Historisch Archief 1877-1940
E AMSTBBDAMMKB, WEEKBLAD YOOBtNEDBBLAHD.
VACAÏWIETHD.
Een HOOFDONDERWIJZER alhier, wenscht
in den vacantiet^jd grondig onderwijs aan
een of meer leerlingen te 8«'*n- Brieven
rranco Lett. O. K., T>« den Boekhandelaar
F. H. J. DEKKER, Vijzelstraat 1.
Een REIZIGER zag lich gaarne jeplaa««t,
?volkomen op de hoogte met bovengenoemd
Vak; goed Terkooper. De beate referentien
staan hem ten dieaste. Brieven franco onder
lett. M M, Bureau van dit Blad.
STOOMVERWERU
CHEMISCHE WASSCHEBIJ
VA»
flebr.PALTIIE,lc Almelo.
Beidt u AittiriJB, YUZIUHUT. 53, m waar je
meieiu liieiti la'.ttilai ei snnsmiT ei, «i vaai d:
liidiru leüiei Wflwsiaj wortel
II. KÖLSC1I, Ml III.
AMSTERDAM.
O. X, Voorbiirir^vul «30.
lloofd-Depót van alle natuurlijke
MINERALE en MEDICINALE WATEREN.
GEVBAAGD
als COMMENSAAL een J*[*<*-.v- - - - ~ ,
MENSCU in een net gewn. Acht gulden per
week wet kost en Inwoning. Brieven franco |
Letters H C, Bureau de Amsterdamnter Rokin 2.
P. L.IJII1OSC II,
89. Hue dn Midi, SO,
Huishoudster gevraagd.
stil Huishouden, b$ een
In een stil Huishouden, $ een ^
NAAR. wordt Gevraagd eeue JUFFROUW
of WEDUWE P. G., ter besturing der
Huishontogen Ve«orgini van drie Schoolgaande
Uhtew, w» 7, 8 Vil J«r. Brieven franco
onder lett. E J, aan den Kantoorboekn. van
R D! LEPPER & ZOON, Rokiu 14.
Uitzet, Luiermand, Ameublement
Elke br*«ellln(t boven de »*
frank wordt franco e» vrij
van Invoerrecht*-!! gje«onden.
HOTEL DE L'UNIVERS,
Xenve, Brussel.
Te HUUR in de Nieuwe Stad <»ene net ge
stoffeerde VOORKAMER met SLAAP
PLAATS voor een eenig Heer, z\jne
be«igheden buitenshuis hebbende. Huurpr«s 1°
& SSO Gulden per maand. Brieven franco Letter
O Bureau de Amsterdammer Rokin 2.
Breede uitgang op de nieuwe boulevards
fobie tThöte. - Heslauratie,
nei'» en H,eea*a1on
SCHOËFFER WIERTZ,
Eigenaar.
Te Huur gevraagd:
l GEMEUBILEERDE ea l
ONGEMEUBILEERDE KAMER, Parterre of 1ste Etage,
ZOOS
b d
geurnstnmt. 2.
oiitviuiiroiit Emmer, Sul»
toró, CJiu'talMMU-1% VU'li.v
tuulor en \Vllclu «ifor.
Fabriek.
PASSEMENTERIËN
voe»
MEUBELEN,
PECORATISN
MODES,
MAGAZIJN.
EN QRO3. jpH DÉTAIL.
G. l II. DE DUN.
HANDEL
in Koffie, Thee, Suiker,
GEMBER en CHOCOLADE.
Heerengracht bij de flolvenstraat 304
AJftESTERDAlI.
DE KASVEREENI8INB,
Hecreugraclit i»«,
ONTVAN6T GELDEN * DEPOSITO
tot de volgende renU:
«onder voorafgaande opvraging. Vk pOt.
met één dag vooraf opvragen*. . 9 ,
? tien dagen . ? 2Vt .
voor 2 & 3 maanden fize 2'to ,
Tevens belast zij lich met het
IN BEWARING NEMEN VAN WAARDEN.
Een en ander volgens Reglementen, aan het
Kantoor verkrijgbaar.
AxniBPAX, Juli 1880. »E DIHKCTIF.
Co.
BOUWMATKHIAI.!:]».
Portland-Cement, Knight Bevan 4 Sturge.
SchoUche vuurvaste Steenen. Star-Glenboiah.
Engelsche vuurvaste Steenen. Cowen.
Mozilektegels voor vloer- en wandbekleeding.
Asphalt-dakleder-carton-culr. Een;g« agenten
van P. PESFEUX, te Pari/s.
TE HUTJE AANGEBODEN
twee gemeubileerde KAMERS op het
Rokin nabij den Dam voor een Heer, zun<j|
bezigheden buitenshuis hebbende. Huurprnsj
f 40 par maand. Te aanvaarden primo Aogus-'
tns. Franco brieven k-tt. S, Bureau ik
AmSterdammer. ? .
BRANDSPIRITUS,
35 Ct.
PER LITER. ? Verkrygbaar aan de
Chemisch Techn- Fabriek.
Egelanttt>r*gi-KCht SS.
OUD PAPIER.
LKMEGIIAC11T,
Opgcfleht 1804.
PBIJZKX.
TT MM JEE*
E. BRANDSMA.
IVleuweiuliJk 81, Amsterdam.
Prijsnoteeringen aanvangende 5 April 1880.
No, 2. Stofthee ? 1,10. No. 5. Souchon ?1.30.
No, 4. Congo v 1.10, No. 7. Fecco Souchon v 1,60.
Overige nummers volgens Prijscourant.
Articles de Luxe.
Specialiteit in PHOTOGRAPIËN, in alle
for?""" """*""" Imaten en genres, ALBUMS (ook metmnziek),
PaSBRge KoetC-|fljn LEDERWERK, alsmede dejpas
ontvanKlcmvendijk 194.
VAMI.LK I.IS i\/ 3,? per bus,
(voor SU personen.)
