De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1880 15 augustus pagina 3

15 augustus 1880 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. vrouwPomerolookweérzeergoedgespeeld. Over het geheel verdient de opvoering Dizonder gedaagd t» beeten, en was <f« toejuiching van Eet talrijk publiek aluin» verdiend. De vertaling van het stuk kwam om zoo goed voor als het liy een ituk, waar veel lo kaal* in gehoord wordt, mooglük i»; maar ?lache," in het 2«,Bedrüf, lle tooneel, en 3e, 10e, in den mond van C lo tilde, hnd niet met ?lafaard" vertaald moeten Worden ; eerder met ?laaghartige" of ?ellendige". Men moett ook ?faites entrer" niet niet «laat binnenkomen" overzetten. In het Hollandsch voegt men er 'het voorwerp l>g : «laat Mijnheer binneukomen." ALB. TH. Vrijdag 13 Aug. werden de talrijke bezoe kers van den echouwhurg van den heer van Lier in de Plantage teleurgesteld door het bericht dat wegens ongesteldheid van Mevr. de Vries de voorstelling van Fernande biet kon doorgaan. Ia plaats daarvan werd Jean Sattdry gegeven, waarmede een groot aantal tich trachtten tevreden te stelltn. Aan de II. H. Louis Bouwmeester, Spoor, de Juug, aan Mvj. van Biene komt alle lof toe voor den prijzenswaardigen ijver waarmede zü zich inspanden het langvergeten en misschien nooit met veel sympathie bewerkte stuk bijna plot seling en zoo goed mogelyk optevoeren ; Mevr. Kleine toonde hier eerst wat tooneelroutin?, handigheid, talent vermogen; haar geheele rol, waaraan zq toch niet meer tijd kon besteed hebben dan de overige vertoonors, echeen met de uiterste zorg bestudeerd, uitmuntend ge memoriseerd, en werd gespeeld met een vlug heid, een entrain, dnt de looneelen waarin EU' optrad geheel bezielde en deed uitblinken. Het zou aan den ern stigen indruk van eenige aandoenlijke scènes bevorderlijk ge weest zijn, indien het geloei uit naburige koe stallen, dat thans als melodramatisch nccomTjagnement diende, achterwege gebleven ware. Met ingang van het volgende tooneeljaar, wordt de verlichting van het tooneel in den haagschen schouwburg zoodanig, ingericht, dat opofferen, dan de oude slapende meid doen wakker maken. LETTERKUNDE. Jfanilleiding tot de beoefening der portugcesctte taal, door Bril). Prys ? 2.90. Leiden. En toch bestaan er voor eenige of bruikbare leerboeken, die in 't , »»n AR ciet-hpn voor een theater van den ig th Toen ik my vóór eenige maanden te Amster dam vestigde met het doel om les te geven in de verschillende europeesohe talen, bleek het my spoedig, dat de nederlandsche uitgaven op het taalgebied ? ik bedoel geen Fransch, Engelsch of lloogduitsch, luttel zyn. En 't is zeer mpeilgk, ja, vaak ondoenbaar voor den onderwijzer fransche of duitsche leerboeken te moeten gebruiken. Want vaak zal het hem gebeuren, dat hy eene fransehe of andere ver klaring heeft te geven vóór met de andere taal te beginnen. " talon, goede Hollandsen geschreven s (j o. Wanneer iemand Spaansch, Purtugiesch, enz. moet leeren, zal het van de 10 keeren stellig 9 maal gebeuren, dat die iemand een Vergani, Sforzo°i, Sobjriuo, Salïa, Constanz'o of eenig ander uitheemsch werk bezit, mnar volstrekt niet weet, dat er b. v, eene goede italiaansche spraakkunst van Mussafia, ee'ue vrij goede spaanscbé van Vriend, enz. bestaan, 't Deed my dan oo'c genoegen kort geleden met het «.r';je kennis temaken, welks titel boven is aangegeven, en ik kon niet nalaten dat boek met een enkel woord te be spreken. Vóór het verschijnen van den arbeid des heeren P. bestond er, voor zoover ik weet geene portugeesche spraakkunst?wat de taak des schrüvers niet heeft verlicht ? doch hem in de beoordeeling zeer zeker ten goede komt. en my noopt me bij eenige opmerkingen te bepalen. B. v. Zou de uitspraak van ab niet H. SffiTTEK, Teruggevonden. ElnehUpel met zang in één bedrijf. / O.70. J. J. STOETK, Vrouwen, blijft van de rumfleach af! Vandeville in Mn bedrijf, ? O 60. VARXER en DUVËHT, De zn*ter van Joori KlnohUpel met zang in één bedrijf Haar het Fransen door M. J. Buffa. ? 070. Verslag aan den koning van de bevindingen en handeling*.: van het veeartaemjknndi StaaUto«tigt in het jaar 1679 ? 0.60. R. KOOPMANS VAN flOEKBKEN, tblanie. (Dl. 88 van de Roman-Bibliotheek). Bij inteekening / 3.46. Buiten inteekening ? 4.? T*e> mimetffmtli Ceittmrg. Cirdinal M»**i»f, Au Ënglithman'i pnitMt. ? J. 'f. Tuit, Peaaant propricUn at komt. ? JoAn RtaHu. 'idion fair and funl. ? Dean of ITeitutituler, The irecd uf the early Chriitian». ? Sir DatiJ H'tddirtur», , Rtpretcutatire C. Konlyer, The ongsten werd gelegd, omdat deze factiseh regel niet linksch maar rechtsch waren, en met -udste zou worden? En dat deze hand «ulk de rechterhand schreven, gelyk wy. een voorkeur genoot, kan, pgemerkt, slecht» daaruit vé lat de Hebreen niet linksch, maar rechtsch waren. Rechtsch ? in alles, ook in het schrijve n. lij schreven met de rechterhand, niet met de inker. Dit is reeds op zich celf waarschijnlijk. loe zon eene natie, die gewoon was, met derechterhand te arbeiden, de aiidere gebezi Hart, M. P., luland. ? Arlhar ;oy«rnmtttt in the Culoni». ? D. utnre o( China. ? Seymotr Triateitieere, C, H., Stste aid ?ad contra! in indiutrial iuiumnec. ? H. D. Traill, Pulitical o^timiim. ? Jtalia Mc. Cartly, M. P. The andow.tr* panic. The Mlmmtlc IKfl tegenwoordigen tijd beantwoordt én _ met de eerste schouwburgen van het buitenland zal kunnen wedijveren. De verbetering werd door den directeur van den kon. franschen schouw burg ontworpen, en naar zyn plan door de directie van de gasfabriek met pryzenwaardigen spoed uitgevoerd. De nieuwe plaabing van het voetlicht wordt tot dusver in geen enkele hollandscheu schouw burg aangetroffen. In plaats van ééne i'ü, zullen 3 gelederen gaslichten aan den voet van het tooneel worden aangebracht, waarmede, naar verkiezing, één roode, groene »f witte gloed over de planken kan worden verspreid. Die gekleurde verlichting is hoofdzakelijk in gevoerd ter verkryging van verschillende licht effecten en Iichtoverg*Bgen. Met de schakeeringen en nuances hoopt men den dageraad getrouw te kunnen nabootsen, doch ook het avondlicht of andere oogenblikken van deu dag of nacht voor te stellen. Kiet alleen de verlichting aan de voorzijde van het tooneel, doch ook die aan de achterzyde beeft eene belangryke verandering onder gaan, in verband met de noodzakelijkheid tot verkrijging van een gestadig, rustig licht. De' zoogenaamde de lichten u. ? -,- ? tocht en dus tegen flikkeren beveiligd. meer naar aareng (kort uit ge Jan wel naar aung? Zou iken) zweeiden, uitspraak van am, em enz. niet zyn zooals die in 't Fransch ? Zou wat op blz. 18 rég. 18 enz. gezegd wordt, niét alleen de geldige regel voor de geslachten zijn? Zon het niet beter zyn de vervoegingen ? liever de gegeven voorbeelden ? wat te bekorten ? B. v. in plaats van: preterito impersoal: ter morado gerundio: juorandp snpinio: ttorado participo preterito: morado, morada eenvoudig té schryven: participios: morando morado. Elk onderwijzer ? de schrijver zal het my gaaf toestemmen ? die het Portugeesch onder wijst, weet wel de noodige verklaringen omtrent geritndium en snpiniim te geven. En 'tismy vaak gebleken, dat juist die uitgebreide mo dellen den leerling een struikelblok zijn in het spoedig verkrijgen eener voldoende kennis van het mecanisme der werkwoorden, die toch zoo noodzakelijk is. Ik voor my beschouw de werkw. als de helft eener taal, ga bij mijn onderwijs hen uit, en ondervind altyd daarvan de .tigste resulta'én. ? Tusschen( ) de kunt t iemand in 3 of 6 maanden eene taal te door het er , van 27 kranen leerw . spreken en schrrjven heb ik no met rrjzen, <J naarmate het noodig . " ' ' De tweehonderdste verjaardag van de hebben kunnen blrjven? Me dunkt, eer een leerling het halve werkje achter den rug heeft, zal hq dat wel uit zich telf kunnen zeggen, en waarschijnlijk hetzelfde stuk "narede zf d n' SrT* h de leesoefeningen) rtn dan ook'bestand atutt ntitttiucuv *.*j t i -*«,«,»..*..:*«»./l fa */*n*rtfii .? f*r hAi-ta haaft » te Morden ? ter harte heeft SK «STLT-iaBi-t 't?-»* tSStlfA costumeo en 16dO cebruikt wciuoui vu>uuu«vi> 4»*i,».i.«* ?-, ,êt Sarah Bernhardt niet aan de feesten van haren, netzrj schouwburg deelneemt. liet nastukje uit 1G80 Les carosses fOrléans, van Lachapelle, za, niet opgevoerd worden. in de studeerkamer. Deze kan o Het volgend jaar in Juni zullen er waarschijniyk te Londen «en aantal Duitsche operavoorstellingen gegeven worden, in Drurylane-theatre. Als kapelmeester wordt Hans Hich'er genoemd. Gegeven zullen worden Wasners Lohengrin, Fliegende Hollander, Walküre, Beethoven's Fidelio en eenige van Mozart, die niet tot het Fransch en Itahaansch » ? - «-_t j_)e Des(e krachten van voor deze voorstellingen kan komen, 't Is waar, zeer veel is niet in regels geformuleerd, maar daardoor heeft de h P. uitstekend de klip ontzeild, die vitterige beoordeelaars heet, en welke men maar al te veel vindt. Ik voor m$ juich het verschijnen van zulk boek van. harte toe, hoop er weldra een 2e druk van te zien en dan enkele veranderi: ? waar te worden ? verbeteringen van feilen die zich zoowel aan den scbrjjrer als aan mi by het gebruik toonen. G. J. A. DE CUCQ VAS DELWIJSES. De heer Y. Biethagen, Majoor bij het 6de regiment Infanterie, een brochure .ge schreven tot aanwijzing van: Spionspiegels op locomotieven voor den veiligheidsdienst op spoortreinen. Dit werkje, dat een zoo belanpryk punt be spreekt, voorzien van een toelicntet.de J. J. I. CREMER. The «nrgron at the field haipittl. ? &u4* W'allaet, Among the pueblo). ? Hart Tmin, Edvard Milli and ï«rge Beu ton. ? friueii l'n<ttrKaaJ, The precrjitor of Jlolrt. ? liickard Graal 11 kilt, Tiunii CeaUurui. ? Prof. Kuhen Dimutions. ? The K[iuUi»Di nud tbtir cudidite. ? lltnry ArrniU Uruwn. The Xar:h .Imertcam Review. Marlt: Bunk, Princt Uitwarck. ? P' o f. GalJ Satitk. Canada and the Uuitcd StuUt. ? fret. Bartlett, Th» Eioditi of Israël. _ TkurM Roferi, M. P. The Englilh houte of lordi. ? Mat liarrtaitr, The ethici of sei. ? Count /. rf* Leiitja, The Panama Canal. ? A, K. Tut e, Profligacv in flctioni (.Vun and OuiJa'j Xotla.) Waren de oude HebrvOa llnkseh, en sehrcren zij dus met de linkerhand? Dit wordt, op voetspoor van zekeren Dr. Erlenmeijer beweerd in deulaatsten? Amsterdam mer" van l Aug. Ik hoop deu schrijver van Aft «rHtffl^ja rjat tn gi-iain.il, »la iV J--" verklaar, na de lezing er van by mü zelven gezegd te hebben: ?Wat verzinnen de menschen al niet!" Er is geen denken aan. De oude Ilebreën waren eren rechtsch als wij, en hebbeu ook met de rechterhand geschreven. Ik ga mij, ten bewijze, op de ouci-ltraëlietische letterkunde beroepen. Dat spreekt van zelf. Ook in het aangeduid artikel echter wordt een beroep op het Oude Testament gedaan voor het tegenovergestelde. ? Last ? but not least" vermoed ik, wordt daar opgemerkt, dat ?men in het Oude Testament plaatsen vindt, die voor de linkshandigheid van Öebreërs pleiten^" Voor ?Hebreërs" ii waarschijnlijk bij ongeluk liet lidwoord uitgevallen. Anders beteekent de zin niets. Want dat enkele Hebreers liuksch znn geweest bewijst, niets voor de hier verdedigde stelling; evenmin als b.v. de linkschheid van sommige Nederlanders bewijst, dat wij ons in den regel niet van de rechterhand bedienen. Werkelijk komen in, de oüd-Israëlietische ge schriften voorbeelden voor van personen, die linkseh zyu. Maar zy worden «Heen zoo op zettelijk beschreven, omdat *Ü uitzonderingen op den regel waren. Als zoodanig ziju zü ook bijzonder geschikt om cns het tegendeel te leereu van hetgeen Dr Erlenmeijer tracht in het licht te stellen. In het boek Richteren (3 : 15) wordï ons verhaald, dat £hud, een Benjaminietisch richter, linksch was. Men vindt bet vooral opmerkelijk dat hij Zijn zwaard daar om op de rechterneup moest «Tragen en dat hu zijn vijand met de linkerhand doodde (Richt. 3: 16, 21). Zoo iets was dus zeer ongewoon. In ditzelfde boek (20: 16) wordt van 700 Benjaminietische soldaten gewaagd, die lioksch wa ren geworden tengevolge vau t vele slingeren met de linkerband; men moest dit namelijk met beide handen kunnen (zie I Kron, 12: 2) maar tengevolge van bet vele oefenen der lin kebben, als xy de pen of het stift voerde? Zoo ets is eigenlijk ondenkbaar. Toch wordt het n het aangehaald artikel beweerd, en zelfs als een eigenaardigheid van de geheele öemieische volkerengroep, tot welke de Israëlieten Het spreekt van zelf dat onder de vele letwhoorden, aangemerkt «Dr. Erlenmeyer meent terkundigen die ik tot medewerken van het naineiyk dat de oude Semieten allen met de in 1875 door mij op touw gezet weekblad .iukernand schreven," en zyn referent voegt Euphonia uituoodigde, Cremer niet mocht onter by: .dit is geen ongegronde bewering." breken. Behalve de bekende gedrukte circulaire, . wordt gestaafd met een beroep op het «ond ik aan enkelen een particulier schrijven, Uebreeuwsoh (en oud Semietiicb) schrift, en daaronder behoorde Cremer, Een brief waarby, gelijk bekend is, de regels niet, als de van 17 Jan. 76, beantwoordde al dadelük mUne onze, vau links nanr rechts, maar van rechts uitnopdiging, hoewel uit een P.S. blykt, ?dat naar links loopeu. Dr. Ei-lenmeyer is van oor- treurige omstandigheden elders" hem dwongen 4eel dat dit zich alleen uit het schryven met de ?om de laken t'hnis wat mee te behandelen." inkerhand verklaren laat, omdat, zegt by, slechts Tot medewerken excuseert Cremer zich in ?in dit geval het veel gemakkelijker geweest dat schrijven en wel om de volgende reden. uoet zyn om van den rechterkant naar den Hu- ?Sedert mijn naam ? reeds tal van jaren ? terkant te schrijven dan omgekeerd." Wie kan yan den Ned. Spet t. is verdwenen, 1) weigerde dit toestemmen? De gevolgtrekking is, voorzoo- ik hem steeds als vaste meewerker (of, d."), ver ik weet-, nog nooit door iemand gemaakt, en wel om de eenvoudige reden, dat ik hoogst wel de tegenovergestelde, die ook trouwens celden iets van kleinen omvang gereed heb m««r voor de baiid ligt l lleeds voor jaren en ik er dan gaarne de vrije beschikking over schreef Levrer in Herzog's Realencyclopedié: behoud. Geeft men zyn naam dan is men tot ?das Schreiben von der Rechten zur Linken de medewerking verplicht, en, ? niet vrij. ist das natürlichste, weil man da zu schreiben Dat sommige heeren uitgevers eene welwillende anfiingt, wo die schreibende Rechte liegt." Ik phrase als eene toezegging aanmerkten, en ben dat geheel met hem eens. Wie met de mijn naam onder de medewerkers plaatsten, rechterhand schrijft za'> vermoedelijk, zoolang aont ik én voor 't publiek én voor m (j minder lij 't niet anders geleerd heeft, rechts begin- aangenaam. nen; slechts een linksch mensch zou in dat ge-1 p'Terwyl," enz. val de tegenovergestelde zy'de kiezen. Het, /oo met eene kleine bydrage dacht ik, dan beeft dan ook lang geduurd, eer de menschen toch misschien eene groote, of weleen gedichtje; van links naar rechts gingen schryven. Niet de naam van Cremer scheen my vdor mjjn slechts de meeste Semieten, maar ook de oud-. Euphonia onmisbaar, en ik verzocht een ge ste Grieken en vóór-Romeinsche Italianen volg- sprek op nader te bepalen dag. Een briefien Ja nmgf]fftri\fi matVinHa. finlylf man woef, kaart van 27 Fabr. 76 gaf mij -.nllrnt^arj tieeft zich bij eerstgenoemden de andere manier, {inlichting omtrent schrijvers woonplaats, en welke wy nu nog volgen, eerst ontwikkeld uit' een onderhoud van 243 uur was daarvan die schrijfwijze van overgang, welke naar het/t gevolg. Dit zal ik niet gemakkelijk vergeten; ploegen der oasen (bousrophedou) heet, omdat:wat een tal van bijzonderheden mocht ik uit danrin de regels by afwisseling van rechts naar!zyn schryversleven opvangen; welk een fijn links en van links naar rechts geschreven wér- oordeel, hoe geestig wist hy alles by te brengen, -*? en op omstandigheden en gebeurtenissen te ker, die oorspronkelijk deze zeer sterk worden. het zwakst wae, kon Ook dit was dus iets repertoire behooren. Duitschland .worden aangeworven. In Amerika wordt veel opzien cebaard door een drama van den schrijver Campbell: Dé Galeislaaf. In eenige maanden heeft het den schrijver een beroemaen naam en 40,000 dollars honorarium bezorgd. De schilder Paul Chenavard, wiens ontwerpen , voor de schil lerwerken ter versiering van bet' verscheen te Breda b\j Broese & Comp. Pantheon merkwaardig zijn, heeft aan de stad] ?Lyein een collectie van 30,000 platen en gra- ] ?Realisme of Idealisme gonder Ideaal?" is de vures nagelaten. Chenavard had een ernstige titel van een brochure geschreven door den studie gemaakt van de geschiedenis der kun- Heer W. Zaalberg, naar aanleiding van Prof. ttenaars; de gesprekken die in zijn atelier ge- Rauwenhoff's stuk ?Idealisme zonder Ideaal. houden ZÖD,woudeneen allerbelangrijkste kunst- voor hen, die in den strijd door Prof. Raugeacbiedenis vormen. Hjj was daarentegen *r wenhoff1» opstel gewekt, belang stellen, gaf de minder op bedacht de kennis te onderhonden Heer D. Mijs te Tiel, deze weigeschreven bladmet züntndgenooten dan met zUne voorganger*.'zMen uit. Dat de moderne theologen met Hoewel hn zeer afgezonderd leefde, was hij zonder ideaal behoeven te leven, is de strekking F'" een minister dien bjj 7an Zaalbergs betoog. De bewijskracht er van nog als advoüaat gjskencï had. .Chenavftrd in- blijft aan ieSers toetsing overgelaten. formeerde n»ar hét aantal gasten en vond dat j het aanzienlijk genoeg was, om een zwarten rok noodzakelijk te maken. Hrj had er wel een, > maar had .dien sedert jaren meegegeven aan j een oude keukenmeid die hij op pensioen ge-, Rienwe uitgaven: eteld had. Hy .vormde nu het plan een rytmg by het uur te nemen om naar het diner van ' bijzonders. Overigens was de rechterhand in derdaad de hand, waarmede men bij voorkeur werkte. Jaël, de oud-testamentische Judit, § rijpt met deze hand den hamer, waarmede z\ isera de herseni inslaat (Richt ö: 26); de trompetters bij het leger houden de bazuin er mee vast /Richt. 7: 20); do Israëlietische boog schutters nebben, als alle andere, den boog me.1 de linker-, maar den pijl, die de meeste kracht eischt, in de rechterhand (Ezecb. 39; 3); en om de gevangenen onschadelijk te maken, leg de men hun aan deze hand de handboeien aan (Sirach 21 : 10). Biermede hangt samen, dat in de oud-Hebreeuwsche letterkunde de rechterhand ook altijd het meest in eere is. Worden de beide handen samen genoemd, dan staat z\j voorop (Gen 24:49 enz). Zy draagt den zegelring (Jerem 22:24 Sirach 49:11). Bij het sluiten van ver bonden en andere dergelijke gelegenheden geeft men elkander, tot verzekering der goede trouw, deze haud (l Macc 6:58 enz), l Ook de plaats aan de rechterhand is bij de Israëlieten evenzeer als bij on°, de eerplaats ; daar zit b. v de koninginmoeder (iKon 2 : 1B) Daaraan ontleend is het bekende Godswoord: ?zit aan Myne rechterhand (Ps.,110:l). AlsdeHebreër de groote daden van zyn God bezingt, dan prijst hy nooit Zijne linker,' maar altijd Zijne 6. gelijk reeds werd verklaard worden, Amsterdam, Aug. 1860. J. C. MATTUKS. Wat wetenswaardig Is, uit «(Jeie verAutcgrefea van overleden schrijvers, dichters, eu. den. Anderen meenen, dat de hieroglyphen, uit, wyzen welke bij afkorting de letterteekens ontstaan den zijn,» aanleiding tot de oorspronkelijke achry'fwys van rechts naar links gegeven hebben, omdat op de hieroglyphische beelden, in den oudsten tyd ten minste, 't profiel of voorste deel altyd rechts gewend was. Wie van dit jevoelen is, zal uit de door.de Hebreen ge volgde methode wel niet willen afleiden, dat zij met de rechterhand schreven. Maar even min zal hy op grond daarvan tot het tegen-overgestelde willen besluiten. Hij heeft daar ten minste geen recht toe. Tot welke ongerijmdheden zou men ook ko men, indien de stelling opging, dat volken, die Een nog onvoltooid doek stond op 1UC11, iillUBU UU BlellllJJf UI/KU'Q) uub tlrlbcu, ulc van rechts naar links schrnvon, pen of stift in de linkerhand gebonden hebben. Wie Herodotus [2, 36) gelezen heoft, weet dat, volgens hem, ook de Egyptenaars van rechts naar links schreven. De gevonden papyrussen bevestigen yne mëdedeeling volkomen. Het was, gelyk ij zegt; zoowel net priesterlijk als het volks chrift der Euyptenaarr üep in die richting. Doch het zal wel in niemands hoofd opko men, om op grond daarvan te beweren, dat de Egyptenaars in den regel linksch waren. Men kan er ook gerust op aan, dat Herodotus, in dien dit het geval was geweest, het opgemerkt __*.! l i_i iir L ? \.!f^ i_ ^ j _;_l. i,._.i.i.*..lm »n_ bë^ oj) datgene de aandacht té "vestigen, waarin zij van. zyne landgenooten, de Grieken, afweken. ? Behalve aan bet Oude Testament en het hcbreeuwsche schrift wordt nok nog aan een bepa ling der Rabbijnen yan veel lateren tijd door Dr. E. een argument voor zijne stelling ont leend. Dit is eigenlyk niet, zooals 't behoort, daar het Joodsche voorschrift om ?enkele ge beden met de rechterhand te schryven" van veel te jonge datum is om iets |voor de ge woonte der oude Hebreen te bewijzen. Doch ik wil het voor het oogehblik laten gelden. Dat gene, waarop gedoeld wordt, is waarschijnlijk een gebod omtrent de zoogenaamde thephilhn of gedenkcedels, die de Israëlieten op het voor hoofd en den linkerarm (nabij het hart) binJ? -'- zij gaan bidden. De bepaling houdt zou hebben. Want hy had zich tot taak steld, de eigenaardigheden der door hem z.ochte volken te beschrijven, én vooral den, als ia, dat met en kunst. Onvoldaan wat mqn driedubbele vraag betrof: ik verzocht eene novelle, een gedicht eu met u te komen spreken, dit laatste namens mijne Vereeniging, ? was ik meer dan voldaan over myn uitstapje, waardoor ik in enkele uren een diepen blik had leeren slaan in de knnstenaarsziel en het warme hart, van den edelen mensch, Cremer. Was het dan ook wonder, dat toen Euphonia verscheen, het rnya eerste gedachte wae aan hem een present exem plaar te doen zenden, en de eerste gelegenheid de beste aan te grijpen om over hem in dat blad te spreken. Ik kreeg dan ook den 3den September 1876 een brief van hem, uit Scheveningen, waar hy zich toen zeker bevond om zy'n Duiuvertellingen te ontwerpen, welke gis sing zekerheid krijgt door een brief van 22 Maart 77, den laatsten dien ik van hem ont ving, en die in elk opzicht het karakter droeg van een zeer intiem (schrijven, waarom daaraan slechts enkele karakteristieke zinnen mogen worden ontleend. Met den brief van 3 Sep tember '76 behoef ik niet zoo consciëntieus te werk te gaan. ?Waarde heer van Rooyen," zoo begint hy, ?ontvang myo vriendeljjken dank voor uw zeer beleefde woorden in Eufhonia; immers de toezending van een tweede nommer moest mijn vermoeden bevestigen dat ze van u waren. ?Sedert onze ? m. i. ? voor U minder aangename kennismaking in 't voorjaar, (want immers met den besten wil van de we reld kon ik op geen uwer vriendelijke voor stellen een toestemmend antwoord geven.) se dert die kennismaking ontving ik geregeld uw blad en zag met genoegen, dat het dior zjjn veelal degelyken afwisselenden inhoud niet al leen recht van bestaan heeft, maar ook een toekomst belooft te hebben. Van harte hoop ik dat gij voor uw ijverig streven in 't belang van letteren en kunst de ruimste voldoening zult oogsten. ?Ronduit gezegd bad 't my wel een weinig verwonderd dat ? by. 't véél ? ofschoon ge past ? wasrdeeren van buitenlandse!» auteur» BLUNTSCHLI. Vrijmetselaajf8ge«prekken. I. r w God en de natuur, u. Over onsterfelijkden minister te gaan, en onderweg by de oude beid. ? Uit het Dnitsch vertaald door een dienstbode zijn rok te gaan aantrekken. Kr. Vrfjmetaelaar ? 1.85. ...... . ., Kwart vóór zeven kwam hij .bij harnr, in vest, WILHELM COPPJlLEttl, Een dubbeltj.itt«iJn en'hemdsmouwen. De conciërge zegt hem dat zak. Euchtspel in een bedrijf. Vrij vertaalt! de oude meld ziek is, en juist een oogepblikje uit het HoogSuitech door J. ö, de Groot ? 0.50. meid S*"^»" ~ «^;. DE ^DAGERAAD, Maandscbiift.tot ^reMng rust geniet. achtste *' daad.' i de oude vrouw slaapt inder- jan %*?££*?£ 3£ ? Weet ge ook, waar ze mijn rok gestopt :eft, dien Ik haar een jsmr of drie geleden te heeft. Ie ai.'P<r jaargang ?'5.? W. FRIEDRICH, Bijk aan liefde. _?, i_~to ? "" " één bedrijf. Raar den 7den druk nit het Hoc bewaren gegeven heb' dnitsch. ? 0.80. De poncierge wist er mets van en stelde voor, j, c FüCHS, On«e jongen. Oorspronkelijk de iatufel door te zoeken. dramatische scheta in ejn bedrijf. (Int «tuk is ? Z«ker niet, het zon het goede oudje kunnen in bijzondere aanmerking genomsn door de wakker maken, laat haar maar slapen. Commissie van Toóneelletterkunde der stad Chtnavard stapte de acht verdiepingen weer Antwerpen). / 0.60. . ... _ af, en liet zich naar een restauratie brengen , GüRNEit, Zont. Blijspel in één bedrijf, naar waar hy wel in hemsmonwen eten kon. Hn het Hoogduitsch door C. B. H Spoor. / 0.60. wilde liever het diner v»n eene Excellentie, vol | ETHEL MACS, CUra. Toonéetopel in vyf Mgroote kennismakingen en hoop in de toekomst drijven. / 0.90. rechterhand 138:7 euz). (Eiod 15:6,12. Ps. 80 : 16. Sü : 14. . Dit alles zou immers onverklaarbaar zyn by een volk, dat linksch was, of m. a. w. de linkerhand gebruikte gelijk wij de rechter. Welke ?plaatsen" kan na- Dr. E. daartegen over stellen? ?Jakob en Job", zoo lees ik in het aangehaalde artikel, ?geven den zegen met de linkerhand. Jakob legde zelfs met voorbe dachten rade zyn linkerband op htt hoofd Van zyn eerstgeboren kleinzoon". Hoe hier Job te pas komt, is my een raadsel. Ik heb de geheele Jobeïde gelezen, maar nergens dat Job met de linkerhand zegende, zelfs weet ik niet dat hy zich ergens bijzonder met zegenen bezig houdt ? Béter voor discussie, geschikt is het andere voorbeeld, aan Jakob's sterfbed ontleend. Maar wie die zich ook maar «enigermate het hier bedoelde en bekende verhaal uit net boek Genesis herinnert, ziet niet in, dat ook dit niet vóór maar tegen de onderstelde linkschheid pleit. Men at de vier bijbelteksten, daarin vervat, niet Ahrens, Klaas Groth enz., de nieuwste Xeder??? de linkerhand geschreven mogen worden. | jandsche werken niet genoemd werden in uw Waartoe dit voorschrift? Dr. E. ziet er weer j blad. Ik moest tnrj vergissen maar van Schimeen bewys voor de linkerhand in. Volgens hém mels S. S., noch yan myn Tooneelspélen is dus moest het dienen, om de Joden té verma- (zooveel ik mn herinner) in Euphonia sprake nen, bij dit werk afstand te doen van de ge- 'geweeir. Uw blad dat zoozeer de tooneelbc^ woonte om met de linkerhand te schrijven, langen behartigt mocht dunkt mn 't laatste Doch dit kan onmogelijk juist z^n. Waarom niet ignoreeren_en van ScJtimmers degelijk letzonmenvoordetephillinqenanderehandgeëischt terkundig^ werk zeker niet zwegen." Helaas, hebben dan die waarmede gewoonlyk geschreven de heer Cremer kon niet weten, dat de uitgewerd? Bijna niemand zou dan immers in staat vers géén exemplaar wilden afstaan, en de midgeweest zijn om die teksten te kopieeren ? en dat delen van btipftonta, zooals reeds gezegd is, 't nog wel netjes, oelyk het verlangd wordt, niet toelieten ze aan te schaffen, ?ï»u." zoo Want alle voorschriften aangaande die gedenk- vervolgt hy, ? nn.ik uit uw vriendelyke cedels hebben ten doel om te zorgen dat de woorden aan myn adres, zoo duidelijk gezien heilijte teksten juist en keurig afgeschreven heb dat do talentvolle redacteur van Euphonia worden. Ook in het hier besprokene kan niet geen rancune heeft ? omdat ik niets toeteygen' anders schuilen dan de zorg, die in al die be- kon, nu durf ik_ vrijmoedig slie opmerlcrag palingen hcerscht, dat toch de tbephillin niet maken, ofschoon dit in geen geval bedoelt dat door slordigheid ontwyd worden. Alleen de in * »etf een aankondiging verlang. het schryven geoefende rechterhand, die boven-, t Beto$s uw»r waardoering neb ik heden dien de meest meerde was, mocht zich aan gevonden, en ik herbaal by deze de .vroeger L-i t-:i;_ I-'A. ? ^^ 0nffAvfin verzeken'nar vnlnraai*no *^nt vnAdra ibJozéf, zoo" meldt beide zonen tot de léze Gen. 48:.. .__. schrijver, brengt zyne beide zonen tot zuc vader, lly plaatst den oudsten, Manasse, aan de rechter- en den jongsten, Efraïm, aan de linkerhand huns grootvaders. Deze echter stoort zich niet aan de gemaakte schikking, maar legt kruiselings de rechterhand op Efraïm, de linker op Manasse. Waarom ? Dr. Erlemeyer en zyn referent zeggen: omdat Manasse de eerstgeborene was, wien de hanrder eere toe kwam. Maar het by'belseh verhaalleert juist het tegendeel. Wanneer namelijk Jozef zyn vader verzoekt, de handen te verleggen, ant woordt'deze: ?ik leg de rechterband op Efraim, omdat hy, ofschoon jonger dan znn broeder, nochtans veel grooler en voortrenelukér zijn zal." Kan het duidelyker gezegd worden dat de rechterhand de hand der eere was, waar mede dus de oudste zonen gezegend worden. en die hier slechts by uitzondering op den het heilig schrift wagen. gegeven verzekering volgaarne, dat, zoodra ik Zoo komen wij ook hier, door onderzoeken iets disppnibel zal hebben (waar andere schuld ««denken, tot een gansch ander resultaat dan of belolte niet voorgaat) ik 't u voor uw Dr. E. Zijn redeneering, aan het joodache voor- steeds welkom weekblad gaarne zal aanbieden. schrift ontleend, leidt nog tot een andere on- ?Met de * meeste achting en waardeering «erijmdheid. AU de joodsche godgeleerden van noem enz. p..r.._ i.-.ji i.... y_-i--f.--ï-^ï u.j? Twee P.S., waarvan één zeer .merkwaardig, ------ ' latoren tijd hunnen geloofsgenooten verboden vuwr*jc*"<*vl*"" *4UB» *^*« ?«? i*»"»* j«»»v ».«?**,Mfc«.« ?-? -- -- - * ?-? te betoogen, dat de oude Hebreen, en dus ook staan, liet tweede: de schrijvers des O. T., mét de linkerhand ?Inderdaad zie ik m den regel lievw geen schreven!. En nu is hij weer van oordeel dat zoogenaamde recensies mijner werken, tenzij de rabbijnen den lateren' Joden aange- contidentieete (particulier) van eerste kunstraden hebben, de heilige teksten met een rechters; 2) ? uitgevers en publiek zyn er gansch andere hand te kopieeren dan waai> echter wel op gesteld. Vale" mede hunne heilige priesters en profeten de . .. ...,'. ?, heilige boeken geschreven hadden f Wie ziet Aan dit schrijven behoeven wn mets toe te niet dat hij zoo in strijd geraakt met zich voegen. Het spreekt voor zich zelf. Men slaat zelven, en dat ook om die reden het argument, door zoo n brief een dieper blik in 't karakter aan de Joodsche gebeden ontleent, niets be- yan Cremer, dan door dozijnen biographieên. teekent? Op dat punt geelt de brief van 2 Maart 77 Doch reeds meer dan genoeg om te bewijzen, aanvulling. Daaruit spreekt voor alles, dat dut het gansche gevoelen ten eenenmale on- Cremer gedane beloften trachtte te vervullen, hondbnar is. Uit welk oogpunt men het ook en reeds aUen schijn wilde wegnemen van minbeschouwe en waaraan men het tpetse, het der beleefd dan welwillend te zun. ?Geachte " ?- -<?-.-? LMVU VT W BS* T» W*** (*t*U k*Juu uww -,-?»»??j . "? - . ... ? t l.» (tl IJ. l zich niet verdedigen. Dank zij intüsschen heer, zoo vangt hij ajin, ?ofschoon het er.wêl Amsterdammer, dat zn de quaestie eens «ts van had alsof ik uw vnendeluk bezoek ? berde bracht. Dit toch lokt tot nieuw Ao. Po. had vergeten, zoo kan ik u thans onderzoek nit. Is het mnne niet gansch on- toonen dat zulks niet 't geval is. vruchtbaar.geweest, dan Tboqp-lk Een, die in ?Ik beloofde u des^s dat ... inien ik laat De te berde , de zaak belang stellen, voor goed of opnieuw eens overtuigd te hebben, dat de oude Hebreen had ? ik (behoudens de gewone uitzonderingen) in den aanbieden. kleine vertelling of een schetsje 't n ter opname in Euphonia zou .En ? on dit oogenblik lex ik de laatste hand aan aulk één stukje; zijnde een zeer een voudige duinvertelling ? een teekening met de pen zou ik willen noemen." Hierna volgen enkele besprekingen die be trekking hebben op honorarium, contracten met uitgevers en 't behoud van kopyrecht, welke wel interessant zyn, maar niet voor 't algemeen, en ook daarom worden verzwegen, wf l Cremer ten slotte zegt ?dit vluchtig schrij ven is voor u alleen." Een enkele bijzonder heid, durven wy er echter nog wel aan ontleenen, waar zij betrekking heeft op eigen waardeering van zijn werk. ?Ik denk meer van deze schetsen teeeven, zoo schrijft hy verder, ?onder den titel Kinde ren aan 'i Strand." Na over den prijs van het aaugeboder. stukje gesproken te hebben, ver volgt hij: .Dit stukje is met een beetje Sclteeentnasch tand gekruid (V). De Vette klei (Betuwsch) is hooger in prijs." Met deze eigenaardige woorden, waarmede hij zijn eigen arbeid taxeert, moeten we met Cremers autografen eindigen. De correspon dentie was er mede afgesloten, want de vogel EupJionia kon met gekortwiekte vleugelen niet 200 hoog opstijgen als bij wilde en aandrift had. Ik moest bedanken voor Cremers welwillend aanbod, en het stukje afslaan dat zeker Eitphonia ook bij het groote Creme-lievende publiek in gang zou hebben doen vinden, en toen weinige maanden daarna de dag was gekomen, dat ik mijn voedsterkind aan zijn eigen lot over moest laten, ? onder vreemde handen is het dan ook spoedig verscheiden, ? derfde ik tevens het groote genoegen aanleiding te vinden om met Cremer Drieven te wisselen. Nu is dit voor goed gedaan! Maar zyn zestal bewaar ik als een groote en kostbaren schat, die mij den man herinnerd voor wiens kennis i en talent, voor wiens geestesgaven en edele inborst ik allen eerbied gevoel en tot wiens. nagedachtenis ik meen, door 't mededeelrn van' 't voorgaande, een enkel vergeetmijnietje te: hebben geplant op zijn graf. i Den Haag, 22 Juli '80. A. J. SKSVAAS. VAK ROOTMT. 524S* Schapen ? ? ? 52096 35324 Lammeren ? ? ? 35034 2617 Mag. Varkens, ? ? 2613 8043 Biggen ? . » 8602 Men ziet dat op dit gebied Leiden niét achter staat bij vele andere plaatsen in Nederland. Het debiet der Leidsche broodfabriek bedroeg 2,305,391 kilo. Het dividend werd bepaald op 16j>Ct. Ten slotte vermelden wy nog dat de TramwayMaatschappij, die men geen lang leven voor spelde, sedert de opening 205,328 of gemiddeld 1069 personen per dog vervoerde. Leiden, 9 Aug. 80. JAS H. ALLERLEI 1) Wui Je Spat. vuur Creiuer te VJB». ui Creëer t« kras TOOÏ den Spectator? 2) Min of meer komt hiermede overeen lliogsschryTto, neds aangehaald. Deie »gt daarin: ,Wel was hij (Cremer) met d« meerderheid van de redactie van dt TijdtlrooiH naar den Xfedtrlandtchem Speefttor OTergegaan; maar de wijn wiarop ia dien kring crilitk uitgeoefend werd wa« hem te kras, hij Treesde daaronder te zullen beiwijken, hij was ban; te gaan twijfelen aan eigen kracht, aan de gaven, dl» hem, zoosls hij placht te leggen, gegeven waren geworden, ronder dal hy het helpen kon." Een muidensch borger schrijft ons, dat de blaam door den dichter van Tierelier op het hoofd van den burgemeester dier stad gewor pen onverdiend was, daar men, in het minst niet ingelicht van de komst der Vondel-ver eerders, de boot bevracht waande met een gezelschap ?potverteerders". In deze meening werd men nog versterkt door een belangrijke bestelling van spuitwater die voor de opvaren den geschiedde. Daar wy begrijpen dat niemand zich gaarne ? zü 't ook door de Muze ? in een bespottelqk daglicht ziet geplaatst, haasten wij ons deze mëdedeeling publiek te maken. EED. Bij de firma Albracht & Co., Kal verst raat alhier, verscheen reeds een groot aantal kantoorboeken voor 1881. Van de grootste tot de kleinste soorten zyn allen voorzien van de meest volledige opgaven omtrent den tijd, de mark ten, munten en maten, het zegel, den spoorwegpost- en telegraafdienst, enz. en wat de inrich ting betreft wedijveren allen in doelmatigheid en verscheidenheid. De meesten zijn met vloei dat bedrukt met adverf>.ntinn in gezelschap van den aartsbisschop Cranmer een wandelrid maakte, niet te paard maar in een draagjtoe/, die de eerst later uitgevonden karos vooraf ging. ben moe?' verzekerde Zyn Majesteit. .Ik «IK mui inut», Terzisitprwf £<gii lu^jiMie». ?De koningin verveelt me. Ik moet naar een andere omzien." ?Uw majesteit heeft gelyk, groot gelijk," antwoordde de hoveling. ?A propos Cranmer,1 herneemt Hendrik. ?Hoe smaakte a strak» het ontbijt? ?Overheer..." .Ellendig meent ge. .." Juist, juist, ellendig uw majesteit." ?De zalm was ten minste zoo slecht als ik ie nog nooit te zien kreeg. Ik zal dien lever ancier naar den Tower sturen om hem te verleeren ons zoo te onthalen." ?Uw majesteit is in haar recht." ?Alles hindert me. Alles verveelt me. Eten, drinken, vrouwen, preeken, schouwburgen, kortom alles. Ik zeg met Salomo: ?Alles is ijdelheid!" ?Omnia vauitas, juist sire." ?Maar zeg eens door wiea, dunkt u, zou ik den bisschop van Diirham kunnen vervan gen. Kunt ge mü een geschikten opvolger aanwijzen ?" ?O Ja sire. Een uitstekenden zelfs. Myn i vriend Leicetter U een beroemd geleerde en ' zeer verknocht aan Uw majesteit, lly zou die i waardigheid alleszius zich zelf, de Kerk, en den koning ter eere bekleeden. ?Nu goed, dan wil ik hem eens nader hooren over een paar theologische kwestiën. Van zyn oordeel hangt zijn verheffing af. ?Katuurlyk uw majesteit, heeft gelyk, als altijd. " Onmiddelük werd den dragers gelast den weg in te slaan naar het klooster Edgeumbe, waar Zyn majesteit den geleerden Leice&ter tot zich riep. Terstond viel hij den verbaasden man met een theologische vraag op het lyf, onder bedreiging van hem te zullen aanstellen tot sergeant zijner garde indien zijn antwoord niet beslissend wa». Dé kwestie bestond hierin : .of de heilige Thomas verboden had o cn Iiidiist'rlëele medeüeel.ngcn. Benige cijfers uit het gemeenteverslag van de aandacht vestigt op dé meest verschillende: zaken. Voor ? 1.? heeft men reeds ruime keus. ' Paardentemwen door ekctriciteit. Het denk-; beeld is niet geheel nieuw, wel echter de toe' passing er van, zoo onschadelijk en eenvoudig,' door Defoy uitgevonden. De methode berust 1 op de aanwending van een klein magneto-. electrisch apparaat naar hot systeem-Clarke, j dat men allicht op den bok van den koetsier < of in een taschje aan den zadel kan verbergen. 'Door iederen teugel gaat «MI geleiddraad, ! waarvan het eene eind zich in het gebit van bet paard bevindt, terwijl het andere naar de kleine electriseermaohine loopt. Zoodra men ' een knopje, aan de laatste aangebracht, om-; draait, wordt de stroom gesloten en werkt ' zoodanig op het paard, dat het verrast blyft | of-i op go "r . ede De bevolking bedroeg op 31 December 1879: 19594 mannen, 21731 vrouwen, totaal 41325. Geboren werden zoowel levende als leven loos 1606 kinderen, waarvan buiten echt gebo ren 155. Op dit getal oefent een belangrijken kozende woorden missen daarbij hunne uit-, werking niet en temmen in vereeniging met de electriciteit het vurigste, ontembaarste paard. De heer Bella, directeur van de OmnibusMaatschappij te Parijs verzekert dat de heer Defoy in zyn tegenwoordigheid met zyn toe andere gemeenten in het ziekenhuis opge nomen. Op 19594 mannen vermelden de kiezerslijsten voor leden der Tweede Kamer 1141 kiezers. ? ? ? Prov. Staten 1137 ? ? ? - Gemeenteraad 1051 ? t Het aantal ingeschreven studenten bedroeg 789, waarvan studeerden in Rechtsgeleerdheid 459 Geneeskunde 191 Wis- eu Natuurkunde 44 Letteren 57 Godgeleerdheid 38 Er hadden 111 promotiê'n plaats als in. Rechtsgeleerdheid 54 Geneeskunde 25 Wis- en Natuurkunde U Letteren 16 Godgeleerdheid 2 De toestand der behoeftige volksklasse was niet ongnnstiger dan andere jaren. Toch wa ren er nog aanzienlijke sommen benoodigd voor verpleging en bedeeling. In het stedelyk werkhuis werden opgenomen 25318 volwassen personen en 4468 kinderen, gemiddeld per dag 70 volwassenen en 12 kinderen. Aan arbeids loon werd uitbetaald / 4353,92'' en aan voeding / 3866.66' In de stadsbank van leening werden beleend 77.214-panden ter waarde van ?307.225,75 en gelost werden 75.979 panden ter waarde van 7301,519,75. NB. Dit is wat betreft de stadsbank van' léening. Het verslag meldt niet, en kan dit trouwens ook niet, wat door de zoogenaamde huizen van verkoop en weder inkoop nis pand beleend is. Ofschoon onder deze inrichtingen een opruiming plaats vond, .zoo zijn er toch nog te veel, die op bedekte wijze een woekerloon trachten te verdienen vfln de zuurver diende penningen der fabrieksarbeiders. Als bewys toch, dat op dat beleenen van panden nog wel winst te (behalen is blykt uit he£ dividend van f3.410,43 dat aan de gemeente is uitgekeerd. Welsprekende cijfers vinden wy by de spaarbank vermeld. Het gezamenlijk bedrag der inlixgen ia geweest ?272,501.86, dat der terugbetalingen bedroeg/"206.671,87 terwyi het kapitaal, dat aan het einde van het boek jaar nog aan de inleggers verschuldigd was 7638.250,05 bedroeg. De Leidsche maatschappij van Weldadigheid moest dit jaar aan ondersteuning verstrekken ?6,099,49. Daarvoor werden 305 personen onder* stennd. Als onderdeel der tnaatachappy is .de Leidsche' hulpbank aan de beurt. Deze inrich ting stelt zich ten doel bedragen'van ? 5 tot / 400 aan handeldryvende personen te ver strekken. Het blykt, dat dit jaar ruim ?66.500 aan 634 personen werd uitgeleend. De aard en inrichting der bank is zoo danig dat het geleende bedrag zoo gemakkelijk mogelijk kan worden terugbetaald; Als voor beeld stellen wq het volgende geval. Als iemand 50 gulden leent, dan teekent nfl een obligatie, die óók door twee borgen wordt onderteekend, voor een bedrag van ?52.? De elfde week na. het ontvangen van het kapitaal begint de leener l 40 terug te betalen, d.ïT ? 1.30 per week en indien hum veertig maal zonder boete de hoofd som heeft terugbetaald dan ontvangt hy een . premie. Betaalt hij voor de twintigste of vijf en dertigste week het kapitaal terug dan ont vangt hy restitutie van rente. Doch noe gemakkelijk en in 't belang van den Ideinhandelaar deze inrichting ook werkt, toch heeft zy meermalen met moeilijkheden te kampen. . Gedurende 1879 werden ter markt aangebracht': 70 Paarden waarvan verkocht werden 66 174 Veulens ?? ? ? 127 25462 Runderen , ' ? ? 25138 6587 Kalveren - , , 6417 slaan. By aanwending van den toestel van Defoy gaven zü dadelyk hun krachtigen weer stand op, en hielden zich gedurende het be slaan volkomen stil. Ook het op hol gann der paarden wordt op dezelfde wyze voorkomen. Voor rypnarden heeft Defoy eene electrische rijzweep uitgevonden, die niet minder goed j werkt dan de electrische teugels. Zy bestaat1 uit twee geleiddraden, door leder geïsoleerd,' en aan den eenen kanc in de punt der zweep,' aan den anderen in het bewuste apparaat nitloopende, dat men, zooals wy zeiden, ook in of naast het zadel kan verbergen. Wanneer een paard de gewoonte heeft te steigeren, dan behoeft men net slechts de sporen te geven, tegelijk zijn schouder niet de zweep aan te raken en de geleiding te sluiten en het zakt verschrikt op zijn voorpooten. Draait één rijpaard in het rond, men late slechts den eiectrischen stroom aan de zijde waarheen het draait op zyn kop werken en het zal gehoor zamen. De werking van deze electriciteit be-, rust op een harden schok, die het paard ver schrikt of pyn doet; de Stroom is ook niet' sterk genoeg om het dier te bedwelmen, maar al de werking bestaat in de verrassing, in de prikkelende, onaangename, toch niet pijnlijke gewaarwording. Al was het alleen daarom zullen poardenlief hebbers haar verkiezen boven de oude, veel gewelddadiger middelen. De monniken yan den berg Athos hebben de gelofte der kuischheid én den afschrik van, het vrouwelijk geslacht zoover gedreven, dat zy een wachtpost van tnrksche soldaten van den Sultan hebben aangevraagd, om alle vrou welijk wezen van hun fchieruilaml verwyderd te houden. Dit geldt niet alleen menschelyke wezens, maar OOK, reeds sedert het jaar 1046, alle vrouwelijke dieren; kippen, geiten, koeien, katten,. merries, dit alles is er ten eeuwigen dage' uit verbannen. Vroeger strekte dit verbod zich zelf* uit tot baardelooze jonge lieden ? geen ?glad gezicht'.', stond in de oorkonde geschreven, zal op dit gebied v'erschynen. Paul Lucaü, die in Ii05 daar reisde, vertelt, dat men het als eene verslapping der zeden be schouwde dat do monniken jeugdige diaconi in hunne kloosters hadden toegelaten. Deze uitsluiting van het vrouwelijk geslacht overigens, heeft zijn inconvenienten. De eieren moeten er worden aangebracht van de naburige eilanden, on zyn er dus noodzakelijk minder versch; van boter is géén kwestie, melk is er onbekend, en in deze rijke natuur, die men Turksch-Zwitserland zon kunnen noemen, zyn dergelyke ontberingen des te vreemder. Nooit is deze wet geschonden; een engelsch reiziger is er eens met zyn vronwaan wal gestapt; maar de schrik der monnikken, die als voor eene melaatsche voor de niet zeer verleidelijke mylody terugweken, deed den lord spoedig be sluiten haar weder in te schepen, én herbergzamer kusten óp te zoeken; de herinnering dezer ontwyding leeft nog als een trenrige legende voort in de herinnering der monikken. Het geval dat eene vrouw door schipbreuk aan de kust mocht worden geworpen, is voorzien; een eenzame cel op den top van de rots: waar op halverwege de oudste der. monniken haar zou bewaken, is het aangewezen toevluchtsoord, en men zon onophoudelijk uitkykcn naar voorbyvarende schepen, om den vreemden vogel op te nemen en weg te voeren. Een Eiigelsclie hofscène, De hervorming der Angelikaaniche Kerk was ophanden. Tech, Hendrik VIII heette nóg even trouw Catholiek als hij straks een ijverig Lutheraan stond te worden, toen hij -Vrwteg-forellen te eten, i ?Neen" luidde het beslist antwoord. .Nu" herneemt Hendrik, ?uw ontkenning komt me juist te stade want ik heb juist trek in forellen." ?Dattreftbijzonder Uw majesteit," verzekerde de geleerde. ?Want naar ik vernomen heb. vertoeft in ons klooster een abt, die dé forel op een bijzondere wys weet toe te bereiden." ?Wel allé duivels! dat treft wel bijzonder! Dat bij binnen kome." De geleerde gaat heen om den abt te laten ontbieden die weinig oogenblikken later de knie reeds buigt voor den koning. ?Wel zoo ? heer abt. Naarikhoorverstaat ge 't geheim, om de forel dubbel smakelijk te maken." ?Om uw majesteit te dienen" luidde het ant woord. ?Daarvan willen wy ons dadelijk overtuigen. Verstaat ge, heer abt." De abt verwijderde zich bevend. Nu wierp Hendrik den teruggekeerden ge leerde nieuwe vraagstukken voor de voeten en wél in zulk één aantal, dat de man zich niet wist te verroeren van angst. Want het was even gevaarlijk dé meening des konings uit te spreken als een andere. Inmiddels bereidde de abt de forellen en werd de tafel gedekt. De forellen werden opgedischt, geproefd en ö, ontheffing van doodely'ken angst l goedgekeurd niet alleen, maar zelfs geprezen. De abt-kok moest zelfs de eer genieten één persoonly'ke koninklijke dankbetuiging te ontvangen. ?En ten bewijze vervolgde Hendrik hoezeer gij my hebt vergast, en hoeveel waarde ik uw kookkunst toeken, verhef ik u staandevoets tot opvolger van den overleden aartsbisschop van Durham." ?Verschijn in deze uw nieuwe waardigheid zoo spoedig mogelyk ten hove; maar vergeet dan vooral net recept uwer forellen niet." ?Uw majesteit kon geen beter keus hebben ge daan" ? verzekert Cranmer, inwendig gloeiend van verontwaardiging. Ter wille van een kleinigheid als deze, werd onder Hendrik VIII menig onbednidend man tot hooge waardigheden verheven. Wie 't ongelooflijk schyne, sla Engelsche ge schiedenissen als Salisbury én Camden slechts op. Pu. De fransche dagbladen. De republikeinsche bladen in Frankrijk wor den zoo talrijk, dat eene kleine Aanduiding hunner nuance niet geheel overbodig is. Onder de 29 belangrijkste republikeinsche maden van Parys, vertegenwoordigen 5 de politiek van het centre gauche. 1. Le Parlement, het orgaan van Dufaure, dat echter somtijds ook de politiek meten kaalgeschoren door de sprinkhanen. Meer dan 50,000 man syn tot het opruimen gebezigd en hebben meer d|p 80,000 kilogram sprinknimen verzameld. In de steppen van den Don is op vele plaatsen alle plantengroei verdwenen; de hoogbegroeide vlakte is als af gebrand; op de lyn Poti-Tiflis zyn treinen be lemmerd door de zwermen sprinkhanen die den weg bedekten. De bibliotheek Sunderland. In het begin van den winter zal de wereld der boekverzamelaars worden beroerd door den pubheken verkoop van de bibliotheek der graven van Snnderlana; waartoe de grond gelegd U door den derden graaf van dien titel, die onder koningin Anna en koning George I leefde. Zij bestaat uit 30,000 deelen en, bevat vooral eerste of zeer oude drukken van Latijnsche schrijvers; ook zeldzame oud-Itsliaansche uitgaven o. a. den Boccacio vau Valdtirfer, in 1471 te Vene tië gedrukt. Het Louvre heeft weder twee kostbare stuk ken aangekocht; een groot fresco van Fra Angelico van Fiesole, voorstellend Christus aan het kruis,'omringd door de H. Maagd en tvee heilige» en het Poftret van een oud ma» door Gbirlandajo; beide uitstekend van teekeniüg en koloriet. Van de plecht'gheid der uitreiking van de vaan dels zyn door het fransche gouvernement een aantal schilderyen besteld, o. a. aan Detaille, Roll en Becker. O in het publiek, en vooral de handwerks lieden ook in de provinciën te lat en profiteeren van de kostbare landsverzamelingen, zal de Pruisische regeering eenige collecties schilde ryen uit de museums van Berlijn door de provinciën laten reizen en in de voornaamste steden eenigen tijd tentoonstellen. Tentoonstelling van helmen. Een 250 tal helmen zyn thans in het Archoaological Inatitute te Londen tentoongesteld. Zy geven de ver anderingen van de 10de eeuw voür C. tot op '?et tgjperk der Stuarts te. zie- "" -"- -2. 3. ? 4. O. . zijn iu chronologische orde geschikt; na de grieksche en etrunsche modellen volgt een rijke ?verza meling oostersche helmen van allerprachtigste bewerking. Een der merkwaardigste is een bronzen helm uit den tijd toen de Romeinen Engeland ver overden, hy is in de Witeham Gravel gevon den ; ook een perzische helm, eenige bronzen etrurische en een, die in dé Tigris gevonden is, op de plaats waar Xenophon met de 10,000 er overgetrokken zijn. Eenige oude familiën hebben een Of meer stukken gezonden, toch zou de tentoonstelling by meer deelneming, veel belangrijker hebben kunnen zyn. > Adeliae Palti bewoont tegenwoordig haar kasteel in het graafschap Wales; welk verblijf zy alleen eenige dagen met de badplaats Ais-' les-Bains verwisseld beeft. Zij zal dezen winter' weder te Londen zingen, tegen het voorjaar nog een twintigtal voorstellingen te Parys geven en daarna als slot van hare dramatische' loopbaan eene reis door Amerika maken. Daar mede zal zy geld genoeg verdienen om dan. vry en onafhankelijk, met een vermogen geheel door eigen arbeid verkregen, haar kasteel vóór goed te gaan bewonen. Tooneel in JDuitschland. Het Victoria-theater te Berlijn is met zijn F,aust-opvoeringen niet gelukkig geweest. In de eerste helft van Juli hebben deze voorstellingen (zooals men weet gaf men de beide deelen) een deficit van 9000 mark veroorzaakt, liet stuk van Adam Muller: Des Bauses Fourchambaulfs Ende moet een zeer gewoon drama zyn, waaraan alleen het speculeeren op den naam van het stuk, waar van het heet de oplossing te geven, eenig succes bezorgd heeft. Nieuwe stukken zyu: Krieg im f rieden, van von Moser en von Schöntban, bly«pel in vyf bedrijven, met veel bijval opgevoerd; Die netten Journalisten van F. Gross en M. Xordaü.blyspel in vier bedrij ven, een pendant voor Gustat Fréytag's Jour nalisten, dat te Hamburg zal worden opge voerd; Der Graf von Gleic/ien, een operette in drie bedrijven, van prof Hellmesberger te Weenen, den componist van Eafitiïn AhUtröm. Egyptische (andten blijven steeds gtttcht vaar Lan den en Parij», üe geuaif. schuld verbeterden weder 's pt't, de pief. Ittoing wcnUn lelb J |>Ct. hoogar Teriendelil. Van de Noord Amerik. Stuttfondia werden 4 put Amerika 7 'g pCt hooger genoteerd. 7 pCt. Gecou. Inuiaiana. verloren wederom 1/9 pCt De cour er lic tot lagen rent* U hiervan de oorüu n als men d» neg maar teker op de voortdurende rutebetellng venckerd wal. Mexicanen zonder grotten handel vtrloren een bagatal. Vrijdag evenwel bestond er voor dit fonds weder meerdere «nog. AU* Zuid Amct<k. Staatstoadaen uitgexoailerd Columhiucn, verkeerden in raste stemming. Bruilié vast op hunne vorige prijten Venezuela werden tot iets betefe prüiea va» de mirkt genomen, 3 pCt en li.'s pCt. Obhgat'éa verbeterden ongeveer 1;1 pCt. Naar wg geluoren julleo dan toen de ConTeniqihanen verwezenlijkt worden als er althans ileh geen nieuwe hinderpalen voordoen, «ooil» wij retda dikwijls van die republiek hebben ondervonden. In Peru werden in het begin der week i<tr groote kooporders uitgevoerd en als w\j de hoeveelheid nagaan Jat door ten en dezelfde firma werd gekocht, zou men allicht gelpoven, dat zulks voor iemand moest zijn die beter ingelicht kon lijn dan het publiek, die zich met een bagatelivana van hunne stuk ken ontdeed, de o en 6 pCt. ve-btterden 1/3 pCt. Van ont- InJmtr, waarden verbeterden Aind. Amit. Bank l pCt., Indiiche Hand. Bank l j pCr.} AlM. S toont r. 5iedcrldod l j.Ct., HandclinatUchappü op racontr.-, welke m't uitgebreide kandel tot 113 pCt. mon teerden, werden achter weder later tot 11U.4 pCt. ver handeld en behielden ahoo per saldo een srrauj van 1H pCt. In lutUlooze itttttming verkeerden Aand. KanaalMaats., die l j pCt., Aaod. Ned. Bank dia l pC't.Rotterd. Hand. Ver. w»lke 1/4 l'Ct. en Aand. Stoomv. Zeeland uiet weinig handel, die £ pCt. terugliepen. Oust. Uong. Bjuk verbeterden door meer .ere vraag voor MuUschland l', pCt.. Louuiaoa Citizen» Hink Vt pCt. ; ooger, Qblig. Colorado v rbeterden met n'ciuig handel ">s pC't. Ia Maxwell ws.rdea was cpnald ;og al veel handel, en na veel fluctuatién behielden Ineomc bondi een avans vin l j pCt. Aandeelen d arenttgen vcrluren Ij pCt. Het zernitstellende berieht der Hwten Zii-gela.r cn van Stirum heef. «k at niet veel te be duiden. Onze Binneoljndicke Spoorwcgwaardcn waren l Ui teloos en flauwer. Aandeden EiploiUtie Staatsspooracg verloren -'t pC't. en uitgestelde schild Ceutraal even veel, 3 pC't. Óbligstiëh Indische Spoorweg l |iCt. minder. Aandeclen Beitel \Yezel verloren i/j pCt.. Hypotheek dito ^j pCt., 41.3 en lite Hypotheek bei Je l I/S pCt. lager. Gmutig bieren hicrran ui^eionderd Aand. Nederl. Centraal, die l'ïo pCt en Gotempelde Obliantién dito welke ~ 's pC't. moitewJtn, Aandeelen en Obliintien Theiaupoorwe; rerbeterden beide l pCt., V ie tor Enunml Va pCt. «n Aandcelen Eliubeth Giaela l >Ct., 4 pCt. Wancbau Bromberg werden 1/4 PCt- booger genoteerd. Van de Russische gpoorw. waarden verbeter Jen JelczOrel en Kunk-Clurk-Aiof belde U4 pC't, BetH-Gnjewo, L>towo-Moik. Smo'.enak ?'< i>Ct., 4 pCu Hyp. Groote Maatsch, Jelct-Griui, Aaud. Riaichk en Otilie. Orel-Viteb»k 'j » 3, pCt. l'itgezonderd ru dezt willige itemmiog bleven Aaudeelen BaltUcbe «poorweg, die^js pCt., Aandeelen OrelViteb^k en Moskoir.Jaroslow, wtlke beide :;, pCt. eo Ruuücbe Zuid-Wester spoorwegen, die ititt l pCt. verUren. In Amerikunscbe ipoorwegwaarden wai de handel over het geheel nog al uitgebreid, en eenige toorten werden tot vet! rcrhoigde priJKD van de markt geno men. De grootste r-:rbettring ondervond Padatsh-Kliaabethtown die bij partijen van de markt werden genomen ea 6 pCt. vooruitgingen. Vervolge.» Aandeelea Michigan Central welke 5',j pCt. verbeterden. Common Stock Milwaukee ook ruim 4','j pCt. kooger en Paducah Memphis. die niet minder du 4 pCt. araneeerdei. Pref. Aandeelen Korthweitern die tot 125 pCt. monteerden, blijven weder 121 pCt. en behaalden aliso per «Jdo een avans van 21 j pCt. Common Sbarei dito vorderden I's pCt. Pittsbur^-rort Wayne Share» gingen 31,ipCt. vooruit. Verdere bevestigingen zyn-te rermelddan van Jowa-Midlitnd en Denver Pacific, die beiden 211 pCt. St. Louii Sontb-Eaitern en Toledo Peoria beide 114 pCt. Cairo, Irte Hypotheek Northwcttern, Kaniaa Pacific alle» l pC't., de overige r, a 3/4 pCt. booger genoteerd. Oogunittge uitzonderingen zijn 'te vermelden voor Aandeeleu Canada South en lUinoi» Siarn die beide U's a l-'i pC't. verloren, O r ego n, Califoruie eu M.cbigan Ind. Illinois beide l pCt. New-York Like Erie Sharee n-elkë zelf» -'l,, pCt. lager verbandeU wei'den. In lot-.-n wu nog al eenige handel tof opgaande prijzen uitgezonderd Amiterditnt'he a f 1000, welke :;, pCt. en dito l f 100 die ;V4 pCt. lager en Stuhln-eisieuburg, welke l pCt. hget verhandeld werden, waren de ovcri(K'érziclit van de Eftektenmarkt van 7?13 Augustus 1880. Als »ij de verschillende koenen vergelijken bij die der vorige ' week, dan kannea wij over het gebeel ge~ nomen eene prijiverbetering van schier alle fondsen conitateeren. Niettegenstaande de weinige handel wa» de markt zeer vait U noemen, althans die waarden welke hnnne iiupullie van bniten ontvangen. Zoo ver1561 lï/4 pCt. Stid" Weenen ''« pCt.," "Pruiiii«he 11/S pCt., HiiMisehe 1561 3S pCt, Madrid 2Vs pCt., Ook TurkKhe in eenigtints betere stemming rer'jettrden l'g pCt. Vereen :gd Bezit van Amerikoansche [judicn 2e Serie waren l'3 pCt. en dito 3e Serie l pCH. beter te plaatsen. Verecuigde Amerikaanscbe Hypotecaiie Spoorwegwaarden monteerden 1/4 pCt. Geld eene eukele dag zelfi 21 j pCt genoteerd, wa» goed i 3 pCt. gedurende dc« weck te bekomen. Handelsoverzicht der Week. hieven zich Hongaartcbe en Ooitenrijkdche fondsen door eenige vraag w r UuiUcbland. Rutsi«che waarden vait, doch zander uitgebreideu handel. De meeste atf.iires j waren in Ainerikaansche waarden, die voor het meerenvan het centre droit vertegenwoordigt ; Le Globe; Le nouveau Journal, dat door Jales Simon geïnspireerd wordt. Le Journal des Débats; [deel belangrijk hooger werden verhandeld, doch op het LaPülX, dat ervoor doorgaat de denk-, einde der week eenige reactie, aantounen, het is dan beelden van den president Gré v y weer trouwens niet te verwonderen ala men de groqte ver te geven. ? heffingen' der laatste maanden nagaat, dat er vencheiAls de kranten dio de politiek der repnbli- dcnc speculanten lir.nno itokken met een enorme winst keinsche linkerzijde omhelsd hebben, worden verkoopcr, genoemd: ' l c ""'undsclic fundscn verloren over bet geheel fi T f Tentno- ,**** Til1 bnnne hooge prijzen. Integralen t n pCti, 'S en ' ' . 4. ?**:. Scluld. ' ' 4 3^ PCt- Nieu" 'l »"? S1"""1"' , ! "Van 'dé BeSheStaatsaohuld verloren 21., pCt. te. ? 'Obligatiën V« pCt.. 5 pCt. Grieken 1S24 1S23 weiden De dagbladen. van de politiek der Union vooreCoiiïeraieP«'la I'Ct' hoogtr gekocht. Hei ' Comité reputtlicaine znn; .-? ? 'heeft btzer d;igcn haar ontbinding Mniekondied. Jaar 10. La Répnbhqtte francaise; _ Je Heer Loui? D. de rroot»te houder van6ov,nge11. Le SlCCle, onder leiding van BriSSOU; noemde fondien, buiten banr om, zich van zijut i'tuk-' 12- rEvèriement. dat echter meer voor let- ken heeft ontdaan. Het Comité 'begrijpt djt er weinig terknndig blad wil doorgaan. voordeel te behalen is vin verder verzet tegen dat ko? ' Le National ? 13. 14. 15. 16. 17. Le Voltatre. ? Radicaal zyn : rintransigeant, yan Rochefort; Le Mot fOrdrej Bingryk en men niet inleverende kans 'heeft zijne «tnkken waardeloos te zien verklaren. Hongaren op nienw gizocht, Léening 1867 verbeterden !'.4 pCt., 5 pC't. Gondleening waren Vs pCt., 6pCt. e o . ., . La Lanternc, Rochefort's vroeger or- Jit" t""'?.? «'f»,1 Pc*- <««" »» '' gaan; Le Petit Paristen; orgftan der Oostcnrijksche Mei-rente verbeterden het meest en waren weder 3'4 pCt. beter gonoteer.l. Vervolgens verDe poeourant va» E de Girardin, £ T. vergeUn. 19. La Franee, 13 wel repnblikemscK maar |en verbeterden E'» pCt., de 6 pft. Leeningea allen i, s pct. bootjef genoteerd. 20. 21. rden pCt. vertegenwoordigt geen bepaalde groep, .Le petll Journal, dut ook onder zjine, Ook PruUitche Ueningcn leiding staat kan als regeeringsblad hooger verhandeld. beschouwd worden ; ook . ' j Van de priUverbetrfing in Russische StaaUfondien Le Bappcl staat alleen en heeft enkel p onteerden 41/9 pCt. Lcening 1 860 het meeit, daar zijne eigene opinie. i deze 11'» pCt. hooger werden afgenomen, verder 4 pC't. Radicaal-socialistisch zijn ook nog de Mar-\ H"P« 18W' iaa'f ic" l' rc'- avanceerden. Oude Kuisen. seiUaise, de Jtuitee, de Kéveil-soclal; nltra- ! l-»j-s «??««.. 18M. W77,.i8W'i87S.i8W»4.Ct. pïïÈflF de Effam Pire s"cMnc *^*&?wÏÏ?Swl&të£rrotciaire. ^^ ! « a pft, h.Kjger gf notrerd. ook de Ooster Lec.ingen, ' ... . ~~_ , , _ _ , l nrófiteerlen ls I 1,4 «C't. van de algcmcene willii/c De sprinkhanen m Rusland. Ite Russwch» ' itcmmin;. Ongunstig bleven uitgezonderd Icening I8.-.0, bladen bevatten bflna ongeloofelyke verhalen ! K>9 eu ISGi, daar .dctclrs U a L. pCt. in t.rijs vcrümtrent de verwoestingen door verschillende minderden. insecten in zuid-Rusland aangericht. In het Spanmrhe fjtid-cu werden op hunne vorige prijzen distrikt Rasachts is eene ruimte van 400 kilo- verhandeld, de 2 pCt, lluitenlauiUctc verloren 'ie pet. AMSTERDAM. Koffie. De aoiino voor het artikel wat de afgetoopcn week zeer gering, bier en daar werden enkele partijtjes nit vroegere veilingen tut 'yeiHngiprijzen afgedaan. De. waarde van gued ordinair Java is thans op f 40';. aan te nemen. . . Te E>tterd,im wcrdca ifi->eduD: 057 bn. Java " ex. Kvtagaxn 13S « ...... W.-I.-B. , rooncaarl, 350 , r ? i Torringto» 153S . Santo» , Ptrfttna. De voorraden van Koffie óp de ze» hoofd markten van Europa zfjn al» volgt: -???.- 1880 1879 1878 A'oorraad op 1 Aug. Cwt :Cnt. Cwt. Nederland ........ 793.000 513.000 791.000 Antwerpen ....... . 90.0M 120.000 OO.OuO Hamburg. ........ 830.000 S60 000 280.000 Trié»t ......... ---- 71.000 S9;000 91.000 . Havre . .......... J20.000 463.000 330.000 Engebnd ...... . .'. 509.000 463.000 4*1.000 Totaal ..... 2.327.003 1.978.000 2 OÜS.OOO Thee*. Te Rotterdam zullen op SS dezer in veiling komen 1233 4 kisten Java Thee waarvan de taxatie il alt volgt: : Taiatie. 92/1 kitten Siftingi ........... .'.... 45 4 80 cent. 115'! , Broktn Tea., ........... 42,52- , 184 , Congo ................. 50,65 » ISO, l ? Souchon ................. 52 , 62 f 1S74 ? Angmnei ................ 75 ,82 , üO/4 , Prcco Soochon ..... ..... 53 , 00 , . 98 l ? . ,. Brjkcn Pecco ........... 50 k 62 . 2151 , Pccco .................. 60.72 > . Chini-Thef, opgehouden in veiling 23 Jani 11. : ? Opgehouden prijs. l OM 7 tl '12 kUten China Congo ..... 93 i 95 cent.. ? 23S 12. China Soccioo.. 100 ? 115 100,4 «79 l ï kisten Suiker. Ouze markt verVeerde in een zeer kalme ttcmming. De goede resnltaten die men, van den aan-' staandeu beétworteliuikeroogst verwacht waren aanleiding 'dat de z;tken in .Java Suiker onbeduidend, waren, De nofpcrinfï voor Java Sjiker is een f'2 boven Juliwti.irde aan te nemen; terwijl die van bwtnortcl ziju al» volgt: ' i . Trushed f JSV« i 3e Klasse di»ponibel , 281 i a 381'g l Oct. Dcc. lev. ,251'5 : 3e Klasse disnonibel ? 27''a j Oct. Dec. lev. ,21'j

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl