De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1880 25 juli pagina 5

25 juli 1880 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

N°. 162. Wordt gevraagd tegen l September Een Depothouder, F. CK» *, ? rt A «t »vr T* », \r off! 1R1?M_ nn e een i ten aanbrengen «uilen de voorkeur genieten. Drieven franco met opgave alwaar .«forma ticn kunnen worden ingewonnen, onder uei motto Sfoare». aan het Advertentiebureau van G. J. THIEUE, te Arnhem. H.II* Eigenaars* STOOMVERWERIJ IN CHEMISCHE WA88CHEBIJ Gftbr.PALTHE, Ie Almelo, « iiimi», YUKWTRUt. H, m WIK «e iedeiei tueiett » SPOISTRUT 65, TU waai Mm» f oeistói win «nnnui- _ i Blad, ÏEMAND, geheel België bereizende, "««Bob** laaaroe eenige goede Huizen tegen ComJgteto tï reprwenteeren. W»"^-* tien. Franco brieven, lett. GOK, Bureau Weekblad Amsterdammer. T £ ? ? ?? ? in de nieuwe stad, een net gestoffeerde VOOR KAMER met Slaapplaats, voor een eenig Heer Rokin 2. CAFÉ DE VEREENIBINB, TAKSTEEU No. 15. Felnstes Nürnfoerger Sommer Lagerbier. PER «fc.4» l» CEXT. BIERBOTTELARIJ VAN Binnen- en Buitenlandsche BRANDSPIRITUS, DE KASVEREENI8ING, wll"lTr,T1 JllïA::.-..,, .iJ u««..<.»«-i<nritt to«. «t» H< i PER LITER. ? Verkrijgbaar, aan de jnmw> «*?»??»«'"? ?-T 35 CtL»!^ »SrifaSt...O»TVAMT BELDEN ft DEPOSITO OUD PAPIER. Opgericht 1804 tot de volgende rente: . tonder voorafgaande opvraging, U» pCt. met één dag vooraf opvragen». . l" * , l , tien dagen . * ? ? « » i voor 2 a 3 maanden fixe i * ? i Tevens Mast zy zich mat het ! IN BEWARLNÜ SEMBN VAN WAARDEN. Een en ander volgens Reglementen, aan het Scliiiidiuvorderinffs-Kaiitoor, ?Inde J»ren sreventlsjdte n.«<*..HA.n. Selilekade ü'o. *»»* MJ ?»«« M01*1""'.. Rotterdam, §clilekade *""" HEERENHUIS MET TUIN, BIE R E BT. In een der schoonste dorpen van NM .jïnd wordt TE KOOP nf TE UUUR senteerd een fraai HEERENHUIS __ TUH* «lenen op den besten stand van het do^'Agd«Tonder lett. J F, b« den Boekh. T$. DE HAAS. Paleisstraat 14, Amsterdam., PRACHTIGE VOORKAMER "| met ALKOOF TE HUUR, tegen primo ^EJSS»? &^^^^S\ SCHOONEVELÜ '& ZOON, 1 In verschillende Uleuren. , W. GROOTE* Malfei-straal -M3. iu"dat' iuTsraTO u7o7"gerechtel\jken als mflTnelÜken dwang ruim f «,000 ' Prospectussen worden franco toegezonden. _ _J 4 WES i , DE VERLICHTE KOFFER. ? KOFFERS, TASSCHEN, RIEMEN voorradig in elk formaat en eiken prijs; alles wordt ook volgens opgaaf ten beste geleverd in den kortst ""ken tijd. Alle binnen- en buitenlandsche GEELS & C gerepareerd. NES 4voorheen M, PILOER. Elke dag versch gebrande Koffl*. ,1e soort JaTa, 5» et. Fijne, lekkere China Thee. 90, 100,125 et, zeer zwnar, geurig en wjterhoudend. Stof'en Gruisthee, GO, 70 en 80 cent; beste Witte en Baster Suiker tot de laagste prijzen. Dagelijks bemorgd aan hul» i 28. Prins Hendrikkade hoek Martelaarsgracht. 28. l' Leveren alle mogelijke soorleu JLandbouw-, Smlds-, Timmerlieden en Sclioeninaliers-iSereedsclitiiiiien. Bevelen «leh «cveus aan voor de levering van Hulsi iioudelljhe Artikelen. ? ! Sffi^..»^"?.?^^ »^«£]Hl Ww -»E 31 VK ^Oi«j Heerengracht aay, Amsterdam. , Iï y |/ 2. HUIS TE KOOP. STOOMVAART-DIENSTEN WIE EET MIEI lekkere Boter? Welnu, bij .mi) kost " Uebben de eer <c bertchtei , bij 20 KiioT1 tTÜVn / ?». met schriftelijk 1 -?"-1 er bg, dat ik er voor insta, dat ze goed Door verandering van zak een droog, zuiver HUIS, Open Plaats, cter huis en Onderhuis, «root 86 Centiaren, stunde tierstrat. 1TE KOOP:, aats, Achter huis en nerus, ro , op het beste gedeelte van de Egelantierstr BVieve-n franco Lett. A O, bureau De Am dammer, Rokin 2. aat. mstCrBRUSSEL en GENT. S A AR BRUSSEL (zonder overlading). jrft Jp Xeedgk 121, Amsterdam. TE KOOP ? een goed getimmerd HUIS, liefst met Winkelhuis. een goede rente gevende. Dieven franco, lett. A A, Bureau van dit Blad, Rokin 2. ___ te" Wekelyksch des Donderdags ochtends vroeg; goederen .moeten daags te voren aan ^ portland."Cementi Knlght Bevan Boord bezorgd worden. ?...?« v ' Schoteche WAAR «EXT (met overlading te Rotterdam), Wckelyks des Woensdag ochtend vroeg; goederen alhier moeten des Maandagss aan A.phalt-dsWedw-carton^uir. Benig» agenten boord bezorgd worden. . .... ./-ITVTITV ! van P Informatién, bij de AGEMhK E. 4O, eu Passage RoeteineUer, Amstelstraat 14, eenlge nieuwe soorten als s ? AWO>A H>E OBO & HMJlf CAKO a ?? *5.? per mille, fc JOCKEY -, alle4soorCo, SUrge.jCI.1JB B f 3O hebben verkrijgbaar gesteld ^_^H _? ssmsjsjsjjiijjj ^ ? _ koop een partij TËENEN"'töt uitvoer naar Engeland. Franco brieven, lett. X X, Bureau rfe Amsterdammer, Rokin 2. ' ' Te Koop aangeboden: Eene groote partij-BÓTTINES (Heeren en Dames) ïuitscb fabrikaat. Brieven franco, lett. P *Q mj^ILLEM 'LEENDEBS, Kunsthandel, Paleisstraat 12. ' .._ UIT DE HAND TE KOOP Villa's en Bouwgronden, te SCHEVENIXGEN, ter grootte van ongeveer WK*» centiaren. Ten "evolge liquidatie verlangt de ejg«naar van bovengenoemde Terreinen en gebouwde Villa's deze in Jcoop over te <*f »? J^l9" minstiee liaztof? bij etoomtram en kanaal maKen ?le^tmemMi' voor bebouwing zeer geschikt, ook voor den aanleg van Fabrieken, terwijl de VüL's zeer Roede renten afwerpen en voorbeleBging vanTtapitaal zijn aan te bevelen. Koop prijs zeer aannemelgk. L ? _ _UJ.^ill,a. Ii nin AN van der LOO & BERTEN, 994. IHtHr¥5H{wrnZkSg.Mo1^ A»phalt-dskleder-carton-cuir. Eenig» agenten 11T FflIT V A ITV =*aggjgjtog7| Gebrs. BLECKMAHH. A. STALL. ! Een l''a els Acbtervlecht. l Een Va els dik l Een els dik ....... l Een 5/4 dik . . . ? - ? ? Scheidinffs^vaa af. . ^ tOt bulteneeWOOli Krullen Chignons. ? - ? *ï- ? ? ? ??» >m ii_T»_n"^ d^isL *?««? PfiMlLES,fcLOKKEUYEKIERS,eoZ, | vroeger Korte Lijnbaansteeg 6, is thans e.oo. -. Gladde Bollen 4t*-*0 Cents per stuk. Ltliegrac&l bij de Heercngracht 6. Voortdiireiicte la«e pr«zen van alle nog ^ WTMIKV *JXÏÏf,f|?&1'^;v. p;?TkeVVn Toupets van af 4 Duiden.. --»- j?-d ? s^SSi eVrSr'mïSe-'. TEE.S, 8TOFFEM, BAREGft.S, PKRC A^S, eilZ. Vw uitgavaUer.haar.wordwn moo! kapsel dag^oop^m,,^^^ ^ ^ ^ o.!» nlsiMPflp Vftll Ten irrOOtC liartil IjAPPEM gemaakt en billijk berekend, by iQnnoodig en onvoordeelig dus deze PenSI^B H ft ? ^ ?»iiai"MsmM^' *?.%>? »?*?» »* ^ ??» ^3 ?? i ^* jj i/w» i-T*! ^«4i «ïfr Pat"tifc fr A nn^biÊafin. VOOIT F l v ^~ j ysi n A JU ££ Qp ^ J^_ j «r KwnnvnBBKiV. Vmbrteltmnt.;OUies uu i-arijs ic uyL^^^^ ,_;!ïi_ ' Kalverstraat hoek Bagijnhofsteeg 132/134. Korte Nlezel, , yetder.ig mijn Mag . alle soorten vergulden, marmeren en bronzen SINOEIT Originele Naaimachines, meest gezochte Naaimachine!; der 1 reld zgu te AMSTERDAM, uitsluitend in het Eenige houders van dit artikel. Alleen geschikt voor Lakens eh Hemden. No. 300. .6; t breed, 52 el, / 13.No. 400. 6/4 breed, 52 el, / U.~ No. 600. 6/4 breed, 52 el, f lb.?. So. 300. 5/4 breed, 52 el, f 10.Ko. 400. 5M breed, 52 e, / 11.,>"o. 500. 5,-t'breed, 52 el, £ 12.? No. öOO. 5 4 breed, 52 el, / 13.? Bovengemelde stukken worden tegen rem. bours of inzending van Postwissel door het *^^'.rtS*.-.n«ta -°ö-?n in alle Witte Linnen Sn Katoenen goederen Uitrustingen eu Overhemden naar den maat. ZWARTE ZOMER THIEBBT. Eene groote Partij supra li"» *W*l??S!r f&.QO /6.OO Thlebet hebben wij ontvangen, 7/4breed, tegen f »-"V../_ -.... den ongelooüyk lagen pifls van 80 Cts. . : Stel»» do.oj.^gl^Ei.FA C'>MP., ' Kokin 26, Amsterdam. £5, Kalverstraat, 25. Bevestigd Generaal-Depüt der S IV GE R M A A T S C H A P P I J, alwanr ook naaima chines van alle systemen spoedig en goedkoop gerepareerd worden. ; ^?Jf£SS^&&*^affias3R ;RE3f, CUrargicalc INSTRUMENTEN, BREI K- gcaEEPSKLOKKEN, enz. enz.,.alles tot b«' n .-,nB..^ _. | fc «urt^ fné mïin rP^ hnllAAPt \nr\nAnl* lAflTA nrïÏ3!f.T1 Pn tttfit tWCB \&&f ffaraUtie. BANDEN «n verder wat tot mgn rr Belast «lelt teven» met Het ..-. ..?-,---. -nrivvrfl pen van 9cheerme»en. i J. W. Ai BOIJNU'. Taksteeg MAATSCHAPPIJ MUZIEKSCHOOL ?,??.??.? ?.,,? «oPRIXSHEXDRIKKADF.oo WERKENDEN STAND lüBctrijvicgen van Leerlingen hebben plaats: .. 27. 2S, en 39 Juli a, s. an het Lokaal, alwaar Prospectussen gratis' te verkrijgen Z«n. ^ ^ l JT. KOEK. i afdeeling ?INDUSTR1ESCHOOL" Het BESTUUR der Industrieschool" van de ' ' " " Werkenden Stand, heeft STRUKKACHELS, 5 houls O hout» glKHits »jipiijs Kalverstraat 1&8, Aiusterdaiu, Prijsnoteeringen aanvangende 12 Juli 1880. No, 2. Stofthee ? 1,10, No. 5, Souchon ? 1.30, No. 4. Congo v 1,10, No. T. Pecco Souchon , 1,60. ~ Overige nummers volgens Prijscourant^ /*».6O. ^ m en yil.OO kwSVwÏEDEKANTEN.'LEDÊKANTEN met Springveeren, gegoten en geslagen rORNÖIZEN met en zonder circulatie, ruime sor teering KINDERWAGENS. Prospectusten en inlichtingen zijn te beko men bij den Heer F. T. SM1TH Directeur der School, P. C. Uooftstraat li>6 en aan het School gebouw, O. Z. Voorburgwal, 3. Het Bestuur der Maatschappij, J. II. LELIMAN, Voortitter. F. MEYBOOM, Secretaris. Het Bei-tuur der jDdnstrieschool", C. VAN HEEMSTEDE OBELT, Vooreiiter. W. P. BEKKING, Secretaris. ' , Prinsengracht, 773. ingelsch Kleedingmagazijn MANNHEIM & Co., \ieuwendijk, 10«, Groote sorteering IN DE NIEUWSTE MODELLEN, m- EI icsm ...."" Ciocdkóopc doch Prijzen. INDISCHE UITRUSTINGEN, Wolvenstraat 14, Spuistraat b/h Spui 330 J. H. HAMERS. GESCHILDERDE ROLGORDUNEN (in alle soorten en dessins), - en VKHOER -AIAK AHTÉRÜfcE* TOT KOX« ERIXO. BIJ PE HMEOELSTRAAT. 773. AMSTERDAM. Opnieuwontvangeneencgroo«csor<ecrliiB BRILLEN, voor eiken leeftijd, welke zich door ujtmun. . tende kwaliteit en biUijke prijzen blonder l we *wN- en STOFBRILLEN z«n steeds l in diverse kleuren voorradig. Heparatien ] spoedig en goed. art Koïiiiftflel», J 478. Urliaiius-Pllléii bereid volgens het, KCHTÉ ree cyn zeer nuttig in ongesteldhcdcn der Maag, heilzaam voor de spasverteering, uitmuntend tegen gal, sclicrple m 't bloed en Jmiiluilslati, zacht laxerend on sli/mafdrilvcnit. 37' rj , Ct. de doos, verkrijgbaar te AMSTERDAM by ÉBAX A CO., lliifiyt*«>ei. 42. (6151] T. TCIJtiL, Pa/sint?,/, 23. J. AKRTII*ZiI.»<V.Z. roori«r.7».1 »V.«BOOTK, Kalft rttraat, 43. A ., n V.BAWTBHIKU, _. .vIBRTEWH, «ttrimlraat, 18. W. MIX«WIT» roailtttadt, 80. _, F. Xl'«iif»ICIjVlM.X»*, rijstltlnul, 79. Of en wachtte slck voor ittn*aalt*el* ^^ E'k dqo,je ii getakt en gertfmpelt m i-1 do ha*Ateekentng rnn de rrrrairdigen Wed. KUENEK & ZOON, Chemïsteti Articles de Paris et de Vienne. DE AMSTERDAMMER. A°. 1880. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Vwtehjjn* iedmn Zondagochtend. Uitgmn: BLLBBMAN, HABMS t O». Kantoor: Bokdn 2. ZONDAG l AUGUSTUS. Abonnement por 3/nu . . . W Oto. fr. p.p. 75 Ct». A&onoerlgke Nnmmen & > Advertentiën per regel... . . . 15 » INHOUD DE VERKIEZING VOOR DE TWEEDE KA HER. ? POLITIEKE OVERMOED, door J C d« Mare» Oyens. ?FEUILLETON! ,XH DEN KBBKEB. Naar 't Fransen. - STAATKUNDIG OVERZICHT. ? GEMEENTEZAKEN: De kweek«ohool voor de zeevaart, door H. Tb. Boelen. ? Uit de Haautad. door O. ? uit d« Hobtad, door J. A. de Bergh. ? uit de alenteUtad, door Jan H. ? Uit de Scheldeetad, door Meiohior. ? KTJHST: Liefdadig» dame», door J. T. M. Jr., enz. ? LETTERKUNDE * Bet koningekind, door J. Winkler Prins, door V.H. ? Jean Jaoqne* Ronasean. Emile of gedachten over opvoeding. ? Licht en schaduw, door Qeorge Hartwig. ? Lord Lucifer, door Bobert Hamerling. door M. 0. van Hanen, eni. ? Vlinders, door J Bagno. ? De kinderen van Don Qniohobt», door E. Cabo. - STATISTISCHE EN IBDD8TBIEELE MEDEDEEUNQBN. ALLEELEI. ? IHGEZOHDBN. ? KORRESPONDENPIE. ? OVERZICHT VAN DE EFFECTENHARKT. ? HanéeUoverucht der Week. ? Veilingen. ? Burgerlijke Stand. ? T* hnur lijnde woningen. ? AD VEBTENTIÏll: Sohoawburgen nu DE VERKIEZÜVC VOOR DE 3de KAMER. Geheel Nederland heeft bet oog gevestigd op den verkiezingsstrijd, welke in de Hoofdstad wordt gevoerd. Zelden wekten de debatten der kiesverenigingen BurgerpligtpD Grondwet zooveel belangstelling b\j het publiek ook bui ten Amsterdam, zelden, mogen wy zeggen, was de beslissing door d« liberale kiezers te nemen van zooveel gewicht. Kappeyne, het gewezen hoofd der liberale ',-' party, die door zijn gebrek aan ernst en over1 tuiging, door zjjn lichtvaardig uitgesproken eisch van grondwetsherziening, nauwelijks een jaar geleden, de grootste verwarring «lichtte en bg z^jn heengaan die party overleverde aan den smaad en spot van eiken tegenstander, wordt door eenige zijner vrienden voorgesteld »Js. ?AÓUgUè' wan' 6m'ï'nf»t«rd»nYiö d«'Èimer ïte Tertegenwoordigen» ..'... , l Da hoofdstad, zoo heet het, behoort de eer te genieten, het hoofd der liberale party naar het Binnenhof te zenden. f- O Goden! welk een Hoor» der partij, illk eea IEE voor Amsterdam! ,'i Waren twaalf maanden tijd» genoeg on» allea t doen vergeten, en weten we, omdat enkele stukken geheim bleven, ? niets meer? Die vraag is geoorloofd, ? doch gelukkig moet het antwoord ontkennend luiden. De treurige geschiedenis ligt nog versch in het geheugen. Ieder herinnert zich hoe mr. Kappeyne in Nov. 1874 een redevoering uitsprak, waarin h$ een staatkundige'geloofsbelijdenis ontwik kelde, welke hem het vertrouwen deed ver werven der liberale party.. Hoe hjf eenmaal ' sla hoofd dier partij aangenomen het ministerie Heemskerk van de groene tafel verdreef en eindelijk zelf aan 't roer gekomen, gedurende - twee jaar der liberale partij niets anders dan teleurstelling heeft berokkend. Wie zal met den besten wil uit dit tyd vak igner almacht iets anders kunnen noemen, dat geen absolute afkeuring verdient, dan de schoolwet? En zelfs deze wet, die naar aller meeniog even goed door Heemskerk als door Kappeyne bad kunnen worden verdedigd, wat toonde zg duidelijker, dan dat de premier aan niets minder hechtte, dan aan beginselen? Dit Hoofd der liberale partg, steeds advokaat en nimmer ernstig staatsman, achtte het niet beneden zich in cjjn rapporten nopens de teederste onderwerpen een «pottenden toon aan te slaan, verzuimde in bet debat, als het den durus adversarius gold, niet de onwaar digste exceptie, en veroorloofde >ich niet zelden een hooghartigheid, die men slechts duldde omdat de omstandigheden tucht ge biedend voorschreven. Wij vragen wat deed de heer Kappeyne? Hfr bedierf de wetgeving op het stuk van middelbaar en hooger onderwijs in de oogen der leeraren, hg stak den draak met de wenschen der geleerden, hy benadeelde, in zake de kommissie van raksadviseurs, de be langen der kunst. De geheele liberale party klaagde in en buiten de kamer en toen de liraburgscbe belastingkwestie door hem, op zeer anti-liberale wgs^werd afgehandeld, zag dit Hoofd der party de meeste z\jner leden zich tegen hem verklaren. Voortdurend aanleiding tot misnoegen gevende, werd het vertrouwen in zgn staatsmans-wysheid steeds meer geschokt, en toen hu eindelijk met den eisch van grond wetsherziening Z. M. naderde, bleek het, dal dit Stof d der parig zich niet eens bg en zoo gewichtige aangelegenheid om de eenheid in zgn ministerie bekommerde,? toen h(j even later afscheid nam, was de verdeeldheid der partg heviger dan ooit te voren. Het tiental vrienden van den gewezen premier cal zich bg hem aansluiten, de be kende manoeuvres zuUon te baat worden ge nomen en er zal een verdeeldheid ontstaan, die niet het gevolg U van verschil van begin selen, maar van persoonlijke sympathie en antipathie, van oude veeten, die tot niets anders leiden dan tot het treurig, onvruchtbaar gehsspel, waarvan de liberalen partij, tot haar schade en schande, zoolang het schoawspel heeft geleverd. Uit een staatkundig oogpunt beschouwd ach ten w;) de vcrkiering van Mr, Kappeyne ten ramp voor de liberale partff en de Tweede Kamer, een ernstig gevaar voor het vaderland. W(j zullen ons niet storen aan de schoone woorden, waarmee de ergerlijkste feiten in een gunstig daglicht worden gesteld. W(j hebben geen lost in polemiek. Voor hen, die een geiaren te Amsterdam bekleed heeft, is waardig de hoofdstad te vertegenwoordigen. Met gloed >epleitte h(j kis minister de belangen van onzen landel en scheepvaart, ? en hjj liet hut niet woorden alleen, ijverig zocht hg naar de middelen, om hetgeen hij noodig achtte tot stand te kunnen brengen. Wil men dut rust in de Volksvertegenwoor diging, behoud van het Lüidig ministerie, opdat de hangende wetsontwerpen worden afgedaan, acht men het noodig, dat de liberale partij tjjd liebbe om te genezen van de diepe wonden baar door de avontuurlijke politiek van Kap peyne geslagen, wenscht Amsterdam naast Tak een warm, kundig en degelijk voorstander van zgn Rgnvaartkauaal naar 's Uage af te vaar dige, dan brenge men op Dinsdag 3 Augustus zgn stem uit op heugen bezitten, dat de geschiedenis vin verleden jaar zich nog herinneren kan, is dat vol maakt overbodig, voor anderen zou het nutte* loos zjjii met woorden te strgden, waar daadzaken zelfs niet kunnen overtuigen. Als Amsterdammers hebben wg* echter nog aan «en punt de aandacht wijden. Nogmaals een FEIT. Toen de Tweede Kamer, onzaliger gedach tenis, de kanalen wet behandelde of mishandelde, was Kappeyne, ? het zoogenaamde hoofd, de machtige geest ? .eerste minister. En op welke wys behartigde hjj toen 's Lands en Am sterdams belang? De welsprekende advokaat, na eerst de Kamer door zgn gedrag ontstemd te hebben, eteeeg, geen woord ter verdediging van dat ontwerp werd uit 2|]n mond vernomen. Waarom zweeg de premier? van zaken? Waarom kwam men niet in het beloofde knd, dat in 1874 der liberale partij door dit Hoofd werd voorgespiegeld? Wjj denken aan het merkwaardig Gidsartikel van prof. Bujjs (Januari 1879). Toen was de nood' lottige krisis neg niet aangebroken, maar sprak de bezadigde en kalme geleerde reeds een oordeel over Kappeyne uit, dat, bg alle waardeering va'n des ministers groote kapaciteiten als redenaar, hem gebrek aan warmte, aan overtuiging en aan liefde voor beginselen toeschreef. Deze man kan geen Uoofd der liberale partg zg'a of op nienw worden. Als advokaat en rechtsgeleerde is hg groot genoeg, als aan voerder van een zwak leger, dat uit zijn pres tige, uit zgn geloof en geestdrift haar kracht moet putten, mag hg niet in aanmerking komen. Integendeel. Zoodra Kappeyne weer in de Kamer terugkeert, is de verdeeldheid onder de liberale partg, die geneigd is zich aan hare bezigheden , met meer ernst dan vroeger te wijden, aanstonds losgebroken. Dan bewust dat zwijgen tevens, dat Kappeyne gevoelde niet den minsten in vloed op zij a leger te kn&nen uitoefenen. En hy zal het Hooft der partg moeten worden ? De Amsterdammers, voor wie het Rgnvaarikanaal alles is, hebben naast Froger, ? den voorleecr, niet Kappeyne den iwffytr ? noodig. . J. O. Het belang van stad en land zgn bjj deze verkiezing op ernstige wqs betrokken, kiezers, komt dus trouw ter stembus! daarentegen heeft als mi' ulster van financiën zich in het vorig kabinet kor daat gedragen. [lij bracht de financiën op een be teren voet, en had den moed een effectenbelasting voor te stellen, dio in anderen vorm, door Vis sering werd opgenomen. Als serieus, praktisch man verklaarde hg zich tegen een onvoorbereide grondwetsherziening, toonde zijn overtuiging lief te hebben, en echt liberaal te zijn,daarbij de hervorming eerst begeerde wanneer het volk er duidelijk om vroeg en Kamer en mi nisterie behoorlijk tot overeenstemming omtrent zulke belangrijke punten zouden zgn gekomen. Qleichman, bekend door zgn werkzaamheid in zijn hooge betrekking, die hg gedurende Politieke overmoed. De pols van Nederland klopt flauw, was eenmaal Tborbecfce's stelling, toen men in zijne tegenwoordigheid de hoofdstad van Nederland met den slagader van ons nationaal organisme vergeleek. Thorbecke vergiste zich niet in zijne beoordeeling van Amsterdam, en Amsterdam trok zich het verwijt van flauwheid aan. De kastijding WBi der hoofdstad een prikkel tot meerdere inspanning en ernstige krachtsont wikkeling. De heilrgfce gevolgen zgn niet ach tergebleven. Zouder aanmatiging, schoon met zeil voldoening, mag de Amsterdammer het feit opmerken en opteekenen, dat de breede vlucht, die Amsterdam in de laatste jaren genomen heeft, het voorwerp is van de vrijwillige be wondering; door de 'meest ontwikkelden onder onze Undgonooten. Amsterdam mocht zonder blozen het standbeeld van Thorbecke binnen zijne muren oprichten, overtuigd, dat Thor becke, ware hy thans tot beoordeeling geroe pen, zonder ironie de hoofdstad den pols van Nederland noemen en aan dezen zonder aarze len een gezonden en kracbtigen slag zon toe kennen. . ? Hét valt echter te duchten, dnt in één op zicht het verwg't van flauwheid niet geheel zou worden he.rro>pen. Op het gebied der po litiek is Amsterdam nog wanhopig achterlgk. Het is nauwlgks te geboren, dat de organieke wetten, die aan de burgers van den neoerlandschen staat medewerking aan de publieke zaak als recht en plicht toekennen, den leeftijd van ruim dertig jaren hebbeu bereikt, wanneer men acht geeft op de wijze, waarop'in Amsterdam van de staatsburgerlijke richten wordt gebruik gemaakt. Onverschilligheid voor politiek zg een vjideilnndsch euvel, zeker is bet, dat het ner gens heviger woedt dan in de hoofdstad. Een der gevolgen van dit bedenkelijke verschijnsel is het bewustzijn in onze politieke kringen, dat met Amsterdam alles kan worden begon nen of gewa>gd. E'n zeldzaamheid is het dan {ook niet, dat zoodra een vacature voor de i kamer in ons kiesdistrict zich voordoet, hare' vervulling' té 's Gravenhage in een koffiekamer !op bet Binnen- of Buitenhof wordt vastge steld. Om het kind bij den naam te noemen, er wordt-met Amsterdam gesold als gold het een kiesdistrict uit louter boerendorpen saam?esteld. Men is het zich al te wel bewust, dat iet gros der kiuers voor de verkiezingen vol komen koel is en er allicht enkele zoogenaamde eiders te vinden zgn, die zich gevleia gevoelen net het ganstbetpon van de stamgasten der koffiekamer en wier aldus gestreelde ijdelheid . een waarborg is voof*itip.te gehoorzaamheid aan het aldaar gegeven wachtwoord. Dit bewustzijn verklaart eei.igermate het anders geheel onbegrijpelijke feit, dat da weinige aanhangers van Kappeyne in de kamer daags na het overlijden van Mr. Van Ueukelom te zametischoleo, om tot vervanging v»n de» laatsten door Knppeyne te besluiten, net verlangen, den generaal weer in de Kamer te zien, mag aun niet euvel worden geduid. Het is lastig ondanka de nabijheid tusschen Noordeinile en Uinneilhof, om wanneer men hier moet werken, voortdurend van daar zijne bevelen te gaan inwinnen. Er kunnen zich in het debat gevallen voordoen, waarop niet was gerekend, terwijl de afwezige generaal, hoe bekwaam ook, het terrein van den strijd niet zo > nauwkeurig kan beoordeelen, dat zgne manoeuvres altgd doel treffend «uilen blyken. ' ?Het leuir der getrouwen heeft borend en groote behoefte aan versterking. Wel was on langs oen Tak van Poortvlietgewonnen,maareen van Tienhoven en een van Heukelom, schoon op zeer verschillende wijze, verloren. Breng Kappeyne in de Kamer, dus redeneerden de getrouwen, en ons vgftal zal weldra tot vgf en twintig zgn aangegroeid. Nog ééns, sommiger wensch naar den terug keer van Kappeyoe op bet politieke tooneel is begrijpelijk; onbegrijpelijk en voor Amsterdam beleedigend is het, dat naar de hoofdstad werd omgezien, om dezen weusch in vervulling te doen gaan. Amsterdam en Kappeyne! Scherper tegen stelling ia nauwlyks denkbaar. De stad der Oud Hollandsche deftigheid en de snaak bij uitnemendheid. ? De atad van de krachtige daad en de man van den üdelen galm. .? De stad af keerig van politiek geknoei eu de politieke waaghals. Dé stad, om met het concrete te besluiten, die de Kanalenwet boven alles ver langde ea de man die haar tot stand komen deed mislukken. Des ondanks moest bet worden beproeft. Fortnna andaces invat, en tot de andaeee behoort nu eenmaal Kappeyne, In Amsterdam bemoeit men zich weinig m«t de politiek; dat gene, waarvoor men onverschillig ii, wordt spoedig vergeten en de bezige Amsterdammer heeft slechts tgd om het Handelsblad te lezen dat dag aan dag den waaghaK die van het koord naar beneden tuimelend zijn welverdien de straf ontving, tot een martelaar verhief. Ditmaal heeft men buiten den waard gere kend. De herinneringen aan den xsmer yan gehouden te worden. Ditmaal zal de moed dar Kappeyuianen overmoed blijken en de pogiag, om Kappeyne weer tot politiek houid te verueffen, uitloopen óp de herhaling vnn liet in 1879 door de publieke opinie over hem gevelde vonnis. Dit vonnis berustte, wie herinnert liet zich niet? in hoofdzaak op de drie volgende gron den : l*. Kappeyne heeft het tot stand komon der kanalen-wet onmogelijk gemaakt, ü.-heel on verwachts werd in het voorjaar van 1879 aan de ' liberale partg in eene harer partg-vergaderingen de eisch door Kappeyne gesteld, de kanalen-wet onmiddelijk in behandeling te nemen. Toen enkelen tegenstribbelden, werd de eisch verI scherpt door de bedreiging eener crisis. Toch verzekerde de leider, dnt schoon' niet de keus van het tijdstip der behandeling, de {beoordeeling der wet zelve nojrthans aan ! ieder der leden van het party verband werd l vrijgelaten. Deze haastige behandeling van het FEUILLETON. IN DEN KERKER. UIT HET DAGBOEK VAX KUN KIlltLlST. (Naar het FranscH.) BUMö;ZAK-NECES5AiHES,POUTEMOSAIES,SlbARESKOKERS, EGRITOIRES. etc. ; ' : '' ? OVERHEMDEN-FABRIEK. ? Wü liMllien onze EABRIEK op srpote schaal uitgebreid, zoodat binnen acht dagen lsd!ïr^^'8J±?tfïS^^TTyB*' j 8.,d,,,n Ulntl, »U Wllilt» r'»»«. A»"'.ilïï;«.n ÏSSK." «, ,ux M. Ik herinner mij nog hoe myn Jmrt klopte, en hoe het dicht kneep toen ik voor het eerit hoorde dat de deur myner cel achter mij werd gesloten. Ik 'verwachtte niuts vreeseIqks; bok was de gewaarwording die ik on dervond eer nieuwsgierigheid dan vrees. Do. geliede geheimzinnige omgeving, dia zeker veel verschrikkend! had, al de maatregelen welke men voor my, den zachtaardigste ouder de vreedzamen, nam, wekten by m (j in 't geheel geen afgiyzen op; ik vond er eerder ietsbelachlijks in en 'ik lachte.... . Tot tydyerdryf begon ik mijne cel te ouderzoeken. Zg wa< zeven voet lang, en vry hoog van verdieping. Het eenige venster was met / dikke ijzeren traliën voorzien. Ik bemerkte dat mtjn nieuwe woning te klein was om er in op en neer te stappen ? de eenige bezigheid die my voor het oogeublik overbleef. De geel ge' verfde muren waren bedekt met opschriften) welke echter zeer moeielyk te ontcijferen waren, want de zorgvuldige hand van den staroj 1) had liaar best gedaan ze uitte wisschenzoodra zij verschenen waren. Ka veel inspanninir ge lukte het my dit te lezen: ?Vae vietis!" Tegen een der muren was een bed geschoven; , een emmer stond in den hoek, een heel klein tafeltje en een stoel maakten het huisraad uit. Toen ik myn onderzoek volbracht had, bemerkte ik plotseling met schrik dat ik niets te doen had. liet was niet later dan zes nur in den avond; ik wierp my gekleed op myn 1) Ofpasier. leger en dacht na over myn toestand: tcat moest ik antwoorden, hoe moest ik antwoorden by het verhoor? Zou men mg' hier lang ge vangen houden ? Zon ik veroordeeld en gestraft worden of niet?. . . . Maar ik had geen macht' over myne hersenen en kon niet meer denken. Eindelijk sliep ik in, hopende dat de nacht . . door het rammelen van sleutels, en het gekletter van sporen en sabels over een steenen vloer. Het was nog geen dag.' De deur mijner cel ' raad zou schaffen. Ik werd wakker maar de vloer piepte eu élk oogenblik liep ik teijen eenig huisraad aan; bg het minste geluid kwam de oppasser op myn deur af; dan hoorde ik de schuif van het spiegaatje, dat op manshoogte was aangebracht knarsen én zag ik er twee oogen verschenen die mjj beleerden. Om aan dit bespieden, een einde te maken hield ik op met heen en weer loopen; ik zette mj| neder op den stoel, met den rug naar de deur gekeerd en dacht onwillekeurig na over de omstandigheden die m (J op deze plaats hadden gebracht. Ik besloot mg voor open en een soldaat .trad binnen. Uyjte bereiden op alles wat de toekomst nogf voor u?u een servet over den schouder; terwijl hij -" '? ?-??? ?- ^ ? « ...».= in de eene hand eene brandende kaars biold droeg hg in de andere een kom en een waterantwoord. ?Maar zeg stond?" kan. In do post der deur stonden een schild wacht en een étarchoi 1), stom en onbeweeglifK als twee beelden. . ?Hoe laat is het?'1 vroeg ik aan den soldaat, .terwijl ik mij uitrekte. Ik zou het u niet kunnen zeggen!'1 was bet my toch is het reeds ochtend Ik zon- het u niet kunnen zeggen l" Ik be greep da.t het hem verboden was tot mg te spreken, en mij omkeereude hield ik op mat vragen; onwillekeurig overmeesterde rad een gevoel van toorn over de nederlaag welke ik had ondorvonden. 'Terwyl ik opstond bracht men mg thee. Weer het gerammel van sleutels en sporen.... De deur wordt gesloten en nog eenigen tgd hoor ik de echo van zich verwij derende voetstappen. Eindelijk kwam de dag. Ik vond op mgn tafel een réaotiounair blad, waarin ik' begon té lezen, maar de inhoud hielp mg niet om den onaangenamen indruk weg te nemen, welke het onbeduidende voorval van den ochtend op my gemaakt had; integendeel, hij verergerde dien. Ik wierp mijn boek spytig op den grond, en probeerde in'mjjn cel op en neer te loopen: . 1) OaderoMcier. kon verborgen houden: ?God.heeft ons lot zijr.a hand!'r dacht ik; ik wist ook .dat er ver verwgderde. plaatsen waren" 1) en ik her innerde my ?dat er ecu arbeid bestond van alle lenoegen ontbloot" 2). Als een goed Rus nam ik al die mogelijkheden met koelbloedigheid in overweging. ? Eu toch,'.... wist ik niet vooruit wat mij wachtte? . Wat betreft de opofferingen en ontberingen die er voor my persoonlijk, en .voor hen die mg dierbaar waren uit konden voortkomen.... dat alles was van te voren reeds sedert langen t|jd op de eene of andere wyze besloten. Daar was mets meer aan te doen, en niettegenstaande dat was het my aU zou my het hart van droef heid breken als ik dacht dat ver, zeer ver ver wijderd, op een afstand van twee duizend ventes3), twee oude menseden leefden die dag, na een werkzaam leven vol itryd, en dat ig jniat van dien jongeling de middelen en de hulp wachtten om die hoop vervuld te zien.... dat die twee oude lieden, wanneer «g hoorden «aar ik mg bevond en wat m(j wachtte, wel eens op een andere wyie rust souden kunnen vinden, daar waar smart, tranen noch zuchten meer cgn ? ? 1) Süwriö. l) iwtngutKid. , 3) Eeo T«nt« ii ongeveer wn KileneUr. ' Den geheeleh dag martelde my dat zelfde denkbeeld. Om twaalf uur bracht men my myn middagmaal; ik kon niet eten. Was het nog te vroeg of was myn zenuwgestel te zeer ge schokt.; ... Dien dag begon hè t verhoor. Het werd meer dan een maand lang met tnsschenpoozen vervolgd. Als ik nu terugdenk aan dien tyd, scbynt hij my het ijlen eener brandende koorts toe. Mijn hoofd werkte dng en nacht zonder op houden; ik moest alt yil iliior bedenken, zon der het i'i'n enkel oogoul'lik te vergeten, dat ivns ont.-impti' woortion nift rijn als vogels, dio, uit hun kooi wt-irji'vlnjjen, weer gevangen en opgesloten kimm-n worden. Do tyd ging j voorbij met. een snelheid als ik noch vóór, noch na dien tijd ooit waargenomen 'heb. Toen het onderzoek was atgeloopen, werden de dagen lang en vreeselyk eentonig. Ik werd verteerd, door verveling. Wanneer ik's mor gens opstorid, kon ik op een haar na voor spellen wat er gebeuren zon, zelfs wat ik zou denken en welke gedachten. my tonden mar telen, liet scheen mij als verliepen er jaren voordat' de nacht aanbrak en alsof aarde en zonr ja het heelal stil stonden om eenwig on beweeglijk te bljjven. Maar als de dag ten einde liep verloor hy voor mjj zijn langen duur en het scheen my alsof de laatst verluopen minuut Unger wae dan de geheele dag. Myn zenuwgestel was zoo prikkelbaar ge worden, dat het minste geluid, ja, een lichte aanraking my hevig deed ««hokken. Het hui lend geklaag van den herfst wind, die in den schoorsteen spookte deed mg in aanvallen, van vreesoiyke neerslachtigheid vervallen; dat bui len «ebeen my toe al» ware het het zuchten en schreien van myn medegevangenen. Een maal hoorde ik waarlük kermen, en ik beefde over mijn gansene lichaam, myn overspannen verbeelding bracht my al de afschuwelijke middeneenwsohe p^nigingen voor den geest; ik voelde mgn e wangen verbleeken. Eet be spieden van den oppasser, die bijna onophouóteiyk zfjne oogeu door het kykgaatje op my Vestigde, werd m|j schier ondragelijk. Om er een einde aan te maken zette ik mij met den rug tegen de1 deur en bleef zou ureii zitten. Mijne gedachten dwaalden naar Klein-Buslund, mijn schoon vaderland, waar tk meer dan één oogenblik van onvermeagd geluk had gafmuakt en al de toon celen die zich voor myn geest vertoonden waren vol leven en waarheid. De zon hult uig in haar wat'ins gou'len stralen en brandt my bijna. Ik sluit de oogen,- ver moeid door deze zee van licht; ik zie groene weiden waar duizendtallen krekels hun zomerzang zingen. Een eind verder doet een zuidorkoóltje een golvende deining onUtaan in een korenveld, waar de reeds gele zware aren zich ter aarde buigen, terwy'l zij zachtkens schycen te fluisteren. Ik heb de oogen wijd geopend, en toch ver geet ik de werkelykheid. Ik ben geheel in het verledens verplaatst; ik heb het niet doen herleven, maar herleef zelf mede. . Hoe beerlek is alles voor mjj! Mijn geheele le ven, zoo Vol jeugd en hoon zie ik voor my voorby' gaan; «Hes, aues wat il gedacht, gevoeld en gedroomd heb weerkaatst er zich in. Van tyd tot tyd alleen doet een duffe onaan gename gewaarwording my gevoelen, dat ik levend begraven ben in een steenen graf,.... dat komt mij vreemd, onbegnjpelyk, ja onwaarschy*nlyk voor. Dan doe ik alle moeite om den draad te vinden die het verband vormt tnsschen al de gebeurtenissen mya» levens, en ik wil my-zelve trachten te verklaren hoe alles toch heeft kunnen gebeuren. Is het inogehjk dat de kleine, dóór de zon verbrande knaap, die op de knieën zyns vaders met diens baard speelt, terwgl by een vroolgkön, kioderlgken lach laat booren, is het mogeluk dat het dezelfde is dien men hier in dezon kerker heeft gemetseld, om er wellicht nooit weer uit te Koven? Uit schynt mg zoo'onwaarscbgnlyk toe, dat ik .my zelve tracht w\js te maken dat de kleine jongen niet in het minste verband staat met den jongeling De gevangene t n ï Ie ' Ich Cl Stoomdrukker!] ELLERMAN, HABMS t Co,

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl