De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1880 2 mei pagina 1

2 mei 1880 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

DAMMER, WEEKBLAD, VOOR.NEDERLAND. Huzlekoiidertvljs. Een Juffrouw, Muiiekonderwüzeres «ijnde, door Tertrek eoner Oostersche familie eenige uren rrö hebbende, wonscht dezelve wederom te plaatsen met Pianolessen of Zangon derwijs a f 3 per maand, twee lanen oer week. Brieven franco onder het motto Mvfietondi-rtei/i, Bureau de Amsterdammer, Rokin 2. WORDT GEVRAAGD voor een lieer een of twee ongemeubileerde KAMERS, liefst in een toehuls. Brieven franco, onder Letter Z, Bureau <le .Amsterdammer, Uokin 2. . STOOMVERWERIJ CHEMISCHE WA8SCHEBIJ TAS Gebr.PALTHE, Ie Almelo. D«6t ie iismdtn, 71IZELSTR1AT, 53, T» war il Dtitm ieilin ZalBtlat u SPU1STRUT 65, ia wui U itisru woeastaz vo:iu JONGSTE BEDIENDE. Op een uitgevers kantoor wordt verlangd een JONGSTE BEDIEN ÜE tegen een aan vankelijk Salaris van f. J-J». Vtreischten zijn goed schrijven en vlug kunnende re kenen. Zich te adreaseeren met franco brieven onder letter OU. Bureau van dit blad. Rokin 2. VLEESCHBESCHUIT, WED. J. DE JONGE, 0. Z. Voorburgwal 22. -., Makelaar, «al op April 1880, ten 3i 4 ure, in Jr., A. KAPPELHOFF Donderdag 99 Api . . het lokaal de Brakke Grond, prescuteeren te verkoopen: 300/1 ei tlS/t Kiste» alcaw Museadel RoiU" Ouze thans DINERS! SOUPERS! HUISELIJKE FEESTEN! 200 bekende tHAIrirAfjJl\K bieden wij stccdg.aan per origineele n wij stccdg.aan per origineele mand,inbond: 12/1 PI. ? 99.5O of 24/2 Fl. / 94.?1 wet allo kosten franeo door Nederland. (7193) TERWElf tXf Co., Hcereugmcht 227, Amsienlam, wiransche, Duitsche en Engelsche briem ven worden vertaald en beantwoord. JL' Franco brieven onder Letters E A B, Bureau de Amsterdammer, Rokin 2. Singel 3SG SANTEN & C°. OV8P AM8lmarW' °Pei Een MUSICUS wenscht eenige theorie of gevorderde Pianolessen. Brieven franco Lett. A Z, Bureau Je Amsterdammer, Rokin 2. Kookmachliies, Ijedekauteu, IVIa(ra88eu4 Wlegeu, Vuurmaudeu, Mliiderwa^eus^ Tuin Ameublement, Kierren- en Paraplule Standaards, UlaufEels, Strfj kkacliels, Tllecenkasten. M'fjurekkcii eu alle Huls- cu Kcukciibciioodigdhedeit. Te Huur Wordt of te Koop. Wordt gevraagd een wel onderhouden eer sten rang HUIS met TUIN, gelegen aan de Heereu- of Keizersgracht tussehen de. \\ olvenstraat en Amstel, of wel Frederiksplein of Vondclstraat. Adres met franco brieven onder Letter K, Bureau de Ams'erdammer, Rokin 2. OUD PAPIER. Opgcrleht 1804. ALLERIIOOUSTE PHIJZEST. MACBXIV.4LE VERNIETIG I-V ?J, Ie Aardappelen. BLANKE / 17 Kiste» Sl'CADB, 100 > nieuw St'LTAXA ROZIJN, 130 > » ELBMÉ ld. 88 » UAXDARIJN VEMBEK. , 6 Skcletoas ca ea. 100 Kistjes Sm. VIJGEN, 20 Vaatjes ITRAVAC SCDILLEN, 35 > Amerik. Appelen, 100 Kistjes Jlalnga V|Jfn, 15 Kisten JAPANSCOE SOYA. enz.enz. enz. Liggende en te 'zien als nader bij Notitie aangewezen. AMSTERDAMSCHE RENTEU1 Heerengracht 193 o/d. Warmoesgriieht, ? CERTIFICATEN a f 10.75, aflosbaar met l /" 24 en «en Premie van f 10,000, 15 Juli en 15 Januari Tan elk jaar. Waarborgfonds in ICertif. 2VS PCt. NEDERL. WERK. SCHULD, onder Notarieele controle, vóór de uitgifte, ge? deponeerd. Prospectussen franco Men verwarre de AMSTERDAMSCHE RENTEKAS niet met de Hente-Cassa. CAFÉ RESTAURANT: Mille Colonnes, Rembrandtpleio 11/13. AMSTERDAM. nmg van het Hotel DIN6SDAB 27 APRIL, Table d'hote van 5 tot 8 uur. J OS. MAST. KUNSTHANDEL. WILLEN LEENDERS, Paleisstraat 12. in PlaKplaatJes en ?:tttotKtn. Oaünet- u Visuesloraaat-Pdowjiajiiiëi, ia po Xtwwidieaiitó in pci.U8lUi«!iJ, Cab.- ju sïa ? ïïXlXoteu, IiillipitE, Uit-staateds. rastassclei ei Briettassctaii, Pcrtemaiis ei poneleillles. Olnertaiities, Ma's, opeiüaaUe Reliëfs en Ciomopiaati» miYeliwï en postpapier, urn ei nier Hcnojram, aooawpost en RosiMaTeüpeB, lireejs en smalle mi. Czet-, Hout-, Leder- ei Gtaslilm, 25 ei 53 Cl. p3r idtoi mi aireren m all: nozslijke piaatweiïea. Zota's, Reïeiiijet, ïwitaiüêi, Tdj- ei lo Urieljts, H, A, DRIEMAN, soort HAMBURGER SAKSERS > > BERLINER ROODE JAMME van ? 3.25 tot FR AS CO jtAV gtl'MS. Nienie leliestraat 88, f. GOOZEN. 700. SIEL-\VE.\D1JR, 111. A3ISTERDA.U. 5.?.j Fasseiueiiterlëii. 4 50. FABR1JK MAGAZIJX b.UU. . l 204. Haivcrstraal. 204. LËDËBOER & C°. Nes No. 4. SOLIDE KOFFERS Nes No. 4. Zeer kleine Wcstphaalsehe HAMMEN. Eehte (iQTHA cu extra Ojnc VOKKSfllRE BASKETHAMMEN die wij ook gestoomd en gebraden ook naar buiten renenden. Voorts CANADA AIAKKKLEX en de zoo gezochte Callforola BARTETT PEREN benevens rersehc BREDAKOEK. zijn In ruime keuze voorradig Hccren- en Dames KOFFERS, REIS-en Sl'HÜOLTASSCHEJJ en RIEMEN, in elke afmeting, en soorten Alle Binnen- en Bultenlandsehc Reis-Artikelen worden spoedig solide en voor billijken pr(js gerepareerd. W. JANSEN, voorheen 31. PILGEK, Nes No, 4, b/d GELDLEENING tin laste der geweeste Groiin|U, groot/322,000 a 4 pot. BURGEMEESTER en WETHOUDERS der jmeeute Groningen maken bekend, dat door ie gemeeute zal worden aangegaan eene geldeenmg, groot drie honderd twee en twin tig duizend gulden, tegen een rente Tan vier procent in het jaar en verder op de voorwaarden, vermeld in het plan, door den Raad vastgesteld by besluit vau den 17de:i April l.L no. 11, en door Gedeputeerde Staten goedge keurd. Aanbiedingen tot deelneming in de eerst* serie, groot ? 225.000, die in de eerste helft der maand Mei e.k. zal worden uitgegeven, moeten worden gedaan op da w\jie,lep»Udbfl art. 11 van het plan, dat op franco aanvrage verkrijgbaar is ter Secretarie der gemeente, ten kantore van den Gemaepte Ontvanger te Gro ningen en bfl de Associatie Casia te Amsterdam. De inschriJvin^sbUletten, op hun couvert of buitenzijde voorzien van het opschrift: ?Geldleening ten laste der gemeente Groningen, 1880," kuunen van heden af worden bezorgd ten kantore van den Gemeente-Ontvanger te Groningen tot en met VRIJDAG den aosten April 1880, telkens van des voormiddag» 9 tot des namiddags i ure, en ten kantore van de Associatie Cassa te Amsterdam, tot en met DONDERDAG den agaten April e.k., telkens van dei voormiddag* 10 tot des namiddags 2 uur. De ingekomen billetten zullen op VRIJDAG den sosten April e.k., des namiddags te i uur, in het openbaar, iu een der vertrekken van het Raadhuis worden geopend. Bankiers, makelaars en commissionairs in effecten genieten 1/4 pet. vnn de door hunne tusschenkomst. bezorgde inschrijvingen,die wor den aangenomen. GBOMNGEN, 23 April 1880. Burg. en Welh.: B. VAN ROIJEN. De Sec f.: JACQUES OPPENHEIM. : Asher's Continent Lilmiry. | Kieuw verschenen en alom voorhanden de onderstaande werken; MUZIEKHANDEL AL8ERT BOOTMAAN. Oude Spiegelstraat 8. "Olne DAVID LESLIE: A Story of tbe Afghan Frontier VOOB Meubelen, Decoratiëp, Kiedes. J. B. SCHUT Z Azn. Firma Wed. A. SCHÜTZ. FABRIEK en MAGAZIJN Tan alle soorten van soliedc MEI BKLE^T WcenerStoelen iii alle soorten. Exportatle voor Oost- en DAMRAK Terschenon; *« VUB TWAMUUW f ? A U; A r BY 8. S. T H O n W B C R in three volumes ? 1.95» Muziekale gedachte (voor Piano) Op Ucii UB"" Juul i§»», opgedragen aan Z. M. WILLIJ! III BERN. J. BEUMER, Directeur der Nationale Zangscliool van Amitels Mannenkoor. Prijs f l,-. W. BEBAXT and J. BICE, in one volume ??.es.' IN THE SI O K TI and other Storles Bï O in one volume . U I i» Rotterdam. . f -.05. OTTO PKTH1. l LA PROV3DE1TCE. Slügel hoek Paleisstrant Ho. Lingeries. 'Gitten' en Kanten, Flclms, Ruclies, Ballayeuses,ILinder Hoedjes, Jurkjes, Mantel*j es enz. en». 80 L M EB E t* RIJ ZE*. Een Costmim-JI'aaister kan geplaatst worden. OUD PAPIER, APPISLMARIiT. HOOGE PRIJZEN. ' Voor Machinale vtrivietiging wordt ingestaan; bij ». IjI«T8EliT A Adam's Furniture Polish. - Deze uitmuntende Compositie is geschikt om alle gladde Meubelen, gelakte Goederen, Mar mer enz. «choon <« maken en te Polijsten, waardoor dezelve, hét Brillantste aanzien ver krijgen. Te bekomen a *O cent per kruikje bij de voornaamste Meubelmakers, Pianofabrikanten, Drogisten en Winkeliers in huis houdelijke goederen. P. Bilt K. Agent voor Nederland. ADRES: Wetering Plantsoen bij de Wete ring Barrière boven het Gebouw Floraaa. ?-/i.oo.i : f. om PILSENERBIER....i>.l2lFL/S BEIERSGHBIER...VIÏI , O-, GEHSTEBIERlsit. r 12/1 ? /1.40 12 2 GERSTEBlER2srt. ? 121 ? ? U0.12 2 (ZONDER FLEHSCBEN) BoveDEtaande BIEREN Zfln ook op Fust terkrij baar, het GERST E BIERkanbijont-[ vangst dadelfik getapt worden, en mousseert du-ect, ook zeer geschikt voor verbruik aan de Pomp, voor wederverkoop wordt behoorlijk Rabat toegekend. . . »»/\TW% Bestelliugen en Conditiën aan het HOOFDDEPOT van de Amerrfoórtsch Beiersch-Bierbrouwerü N. Z. Voorburgwal bij de Gravenstraat 10... PtIlOELT:t E. ms \msji \. No, No. Zijden en Fantasie HOEDEN worden geinaakt voor den minst mogelijken prijs bij C. MEEBKOTTER, OUeslagersteeg No. a, bij't Rokin. Hoeden vervormen f 9.QO. Het goedkoopste Magazijn YA» ? I6RLIGES, PEHDILES, HflOEII, ««ERS, m., vroeger Lijnbaansteeg 6, . is thans gevestigd Lellegracht bU de Heeren*raeli« O. Ontvangen een groote collectie zeer elegante Pendules van af ? 11. Buitengewoon voordeelig: Zilveren Remontoirs met wijzerverzetting, uitstekende kwaliteit a f 16. Alle reparatien worden solide, spoe dig, en tot concurerende prijzen bewerk steuigd J, W, A.BÖING, Amsterdfiiu. Prijsnoteeringen aanvangende 5 April 1880. 2. Stofthee ?1.10. No. ö. Souchon 4. CoDgo v 1.10. No. 7. Pecco Souchon ? 