bnrgerujke Stand. ?
Te huur zijnde woningen. ? ADVERTEÜTIEN:
Schouwburgen enz.
DE
YERttRDOIXGTOTREGELI\G VA\ IIIT LAG EU
De Gemeenteraad van Amsterdam zat a. s.
gld., behalve verhooifinge-n bij het bezit va»
verschillende akteu. Hy pleit voor het
onderwya in het handteekencn en de nuttige hand
werken op de herhnlingscholen. Met de
toel!chtin<r, by deze ameudementen gevoeed,
kunneu wy ons zeer wel vcreenigen en wy gelooven,
dut ze Inderdaad eene verbetering van het ont
werp zulk-n ten gevolge hebben, als B. en \V.
ze overnemen.
Doch het zwaartepunt dezer amendementen
ligt niet iu hut reeds
het geen thans volgt.
genoemde, veeleer in
Woensdag beraadslagen over een onderwerp e,e *'
dat hier en elders belangstelling wekt. Wij te- k_ eA'.."
doelen: de voordracht tot vaststelling eencr
nieuwe verordening tot regeling van hot open
baar lager onderwas alhier.
Een der hoofdpunten: de voorgestelde op
heffing van nfd. B. aan de burgerscholen 2Je
klasse, iu. a. w. de inkrimping van het uit
gebreid lager onderwas bespraken wy reeds
in ons n°. van 4 April. Wy meendea die te
moeten afraden, zoolang de herziening van de
wet op het middelb, onderwijs nog onder de
pia vota behoort, m. a. w. zoolang bij zulk
een groot aantal ouders krachtige bezwaren
tegen de inrichting der U. B. Scholen bestaan
en dus dwang alleen zou kunnen leiden tot
een talrijker bezoek van de zoogenaamde
partikuliere
Jaariyka zal minstens op zes scholen der
eerste klasse of op vyf scholen der tweede
klasse, i'n overeenstemming met de 3e alinea
van Art. l, de voor de plaatsing gevorderde
leuftyd worden verlaagd."
Men begrypt, dat hier sprake is van het in
richten van oanvattgsklossen of zoo men wil:
klassen, waarin de jeugdige leerlingen
voorb«yoor het ontvangen van lager
reid wórden
onderwij?.
De wel wat sobere memorie van toelichting,
die dat amendement vergezelt, luidt:
?De oudei geteekendcn achten het opnemen
van eene bepaling, die de uitvoering van een
reed? in 1876 genomen besluit aan een vasten
regel bindt, onmisbaar. Is men nu overtuigd,
dat thans burgemeester en wethouders met
gewenschten epocd de uitvoering zullen ter
hand nemen, en dat hunne voorstellen b(j den
Écholen, waar uitgebreid lager onder»* hand nem8n' en ?«?* üunnevoorsteuen oyaen -^. ?""«"?F"? «"»-?
rfegWHttiffiShtSagen, dl^in den regel! Qemeoöteraad öén- gwrt^ onthaal -«D«»^Mft-Weifg(!hebJte^ .tA,^,
reel meer te wenscheri overlaten, dan de ?den, zoo is het bjj de vele wisseling die in bereidende en de volsende klas
nog veel
burgerscholen 2de Irlasse.
Nadat wij hierover
schreven ia een ongevraagd advies van dec heer
Steiju Farvé verschenen, wiiarin echter geen
niéuwe argumenten voor de opheffing der bur
gerscholen 2de kl. worden aangevoerd. Nu de
inspekteur van het middelbaar onderwys zelf
zegt, dat een herziening der wet van 1S63
?zich niet lang meer kan laten wachten" be
staat er des te minder reden om op ditoogen
blik de scholen 2de klasse in den geest der
voordracht té hervormen. Tijdeni een toestand
van overgang neemt men geen definitieve maat'
ons doel niet verder op deze zaak
komen, wy willen een ander punt
regelen.
liet is
terug te
bespreken. De Heer Metelerkamp c. s. heeft
een reeks amendementen op de voordracht
ingediend, die getuigen van nauwgezette over
weging. Hij wil door een gewijzigde redaktie
het personeel van beide collegiën mogelijk is,
raadzaam thans een minimum te bepalen,
waaraan zoowel burgemeester en wethouders
als de gemeenteraad zullen gehouden z\jn.
