DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. D E"" A M s "T"E~R D A'MM'Ë'R, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. D? Tihl: De shiitings- en de openingsrede.? Politieke moraliteit. (Do herbenoeming van den heer Verheven). «EHËGXTMAKEX, Hel voorstel-Mi'telwkrtmp. ? Hot Sarplmti-niuiiuuieui. ? Vooralsnog oninbare posten. Ia den gemeenteraa l van Amsterdam is weer slag geleverd op het bekende terrein. Ue vooren tcgenstandei s der openbaarheid van koluereu stonden tegenover e'kan er. Daar werd, Wdarschyu'.yk wet. het oog i'p Je ingediende wetswijziging üupens de invordering der £& meentelyke beki-titii!, een ernstiger pleidooi voor geheimhouding dei' kohieren gevoerd, dun men had m >guii verwachten. Al do ou Ie argu menten Werden één voor een eu enkele meermabn opgesteld, om den volke daidfiijk te maken, iUt de gemeenttraa l van Au-terdim, ondanks de uitspraak der Tweed» Kamer, tin eendrachtige aficuting der pers, oud niks ook het wetsontwerp Six, dat heller bewyat, hojzeer ook deze miuis'or geheimhouding wetsEclitnuis acht, ? recht ft'e.fc om aau h.n-e onschuld te b!yven gelooveii. Dat dit aldu-; gebeuren zou, werd verwacht. Xiemaud twijfelde aan den iitlöop. De heer Engels was koen genoeg om te verklaren, dat ia de hoid.ng, die onze lïaa.l tot uogtoe in deze kwestie had muigeuonifii, men niet mocht terugkeereu. 't /ou nil:oii.':'l;u't'iitii: zijn. Eu wie wil inkonsekwi'iit heetenV Zelf* Lu* ? cifer zou er voor bedanken. Vg begrepen het volkomen. indruk moet het publiek ontvangen van de biudliaarbeid der wet, als het bemerkt, dut otidanka de ?tegenspraak van Tweede Ivimer, miui>ter, pers, sehier van ieder deukend weien, de gemeenteraad der hoofdstad regelrecht legen de wet in handelt, als bezat hij alleen liet ge heim der uil legging, of erger nog, als sommi gen hem aanra leo : al staat het niet iu du wet, lees er toch ini.u- in wat gij zou.lt weiisc'ieii, dat er geschreven stond Ï Hoe viel.'lis uio.-t de toe-t&ud niet zijn, waar dat lijdelijk word.' geduld? \Ve nemen hut beste aan, wat er vau de ra.ul-ledeu te deuken is; zy leggen iu de wet wat zy' willen, meeneude, goedmoedig gelooveudc, dat zij haar inderdaad uitleggen, ? maar zelfs -dan vragen wij: ontbreekt 111 Nederland zoo zeui-du liefde i . i.?: i i... wy : umuici-n.1. iu t-vin....,,.* ?? ~? - .. voor de wet, de gce-tdrift die de wuaiheid beh.iort te wekken, het gevoel vau recht, dut het Rechts aau enkelen wordt overgelaten te protesteereu? Waartoe leidt dit alles'/ liet is »wjcliï!; dat publiciteit der kohieren niet t o verkleien is, maar duizendmaal verderielyker voor ötaat en gemeente, dan die publiciteit /,'iin zijn, i^ het sollen niet do wet, itat gedojgd wordt. Neem hut «ten nurger niet kwalijk, dat hij itiinaehteud do schouders opl.ailt voor het gezag der wit, dat liij u uit lacht, als gij vau fivlit spreekt, waniicci'eonige jaren achtereen de geiuceutei'aud du- hootdsi ad, ge.-teund door Gedeputeerde Staten, een inkomstenbelasting heft, waarbij de kohi-reu geheim gehouden worden, ah bestond art. 'Mi idt-t. Dit o. i. erguiljjk voorbeeld onJcrmy'ut den gtondsla-ir \au ons maatschappelijk en staatkuuiïiglevin D tart. emagiiiemaiHim'duwciktn | l gezegd, behoeft geen steun. Zijn er lieden, ilie om krediet te verwerven, zich hoogcr in ds inkomsten-belasting aaiigovnn, dau hun iukoiueu wettigt, dan wordt deze heffing de, meest billy'ke bekisting van een ongegrond 011 voor de maatS'.'happij ho.igst gevaarlijk krediet. Drukt mr, l'ijnapncl sterk, o. i. steiker dan r.oodig is, op den afkeer van een deel va'i het publiek van publiciteit, dan beweegt hij zich op een terrein, wa.ir men h. m ontmoeten kan. l imuTs in dat gevul kan inon zeggen : co.-d, geen publiciteit, maar wat stelt gij vjor iiaar iii de plaats? Wij verlangen niemand onnojdi^ een last op te leggL'n, doi'hopwolko wijs Kult gij do richtige. werkiugeeiier bel.istiug verze!<d:-cn, die thans, en terecht, algemeen Viroiirdeeld wordt V Onthoud HBS du publici teit, ? maar als gij niets weet te geven, wat haar als middel van kontrólo vervangt, gaat de.ie belasting eveuxcer to gronde, als nut publiciteit, volgens u, 't geval zal zijn, ? zicht te zijn. Inderdaad is reeds do u- deze 'artikelen aan het doel beantwoord hetwelk ? i Hurg. en Wetli. met hun voorstel beoogdon, i ; om aan de commissie vau toezicht de- voor: lichting te verzekeren van de beide bedoeldo ?? , .... i..... ,.. i _n.?:l ?? Dan '/.ijn er middelen noodig om de openbaar heid aivrbotiiij t u maken. Sedert den tyd dat deze belasting, al te w.. doordacht, werd ingevoerd, heeft meu van een Streven in dien geeit niets vernomen. neming ie verzenden >mi ??« m-iu» .,.?«,,,.? Uivit. meu noch publiciteit, noch wat haar ambtenaren, daar hun de bevoegdheid g.-gcven vei vangen kan, niemand zal zich om de be- is alle plaatselij c commissien van toezicht op dreiging bekommeren: W ij schallen dezo belas- ' ' '?--?? ? i?i...i? ? i..i ting ui'. Wie toch zal het der moeite waanl achten voor zulk e -n door en door willekeu rige en oneerlijk" helling een lans tn bro on? Wij xfkor niet.. Want uit een nwrm'l en cconoinifc/t oogpunt beschouwd, is de inkomsten belasting, .fiKNiN ;!/ te Aiu*ltrdnm liataat, de slechtste belasting die meu z ch kan deuken. 1) V.tu 2iju li'ili-n sti'iiiilü alleen Mr. ilt' Koning voor Niet dat wy zoj burcn-porii? dweepen met de tuMiciteit ,,p xifh z ir. \Ve achten haar loxlig als mii.lil-.l, ze i's vour on» geen doel. Kan men buiten haar, des te beter. Maar wie geloolt dat in een gt-meeiite van U'JO.UH) zielen een bela-ting honiSaar zal zijn, waaiin gij 3 pL'r. betalen moe', terwijl gij de zekerheid be/:t, dat tien, viit'lien ut' twintig duizend burgers een na:iï!.i-t op uw beurs doen, door tuinder aan te gevjn d.in plii-ht i<. liet is Uiig niet lang geleden, dat m ditzelfde bla l een lid der ruklainn-koimuissia nis zijn over tuiging uitsprak, dat goede aangiften tut ih' tt'ttvinli ringen b'.'lu) >rUi'ii. Keu geheime aangilte, wa;u-tiij val-ehe oj-gAveu in het. geheel niet striifbicir zij-i ge-s'eid. terwijl bovendien allerlei bronnen, waaruit men de zekerheid omtrent iemands Vi'iniog.-ii xou kunnen opdojn. voor Haaden lvo:ii'iiissiegeülo:en blüveuï ? ' ' -'l - !.«. * ... .... Het Sarphatiinonument vond in den Raad geoii algeuioeuen bijval. Do heer deu Tex meende, ilat niet al de daden vau den heer S.irphiili van dien aard gefeest gijn, dat zij, thans reeds do oprichting van zulk een huldablyk wettigen. Gelijk msn weet ttrekte de voordracht tot het beschikbaar stollen vu» C..MI is alle piaaiheiy '.c ü^Mllllll3a[etl \au IUI^IUIK ut' liut Ingcr onderwijs, du kweekscholen enz. bij te wonen, ja zelfs, indien zij dit uoodig Achten, ze bijeen te roepen; maar het amendement van den heer Hoest had een verdere strekking, daar hij den schoolopzieners zitting én stom in do commissie wilde geven. Intusscheii han delde de raad m. i. Viij', d>>or zich met hut koninklijk besluit tevreden to Ftellti) en niet moer te vermdonen omtrent personen, die bij laadsbesluit toch niet. gedwongen kunnen wor den als lid in erne commissie zitting te nemen. 11 nn advies is aan de ccmiuissie verzekerd en daardoor tevens hun invloed. En hierom was het toch ook eigenlijk bovenal tu doun. Hij acclamatie werd het struikelblok dei' vorige vergadering thans uit den wug geruimd, en zoo er iemand reden moeht hebben danr? ? ' l' - l t ..::.- .1. ?.. l.?. .1^ net plan gehoord, en door hen echynt daar- is: ?Aan het verzoek van den heef de Luit tegen geen bezwaar te zijn gemaakt. Trouwens, om aansluiting aan de laan naar de begraafik uioet crkuuuuu, dat het geraas hetwelk het plaats meende B. en W., inyccolyt: het bestaand spoorwegverkeer over don stad-ontaiareiiden, contract te moeteu voldoen." plompen viaduct maakt, bet rekkelijk zeer gering Hoc dit ook zy' ? is er geen contract, inden is, tenzg men j'list rust wil zoeken op do plaats, zin der wet, dan is ertocheune overeenkomst, waar de machinisten, waarschijnlijk volgens waaraan begin van uitvoering is geg^Tcn. hui.ne instructie, de stoomniiit openen. Vooral Zeer terecht werd dau ook door deu voor de locomotieven der üollandschu maatschappij zittcr dd. 8 Juli 1879 gezegd ?duidetol(|uaealiebben eeu langen eu krachtigenadum. Of dat tio voorloopig nog aau to houden, slechts uitfluiten in de s»ad eigenlijk wel uoodig i?, schijnt stel vau executie zjjii zou," en op grond hiermiustens twijfelachtig. G. rit de üofstrtd. XXUI. AmbtvmirvD vun Justitie; Sclievcningüehe lollen. . van zien wy vuu ham bij de spoedig ophanden ? zijude beslissing door den Ueiiiecnteraad een warm en welsprekeud pleidooi te gemoet. i Den Uaag, 2Ü Sept. 1860. 1 J. A. DE BKKGU. De Heer de liergh seint ons het volgcndt postcriptum HOKSTAD: 't Schijnt zeker te dat de gepleegde kindermoord louter uit wraaken £uu er iriuitii^i ic^i^ii inwin n^u.'