1,60. Overige nummers volgens Prijscourant. PARIS CHARMANT Journal Illustré des Modes Nouvelles. Paralssant tous les mois. Vrl-s. d'Abonnement Fl. 4.? par an. PARIS CHARMANT is hét aangenaamste, onderhoudendste, sierlykste en goedkoopste Fransche Tijdschrift voor Dames dat tot heden bestond. Voor slechts ?4 per jaar ontvangt men maandelijks Acht Pagina's tekst met keurige gravuren en geïllustreerde romans der beste Fransche schrnfsters; Een afzonderlijk blad met:de nieuwste dames handwerken; Een keurig gedrukt muzykstuk voor Piano of Zang. Gratis: Een geknipt Patroon én Een keurige, fijn in kleuren gedrukte modeplaat. Het April No. bevattende: Causerie, La Mode, Gravure, Toilettes, Ouvrages pour Dames, Roman, Le matin et Ie soir, Nouvelles, Correspondance et Musique pour Piano: Sieg. Tj/rolienne, is bij alle boekhandelaren ter inzage te be komen.. Amsterdam. ELLERMAN HARMS & C» j ? Uitgevers. C. L. VAN LANQENHUYSEN's Boekhandel, Singel. Verschenen: O IJ Geen zenuwachtige hinderen meer. Hoe kan men zijn Kinderenhctbest.be w af 1 3A ren voor SCHEEFHEID, RONDE RUGGEN, enz. J A.OV. Men leze de BROCUURE VESTDIJK. PLEIDOOI. .Verkriiffbanr bü J, CASPARUS DRECKMEIER, en verder alom. Amsterdam Pry's/0.90. fronco ? \. BERICHT VOOR HEEREN, ï)e nieuwste modellen Boor den* Manchetten^ Fronts^ Cravates en Strikken in zwart en geldeur'd, Sokken Kousen, Fil ffEcosse en Glacé-Handschoenen, BRILLEN-M AG AZIJN DE BODDEN BRIL Wijde Kapelsteeg 1, tij 't Rokin. ONTVANGEN EEN GROOTE COLLECTIE BRILLEN en PINGE-NEZ Komedie in vjjf bedreven, van MOLIÈRE., vertaald door J. A. ALBERDINGK THIJM. Pii)s 60 cents. Zooeven verscheen; CHARLES ONDER DE KASTANJEBOOMEN. Prgs ing. ... . . f 8,28. Gebonden in linnen . ? Ï,ÖO. Uitgaaf van H. D. TJEENK WILLIJIK, te Haarlem. Bjj W. C. verschenen: VAN HEUSDEN' te 's Bosch MOEDER EU KIND, DOOR Dr. T. C. \V1\RLEU. Pi-ys ?1,50, franco tegen postwbsel van ?1,55. Een hoogst nuttig bookje, uitsluitend voor moeders bestemd. (7065) KAREL DE STOUTE, Hertog1 van Boiir&ondië. Historisch Drama in Vy'f Bedryven door JOHANNES HILMAN, is a ?*>.*» verkrifebaor by den Boekhande laar T. KOÜWENAAR, Kalvérstraat E 62. | De onderi bovengenoemd HK* t-OKAAt DE BRAKKE GKOXO, TE! AlISTBRDAlll Steekenden zullen op DINSDAG 27 en WOENSDAG 28 APRIL e. k., in kaal, ten overstaan van den Notaris J. O. POUW Jr., Teilen; in verschillende Kwaliteiten, bittijke2>rijzentebekomenbij H. LENSING Jr., DamstraatS. CROON ét c°., Fabrikanten van Eleetrlsche Instrumenten SPUISTRAAT 271, AMSTERDAM. waaronder zeer eene fraaie sar> mains) in prachtige zende ding TOONEELKIJKERS J. M. SCHMIOT, Gezichlkundige. Net beroemde Kabinet Moderne SCHILDERIJEN van wijlen den Hoog-Welgeboren Heer . . JtiUr.- HOOFT VAN WOUDENBERG YAN GEERESTEDÏ, Deze Verzameling, eene der fraaisten in den laataten ttjd btjeengebraeht, bevat werken voorüaamsté Fransche, Duitache, _B«Igisehe en Nederlandsche Kunstenaars, benevens der eenige Portretten uit de Oud-Hollandsche School. Bezichtigjogsdatfen: Zondag 35 April Particulier. gns is De Katalogns «... Maandag 36 April Publiek. op a nvrage verkrijgbaar, geïllustreerde Katalogus a ? 5.^. VAN PAPPELENDAM & SCHOUTEN, Lokaal PICTTJBA Wolvenstraat 19, ELËCTIUSCHEM",H,e.VANDOESBURBH SCHELLEN. -». FOIiHEBS Co., Is Tcrliulsd VAX DE Leidschegracht SI, SAAB DE WETERINGSCHANS 16?, Portland- Cement, Knlght Bevan & Sturge. Schotsche vnnrvaste Steenen. Stir-Olenbolgh. Engelsche vuurvaste Steenen. Cowen. Mozilektegels voor vloer- en wandbekleedipg, A>ph»lt-dskl«der-oirton-cuir. Eenige agenten van P. DESFEUX, te Parffs. FIJN WERKHOUT voor de FIGUURZAAG, in bladen van verschillende fijne Houtsoorten, grootten eu dikten. MAHONIEHOUTHANDEL, ' J. J. OER-A.13TS & C°. Amsterdam, Nes, 110. Stoomaroikerij ELLERMAN HABMS k Co. N°. 149. DE AMSTERDAMMER. A°. 1880, WEEKBLAD VOOR Yenobjjnt foderen Zondagochtend. uitgeven: KLLKRMAN, HARMS ft O*. Kantoor: Rokin 3. ZONDAG 2 MEI. Abonnement per 3/m. ... 60 Cto. fr. p.p. 75 Cta. Afconderl'ijke Nummert. 5 > Advertentiën per regel 15 » INHOUD. DE VERORDENING TOT REGELING VA1Ï HET LAOEH ONDERWIJS. - STAATKUNDIG OVERZICHT. ? FEUILLETON. ?DE KONIHd VAN 81 AH K EUROPA." door J. A. de Bergh. ? OBJCEBNTEZAZEN: Uit de Maasstad, ? Uit de Hofatad. ? KUNST: Het Meininger Hoftheater, door J. H. Rossing. ? In den Rotterdaiuohen schouwburg, enz. ? LETTERKUNDE: Daniêl Bocüat, vervolg en slot, door J. A. Alb. Thijm. ? Zols, Les soirees de Hedan,, _.??,. na. ? De ?goud- en zilver-tentoonstelling," i «eveu' door J. R. de Emuff. ? Helmteekens van het reüSeu koninklijk wapen, door Prof J. A. Alb. Thijm.? ondttrwjjzers en onderwijzeressen een vau 700 uls volgt te bepalen: f. 1800 voor de hoofden der scholen Ie en 2e klas», f2100 voor die (Ier joDgeiisscholtn 3e en 4e klasse, f 1900 voor dio der 3e klasse meisjesscholen en f 2300 voor die der 4e klasse meisjesscholen, behoudens 600 gld vergoeding voor het gemis van een vryo woning; het kouit hem wenschtlyk voor ite onderwijzers en eerste onderwyzeeen salaris van 1250 en 1100 gld. te de tweed' onderwijzers en ondcnvgzeeen van 350 en 800 gld en de derde de eerste ressen Iets over Hontbeetrating. ? ALLERLEI. INGEZONDEN. ? OVERZICHT VAN DE EFFEKTENMARET. ? Handelsoverzicht der Week. ? Veilingen. ? Bnrgerujke Stand. ? Te huur zijnde woningen. ? ADVERTEÜTIEN: Schouwburgen enz. DE YERttRDOIXGTOTREGELI\G VA\ IIIT LAG EU De Gemeenteraad van Amsterdam zat a. s. gld., behalve verhooifinge-n bij het bezit va» verschillende akteu. Hy pleit voor het onderwya in het handteekencn en de nuttige hand werken op de herhnlingscholen. Met de toel!chtin<r, by deze ameudementen gevoeed, kunneu wy ons zeer wel vcreenigen en wy gelooven, dut ze Inderdaad eene verbetering van het ont werp zulk-n ten gevolge hebben, als B. en \V. ze overnemen. Doch het zwaartepunt dezer amendementen ligt niet iu hut reeds het geen thans volgt. genoemde, veeleer in Woensdag beraadslagen over een onderwerp e,e *' dat hier en elders belangstelling wekt. Wij te- k_ eA'.." doelen: de voordracht tot vaststelling eencr nieuwe verordening tot regeling van hot open baar lager onderwas alhier. Een der hoofdpunten: de voorgestelde op heffing van nfd. B. aan de burgerscholen 2Je klasse, iu. a. w. de inkrimping van het uit gebreid lager onderwas bespraken wy reeds in ons n°. van 4 April. Wy meendea die te moeten afraden, zoolang de herziening van de wet op het middelb, onderwijs nog onder de pia vota behoort, m. a. w. zoolang bij zulk een groot aantal ouders krachtige bezwaren tegen de inrichting der U. B. Scholen bestaan en dus dwang alleen zou kunnen leiden tot een talrijker bezoek van de zoogenaamde partikuliere Jaariyka zal minstens op zes scholen der eerste klasse of op vyf scholen der tweede klasse, i'n overeenstemming met de 3e alinea van Art. l, de voor de plaatsing gevorderde leuftyd worden verlaagd." Men begrypt, dat hier sprake is van het in richten van oanvattgsklossen of zoo men wil: klassen, waarin de jeugdige leerlingen voorb«yoor het ontvangen van lager reid wórden onderwij?. De wel wat sobere memorie van toelichting, die dat amendement vergezelt, luidt: ?De oudei geteekendcn achten het opnemen van eene bepaling, die de uitvoering van een reed? in 1876 genomen besluit aan een vasten regel bindt, onmisbaar. Is men nu overtuigd, dat thans burgemeester en wethouders met gewenschten epocd de uitvoering zullen ter hand nemen, en dat hunne voorstellen b(j den Écholen, waar uitgebreid lager onder»* hand nem8n' en ?«?* üunnevoorsteuen oyaen -^. ?""«"?F"? «"»-? rfegWHttiffiShtSagen, dl^in den regel! Qemeoöteraad öén- gwrt^ onthaal -«D«»^Mft-Weifg(!hebJte^ .tA,^, reel meer te wenscheri overlaten, dan de ?den, zoo is het bjj de vele wisseling die in bereidende en de volsende klas nog veel burgerscholen 2de Irlasse. Nadat wij hierover schreven ia een ongevraagd advies van dec heer Steiju Farvé verschenen, wiiarin echter geen niéuwe argumenten voor de opheffing der bur gerscholen 2de kl. worden aangevoerd. Nu de inspekteur van het middelbaar onderwys zelf zegt, dat een herziening der wet van 1S63 ?zich niet lang meer kan laten wachten" be staat er des te minder reden om op ditoogen blik de scholen 2de klasse in den geest der voordracht té hervormen. Tijdeni een toestand van overgang neemt men geen definitieve maat' ons doel niet verder op deze zaak komen, wy willen een ander punt regelen. liet is terug te bespreken. De Heer Metelerkamp c. s. heeft een reeks amendementen op de voordracht ingediend, die getuigen van nauwgezette over weging. Hij wil door een gewijzigde redaktie het personeel van beide collegiën mogelijk is, raadzaam thans een minimum te bepalen, waaraan zoowel burgemeester en wethouders als de gemeenteraad zullen gehouden z\jn. Tan overhaasting kan hier geen sprake zyn. Men kan toch aannemen, dat zelfs bij aanne ming van dit amendement, de invoering der wijziging, op alle kosteloozè en tusïchenscholen wachten, zal men den Staat niet een derde der onkosten, die de verbouwing der scholen na zich sleept, in rekening kunnen brengen. De inrichting der aaovangsklossen komt der gemecuteschatkist ten laste.. Wij vinden dat op zich zelf geen bezwaar. I; men het in het algemeen er over eens, dat zulke klassen noodig zyn, (en niemand twijfelt er aan), waarom zou Amsterdam tegen die nuttige uitgaaf opzien ? Maar als dit het geval i?, wat kan ons Dag. Bestuur ertoe bewegen die aanvang*- of voorbereidingsklasse aan de gewone scholen te verbinden? Niet minder dan 43 schoolgebouwen, die er alles behalve op z$jn ingericht, zullen verbouwd of uitgebreid moeten worden, en we zonden wel eens willen vragen, beeft het Dag. Bestuur een berekening overgelegd, waaruit blykt wat de verbonw vau 43 lokalen, waaronder er ZJJD, die hoogst moeielijk veranderd kunnen worden, in het geheel kosten zal? Hebbeu de heeren die dit amendement voorstellen zulk een be cijfering gemaakt? Wat ons betreft het behoeft ter nauwernood betoog, dat het knoehverk, waartoe men zich zal laten verleiden, minstens evenveel zal kos ten ala de bouw van do noodige lokalen, die geheel naar de behoefte kunnen worden inge richt, afg-iien nog van de mogelijkheid, dat eenige bestaande lagere scholen, thans xeer onvoldoende voor huu bestemming aan dit voorbereidend onderwijs dienstbaar zouden kun' nen worden gemaakt. Wanneer Amsterdam zelf de oprichting dier klassen zal moeten betalen ? ietq wat w(j niet betwijfelen ? zal de aanname van dit amen dement zeker financieel onvoordeelig zijn. Eu uit een paedagogisch oogpunt beschouwd? De heer W. J. Kat, die uit naam, althans b overeenstemming met het gevoelen van liet meerendeel der hoofdonderiotfters aan de open bare kostdooee scholen alhier se'ooven wy den R^ad «r meternst «n overeenkomst tusschen Montenegro ea tegen t« mogen waarschuwen, dat hn. - het Turkije gesloten waè, waarbij, toafwökm;; van lager onderwas willende bevorderen - -W ^r^^^^^^^^ voorbereidend pnderwns en de, lagere school- betrokken staten zou plaats hebben, *jjn de Algebouwen niet bederve, door toe te geven aan ! banezen gekomen om de wanorde ten top te een zuinigheid, die in onze goede stad maar al ? voeren. De door de Turken ontruimde streken te veel op den voorgrond treedt1? een zui- werden door de Albanezen bezet, vóór Monnigheid, die de w^eid bedriegt. tenegro gelegenheid had er zgn troepen te doen Afgezien echt^ van bovengenoemd* over- ^ J^^J-Y^^^-gg.»; weging, is het de vraag of de gemeente, die Turken, die de Montenegrgnen 24 unr gele tot nog toe telkens hooderde zesjarige kandi- gooheid zouden geven om op te rukken, afdaten, b<} gebrek aan plaatt, moest afwijzen, getrokken zon, zonder aan de belofte te voler niet beter aandeed, eerst aan de vjjfjorige a°e°- Hoe dit zy, de mogendheden dienden een te denken, wanneer voor de anderen behoor1B gezorgd. OVER ZICHT. In Engeland is de vraag, wie het nieuwe £ op nieuw ,e bezetten, om ze daarna nogmaals, maar nu volgens den eisch te ontruimen. Ook Montenegro zelf drong bij de Porte er op aan, dat zij do Albanezen zou beteugelen. In naam is de Porte natuurlijk gehoorzaam; men mag het haar niet al te euvel duiden, dat zij onder de hand het verzet der Arnauten stookt j en sterkt. l)e Albanezen zyn sterk genoeg om een belangrijke legermacht iu het veld te SrenI gen, die eenigen tyd weerstand kan bieden en geschiedt dit, dan zullen de mogendheden wel gedwongen worden uo# op andere wijs dan door het zeudeü van nota's zich met de zaak bezig te houden. In 't Oosten zyn »teed; door ministerie zal vormen, beslist. Na Hartington dergelijke vechtpartijen ernstige verwikkelingen eu Oranvillo is Gladst one by de Koningin out- J ontstaan en bjj de hopdooze verwarring, waarin boden en de laatste heeft de opdracht niet van bet Tuikscbe Rijk verkeert, Ï3 een meer a!gede hapd gewezeu. Reeds zijn de voornaamste meetie ooiiogstoestand volatrekt niet onmogelijk. portefeuilles bezet. Gladstone zelf voorzitter en De duitscue Rijksdag heeft na een lacg deminister van financiën; Lord Selborne, Lord bat den twintigjarigen rentewaarborg vour de Kanselier; Lord Spencer, voorzitter van den j zcehandelinuotschapuij, die zich voorstelde de Geheimen Raad; de Hertog van Ai-gy 11, groot- zaken van het gefailleerde Huis GodifTi'oy zegelbewaarder; Sir Willinm llarcoui t, binnen- over te nemen, verworpen. Ofschoon de heer neulandsche zaken: Lord Grunville, buitenland- Hoheulohe namens de regeering dit ontwerp «clie zaken; Lord Kimberley, koloniën; de heer l uit een oogpunt van handelspolitiek verdedigde, Cbildcrs, oorlog; Lord Morthbroob, ti.'arine en viel het mev 123 tegea 112 «temmen. De yoorLord Hartingtou, minister voor Indië; Adam, standers der voordracht meenden, dat b^ geaainieter van openbare werken; John Bright neemt zitting als kanselier voor bet Hertogdom Lancaster, en Sir Charles Dilke, een der aan voerders van de radikale party, als onder-se cretaris van buitenlandsche zaken; De markies Ripon cal tot pnderkpning van Indië worden klassen zeer krach tig. Uy en zya medestanders achten die uit breiding hunner werkzaamheden noodUttig voor de school, daar het toezicht een belang rijk deel hunner krachten iu beslag zal nemen; hy wijst er terecht op, dat de bedoelde tak van onderwijs vooral, zoo niet uitsluitend, by de vrouw tehuis behoort, en drukt op een schier onoverkomelijk bezwaar: ?by verbintrachten sen voor de die mee^t geschikte onderwijzeres klassen te vinden. De alsdan van art. l er voor waken, dat de scholen niet j wenschelyk. weder overbevolkt worden, en vooral de laagste Nu bestaat klasse, door de zoogenaamde overplaatsing, een tijdvak van 3 jaren zal vorderen, liet aan- ding van voorbereidende klassen aan de ge tal kostelooze scholen is op 6, en in overeen- wone volksecholen, zegt hij, zal men vergeefs stemming daarmede dat der tusschenscholen, op 5 bepaald, overeenkomstig het raadsbesluit van 23 Maart 1876." . Deze ?voorbereidende" klassen, waarvan het Raadsbesluit vun 23 Maart ISTü gewaagt, zijn vaa veel gewicht. Het treurige peil van ont wikkeling, waarop vele kinderen staan, die 6 of 7 jaar oud de school voor 't eerst, bezoeken, maakt de oprichting van dergelijke klassen zeer Lyden; hij stelt voor, behalve aan de scholen 4e klasse voor meisjes, drie 'klassen 'van on derwijzers te behouden, en niet twee, maar slechts één eerste onderwijzer of onderwijzeres aan to stellen; hij wenscht de traktementen er ochter een zeer ernstig be zwaar. Dit voorbereidend onderwys behoort. eigentlyk niet tot het lager onderwijs, de wet op het lager onderwys zwijgt er van. Bij een eerlijke toepassing der onderwijswet. gecreëerde betrekkingen van eerste onder wijzeres voor die klassen zullen zy'n inférieure betrekkingen. ?. onder mannelijke superioriteit. Beaprektug vau dit punt met onderwijzeressen van goede bewaarscholen, zoowel hier als elders, bracht den ondergeteekende tot de overtuiging, dat, zelfs bij hoogere jaarwedden, dé mededin ging van de incest geschikte onderwijzeressen naar de inférieure betrekkingen te Amsterdam, tot de vrome wenschen zal behooren." Zal voorbereidend onderwijs goed zy'n, dan kan het onmogelijk vallen onder lager onder' ministers, afge een- ??'Je hand. Worden , vaardigden op nieuw aan een stemming in hun oüstrikt zich moeten onderwerpen, nog maals herkozen, dan is alles in orde en kan het kabinet met zy'n hervormenden arbeid een aanvang maken. In hoeverre het beweren juist is, dat verschil van richting in de liberale party zelf de samenstelling van net kabinet bemoeily'Kt heeft, blykt niet. Men weet alleen, dat Dilke en Cbamberlam beide aanvoerders der radikalen als onder-secretarisseu zittiug hebben verkregen. Het laat zich echter denken, dat de tegenpartij op het verschil Van richting, dat zich onder de Whigs voordoet, meer dan noudig is, de aandacht gevestigd houd*'. Het Lagerhuis, voorloopig zonder troonrede geopend, herkoos den heer Brandt tot voorbrek aan ttjatshulp de duitsche haudel up d« Samao-eilanden te niet zou ^aan; een gevaar, dat op de bestrijders weinig indruk maakte. Met 125 tegen 90 stemmen, kenrile de vcrndering een wetsontwerp goed, om de regeermg de macht te vetleenen tooaeeldirejktiënEoccea-- ?;- --.-. -<:-^f ~iffif»^ifiWS^-.'«- -? en we mogen van het amsterdamsch gemeen- wi/s zelf, en behoort het afgescheiden daarvan tebestuur slechts een eerlijke toepassing ver- gegeven te worden. FEUILLETOM. l" koning Somdetch Phra Paraniindr Slaha Chulalonkorn, souvcrein van Laos enz. geboren 21 September 1853, zoon van koning Somdetch P/tra Puramindr Malta Motiykoüt en van koningin lïumboi Choturnbliiromya, Hij beklom den troon den Icn Octpbér 1868.. Pok de ge bieder van het eerste paleis. Krom Phra Kaumeang 'Pulsara Sal/tan 3toghol, in Europa De aankondiging in verschillende couranten j ten onrechte: 2" koning van Siam genoemd, De lioning van Siam in Europa, J. A. DE BEHGII. opgenomen, dat een Aziatisch potentaat, de Koning vtin Siam dezen zomer naar Europa komt en o. a. Itomo, Weenen, Berlijn, Par\js en Londen met een bezoek 2al vereoreB, brengt me iu verzoeking, om eene particuliere bri.7wisseling, indertijd ontvangen over eene rei* van Batavia naar Bangkok tot een geheel .te verwerken, en den lezers van dit weekblad aan te bieden, als een bijdrage.tot de kennis Tan den godsdienst en de gebruiken der Siameezen. Eenige jaren geleden werden, zooals men zich herinneren zal. Hunne majesteiten de Ie en 2e Koning van Siam benoemd tot RidderGrootkruis van de orde van den Nederlcindsouen Leeuw, eu de insignes daarvan per stoomschip van de Kon. Ned. .Marine ? Vice-Admiraal Koopman" naar Siam overgebracht. Uit verschillende brieven ontleen ik van die reis het volgend verhaal: Des namiddags van den 13n September 1873 kwamen de President Hoogeveen, als RégeeringS-Commissaris, en de kapitein der O.-I. artillerie Fonse, als adjudant, aan boord en verlieten wij, na saluut van 13 schoten, de reede Batavia. Den 30n September, ten 4 ure, lieten wq ter reede Bangkok het anker vallen, alwaar, wegens het defect worden der voedingspomp en net afwerken van den zuiger van destang, de geheele macuine uit elkander moest worden geno.nen. Bangkok, gelegen op 100° 29' 0. lengte en 13* 46 N", breedte, hoofdstad van het koning rijk Siam, heeft eene bevolking van 500.000 inwoners en is 25 Eng. mijlen van de reede van dien naam gelegen; zq is de residentie van den houdt te Bangkok verbluf. Woensdag 2 Ootober, ten 11 ure kwam do Slameesche oorlogstoomer ?Impiratrice Ettgenie" Lings zijde met den gouverneur van Pakman, de secretaris van het Ministerie van Buitenl. Zaken, P'rat/a Pip'akosu en een officier der Royal Guards Uluang Serddja Saraicak om den Resident to halen. De eerste helft der officieren met de 2 oudste adelborsten gingen mee naar den wal en bleven daar tot den tin Oct., toen ook de andere helft van het EtatMajor, waaronder ik behoorde, volgens den wensch van het SiameescheJHof uitg. ? noodigd werd om eenige dagen aan den wi>l door te brengen. De Siameescue afgezanten zagen er netjes uit; zij droegen zwarte helmhoeden met goud afgezet en een gouden punt er boven' op, een jas. van gouddraad op roode zyde, een sardng of langoutis van blauwe zijde, .waarvan de tippen tusschen de beenen door, tot de knieën reikten; verder wit satijnen kousen en lage echoenen. Zaterdag avond ten 5 lire «aren de decoratiën van den Néderlandscben Leeuw in alle pracht en plechtigheid uitgereikt f n wel: Ridder Grootkruis aan H. H. M. M. den In en 2n koning van Siam, waarvan dé namen hierboven genoemd «n ontleend zijn aan-«tóe Siam Weekly Advertiscr" van 10 October. Kommandeur: Zijne Genade CJtow Phya JLiri Lwiwongse, regent van Siam. Kommandeur: Choto Phua Luritcongse Way Wadhn Thi Samwiah Phra kalaliotee, Minister van oorlog: Kommandeur: Chow Phya Bhan'ntcongse Maha kosaDhipali Thi Praklany, Minis ter van Binnenlandache Zaken. Kommandeur: Phya Lamud Paranura», Gouverneur van Pnknam, verbonden aan het Hof van Z. Siumeesche Majesteit. . Ridder: Nai Phori R/ijiinotliamtbar, geheimSecretaris v&n'Z. S. M. den In koning. Sidder: Phra Sundranukcch Praya, Super intendant vdn Z. Sr 3Is. vloot. Den 7u October stapten wij ten .6 ure iu groot tenue aan wal, alwaar 5 koninklijke rijtuigen gereed stonden om ons naar het pa leis te brengen; onderweg kwamen wij een processie tegen, die gesloten werd dóór 30 onrzagaelijk groote olifanten, waarbij veel witte en gele apen waren. Vóór het paleis afstap pende, werden wij ontvangen door de beide broeders des koninga en aan hen en de hove lingen voorgesteld. Het officieel diner, dat ten 7 uur in ftheMilitary Jlatt ttftlic Royal Guards" gegeven werd,, was met recht vorstelijk, en onmogelijk is het de pracht dier zalen te beschryven.. Aan tafel zat ik lusschen P'ltra Suntaranit Kecha Precha, juweel bewaarder des koniugs en Phra Sundranakech Praya,. Des nachts om l uur was de partij afgeloqpen en den volgenden dag, 8 October, werden wy ten 8 ure 's morgens voorgesteld aan den Regent van. Siam, 'waar de pracht der salons de on gekende luxe van het paleis van Z. M. dunkt my nog overtrof, en toen wij eenige uren later op het consulaat terug kwamen, vonden wij, geheel volgens Europeesch gebruik, invitatiekaarten van den volgenden inhoud: ?HisGrace the Regent of Siam presents his compliments to mr and reqaeits the Honour of his company at dinner on Thursday next, ad &h Pm', welke kaart, wij natuurlijk bewaard heb ben bij onze collectie van -Souvenirs'de Siam." Om 4 uur van denzelfden dag waren wij weder by de landingsplaatsen, én. door de koninklijke rijtuigen opgewacht, reden wij naar het paleis vau Z. M. den 2n leouiog. Twee muziekkorpsen en eenige batajUons soldaten met oorlogsolifanten stonden in de wapens. Wij werden in de groote zaal ontvangen door eenige grootwoardigheidsbekleeders, waar wy zit t er. Het behoeft ter nauwernood vermelding, dat ?6 ?.??,?? ?? .? ?>,? ??,?? ?,.««.? m Engeland op dit qogenblik over bijna niets Seuaats-vergaderiug werd met 133 tegeu 104 anders dan het nieuwe kabinet gesproken stemmen een voorstel vau Baragnon aan 'cno?kuadig of zedelijk ööjfpüur . niet den noodigen waarborg voor een ontwik kelend, beschaafd spel levei den. Tan meer be lang was het besluit van den Rijksdag om zich tegen een tabaksmoaopolie te verklaren. Met 181 tegeu 69 stemmen sprak by etn votum in dien geest uit. Het zegelontwerp we. d caar een kommissie verwezen en op ae kuatvasrtwet ei-n amandeuient aangenomen, waardoor buitenlandsche schepen niit duitsche wolden gelijk gesteld. Aan een ontwerp tot verzach ting van sommige bepalingen der Meiwetten wordt gearbeid: In de franeche Kamer viel weinig voor der vermelding waardig. Paul Bert diende een vourttel in om den militairen dienst voor aan staande onderwijzers en geestelijken gedurende één. jaar Verplichtend te maken, il «t krediet van 7 mul. francs werd aan den minister van oorlog toegestaan en in eeu slecht btzétte en in de dagbladen geschreven wordt. Aan de vechtpartijen in Afghanistan, waarbij de En gelsche troepen steeds de overwinnende partg blyven, hecht men weinig gewicht. Zelfs de ontdekking van een soort van geheime bewe ging in Ierland ? te'Sligo hadden arrestaties plaats, ? wordt vergeten, uu de heropening van het parlement plaats vond. Het nieuwe kabinet zal hoogstwaarschijnlijk reeds dadelijk gedwongen worden -zich met de oosteische kwertie bezig te honden. Nadat ten gevolge van Italie's bemiddeling avvuiujvu ecu i uuiaici T uu ut«i o^uvu ac»Jic>i.uvw inen, volgens hetwelk de kandidaten, dio aan een 'katholieke school een diploma verworven nebben met die welke aan de staat.-sc'iolen w rden onderwezen, kunnen mededingen r.aar zekere staatsbetrekkingen. La'my diende een interpellatie nopens de dekreten iu, waarop de minister a. s; maandag zul antwoorden. Van meer gewicht zijn de ongeregeldheden, die het gevolg waren van Ferry's fieioek aan Dotzaï Rfj'Sêl. At beteekenden zy op zich zelf niet en eel. de klerikilen verstaan de kunst er ve. erien versa s er bruik van te maken en de impopulariteit Van een sigaar rookten en na een kwartieruur wachteiis naar de Troonzaal van Zijne Majesteit geleid, alwaar de koning op een ivoren troon met goud gezeten, Ona verbeidde. Aan weers kanten van de rijke zaal lagen de grootwaardigheidsbekleeders en verdere hovelingen, on geveer 120 in getal, in hunne geheel met gond bedekte gajacostumos lang uit op den grond; bij ons binnenkomen stond de koning op en nadat wij voorgesteld waren, nam Z. M. plaats en gingen wy pok zitten. Hot onderhoud was plechtig en de aanblik van die groote pracht indrukwekkend. De koning was vreeseljjk lief en presenteerde ons zelf een sigaar en een kopje thé ? liever gezegd theewater, want ze was vrij slap. De audiëntie duurde een half uur. .I)en volgenden dag gaf het feestprogramma, voorkomende in ?the Siam WeeMi/ Afvertiser" aan: ?Ten 7. uur Piek Kick, op net koninklük Jacht ?Arrows" de rivier opvaren, ter bezich tiging van de sohoone landschappen en ten 7 uur s avonds officieel diner by den Minister van Buitenlandsche Zaken, iu tegenwoordig heid der Groo.twaardigheidsbekleeders van het Ruk," Toen wy dan ook in het prachtig jacht ge zeten de rivier opgingen, zagen wy achter eenvolgens: " Ie. den tempel van den ouden koning, ? 2e. een passar of markt te water, 3e. de . wat Tjtmg Pagode" met een.Boedhabeefd er boven op, gezeten op een oli fant met 3 hoofden. 6e. de . Wat ffoy Pagode." Vervolgens het ministerie van fiinnenlandsche Zaken, de koninklijke landingsplaatsen, de badplaat sen der koninklijke olifanten, dé groote en prachtige booten, welke dienen moes ten by de vuurwérken, drie achtereen volgende nachten tusschen 12 én l nor te ontsteken: en 5e. Het paleis van den 2n. koning en de landingsplaatsen, alwaar drie oorlog-chepen voor anker lagen. By de ?Wat Chaloen Prakriet Pagode"ge wijd aan de koninklijke waardigheid, stapten l wy aan wal, dicht by het .dorp PaKIcret. Peze, evenals elk andere Pagode bestaat uit 4 hoafd' gehouwen, n. l: Ie Uoosót, met een groot Boe1 dhabeeld, waarby geschenken van olia en bloemen voor de priesters uitgespreid lagen; 2e Wihan, waarin de bijbel of Mahaabhom óp lange repen lotusblad geschreven is. (Lotusbloem, zoo dikwijls bezongen,.is het symbool 'der vruchtbaarheid): In dit gedeelte van den | tempel stond ook een groot Buedhabeeld onder | een hemel van blauw satijn met goud, bene vens twee marmeren Boedhabeeldeu in't front jen danrtusschen vier heelden met pa jongs. Vóór dit, gebouw, merkten wij den Heiligen ' boom Tan Po, van Benares overgebracht: op. ? Het.3e gebouw heette Prachedi en net-4e, waarin gepreekt werd, Kaïnbaricn. ? Eenige lotusbloden werden ons gegeven, . ? terwyl wy ieder uit een defecten bybel een blad als rariteit mochten medénemen. Die bg'bel is geschreven in de Pafltintaal, met de karakters der Kambadjataal. Het lotusbkd is V: decimeter breed en 3'^ decimeter lang, Verguld Op «nee. Aan boord van the Arrows teruggekeerd^ gebruikten wij een lunch en waren om l unr m het Consulaat terug, waar wS om 3 nor één bezoek ontvingen van den Regent van Siam. O in 7 uur gingen wij 'naar Z.E. Puntsamret Rajakan Pendi», Minister van ?Foreign Affairs". . Bn het binnenkomen van de zaal speelde al* altijd weer het Siam-corpa .eene fanfare; het diner was prachtig en 's avonds na tafel pre senteerde men uiterst nette Siam-waaiers en armbanden van melassobloemen. Bn ons ver trek gaf Z. E. ons eigenhandig znn portret met nandteekening. In de eetzaal van dot paleis bewonderden wy vooral eene groote glazen kast, waarin eene voorstelling van.een tandak of dansparty ?Ltecoon" genaamd, van poppetjes, behangen met goud en diamanten, uitgestald was. Des nachts «m 2 uur kwamen wy thuis. Den volgenden morgen reden wij, met koninblyke rijtuigen afgehaald, door Wat Jattttan,

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl