De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1880 6 juni pagina 1

6 juni 1880 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

AMSTBSDAMMER, WERKBLAD YOORtHEBBBLAVB. MACHINIST. Een gepensioneerd Machinist van de Nederl.lud. Marine, middelbare jaren, ongehuwd, biedt ?eb aan als Machinist op een fabriek. Brieven ftaneo letter W. Bureau van dit Blad, Rokin S, Arasterdam. ?sneue solide Firma, te Amsterdam een uitm pehreide h;tndel dravende, zou gaarne eenige M-i Verkoopbare Artikelen in depot ont vangen, of een solied Hui» vertegenwoordigen. Primo reiereutiën. Gedetailleerde opiravc wor den ingewacht onder motto D-pot. Bureau de - Amsterdammer, Rokin 2. E on Jnffruuw, P. G., 40 jaar oud, van fat soenlijken Familie, zag zich gaarne ge plaatst als Huishoudster of ter assl stentie in «ere nettn huishouding. Op een fat*oenl()ken behandeling wordt meer gelei dan op Kroot salmi*. Adres, franco brieven. letter Z. l.fl den Kunsthandelaar WILLEM LEENDERS, Paleisstraat 12. STOOMVERWERIJ EN CHEMISCHE WASSCHERIJ Velp bij Arnhem, TE HUUR aangeboden, een Salon met twee inénloopende Slaapkamers, of meer Slaap kamers naar verkiezing, met Kost en Bedie ning. Adres met franco brieven, onder motto Salon, bq den Boekh. E. BLEEKER Jr., te Arnhem. VA» ?204. KalversM. 204. LEDEMERJtG*. Gp|>r.PAlTHE,leVlüielo. B!Ht tl ilSIHiin, YIJZU3TRUT. 53. Ui WUt i lUtin utiitoi «i SPUlstttiT 65, m wtir * liittei Toeisin wo:i» «Mueiin. Op nieuw ontvangen een trroote «orteerbsit BRILLEN, voor eiken leeftijd, welke zich door ultmun tende kwaliteit en billijke prijzen bgzondei aanbevelen. De ZON- en STOFBRILLEN zqn steed. in diverse kleuren voorradig. Reparatlën spoedig en goed. «anOEWEW LAMP, hoek Koninffiftai', JT 478. TE HUTJE. Bat>nhei& van ae juunuims, uitiuumv**.* B~ schikt voor een lieer, zyne bezigheden buitens huis hebbende. Huurprijs f40 per maand. ?lYanco brieven, onder letter P M, Bureau van dit Blad. Rokin 2. Specialiteit in Engclseao (Yorkshlrc) en Cotha B.VNKETUAMMBTJES, Wcstphuulsche HAMMEN, MUISJES, geronkt VLEESCU, 08IsEXTONIiES, Hamburger OSSEN RIBBEN Edamaer «R VSKAASJES, van Rijp te Abbekerk voorts alle artlkelcu voor LI S t D. DINERS en SOUPERS In groote e» kleine verpakking, fljie WIJNEN, LIKEUREN e» een ongeCvcanard assortiment Anwrlkaaasehe YLEESCH- en VISCHSOURTBN eu VRUCHTEN, ifer billijk Prachtige «Mdtloupe ANANASSEN. . Ontvangen Frunsehc KAAS, prachtig Pransehe BLOEMKOOL, nieuwe AMANDELEN .ARTISJOKKEN, zuivere LIMONADE SIKOPEN Depot van zuivere ROOMBOTER, c«hti Deventer KRUID- en SUCADGKOEK, Rotter dammer PEPERKOEK en Bredasehe ONTBIJT KOEK. GAS-ORNAMENTEN In ruim*» voopTiaiuleii in tlo MAGAZIJfTNEIV -vtu E O K Ac Oo., 04, cc, es en 94. HET K A \TOOIl V\\ TAPPENBECK-& Is verplaatst Articles de Luxe. LiiisdMStrut hl) te Nnrugreeht l ALBUMS, in diverse grootten en prijzen. GROOTE KEUZE. JOIls. P. W. A\\EG4ll\. DE KASVEREENIBINfl, Heerengracht 190, ONTVANGT GELDEN 4 DEPOSITO tot de volgende rente: eonder voorafgaande Opvraging, Vb "pCt met n dag vooraf opvragen*. . 9 , tien dagen . . . 2'/4 » voor 2 a 3 maanden fize 2'fe , Tevens belast zy zich met het IN BEWARING NEMEN VAN WAARD». , Een en ander volgens Reglementen, aan het i Kantoor verkrijgbaar. AMSTERDAM, Mei 1880. uvraiai ». w.. ..».., , «,?.«.?, .. __. Commanditaire Vennootschap LENS & BER&SMA. Arnhem. _ Amsterdam. Uitgifte der twee laatste Seriën, elk groot ? 200.000. in het kapitaal der Vennootschap ad ?2.000,000, Beheereade Vennooten berichten dat zij inschrijvingen op bovengenoemde Uitgifte zullen aannemen op 15 el» f O Jliul a. s. ten hunnen kantoren ie Arnhem en te Amsterdam., alwaar Prospectussen en luschrijvingsbilletten op aanvraag verkrijgbaar zijn. ARNHEM, j 90 M . 1SRn AMSTERDAM, l 29 Mei 188 Binnenkant 41, tHSSchen Schipperstraat ca Kalkmarkt. ORIGINEELE SINGEB NAAIMACHINES. Bg W. C, VAN HEUSDEN, te 's Bosch, verschenen: UKMiiflflJÜLJi. PUaaJMfc «aaAjimv*^^. ? 1B-TTgc . MA The Stop Manufacturing Dmnpany, Ne¥York, l , J*?»*!*, (ülAll UI BROOD. (Nenaclienvoedsel.) Wed. l DE JONGE, 0. Z. Voorburgwal 22. BRANDSPIRITUS, np f», i PER LITER. Verkrijgbaar aan de Li töwffilECa Techn. Fabriek. NI* vu | fZgelaittlfrigrccht 88. C! L ACE II \\DSCIIOE\E*, P], voor .... Ijll verkocht in 1878 856,43» NAAIMACHINES of ongeveer Itallaan*ehe Bpr*»kU«i»«i. Prijs ? 1.80. ENJÜHP DOOR Dr. T. C. W1NKLER. s f 1,50, franco tegen poet wissel van ? l,55. Een hoogst nuttig boekje, uitsluitend voor moeders bestemd. Heeren, Dames en Kinderen, Gefenomeerd sedert 1859. WED. OLDEWELT MEIWAN. , 31 t'Uiehtjraat. Deze enorme omzet en de steeds toenemende verkoop, welke geen andere fabriek zelfs slechts nabükomend kun Aanwijzen, levert het beste en sprekendste bewys, dat onder alle aangebodene inachiues niet n is, die in deugdzaamheid, vol maaktheid, eenvoudigheid in de behandeling en voortreffelijkheid vau constructie met de Origineele Singer Naaimachines te vergelijken is en zoo zeer door het publiek begeerd wordt als deze. , l Om de aanschaffing dezer zoo voor Huishoudelijk als Handwerkersgebrnik uitmuntende machines een ieder mógeiyk.te maken, worden zij zonderpryaverhoogingopMrekelUkaclie afbetaling van f 1.?geleverd, en oude eu ondoelmatige machines vau alle systemen in betaling genomen. Onderricht GRATIS, wanneer de Machine op den arm met vergalden letter* de volle firma THE »IX«E« MANVFACTl'RIXf* Co." draagt en van een, door onzen Oeneraal-«nent voor It'oorden Mldden-Karopa, de Heer O. NEIDL.I\'éER, gcteekend eevllfleaat vergezeld 1*1 alle andere onder den naam aangebodene Waalmachlne» aljn nagemaakt. | Uitgaaf van J. RIXKES Jr., te Arnhem. LiÜLSGi'NMD. AMSTERDAM. O. X. V o <» *? b u i* w w it l «tï. Hoofd-Depöt van alle natuurlijke MINERALE en MEDICINALE WATEREN, Emser Pastillen ..... per doos f' 0.50 CarhbaHer Sprndelzout . . 1/4 Fl. 1.10 Creuz. Mopderlooge ... l Kilo. 050 APPOIXINIS (natuurlijk Tafelwater) fier heele en halve kruik . . 20 en 12 et. RIJN- en MOEZELWUNEN, Deidesheimer, en Forster . per Flesch f 0.90 1.10 aingcr-- »..»?» ------- -------- Het Generaar Depot voor het Koningrijk der Nederianden, KalverstraHt, AMSTEBMAMC. Kalverstraat, Eenig Depot ia HAARLEM: Schagchelstraat 45. Agenten te Edam : de lieer A. KLINKENBERG. te Eol/wrn : de Heer A. PRINS. G. SCHILD Jr, D. VAN BREDERODE. J. W: AMELSBEEK. ., Purmerend: , Schagen: . Osttcoud: B.C.MOHRMANN H. SMIT. P. DEKKER. Ueden verschijnt btf H. D. TJEENK WILLINK, te HAARLEM: HET LEYEN EN STREVEN VAS L. R. KOOLEMANS BEUNEN DOOB CHARLES BOIS8EVAIÜT. Met portret in itaal Regraveerd door F. J. AEETOSEN. . 356 blz. poatform. Prijs ? 1.50. Geb, ?1,90. l B« A. M, SLOTHOUWER, te Amersfoort, | zie t het licht een oorspronkelijk boek, getiteld: ZONDER MASKER, IJOOB Mevrouw KAUTZMANN-VAN OOSTERZEE (JULI A.) Prg» f 8.*3.« TORKOOPIÜVC» VAS Nederlandsche Kunstbode. Bediende Kanst.-uUdbeldkünde.-KiRSt- NijnrheH. ONDEB LIIDISO VAN Dr. JAN TEN BRINK. Dit blad verschijnt eiken Saterdag. Prijs per 3 maanden franco per post f 3.25. Eenmaal per maand ontvangt men een plaat ?"""?*">"" "TURE. (6852) AQTerteiiLjcu uoi JQKCI -^ <-?.. . .v , Uitgever W. C. DE GRAAFF, ti Haarlem. Eenmaal per maand ontvangt men een i ETS,PHpTOTYPIEofPHÖTOGRAV Men verbindt zich voor een jaar. Advertentiën per regel 25 Ct. "--- *»»? rt T\T^v n D 4 4 CIO BRBSTER& verplaatsen 1°, Juni hun . Hochheimer . Bauecthaler . Zelü-per. . Braucet erger . 1.35 1.70 1.10 1.40 en van liet PL1KK KOTER / 11.50 per 10 KG. en ? 3 per 30 KG.; tvreedo soort ? 10 pet 10 Kti ? en ? 19.25 per 30 KG. a t-ompUM bij DE KKEEK, Amersfoort. van «85 nnnr de Kalverstraat lij dé'St Luciënsteeg N°.70. Opening van den ntenwen winkel Dinsdag l Juni a.s. -* -?-????? *-«???»!? KII^BVI^^ *mn cfitnorit in de BRAKKE GROND te Amsterdam. op 8 «UWE 18 B O. (Verkoop wegens vertrek naar elders.) O. F! KOOS & 0. F. ROOS Jr. znllen op DONDERDAG 3 JUNI 1880, in de BRAKX& GROND, te Amsterdam, verkoopen een» fraaie verzameling' SCHILDERIJEN, Idoor Beaume, Ch. Bonchez, Chopin, Canaeus, lA. de Lelie, Qeernaert, P. J. 0. Gabriil, R. van Haanen, J. F. Hoppenbrouwers, J. Hulswit, G. Hi-erebaart, K. Karsen, B. C. Koek|kock, C. Leickert, C. Lie.te, J. Moerenhout, L. Meijer, H. Rönner. H. K. Reijntjes, W. Roelofs, J. Stroebel, A. Schalfhout, P. van [Schendel. Teason, M. Vos, A. Waldorp. Teekeniogen, Prentwerken, Bronzen en Muziekinstrumenten, uitmakende décollectie van den Heer CHARLES R ET F> L 4 AR, te Amsterdam. C. F, ROOS & C. F. ROOS Jr. zullen o» Vrijdag 4 Juni 1880, ter plaatse voornoemd, jVerkoopen': DE nagelaten door den Heer T. J. ABELS, Kunatichilder, benevens een aantal oude Schilde* \tt bij Ub HKISblV, A m c r a i v v ? t. _ _ RII n PAP l FR ( A1ÉVONDEL, U U U r n r l L n. 17 VondfiMraat. 17. D «pgcrlt-ht 1804. NAAIMACHINES, be volmaakste en duurzaamste Naaima-. ? ? ? ? '?j- i-?_ j. jffuaar iut:t u j»«« «cbriftelijke garantie en grondig onderricht. Terwijl veeli \jds hooge prijzen worden betaald voor Uuchiaes van minder iunerl.ijke waarde, zoo verzoek .ik ieder, die zich in hot bezit wil steden van een deugdelijke machine <nyn Magazgn met een bezoek te vereeren of een Msühine op proef te ontbieden. Naalden 25 Cents per Dozijn, Reparatien goedkoop. SPUISTRAAT BIJ HET SPUI, A. Von aöItettle tutti gulet MLALTE8 JBMER JOSEF NEUHAÜSER. DE PRIJSCOURANT e thans achttien jaar, hei bestaan on«er Firma, zoo gunst lp bekende PORT WIJK, van VERWEY & Co., leveren wij i f S.9O per heele, f m.oO per halve flesch, behalve flessohen en emballage, die wy echter zeer billnk berekenen. VKRtWEV * Co., Heerengracht, 22", Amsterdam. c. cossA; Kalverrtraat tS39 over den eltigenwoeg. Heden ontvangen een groot assortiment, LINNEN, FLUWEELEN, en RIPSEN "?'en TAFJB..LS. Fabrique de Fleurs Fines. ANDREKON-CANfOR, Prinsengracht bij de Yjjzelgraeht 630. . Ilantes NOUVEAUTÉS pour HOMEHDB ?Al,, BOUQUETS DE CÜIISAGE, MODES, iETU. Assortiment de Couleurs pour Garnitore» l de Bal, etc., en 24 hèuree. On accepte dei Elètes. ».M». Ui aadeeliger voor de Naaimachine dan de witte Katoen met vee) opmaak of kalk. Wonmeer men Hemden, Sloopen, Rokken of KinderRO«deren van witte .Katoen op de Naaima chine «il naaien, zoo Eoope men de Amerwaansche Naaimachine-Katoen. Doe reeds zoo gunstig bekende Katoen, zonder opmaak of kalk gefabriceerd, is onte gensprekelijk de beste Katoen voorde Machine. Men behoeft de naden van deze Katoen niet nsct zeep te beiimeer«n. Zij voorkomt het vuil -?? _rj__ n»_?t.l?A_ fc?» .«.hthmd is als Een Diadeem . . . . Een IVi els Achtervleoht Een V» els dik. . . . Een els dik . . . . . Een 514 dik ..... SoheidingB van af. . , . Goede sterke Krullen van af B ».<N» 't paar. Krollen Chignons. . . . , *«?? enhooger. Gladde Rollen «O?*O Cents per stuk. Pruiken em Tonpet» van af 4 Buiden. Van ttitRevallen haar word een mooi kapsel l gemaakt en billijk berekend, bfl l U Dw. Dr., B, AmmiEMKIC, JPmltH«»??!. | Korte Nlezel, Amsterdam. En gros magazijn: K. Z. Voorburgwal 200. AU GAMT D'OH.' DETAILVERKOOP TOT 8 UUR 'S AVONDS. Handschoenen moffen aangepast worden. UPU gCVII u»W»\4«u. Stalen worden franco door het geheele Rjjk ?verzonden. De^ goederen franco reoiboursdoor OP MEUW OKTVANGEN Cabinet - Photographiën 'm'' Stereoscoopplaten, >,t W platen f 2.50 LEENDERS, METJES & HÖWELER, Damrak 133. Tuinlenten, Tuinbanken, Tuinstoelen, «fc Co, Portland-Cement, Knlght Bevan & Sfiirge. Scnotsche murvaste Steenen. Star-Qlenbolgd, Eügelsche vunrvaste Steenen. Cowen. Mozalektegel* voor vloer- en wandbekleeding. Aiphalt-dakleder-oarton-oulr. Eenige agenten m P. DESFEÜX, te Parj/s. Hst goedkoopste Magazijn . , VAS ? ' ? . IIIU6ES, PEIOBLES, ILBIIEI, WEHEKS, en, vroeger korte. Lijnbaansteeg 6, is thans gevestiffd 1>y de Heerencraeht ?. Bartenslraat 29, Amsterdam. KUNSTHANDEL. Palele«4raat, tt. Amsterdam. " \ fels, Toinspiegels, Bloemvazen, BloemenmaBden. Bloemperkhekjes, Tuinspniten, Toingteters, Yoet ibankjes, kinilerwagens in Bandeowerk en " " EN Voor f IS.?en met twee jaar garantie To'lDta* 'ever ik do bekende Gebronsde Pendule, t dager, loopend, met Barometer en Thennomuter. Oimoodij; dus ze uit Pnrys te ontbieden voor ? 16. Dezelfde .Pendule is verkrijgbaar met slagwerk voor f Cl. J, W, A, BOING. KB. Zooeven ontvangen eene nienwe sorteering Fransche Wekkers, waar onder nieuwe modellen van af ? 5,95. Stoomdrukker!) BLLERMAN HiMBS fc Co. N°. 154. A°. 1880. DE AMSTEUDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Vttgmn: TT,T.muAV, HABMB t O*. r: Bokia 8. ZONDAG 6 JUNI. Abonnement p«r 8/m. ... 90 Cto. fr. p. p. 75 Cts. Atenderl^ke Namaun. ....... ? .". . & > AdTirtentUn per regel. , 15 » I M H O C D. KTJNSTISDtTSTRIE-OHDERWIJS. - J>E VERSCHALKT, door 3. c. de M. o. , oor . . . . FÏUILLBTON: EEirBLEOEHDETAJISAlUIT 8TADT," naar Bret Harte, door C. D. Barghoorn. Een Standbeold voor Qruf Jan ra» ITMon, STAATETJHDIQ OVERZICHT Q8XBEIITEZAEEN: Uit d* Hofttad. door J. A. d» Bergh. Dit de BlenteUtad. - KUHST: De Memingem. Eene ontdekking. Die Banber, door 7. v. d. O. Tivofi, enz. LBTTEBKÜHBB-. Twee novellen van Dr. Jan ten Brink. Een Reminiscentie, door Haga, enz. De goud- en zilver-tentoonstelling," «oor J. B. deüraijff. STATISTISCHE EN DJDUSTRIEELE EDEDEUNQEN. -ALLEELEL - INOEZONDEH OVBBZICHT VAU Dl EFFEKTEmCARKT. HandelBOveriicht der Week, Veilingen. Bnrger]i|ke Stand. T* huur zijnde woningen. ADVER TENTIES: Schouwburgen enz Kl XST1 \DISTKIE ONDERWIJS. Na in Arti et Amicitiae" een tentoonstelling geopend is van kunstvoorwerpen uit edele metalen vervaardigd, die zooveel van zich doet spreken, kan hnt niet anders of net onderwerp, dat door den bovengeschreven titel wordt aan geduid, moet in stad en land belangstelling wekken. Zyn wüNederlander» trotsch op ons voor geslacht, dat zooveel op het gebied der kunst nijverheid vermocht, welks gewrochten eenwen later de bewondering van landgenoot en vreemdeling tot zich trekken de droefgees tige bekentenis blijft b$ den beschouwer niet uit : ze zijn voorbij die roemrijke tijden, het heden ver toont bijna geen enkel spoor van de kunst vaar digheid en den kunstzin, die weleer der neder landeche natie eigen was. De tentoonstellingsl ntotnodia ot w«n«cualjtr j ir.gst verloopen halve eeuw! Mnar ook welk een ' stoffelijk en zedelijk na'leel was van die lusteloosheid hét gevolg! Langzamerhand doofde j de energie op meer dan n gebied, en door de voorwaartsstrevende natifn den rug toege keerd, zonk net kroost der helden In vergetel heid weg om weldra te worden aangeduid als de nation teinte, een volk dat hoogst merk waardig mocht heeten, doch op dezelfde wqs als de Egyptische mummies: het keurig overschot uit een tijdperk van vroegere be schaving. Gelukkig bleven de Nederlanders op den duur geen genoegen nemen met hun toestand van vernedering. De ontwaking is gevolgd. Zq ze 'nog niet volledig, de oogen verden weer geopend. Het ontbrak niet aan mannen, die den moed bezaten baar de waarheid te zeg gen, die telkens weer -te herhalen, zoodat zty wel luisteren moest. Zoo hebben wg eindelijk begrepen, dat we niet jlanger dralen mogen met aan den arbeid te gaan, en door trouwe krachts inspanning op nieuw te winnen wat reedt on herroepelijk verloren scheen. Om ons tot de kunstindustrie te bepalen, die elders duizenden bjj duizenden een kommerloos bestaan schenkt, aan het teekenonderwys werd door regeering en gemeenteraden meer de aandacht gewijd; hier en elders werden scholen opgericht, waarin althans voor den handwerksman iets te leeren valt van hetgeen hij noodig heeft en de QneUimisschool verrees, een eerste poging om den industrie-teekenaar en roodelleur te vormen, zonder welke natuur lijk aan een kunstprodukt op het gebied der ngverheid niet gedacht kan worden. Men weet het, de laatste inrichting is haar ontstaan aan partikulieren verschuldigd, zij geniet slechts subsidie van staat en stad. Par tiknlieren, en het is een hoogst gelukkig verschynsel, gaan voor in de beweging die ter bevordering van het kunstnyverheid-onderw^s moet leiden. Een volksovertniging is gevoor staat en volk. Maar als wij bedenken dat ons volk drie universiteiten heeft te bekosti gen, terwijl n voldoend* zou zQn, en onze gemeente oog daarenboven jaarlijks drie of vier tonnen gonds x0e*Jjn akademie moet be talen, die voorde geme«3lz«]f volkomen over bodig Is, en wij zien hoe onder deze weelderige verpleging van lokale of persoonlijke belangen en ijdelheden verschillende takken van bestuur gebukt gaan, de gelden aan het hoognoodige onttrokken worden, dan kost het moeite, als Nederlander en bewoner der hoofdstad kalm te blijven. Wanfteer het kwart of half millioen dat in ons land aan Hooger onderwijs letterlijk ver spild wordt, al ware het slechts ten deele, voor de .helft of een vierde deel jaarlijks be steed werd tot opbeuring van onze kwijnende kunstindustrie, tot ontwikkeling van den smaak?en?Aa^iakwM.mn*id Aeïarbeidende voorwerpen in déze eeuw Vervaardigd op te' ' nemen. Zq deed daar wél aan. Wat heeft de nederlandsche kungt in de laatste vijftig jaar geleverd, dat aanspraak zou knnnen maken op een plaatsje naast de gewrochten van vroegeren tijd? Niet alleen de kunstindnstrie, die edele me talen tot haar stof ter bearbeiding kiest, ook de andere takken dier ngverheid daalden in belangrijkheid op gelyke wijze. Nederland volgde schier in alles slaafsch de nitheemsche modellen of voorzag zich in buitenlandsche magazijnen. En geen wonder, want waar de smaak verzwakt is, de kracht en oorspronke lijkheid ontbreekt om zelf te scheppen, draagt de navolging steeds het kenmerk van bedroe vende armoe van geest en vertoont zy al de gebreken, die daarvan het noodwendig gevolg zijn. Ons volk, het is niet anders, heeft zich op het gebied der kunstnijverheid laten overvleu gelen en eenmaal in de schaduw gesteld, ge lukkig of helaas! ten gevolge van der va deren volharding of voorspoed rgk genoeg, ontbrak het den lust om anderen de lauweren te betwisten, die het werden ontnomen. Welk een toestand van slaperigheid, van loom- en vadsigheid laat zich waarnemen gedurende de kweekt, missenietr tour goea gegronavevt; die Rqk ei gemeenten den weg zal opvoeren, welke tot herstel moet worden ingeslagen, want het is een feit, wat tot nu toe voor deze zoo rijke bron van volkswelvaart door de Begeering des land» en het bestuur der gemeente is gedaan, beteekent zoo goed als niets. Nederland is van ouds een land van Weten schap en Kunst. Mogen we als wetenschappe lijke natie niet meer den roem hebben, die in de 17e of 18e eeuw ons deel was, zelfs vóór de toepassing der nieuwe wet op het Hooger on derwijs, toen we ons nog met drie Universitei ten en een veel geringer aantal professoren moesten behelpen, kouden we met het buiten land wedijveren. Sedert we vier akademies, met een vijfde nog in wording, tellen, die een paar honderd gewone en buitengewone hoogleer-aren, lectoren enz. een leerstoel, zij 't dan ook niet altijd een leer ling, verschaffen, laten wij alle beschaafde naties verre achter ons. Miaerva en haar uil zijn in de lage landen te huis. Terre van óns dat wq der Wetenschap te kort zonde» willen doen. Niemand kan meer dan wqzelven ingenomen z(jn met een onbekrompen behartiging harer belangen. De bloei der wetenschap is een zegen klasse, waardoor de welvaart verhoogd en aan duizenden by dnizenden brood en vermindedering van ellende kon worden geschonken hoe geheel anders zon de toestand onzer njj verheid worden. Doch voorloopig bestaat weinig hoop op verbetering. De kunst blijft stiefmoederlijk bedeeld. Het buitenland, be seffende welk een kracht tot verheffing des volks en tot bevordering van handel en nij verheid van haar uitgaat, moedigt haar aan, al wat schoon i*_ en onder den hamer komt verlaat onze landpalen, aangezien de neder landsche regeering wel geld heeft om drie universiteiten te onderhouden, maar natuurlijk niet om de vadertandsche glorie en eer van 't verleden vruchtbaar te maken voor hot heden en de toekomst. Een rgks-knnstindustrieschool, een rijks-knnstindustriemnsenm, gelijk elders de pogingen van partiknlieren steunen en eerst hun ware kracht verleenen zoekt men te vergeefs. Een voorstel tot oprichting daarvan vernam 'men tot heden niet, doch Neder land heeft waarmee zich te troosten: drie universiteiten, en een natie die wetenschapper ..- ? ? .?,. f. ? ? ' . ??. .. ..t »«^«... ?Ifllt «00- H»vB tuiaw, '.... ..... ..?...£ te vreezen. B. Hagen en J. R de Krnijff, «eer., den qverigen deskundige, dis indertijd rapporteur was Ier Rjjks-kommissie tot onderzoek van den toestand der Ned. kunstnijverheid. Haar wensen in u, een school interiohten voor toekomstige handwerkslieden, waarop de leerlingen, in af wijking van de bestaande openbare bnrger.vondschool voor den ambachtsstand, ondernjjs znllen ontvangen, geheel geregeld naar de behoefte der verschillende vakken, waarvoor ieder hunner ich wil bekwamen. Daartoe vragen de ontwerpers van de gemeente een subsidie van 3000 gld. Dit schoone plan, dat voor de hoofdstad, als bet tot stand komt, zooveel goeds belooft, mocht aanvankelijk reeds de goedkeuring van Z. E. den minister van bianenlandache zaken wegdragen. Bg koninklijk Besluit van 20 Maart j.l. ontving de amsterdamsohe afdeeling van Fabriek en Handwerkgnflverheid de toezegging, dat een jaarlyksche subsidie ad 2000 gld. haar van Rijkswege voor de modelschool geschonken zou worden. Wan neer men op de sympathie, die dit streven van partiknlieren zelfs bij de Regeering- on dervindt, let en bedenkt dat deze school een onmisbare aanvulling tot de Quellinnsschool zal zqn, daar deze de industrie-teekenaars en modellenrs vormt, en gene den werkman in staat wil stellen den teekenaar en modellenr te be grijpen, opdat in harmonische overeenstemming met de bedoeling van den ontwerper een ka raktervol geheet kunne tot stand worden ge bracht", is men geneigd er niet aan te twijfelen of de stedelijke regeering zal de door adres santen gevraagde bqdrage van 3000 gulden 'sjaars gaarne schenken, blijde, dat partiku lieren haar een werk uit de banden nemen, waarvoor zy zelf, indien zij't ondernam, eenige duizenden zou moeten offeren. Immers rente gevend zijn zulke inrichtingen nimmer, daai het leergeld op f 2.50 door de kommissie be paald, steeds EO» laag mogelijk zal moeten bleven. . inir »»« d) De Gids ' verschalkt, Een Dichterlijk rtcht^tlwrde, door CD. Bv>«* Hun, fTUnammer rtn Hei 1880. Ernst of kortswijl? Deze vraag, eenmaal door Bnsken Huêt aan Jacob van Lennep gericht, is danks *\j har* kortheid en duidelijkheid, in Nederland . een rtandaard'uitdrukking geworden. Niets afdin gende op den lof, die haren schepper, als mees ter onzer taal toekomt, mag men toch beweren, dat do schrijver bjj hare formulering zoo ge lukkig was, omdat hij, fijn booordeelaar en scherp telfkenner, zich nauw verwant gevoelde aan die geesten, die tnsschen beide uitenten. zwevend, zich niet kunnen uiten, zonder bqh*n, die van hunne openbaringen kennis nemen, den twijfel, in de aan van Leuaep gerichte vraag tot zijne juiste uitdrukking gekomen, op de lippen te lokken. Ernst