Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
gen voor zyne landgenoot eu wanneer hun
gebrek aan belangstelling voor da publieke
zaak worde ten la-te gelegd. Zoo heeft toch
het Bestuur van Bnrgerüligt «Que (aak zich
wel wat al to gein ikkelijk gemaakt, toen het
alles op rekeiiiun zette der flauwheid en
ouvertehilligheid by de Aius'crdam:chu burgei y. Om
dit te oewten dentce men zieh eenen Amster
dammer, die dcor de taal
vanBurgcrplijjtontTonkt, zich voorneemt zijne Laodieesche natuur
met ernst ta bestrijden, die geen aanstoot neemt
aan de als ecu axioma voorgedragen)1, maar
toch uog al betwistbare stalling, dut de eerste
uiting van belangstelling in de publieke zaak
bestaat in het zich aansluiten aan
eenkieaersTereeniging, dio het aantal zyuer jaarlyksèhe
Welke staatkundige party in Nederland ver
kondigt het beginsel dèrougelQkmatige hefnng
der belattiiigen en wi« is er die uiet in deze
of gene richting aan tegenwojidiff onbevoeg
den >an harto eeu s'embiilet zou gunueu?
liet besluit vau onzou stadgenoot is derhalve,
aan da uituoodjging vau Uoa-geruligt goen
gevolg te geven iu afwachting dat de
vereeoiging op duidelijker wijza, dan nu het geval U,
ita<Ukuu<Iü;o inzichten en pkuuan
fornleore.
STAATKUNDIG O V
E&Z1?HT.
Frankrijk heeft op zoo snelle wjjs met ara! wil,
verwondert. De
geiieel
Eui-opa
werd
zich
door
kenland beslissen. De Portc zond eeu antwoord
op du nota, waarin haar de bijeenkomst vau
? het uakongre* werd meegedeeld. Zy verklaart
liovur im-t do mogendheden dan met
Grieken! huid to doen to hebben, doch inunkt tevens de
1 gevolmachtigden opmerkzaam op Ja tueJarhaid,
j Jie men jeijw» eau Staat, wulkvn man bei oovan
wil, iu acht behoort te iienieii. Ook jagen*
Montenegro wil nij do toeeevoudheUi zelve zyu,
DU pruisische Landdag beraadslaagde over de
........ __________ __ -------- ..... _
de kamer goedgekeurd. Ue Senaat moet haar Mriwettcn. liet voorstel om de regverlng de
eontributieu zonder bezwaar met een drie gul
den kan verhoogen en zich dus gesteld ziet Rurgerpligt levert
voor de gewicht ige vraag, of zyne beginselen Teu tyde, dat de '
. ». Tk ~ II A _l_-_».-.. T ..-.t ' AL..I.
aannemen
acbte
tieke
is, zoo slaat het to vreezen dat hy, want zyne
taak is vergelijken, naar het tertiura
eomparatienis te vergeef* zal zoeken.
En toch de hcgineeleu van BurgiM-plij
KM men hem ongelijk geven? Niet ten «enen-! m>g behaiiieleü, doch do meerderheid, waar
als. Het u ni«t te outkenuen. dat een* kia- niee de kamer «te amnestie verleend wansohte
zersvereenirfing, wil zy ledeu trekken ou kwont te zien 330tegen 140stemm«n -wettigthot
ontwikkelen omtrent da hangeuda vraagstuk- vermoeden, dat ook tte Jaftig* Senatoren zich
keu met duidelyk gelormnleerdo orertuigiugun' met die koukluiia zullen vereenigen. Kort
voor deu dag moet komen.' "-? i-.i?> .,,...
komen. Het verleden van j geleden durfde niemand dezen loop vau «aken
hiervan het besta bewijs, voorspellen. Voorzichtigheid scheen aanbevolen
ng vau het
vrijheid to verleeiien, dio tot op zekere hoogte
naar welgevallen niet van toepassing te
verkkuvn, ontmoette ook nu hevigeu trgeattaud.
Ait. 2 werd oveimls art. l verworpen *n op
urt. -l, het hart vau da voordracht, nam de
Landdag twee amundementeii aan, die de
beteekeuU van het omwerp zeur verzwakten.
\Velradik ilen achtte meu tot zulk dra zal bet blijken U' de regauriug ssoovdel
ou13 is g^blu- gehoorzaamheid vun het parlement kan duldeu.
geiu.itigJa " Iu Home breidt zich Ja beweging ten
gunterugkomst
zeker juister
ste van het algemeen stemrecht uit. By de.
gerueeijteia.Hlsvfikii-üiDn'eu behaalden de kl
worden voorzeker door ceu ontzag^ely
grootcr nautul medebui-geis omhelsd," dujlee-t
3e stadgenoot onzer verbeelding.
Eilieve! welke zijn do voorwerpen dezer om
helzing, boa luiden deze beginseleii? Zij wor
den hem iu eeuo nout der circulaire door hot
beleefde bestuur ontvouwd. Inderdaad vestigt
hjj op ileze noot jsyn vol en i.\ja eeulg
vertronwen. Want de praktijk derkieavereeiiiginf!
heeft hem Jeze in de laata'.e jaren niet
dmdelyker gcmnakt. Wol hoorde hy voorgedragen
candidaton in 'la openbare vergaderingen met
geestdrift getuigen, dat zij de beginselen van
Burgerpligt vau harte waren toegedaan, mo*r
de formuleei inj* dezer beginselen bleef zoowel
bij hen als bij de woordvoerende leden gestadig
achterwege,
Met oue
uitzondering. Dit weet hij,
was hem trouwens behoorlijk ingepepa
!k
het
dat
iu hoogëmate ouwaarschgnly'k. /alfa is het
dat dit aantal vooreent zal
indeze vereeniging de zaligheid wacht van goed,
goedkoop, openbaar ouderwyi. Deze tria*
politica wa«, er viel niet aan te twijfelen, het
shibboleïh dezer veroanijfing- Lasciate o^ui
speransin," klonk het hun toe, die binnen wil
den treden eu in dit opzicht niet zuiver op de
«raat bleken, pok had de'ondervinding ge
leerd, dat ean ugeaaurdige uitspraak van het
woord onderwijs, wanrby het den klem op deu
laatsten lettergreep ontving, i. a. w. oxytonou
werd, in het oor der volbloed Burgerpligter»
als openbaring mocht, gelden van het echte
en onvervitUchta geloot' in genoemde triin
Voor onzen stadgenoot, die m dit opzicht even
min twijfelt, is dus onderwijl het eerste, on
derwijs het tweede, onderwijs het derde.
Tegelykertyd echter meent hy, Jat ieder vraag
stuk zyn tyd heeft, cu dat het vraagstuk vau
het onderwijs misschien wel niet voor eeuwig,
maar toch voorloopig in zijnen - ?? '
lost. Zich bij een kicsvereenig"
waar uog voortdurend symp
gezaagde thema worden uita
even weinig nuttig als aanlokkelijk
opzicht blijt't hij zichzalveu gelijk. Zoo was
hn eer.monl een verklaard tegenstander van wandelen. HabentuH fata principia. Het eerste,
»^ ? »? i i il l ».^.., « i . ._ i _ t .1.. ,_*.!. l r. L _ .._:l_i.
_i__i.oen aanhangig vraagstuk op haar programma ! fa, dat een terugkeer dier vurige komaiuiurds likaleu een onverwachte overwinning ; ^zelf s de
te houden. De maskerade kan ha ir niet baten, l noj/ minder gevanrlijk moet hceten, clan het burgemeester werd piet herkozen. Du
konBurgerjjligt, UuUtcrt men, heeft zijnen lij l ge- j misbruik dal de reeds teruggekeei Jen vau de scrvatieveii steuudeu de kleiikalti», Joch de;
weusohou te zien, zich tot de Synode wenden
aU leden der Her v. Kerk: eeulieid vau doel
leidt tot geoeencohappelük baudelen on spreken
en baart een eeudrni'ht, dio men uuJurs allicht
niet bcreik.eu zou.
Juist uit dit oogpunt beschouwd, biedt t
bedoelde ai'.ree ten merkwaardig, miasebJen
wel ai ta merkwaardig, voorbeelu aan.
Immer* als «u van ziel eu zin ?chryven de b«a»
ren: H. Post boni us Muiijer, nir. M. J.vanLenoej»,
J. J. der Kinderen, J.
luid.
vereenigiii
Thans, mompelt men verder, vormt de ballingschap hunner broedonfmaken. De aan- lai
ligiiig uog slechts eeu club van vrieiiJje', dran-,» tot hot verleenen Jer amnestie werd to
O. van Marken, dr W.
O. Poithnnius Mei)}»-*, uir. Q. yati Tienhoven,
J. P. Hasebroek.N. J. vaii Limrnik Jr., jonkheer
W. UoelL jonkheer U. Ho.ufft v n Veltem dr.
S. A. Naber, dr. CK Pgoacker Hordijk, dr. J.
C. Matton, mr. W. C. Bucker, 13. ldringeu
11. D. F. Martin: *
Daarenboven moot. onzes inziens het bestaan
van eeue volledige theologische faculteit in aene
stad als Amsterdam, meer dan elders woiischelyk
worden geacht. Daardoor zal eau goed aantal
studenten den studietijd kunnen doorbrengen
in het ouderlyk huis, waarvan het aanbevelens
waardige in het oog vult, vooral voor de
oan, staande bedienareu van het Evangelie. Tegen
; de verleidingen, aan het verblijf op jeugdigen,
laat-ten hebben over een talrijker kiezersleger j leeftijd buiten de ouderlijke woning 111 een
beschikken, Jan men tot uu toe wilde ge
die elkander voortüelpen, en is z\j in dit op- door'de radikulen als dekmantel gebruikt voor loeven. CrUpi heeft zyu ontslag aU afgevaur
zicht al te zeer der zujterverecnigiiig gelijk ge- -? ? '--J- ...
worden, dia dezelfde rol vervult voor <vn ander
clulije, dat der meer vermogoiiddofïoogenaaiud
fatsoenlijke Amsterdammer». Zelfs schaamt
Burferpligt zich dezo outnardiug niet eu kwain zyn
u-i'uur er ouUngs openlijk voor uit, dat het
voor eenen in zyu oog onbeteekenonden
candidaat de Uroudwet in dj bres zou zya gesp
wanneer maar vau die zijde de hevel!
Univers'.teitsstad. verboudeu, is men "van ouds
_. _ , _.._. .... .-.?.....?. af op middelen beJacht geweest, om Jat gevaar
allerlei agitatie en dien wil men ben ontnemen, dijtde weer ingetrokken. zooveel mogelyk ta verminderen en daaraan,
. Wie bij dat alles het meest gewonnen heeft Griekenland uiuakt zich gereed om de door j iu verband met Je prysetyke zucht om het
is Zieker Gum bet tn g«lf. Na langen tyd n'ls het nukongres uit te deelen rechten to aan- j studeeren voor velen uaucicel gemokkalük en
voorzittar der Kamer niet op het spri-ekge- vaarden. Do ruservo word ouder do wapenen j mogeljjk te^uiakeu, hadden de Illuatre-schplen
stOL'lte verschenen tp /.ijn, kwam hij
amnestiewet
uu Je
menig
geroepen.
1« do Transvaal
is d« teleurstelling over
in onderscheidene steden van het vaderland
haar ontstaan te dankeu."
ware gesteund geworden, Hat ware
onedelmoedig de vereeniging hiervan een ern
stige grief te maken. In ceu kleiue omgeving
als de vaderlandscue tiert 'ie cluhgeeat Wi-lig
en b iveudion leidt de afwezigheid van vraag
stuk :«u, bij eene verkiezing voor de
Proviuciale Staten by uitstek zelden aan de orde, ligt
rot dergulyke ktuiuguualijhaid.
l«l»iKnterreehtor U het eenu vereeuiging deswege te
veroordaelen, iets anders gèuour te geven aau da
JringeuJe uitnooJiging zich bij haar aan te
«luiten, zelf op han.leu eu voeten te gaan
liggeu en voor kruiwa^entje mee te spelen.
Uurgerpligt, zeiden we, heeft betere tijden
gekend. Zuilen, deze nimmer terugkomen? Er
is ge<ju enkele roden, om aan herleving en
nieuwen bloei te wuuhopen.
.it deze door ecnv.ouuiife vermeerdering vaa
?et ledeu-aaiital zoft worden varkrogen, is ech
'
__ ......... ........ _.?.... _________
radikaal hom reeds met wantrouwen begou Gh»d»tone's houding groot. De siianniug daar Wy willen er niet op wüzen, dat genoemde
ie bejegenen, en zijn gjlegenh^iJsijoütwït zijn neemt too eu scheut «en gevaarlyk karakter heeren da theologische fakulteit eerst
volleatêlling scheen te verzwakken, toondo by eens- te Jra«en. Ilit is achter bekeud, Jat Jen Trans- 1 diif" achten, wanneer er kirkdyke profoaaoren
klaps do groo'e
vertrouwen kan.
rijk
Gee
man te
Hat reuu
zyn, op wieu men va-Iers echt uedarlauJ; uh bloej door de aderen i zullen zya; uit een wuteuschappolyk oogpunt
iMikeinsche Frank- stroomt; zy kuuucu lau-j outuvrcdeu zijn, voor J zou men die hoogleeraren
ovtrkompleet"kunontvangt uit zyn h'andau de amnesie, de vlam uit-lnat. j nen noemen, maar wy vestigen de aandacht
een ander was in staat geweest dien zege- Do argeiitijnsche republiek ij iu oproer. : pp een argument, dat o. i. zoer betwistbaar is;
praal te behalen. Ily overwon door zyn Buenos Ayros wordt belegerd. j in ieder geval, weinig delikaat. Men zou het
welsprekende taal, door zijn krachtige To Cinciunati vergadert de deiuokratischo | best kunnen studeeren vooral als aanstaande
houding. En al moge menig Franschman konventie, die een keus moet doen van een kan-, evangeliedienaar bu vader en moeder te
niBt -ypifctfiimii H'-nul ^Ü'i l-y den t«mgl».»i- did.tfLt. nn? w r.r.vi.lniit.i.-^ir Til.lnn^Jin huis. Tegen de verleidingen aan hot verblyf,
van een aantal moordenaars eu brandstichters, vroeger genoemd wordden op wien ook thans j op jeugdigen leeftyd, buiten da ouderlijke
wohet moet tot kalmte stemmen nu men pp nieuw
ervaart, dat mon althans óu iu.ui ba/.it, welke
geen groot volk eu allermiust do fnvnsche natie
kan ontberen: een man, die' wout wat hij
wil en steeds meer toont zich ook bewust te
zijn van hetgeen hy kan.
Do redevoering, waarmee Gambetta de Kamar
tot toegeven bewoog, miakte zulk eeu uit
muntenden iudruk, dal1, op vóór-stel van deu
minister van Binnanlamlsche Zaken beïloU-n
werd haar in de gemeente aan te plakken.
De begrooting van eercdienst werd door de
veler aandacht gevestigd
eer bedankt.
was, heeft voor de ning, in een universiteiUstail, verbonden, is
men van ouds af op middelen bedacht ge
weest ..."
Ik woet niet wat de hoogleeraren der drie
l theologische fakulteitén aan de
ryksnniversin n .,,,.. ineoiogisciiB uuiuueiieu aan ue
russnniversiDB Dagbladen bevatten: teiten van dnt gemoedelijk argument zeggen
liet HantltWHd: Do nieuwe instructiéu der ttllen n evenmin welken indru
InspeoteuM. - De draukwet.
RutlmtamKlu Courant: Htt
wetsttllen en evenmin welken indruk het moet
m»' ken op de harten der heeren leden van de
Synode, die waarschynlyk zelf indertijd niet M
, er ne
ontwerp tot betcugehug van het misbruik van moeder thuis hebbén -gestudeerd, dool wel weet .
krimpeu, zoodra de juiste^eg, om tot een ge- ?Kamer aangenomen, nadat eeu voorstel
tot'in1 ' ' stelling van een afzonderlijk ministerie van
zonder toestand te geraken, zal worden
etreden. Deze we,' is geen andere, dan terug
'
sterken drank.
liet Vaderland: Onze maten eu gewichten.
Een Kederlandscbe Drankwet. Het hoofd
beginsel der Xederlaudacbe drankwet.
Nicntcs run den
- .T.. * A T=iï5£? ~; ^ar^erir
vsSie.keer tot beginselen, en wol tot dezulke, die Ia het Traktement dïr kaT-Jinalen w??^.]?^?*^??.,?* , el. on
vereeniffinst in het leven riepen en haar een OnHartusMlien arbaiJJe de Senaat voort en' .' .?Arnhemselie Courant. Uitgebreid Lager
on.
de wet, die den dubbelen rechtsbijstand ophief, tot dusver nog niet door haar bereikte station,
Des ondanks oordeelt hij, dat het dwaas zou heet algemeen stemrecht, en iedere trein, ook
?wezen, deze kwestie in da eerste jaren aan de die van Uurgerpligt, moet, wil zy niet terug
orde te stellen, en ofschoon destijds een ijverige gaan of stilstaan, achtereenvolgens de verschil
. .. . Burgerpligt .
democratische stelsel ten einde toe moeten
bekampioen tapen het Liernurstehel, kan uiVmaud Tonde
hem er toe verleiden, vooreerst tegen
het.*i"-rsterdamsche gemetmtèróadabeslnit van <'9m'
1 J.'.uiaJag van lt?79 te reageren. Oadaue
zaken zegt hy, nemen voorloopig geen keer
terug;.
Het ministerie Qladstone kwam in botsing
met den eerbied voor den eed, dien het
enpelsche volk en zijn parlement koesteren.
. Bradlaugh, de bekende vrijdenker, kon geen
van Burgerpligt, moet, wil zy niet terug-, toegang tot het Huis verwerven, ofschoon de
? of stilstaan, achtereenvolgens de verschil-, kommissie en Je liegeering bem op een een
stations aandoen. Utf.is duidelyk welk|voudiga verklaring wuden toelaten. Met
meer? ' rtat'ttaitl vftn miv» **
il.
------? ontstaan, wan- ! derheid
......
mr*" V-esloc* '-°t
D« -Mm-v'..
en de daad bij het woord voegende, schuwt
hy napleiten als de pest, waardoor hij het ge
vaar ontloopt, voor uen vervelend individu
gote worden.
fllzoo Burgerpligt. De noot, waarheen
stadgenoot vol hoop zijne blikken vestigt
honden te worden.
Niet
onzon s
valt hem
koop, openb
verder maar
vraagstukken
overtuigingen
iiuriforpliin het
~ ^Tëld
sein
.. , gaf van voortstpomen.; niet op z
Ongetwyl'eld zyn er e t tel ij ka passagiers in gestelde.
..^UWUV»H», .. V.A ucl 11CIU Tl*H ***f .-ci.»u"-- w j_n.r .'..u.a -~--: ? - l II J 'J' i
»a, do u-cin TT.-I den godloocaenaar, di<i"gei'n eed Kon uoen, OOK ; uat het noodig zal. zyn voor den dienst van
ijn
die
woord te gelooven. De
telearzich toch toegang tot huis wilde
wagens vau Burgerpligt binnengeslopen, verschaffen, werd met geweld gekaard. Aansl.
;n omdat deze stiutaan, die zich zuu- Diusdag zal op nieuw over de zaak
beraadratt rtrM Art ff a nia.at.ai '_!....»> I H.A..i*l«» sTlI mla^Att A AwlFan t nrï»
^unUtde
alleen . g _f _... _ ...
den haasten uit te stygenomop.de plaats,'slougd worden. Gbdstone erkent zijn recht
waar zy zich thans bevinden, te blijven '? tot toelating.
staan of ds trein naar do omgekeerde rich-j L.iwson, de onvermoeide kampvechter voor
tir»7 af ta wachten. In andere woorden, onze afschaffing en matigheid, zag zijn streven be'
xOnOOt VOl IlOOp B1JUQ DllKKrn VeSllui : 11H, rtl LQ nawiibvu. AU niji4om HyuAi4^u, vuttc . macilBIllllK eu lUOMK'iviu, «14^ &LJU OLICVCU
UDonmiddalijk weer met Roed, goed- poïtieke dampkring is daarom zoo drukkend, kroood. De local optiou, m. a. w. het voorstel,
ibaar onderwijs op het lijf. Hjj leest eu afmattend, omdat de partijvormïng zoo dat elke wy'k of gemeente mag bepalen,
hoeontwaart slechts opgeloste
ut' zoo rekbare en onbepaalde
omtrent, de nog niet opgeloste,
dat de circulaire van Burgerpligt hem in het
ellendig is.
Welk
.
een schoone werkkring ' veel kroegen men zal toelaten, werd eindelijk
'
voor Burgerpligt om tot hare zuivering «en
beali^senden ttap te wagen, en welk een eer- i
volle taak voor zijnen in het staatsrecht erva- j
onden-.otk naar hctgaen deze vereaniging wil, renon voorzitter zich eu zijne vereeniging aan
volkomen in désteek laat.
aangenomen. Do Lords zet ton, als echte
Lords hun arbeid tot beteugeling van den
radikalen gee*t. die zoo lich Engeland zon
kunnen verzwakken, voort. Niet alleen dat
het houfd te stellen der beweging ten gunste zy de begrafeniswet van alle kracht beroofden
Immers wordt hem nog eens verkondigd, j eeuer ook voor de invoering van net algemeen door een aantal amendementen aan te nemen,
dat do vereenismsf tegen de oud-koloniale! stemrecht noodzakelijke grondwetsherziening, nu hechtten zy ook hun zegel aan een v
brstaatkunde gericht is. Dezo nu fchijnt hem Worden hiertoe al mserdere krochtsinspan-' stel van Nortou om het lager onderwys te
1S80 anticipatie biljetten uit te geven. Tot
een beirag van f2.000.000 wordt door B. en W.
noodig geoordeeld, weshalve de post No. 19S
rente van op te nemen gelden tot / 40.000
zal moeten worden verhoogd. De 'eenige reden
waarom dezo operatie noodig zal ziju is dat
-kasgeld ontbreekt. Wy hadden, zeggen B. en
W. ons gevleid, dat uit de beschikbare gelden,
afkomstig van de leening 1379 genoegzaam in
de behoefte van kasgeld zou kunnen worden
voorzien. Wij hebben ons evenwel in die ver
wachting bedrogen gezien." Zie daar al het
licht dat op deze voordracht straalt.
Waarheid bovenal.
Eenige predikanten van konservatieve rich
ik, dat de gelegenheid niet alleen den dief, maar
ook den engel maakt.
Als de theologische fukulteit hier in bloei
, , . | verkeerde zou het vry wel onmogelyk zyn
tinancieele geweest, de genoemde heeren,. waaronder libe
rale juristen voorkomen, onder n hoed te
vangen en beu te bewegen hun hand onder
een adres aan do Synode te zetten, waarin
betoogd wordt, dat studenten btter temtisdan
op eigen kamers gelogeerd zyn, met het oog
op de verleidingen der akademiestad. Zestien
oude tantes waren gemakkelijk voor zulk een
zaak te vinden, maar zestien heeren, waaronder
een aantal zeer geleerde, moeten al een bij
zonder gewichtige reden hebben om tot zoo
iets te besluiten.
Arme Minerva, wat heeft men toch een
huismiddeltjes noodig om U aan den Amstel op te
kweekei en te doen gedijen. Nu, hnismiddefljefl
zijn nog onschuldig, maar dat schermen met
13 uacttng?n vaff ae 'akademiestad vooral voor
aanstaande bediettaren van Jiet Evangelie",
heeft wat al te veel van kwakzalverij l
Er zullen onder adressanten die aldus spreken
zijn, die het argument ernstig meenen. Hen geldt
deze beschouwing niet. Wy hebbeu eerbied voor
ieders gevoelen. Doch dezen zullen er dan ook
in berusten, wat moer zegt t r zich over
verheugen, als de Synode antwoordt: Broeders
wij handelen in uw belang door uw verzoek
uiet toe te staan, want van alle nederlanJtche
akodemiesteden i ? Amsterdam de verleidelijkste
stad. Gy die u zoo bijzonder voor de
eeaelykbeid. in de bres stelt, gy kunt rekenen op onze
sympathie, maar gy moogt dat nie1 alleen voor
aanstaande hedienaren van het evangelie doen.
Ieders zedelijkheid is even veel waard en even
heilig. De jurist, de theoloog, de filosoof zijn
ting, de burgemeester, een wethouder, eeu drietal
hoogleeraren en enkele partikulieren hebban
als -leden der Hervormde Kerk" een adres aan'
voor den hemel gelijk. Wy bidden u lieve broeden
heft uw akademie op, want alle jonggelicden
verkeereu in het grootste gevaar. Uw Minerva
nicucu uci uo» vui mud A&aAa. c^n nuico uuu troont in Babvlon. Voor jeugdige studenten die
Synode gericht, ten einde haar gunstig te niet vast in hun schoenen staan is de
hoofd_ loopt deze'niet sten zendbrief vorderde, zoo zal daiTooüvan Onder de woorden door de ministers in het' stemmen voor de benoemin» van kerkelijke | stad, ook al wonen zjj bij moeder thuis, een
aityd (vooi-zichtigheidshalvc) met haar grootste pogingen iu do aaugowezeu richting eenryker parlement, betreffende de Oostersche kwestie hoogleeraren aan de universiteit alhier, waar-j hoogst gevaarlijk terrein. Wie weet of zelf*
vaart, het voor goed gewonnen heeft, zoo ook oogst te wachten zyn, dan deze zendbrief gesproken, zün alleen die vau Dilke merkwaar- voor, gelyk men w.eer, een fonds werd byeen-, uw professoren daar wel veilig zyn!"
kan nij zich maar niet voorstellen; rlat'voor schijnt te voorspellen. Want het is wel waar-' dig. Hy verklaarde openlijk, dat Turkije de gebracht. ... .1 Voor de anderen echter, voor wie, evenals voor
het beheer onzer koloniën dwang:.u bied de schijnlijk, dat deze menilten mand met snippers,! werkzaamheid der kommissie voor Oost-Rumolie Wil men de universiteit voor studenten in ons zelf, zulk een argument slot noch zin heeft,
grondslag der toekomst zou zyn. niet te denken, dat hy Burgerpligt met nieuwe' bemoeilijkte. Behalve deze mededeeling wordt de theologie hegaerlnk maken, dan dienen er- zpu dit antwoord zeker een teleurstelling wezen.
Overigens wordt hem medegedeeld, dat de leden, veel minder met nieuwe krachten zal [ de missive van Layard besproken, welke de zulke kerkelijke hoogleeraren door de Synode Wy gunnen Amsterdam gaarne een kerkelijk
vereeniging een gelijkmatige belastingheffing verryken. wanorde en regeerineloosheid, die in Turkye to worden aangesteld, want eerst Wanneer professoor. Niet het adres op zichzelf ergert
__ _.J!__?.i..__ ?._ i.:?i JL.:J T 1 i . , heerschen, als grenzenloos kenschetst, , de lessen dier professoren gevolgd worden, kan ons. Wel het gelegenheidsargumeut.
en uitbreiding der kiesbevocgdbeid beoogt.
Hier heeft men nu inderdaad met nog niet ge
heel opgeloste kwestiën, maar tevens met al
téonbepaalde uitdrukkingen te doen, omtrent
de wijze harer oplossing volgens de inzichten
van Burgerpligt.
Anxlerdam, 16 Juni 1880,
J. C. DE M. O.
, , ,
De financieele Wetten werden by tweede lezing men zich te Amsterdam bekwamen voor het
zonder stemming goedgekeurd.
predikambt by de Hervormde. gemeente.
Recht door zee is een oud hollandsche lens die
wy op prüs stellen, vooral bij mannen van be
De kongresleden houden hun vergaderingen | Nu is er zeker niets vreemde iu gelegen, dat teekoma. Wat men win of d erve: WAARHEID
eu zijn het in hoofdzaak e«ns. Er is geen twyfel
'aan of zy zullen naar den weusch van
Griekuratoren, professoren, predikanten, die de ? BOVENAL
universiteit met theologische studenten bevolkt
ad, Jgavcn tlochts voet voor voet het terrein
op. Toch moesten ze wel terug, en kwamen
ean voor een binnengekropen, wanneer de vijand
hen uit hunne echuilhoeken' verdreven had.
Hun consigne was tyd te winnen; zich niet te
vertoonen, opdat de Pruisen niet zouden te
weten komen hoe gróót de macht was die zij
tegenover zich ImdJcn. Er verliep nog een
uur. En toen er een sergeant kwam zeggen
dat. rr buiten nog slechts twee of drie man
waren', haalde do officier zijn horloge voor den
dag en zeide binnensmonds:
Half drie,., komaan, wij moeten het nog
vier uur uithouden.
Hij liet de groote poort van de plaata, slui
ten en alles werd gereed gemaakt voor een
krachtigen tegenstand. Daar de Pruisen zich
aan den overkant der Morelle bevonden, was
een onmiddellyke bestorming nog niet te vree
zen. Er was wel eene brug op twee mijlen
afstand.», maar dat wisten de vijanden niet, en
het was niet waarschynlyk dat zij zouden be
proeven de .rivier te doorwaden. De officier
behoefde dus den weg alleen in 't oog te
doen houden: alle inspanning moest worden
besteed aan den kant van de velden.
Het geweervuur was weer opgehouden. De
'molen lag'weer doodstil in de zon. Geen enkel
blind was geopend, geen geluid steeg op van
binnen. Langzamerhand echter, zag men eenige
Pruisen zich aan dei, zoom van het wond van
Gogny vertoonen. Zij staken hat hoofd voor
uit, waagden zich ieta verder. In den molen
legden eenige soldaten reeds het geweer aan;
maar de kapitein riep:
Neen, neen'.... laat blijven,, wacht nog,
Ze zullen wel naderby komen.
Zy deden hat, maar zeer voorzichtig, voort
durend den molen met wantrouwen aankij
kend. Dat oude hoi», zwijgend en doedsch,
gehuld in zyne draperiën van klimop, scheen
Hun verdacht. Toen er een vijftigtal in het
open veld waren, vlak tegenover den molen,
zeide de officier een enkel woord:
Komaan l
Een knetterend salvo deed zich hooren
daarna nog enkele afzonderlijke schoten.
Francoise, bevend als een blad, had onwillekeurig
de handen aan haar ooren gebracht. Dominiqne
stond achter de soldaten en keek; en toen de
rook een weinig opgetrokken was, zag hij drie
Pruisen midden op de weide op hun rug uit
gestrekt leggen. De anderen hadden zich achter
de wilgen en populieren geworpen. En nu
begon het beleg.
Gedurende meer dan een nur regende het
kogels op den molen. Zy zweepten als hagel
de oude muren; wanneer zéden steen raakten,
boorde men 'ze knetteren en in 't water vallen.
Het hout drongen zo diep in, mat een dof
geluid. Van tiidtot tyd boorde men iets kra
ken, dan was het molenrad getroffen. De sol
daten, van binnen, spaarden hnn tchqt: zij
schoten alleen wanneer zij konden mikken.
Van tyd tot tyd raadpleegde de kapitein zyn
horloge* Ep toen een kogel het blind door
boorde «h in den zolder bleef zitten, zeide hij:
Vier nnr; we honden het nooit uit. '.
Inderdaad, langzamerhand werd de molen
deerlyk geteisterd door het geweervuur. Een
blind viel in het water, het was doorboord als
een zeef, men stopte een matras in de plaats
er'TanrTadér'UerUër gaf zich telkens bloot,
om te kgken naar de schade aan zyn arm
molenrad. waarvan het gekraak hem het hart
deed breken, 't Zou er nu werkelijk wel mee
gedaan wezen; daar zon nooit meer oplappeu
aan- zijn. Dominique had Francoiae gesmeekt
zich terug te trekken, maar zy wilde by hem
blijven: zy zat achter een groote eikenhouten
kast, die haar beschutte. Toch kwam er een
kogel de kast treffen, wier zijden een doffen klank
gaven. Toen ging Dominique voor Francoise
staan. Hjj had nog geen schot gelost, hy hield zijn
geweer in de. hond, hij kon niet by de ramen
komen waarvan de soldaten de gehaele breedte
besloegen. By ieder schot dreunde de vloer,
Geef acht! Pas op! riep op eens de ka
pitein.
Hy had een geheele zwarte massa hetboich
zien uitkomen. Dadelyk werd nu eeu vreeaeiyk
pelotonvnur geopend. Het waa als een hoos
dio langs den molen streek. Een tweede blind
Het Ion, en door de gapende opening van het
venster vlogen de kogels naar binnen. Twee
soldaten rolden op den vloer. De eune bewoog
zich niét maar; men schoof hem tegen Jen
muur, omdat bij in den weg lag. De ander
wrong zich en smeekte dnt men nem zou af
maken; maar men luist ordu niet naar hem, de
Kogels drongen voortdurend binnen, ieder
bleef uit den weg en trachtte een schietgat te
vinden om te antwoorden. Een derde soldaat
werd gekwetst; deze zeide geen woord, hy liet
zich langs een tafel naar beneden zakken, en
zy'ne oogen bleven verwilderd staren. Tegen
over al die gesneuvelden,, had Franjoise, ver
bijsterd van schrik, werktuigelyk haar stoel
weggeschoven, om op den grond, te gaan zit
ten, tegen den muur,' zij racende dat zij dan
minder in gevaar zou zijn. Intusschen was
men alle matrassen van het huis gaan h
eenhaleti, en had het venster halverwege
dichttopt. De kamer werd gevuld met splinters,
roicen wapenen, verminkte meubels.
Vgf uur, zeide de kapitein. Houdt u goed...
Zij zullen trachten het water over te steken.
TÓp dat oogeffblik gaf Francoiso een gil. Een
kogel was teruggestuit en had haar voorhoofd
geschaafd; er verschenen eenige druppels bloed.
Dominique keek haar even aan; toen ging hij
naar het venster, loste zün eerste schot eu
hield niet weer .00. Hij laadde en vuurde maar
telkens weer, zonder zich te bemoeien met wat
er* rondom hem gebeurde; alleen van tyd tot
tyd keek hy even naar Franchise. Overigens
haastte hij zich niet, hij mikte met zorg. De
Pruisen gingen langs de populieren om te be
proeven of zij de Morelle konden oversteken,
?ooals de kapitein voorzien had, maar zoodra
iemand zich vooruit waagde, viel hy, in het
voorhoofd getroffen door een kogel van Do
minique. De kapitein, die het spel volgde, was
er verrukt over. Hij maakte den jongman zyn
compliment, en zeide dat hjj wel gaarne veel
schutters van zijne kracht zou hebhen.
Domioique hoorde hem niet. Een kogel raakte zijn
schouder, een andero kneusde zijn arm. lly
vuurde maar altoos door. ? '
Weer vielen er twee dooden. De matrassen
hingen aan flarden, en beschermden de venster
gaten niet m?or. Eene laatste losbrauJing scheen
aen gehecleh molen te zullen vernielen. De
stelling waa niet houdbaar meer. Intusschen
herhaalde de officier nog eens:
Houdt stand... Nog een half uur.
Nu telde hy de minuten. Hij had aan zijne
chefs beloofd den vijand daar tot den avond
te Kullen tegenhouden, en hy was geen voet
stap teruggetreden vóór het oogenblik dat hy
voor den terugtocht bepaald had. Hij bleef steeds
vriendelijk eu glimlachte .tegen Franchise om
haar gerust te stellen. Hij zelf had hot geweer
van ccn gesneuvelden soldaat opgeraapt en schoot
mee. .
Er waren nog slechts vier soldaten in do
kamer. De Pruisen vertoonden zich thans in
massit op den anderen oever der Morelle, en
het was duidelijk dat zy ieder oogenblik de ri*
vier konden oversteken. Er vcrlii
minuten. De-kapitein Werd nu koppig, eu wilde
het sein tot den aftocht nog niet gaven, toen
n -sergeant kwam toeloopen en zeide:
Zy Zyn op den grooten weg, zy zullen
ons in den rug aanvallen.
De Pruisen hadden zeker de brug gevonden.
De kapitein haalde zyn horloge voor Jen dag.
Nog vijf minuten, zeide hij. Ze zullen niet
voor over vyf minuten hier zijn. ?
Eindeiyk, met klokslag van zessen, stemde
hy toe, en gaf aan zyne mannen bevel af te
trekken door eene zy'deur die in een luantje
uitkwam. Vandaar kropen zij in eene sloot on
bereikten zoo het bocch van Sanval. De kapi
tein had, vóórdat hy vertrok, zeer beleefd
vader Merlier gegroet, en zich verontschuldigd
over al de schade dia hy had moeten veroor
zaken. Hy had er zelfs bygevoegd:
Houd ze wat bezig, we komen wel terug.
Intusschen WM Dominique alleen in de woon
kamer achtergebleven. Hy vuurde steeds door,
zonder iets te begrijpen, zonder iets te hooren.
Hy gevoelde alleen dst hy Frangoise moest
verdedigen. De soldaten waren vertrokken,
zonder dat hy er eenig vermoeden van bad.
Hn mikte en deed ? een vijand tuimelen met
ieder schot. Plotseling kwam er een groot
geweid. De Pruisen hadden langs den anderen
kant de binnenplaats bestormd. Hy schoot nóg
eens zijn geweer af, en het rookte nog toen
zij hem overvielen.
. Vier mannen hadden hem vast
Anderenstonden om hen heen en vèrwenschtan hem
in eene vreemde, taal. Zy waren op het punt
hem op ataandan voet te wurgen. Frangoise
kwam smeekend zich tusschen hen werpen.
Maar een officier die binnenkwam, liet zich den
gevangene overgeven. Na eenige woorden dia
hy in t duitech met de soldaten gewisseld had,
keerde hy zich .tot Dominique, en zeide hartch,
in zeer goed fransch: .
Binnen twee uren wordt gy gefusil
leerd.
(Wordt vervolgd.)
DE A M S T E R b A M M b'. R, W K ti K li L A D VOOR N E D E II L A N l).
De nieuwe Stad,
l
hing tegen dat onderwtf*. niet iioodzakelyk is. noodzakelijk, dat on den 8en dag uit de eigen gesteld werd, te uhjven afwerken. Zeker is Offcnbach. Een inleiding van een komedie tot
' Ala beslist voorstander vau openbaar uoutraal, koepokkeu of met stof oumiddeliyk aan het het eene toevalligheid, dat ik op dezerifMkn een onera-iwuife.
'oiiderwy», nareel ik geen oojjeublik uiet deza kalf of een kind ontleend, uieuwe pokkeu wor- }dag, verleden jaar, in Penkrasse* n'. 111 over De onbesUnida uituigen, d:e men tmschen
i :.... .1..- i.?.u..:.i .-.. .. ., ... jen geïet. Slechts aan deikundigen mag de'pnukler sprekende, zijn naat» en die van Van de bedryven knn opvangen, getuigen dat man
; kun^tuowerking worden toevertrouwd," enz. Zeggelen weimehte gagavan te zien aan straten «ich min of meer met een kluitje iu het riet
Ia een ingezonden stuk in het Handelsblad meeuiug der meerderheid iu ta stemmen, en' < .,.--,, ^ . . ..,, ».... , ?
heeft AnutelaHO de uitbreiding van Amsterdam uit d» aanbeveling van het voorstal door twee kunrtliowerking worden toevertrouwd," enz. icgeelen wenoehte gegeven te zien aan straten zien mui 01 n*
to den omtrek van het Paleu voor Volksvlijt der voorstemmer», de heeren lludig en beliug,' Verbeeld u, t« Rotterdam zyn don honderden >u <l»n Haag, eu daarby den spreuk van Du- voelt gestuurd. ,,....
Sr wrak.- «bracht. » gebleken, dat aaker twee en misschien wel ? persouen, die zich buitenshuis van het kalf of f»ne voegde: Dank met, waarde lezer, da ik my gaan»
Ilii erkent, .hoewel die uitbreiding der stad vier of vyl d«r voorstemciers, dit ook volko- met gehumaniseerde st..f lieten inenten, slechts »/;» tnustque se marie & l'immortelle poénte.' zou scharen ondet-de lieden die een eenmaal
in 't algomeèn uit een «esthoti-cli oogpunt, zoo- men eens z«u met de meerderheid. Voor de 3, ze"ge drie, pokken gezet, zoodat d« heeien Ook Cremer, die ons ontviel, was dichter! aangeuomen maatstaf met domme
onverhidd*wel om den aanleg der straten, als om de vrienden van openbaar ondsrwyi is znlk eeu do»kuudigeir weder vau voren af aan kunnen Moge de gnmeenteraad de namen van die luhlieid toepassen op elk werk dit za
tegeaSouworde der huizen, «recn^ins op pracht en ouder ,oek «eksr uiet noodzakelijk, en'beginnen en voor de ingeente personen tyd, groote mannen. . . die kenners der ziel! be- koinen, en naar d« uitkomsten hunner
verg*iVhoonheidmaKoan-praak maken, zSn er toch overtuigend werd dit o.-a. door de heeren jeuk en geld dar eerste ineuti.* totaal ver- steucUgën rondom ons. lyking hnn oordeel inrichten. Maar men moet
enkele nluntseu «i wegen, *n het hoogst au- Wolvckarop, Jecolxon au Muller aau«etooud. Joren zijn f Do kaarten van ver-schi.lende kl«ur Van Jegyelen en Dunkitr, beiden hebben zich niet verwonderen dat er honderde
geirale, aan te wyzon, die eenmaal het sieraad Maar was dit hier wel de vra«gV Ik «eloof zijn de rtgwsur om iu bet heiligdom te worden nu eeu^onumen^verkregen^.. Cremer» uit- wrochten tl»_derJJypochonder kunnen
verbeloven te worden van het nieuwe Amsterdam." het niet. Al acht n»n van ly'n party-standpunt
liet zou don inzender «pijton wanneer die zulk cou onderzoek ook nog zoo overbodig,
zün de rigueur om iu het heiligdom te worden nu eeu monument verkregen. .. Cremer» uit- wrocnien ais aer Jiypocnanaer kunnen
vertoeuelaten en hoogstens 300 kaarten worden drukkeljjk verlangen was enkel om bloemen ecbgnen, toegejuicht worden en verdwgnen,
voor u zitdag afgegeven! Maar wisten da op zün graf te hebbeu". De voldosning aan zonder dab de dramatische kunst n sUp
RBRotterdamsoho deskundigen" dan niet dat dien l»eüigen wepsch mogen en behoeven wy vorderd H. Slechts da stukken, die iets
indtLen blyvende herinnering aan dien, zoo als iaire waarde.
...... ' ' "
treedt da herinnering dat «jj
tuk te doen hebt on dan
,-j 't
dae
. a ,
terW in een snnare woiJe veranderd. Men ontsnappen. daarin, dan vrees ik het ergste voor d« Kotter- «n gebaren" moet wordon opgericht. . . . Een dende gemeonteraadsvergadennjïen bevatten.
ontwerpe eene straat, niet van 15 maar van Daarom was, juist mot het oog op de aan- dimfche deskundigen", die zich in het aantal prachUge, marmeren bank vc-n-yze op do Maar als g hoop krngtd hier de sch?,rer
«hoonite plek m da Bosc'ijes, van &che
G.
Uit de Hofstad.
Dure huiz««. Laaa vnn
Sleerdvrvoorl.
t'romer's bank.
30 a 40 meter breedte, aan het zuidelyk uit- staande invooring der vchoolwet, tuaus eene prikjes vergisten.
einde van bedoelt park, recht tegonov r het enquête zeer weuacUelyk, gelijk m. i. terecht
koepeldak van het Palsw, in het verlengde van door de Hecreu H-idig en Ebeling werd be-'
de Utrechtschestraat nn onderhandele met het toogd, en al zou ik uiociolyk de illusie van den
cemeentübeBtuur van Nieuwar-Ams(el, die straat laataten sproker kunnen duelen, dat het
resulop zijn gebied door te trekken. taat dier enquê:e misschien wel bet einde van
Hierdoor verkrijgt het P. v. V. eene m. i. den allerbedroeveudsten schoolstrijd, ten minste .
zijnor waardige omgeving en wordt <le Govort- iu orue geuiecute, zou kunnen zijn, ij 't toch
Flinckstmit, eene leelijke, smalle fltr.mt, aan- uiet te loochenen, dat uit dat oogpunt de en-'
merkelijk bekort.. De zuidelijke rooilijn van quête slechts heilzaam zou kunnau werken,'
A» huizen om het park zou ik wenschi-n ont- terwy'l d« weigering va.-i den raad, om de en-'
worpen te zien in den vorm van een halven quó'e toe te eüuu, op den schoolati-yd onver- ] A!B een bcwys dat myno inliulitingen juist
cirkel zoodat. de hoofdweg aan beide zydcu uiydelyk een hoogst verderJelijkeu invloed zal waren, toen ik in Hofjtad no. IX de stellige
«ich zal voordoen als een reusachtig hoefij«r, uitoefenen.' j verzekering gaf, dat de tramlijn zou
duorgein welks midden een prachtig plantsoen met Intussclien, de beslissing is gevallen, eenebc- trokken worden over het Bmiienhdf, deelt thans
schoone waterpartyen, waartoe do nu zo-> on- slusiug Jie, naar mijne meeuing, voor de on- het iJaollad van eergisteren, deze mot recht
aanzienlijke Z-*agmolensloot da besta gelegen derwysvrieiiden zeer te betieureu is, en waarom voor het reizend en trekkend publiek voorduelige
heid geeft, kan wordon aangelegd. Over de dan uwo lezers nog laugor met deze zaak ver- gebeurtenis mede als een fait occomph, en voegt
. ^ . . ... ... i._-~ji.- _.-.:_i-j -i'?i. ._:i ;.. «.. _:,.* _.« ni-n.^nnA.. ..^... er aan toe, dat het door mij gedaan voorstel cd
'' ' '
,aanwoei-szydederStAdboualle kans heeft van te
worircekt van zelf, dat byua
iT'ste?ds een h^ef Itjk uiiïsie voor onderwy! uit den-rn-taV-de heeren gonde>i>nderi:choidicüei-dio
ikovardazevorWteleeft. Ook zou dit ter- llu litfi Elieling ea Baartz vóór de enquête stem- ring sprak, mg toevoegde: o, dat hebikalty'd
algemeene wereldten- den ; deze hulde aan de inricbtiüg van ons gedacht eu 't moest reeds lang gesshied «yu."
zich een enk«le mail tot da komedie zal
opveningen, "waarin hy zoo "dikwijls rond- heffen, wordt gy alweer teleurgesteld. De
*a. dwaalde en de natuur bespiede Op de tire dia in deza tooneelen ligt i* hoogst
opper! schoonste plek, daar ginder op die hoogte, vlakkig en onschuld g. Ook hier heeft de haar
'naug de schilderachtige waterpartij, als eeno von MWr zich alles voorgesteld van uw
herinnering aan den dichter van: Aan V luidruchtige bijval.
kleine Jfcvierfte" Men noeme dun die pluk.,. Toch zou het onbillijk zyn zich blind
tohon,de Crcmcrs bank' en als dan ook daarvan do den voor het groote Ulcnt van komisch groa*
plechtige onthulling zal plaats hebban, kan peeren dat uit elk tooueel onmiskenbaar blijkt.
even als nu bij Duukler's monumout blyken, Deze gave is zeer hoo^ te stellen en wettigt
dat het volk van Nederland niet ondankbaar is. volkomen dun opgang dieo het stuk raaikt.
Om den geweiischten indruk te weeg te
breagen is de heer von Mosor weinig kiesch in de
keuze zgoer middelen. De netheid en streng
heid die u verrukt ia Frantthtm dialoog is hier
geheel over 't hoofd gatien. Algemeen bekende
coups de théatre ayn dan (cliryver nooit te
afgezaagd zoo zp slechts aan 't lachen brengen.
Scherpe afscheiding te maken tusschen da na
tuur de'r verschillende ladaooppen die op het
wachtwooid des auteurs zich zoodmig keeren
dat zg lachvcrwekkeiide groepen opleveren, lag
_yde de stacT naderen
Bcnouwspel voor oogon heeft
fOtüf h n 66no ft ven. UÖCIG &I^AVUUU»W ?. »»«.»»i.v?»»u t ^__- .-, . -?--?0 - -?_-._ _ _... . »" ** t_ ? ? *
toonstelling, daarvoor benuttigd kunnan wor- openbaar ooderwya is inderdaad verblijdend! Ik stip dit even oau om da verzekering te
den en door eene overbrugging over de Stal- Z\j kunnen al'hans geacht worlen bevoegd ta geven, dat ik my het vaderschap van die te
honderskade cu Singelgruc'ht, met den tuin zijn om ovor die inrichting te oordeelen, en maken poortjes niet aanmatig. .... iedereen
van het Paleis kunuen worden verbonden." niettemin stemdeu zy voor het voois'el had er immers'al m zicli zelf aan gedacht . . .
De opmerking is zoker zeer juiat. Wij var- om ze aan de scharpo controle >-an de princi- maar enkel om a»n alle Hagenaars te ver
heugen on* er over, dat op deze zaak do aan- pieelc tegenstanders der neutrale school te zoeken, al- -'?""? "" " """-1 »'?""?'
dacht wordt ge-.-cstigd en wy zouden het b«- onderwerpen, overtuigd dat, gelijk de Heer hen door
treuren
als onder gewoonte d« klaclit van Ebeling zeide, do cuquute-couiinissie, met de mij med
D de stem eens roependen in do woei- wet iu de hand, mi<scuieu gebreken cu tekort-, t. Is i
ar
da
weer
hersenen
mede te deelen.
goed pi
gaat, t djin
JUUcHiClllllU UO Bl'C'lll CV11B j vci'W"*»'»» *« **v iiwm..* nwu »?- ?"» ?« 1 -?-??n?-?-?. ------ ( - ILUIUCiS IIIOC |^CUUt}^ UW* y
tijn bleef. Ieder die in het bezit is \un een komingen, maar zeker geen te Wüclderige uit- ren; het te eeggm... 't, plan kenliaar te
maplattc-gTond der nieuwe stad in spe kan zich voeriug der wet zou ontdekken. i ken, dat is eon verei-chte en dit aileen leidt
met een enkelen blik er van overtuigen hoe Ean tweeda merkwaardig verschyusel was
?volkomen smakeloos ous Dag. Be-t. passer en de redevoering^van den ilaer Van der lloop,
Hciial heeft aangewend om eeu
rechte en betrekkelijk nauwe straten
meter, in de ledige ruimte. Hoogst
punten der nieuwe stad beloven schilder
te worden. Hot meerendeel mo«t
Franeker,
25 Juni 1800.
J. A. D£ BlKGU.
KUNST.
In <l«n i^oiiiocnfurnflil niet op des_heeren_y_OB Mosor's weg.
in aen uenieenirniuu. F.^,,»^ >). T» 0? aZ,*?,>i*ï,
_ Losor's w
Een stuk als In den &em-:ei)teruad geeft
nnnwe'yks aanleiding om over da vsi-tooiiing
De vertaalster van Gust a v von Moser's der d-jr afzonderlijke rollen uit te weden. De heer
Ugpochonder thans by het Ned. tooneel aan Morin bedeelde de zyne met al den humor en
do orde heeft, misschien onwillekeurig, komische zeggingskracht waarover hy zoo ruim-'
in zooverre aan den wen&ch van Paul LJnd»u schools be-.chikken kan. Eeu hS-> aardigheid
voldaan, dat zy den titel niet lelterlyk over- klinkt in deu mond van den heer Moriu vaak ah
nam. Het temperament van de hoofdpersoon een uitgezochte geestigheid. Er zyu acteurs
waardunkt ons eerder vau ciiolorieken dan van van men het omgekeerde beleeft.
Verderheer=ehhypochondrischeii gard. Mitar zoo weinig'in- te in het samenspel ean bew<mdenQgsw<ardjga
vloed heeft de schrijver aan hit karakter zy- orde, kracht en bestudeerde losheid. U<i
r»*lsner figuren toegekend, die hy naar zijn wel- vergadedngen waren voortreffelijk ineengezet.
behagen heen ea weer laat seringen evenals Allergclulifiigsfc g*%fimetra, slaagden deledea
de regisseur van een marionetten-tooiieel, dat er iu elk een scherpe type voor to stellen en
tot rerwazcntlyking.
Nu de rexeering ten behoeve van het mini- ik voor my alle titels, die op een overheerschan- B*ven een meesterlijke sameuwerkiLg. In da
?childcrsnamen, zij het ook met de schitterend- daarom of desniettemin dit was niet zeer dwynen, ware het en
Bte, behelpen om zy'ii naaktheid to verbergen, duidelijk, togan het houlen der enquête »ou 4r«ftf»wc/ie Courant
. » ?«
om de door de
eic< uouuii'^u wtu *»y* ?*»«»??*..«.t* --^ .-- o v ? w ' j i i i
De vraag is: moet dit doodscha plan, dat een- stemmen eu inderdaad ouk.ite:nde.
maal do goedkeuring van den liaad verwierf, M*ar bet opmerkelijkst wel van nlles w.is,
onveranderd govolgrf worden-, zullen we voor dat de voorsteller zelf der euqueus, dr. bleurs,
eeuwig, uitban? voor oeuwen een uieuwo -"" '-' -"- " -'?'?-'- ??- *~-i->."~ '«'?
Bta:l stichten, die in Jiaar prille jeugd reeds
verouderd moet heetonV
medegedeelde
kippeugcr
T ___________
echiedenis van den Conciërge van koloniën.
Over den verkoop van het zooeven genoemde
iiuü, doet ceu oubegrijpelgke luededeeling de
zyu voorstel BÓÓ v.rdedigds eu toelichtte, (ol'lroiide iu d* pers... derejjeeringbeeft/'TOÜUO.
juüter gezegd bet in 't geheel niet rerdedij,'Je betaald voor een huis, d-U, volgens deskundigen
eu toelichtte,) dat aU bet door den Baad aan- slechts/" 40 a 4 jOOO.?waardin Men verwondere
teraaJ voldoende zyn om ied«rs lachlnst op ta 23'6
wekken. Dat een stuk, 't welk belooft ons in
de vergaderzaal van dat regeeriqglicliaam be
leefd binnen te leiden, en Jus een reeks van
potsierlijke tooneelw» roprspelt, grooten toe
loop zou vinden.
Er is een man, dia de kwa Ie gewoonte heeft
F. v. D. G.
De Scliililerljen-Tentoaustelliujj
te (jlroningen.
aangeBomën 'allerlei kfeinc hindernissen, welke Güdurende wnige weken hadden wy het
Uiuuviei ii iMUt-b iicvivw * , ' ** ^i « l «?' i i i"i r '4 l* Tl- L"
Daar leven in Amsterdam nog liedeugonoeg, genomen ware, dit reflilta.it met door hem,'zich mot ta veel over een dergelyktait..... t Is zich A
i1i« minlr biüFitten 011 bun stad liefhebben, maar malgrélui verkregen zou zijn. Ik beu immers niets nieuws. . schouwen ., «-~ v?---?»?... ,, . ? ,.,
dia smaak "^'"^.«n »uj"ms^%0oAgaitop een v\jaud van verdachtm.ki.ug, miar bet had|.. Neem ter hand "aas^lte P^auejtNo:7,\ü<A ^cnsporis^aan^ t?i_ergeren. Gy weet pPictura"; te zien uit^tald. Ds
tentoonstelop rijn dagelijksch pa i voordoen, te be- voorrecht eene verzameling hollandsche
schiliwen als ónoverkomelyke bezwaren en er d^rijeüin de zalou van het fruno^tscbsp:
.?, ,^ buitensporig aan te ergeren. Gy weet Pictura" te zien uitgestald. Ds tentoon*» '
kunnen lezen, het- b ij ondervinding d»t hij dikwijls uioièipn liand litig wer'l gisteren geslvt^n eo d-.- docKél, ws.
den eens i"ngeslag--n weg? Br flllen «hüu vj,u alsof hy bet er OD toe-'<lnarin zult Re op bl. 9
Amstfflano heufr gosj)rok*>n vóór hot
moet heeten, waarom bljven onze artist
zwegen, onze bouwkundigen, onze mannen
van aecthetische ontwikkeling?
Vftn yfl/tle i^ nrtDili<? tfen moet onzpn ixuim uunr vuuniwiiïmiDabiiicij, *4« uuuuu u« eu- ^w ,u,i,w*4^M. .wu u.v|^. -...w..?.- .?. -. ---o «~*m? t «j ' j i--i - * \ t '.
door da ners of door rechtstreeks oen b?- quêUs. met Usscbaamde itakeu zouden staan. Den ambtenaren vau het ministerie van dus worden afgebracht. Hoe dit te Jo«n? Wel gesteld, waren dagelijks vol bezoekers. Aan
?« on ««, «rozond verstand on smaak to last i« in deze verklaring van zyne bonding Justitie moesten door het instorten ran dat; door, hem, die tot dit oogenblik nanwehjks Kefde voor de . kunst ontbreekt het dus te
doen nPansnorcKt ean hTrzie..ing van dat mis, dan Llijft er ni-ts anders dau de voor gebouw een.klap* andere loealen word*» MB. verfer gezien heeft dan fle maren van .Qn wo- Groningen met. ' ?-
naa?ge"stigPpi'». -Wellicht zal 14°begrijllCn, hem waarlijk niet vletauder eonclusla ovor, gewezop., Lr werd een liuis gekookt, hetwelk; nin2,__we.n,?_.?i1«_B«jichtjnJi«t_d.1^ «.«^5. S*.^.
dat het niet meor dan plicht is, een zoo g^- dat hn heden gett
wichtige zank aan oen kommissie van dcskun- onbekwaam spr
?--digon tor beoordecling op te dragon. Hier het onderwerp
? * " ??? -' van echte kunstenaars ceheêl uiet me..?. _.. ... ,._..?,, _, 0. . .?*-.. , , . . i, " = - ». ,, , i
d.in eens grappige polemiek ti'g'n do spreker.? thau-i doiitjc in gebruik znnda hun op Jeu huisgenooten. Au zulleu hem de oogen open
der vorige vergadering, ward itoOr hem voor- hoek vau-het Tournooiveld, Lul opgezegd. (gaan voor de Dropte vraagt ukken van net
Aan werkkracht en talent
ons land eveumiu : daai-ran
wovrfn
woiaen.
Toen wij verleden werk ~ ...... ..
baftvrt -Hiel de ni'Clifjcs. over d<! vcrboforin^ onbeantwoord,t en onder
van do Kenlsche Vaart, als ccn mid.lclom Am- druk, dien de'ze zond
_._ ^__ =__ n land-che boter en kaas niet mcei- bovenaan
. Belozen,~do spFekerj van bedeu liet hy geheel 't Spreekt van zelf d'iït .d» )Uimijte'r vanTeyen en hij zaljnziou hoe nietig de scllerraut- op Je prvjscourauten, al hoorden wij som-i onh
iler den on'unsti-'rtn in-' Justitie het advies inwon rao don heer de Jonge, selingen waren die hem vros/rer geheel vervul- siicllend flui:
erlina-e houdiu" onver- die als Presid-sut van da Arr. Kichtbjuik zeker : deii, vergeleken me" den s'ryd dien hem thans in bolgewassen, al slaan we somj schaamrood
. . = .... , , , j. .i!... .r, ... , , . ,..-... .. f j. hedcr by de vermelding van
oudliollanUsche degelijkheid en oud hollaiidsche
toch heeft ook deze tyd zyn kracht
er ook thans nog, onze yaderlaudsche
Tschóol bewyst het, echf nationale kracht
onlnujfi te Piu-ys onder do leiding)
,, ,
eensklaps ernst geweest in wet du oiiderwijs-caquéte, d>n kundigeii aU te.hooj bescliouwd. D t gesc.uedde stroohalmoii. Gaeu wonder d*t tegen den steen l^ouii Goose, hooidredactour Vaa dj Gar.etlc
wel wui?cn- verleden jaar. en ''t is uiet ouaardi- dit er uu hy zich het hoofd te pletUr loopt. O.,k hier, des beaux
vlalc
nuterer,
naast dit huis van mtirr. Gr. v. «iet waar, is materie voor een tooneeUtuk.
twede w »»n» och*T* « ! . ?«V Btait <*en heer von Moser vr.y; niet.
ge?
_._ arts," een kolossaal werk in twee
deelen, elk vyfhonderd bladzijden groot en
mei talrijke graynrei -\-eriierd, in het licht
geg.:eite;i
bemerken wij onmiddelyk, dat de de pen van eon evje^j l rechter, Jen hesr
Du*:?_.-M^ vau uct onderwerp hem ramjyi* gevloeid. Naar aanleiding van wat de.
kracht in het oog guspron- hpllandsche gilery 'hem te zien g u, =chi-yft d»za
??, ..j zal dan een kluc'iUpel uitnemende criticu-, dat ds! kunstzin hier Ia
Voorvallen in stede van karakters, lande langer dan oen eeuw ge-luiinc-rJ hjoft.
m potsierlijk'«Is d« wereld koek, 1'ieneman, betielfhout, Wal .orp enz.,
; door de gering;) d A-aas- waren voorlojper? en baanbrekers van een
ongemerkt, in plaats van betere toekom-t. Maar hunne werken v.ullen
Itanaaloiitwcrppn liesprak,
zelfde vernemen. De kwellen, die _ ....,- . ,
zoo onoverkomelijk heel en, werden door de doet zijae houding in deza zaak wol
Hoeren Dirks en Kalff doodecnv.iivlig spf/kcrs twijfel ryzen aan de waarde van het bru'vct waer,
'genoemd, waaraan mon het kana^f door Je vtui bekwaam" man, Jat hem vóór zyne.ver- Prin.it'
JJcUiwc wüdij ojihaiiifen. B ido licpi-on aclittc-n kieziiig
liet dor mo.'ito niet waard over do'vi/rlintcring ernst
clcr ICeul-icheViiarlccn wooi Jtesjivck.-n.Zij zou- Amst
den haar do-idijczwcgen hebben, als da llt-or Po- zijue 0 0- v ,, , T -?-, -i i
lak n^et noff oven op eene lijk?cliouwiii"liadaan- liet vergevorderde uur bek-lUi J-iil llui-.l met .algeuieïli besproken
nangedrot J.-n.' De IL-er KallF dc,;lde naar hert'eu eeue beslissing te nem.üi omtrent hut juïii..verhaal van hot, gebourdf enkel to'.
Banlei'.linK van. Jie uitnoodiglns mcó, dut do voorstel vau Bur
Ili?^8CJ-inf( rce.U'lang hot L'ewensulite licht over het verzoek
dezo zuak ontvangen lud. Want juist du hoofd- C. S. tot hdt .
inociiicurs. die hut plan moostini bcoordcclcn, spceliilaats alhier, zou;ui t-i- e^ui.- vuui vuium,- FIU-U^-.-U nnvu.? uc. ^.»« ..... "??;,-? ?, ' ??«???? .?..-..»- ... ...» ..?.. .-,-, -;?j'v-v- ~ i ~~C " 1~v"j" i » _
liiii eii het tc-n sterkt-- veroor-IcMd wekeli te Amsterdam geopend werd, oen stuk nog al breedvosriger uitjenngi-zet m 2'wkras- tinkaturon voor menschen, charges Voor toe- JSog dertig jaar geledan bcznt ^ederlaIld ffeen
'lumiddeh vpnncordercn de plannen. Ojk Je gemeentegrond tot we.leropze'h'geiis toe met SCH N'o. XVHI, il daardoor wel niet, zooals stan len. De lij Ier, in aanraUin- gebracht mot enkeleiinschild,;r_v..njsroDta
betekenis_h.oekJmor Dii-K-5 liceft er Ui.in» e.'n mjde-n.'dó.-'ld, dat doel tun gebruik» af te sta.u. Mot 't oo^ mei) 't nojuit: den Hup m.Trtknflpan, doch hst, zooveel belachelijks en potsierlijk' alsd« wereld k^oek,
dit tot. duiver'ing onbekend was. D» vrucht- op den verguvordérden lü'l" van den zont»;-, door Je gi-ootlicitosia van Saxen m str^-lhau- maar .oplevert, wordt door de gering
baarheid dor ingenieurs laat niets tn wenschen is dit te betreuren; de raad zil nu waarschijn- dcleu met, Je gesloten overcoukpnut, veol vor-, hoden in eigen huis opgemerkt, m pi.... ... .
over To ia zelf.V.o "root, Jat men nu* vree- l.jk daarover heden over 8 dagen uilspra ik zwakt. II. K. II. verbond zich om op dia 'd-n batehjkeTi grynslacfi van weleer, no3 slechts nooit voor de musea blonder gezocht worden.
zèn door'al te ruiiüc keus mofilyk tot oon doen, t-n ik twyfel niet of het vorstel zal laan gcèu villa's te dosn bouwen hooffer dan; tot ean k. ilmon alnnhichbewogen. ? |Tiiam heeft Hol attd Jict .geheim der ware
K ?- worden aangenomen. \Vat mij betveft, zou ik ia m., en toch verrees het Diacóancssen-GestiL-ht; Het eerste bedryf houdt u m den wam dat k-mst teruggevonden. Door krach' en fijnheid
slechts dit bezwaar tegen hebben, al erken de 'Brouovo, niet enkel om bet liefdadig do«l inderdaad de bedoeling van dan Bchryver ge- van gcvo.'I is .Isruëls hot 'hoofd der nieuwe
den weg te ruimen zou daarvan, maar ook dojr zijn; hoogte dichter' wecst is pen klucht te grfven, eanige.rroate op school. En hy «-oert een tamulyk aiujienlyk
ntt""darde'"ft»d"Am^rêrdam"de"Beijflni bo- zyn, dat namciy'k h-ft terrein wel wat algélo- by deu hemel, dan wa^ vastgosteld. O ui nu ?] deze motieyen tfebouwd. De .expjsitie toont IcgertJB aan. Ondanks zyne gerimfe bevolking
bikhaïr stelde om de' incenicurs welke o--u «eu is. Maar wie U-itterdam s'.-.c'ats eenraam* voor 't vervolg alk.andero uitlegging .vau het,hoe hem wezenlijke ergernissen bereid worden, l van drie milliacn inwoners, telt Holland thans
1 - ? ' ? ?*? . j .. -.u- P?. zaj begranen dnt in hut luidden dar raod<bosluit van 24 Au^ü.tuïWTti oumogelyk en de lij Ier geeft eenige staaltjes'van z'yn tem- vcrscheideae schilden, wier gewrochten een
M v- i i . i ^ j ' . ... i.../-, i^ u ...,i j?1?.?A:., j?._...>. *v?jj da gordijn niet ge-' merkwa irdig fiilent en veel oorspronkelijkheid
; te hcbbeu van ' verraden. Mesdag wordt geroemd, «qui de
; schrüven. Uw 'jour en jour devient un puissant artiste." Mauve,
botsingen die gy Maris, Henkes^ Oj-ens, Ifokhayzen, "-1-"1
met d«
de Kculsclie
19) ZOU 1101 UliciWJiiraa . »-WWB..**VW.»^ » w«. ...?.?- -. i - - -?'f* 7 " " > ff '-* -."'" "~ ,*~* -l-<ll*>l
dam zün ah een kommissie van bekwame in- schrijver m de Aetihemiche Courant dezer m:u»r tevens billyk. i?... ?. . :-«?. '-r- 7?iTTi"" * j» ,?*?. ?? 'A i _ .
genieurs reeds al d??TDerekeningon on rede- dagen schreef, ho rscht o.ne pokken- en iu- Do vryhoid tot het stichten van groote R*> Trftr gaan opdoen en hem incognito be- slotte va de auteur z^n oordeel over onze
neerlng'n had gemaakt en «tehouden1; welke entingspanielt, die blijkbaar voor de onze niet bouwen óp die schoone plek M nu mmdor bo- zoeken. Deze ontdekkingstocht geeft aanlei-1 schildenchool aldus samen: La .ci.el do lart
Jhr. de Klerck, n» de fncieele tijdin-? van het onderdoet. Uier tr.tcbt men zo te bodwingen lemmerd. . . .. | ding tot een
overlijden der Keuleche Vaart als oen geschikt door roode, blauwe, gele on andere ka xrten, zon- Vóór ik deze brief aanving, viel mim oog gen en zotte
Rynvoartkanaal, nog wachten. Zou van Bur- der welke de deur van het pare vaccinogtns on eeno uitJrukkjng, voorkomende in de Ff. het gehccle stuk .cr,ui«u. ~» ..- »».». ........??-.-- "".-?.-" r-ï,krTnT[rT«»i-"~"
"????-'-? - ? ? ? -?-?' ---? ??-'""?? "- '-I;1el niét Gr. Ct.: denk dat een enkele dag aan uw u duidelijk, dat om die komieko tooneelen hat]dantes, ne ^e^Iawwnt jia^opprimer^ ;
zen door al te runuc Keus moriiyK 101 eon uoi
basli^sing.to zullen komen. ,/,ou het nu, vra- wo
gen wij, niet moelijk zijn, terwijl Jo llegeo- er
rinff ? de Keülschc Vaart on de kwellen onder- ? ik
Kannalp'lan ontworpen hebben, en andere,.die kent.
(ferplicht in dozen niet ceni een aandrang tot onmeedoogend gesloten -blijft. Ik twyful
DIT
DE M&ASSTAD.
Rotterdam, 24 Juni.
'welke gisteren in eon aantal bladen werd open- vau heden morgen, zou als ik mjj had voor- genover de wereld gerot .
l baar cebracht, den stroom weder op onnut- gesteld, tegenwoordig ta kunnen zün büde wordt, in den steek gelaten. Uiarom is ae
!barende wy« doe zwellen. 'Mij althans heeft onthulling van het "?"»* ? M«*ö«f'* n«imn«r van den auteur oavoarlnk. Zn dreurt
T?«i ! barende wy.sc doe zwellen. Mij althans heeft onthulling van het monument op Dunkur» neiging van den auteur gevaarlyk. t
JuB1- ztf in niet geringe verlegenheid gebraclit. Nog graf, moest ik by een andor graf staan..... by de geheele kunst van den dranuturg
leden de, voel ik de tergende jeuk aan myn linkorboven- het graf myner dierbare moeder! dochgedaoh- doen gaan m een zinneloos najagan ^
;.te ovor arm, en nauw^lyks daarvan bevrijd, komt. het tig aan bovenstaande regels w|l -.j,: die ba-J verwe^-ende _««f«^ ?»?&&«.
Het 30 tegen C stemmen heeft heden
iremeontcraad beslist, dat eene enqtti ,?, v . . . .. .
deu toestand van het openbaar ondorwy», of hoofdbestuur mij plechtig mededeclan, dat al trachten on bowijz-.'n, dat gro
liever, zooals dr. Sleurs hot minder gelukkig dat lijden volkomen vergeef?< geweest is: Hot nfgjmeten wordt door uiterlyk .»...,?-..?._va. ov , rr,,-. r -*,-. ?
in znn voorstel heeft uitgedrukt, over de aantal koepokken mag niet gering zijn; 8 a 10 man, door gebrok aan energie, met buiten dan eenige oogenUikken te voren. Cr.u
«grieven" van een bclangryk deel der bevol- zyn voldoende; zyn zy minder dan 4, dan h het staat moet maken, do taak die hem tot plicht kent, niet zinder teleurstelling, het ge
.. . . . .
dat groote smart.met
vertoon en dan
neiyk geen bevoegd rechter is, onlangs over
de hollkudsche expositie op het Salon, waar
wy juist dit jaar beter figuur dan ooit te voren
van lach- maakten, . het volgende: .Te' midiien dezer
,_ Zoadra tentoonstelling met nare schittoranie wanden,
den waren toileg van dun schrijver ontdekt, l die als een kleurensymphonic u'tegenglomen,
t gy een gansch anderen blik op zijn werk maakt de nederlan-iscne kunst den indruk
ij her- van een weeshuis, dat over de kermis w.andelt
genre- l Alles is vaal, alles grijs, alles beneveld.'
l!
.