^.i i...... vourur-icii ovcr "'''* llL'vl'eil:gvl te x.ijii, dan zon het do pUat/in het o7itworpèr7i"n'«>Jn"tü"si'Üèn l'l^'f 'U'4,'-1 schoolcomnvssie inoaten WPWU, aan Vm.tel eu üjerenwetenug on eeuü bydn.ge in w" dflil'-'loof' «',"1 ('/"'"<''sl1"''t toe'-lcllt ov.l'r . ? . , ..?-. i ..:...... i .......-jiiiii7.,1.1 de vorni'ii'holen, tot dusver dojr eene commis^e uit h iar midden uitgeoefend, ontnomen werd. De heer ll'iest van l.nnburg had vom' haar in de vo'rige vergadering oen lam gebroken, terwijl de wethouder Ivckma niet een enkel woord botoogd ha.l, dat ceutraiisatio van toezicht boven drieledig toezicht de voorkeur verdiende, en al nan bij du uim.-, wierp weer Bi't, Utiö der gemeeLewv een licht op ai t. 'Jti-i w aai b j Int precies het tegenovergestelde gaf te lezen vau hetgeen er in s'oud en toen dat licht voorden heer Jitta nog iu kracht verhoogd werd dóór een bcschuUM ir.g van de belgisciie wet,, werd de duisleie zaak voor hem en audcreu bijna -V'SII"" '--... , ,i^*-~ ----. ~ --te vallen om die uiecning. Doch als de heer :i, de va.ler der inkomst nb.'lasWe zullcii IIICL BLiisiuuu -v «- ? phasen vau het debat. Als vroeg, r, maar iu __ veel sterker inatp, wierp weer nrt, 265 der van Tieimuvcn, ut ,...,v. -v ' ?''" --?'?? >-«? tiug, hem dit nazegt, komt de vrtxtg by ous op, waarom heeft de heer van Tietilioven, die itirt dat ilegemeente,vet nog nojit anders was opgevat diu iu d en zin, dat zij openbaarheid voon-ciii'ijft. niet gezorgd, dat de hoofdstad ae uuisieie i:i.i». tui.. ,.,.._ , voor dit zoo vei Schrikkelijk gevaar Luwaard al te helder. Een nieuw argument mocht eu wij bleef? niet ent dekken, ton/ij een gu'egeuheids-avgu- i Waarom heeft hij dan riet vóór h!j zijn ' :"~ ?'- ""-"'"'?' belasting invjerd<! deu Uaad bij dd lle^eaiing doeu aaiidiiugen op verandering van art. ui, .lat als een zwaard vau Damokle- boven de l'ci inkomstenbelasting met openbaarheid d'i' kohieren, sprak de heel' l'ynapp.'l, acht ik onmogelijk voor Amsterdam, \\oiden wy wln^tS, «ST Ma±g lè« 'te M' vè^en^n f f ïïta ««KTc? ï- ! *r.ü.,t0v'±"n"' beeft het recSt dit lid bard blieiteit. zulk ecu 'elastmghe Img hondt het . evenmin ïüT dachten!?! ?cpllvaleni, zahser gu' de kusten der fundeer! ng tot hoogstens otKK) gld. Nu de Rand ir.et '21 tegen 8 stemnieu be'loot tot goedkeuring Vi>n du voordracht, k au het geen nut. heliben de vraag te hehandulon of de nagedachtenis vau Sarpluiti zulk een hulde blijk verdient. Wij wagou het echter op eeno aml-trc zaak tu wijzen. Mtn vond het zoo gepast, Sarphati een monument op te richten, omdat hij aan de uitli eiding vau do stad bij den Auistel, of zooals de heer So'uaiidt zich uitdrukte, aau dit park zulk eun aandeel ha l gehad. Xu komt de vraag bij ons op, aan descliim van Sarpluiti, als hij door het een of ander medium tot spreken kon worden gebrac.it, met erustij} protesleereu legen het piekje, dat men voor ziju 1 ? -?- *?- .v.; ï, j .... un,, »iU.,l.,|i /v.MVilern uriCICLIlg iiieiicm ue voui ixeui > i-i ui<7uu«, c u ... scheen mij dat betoog ooit zwak toe, een ramp is 't toch zeker niet dat do opmerking van den heer Roest van Limburg /.'U's geen weerklauk meer vond. lU-t zou mij oo!c z- er verwonderen als de schoolcommissie zic.h door het besluit vin heden hgzonder gct rollen voelde. Minder aangenaam, dunkt me, WUB het voor ? ' ? ?? ? ? . i. .1 ...i..*, i i,? Teen ik in mijn voru/eu brief eeuige ambtc- zucht oi jaloezie is gis-chic l; men verneemt na'-eti van hut Ministerie vau Justitie heschul- dat heden door den heer Uuugaardt een tweede digd had van grati) iibjuiiemuu'.eu iu do Fran- brief is ontvangen, waarin gezegd wordt: ?Marie sche opéra te hubbüii a ingenomen, wierp ik llu '3 nlü"8 wra-ik ten einde, ik heb muts meer daardoor ? ik erken zulks gaarne, op uilen t,c wensclieu." Hst sigualu.nuut vau den uwerzonder onderscheid et'ii blaam. Van vurscliillaiulo zijden word ik dan ook aau.^uïocht om du namen dor waro schuldigen in dit blad te noemen. Ik doe dit evutiwul uiet, maar ben volg'iarne bereid elk diu deze iiamcn kennen wil, ze tu noemen. Trouwuiis behoeft muu slechts de ranglijst vau het Ministciie vuu Justitie to vergelijken met de lijit vau aboimü'', welke iu dj opéra voor ieder een tev inzage ligt, on allen twijfel om trent mede confraters wordt weggonomuu. IIoj het mij euvel het'ft ktmueil duiden dat deuaar is alom aangeplakt. MUXST. 'bëstèluniêu wil! Is "er een mihdei; '*. e. ' '.ng v:in /'1200, e ke "let tfiTI l'lll Plll.'tll?ililll llfl W erKf-mtHIU "e. r Uiet ClUlleNhVU, n ll/.ij x ^ .» ^^ -o meut, dat juist niet pleitte voor du ou:chul Van onzeu gemeenteraad. Immers, aU meu zegi: \ laat om nu de ziuik maar houden gelyk zij is. dat ais een zwuu:-u >.iu i-i....v..-.^ ? daar er ctu wet in üantocht is, die maken zal. hoofdstad hing V Wel zuuderlingl DJ belasting dut wy in 't vcivolg zoi.di-r wetssch-iiuis te wordt iugevjerd almfuruv -r de !<e*uek<.'uU van ' '- ' ' ? ~-.i..-.;.,. L-,.,,»,,,, hiiiuleii. art. 2'Jl'g-en -trij l kan zijn, terwijl eUoleek. ?laat staan een guAxv.uu iio-jgltvia.u- iuoo,-t weten, dat dieftrijdteu lievig^t zou ontbranden, en als de strijd oütbra dl hert het; de belastiiii,' is onmagelyk, tenzij uien om gelijk geeft.. Atatte, de heer van Ti-nhovuii de inkumstenbela^tiiig niet bestainb.n.r iuuf, ptiblic:-teit di-r kohieicii, dan is de invoering dier liufliu.; bij de vigeerende geuieciituwet d.-. iiiuu.Tt oudoordauhte daad geweust, din meu van een ernstig wethouder vojr du linaucièu kan verwachten. 0"hcel het ncderl.wl^che volk ac'it dj pu bliciteit wetiichelgk of mogelyk. Overal-el.Iers past men art. Uo'4 op de >jewuue wijs toe. Uai Amsterdam te believen, ? d. w. z. ?eeu deel vau Am.iterdam, stelt do minUter e -u ontwerp voor, dat de openbaarheid der kohieren l'akulta'ief stelt, l'üu liet had er by on/.eii Raid Wil iets van, alsof men de Tweede Kamer wil Ie te kennen geven: weet wat ge dost, ? : - -".. .1.... t..l,,.l', UUT Wy m i iei*u.$ ..w.. ? .-.? . plepeu Ue kohieren geheim kunnen houdtu, dan. volgt daaruit zeker allerminst, dat men .op i.it oogeublik zelf zich ütt aiu wttssc'ieuuis schuldig ma; kt. Misst'hieii motten wy als nieuw argument ook hog noemen. d,it d-; r.iadsledeu ,d«u eeil hebbeu utgelugo." en er dus vau wet_ssclieuuis gteB fpiuke kan zijn. De heer v. Tieulioveii gnf die verzfkurit-a. Wy gelooveu echter dat het .beter is den eed niet al te druk in het debat te niengeu. Het mocht eens schadelijk zyn of worden voor het prestige, dat we dit middel tot bevestiging der waurkeil gaarne toeschreven. Hoe hc: met deu eed st<>af, laten wy gaarne in het midden, we gelooveu er zelfs htt beste van. TiH-h blyft in 't algemeen gesproken de bewy-kracht zwak. De Tweede lv.uaei1 heeft du handelwijzü van ónzen gemeenteraad verklaard te zi]n .,in stiyi met de wet." De minister, die een ontwerp indient oui dcii amsttndamich'-n gemeenteraad te helpen, meent he',bl.,kens dTt ontwerp, evenzeer. Heiden hebben den eed afgelegd... en de toestand dumt voort. Gedeputeerde Staten van Jv.-llolland achten de gehéele iukomsteu-beliiéting enwtt'.ig eu keu ren desiiii-ttegenataaude de kohieren fcved. Ook Gedeputeerde Staten legden deu eed af... ?CJij zult uiet zwereu" is mis.-chkii in eeu konstitutiohcelen Staat een ouiiiogelijk gebod; maar ,!f i zult u op uw ci.eu eed uiet als bewijs beroepun,' zou wellicht een niet onverstandige bepaling wezen. Niets bluek uit de gehouden diskussie duidelijker, dan dat de raad de H'Mnjkeid ondergeschikt acht aan de uvitschdykheid der geheiiuhouding. Op beiden heeft du Itaad te letten; maar ook beiden "moet de Raad wel van elkander onderscheiden. Het wènscheÜjke, hoe wen=cheHjk ook, blyft onTvettig, als de wet het verbiedt. . . Achtte ieder de openbaarheid onschadelijk, de Amsterdamsche Ciemeenteraad zou, al ware hij tienmaal scherpzinniger, dan hij inderdaad i?, in ui't.^Jj niet ontdek', hebbeu, datart.üii4 averechts gelezen moet worden. Hij zou het voor de grootste ongerijmdheid gehouden heb ben, die deu k baar is, als iemaud het had dur ven verzekeren. Xu echter geheimhouding gewenscht wordt, geschieden de onmogelijkste uitlegkundige toe ren ? zoo is de mensen. Tegen dergelijke pogingen beschermen hem eed noch inzicht. Maar wat wordt (r onder zulke omstandig heden van den eerbied voor de wet V Weikeu wete ennn , neemt ge dat ontwerp uiet aan, dan >ch>.ilï Amsterdam zy'u inkomstenbelasting af! 't Ar gument zal óp de volksvertegenwoordiging weinig iudiuk makeu. Men zal ous toeroe pen, zie maar dat gij zouder haar aan uw geld komt. We ziju inderdaad nieuwsgierig te weten, tot. welken prijs de scheppers vau hit ttraatge' l o: 8 de geheimhouding vau ons inkomen zullen laten betalen eu op. welke wijze zg de belasting-opbrengen:Ie burgerij aau het verotand zullen tracht n te brengen, dat dit alles oui hun wrUijn ge-,ci iedf. De inkomstenheUnting ? de heer v, T etthoven had dit vroeger moeten bedel k jn, ? chaft meu zoo gemakkelijk maar .niet af. Eu men vergete niet, dat als er aau deu eéneu kant tal van lieden ataau die zcggHi: inkomatenb^laating mitjj volkomen geheim, er daartegeuover wellicht een nog veel giooter aan tal lieden staat, die verklaren: publiciteit of geen inkomstenbelasting. Tegen de publiciteit kan slet-h's ^en argu* munt aangevoerd worden. De afkeer din een deel van het publiek van dergelijke openbaar heid heeft. Wanneer do heer Jitti op betcekonisvolle wijs zich opwerpt al.< beschormyr van dat deel di-r burgerij, wier krediet niet in verhouding tot huu inkouiatun stitat, dati gel Jol' ik uiet, dat hem een bijzondere eeretitel toekomt van wego zijn zorg voor de Wezenlijke welvaart van Amsterdam. Het krediet, dooi' hem be doeld, de heer lleiueken heeft het terecht IU1IIU1I..7 , Van do twee argumenten door het lliiiiU-hblit.l bijgebracht om de geheimhouding «lor kohieren ?-'mits de wet h-uir' gedoogu ? uan te bevelen, fchijnt het eerste' in den Uaad geen bijval te hebben gevonden. . liet luidde: ?lu vele g->:ne-Miten wordt nie', als tu Am-turdam, elk jaar de percentage beuaa'd, die van het inkomen w.'i'd' jjehuvon, ma-ir het bedrag, dat i'« hefling moet opbreit gen om de begrooting te do-jti sluiten, over do ingeze1'nou omg" lagen, zon Ier dat een bcpaa'.d cijfer vau belistbaar inkometi i' uitjedrukt ot' een pjrcent-ijju i* vast.evteld. Wil men d.xar weten, of meu jui-t is aang'V-laJfen, , dan nuiet men /iju eigen aanslag met d:on van (iinieven kiiiiuen vergdijke:!. Wel kan meu, alleen te:Jen ziju eigen uan-l.ig bezwaren in-: biengim, maar terecht is de minister vau oor- ? deel. dat men daartoe ze-.T we!'zich op dien vau anderen beroepen mag. Waar echter eerst lut bedra.; van het belastb lar inkomen wordt vastgesteld en teil bepaald aintal te betten percenten vooraf is bekend gemaakt', kunde ingezetena uit ziju aau-lagliüjot voldoende beoordeelen, of hij ui dan net juist is getroffen." Het is te begrijpan dit nvüi dat wapen m'ut i vertrouwde, liet spreekt wel vanzelf, dat nokbij drt inkomsten b'i.i-ting het'noodig zal zijn,: te weten hoeveel anderen betalen, om te kunneu heoordeeleu. of men jui^t is getroffen", DJ percentage toch dialt oi stijgt uaarmite de medeburgers, eeilijker of onearlijker in de behi-'in',' opl:ivrt)"'i;. Het andere argu'nout vond de^ te meer in*i steniinin.'. Het woog vooral zwaar bij deu heer Pynaripcl. Publiciteit zou oorzaak zijn van één-nog mindere opbrrnpM. daar men zijn aangifte naar de ligere van de buuiliedeu zou iuric'iten. Aan de et'iie zy hooit men telkens b weien, dat men ziju buurman niet t.'txewèn kun, eu non den anderen kant weet men zeker,. dat de belasting-opbrengst zal dalen, omdat men ziju aangifte naar de voorbeelden vau oneeflijkheid zal verlagen! Hoc dat sluit we ten wy' niet. Is men, zoo vragen wy verder, er dan wezentlijk van overtuigd dat de aan giften zoo treurig ziju, dat goede vo irbeeldeu ontbreken? Goede voorbeelden, zou meu kun nen meenen, zullen toch evpn krachtig ?trekk«n" ais kwade. Eu ziju inderdaad de kwade voorbeelden zoo talrijk, ? ','eüjk de verslagen der inkomstenbelasting bewijzen en door een der loden van de reklunekounni-sie openlijk erkend werd ? zal het wantrouwen-dan bij publiciteit Log kunnen v, riuecrdeicn, tervvyl op dit óogcnblik bij'ria niemand aan de juiste aangifte van.1 zijn buuiinan gelooft V UeeiU nesieuiiiwii wu. 13 01 ctn ,.,...v.^. s^,? -», -;?-? «?-.; .-,-- r-;?; plaats voor eeu-pai k te bedenkep, dai duur achtten, bij geen der raadsleden Heun vom tusscheu en acuter de geprojecteerde uieUwe Oe coininissie van bijstand achtte dit tr.ictcatrateu? ? cu wo weten wat nieuwe straten men* echter voldoende, z.-ido haar president, ziju?! ? Xou Saiphati nk-t aanstonds als hij llc. wethouder van onderwijs, en zonder debat ons uitbr.iding-plan kon zien, uilrocncn: hoc '"?W'achligdc de raad deze mcening. Zeventien 't nio>,e!yk, dat gy op korten afstand van avonduren s weck», d i. bgi,:i 3 uren's daas*, i!"up» Je lessen ann de vurni.-cholen geloven II<:t Xeilerl. Touucel voert deze weck weer twee nieuwe stukken o:>. Maandagavond \yordt gegeven Titknt in ik de onwaardige iiandeüng"m'ijïier ÜK'de-amb- Geboorte '(par droit du cuinjuêttc), vertaald tenareii heb «fCrandmeikt, begiyp ik nk-t be»t. ".'-J011 Hollundina, en opgi'drageii aan mevrouw /ou dan de g.-huele uiu'jtenaarsitaud door eeu ^"\c, cn Dinsdiigavoiul treedt m.'j. .U.-, du tiental dergcl.'ko niet ill euil verkeerd daglicht ^loüt, wcel' °l' '" w-t karakter van I'i-ke in wonleii gesteld, als er zich geen stem verhief -i"i/''o. tyraii ani l'mltui, d-,or \iutor IIugo. tegen zulk eeiiu wijzu van doeu, on kau het ,..,.,-, ~ , r. , ? , girooto i-ubliek ii< hl in,' blijvn buhoudt-n voor . Llt.,"tt V'1' 1;lR?v;!n,i'e" ,, V51,,!'-'1'"!' een stand in du maatsciuppij, als eiilit-le kdu.i dor. »'?''ccnigiiig II: t ^olcr^,,,,!^!, l u,. daarvan ? iu strijd met hun cel ? zich o.nk'jo|>-*n ter inllt) vii is 't niO(;eiyk, dat gy op Konen aisuum vuu ,. , ,- ' ? ? ?? -v? -,-;? deu Amstel-troom een park aanlegt zonder dat Bullen de lessen ann de vonu-'choleii geloven het u invult liet -park aau deu A.'nstêlweg zelf wo« *n' zoodat. de direccteuren behalve den tu doeu uitkomen: of waarom vormt gy uw (?°»dllg geen enkelen viyeii avond zullen hebparkje niet iviii de zui Uijd,^-aii nijju Volks- '"'n' ? wanilyk Imn bezwaar had wel ccnigc paleis V Xou rai^cliieu de Hiad ou.s Safphati niU.l1l-'rc overweging v,.,diend. juist iu dat park daar willen te aanschouwen Do _groot0 quaestio. waaraan lieden de mee geven, om om goud te doenbe5etfe.il hoe jammer ,s.te "J;' l'fU'ed werd, was eigenlijk ds bermhet is dat Sari'ihati dood is? ' "'g- llilt llt! kwcekehngen der npeiibare U'ho'.cn verplicht zijn de lissen aan de vorinWc-dcroin werd er gewe.'.en op het groot, icl'?01 bü to wonen. Uiarti-gcii was de versteedj toencniL'iid budiaa ''«' vooralsnog on- ci'»"!"'S voor Ivatholirk Onderwijs, zooals ik invorderbare po.teii bij de liel'tiiigdcriukomsteu- reClls .vll"eKcr in dit blad mededeelde, m verbchisting. ï)è "heer van Eui^huii. die biijHbaar 7xi g«komeu en meer met een studie van dat onderwerp had guuiaakt, met argumenten had x.ij stelde htt ongerijmde vau de al tu grootu too- streden. gUvuiidheid tier administratie in het licht. Xyu v'ul klemmend betoog vond instemming bij «feu heer van Nierop, die re-ds dadelijk lui.lde^cn noemde welke onder het bereik van het ge meentebestuur liggen. Xu d ze post ongeveer; 3 pCt. van de gehéele opbrengst der belasting j Iio= bedraagt woidt het meer dan tyd de onwilli-1 y.n° llcl' .roote woorden dan .-v.. ,..j ~ ?tirannie"-bf,De heer Sleurs maakte zich ten tolk van hare grieven, maar kalmer en bezadigder ? 'au zij: de wethouder Eickina antwoordde en kleedde np zyn gewonen kalmcn toon het tot itl 't belachelijke ovpriliwen adres der ver,...= uit, re- en dupliek volgden, waarna do voorzitter én de heen-u van Weel en Hoeven zich in. het debat, mengden. . . \an den laatstcn hoi r Ie ik het meest aferaa «,~ - ........ .. gen, die zich voor onvermogend uitgeven, streng Vln i 1;mtöU;" V°' r '° "* "V1 T0" i1"' gn l ('oen<1° atguniont : de gemeente laat kweeke ' __ . i'liiisien op hare scholen toe, ze geeft, huu ceno heer K. II. J. J. HirscUmann, O.-I. va" Jitar tut j«"r «tnireiido toelage en nu zou by den Uaad eeu verzoekschrift in- ".<:* OCI!e ongeoorlootde. beperking der vrijheid nl van eeu Z'J"- ? z« zlcil. ü.ük llc .ekerheid vci>chalt, , te vervolgen 0 ' __ . Door den heer K. II. J. J. HirscUmann, O.-I. kapitein, i.s by den Uaad eeu verzoekschrift ingediend om koncessie voor den aanleg van eeu Z'J"- , . . . , stoomtramlijn door de zoogenaamde nieuwe stad 'J" J ^lt 3?? nutteloos dan grut uit is, maar [dat door hen ook de lessen worden bijgewoond, De bewoners van het Kadijksplein cn om liggende grachten zullen waarschijnlijk bjvrijd blijven vail het onaangenaam gezicht op eeu hulpschoollokaal. Indien er eeu ander plaatsje voor dezen tabernakel kan aangcw z ;u worden, zal men hem daar oprichten. Ut de Maasstad. Rotterdam, 23 September. lult uuur lieil uun ut; itj.-'ai;!! i.uiubx ...j s^,. uv..u welke hun in staut moeten stellen het onder wijzers-examen ai te leggen. Wien do open bare school niet zoo goddeloos cn slecht is, dat hij er peen gewetensbezwaar inziet de l toelago nis kweekelïug aan te nemen, dio j /.ij dan ook eerlijk genoeg te erkennen dat 'de vormschool hem niet bederven za1. AU in derdaad de openbare school eon pe-,t is, dio men schuwen mout, dan zal het ge Vaar voor besmetting wel gewu.kun ziju , oor hen, dio eerst (i jaar als leerling en nagenoeg gelijken = . > I...11..,, ?.. l. .,.,.!,.,li?? ,l?. Zonderling bekrompen en kleingeestig schijnt ons het standpunt vau het Dag. licstutir l)in deze toe: .wauncer. het nnrworp-Six slechts wordt aangenomen, publiciteit niet voorge schreven blijft, is de '/.aak gezond. Dan heft men in Amsterdam inkomsten-belasting naar hartelust cn aau uilen strijd is een eind geko men. Wil de heer van Tienhoyen, of wie ook, de inkomsten-belasting redden, er is iets anders te doen dan het strijdeu vour geheimhouding. ^og eene gchccle zitting werd heden door tijd als aspirant-kweekeling en k eekeling daonzen raad aan de reorganisatie der vorm- «elijks in diu verpestende atmosfeer vertoefd scholen, of gelijk ze elders genoemd, worden heliben, der noi maallessen gewyd. l.a nuit. jiorte con- , Gerauedsbezwarcn kunnen eerbiedwaardig S''it, hetgeen vrij vertaald l» Cil-iX beteekoiit, zij,,, maar waar het 't openbaar onderwg'S dat eon week uitstel der behandeling van art, l ^Idt is niet nlles echt wat onder dien naamder verordening, waarover acht dagen geleden ter markt gebracht wordt. Hehalvo de heer zulk eene slaapwekkende discus.sia gevoerd Sleurs waren er heden vijf leden, die dit uit werd, vruchten gedragen heelt. Hoe zou nieu 't oog verloren; de groote meerderheid was 't aanleggen om den districts- en urrondissc- het echter met den heer van dor Hoeven een?. ments-schoolopzieiier, rijksambtenaren, iu ds Iritiisschcn was du tijd verstreken eu moc'st commissie van toez ebt over de vortnscholen de verdere -agenda onatgedaan blijven. zitting 'te doeu nomen? De wethouder voor Danrop kwam nog ceil voorstel voor, tot het onderwijs, du heer Eickma, had zich ter juister sluiten uenerovciccnkoiii't met het lijk omtrent tijd herinnerd dat er een koninklijk besluit het stichten cener kweekschool voor vrouwen, van '22 Januari 11. bestaat, regelende het anibts- die do bevoegdheid tot hut verleencn van vergebied der inspecteur», districts- en arrondisae- loskiindige hulp wi-nscben te erlangen. Die mcutsvchoolopi'ierierp, beiievens de verdeeling overeenkomst i-chijnt mu voor Rotterdam in hunner werkzaamheden, en de artt. \>a eu 3li allen decle aannemelu'k; slechts is 't de vraag van dit besluit losten z. i. de moeilijkheid op. | of. voor eene kraamzaal juist een terrein naast -De heer Hoest was dit met hem eens en trok; deu spoorwegviaduet wel te verkiezen is? Als zyn amendement in om beide schoolopzieners leek zou ik zeggen, neen; althans rustig is die i uit te nobdigen lid der commissie van toe- plaats juist niet. Doch di^kuudigen zijn over hartstochtelijke leederheid; toen reikte ze Carmela de hnnd met een. zekere ncdèrigij dankbaarheid, zooals bij \ oorbeeld goed k6nuigsgeziiide menschen eeu klein prinsesje. zouden begroeten, en ging heen. Ik ? wandelde met haar mede en vroeg haar nuar haren zoon; onwillekeurig ontsnapte my daarby hot tweemaal gehoorde ?de echoone Checco", .zeer onkiesch, zooals ik nu. spoedig merkeu zou. /ü echter keek in ij alleen zeer vriendelijk aan en zeide: ?Weet g\j het reeds, n-iijnheer, dat hij zoo beet? Gij ziet wol, dat het niet waar is dat! hij schoon is, maar wij noemen hem toch allen zoo; Carmela, het kleine meisje dat gy by hem gezien hebt, heeft het eerst dit verzonnen,' ik weet niet of het toen als plagerij of uil dwaasheid waa, maar ik heb het aangenomen en vastgehouden, en nu zyn de andere mi-nschen Ook zoo goed, en geven hem Uit medelijdt n dien naam. Gij moet weten, toen ik jong was, ben ik ook zoo leelijk geweest," God weet, dat de arme vrou'w nog niet veel mooier geworden wae. ?En daarvan heb ik veel verdriet gehad,: want wie leelijk U, wordt Lier niets «reacht bij1 dit boosaardige volk; la brütta Téresma noetc-. den zij my, en bespotten en verachtten m ij, ziet ge, dat wilde ik mijn ara kind besparen, en ik heb hem doen gclooven dat hy gehoon, j-juk en gelukkig wat, en de monscbcn, denk ik, willen aan nem goed maken wat zij mij voor heen kwartd gedaan hebben, en zeggen het j hem ook, en voora'l Carmela; cn hij moet dat nu w.el golooven, sedert God hem gegeven heeft, dat hg blind werd." , ?Is hij dan ongeneeslijk?" vroeg ik getroffen. .Dat weet ik niét," antwoordde zij rustig; 1.-- /-. ... .,? ?..;?,?? ?iU? ?;?Jt ,1-f 7U .UOI WCCl, I1V lirei, UUKTUUIUV.W ~.j ?Don Clemente, de priester, wilde niet dat met hem naar een dokter tcXapcls zou gaan. En het zal ook wel het be&te zijn, daar God het nu éénmaal zoo beschikt heelt." Juist wilde ik de verblindde moeder een drif tige terechtwijzing Keven, toen zij uitriep: l ?Lte, verwonderlijk, daar komt juist Don j Clemente, van wien ik u sprak, aan; dan kimt ge u door hem zyne bedoeling laten uil leggen, waiiucer ge dat wilt, heer; of-clnxm ik wet vrees, dut gij hem misschien niet begrijpen zult, want gy zijt misi-chien protestant, zooals de muet-te'vreemdelingen die hier kon»n," ?Dat ben ik," zeide ik, ?toch wil ik t/achten of ik hem misschien bcgrüpen kan.'' Ik was werkelyk neuswijs genoeg,den prieiter in driftigen ijver te willen onderhanden neman. Toch ontzonk mij, zoodra ik Don Clemente wat dichter in 't oog kreeg, de mucd een weinig. Misschien nooit in mijn leven had ik een tegelijk schoonoren en waar diger mannenkop gezien,? hij Ixrhinerdc mij duduly'k aan koppen van Lei.rmrdo da Vinci.? Hij kon zestig zijii; het golvende hoofdhaar en de volle -baard waren sneeuwwit, dn ge laatstrekken daarentegen «oii men overigens jeugdig hebhen knnneii noemen, zonder den diepen, kalmeu, zuchten ernst, 'die jets ver wonderlijk impo^nnts, koninklijks had, i-n waar voor ik mij dadelijk inwendig met ontzag ver vuld voelde, ofschoon ik iets geheel anders va'n plan geweest was. Ik vroeg hem volstrekt geen rekenschap cn nam hem n et ?onderhanden," maar vroeg hem zeer bescheiden of hy zoo goed wilde zijn my te verklaren, hoc lift met d* blindheid van don kleinen Checco en de mogelijkheid <>ui die te genezen stond. Met groote vriendelijkheid nam hij mijne aanvraag op, en n<:0dig>!e mij uit, mede naar zijn huis te gaan, want dat het. cune eigensardigc geschiedenis wn:, difi zich zoo niet in twee wooi den af handelen liet. Ik wars gaarne berijd, en de vrouw nam met eeu daemoedigen handkus afscheid vau hem. Het bui) van den priester kwam mot eene gewelfde verandah uit .op den steiien kant der hoogte van Anacapri en verleende eer. uitge strekt, hcerlyk uitzicht op de zee f'n het. be koorlijke zustereiland Ischia. Hij wees mij eene plaats aan, die mij een vrij gezicht naar buiten gaf, terwijl hij zcl( tegenover mij aan al die schoonheid kalm den rug toekeerde. Ecue stokoude gerimpelde vrouw bracht eene llescli wijn, don Clement u'vuldiv de bL'ide glazen eu begon zonder vi rdure inleiding zijn verhaal. i- ?Gy' hebt Teresa geniën," zt-ide hij. met zachte, dit-py s-em, ?en zult wei willen gelóovèu. dat ?,ij in hare jeugd niet schoon of bekoorlijk ge weest is. >iu is het volk hier zondig en lichtj vaardig, en hecht te veel aad lichamelijke en ' aardschu schoonheid. Ieder ziet eui'st de ge-tal'e ?l en het gelaat der menscheü aan, en vergeet naar hunno ziel te vragen, en zoo werd ook Teresa ' niet zeer goed .dotir hen behandeld,' ofschoon ik het jonge niei^e, naar mijne krachten, voor bespotting cn smaad zocht, te beschermen. , ila;»' haar eigen hart gelukte hut mij niet te beschermen tegen tru^s cn verterende bitter heid ; vergeefs vérmaande ik haar zich voor den Heir t» buigen cn /iju alwij/.en wil te laten geschieden, en Hem haar harts echtelijk eu on boetvaardig haft ten oil'ei'te brengen. Xy wilde van zulk een troost, niets hooren, verviel iu diepe mensuhenschuwlieid,. un licguu zich niet zoozeer over de molitchch die haar slecht, be handelden te beklagen, als over God zelf dio. haar .zoo ellendig geschapen had, cn haar alles had ?.geweigerd wat anderen aau geluk en vrede j helpt. . . , ' ! Ik begreep nu zeer goed dat het .een heime lijk verlangen .was naar de li-ldo, die alle man nen haar wegens hare Icelijkheid onthielden, die haar hart verteerde, cn daarom oefende ik ^?n tijdlang geduld met haar, ofschoon haar onchristelijk geklaag steeds luider en crgerlijker word. En op zekiren d.ig, het \vai op den Sacramentsda'-f, als heden, cn de processie was in staat>ie voorbygetrokken, toen vond ik There.-:a aan den weg neergezonken, half on der de cactu.splantcn, en zy' had aan do scherpe stekels zich het voorhoofd aau bloed gehaald, zonder er op te lette». Tucu meende ik dat zij zich, als eenmaal St. Franci-cus van Assise, onder de doornen had geworpen, om boete te duen voor haru bpgoartcn eu die to .uudei> wcrpon, cn daarom sprak ik haar goedhartig en troostend toe. /ij echter stond snel op cn was meer vertoornd van gemoed dan ooit t-i voren, eii'rieji: ?Ik heb da-kinderen bij den ' fuüstelijken optocht geüién, do lieve, gelukzalige engeltjes, eu ik kon hot gezicht niet verdra gen van al die gelakkigti trotsche moeders, ? die naast de proce<sia liepen,.... eu ik zal 1 nonit dat geluk kennen, een kind to bè/.itten dat ik opkweeken en voeden en liefhebben kan!" l T.OO riep zij mtt ruwe stem in toornigcn \ lurtstocht. En toen ik haar nu vermaande 1 verstandig én geduldig te zijn, en dcemocdisf en ei hst tg te bidden, of het misschien den Heer ! bf:li.1gen zou, óók tot haar het hart van een ; uuschciden en vi-rslandig man te wenken, dat hij haar ten huwelyk.vroeg, riep zij schreeuwend, : steeds met zondigt! vermetelheid:. Ik wil geen ?man, want dat zijo allen treurige dwazen, ijdele gekken, die niets kunnen ilan met fraaie poppen spelen, ?? ik zou Jiiufs; wcnïclion dan «cn kind, ccn enkel kl"in kind, ' dat my toebehoorde en mij alleen, cii verder zou ik niet i op do wei-eld verlangen, Ik wil niet bemind worden, ik wil niets dim een kind, e c. n kind van mij te beminnen hebben l , Toen ik haar nu met ernst ch grootere strengheid op het zondige van deze woorden ' cn van hare ontevredetiheul wee?, liep zij plot seling hoen, zonder my verder antwoord te ; geven en ik bleef stom, VITWI ndurd cn ont'steld ovor zooveel ougcourloofde w'Piischen bg con jong mcisjr>. Den nn leren duif was zij van Atvicapri cn ook van het cikvid Tnn.>d«n v'ord wenen, en niemand' wiet waarheen zij gegaan, of waav zij gublnveni was. De mcestcn dftchtcn dut'zij zich vrijw.llig om het leven gebracht li'A'l, en hadden er nu berouw over, dat zij haar vroeger niut' mefflr vriendelijkheid cu wel willendheid bewc/.eii Iriilden. En in deze ge zindheid versterkte ik bon met allo macht, ik zelf echter luid andere gidnClitan omlrant haar verdwijnen. En ik gaf de hnop op, hare ziel i og eens voor don Hrer te winnen cn te vcr.biitereiit cn ik bcy.il...haar_ alleen aan in de uiterste gennde tjods, wiens almachtige wil toch allos ten besten schikt. Eenige maanden later cfhtar kwam Teresa terug, en w.is zoo vroolijk en goedstnoeds a\i zij nooit to voren guwHost was, en scheitsto ; en praatti! met d.° mentchcn die nu ook vrienjdelyKer jegem haar geworden waren. Xieuiaud echter begreep wat haar zoo had doen veran deren, behalve, ik, want ik bemerkt o liet daar door, dat z\j uiet mcir ter biecht kwam. en ik zag ilaaraan, dat hare nieuwe vroolijkucid ! niets anders was dan eene nieuwe vei'stokti licid vuil haar hart. l En weldra werd hare zonde óók Voor do gehoelo wereld bekend,. want zy schonk een knaapje het leven cn was nu even tevreden cn gelukkig; en zoo zeer was hare verdorven heid toegenomen, dat zij zich cviumin om do ! afkeuring der mtmschcn als om hot 'woord der | Tl. Kerk .bekommerde. ' . Spoedig' genoeg echter kon men zien dat bat, arme kind der zonde al to zeer naar bet beeld zijner moeder opgrouido, cn dat het niet schoon cn niet licfelyk vun gestalte cn gezicht . w.v, evenmin als zij zelve. Toen kwam hut bij mij op, huren trotschcn zin nog te doun bui gen eu tot boute te brengen, en ik ging tot haar, cu sprak aldus tot haar geweten: i ?/ie, Teresa, aanschouw uw kind, dat gy in ' zonde verkregen hebt, cn herkeii daarin do wrekende hand Gods, die u in hem gestraft , heelt-, want'gg ziet, dat het leelijk on af1 ïchuwelijk is om aan lo zien, cn gan-ch op u gcbjkciid, cn .de menschen zullen aan hem ook geen welbehagen hebben, evenmin als zij u zelve met vreugde aangezien hebben. En ui U s wat gy zelve hebt geleden, om den wille uwi-r leelijkheid, dat za) dezen knaap evclizoo gebcurcn, opdat gij tut boete wordt geleid, wan! neer gij met schrik de waarhcM vau Goda 1 heiligen vlouk (-1 kennen zult: de zonde dei' vaderen wordt bezocht aan de kinderen lot in het derde cn vierde geslacht I" t abouiiancnt. AN ik minister win zou ik der" gf'ijlte ambtenaren, 'iliu in hun privéo aldus handelen, ook geen vi-rtruuweu kunnen schen ken i.i Iriiine inub t-lijktj \i-orkzivnmheden. Even wel hun' ik vau tcr/ijdo dut sjiiiiuige vau hen ?i'i- i.iju lügcloopeli" 011 aleohts ecu hoofdeciiniiiue ? du raddiiuiier is geweekt. Namen uociucu is gevaarlijk, dat bleek d-'zer dugt.'ii toen ik in du l'fjclui-.e .,<le Si.-h'.-C'.n'ngSi'/:C ii'l'/n-ti'tHe" mei-Ing m.iakte van hi.'t feit, dut het thans overleden Iv.v.idslid Mr. de Pmto, niitim<T tol betualtii'. liet iJnjhl'i'.l, eiktunejidu ook da' praatju gelool'd tu heb'iun, be wees ons in het Xo. van ^J dezer zoiincklu.ir, d;it de l'iuto Wel dugitiyix bcta-ild heeft, en il: acht mu dus vui plicht me Ie te werken oiu eeu leulijku insinuatie te vernietigen. De geachte familie de Pmto \ciba:i-de zieh dan ojk toi'uch. over. iiiijnu mc-detlculiiig, dat ctnfaiuiliulid mij jl. Xolidag beve.stigd had, welke het o verled n Uaul-lid uojil. tol be'aalde. (Xie brocliure bhuU. ai. Het Li l van dun lljog.'U ll.i:i l, Mr. do l'iuto, heb iit evenwel d-u uaiitn van mijn zegsman go.ioom-.l, die slcclits ainvurwaut aan zijne fam hè ia u;i blijkbaar on l->j:'dac!it, o;>'t pi'aatje al'guuide aldiii ypiuk. D; af-challing of verplaatsing der SclicvcLingsche tolleu ij thans het vraagstuk van den d.ig. liet Uiiyltiid schermt ;\ tort tt ;'i travers met het equivalent in kliiikende'munt, geheel over het houfd zi ndu dat het af-chiillun der tollen het bouwen z-il bevorderen en uitbrei ding van du i,eniv,'iitc naar Sc'iuvuuiugen vol;un molt, vvaiirJojr velu f.uniliën, aangetiok;en door het heerlijk en giv.oild verblijf na bij S'.'huvcningen, zieh met der woon al laar, zullen komen vt>-tig,;ii. llieriu iigt hot equi valent UIT .toukom-t! En wat zou nu Wel het gclduli,'«.verlies zijn? Men leieken' d v oplirung-t_ np j: /' 2n,'ii»). AunuiXieU bij i'e be-tnandü greii-regiiling tu 't-clien den Hang en \Va-senaar de verplaat si-ng \an deu tol nul-ij h t kei kliof onmogelijk is, zouden er binnen kolt ? 't zoi bu-pottelyk' zijn ? nog .4 -nieuwe tolluiizen moeteu ge bouwd worden, kosteiijc ^ / 3'H.iO.? diu /' li.m-i.? zijndu / limi.?' 'ej.iars rente. Vier to!ga;iidi!rs ad/"ilHl,? 1; f ^,>IIO.? Zoo.J.lt de j.iailijkachu zuivere recette met ?3,100.-- zou vei minderen. Er is evenwel nog eeu feit dat tot nog toe gJhi-il onlK'i-prukcii l'ktf. In de raad-zilting van 10. April l^TO werd . voin'cistéld bij dr behatuleliiig der voorwaar den \an conces.sié 11 uigsclie iramway Maat.schappij: -du colice-siuimris betaalt jaarlijks voor i'!k rytuig aan de gemeente eone recognitie van / 10. ^nM'i'rmindtnl ti/ne rcrj'liïktiitij /i.f c<>!d<n-iti>iif rail tnlijM;' dit voorstel weid in de zitting van lo Mei IST'.l aangcuoiticn. lli'-ruit volgt dat do haagsche tiiim die i 70 rijtuigen ni. dienst heeft daarvoor zal bij-. VIMI betalen ieue telken fijaai-veriueerdertnde soin.'th.ïiis ongeveer /'. isOO.^- welk bedrag.nu onder du toïrecuitu, ia iiigeslotcu. docii bij ophclling der tollen tjch vloeien blijft in de gemeenteka-v De tfg.M.woordigu opbrengst dm aunueiuuiidi* op /liii.iXKl, zou bij het oprielit.'ii van nieuwe iolleh eene uitgave van / Ji.nO's jailrs dat bedrag terug te brengen óp /''Iti.tiUO, 'en hier het cijfer do'jr dtu tram te betalen aftiekkendo, komt du gouieentekas op het ver schrikkelijk verlies van - ll.tKXl 's jaars, Ell zulk» tu'dragen djoi' 10.1KX) liO-'fdelijken omsla.,' betalers. jloct aan dit' gering bedi'rtg de uitbreiding du/'T gcmeeute-wordcu'prijsgegövcn, eu rijke lieden terug gehouden worden om'aan den Scheveuihgacben weg of in het Park van Stolk te gaaii \vouch. Het volgende voorbeeld b-.'wyst zulks. Een zeer bcmidduld- Kotterdamsch heer was op het punt eene villa te koopen in ge noemd park, doch het stuitte af op do t - a /':i!KJ 'sjaars welke hij zou moeten betalen aan tol, aangezien hij 's morgens en 's avonds naar cn vau het slation moest gehaald worden. Zulke voorbeelden zy'n er meer. cn zeker waren d.; huizen iu Duinweide. reeds allen bewoond al» die onwettelijke afsluiting aan de iiilitonstraat niet bestond. Duiriwbide heeft nog -lechts een zestal huizen in do- Da n ka straat te bouwen, dan is do ge meente verplicht du halfvol gebouwde straat over to nemen, en aangezien dan die straat aansluiten moet op de kcrkhollaan, nuiy men die.niet langer nfslniten. Hiertoe heeft de ge meente zieh verbonden cn het Dagblad ver gist zich (zie het Xu. van 10 dezer) door te zeggen: ?Aan dia straten kunuen voldoende uitmoiidigen geschonken worden, zonder dat het juist op de kcrkhollaan zij." Het Dagblad leze ?Gemeente handelingen zitting 17 Juni 1079 Xo. XI bl. 1118. . ?' .' ' Even als het Dagblad zich dus vergist, deed liet de geachte voorzitter van den gemeenteraad gedaan. Iu da zitting van 10 December 1S7U (zie bl. 313) zegt hij over de tolqiiaflstie cn aM ui t ing sprekende: ?Ken contract tusschcn partyen bestaat niet,'1 terwyl door hem in de ritting van 21 Juui 1S79 (zie bl. 20!) gazegd ...^- blijkt dat de rekening uvi-r b..-* ni'g.-'oMpt.'ii ji:ir 'half Uie>" *-'cl1 gunstig voul'dooliitsalil'jsjiiit. D.it wij om claarover verheti :en brhoeft niet gelegd te worden. \Vij hebben hl-t te zter bett i.urd, dat «lu. Vorocniging Jfi-t X<;tlï>-liii,'l.v/, T'i'jH':<.!, na een verlies van /'0^,'i-HJ t. r wille van een zoo ."clioon doel, verlieRing 0,er vu levlandse'ie touneel-pcclkiniït, frc'e leii te hebben, van het stedelijk Le.shiur in 't milist «,'ei-u waar leering m iciit oiidervindi-n, om niet met ingenomen heid er guwag v.in te. maken, ilat zij zonder de ht lp van otn -tedehjk bestuur in staat was hiiifii weg lo g.ian. De Xetto-On'-Vaii-rstvii (e Auis'.erdam bcdrocvloer' ekleeding in de gangen, en bij dat alles nog hetzelfde slecht ingoi'clite tooueel, no^ al tijd., , muur waartoe ujeerr... Damoij heeft Hotteidain eeu uitstekend georganiseerde brand weer, diu altijd even vlug by' de hand is eu de zorg van het gemeentebestuur en zijn liefde) vooi' de kuust, om door een doelmatige veror dening het brandgevaar zoo veel mogelijk te keet en! Zóó ktliiueu wij van onzen schouw burg nog zeer, zeur lang genoegen beleven! Cio ziit, we zyn wel goliikkig! Waarlijk, om tuoneelgeüeUcIüip cu on/.i. optia moeten du kunstliefhebbers wel veel aantrekkelijks bieden; daaruit alleen toch laat zie i de steun vrrklureu, dien zij nu twintig jiuuii lang, in weerwil van deu kunsttempel, aan de. kuu^t schoukeu. Werd verleden jaar het twintigj irig bestaan vau de 0| era herdacht, a. s. Mauudag z d uien feeste lijk het feit geduc'itig zijn, dat Rotterdam eeu eigi'ii, onaf hinkilljk touueelgezelschup bekwam. 't Mag gezegd wurdeii, dut het zich ui dadelyk eeu eeivoilu plauts verwiuif en diu uiet eere haiidhaiilVlK tot op deu huid.geli drtg; dit hït uit kunstuuaars l>u-:toiid, waai vau er iiu nog zijn, diu du kiem, du ^i'ojtu kracht vormen van de vuornaauiitu ge/el cluippuu in Neder land. Ik noem slechts mevrouw Kleinu en i mevrouw Albregt?Kngelmau, de heereu Muor jen Lu Uras, om slecht i van de luvtiuleu te \ hpr- ken; van beu die ons ontvielen votig ik er du nam 11 van IV-teis eu Albregt by. Dat wa ren de voorname krach'eu van hut gezelschap, dat onder directie stond van J. E. de Vues. cn Maandag ^4 Se;.ten.her zijn earstu opvoeling gal, die bovrnd.eii e-.'u lüUitvojl'Steliing was ter g,.lfgenheid vun de outhulli.ig vuu het Tolluiis-uijuuuiui.t. JJ>: Oclwrde \'rwnt:-n vau ^Zolièi'e, V'-i'taling van l'erk. eu eeii aüegoi'i^ca gelfgenheid-ged.c'it va:i (j;-eb, gutiteid hul 'j'otii//^/c.'s/, voiinuenhet pi'Oglaiunia. Den Vol genden dag had-du eci-jto abonii-.-u.e..t;-vOurste.iing plu-.t', bestaand! uit <lu lly1;-:- /.V/i/iti'diie Liet et u hi-rhitl.n^ vaii hi.-t iiiltvttslr.-.it. i'lie kdeu vin lie: o1 ricliriuys-Coiiiite üi.iken lug deel uit van dj !e!i-.uvvljing-eoiu ui ;a:e, nauielij^ de hceien \V. .S. Uarg^r W/.n., J. van ilur Hooi) Jaeüi. en Jjo.t vau Vuileiihoveu. ÏÜ De Bniio-UjtviHig-t-.ii te 's Ila; in l*1,) vuui'-'.i !l::.j. :i r' r->-.7" ili' rt-i^, vtTliijt'- iti l JA i'ilk -'-ti'ii , ?.' t'.1* ;.i:" .! is K,-tt).. , ;' lj'."J.'.Mi~ ii|-jlil:i-i;:i-:it. ? ».'1H 7?'i( D'j llrtito-Ontvau^-tcii elders: iu :! t lo'jr'ti'l.in.:':i. ?...,... ? 10'1 --.-'.'? di' n-i-t. Vl'l'birf- i-ll lu'i ?; IA',-ti n ? ."il-'-.* v'-r > i!i;e N'.tt'j. .. . /' ll-ii'i.i.'.'i." De b.ilaiH sluit met het "bruto liatig .-a'd) der exjiki'atie ad /''.'ll'-.Ol ; h.'t'.veUx Op WILS:eti Verlie-ri'k'.'iiing is overgel'i'aeli*. Hut taklo n:i altixk tier ge,-ord''iik' ui-kf.ringen eu af <;hry\ing bedraagt / ri^.'iil.^t)'..,. Dl ie nieuwe ojrspronketijku .-i ukken werden ojigevoerd: JJ:' K'if i'ü;» ?!, n T'i.ri*', 6' c/ '/.. }'.' It lll'IH V'lil /Vlür/y i:. In het ge'ieul worden . van ' l Suptcmlu.-!'ls7'J tut ultimo??Aiu'iistiii l^~'i ü'-geveu: ? l")t> 'voorsteliiiigen te Ai:i>terda:n. schouwburg in d«. Amstel.striiat : 'J1* vo,.ivc'!iiigcii te 'a Lii'avi-nhajju: ;J1 vo3r>tuiling;'n el 1-rs; li-i^' vojrstell?ngeii- te Atn-'ter'.laui. iu het zomer-1 tht'iiter: waariii optrad-n: Mwn. M. J. Klviüo Gaitinuh 10-. S. de Vrie< l!l, J. Ch: Stoetz W. H. van.suiytui'!, J]|i, du \o;-Valois 115 ell. Gartman 14i k>-rr. 1 M,'j. S, vun, lüi'iie Ll^iG, Ch. l'ooliii m 10Ü, II. vau Eugers til'. J. C- J- Sab'.airolli's1 1111. A. J. .Poolman l''l-, A. W. IJo'.ireito iïi .keer. De bh. L, IJouivmeesler ^1'.', P. A. Moiin L^'.»; C. U. H. Spoor Jij», E. J. J. U. Toun.i.iiie Jol, C. C. van Si'lioonhuvon i'll, J. Ji> .loiiu' 2»1. Jac. d'1- Hoer ü'. l-'iitz lioiiwine. ster liiii, J. C. de Vos JJ7-, A. Isin..', Az. i:.:1,. C. Cl.us '->'?'?, t'. C. van Dóimuclen 1-1, M. .1. \Veii in u J!.»-*, 1.. K. W. M. l'las ü'.r.t' en C. J. >Vhulzu 1^'J keer. Mi'j. Jos. de Groot vau Oc.to.ber' tot Mei TiO keer. Tiet' ver-lag begint cn 'eindigt met een her innering aan il* bekende geschiedenis van du verdrijving dei- vureeuiging vau het T.ei Isc'uel>l«;in. ilc/.u hi-torie maakt, nu men weet hoe de komnii.-sari-scu van deu stadsschouwburg een j.iar lang de kunst, ? die hun zoo mi aan-het hart ligt ? in tien stadssc'iouwlai!'^ hebben verpleegd, een 'zonderlingen indruk. In «Ie geguschiédboelién der licderlanuschu kunst zul hot verhaal d'uirvan steeds'eun merkwaardige plaats beslaan. ' Wij wetuu niet i>f het boatuiir d -r Vei cetiiging zoo vneiidulijk is geweest'mn de leden van dun goihccntcratid een uxeni|ilaar van ilit. verslag tu zenden. We-hopen het. l min is liet zal eeu iiitliciiiend uiiddul' zij l om heh tu her-. inneren ,iau de m'-'t zooveel zorg oulwórpen cn ltc.sprokcn pachtvborwaardeii.. Het wordt tijd dat uien die weer eens naleest. Rüttcrdaiiis Touiict'l. . Vergun mij, waarde rcdac'cur, bij ilon aanvang van liet winter-seizoen het heugelijk bericht mee te d elen, d-.it onze, of laat me liever zeggen, dat do Kotterdailische Schouwburg or liog staat, juist zoo dis wy luar by 't eind van van hot vorig seizoen hebben verlaten. Wo zijn nU éénmaal, zoo gelukkig! (Ju'i/ faire? Alles hangt in dit opzicht Of van den genius van 't huis. Daar hiult ge the Prince/ss' T/icntre te Londen.... 't Was niet mooi, 't werd on doelmatig geacht, niet beaatwojrdeul aan de cisclnn des tijds. Men besluit tot de nf braak om er een nieuw voor in dj plaaH te stcllcii en de gi nius van het huis was zoo overtuigd van do uuojzakelïjkheid vau die af braak dat hij vol eeibieil voor h ;t publiek aau den wenach der sleepers te g.'inoet kwam door het gebouw te doen instorten. Zoo'u genius loei luindelt naar den gcost des tyds. Niet zoo do gcnicea ? wij hebben er meer dan een, ? vau den rotterdamsclien schouwburg. Van af breken, cn sloopcn geen sprake: zclfc niets van de minste verandering, die uiet anders dan verbetering kan zijn. Mog altijd .frisschc lucht in den vorm van tocht cn warmte en comfort in de gedaante van be dorven atmosphcer; nog altijd bij de lo ges onwelriekende geuren en urinoirs, ca in de koffiekamer gecu ventilatie; nog altijd het zelfde vaal rood papiertje ia de loges, en geen V.m ua: cu.inte vveid-.'ii vaii tut iiS d>j vlioistelliiiijeii gi'.'eveii. Tot-u kwam d-j direc ie a.ui du htcu-Ji Albregt en TUU U.icieii, terwijl du heer Lu tjnii deuliuur HimechuraU regisseur verving. A .n !ieu komt Ju eer i os het lv't:erJu:UM'he l'o .nei'^i'Ze'.-ciiap cm uk-uwë Li-riodu van bkti t u i.vl<!;cii gtv;.'einl: u.m h'ju oiiit de eer toe 'oc!iii;giti-liing te hebben .^tivekt en liefde vo r het n:iti-jna.tl tooncel, aan hen du eer te h.'bben ijcl.rokuu met de oude sk-ur vail ji'ezwulk-i.heid ell gtinaiiiëreerdlicid en nat uur uu waai huid hart reca'uu tu hut/b-.ii doeu uzliingeii van hui N'.'uel'lu:.tiii.'h iuonecl. Ui wie oiij-aity'lig uurdi eit, /.u', het wuur-pickeii, dut in die dageu nvd- i'.-n vur-tuüiULj v.iu het Iiiitteiiliinscli To'Jl;et.L--ZC'i-ch.ij) t-ell geliot, nis ik het ze-i'^en niii^1. een \eiudt:iii;t,g vvas' t /. It LTO-.d ill ciknu'. - :n littt Zoo eeh^ U.t 'i; drukker, \v,tt o::;:e ll'j'tfrii.liiiuitr.s te zii-u givuïi ell daü'oukr ieiiuoide naatt menig vcitiuild g..-ed stu!-. ook-iii-Uig o-r.-pi-oukelijk werk. oiii si'.cli'.s £-min( Jl.it'wl-.l eu Litj'cin te noemen. In l-7i'> kw.iiu ir veiai;Jeiii::.' in den toe.-t.iiid ; de u'O chie.L.'i.i ? d...-r dagen l'gt nog ver-.ch iu t G'j'iiUgcii on uan ilcu vooravond van te.i lee.-.t :no_'t.-ii --jivlu v-ettu ziju vei^ett-n.'' (.M'iio','2 z'j hut li:er t-.' hei inneren, dut lu dit j'iur de -rChou.vbuig dj'.i' Ju Directie Le Gras. vau Zirijk-n en lla-;<cl- wn.l geuuuid, .die met hun g,-/-:l-cU;ipse.|:'i't i~74 recd-in duu nituweu icliiiU.'.burg waiei: o, getiL-ik-ii. Viijdug löi-epteinler oj-.enduu zij d>nek- uunüer vooistellingen me' du upvui-rii:g va:i '/-.' l>anit:lit<}$. 't Moet ter iwc va;. d-.'- i1.: i-..tii' 'grze^.i. wor den, ü.it ;:ij du iii-.diii 11 van n.intii'' eu waar heid, die e]1 her Neilerlm.il-ch Touiuel te Itutturdiiiu burjrerrec'ht hadden Verplegen, krachtt.g voóitzutteu en uut zij. mucr. dau eei.-ige uu.lei e. tra-hten i.air het aankvvuekvu van ooi'spiviikeiijU-.> looiiuul-litturutuur. lu l,nar "/e-jnit,' liehoei' vo-jide '/.ij 31 t->or-|-ijoni.eji.iku. ïtuk\eu teil t'."jl:cï!u,' wailroli-.lei' Muitatjih'» l"-?>??'!? <.--/'iü'..' eu E:,ui, iD >?'li:'!' vau LVente!'. Gi.iiK-i-'s l 'l'j'i'di en .l)i t\t:::'.''.fiïiti.i't.i/ L'iiti >':./'r/,-'.' v.-iti I.odewijk Muller, ('.'<-!/.<? -l ?/!.'?.?>?/ -'V eu Jl-'l'c-'iiils vau K'jjihuij/en, nanst mer.ig juweeltje van-Fa.iiseu. 't U dus een eervol verleden wat het Nederlai.dsch toor.icl te li.i'.ti-.rtl nu i'.cliter ^ich heeft, eu waarói' men in de Miin*s:ad te tiotscher in:ig Z'JM o.udat het veikixyeu weid na ui'ieielijken s'iij'l. nia.ir j;i, ma .r een strijd die g.'hcéi zcli-ti^ndii,', s'euiien.ie op eigen krachten. Weul gespje ten. l 'j> eigen krachten, y.iiï ik ?- w.int voor d,it uitlurs du b-lang tell'.ng iu hét ii;iti'naai tooi.eei vvccr was l.-\eiidig gewordeu, kon In.-1 Ho'-ferdamseli t-HMie-Igez-'-isclnip op krachti.ueii fcteiin wijien: ht.t.doork'etik' daarili'fi' een ua:uurlijke outw.k-tuling on niet welgevii.üen ma_' meu er hiir in.do Maasstad u'p.xicii, tl.it hier g.'vorindu of ont wikkelde krachten uiet rlechts i!e kern uit maken vail ile eer-te go'zul'uhiippi'ii .in deu lande, maar ook dat het tegenwoordig gezel schap, zooals h-.'t n'.i i-i gu.-.fuitl, voor eeu gou;! .deel: be-t;iut uit eknK'iiteii gevortuil, ontwik keld hier oj' de p!a:ik,'ii vau hot Uotterdimsch tooneel. Mogo dat niet worden vergeten door velen, die, in rc.inut; W-w judei ing voor t ie .nieuwe aei'a, di' h:t tojueel ;:i XeïeiLiud niet de oprich ting vail .het. X"! ïl'ih-lti/i 'J'MiHilrfr'botld aanving, htius oiidank* voorlijjiieu \yat wij goeds m ons midden hebben. Het feest va-i Maandag upuno dii'i ook eeu nieuwe peiioda van ('loei voor ons eigen, zelfstandig Uotterdanijch Xedurlandsch Tooncelgozelschap; in het twintigjarig eervol verleden vindt!', men aaii'p Jring 0:11 krachtig de. handen in een te slaan tot het bereiken vaii een even 4cnopne toekomst. Una toonceljezelschap moge daartoe bij het herniemyd bestuur van du afduelinj Rotterdam van het Tooiiecli-crl'OH'.t even werkdadigen üteun vinden als het van hot'-yorig bestuur onder vond. De'namen der nieuwe bestuursleden, de hoeren A. van Stolk cu Edui. van llobpken zijn daartoe ten waarbjrg, c.n ongetwijfeld zal ook de heer Jos. Jacobson, de afgetreden voor zitter vau de afdccling,' ten sterkste blijven handeiuu mar de behartigeusw.aardi^e woorden waarmede hij de prosidialen zetel verliet eu al zijn invloed blijven aanwenden tot bevorde ring der ?goede zaak'1 pok hier te Rotterdam. Ik breek dczu langu inleiding tot mijn racdedeeling over het Rotterdaraïch tooneel af met du Vermelding, dat de voorstelling Maandag avond, behalve natuurlij'c uit ccn fecstcantate, begtatiu zal in EmiiHt Jiertliold, van wijlen Crcmer, het was het eorstu oorspronkelijke /tooncclwerk, dat hier te Rotterdam met zeer grooten bijval werd opgevoerd; door dip keus wilde men tevens den auteur huldigen, die door zijn werk dat, succes mogelijk maakte. IU.terd.im, 21 Sept. N). II. ?' liet zij mij vergund in uw veelgelezen blad eenigc regelen te wijden aan de opvoering van het blijspel lArfdudlye Damct 'te1 Rotterdam en in korte trekken aan tu toonen hoezeer de uitvoering door de ?Rotterdarnscho Toneelisten verschilt vau die der artisten van ?Het Neder landsen Tooiicul". Gepasseerde Donderdag woonde ik de voor stelling te A. b|j, en moest bij het verlaten der schouwburg ückouneu dat du geheel» uit voering (enkele kleine vlekken uitgezonderd) mecaterlgk was. Welk- een ememble! En hoc voortreffelijk werd elke rol vertolkt. Hut was dan ook met angstige ppaiiiiing dat ik mij gi>tereu avond uaar du Uroutc Sclicuwourg boy af om te zien, wat oiuo artisteu u' vau zoudeu maken uu helaas! het spijt mij bijna het te moeten zrgguo, hut geheel was niet uiet Amsterdam te v ei ge lijken. ' Vooreerst maak ik den heer Le üras er een groot verwijt vau, hij zoo weinig zorg aan het decoratief bus t eed lu ea raad huiu uau voor het vervolg eerst een kijkje by hut X. T. te gaau nemen. Welk een verschil. Was daar alles even fraai en smaakvol, hier droegen de tooiieeleu duidelijk het spoor vau verregaande nonchalance. En uu hut .-pel. Lait ik bcgiiiiivu uiet tu zeggen dat d<-n h-er il. Haspels als de majoor, wel tfg"ii den heer Murin opwoog eu dat C; isjiijn eun véél betere Yon l'i osz was als du Vos, oui verder tu vuiklartu dat all« overige (in dit, stuk ten minste) niet in de schaduw liuniiur Aiu^terdamt-che collega's kunnen sttian. iiifj. IJeer-maiis on^e charmiuito tragédieuLu, wua als mevr. Muiücl volstrekt niet op haar Jilaats eu ik bctreuidu van gauschcr haitebet verlies vuor ons tooueel, van mevr. de Viies, diu deze rol zoo :dioju weer ga'. Was du laastu de coquette, welke zicii alleen m;t liefdadighuid bezig hou It o:n mut de adelijko dames op gyedeu voet te koiiifii eu zich zeil geaoegi-n t-' veiïch.iiien, mej. lieer inans inaak'e er heel iu'is an '.uu vuu ? gi.-en tjioor vuïj diu co<|Uetteiie, van die glot',1, welke wij bij mevr. de Wies zoo be.vondel de, was bij luuj. U-juruiaus t-i V.ndeh. M'.vr. voii l'rosz do.-!' mevr. i-tostz met eenvoud cu wa udi0'heid voorgesteld was uij iue<T. Valoii Lcu/deu uüe kritiek, Mevr. C:i :,-ija a-* du viouw van Haus kon ous Ciir. l'o. Icna i niet do.-u ve.'getja. Mur iia. in weikeu rol n.e', iï. v.i:i LJiene toon ii1. vveik -uil kuiisteuuru, zj is, wer-i duur uiuvr. tl'uuur naam van Naturalisme draagt. Door die richting >ei staan wij uatuurlgk het Akademisme, uit Italië voortgekomen, iu het mouarchistische, republikeinscbe en ciezaristische Fraukrgk beur telings door Puussiu, door Le Bruo, door Louis Duvid levend gehouden en voortgeplant. Die ukadeiuische kuust drukte haren eeuvormigea stempel op de kunstwerken, zoowel die de steden en zalen der Kei/.ers te Weenen, als der r-ngelsche Koningen uit bet Huis van Hanover vun Dam op u e gewone speel-J, DiZ-J a."r:ce b-jd-.';l'iiie's, maa b h.iivu bui.- in \'i-i-.i,'.l i'fiti, z.i^ ik uo^ iio^i: iets «vhoolis vau liiiiir. En n i de lle>:ren: Van Zuilen als Ilubeit c-u Fua-s.':i "is M i.-s :1. 1:1/eten in d.i stuk vojr Ja.'. '.!-,? !!?<? r uu ïpooi' ill a'.ie o.jzkiiteii liet onderspit delven. Au', vati'/iü.c.i eeu treurig; ? Fr. U'jttwm;c;ter c.tii a.iia L.'-', voürtretlvlyk" ü.ajs. /dn de 1'ie-idei.t der :-l inan;ie-vuie:iiijii;g tn hu; lid vanden ge.ue-nreraaJ wuruu b.j uoii'iuü^ bctei'. U iel' ii';t uV.Kc-i vi- i Ue. Vc g-dei'ii;!.;-< .-hè h:C)' totaal Ui ii--T water ? ile ki-.-iae J \l:* van Jolig. v. d. ilerg ?__ \v^ 3 l IL;: u.et z>.>o auidig als vau j->ngej'.ilir. Sj oor. U«der d inlibL-tuii.'ing voor ilc pïaxtïiüir l'Ed. l"w. Dienaar. Onz.' iomp/n!ït Nic..iui hs f ;u.ii;3 c-?n tfk-t v.m den V.a.iinscli-jii d.chtur J :l.u? ue G'/yer oii-tei'h'ind-.-ti. -il; b.'-te:!i l i- t>? Woi'Jeti uit.evoeni np hè' f^es', dat 1.1 li-.-t n ijaar 't. T te e v.ili J. a a ?/ 1. i: ! t-.' 's H i-".' Z il i.'ei.'e-vi'ii word', n. " " ' liet i"--»'! i-r..'..'S'-,5 i'.-(rti7,_.,r.->-. Een Eti.'clv.-!i o f ;i ei t r. i'jitei.ant t_'arn:T ? T»riu;jle. ze.i it aan Ti<? A'li' ii't.itni een-j iet e.i.j ve ver ilni_' vm de ili'.d:ti; S'i-ii'di. veih:ii.-i:_u.t Dek. ui. D.i,irin kotiit htt voU-eu.le v-jor. Xj. l' \a:i de col lectie: Etu man we Kit- m-.-' eou antl-r over ccn spti «.-u Zi.-i.le: Indien ik h-;t spe! iiie' win myt.'L'r (i* uit mijti l!c'i.ta:u siiijd.-u ee.i Sei-r l.tWeü 'jiinJl vlei-sch. Tceu . hij het rjie! Uii-t Daar was óók, als men wil, eenparigheid ? maar zij kwam goeddeels uit zwakheid voort, uit volgzucht, en was een vrucht van het gezach der Akadeuiiüii, eene uitdrukking van het iiristokratismr, dat tot iu vaee Eeuw (sedeit de Henaiisance) iu de republiek der kunsten ten throou zat. De gelijkvormigheid, waar wij boven van spraken, het feit, dat er bezvvaarlyk van teue Duitsche, Fransche, Vlaamsche school meer .sprake kan' ziju, heeft eene geheel andere oorz.iak. Zij ku. :t niet voort uit zwakheid: zy komt voort uit het geiio' eeuer vrijheid, die uit n in geen ander tijdvak ooit aldus gekend heeft. Men zou meenen, dut die meerdere vrijhei-i, iu plaatd va» eenheid vooï't te brengen, in tegendeel (zoo zy al uit den aard der zaak gt-ei^e vcrschilietiw scholen kon stich'en) in eene oneindige versclieidenheid de kulJ^tenaren ver uit tlkander zon noen lojpeu; maar zoo men dit verwachten z<jii leverde men hierdoor het bewijs te. reker.eu buiten die eene groote meesteres, die sterker dan eene akidemie'hare voor-clirif'eu dun kuu-ten iars oplegt, ea, op \eibeurte vau liet bewo.iderend- meéjevoel li'inner imtuiirt'eiio'in. hen dwing; ze te v.i.'en. Die mee-teres is: de N'a'uur. N.uiiunt z il Iieweercn, dat ulle menscliel.jke üogi'ii de zelfde indrukken van de Z'.-lfle voorvviH'pfn ontvangen: di; é'ne vat coti gi'la.ivtrek. vat een land.-chap anders op i:.iu de uiideie: maai- het ifroj'e pü-1'.-rsclic-iJ der scholen 'vun de XVI'. XVll'eiiX VII" Keu wen \vas minder het r',.-v,j!g van h '.-t v r-c'ilileu'l zien der natuur, ilan van het do-1. dvor de:i be-1. ha.i f ae L.itii;n. Daarom ? al au ui'slalti-u'l ?lijk a-. l,uit-1 -tl . jinl vlei-sch. Tceu . hij het rji won. 'wilde de \vii,:.er de wij Ie itcliap tvii ui;\vKt hreujen. lUlar dJ ina:i -t.'titdj UAU u nie* tO". Xij ifi:ii.'e:i b'.-id-.'li n -ar den rccirer. Dé rtchtor üeide tot i:./u winner: Schei-.fc hém zij':i wcdl'ii cli.ii', ma. ir du w. HIKT w. l ie h'.-; hiut doell. Toen zeide de l'-.-chU'i- Z.'cr vertocTnd: Sijiid het dau e.- af. i:::iar i id:eu L' ij iets meer ut' minder dr.ii het i.v.v:e!it neem .' zal ik u 'straffen. De winner wist -tha:i- g-3cu uitkorurt en .gal de weddei.se.La;>1 op. ? Eeno ireuwe féérie, l'.lrtiïf ?/?' .Vt t ?'. -wordt in do p-jne ?t. . Martiu i::ge;;u Icurd. Lemmeiis-sheri'iujto'u. ile -oratorium-, zangeres, d'e wij te A:-.i-tei'ua:u met U.'t jou den' fee-t der M.u;si'ha;\py v-jiir . T-jjukuiitt mochten beuren, is als ondei'wij/.eres in .1 e:i zang aan Let Couscrvatoire v.in livus-ei \\rbonden. 'L .i-.i.ils meu weet is zij een.' UolliUldiclie vau afkoiiiit. uu ha.tr m.iu een Meclu laar. De eerste i puveautv. die. de Keizerlijke 01» ra te JJerlijn' ten. ;o-)iieele zal voeren, is K :bin-iteiu's '2i\ro>. De J/ /?'-?'i.,'- ''? ? van l! >:to zal dezen winter door de geheele wereld gr/.jngen woi'deu: behalve hetgeen wij de voi'-.<e week meid Ion. omtrent do opvo.;riiiire!i iu vfl.'schilleiide itla;i*seu dezeu winter, o. a. te Nap-'ls do"i' Nds.-oii. meldt men uu da: K'ulka Geister hem te New- York zal zingen, terwijl dl i.up.ic ai'io S'rak'jjcli er ook Aui'.'iik,i ir.ed ? doorreist, met Marie Roze in' . de hoofdrol. Marsene', 'wiens Jii'rü'lnl'!-: weidra opgevoerd wordr, is aan een nieuwe opera bezig, getrok ken uit deu rouiiu vau Duin is: I>JH Jttui tic J/dfdnit. Dé Ten-toon stellingen van Brussel en ünsselilorp. .? .?.?'? !? Indien iemant nog twijfelen mocht, oi er iu onze Euuw een streveu is naar gelijkvormig heid iu deuken en doen, zouden wij heul üitnoodigeu een. bezoek te brengen aan de Belgische enDuitsche kuust-teu-toon-stellingeu, in dit najaar geopend. De overreen-stemminjr, d>e men in het tijd perk der .Middeleenwen onder de kunstenaars waarneemt, wat du keus der onderwerpen en de wyze vau behandeling betreft, valt natuur lijk uit de» invloed der ICerk en der iustelliuS:n, die zij meer of minder beheerschte, als idder-, Gilde- en Kechtswezen, voldoende tu verklaren. Zij gaf in de vormenwaercld den grondtoon aan en het bleef voor het tijdperk der Hervorming eu Renaissance bewaard, dat de nationaliteiten, sterker gekenmerkt, tegen over elkander optraden, riuast deze groote Uit-oen-loopende verschyuselen, die door do namen van llafucl, Holbeiu, l'uolo Verouese, Murillo, Rubens, Le&ueur en Iiembrafidt ? om maar eens een zevental choryfa>en aan te duiden ? eètügermate vertegenwoordigd wor den, kan men niet nalaten op te merken, dat er ook sedert Glotto zich oen richting open. baart, die uit de scholen van Florence en Home voortgekomen,min of meer,vroeger of later.in alle landen postvat en, ter Xv'lllo Eeuw, de ver zwakkende kunstkrachten, geheel het beschaafd Europa dóór, in zich opnemende, de kunst tot en over Revolutie en Keizen n k' heen voortBleependê, eerst bezweken is voor het Bteed» j veldwinnend individualisme, dat iu de kunst den (Wordt vervolgd.) Kun-ti-naM' niet ÏTjïi wer« nuj'i^.i, van d-j veiieliilieud-.1 lerh'iirling der e'e uuuteii, dia ae kun-,! n.iar in Zijn werk weiircn-e ïaam te l.rciuen. Eeiie Di^fitta van U-tfitêi bracht van /?;ii een ander vo:iii'.-u- cn kb'urtns'eisil'uiede dan een '<-. rïiik'imii van Tellier-, ai weiden liv^u e;i die toutu.eieii afgiv-pae'd djor wezens vin ^olijke (oii uiH-r iKzêiiyi'ii'ri v.xn verwante, be«c!(iuL'. In ÓII/H ti'd r..i leren de n-'r,rti c'.kan K-r. Ds '.,'"i .;!lniu'i^iit-id d-.'i' o-j:vj'.'-.iu-^ ili':.;:t v.t,iT in il-- i'ieii'i!:!,1. waar'i..'.'!! du natuur uai.'iekt. Ei-n uezetiüjk uüd.ei'-c'ni-id tu--ciien her hi-torische til liet iiii:'l:l.lg-c!u' ;,' i'f: llO'ei^ a'!f"'_'S op te be.-auii eu in du Z'-iid-; lint wordVu a':u .'"-?<!>'?:? vu! --.li»id"u!i'-'d«n a:!e.ii.'>'hè' ulif'-ndom vun alle wcK.;>'.r-ïut"i'.' n;vié:i. H^t ::'e:;ta'.'liir -:v!-e'. da e--i.ini i-VIL leiilie- tn t:j [maat, van k-.s'uum, v.iti vi«!'.- t i.i!v[i'-iii-n. van x".ieii. vi.-i v,-rv)..'rmiü leicu. z.in da uêiiigu v»r-c'.i:jri5e!eu uiut der ^'?-?i.jxvu: ruiiTtie: i in Janken ell dvjeü v.iU ai.O iii.Mi te Bru-sel te midden '.;*5..1 V.rp van. -üig-ei'ö, plot'in Jdfji vuu e 'ti der ï.ia .a:.:s H.' o;'.--.il d^r R i:j:;iuii'i c'.ie . tii:idcrijzal-.-n, zal iu het cer.-tu ooj-.-iibli'< i:i>y kunnea zvjif".n iu -.Vfiku s'1'..c-k van ini.lJirn-Europade stu<lit-n. i'.ie hij tin zich !'fi>ll':::i't,','>'m lakt zijn. En tooti! leej d'1 iles'b. etlirh ijvei-i ? kes do djorvuTSc'iers v 11 il n uii-nicheiij-ci-n ceest, de wa.in.cui-.'i-s- tu o, iiemers vau bet charak* teiis'ieke in de vc; -c'ii:i.-r;!u l md rir'den,-en erk-n, da: zij ge!ij\ .hui-1 cn m^t l);-y-run en Ou-reiii'ijk»Ts aii-.er-.1 h..ui'njijhed-n ti>e te Jt'iiijvru da:ï deu Ln-W-'i:-.1!1* der het/.'j "\Va.ils.-lw''t _zij \ l.i.im-o:iH uvvvts-eu. T'.jt in Sik'iié t ou zou mon zieh ? trouwens htt recht niet giiarnu laten onthouiei'. niet de u::drukki.'ig. ?dvs is" ::.imi-ch" iets aan te duiden,-dat op ,.e «'.''.il-l-iijoii v.111 d.-u Liij aUij.l vv-.-:-kz.un.-:i U"? liriiéi-keicer iii k-i'da.i-1 meer t'uu??« is dan op d.ü vuu Ijjrni-lius of van Kn-iu-. M uir het o::dtrr-u!ii'id' vurdvvij'nT, gi'ljk d.it tirr tongvallen vat* Katfeiiburtf c n. hut li'ckurseilunil. Meu 'vindt- Leenwoord.,: pve.'iii denkers, overal weemoedige, overal lu:mi^e zielen, overal govi'.e teeltt-iiaars, overal vi'idi'i^ry'y1 saniensti'llur*. overal k >!ori;ten. en niet zeld 'ü tref fen de verschillende hoediinigliedeii samen in den zu'.f'len peiSO.'ll. O.nre'wijtV.d ? wanneer ie'nm' deti rijd had d> i'71 ?c i'Üderijen. eri f'i b'e'.dvver'wti van D litseh-1 kiiiis'tecaai'^. ter IV All't-'tiii:!i':* Dditi' '??.: Kdi »'?i'i-^t-.ilui-j voor-han lun, d-'.-or en ti.-'ir te l^-tu leuren, en te vtrjeliikcn met de l1"T schilJenji-n en cl. i'1" beeldworkeii. in hot i;i uwe ter.-toon-steliin^sgebouw der 7/:(-.'''i Ir /i-.ytu'.'f; bij-o-n g-brivcht, hij zou on-leivc'ieid vinden: ? hy zoi ongetwijfeld kunnen komeu tot het -t.i'i-tie-ch formuleeren van een min der en een ni'.'er der kunst-attributen hier en uiiuU: maar iu 't algemeeu blijft ouzu opmer king waar. Ouderscheivl zou reeds blg'ken in de aanwe zigheid-te Tunnel van werken uit hetti.jlperk l-i)? 1SIO. De koni'iczities van Mafhieü fn l'hilipjie van Ure'.-; ?/.?.'.?! Athtnii m tii'tinf att $"rt l--i ri'-tin't$ d-itiiié-'ii "H Jfiiwt'ilti-c" of ../.?:s l-\.unies r»iH-tiitt'i ii lu .Fo»»rfliMt'" zijn, xoo min als de p uri re t stukke n Van Kavez of Vuu Y<en-:lijc.!c. het Hjbeltafereel vau Paelinck (Xo. tiJ4). i U landschappen van Verwél', Van Assche. of Ivindenuans en Ducorron van onze tijd. Zelfs WappeiS'tl-OS?V-J) werkt nog niet eeu weinig te veel sehoiiwbiirgi';rg. Meer na dert on*: Van Regeuiorter (17$.~>?1373); ook Van Evcken. Alovs Hunih, Lieviri de \Vinne (geb. té Ueut 1^21, t Brussel 18^0), schoon wat te groen: en enkele anderen. De DuitschuT'en-toon-stelling geeft over't ge heel slechts werken vail levende kunstenaars. Al heeft meu ter gunste van. Ittenbach en Jos. vón Keiler ccn uitzondering gemaakt, de namen van Overbeck. ^chadow, Veit. Cornelin?, Schnorr^ C. K. Lessing, Alf. Rethel zou men te vergeefs in den katalogus zoekeu (1). Deze omstandig heid brengt er veel toe bif, om der voorstelling, waarmee we deze bespreking onzer kunstperiode aanvingen, waarheidsliclit by te zetten, Belgien heeft, in. het eerste derde dezer Eeuw; niets, dat met waardigheid aan de dusgenaamde christelijke kunstrenai'sance kan woraen. tegen overgesteld. In later dagen daarentegen moet men erkennen, dat b(j de werken van Ernst Degcr, Franz Ittenbach, de beide Muiters (Duaseldorp), lless en Schraudolph (München) de later optredende godsdienstige voorstellin gen der uitmuntende tweelingen Gufl'ens en Swerta in kunstwaarde wel kuunen vergeleken worden. . ; Op het historiesch-monümentaal gebied, zon der kcrklyke wijding, wedijveren tic beide na tionaliteiten insgelijks op waardige wyze met elkander. ] 18 Sept. 80. Ato. Tit. ! . . (Wordt vervolgd.) ' 1) Dat ile fam/atya Tim wijlen tckcrcu Alb. Kiodler, {uit Duuelilorp, a aangenomen (Xo. 403), kan bijfl» ilccbu nnn een miivcrsUnil wotjcn toegeschreven, i ' ? . ~ " ' .. ?.