Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD YOOR NEDERLAND.
staatsbestuur, enz. Kadri Parhiwerdbenoesjsd
tot ecrtten minister en Abed-an P_ch» tot
?mister vao buitenlandsebe teken mei den
raag van Groot-vizier.
De kommissie tot onderzoek vao het
wetsontwerp bel r effen. 'e detoepaasingder Meiwetten
QE9IBEOTEZAKEI.
?J* noott te _»r*n«; ? al bjeft het feit ook
- dead zich weer het geval
voor, hetwelk in onzen raad geen zeldzaamheid
De gemeenteraad van Amsterdam heeft zich
r ? van de week bijzonder werkzaam betoond.
_* -. ¥« -.* .,-T-J-ri.,, -J.»-*?»-S-Utó 2]_±.%i5Wi_S_±=ï
dat nl.: het lid van dea raad tevens spreekt
aa lid van oen belanhebbend lichaam : mCasu
als kommis__rj_d«r
komen, Tieef hy tnUUcn in «MI
punten gewfaigd ontwerp
stemmen verworpen.
Een berieht vit Home meldt dat de Paus
de ondei handelttigen met TOB
hervatten. De Knrie echter zal hoe het ook ^elde WM ^ verhuring
gaat niets toegeven, zoolang er hoop bestaat, We«,.rdok «a de gunning der es^oit-tta* ran
dat de kerk zonder schaï» den stryd kan de 4,»*^ leideeile spoorbaan aan de Rfin- v .--r-,- .-,,. - _.. . .
volhouden, veeleer k het to denken, dat »poorwr__wat»ebappii. Hetliet zieh denkendat den gemeenteraad behandeld worde», zwh a:>n
'endheid en wel- &t &&&£ a_- deTiatten niet ontbreken zoo. , discussie en stemming oattrokkea? Den s«hija
stMttBuBg conimi?sariscen der Ned. BQn«pooi-««imaat
aai ae ruui (t«kelï. , schappij, verdedicdea de voordracht. Wij
zouBiamarck wil, [fet eerste belaacrüke pant, dat hl behan-'den n»ar aanleiding daarvan nogmaals willen
.hoe het ook je_|e wfts & yeSuring der steiger J bg het' vragen, of het aiet wenschelfik ww, dat raads
^* - ** ? --^ I-J . .1.* MAM ,n _,lHAMO. frwnllfjllt- rt&H »1«
leden, dia nog in andere Kwaliteit dan als
raadslid betrokkenen trij. saken, welke
?M de fciesg^gtigdenzelveii, die zich by geene het schoolgeld voor da kosten van hat
KiesvereaiiigiBg SM«iuifcenV
OBderw5s.l>êta_tt, ia nu GESCHKNK aan de
g«Want dit M zeker, dat do eerst» uiting van goode oSderc, wier kinderen de openbare school
belangstelling in de openbare .aak bestaat in bezoeken, enz.?
het zich aansluit eu aan en bewonen der ver- Er behoefden dan ook, dunkt ma, door de
gaderinpeu van enne Kies vereeuig ing, heoren Eiukma, Jacobson, Muller
endenburgeDo Kieawweniging MurgerpUgt hoeft VMstf meester, die het vooratel bestreden, niet zooveel
hare oprigting het geluk gehad, «ret oen bt* woorden te wordtn vuil gemaakt om de
inotrgrooter uuntal leden dan oMigeftu'iar* lyke onwaarheid v»n h«t voorstel in t lichtte
onder de ichynbare toegeven
wiüondheid van het Vatikaan, selfs een Tegen een . ? _ ?
diplomaat als Bismarck het onmogelijke gebrttik geven der spoorbaan aan. ?
gelooft. Ondertusfchen heeft de kanaelier ?oorwegmaatschappö kan op ikhialf
verklaard, dat hu van de binnenlandscbe ,Sottwf geen bezwaar bestaan. Het is
' van kicpchbeid behoort men voor het minst te
verhuring der steigers en het ia van ttic*c
i der SDOorbaan aan. de Rjjn-, «waren.
Dat de voordracht ter verhuring van de kade
verons
Kiesvei eenjgiog ui Aauterdam denikiwingoD. stelln on to -wtoogan, dat grieveu tegen de
voor te bereiden eii oandidaten te stellen, tor» bepalittgan eenor «taatswot cooit een
ondorwgl zij do «enigttKiesTeroenigingM dezer »t*d* werp foA vruchtbaar debat iu den
gemeentei», waar ttllcit} zoowel kiezers als uiet-Uezon raad of vau een doeltreffend ouderaoek «ener
gele'-eulwid gegeven wordt de belangen vut raadacomuüstio kannen uitmaken. U«t^?oor«tel
Stad eu Staat to bespreken. ia «wak geformuleerd en de toelichting duister
Maar Mits Jluryerpligt telt nauwelijks 300 en ver mud, '
,
Icdou in eene atad «la Amsterdam, met 300,000 zon weten, w»t dr. Sleur»
verklaard, dat bg van de mnnenlandscne tchouwd geen bezwaar bestaan. Het is wen-1 Dat de voordracht ter verhuring van «ei
politiek zijn bekomst begint te krijgen. Hij gcheUjk dat de uitgaven door dn gemeente Re- langs de nieuwe vaart aan den U. S. M.
_ou zich weer meer bepaald aan de buiten- An*n rente afwerpen, althans de welvaart be- worpen werd, was te denken. Daar wy
land.-che gaan wijden. Zeker zou niets verban- Tordcren en op indirekte wy'ze baten nan de' over dat besluit verheugen, behoeven w
diger zijn. Doch het is bekend, dat de rüks- schatkist afwerpe. De eenige vraag kan slechts niet over te spreksn. Allien brengen
kanselier alles vermag, behalve lich zelf te zjj? ?f een verhuring enz. aan de Rijnspoor- woord vau dank aan den heer Tromf
beperken, en hoeveel er van dit goede voor- wegmaatschappy' op billyke voorwaarden ge- ditmaal voor de waardigheid der K:i
nemen dus komen zal, laat zich niet zeggen. schiedde, m. a. w. bestond *r volgens de voor- koophandel en fabrieken in de brea
Uet Vatikaan zal echter van zjjn besluit, om dracht ook gevaar dat de Rijnspoorweg-maat-' Welk eeu kleingeestigheid van ons da^»iu~-_ii i ..
neh uit de binnenlandsche-pohtiek terug te fcliappij een monopolie zou verkrijgen, dat bestuur om steeds Mj belangrijke kwesties dit, P6*.1.1
trekken geen voordeel genieten, daar de strijd Uter lastig voor de gemeente kan worden?
naar biet waar U 't dat men niet
? , ..at dr. Sletira eiqenlyk wil
onderinwoners! zoeken en over welke feiten het onderzoek zou
En toch, de begiusulen van Burgeryttgl wor- moeten loopon. Dat hu het niet duidelijk «eg>,?
den voorzeker door ecn ontzagyelyk grooter hij cou niet de ?bekwame" man zijn, onder
aantal medeburger:* omhelsd. welke vlag hy' gekozen werd, als lig een
voorDe contributie bedi aagt voor hen, die ntt zul- stel deed, dut terstond t«r zijdo gelegd zou
~" ' "' ---'-' ' '-"?-'-=--'s8raads
be:>mer vaniti8el
brea sprong.
ch
?iet den Clerus evenzeer het departement van
binnenlandsche als van binneulandsche zaken
jjnar
lichaam niet te raadplegen.
het ons voorkomt heeft de Raad door' Kleingeestig maar ouierstamligtevens.
. j n j IL
De leden van den IJondsraad hebben,
plotseUni voor het voorstel om Altona en de beneden
Toordracht ann te nemen de gemeente
niet voor zulk een gevaar gevrijwaard.
____
0e Rijnspoorwegmaatschappij huurt de atei- het echec,
gers en yc^rggt 3e exploitatie der baan voor bewaar.! z
?
den B.°en W. de^e voordracht" eerst ter ad
vies aan de Kamer gezonden, zy zouden voor
dat zij nu door de verwerping leden,
z«n gebleven.
Elbe l>u het toljebied^ m te lijven geplaatst, een tyj Tan twintig jaar ? is die tyd ver- I8 het dan wezenlgk zoo uioeielük i» te zien
" ~ ? "? ?» i ? »i .?. ---- j._ «,. i .1.1 --- l,- ------ --- ?I7_?..l ? ^_
te" ontwikkelen. " Een interpellatie, betreffende 3at~ffeën"'raaatschapp\j m staat zal zgn een oU hst «aar half kan, te negeeren en daardoor
deze zaak van Virchpw, lid der Forts^hritts- hoog bod te doen, wanneer zij beginnen moet zgn prestige te benadeelen?
met een exploitatie die de R\ju»poorweu-1 ?
waar ??au^hannii reeds 2(T jaar gedreven heeft.! pe 'voordracht betreffende o. a. do
over.^?_? ... -_ .? ? trok 'Wie'kan'tegen haar concurreeren.
? do opmerkzaamheid even als de zegepraal van t j)e gemeente behoudt het recht de
RijnMsr. Freppel, In-schop van Angers. Men ziet spoorwegmaatschappij het kontrakt op te
zegin deu laatste den aanstaanden leidsman van' g^n, niet echter om een ander de exploitatie
de klt-rikalen in de fransche kamer; j je gunnen, ? alleen om zelf de exploitatie ter
Behalve met He behandeling van eenigo ^?,1 (e nemen. Hoeveel moet er gebeuren eer d£
interpellaties hitld de kamer zich bezig met zj: tlattrtoe zal wenschen over te traan?
een voorstel om 14 Jtili, don dag der verwoesting, D? RiinsDoorweirnaatfchappii is dus heer
tan do Bas:üle iu 17t-9 tot een natioualeu
feestdag te verheffen
parig daftB*voor. l
steld voor de uitreiking
Deoo-tenrij!t che'
.& " ' '
tot
pïaatfing van het
het in aanbouw
d. Hoop naar
~"
tot
niet.
verstandig is,
museum v. ... _ . 4
jnde rijksmuseum, werd
goedwy al niet geheel de
bem den heer den Tex, hij heeft
aandacht gevestigd dut zeer
dient. Het Ry!c assureert zijn In de
Dat moet het Kijlc weten, of (revoerd,
beslissc het zelf. Doch Am-! jacht
schoon, inoar omdat hy ecn erkend
cleKio ;yereen;gin.i,' Burgerpligt ricaal is, nu zou 't iny wenschelyk
voorko^etjit U daarom oruntig iu overweging, om, meu als de raad zijn voorspel aannam en door
indien gy ouzo begiusolen zij t toegodaan, ook eene commissii, onder voorzitterschap van Dr.
ons strovou te bteuaen door Lid onzer. Ver- Sleur», liet constateereo, dat hot
gemeentobeeeuiging te worden eu met ons mode te wer- stuur in zake oponbaar ondetwyi niets
an' J! ?*?-:?~'? '? doet (Un de landswet uitvoeren, j* zelfs
[ilicht eer tekortschiet,
zou kannen
ken "tof het doen zegevieren dier beginselen. ders
Wil daartoo neven^taande verklaring onder- misschien nog m dien phciit eer
teekend iuzendeu by deu heer Air. J. K. dan dat het van geldvcrspillen
Yeltnmu, Leliegracht S5.
lift Ui'ituitr Jrr Kïtiftverccniging Burge
A. F. K. lt\liTO(,u, rt>ur:ilter.
It. J. KtLUEKSlA.N.
11. C. A. lUHxr.
J. VoÜTK C/,.
',\. 11. SCIIADD.
A. l'l.ATK J.GZ.
J. K. VELTMAM, Seêfelifrv.
UIT
beschuldigd wordcnri)e wethouder Eickma, de
heeren' Jticobson en Muller verklaarden: wij
schromen geen Onderzoek en inderdaad, het
gemeeulebe! tuur behoeft het niet te schromen; maar
waarom dan de gelegeuheid afgesneden om door
een onpartijdig onderzoek aan ?do helft der be
volking" te toonen, dat bare grieven onbillijk
en ongegrond zy'n, dat .het bilJijkheidsgevoel de*
volks;* zich ten onrechte' ?gekrenkt" gevoelt?
Door het onderzoek niogfln dt» m'ii'vmi ui uiet
weggenomen kunnen worden, maar wat m. i.
zwaarder weegt, door het onderzoek af te
MAASSTAD. ? __ , ,
snijden zal ?do ontevredenheid over hethooge
Rotterdam, 10 Juni. eicdcyfer" zeker ?algemeener" wordem Bu
wenl heden eeu debat dit is vooral voor da voorstanders van
IBI-U, dat ook buiten Rotterd tui de aan- neutraal onderwy's niet te wenschen. voor
. ^ !t verdient. Hot gold da uitvoering dei' geen der leden van den gemeenteraad wordt
sterdam geeft aan het Ryk de schilderijen vi(n! schoolwct, ? niet vnn 137S, maar van 1875. waai-scliijnlijk hst (standpunt, waarop .hun
j °.i:? _ .1 n??? t*» bewaring over,' ^iehicr iu koite trekken da zaak. Bij de collega Sleurs ^taat, gedeeld, maar hoe
paraigingdi>orbri*nd; j.xatsta gemeeiitoraadsverkiezingen werd bij doxaal het ook klinkeu moge, tooh hoop ik
' waarvoor ze | hei-steinming o. a. Dr. blears gekozen, met do dat de meerderheid over It dagen, als net
eou-ieunji*-"«??».--.-----"-??o?r?r- leruviuuuK, «uucii -u>u»_ ~>_e.»«~. .-?-.? thans verzekerd zijn. uitdrukkelijke aanbeveling van de vereenigin- debat voortgezet en waarschijnlijk gesloten zal
,t EnstU'h mini:teiie diende eeu wet m jpooibaau bezit heeft1 natuurlijk ook het overige. M de gtad dftt doen zonder te aCsureeren ? seu welke hem candidnat hadden ge=teldv dat worden, juist düarom zijn voorstel zal
aanneafsehafling di-r lijlstruifwi. bn leger en vloot \Vaarom heeft de Raad nu dit kontrakt met Xiet s?m de scl,ndrn, die de armen zouden; JJy ecn bckwa ' ' ' " J " "'
GlnSstone stelt een verminderiüg van het
inkomend recht op wyn voorin t e gain
wanükw'aam uian is en hem eene plaats men. Ik geloof althans dut zij, juist in het
beter geformuleerd, zoodat lo. ook andere Jyjg,, "|J te" wenden, i'naar met hef OOR op de ' "n'J aeiTriTad toëkóint, niut ofschoon, *mnar belang de? openbare school, zooiio.:ude wyzer
maatschappijen het recht kan worden toege- £ voor de ]£UU,i;3Chatten die het aan den !ujst omdat hij tut de niet vertegenwoor- zou handelen dan nis zij, van hare numerieke
rOOTiHy te UVC" ci«nvu. . , . Htll 13 UC1 »vi|ii = uwwi « t SJIIM^W... >
In Italië W(jft tusschen ministerie en kamer kollegie zóó gedwee maakte?
b j
terdeeldheid heerschen. De koning, deputaties De RijnEpoorwegmaatschappu heeft om Am- B0nilderijen
van den senaat ontvangende, bterdam een pl«izier te doen, dit kontrakt zich «
der
die
kamer en
Z. M. het
,
antwoord op de troonrede iaten welgevallen. Kleine wijzigingen zouden
as r jass- - j- "d;k?;"a
£)eze -vraag zon wezentlgk verontrustend
tan den census van 40 lire vast en geeft aan
"
^0^^^^XS^M^ door de wetgevende macbtvas.ge.teiaworaen. vallen, en ^ ?«.» ne, Ü0wu-, «» _.,-..
hiMprS? ter «n ftntvfn^ In, ho8ver dit met het ^°g^'»^ cener hbo- uitdrukkingen het recht had te bezigen. Meer
lulderyen ter leen ontving i- rale vereeniging overeen te brecgcn i*, laat ik dun pbrasot-, zooala de heer Muller ze
karak?' voor het o->geubhk in 't midden, een feit id 't teriseerde, zy'u ze zeker niet, maar zijn
tegenRaad had twee middagen beraadslaagd dat dr. Sleurs in den raad gebracht werd, om- bewijs houdt even weinig stook, als het een
; eindelijk tot het benoemen van een boog-i dut hy' een bekwaam man is en tot de cleri- bewijs vau dr. Sleurs zou doen, indien hij het
---'?'-? ^'---1?1?w-t l,Ar_«Wïl<» t» Invornn. Waarom hebben de
n census va eze -vraa
kerö klasse van ?kapaciteiten" ook het kunnen zijn, indien we slechts de verzekering wijsbegeerte van het recht over.
ht ' van den heer Luden mochten aannemen. DocK l)e voordruoht ir, aandon geleden opgemaakt
België hield de verkiezingen voor de kamer, goedhartige, ontfermende
spoorwegmaatschapDe liberalen wonnen slechts één stem. Brengen pijen zijn al te zonderlinge zaken om er aan
da herstemmingen geen verandering aaa, dan te kunnen gelooven. De
R^nspoorwegmaatblnft de verhouding der partyen in de kamer schappij weet zeer goed wat zy' doet; zonder
«Kik zij reeda was. De nederlaag der liberalen ?en greintje medelijden te gevoelen zal zy
nete Antwerpen is de grootste teleurstelling voor men wat zij krygen kan, en ieder begrijpt, dat
de vrijzinnige party. ' . , het bezit van een paar kolossale steigers en
Qïheel onverwacht liep de verkiezing der eeQ eind spoonveg, dat er heen leidt, een met
mmblikeinsclie Itonventie' te Chicago at. Bij te verwerpen -voordeel is voor een maatschappij,
dei 3ti-te stemming kwam Oarfield, die schier wier lijn de hoofdstad met Duitscbland
verniet genoemd was geworden, boven Orant te bindt, te mter nu ook de houthaven aan deze
ataap De voor-tnnders van Grant gaven, toen lijn zal moeten aansluiten.
Garfield 390, Grant 300 en Blaine 42 stem- De tweede k* "
"men bfkomen bad, den strüd pp en stelden een digend werd o]
eerpnrige beroeming van Gairiield voor. Aldus de aansprakelijk
de steigers later
was samengesteld als volgt:
lo?Mr. A. C. Waller.
2o. Mr. G. A. v. Hnrnel.
3o. Mr. J. Domela Kieuwenhuis.
De 1ste stemming gaf tot uitkomst:
Mr. NieuwenhuU 10, 'Mr. y. Hamel
7,
""SlèursTn "den raad gebracht werd, om- bewijs houdt e_von wein^ steek, als bet een
>en bekwaam man is en tot de cleri- bewijs vau dr.
caio para} behoort. beproefde te --.
Het muisje vertoonde weldra zyn staartje, kiezers dan niet andere mannen hierheen
geSa verloop van slechts weinige weken kwam zonden? vroeg de heer Muller. .Waarom ia
er een adres by den raad in van den de meerderheid in provinciale en
ry-svei-tegènheer Voorhoeve, een bekend anti-revolutio; woordiging vóór het n.utraal onderwijs? Dit
najr maar in de stad algemeen geacht feit is zeker niet to loochenen, nriar het
wétman, die met een aantal, zijner geestverwanten tigt niet de conclusie, dat daarom do meer
den raad verzocht ?zoodanige maatregelen te derheid der natie, ja zcll's der kiezers voor
nemen dat, te beginnen met 1880, met vry- neutraal onderwijs zou zyn, al veriooed ik ook
eenparige
e 'chifcenen hebben Arica gebombfrdeerd
verDe Dajjbladen bevatten:
Het HtintklMittl: Een verontrustend
schijnsel in bet leger.
Het Vaderland: Een wetsontwerpbetrekkc'
Ijjfc den Geiieralen sto^f. ? De éénheid
Janti-liberalen.
Het Nicttics ran den Dag: Da wet
7 April ieC9. Stbl. 57, herzien. (De Uk)
JU.1'. HlCUnVUUUiQ AV, -i,Al. ,1. U..U.S.. >,,uvluvu _?., -- --o -- , » ._ .. .tf
Mr. Waller 5 stemmen;, de 2de stemming; i stelling van armen en minvermogenden, de ou- dat dit wel het geval is. De heer Muller ziet
Mr. Nieuwenhuis 11, Mr. v. Hamel 6 en Mr. j ders der schoolgaande kinderen en leerlingen daarbij over het hoofd, dat een gemeentcraads>
Waller 6 ,stemmen; de 3de stemming. . . . i de kosten dragen, die de scholen waarvan zij lid alhier gewoonlijk met gemiddeld 700
&temSardon, geen 3de stemming. De voorzitter stelt ? gebruik maken aan de gemeente veroorzaken." men gekozen wordt, terwijl liet aantal kiezers
oodeenvoudig voor de voFgeude Stemming een liet adr s werd ter visie gelegd, in afwachting meer dau viermaal grooter if, zoodat hy'leite
ek later te b ouden, daar meu dan toch een'of een dei' leden daaruit aanleiding zou vinden, lijk da meening van nog geen ','i der kiezers
J- ' i" J v~* '"^ l J:~', Ook dit punt verdient de
stemming over heL
voorstel
wethouder Eickma heeft, naar 't
voorkomt, een argument gebezigd tegen
drie acht onswaardige van zijn voornemen óra ?naar aanleiding van het voorstel, dat er eerder voor pleit. Hy
n op een nominatie, | dat adres" een \oor»tel.te doen. Heeltooyallig noemde het ontijdig, omdat de regeling van
"' ' lager onderwijs voljrens de nieuwe w*t
voorbereiding is, en hij ging zelfs zoover
den voorsteller in overweging te geVen
u.c« ue<u'Lc ucv iwuiiai" ...BIO ?..?^,o .._? ?. ... . na van' die mededeüling te hebben
kenbedoelde bepaling men kon tevreden zijn, doch ook aan intriges, komt een einde ? eu men j wys door eene reorganisatie zóó in .te richten, nis genomen, zijn voorstel in te trekken.
van nog een andere is daaraan toegevoegd: nl. dat zal het drietal verlossen van de weinig be-, dat door eene zeer ernstige beperking der Mijne conclusie zou juist andersom luiden:
.?' het draagvermogen der steigers geacht wordt nydenswaardige positie, waarin het geplaatst uitgaven' de zaak van het onderwy's hier ter Z0o er ooit van een onderzoek, als de
werd. Doch zoo op eenmaal ontzinkt deu raad stede in een gezonden toestand gebracht voorsteller wil, sprake kan wezen, dan is het
^- 1 LI Ti-V i?il-?:.. :? *? rtA*;,l ö« : ,^rtw^0" ,,, '.^ -;-t ^:...i_ ? "? . , .,. , ,i , , , t _. L j^
worden
gemeen
werken
Bevatte
gehouden %ijn de bavinden*
azen, tenzij het
ontbegeschreven
i.i:- ?f :? 't ?1.
den voorzitter kennis mij
,naar aankiding van. het
SStie in Öost-Indif? ' , Wüpr op "rêkenTng'der'kónstrukSe geschreven laat ons eerfljL . ,,.-.,
De Standaard: Gedragslijn by verschil van, wordt, wanneer niet bewezen kanworden.dat yen, die waarlijk boven onzen lot verheven zyn.
' de maatschappij de steigers boven het bepaalde Gij, wars van eigenbaat en gemakzucat, denkt
~DeTüd: Gematigdheid of onrecht. ? Hoofd' * * ' ' rt ? v._u.. 1 .._ : s-« .«?n.i,n«i,i. «fmnttin»
? ? * 1ï__ AnJA_«ntb.n\atknH0 i ... ?_ _.._^_, ?
vingeren ontvalt, omdat gij haar'niet langer
kunt haudteereu. Neon fiij koudt niet driemaal
achtereen
kracht!
Jtyc j.yv . wuiWv.B»_.? ,_
gedachte der voormalige onderwas-methode.
uit-, juist als hy vooruit moet.. En ziet u, de
ezels van papa schoppen in 't geheel met en J
eten ook in 't geheel niet."
s,»1 de kleine jongena? ..
0 die gamins worden ter deeg afgericht om
«len, «n verdienen avond aan avond
madame Lorio die
inharen, valsche oogen, valsche beesten, valscbe
menschen zelfs.
Geen wonder
godheid
weet te scheppen.
ezeltje te spelen, en verdii
goed geld,11 verzekerde B
middels was opgedaagd.
ia wao w^»v?p ?
a nog eenige inlichtingen ten beste grg
ven te hebben werd ons voorgesteld eeniiglE
te nemen in de werkplaats van papa, U
gaarne namen w$ de uitnoodiging aan; Dra
klommen wy in het oneindige trappen, tot wg
eindelijk au cinnuièma gekomen .waren, én ons
de ongen letterlijk uitkeken bg ecu blik in de
geheimen van het Brusselsen schouwtooneel.
Monsieur Patroche te P»rg>, vervaardigt al
les voor poppen, maar monsieur Lorio, Saxen
Cohnrg te Brussel, alles voor menschen, die op
de aanraking eener tooverstaf niet alleen
ver' anderen van gedaante, maar zelfs van karak
ter. Is 't noqdig in een tooterstnk een .dwerg
tot reus te verheffen, of een rens tot dwerg te
vernederen, klop maar aan by' monsieur Lorio
en h$ schaft raad. Hoofden Tan reuzen, hoof
den van dwergen, met en zonder nek liggen
bn dozijnen op zijn zolder, zoo hol als een ke
tel natuurlijk; armen en beenen, mitrgaders
harnancen, wapena, sneden ham, of ham incyn
geheel, dat je er zooinhytenzoudt;taartjes, Worst,
knlftlap, fle*Bchen champagne, geheele
ameuble' mentenen daartusechen «en paard, raet beweeg
bare leden, een kopstuk yan een kameel, een
tweede ezel, een aap, die je zondtzweeren dat
leefde; vogels, honden en katten in allerlei
houding, Joost mag weten, wat niet al uit dien
chaos van voldragen en half voldragen wezens
ons in 't oog sprong, om, dank cy' papierpap
en Lorio's vernuft, eiken, theater-directeur,
Civiel en prompt te kannen bedienen.
keken ons de oogen uit, die half verblind werden
door 't klatergoud dat ons van de papieren
meubels tegenblonk en nu hier dan daar wer
den getrokken, door vatache handen, valsche
Hoeden af) kunstenaars! voor zoo'n
die n in waarheid den loef afsteekt, daar hy'
duizenden en tienduizenden oogparen
bezighoudt, tegen de enkelen die gij vermoogt te.
boeien! " ? . ?
Hoeveel al dat ijdele vertoon ons te denken
.aho ?
gaf, hoe 't ons deed
d!.tif'Jn-0f8ieU«
«"'«"ets-ga
b temmen, daartoe ontbrak U de
Dit moet het geweest zijn, wat'zou U anders
den moed gegeven bobben voor het aangezicht
"ÖDe gemee'nteraad, kennis genomen bobbende licht k'unneiT verschaflen, waarmede zij "hun
van de adressen des heeron Voorhoeve c. s. voordeel kunnen doen bn dat hun allicht
ont" ' ' voorstellen
.,.____,? ... en daarom
handen te stelleu" van eene cummissie ^ van misschien eenzijdig, worden toegelicht.
fcSt bewijs is zoS goed aan -gee^ inspanning,.-ermSeidheid, afmatting en van de Rotterdamsche vereeniging voor gaan zou. als do te verwachten
a dat bewas is zoo goed aan^ geen 'n=F? K' ensklaps de pen aan uw! katholiek onderwij?, besluit: die stukken m uitsluitend door partijgenooten, <
. ."??r-""'» ? . S , r . . _^_|, j .. ?i.ll-,, ,,.? ?ono r.iiTimiajifi van micannlnn o/in-?iirlirr ïvnrrlpll 1rip!7e\lC
minstens vuf leden. Deze commissie zal, un
grondig onderzoek der grieven en na bevoegde
personen te heblien gehoord, binnen den tijd
van drie maanden rapport uitbrengen, en zoo
noodig ecn voori-.tel doen."
Uit de Hofstacl.
van geheef Nederland een benoeming te hal-1 De. toelichting was zoo conciliant en'
welwilen drie menschen nog een week opilend als het standpunt van den voorsteller op
'-? " <-?_,.-.._« ....i.:?i ..i.?i..? t?=t:?j ~? telkens
Uet
_
besi[S8ing ^ ]aten wachten?
, maar ook haast
Voeg uog een we«k van nauwgezette-
overin het belang der Universiteit en der
bjj de vele weken die. deze
? van u heeft
trotseer -de laee verdenking Tan velen, die
in »Uaï zoudeg? Ilhten zefen dagen 'lang
een stemming te verschuiven, om tnlte
heb±dtrg?lf MS*5£l3?tt*SS( ..-.Bnrgerpligt:- heeft de volgende cirkulaire
den als ae Kunst onteereno, ae j^ormser ..»-:---?-?-: _^""f»'^«4U..i MI
*.i_Patrecher kunstindnstrie toch niet gemte- die, hopen wij, een gunstig onthaal bn velen
.... . ° i . w.nriBn val vafcmraiH.
publieke zaak ia ten
en
acht
kend middel daartoe.
zijn, ware 'i alleen als vrucht
onzent uitent g
Om ons slecn
ring.
te bepnlen tot Amsterdam;
Ware 't niet om hunnentwil zoowel ala om "m on» siecnis ie uep.ucu ^ ^u.»^^.»,,
die van duizenden, die wel iets willen 'hooren gewoonlijk neemt daar Itoogstens slechts een
en leeren in de komedie, doch bovenal ook vierde der kiesgeregtigden deel aan
denveriets willen zien, wenscheïyk, dat dramatische
dichters t niet beneden zich mochten achten om
mee dienstbaar te
kiezingstryd. .
Kunnen dus in de Staten-Generaal, de
ProStaten, den Gemeenteraad, of in de
door zootelen een bestaan vinden?
PITJLKMOH.
belangen van het volk en zyne beginsele:
tegenwoordigd te worden?.
Is het billijk, zooals vaak geschiedt, onzen
vertegenwoordigende^ ligchamcn te verwyt«n,
dat met de wenschen der burgerij soms geen'
rekening wordt gehouden, wanneer de burgers
niet mede willen werken, om de publieke be
langen te bespreken en deze door de meest
geschikten onder gen te doen waarnemen?
Herhaaldelijk ? en te regt ? wordt de klagt
vernomen, dat enkele weinige personen, m
Kietvereenigingen gegroepeerd, de moet in
handen hebben, om hunne Candidaten by' de
verkiezingen te doen zegevieren.
Maar al wederom, ligt dit niet voornamelijk
onderwijsgebied slechts toeliet, maar
toch ttak de adder den kop uit het gras.
zij verre van my dr, Slours daarvan een verwyt
te maken; integendeel mag hem de eer niet
worden onthouden, dat hy' zijnerzijds de on'
dubbelzinnigste b'ly'ken van bezadigdheid en
IX.
' . Binnenhof. ? Paiirclcntram. ?
Bezuldcnhout. ? tiroolo plannen, ?
Dwaze nnmen. ? I-inge l'ootcn.
In het RolterdatAsch Nicuicsllad van 9, het
Vaderland van 11 dezer, én ]t Dagblad van
welwillendheid gaf, zooals hy o. a. door zijn heden avond, Vindt men over' .den
paardenvoorstel bewees om het herstel van den wet- tram" verschillende stukken. Ook in mijn
vohonder van onderwijs, den heer Eickma, van rigen brief, en daarom kan men 't nader
beeene zware ziekte af té wachten, alvorens zy'n spreken van deze. ?topic of the day" allezins
voorstel in behandeling te brengen. Maaralleen gemotiveerd noemen, to meer als er wéér iets
was het te wijten aan de innerlijke onwaarheid nieuws is medetedeelen. Zooals ik schreef, zal
van zijn voorstel: het, doel daarmede beoogd, de paardentram worden doorgetrokken over
hoe hij het ook zocht te verbergen achter het Binnenhof, en al mocht nu hel Vaderland
welwillende betuigingen en conciliante phra- van ?weaisctujniyk" spreken, toch blijf ik
volses, is geen ander, aan bestrijding van het houden, dat het reeds zeker is. En wat zon''t
openbaar neutraal onderwijs, en dit doel is nu ook in den weg staan? Gevaar voor
voeteenmaal, dit gevoelde hij zelf, in strijd met gangers bestaat er niet, naar ik meen. Meent
den eed, bij de toelating als lid door hem af- men het er tóch in blijven zjen, dan zou een
gelegd. Het door hem gewenschto onderzoek hoogst nuttige verandering, ook zonder het
naar de wijze, waarop de onderwijswet wordt doorrijden van den tram aan de
Stadhouders? ? '?? ' ? f' ---?? -l-'-? ?;j.VI J? ^??l,-?-?V,t Tn-^OA-o.
uitgevoerd,
|«C, WlMtlU^r UW WUUVt T..yö? wv Tfv._- W,VW.-VV.V? ?. ~ _,
. is slechts de vorm waarin de aan- .poort knnnen worden aangebracht.
Terweersval op die wet zelve, op het beginsel van neu- zijde der poort make men, door 't uitbreken
i?-« ?j???__ KeBOten wordt, omdat een der rarae- i?*- vl-!? "-- -»""
"->*ganger». . .
kan 't niet schaden en enkel ten nutte komen
van het algemeen verkeer. De tram zal alsdan
TBU UJf . U1B neb ACA1V, v^. ..wv »_»??"., ? ?-U?.- t ,
traal onderwijs, gegoten wordt, omdat een der ramen, twee kleine poortjes voor
voetdirecte aanval onvereenigbaar zou zijn met zy'n gangere. . . aan de architectuur van't gebouw
toelatingseed. Daarom is zy'n voorstel onwaar
en zijne toelichting, zoowel van 16 Octpber ,?? ,.? _.- .,, ..
als van heden, vol onjuistheden, tegenstrijdig- langs de Witte sociëteit gaan, rechts omslaande
heden en dwaasheden. Of ztyi het geene dwaas- voorby '?'? T11-:- J- «"?«-»?* ^n» «-_»
heden als de heer Sleurs zegt: ?MES verli ' ' "
ALOEMEF.Ü verlaging van de koeten van
onderwy's; verhoosing ? ? «?'--<?"
het Plein, de Heerenstraat door,
vol
^.. _ ?^ . renBT.rnno «uur, «»«
heden als de heer Sleurs zegt: ?MES verlangt de Ueerengracht, en volgens de verleende
' ' ' "toeten van hot concessie recht door, de brug op, over het
van schoolgeld zou Bezuidenhout naar het Rynspoorwegstation.
aan het OKKBFKKT £r doet zich evenwel een hinderpaal op, en't
VOI.KS ; wegneming gemeentebestuur, voorbijziende dat dé
convoldoening schenken
BILLIJKnEIDSGEVOEt. DES
der
grieven
welke
vraagt DE HELFT DEB BBVQL- ' cessie van den paardentram onder is daa
? het openbaar onderwya j die van den stoomtram, wilde eerstgenoemden
beletten recht dioor te gaan, maar ae richting
,
gebruik maakt ; hetgeen de gemeente boven
DE AMSTERDAMMER, VKEKBLAP T««ft HBDIBLAHD.
doen
volgen over den Zwarten weg. langs >jj meeeterlQk den overgang tot krankzinnig-' niDgori ? meermalen door oen buitengewone
ibouw voor Kuniton en Wetenschappen, heid; treflend wair WM het sohrüyen van den , atemontwikkeb'ng de afwesif beid van oen
oor de Uyn* briot, die half in waanzin opgeateïd, ten «lotte
Uet tpreekt in volkomen geestverwarriug wordt voloind.
ten van den Een driemaal herhaald applaus vertolkte de
links de ophaalbrug over, door
Mraat het atation bereikende.
tan zelf dat de concessionarisien .__
pMurdentram «nik eene onbillijke wqiiglag ingeDonenheid van 't publiek
ui t vaitgeatelde plan van aioh afwierpen en Mejuffrouw van Biene wat ali gewoonlijk
hierdoor vertraging ontatond in den aanleg' aantrekkelijk door goed bestudeerd en
gevoelvan de Hju. Omdat door 't verleenen vao de vol abel een weinig loabeid in hoading vooral
concessie aan den itoomtram, over het Bezui- wat de armen betreft, itf haar echter van harte
donhont gaande, naba] den draai vóór het 116- toegewenacht
tel Uellevue te weinig plaat* overbleef «n voor Mevrouw Kleine dio we alléén 't laatst
noeïtoom- én voor paardentram én voor gewone men omdat haar rol kleiner dan dia der anderen
rijtuigen, vordert toch de billijkheid dat de waa, vervulde de moederrol, mevr. Dnbamel,
paardentram, met sgoe conoeatie van ouderen tooals slecht* mevr. Kleine dat kan. In 't
eerdatum, niet de nadeelen ondervindt van de pn- ate bedrgf roerde iq door oenvond en
aoberbedachtzaamheid vau het gemeentebestuur in heid van spel aonder eenig effectbejag.
het trateereii der richting van den stoomtram. I)e heer Louis Bouwmeester (Ueorge
Duha£en nchoone toekomat g»;it de paardentram mei) muntte uit door kalm en waardig apel,
to gemaet, ala de bj'a eenmaal zal doorgetrok- hy bleef zich «elven in SQO karakter volkomen
kon zyn tot de Laan van Niauw-Oosteinde, gelyk, en wekte sympathie en bewondering
waardóor dit druk bezocht en volkrjjk ge- tevens.
deelte der stad zou gebaat worden, en in ver- Ken woord
van lof aan de heeren
Tonrband met de grooteche plannen, die voorbo- niaire en F rits Bouwmeester, beiden vertoonden
reki worden aan 't Bezuidenhout, eene ge- de typen van viveurs eu later van afgeleefde
womchte aansluiting geven met het centrum vireurs; de grime van Tourniaire vooral
der stad. was onverbeterlijk. Beiden zijn aardige figuren
De discretie verbiedt me over ?deze groote in het stuk en kwamen geheel tot hun recht.
en groots.he plannen" duidelijker te eg u, doch Morin en Spoor maakten van hun
ondergezoodra ik vau de belofte van ?voorloupig nog schikte rollen zooveel mogelijk goeda.
zwy'gen" zal ontheven worden, zal ik uitvoerig De heer Schoonhoven bad au de oude ad'
seherp geaccentreerd spel te vergoeden. Richard
was een goede Cwligui en Heine een
oaberlspelgken hertog van .Oniae. Ouder de dames
muntte Margaretha van Vatoi*,Frauv,
Moser?ner verre boven juffr. Habelmaan uit.
j geeft het meest bew
jjkt het dat hoogst
en van talent. Toth
tstochtaljjke scènes
niet haar fort zy'u. Esther overtreft verre
Margaretha. Zoodra het tragische by de
Meiningers gevorderd wordt, vervallen zij in het
melodramatische en zweren al wat zachtheid is
den dood. De snelheid van merrouw f.
Moaer'a apreken, is by die gelegenheid het
bewy's, dat haar krachten met voor de rol
berekend zün, en de harde toon, waarop
de woorden klinken, dat ay de diepte van ge
voel mist, welke Liudner bg zijn Margaretna
onderstelt.
Die £tuthochetit zal den Heiningen niet den
dood bedaard eet partfltjen «ohaak te spelen,
met haren Kardinaal, dia, onder anderen, een
groeten Bisschopsring aanhad, over o>
vèVmUJoea-wolleo handacbXHWen, die hy di
In 't geheel WM de troep sterk gegaat
De white glaoeM hebben Katharü» von Medici,
in haar eigen hult, geen oogenblik verlaten;
en voor lieden, van wie men het de moeite
waard rekent to vertelled, waar «y
hnnnekostnmeo bestudeerd hebben, moet aten zeggen,
dat d« M eblngers er zieh heel weinig ta Thuis
betoonden. 'De koitnmen hadden, b$na alle,
dat onharmonische, kwalijk begrepen», dat de
pakken charakterizeert, die men voor een
kele nacht huurt,
maskerd bal gaat _,
't oog vallend nagemaakt, en teker heeft de
regisseur wel een meter of 6 breed blmaaw
lint moeten aanschaffen, om al da in het stak
voorkomende Princen daarvan een sautoir te
knippen, waaraan het kartonnetjen van de
wan eer men op een
geDe eieraden waren ook in
naam van groote artisten schenken. In het j H.-Geestorde (of watwashet?)konvaitge*peld
dekoratief en het samenspel ligt de voortref- worden. Het hoofdtooisel en de
.
felykheid, die hen gedurende korten tyd een j verschillende akteurs was niets.
. ime 'der
r . ^v - i .«*««_...__«._ __~~..._ -'ypen als
triomf waarborgt. Het beschaafd publiek zou Charles IX en Henri IV waren volstrekt
afop den duur geen genoegen kunnen nemen welig. De haardracht was XlXe-eeuwsch.'
met dat middelmatig, ouderwetsch, dubbel en Mevrouw von Itoser-Sperner had, in haar
dwars geverwd spel; doch het tooneelleger l modern kapseltjen, een soort van diadeempjen
van den duitschen Hertog verlaat ons met' vastgehecht, dat scheen verva»r.ligd te zijn
zonder een nuttige les te hebben gegeven. T?n een atnkjen stevige kornetkarkas. Dat de
Het bewijst ons namelijk, hoe een tamelijk zwak Koning een mnaket uit de hinden vaneen
,_. ._. . »???(, ?- ??»?.
daarvan melding maken. Zooveel is reeds ze- vocaat zeer goede pogenblikken en voldeed personeel, bijgestaan door een goed regiaenr, soldaat kon rakken, en dit kon afschieten
ker, dat de Residentie trottch zal kunnen zyn oiia veel .beter dau de heer I^ing, dia helaas ? en onder de strenge tucht van een krachtig zonder iont, _ bewust ook niet veel voor de
op den ondernemiugigeeat, welke sommige ba- den afgemeten preektoon niet achy'ut te kuunen opperhoofd gehandhaafd, een groot deel van gemeenzaamheid dezer Heeren met de
vuarrer stadgenooten bezielt... al ii h«t dan ook verlaten terwyl de letter R. hem ouoverko- het pabliak weet te boeien. Uuzelschappen, | wapens der XVIe eenw.
?kajiitaat uit de Amstelstad".
; Vaderland wiit iu zyn nummer van 9
melyke hinderpalen biedt.
die uitstekend^ krachten^m8sen,jmogeD1'h'ier| |
Tr watafwiaselingr van dekoratie,
Een woord van lof en aanmoediging aan den uit de gevolgtrekking maken, dat het ook en de tint der zalen was ernstig i Vlde-eenwech.
door ,
Het .? _.- , ? _._?_,?. _
dezer medetedeelen dat ,ba eenige stadgenoo- heer van Dommelen die het klein! rolletje van hun op uie wys gegeven kan zjjn, zooalgeen Maa7 "dé" lehÜdsr" had "inëër'gevoel' vóór pit
ten het plan bestaat om concessie aan te vra- den Kapper die telkenmale de Rechtzitting stoort echte wonderen, althans daden te verrichten, toreake onderdeelen dan verstand om ze
orgen voor een tramlgu, uitgaande van bet Plein, alleraardigst, hoewel iitwat overdreven ver- die uit de verte gezien, op wonderen gelijken. | gaoje,ch aan te brengen. Een schoorateen, naast
Heei-eustraat, ?gracht, BeiUideuhout enz. . ." vulde. Vuu Dommelen is een yverig man die'M. a. w. uit het optreden der Meminsers blijkt een deur^ en waar eon Banir achter heen
'kBetwyfel het sterk. . . Wie toch zal't wagen hoe klein zyn party ook zy, steeds tracht, er' evenzeer hoeveel gewicht aan eeu goed deL- "ep, verder een ZMkam^° CngaandeVhet
om naast* eene hjn, waarvoor do concessie reeds iets van te maten. Mejufi. Beurette zouden, ratief en een nitmuuteiid samenspef moet toe- ze]?ae pi»" waar men. door een venster op de
verleend is aan de llaagscue Irammaatschappy: we gaarne eens in een betere rol zien optre-, geschreven worden, als dat beide genoemde straat kon kiiken znn ceeu blijken vin
eene paralellyn aan te vragen... Zulk eene den; de wy'ze waarop zy de ondergeschikte zaken volstrekt onvoldoende zyn om een be- konstruktie-kennis'
concureereude .concessie zal wel nooit verleend figuren die" men haar faat spelen weargeeft hourlüke bezetting der hoofdrollen onnoodig ""'t "ï§" ai"hëer dwaas dat men het Meinineer
y"d!.n'.1-.. -^ h«t n.f . .1.J ....... .!? 1...... .d°et..^9'.IerWaChf.?.; J'tJ'e.ÜÜlt|i"!!!enYa'l|Un>"fln- j theater hier een soort van reputatie wil maken
ou, lUu «t-as net peter uui, ->°u ~« "^ag- grooUr oOTVRng, Iets gueds zou levereii. ! wee^nds dei kostuumkennis, waardoor het zich
trammaatachappy uiet, bemoeilykte, door Uet samenspel liet over't geheel weinig te ViinrlilttKtP Gasf-VlMIl'StPlIino-" zou --"--"-"""-- n". ^-~=?ui:_; "" u.
an de coucessiSyfwyke-de richting langs wenschen over; «Meen der 4»?".*» di*de |_ jrid.
van het ?Melnlngnnsche
?Die Bluthochz:it, Du lluyenooten of de.
Barlholomeusnaclit."
onderscheiden. Het kruisachtige van het
ridder teeken dat de Princem droegen, wees ons
'naar de H.-Geastorde (want het lijou van St.
| Michel was een lankwerpig medalion), maar
on'gelukkig is de orde vanr(fén H. Geest pas
inge, , . , ., . .... , . steld in 1579, 7 jaar na de
St.-BartholomreusAat dejdriedubbele aanduiding^vanhetgeen.nacht en door dien zelfden Henri III, dien de
«che
de van ? _ . _
de Rynstraat, maar deze liever tevens vergun- rechtzittiag als publiek bijwonen zij een le?je
ning gaf, om van de Laan van Jiieuw Oostemde van de Meiningen aanbevolen. De jury bestond
door bet Bosch gaande, eeue ceiutuurlyu aan uit eenige proletarieis aangevoerd door den'
te leggen, uitkomende aan de koüing.ïbrug en heer Clous, die zyn grime zooveel mogely'k'
aansluitende naby het Korte Voorhout, Dan naar zjfn medejurvleden scheen to hebben ge- _ v
zou men eerst ondervinden -dat we hier leven nomen. Waarahyuly'k om ziin collega's niet men in dit ?Trauerspiel" te verwachten tad, Heer Lindner maar doodeenvoudig in de ry'
onder een vrijgevig bestuur, hetwelk mat zijn jalocrsch'te maken. Als een jury er zóó uit' heeft de. auteur, de Heer Albert Lindner, yan der fransche koningen geschrapt heeft. Van
tijd vooruit wil gaan. ziet zou men zich waarly'k schamen een boef Weimar, geen schuld. HU' spreekt, in zijn titel, de zotte roode handschoenen des Kardinaals
JKeu nieuwe dwaashsid is door het Gemeen- te zyu. niet van do Hugduooten. liet is nooit vleyend van Lotharinzen heb ik boven reeds eesüroken.
tebèstuur verricht en daardoor de uagedach- «.????<? - >-?- i vi.-_r. _ ..?]._,, ^_ _ «.. . ?? ? ». r
tenis van menig groot eu verdienstelijk man,
al. de Witt, vau Oideiibarnevelt en zoovele iurs te verstaan ? ten minste in aen ue- meent vertier ie moeteu gaan uan ue auteur, bleeken ook bij den overigen
anderen, die op eene ?verheerlijking'5 wachten, ginue niet. Is dit aan hun te zacht spreken te In dit geval was net trouwens geheel otmoo- dit ceschichtliches Trauerspiel" wemelt.
met voeten gelreden. Iu de Raadszitting van wy'ten, wy gelooveu het niet, eerder schijnt ona dig. liet ttuk was even duidelyk, wat zy'n doel Er is noa; zoo veel duistere in dio
B'.oedbruiloftjl. Dinsdag had de doopplechtigheid plaaw van de acoustiek in de zanluiet voldoende, 't Is en onderwerp betrof, als Don Karlus van geschiedenis ? maar niet voor dun lieer Lindner.
de nieuwe strateu in 't bouwpltin ?van btolk" erg j'amm«r, want de klacht ia algemeen en moe-; Schiller, Jlotitigny van Ilendr. Uarm. Klyn, Katharina von Medici brengt, met al de
aceugelegen. . . . men noemde ze Muas-, Wüut-. digt niet aan tot een bezoek. Zou de y'verige! jputric vnn Sardou en de Vroutcvanden Vrff- mtcjse van een duitschen bureaukraat of
holJJssel-, Amstcl cu Lek$trat<;n. DB Maasstraat directeur van Lier niet wyj doen door een of kuiter vau Hofdyk. De Heer Lindner zegt wel landschon notaris, tegen het eind van het 2e
en de IJsselatraat zyn niet aldus genoemd naar ander middel daarin verbetering te brengen of jn het ?Vorbcricht" zijner tweede uitgave Bedrijf een drietal papieren te voorschijn1 een
de leden van den Raad, Maas en Ey*sel, evenmin ten minste daarnaar te trachten. < ?'-» J« »/«>/"-'*«.?*" »««n 7-,.,,/i»»*.et?i, i« ? L..._*?"?j.,_ T.-__.-ï_L n:?i..»v. u.?.. u_i_
als de Xefcstraat, naar déi waterwagens als het'
regent, maar... naar de rivieren vau dien naam,
om, nu we toch omringd blijven van stinkende
gra.chtëu, waaruit pest en verderf zich door;
de stad verspreiden, koeuokiueutiu^smauie ten j
spijt, ten minste ?helder stroomend, watereu"
. op papier zouden bezitten. -n
Do tyd kan dunkt mij dau ook niet verre ;. **"
meer zyu, of we krij^cu daarover eene parodie,
dat de ?Bluthochieit" geen Tendent-atak is: brief,' 'waarin Koningin Elisabeth haar hulp
maar .men voelt toch, onbetwistbaar, door oan Coligni toezegt; een tweeden, waarin het
dit stuk, zoowel als door do andere daar ge- plan der Hügeuotenmoord wordt ontwikkeld,
noemde, een hartstochtelijke luchtstroom gaan; Jn een derden van den Paus zelven (!), waarin
en deze is eene religicus-politische. Dit !- ? ....... ~
dermate met de
hare boofdfout juis! _ _ _
breken van één g^öot menschelyk sympathiesch beste munt aangenomen en toegejuicht. Men
gevoel, vertegenwoordigd door figuren, die het vindt geen spoor van eenige charakteratudie
publiek dierbaar zyu. De kunstwerken, die men ;n het stuk; zelfs niet op de hoofdpersoon ?
V»,. 1/iT.^M *«AM TïnntnHt pn UnnvH* (Atm- fïollalt^ 3_ _/>_;_Li_1;i1 TT-tl. .!__ c» l.:_J WA«4. t««V.
siocuieiuKo mcniairoom gaan; on een derden van den i'aus zelven (:), waarin
e relijjicus-nolitische. Dit is deze -Absolution" geeft ?für hunderttau-end
BMhochzat het geval, dat Hugonottenleichen"! En zulke dingen worden
juist, gelegen is in het ont- door ,ein hochgeehrtea Publikum" voor puik
, , ,,.??.^_ -?-. - , m ucl, Dlui aoi? ulo^ v u= ???.??.=
', - .SE-S1? een, of, andere wy'ze voorgesteld, doch [ yet laatste 6tnk dat de Meininijers opvoerden, Be tyicn t-«« £$m<>nfentfoorn«(doorGallait} de afzichuiake Katharina. Een kind weet toch
dan hoop ik, dat ze zoo geestig moge znn ala f was Die Bluthochzeit, (De llugenooten of de en Les Iluguenoti (doar Scribo en Meyerbeer) tegenwoordig, dat Cataf ina da'Medici voUtrekt
de teekening of titelplaat yan eBiie ter perse Bartlwlomeusnacht). l noemt, zuÜen, wat hunne richting betreft, ni9t wreed van nature was, noch ook fanatiek;
liggende ?Parodie inusicale' op de bange l ou-1 Luidner's tragoedie trok meer publiek dan' door de partij van Willem den Zwyger niet dat zij jaren aan jaren de staatkunde van
verteu, door een reeds gunstig bektmdeu componist: een der stukken, die er aan ziin voorafgegaan.' wórden algewezen, maar de s t r ekking (als Z0ening heeft voorgestaan (eene vrouw uit
geschreven ouder den pseudoniem van ?Jules, Waarschijnlijk niet alleen, omdat vele amster- er eene bedoeld i*) is weinig voelbaar, eu de muntend in zin voor kunst en letteren), en
Langbeiii." j dammers nu wel moesten komen, wilden zy de o-sthèti-iche uitwerking is zoo krachtig en har- flut eerst de onvruchtbaarheid der staatkunde
Zoodra de proefdruk daarvan gereed is, zal. Meiningérs nog voor hun vertrek van hier zien, mouiëus, dat man by de politieke of religieuze T»n haren raadsman, den braven Lhopital, haar
ik meer daarover mogen zeggen.... ot ik : maar ook om den sprekenden titel en de nieuw kleur vuu de stof met stilstaat: een hoog en de richting van den Kardinaal de Lp rraiue heeft
het doen zal weet ik evenwel met.
Gaarne deelde ik uog verschillonds zaken
mede, ducli de iu dit uumuier mij verleende
plaatsruimte ?Dij het open graf vun Cremer,"
noopt uiu tot een uitstel van acht dagen.
Den llaag J. A. DE ÜEUGU.
10 Juni, IbtiO.
heid van dit treurspel. . diep-rnenechelijk zeer teder Revoel bezielt en doen omhelzen. De persoonlijkheid van den
Wftt Die BlitthocJiSeit als dramatiec1! ge- doorstroomt het ganfeiche kunstwerk en over- Koning van Navarre, voor wiea het publiek
wrocht betreft, het verdient de belangatelling schittert-ver-al het overige, fviet aldua in de zich behoort to interesseeren, is door deu her
ten volle. Kunne men al aanmerking maken Hluthochztit. Het meest algemeene en trouwst tog van Meiningen een weinig gekorrigeerd.
op den samenhang vau het 4de bedrijf met de vglgehouden zielkundige verschijnsel, dat in Hij, die de man is van Marguerite de France *),
voorafgaande ?Lindner erkent dat zelf?r dit toonealstuk oplreedr, is het fanatisme, de je zuster van Charles IX, doet, by Lindber aan
KIVSI.
op den wel wat grove teudenz van het stuk huichekiry, de
en de te sobere ontwikkeling van het karakter van Katharina
van Katharina de Medici;, Die Blutliochzcit
hoezeer weinig getrouw aan de historie,
is een boeiend treurspel, waarin aan de
aktéura door juiste opvatting van een
be'.eebloeddoitt en heerschzucht dezen hel voorstel de balkons van mooye
?-. - von Medici. Friiul. liabel- Dames aamen te gaan beklimmen; op een
anmann, had, in haar bolle smakeloze zwarte derc plaata zegt ook onze 19-jarige jongeling,
samaar, met witte donzen agrementen afge- dat hy, om de valsche eeden aan vele schoon-n
zet, eene ondankbare taak te vervullen, gezworen, wel niet verdoemd zal worden. De
?...__.._.. en al de O.-I.-iukt-atrepen op haar aan- Hertog begreep, dat dit de belangstelling in
kenisvolle rol, gelegenheid wordt gesehon- gezicht waren wel noodig om, .ter verwek- Henri IV verminderen zou en schrapte die
ken, hun krachten te toonen. De mooilykstc Eing van tragisclien schrik, by ons aan te vul- yaerzen. Hij kon echter niet schrappen de
rol is wel die van Katharina de Msdicis zelf, ion, wat het v Ikonien ongemotiveerde van hare volkomen ongemotiveerde en onhistorische
var| juist omdat de tooneelspeleres, die haar vei- handelingen in onzen geest op -nliet. 2y was plaatsing van Margueritea liefde op dszen
"a zal, een groot deel der nuanceering heerschzuchti;?' zy'gebruikte het katholicisme Bearner ? met verzaking van haar trouw
welke do schrijver niet als een middel om die hartstocht te knnnen aan den Duc de Guïse. Maar wat had er niet
Bieiiiug uy ,»i, ., u._.u» _-..? -., ?. ?. ^ ?^.?.w .? _aar woorden heeft geschil- botvieren; zij had voor haar ambitie alles over; ai geschrapt moeten worden, ? dat, al werd
Licrs schouwburg, in de Plantage door de too-j derd. Geschiedt dat niet dan wordt Katharina zy vergiftigt de lieden met verpeste handschoe- het o(fe Joj? 200 luid door de Meininjjscbe
neelisteu van de vcrceuigiiig het ?Xedcrlandsch; een vrouw, die verveelt door haar boosheid, nèn en verpeste waskaarsen; zy'laat Koningen Heeren en Dames uitgebnlderd, ? onreabaar
TnnnoBl" u-anl ontvoerd. 'i iemand van wier menEcbeliike natuur te we'nis en Admiralen doodsteken met hellebaarden en bleek. z«lfs bii den ronddraavenden cloed van
ARTIKEL 47,
! vullen
r- mnuf
Met groot gonoegen woonden we de voor- j nioet aanbrengenT
stelling bij van 't drama Artikel 47, dat in Van . Of te weinig m h
stuk is, een echt, overbluft, d,an .dat zy den indruk zou kunnen doorschieten met geweren. Zij is zóp, opgewon- den niet ?geschil
t-t veel tooueelfcennis | maken, welke noodig H om haar belangwek- den, d.it ze allerlei inkon>eque_ries begaat. Voor de smaa
lilecten. 't Uoudt het, kend te vinden. Eer4 koppelt zij hare dochter Margarethe fa. die welmee
Toonecl" werd opgevoerd.
Bovengenoemd tooncelü
Fr ni-ch ge))3u\vd .tuk, me
in elkaar gezet, en vol effecten
midduu tussdicn een draak eu een salonstuk
en is dciarom niet tq verwérneu. Een groot
gedeelte van het publiek verlangt tot afwisse
ling van de meer stille stukken ven drama te
zien, dat spant door krasse toestanden, en
boeit door goed aangebrachte eü'octeu. Niet
steeds kan men deu bezoeker voldoen met
geestig gedialogiseerd-: fijue stukken, die even
als eeu keurige lekkemy de meest verwende
smaken voldoeii. Xu en dan verlangt men iets > Mèdicis heeft,
Yneer gepeperd?, iets krassers. l)e grootste lek-1 " ?
kerbok versmaadt van tijd tot tyd zulk een ge
recht niet, omdat verandering van spijs doet
eten.
Artikel 47, is een sterk gekruid mengsel dat
. zeer smakely'k toebereid, velen zal voldoen.
De Frauschen hebben er elag van om «een
Qharpente" te maken; een Los getimmerte dat
evenwel aangename vormen heeft én juist sterk
genoeg is. om het losse bekleedsel te dragen,
dat dienen moet om 't geheel aangenaam te
maken. Soms is dat bekleedael schitterend
maar meestal slechts bont gekleurd. Zoo is 't
ook by' bovengenoemd drama. De kleuren ztjh dik
opgelegd en schel, 't is alsof men een bont stuk
decoratie- ziet. Oppervlakkig beschouwd en uit
de verte, meent' men iets prachtigs te zien, van
dichter by bekeken valt 't tegen en komen de
Uit dit oogpunt beschouwd, kon do Katharina- aan deu toekomstigen Henri IV.
rol in geen slechter handen gevallen zyn, dan
in die van Mej. Habelrnann. Deze dame had
ceheel de houding en stem van ecn
bur^or-? _ iv -a-_ l __.,!^ ^^.._Ui »/:_ ?~
,Al« k-h meincr Muller
Die Ilaud fur der Bramen üborlicsr,"
jufn-ouw die komedie speeldt.
aan,wat een duivelin ik beufri
roept,
nu eahs ?
by' elk zegt de dochter;
later legt zij' het toe op:
,?? ?.. .v. 0-ieele iJearneesche familie
goed en van al dezer geestverwanten. Waaróm blykt
' niet. Maar nergends lant de auteur ons een
bleek, z.lfs bij den ronddraayenden gloed van
leschichtlicheii" brand van Parijs!
. smaak van ons publiek is het goed,
welmeenende kunstenaars en kunste
naressen heden de aftocht blazen.
12 Juni, 6<X ALB. Tn.
*) ilin gebruikclijli D«mt Linioar, hiir M. de
Vïloit. Zuu duidt rncn de zuster a-in via Kranfois L
aan, w», een uuiveuu IK ueu: rueu., au uy cm «.=«?? ? r-.i ?,?-,? --o?v ?- --- .r.r _w . ?...-.
woord, dat zy spreekt. Als de Hertog van het leven van de geheele Bearneesche familie ]Iet afSCHCld der
Meiningen wczeutlyk gelooft dat zyn 1 -'- -"" «i J»»»'»»«-t-'"«""it?- VVaarnm hinkt
gegrimeerde
.
Zooals men weet had zich eene commissie
Heel ge.vormd om aan he^ jVleininger
^tponeeJgezel_.,...-. _, _______ ._? .
leemten en fouten duidelyk. aan 't licht. Toch
ziet men er met genoegen naar, want tot een
zekere hoogte, vraagt hét 2'ooHeel, 't
decorntiefachtige en voldoet zulk een
stuk.gewoonly'k beter- aan het groote publiek dan een uiterst
?fijn gedetailleerd kunstwerk.
Behoudens enkele bedryven, die wat gerekt,
zy'n, boeit Artikel 47 van 't begin tot het einde;
daartoe brengt het waarlyk voortreffelyko spel
der artisten veel bg.
In de eerste plaats Boemen wij mevr. Sophia
'de Vries die mot onnavolgbare jnutheia de
irraakzushtige, wulpsche Gora te zien gaf. Zy
was recht in haar rol. Reeds haar optreden iu
de gcrcchtzoal getuigde van studie en dege
lijke opvatting. Haar mimiek, die wraakzuchtige
verwonderen, blik slaan in het gemoed dier Koningin.
Te midden van de echte naboot- zy
...(--.?K-^. ** ^.^_M .»" -- <~."- ....«??v- -u 'volvoert"of'zet"op"touw hare moordpfan- veer twaalfhonilerd gulden bneengebracht.
ing dor koninklijke pracht vou het Louvre netjens. Zij laat, op bovennatunrly'ke w«.e. in VrfidB^von^nadevooratelh'ngvanLindner's
st»*i zij als de vleesch geworden smakeloos-, eene psyche, die zoo hoog is als hettooheeien Bloedbruiloft vooreen overtalrnkpnbliek,zynde
heid «n onnatuurlijkheid en roept haar ver- dus heel erg in de XVIe Eeuw thuk hoort!!), het regisseur en de artisten in deFoyeropgewaoht
schijning ons, trots de beste dekoraties, toe: waar beeld verschonen van den toekomstigen Koning door vele heeren en dames. De heer Perk, ala
gy' n ook waant te bevinden in hut Louvre zy't van Frankrijk en Na-varre, om aldus Karel den voorzitter yan de commissie^ nam m^het
hoog-" zeker niet. IXn haren zoon, " "
gij zeker niet. ? i&n naren zoon, té doen besluiten tot de daïtach bet woord, evenwel om te kennen ta
Teller maakte van zyn koning Karel onein- Bartholomasusnacht mede te werken ;zü beoogt 'geven dat, waar hy eenige hartely'ke woorden
die meer dan Juffr. Ilabelmann van Katharina met die vergiftigde kaarsen haren echoonzoon wilde doen hooren, hij meende verder ut zjjne
de Mèdicis, doch ook hy gaf niet genoeg. (Henri IV) te dóoden; maar, hem bij zyne vrouw moedertaal te moeten «preken. Bij maalde in
In het karakter dat hy heeft voor te stellen belasterende, deze hebbende doen gelooTen, dat gloeiende tenren de Terdiensten van dit
geloopen dradon van de meest verschillende richting by een verdacht rcndet-vous mat een dame zelschap af, en vwes er o. a. op hoe zelfs da
dooreen. Hét is een samen-restqld karakter had, brengt zij met groote onnoozelueid te-weeg, Meiningen er zich, en wel «el uittekenden
waarvan de eenheid moeüyk wordt gevat. Toch dat Marg-rethe zich naar haar man» kamer uitslag, aan hadden gewaagd om Hhakeepeare s
moet ondanks de tegenspraak der deelen, die begeeft; deze vindt hier echter niet den Koaing oude, hoewel nog niet verouderde, blnspelen
eenheid ons ten allen tyde te gevoelen .gi
ven worden. En dit deed Teller te weinig.
van Navarre, die een ïuchtjen :s gaan scheppen, op te voeren. Dat een lofredenaar zieh wel eens.
edoch den Koning van Frankrijk, Karel den IX. een woord laat ontvallen, dat misschien door
. luw* AfliieL- ie wvimg. w euwii ue" «.WMIUK .-« - -?-?v?, ?.? _v« «?. __? ^ - ? ?. , .
Karel IX, dien wy zagen, bestond uit meer Zoo komen dan broeder en zuster den invloed een onpartijdig criticus niet aon worden
overdan één persoon. ' dier giftkaarseu te ondergaan, waarvan zij, beide, genomen is vereehoonbaar, en voorzeker de
Salomon, maar Kainz gaf Donderdag tot groote teleurstelling van hun moeder, het voorstellingen zyn niet, zoóal* de redenaar zich
Niet
avond Hendrik Koning van
Volgens
nadat de Koning.nog den uitdrukte,"vkkTteÏMt geweest, maar over het
avond -nenariK noning THII n»v»«». TUIXOUA binvuLuiier wvi?«M, «« «-" ?- ?v?? ?e ««_ _._«_««_, . « jT J71. D i.
de dagbladen heeft Sflomon in deze rol weinig tijd heeft gehad om te zorgen, dat Henri van algemeen mag menerkennen dat «"«««
voldaln; daar wy niet beide voorstellingen Navarro hem iu d«regsermsf opvolgde! Van met warmte em mrtTOarhöd, daarbametde
' u ...» Henr. ]n ig n gprau!;.^^ Terwijl dat de Mfei- hem eigene welfprekendheic^z^te^ genoe»en
ningsche Heeren en Dames, achter de schermen, der aanweaigwi, het woord heeft gevoerd,
voldaan; daar wy niet beide voorstellingen
zagen, missen wij het voorrecht -den heer. ._.
iilomon, dio gastrollen by' de Meiningers ver- ningsche Heeren en Dames, achter de schermen, der aanwezigen, b.
vult, en den heer Kainz, die tot het gezcl^ met onregelmatig tromgci-offel het afvuren van al mocht men het betreuren dat men, voor
schap behoort, te kunnen vergelijken. Kainz musketten nabootsten, ? met groot gejoel (als da officieel, toespraak, niet een
Siederlanh'nd zijn tengere gestalte tegen. Men denkt van da oproorigó menigte die Louis'XVI te der gevonden heeft, die de Dnitschers m
?
Het
Men d
zich lndrik forscher en indrukwekkender, tyf j-m-f) ^de soldaten en de Hugenoten vo.r- hnnne aal huldigen kon
Natuurlijk is het voor een akteur moeihjk stelden, die buiten het p ileis.de vermoord.ngs- verwonde ren daar ^ toch onze
zulk een gebrek door zUn spel te bedekken scène gerekend werden te vertponen, - 1 erwul terecht bekend staan aU
n het
n
m
. Den heer
lllke OpvaiuuE. n»a.r uiiuiiwA, uit: wrauK«u.uii^D KUIK een ueureK uoor zyn 01*01 i, M(.-iice\_ou 0(.t»o ^vic_.»\» «*..-... .- ?.,--,,?', I \ vï j , i - ^ u^t .
verachti g en haat voortreffelijk weergaf, wekte of te doen vergeten. Kainz kweet zich overi- die fransche kalviuisten uit volle borst het den banslen zin v*n het ;
bcwondormg in dat bedrijf, waa<- zy weinig of gens met liefde van zy'n taak,'doch ook hy diiitschó lied van Luthcr zoogen,-.Einfeste Perk mag men natuurlyk daarvan geen
verniets te zeggen had. In het 5o bedrijf «pceWe trochttfl - een gewoon vcr'^'J"»1 bÖ de Mei' Utlr= ist U718'!r ÖC)tt"'zat ^tn»0"» von Med.lel w«fc maken'
" Deze nd. etodigde net het aaabledea van
het geschenk hetwelk bestond uit de volge-de
voorwerpen: een* oirkonde, pat worpen door
dea heer Cayper» en «itgevoerd door den heer
Grevenstuk. D» «anleidu». tot het h.ldeÜ«k
ie daarop zoowel ia het neder- ala hoogdniUeh
vermeld ea het stuk is geteekend door de
twintig heeren, die de Commissie uitm«*kt«n.
Deze oirkonde werd terecht door iedereen be
wonderd. Vervolgens de gravures van Kaiaer
naar Kembrandt's Nachtwacht en de
Schuttersmaaltijd van Tan der Helst, gevat in uitmuntend
fraaie, artistieke lijsten van mat-zilveren kleur.
Dan een rood-marokflnen foudraal met ettea
van Unger naar ond-holland«he schilderijem.
Eindelijk nog, als attentie voor elk der leden
van het gezelschap, een afbeelding in ets van
onsen sta'issohonwbnrg van buiten.
Dadelijk na de rede van den heer Perk nam
de regisseur, de heer Oronegk, het woord en
had de beleefdheid in z(jne rede een paar
hollandsch» uitdrukkingen te voegen, die, h«e
gebroken ze er ook uitkwamen, toch genoegen
deden.
Intuaschen gingen de bekers wijn rond, «a
Werden ververschtngen gebruikt.
Men had knnnen wenschen dat nu allengs
de toon wat opgewekter, of althans wat
vrooIgker ware geworden. Vooral mocht men ver
wachten, dat een der aanwezige in Am terdam
gevestigde Duitschers (er waren natuurlijk ver
scheidenen tegenwoordig) zou doen blijken vaa
waardeerinff van eigen nationaliteit en van de
zoo duidelijk sprekende appreciatie der Neder
landers. Het gebeurde echter niet l
Nadat men wat heen en weder gewandeld
had, waarby °*ea de gelegenheid had om de
allerliefste verschijningen onder de Meiniger
actrices te bewonderen, meende toch de heer
Taco U. de Beer dat bet niet aanging om aan
de hoogduitsche taal in dezen zoo weinig plaata
te laten. Hg sprak du*, en wel in uitmuntend
hoogduitsch, eene warme improvisatie uit, er
op wyzende met welke groote moeielijfchadea
iedere kunstenaar te stryden heeft, en hoe
moeielijk het dan wel geweest moost zijn een
zóó hoogst verdienstelijk ensemble bijeen te
brengen, en verzekerende tevens, dat mat dit
huldeblijk men tegelijker! y l eene hulde bracht
aan de in vele opzichten zoo opmerkelijke
hoo-duitsche kunstinrichting.
Ofschoon men nog vry lang by<!en bleef, ia
hiermede toch het meest belangrijke vermeld.
H. TH. BOEIES.
Muziekfeest te Utrecht
i.
Dit feest verdient in de annalen d^r
Maatschappy tot bevordering der Toonkunst met
gulden letters vermeld te worden. Zelden
woonde ik een muziekfeest bij, aan hetwelk
zooveel zorg besteed was en dat zoo goed
slaagde. Met een leger, dat minder d
jorquantiteit dan door qualiteit uitmuntte, heeft de
ervaren veldheer Richard Hol een schoone
overwinning op het veld der kunpt behaald.
Uet getal medewerkenden bedroeg 423, waarvan
112 sopranen, 117 alten, 51 tenoren, 77 bassen
en 71 instrumentalisten. Iu het koor bevonden
zich vele beproefde zangers; het orkest was
op voortreffelijke wg'ze samengesteld, zooals
blijkt, uit de namen: Csillag, Veerman en Petri
by de violen, Bo^mans en Eberle bij de
violencellen, Blumentritt by de contrabassen, Dahmen
(fluit), Hemmes Ihohö), Kleine (cUrinet) .en de
la Fuente (fagot), om niet te aprek-m van ds
uitmuntende hoornistea, trompettiitea en trom
bonisten, die onder de uitdrukking ?het kopor"
in zoo menig concertverslag eervol vermoUL.*--- .t
zyn. ?
De samenstelUng van het programma wal
in vele opzichten zeer gelukkig. De eerste
avond van het feest was hoofdzakelijk gewijd
aan een tot nu toe hier te lande niet uitge
voerd werk.
Het Weihn.achtsoratoriuni, een der schoon
ste werken yan den grooten Bach, werd in het
jaar 1731 geschreven. Het ia verdeeld in zes
deèleu. De drie éérste deelen waren bestemd
voor den dienst op den eersten, tweeden en
derden Kerstdag, het viarde op Nieuwj iurs !ag,
het vijfde op den daarop volgenden Zondag,
het zesde op Drie Koningen-dng. De Kerk bc- .
schouwde dea tij-l tusschen Kerstmis en Drie
Koningen-dag ala eene christelijke feest periode,
zoodat het werk, hoewel voor afzonderlijke uit
voeringen bestemd, één geheel uitmaakt.
Slechts de eerste drie deelen en het. eerste.
koor van liet vierde deel werden bij deze ge
legenheid ten gehoore .gebracht. Dit behoeft,
zooals de schrijver der inleiding van het tekst
boekje terecht aanmerkt, geene verontschuldi
ging. Elk der ze? deelen toch was
oorspronketyk voor een afzonderlijke uitvoering be itemd.
Door het achterwege laten van de drie laatste
deelen,' welke handelen over de besuijdenis en
over de aanbidding der wijzen uit bet Oo.ten,
wordt geen afbreuk gedaan aan het meer
sahangend deel der geboorte van Cu.ri.tus, d U
het onderwerp vormt der eerste drie deelen.
De buitengewone schoonheid van het danklied,
waarmede het vierde deel aanvangt, wa?. oor
zaak, dat ook dit in het; programma van het
muziekfeest werd opgenomen.
Wy ziin bestuurderen der utrechtsche
afdeeling dankbaar voor hun goede keuze. Het
Weihnachtsoratórmm in zijn geheel ten gehoore te
brengen zoude voor de uitvoerenden te ver
moeiend zijn geweest; de uitvoering zou er onge
twijfeld door geleden hebben. Niet minder ver
moeiend zoude bet roor het publiek geweact zijn,
alle zes deelen achter elkaar aan te hooren. Men
vergete niet, dat het werk, hoeschopnhetookzy,
honderdvnfUg jaren oud is, en dat is, vooreen
muziekstuk, teer oud; want de muziek ia ia
de laatste honderd jaren met renzenschre en
vooruitgegaan, zoowel pp het gebied der har
monie, ala op dat der instrumentatie. En al
is Bach een der grootste genieën die de mu
zikale wereld heeft voortgebracht, ook voor
hem. blijft er ?ein Erdenrestzu tragen peinlich",
namelijk de vorm. Een toonkuastenaar uit
onzen ty'd heeft terecht opgemerkt, dat Bjuih
tot Beethoven in verhouding ataat, als de
Ejryptische Sphinx. tot het Gneksche. standbeeld.
-Wie dielSpbynx", zoo zegthfl,
?toitdemmenachÜchen Gesichte aus dam Thierlaibe erat noch
herausstrebt, so strebt Baoh'a edler
Menichen1 mf aus der. Perrüoke hervor." Zoo ia; het
?at in Bach's werken ouderwetsch is, moet aaa .
de in zy'n tqd heerschende vormen, niet aan
hem, geweten worden. Hy was het, die'aan de'
dorre vormen bozielinff wist te geven; zijn
Weichnachtflóratorinm oawyit het op nieuw.
, Het 'werk begint met een loflied:
?Jaitchiet frcMoeket, unisono door alle stemmen aan
geheven en tot een breed koor ontwikkeld,
Vervolgena verhaalt da evangelist de reis van
Joseph en Maria naar Betbleh'em. Een solo
. voor alt, ?Bireite dich, Zion",vo\qleo. daarop het.
eerste der vele heerlijke koralen die het werk be
zit. Uet begint met de woorden: ?Wiesollich
dich etnpfangttt" en is gecomponeerd naar de
melodie van het koraal ?O Haupt von Blut und
Wunden." Niet minder schoon is het volgend
nummer, een door recitatieven afgebroken een
stemmig koraal, begeleid door weinige
inatm. inenten. Het slotnummer van het eerste deel
i .??.-'
'i