WIJ liebbeu de eer te be
richten dat wij In onze
Sigareniuagazy uen, Knl verst raat}
E. 4LO, tegenover liet Hotel;
Adrlau en
meljer, Auistclstraat 14,
ver-t/eneNIEUWSTEPLAKPLAATJESenPLAKene partyen
fijne
eellte geïmporteerde kaart'en Cromo's, Olographieën in alle formaten,
M A VAM A SIGAREX iu ver- Eneadreeren en schoonmaken geschied tegen
Te Hnnr göVraagd
een ONDERHUIS, lieftt in den omtrek van
den Dam, zoo spoedig mogelyk te aanvaarden.
Huurprijs / 500.? niet te boven gaande. Franco
Brieven Bureau van dit Blad, Rokiu 2, onder
Lett. YY.
TE HUUR GEVBAAGD
een ONDERSTÜK tot PAKHUIS kunnende
dienen, liefst in het midden der stad. Brieven
franco Lett. P X, Ellerman, Harms & Co.,
Rokin, 2.
Arti et Amicitiae.
TENTOONSTELLING van KUNSTWERKEN,
iu vroeger eeuwen nlt
«OUD en ZILVER
schillende prijzen hebben ver
krijgbaar gesteld.
Gebrs. BLEGKIANN.
billijke prijs by
WILLEM LEENDERS,
Paleisstraat 12. Amsterdam.
Gebouw te Koop gevraagd.
In den omtrek van den Binnen- Amstel wordt
DADELIJK TE AANVAARDEN te Koop
evraagd een HUIS, PAKHUIS of ERVÜ,
ter oppervlakte-van 100 a 150 centiaren.
Aanbiedingen met prMsop«ave franco aan
het adres van den makelaar >i. \OS, Leideche
plein No. 23.
9IA6AZIM
de Tapisserie», Broderies
et Lingeries.
De ondergeteékende bericht hiermede, dat
zij een MAGAZIJN in Tapisseries, Brode
ries et Lingeries GEOPEND heeft,
TytelStraat No. 94 6# de Keizersgracht, on ruim
schoots van alles wat tot dat vak behoort
\Ved. H. I. L. v. DOOREMALEN.
Beeldende Kanst.- Oudheidkunde. -Kinst-Nijverlieid.
vervaardigd.
Dagelijks te bezichtigen van fO tot 4 uur, mfm^mamm^m.^ ?
BOMDEHDAC: eu ZATKH»A« a &O Cents, ZOXI>A<2, '^oj?
niAAIvnAe, ÜVOEKSl>ACi en VBUrDAG a «5 Cents de ? Men verbindt zich
persoon.
OXOEE LÏIE1SG TAS
Dr. JAN TBS BRINK.
maanden ? S.? franco
per
i Eenmaal per
in ETS, PHDT
_? voor een jaar.
d maand ontvangt mea een plaat
iTOTYPIE of PHOTOGRAVURE.
Een roman, dien ieder tal willen leien.
MB. P. BBOQSHOOFT,
De Kinderen van Baron van Batenberg.
2 Deelen. Prys f 6.75,
| TH. DE JONG.
II03UtreGhtschestraatl03.t
-S Buitengewone ojirnlniingr van Hcstaiiten
Inhoud van het 1ste kwartaal van l '80:
Aug. Allebé, met plaat. ? Mr. J. E. Banck,
Een militair huldeblyk. ? H. J. Biegelnar,
Brieven uit Rome. ? C. W. Bruinvis, ?
Gildepenningen. ? C. W. Brainvi^, Alkmaarsche
schütterstukken.
. . ,
? D. Franken Dz., Eene
voorzien is.
VOOR ZESTIEN GULDEN
wordt, door geheel
Nederland, franco
aan huis, tegen
rembours, gezon
den EEN KLOK
(8 dagen loopend),
met
ANER01DBAROMETER en
THERMOME
TER als volgt:
MODEL
DOLPH1JNEN
(hoog 36 «M., breed 38 cM.) in net
jjebronleera metaal, voor Schoorsteenmantel of Schrijf
tafel zeer geschikt
OP
nonet
AIVÜEB,
ieoï 50 cl, treei 37Vs cl.,
evenzeer in net
gebronseerd metaal, op zwart
houten applique, om in
Gang of Kantoor op te
gen. . ?'.
ïordt teruggenomen
l zoo aan de beschrijving
niet beantwoordend.
Orders franco te
adresseèren aan
FIERBOX,
90, Fiubouro Polssonnlere,
PARIJS.
Deze Modellen x$n uitsluitend te Rotterdam
t*1- bezichtigen en te verkrijgen by ROOSE
BOOM & Co., 70 Zuidblaak, en te Amsterdam
bü J. H. VAK DEK AKDEL, 28
LeidscheBtraat; dus wachte men zich voor de door de
concurrentie aangeboden Artikelen.
Dezelfde modellen net slagwerk 22 GuUea
s ver beneden
s Verder» ruim gesorteerd Iu TAPIJTEN,
KARCO PETTEN, TAFELlULEEDE^r, BE»»E«f eu DE»
9 K.EIV8, enz. enz.
De geïmporteerde Kist ecltte DRY MADEIRA houdt in: l» C
den die a f 18.SO franco door het geheele Kfik, waar geregelde
VERWE1T A
' TX A M«<«???»?*M rtt%4 nnM A **
UBLIEKE
straat
News
over
TAPIJTEN.
Haar-Vloerkleed van af 27i.r. cU.
Schotsch 90 ets., BrusseJsch f 1.66, Ta
platry 90 ets. en hooger. Meubelstoflen
IL alle puien, waaronder Toile Irlandais
Tan af 90 ets. en hooger by
Hn. HARTOG VAN ZWOLL,
Warmoeactnwt o/d Wijde Kerkiteeg 90
Groote opruiming
KARPETTEN en
SS belangrijke verovering. ? D. Franken Dz.,
^*? Ëcne geschiedenis der gravecrkunst. ? D.
Franken Dz., Le tout vsnaut de Hollande. ?
C. J- Gounet, Jonker Ramp en zyn matres.
~J. Qubets, De bronzen drievoet vau de villa
^B~ te Bncherbosch, met plaat. ? Haverkorn van
£5 Rijsewy'k, Henry Havard over Govert Flinck.?
^3 Hoe men leert teekenen, door A. D. L. ? Du
*5^ Hunnebedden. ? C. A. de Kruyff, De familie
Pa Day. ? De kunst in de Eerste Kamer. ?
pa Leonidas, Kunst en kunst-nijverheid in
Enge?"*" land. ? Leonidas, Moderne eogelsche kunst. ?
Onze Monumenten: 24 Brandgevaar. ? 25 De
Uitgaif Tin J. Rinkel Jr., Aruhcin.
De Amsterdamsche filazenwasscherij
. dadelyk te ontbieden voor het schoonmaken
van Puïjen en Gevels, of het lappen der
jlazen voor particuliere Huizen, Kerken, Ge
stichten, Weeshuizen, enz. enz.
Ook wordt aangenomen Kerken, Concert
zalen of Comedies en verdere publieke gebou
wen van binnen jaarly'ksch stofschoon te
maken. .
KANTOOR: Korjespoortsteeg No. 17.
13 Q Flacons. W«
verzen*' correspondentie is.
Co.,
Heerengracht 337, Amsterdam.
grafplaat van Paling te Alkmaar. ? 26 Raad
huis en meisjesschool te Alkmaar. ? 27 tiet
bastion Üestombe te Maastricht. ? 28 De N
U Groote of St. Laurentiuskerk te
Rotterdam.-.29 De.Ned. Hervormde kerk te Hoog ik na toezeadiDgvatM^rineT^«fll
1IAAKDAGAVOND HALF ZES,
VERKOOPING in het Nieuwe Verkooplokaal van H. G. BOM,
WarmoesBlokland. ? 30 De Bnurkerk te Utrecht. ?
31 Dé R. K' St. Maria Magdalena-kerk te
i Geffen. ? Het paleis te Leeuwarden. ? De
Nederlandsen* penningen van 1879. ?
>eêrlandsch roem in klokkenspel,.door B. ? Hel
' oudste schilderstuk van Bartholomeus van der
Helst. ? Jhr. Mr. Yictor de Stuers, Over
schilders; ? vox, Smaak. ?
van
PEiNDlLES, KLOKKE*, WEKKERS, enz,
vroeger Korte Lijnbaansteeg 6, is thans
gevestigd
Leliegraclit bij de Heerengractil 6.
Voor f 15,? en met twee jaar garantie lever
bours, franco eeno gebronsde PENDULE, 8
dagen loopend, met Barometer en Thermome
ter. Dezelfde Pendule met slagwerk f
21?Onnoodlg en onvoordeelig dus deze Pen
dules uit Parijs te ontbieden voor/i6.?
en f aa.?, natuurlijk zonder garantie.
Verder is mijn Magazyn ruim gesorteerd in
jr phiën, Photographiën, Albums, Verscheidenheden, Boekenkasten, Boekdrukpers, enz.
'oud- en zïlvVrkëuren."?"jhrrMr.'Victor de alle soorten vergulden, marmeren en bronzen
- - - PENDULES, gouden en zilveren Heèren- en
Dumes-HORLOGES, RÉGULATEURS,
Fransche en Amerikaansche WEKKERS, HUIS- en
SCHEEPSKLOKKEN, enz. enz., alles tot
byzonder lage pryzen'en met twee jaar garantie.
Reparatiën solide en tot zeer billijke pr(jzeu.
.ü GANT d'ORJ
Ï06 K. Z. Voorburgwal 806,
tuschen Postkantoor en Paleisstraat.
ïeiische en FransclK
Handschoenen
Dames 53,4 ? 7*14.
Heèren 7
?«l/aluien ma^ de
Handehoenen aanpassen.
iHAÜSGHQllN-fASSCHBBIJI
IN VKRVERIJ!
ENORMECOLLECTIE
ID-A.SSE3NT.
Wed.OLOEWELTWETMfm.-Amsteruani,
81. VQBelitHÉkU 81. '
RTICLESDELÜXR
Lcldsehcstraat by de Rcerengracht S.
ONTVANGEN' een gtoute sorteering
HEI8Kéoenatren, Coarler-Tawielien,
, Dame*- en HeereD-Rel«fa««clien,
llPorieinoiuiali, ZaU-Por<ereulllei, A'
llbnn» ent .
JOHs. ANNEGAEN.
tïe.
Uitgave van W. 0. DE GRAAFF, te Haarlem:
J, W. A, BOING.
NEDERLANDSCHE VEREENIGING
Tot Afschaffing van Sterken Drank.
(Pptrericfit l* September 1042).
op
DINSDAG den 6
JULI 1880, dés avonds ten 7Vaurej in het Jerkooplokaal FRASCATI
mcang O. Z. Voorburgwal) onder leiding van den Voorzitter Jonhkeer J. L. DE JOXGE,
Lid van do Tweede Kamer der Staten Oeneraal.
SPREftERSi
de Heèren Ds. C. L. SCHULLER TOT PEURSUM, VAN HEÜKELOM, Vice-Admiraal
G. FABIUS, Oud-Lid van. de Tweede Kamer der Staten Generaal, Mr. C. 0.
! E. D'ENGELBRONÏSER, Lid van het Hopidbestuur, Secretaris der Vereenigm3
én wellicht anderen.
In de Benrsstraat No. 8
Is op l Juli geopeitd t
llor;is«A/\«,
Specialiteit voor BOUQUETTEN,
PLAKTEN/ enz.
Depót
BR1LU3N-MAGAZ1JN
O JE
battende
JOHs, VAN DEN BERG,
Wijde laptlsfeeg bij het Rokin.
Ontvangen een groote collectie ZONBRIL
LEN enïON-PINCENEZ.
Steeds voorradig een rijke sorteer SUR Gou
den en Zilveren BRILLEN en PINCENEZ.
SPECIALITEIT IN
Kristal Brillen.
J. M. SCHMIDT,
CScxtcMItttndtêffe.
'F GROOTE OPRUIMING
ie ZONBRIL- TOT ZEER IiAGlE PKIJZE»,
TOT ZEEB
van de voorradige MANTELS en STOFFEN,
BEOIWX MAASI»A« 5 JULI BIJ
WlaJU iMMpri SMSp49 HMpfiB
''lf f\f ? ? "? IBU *
M,\m=sM JL JËHj
KALVERSTRAAT117,
Stcomdrokkery ELURMlf, HABS1S k Co.
l
N°. 159.
D£ AMSTERDAMMER,
A°. 1880.
WEEEBLAD VOOR
Vtnehjjnt faknn Zondagochtend.
üitgwrt: m.T.ttttMAW HABM8 t O».
Kantoor: Bokin 2.
ZONDAG 11 JULI.
INHOUD
DE ZEDSLEER DER HEDENDAAOSCHE
JEZU.ETEIf, door Prof. Van der Wijck. ? DEN
HEBRE Hr. J. C. DE MAHËZ OYENS, door
Mr. A. F. K. Hartoeo. ? FEUILLETON. ?DE
AANVAL OP DER MOLEN." doorEmüa Zola.
STAATKUNDIG OVÜRZICHTr-
OIWBBHTEvan Puterjjury ontbieden. Ik kun thans
bewyzen, dat ei- goed gecitterd ia geworden.
In m\jn Gidsartikel werd de volgende beden
kelijke moraal op rekening van Pater Gury
gesteld:
?Quirinua, die van plan is een stuk laken uit
Hofstad,
De Zoon
Uit de Xaantad, door Q. _ TJlt d*'6*0 winkel te stelen, pleegt by nacht inbraak ;
Abonnement per 8/m. .
A&ouderlgke Nommen
Adreitentien per regel
M Ota. fr. p. p. 75 Ct«.
...... 5 t
..... 15 »
iemand tchade toe te brengen. De uitkomst ik indertyd eene brochure geschreven heb tot opdringen een politiek programma, dat
gemoat dus toevallig worden genoemd: de slechte' aanbeveling van de hoogere burgerscholen vooiMdeelte!5k.Jv?r.?u»erd'3ï,e.d*«lfel|jk niet genoeg»
~ ? ~ ... . zaam ttuiaeluk is, en die bestaat uit ean club
bedoeling ontneemt haar dit karakter niet." i meisjes. Welnu, met beleefden aandrang
verDe plaats zelve luidt in de Latynsche taal! zoek ik de heèren van ?de Tod" die mijne
(zie U. 525 1.1.) aldus: i . .. . . .
1°. Aliquis ponit venenua aut laqueum in
in quo rarissime transit iniinicu;, sed ea
vertaling onjuist noemen, thans hunne
vertavan viiendjtt», die elkander voorthelpen. _.
ziet alleen heil voor Burgerpligt ? en OoL
voor den Amsterdammer van Laodicetche n*j>
linf van de aangehaalde plaatsen publiek te j tuur? ? in het propageren ttfl het algemeen
maken. Z(j mogen dan tevens hunne aandacht
, . _ ____ ?^ __ o __ ___ ____ __ _____
door J. A. de Bergh. ? KTnfST:'hü steekt zeer voorzichtig een kaars aan, maar intentione ut occidatur, si forte transeat. 2°. 'eens aan de volgende plaatsen "wijden"
an nan w* n A Va v nat* rinni> V *r A tl _ li i * t. .. i > ... ___ TLI A Jf^i». *. j vtl.^.* _._»? ___ _i:i j ____ _;-.. -s ___ ..l ?% . .. T .«. '
»- ?.- VBW mr va B**1 «n. V ??««*»». «l^J 4^V«««W AWt l VW»*I»VIH1^ CCU Ikttni 9 04*11} UI OM» l -?--???- ? ? HV w» *?.«»? v t» J w_ *u& iu t J. auaUHbt «il .
den Woekeraar, door F. v. d. ö. - door een. toeval, b. v. door den sprong van een Medicus adhibet omnem diligentiam, ad quam
E= DS coMnleete;'aBdichtSn? kat. vnlt «»et licht in het stroo; in een oogeu-! tenetur, sed non vult majorem adhibere ex odio,
De compleete gedichten van
W. J. van Zeggelen, met levensschets, door
Alb. Th. ? Drie novellen van Virginie
Lpveling. door V. H. ? Wilhelm Teil. - De
dienstdoende schutterij, door Amphora Major. ?
Juffrouw Blauwbaard ? STATISTISCHE EK
INDüSTRIEELE MEDEDEEL1NQEN - ALLER
LEI. - INGEZONDEN. ? OVERZICHT VAN
DE EFFEKTENMARKT. ? Handelaoverziont
der Week. ? Veilingen. ? Burgerlijke
Stand. ? Te huur zjjnde woningen. ?
ADVERTENTIEN: Schouwburgen enz.
DE ZEDELEER DER il t DE V
ÜAAGSCHE JEZIIETLY.
blik stuat de geheele winkel iu vlam «n de dief j ut eequatur mors infirmi.
Reus a judice non juridice aut non legitime
,j interrogatua poteat respondere se crimen non
stemrecht en voorspelt den jongsten zendbrief
der Vereenigtag een smadelijk uiteinde in de
Amïterdamsche snippermanden.
Die voorspelling ia niet gelukkig ge weert ?
zeer velen hebben het lidmaatschap van
Bor, _ t - | « * - -A ? ? ?--??? ? «IWVM. i v«wu UVWWBU ui?i* uuu*«»c»vavuc»i*
, "? yuaeruur, an ilh patrasse, subintelligendo, de quo possit inquiri, j gerpligt reeds aangenomen.
redt te nauwernood door overhaaste vlucht zyu j £&usa sint irjustae mortis, si de facto seijuatur?' seu quod fateri teneatur." I, bl. 426. Maar dit succes, ik erken het gaarne,
ontze* ' " i - ... nuwt nog niet uwe grieven.
?Het programma is verouderd."
- stemt toe, dat Burgerpligt veel heeft
byleven. Heeft Quirinus iuts op zyn geweten ? j Duplex est sententia. ? I» sententie, quae Gury betuigt zyne instemming met Giribaldi,
Neon, volstrekt niet, want aan zoodanig gevaar
communior vidctur, negat. Ratio est, quia ex ?qui ad qusstionem, An possit absolvi sponsus,
,
una pai-te actus externus non est injustus, cttm 3111 frequenter visitat sponsam, «y«s occasione
mera damni alieni possibüitas in rebus humanis Ipeeeat, respondet, Posse absolvi, quando
visitaattendi non debeat; ex altera paite actus l tiones snnt secuudum morem patriae, a quibus
uiternuj non efficitur injurius ratione inten- j non potest sine nota et dedecore abstinere,
tionis, cum intentio non inüuat in efficaciam quia putaret sponsft ae contemni, eo quod illam
had b(j niet gedacht. Hjj heeft niet het laken
op zyn geweten, dat hij stelen wou en waarop
hy reeds de hand had gelegd, want tegen zijn
wil is het verloren gegaan; hy heet evenmin
de overige schade op zyo geweten, want het A t. r ,---,
dragen van een knars doet niet rechtstreeks' causae, seu in periculum damni. Quacirca dicenda \ non vUitaret, "sicut alü sponsi 'faciunt ~ quod
gevaar vau brand onUtaan en daarenboven is, est causa mere ptr aècidens, nee prava intentio 'idem valet de sponsa, quae ex löcuti'one et
aspectu sponst patitur distillationem et pollu
hij met de meest mogelijl» behoedzaamheid te' ejus naturam mutat.
werk gegaan."
In (k T i/d van 25 Maart 1876 wordt, gelijk
ik eerst dezei- dagen bespeurde, het afgeschre- j
ven citaat ?vnlscli" genoemd. liet catlioliekc \
Ten slotte deelde ik nog het volgende ver- tionem......" I. bl. 401.
makelyk staaltje van den zedelflkeu ernst der J ?Licet alicui pruritum magnum patienti in
pollutio j
mede:
m.ar .eet het li.ig
dat het vermoeden op' acrimonia,
illum tactu
Bedragen, om het openbaar onderwijs op een
beteren grondslag te doen vestigen. Maar nu
ia dat vraagstuk opgelost ? men schrappe het
uit het programma!
Zyt ge dan een vreemdeling in Jenmlem of
bewoner van Eutopia?
Meent gij werkelijk, dat eene ._?
kiesvereeniging in Nederland niet meer
onderwerp ter harte benoelt te nemen?
Is het u ernst, te. verklaren, dat den burgers
de kwestie van het openbaar onderwijs thans
vrijzinnige
dit
In het Maartnommer van ?de Gids" van 1876 dagblad zegt; ?Stond dit inderdaad in Gury '.daarhenen te leiden, dat het vermoeden op' acrimonia, ut ordinarie evenit, non vero ex J li zelfs in het kamp der liberalen, of laat
verscheen een artikel van mijne hand over te lezen, dan zou de schry ver, in plaats van j een onschuldige valt en deze veroordeeld wordt.' libidinis ardore proveniat." L bl. 421. ! my liever zeggen der anti-kerkeljjken, de
overBlaise Pascal. Naar aanleiding van dit artikel j een gevierden naam, reeds lung het brandmerk : Zijt gij aan uw slachtoffer schadeloosstelling pp deze wijze voortgaande zou ik nog veel j tu.iging gevestigd, dat nu het openbaar
onderheeft Prof. Alberdingk Thym in het op 30 Mei der verooi-deeling van Rome hebben ontvan- j verschuldigd? Heen, want er moet onderscheid j wonderlyks of efgerlyks kunnen citeeren niti^9' T?r'f^middel.l)aar en hooger, alles ver
gen en zyn werk op de lyst der verboden boa- worden gemaakt tusschen de toevallige en de'het bijna 2000 bladzyden tellende Compendium ?5e?Ünr ?? ? ? Uet-T00.r zJ>n-e ontwikkeling
verschenen nommer van ?de Amsterdammer"
mij eene bestraffing toegediend. De heer Thijm
verwyt m!j namelyk sommige stellingen van
Jezuïeten veroordeeld te hebben ?met niets
anders tot grondslag dan de slechte vertaling
van eenige plaatsen in een Engelsch ty'dsclirift".
Met eenige bitterheid voegt hy aan deze woor
den toe: ?Maar tegen de Jezuïeten i* nu een
maal alles geoorloofd!"
Meestal antwoord ik niet op aanvallen tegen
my'ne geschriften gericht. Hier w^k ik van dien
regel of. /Wat een man als Alberdingk Thgm
schry'ft, laat mij niet onverschillig. Het zy my
ken zijn geplaatst."
noodzakelijke gevolgen eener handeling,
Toch staat dit allea in Gury te lezen en wel! boos opzet is niet voldoende om, een daad' daardwerk in bijna alle Roomsch-Catholieke
op bl. 571 van het eerste deel der in 1878 te'tegenover een derde, welke op zich zelve be-} seminaries gebruikt en op verlof vanden tegen- jïitiek'
Rome, op de pers der ?Propaganda," gedrukte' sckouwd veroorloofd iï, onrecht te doen zyn." i woordigen Generaal der Jezuïeten, den heer 9chen
S! .1 -.-?!. .... !l_ L ?J. l tï!t__ 1 ?? / V l E.? f\ l l \ *?.'?».' .. . .. . At1 JIAH.
bijna 2000 bladzyden tellende ?Compendium en Voor zyn doel noodig
en! theologiae moralis" van Pater Gury, een stan- Och mocht dit alles zoo zyn! hoe gaarne
" " e schrapte ik met u het onderwijs van élk
po,. l litiek programma! Maar zoolang de stryd
tus1 iikelyken en anti-kerkelyken zal
be5de uitgave: j In het oorspronkelyke lezen wy (bl.5701.1.): Petrus Bcckx, uitgegeven, een handboek van
?Quirinus pannum furari inteudens, officinam , r,An tenearis reparare damnum alicui obi- zedeleer, waarvan de Bisschop van Lausanne
staan, zal die in Nederland vóór alles op het ge
bied van het ouderwijs gestreden moeten worden.
Ik erken gaarne, dat daardoor menig ander
in paleas deiicitur, et brevi tota officina
incenditur, vixque arrepta fuga, incolnmisfureradit.
Quid de Qairino? ? Resp. Ad nihil tenetur,
deris. - R«sp. 2'. Neg. etiam
licet damnum hocpraevid«rk. - Jf«2>. aP.
om te doen beewendatBla,e
yo indien, h« uit het graf herrees, ook thans
tot
T °
verguuü Voor -m^a* m-dtAigiafi. hat blad teJ.<tai40>ii>i'»eperic"1um£raevidit.Imo nee tenetur
kiezen, waarin de aanklacht te lezen stond. |de panno, quem Turnri. voluit, etiamsi nuneiquia
In mijn Gidsartikel heb ik een paar plaatsen apprehendisset, quia etiam illud damnum esti^er amaens, et nonper se; non titen illnd
van het ?Compendium Theologiae Moralis" van 'involuntarium; nee apprehensio panni est causa j ex natura sna efficaciter influsit. Prava enim(
Pater Gury meegedeeld. Het w.is het Engel- dnmni, nee gestatio candelae prosimum pericu- intentio con efficit, ut injustum sit Ulud opus,'
sc'ue tijdschrift: °The Quarterly Review", waar- lumincendü.adhibitasufficienticautela.creabat."! quod ex se respectu tertii injustum non est.
aan ik, mijne bron vermeldende, die plaatsen 1W staat niet in een juridisch werk, maar j Excipicndum tamen eet, si quis iis uteretur
ontleende. Was het verkeerd zoo uit de tweede w «en handboek van moraal, bestemd om in [ mediis, quw gravissimam suspicionem alterius
haud te citeeren? Ken van beiden: üf men den biechtstoel dienst te doen. accusandi praebennt, y. gr., si vestibus ejus
zegge, dat citaten nooit te vertrouwen zijn, j Ook het volgende: ,indueretur ad homicidium pati-audum, Las
maar ala dit een verstandige stelregel is, wat ?Iemand zet vergif of een valstrik op een! sanguine foedatas projiceret, etc."
baten ons dun de noten, waarmede de heer'plaats, waar zijn vijand, schoon zeer zelden, j Uit de laatste woorden blijkt, dat Gory het ;ken,
Den Heere Mr. J. G. de Marez Oyens.
van een lid der
kieseo dit zyt ge toch? ?
..Uitgebreidheid der kiesbevoegdheid," zegt
ge ?wü een iedeï" ba Eutopia? «f in
Sederlaud ? of ten minste in Amsterdam ? of zelfs
Amice.'
Amsterdammer, die uitbreiding der
kiesbevoegdjheid ?ein ilberwundener Standpunkt," do
meesten uwer laudgenooten zullen het than«, en
, f^f . . . 1 . . ?? B.^M un.vk «WWV^^^MVVLCU 4U1JC7U U<3b 1U(»U?, CU
Ulscaoon de circulaire der Kiesvereeniging ? wie weet nog hoe vele jaren, op een programma
BurgerpUgt, m het nummer dezer krant van eener kiesvereeniging geen verouderd
onder27 Juni U., door J. C. de SI. 0. werd bespro- werp vinden!
bega ik, nu ik dat schrijven wil be- Maar ge wenscht meer uitvoerig gedefinieerd
AH^nn M/InT. ft n Kn^«1> _ U _ _ 1 ? l J :i. 111. A. l ..oea.. ...
k U, UIC, MAW 1& nDl, UJUL V1CUOL UWQ
in het openbaar mede te deelen. De
on h^r snpi ?etten enkel ten einde de Jezuïeten bezwijken moge, ook volstrekt niets meer." Z\jn van GÜIJ-niet voor zyne rekening zou wülen meening in het openbaar mede te deelen. De j men, hoc zou dat kwaad worden verergerd,
noodeUrUart te maken (deze lieden fclmldig aan moord, gesteld dat' nemen. 8^?e»Vd.,^ J_e8Preltul_8L S ter bestrijding :| indien men bf elk vraajrstuk - want hetzelfde
15 het nu gebleken dat ?The Quartei-ly Re- in beide gevallen do dood wet
view" zich aan schandelijke misleiding heeft! Het antwoord luidt ontkennend;
schuldig gemaakt? In dat geval ben ook ik'plaats, de gevolgde gedragslijn
niet vrij te pleiten, waut niemand heeft het! niet om-cclit, want, bij onze har. ?._,, ? i~-, _ .,? ,_, ,_. , ? _ ? .
