Historisch Archief 1877-1940
N°. 166.
A°. 1880.
DE AMSTERDAMMER.
WEEKBLAD VOOR
«oi**« voor RantermMlek in
W. KES.
ZATUBDAG 31 JANUARI 1880, des Avonds te 8 uur.
Programma: Trio (Piano, Viool, Violoncel),
. F-dor Schumanu, Stiijk-Quartet op 69. Beet
hoven, Qnartet (Piano, Viool, Alt, Violoncel)
A-dar 13rabms.
Toeeanekamten voor Leden en hunne
Da«es f A» en voor niet-Ledea/a-SO
Persoon, verkrijgbaar bj> f
BETEREN, Hartenstraat 21.
H'
COXCERTZA \
Eerste Séance voor Kamermuziek,
te geven, door
E R >' B S T A P V T '
?'?'-?. 'en ?
LEANDER SCHLBGEI»
of Zondag 25 Januari c.k. tea twee nre,
met medewerking van
Mejuffrouw AOÈLE ASMANN,
De
CORNELI» COENEN,
TM UdnuMtoohap voor de VIER
MATINEES f « 4e partooB. (6452)
voor elke afzonderlijke Matinee
woningen en Erve, staande en gelegen aan de
Prinsengracht, op den hoek van de Egelan
tierstraat, waarin Tapperij, No. 90 bij het
Kadaster hekend onder Sectie D, No. 4/87.
No. 6. Een heeht, sterk en weldoortinimerd
HUIS met Tuin en Erve, staande en gelegen
onder de semeente Stnteti, aan de Baarsjes
nabij de Tolbrug, No, 53 en 53 en bU het
Kadaster dier gemeente bekend onder Sectie
C, No. 494 en 1056, groot 7 Aren, 11 Centiaren.
No. 7. Een hecht, aterk en weldooriimmerd
HUIS, met Open Plaats, Bovenwoniiigen en
Erve, stnpnrte in de Bijtcrioiisgiii'g, aan
de Utrechtschedwarsstraat, iuw<clien d>>
Utrecht scheutraat en Reguliursgniclit, No. 55, by
het Kadaster bekend Onder Sectie J, Xo. 24%
en 24'J7, groot 78 Ceirinren.
No. 8. Twee 11UI/EN onder ren dak, Staande
op staitssrónd, aan de Marnixstraat bij de
Brouwer^gr.icht, ueteekend No. 2 en 4, alwaar
in No. 4 een Koftii'hnjs wordt uitgéoifei.d.
No. 9. Vier HUISJES, staande op atadsgro
nwt apart verhuurd woi-dende Bovebwonmgen,
waarvan diie aan de Marnixstraat. No. 8,
10 en 12 en n aan de Mftraixkade, No. 5.
De Huisjes en de kamers zyn alle fioed ver
deeld, van de waterleiding en van de noodi^e
gemakkfin voorzien, Breeder by' hiljutten om
schreven. Te bezichtigen des Diiitdftgs en
Donderdags, alumede op den Varkoopdag van
12 tot 2 .ure. De bewijzen van Eigendom en
de Veüconditiën au len vier dogen voor, als
nede op de« Verkoopde*, des voonuiddags
ter leziug ligp<-n, ten kantui'e' van genoemden
Noteri*, HéerengraAt bj de ViJzslstraat,
NfcSM, ^6454)
fA^oai^i^esiaseraateeg.^»*. AmatefWm.' - farqs. - ttftiiaaeipfiia,
^QA^Gt4^».toS^PlB386n8Ü'Uld ^ ««o ?« l8»- 186J' ' 18Ï6<
p- ?ffrtelflniftta gorden aan »Ue
HIO8M.KX Aangenomen. (R502)B
Kantoor geopend VUB 's morgens 9 tot
's avonds S uur.
e prijs
TINEE
rijn* Trkr,, h« den Heer jRIX VON
WALHBEBG, MuzekhandeL Kalversrra»t,
voor een Heer a f *, voor eene Domo a f l.S*.
1868 ea 1879
De Groene Lamp,
Singel, hoeh Koningsplein, x. 478,
Amsterdam.
Op uieaw ontvangen een groot' sorteering
BRILLEN, en PINCEMT3Z, voor eiken
leeftijd, welke zlcli door uitmuntende kwaliteit
en billijke prij^n bijzonder aanbevolen.
R-p»ratien aan Brillen, PlAcenez, en
Galanteriën, direct en goed. (6462)
KJarmeren Solioorsteensnanteli,
Kévwe uit meer dan tu eellOlldcrA Stuks, allea gefabriceerd w.
onze eigene Werkplaatsen.
(6464; O.«fcJ.COOIi,illoe«i^racfcl 99.
]fn, Fr*ittche tVrfftaa* «i 80 Cent per ilpoi.
A.HANNIER
restigt op
G VAN H EERDE
ieuw de n.mdurhl vmi het l'u'ilick i>|> zijne ?! ?t»heö*« ftl .
waaronder sietda belegen voorradig 4e bekende BOUDKAttX-W IJST
Anker (van 48 Vleuehrn), met inbegrip van nmjm' en franco, mn hms
?kweken, kwart en h:ike Anker», v*n olie merk?, vrrkrijpluai «111 het
markt 14, te .4m«««-ir'1l»«n. alwnnr m .innv'niijr dn jrrspv'i-iCcrerdc PrijViiiimat
van f »8 per
Jonr pekel TicOvrlmuI. Ook
ProefHOOFDDEPOT. Oniti*
Turf.aiitbieilroi 'u. (C-103
ZWART, J. II. DB KIEVIT en H. S.
BLOEMEN Jr. zullen op -Maandag a Fe
bruari 1880, «IBS avonds na zes uur, in het
lokaal de Brakke Grond, ten overataan van
______^__ de Notarissen J. F. WERTHEIM en J. G. G.:
He Makelaar COKXELIS HO- POLLONES, in veiling lirensen: ? _ _ i
GESTEUN, zal op Maandag g Een hecht, sterk en weldoprtmimord HV»,
Februari 1880, es avonds na met afzonderlijk verhuurd wordend Bovenhuis,
'-?---?- ópen Plaats, TUIS en Bs»»'K, staande en
gelegen ann de
4B,
Bevallen van een XJSISJE,
ROMELIA DE KANTER
RUTGBBS VAN DEB LoBF>'.
Briette, 23 Januari 1880.
(6372)
Voorspoedig bevallen van een ZOON,
C. S. GOEDKOOP
MKTJII.
22 Jaonari 1880. («489)
LOOPWERK.
Gedurende 4 a 6 weken worden gevraagd
«nïffa personen tot hot verrichten v»n loop.
werk. Adres onder letter P K, » de Boek.
hanéeïWILLEM LEENDEE8, PaMsstraat 12,
, s
Zes uur, in het Lokaal de Brdkhe
Grond, ten overstaan van den Notaris J.
PALING LBII., in veiHnff brengen: DRIE
HUIZEN en ERVEN, met groot* Moes
tuinen, ann den AinstuKiyk, op het
Steenhouwerij van D. .-sEE-G
Alle HiRD8TE.5\- en M J
Marmeren Schoorsteenmantels
Een «root MAGAZIJN ia daarin steeds ruim gesorteerd: diploma's van Belft-ooningén op
Bmnen-en Buitenlandsche.TentoonstelUnsen, li«Rct> ter inzage, ?* . -Mbo)
De Directeur der Gemeente Gasfabriek te
Doetmchem zoekt plaatsing TOOT zyn Tweede
Fitter, een knap oppiitsewl Werkman, als een
«volg, dat voor ne» aan bovengenoemde
Fabriek geen vooruitzicht bestaat. Hoog lonn
is geen vereischte.
.onder de gwmecntc Nieuwer-Amstel, No. 33.
82 en 31, fa zamea grpqt 9 Aren 20 Centiaren,
De perceekw worden e>rst ieder »f/."iï(lei-Iflk
geveild en iifgeslnjen .fin d».irnn g?c»iiihinein<<l
m atsluff RuEmcU'. T«i bexichti^un
dw.Umsdacs en Viijdags van 12 tot 2 uur. V«>or
pereeel No. l i-* da sleutel t
No. 3. Veilcouditiën cni.
tijd ter leüiue ten knntor
J,
«traat.
WEESPERZIJDE,
eemeente Amsterdam, nabij het etRenspad,
buurt ZZ, No, 18, Kad. Sectie A, No. 820, groot
4 Aren, «8 Centlaren.
Brecdrr l'öMljeften omschreven,
Te b^icliligeii dei Dinsdag en Donderdag»
van l tot 3imr. ^?^
e bewijz-n VUB Eigendom en de Veucon
MANCFACTURm
In eene sedert jaren gevestigd; Zwkin *en
ter voornaamste steden v«a Moord-Honwia,
ttrluurt men met primo Hei «f vroeger tegen f Broeder bH biljettt
hoo«Loon een Jongeling, liefst Buitscher, j tigen den Dinsdags
F beneden de 18 jaar, ft. C. en van goede op den Verkoopdag,
kopie der VeilubndiMên ten kantore van den
w « irro- T P «rnrtT-rF H T NoUrfs Mr. J. F. WEBTHEIM,K««ersj.moht
W, N. Jtë, J. C. SCHUTTE en H. J. tü(8(.hen de Utreehtsehestraat ea den Anwtel.
TIMMAN. Makelaars, zulten op Maan- ?~T ' ? ? .
dag a6 Januari 1880, dei avonds ten . -, .«.?.nm'T
Ze? ure, iu het Lokaal f raêcati, ten ***. De Makelaars J. F. SCHUTTE Jr.
overstaan van de Notarissen VAN OLST en «OW, DE .KORT, C. ABBINK, H. J
GBEE^, in Veiling brengen: ?f®BENJAMINS, JAN EIJSTEN, J. J.
&n tocht, sterk en weWoortimmerd HUIS, sfcbilSUNES VAS, e. P,F. ESKËNS. zul.
met afzonderlijk verhuurd wordend ONDER- len op Maandag ag.Februari 1880, in het
HUIS, OPEN PLAATS en ERVE, staande en ge- lokaal Frascuti, ten overstaan v*n den Motart»
lenen aan de C. VAN MOUBIK in veiling breogm:
0 * Eea hecht, sterk «n weldoortiinmerd
HEEREMIUI8 wrt TUIN, BOOMGAARD,
MOE8GBOND eoz^ s*»ande en fleleoen aan den
.Straatweg te Uithoorn, aan daa Amste
groot
i"l 1.
NIEUWE LELIESTRAAT
m» oeneuou 1*0 m j"?'! "; <-? «??-- B'iï";'
GetnigflchrilUn voorzien, bekend net hot VAK
n bekwaam om eenlge dagen ia de week met
II
, .tusschen de 2e oh Sc Leliedwarsstraten, No.
Moord-HoHand,! 144, Kad. Sectie D. No. 4928, groot 48 Ceutiaren.
biljetten omschreven, re
bench' en Donderdftgc, alsmede
van l tot 3 ure.
J. BELL
EUWEWDWIi.
O l'KI I l* S» TAV
EN
(64&3)
verdere Winterartikeleu.
BIJ HET ROKIN,
WIJDE
Onderscheidt zïch nog »ft«d door de levenns vw
____ ----- ;_
ven franco, onder tett D. B.
J. J. O. MÜWK, io U-r-em.
W
U * 131 KUUDUMftlrBU A *-VU V u»V» tUSM #*u*w ?*«*? .
v» hewijsan vau EigMidon» en d» Veü-Co»- koopd»(f ter tazina ,.
ditien zullen vier dagen vóór, alsmede op den noemden Jjotaris, Singel u« de UeiUgi ..
__ Terkoopdag, des voormidda*:» ter lerina Ugffen Inmiddels uit de bandJgkoop te bevragen
denjtaB kantow van graoemde Notarissen,Ileeree- böden MaktUar P. F. fcSKEaS, te
A«ft«cDagél^ks t* bezScb>i|_en van U. tot l nnr.j VUUBII>,U?U?.,?_ 0 -,--r-- -- ?" ?- ..^ .
De bewijzen van eigendom en de veilcondi- prijzen en d«ot «en «WgvuWlge toepaaaing, zoodot ie?_~ ~~z^~i.. -' ~.i~
«..«u. «*..»*? ^jyg^S: "HFwAWitfi.%7^^
(44T {6447) J. K. SCHMIDT, GeBichtknndlge,
(9481)'gracht b. de Bergstraat, 135.
(6456) dam.
(&»97)
VencLyut iederea Zondagochtend.
Uitgevers: ELLEBMAN, HARMS & C».
Kantoor: Rokin 2.
ZONDAG 29 AUGUSTUS.
Abonnement per 3/m. ... 60 Cta. fr. p.p. 75 Cts.
Afzonderljjke Nummers 5 »
Adrertentiën per regel 15 >
INHOUD
DE KBEEFTENGAMG. FEUILLETOS:
HOOR SPEL" door A. deVignerie.-
BTAATKTJBDia OTEBZICHT. OEKEENTEZAEEN:
De voordracht der reorganiaatie der
Handeleaehool. Uit de Hofirtad, door J. A. deBergh.
KOTST; De Tooneelachool door J. H.RBssing.
Een afstraffing, enz. LETTBBKUTfDE: Docu
ments Hiatoriqnos sur l'origine du royanme de
Belgiqne. Memoires dn General comte Van der
Meere^door W. F. C. K. enz. Scheiding van
? '"?kerk en staat, door Prof. J. C. Matthes.
Iets over gymnastiek, door A. A. Rijk.
Een verstandige vrouw. STATISTISCHE
EN INDÜSTRIEELE MEDEDEEUNGEN.
DfQBZOHDBH,
-e?
VAN DE EFFEKTEHMARKT.
Hand.Uoverzioht der Week. Veilingen. Burgerlijke
Stand. Ta huur zijnde woningen.
ADVERTENTIES: Schouwburgen enz:
DJ] KREEFTEXG.4.\G,
verlies der millioenen. Hoe ijverig men zich ook
te weer stelde om te redden wat nog bnhouden
kon worden, het was onmogelijk de gevolgen
van dese ramp te ontgaan. Behalve het
reclitstreeksoh tekort, dat aan te wyzen is, althans
geraamd Jcan worden, viel er nog een ander
verlies te konstateereu, waarvan men den om
vang moeilijk onder cijfers vermng te brengen.
Wij bedoelen den nadeeligen invloed, van deze
kataslrofe op den handelsgeest; het ontwaakte
wantrouwen, bet geschokte krediet.
Mag het ons verwonderen, dat in zulk een
stad naast de vele kloeke mannen, die by de
duisternis het spoor niet by^ter worden, er een
aantal verzagen en geneigd ?jjn W nnr «a
Kotterdam, of zooals onze zusterstad zich
gnnrne en langen tijd zeker niet geheel ton
onrechte boorde noemen, het vooruitstrevend
Rotterdam, beleeft kommervolle tijde,;. Ver
scheidene jaren reeds is de. toestand, \vauriu
?de waterwegen naar zee verkceren, ceu bron
van onzekerheid on angst. liet nieuwe kanaal,
waarop aller verwachting waa gebouwd, vol
deed tot nog toe niet aan de behoefte en
dreigt, terwijl tydige werkzaamheid het had
kunnen verhoaden, steeds meer te verzanden.
Het gerucht dat de kosten voor de verbetering
' van het vaarwater door den Hoek van Hol
land, naar de raming der kommissie van
onmoeten bedragen, werd wel is waar weerspro
ken of voorbarig genoemd, doch dat in ieder
geval ettelijke millioenen voor dit werk
gevorderd zullen worden, schijnt vast te staan.
Wie kan zegge * wanneer de bekrompenheid
ouzer volksvertegenwoordiging, waar het geldt
de behartiging van de gewichtigste handels
belangen, voor beter inzicht zal zijn geweken,
. zoodat zij tot zulk een uitgaaf, met een bly
of mokkend hart, haar toestemming wil
verleenen V
Duch bet is niet alleen deze onzekerheid,
die de koopstad drukt. De algemeene
lustelootheiil, die op het gebied van don hnndel in
de laatste jaren heerscbte, deed zich ook aan
de Maïs gevoelen. En témeer na, na de af
schaffing der difforentieele rechten en de opening
van het Siuz-kanaal, Kotterdam even ah de
hoofdstad gedwongen werd eenkonkurrentiemet
de naburige havens te voeren, waarop hel niét
of althans veel te weinig was .voorbereid.
Inderdaad het behoeft geen. betoog, dat on
der zulke omstandigheden alle energie vereischt
wordt om staande te blijven en, zij 't dan ook
langzaam, voorwaarts te gaan. De Maasstad
toonde echter krachtig genoeg te zijn om den
moed iiiet te verliezen. Haar ondernemings
geest bleef ongesehokt. Doch de last harer
zorgen zou nog zwaarder drukken. Daar ver
nam zjj de vlucht van Pincoffs en het
FEUILLETON.
HOOG SPEL.
A. de Yiguerie.
(SM.)
III.
volgenden morgen omstreeks tien uur
trad Mrs. Nevill Rose's bondoir binnen. ,
Mr». Thurnton zond haar kamomer weg, en
?a£ . Nelly met een uitdrukking van
ziels- angst aaii.'
-En?" vroeg 2y" gejaagd.
Helena boog het hoofd en fluisterde bnna
onhoorbaar: , , ?
-Ik zal doen wat RU verlangt.
Het slachtoffer verklaarde zich tot de
overffavèbereid*
-Dank, duizendmaal dank!" snikte
Rose,Jterwnl zij haar vriendin om den hals viel, God
zal u zesenen voor wat ge doetl Het H nog
meer dan güweet m«n arm kindje zal nu
niet vaderloos ter wereld komen!....
Een gevoel" van innig en diep medelijden ver
vulde Nelly'a hart. Van dat oogenblik af
aan nam zij zich voor om zich zelve geheel te
Tergeten, en alleen te denken aan de twéle
vens, die van haar af hankolgk waren.
-Lord Austen z»l zeker komen van morgen,"
zei Mrï. Thurston, terwijl züzich begon te
kleeden Maak dat ge uw 6ca« Jf«r kebU
Güziet zoo bleek, en dat witte kleed geeft
zoo iet? spookachtige. Daar staat blanketsel,
neem er wat van, afdoet Rij het anders nooit,
behalve op het tooneel; het is na noodig.
-Lord Austen houdt niet van onechte kleu
ren," zei Nelly, terwijl een donkere blos haar
Iconen aan den eerste den beste, die hun zo;,der
tot krachtsinspanning op te wekken een betere
toekomst belooft? Hoe dit zy, het is een feit,
dat het vooruitstrevend Rotterdam wordt aan
gespoord een achterwaartsche beweging te ma
ken, teruggang tot de met zooveel recht ver
oordeelde beschermende beginselen op
bandebgebied heet het eeuig en eenvoudig middel tot
herstel van voorspoed en, de uitslugder stem*
ming heeft het beuczeu, velen hebben ooren
waait een protektionistisclie wind uit het oos- den moed kloek op te treden, omdat hy niet
teii, die geruimen t'y'd kan aanhouden, want
het groote Dnitschland teert ikhzelf of z$n
belang niet op n dag kenret^ en het bitter
ste nadeel daarvan i», niet dat i^n onvrucht
bare adem ons schraler doet oogsten, maar
dat het by velen wantrouwen wekt ten op
zichte van beginselen, wier juistheid onbetwist
baar moest hecteu, en die alleen ons in staat
kunnen stellen om den tegenspoed te boven te
komen. Afgezien toch van mogelijke en zeker te
verwachten maatregelen, die men te Berlijn zon
nemen om ons te straffen voor onze dwaas
heid, moet de hut om Duitathlnnd op zyn
rampwag ta ynijran rop-h mW dun Tftl- ^rijt ninf ..1f 11 m
zyu om ons op nieuw ten val te
doende
brengen.
Op nieuw, zeggen wy, want juist begon in
de laatste jaren een boter streven zich te open
baren. Dd nederlandsche natie, iu 't bjjzondor
onze reeders en kooplieden, eiudelyk bekomen
van Jen schrik, die bg de zoo spoedig gewijzigde
handeljbeweging hun om het hart was
gesla'gen, kwamen langzamerhand tot het begrip,
de nieuwe toestanden ciuuwe middelen
genoeg geleerd
vertrouwen en
heeft op eigen krachten te
vooral aangezien hy in hot
onbekende land, waar zijn konkurrenten zich
tehuif gevoelen, den weg eerst moet zoeken
of zich banen.
Op zulk een tijdstip, komt de heer Var.
Deventer met het protektionistisch leger heji
tegemoet, en in plaats van hem een hart on
der den riem te steken, hem te prikkelen moe
dig zich een nieuwe plaats in den wereldhandel
te veroveren, heet het: laat ons terugkeeren
naar de vleeschpotten van Indië, herstellen
de diffurentieele .
rechten, m. a. w.
veruiaar laat Ju
regeering hen van de baan verjagen, maak dat
uw reeden, zonder zich aan risico bloot te
stellen, hot getal hunner schepen kunnen ver
dubbelen, uw handelaars, van staatswege be
schermd, geen gevaren duchten en het corps
uwer kommisiionairs en makelaars zonder
krachtsinspanning de voordeden oogsten van
hun rustig bestaan.
\Vjj behoeven niet te wijzen op de vela
bedeukiugen die tegen dergeUjke verzekeringen
voor die taal. |Da protukiiouist van Deventer l vorderden om in dengrooteu wedstrijd der vol- [kunnen worden ingebracht. De heer II. Muller Sz.
verkreeg 747 stemmen, tern-yl van Keest de
voorstander vau het viijhandelstelael, er 805
bekwam.
De herstemming
zal ons doen zien of de
keren met goed gevolg nieo te doen. De; heeft in de N. 11M. Courant, gedeeltelijk ook
energie, door Ilandölmaatschappij, differentieole l overgenomen in het Nicinca ran'tlen Dag,
rechten n wat dies meer jtij in slaap gewiegd, daar zoo helder en welsprekend de drogredenen van
zij een overbodig artikel voor den Nederlander het protektionisme bestreden dat dit overbodig
scheen te wezen, werd gewekt uit den sluimer on mag .hceten. \Vuplaatsen ons op een onder
bij de besten onzer burgers schoot het denk- standpunt. AVy nemen voor een oogenblik
beelil wortel, dat het Nederlands roepiug was aan dat de dadelijke gevolgen van het be
den
handel met het Westen te veroveren,
gelijk onze voorouders, dien met het verre
Oó .ten
gingen
hadden
open
vermeesterd.
de waarheid,
De
oogen
dat havens,
meerderheid der Rottcrdimsche kiezers het ge
doogt, dat de Maasstad het liberale vaandel
strijkt, hetwelk zij tut dusver zoo fier heeft
gedragen.
Daar a zeker geen stad in o os land, die met
ser belangstelling deii verkiezingsstrijd te
Rotterdam gadeslaat, dan da hoofdstad. Taa
res agititr mag men haar toeroepen, en als de
handelsstand hier geen woord over deze zaak
iu het publiek gerept heeft, dan dient men die
beacheidBnh.Biit
aan de overtuiging, dat de rotterdamsche kie
zers zonder den zedelyken steun hunner broe
deren den kamp tot een goed einde zullen
brengen. Dit neemt echter niet weg, dat het
verstandig is te bedenken hoe groot het ge
vaar ceoer verkiezing van den Heer van De
venter ook voor de Amstelstad zou wezen.
Niet dat wij zouden vreezen ia den gewezen
konsul van Bio iemand te moeten zien die do wenden en geraakte het vertrouwd met de
geals Amsterdam en Rotterdam, door hnn lig
ging alleen reeds, zyn aangewezen om een
leeuwenaandeel in het transito-verkeer te ont
vangen en door dat inzicht geleid begrepen
,
ze,k«niet te vroeg, dat Vlissingen en Uirlingen er
krachtig toe zouden kunnen bijdragen om
débereiking van het groote doel : hot leiden
van den doorvoerhandel over onze gewesten,
mogelijk te maken. Zoo heeft dus Nederland,
dank zij o. a. de afschaffing der differentieele
rechten,' geteerd den blik meer niet uitsluitend
naar het Oosten doch ook naar het Westen te
Tweede Kamer binnen korten tijd verleiden
zal tot de rechtstreeksche of zjjdelingsehe in
voering der differentieele rechten. Geenszins.
De vurigste weUprekendhoid zou daar haar
doel missen. Uit dit oogpunt beschouwd is
zijn verkiezing de onschuldigste die men zic'.i
denken kan.
Maar watmeer
het protektionisme ditmaal
te Rotterdam de overwinning behaalt, is op
nieuw een strijd geopend, waarvan men het
einde onmogelijk kan voorzien. Bij het voor
beeld, dat het arme Duitschland geeft, gedwon
gen als het is, om zfln schitterend leger te
voeden en het verbroken maatschappelijk even
dacht e, dat wat ludiëook voor Nederland
geweest is en nog zal kunnen zyn, de grond
slag onzer toekomstige grootheid en voorspoed
elders ligt.
Men duido het d en Nederlander niet al te zeer
ten kwade, dat het hem moeite gekost heeft een
richting te verlaten, waarin hu zich zoolang had
bewogen; een richting, die in vroegeren tijd
ook de natuurlijke mocht heeteu en dat al
te lang bleef schijnen, dewijl zy ons schatten
aanbracht. Het individu moge voor een plotse
linge bekeering vatbaar zijn, de .inzichten van
schermend stelsel voortreffelijk zullen zijn, dat
nijverheid en handel, winkelier en arbeider
niets dan voordeel er van zullen ondervinden,
dat Duitschla-id aan geen vergeldingsmaatre
gelen zal denken en IJ en Maas weldra
legioenen van schepen zullen dragen, die hnn
rijke vracht ons in den schoot werpen. Wat
anders zal daarvan het gevolg Zjjn, dan dat
al do jnsjmnning, die het Nederland gekost
heeft om zich voor té'bereiaen ten einde dei»
te nemen aan den wereldhandel voor goed
verloren zal zijn. Onze kapitalen, wel verre
van aangewend te worden om ons den
transitbhandel met zijn gevolg van eigen markten voor
'andere dan Indische ? produkten te bezorgen,
zullen op de oude wijs gebruikt wor
den en gelijk, voorheen het geval was, zal er
opnieuw voor Nederland Indiëen niets dan
India bestaan. Terwijl de niidcre volken den
wereldhandel tot zich trekken en ons mis
schien in vrede onze koloniale goederen
laten halen en verkoopen, slaapt de onder
nemingsgeest nogmaals in. En wanneer.dan ein
delijk Duitschland genoeg zal hebben van zijn
kunstmatig streven, het vrijhandelstelsel bij de
overige volken nog meer veld wint, en wjj
Indiümochten verliezen of genoodzaakt wor
den ten andere male de differentieele rechten
af te schaffen, zal Nederlands vlag even
plotseling dalen als zy ten tpp geheschen werd
wicht kunstmatig te herstellen, verkrijgt het te nauw samen met toestanden, die het verleden
n volk wijzigen zich slechts langzaam, en j en do ellende jammerl.ker zyn dan ooit.
hangen, vooral op staathuishoudkuudig gebied, ~
beschermend stelsel voor de oppervlakkige
menigte een bekoorlijkheid en een schijn van
billijkheid, die het tot nog toe niet bezat. Het
is voor velen moeilijk te g«loaven dat een prak
tisch diplomaat als Bismarck, tegelijkertijd een
onpraktisch ekonoom zou kunnen zyn. Daar
wangen bedekte bij de gedachte dat zy moest
trachten schoon te zyn, om lord Austen in dan
waan te brengen dat zQ een auder.beminde.
Nu echter haar besluit eenmaal genomen was,
verlangd» zy maar dat het vreeselyk oogenblik
voorbij was; dan zou zij rust hebben, meende zij.
Wat stond züniet uit, dien eindeloos langen
dag, terwjjjl haar leven don gewonen sleur
volgde! Hoe bewonderde zij de geestkracht van
Rose, die vrooljjk en schitterend als altijd, als
de koningin der schoonheid, to midden van haar
bewonderaars troonde; terwgl de koortsachtige
gloed harer oogen aan haar vriendin alleen
verried hoe vreeseljjk zij leed.
Eihdeiyk werd het avond, en beiden begaven
zich .naar den schouwburg om haar rol te ver
vullen. Lord Austen zat op een der eerste ban
ken, en een wolk bedekte zijn voorhoofd, zoo
vaak Mrs. Nevill met den acteur, die haar
minnaar voorstelde, ten loonéele verscheen.
Zoodra do voorstelling afgeloopen was, be
gaf hu zich naar den foyer, waar hy Ilose
Thurston en Helena ontmoette, de laatste
recd-J in mantel en kap gehuld, de eerste nog
in het kostuum, waarin zg opgetreden was. .
Zondt pij Mrs. Nevill naar huis willen ge
leiden, mylord?" vroeg Rose. Zij is vermoeid
en verlangt naar rust. Ik kan nog niet mee
gaan, want ik speel in het nostnkje." .
Misschien wil Mylord het nastnkje zien,"
bracht Nelly in het midden.
Ik zou het alleen wenschen ten einde Mrs.
Thurston te zien spelen; ma->r waar zij iets
verzoekt is gehoorzamen een genot."
Hij «prak die woorden met al de vereischte
galanterie, maar hoe geheel andera werd ag'n
toon. toen hg* Nelly den arm bood.
Tïrwyl hy haar- een oogenblik alleen liet,
om haar draaistoel op te zoeken, hoorde zij
toevallig het volgende gesprek tüsscben twee
personen, die haar niet Konden zien.
-Gelooft g[) dat bij 'plan heeft om onze Ne
vill te trouwen?'
Kom! zoo'n eenvoudig kind. dat niets geen
moeite doet om hem te boeien!"
heeft te voorschijn geroepen, dan dat zy in
staat zouden zij a aanstonds een nieuwe wereld
te scheppen. Onze handel, steeds met Indi
gedreven, bevindt zich ten opzichte van andere
oorden in een stadium van weifelingen, van
angstig wikken en wegen, hij bezit .nog niet
J Een klein volk als het onze doodt zich zelf,
waar een groote. natie zich slechts tydelyk
verzwakt. Wat Duitscbland tot zijn schade
kan doen, zon ons, indien wy 't navolgden,
den ondergang berokkenen. En wie bedenkt
.hoeveel moeite het gekost heeft, na de af
schaffing der differentieele rechten de
Nederlandsche natie tot werkzaamheid te bewegen,
Nu ja, maar zg is heel aardig en mooi ook.
Ik geloof dat, lij smoorlijk verliefd op haar is."
't Is mogelijk; maar hu «al toch zoo dwaas
niet zijn o.a haar zijn naim te geven."
Ik vermoed to:h d-.it zij diarop .hoopt."
.En ik wed dat züteleurgesteld zal worden.
Wulk een pretentie)l'.
Arme Nelly, hoe vreeceljjk klonken haar die
woorden in de ooren! Had zij aanleiding ge
geven, dat men zoo over ha ir sprak? Wat
kreeg zij een afkeer van het beroep, dat haar
aan zulke dingen blootstelde!
Lord Austen reikte haar bij het in- en uit
stijgen déhond, en beide keeren voelde hy
hoe haar hanJjo beefde. .' .
,Wat schee» uï1' vroeg h\jj toen zn haar
huis bmnoMtiuden; gij mojst eens het een of
ander" nemen..."
Dank u, ik zal thee bestellen; gij drinkt
toch ook een kopje, of. wilt gij liever ? iets
anders?"
Lord Austen verkoos nntuurluk thee, die
hun in het salon gebracht werd.
De jonge man was verrukt over dit onver
wacht tètc-a-tètc, dat integendeel voor Mrs.
Nevill hoe langer hoe benauwender begon te
worden. De actrice wist niet hoe Z(j het onder
werp, dat haar gelieele ziel vervulde, op de
beste wgie ter sprake zou brengen. Haar
bleek gelaat en ha.tr geheele houding teeken
den de grootste afmatting. Zij bod net
blanketsel afgewischt, en haar costuum voor een
eenvoudig wit négligéverwisseld. Zoo zag
Lord Austen haar het liefst.
De pendule herinnerde Helen» dat de tijd
verstreek. Zij stond op, liep door de kamer
heen en weer, om haar zenuwachtige onrust te
verbergen; züwilde spreken maar kon geen
woorden vinden.
Mylord," begon zy eindelijk, verschrikt
door bet geluid van haar eigen stem, ik heb n
een gunst te verzoeken."
.Een gunst?" herhaalde hy, met stralenden
blik. Ik kan my geen grooter geluk denken,
dan u van dienst te mogen zyn.
en hoe weinig die werkzaamheid nog beteekent
mag gerust voorspellen, dat voor onzen handel
het herstel der different ieele rechten, zelfs in
den liefeljjketen vorm en ondanks de zoetate
vruchten, het begin van het einde moet
heeten.
Wy hei halen het, het zal den heer van
Deventer vooreerst niet gelukken de Kamer
tot andere gedachten te brengen; maar wat
zeer zeker 'het gevolg zijner benoeming zou
wezen: het verlevendigen vnn een ijdele
hoop in het kamp der protektionis'en, hetwelk
zoowel hier als in de Maasstad noodlottig zou
tvmktMl up <]en voortgang in d^ goede richting.
De bandelïtand, wiens belang het vordert, dat
zijn leden n zyn in hnn streven, zal ovor
een kwestie debatteeren, die hem geen schrede
verder brengt en inmiddels wordt de aandacht
afgeleid van het eene groote punt, welkt be
hartiging aller samenwerking eischt.
Immers geheel iets anders iV van d* Regee
ring en Yolksvertegen woordigicg te vragen, dan
datgene waarvoor de heer van Deventer en zyn
kiezers zich warm maken. Het, ia dat de Staat
alles doe wat mogelyk is om Ne Ierland zijn aan
deel in den wereldhandel te verzekeren. Dat kan
alleen geschieden door met spoed, het oog ge
sloten voor allerlei intriges, Rotterdam zija
aeeweg ea Amsterdam zyn kanaal naar den
Rijn te schenken; door op royale wijs zich het
handels- en zeevaartkundig onderricht, zoo
sebroornlyk verwaarloosd, aan te trekken;
door elke poging aan te moedigen die van
p<vrtikuliéreu uitgaat om voor onze vloot in
den wyden kring, waaruit anderen haar
verdrongen en verdreven hebben een plaatste
herwinnen. Wil men den nederlandachen handel
redden: er is meer noodig dan n enkele
daad. Een geheel stelsel van werkzaamheid, dat
niet alleen de ontwikkeling van den handel,
maar ook dien van nijverheid _ en^ landbouw
omvat, wordt geeischt. Het voortDre'ngtng
rermogen van het moederland en de koloniën
moet verhoogd, de bevolking tot vrucht
bare inspanning gewekt en met scherpen blik
romlgezien worden, waar de havens liggen waar
de uedrrlandsche vlag met voordeel zich zal
kunnen vertoonen. Volksontwikkeling, verbete
ring en vermeerdering der handelswegen, ver
sterking van de zedelijke kracht der .>iatie zyn
oneindig meer w.iard ciui een bescherming door
zekere rechten. En wat wy hier-wel het laatst,
maar niet als het minst gewichtige noemen:
een hervorming van het nederlandsch
konsulaat behoort tot de orde der wenachelykvl«
maatregelen. Inderdaad, wanneer de heer vau
Deventer met deugdelijke voorstellen omtrent
deze zaak uit Rio teruggekeerd ware, hy zou
het vaderland, in 't bijzonder den handel, on
eindig meer aan zich verplicht hebhen dan
thans het geval is.
Welk volk, dat niet als het nederlandsche
onder den invloed van het beschermend stelsel
gevoegd by het bezit van, rijke koloniën ver
zwakt waa, zou dit alles kunnen vergeten?
Bad Nederland geen toekomst, waartoe
zou het strijden? Het zou zich tevreden
kunnen stellen met op de gemakkelijkste
wy'3, zoo lang het duurt, uit ludiëzijn
schatten te halen, wetende dat een eeuwige
rust weldra volgen moet..
De toon, waarop hy sprak wM niet die var.
alledaagscbe galanterie. Nelly durfde hem niet
aantezlen, uit vrees dat zy m zijn oogen de liefde
zou lezen, waarnaar zg zoo vurig verlangd had,
en waarvoor zij nu angstig terugschrikte.
jjlk^durf het u bijna niet zeggen... Ik schaam
Mevrouw, gy hebt niets te vreezen, en over
niets te blozen; gy weet hoe ik geheel tot
uw dienst ben..."
En dat was de man, dien Rose ongevoelig
noemde! Blik en stem beiden getuigden van
de innigste liefde, dubbel treffand omdat hij
zoo zichtbaar zijn best deed om zich .te
heheerücben.
Wat ik van n te vr»gon heb," begon zy
eerst aarzelend en vervolgens met
koortsachtigen haast, alsof z$ vreesde dat haar besluit
wankelen zon; wat ik u te vragen heb is het
leven het leven van een vriend. O, als het
in n w macht staat, zeg my dan dat gij hem
redden zult!"
Wie is het, mevrouw?"
Ben van de rebellen, die bun doodvonnis
verwachten."
Zijn naam?"
..Kapitein..;. Thorold."
Een gloeiende blos bedekte de wangen van
het arme kind. terwijl zy dien naam uitsprak.
Lord Austen las daar heel iet* anders in dan
de waarheid, want hy wist dat die kapitein
Thorold een knappe jonge man was, een echt
cavalier met innemende manieren; iemand die
aller hart wist te winnen; en hy' dacht dat
hy alles begreep.
,Zgn leven is u dus heel dierbaar?" vroeg
de jeugdig' edelman met onvaste stem.
Mis. Nevill antwoordde nieta, maar zy sloeg
haar oogen neer voor' den onderzoekenden blik,
die tot in het diepst van haar hart scheen te
willen lezen.
Nu,twijfelde Lord Austen niet langer; baar
verlegenheid op zich zelf was immers een be
kentenis?
.Vergeef my deze vraag; ik had het recht
niet om haai1 uit te spreken. Bisohonw mg
gerust als uw besten vriend. Ik dank u dat ge
mn uw vértrouwen geschonken hebt, en ik zal
u bewyzen dat ik bet waard ben."
7,0, gi) zult hem redden, niet waar? BIn ia
veel te jong om te sterven, en hy is rechtscha
pen en trouw! Plichtsgevoel ia waarlijk zyn
eeuige drijfveer geweest?'
. Lord Austen was diep ontroerd. Medelyden
en jaloezie streden oai den voorrang in zijn
hart. Nog nooit was Helene, zóó schoon ge
weest in zyn bogen.
God is mgn getuige," sprak hy, sla ik de
macht in handen bad zou er gén druppel
bloed -voor die ongelukkige zaak vergoten wor
den; het is zoo moeüyk om rechtvaardig te
oordeelen in zulk een geval."
Zachtmoedigheid kan niet dwalen," k am
het fluisterend over haar doodableeke lippen.
Behalve waar zf) in zwakheid ontaardt. Maar
vrees niets, mevrouw; -ik begrijp hoeveel be
lang gf} in de zaak stelt; uw gezegde van
gisteren had mij hierop moeten voorbereiden."
Noodlottige samenloop van omstandigheden I
dacht zy met bitteren spijt. Toen zg" hem den
vnrigen avond over de oproerige Lordïgespro
ken had, wist zy nog niets van het geheim
harer vriendin. '
Güantwoordt n>y nieV' hernam zQ meer
dood dan levend; moet hy sterven?"
Niet, als het in mijn maeht is hem te red
den; niet als ik een enkele verzachtende om
standigheid in zijn voordeel kan laten spreken,
en myn bede eenigén invloed mag hebben op
den wil des konings. Aleer mag ik niet zeg
gen. Ik ben in dienst van z(jne majesteit, maar
ook van n." '
Men zegt dat hu reeds vooruit veroordeeld
is. De graaf van Newcastle ia helaas! een vij
and van Lord Mosgrave, en wil hem treffen
door den dood van zjjn zoon."
En ik zweer n, mevrouw," zei Lord Austem
opstaande en met schitterenden blik, .dat het
leven van kapitein Thorold niet opgeofferd zal
worden aan de wraakzucht T*ngraifN«wCMtl».
r
r »