Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR .NEDERLAND.
Het verslag van bet afdeeling-onderïook no
pens het Wetboek van Strafrecht i» versche
den, met de antwoorden, welke d« Regeering
op de opmerkingen der kommissie gegeven
beeft.
Cok zag het licht het voorloopig verslag van
liet is in den laatsten tjjd waarlijk niet het
eenige Tor>tel^ke offer dat men aan het pu
bliek belang
moed voor do
het vaderland.
ireugt en
toekomst
lulko daden geven
van Amsterdam en
voor zyne
. \Villcm de derde, die in liefde
de TweecTe Kamer over het ontwerp tot wij-! hoofdstad voor zyu groeitadei- uiet onderdoet,
z'ging T»B eenige artikelen der wet op het [is d* bescherm hoer van de Kweekschool, en
schillende stoommachine!', die men door middel
van het gaslicbt kan laten werken, de boeg,
het middenrif en de spiegel, in zij u iuhoutcu
zichtbaar, om de scheepsconstructio te leeren,
hoogêr ondcrwjjs"
Te Rotterdam werden tot kandidaat voor
het lidmaatschap der Tweede Kamer gesteld,
de heeren ü. van Ree», oud-minister van ko
loniën, door de kiesverenigingen Orde en Bur
gerplicht ; M.' D. vao Deventer, geweien
konsulgencraAl te llio de Janeiro, door de
kiesverecttiging Algemeen Belang; de Heer mr. A.
J. Koest, door de kiesvereeniging Rotterdam.
De Dagbladen bevatten:
Het llandtlslltul: In volle reactie
(koffickiesvereeiiigingon en een verlicht en zelfstandig
oordcel der Rotterdamsche kiezers, benevens
warme belangstelling voor de algomeeue zaak,
, , ._ Meenig verband zou willen zoeken.
een groot stoomschip in doorsnede waar men i Orde en Algemeen Belang zgn heden met
door zeer eenvoudige middelen het gehecle het stollen vau een candidaat voorgegaan. Als
voorgesteld de heereu Olto
L. van Deventer in beide
......... .... ? ? . ? -r--, .??--. 'n Orde nog bovendien de
zaken in den lande beschermt, beschouw» men slingeren en wenden en daarby zeer gemakkelijk heer Murk Lels. Du eerste werd in Orde meer
het niet als eeu gdcle klank dat de vorst hier. mot de zeilen manoeuvreren kan. Het aller- om negatieve redenen, de tweede door Algemeen
hoewel een waardig vorst
bedi-yf der machine iu bespieden kau, eeuaeil- \ zoodanig werden
de Kweekschool, en j schip zoodanig op een nulpunt geplaatst, dat' vuu Kees en M.
eigenlek alle nuttige' men het naar willekeur kan doen stampen, yerceuitpngen, eu
candidaat gesteld." De pointe dezer verras
sende mededeeling ligt iu het verschil tusschen
?gewone" eu ?openbare" vergadering, terwijl
onder ?laatstgehouden" waarecnynlük de datum
van heden verataan moet worden. Deze zonder
linge mededeeling moge in Amsterdam be
vreemding wekken, hier ia dit uiet het geval,
althans niet voor uw correspondent. De heet en
van Rotterdam zgn liberaal, o zoo liberaal!
maar zQ honden niet van ?openbare"
vergadeXog
cultuur).
Nieuws van den
op bet Belaütings;
op Java.
Amsterdantsche Courant
onzen TyM. Het P. F. Uesl
Èorto aantcekeningen op de Grondwet.
Onderwys.
Arnhemsfhe Courant: Dienstplicht.
Middclbttrgsche Courant: Onze kieswet
eens het BrusseUcli Persfecst.
Utrcchtidie Courant: Dr. Schaepman in de
Tweede Kamer der Staten Generaal.
Baagsch Dagllnd: Centralisatie. De non
activiteit van officieren, op verzoe'\ buiten be
zwaar van de fchütkist. De pers. Ziektc-bulletiu
(Ansterdamecho verkiezingen).
Standaard: De onderdrukking?verdiend!
De koning en de scherpe resolutie. De
zomerverkieziuèen, Strafrecïiterlyke of zedolyke
verantwoordely'kbcid.
eersten stren van dit monument geleed, zyne eenschijf die, is zo eenmaal iu beweging gebracht,' in beginsel is immers iedereen freetrader, en! .onder onsjes, c« «n»«u >»v >«»»»««« ««u us
tegenwoordigheid zou voorzeker relief gegeven den loopbaan maakt van zulk ceu orkaan, zoo ook de heer van Deventer, die, zooola de, kranten moe, dan krtygt het publiek wat het
hebben aan net feest der opening opdcnSden Daarboven heeft men een groot glas gelegd, kolde- eu suikermamien heden zeiden, echter noodig heeft te wetcü en de heeren leden
AugUStUS l ' ' l " * Ll--.!-? !_,_,.._ -, ? 1? 1-...» ? _.i :.._ i ji 1 .1. i?.l:?l._.i?>i ? l,,.?.,.,? ????^???l A??. ,]? ,.?,.,l;??.i?? .,)»?
reden van
Een paar
v'!van eeiTichot tot ééne zaal genlaak'-, was met vgand'te ontvlieden.* ; vau geleerde formules on schoonkliiïkeude the- van Rotterdam in hunne hooge politieke wijsheid
Dag: Een tieiwe vinding sierplanten, bloemen, de uatiouale kleuren, cene; En zoo zgn wjj gonaderd aan datgene, wat ? oriën." Omdat nu de heer van Deventer, big- mnnheer A of B de oer eener oandidatuur
rebied. Transportmiddelen groote nationale vlag, geschonken door eenige wel bat belangryksto i«, waar het eeue s hooi kens eone in don zomer vau 187Ü van zgue heuben waardig gekeurd.
' l oud-kweekelingen, een tapijt enz: versierd. Op 'geldt, immers het onderwyi en da opleiding, hand verschenen brochure over de kwyning j Mocht dit voor sommige kiezers nog niet
'ourant: De misdadiger in l eone estrade zaten de Commissarissen en zeer Do geheele interne directie is opgedragen aan van den Nederlandschen handel, zulk een voldoende zgn, misschien scaeukt Burgcrpligt
w i>»)..:> n?? u-;??.?,.i,t ! Vele notabelen, waaronder vooral de ministers den commandeur (of wilt ge den directeur) voorstander van viy'on hnndel met verschei- hun dan wel Vrgdag eene nog ruimere keuze
van B:nnenlaud--che zaken en van Waterstaat.' Achenbach, terwijl hy daarin bjjgaataau wordt deue uitzonderingen is, wilde men hem in door een vierden candidaat te stelle». Van
Het overige deel der zaal was opgevuld van! door drie onderwijzers, hier den titel voerende Orde niet cu iu Algemeen Belang juist den uitslag dezer vergadering zend ik u
onmidoud-kweelte!ingen, kweckeliugen on genoo-j vanstuurlieden en bootsman,en een magazijn- wel. Eu dat deze candidatuur geen andere delyk beïicht. G.
digden. meester. Met het ouderwys zyn, behalve den beteekenis heeft dan deze, bewust de naïeve
Ik verwys voor do feestrede vau deu hoer j commandeur zclven, die, voor zooverre zyue mededeeling van den heer Jacobson in;
GEMEEXTEZAKE*1.
Rotterdam, 13 Augustus.
, , CT , Orde, dat "do heer van Deventer hier overi- i In een door een SOtal leden bezochte
vorganiet anders als genoegen geven ] eisteert aïs het noodijf is, tien personen be- gens ?by velen oubekeud" is. De qualiteit van dering heeft Burgerplicht zoo even den heer
slotte de hoop uitsprak dat de j Ust. Wie de rubrieken nagaat zal ontdekken, /rcctrailcr naar omstandigheden, als ik het O. van Rees ook tot baron kandidaat gekozen.
