Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEEBLAD VOOR.NEDERLANp.
N'. 103.
A°. 1880.
En
h' J
kin
Anvtw«l:i:-.i. i> -f.uit IT, by neer nette
*'u, }ft K'gi'üUcui t» r oiik'idiiiüf VAI\ eenige
kiniioren, onverschillig vaii welke UoJsdieiist,
tegen een behojrlykt- vergoeding.
Ketiecteerende adresfeeren zich franco onder
Letters A A A, Bureau van dit Blad.
STOOMVERWERIJ
CHEMISCHE* WASSCHEBIJ
VAX
DAGMEISJE
gteraagd. o;n dudelyk in dienst te t re- j
den, van 's morden s O tot 's namiddag* 4 oren,:
voege zich iu persoon, Jaoob van
Cauipenstraat ii'. 12^. boven,
Gcbr.PALTHE, Ie Almelo.
Ds|8l ie AsslerJar, YIJIEISTRUT, 53, TSI wur ie
ittitia iel;;»
65, va
wo:l» OHtzoiiti.
PftKE BOTER ? 11.50 per 10 KG. en
A t- l runt n v i on ? ii. uu per iu nu. en
l AllgUStUS a. S. j/ 23 per 20 K«.i tweede soort / 10 per
TE IWUn gevraagd voor con familie uit
Indie komende, een ruim, gemakkelijk Inge
richt HUIS met TUIN, bevattende minstens 7 i
Kamer». ' |
Opgave van stand en huurpry?, roet franco
brieyen letter Z. Z. Bureau van dit Blad.
Rokin 2, Amsterdam.
10 K(i en ? 19.25 por 20 KG. il
eompta?t bil DE KKEEK, Amersfoort.
v
GEVRAAGD.
In de omtrek van den Dam een KAMER
cevraagil. de prijs van f 20 niet te boven
gaande. Brieven franco I.ftt. T T, Bureau de
Amsterdammer, Rokin 2.
VLEESCHBESCHUIT,
WED. J. DE JONGE, 0. Z. Voorburgwal 22.
OUD PAPIER.
In de onmidilBlijke nabijheid van
Leiden, Haarlem of Amsterdam
woriit gedurende de tier Zomermaanden
verlancd een gemeubileerd OPTREKJE of I3UI- ]
TENTJE.
Opgave van loc.iliteit, prijs, waar gelesen eu
wanueer te bezichtigen, worden ingewacht met
franco brieven, onder motto Buitentje. Bureau
De Amsterdammer. Rokin 2, Amsterdam. |
Te huur aangeboden,
door toevallige omstandigheden, een net
logenbel ingericht tlEEUENHUIS, van alle
nemakkcn voorzien, met grooten Tuiu met
Vruchtboonien en riante Koepel, uitzicht hebbende in
het Vondelpark aan de Vossiusstraat No. 29.
Huurprijs f 800. Direct te aanvaarden en te
bevragen Mi den Makelaar W. C. VAX SLIN
GERLAND!, 3Scs 40.
1804.
-ALLERHOOGSTE PKIJZEX.
«ACHIWALB VE
?liflSSEI a WISeEEOIIlIFF, Kiezersvereeniging ?OE GRONDWET.'
de*
zullen vt'ileii op \Vurusdng 2i> Mei
unmiddags te 3 uur, in het Lokaal
de Brakke Grond, te Amsterdam:
300 EISTEN GOM DAKAR,
ex 1'liIXSES AMALIA.
Makelaars, zullen veilen op Woensdag 2G Mei
1880. des namiidn<fi ten 3 ure, iu het lokaal
de Brakke Grond, iu de Nes.
100 mm BmVU Gin DA14R,
ex TJIOIÏBECKE HL
VKRHITISl»!
JOS. W, DE BRUIJN,
eu verplaatst*
DE FABRIEK EU HET ÜflAQAXUX
Firma H, A. DRIEUAN,
\an de Kieuwendijk 111,
Prinsengracht bij de Leidscheslraat SU.
Te koop aangeboden,
een net modern ingericht HEERESHUIS,
staande en gelegen aan do P. C. Hooftstraat,
bevattende D haaien, Keuken, Provisie- en
Meidenkamer en Logeerkamer, van alle ge
makken voorzien, alsmede* een net. aangelegde
Tuin, voor een koopsom van f 13.000 vrij geld;
te bevraRPn bij den Makelaar W. C. VAN
Xea 40.
No,
No,
TE KOOP aangeboden.
Eene «AHHHArilTnArHliiE, van
tieee paardcnlirarMen, dagelijks in werking te
zien Tuj M. E. UK GRAUW & Co.,
Martelaarsgrncht 8. <n aldaar to bevragen.
Door plaatsgebrek TE KOOP,
Een Noteohouten Antieke KAST (kruispoot)
met pnd Porceleinen Stel, alsmede een aan
zienlijke pnrty' diverse Porceleinen Goederen
b« E. SESIEIXS, Schilder te Oostmud:
E. BRANDSDIA.
NlcuweniUJk 81, Amsterdam.
Prijsnoteeringen aanvangende 5 April 1880.
2. Stofthee ? 1,10. No. 5. Souchon ? 1,30.
4. Congo '-t 1.10, No. 7. Pecco Souchon ?1,60.
Overige nummers volgens Prijscourant.
MEYJES & HÖWELER, ,
Damrak 2 $,
PEPERMOLEM
VOOR
TAFELGEBRVIK.
HUISHOUDELIJKE
houders van belangrijke' partijen THEE, in
Entrepots to
AMSTERDAM, ROTTERDAM'en LONDEN.
Bij een quantum van ao KISTEN levering
beneden Loildensche 1ste hands notecring.
Gretige Verkoopers.
Stoom-Kleedenklopperijt
Gemeente XlcuWcr-Amstel.
T e r \v e r s p a d 3 B.
M. W- DIJKMAN maakt belanghebbenden
bekend, dat deze geheel nieuwe inrichting De volmaakste en duurzaamste
Naaimageopend wordt den 24sten Mei. chines zün by de ondergeteekende tegen de
De Miichmale Kleeden en Taputkloppcry. billlj k s t e prijzen verkrijgbaar wet 5 jaar
beveelt ^zich^ aan door de _volltomen xuivenag | sohrlflelijke garantie en grondig onderricht.
" " " " ' Terwijl veeltijds hooge prijzen worden betaald
Het Iloofd-Depót vnn alle natuurlijke
TJ U1V MEiUIlilH/ITJlT' TMIÜJIIIÜ
van de Firma H. Kdlscll, iVacllfolgCJT (Frankfort a/Main). Filiale
0. Z VOORBURGWAL 238, AMSTERDAM,
maakt bekend, dat het een wasrgon met de volgende verache Wateren ontvangen heeft:
Carhbader, Wildunger, Marienbader, Eger, Pyrmonter, Friedrichshaller, Vichy,
Emier, Selters, Weilbaclier, Swalbacher, Kissinger-Rukocy, PiUlnaer, Saidschützer,
HunyadiYanos en Ofer.er-Victoria. Verder: Emscr-Pnstillen, Carlsbader-Zout, Marienbader-Zout
en Creuznachèr Mutterlauge.
Het Generale-Depöt voor België, Holland en Koloniën, West-Duitschland en
Frankrijk, van
Ofleiier-Victoria Bitterwater
is aan de Firma H. KÖLSCH XACHFOLGER, overgedragen.
By de hvrstcmniioi; voor ecu Lid der Pro
vinciale Staten van Noord-ilollaud, op Dins
dag flfi Mei e. k., blijft deze Vereeniging
aanbevelen haren candidaat den lieer
C. £. G. BUNGE.
Het Eesiuur der Kiezersvereen. ?DeGrondwet,"
G. J. DK CLERCQ, Vooriilter.
T. M. C. A8SEU, Secretaris.
P. VAN EEÜI1EN.
E. J. EVKUWUN LANGE.
B. HELDRING.
H. P. G. OUACK.
V. J- WALLElt
DE KASVEREEHIBIMB,
llcvrcngruclit 190,
ONTVANGT GELOEN & DEPOSITO
tot de volgende rente:
f onder voorafgaande opvraging. IVt pOt
met één dag vooraf opvrngent. . 9 ,
. tien dagen . . . 2W ,
voor 2 k 3 maanden nxe 2'A ?
Tevens belast zy zich met het
IN BEWARING NEMEN VAN WAAROEN.
Een en ander volgens Reglementen, aan het
Kantoor verkrijgbaar.
AMSTERDAM, Mei 1880. DE DIRKCH8.
ZEEEGESCHIEDENIS.
Do Boekhandelaars FBEDERIK JflUMLEll «f? Co., te Amster
dam, zullen 9?tO Jlllll ft.S.f in veiling brengen de uitstekende Bibliotheek, na
gelaten door vrjjlou
nr. n. moLL,
Professor aan de Universiteit te Amsterdam.
Dezo verzameling bevat zeer fraaie gedeelton over Kerkelijke Kunst^
Arcliaeologle» Uturffle, Godgeleerdheid, Geschiedenis
( Vader laiidsvlie eu algemeeue,) Itltterafnur, enz.
Do Katalogus ia u 25 cents te bekomen.
VOOR VERLOOFDEN E!\ JONGGEHUWDËN.
't Boekje van DOOTER F. WEISZ,
is zoo populair geworden, dat reeda een VIJFI'EN DRUK het licht ziet.
Hot is een onmisbarcn HTJWELIJKSGIDS en bevat in kieschen stijl
Nttttige Wenken, Practische Raadgevingen, Ernstige Waarschuwin
gen, Geneeskundige Bemerkingen, Onthulde Geheimen, Voorspel
lingen, on Recepten VOOr Toilet. Wordt afgeleverd in Enveloppe, wet. de
TydberekeningStafelS van KAPPELHOFF, & 90 et., bg don Boekhandelaar
G. D. BOM, Dumrak 74, Amsterdam.
PranOO toezending tegen Fostwitsel van f l, met het woord WEISZ, en
waar het ter afhaling per poste restante verlangd wordt, met bijvoeging van de
letters p. v. r.
J. HINKES Ja. te Arnhem geeft uit:
De Roomscli-Katholieke Kerk
in Nederland
na de Hervorming,
DOOB
F. NIP *» OI<»,
Theol. Doet. en Prof. te Bern.
Uit het Hoogduitsch
DOOB
Dr. C. HEROEeSCHEÈ,
met medewerking van den schrijver en van den
Secretaris der Evangelische Maatschappij.
Prijs f S.OO.
Nederlandsche Kunstbode.
Bceldends Kan st.-Oudheid kun de.- Kunst.- Nijverheid.
ONDER LEIDING VAN
Dr. JAN TEN BRINK.
Dit blad verschijnt eiken Saterdag. Prijs per
3 maanden franco per post f 3.25.
Eenmaal per maand ontvangt men een plaat
in ETS, PHDTOTTPIE of PHOTOGEAVORE.
Meh verbindt zicb voor een jaar.
Adverteutiën per regel 25 Ct. (6852)
Uitgever W. C, DET GRAAFF, te Haarlen.
ALBEHEEN ADRESBOEK.
Op de grootc Koopraansbcurs en aan het
Kantoor Rokin 9 ligt van 10 tot 3 uur van
de nanmlljst ter inzage;
STRATEXLIJST:
Letter H, I, J ..... 24 Mei.
? K, L . 25
JM, lï, O, P. . . 20
? Q, lt, S 27
T, l, V . , , . . 28
? W, IJ, Z .... 2»
a
U
tl
NAAIMACHINES,
van stof in den kortst mcgelykén tijd en voor
den laagst medelijken prgs, de kleeden en
tapijten worden aan huis gehaald en terug
tapi
gebracht.
Inlicbtingen
MAN, Kokin 20 «u aan de klopper ij.
te bekomen l.ij M-. W. DIJK
CO
,
II OV'W jW AT KR l A E.£ N.
Portland- CeiccT.f, Knight. Bevan & Stur.ge.
Schotsche vuurvaste Steencn. Stsr-Glenboigh.
ÉLgelscbe vuurv;iïte Stecuen. Co we n.
Mozaïektegels voor vloer- en wandbekleeding.
Asphalt-dskleder-csrtoh-cuir. Een-ge agenten
Tah P. DESFEUX, te Parus.
(VI l> TONDEL.
17, Vondelstraat, 17.
Jon aö lietite
Uiltl gute» ULAM.TKS SfJEH.
JOSEF NEUILVUSER.
Urbaiius-Pillen
bereid volgens het ECHTE recept van
RUn zeer nuttig in ongesteldheden der Maag,
heilzaam voorduspilsverteering, uitmuntend
tegcr. gal, scherpte m 't bloed en huiduitslag,
zacht laxerend en slijmafdravend. 37','s Ct.
de doos, verkrijgbaar te AMSTERDAM bg:
CfcKB.tX & Co., ITtifiyenmif, 42. (0451)
A. ¥. Tl'IJI'lj, PtUiitlraat, 23.
V, 9. AERTM AX:i., -f.7,. rootlvrgw.,334.
.1. W:«BOilTK, K'n'reri!ranl, 43.
B. v.S.tSTHItlXH, L't,trl,ltfliesitail,\&.
H; S. MFRTKXK, Keettntlranl, 18.
X. M. HII-«»VIT, .roiaMtod,, 89.
J. *V Xlt;«JKtTI.»XN, l-ijte/ilraal, 79.
Xen wachtte zich vaar ttamaattelt l
;/,y K lc duotje is getakt en gettfmpe.ta
t de ItamUffkeittiig van de vcrvurdigen
Wed. KUENEN & ZOON, Chcnüsten
voor Machines van minder innerlijke waarde
zoo verzoek ik ieder, die zich in het bezit wil
stellen van een deugdelijke machine myn
Magazijn met een bezoek te vereercn of een
Machine op proef te ontbieden.
Naalden 25 Cents per Dozijn, .
Reparatil'n goedkoop.
01/1 SPUISTRAAT BIJ HET SPUI.Q1JI
urn A. SAUELAAR. ulf.
Aardappelen.
Ie soort HAMBURGER BLANKE / 6.25.
SAKSERS » 4.25.
> PUIKE ROODE » 4.25.
JAMMEN van ? 2.60 tot > 5.50.
FKAircn AAW BLUXS.
Dun Leliestraat 88, W. GOOZEN.
PLARPLAATJES.
Do .nienwste soorten PLAKPLAATJES zjjn
ontvangen, en munten uit dooi' helderheid
van kleur en fraaiheid van Teekeninj? maar
bovenal door billijke prjj*. PLAKBOEKEN in
diversen, soorten vuil uf' 50 Cent tot nn met
? 4.50, r'ORTRET-ALDniS (dok met Muziek)
in diversen prijzen. 1'UOTOüRAPHIË.N en
STÉRÉOSCOÜPPLATEN, STÉRÉOStOOPEX,
MEXOCLES, en URAPOSCVOPËX, Speelkaarten,
Postpapier met en zbndcr Monogrammen
enz. 'bij:
WILLEM LEENDERS,
Cigaren Guilliotine,
voor winkel en huisl^k gebruik in ruime keuze
Faleisstraat, 12 Amsterdam,
SCHILDERIJEN in OLIEVERF.
Voprjaars opruiming van Oleographiën en
Cromo's belijst en onbelijst.
De nceurautst loopcndc Fantasie en alle
andere soorten HortogUn, Pendules, Klokken,
Wekkers, enz., zijn in ruime keuze
voorrobij j. KG ?i K R A AT Jr..
Singel bij de HelligcnHCS >'°-
439Op nieuw entvangen een groote morieerlmg
B E IL LEN,
voor eiken leeftyd, welke zich door uitmun
tende kwaliteit en billijke prijzen byzonder
aanbevelen.
De ZON-en STOFBRILLEN zijn steed.
en tot verminderde prys wederom ontvangen b ij'in diverse kleuren vourradig. Reparatiën
Amsterdam.
HEKSCHEI^ Ezn.,
Binnenkant go.
spoedig en goed.
LAMP,
Singel hoek KoHinyxj>t>i*, X 478,
G AS-ORNAMENTEN
?f-\\n in
E O BC
in clo
Ac Co.,
«J, Ö«, OS ett
94.
BOKKIIOI i>i;\.
Wie duidelijk wil zijn, moet veel zecrgën in
weinis woorden. Dat doet PREVOSTONI in
znn VADEMECUM VOOR DEN HANDE
LAAR. Men vindt hierin ALLES wat een
Koopman moet weten om zijne boeken, zoowel
enkele als dubbele, richtig te houden; vérder
over het voeren van Correspondentie, over de
Wissels, de Vennootschappen, de
Interestberekening,. het Recht, enz., enz,, al es met de
noodice Modellen, Staten en Toelichtingen.
Uitgegeven b\j W. C. VAN HEUSDEN, te
's-Bosch, pr^s /"ï: franco tegen post wissel
van ? 1.05.
By D. MIJS, te Tiel, is verschenen:
REISHEIIINNERINGE1T
Lanus den Run naar ZArlanu,
DOOB Dr. L. Prijs f l,
tegen toezending van bet bedrag inpostwiasel
franco door het geheele Eyk.
W l NS in 4.
Itnltaanschc Spraakkunst.
Prijs / 1.80.
Uitgaaf van J. RINKËS Jr., te Arnhem,
Israëlietische Boterhal.
St. Antlioniebreestraat 19.
Opéiilng l Juni a.s.
Zij die van af l
Junia.s.TJ3(Kaucher)Bq'TER -wensohen te ontvangen uit de Israëlieti
sche, Sotvrhal worden ?verzocht, zich bij ty'ds by
ons -aan te melden,, met opgave van de
benoodigde hoeveelheid. De kwaliteit door ons ver
kocht zal zijn prima Delftsche en Leidsche
Roomboter, bereid tolgens Deenscbe systeem.
Amsterdam, 20 Mei 1880.
VA7V SAXEiV «fe Co.
Ueden verschijnt bij H. D. TJEENK
WILLINK, te HAARLEM:
HET LEVEN EN STKEVEN
VAN
L. R. KOOLEMANS BEUNEN
DOOR
CHAMs.eS BOISSKVAIX.
Met portret in staal gegraveerd door
P. J. AREHÜSEN.
356 blz. postform. Prys f 1,50, Geb, ft.go.
l'ITOATE van AV. H. KIKBE110EB:
Mr. Vin BQtaQIL
DE ONDERGANG
DEB
EERSTE WARELD.
Het eenige aanteekeningen «n een ontwerp
den Epos, door
Mr. S, J. E. RAÏL
Frft* f
VOIi DEL-B AZAB.
SO9 .
Brittaunia Metalen, Booilloifes KOFFIE- en THEEPOTTEN, Eau d»
Cologne van UOLDOOT, 1>H de maat.
VLECHTWERK Vóór' Klppenloopei», Geëmailleerd en Vertlnd Ijzeren
kOOKGEBEEDSCUAPrËN, Oordiin-, Jaloezie-, Kehihlery- en SPIEGEL
KOORD. Kluargemaakt JALOEZIEKAND 20 i'ents per Meter.
LAKWEBK, LEDEKANTÊN, FOBNUIZEN, Tafel-, Dessert-, Brood- en
SCHIIIEKWEBK, SPONSEN. ZEEMLEER, ZEEP, LUCIFERS,
WASCHCURI8TAL, SCHOENSMEER. VEDER-BOUÓtETTES, LIKEUR, MADERA,
en WIJN-KARAFFEN en KELKEN.
Furnlture Pollsh 30 en 35 Cents per Kruik, Lyui, Lympotten,
Olieen Asjünstellcn.
Tunballen op Standaards,
Speciale Inrichting voor
Petroleum-, Kook- en Strijktoestellen.
MEIJER & WESSEMMG
8O.
Ie geïmporteerde Eist eelife DRV MADEIRA houdt in: l* Q Flacons. Wy
yerzexden die a f 13.KO franco door het geheele Kijk, waar geregelde correspondentie ia.
VBttWEY «fe Co.,
Heereogracht 337, Amsterdam.
8toomdn.kk.rij ILLBRMiN HA1IBS k O». .
D
DE AMSTERDAMMER.
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Vertpkjjnt Meren Zondigoektend.
Uitgeven: ELLBBMAN, HABMS ft O*.
Kantoor: Rokin 2.
ZONDAG 30 MEI.
Abonnement per S/m. . . . 60 Cti. fr. p. p. 75 Cta.
A&onderlgke Nummert. ?. 5 »
Adrertentien p«r regel. . . ......... 15 >
i M H o v D
MH BOUTE PE8BTEUJEL - STAAT.
1UVDIO OVERZICHT. ? rsuiiiLETOIT: ?EEHE
LTCBNDt YAH SAlOrrflTADT," nur Bret
Harte, «oor C. D. Barghoom. ?
GKHBEHTEZAKER: Wog een PhitanthropiBche iixriohtlng.
door Constant B. ? Uit de Maasstad door O.?
uit de Hofetad. door J. A. de Bergh. ?
Dit da Slentelstad. ? KUNST: Stadsschouw
burg 1879?80. ? Dalila, ? Wintermarohen. ?
Twee gezelschappen en Janus Tulp, door
J. O. Bels Jr. enz. - LETTERKUNDE' Tony
en .,'t Zal wel gaan", door Johan Gram. ?
Tartuffe, door Alb. Tb. ? Het huis Engoien,
door F. A. B. enz. ? Vriendenkrans, door
H. Th. Boelen. ? De ?goud- en zilver-tentoon
stelling," door J. R de Eraijff. ? STATIS
TISCHE Elf DTDUSTBIEELE
MEDEDELIHQE5 ? ALLERLEI. ? INGEZONDEN: Nog
eens de Heiningen, door J. A. Alb. Th. ?
OVERZICHT VAN DE EFFEKTEKHARKT. ?
HandelBoveraicnt der Week. ? Burgerlijke
Stand. ? Te nnurajnde woninj«n. ?
ADVERTENTIEN: Schouwburgen ene
EE\ BILLIJK KIESSTELSEL.
(SM.)
Het stelsel, dat wq in ons vorig no. ontwik
keiden, kwam op het volgende neder;
Evenveel diltrikttn van een gelijk aantal kie
zen, als er afgevaardigden moeten verkozen
worden, of gelijke veelvoudige kiesdistrikten.
De kandidaten geven de richting op, waartoe
zy behooren en, met het oog op de bereke
ning nooditf voor de verdeeling der overschio
tende stemmen, tevens de groep, vraarbjj zi
zich villen aansluiten.
De borekening van het aantal vertegenwoor
digers voor elke party of richting geschiedt
naar het totaal der op party of richting uit
gebrachte stemmen.
De stemmen in verschillende distrikten op
éeu kandidaat uitgebrae!it,_worden bjj elkander
N De benoeming geschiedt vervolgens naar be
trekkelijke meerderheid; ?
Het is ons doel niet in de kolommen van dit
weekblad iets meer te geven dan de
hoofdlgnen van een stelsel, waarbij het belang der
distriktsvertegemvoordiging zooveel mogelyk
in overeenstemming wordt gebracht met een
billijke vertegenwoordiging der staatkundige.
partyen.
Uitgaande van de overtuiging dat het laatste
nog meer dan hst eerste beteekent, moet aan
den eUch: billijke vertegenwoordiging der par
tijen, absoluut voldaan worden, op de vertegen
woordiging der distrikten slechts in de tweede
plaats worden gelet, dat is, in zooverre als
met den eerbied voor het hoofdbeginsel, dat
by de stemming tot. zijn recht moet komen,
bestoaubaar ia.
net i» denkbaar dat niet elk dirtrikt
verta? genwoordigd, ? of by 't aannemen van veel
voudig* dist rikten ? dat niet elk distrikt even
talrijk vertegenwoordigd zal worden; hot blyft
«chtor zeker, dat er aan do vertegenwoordig ing
der staatkundige partgen niets ontbreken zal.
Wat -bet zwaarst is moet het zwaarst wegen, ?
?De w\jae .om stemmingen tusschcfltyds te voo
rJtomsn, de verlenging van het tqdvak waarvo or
de benoeming geschiedt, en wat dies meer zy,
aten wy thans onaangeroerd, om nog enkele
oogenblikken stil te «taan b(j de vpordeelen
die deze WQÜ van verkiezen belooft. .
ZQ zyn de volgende:
lo. Het verlies van ttemme* tal tot ee»
minimum worden terug gebracht. ? Op de
.26,000 uitgebrachte stemmen bleven volgens
iet in het vorig nommer ontwikkeld schema,
slechts 2000 in het geheel buiten invloed op
den einduitslag.