recht ziin vertrouwen verkeerd te plaatsen waar ben we met de bloote mogelijkheid, dat iemand ;valsch geciteerd heb. Heel aardig voegen dé ' Burgerpligt mn tot u wend. [ z\j verlangt te behouden, wat zy verUnet
veraneen derde daarvan het slachtoffer kan wórden.' er door benadeeld zal worden, niet te rekenen, hecrtn van ?de Tyd" daaraan toe, dat dit geen i. ,*ife r^e h«» rfrf«ri.\n3M « if en,ooteD. ~: ^ te Z1*D. '£ w*"" richting zg die
veranOnmiddollijk na de aan n,yn adres gericht c' e», in de twmd. plaats, eene daad wordt niet; verwondering behoeft te verwekken, daar mijne j ftjff^ïJ^'$^^ £^^*$% S&bto^ÏÏS$$S&
wooi-den vnn Trof. Thym gelezen te hebben, onrecht door de bedoeling, waarmede zy ver- specialiteit ?de wetenschap van de opvoeding Maar gy wyt dit, voor een deel ten minste, l wetsontwerpen.
liet ik het uit twee dikke deelen bcstaaude werk 'richt, wordt, want boos opzet is niet genoeg om .der vrouw" ia. Dit laatste doelt daarop, dat aan Burgerpligt, die den Amsterdammer wil j Op die wijze zou zij dooden elke wrijving
FEUILLETON.
DE AANVAL OP DE.\ MOLEX.
E.MILE ZOLA;
(Slot.)
? ' ' - IV. ' . ;
?Nauwelijks was de da;? aangebroken of de
molen werd door allerlei kreten in opschudding
gebracht. Vader Merlier was Franroiae's deur
óaan openen. Zij kwam naar beneden en trad
cf« binnenplaats op, bleek en zeer kalm. Daar
echter kon zij eene huivering niet onderdrukken,
t«on zy er stond voor het Tyk van een Pruisisch
soldaat, die languit op een uitgespreidon man
tel by den put was neergelegd.
Rondom'het ljjk maakten de soldaten woedende
gebaren, van harafechtelijke woorden en kreten
vergezeld. Verscheidene hunner balden de vuist
in de richting van het dorp. Intusschen had
de officier vader Merlier, den burgemeester der
gemeente, doen roepen.
? Zie eens hier, zeide ky meteene door woede
gesmoorde stem, dal is een onzer manschappen,
oTen men aan den oever der rivier vermoord
gevonden heeft.... Het is noodig dat wy een
indrukwekkend voorbeeld stellet), en ik reken
er op, dat RU ons zult helpen den moordenaar
ta ontdekken.
? Al wat gy wilt, antwoordde de molenaar
met zijne gewone kalmte. Mnar het zal niet
gemakkelijk zyn.
? De officier had zich gebukt om een «lip ran
den mantel, die het gezicht van den doodo
bedekte, optelichten. Toen zag men eene
vreeselijke wond. De schildwacht was iu de
| borst getroffen, en het wapen stak no^ in de
! wond. tiet was een keukenmes met zwart heft.
'j ? Uckijk dat mes een», zeide de officier,
l misschien kan het ons helpen in ouze naspot ingcn.
', Een schok voer door de leden van den 'grijsaard.
l Maar hij herstelde zich terstond, eu antwoordde,
j zonder dat eene spier vaa-zijn gezicht trilde:
| ? Iedereen heeft zulkti messen, hier in 't
i land ... Misschien had uw soMuat genoeg van
't vechten, en heeft hij zich zelf van kant
gemaakt. Dat komt meer voor.
? Zw\jg! schreeuwde de officier woedend.
Ik 'weet niet wat mij weerhoudt uw dorp
aan de vier hoeken in brand te steken.
De. drift belette hem gelukkig de diepe
ontroering op Franjoise's gezicht op te merken.
Zy was op de bauk bij den put. moeten gaan
l zitten. Zij kon de oogen niet afwenden van dat
lyk, dat daar, bijna aan hare voeten, op den
! grond lag. Het was een lange, mooie knaap,
Aië wel iets op Dominiquc geleek, met zyne
blonde haren en blauwe oogen. Dié gelykecis
trof haar diep. Zij dacht er aan, dat dedoode
misschien daarginds, iu Duitscliland, eene
geliefde. moest hebben, die hem nu moest
bewee'neh. En zij herkende haar mes in den
keel van den doode. Zij had dien jongeling
gedood.
Intusuchen npra'< de officier er van, Rpcreuse
door verschrikkelijke maatregelen .te straffen,
toen weer soldaten kwamen toeloopen. Men
had nu eerat ontdekt, dat. Domiuique was
ontsnapt. Dit veroorzaakte eene buitengewone
) ontsteltenis. De officier begaf zich naar de
kamer, keek door het raam, dat opengebleven
' w«», en kwam terstond terug.
Vader Merlier scheen zeer ontstemd door
Dominique's vlucht. ? '
? De onhandige, mompelde hij; lui bederft alles.
Francoise die deze woorden hoorde, w< rd
door schrik bevangen. Haar vader overigens
vermoedde niet, dat zy er iets van afwint. Hij
schudde het hoofd, en zeide zachtjes tot haar:
? Nu zitten we er mooi in!
! ? Het ia die schurk! Het is die schurk!
! schreeuwde de officier. Hij zal de bosschen
j bereikt hebben Maar ze moeten hem ons
! terugbezorgen, of het dorp zal voor hem boeten.
| En, zich tot d ca molenaar wendende, zeide hy;
i ? Komaan, gij moet wel wetec waar hy
verscholen i».';
! Vader Merlier lachte, als gewoonlijk, stil,
terwnl by' naar de breede streek boïclirijke
h«u. velen wees. . .
.' ? Iloe wilt ge duur een rnaii in vinden?
zeide hij.
peloton voor de executie. Vader Merüer bleef i ge dat ik nu Dominique zal weervinden? Hu
'bedaard. Naauwelijks haalde hij evendeachou- is weg, ik weet niets meer van hem.
? Welaan, kies; hy of uw vader.
n~j i.__. :i_ i»i»_^._ o \t
ders op, die geheele vertooniug scheen hem
l tamelyk onbelanfiryk. Zeker geloofde hy niet
? God, kan ik kiezen? Maar al wist ik,
: ? O, er moeten daar v.cl schuilhoekeu -zijn
; die ge keM. Ik zal u tiett man geven. Die
? zult ge geleiden.
? Ik heb er niets tegen. Maar werkelijk,
we zullen acht dagen noodig hebben om al
j de bosscheu van den omtrek af te loopen.
| De kalmte van den grijsaard bracht den
1 officier tot het uiterste. Inderdaad zag h$
j het belachelijke van zulk een klopjacht in.
Toen bemerkte hy Fracjoise, die nog bleek en
bevend op h-.ire bank zat. De angstige hou
ding van net meisje trof hem. Hy' ? zweeg een
oogenblik, beurtelings den molenaar en
Fran(oise aandachtig beschouwende.
? h die man, vroeg hy eindelijk ruw den
grijsaard, niet de minnaar uwer dochter ?
Vader Merlier werd doodsbleek, en men
had kunnen gelooven dat hij .zich óp den
officier zou werpen, om hem te wurgen. Maar
hy bleef stokstijf staan en antwoordde niet
Franchise bad haar gezicht met de handen bedekt.
? Ja, -dat is het, ging de Pruis voort; gy
of uwe dochter hebt hem geholpen te vluch
ten. ÖK züt zUn medeplichtige .... Voorde
laatste maal, .wilt ge ons hem overleveren?
De molenaar antwoordde niet. Hy had zich
afgewend, en had met onverschillig gelaat in
de verte gekeken, alsof de officier niet lot hem
' had gesproken. Dit voerde de gramschap van
dezen ten top.
? Welnu, verklaarde hy, gy zult op staanden
voet gefusilleerd worden.
En nog eens gaf bij zijne orders aan het
dat men een man maar zoo gemakkelijk fosil-j waar Domininue was, dan kon ik immers toch
.leerde. Vervolgens, toen'het peloton daar was, niet kiezen!... Gij scheurt myn hart in tweeen....
j zeide hn op ernstigon toon: j Ik zou liever terstond sterven. Ja waarlijk, dat
] ? 't Is dus zoo gemeend ?.... welnu, het is zon veel gemakkelijker gaan. Dood mg, ik
: mn' goed t Als ge er dan volstrekt een moet * "
| hebben, waarom dan niet ik zoo góéd als een
ander. .
l Maar Franjoise was opgestaan, radeloos,
stamelende.
smeek er u om, dood mij. ...
Dit tooneel van wanhoop en tranen maaklo
eindelijk den officier ongeduldig. Hy riep uit:
? Nu is 't genoeg f Ik wil nog goed zijn,
ik stem er in toe u nog twee uur te geren....
? Genade, mijnheer, doe myn vader geen l Als binnen twee uur uw minnaar niet hier is, zal
.kwaad. Dood mQ' in zQne plaats. Ik heb
' Dominique helpen vluchten. Ik alleen ben
'schuldig. :
! ? Zwijg mei-je, riep vader Merlier. Waarom
| verzint ge dat?... Zy heeft d«n nacht in haar
kamer doorgebracht; ik heb haar zelf
opge1 sloten. Zy liegt, ik verzeker het u.
? Neen, ik lieg niet, hernam hét jonge meisje
J met vuur. Ik. ben het raam uitgeklommen, ik
heb Dominique aangezet om te vluchten....
Dat is de waarheid, de eenige waarheid
De grijsaard was zeer bleek geworden. Hij
kon wel in haar oogen lezen dat zy niet loog, en
deze geschiedenis maakte hem zeer ongerust.
O, die kinderen, die enkel naar hun hart
luis1 teren, wat bederven ze alle»! Toen werd by
lboos. . ? .".
? Zij is gek, zeide hij.. Luistert niet naar
haar. Zy vertelt u onzinnige sprookjes
Komaan, laat het uit zjjn.
Zg wilde nog meer tegenstreven. Zy knielde,
zy vouwde de handen, De officier bleef kalm
getuige van deze pünbjke worsteling.
? Myn God, zeide hy eindelijk, ik neem uw
vader, omdat ik den ander niet-meer onder
myn bereik heb .... Tracht my den ander weer ^
hier te verschaffen, en uw vader is vrij. . hare pogingen nrag. Toch had ze Dominiquo
Een oogenblik keek zy hem met groote wel willen zien. Ze zouden hebben
kun' oogen aan, verbijsterd over het gruwely'Êe van nen overleggen,.ze zonden misichien een
red[dit voorstel. ' middel gevonden hebben. En te midden van
? Het is afschuwelijk, zeide zij. Waar wilt de verwarring van hare gedachten,
~i-~uw vader voor bèta boeten.
.En h|j liet vader Merlier naar de kamer bren
gen, die Dominique tot gevangenis gediend had.
De oude vroeg om zijn tabak en gingrooken.
Op zyn kalm gelaat las. men geene aandoening.
Alleen gleden «r, toen hy alleen gebleven was,
onder het rooken, twee groote tranen langzaam
langs zjine wangen. Zjjn arm, lief kind was zoo
ongelukkig! . ,
Franfoise was' midden op de binnenplaats
achtergebleven. Pruisische soldaten kwamen
lachend voorbij. Eenigen riepen haar woorden,
aardigheden toe, die zy niet begreep. Zo keek
naar de denr waardoor haar vader verdwenen .
was. En met één buigzame beweging bracht
zy de band aan hei voorhoofd, als om het te
beletten te. barsten. ' .
De officier draaide zich weder om op zyoe
hielen «n zeide:
? Ge hebt twee oren. Tracht ze a ten
entte te maken.
ZU had twee uren. Die volzin gonsde in.haar
hoofd. Toen ging zy werktuigeUjk de plaattaf,
recht, voor zich uit. Waarheen te gaan? Wat
te doen ? Zjj beproefde zelfs niet een besluit
te nemen, omdat z(j wel het nuttelooze van