UarUen, naar de dagbladen. Kort, zakehjk en'drukke betrekking het veroorloof', daarin
asgepast, kon ze niet --?'??"? «'» ?">"«"?»«?< ««van
en toen hy ten
Kweekelingen zich a'.s vry'e mannen zouden' Jat algemeene scUoaiwutenschappen, waaron'der' 'maar eens zoo uitdrukken mag om het door Dat dit eon amore i» geschied, zou ik niet
durontwikkelen, maar dio vrijheid zich zou open- de uoodige talen, theoretische en praktische Hotte's i«?i"i????» ?!r,om?a? ?«i.fni>i,i~ «mnr>4 va« ha«.aran. muur in Ha munwitna
nmntunMaVoor de verkiezing voor üe Provino'ale
StaumvMnn.cicu, mam ^u ,,v,.v.» «.*.. ? -r- , «= uw».8v .-.w-, v-, . ? , .??.?.w , algemeen verfoeide woord ven beweren, maar in de gegi
bartn in ontzag voor elke macht io deu Staat zeevaartkund», het stoomwezen.degymnastiek, protectionist te vermijden, ? die qualitcit dan heden, nu 't den stryd geldt tegen een
kandt«n in eerbied voor elke overtuiging, toen werd de artilleriekunde, hot zeilenmakon eu onder- maakte hem voor Orde trouwens genoeg be- daat, die slechts ?naar omstandigheden" free'
lm warm toegejuicht! . 'houden, het optuigen (waarvoor het instructie- kend om oorzaak te Ego, dat met 20 tegen 6 trader eu liberaal is, ia deze keuze misschien
Zouder alle bijzondrrheden te vermelden,' schip dieut), het hand-eurcchtlyuig teekenen, het stemmen aan den heer O. van Rees boven hem wel de verstandigste. Want indien zg, die van
moet ik wijzen'naar dien ouden oud-kweeke- f zwemmen, niet vergeten wordt, terwijl zooveel de voorkeur gegeven werd. Te oordeelen naar geen schipperen met beginselen willen weten,
ling, de mau dio silo rangen als zeevaarder: mogelijk ook de scheepsgewoonten, zooals do het gevoerde debat heeft deze candidatuur zich niet op denzelfden tegencandidoat
vereedoorloopen heefr, die in den aanvang met vry' schaftorde', het wochthouden enz. gevolzd wor- blijkbaar inderdaad geene andere beteekenis, nigden, dan zou daardoor de kans niet weinig
wat tegenwerking te kampen had, die zich zoo- j den. In één woord, er zou van de Kweekschool daar het eenige wat tor harer gunste werd vermeerderd worden, dat Rotterdam, de stoa
wel aan 's ryk? zeemacht als aan de koopvoardy nog zeer, zeer voel te zeegen zyn. Weinige aangevoerd, de verklaring was dat de heer van nog wel van den transito-handel, een man naar
! met vrucht heeft gèwyd en in don rang van onzer instellingen mogen zich verheugen iü Rees hier bekend was, daar hy in 1872 73 reeds den Haag afvaardigde, die de comniercieélen
^? ? ??'?? ^-" ' *-"'m% verleden, mi wal du toekomst cenigeu lijd voor Rotterdam zitting had. Moer talio van Duitscbiaad -en andere
thans
°V
p'abii
itbun ertru
zoodan
Jw. -- ,,.-.v...-0 .... i Tice-aaniiraal ? ?
len, die Dinsdag gehouden wordt, heeft Bur-'Daar staat de gryze Fabius! Sommige letters | betreft.... ad
wist"mcu," naar 't schgut, niet vau hem te zeg- landen zou helpen uitlokken.
zelfs bleef men ook de mededeeling echul- ?
ie», uio a/iuauiiji Hvu»>».u« ??.,.,., ,».-?. n.v ?- ?sh, de omstandigheden heeft geen , ,-.. _ ?
fierpligt met nlgemeeue stemmen en Grondwet l mogen niet zuiver weer klinken, toch is de! schepsel, geene natie geheel in de bind, eu gen; zelfs bleef men ook de mededeeling schul-j Gisteren heelt de raad het voorstel aapge
in e t (F van de 10 stemmen den heet J. Rcgt-,stern nog scherp en helder, eu bly'ft krachtig|het spreekt van zelf, dat eene Kweekschool uig, welko misschien niet geheel overbodig ge- nomen tot toepassing van hot système libre,
* " "?' ? J -' Pl '" --'-? ? immers het zwak van|voor da Zeevaart op en. nedergaat met de weest zou zgn, door welke bijzondere daden m. a. w. het gebrekkigespoelstelsel,op
reyen' en het Noordereiland. Over cén en ander
^^ _ lig ge- -^ .-,
ïa"Zeevaa~r£~op' en."n"ede"rgaajT"meï"dê weest zou znn, door welke bijzondere daden m. a. w.^hetjjeVekklgesnoelstelséf, op
Feyentoonde de heer ïtegtdoprzco: den ouderdom ? wat lang! Het was rag som-j zeevaart zelve. Moge dan het verschiet al niet da heer^van Rees dan dip bekendheid^verwpr- oord
UlClf U * MU ut* AU akvl..u*VM u.u «?.v. v. ..._, .W.WHU ?vn r
doorzee kandidaat gesteld. Als l[d van den. al spreekt hy ook,
Gemeenteraad __ ..?
steeds een onatliankolijk man te zyu, die uit! tyds te moede
men laat toch' de vieVfcën niet ven had, terwyl^ zyn advies aan den koning | in een volgenden brief meer.
? .... ? _..,.. . .,__ Ie alsoi een tyügeuoot van Helmers, rooskleurig zyn, uien laat toch de vlerken niet ven had, terwyl zyn advies aan den koning
eigen oogen ziet. In de"Provinciale Staten zal van Tollens of Witliuya daar zijne patriottische hangen, want alweder bestaat er een plan van tegen grondwetsherziening, in strijd met do
hu 'orieetwiifeld Amsterdam waardia vertegen- galmen dee.l hooren, maar wat ouderwets en beteekenis. Toekomende jaar naraelyk, by ge- i meeniug van de meerderheid zijner
ministen_*....,?_... J? .1- l 1~_ ?:f * ?.?_ ?«.!. _;..!. 1?J«1, ;. ,?J1 ?a^ ti*a wal a«n« on», ha^a^kai.l ?»n 1,Q1- aa,,«.foo»f »n l»t.W<lda,lij ' " "~- ~ '? J '
G.
UO ?UUJ9 *UVUi3 liy V1U a.nucAcuu^^u uw^i.x'kuw, ^cuuiu |}C1U1KCU ittu uc II»QU*TC*«*IUI«VL« i*wi
op het* har t droug om den drank als een duivel menschelijke lotgevallen ! Misschien dat ik dan
nadat hij gedurende z\jn kort ministerschap
De Kweekschool voor de
Zeevaart
III. (SM).
j to schuwen, daar immers vooral by den zeeman nog aanleiding vinden zal om do instelling
l het hoofd helder en de voet vait moet zijn, van eene geheel andere ziido te beschouwen,
!.was ik verheugd een algemeen volksvoor- want dat fonds is iiog steeds verbonden aan de
oordeel, alsot men aan boord drinken moet, zoo Kweekschool zelve, liet dient uitsluitend om
slachtollers van den oorlog te water te
onderLezer, ge herinnert u nog ;dien, krachtigte hoor en
overwint uwe vooroordeelen! steunen.
zeer vele jaren uitmuntende,
en kloeke mannen aan deu van
Staat geschonken. Nog herinneren wij, die aan
daarvoor ii:t te jeugdig zijn, ons hoe in de gul
daarvcor i i:t te jeugdig zijn, onsnoe m ae gui- -"-s, worden! Terecht begrijpt men daar dat
den dagen van'de*, eersten ^Yülemg populariteit, wie het maanden achtereen zonder drank uit-,
op eiken 24«tB Augustus de traditiounele ver-, houdt, daaraan niet licht verslaafd zal raken.:
lichte Oranje-eerepoort voor den ingang prijkte, i Ik vermeld slechts ter loops dat .den
archiDie ouda gevel is, als zoo veel' ouds, thans' ^ecten Springer elk
-. i ... i _!_i HaTi ArtvirhtAi* npn
loopi
een fraai
remontoir
MT DG MAASSTAD
Rotterdam, 11 Augustus.
behoeven niét voor de hoofdstad ouder
een wetsontwerpja hee'ft ingediend tot het
heffen van uitvoerrechten
De
Uit de Hofstad.
XVII.
Ceciliii's Jubllacum; Panorama in
bet Haagsehc Bosch, ,
feesten ter viering van het
vijftigtingen, hetwelk door den m'
overgenomen nmar door dt ««.u^. .^...».»»... .
is. Ja zelfs scheen men te aarzelen, of van ringen zyn hier en daar aangebracht, zooals
hem wel verwacht zou kunnen worden z\ju bij Zwaan m de Korte Pooten, PeUctieren de
steun te zullen geven aan hqt advies der oom-] Cic. Bordclai$c, de cafe's Suisse enSf. llwert
missie om goen geld eu moeite to sparen voor:enz.
het voltooien vau den waterweg naar zeo. ? t Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen
Positiever was de houding van Algemeen had jl. Dinsdagavond een recht feestelijk
aanBelang, Heeft men die vereeniging wel eens!zien, en vooral maakte het beeld van Oecdia
spottend familie-belang genoemd, heden heeft in do ruime vestibule, te midden van prachtige
zij haar naam eer aangedaan: z\j is voor vrgen i planten een schoon cfiect. De zaal zelf was
handel mita daardoor de winsten van eigen met smaak versierd eu door ongeveer duizend
handel maar niet bedreigd, de voorwaarden om
die winsten te behalen maar niet moeielijker
menschen bezet. Als feestredenaar trad op de
heer 3Ir. J. E. BancJc, die in welsprekende
verdwenen, maar ik mag dat
Twlaten alvorens hulde te brèngel
Kcuaiiüceuis van Mr. Gmlliclmua "*
brochure in den jare 1TSO uitgegeven
lereer.^ten stoot aan da stichting
instituut gaf. Onder de eerste c
Een wordt ook zijn naam genoemd.
taal de geschiedenis van Cecilia als patrouesse
j tects at ze n en rege ne vee r ra-meen ean ?nr m
nog langer bn dit verleden stds aan, k zou ? Jamm » e h j d %el.trekken. gen,' waardoor zich ten uwent de verkiezing^- ! de noodzakelijkheid, dat
dan moeten wijzen op de zeer belang/yke iU- , Dna"shi^b° v_ ecü zeer g0ed gescbÜderd weeën vóór 3 Augustus kenmerkten. Integen- 1 een man naar den Ha
i der stichtin toe- """ & 8 #
gaten eu geschenken die der stichting toe
loeiden. D*t alles is echter te iczen op grooie
*>«.*« lang was het plan tot rijpheid geko
men om de school uit te breiden, ten einde aan
de tegenwoordige euchen van het onderwijs te
1 Jammer "ÊlwbTa'oTaT'zê'ln^'en reaei" niét-'veel ïiier niet het viunig persoónlijTc" karakter dr"a- i nïeen"uelang ?naar omstandiglTedon''! En van door mejuffrouw Ongerboer. De president \f.
? " ?- '?-J -'-?- '? ?- 1 1--.------- i. ..,__,__i?,_L_,j J at Rotterdam nu eens A. W. Graaf van Limburg Stirum aanvaardde
Haag zendt, die ?de met dankbaarheid dit geschenk.... het oude
vaandel . werd van de zegeteekenon, in meni
ge» zwaren stryd behaald, ontdaan en spoedig
dat | stond de nieuwe standaard met gouden en
zilveren medailles en kransen overladen té
midden van de Cecilianen, op wie de
resihi
& j
kweekelinff kende die mensohen niet. zou men de voorbereiding onzer verkiezing
wa, eene opmerkelgke allegorie in ol'o- eer vermakeiyk kunnen noemen.
ecü zeer g0e gescer ween vr ugusus enmeren. negen- een man naar en aag zen, e .e
der Zaan 8cn z#ne TrouWj aeel, indien de zaak niet zoo ernstig ware, , belangen van den handel niet wil opgeofferd
?»-"«zien aan het blind najagen van
klinkende thcoriën," ? waaruit volgt
van Marten'ÏÏarpertzöon Tromp Buitenaf heeft de stail mgner inwoning reeds i minstens de drie overige Rotterdamsche
af.-1--1; l *,. *.:n^a nnn r^arllimAtl tïill lift ^Ani*llrtm0A ffnllnr? nn« nava a ?>.! (ftA AH <lif wol HnATl ^? VrAren flfl
maar de kweekeling begreep er niets van. geruimeu tijd de re nou» méé gehad van gevaardigden dit wel doen, ? waren
Daar
de Ruijter, en flankerende met
JnT'de" ruime,Sfraaie vergaderzaal energie en geestkracht, van liberalen zin en neeren van Algemeen Belang zóó doordrongen, dentie trotech mag zyn.
~ , ,-n...i ?^?t ? 1.1 1...... i??? w.. ..i? naam'dat zy zonder eenige discussie met 21 Aan het Vaderland ontleen ik de
bescbrn* ving van bet vaandel: ?'t Ia van eierly'ken
vorm en uit een zwartzyde fluweelen vier
kante lap uit oen stuk, ter breedte van IVe
meter, met een der punten aan den stok op
gehangen; de kanten zijn in bevallige lynen
.. ? -ja--- --- -4 ------- -- - --- ?? ? ---- ----- --- ?a ------ - --- a-
----Hor- tien en meer jaren geleden zeker niet onver- tegen 7 stemmen den neer van Deventer als
pertzoon de gedistingeerde blonde kop van diend, vooral "in den tijd toen de ?polsader' liïferaal en frcctradcr naar omstandigheden
Uornelis Tromp, maar de kweekeling wut dat van Nederland" nog flauw klopte, thans?ja, tot candidaat kozen. Eigénb .... pardon!
~ ? ' 'i dergelijke ge- ondanks de luxe van vier liberale kiesvereeni-' Algemeen Belang heeft zich zgn naam waar
lis krggen, als gingen ? ziet 't er van nabij bekeken treurig dig getoond.
u, uit. Vóór de karakteristiek dier vier vereent- AU ik zeg dat Jïottei'dam heden het
voorTromp,
niet. Toch zou ik meenen dat
schenken alléén dan beteekenis
kennis tot opwekking leiden kan. ?
De curiosa der Kweekschool z\jn werkelijk gingen verwgs ik naar een vroeger schrijven,
'niet zonder belang. De eereteekenen van de bij gelegenheid v«n de laatste verkiezing
uitgesneden en met' lango gouden franje
omboord; de rand van 't Üuweel is met fijn goud
ring vnn Commissarissen wordt op
punt besproken, doch, hoe gunstig de
flnanfifcle toestand ook moge zijn, schgnt men het
niet geraden te vinden thans reeds daar
toe over te gaan. Daar verzoekt een .der aan
wezigen het woord, eu biedt kortweg een ge
schenk aan van ____ honderd duizend gulden!
Algemeene verbazingl ?En welke" vraagt de
Voorzitter ?zyn de bezwaren daaraan verbon
den?" Geene bezwaren hoegenaamd! ?Welke
rente dan,..." ?Maar iklieb in last" zo»
klinkt het antwoord
geschenk aan
gever?" ?Dat
men dat er eene -..--?---?------___,. __00j. belang, doch de kostbaarste zonen maaiscnappeiyueu muuer mger staanue sjjccivs menen avonu m ue AUIIVTU. ui. mcuo. ?w , -r?- ----- ---- - - ---- ? - ? .
een. gebouw dat Amsterdam tot ??«ra?£?f, fgn thans teStoongesteld in Arti et Amicitiïe. van hetzelfde genus vertegenwoordigt. Ookl Vereeniging heeft in haro laatstgehoufen jgonden eikeloof en zilveren lauwerbladen. De
zy'c de yerschillende moet ik, ter vermijding van misverstand, er ! g e w o n o vergadering besloten" die candida- ........
beeld der beide andere vereentglngen gevolgd
.Rugter, de kogel 3ie hem het leven benam, de voor de Provinciale Staten, terwijl ik nu met
! Ruijters admiraalschip: de teven Provinciën, de mededeeling volstaan kan, dat Orde het vuur UB »u«»iuiu iuuu, »»? ««501. H».^««u . B? ? ? ~ ...^,.
1 (waarvan de echtheid echter betwijfeld wordt), oud-liberalisme van 1848, Burgerpligt het- ontstaan, heeft bet reeds den 29en Mei 1879 ' vaandel prpt het Cecihabeeld. Dit
echilder' " -'"- '" J *'"L ? *?? "- den officier van justitie alhier, mr. A. J. Roest,; werk is te danken aan het penseel van onzen
candidaat gesteld. Dit staaltje van angstwek-, David Bles. liet beeld, eenvoudig wit eu zwart,
kende voortvarendheid deelde het bestuur is omgeven door een prachtigenbreed en hoog
l heden avond in de Rotterd. Ct. mede: j,De opgewerkten krani van dooreengevlocbten
Btrekïse." De
haast eene ?..
of moet het niet het streven zyn om elk gebouw
van openbaar karakter monumentaal te maken ?
g
Va
noemen. Van meer gewicht echter
uu""
voorwerpen van nautiealen aard, die in verband nog bg voegen, dat men"zich deerlyk teleurge-j tuur te handhaven, ?zijndo dezen in de o p e
nstaan tot het Onderwgs. Zoo heeft men ver- J ateld zou zien, als men tusschen het aantal i b a r e vergadering van 29 Mei 1879 reeds
top van 't vaandel wordt gevormd door een
gekroonde lier, van gedreven koper en ver
guld. Daaronder is horizontaal aangebracht
linni
borst. Ik hoor een deur openen en sluiten, een
laatste stoot en ik struikel in een diepe duis
ternis. Het hol waar men niij gebracht had,
was onder den grond. Het verschilde met mijn
cel in dit opzicht, dat het er pikdonker was.
Er was gc«n leger, noch eenig huisraad ? plets !
dan een bos stroo in den hoek. De atroospheer '
was er bedorven, even als in een ouden
vochtigen kelder; er heerschte een vreeselijke
koude: de muren dropen van het water, en
de modder deed dienst als vloer. In het
eerste oogenblik kon ik niets onderscheiden.
Ik bad een duizeling, dacht dat ik droomde,
en begon te beven. De koude van het hok had
iets eigenaardigg. Zy drong in jj, om zoo te zeg
gen, door merg en beon. Ik voelde al mijn»
«pieren trillen en kon aan niets meer denken.
Ik bleef uren lang half bewusteloos op den
d uitgestrekt liggen. Eindehjk opende
Pakof de deur en zeide fluisterend en
zachtger dan gewoonlyk:
,WUt ge ab 't n belieft weer in da cel ko
men?"
Ik gehoorzaamde: sleepte my° voort en volgde
hem. Men bad mgn cel verwarmd, de lamp
opgestoken, en het middagmaal gereed gezet,
' maar ik had geen honger, en wierp mij zoo
dra ik binnenkwam op m^jn leger. Midden in
den nacht werd ik wakker met een vreesohjken
hoofdpijn. Het was alsof ik in een oven lag,
en te geltjker tyd bad ik üekonde rillingen m
den rag. Vurige kringen dansten my' voor de
oogen; ik had het koud en wikkelde my4 in de
deken» zonder warm te kunnen wórden. Eens
klaps zie ik Pakhamof mijne cel buinen komen,
maar de cel U anders, grootar, en de vloer is
van vastgestampte aarde.
Fakhamof brengt müne kleederen mee en
«egt: ?Kleed u aan ; het is ty'd roor het
scka
,b het woarlflk tyd?" wil ik Tragen; maar
jju hart «iaat eensklaps stil ...... Ik werp een
ik om Icoy' heen: ujjn cel is niet veranderd,
de deur i* gesloten zooals, gewoonlijk.
Heb ik gedroomd?
?Ha, ha, beste, beste Kolia. 1) Ik keer
mij om: en zie mijn overleden broeder, een
kleine bleeke knaap met lang krullend haar.
Hij omvat mijn knieën en tracht mij lachende |
met zich. meü te sleepen. . Ik ben bang
Laat my Io0, laat my los Sacha2). Pakhomof
kon ons wel eens zien. Laat mij los zeg ik u!"
Ik hoor iemand zacht weenen, en dan hart
verscheurend snikken.
,W« moeten den doctor er bï) hebben uiet
wa*r'r ;
Pakhomof sprak en zgn gelaat is niet meer
als van steen, maar heeft een zeer
menschely'ke uitdrukking gekregen. Ik. draai my om,
omdat ik zy'n gelaat over mij zie heen gebo
gen. «Haar het schavot" wil ik uitroe
pen, maar. mijn stem u niet* meer dan een dof
gefluister. Ik wil opstaan, vluchten, maar de
Krachten ontbreken my.
Pckhomof schudt het hoofd en maakt een
kruis..... ?Ga ik sterven,Pakhomof?"
Ik weet niet meer wat er toen gebeurde.
Toen ik wéér tot my zelven kwam, was ik
op een plaats, die >k nooit. te voren gezien
bad. Een vriendelyk, onbekend gelaat, boog
zich «ver m$ heen. Later wist ik dat het
Gratchef was, een toldaat in gevangenschap
wegens inbreuk op algemeen recht. Nu ik
den naam van ?Gratchef" neerschryf, komt
ijjn geheele perfoonlykhsid mg weer voor den
geest. Ik zie u nog voor my, arme vriend:
ik zie nog uw dikken hals, gewikkeld in «en
grooten handdoek, bywijze van da«, nw groot
hoofd met de geschoren haren en n w kleine
frrqze oogen vol van kinderlgke goedheid; ik
zie nog nw onde kale kapotja», ik hoor uw
zachte, kalme stem nog, tnuchenbeide gestoord
door lange aanvallen van een aithma*höest;
nw item die my' de heerlijkheden van
KleinRuiland verhaalt, waar zoo veel brood, o zoo
veel brood is, dat er vóór ieder genoeg is,
1} Liefkozende afkorting vtn Nieoliu.
2) Llefkoande afkorting vu Alexuder.
Waarom gelyken die woorden ,zooveel brood,"
wanneer gij ze uitspreekt op een zucht 'f Waarom
heb ik meer dan eens geschreid, en mgn ge
laat in het kussen van het harde liospitaalbed
verborgen als ik my uw woorden herinnerde.
?Men jaagde ons óp 1) tegen Poschen in
186C, of was bet in 1867? Ja, zoo is het.
Ia 1867; men jaagde ons door de provincie
Poltawa. Wjj hadden een dag rust in de
stad Poltawa. Het was stille Zaterdag, een
vriend en ik begaven ons samen naar de
kerk van St. Nicolaa», linke van de ka
zerne gelegen; . wn vroegen er om aalmoe
zen aan de voorbijgangers in den naam
van Onzen Zaligmaker Jezus Christus. Er
was er niet één, mim broeder, die ons niet iets
gaf, al was bet slechts een ei of een stuk
brood, en wy brachten zooveel mee naar ons
kwartier, .dat het geheele bataillon er voedsel
aan had by het nachtwaken in de
Paaschnacht.... Aeh, ja nw land il een schoon land,
daar, het ia een roemrijk land.. Zijn nw
droomen verwezenlijkt, Gratchef? Hebt go dat
land wéér'gezien, waar brood voor een ieder
waal Of wel hebt g|j nog eens het ongeluk
gehad uw bsjonnet te verliezen, en boet go
er weder voor in een gevangenis infinnene;
arme vriend, dien wy, gevangenen, niet anders
noemden, dan goed moedertje!" Of wel 'is uw
asthma toegenomen en rust gij op de een of
andere plaats in de algemeene kuil, die u sedert
nw geboorte wachtte!
Mijjne herstelling ging moeilijk en langzaam.
Er verliepen op zijn minst drie weken voor
ik op kon staan. Ik lag den ganschen dag
op mjjn leger uitgestrekt zonder my te be
wegen, en zonder te denken. Mjjn mond was
zoo droog, dat ik nauwelijks myn lippen kon
bewegen om hit eindelooze vragen van Grat
chef te beantwoorden. Hy hield zich den
gunschen dag met my bezig. Zelfs 's avonds
na tienen, zoodra de nachtelijke ronde was
1) Een bij de «oldtten in gebruik sijnde uitdrukking
vtn een («forceerde mineh ipickende.
gedaan, legde hij zich voor de deur mijner
cel neder, om dient bij my te slapen. Ik kon
mij nauwelijks bewegen, of hu sprong op. Ik
was zeer veeleiachend, wispelturig zelfs: als
er my iets niet naar den zin was, begon ik als
een kind te schreien. Gratchef verdroeg alles
geduldig. Op zekeren nacht zeide ik tot hem:
Wat zoude ik gaarne ceu appel hebben!"
.Wacht den dag maar af," antwoordde hij
luchtig, ?misschien zullen er wel appelen zgn.
Daarna verschool hy zich in een hoek der
kamer, «n maakte een knoop in zijn hemd
los, .waar hij eenig klein geld verborg dat hy
voor zgn rantsoen vrèesch ontvangen had, dat
hij altijd aan rijker gevangenen verkocht.
Gratchef telde zyn schat nog eens en nog
eens,' het scheen .dat de onverwachte uitgave
welke hq van plan was te doen, door appelen
voor my" te koopon .hem van een groot gedeelte
van zijn geld beroofde. Gratchef leefde
van zuurkool, uien, brood, en een weinig
thee waarvan hij my meestal eon gedeelte
gaf. ' De appelen verschenen in den
ochtendstoud, zooals hy mij beloofd had. Ter
wyl hg zgn thee dronk vertelde Gratchef mij
gewoonlyk zijn treurige lange
levenpgeachiedenis, hoe men hem voor den dienst had aange
worven, hoe men hem altyd én voor alles had
geslagen... Hy sprak van zioh zelf als van een
derde persoon alsof hy zelf nooit eenig leed
ondervonden had, wanneer 'men hem- naar li
chaam en geest mishandelde, alsof al zgn tegen
spoeden in de orde der onveranderlijke dingen
behoorden, en dat die moesten bly ven zooals
zij waren. Somtijds viel Gratchef zich zelf
eensklaps in de rede, en vluchtte weg wanneer
bg de sporen van den ofijcier op de trap
hoorde rinkelen: volgens het reglement had
?Tangene het recht by my t* komen.
? ,i boa de Staroj my moeten verzorgen,
maar hy' bad wél wat anders te doen dan een
gevangene, op te passen die geen cent op zak
had. Gratchef had zich door zgn goed hort
zelf tot m^n ziekenoppaner benoemd. Als ge
vangene uit de algemeene zaal bad hy het
recht gedurende een half uur dagelyks op
do binnenplaats te wandelen. Dan kwam hy
Vrolijk eü verheugd terug. O! wat zou het
heerlijk zyn, om op een land te arbeiden; dan
zou ik hun jodium en potasck niet meer noo
dig hebben om te genezon zeide hij tot mij
terwyl hy ing zijn drankje liet zien. tiratcbef
stelde niet het minste vertrouwen in de genees
kunde en nam niets van de middelen welke de
geneesheer der gevangenis hem voorschreef.
Ik raadde hem te vergeefs aan den dócter te
gehoorzamen, maar hy wilde er niets van weten.
(Wordt vervolgd.)
DE AMSTERDAMMER
NEDERLAND.
een massief zilveren lauwerkrans, bestemd tot
aanhechting der behaalde zegeteekenen, en
onder deze een roodfluweelen lambreqnin met
gouden arabesken waaraan drie gouden kwas
ten. De banier is aan de zyhoeken omgeslagen
en aan de achterzijde leeat men de jaartallen
1830 en 18SO."
Het geheel treft door zgn eenvoudige pracht.
Zelden zagen we eenig vaandel, zoo
amoaken prachtvol als dit. Wo brengen den ont
werper, den heer Lonkhout onze oprecht ge
meende hulde en den heeren Gebrs. van Oven,
den vervaardigers onzen ouverdeelden lof, en
't is te hopen, dat met het afdanken der oude
banier, die de gelekleur van den haat droeg, ook
voor goed alle twist en tweedracht moge
verdwynen tusschen de Cecilianen onderling, die
op dezen avond wederom zooveel schoons te
genieten gave-i onder de leiding van den ver
dienstelijken lüchard UoL De goed gelijkende,
door uwen stadgenoot A. lïootlttian in plastiek
in den handel gebrachte buste van dezen
componist is er het bewijs van, dat zyne
bizondcre kuLStenaarsgaveu waardiglijk werden
erkend cu op prys gesteld.
De réunie, pa afloop van het concert in de
tuin georganiseerd, en opgeluisterd door hè
orchest der stafmuziek van het 3e Regiment
Infanterie) verloor veel van hare gezefligheii
door de slechte maatregelen welke meü ge
nomen had tot ontvangst van zooveel
feest- ..~. . ,"..., ,?,..
£lOKBt" UUUUQA »w»ww*-? T?- ^
iging van het reeds in bewerking zyn
iol «ested is, en went een groom UDUU^I» :» -?« .!?
oUerwy, ?«.opvoedkundige kracht heeft, weeat om d«
ier%u'een nog b'eteren kleer- be* onuerwns aan .opvuvuKuuuiH» ....?... ...... ..
doende Bespeeld worden. De Dat dit vroeger reeds te wenschen overliet, deren, en hg heeft dit gedaan met juist
gehet treurspel geeft breedte, bewyzen de eï-lcerlinged. Den tweeden dag temperde *leuren. Geestig gevonden en goed
temeeluid, W hartstochten war«n er meerdere belangstellenden. Het scheei volgehouden u de komedie, die Clo tilde
LOUI.V, », . ..u.... j.,t ;?u» AH «Trih xelf een kommissie speelt tegenover den jongen M a r q u i a, om
? ? ? ? * i-- r_ j^fc UM
wreekt zich op onbarmhartige .w«ze.
,
van zeer velen beleeft, dat haar
illtng zy van zeer velen oeieeu, uai uuur -v -r
te veel omvattend ia en dat zy een krach- Herinnert liuy-Blas. De h
ulo naait zich moet hebben. S a 11 u s t e werpt de Konin
? ~~Ji...Al.t haafli aan na.r*F H'
,
noodzaakt heeft een harer duitsche Uofjuffers
Utergrona. ,
't Geheel is in baksteen opgetrokken in frausch een
renaissance stijl, en rust op een zwaar podium ACOIEK en BARRIÈRE hebben er echter een ""??
nn «rViiiinnn voet. ' hoogere opvatting van. Om hun stukken te "8«
" * J-« Anl. ivaarnpliticr
Ictin
en hefg^eleenei eeuwige Btandbouding der tooneelschool en getracht te
iidelaatstesoortRrootendeel, b^^,_to ^j^k gwfcj.tó ^^
op schuinen voet. ..~?s?.? ,r, 0 .
" ' 'J' ?'"? ~1- "«n«»./-nr>w mat spelen moet men dan ook waarachtig kun- r. . ..
stenaar zyn. In de eerstgenoemde kunstsoov- üe heer Perk heeft op de laatste al
ten heeft de A'? ' -?--?-?='-'"-.«?.
ken op het
ua IIUOKCU van dit voorgebouw worden ge- zedelijk bew
flankeerd door slank opgaande torentjes, die rechtvaardigheid;bydelaatstesoortgrootendeols «owug»", ??- -n B?....,..?. ?
van vierkant op achtkant overgaande, door op zyne nieuwsgierigheid en zucht naar de ?en' door *ta.(1i provincie en btaat.
koepeldaken worden gedekt en op sierlijke vertooning van een schandoaltje, in geestige "» vage woorden den lof verkondigd
spitsen en vanen uitloopen. vormen gehuld.. Uit dit verschil springt -dui- r.us~ln8'. waarvoor hy streed, eu i
In de devant-eorps van den gevel merkt men delyk in het oog van hoeveel belang voor aan- ~~ »«?«??«>«? n«»r nl huur tf
boven de lichtramen sgrafito's op met alle- staande artisten de beoefening van het
treurgorische voorstellingen, en ten einde het achter- spel en hoogere blijspel is en hoe betrekkelijk
gebouw meer te aoen wgken is de steen weinig hun optreden in een ?comcdie"
beteedaarvan meer in gry'zen toon bewerkt, terwy'l kent, ter ontwikkeling van hun aauleg
1 ' ' ~ "il irUni-i'wnn ? Al de oud-leerlinsfeu der tooneelschoc
emeene
rieden. Mevronw
Hii liaaft scuaneeriuifeu, auuwc* w»s«^*«..-a, ?
van detn- K>«sche belioud.der schoonheiï inTiaar toorn.
*
. Hy deed daar
dl,f"l«,,n.,,?^'ï -df ,d.e"*den zouden
^ hebben ^e zet
zaan, w».vrvogi u gu-ui, w
der, o'm dat
plaats van het
namelyk het
uk
d
s te
zwoarde zwakste
^? uitkomt:
... aan ontwikkeling, aan
de hartstocht. Dat it de
za, ,
waardig. Het kaneen mag de gemeente, na?W **
vincie en den Staat met onverschillig zgn yoortscJirgding
n, er o
Al de oud-leerlingeS der tooneelschool lezen,
.
igau üer looneeuL-iiuui inneu, . ..-,«,..
irricht van Mevrouw Kleine de provincie en den Staat met onverschillig zyn »«~;£?«".v?s ?- ??.?-,-- r . ?
trede gk. llovendien spreken °P wdk. wgze tooneelspeelkun.t wordt ïeoe- hoofdfout van het stuk: dat men niet allengs
?W1.-U Pn hebben coede ma- f«»'-li g«u»e?nte en proviucie zullen voor haar « de drie eerste bedreven tot het ten top
c.,u>.u UUCUB iuu , , r ? v_ ,_ ,r j ?. ,ia? Stiat klimmen der wraakzucht wordt^heea^evoerd.
nomen a
vierenden. Een vnftigtal stoelen waren
beschik? ° Ü-CI.-I.I >*«,??
baksteen zal worden opgetrokken.
baar voor tienmaal meer liefhebbers, en
ief hebbers, en't was Dakateen zaï woruen ujnjonv=.a.s". . ,
bezoekers hollende De fundering is reeda gegraven, de boomen en Rennefeld, voortreffelgk. llovendien spreicen /r.- ???»-- -f--- .
stoelen uit de zoal. zyn gerooid en dezer dagen zal do oanbeste- zij zuiver Nederlaodsch en hebben goede ma- {«"t gemeente en provmcie zullen voor haar
ser veel te wenschen! ding van den opbouw plaat} hebben. nieren. Op al de lagere en middelbare scholen "«noud de handen ineenalaan en voor den Staat
, ,.._. v. i -,?_.._, ia ??£? HftfMn hewooers der huizen te samen zullenergeen vier gevonden worden, zlvl ZU .een onderwerp van voortdurende staat
<- < 1.?i zore uitmaken. Voor Amsterdam vooral ia het
De bediening liet tevens zeer
cevens zeer veci LO nvuouuwu «...^ .? ? . *
werd daardoor den lust be- Zooveel is zeker dat do bewoners dor huizen te samen zunenergsuu TI». ,,0,v-..v.v.. ,
te genieten vau het orchest.' aan den overkant, welke in den waan verkee- die hen daarin evenaren. De lagere school ver- zore uitmaken, voor
Bosch smaakte men gisteren'ren dot hunne perceelen in waarde verminde- waarloost: l'art de la lecture, en da middelbare Seen onverscmuige z;
- ' -"- --J~' - ««- ^,,,;./«,£ e?i ?K. keert het verwaand den rug toe. Onthoud ou.de gtadt vele dm
* ? ^ ïiprwna. zn zAi tere
e
over en menigeen werd daardoor den lust be
est.'aan den overkant, weiKe in aen w»nu T«rn.co- «.^ ..>...
ren'ren dat hunne perceelen in waarde verminde- waarloost: l'art de la lecture, en da middelbare ue=" u"*j1.?,'i'"V'a°i ".?"->»??- » = -vm-rina H.
het ren zullen, ?omdat er eene Jcermistent Hal ge- keert het verwaand den rug toe. Onthoud °"de.,Btad* ?le duizenden ujt voor haar on- voer me d,
(re- maakt worden," ah eenmaal het gebouw ver- daarom dien zelfden leerlingen de breede ^*">9\ *« «"l terecht begrypen, dat luttele "kheid te
:_? ...,, ..i.,.B??? hof tB. Te,,en van onze beste dichters niet, hetzy inzenden aan de tooneeUcilool met slecht be- » ook gr
-- . ' ?» «f»^ ,.lln. Wftnt dat de lonae buraery, die \an, n«t l
gr en fprake. Dit maakt de schildering
w'a z«ne vrouw is, dit weinig effekt
,
van dit drama een scüaduw werpt.
m luiiii ui«. .«.v », « ...rko-'.door het Bosch heen te bevorderen, aan gaat uicym, ui,r..,??? v.. -?..... _.^en niet langer j ^JjL tuVCwft'ïiV'"^^""^"»»"»,. Ima,- i»»,. u»u uo iu«i«.,» ?^ ,. _
mende ïn dit blwl van 13 Juni il. schreef ik: dit gedeelte dezer stad eene schoone:toekomst onbekenden voor hen blijven Dt,. zn ver- JJ?««1^*«n^ft zy nj^eUangei ^ eei- Bomme paUTre in de kompTzitiê
discretie verbiedt me over Je grooteplan- tegemoet en zal levendigheid en vertier toe- trouwd zyn met de Nederlandsche letterkunde {^en om ta haar kwaliik béawpin"«n* van Oct<»« Feuillet, dan zou de ontdekking
...j?.T?j. - -- ? -*?? ?.<.? m (war (jeheelen omvang. _ . _ - ? ? V . » r ?a.__ ^nt nii zjjü j,jeaai njet verwezenlükt zag, dat
?De discretie verbiedt me over ue grooie mau- «,B«u,?=? ? ?
nen te spreken, welke aan het Bezuldenhont nemen in hooge mate.
j? u...:j a? ,??,!? it vnn de belofte ' TI?? nnnn 12 Au» l
neU ie BpreKeiJ, irein.a nau u«« ^.b«H.w
worden voorbereid en zoodra ik van de belofte
van ?voorloopig nog zwygen" zal ontheven,
worden, zal ik uitvoerig daarvan melding
maken. Zooveel is reeds zeker dat de Resi
dentie trotsch zal kunnen zyn op den Onder
nemingsgeest, welke sommige barer
stadgenooten bezielt...."" " ' '
kapitaal uit de
Den Ilaag, 12 Aug. 1SSO J. A. DE BEBGU.
De Tooneelscliool.
tróUuwd"zynmerde"Nederlandsche letterkunde ^efkenTaoum°-n1'na'a"r °k\valük béa»nên"c1ïen" van Octave fenuiet, dan zou ue onmeKumg
f ^si^rSM
rerwyl net als van zeil mpesi spresen, aai een . «^ , , leerlingen epn ie waereldsche ellenden, naar het altaar
rvu4dveerreerdee ± ''"SnieÖ maakt ^dfaan vSör de eenrjf°andere! maat^hap^ Uad «evoerd verschrik.yk'er j*,.» de wraak
en_ vurig vereerde.... maar ..^onbekend maakt of instelUn 0 eaa slecht Op3eslllgen too»^ van Clotilde volkomener, de indruk opden
-? L ? ? ? »n««r!>iftii»'ar D-moter. Maar de laatste zegt
.IS Vau xx.ll uiucao api*,^*,.., »»
tooneelschool zyn Vondel kende
en vurig vereerde,... maar ... onbekend maakt
onbemind l Met ontwikkelde Duitsche en
Fransebe acteurs is dit -reheel anders, deze houden
waereiuavue cucuucu, M»«» ..... .««.»..
imu gevoerd, verschriklyker wezen, de wraak
3el van Clotilde volkomener, de indruk op den
mei ai aen BHUKIUK: »«u ui«u, uu« »uu=.vu'te toeschouwer grooter. Maar de laatste zegt
vertoonen, als wederdienst vour de luttele som "u. ?l neel spoedig: Met wat recht is die
"--- ' Mnnheer Andredes Arcies toch zoo vaeleischend,
si is reeds zeker dat de rlesi- j ? ? . . .
zal kunnen zyn op den onder- De TOOüCelSCllOOl, onbemind! Met ontwikkeiae Duitsclie enfran- i.^-^-.^!..,^ van dien'hun'kunsten te ioB««n»uW«- 8,uul,
.TTüTÖT £"o^ft.l Voor byna een tiental jaren werd door het nt' kSen' t ^jg&%ÏS$Z ^^^^^j^ ^indrfe'i
«a^Wl^iJ^ sleténden^c^rc^^ ?£& & f «^ ^Ö^SS g^^
,et Bestuurder ^_^^ ^^ em tooneelschool op ^ enJ?BgemeDt p,1J3 zou^geven ou, in het « «^ "^^*^.^^^f^ glvoe^? "&F«
0 ö tnrtan -hnt T-rnimrfil
et Bestuur der'Mr. J. N. van Hall, door het Nederlandsen stekenüen criticus oarcev, uut, *y .«vu.,v».- MI.
appij, hetwelk Tooneelvcrboud besloten een tooneelschool op deelig engagement prija zou geven om in het 3 so, °; v00^ üe.'
dit weekblad te richten. Al hadden in vroeger tijd som- Théatre Franvais zonder geldelijk voordeel een d«ac(ipol verlaagt
rrij uitvoerige mige tooneelspelers ook door hulp en steun rol in een der klassieke stukken te spelen: uematügtteiu.
. ?i..i_ ?»i..»i,.i?niian pnn soort van on- elle était maltide de Molière. Geen onzer j-ug- , > efieeneu stad ei
J ?? foaneehchool hech
Haagsche panorama maatscha
my iu staat stelde om in uu nccnuiuu
-vóór alle coui-anten eene vrij uitvoerige mige tooneelspelers ook door hulp en steun rol in een oer KiasjieKo =.L^nCU >c ^v.v-. Y»,leeneu stad en at
omschrijving van het to stichten gebouw te van enkele maatschappijen.een soort van op- elle statt mal«de de Moltere. Geen onzer j ug- to'"éiEChool heoh'pre
kunnen leveren, mag «iet achterwege blijven. | leiding ontvangen, het bleek, dat aan een goed dige artisten zou dit getuigen zelfs van de v"? 'l wat Ai-rFrtt
HET PANORAMA-GEBOÜW, ""' '«"*«- ^«ft- ^«»-l- *»«* «-er auteur,. De gave van bewonde- Met a^wat.^cem^
nabij het Haagsche boach zal alles wat men tot
nog toe iu Nederland en elders op dit gebied
vond, in schoonheid overtreffen en zeker over
drijf ik niet als ik met zeg, dat de
residentie spoedig met trots zal kunnen wijzen
op het bezit van een gebouw, uitnemend van
Bt»l en sierlykheid.
Uit da yooi'( mjj liggende front-, détail- en
Uil ua vuur uiy uggcuuo AIWI,« , «v.»? v..
plattegrond-teekeoingen zal ik trachten een
beschrijving te geven zoo volledig mogelijk.
Het gebouw zal verryzen op de terreinen
by de villa Zandvliet, grenzende aan het Bosch,
en is ontworpen door den Architect H.
. grondslagen
??-naar kommissies en
bevrieadinn«tjes worde
_.. __ op
Tegen het vrouwtjen, dat hij (ten onrechte)
meent hem te hebban willen bedriegen, ? hy,
lënaen die haar insgelijks bedriegt, door zich wel te
* ' ' wachten haar te zeggen, dat hij, voor vyf
dagen nog, de bon ami van Clotilde was!
is de zwakke kant in den toestand; én
Reorganiseerde mricuung uenueuu utmuu».. Ue»o ?v. ?^..?. ..-.._
Met _den dag won de overtuiging veld, dat ring, van heilige geestdrift voor het eeuwig
' ?? .«?Han u.nwii>n Aa n-nrn pn sclioone is l>ii geen hunner bijster
?.,? voor goed gebroken, het ontwikkelend onder- *"?" "? "" -n?? ? -? .
"u wgs worde door de leerlingen aan een middel- ?at m^ ?a wee*, «l»1 Sardou volstrekt
Bil ? ? ' '? -?-' ^- I-~L -.~.-ii,?^«a». zoo v«el grootere rechten aan de mannen dan
den aag wuu uo VIVL^WK.^S .?, ? 0, ^o
die eenmaal geroepen zouden worden de ware en schoone 19
J:-1-t 4- -*«w*«lk.in nnAnt Hr, Kaf fff,],
zij,- die eenmaal geroepen zouuiru nuiuuu u» .tl.iv
werken van denkers en dichters te vertolken groot.
,
lagere onderwyzew uitnoodigt
hting werkzaam te zyn, geeft
?*
; eênerlegUsêaUr wo"rdeTn dé figuur van den jongen Markies tr<
i ?i,??ils??An?j«n. m«? den Heer Jan de Vos met veel
groosce .
tooneel ten allen tqde te roemen op ware en om aan de inric
...... -"- -'-?- --? ???- ^- -' ----- ~.i«i»l,
distinktie voorgesteld, h van een
beklage'ns?-?- ->"-!--?J Uu '1..» _:?V J«?, la^Af.
, DerffeZwSno o°ndemitZ7rs eerste Plaats aan ttó SCQ001 verbonden; mevr.
?te cVDefvTakki/mlt letter Kleine worde haar taak verlicht, een literair
fi$nlÖ.nteJ±S rJLV?.U «!,00tf
bekwaamhedenvoltooie.deoutwl^lrdlinn tiar. lmf*j-],n(rf*n VffATlt OÖ llterfllfe VOl*"
IvVUCCl VV7I1 .*..v» ..j
beschaafde kunstenaars,
beschaatde Kun^ieuaars, uic ^iu.i «VUM^ -- »n».vr ,. r.
,Pn±e te^r-St^^1^^, ^ndetebeWk±Sóemn Ï3FÜÏÏFZ&&& ^ïpf«.=Bi^»5^ ^ Suf ^ ^Tti^ T SUslecMTin
l ^at^r^r± isrsffl^'tóS ^?j^j^,<%^& ^^s1^»^ va ^ ^«"£r^r ^d?9i
>l^fe.ja»J±3SL? ^- -^tS^nTz^^ocntS ^±* «?-u«^ ^AK'&X&^£^
v - - - - B x. miin. d:e Zien
en is ontworpen door den Architect tl.. blairolies, Veltman, Aioregs eo «uueicu ? ^«??.?????j ,,ral ?u=? ?^ , , T "i"*' L i. u rj 111
Westra Jr., alhier gevestigd. i waar het bleven uitzondetülgen. ! af te keuren. Wanneer zullen zy toch begrg- «ovenal sta aan het hoofd van de school een ^iharT^é'fHirt" i^^^vT^mTn^lTino'.TtT?
Zacht hellende op- en afritten, ter leaste Geniën vormen tich vaneelf, maar behoo- pen, dat taal verklaard en niet uit het hoofd m\n' d:^' 2ich u'et ^or zgn leerlingen lait ? ri?l?rg?X'ldnl1tmn^ Hêri» el 5«Slfn*«
van 13.50 M., bij eene breedte van 4,50 M., ren tot de zeldzoamheden, - eene school zou gelcWd moet worden, en ophouden de leerlin- beheerachen en hen laat doen wat hun goed- >ln* Sara°eUcn^tdmJ1?;*:h.H*t0,.i\ f t" ?t^ï* !
binnenwerks, aan de in- en uitgangen geüan- vermogen acteur» te vormen en jongelui van gen af te stompen door hen uit handboekjes dunkt, een man met een. warm hart en een Par J',,7H~nevÓHn aLme en mat«*nn,
keerd door vier in gebogen vorm, naar den talent tot artisten te ontwikkelen. Bovendien met allerlei taalregeh te kwellen! helder hoofd, een ?"""'' *" "«" M"«n iraarne en met veel
loahoofdingang grijnzende, liggende leeuwen, van zou een school hen van het tooneel verwijde- Derven de ex-leerlingen veel door gebrek- wu>tzïu in zien o
natuu'rly'ke grootte, leiden naar een overdekte ren, die, na in allo mogelgke maatschappelijke kige literaire ontwikkeling, -1- »-?«»»««??«<?« tooneeiartisten a»
passage voor rytuigcn binnen het gebouw. betrekkingen schipbreuk .'te hebben geleden, niet minder; want bat geb._ ,
De hoofdingang voor voetgangers aan den daar een veiliga haven zoaken, voorts menschen, derricht is er niet op verbeterd
voorgevtl vertoont eon sierlyke dubbele trap die of door zedelijke verdorvenheid buiten de nopf meer ten achter komen
met kwartwentelingen, bordessen en bahutra- Maatschappg staan of door domheid en luiheid of gedeeltelijke vefwaarloozii
den, en voert eveneens iiaar de overdekte tot niets deugen. De school werd opgericht. Een kenonderwy- J- '??-«? <?-«? ü
-_.?vi,ii ?,?? ?i.riültn Infforia's en uitstekend directeur, een kunstzinnig en literair tooneelschoc
net"7en'Vw"irm"ha'iTen"ëèn Par'Ü' ? eene die licht wordt toegejuicai en
, man, dié een levendig ba- ?eliik ** H.eer Morin gaarne en met veel
los
, VRPI aoor ffpüreic. -. imdraagt, dat de aanstaande beid vervult. ,,..,.
H«t«»n»SnÏÏ?« tooneélartisten aan een zedciyke opvoeding' ' t e r n a n de, het ongelukkig dochtertjen
^,rAtfr«7«r^r? meer dan eenig ander jong m'enjch behoeft*' «*n«r wetluwe die haar fortuin hfleft verloren,
ebrekKig literairon- Uell)lj9n " ? a werd gespeeld door Mej. van Biene met al de
Ï,»J,S fl."^..^ De wensch des heeren Perk worde vervuld; g"oelign«ij. waarover zy beschikt. In de
neu door de.geheele atld Drovlttci9 ea staat vorleeaen der tooneel- schepping van zulk eene. hsuur is iets
onbarniL--tT l'- l-~~ «««tt:»H «alta fiiif ha vlin (r r A
t{ meer ten achter komen door de geheele sti^provrucia^n'sTa^t'vorle'eaèn'dër to'onêëi- schepping van zulk eene- figuur u'Vêtaonbarm
in 01 ooor iiuui..»» ?="-"?? 5» gedeelte yke verwaarlozing van het tee- 8^u' f ^^j1? el0^i^s^ra"0ll?°^a 'hartig.. Ik ben geneigd zefis Güthe zijn G r e t
. ... . De school werd opgericht. Een kenonderwys, dut met het literaire vooreen ;, "" l i»èl uot'u "ie?'lu? oaael voorn aarae che= euvel te duiden ? en toch Gr e t c hè n
passage, waarby' men sierlyke loggia's en uitstekend directeur, een kunstzinnig en literair tooneelschool alle aandacht verdient. Niets out- if Aaug "go g J U Ra«rso ' ueeft echulu- Fernande is geweld
aooge-wachtkamers vindt, door een zuileury van acht ontwikkeld man, Rennefeld, stond aan het wikkelt zoozeer het schoonheidsgevoel ala tee- _ «ussmu. daan ? ofschoon ze ter verlossingharermoeder
kolommen van die passage gescheiden en uit- hoofd en een uitgezocht aantal leeraars steun- kenen. En schoonheidsgevoel is voor een ar-, . mi -1wt...-. uit ? do cevanneni's den verleider maar een
- - v.. T,?:J-uhout. ! den hemj ..,. hun aantal was grooter dan tist zyn eerste vereischte! Wie eenigzins met K U11 SI. zwakken weèi-stand'geboden heeft, tchynt
Sar-»r Kleine jriel _de tooneeltoestanden bekend is, zal met smart .'._ ; ? .,-. , ^ml toci, het denkbseld van koop te hebben
, .? _..!.,.__._ ,i?f v.iot, T.?? __ willen verwijderen. Maarhèt lot van G re tc hè n
komt daarom stuitend, beleedigend vóór, voor
ons menschelijk gevoel, om dat er onkeerbare
helsche machten in 't spel zgn. Het geheele
optreden van Fernande heeft iets dat den
toeschouwer zeer onaangenaam aandoet. Alles
T ? ? i - ..j -j ? j .*.
oommen van
ziendo naar het Bezuidenhout.
voor den conciërge bevinden. en
Beneden aan dien trap is ter linkerzijde het
bureau zoodanig aangebracht, dat geen
bezoe...?. Ct l . K;«?«?traA.? »? tavana
.. UULCll vvu 1Q?± l.uui... ~,.v. ,.>,.. , ,,.. ..-_ ...
het huiselytc verkeer bij den directeur dat zy het schoonheidsgevoel in eere ... ,
diens vrouw, een voorrecht, dat zij nooit eerder geneigd zy*n voorhet lagere en
onaesthe;; kunnen waardeeren, evenals den om- tijche hun wierook te ontbranden.
Afgeschcimet da vier dames-bestuurderessen. Dat den van den ontwikkelenden invloed
DOOK
VICTORIES SARDOU,
(Nederlandich Tooneel. Aug. 1SSO.) toescu0uwer zeer ??«,..? « .
?Pièce, repré^entcepoUr la première is m«t dat twintigjarig kind gebeurd vóor.dat
i--'=i.? j., n?-.-. n»?m««in?a i0 v,af ?nVioT-m nv.i7n.-if f n A K ruwueid van R o a u e*
pureim uuuu«UiK -»"» , ? ?,jn bezoe- gang "met do vier dames-bestuurderessen. liat den van aen oniwiKKcienaeu IUTIUCU ,..u .«^
?ker onopgemerkt kan binnentreden, en tevens zij baar vertrouwen nooit beschamen! Nog vóór teekenonderwy?, heeft het ook direct praktisch fernande, ?FiOcc, reprè«ntce pour ia premiere is m«i uai iwmtiiri.inK »mu «»«»» ,-vk v...
op de breede trap eene balustrade die het ver- dat de leerlingen hun studiën hadden voltooid, nut, blykbaar bij het grfmeeren. Ieder artist, fois sur Ie théatre .du Gvmnase Dramfitique Ie het scherm opRaat, cnderuwlieid van
Roque?i, ,..., /.«H en rechts" tfaan. overhodi» stierf Rennefeld. Dit was een gevoelige «la*, die leekenen kent, grimeert zich en typeert 8Mars 1S70," behoort, met La familie Bcnoiton, ville, wiens slachtoffer zn geworden ia, laat
.- r...... -,r....? v^ ^?? .;?».?.., llaif ?rtl«ran. M«n weet ook niet
mulT'van""»!!*»"re'n «cA<s""gaan""ovérbödig stierf "RennêfSd. Dit was een gevoelige slag. ?.. -.
maakt adngéztón de aankomeTden 'gescheiden Een nieuwe, directeur werd aangestell Wel- zich goed.
JKf
S Mars 1870," behoort, met jua familte aenonon, viue, wiens «wuiuun
'\.«""v'"="'T"'T-Les femmes fortcs, liaison neiwe, NOS bons zich maar half verklaren. Men weet ook met
villageois, NOS Intimes, Les pattes de mouche goed, in hoe-verre de advokaat Vomeroi
,g veel te zeg«en vallen over de (1S6<5), Les vieux g^ons, mSiraphineW D. (Morin) op dei hoogte »:? ^.«'J1 ^W^:
gebreken der tooneelschool. Dit 1868), tot die stukken uit het tweede tijdperk wernood blijkt- - en. «^W* b*d"fi^51
o .... c._j?? j;« ^a^ar, ka<pnn,1 orpnawiarriiBpn scha Tnorstellmi? ? dat aardou de reaen nii
Len omsloten, overdekto en steeds door Nedcrlanascii looneu, een tei^..^...^, ?,? ?c?s??? ?. ? ? 1863), totUie stukkeu uit liet tweeüo ujnpern wernooa munt ? BU »iieiu.,u^ u«uo..w
gas verlichten toegang, ter breede van 1.60m. de school steeds met der daad gesteundheeft, staat echter vast: van Sardou, die dezen bewonderenswaardigen sche voorstellinK ? dat Sardou de reden wi
- ,- i?»a ~?? aft? Vftart flan bezoeker een feit dat misschien aan dé meeste com- dat een tooneelschool onmisbaar is ter in- schrijver in een zyner fazen liet sterkst charak- laten dcorschemeren, waarom Pomerol ziel
dier stitndJioiianig van net nationaal toontel: .terizeeren en het moest hebben bijgedragen om zoo voor Fernando interesseert: ze schau
aan- dat de rterex-leèrlingen overtuigend bctfe- zijn roem-te vestigen. Vau een ryker palet, zün dochter te zijn. Die heele zaak is dan
r toe. gen hebben, (lat een tooneelschool leoensvat- van eene nog nweaterlyker tèckenpen, vau nog ook maar licht aangezet, en volkomen
onder..,r aan bawneiq heeft; . vryer beweging, van roerender effekt zyn stuk- deel" in het hoofdonderwerp: de wraak van
verbete- dat de_ school, «oo«?i si) thans is tnpencht, ken als Les bourgeois de Pont-Arci/; van Clotilde. liet charakter ;van F e r n a n d e
welk men
ken als Les bourgeois etc J.'<mi-Arc*j; vau uiomae. ux\, uuui*».»» .-«*..
fijner teekening, nog ongemeener, met de groot- ?? komt uiet-te-min goed uit, en in al zijn glans ;nog
-'- ' ' :: -??? "l »«" wni/i/iaia,, én mnh vBrVinnofJ door enkele bekoorlgke onderdeelen
^^^^<iïpffi~ F^!«-£?öe±±^ K '"ÏÏtteï iï^^s'iïr^^^^
"-VdlnTvan-denSruid^rans-êizw.rj±. wïi^- j^^hLsz Ks^tirSüS ff£& S >$« jf«-jEi a^sK^ i^^=iirk«^nnS^ö s ïïxviï&Q I^HelFi
r manieren sterk
geleinvlocd van bet
speelbad gehouden.
Bcgrjjleze moeder van de
beby eene breedte van l.iu ju* neen een imgeu» vim um «c=x »«.« ?~,
cirkelvormig plateau, waaryan de diameter de ex-leerlingen Btoegerust zyu mot veel van leden te werkeloos el/n, en Mt icenscueiyic is, ue voiKomeaite mmauuuuK »«v ^?.? ?,
elf meter bedraagt, en dus ruimte aanbiedt, hetgeen den meesten onzer tooncclspolers out- dat z(/, die hun suiijijen als orakeltaal willen instrumenten, als kabinettjens, laadtjen»,
briefvoor een groot getal bezoekers. Van hier heeft breekt," derven zij veel, van hetgeen een na- doen --'?'-" «..?ij^i.* *«., ;,.,n nnislnn tf. iana. tnt. aan nÉvcliiesch-voortrellüke
outkno
men óver eene balustrade van 0.80 m. hoog,' denkend toeschouwer van hen had verwacht, nonen
het vrijo gazicht over het uitgestrekt terrein, 'Geen hunner kan n. 1. naar behooren staan of dat
hetwelk overgaat in het 15 meter hooge ge- gaan, gitten ? .zelfs met in achtneming van
scliilderd doek, over eene '?-*- -«"lonmaia» ï>«t mnpilKk dfimsstoilef ' ' -
et 15 meter nooge ge- gaan, enten ? .zeaa uivi m uvu,?Cu.i..rt ..... ,,,JV^. ,
ie lengte van 120 meter het moeilijk damestoilet ? goede gebaren ma- gaat, i
cirkelvbrmige.n wand. l ten; ?tooneel nemen;" terwijl zij ia alles 0117 tooneel
-n. ?i.?i ..:t i..i,.i.aan an rramanïBrni>nl zlin. De schuld biervan Itet houden
«&sCtor;r-:BS;nHHss ^^?^^^^^^^^^
.1' i i.., U.;L ;: u .._ j? nA«Jd» rtiaf linllf. liaf. AfflCni-ikwfi
jeiyK IS llOfc Ulei, unb UCAO UAVW.KÏ* iwv >.v _.,
irekking tusschen Fernande en Raqueville
niets bemerkt heeft. Maar al zet de auteur
zich lichtelijk over bgzaken heen, die in de
schaduw treden (hij laat byv. de moeder voor
haar gezondheid naar Nizza verhuizen ? om
dat hij te-recht voelde, dat zy niet.bij de
ont1 "--^ J*« nw.1ai.aw lra.n( «raaf
, -ttSÏJBrt-i overspanning JW?4=«^ÊA^
l ?Lrt#»S*.'ï KV^ÏÏWff®^^ ?'t0° het|rt1lc1it^±ien9«öF^ ^^^^SS?S^
3Êü£i&. tft&ö^a^^-TO ttSrti^1e ffnöM
: rniïte alle decorum en werd op een eigenaar- kunstenaar als Sardon onmogelgk, groote maat- j knopmg kon zvW ?«n S":"""' doende effek"
tevens tt. .??...
nende, verheft zich
beeld der Victorie,
een
& 8ir r gatn^fs rwieTs^ K *&~ '^^Ssss&MA gevaren"tt
4-^-n^ «MTl:^^?v
De toeschouwer hono't z^n hort vost, ola de
Markies de ontdekking heeft gedaan, dat de af
loop kwynebd aal wezen :mft*r hoe knnabg, om
inist door den brief dien Fernande vóór haar
nuwlyk aan haren bruidegom tor inlichting ge
schreven heeft, en dien hy toevalbg wet neeft
ge
Bcnreven neen, t,u uiou «>u UWTH.»,. «.vv _«_.. D_
lezen, terwql by langs den natunrlyksten weg in
'de handen-van Pomerol ia gekomen, ?
om juist door dien brief den Markies dé oogen
over het charakter van Fernande te ope
en daarmee zttn hart en zyne armen.
* ** ? * «? -_!__>
nen,
m zijn
de Yo
UCU, vu Ui.,-......-. ?V? ^ «
Men zoo zeker den Heer Jan de Vos nog wat
««i ?.«-M -?----- ,.,.,, , .. , . . meer gemak op het tooneel toéwenecben, en
Deze reflecteur wei-pt het volle licht terug (Wiekalag zyner Alexandrijnen. In de beoelening Aigcnwent ^yn UB uumm^,GO ,????.?».,,.?.? H ??? ,?? , f,_. wat minder geatuyerde hartstocht; maar groot
op het doek, terwijl door het aanbrengen van ;van het treurspel ligt voor een groot deel de het voorbereidend onderwijs goed en hunnan-:de In cause, de zaken op te vatten en af te |zyn toch de vorderingen, die hy gemaakt heeft,
scherm het zonlicht, naar den hoogsten toekomst van den aanstaanden tooneelspeler: dacht niet waard is? Dan zyn zy van een beelden gelyk ze passen meer in de Igrt van en de rol van den Markies paste even goed
l berekend, uit het gebouw wordt geweerd, het trennpel, het hoogere drama en biymelbe- verkeerde meening en inconsequent. Juist hier- het drama, dan'in die van het leven. Deze ibij zyne te-kort-komingen als6y zyne deugden.
vraagstuk, 't welk hier alles beheerscht, hooren tot de eenige, de ware, de hoogere kunst; nan moeten zij groot gewicht hechten. Een zwakheid hindert echter weinig aan hettcethe- Mej. Chr. Poolman heeft het rolletjen van M
e