2o. Al de richtingen tgn vertegenwoordigd
naar hei getamentlgk aantal stemmen, dat door
haar werd uitgebracht. ? Stel er komen onder
de ncderlandeche kiezers 2000 aanhangers van
nog weinig bekende, niet verte
.enwoure richting voor, zy wonen verspreid over
het geheele land; welnu, indien er slechts
iemand is, die ah kandidaat voor die richting
optreedt, zij kunnen er zeker van zy'n hun
afgevaardigde verkozen te zullen zien. Zijn er
op meer dan één der kandidaten van dezelfde
party te samen het vereischt aantal stemmen
uitgebracht, zij komen een van die allen ten
goede.
3o. De vrijheid van de persoonlijke Keus «
hersteld. ? Iemand zal niet ingenomen zgn
met den kandidaat in zgn distrikt gesteld, h(
behoeft zich van de stemming niet te onthou
den, aangezien )üj, op welken kandidaat bij ook
stemt, geen vruchteloozen arbeid verricht.
4o. De vertegenwoordiging zal, ten gevolge
van het distriktenstelsel, niet alleen een getrouw
beeld van de politieke overtuiging des volks
sijn, maar ook zooveel magely'k aan de verschil'
lende gewesten een afgevaardigde schenken.
5o. De belangstelling onder de stembevoegde*
fal niet weinig toenemen, daar zoowel zo dii
allereerst op lokale belangen acht slaan, als
anderen, voor wie de staatkundige richting de
hoofdzaak is, reden hebben om aan het ver
kiezingswerk deel te nemen.
60. Elk motief voor een regeering om doo
het knutselen met kiesdistrikten haar party een
meerderheid ta vwbcbaffcn zal zijn opgeheven.
7o. De verkiefing, wij achten dit een
hoofdzaait, bigfl voor de stemgerechtigden even een
voudig als tot dusverre. Alleen do kandidaat
heeft ztyn richting officieel bekend te maken
en het centraal-bureau moet den einduitslag
vaststellen; een werk echter zóó eenvoudig, dat
ieder die don uitslag der dUtriktstemmingen
weet, voor zichzelf den uitslag van den geheelen
verkiezingsstrijd in weinige oogenblikken kan
overzien.
? 80. De ?onzedelijke" koalities van part i/en zul
len eindigen. O. i. drukt men op bet woord
oneedelyk in dat verband dikwijls meer dan nood'g
is; of het zoo ouzedeljjk is dat b.v. liberalen
en katholieken zich tegen auti-revolutionnairen,
verbinden, weten wy niet. Zien beide verbon
den partyen in de derde een gevaarlijken te
genstander, ? vreezen zy dus een gemeen
schappelijk gevaar, dat zij alleen.kunnen ver
ijdelen door elkander te helpen, men zou kun
nen beweren dat zulk een bondgenootschap in
plaats van onzedelijk te 2\jn, niet alleen een
daad van beleid, maar ook van plicht is. Hoe dit
zij, deze zeer dikwqU als onzedelijk veroor
deelde taktiek zal by de verkiezingen niet. meer
behoeven te voorkomen. Alleen iö zooverre als
noodig is, om de bq de verdeeling overschieteade
stemmen eener party in een énkel mogelijk
«val niet verloren te doen gaan, zal er
aaneiding voor de kandidaten bestaan ban
verlonding tot een andere party aan te geven.
De kiezer* wetende dat hun stem, al
verseeert E$ den distriktskac^idaat niet de
meerlerheid, toch hun party-kiuididaten ten-goede
tornt, zullen niet gedworden zijn een
?monserverbond" te sluiten, gelyk nu dikwy'h het
geval is ten einde aan hun kiezersdaad eenige
waarde te verzekeren.
Wegen echter de lokale belangen ergens zóó
zwaar aan dat zy' den kiezers de politieke
partyschappen doen vergeten, dan heeft men zulk
een verbond niet te vreezen, maar moet het
zelfs begeeren, daar in dat geval do kiesers
een afgevaardigde zullen stemmen die verte
genwoordigt, wat vobr hen het meest
beteetent. Immers ten gevolge van zulk een ?mon
sterverbond" zullen de geest en de overtui
ging der kiezers des te getrouwer in de Sta
ten-Generaal hun afspiegeling vinden Het is
waar dat men dikwy'ls de hooge waarde aan
lokale belangen toegeschreven mag beschouwen
als een bewys van de gebrekkige staatkundige
ontwikkeling der kiezers, doch zij, die een
Tweede Kamer begeeren, welke een welgelij
kend beeld van de volksopinie en der
volkswenschen vertoont, dienen zulk een toestand
zonder ergernis te aanvaarden. Dit is zeker
beter dan op hoogst illiberale wgs vast te stel'
len, dat .de kiezers geen lokale belangen moe
ten kun Len behartigen.
Doch ? en dit is bet laatste punt waaroj
wij thans willen wy'zen ? de onafhankelijk
heid van den kandidaat wordt met dit stelse
beier dan tot nu toe gewaarborgd.
Een man als de rotterdamsche Mees, die
omdat hy de belangen van Amsterdam niethac
miskend, gevaar liep te licht bevonden te wor
den, zon, werd een beter kiesstelsel toegepast
juist zeker van »y'n herkiezing zijn, omda
hg zich een onafhanktlgke geest had betoonc
Juiit door zooveel onpartijdigheid zou de aan
dacht van het beste deel der kiezers in den
dien bet liberalisme zich allerminst' tot een
er mag aanrekenen.
Want ? en hiermee wenschen wy' te eindi
gen, ? moet een liberaal ife&tefoef beteekenen,
«n kiefStelsel dat den liberalen de gelegenheid
oef», de tegenpartij buiten de
vertegenwoorigende vergadering te houden, dan is het
«staande stelsel vlekkeloos, althans bgzonder
>ryzenswaardig. Zul een kie<»telsel daarentegen
erat liberaal heeten, als hit aan alle partijen
en bitlj/k aandeel in de vertegenwoordiging
verzekert, dan is het heerscheude stelsel bit
meest illiberale dat denkbaar is, het
schandeiykte dat verdedigd kan worden; Die overtuiging
[af ons da vrijmoedigheid bovenstaande
regeing aan te bevelen, die zeker voor verbetering
cal bljjken vatbaar te zijn, doch althans dit
voor heeft, dat zg geen wettiging
[rofste onrecht bedoelt.
vu n het
Z1CIIT.
De verklaringen, door het engelsche minis
terie afgelegd, zullen' zeker velen hebben
teleurgesteld. Hier ta lande werd de verzeke
ring, dat de Tronivaal engelsch grondgebiec
zon bleven, aU een ooeerlykheid va u hethoufc
van het nieuwe kabinet beschouwd. Men hac
de geheele staatkuudige ge chiedenis moeten
vergeten *m te kunnen gelooven, dat Gladstom
terug zou geven, wat UUraeli eenmaal verovert
had. Hoezeer het hoofd der Whigha, die annex
atie indertijd ook afkeurde of bestreed, een
geschied, kan hu haar niet weder ongedaai
maken, zonder de engeUche natie tegen ziel
iu het harnas te jagen. Wanneer een eugel.-c
staatsman, door humaniteit gedreven, de euvel
daden /y'ner voorgangers wilde goed fnuken.
zoa hy zeker niet met een teruggave van den
Transvaal behoeven te beginnen. Hoe dit ly,
het is de vraag of Gladstone wel alles in zgu
regeeringspliii heeft opgenomen, wat volgens
zijn oppositie speeches allernoodigst moest
l V»? *lr,.l.?.-V. - ... ir^._|j!_ _-.Hï, -n^wtir.
nafbankelyke staten te stichten, die in
bondsenoutschap met elkander sterk genoeg iQn,
ich te verdedigen tegen de roofsuobt der om*
iggende europeescha mogendheden. Zij ech
ter, die nog buit in het verschiet tien liggen,
als Rusland en Oostenrijk, kunnen met zulk een
radikale oplossing geen vrede hebben,
Allermïn«t Oostenrb'k, etst in de aantrekkingskracht,
welke de kleine- ssAfehusdige staat jei op de
»«rchiUende doelen der monarchie zouden
uitoeVmen, een bedreiging voor zjjn eieen veiligheid
ii«t, behalve nog de vergdeliog van het
welMkende plan om zich meester te maken van
dehaude Wegen op bet Balkan-schiereiland. Zoo
laat het zich denken, dat verschil van zienswijze
oorzaak zal zijn, dat Turkye nog lanren tjjd
vry npel zal hebben om zijn wanbeheer voort
te zetten en Gladstone's wensch vooreerst
onvervuld zal blyven.'
Het engelsch lagerhnis heeft met 289 tegen
214 het voorstel Wolff, om den heer Brartlaugh,
die als atheïst weigerde den eed afteleggen,
niet als afgevaardigde te erkennen, verworpen.
Te recht beeft men voor het gevaar gewaar
schuwd, dat ontstaat als men de benoemde le
den tot den eed verplicht, wanneer zg nitgodV
dienstige of atheïstische overtuiging bezwaar
maken dien te zweren. De regeering had voor
gesteld deze zaak door een kommissie te doen
onderzoeken. Waarschijnlijk zal nu daartoe
besloten worden.
Turkije wordt door de mogendheden, die den
opstand der Albaneezen vreezen, op allerlei
wg'ze aangespoord gewapend op te treden,
teneinde de rust daar te herstellen. De
Albaneezen spreken steeds beslister en brengen
teg«lijkertyd eenige duizende soldaten inliet
veld. Niets moet voor de Purte moeilgker ayn,
dau de rust te herstellen, waar zij zelf i» de
troebelen haar voordeel ziet. Bovendien de
turksche suldaten «ympatbiseeren nntuurlük
met hun landi;enooten, die de roovers van de
zwarte bergen bestrgden willen. De turksche
troepen, in plaats van den Albaneezen tegen
stand te bieden, loopen tot hen over. OoHenryk
vraagt de Porte de Albaoeeüen te verhinderen
een op-tand te organiseeren of vrijheid ora zelf
op te treden. Italië viudt dit voorstel uitmun
tend en ondersteunt het. De Porte kan echter
zich zelf niet afvallen, want de opstand geldt
FEUILLETOt.
legende van Sammtstadt.
(Vrij vertaald naar BBET HAKTK.)
DOOB
,0, D. BAEGHOORN.
Het was middag in Sammtatadt. Iedereen
irts aan 't efen en de deftige kellner van ?De
Wilde l,lin", wierp een half verwijtenden blik op
Mr. Jam es Clinch, die zonder zich daaraan te
storen ot* verlokt, te worden door de gereed
staande talile d'hófe, de straat opstapte. Want
Mr. Clinch had een laat ontbjjt te Kempen ge
bruikt, was dyspeptisch, een Amerikaan, en had
buitendien z^u hoofd vol met zaken. Hy was
daarom hooR&t verontwaardigd toen hij, na
over hét met bloemen beplante voorplein het
kloosterachtige bankiershuis van VqnBecberat
Sohne & C°. binnengetreden te zjjn, bevond
dat het kantoor zelfs door dep portier verlaten
?was, en hn was. woedend op het dienstmeisje,
dat geene betere verklaring van die verlaten
heid wist te geven, dan het ?Mittageasen".
?Een land" zeide Mr. Clinch tot zich zelvcn,
.waar bet volk 'e middags geen zaken doet
ten einde vit eten te kunnen gaan, en't welk
dienatmei*jes gebrnikt om kooplieden te woord
te staan, a lijn ondergang nabg."
Ho «tapte uit het verlaten huis d« even
verlaten .Kronpriuzen Straqse" op. Nergens
was er een mensch te zien. Rij op rg van
kuizen met -twee verdiepingen, van welke het
moeielqk te zeggen was of zy kantoren of woon
huizen waren, eu die alle eenig spoor van vtou
weIjjken «maak of toezicht vertoonden in den nette
gordijntjes of de vrooUjkebloeinen voor 't veneter,
lande op hem gevestigd i«.* geworuou, eu vrat
het bekrompen vooroordeel binnen zjjn distrikt
hem onthield, zou hem door anderen r^kely'k
worden geschonken. .
Op deze wij1, meenen wy, zul, wat {oed is
in het distrie;stelsel, behouden blyven; doch
door de toepassing eener proportioneele ver
kiezing daarenboven, wordt tevens het kwada,
waarvan het thans de oorzaak is, weggeno
men, althans iu booge mate getemperd. Zoo
wel, de natie, als de Kamer zullen winnen
bij. een verandering van het kiesstelsel in
dien geest. Doch niet alleen de Kamer, ook
de provinciale Stat«n en de gemeenteraden
dienen,-door een nieuwe vrijt van verkiezing,
hervormd te worden. Hetzelfde beginsel kan
ook daar worden gehuldigd. Bij de verkiezing
voor prov. Staten, gelde het bovenbeschreven
districtenstelsel voor de. provincie, ? by
gemeenteraads-verkiezing is dat overbodig, daar
elke gemeente reeds een distrikt vormt. Doch
ook de gemeenteraads-verkiezingen kunnen
aldus naar de partijverhoudingen geregeld
worden. Dan zullen eindelyk ultramontanen,
anti-revolutionairen en konservatieven hun
rechtmatig aandeel in de gemeente-vertegen
woordiging ontvangen, en een einde gemaakt
worden aan den hoogst onbilUjken toestand,
welke in tegenspraak waren met het drooge
woordje. .Kantoor" of ?Directie" dat 'boven de
deur piüktn- ..Mr. Clinch dacht aan Boston en
State SeWet, itótf Nr*-Tói*'èlfWiiir Street,
en een gevoel van diepe verachting kwam by
hen op.
Er was echter niets anders te doen dan de
allee, die. aan beide zyden met kastanjehoomen
beplant was, op en neer te wandelen. Aan den
hoek van de eerste dwarsstraat zag hy twee
mannen voor een woonhuis staan en ze schenen
hem toe in verhouding, tot de stille huizen
als tooneeUpelers die in de .op bet doek ge
schilderde straten van het tooncel hunne alleen
spraken houden.
Mr. Clinch had gewoonlyk niet vee! verlei
dingskracht, hy' hart geen oog vooc het .grillige ;
buitendien dit wng g««n antieke of.romantische
stad, alleen een eqtrepot van zyde en fluweel,
en Mr. Clinch was bier niet als ?tonrist" mnar
als koopman. De' reisgidsen maakten gcene
vermelding van SammUtadt, en hu was te veel
Amerikaan om tijd te verliezen met merk
waardigheden op te zoeken die niet in een caUf
lógus voorkwamen.'
Buitendien h^ was hier reeds vroeger, een
.
n uur! Nog anderhalf uur vóór zijn vriend
zou terugkomen. Wat zou h<j doen? Déolub
waar hij eens geïntroduceerd was, was ledig.
zelfs de kelluers waren uit;, de tuin met de
ronde groene tafeltjes zag er kaal en ledig uit.
Mr.. Clinch hield er niet van om aanmerkingen
te maken, maar hij kon niet nalaten de wyze
af te keuren, waarop de natuur beleedigd werd
door den theatralen aanleg van .ds tuintjes, en
hy keerde haastig terug. .
. Een vyver die vyi en twintig voet in diame
ter was en met den Weidschen titel van meer
prijkte, deed hem denken aan de oevers van het
meer grooter dan de duitsnhe Oceaan, waar hu
geboren, wa?, en hy werd een weinig boos;
maar by' het zien van een hoopje rotsen dat
twaalf voet hoog was, kon hy, die geregeld de
Adlrondacks bezocht, zich niet langer inhou
den. .Ken land,"-zei Mr. Clinch, ?dat"? doch
plotseling herinnerde hy zich dat hy in zyn ge
boortestad, in een der parken, een nabootsing
van de Drachenfel.*, op. een schaal van 3 dui
men -tot den voet, gezien had, en hy zweeg
stil.
Hij stapte naar de voornaamste allee van
de ttad. Er was een groot wit gebouw aan
het 'eene einde -r- dut was het Spoorwegstation
en aan het andere einde was een verwerf).
Een jaar geleden bad hy kennis gemaakt met
den gust vrijen eigenaar, Hy zon hem eens gaan
bezoeken.
Maar dezelfde eenzaamheid wachtte hem,
toen hij Üe loge van den portier aan den in
ga ug yoorhjjkwam. liet kantoorgebouw, dat
er half als villa en half als fabriek uitzag,
scheen de niens^helijke bewoners ia een eet
zaal in een achterhockje verborgen te houden,
want er was niemand in Rang of portaal te zien.
Voor den eersten keer in zyn leven begon by een
indruk te .krijgen van een zekere vreemde
grilligheid in al wat hem omgaf; hy .dacht
onwillekeurig aan één sprookje dat hy in zgn
jeugd gelezen had, van een betobverd paleis,
welks .bewoners eerst bij aankomst van een
lang verwachten prins, ontwaakten. Om zich
van de belacheUjkheid van dit idee to over
tuigen, nam hy d« adreskaart van den eigenaar
uit zyn zak, met een monstertje verw, en zijn
eigen credietbrief. Daardoor gerust gesteld,
flaneerde hij langs een groen laantje, dat er
uitzag, alsof het naar een pachthoeve leidde,
ofschoon het werkolyk tot de fabriéksgrónden
behoorde. Hij stapte over een sloot langs een
dykje, .stond weldra voor een andere sloot en
een anderen dijk. Aan den overkant verrees een
massiye, met klimop begroeiden, eerwaardigen
steenen muur. Als het een gewone munr was
geweest,, zou die niet zoo bgzonder zgn aan
dacht Betrokken hebben, maar bg scheen in
een rechten hoek in den zUmuur van een mo
dern woonhuis te dringen en zich daar te be
graven.
Na zich overtuigd te hebben dat z«n gezicht
AlgUBulÜUill til XUln^U ÏUlluli ffl~u.n
doen zien, wat er van de theoriên, die
zóp loide verkondigd werden, kan wórden.
Afghanistan zal onafhankelijk blijven, heet
het, doch de toestand, die daar in het leven
is geroepen, schrnft aan het nieuwe ka
binet de wet van handelen voor, hoe schoon
oo't de beginselen mogen zijn, waardoor het zich
wil laten leiden. Of de troepen s-poedig terug
geroepen kunnen worden, haagt niet alleen af
van den gezondheidstoestand der soldaten, maar
bovenal van ds verhouding tusschen de ver
schillende stammen onderling en van dezen met
de Engelschen. Zoo wor.lt nu reeds verkon
digd, dat de opheffing der bezetting van
K,mdahar veel later dan van ds andere doelen van'
Afghanistan zal kunnen ge cliieden. Inmiddels
wordt bericht dat Abdul kuhman met de hoof
den raadpleegt, of hij ald Emir zich beschikbaar
zal stellen.
Ook Bartle-Frère bljjft als gouverneur der
Kna_.kolonie door het ininisteriö gehandhaafd.
Wei dienden een 100 tal leden van het
Lagerbuis een adres aan Gladstone in om op zgu
terugroeping aan te dringen, doch na de ver
klaring van den premier kun hiervan mo ily'k
iets komen. .
Ook ten opzichte van Turky'e is de wensch
van Qladstune en de zynen, niet het eeuue,
waarop het kabinet te lenen heeft. Gladstone
wil eigenlyk het Turksche rijk zoo spoedig
mogelijk uit de rij der staten geschrapt zien,
om daarvoor in de plaats een reeks van kleine
Montenegro, en al heeft zij er zelf belang bjj
een eind aan de troebelen te maken, het leger
IS UlUtf ».ft «CibiUUMWtl W»* AdUUfliwu. H.v. »&/AUll
beurt in deze vermeerdering der wanorde, welke
trouwens door Gladstone'a hourfing niet weinig?
werd aangemoedigd, het middel om tot een
snellere oplossing der grenzelooxe verwarring
te geraken waarin het turksche rijk. verkeert.
Wat er onder zulke gegevens van den vrede
in het Oosten worden zal, kan niemand voor
spellen. Ondertusschen hebben grieksche troe'
pen de turksche grenzen geschonden.
Uit Parijs wordt bericht, dat Léon Say met
56 stemmen tegen 53, die op Le Royer werden
mrgfeliracht, door da verschulon'ie groepen der
linkerzijde van den senait tot opvolger van
Martel kandidaat is gesteld. De meerderheid
die Say verwierf, ia dus zeer gering.
Later werd de heer Léon Say definitief ver
kozen, tei-wyl de rechterzijde zich onthield.
Waddin-Ttoh zal hem nu te Parijs opvolgen.
l)e kamer nam Baul Bert's voorstel tot af
schaffing derlettres d'obédience met'366 tegen
120 stemmen aan. l)e kerk zal dus voor middel
van dergelijke brieven niemand meer het recht
tot^gevtn van onderwas kunnnn verleenen.
Len deputatie van radicalen die by den minis
ter Constans zich over de gestrengheid der
Solitie beklaagde, die de opeiibare herdenking
er kamera had verhinderd, had geen ander
gevolg dan dat Andrieux, de prefect van politie
in bet gel jjk werd gesteld. Het tof urn vanden
paryicheu gemeenteraad tegen dezen ambtenaar
uitgebracht zal door de Kegeering wordem
vernietigd.
hem niet bedroog wandelde hu voorbü het huis, mr. Clinch de trap op, maar toen hu den
gemaar was verbaasd te zien dat de muur aan! h*imrinnir?», mnni. ?n..k;;i,,»?? i,?r, KK Jl-t
den anderen kant er weder uitkwam ? precies ?
dezelfde ? oude, wet klimop begroeide stevige'
muur. Het was bespottelijk. Was die muur
wezenlijk een deel van het huis? Hij keerde
terug en ging weder voorbfl het frout van het
huis. .
De deur was open. Er was een gang en een
trap, maar ? hoe dwaas ? ze waren over en
rondom den indriagendeo mtiur gebouwd.
Do muur liep werkelijk door het huis." ?Een
land" zei Mr. Clinch tot zich zelven" waar
zy hunne huizen over puinhoopen bouwen om
zich de moeite te besparen ze weg te ruimen,
is '' ? maar een aangename stem die hem
tegenklonk belette hem zgne hoa.stige conclusie te
voleindigen. ?Guten Morgen."
Mr. Clinch keek plotieling op. Over de
balustrade van een . soort tuintje op het dak
van het huls,, leunde een jonge dame met
rozeroode wangen, heldere oogen en blond haar.
De «tem klonk aangenaam en liefelijk. Zijn
eerste indruk was, dat die item geheel anders
dan die van de meeste zijner schoone
landgeuooten klonk. ?
Op de eene of andere wy te, zonder zich reken*
schap van zyno gedachte te geven, bragt hq
die item in verband met den ouden muur. Hu
nam zjjni hoed af terwyl hq antwoordde .Guten
Morgen "
?Zocht mijnheer iets?"
-Mgnheer wachtte' op een vriend die wat lang
uitbleef, en was hierheen gewandeld om den
eigenaar to bezoeken, dien hij .reedt vroeger
Ontmoet had." .
?Zoo. Maar de eigenaar doet juist nu zyn
middagdatje, zou mynheer net op bet terra»
willen komen en daar op hem wachten."
? Mijnheer wat daartoe * el genegen, maar zag
te .vergeefs .naar da middelen rond om er op
te komen. Hy dacht aan een atormladder, maar
de jonge dame verscheen in de open deur en
verzocht hem binnen te komen,
Zyne jeugdige gattvrouw volgende, klom
wi j
bh ham stond :
?Hoe is dat zoo gekomen?'1
Het meisje trok de schouders op. .Hat is
altud zoo geweest. Ik weet er niets meer van."
Mr* Clinch ?klom de trappen weer op. HU
had geheel en al z^jn ongeduld vergeten.
MogeIflk wat het de mende^ke, kalme bedaardheid
,
ik kwam."
p Dat is nog niet lang geleden," zeide mr.
Clinch, galant. .
.Neen. Maar myn grootvader vond ze hier
ook." . ? . .
En bouwde er over heen?
?Waarom niet? Ze is zeer sterk en hard, eu
zoo dik.
Mr. Clinch, met al het gevoel van 's mans
meerdere' kennis, trad nu in eene uitlegging
van het bestaan van zulke moderne
beweegkrachten als nitro-glycerine en dynamiet, en
de uitwerking die zy hebten op tjjdbengende
obstructies en puinhoopen.
?Maar zoo iets als nitro-glvcerine bestond
toen niet."
.Maar sinds dien tnd?"
De jonge dame keek hem vol verbazing aan.
?Myq overgrootvader nam se niet weg toec
" °°ttwde' Waarom gouden wfl het
r.
Zjj gingen een gang en de eetzaal door, en
een venster openende, bevonden »jj zich op een
terra», Een paar steenen trappen afgaande
traden zy op een ander torras waarop boomen
en .«truiken groeiden, en toen Mr. Clüsch over
de leuning keek, lag bQ den straatweg twintur
voeten beneden zich, ^
De weg was by'na waterpas met de tweede
verdieping van het huis. Ifad een aardbeving
den omriugenden grond opgeheven, of was het
huis in een heuvel begraven? Mr. Clinch