Tan overhaasting kan hier geen sprake zyn.
Men kan toch aannemen, dat zelfs bij aanne
ming van dit amendement, de invoering der
wijziging, op alle kosteloozè en tusïchenscholen
wachten, zal men den Staat niet een derde
der onkosten, die de verbouwing der scholen
na zich sleept, in rekening kunnen brengen.
De inrichting der aaovangsklossen komt der
gemecuteschatkist ten laste..
Wij vinden dat op zich zelf geen bezwaar.
I; men het in het algemeen er over eens, dat
zulke klassen noodig zyn, (en niemand twijfelt
er aan), waarom zou Amsterdam tegen die
nuttige uitgaaf opzien ?
Maar als dit het geval i?, wat kan ons
Dag. Bestuur ertoe bewegen die aanvang*- of
voorbereidingsklasse aan de gewone scholen
te verbinden?
Niet minder dan 43 schoolgebouwen, die er
alles behalve op z$jn ingericht, zullen verbouwd
of uitgebreid moeten worden, en we zonden
wel eens willen vragen, beeft het Dag. Bestuur
een berekening overgelegd, waaruit blykt wat
de verbonw vau 43 lokalen, waaronder er ZJJD,
die hoogst moeielijk veranderd kunnen worden,
in het geheel kosten zal? Hebbeu de heeren
die dit amendement voorstellen zulk een be
cijfering gemaakt?
Wat ons betreft het behoeft ter nauwernood
betoog, dat het knoehverk, waartoe men zich
zal laten verleiden, minstens evenveel zal kos
ten ala de bouw van do noodige lokalen, die
geheel naar de behoefte kunnen worden inge
richt, afg-iien nog van de mogelijkheid, dat
eenige bestaande lagere scholen, thans xeer
onvoldoende voor huu bestemming aan dit
voorbereidend onderwijs dienstbaar zouden kun'
nen worden gemaakt.
Wanneer Amsterdam zelf de oprichting dier
klassen zal moeten betalen ? ietq wat w(j niet
betwijfelen ? zal de aanname van dit amen
dement zeker financieel onvoordeelig zijn.
Eu uit een paedagogisch oogpunt beschouwd?
De heer W. J. Kat, die uit naam, althans
b overeenstemming met het gevoelen van liet
meerendeel der hoofdonderiotfters aan de open
bare kostdooee scholen alhier
se'ooven wy den R^ad «r meternst «n overeenkomst tusschen Montenegro ea
tegen t« mogen waarschuwen, dat hn. - het Turkije gesloten waè, waarbij, toafwökm;; van
lager onderwas willende bevorderen - -W ^r^^^^^^^^
voorbereidend pnderwns en de, lagere school- betrokken staten zou plaats hebben, *jjn de
Algebouwen niet bederve, door toe te geven aan ! banezen gekomen om de wanorde ten top te
een zuinigheid, die in onze goede stad maar al ? voeren. De door de Turken ontruimde streken
te veel op den voorgrond treedt1? een zui- werden door de Albanezen bezet, vóór
Monnigheid, die de w^eid bedriegt. tenegro gelegenheid had er zgn troepen te doen
Afgezien echt^ van bovengenoemd* over- ^ J^^J-Y^^^-gg.»;
weging, is het de vraag of de gemeente, die Turken, die de Montenegrgnen 24 unr gele
tot nog toe telkens hooderde zesjarige kandi- gooheid zouden geven om op te rukken,
afdaten, b<} gebrek aan plaatt, moest afwijzen, getrokken zon, zonder aan de belofte te
voler niet beter aandeed, eerst aan de vjjfjorige a°e°- Hoe dit zy, de mogendheden dienden een
te denken, wanneer voor de anderen
behoor1B gezorgd.
OVER
ZICHT.
In Engeland is de vraag, wie het nieuwe
£
op nieuw ,e bezetten, om ze daarna nogmaals,
maar nu volgens den eisch te ontruimen.
Ook Montenegro zelf drong bij de Porte er
op aan, dat zij do Albanezen zou beteugelen. In
naam is de Porte natuurlijk gehoorzaam; men
mag het haar niet al te euvel duiden, dat zij
onder de hand het verzet der Arnauten stookt
j en sterkt. l)e Albanezen zyn sterk genoeg om
een belangrijke legermacht iu het veld te
SrenI gen, die eenigen tyd weerstand kan bieden en
geschiedt dit, dan zullen de mogendheden wel
gedwongen worden uo# op andere wijs dan
door het zeudeü van nota's zich met de zaak
bezig te houden. In 't Oosten zyn »teed; door
ministerie zal vormen, beslist. Na Hartington dergelijke vechtpartijen ernstige verwikkelingen
eu Oranvillo is Gladst one by de Koningin out- J ontstaan en bjj de hopdooze verwarring, waarin
boden en de laatste heeft de opdracht niet van bet Tuikscbe Rijk verkeert, Ï3 een meer
a!gede hapd gewezeu. Reeds zijn de voornaamste meetie ooiiogstoestand volatrekt niet onmogelijk.
portefeuilles bezet. Gladstone zelf voorzitter en De duitscue Rijksdag heeft na een lacg
deminister van financiën; Lord Selborne, Lord bat den twintigjarigen rentewaarborg vour de
Kanselier; Lord Spencer, voorzitter van den j zcehandelinuotschapuij, die zich voorstelde de
Geheimen Raad; de Hertog van Ai-gy 11, groot- zaken van het gefailleerde Huis GodifTi'oy
zegelbewaarder; Sir Willinm llarcoui t, binnen- over te nemen, verworpen. Ofschoon de heer
neulandsche zaken: Lord Grunville, buitenland- Hoheulohe namens de regeering dit ontwerp
«clie zaken; Lord Kimberley, koloniën; de heer l uit een oogpunt van handelspolitiek verdedigde,
Cbildcrs, oorlog; Lord Morthbroob, ti.'arine en viel het mev 123 tegea 112 «temmen. De
yoorLord Hartingtou, minister voor Indië; Adam, standers der voordracht meenden, dat b^
geaainieter van openbare werken; John Bright
neemt zitting als kanselier voor bet Hertogdom
Lancaster, en Sir Charles Dilke, een der aan
voerders van de radikale party, als onder-se
cretaris van buitenlandsche zaken; De markies
Ripon cal tot pnderkpning van Indië worden
klassen zeer krach
tig. Uy en zya medestanders achten die uit
breiding hunner werkzaamheden noodUttig
voor de school, daar het toezicht een belang
rijk deel hunner krachten iu beslag zal nemen;
hy wijst er terecht op, dat de bedoelde tak
van onderwijs vooral, zoo niet uitsluitend, by
de vrouw tehuis behoort, en drukt op een
schier onoverkomelijk bezwaar: ?by
verbintrachten
sen voor
de
die
mee^t geschikte onderwijzeres
klassen te vinden. De alsdan
van art. l er voor waken, dat de scholen niet j wenschelyk.
weder overbevolkt worden, en vooral de laagste Nu bestaat
klasse, door de zoogenaamde overplaatsing,
een tijdvak van 3 jaren zal vorderen, liet aan- ding van voorbereidende klassen aan de ge
tal kostelooze scholen is op 6, en in overeen- wone volksecholen, zegt hij, zal men vergeefs
stemming daarmede dat der tusschenscholen,
op 5 bepaald, overeenkomstig het raadsbesluit
van 23 Maart 1876." .
Deze ?voorbereidende" klassen, waarvan het
Raadsbesluit vun 23 Maart ISTü gewaagt, zijn
vaa veel gewicht. Het treurige peil van ont
wikkeling, waarop vele kinderen staan, die 6
of 7 jaar oud de school voor 't eerst, bezoeken,
maakt de oprichting van dergelijke klassen zeer
Lyden; hij stelt voor, behalve aan de scholen
4e klasse voor meisjes, drie 'klassen 'van on
derwijzers te behouden, en niet twee, maar
slechts één eerste onderwijzer of onderwijzeres
aan to stellen; hij wenscht de traktementen
er ochter een zeer ernstig be
zwaar. Dit voorbereidend onderwys behoort.
eigentlyk niet tot het lager onderwijs, de wet
op het lager onderwys zwijgt er van.
Bij een eerlijke toepassing der onderwijswet.
gecreëerde betrekkingen van eerste onder
wijzeres voor die klassen zullen zy'n inférieure
betrekkingen. ?. onder mannelijke superioriteit.
Beaprektug vau dit punt met onderwijzeressen
van goede bewaarscholen, zoowel hier als elders,
bracht den ondergeteekende tot de overtuiging,
dat, zelfs bij hoogere jaarwedden, dé mededin
ging van de incest geschikte onderwijzeressen
naar de inférieure betrekkingen te Amsterdam,
tot de vrome wenschen zal behooren."
Zal voorbereidend onderwijs goed zy'n, dan
kan het onmogelijk vallen onder lager onder'
ministers,
afge
een- ??'Je
hand. Worden ,
vaardigden op nieuw aan een stemming in
hun oüstrikt zich moeten onderwerpen, nog
maals herkozen, dan is alles in orde en kan
het kabinet met zy'n hervormenden arbeid een
aanvang maken. In hoeverre het beweren juist
is, dat verschil van richting in de liberale party
zelf de samenstelling van net kabinet
bemoeily'Kt heeft, blykt niet. Men weet alleen, dat
Dilke en Cbamberlam beide aanvoerders der
radikalen als onder-secretarisseu zittiug hebben
verkregen. Het laat zich echter denken, dat
de tegenpartij op het verschil Van richting, dat
zich onder de Whigs voordoet, meer dan
noudig is, de aandacht gevestigd houd*'.
Het Lagerhuis, voorloopig zonder troonrede
geopend, herkoos den heer Brandt tot
voorbrek aan ttjatshulp de duitsche haudel up d«
Samao-eilanden te niet zou ^aan; een gevaar,
dat op de bestrijders weinig indruk maakte.
Met 125 tegen 90 stemmen, kenrile de
vcrndering een wetsontwerp goed, om de regeermg
de macht te vetleenen
tooaeeldirejktiënEoccea-- ?;- --.-. -<:-^f ~iffif»^ifiWS^-.'«- -?
en we mogen van het amsterdamsch gemeen- wi/s zelf, en behoort het afgescheiden daarvan
tebestuur slechts een eerlijke toepassing ver- gegeven te worden.
FEUILLETOM.
l" koning Somdetch Phra Paraniindr Slaha
Chulalonkorn, souvcrein van Laos enz. geboren
21 September 1853, zoon van koning Somdetch
P/tra Puramindr Malta Motiykoüt en van
koningin lïumboi Choturnbliiromya, Hij beklom
den troon den Icn Octpbér 1868.. Pok de ge
bieder van het eerste paleis. Krom Phra
Kaumeang 'Pulsara Sal/tan 3toghol, in Europa
De aankondiging in verschillende couranten j ten onrechte: 2" koning van Siam genoemd,
De lioning van Siam in Europa,
J. A. DE BEHGII.
opgenomen, dat een Aziatisch potentaat, de
Koning vtin Siam dezen zomer naar Europa
komt en o. a. Itomo, Weenen, Berlijn, Par\js
en Londen met een bezoek 2al vereoreB, brengt
me iu verzoeking, om eene particuliere
bri.7wisseling, indertijd ontvangen over eene rei*
van Batavia naar Bangkok tot een geheel .te
verwerken, en den lezers van dit weekblad
aan te bieden, als een bijdrage.tot de kennis
Tan den godsdienst en de gebruiken der
Siameezen.
Eenige jaren geleden werden, zooals men
zich herinneren zal. Hunne majesteiten de Ie
en 2e Koning van Siam benoemd tot
RidderGrootkruis van de orde van den Nederlcindsouen
Leeuw, eu de insignes daarvan per stoomschip
van de Kon. Ned. .Marine ? Vice-Admiraal
Koopman" naar Siam overgebracht.
Uit verschillende brieven ontleen ik van die
reis het volgend verhaal:
Des namiddags van den 13n September 1873
kwamen de President Hoogeveen, als
RégeeringS-Commissaris, en de kapitein der O.-I.
artillerie Fonse, als adjudant, aan boord en
verlieten wij, na saluut van 13 schoten, de
reede Batavia.
Den 30n September, ten 4 ure, lieten wq
ter reede Bangkok het anker vallen, alwaar,
wegens het defect worden der voedingspomp
en net afwerken van den zuiger van destang,
de geheele macuine uit elkander moest worden
geno.nen.
Bangkok, gelegen op 100° 29' 0. lengte en
13* 46 N", breedte, hoofdstad van het koning
rijk Siam, heeft eene bevolking van 500.000
inwoners en is 25 Eng. mijlen van de reede van
dien naam gelegen; zq is de residentie van den
houdt te Bangkok verbluf.
Woensdag 2 Ootober, ten 11 ure kwam do
Slameesche oorlogstoomer ?Impiratrice Ettgenie"
Lings zijde met den gouverneur van Pakman,
de secretaris van het Ministerie van Buitenl.
Zaken, P'rat/a Pip'akosu en een officier der
Royal Guards Uluang Serddja Saraicak om
den Resident to halen. De eerste helft der
officieren met de 2 oudste adelborsten gingen
mee naar den wal en bleven daar tot den tin
Oct., toen ook de andere helft van het
EtatMajor, waaronder ik behoorde, volgens den
wensch van het SiameescheJHof uitg. ? noodigd werd
om eenige dagen aan den wi>l door te brengen.
De Siameescue afgezanten zagen er netjes
uit; zij droegen zwarte helmhoeden met goud
afgezet en een gouden punt er boven' op, een
jas. van gouddraad op roode zyde, een sardng
of langoutis van blauwe zijde, .waarvan de
tippen tusschen de beenen door, tot de knieën
reikten; verder wit satijnen kousen en lage
echoenen.
Zaterdag avond ten 5 lire «aren de
decoratiën van den Néderlandscben Leeuw in alle
pracht en plechtigheid uitgereikt f n wel:
Ridder Grootkruis aan H. H. M. M. den In
en 2n koning van Siam, waarvan dé
namen hierboven genoemd «n ontleend
zijn aan-«tóe Siam Weekly Advertiscr"
van 10 October.
Kommandeur: Zijne Genade CJtow Phya
JLiri Lwiwongse, regent van Siam.
Kommandeur: Choto Phua Luritcongse Way
Wadhn Thi Samwiah Phra kalaliotee,
Minister van oorlog:
Kommandeur: Chow Phya Bhan'ntcongse
Maha kosaDhipali Thi Praklany, Minis
ter van Binnenlandache Zaken.
Kommandeur: Phya Lamud Paranura»,
Gouverneur van Pnknam, verbonden aan
het Hof van Z. Siumeesche Majesteit. .
Ridder: Nai Phori R/ijiinotliamtbar,
geheimSecretaris v&n'Z. S. M. den In koning.
Sidder: Phra Sundranukcch Praya, Super
intendant vdn Z. Sr 3Is. vloot.
Den 7u October stapten wij ten .6 ure iu
groot tenue aan wal, alwaar 5 koninklijke
rijtuigen gereed stonden om ons naar het pa
leis te brengen; onderweg kwamen wij een
processie tegen, die gesloten werd dóór 30
onrzagaelijk groote olifanten, waarbij veel witte
en gele apen waren. Vóór het paleis afstap
pende, werden wij ontvangen door de beide
broeders des koninga en aan hen en de hove
lingen voorgesteld. Het officieel diner, dat ten
7 uur in ftheMilitary Jlatt ttftlic Royal Guards"
gegeven werd,, was met recht vorstelijk, en
onmogelijk is het de pracht dier zalen te
beschryven.. Aan tafel zat ik lusschen P'ltra
Suntaranit Kecha Precha, juweel bewaarder des
koniugs en Phra Sundranakech Praya,. Des
nachts om l uur was de partij afgeloqpen en
den volgenden dag, 8 October, werden wy ten
8 ure 's morgens voorgesteld aan den Regent
van. Siam, 'waar de pracht der salons de on
gekende luxe van het paleis van Z. M. dunkt
my nog overtrof, en toen wij eenige uren later
op het consulaat terug kwamen, vonden wij,
geheel volgens Europeesch gebruik,
invitatiekaarten van den volgenden inhoud: ?HisGrace
the Regent of Siam presents his compliments
to mr and reqaeits the Honour of his
company at dinner on Thursday next, ad &h
Pm', welke kaart, wij natuurlijk bewaard heb
ben bij onze collectie van -Souvenirs'de Siam."
Om 4 uur van denzelfden dag waren wij
weder by de landingsplaatsen, én. door de
koninklijke rijtuigen opgewacht, reden wij naar
het paleis vau Z. M. den 2n leouiog. Twee
muziekkorpsen en eenige batajUons soldaten
met oorlogsolifanten stonden in de wapens.
Wij werden in de groote zaal ontvangen door
eenige grootwoardigheidsbekleeders, waar wy
zit t er.
Het behoeft ter nauwernood vermelding, dat ?6 ?.??,?? ?? .? ?>,? ??,?? ?,.««.?
m Engeland op dit qogenblik over bijna niets Seuaats-vergaderiug werd met 133 tegeu 104
anders dan het nieuwe kabinet gesproken stemmen een voorstel vau Baragnon aan
'cno?kuadig of zedelijk ööjfpüur .
niet den noodigen waarborg voor een ontwik
kelend, beschaafd spel levei den. Tan meer be
lang was het besluit van den Rijksdag om zich
tegen een tabaksmoaopolie te verklaren. Met
181 tegeu 69 stemmen sprak by etn votum in
dien geest uit. Het zegelontwerp we. d caar
een kommissie verwezen en op ae
kuatvasrtwet ei-n amandeuient aangenomen, waardoor
buitenlandsche schepen niit duitsche wolden
gelijk gesteld. Aan een ontwerp tot verzach
ting van sommige bepalingen der Meiwetten
wordt gearbeid:
In de franeche Kamer viel weinig voor der
vermelding waardig. Paul Bert diende een
vourttel in om den militairen dienst voor aan
staande onderwijzers en geestelijken gedurende
één. jaar Verplichtend te maken, il «t krediet
van 7 mul. francs werd aan den minister van
oorlog toegestaan en in eeu slecht btzétte
en in de dagbladen geschreven wordt. Aan de
vechtpartijen in Afghanistan, waarbij de En
gelsche troepen steeds de overwinnende partg
blyven, hecht men weinig gewicht. Zelfs de
ontdekking van een soort van geheime bewe
ging in Ierland ? te'Sligo hadden arrestaties
plaats, ? wordt vergeten, uu de heropening
van het parlement plaats vond.
Het nieuwe kabinet zal hoogstwaarschijnlijk
reeds dadelijk gedwongen worden -zich met
de oosteische kwertie bezig te honden.
Nadat ten gevolge van Italie's bemiddeling
avvuiujvu ecu i uuiaici T uu ut«i o^uvu ac»Jic>i.uvw
inen, volgens hetwelk de kandidaten, dio aan
een 'katholieke school een diploma verworven
nebben met die welke aan de staat.-sc'iolen
w rden onderwezen, kunnen mededingen r.aar
zekere staatsbetrekkingen. La'my diende een
interpellatie nopens de dekreten iu, waarop de
minister a. s; maandag zul antwoorden. Van
meer gewicht zijn de ongeregeldheden, die het
gevolg waren van Ferry's fieioek aan Dotzaï
Rfj'Sêl. At beteekenden zy op zich zelf niet
en
eel.
de klerikilen verstaan de kunst er
ve. erien versa s er
bruik van te maken en de impopulariteit Van
een sigaar rookten en na een kwartieruur
wachteiis naar de Troonzaal van Zijne Majesteit
geleid, alwaar de koning op een ivoren troon
met goud gezeten, Ona verbeidde. Aan weers
kanten van de rijke zaal lagen de
grootwaardigheidsbekleeders en verdere hovelingen, on
geveer 120 in getal, in hunne geheel met gond
bedekte gajacostumos lang uit op den grond;
bij ons binnenkomen stond de koning op en
nadat wij voorgesteld waren, nam Z. M. plaats en
gingen wy pok zitten. Hot onderhoud was
plechtig en de aanblik van die groote pracht
indrukwekkend. De koning was vreeseljjk lief en
presenteerde ons zelf een sigaar en een kopje
thé ? liever gezegd theewater, want ze was
vrij slap. De audiëntie duurde een half uur.
.I)en volgenden dag gaf het feestprogramma,
voorkomende in ?the Siam WeeMi/ Afvertiser"
aan: ?Ten 7. uur Piek Kick, op net koninklük
Jacht ?Arrows" de rivier opvaren, ter bezich
tiging van de sohoone landschappen en ten 7
uur s avonds officieel diner by den Minister
van Buitenlandsche Zaken, iu tegenwoordig
heid der Groo.twaardigheidsbekleeders van het
Ruk,"
Toen wy dan ook in het prachtig jacht ge
zeten de rivier opgingen, zagen wy achter
eenvolgens: "
Ie. den tempel van den ouden koning, ?
2e. een passar of markt te water,
3e. de . wat Tjtmg Pagode" met
een.Boedhabeefd er boven op, gezeten op een oli
fant met 3 hoofden.
6e. de . Wat ffoy Pagode." Vervolgens het
ministerie van fiinnenlandsche Zaken, de
koninklijke landingsplaatsen, de badplaat
sen der koninklijke olifanten, dé groote
en prachtige booten, welke dienen moes
ten by de vuurwérken, drie achtereen
volgende nachten tusschen 12 én l nor
te ontsteken: en
5e. Het paleis van den 2n. koning en de
landingsplaatsen, alwaar drie
oorlog-chepen voor anker lagen.
By de ?Wat Chaloen Prakriet Pagode"ge
wijd aan de koninklijke waardigheid, stapten
l wy aan wal, dicht by het .dorp PaKIcret. Peze,
evenals elk andere Pagode bestaat uit 4
hoafd' gehouwen, n. l: Ie Uoosót, met een groot
Boe1 dhabeeld, waarby geschenken van olia en
bloemen voor de priesters uitgespreid lagen;
2e Wihan, waarin de bijbel of Mahaabhom
óp lange repen lotusblad geschreven is.
(Lotusbloem, zoo dikwijls bezongen,.is het symbool
'der vruchtbaarheid): In dit gedeelte van den
| tempel stond ook een groot Buedhabeeld onder
| een hemel van blauw satijn met goud, bene
vens twee marmeren Boedhabeeldeu in't front
jen danrtusschen vier heelden met pa jongs.
Vóór dit, gebouw, merkten wij den Heiligen
' boom Tan Po, van Benares overgebracht: op. ?
Het.3e gebouw heette Prachedi en net-4e,
waarin gepreekt werd, Kaïnbaricn. ?
Eenige lotusbloden werden ons gegeven, .
? terwyl wy ieder uit een defecten bybel een
blad als rariteit mochten medénemen. Die
bg'bel is geschreven in de Pafltintaal, met de
karakters der Kambadjataal. Het lotusbkd
is V: decimeter breed en 3'^ decimeter lang,
Verguld Op «nee.
Aan boord van the Arrows teruggekeerd^
gebruikten wij een lunch en waren om l unr
m het Consulaat terug, waar wS om 3 nor
één bezoek ontvingen van den Regent van
Siam. O in 7 uur gingen wij 'naar Z.E.
Puntsamret Rajakan Pendi», Minister van ?Foreign
Affairs". .
Bn het binnenkomen van de zaal speelde al*
altijd weer het Siam-corpa .eene fanfare; het
diner was prachtig en 's avonds na tafel pre
senteerde men uiterst nette Siam-waaiers en
armbanden van melassobloemen. Bn ons ver
trek gaf Z. E. ons eigenhandig znn portret
met nandteekening. In de eetzaal van dot
paleis bewonderden wy vooral eene groote
glazen kast, waarin eene voorstelling van.een
tandak of dansparty ?Ltecoon" genaamd, van
poppetjes, behangen met goud en diamanten,
uitgestald was.
Des nachts «m 2 uur kwamen wy thuis.
Den volgenden morgen reden wij, met
koninblyke rijtuigen afgehaald, door Wat Jattttan,