of korts wijl? alledaagïcher uitgedrukt, hoe heb ik het nu met u? Is er oe pennevrucht van den heer Huet aan téwijzen, welke dezen twijfel ten «enenmale heeft uitgesloten? Het is een gestadig spelen, een voortdurend zweven, een onafgebroken geven en nemen, dat de geschriften van dezen letterkundige kenmerkt. Waar het hem eigenlijk om te doen is, wordt zelden klaar, tenzij dan, dat met het toedienen eener vinnige kastijding liefst aan vaderlandscbe toestanden en aan landgenoot en of het ten beste geven vaa eenige > geestige onovertreffeiyke vol zinnen, men schrijvers einddoel bereikt acht. Ernst of kortswijl? Het is weder deze vraag die zich opdringt aan hen, die kennis namen van het artikel, waarmede de heer Huet na een af scheid van ruim vijftien jaren zich op nienw aan de lezers van den Oidt vertoont. Het feit zelf zijner wederverschijning in den Gids wai voldoende om algemeene verwondering te wekken. En deze wordt niet getemperd, wanneer men acht geeft zoowel op de aanleiding van 's heeren Hueta afscheid uit den Gids, als op het artikel, waardoor hq weder in gunst werd aangeno men. Wie herinnert zich niet, dat een ge trouwe lezer van het Bij blad" in het Jaouarinnmmer van 1865 zulke gewaagde beschou wingen over politiek en staatsrecht in den Gids wist binnen te smokkelen, dat hq zijnen overmoed, zich op het gebied van en tegen urnen mede-redacteur prof. Bnils te hebben *?" ,r^^i . . . . f ? -v3.« . ^ ,_.* o-. Onder deze omstandigheden, hebben die burgers recht op Onze dankbaarheid, die vol harden in hun streven, om een beter tjjdpork mogelijk te maken. Tot hen behoort het bestuur der afdeeling van de Vereeniging tot bevordering van fa briek- en handwerksnijverheid in Nederland, Op verzoek van bestunrderen der teekenschool, opgericht door de meubelmakers- «n schildenvereeniging,behoorendetotdenamsterdamschen werkmansbond, nam zq het protektoraat over deze instelling op zich met het doel om haar te reorganiseeren. Een kommissie tot voorbereiding dier reor ganisatie, of zoo men wil tot vorming van een nieuwe school, een modelschool tot praktischaesthetische opleiding van den werkman, op dat hij in staat zq doortedringen in den geest der conceptie en in harmonische vereeniging met de bedoeling van den ontwerper een karaktervol geheel tot stand te brengen" werd samengesteld. Zy bestond uit de. heeren K. J. W. 0. van den Wall Bake, voorz., Joh. C. Zimmerman, J. H. W. Kemman, A. Holker (lid ner firma Benten), F. M. Heldt, A. Post, afitee) . tot Fabriek- en Handwerksojjverheid, de ver wachting niet te hoog te spannen. Wq waar schuwen haar daartegen. Jo. Omdat een gemeentebestuur bij aan vragen om subsidie inatinktmatig of uit ge woonte gaarne afdingt op de hoofdsom. 2o. Aangezien een zaak, die nog niet bestaat, by haar tot stand komen, een proefne ming moet heeten, op grond waarvan meestal iets wordt gekort. 3o. Dewql men allicht zal beweren dat dit onderwijs hoe noodig en voortreffelijk ook op zichzelf, ahhans ten deele wel hier of daar elders is te verkrijgen. 4o. Nu de Wetenschap zooveel verteert, kan er voor de kunst en kunstindustrie maar weinig overschieten. We bezit ten een Universiteit. Komt de anuterdamsche gemeenteraad deze vier bezwaren to boven, dan overtreft hij zich zelf en. zullen wq ondanks alle reeds ondervonden teleurstelling niet wanhopen aan de toekomst. gewaag», uw ^...u.,B.H.,ig I»»* UWVW1.. _v dert kan men niet zeggen, dat de heer Haat zijn leven gebeterd heeft. Integendeel, hfl il op het ingeslagen pad voortgehold met een vaart, die uit zqne Nationale Vertoögen" te kennen is. De reden der ergernis van 1865 kan dus in 1880 niet gerekend worden te zijn weggenomen. Des ondanks wordt zonder ver dere verklaring aan het publiek, de deur van het Gricfogebouw den vroegcren rerstooteliag weder opengezet. Waanohqnlqk, zou men meenen, omdat de (rtcfcredactie van letterkundige krachten verstoken, eieren voor haar geld ge kozen en ingezien heeft, dat zq niet verstan dig handelde den letterkundigen primns inter pares de deur te wijzen, zoodat toen deza wederom een letterkundig opstel aanbood, dit met beide handen werd aangegrepen. Men vergist zich. De man, die om een zonde tegen juiste beginselen van staatsrecht en po litiek zqn vonnii ontving, krijgt gratie door het aanbieden van een artikel, dat, wel bezien, een doorloopende ironie behelst van het (reliefkoosde stelsel en van den niet minder geliefden beschermeling juist van dan vroegeren medere dacteur, wiens gramschap de heer Huet voor 15 ja ren met zqn afscheid uit den Gids moest ontgel den. Het artikel behelst beschouwingen ovsr de redevoering, waarmede de heer van der Vlugt voor eenige maanden het Leidacha professoraat aanvaardde. Behendig als altqd, knoopt de FEUILLETON. Eene legende vau Sainmtstadt. (Vrij vertaald naar BaÊT HAKTE.) DOOB C. D. BAEGHOORN. {Slot.} Die laatste slag van het noodlot was te, veel voor Mr. Clinch. Hij keerde zich driftig om, ten einde iemand, de eerste persoon de beste, ter verantwoording te roepen! Maar het huis waaruit hq juist gekomen was, was verdwenen l De muur! .?_-. . i .uu* naar beneden, Ha door was hy niet langer doelloos, en' pek," brulde Mr. Clinch zqne woede onderdrukkende. Daar was een pauze, en de figuur draaide zich om als of hy met iemand achter de kanteelen aan het raadplegen, was. Na eenige oogenblikken verscheen Bij weder, en begon op ecne eentoonigen dreuntoon, met een afwisse lend geblaas op do trompet, aldus: .Gij zweert als een goed en trouw ridder,, bij de beenderen van do zalige St. Ursula, dat _?, i. ?_t i i i i ?j.?. ., _., :. , hier niet komt met kwaden wil, geheime veete, slechte oogmerken, of zamenzwering tegen het Iqf-van onzen edelen Heer en Meester van Kolnische. En (rij brengt met u geen hinder laag, leger, of geheime volgelingen, noch geheim bevel of steekbrief, noch draagt gij op u w rid derlijk persoon een vergiftigden dolk, tooverring heksenpoeders of betooverde kogels, en opdat gq in gecnëonheilige alliantie zijt getreden met' den vont der Duisternis, aaramannen, kabouters, draken, undines, Loreleiu en dierde eigenaar niet dien hij gekend had. Wel was er een zonderlinge overeenkomst in zijn gazicht met sommige van Mr. Cliich's eigene . familie, maar wie het was, kon bij zich niet herinneren. gelijke," -Kom , die met klimop begroeid, maar oen ilool uitmakende! ten zich zclven van woede was. van een anderen stevigon muur mét knnteelen ' beneden en Iaat me binnen!" bezet, die voor hem verree?. Mr. Clinch keerde' zich weder om naar Sanimtstadt; daar wns de langs der» Rhijn, daar waren de onds v........ nu volkomen bui,Kom naar dezelfde middagzon beschenen;' Gottes'f' Hij H het. Aanstonds rezen er kreten van herkenning en vreugde, met onvcrmengd met fchrik, van achter <Te kaiutecleri op. Ach G'jttv" Mutter ik de vrijheid nemen uw. naam te vragen 't" zei hq koeltjes. Do dikke man lachte grinnikend. Wel zeker !" Maar als jg. op. de puntjes gesteld bent, dan is het mijn beurt om jou, mgn edele vrqheer te vragen, .(en hier knipoogde hy tegen zijn gevolg) wien heb ik de eer te ontmoeten 't" Mqn naam U 'Clinch James Clinch, van Chicago, Illinois," Een hartelijk gelach weerklonk. Te midden van zijne woede en vernedering, meende Mr. tllinch dat hq een trek van smart en ontevre denheid op het gelaat van het meisje ontdekte. Hq was.verlegen, maar drukte haar de hand, niettegenstaande zqne laatste ervaring, ab om baar gerust te stellen. ?? Zy maakte eene be weging met de hand als om hem het stilzwij gen op to leggen, en verdween toen onder de menigte. ? Sheems Klinsche vón Sche-Kargo" praatte maar de karakteristieke scuóorsteencn van!Hij is Sammtstadt waren verdwenen. Mr. Clinch was' ooren geheel en al in ? déwar. ip. Ac ot is Jau, dn zwerver. liet zelf,'* klonk hem in de verbaasde Do ketenen ratelden, do zware ophtiolDe klank'van oen hoorn, welke de stilte brak, bragt hem tot zijne zinnen terug. Hij bemerkte nu voor het eerst dat er beneden hem, half verscholen tnsschen do hoornen, een vreemd, torenachtig gebouw stond, met kettingen en katrollen, dat hem op een vreemde wijze aan de sprookjes zijner jongenMwen herinnerde. Een ophaalbrug en valpoort! En op de kanteelen een figuur in een maskerade- costnum, «ven bespottelijk als het zqne, die een banier en .trompet zwaaide en zyne aandacht zocht te trekken. ? Was wollen Sie ?" Ik wil den eigenaar zien," zei Mr. Clinch, ; \J\JlVUt J./U AVIUUUU l 4*AC4UUIJ| UU A>T BIO UIJJllLUl brug kraakte en viel neder, en een menigte vreemdgcklcrde gedaanten drongen elkander voorwaarts. Maar de eerste van allen was het zelfde meisje dat hij nog gén tien minuten geleden verlaten had, zij vloog in zijne a men en met een kreet vol van vreugde zonk zU aan zijn boezem. Mr. Clinch zag op haar blond herinnerde, j ch lang . haar neder. Het was zeker hetzelfde meisje, "zqn wreede bekoorster, maar waar kreeg zy die bespottelijke kleèren ? Willkommen" zei een dikke gedaante, die met een soort. van autoriteit naderde en zijn band greep, waar ben Jj/ zoolang geweest Mr. Clinch, in het geheel oiet verzoend, liet de uitgestoken hand koeltjes zakken. Dat was do dikke man na, tot onuits van zqn gevolg. Zo_o_. kffenoegen .. ---=- ._.:<?« de laatste rranscbe modo, Heilige Ursula l Heilige Ursula! Hoor eens neefje. Ik ben geen bereisd man. Sinds do kruistochten Zijn wq" eenvoudige Rhqnridders te huis gebleven. Maar ik hcut Kolnischc van Koln om je te dienen. Misschien hebt ge gclqk," zei Mr. Clinch, driftig, de .waarschuwing van zijne schooae gezellin in den wind slaande,?maarwierook zijt, ik ben een vreemdeling, die regt Op be scherming beeft. Ik ben bestolen.'' Als Mr. Clinch had voor den dag driftige k-eschuldigti een aardigen kwinkslag in plaats van.een l hq met niet meer vruolijkheid kunnen" ontvangen' worden. Hq zweeg eventjes, raakte in de war, en sprak toen aarzelend. ? In plaats van mqne papieren en getuig schriften vond ik alleen dit,'1 en hq baalde de juweelen uit zqn zak. Een hernieuwd gelach en handgeklap volgde en de Buron tegen zijn gevolg knipoogende, vermeerderde de algemeene vroolijkheid door te zeggen. Bij mqn ziel, neefje, daar is geen twijfel aan, dat er ergens een diefstal heeft plaats gehad." Do diefstal werd begaan," zei Mr. Clinch, zich haastende om een einde aan de verklaring te maken, terwql ik 'onvoorziens door drank bedwelmd was door drank." . Het lachen werd zoo luidruchtig, dat de Baron, ofschoon hem de tranen in de oogen stonden met eea plotseling gebaar stilzwijgen gebood. De beweging den Baron eigen, was eenvoudig en krachtig, en bestond in het omstooten van den naasten lacher; zoodoende de stilte hersteld hebbende, trad hn voorwaarts en nam Mr. Clinch bij de band, Bg St. Adolph, ik twijfelde een oogenblik aan je, neefje; maar die laatste openhartige, bekentenisovertnigt mjj dat ik je onrecht deed, Willkomrnèn zu Ilause! Jan, dronken of nuchteren, willkommen. zn Cracowen." Geheel en al verward, en nu volkomen overtuigd van de dwaasheid van eenige ver dere uitlegging, nam Mr. Clinch d uitgegestrekte hand van zijn voorgewonden oom> en liet zich naar het.kasteel voeren. Zq gingen een groote feestzaal door die met wapenen ii jachtjereedschap behangen .was. Mr. Clinch kon niet nalaten op te merken dat ofschoon do vertrekken ruim en schilderachtig waren, de ventilatie slecht was, en de rook van de groote schoorsteenen de lucht wat zwaar maak te. De eikenhouten tafels, uitgesneden en don ker van kleur waren bepaald smerig en vettig, en Mr. Clinch viel bqna over een atukvleesch dat een van het dozijn half wilde honden die in de kamer waren op den vloer zat te ver scheuren. . ? De hond liep. jankende tnsschea de beeuen van iemand van t gevolg, die tegen den Baron aanviel, welke laatste onmiddellijk hom en den hond in een hoek schopte. En waar kwam je het laatst vandaan ? vroeg de Baron j wien dit kleine contretcmps" niet scheen te bekommeren, en die zich neerwierp op een eikenhouten sofa, terwijl hg een vreemdgevormdfln,ongemakkelijken stoel, met kromgedraaide pooten haar zijn bezoeker, schoof. Mr. Clinch die zich geheel en al aan het nood lot had' Overgegeven, antwoordde werktmgcljjk Pttrg*". Da Baron kuipoo^te op ene olijke manier. Ach Gott, het U niets bg* wat het vroeger was toen ik zoo jong was als j(j. Ja, daar was Mannon, Sienr Manon noemden wjjhaar. Ik denk dat zij nu mooi -oud aal zgn. Hoe gaat het met de veeten tusschen de studentenen de burgen? He ging je naar het bal in de Cité?'* Mr. Clinch stremde den vloed van die her inneringen door een uitroep van ongeduld. Hg dacht aan het meisje dat 200 eensklaps ver dwenen was. De Baron nam zijns zenuwachtigheid anders: op. Wat hier, Mai, Wolfgang, luie rekels! Breng wat wfln." Op het hooren van dit noodlottige woord, sprong Mr. Clinch op. Niet voor mg! Brenjf mg' geen van je licnaam en zieberdervenda wafrr<ft->n Tl- t->- .:.--. " ? j?_*»*«»«4 «u ttiuut vergfftcn. Ik heb er genoeg van." Je Baron keek verbaasd op, de drie bedien den insgeljjka. Ik vraag excuus," zoi Mr. Clinch, langzamer hand tot zich zelf komende, maar ik vrees dat Rhijnwqn mij niet goed bekomt" De Baron grinnikte^ Toen Hij echter zag dat-de drie bedienden ook grinnikten,- schopte hu twee in een hoek, en stootte den anderen met zqn vuist omver. Hoor eens neefje," zei hij, zich naar den verwonderden Clinch wen dende, geef dien nonsens op. Bq den mijter van Bisschop Hatto, je bent net zoo'u groote gek als hjj."T Hatto? zei Clinch werktuigelijk, ,wat Hatto van den hiizentoren." Ja, van dea mulzentoron," zei de Baron op schamperen toon. Je schijnt de historie te kennen." Gelijk ik dan op hem," vroeg Mr. Clinch met verbaiing. De Btiron glimlachte. *IIiJ strafte deRhjjnwun juist zoo als jy, zonder oordeel. Hij had

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl