Historisch Archief 1877-1940
N°. 165.
A M S T K R D A M M
VOOR NEDERLAND.
De ondergetekenden, overtuigd dat het belang van het land
en van Amsterdam thans de keuze vordert van eeu kundig liberaal
man, wiens komst in de Tweede Kamer, geen verdeeldheid brengt in de
Mberale partij, . .
wiens verleden de zekerheid geeft dat hjj maatregelen zal steunen
tot versterking van 'slands financiën en zijno beste krachten zal inspan
nen om het tot stand komen van het Kanaal van Amsterdam naar don
Rijn te bevorderen,
noodigen hunne mede-kiezers, uit hunne stem Dklgsdag ». s.
uifctebrengen op
WILLEN LEENDERS,
Paleisstraat 12.
KUNSTHANDEL.
Specialiteit In s?lio<»«rnplil«n
In alle forni«te«, gekleurd
on ongekleurd.
Rul ui e keuze la
OLIEVERFSCHILDERIJEN
van
gunstig bekeude meesters.
H'. J. 6.
der Nederlandsche Ba**, **** jn»Wer van Finanéën
Oud-Voor*itter ter Maatschaftf: Tot Nut «m 't Algemeen.
Uitgave van SCHELTEMA& 110LKE1A
Beumtraat, Auisterdam.
JUSTÜS VAN MAURIK Jr.
A. C. WBRTHEM.
A. R. JOLLES.
Mr. J. L. DÉ LEA^> LAOÜNA.
J. A. WATERING.
Prof. C. PIJXACKER HORDIJK.
B. W. BLIJDENSTÈIN.
E. A. HEUSE.
J. MOUTHAAN N.Jzs.
J. COXINCK. WESTENBERG.
G. C. VELTMAN.
E. W. CRAMEHOS.
Mr. S. KATZ.
N. J. MOUTHAAN.
C. J. PKEBfl.
H. J. MIDDENDORP.
JUSTÜS VAN MAURIK JB.
H. W. KOORING ULOTH.
Mr. H. J. KIST.
H. F. R. HÜBRECHT.
J. L. TEN HAVE Fzs.
Generaal F. A. T. DELPRAT.
Mr. J. A, LEVY.
j. W. PARKER.
Mr. C. HARTSEN Juzs.
Mr. W. H. MJAB.
Amsterdamsche Novellen en Schetsen.
INHOUD:
Een Meuschenleven. ?. Een Avond vol Kunst
genot. ? Mie de Porster. ? Een
VrSendendienst. ? Zoo'n vrek.
J. DROST Dzx.
H. C. VELTMAN JB.
Mr. J. N. VAN HALL.
Prof. A. PIERSON.
P. H. HÜGENHOLTZ JB.
J. W. VISSERING.
J. D. TOUSSAINT.
Mr. J. C. DE MAREZ OIJENS.
C. P. METELERKAMP.
A. A. H. BOISSEVAIN.
A. G. HEINEKEN JB.
C. F. W. WIGGERS VAN KEBCHEM
H. J. DE MAREZ OYENS.
H. P. GOEDKOOP.
JAN D. BROUWER.
Mr. H. J. VAN LIER.
A. SWAAN.
Mr. J. C. DE VRIES.
C. MUIJSKEN.
J. A. FRITZLIN.
. T. SANDERS.
Kiesvereeniging Burgerpligt.
By de herstemming op Dinsdag 17 Augustus, ter verkiezing van een lid der Tweede
Kamer, blyft de kiesvereenigiog aanbevelen
H'. J. 6. GLEII
Oud-Minister van Finantiën, gewezen Secretaris der Nederlandsche Bank, oud Voorzitter
van de Maatschappij tot Nut van't Algemeen; en voor da verkiezing van een lid der Provin
ciale Staten
J. REGTDOORZEE,
lid van den Gemeenteraad, candidaat gesteld in de vergadering van ia Augustus bygewoond
door 19 stemgerechtigde leden. Zy noodigt de kiezers dringend nit hunne stemmen uit te
brengen,
voor de Tweede Hamer op
X J. G. GLEICHMAN,
(wit stembiljet),
f 2.90 gebonden.
JUSTÜS VAN MAURIK Jr,
J ASUS TULP.
9e druk, 9O Cents.
- voor de Provinciale Stalen
J. REGTDOORZEE,
(rood Stembiljet).
JUSTÜS V Al MAURIK Jr,
EEN BITTERE PIL.
JUSTÜS VAN MAURIK Jr.
TOONEELSTUDIEN.
9e druk, 5O Cents.
A. F. K. HARTOGH, Vooriitter.
R. J. KELDERMAN.
H. C. A^ I1ENNY.
J. VO&TE Oen.
K. H. SCHADD.
A. PLATE J. Gzn.
J. E. VELTMAN, Secrciaris.
N.B. Vele leden der Grondwet, genegen de ;Candidatuur van den
Heer GLEICHMAN te'steunen, worden door het Reglement bunner
Kiesvereeniging, verhinderd deze aanbeveling mede te teekenen. ^^
DE AMSTERDAMMER,
Weekttad voor Nederland,
verschijnt eiken Zondagochtend.
JUSTÜS VAN MAURIK Jr.
EIS GEKOCHT, BLIJFT GEKOCHT,
9e druk, 5O Cent».
JUSTÜS VAN MAURIK Jr.
PAKKETTEN VOOR DAMES,
«c druk, 5O Cents.
Bij ELLE11MAN, HARMS & Co. Amsterdam
ia verschenen en bjj alle boekhandelaren
verkrygbaar gesteld:
De redaktie, bijgestaan door een groot aantal, waaronder de nweist bekende,
? in Nederland, geeft in dit blad artikelen over STAAT- Bn
STAATHUI8EÏEENTËZAKEN, HET TOONEEL, MUZIEK, LETTERKUNDE,
HAHDEL, NIJVERHEID enz. .
Ofschoon beslist liberaal van kleur, is het geen partijblad ui den gewonen ztn
Taa h»t woord, daar het, wars Tan eenzijdigheid, gaarne ieder in de gelegenheid stelt
op gepaste w&'s rijn meening meetedeelen.
De Staatkunde van den dag wordt er in besproken, zoowel die yan het
traitenah van het binnenland; van de eerste geeft het wekelijkn een beknopt overzicht. On
der de rubriek Gemeentezaken behandelt het niet alleétt wat in de hoofdstad stof tot
overweging oplevert, maar ook het voornaanuté, dat elders voorvalt op het gebied der
gemeentebuishónding. . .
Een breede plaats wordt ingenomen door KUNST. Het Tooneel, de Muziek,
da Letteren bovenal, worden uitvoerig, en onpartijdig door bekwame beoordeelaars
behandeld, terwijl een kenr van berichten omtrent zaken, die op deze onderwerpen
betrekking hebben, wekelgks in de kolommen wordt opgenomen.
Het FEUILLETON bevat een novelle, oorspronkelgk of vertaald, van de beste
schrijvers. De schetsen uit het amsterdamsche volksleven (»Mie de Porster" en »Jan
Smees") van Jnstns van Maorik Jr., den zoo algemeen gevierden schrijver, zagen in
ons blad hot eerst het licht, en we mochten van hem de bepaalde toezegging erlangen,
dat wg ook dit jaar voor ons blad op zijn. gewaardeerde medewerking kunnen rekenen.
Behalve eea aantal opstellen en berichten die betrekking hebben op StatÏBtïek,
StaathnishondlrtBde,1 Nijverheid, Land- en Volkenkunde, en een rnbriek,Allerlei", geeft
de Amsterdammer, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND, een wekelnk^h Ovemcht van
dJn Zsterdamscheü- en rotterdamsch.n Handel en van de Effectenmarkt. Verder bevat
het blad een aantalmededeelingen van plaatselgken- en argemeenen aard, en is reeds
gedurende de drie jaren van zgn bestaan, tegelijkertijd een advertentieblad geworden,
dat mot de meest gelezen dagbladen wedijvert.
'Tengevolge van den buitenge wonen'bijval, die hnn onderneming mocht verwer.
vergrootten de uitgevers reeds tweemaal het formaat, zoodat het thans uit acht
folió-Madzyden bestaat, die kompres, maar zeer duidelijk gedrukt, meer lektuur aan
bieden dan eenig hier te lande verschijnend weekblad.
De Amsterdammer, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND, mag tevens terecht het
goedkoopste weekblad van Nederland heeten.
JONGENSBOEKEN.
P. J. Andrlessen,
ORANJE NASSAU.
KfESVEREENIGING
BÜE&EEPLI&T.
Naar aanleiding der bewering tegen de Kandidatuur van
Mr. J. G. GLEICHMAN in hét midden gebracht, als ware
hij krachtens zijne antecedenten, gekant tegen het aanhangige
wetsontwerp eener Rentebelasting van Mr. Vissering, Minister van
Financiën, is het bestuur na persoonlijke inzage zijner schriftelijke
mededeeling gemachtigd het volgende antwoord deswegen gegeven,
bekend te maken.
?Alle mijne vrienden In en bulten
de Manier niet wie Ik In de laatste
twaalf maanden over staatkunde heb
gesproken, weten volkomen wat er
waar l» van de bedoeling van opposi
tie tegenover minister Vissering, wel
ke mU door sommigen mijner tegen
standers wordt toegedicht. Jfiyne
waardigheid en artikel S9 der Grond
wet verbieden nuj er meer van te
l gr. 8«. depl inet, 10 platen.
Ingenaald f 2.40, r^k gebonden f 2.90.
T. C. WIN KIER
OP EN IN DE AARDE.
l gr. 8». deel met 88 platen en tal va»
gravuren, prijs keurig gebonden
f2.85.
T. C. WINKIKR.
IN ZEE EN LUCHT,
l groot 8*. deel met 38 platen en kaarten
? en tal tan gravuren.
Hearlc «efconden f *.»*.
Het lost slechts 60 cents per Me
ELLERMAN, HARMS & C'.
JBttreaut MtoMn 9
BÖHHTÏ2R.
KOSMOS,
Het Boek der Natuur,
2 zwaar 8". deelen met tal van platen en
gravuren (deels gekleurd.)
PrU* f!?.?
De Commissie va n Bestuurder Kiesvereeniping
BURGERPLIGT.
A. P. K. HAHTOGH, Voorzitter.
B. J, KELDERMAN,
H. C. A. HENNY,
A. PLATE JGzn,
K. H. SCHADD,
J. VOüTE Czn,
'??'.. J, E. VBLTMAN, Secretaris.
PARIS CHARMANT
JOMML IWOTRE DES «ODES «OUÏEUES.
Le plus joll, Ie plas Interessant et Ie mólns coftteux des Journanx.
de Modes.
PARIS-CHARMANT a eu la bonne -fortnne de se.concilier les sympathies de tong
oenz qni Ie connaissent.
Il est vrai que les Causerles si intéressantes de Berënioe; ses AqnarcUes; ses Modes
BÜnpleB, élégantes et digtinguéea dont il donne d chaque Numero de üombreax module»,
les dcserlptloBS pratlques qni les accompagnent, '"3 Onvrages pour Dames sans cesse
renonvelés, et les Romans des- mcillenrs antenrs ont puiesnmment contribnó a 1'eztension
de cette pnblication si attrayante et d'un prii si modiqne, qn'etle est devehne aujönrdTHii:
LE JOUBNAL ÏÏNI7EB8EL DE LA FAMILLE,
PARI9 CHJÜR1IJÜVT ofire tous les mois
10 Grararn-Hede» l Aq«relle-Mo4e8.
l FeuUle d'onvrages po>r Daves. : i Patro» déeonpé.
l Moreeaa de Jluslqne pendaat B moto, les 4 antrea sont rdserrée a la primo.
Sommaire du IV. d*.Ax>ftt.
Causerie.
Hos primes.
Toilettea.
Gravure coloriée.
Vêtements & Voyage.
Toilettes d'Enftnts.
Modes.
Ouvrages pour dames.
Roman.
Poésle.
Nouvelle.
Petit correspondance.
On s'abonne chez tons les libraires et Directeurs de la Poste et chez ELLERMAN,
HAEMS & Co., Editeura 4 Amsterdam.
Prix d'alionnemeiit fl. 4.? par an.
8Uwmdr«kkerij ELLERMAN, HlttMS k C*.
DE AMSTERDAMMER.
A°. 1880.
WEEKBLAD VOOR
Verschjjnt lederen Zondagochtend.
uitgevers: ELLERMAN, HARMS & C°.
Kantoor ? Rokin 2.
ZONDAG 22 AUGUSTUS.
I N H O u D
HA DEN STRIJD. ? DE 8NEBKSCHE KAN
DIDATUüa ? BEUBEDIQDE OHSCHULD. ?
STAATKUNDIG O VERZICHT.? FEDHiETOH
«HOOOISPEL" doorA.deViguerie?OEHEEN
TEZAKEHr De Amstel. ? uit de Kaaiatat
door O. - Uit de Hobtad. door J. A. de Bergh. ?
KUNST: De Tooneetaohool, door J. L,
Wertheim. ? Het twee-hondet d-jarig bestaan van be
TheaterFranealg.Haarnet Bnïtsoh, door '
enz. ? LETTERKUNDE: Onze voorondora op
den Oceaan, door A. Webnména Bnning.enz.?
Uit de Scheldeatad. door Melohior. De vrije
Universiteit. ? Vergadering der vereeniguut
ter bevordering va a Eet zeevaartkundig onder
wijs. ? Het voorloopig postkantoor te FaiiiB.?
E»J andere Sarah, door Fhilemon. ? Vianden.
door V. A. de la Montegne. ? STATISTISCHE
ZN INDUSTBTEELE MEDEDEELIHOEN. ?
VAN :DE EPPBKTENJIABKT.' ? Handelsover
richt der Week. ? Veilingen. ? Burgerlijke
?ÏSJÜ' J^»JJSL hn^r «ynde woningen. ?
ADVEBTENTIElf; Sohonwbttrgen enz.
V4 DE\ STRIJD.
Aan het eind van den verkiezingsstrijd geko
men, behoeven wjj niet te zeggen, dat we ons
hartelijk over den uitslag verhangen.
Had de uitkomst bewezen dat de liberale
kiezers van zulk een kneedbare stof waren, dat
zij onder zekere kunstbewerking er tóe gebracht
konden worden om den man, die nauwelijks
een jaar geleden dopr de algemeene afkeuring
getroffen werd, een zetel in de Tweede Kamer
te bezorgen, men zou alle hoop moeten op
geven door een op feiten gegronde
bewysvoering invloed op een verkiezing te kunnen
oefenen. Voor zulk een publiek zou do pers
kunden zwygen.
liet tegendeel echter is gebleken, en dat ia
ongetwijfeld het belangrijkst resultaat van den
wannen, langdurigen stry'd. Want niet slechts
voor dit énkel geval, maar in het algemeen mag
men verklaren: de burgery.eenmaaLpoedininfe
licht, biedt weerstand aan alle piB5*8 en 8*31
ham eigen weg.
We willen hiermee niet te keiinen geven, dat
ieder die op Gleichman gestemd beeft, een
taan van eigen opinie moet heeten. Ook bij de
meerderheid zullen schapen zijn, die zich door
den een of nuderen herder laten leiden, doch
waar het verschil van cijfers van nóor- eu te
genstanders zóó groot is, ? mag men aan
nemen, dat een bepaalde overtuiging de massa
moet bezield hebben.
Dat we ons hierin niet vergissen, mogen we
gelooven, nu ook het Handelsblad verklaart:
De groot e meerderheid der liberale kiezer?, die
aan de stemming deelnam, h blijkbaar niet
blad drukte zich niet juist uit. Doch de bedoe
ling was goed. De groote meerderheid had etn
andere meening, een andere overtuiging.
We wijzen op die erkentenis, omdat hiertoe
vervallen is de geheele reeks van berekenin
gen, bespiegelingen en beschuldigingen, waar
mede men zoo kwistig is geweest.
Waarlijk de voorstanders van Gleichman had
den een overtuiging, die zelfs bestand was tegen
de onwaardige wjjs, waarop in een strooibille
Gleiohmans beste daden, die het meest voo>
onafhankelijk karakter pleitten, werden
beklad. De 1025 «taan tegenover de 653. ?
We zullen er niets meer van zeggen, we wil
len evenmin napleiten abj narekenen. Wi
ins tevreden met de venneldiuft
het feit.
van
Heeft de verkiezingsstrijd bewezen, dat de
liezers onafhankelijker zijn dan sommigen zich
wel voorstelden, uit de wijs, waarop deze strijd
gevoerd is, zijn twee zaken duidelijker dan ooit
het voorbereidingswerk verontrei
nigd wordt door de zonderlinge verhouding
waarin twee kiesvereenigingen tot elkander
staan. Grondwet, zoo het heet, de
aristocrsische, en Eurgerpligt, de meer democratische,
noemen beiden zich liberaal en wandelen dan
iok dikwijls gezellig naast elkander voort.
Meermalen echter loopen de wenschen uiteen,
n wat ziet men dan gebeuren ? Eenige leden,
we gelooven gaarne zeer achtenswoardige en
tllerbetrouwboarste gidsen voor de onwetende
tiezeraschair! verdubbelen zich en brengen
un advies of stem tweemaal uit. Eerstin
Burgerpligt en dan in Grondwet of
omgeeerd. , Dit is zeker een gemakkelijke manier
m zijn beteékenis als kiezer, die aan het
oorbereidend werk deelneemt, te
verveelvouige, doch behalve dat deze praktijk te dwaas
om nog aan du 'kaak geateld te moeten
. hwft ?wri*-v-.?l?'- " ^* »,. v ?
velen s:nynt te ontsnappen. l?e leden
au Grondwet hebben wel vrijheid andere
kandiaten dan den door de Yereeniging gestelden
andidaat te stemmen, maar mogen .die niet in
iet openbaar aanbevelen. Zoo gebeurt het dan
ok niet zelden, dat do Burgcrpligter, lid van
rrondtcct, bij een verkiezing van het meeste
Abonnement per 3/m. ... 60 Ét», fr. p. p. 75 Cts.
Afzonderlijke Nummers ; 5 »
Advertentiën per regel .' 15
menschen ijn. fiein blyft men alleen zoolang
men zich buiten het gewoel houdt en nit voor
zichtigheid of onverschilligheid zija neutraliteit
handhaaft. Doch aan «Ik een filosofirch be
staan heeft de wereld niet veel. Van de zwij
gende wijsheid, die nu eens rechts en dan we
der links blikt, om na te gaan of er ook iet»
valt af te keuren, geldt de Genestet's woord :
Z' o'a uiddenu&ix
Wat heb je er in ?
Wanneer de hoogste belangen van het volk
op het spel staan, past men het vaandel te
volgen, dat men uit overtuiging zich gekozen
beeft, at weet men vooruit, dat de opgejaagde
stofwolken ons kleed zull«n T°-"ntTtmigen. ?
De strijd is nu eenmaal iets andera dan de
rust. Doch wat men te doen heeft is: den
rtrjjd zooveel mogelijk onnoodig te maken. En
hiertoe kan Bargerpligt medewerken.
Burgerpligt is in de hoofdstad een machtige
kiesvereenïging. Machtig door haar ledental,
machtig door haar oorsprong, machtig ook
door de beginselen, die zij vertegenwoordigt.
Niet minder dan 400 leden graden tot de
vereeniging toe; onlangs nog werden haar gele
deren met 125 man versterkt. j
Opgericht in een tijd dat het ontwakeid
Amsterdam een nieuwe kiesvereeniging noödig
i»d om de voorwaartsstrevenden door eendracht
n samenwerking kracht te gaven, draagt zg
n tegenoverstelling van Grondwet een meer
emokratisch karakter. Het was haar doel van
en beginne af door bespreking van de groote
maatschappelijke en staatkundige belangen
ieuw leven te wekken en het gevolg daarvan
ras, dat de kern der burgerij zich bij haar
aonloot of haar steunde.
Met bewustheid liberaal, nit het volk
voortekomen en op het volk rekenende, waren in
en regel de kandidaten, die z« bij
v«rkiezinen stelde, juist de mannen, die de
Amsterkiezersvolk zelf zooveel mogelijk aandeel schenk
en, invloed doet oefenen op het stellen van een
kandidaat.
Burgerpligt, aan haar oorsprong en begin
selen getrouw richte aich door het houden van
openbare vergaderingen meer tot de kiezen»
wanneer verkiezingen aanstaande zijn, en stelle
de gelegenheid om aan de stemming voor de
kandidatuur deel te nemen, gedurende langeren
tod, dan thans.gesehiedt, open. In meer dan
één deel van de stad zij vor de leden van
Purgtrpligt gelegenheid tot het nitbrengen
van hun stem. Had dit thans plaats gehad
er zon waarschijnlijk van de kandidatuur van
doa hoer Kappeyne geen sprake hebben
fcnnnen zijn, de 16 leden van Grondwet hadden
den moed niet gehad tegen den stroom op te
roeien. Een verdeeldheid onder de liberalen
als waarover men nu te klagen heeft, wordt
zeker voorkomen, wanneer de groote kiesver
eeniging er nog meer naar streeft, niet alleen
de leidster, maar bovenal het orgaan der kiezers
« zijn
g werd krachtig, ornaat zfj
De Sneeksche kandidatuur.
Benige dagen geleden bevatten de dagbladen
het bericht dat de kiesvereeniging Burgerplicht
te Sneek den heer Kappeyne voorloopig tot
kandidaat gesteld had wanneer hy te Amster
dam de nederlaag mocht lyden. Men verbaasde
zich algemeen over die voorbarigheid, daar het
nog de vraag was, zelfs op dit oogenblïk is,
of Sneek een vakature zal aanbieden. Het
was onkiesch op de benoeming van den heer
Mosns tot inspecteur vooruit te loopen, ook
op het besluit van dien afgevaardigde om zulk
een betrekking aan te nemen of te verwerpen.
Inmiddels is ons uit een particulier schrijven
gebleken, dat er voor 'de, voorbarixhejd. eer»*
, ,
ntstaan, geen kunstmiddelen te baat heeft
geomen om zich te ontwikkelen en zelfs in tijden
an mindere opgewektheid baar oorsprong nooit
ergeten heeft.
Doch kiesvereenigingen hebben van den tand
o wicht tot zwijgen gedoemd is, waar zijn des tijda evenzeer verzwakking te duchten als
vertuiging hem zou moeten ????'' ' ?
eekenen eener aanbeveling.
Aan dit goocbelspel behoort zoo spoedig
mogelijk een eind te komen.
Teil andere i;, duidelijker dan tot nog toe,
gebleken, dat er aan de organisatie der libe
rale party bet een en ander ontbreekt.
?*yt« i u^a »y\ . .
nopen tot hetlnndere ondermaanse!» zakeu; voortdurende
' vernieuwing ia noödig of kwijning nadert.
En deze verkiezing heeft bewezen, dat de
krachtige een zwakke zijJo heeft. Weinig had
het gescheeld of deze kiesvereeniging had
Kapder meening toegedaan, die we hebben verde- rale party het een en ander ontbreekt. BÏ
digd, dat men bij de schaarschte van staats- een zoo besliste en algemcene overtuiging, als
lieden in ons land, om wie zich do liberale j ouder de liberale kiezers uopens de
minparty: grot-peeren kan, de gelegenheid bad moe- deie geschiktheid van Kappeyne om ons in ,t
ten aangi-ypeii om den bekwaamste en krach- Parlement te vertegenwoordigen, bestond,
tigste, die voor het oogeoblik ?te krügen" was, moest het niet mogelijk zijn, dat Jeniinderlidl
naar de Tweede Kamer ?af te vaardigen." de hoop op overwinning voedde, m. a. w.' dat
Katuui-lyk meende do groote meerderheid j zij een kandidatuur doordreef; die de grootst
even als ieder nuder, dat de bekwaamste en j mogelijke verdeeldheid wekte Het is zeer
gekrachtigsto, die voor het oogeublik té krijgen j makkelek na afloop v»u den strijd uit ngn ver
was, moest afgevaardigd worden. De vraag is beven standpunt de zedelijke zwakheid te
?_ * _ _. ° °. ,. . . i.< . .l.__.j-»_ _^ :? J_ LH ? J_ Irn.
het oog op den oud-minister Smidt gevestigd,
te Heerenveen wordt nog een ander genoemd ?
doch zooveel is zeker, reeds vóór de vakatnr»
bestaat, u er roet in het eten en het zal moeite
kosten het te verwijderen."
Beleedigde onschuld!
Terwijl dit nummer gereed is om afgedrukt te
worden, bavat het Handelsblad een protest
waarin onze verdediging van de kandidatuur
Weichraan ernstig gegispt wordt. De Tffd, die
.
eerst het Handelsblad de noodig»
had toegediend, vond het ook goed ???
moomug over de wy's, waarop wy den strijd ge
voerd hebben, te zeggen. Wij achtten het niet
npodijï daarop te antwoorden, daar de
verkiezmgsstryd de liberalen gold en de Tad in
deze een minder bevoegd beoordeelaar mocht
heetes.'
het Handelsblad, na al hetgeen er ge
beurd is, den treurigen moed toont te bezitten
een beschouwing te leveren over de mid
delen, die de tegenparty heeft aangewend ten
einde Kappeyne te weren, en in deze werkelyk
?met den Tijd" meegaat en van het grievend
")n«cht gewaagt, dat zijn kandidaat is
wederzonden we alles nog eens kannen her
wat wy niet alleen gedurende dezen
lalen,
peyne openlijk candidaat moeten stellen, of
schoon de groote meerderheid der liberale
kiezei-a zijn verkiezing als een ramp beschouwde.
Zooala Je zaken thans staan i* het ook in
Buryei-pligt .mogelyk dut een klein klnbje de
voorbereiding van het verkiezingawerk bederf r,
de verkiezing behoerscht.
was, moest afgevaardigd worden. De vraag is heven standpunt de zedelijke zwakheid te
slechts: bekwaam waarin?-en krachtig waai'- konstateeren, waarvan de partijen in de hitte
toe? 'tWns bepaald geen liefde voor. zwakke! des gevechts blijk gaven. Daartoe zal wel
naturen die hen Gleichroan deed.vcrkiezen. Hettaltyd gelegenheid bestaan, zoolang de menschen
?Zulk eene verdeeldheid moest door een
eeuigzins verstandige organisatie der party
on, _ 0?... mogelijk worden gemaakt, schreef het
llanHet is zeer ge-\ dekblad, na afloop van den strijd." \Ve weten
niet wat het blad onder een ?eeoigszins ver
standige .organisatie" verstaat. Wat ons be
l
FEUILLETQH.
HOOG SPEL.
nooit
A. de Yignorie.
, Men schreef het jaar 1740, zoo droevig
vcrmiard in Kngulanda j.mrlioeken. llfit WUD een
panr maanden na den slap; van Cullodon, die
voor goed een eind maakte aan de schoone
vervrachtingou van KarelEduard ei zijn talrijke
aanhangers.
Tooh voert ons verhaal den vrieniielüken
lezer liiel na.ir een elaxVeU, maar naar den
koninklijken schouwburg in Drury-Lane, en
?wel op d«n avoiul v«n den Oden Juni.
Er werd ecu stuk gegeven, dat zeer in den
siuaflk viel van hot publiek dier dn#en en alle
plaatsen waren bezet, zeker wel het moest ter
wille van haar die de hoofdrol vervulde, mrs.
ROJS Thurston. Zoo liaur ontellwre
ben-ondera.irs ook n l niet konden beweren, dat zij ui*
. tooiicelspeelBter .onbereikbaar hoog stond, dat.
zy de cchoonste, bckoorlykste vrouw was die
men ooit had aanschouwd, kon niemand tegen*.
spreken. .
Zy was schitterend nis altijd op den bewnsfen
avond. Gedurende de entr'acies iii den foyer
der tooneelspek'rs gezeten, schertste zy vroolijk
met ecu byzonder knap man van ongeveer
dertig jaren, wieiis aristokrati.rch gehat geheel
in overeenstemming -\vas met zyn edele fiere
houding; het diamanten kruiü, dat zyn borat
versierde, kenmerkte hem als iemand van den
annzienljjkstcn. stand.
' Een zeer talrijk gezelschap was in den foyer
vereënigd; gepoederde hoofden en rijke toiletten
vermengden zich met de schitterende costnmcs
der medespelers; weldra werd ?Dorinda," d?
Echoone Hoso Thurston, gewaarschuwd, dat het
haar beurt was om op te treden, en zn verliet
de u l'oyoi- na den lord met een allerliefst
lij'u Y'»'W'i;l te hel böü gezegd.
treft wij meenen, dnt een organisatie der party
alloen verstandig kan heeten, wanneer zij de
oppermacht van kleine kringetjes fnuikt en het
wreed zyn. Ik kan hen niet schuldig vinden;
zij zijn trouw gebleven. Mag men hnn dat als
schuld toerekenen ?" .
DQ wet oordeelt, helaas, anders dan gy
vrouw; zy erkent geen trouw behalve dié
mevrouw
Aan net tejfenovcrges'elde einde van het
vertrek zat mrs. Helene NcvJtl,op wiede naam aan dos regeerendén * koning. Bedenk n
van ?Ch'erry." dien zij in liet stuk droeg, vol- e«ns goed, mr?. Nsvill, aU die opi-oerlingen
komen, toepasselyk 'was. Zij was «U eirn boerin- vrü^iJel liadJeu wi»3 .hot met Kngeluuds
netje gekleed, maar in wceuvil van haar landelijk vredo gedaan. Er moet ee.n einde aan
getoiltt zag men terstond, dat dit schoone achttien- maakt woi-den. zy hot dan ook ten koste van
jarige mei-Me met haiir mooi keisrood mondje Veol edel bloed." .
en z;icli*e Lruine oögen, uii-t voor. die rol mi De ernatige, droevige toou, waarop die
woorde wk'g was gelogd. j den, gtzrgd u-erdtn, bewees dat de spreker die
Zouden! die lieve oogen een gehüinizinnige wi-iuig benydbaro gnve bezat, omdedingen
aantrekkingskïaclit uitoefenen op den edelen!van twee kanten te kunnen beschouwen. Het
lord? Het scheen wel zoo, want nauwelijks j mrisje hoorde zo aan met al het vertrouwen
wo? RoiC vol-trokken of liij naderde Helene der lief hebbende vrouw.
Nevill. De lachthartigo toon, dien hy l.y hst ?Gij zult wel galyk hebbin, Mylord, maar
gesprek met Dorinda had a-tng««lngcn was toch ...."
geheel verdwenen, en met riddurlyken oei-biell ?En toch vindt ge mij een barbaar, vreesik.
kuste hij de hand van het jjnge raeisjo, djt Weet go wel dat lord Balmering, mijn volle
hqm zooluiig hy in den foyer vertoefd had, neef is? 't Is vree elijk om een bloedverwant
onafgebroken gadesloag. als landvei-rodor tp vcroordeelen. maar recht is
Het bliinkotBel op baar wangen kon don blos' recht on wet ia wet."
luiet verbergen, die liaar nog scliooner maakte (? 0« dnt oogenblik werd ?Cherry" geroepen
dan de beroemde Dorinda, haar mededingdter; en lord Auoten bleef met zyn overpeinzingen
op het loonecl, roaar ? en dit U «en groote! alleen. ? .
zuldzaambeid in de toonoéhvcrtld ? in het l Veel en groot waren zyn zorgen, maar nu
gewone leven haar beato vriendin. lw.iren het geen Btaatsaangelegenhe.lon, die zün
?tty hebben u de b.-jde laatste dagen met j ziel vervulden. Hy dacht aan «üd liefdie, want
hier gezien, Mylord," sprak zij schuchter nadat; by had ge«n ander plan dan om de bekoorlyke
niet ten t olie mag worden toegerekend.
?Op de vergadering, ?*- zoo schry ft men ons ?
moeten een zestiental personen tegenwoordig
zyn geweest en was man van meening, dat men
vooral reeds in tyds naar een candidaat moest
omzien, daar men vernomen had, dat
gelykt'udig met de benoeming van Moetis de nieuwe
verkiezing zou worden uitgeschreven. Men
sohy'nt, naar ik verneem, de bedoeling niet
gehad te hebben, dat het resultaat dier bijeen
komst de ronde in de kranten zou doen. Hier
ter stede hoort men weinig over de zaak, alge
meen echter is men van meening, dat Knppeyne
voor dit district de man niet is, gesteld
dat de gebeurtenis in Amsterdam niet had plaats
gehad, ook dan zelfs niet. Moeilijk toch kan
men iemand kiezen die zwaarder dobber zon
hebben tegen den candidaat der kerkelijke
partyen, dan juist Kappeyne. De liberale partij
in dit district is. niet zóó sterk, dat zij
straffeloos dergelijks waagstukken zou kunnen
vertoonen.
Burgerplicht doet allé mogelijke moeite om
meer politiek leven hier te wekken, zoo zond'
het ook dezer dagen'nog gedrukte circulaires
rond om de lieden tot toetreding als lid te
bewegen. Deze voorbarige handelwijs echter is
niet geschikt om de kiezers te aniueeren.
Velen hier hebben bij'een mogelijke vakature
? ^ ?- ««-«v*, gcuuiuuue uezen
rerkie*mgsstryd geschreven hebben, maar ook
wat in ons blad, in de Gids, in de Vragen des
Tj/ds, in byna alle liberale kranten van het
and over Kappeyne als staatsman gedurende
879 is in het midden gebracht.
Van al hetgeen een zekere Mr. L. S. Boas en
het Handelsblad ons ten laste leggen, verdient
slechts een zaak tegenspraak. Dat Gleichman
zyn onbaatzuchtigheid getoond heeft door zjjn
betrekking ^Is sekretaris der Ned. Bank PriisjL
!v5t>"TAÖ»"nlÜ Mw'mOICUD in»«fcIS=m *fl , *"P?
aftïSner te doen van een schitterende ^raktflk
gelijke zelfverloochening heeft aan den dag
gelegd. Wy hebben nooit geschreven dat
gewinzucht Kappeyne naar de Kamer dreef, maar
vragen of het gelijk staat een boog bezoldigd
sekret&rinat neer te leggen en een schitterende
praktijk als advokoat vuarirel te zeggen? Da
laatste immers neemt men d ark-lij'c weer op
sla men wil, terwijl het eeista in het geheel
niet terug te vinden is.
Voor het overige mogen onze lezers zelf
oordeeleu. Aou blinden kan meu onmogelijk
bewyzen dat wit .niet zwart is. En hóe verontrustend
moet het daltouisme, waaraan het Handelsblad
lydt, wel zyn, als het na den 3don en ITden
Augustus nog durft schrijven: ?Da heer
Kappef/ne is en bly-t het hoofd van de grootste
en krachtigste, fractie <lcr libarale aart g ?'.' ?
Of hij het ooit weer trordcu zal, zullen wo
zieo, ? dat hij het ia, kan alleen het Hart
dekblad beweren.
STAATKUNDIG O
VERZUIIT.
De opaterBche kwestie oefent nog altüd
denzelfden invloed Op de graote mogendheden uit.
zy geantwoord bad op ziju eerato begroeting,
?Twee eeuwen in myn oog, mevrouw, maar
wat zal ik n zeggen? dat proces van de
oproerige lords...
?L»at u weinig rust, dat weet ik; ik beklaag
u, Mylord, want het moet een vreeselyke taak
i voor u zyn.V
, ?Jawel vréeselyk. In deze dagen heb ik
menigmaal gewenscht oen vergeten burger te
ziju, liever dan een staatsbetrekking te
bokïeeden."
?Worden zy ter dood veroordeeld?" vroeg
mrs. Nevill tot den rang van Lady Austen te
verheffen ? indien zij wilde. In zjjn oog was
zij do Jicfgtr, de schoonste van allen, z|jne
liefde even waardig als de dochters nit Engeland j
oudste giitlochtcn. ,
Zij was goed en rein gebleven te midden der
grootite verleiding, hoewel zjj een weeze was,
en geen anderen steun had in. de wereld dan
haar Vriendin mrs. Thuraton, met wie zy
eamcnwoonde.
Weldra keerdea de beide actrices te^elyk in
den foyer terug.
, het vochtig oog tot den jeugdigen Pair j .opcon,
van Engeland opheffend; dat zou toch al te tors. Nev
morgen ?" vroeg lorl Aaiten aan
Rose Thurston antwoordde in haar pliats:
?Zeker speelt zij en ik ook, Gjj weet mylord
dat wü onafache'delyk zgu. Wilt gij ons de eer
aandoen om na .de voorstclliug met OIH te
soupeeren. Lord Carter e t komt, en mrs.
Tritchard."
Lord Austen boog toestemmend, maar er
lag een ichaduw op zijn voorlioofj. JIi-s.
Thuratou vertrouwde hy ten volle, uiaarhy zagzyn
Halene -niet gaarne in het gezelschap van mrs.
Tritchard.
Reedi noemde hij haar zijne Helene in zijn
gedachten. Want hij zou geen nun hebben
moeten z\jn, zoo bij niet in den schuchteren
blik harer lieve oogen het ?atwo3rd gelezen
had op de vraag, die by' nog niet met woorden
haa nitgeaprokeu. .
Mrs. Tlioraton bewoonde in HalMIoonstreet
een allersnoeperigat huüje, een juweeltje van
weelde en smaak. De tempel was der godione
waardig. Toen deze echter des avonds haar
droagstoel verliet en do vestibule binnentrad,
scheen zij angstiff en afgetrokken en wenkte
met haar oogen uan kleinen zwarten, page, die
terstond naderkwam. . ......
?Is er ook iemand voor my gekomen,
AurengZeyb?" vroeg 2'j sne..
uoorende dat een . heer ia de eetktmer op
haar wachtte, keerde zg zich tot haar'gA2e)lin
en zei:
?Wilt gij va?t naar het salon gaan, Nally,
ik kom terstond by u."
In de eetkamer stond de tafel voor het
souper gedekt. Kaarslicht weerspiegelde zich
in bet zilver en kristal; de schalen met bloe
men en vruchten vermengden haar geuren met
da bedwelmende muakuslucht. waarop de dames
dier dageu bijzonder gesteld waren. Hoewel
de ramen openstonden en de frissche
nachtluoht vryen toegang had, scheen mrs. Thur
ston het warm en benauwd te vinden in de
kamer. Diep ademhalend liet z}j haar mantel
zakken en bleef zwqgend voor haar bezoeker
staan. Durfde zy kern niet ondervragen?
Helaas, woorden waren overbodig; de ter
neergeslagen houding van den jongen man wat
m-hprekend genoeg..
't Was een jongeling. van een jnar of acht
tien, met innemend, onschuldig gezicht; maar
zyn oogen waren rood en gezwollen, en zqn
stem beefde toen hij na een oogenb'ik
zwygenï zei: .
?Ach, mevrouw, er is geen hoop meer; de
koning, wil er niets van hooren en Pelhau U
onverzettelijk... Hy moet sterven... my'n beste
Frank!... myn armq broeder!..."
«Groote God, dat is onmpg«lök! En uw vader
dan... heeft hij geen laatste poging gewaagd
om..."
?Hij heeft geen invloed. Stond Carteret aan
het hoofd,. dan was er nog eënige kans op
redding; maar Pelham is zy'u vyanB."
De jonge vrouw werd doodsbleek en liet zich
op een der gereed «taande stoelen nedorvallen.
Daar. klonken 'stemmen,in de vestibule; zy
moest zich goed houden, want de genóodigde
gasten waren in aantocht.
?Ga nu,".sprak zg', terwUl «{j den knaip
Op het voorhoofd kuste, ?nu mag ik niet langer
met u spreken; maar kom morgen weer; dan
zult gy hooren wat ik in dien tttisohentyd ge
daan heb om onzen Frank te radden."
?O, mevrouw, ik smeek a, om znnent- om
uwentwil, om ons aller wil, laat hem niet
sterven!"
?Kind! martel m-j niat! Ziet go niet hoe ik
lijd? IIü zal niet sterven, dat zweer ik a, of ?
ik sterf met. hem! Ga nu heen, Geórga, ga!
Daar komen myn gasten; ik moet my zelve
beheerschen, niemand ma? iets weten van den
angst, die myn ziel verscheurt. Daar ginds in
het salon is een man, die onzen Frank mis
schien redden kan. Ik moet zün gunst zien te
winnen, zolder dat hy merkt loeveel dat dier
baar loven mfi waard is. Reken op m<J, George,
gS weet wat h« voor mU is...1'
Mat koortachtige opgowondenheid, bevend