DE A M S T K R D A M M K H, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. dat di- .loii'/h zich achter in het rijtuig terug; om hier meer van te welen, li.ul iretrokkHii. l>ie/eli,le heer nnnr tien dierentuin ook daar iemand, wiens verdüi'ht uiterlijk ook overbodig zou ge- en # coup,... want vooiuit Bedot: ?Les Etrangleurs" be=cbreven is. Om ulij van bet al dan mei bewaakt zyn van liet terein te overtuigen, heb ik mij m tien nacht van SVoeusdag '.!'.» Sept. jl. nnar dn plek be geven, en in tien onttrek \erloeid vau 12 tot 3 uur. AV icu< niviiHin 't l» gebleken dal 't ureum zyn.-.. alnj'l upr. wist men het niet. 'k /al niet liciir vergeten luw gelukkig ik was ji. Dinsdag -l tlezei, de eer-te potticuen vtiu - toen .-Ireiits den hnot eln i.ivor ? te kuuuen ver-uvkke.i aan ^Uagl'la.l' en _\aileilalid", en eeuige coiirunteii in Nederland. olüdat in in ulo verspreiding nut zag, aan ezien dnaruit roms oi.ttiekt kon wuiMcn, met welk pui-Hum de ,)on«li de ktatsic dagen gezien w.t*, die o.e moord» «aar uuitst v.ijn. ? want do Joiighs bekent i'iu* r.a.l ue-ist '2 tlageü latei plaats. 'i spreekt v.in aclf dat ?de 'lyd', die mij ouwitaidiit l»handelde, h.t eerste exempla.n out t mg per expri-sbesitfliing. lieden zegt bet blad daarover: ?ons werd toegezonden enz. n immers löO.tHXI l'raiic«, en ,eini|Uante mill-.'« redactie \vi.-t evenwel ü.-t bet \an mijnent-, t'riiüe-" ligt bes'orveii in een iran-cho embouverwondering nienvintl daarin, wonruit volgt dat er voor do .Justitie eenig belang kon /ijn St. Gencvicve, to zien worden gegeven, maar '---'- ' ' ' ' verhoogt tocli de waarde van het uoek. liet handschrift behelst de Kthifti VAU Aristoteles, On dii'i zeilden dag verzuild de moordenaar de .lonuh uit diezelfde stad (Hotteidum) den! keurig op perkament in cursief letters ge kaart brief aau den vader van den lieven schreven. De beginletters zyn met kleuren eu hem opviel. I loze nleef het rijtuig naturen, Minus, met tle woorden: «Uitte tentitkiieniiiiti tfond geteekend. Doch het allermeest bcwon... . i_-. _ _ .. l.i .._... l .....l _ ;. .... ..:.j ..: t II'.-j n l.... j., l .'..' l .L . 3 . i. i - . , . , - ii.*u ni"(,¥i wordt voorDe wijsgeer .at hij opgemerkt werd, verborg in n vit niet uit. Il'// sullen u rcrroltfi'H tut in tiert go de teekening aan het begin, waarop hij dan eens zijn volant achter zijn bami. dan tien tlottii. UVi'S i'tiortit'hliti. ntiilei's suiiHircn in sierlijk weer achter een zakdoek. Uie persoon had wil n'zt'lre HU,;" wolken inbond ik met goed-: gestold in verscheid*!)!1 ringen aanzijn vinger*, en trachtte hem xtinvcei luogolijk tu .uitwijken, terwijl zijn l lik o' af -eweini in du richting van de school bleet', wanvoor het rij'uipf op Mariua stond te u achten. liet kwam hem voor of die persoon ivne piMix droes;, /wart haar kwam op onnatuur lijke wi.ize tlaaroinlei- int. l'it het zonderling eijter van dooi' ,!.? .longli geeiseht, leid ik al' vinden van den heer rechter-commissaris, mr. Vtin Marie, nnar liet Nieuws van den D.ig en de Nieuwe Uottcrdam<che Courant telegrarandwerk Aristoteles zijn studeervertrek. bladen 'M Sept. jl.) hem' Commissaris van «tuiniert. uit ?a'lon, en door den klank hem te c'o-n ontin, maar ile koperen spheor glijdt :lu hand, om in het. bekken neer te w..ken. Ken tweetal Kngelscho dam< l'olitin den! hare reizen vele handschriften ' f'-erdi Als naam dezer weduwe voluit kennen wil, dan zien, waren niet, uit gesproken in lof over de kan hij er ook /order dat ik dien moeni, «o- | schoonheid dezer teekeuing. inakkebjk achter komen, door aan telegraaf-1 Andero handschriften uit dn l;!de, l lila en KXI gulden,' kiviitoor Uotterdiim op te vragen manuscript \ Ifulo. et-uw van Cicero en l.imums, zal ik sH!liit. /.oo er ! dtaadhoi icht 'Ju Septemboi- jl. aan Wed. J. te ] zwijgend voorbij gaan, evenalf de Sftksen-pic. ";e kwam, onulat mijn naam grUrukt stond cluii e. op de gesloten niveloppi'. ! \erKis i mij in k lietreur bet dat ik my ? hoeivel slecliti- \laii hoop ik oukt-l o vrniiw in bet rokken is, bet «el eene ; Oosterwijk. Al.» ik maar niet /ooals jl. M jan-'«.'cl iu fraai gntliiseli schrift en tle KriineaiM} tnoe.-t zijn. Ih iiiiair<lt'mnir, _ile hel- J dag leriiti muf t kouieu wil ik hem gaarne tlon ? Chronyk van Friesland, van Worp van Thabor, ."ir (m verbaiul mi-t Jeu tienen-tok int riret-ht)! origineelen brief hierover handelende zien en het eenig volledig exemplaar, dat alle vyf en i/i- i-rouw elk r,iMHW francs. T.'i.t»»»gulden behouden laten. Alles kan in deze zaak bo- boeken bevat, deels in bet Latijn, deels inliet ? : i-..i .ui.. .- : ""'langrijk zijn, zelf een srippc-i-tje papier, al i« ! l-Viesch geschreven. Daarentegen wil ik u nou het met grooter dan het koppoltoekcii t iissehen leen paar andere boeken tooiien. En wol in ik divo onderstelling, welnu ' voorkomende op don dreigbrief. met don moordenaar dii i De.longh heeft in enkele dagen ongeveer/ 10,? enkele U-.en -- door ?de. Tijd" liet metleslepen, uemcen 'to heblien, daf liy zich ook vergist j verteerd. Na den moord was hij op 't Minis om ii'iin tyil niet zoo nuttig mogelijk te be-j heofr. want, zooals hij suhreef, ?de politie zoiilterie VHM koloniën in het bezit van oen bank stellen m deze lieLingrijke zaak. , hem toch niet Miappi-n." | biljet vau / lid.?, terwijl bij by de inhechte 'MikHiKlivg-ur.ddag. evï-ii \"or ö uur, bewees l My dunkt er moeten medopKiK'igen bestaan. ik met meer ontmoedigd te zijn, en ten eintie ; Immers zijn er bij een kapper val-che snorren liet lejjio iiiieist-liniveia tevreden te lellen en | besteld. Een blonde, die natuurlijk onder den «fzoiitieilijk antwoord te vermijaeii, Zal ik daar- j neus geplakt kou worden en oen bruine, tlie van liet l'ewi;s .neven, Waaruit tot mijn leed- t uiet een veertje tusschcn tien nem moo*t ge wezen levens blijken zal, dat du riool'iieotimii?! hecht wfirJen. Die snorr n zyn afgeleverd saus van politie niet met die voorkomendheid j aan tVn persoon, terwijl er op tle .-toep eeu ''ulidelde, 'wi-ike pastund, ja g, biedend noodiy i tweoile Sloiitl te wachten. Gelooft men tbiii '»? en Ir, van het woord 's?(iravenhagp, de eerste plaats eene Latijiifcho vertaling van ?' -???' '? ?>?s-'-" -»? lint o. ,.? >;. To-tament ( fulyniit) in vijf groote "olio doelen, met groote gothische letter o| tegenover alle personen innen un irtlli-tt geven : t Met eeiyenut MuMjiietier voor een café zit tende te, pi.ueu, wmd ik door een gedistin geerd hi'ei- iiangesprokeB, welke ^njj eenu zeei vertrouw ' ' ' ..... een die inlichtingen i zoo klitkketoos de wooidiMi vandenmüordenaiir;' Al hetgeen door de deeld, doet mij in de . door moedeloosheid en . ghladon is medege ii^li iemand zien, die oor uitputting -ekend _ heeft don moord bedreven te hebben. Ij. is _____ metledeeliiig deed betrekkelijk immers eene niet te verbergen scha.lnw/ijdo n gcaprc- met den stat luiichel t« Utrecht. Hy gat my tleu raad om duect nnar l'll'echt te gaan, doch ik meende, dat dit litjiH werk niet was en verzocht hem zijn naam te mogen j de pijnbank voorbij is, maar in het wezuu der um.m,.,. l.jj .1.. jii«iiiie wiiui-r.w hjj mji vei-igaiilt is dit niet ztin. Meerin-ilon hooiilo ik vnn aan de recli spleging verbonden, u.l. dat IIIIMI *oius te ver gaat of moet i-'aan om iemand tol bekentenis te brengen. Men 'meent wel dat bank biljet ni»iietuing slechts /' i'!.- - cu eenige centen meer, beüat. \Vaar is dat geld gebleven 'f den Haag, 7 October 1MO. J. A. PK ütiiun. Tit de Itililiotlieek. (Jij liebt gelijk, Amice! onbekend mankt onbemind. Ku onze voormalige StiuU-than*L'niversiteitsbibliotheek is waarlijk nog niet potiulair. Velen onder onze beschaafde stadgenooten weten mi='chicu ter nauworuood, dat er zulk eene inrichting ticstaat. Hot aantal boxoekers, hou/eer ook stijgeiule, is in verhouding tot < 'Uut! bevolking waarlijk niet uoeuieuHwaanl. Niet weinigen verkceivii in .l^n »v.uii ,l«t .1.. lol'gal. i politiemauueü: ?wij dienen zelve uit onze oogen Vni minuten vóór a uur liet ik mij bij den j te zien, want hut is geen duit waard otu oen liootdcommisjaris aandienen. Ik werd cveiiuol i onschuldige of medescliul'lign tot bekentenis afgescheept met de bood-chap, dat ik oui .7 'te drijven." uur terug moest komen, en verzocht daarop Lit allv* schijnt te blijken, dit- er by dezen tl, u A'jeiii nogmaais oüi eeu oogcnblikje ver- moord minstens twee personen betrokken zijn. 't Autii-oonl van den-lieer Van Scherm- [ en het kan dunkt my ook wel nier anders zijn. bcti; as: ,0m 7 uur terugkomen, ieg ik!'' De hier .-??i-eiiUauij', hipot'dcoiniiiissiuis van Arnbterilam v. .i- ilaari'ij tegenwoordig. liet iioui.i'-uieau teleurgesteld Verlatende, deel ik zulk» moilo aan ten inspetteur. die uie o.umiildrl,!jk bij tien hoobl-cuniinisaaris btacht. Ik deeliiu In m toen mede bij zti me, tUt ccti coi:uui»suvis van Ltreclit stiaks tnh bier kwiiin en liij dun de zaak zou laten ou.u-rzoekun. llvt ^evoli; hiervan wadut rie lieer, »!ie mij tiie' verti ouwelyke medeUeeliug deed, '.- av,.iul-> om 'J 11, daartoe uitgenoou'üi), zicb iisiar de ' liet vinden van een degenstok te Utrecht met da letter A in een tiii.i nuvr Ie lonehfiKH /',;!>. Iemand tlieu ik gisteren sprak deelde me mede hem gczioli te hebben. Nu deed ? en doet nog een naam do rondte in het land. beginnende met. de letter A en v.ut ik wist, ruiten eiude onjuiste gevolgtrekkingen te ontwij ken, moest de be«r A., die zegt op dien da^! te Amsteidum geweest te zijn, daarvan liever liet iiewijs luveien, opdat daardoor zijn naain niet langer m deze zaak .-choudernphalnnd ge noemd wordf, let* dat zeker hoogi-t uiiaangevoor hum is. Ee» uli/n'is toch te liewiji-.én. vertrek uit Amsterdam. L'it een spoorwegkan allicht hewez"n 't Spreekt van zelf dut de beer van Scherm-1 Hij zal zicii immers wel het uur herinneren vari beek moe-t gaan eten, doch umi was bet ook | zyn vertrek uit Amsterdai uoodijj gewei-Bt, tlat luj, van 5 tot 7 uur door ; coupon retour Amsterdam een ander weid vervangen, ouuliit in zulk een i wordeiii dat hot niet is j. belangrijke zaak, eene mtdedeeliiig twee uur uitgesieltl, oorüiiuk kun worden tot vertraging l lang." /ou, til«schen geweest: ?retour tien haakjes, tle Jongh, als iu üe ontdekking. Ui.-tfi'en iK-eii di Joilgh bekeud dat hij de ia. Dit weut reeds de geheele beu. bij zijne eerste a.inl.ouding, daags na d'«;i moortl, gevraagd geworden was om zijn alibi Ie bewUzeli, voldoend antwoord Keijeven zijuV De lieer A; moest dunkt mij zelf, in het liemooitliiiiaar Dat er uitzicht bestond op .gunstgen usag; ang van en naam sni Min liet verhoor den Dongen ilag gehouden, ' zich hebben doen hooien telecrafeerde ik ived» den \origen nacht '? _- Ü. . loopt, dat de Jongli op zyn terugreis v.u, liubc aan tle. Nituwe il.'.tenl. Cuurairt (zie movgen- .u-.ui boord van de Hmtunt uiiieiuc vncnttetiitie van «lieren l. en luen gisteren om '_ ."> n-liapsbet rekkingen hielt aangeknoopt m teen de olticier vnn .iii-tith- mij passeerde, deed tiet in deze za.ik genoemd jongiuuiiscli. leed tlat /.. E. G. my niet met een enkel j De Jongh liecit aan den sigarenhandelaai Jóngli Ier tiri UI' alllier eeu degenstok vertoond. woord 'uiededeplde tlat de -'- bekend bad. Ik ; Van de za" anti de blijde gezichten dat er iets «ottln; welke bij zon gegeven _ vi» voor"eviiJleii. tnkele mimit.';u daarna li.i):een geel uiterlijk. Dit heelt tle Jongh bekend. hebben uim iemand niet i it t Is toevallig en zner oiiiiangeu'aam, dat de letter A op <len degenstok t« Utreulit gevon., ,.,,.... droeg eeu'* gewichtige; don, nie.t de eerste Vutter vau zij» naam overbaa-l bij \vas. doelt de vlngheiu! uuiikuiiit, te meer omdat een biianwacliter vai ?? - - ? ? |let station Utrecht (eu. mijne iubchtiii!,' is no._> al uit goedn bron) op tien Üü bepi. j.l. ziig een ageiiT met een jiapiér in tle hand zwaaieutliover de groetiuiht-Kt in de iK'hting van hut liiiuieuhoi. Die a:; ent tijtiing waar baa-l bij was. dtiell de vmgtiem zut minder in de pusieii die hij nam, dan wel in het si,el op- en neer zwaaien va-i zijn reeb- j al uit goedn bron) op tien iv oepi. j.i. zng. terhand, waai in hij ?dn uap" zwart op wit | dat do lieer A. om p. m. acht ilur uit deu trein had. 'k MOP»! weten wilt 'l was, renUo. het ! kwam, diB vlen. w<;.,' gepasseerd Had, waar Ue JlalsIrsiatiL- door, en buil hem gepraald v. >or j stok gevonden is. de Hesoyiiekatuer. ..longen-" ugeni, 't is toch Kent- briefkaart door den keor A aan eon veracl.rikkeluk, Gotl! Uoti! die arme moeder T l zekw persoon gezonden, en die tot het vergde ik hem tot-, -ja mijnheer 't is erg ____ l moeden vau een overhaast en iloordachr voe, bij heeft z.io i-veu bekeiiil de moordenaar te i-.ijn," nntwtiarddu by me, ..,ja,dathoor ikdiuir" zei 'ik en holde hem vooiuit naar "t telegraafkantoor. \"oortloopentle schreef ik op een stukje pa pier: -de Jongli heelt bekend moordenaar te ?..., '. , ' , l_i_. 1 .. .» L zijn". Eeu uaar minuten later kwam du aifctit mededeeluig, dat ecn andere ook nm te telegrafeerei). Inlusschen had ik 11 -idain, met achterlating zytler de adressen van een dozijn ledaciiën van dag- op dien datum l u Utrecht vs bladen kuuuen öpgsven, metdiii.gendtetogrttut. 't Öpieekt van zelf dat ik ?de 'l'üd" het «on-te telegram zond. Ali de heer oflicier van Justitie mij nu slechts ? 't was toch uceti geheim meer ? een enkel woord bad gezegd, dan' bad ik uiet zoo hard behoeven té loopcn, te meer vermoeiend, omdat ik dien dag toch -reeds een paar keer naar het politiebureau wa* geweest, en 'wel om cène in mijn oog ? mis schien kijk ik Mis ? belangrijke medcdeeling mij om '?> uur by don heer Als ik mijne lozers niet verveel, zal ik die mededeeling (evenwel zonder namen en woon plaatsen te noemen, 't geen ik enkel aan den . eer officier deed) onderwerpennari do vraag: of zy voor iemand! als ik, die van justitiezaken geen verstand heb, al dan niet belangrijk wusV Het bnrgermeii'je, dat, op den dag vóór don moord aau. de school van den hoer Ubhene vroeg of aldaar do jongeheer Hogaard» Was, H,? niettegenstaande t\a uitgeloofde premie van f 000.? ? nog uiet komen opdagen. Aangezien te doen, 't geen officier gelukte. de justitie opsporing van'uit uieUjc verzocht, meende ik wél te doen om op te sporen en het volgende te gnan vertellen: Verschillende personen hebben iemand, gelijkende op de Jongh, dagen voor den moord, dikwijls in ge zelschap niet een ander pcr.vion . zien iti- en uitgaan bij twru Aiuigqise* ? die niet. zwaar op de hand zijn...i.dus licht. ? Deze dames wonen.... en hebben eeu burgormeisje iu dienst. Drie dagen tn den ? moord ? ïü Sept. jl. ? zyn ze spoorloos vc-rdwenon. /ou, ? deze vraag deed ik ? hivr niet naar onderzocht kunnen worden 'i en 'k deelde, dun oflicier een naam mede, waar hy inlichtingen zon kunnen inwinnen. In mijn vermoeden dat in deze moprdgeachiêdenis wel degelijk aan medeplichtige moet. gedacht worden, wordt ik versterkt door bet volgende:. . Op den dag van den moord zag een zeer geloofwaardig man om ongeveer <!U uur een vigelante rijden, waaruit op ite hoogte van tle gewuifd Dit trok vigelante ren plan eenigen grond gat', hebben tte praatjes. omtrent zijn persoon voi^proid, niut doen ver miiidf-rou. De/.n luier A. is evenwel niet de-eemgo, wiennaam met A begint, eu daarom hecht-ik ook niet. al te veel witsrd« aan du guloofwattrdigo modcdeeling, dat ecn atulere huur A. uit Kot? , . . i ..-. ^ijuor zwangere vrouw :ht vau zijne Êchoonouders afscheid gillij nemen, om onverwachtnaar het buitenland te vertrekken. <^ok bij had een stok met knopje, 't /ou wel onguiukki" y.ijn als men dezo personen verdenken durfde. Wij willen allerminst verdenking kwee-, k«n', wij deeleü slechti feilen mee, meer,niet. Volkomen, zekerheid is iii deze duiitere zaak noodig. liet is daarom raadzaam dat alle apocrvphu A's hun alibi bewijzen. Men kan ieder en alles wel in betrekking '..reugen met deze moordgi^ohiedenis, b. v. de. advertentie in het Vaderland van U dczur ?/«j»/^ niet,' muur irrtl; ikhnvri'ftuiijtl U Iu kamen," of die in het Nieuws vu'n den Dag vau ai Aug. 7, 11, 13, 17, a», lii, 2r. Sèpt. jl.en l en jJ dezer, welke allen iu verband met deu moord kunnen gebracht worden; de laatste b. v.: ?twKf Miirin, nelircrf ~/, iliiii uirt linzunjil, duftin-f ttuf'icooru i)f> vooruit'! Oi-fib i" til/uu oniiUfi/i'li//;. HnrMyk yèyroet. Alliert. Alweer dus de letter A.! Dat do Jongh g«;n ?sul" K zooali er ge zegd werd, bleek mij uit ccn tiit Harderwijk, zooeven- ontvangen biiel'van een zyner vroegere wapenbroeders. O.a. d«eld« de JuiigU uit livdie gokoincn, een paar maanden gelcilon mijn brielsehrijver mede ?rltil Itjl tnr ijn-tlf fuijriiitsirlitcn lintl, en liein mrl t/ettl l<: leuelitcn Jstimil"; dan wéér zei hij: ?i/.- Ineli ilni besten burger uit militair »H,-icnnt il: Ar//./ li.-t gix'd.", 'loen bij 't Worfdépöt de Minr van. de .longh gcitoenld werd ?ecn ratténstaurt." antwunrdde hy ?ilie_ rnttcnstiliirt kun .jon jf, tick nrl aintlraiucii. Dt! gedachte iiun wurgen scliynt bij hem dus niet. ?van gisteren" geweest Je zijn. . Uit ecn brief uit (Jn*tertryk oiitvangen, blijkt. het, volgende: Op den -feu Sept. jl., 1-1 «U«eii ? leuren der leeszaal alteen voor enkele uitver korenen open staan, en meei mnleii werd my gevraagil, langs welkuu weg men vergunning kou krijgen om oen boek ter leen te outvani'en, eu welke voorwaarden (van geldelijke bijdragen of zoo iets) duaraixn verbondeu wa ren. Anderen vernamen niet zekere verwon dering, dat. er bijv. ook nieuwere letterkundige iverkeu te vinden zyn, mecncude dat de biblio theek uitsluitend geleerde boeken bevatte. NVeder anderen hielden zich overtuigd, dat eon gang naar de boekerij de moeite niet loonen zou, aangezien men er op geen enkel gebied van wetenschap de bosteen onmisbaarste b: 011iien kon raadplegen. Hoe weinig begrip toonde nii'ii soms to hebben van hetgeen er bibliotheek omgaat.... Doi-h genoeg. Ik zal uw raad volgen, en nu eu dan wat uit de bibliotheek mededeelen; De liiblioiliim van den bonw. Vooral trekt ons hier aan, dat de materialen zich vertooueu zooals zij zijn; trap en plafond zyn vau blank hout, geen nabootsingen in verf of Kiiderzins. Het is zeker zeer te betreuren, dat de toegestane som met toeliet, dit zuivere beginsel verder door to voeren. .. , Et-n breedo gang, recht voor ons als wy de trap opkomen, voert nanr de voornaamste ver trekken. De reeks deuren in donker bruine tint, met ilinke omlijsting en bekroouing, geeft dezen gang een zeer uasscnd, deftig aanzien, wat nog verhoogd zal worden, wanneer do witte muren ecn tintje gekregen bobben. In harmonie met het overige «ijn de fraaie gasantarens eu de zeer schoone, vry aangebrachte «»p hoven de privaatdeiiren aan het eititle. Was het een nieuwbouw, wy zouden willen vragen of het juist is, de:i gang tegen privnatdeuren te doen eindigen, en dus deze bet eerst in het gezicht te doen vallen. Het is ?chter een voi-bouwing, en de architekt waa derhalve niet vrij. Nu de ?bodenkamer te zijn voorbijgegaan, lielibru wy' aan onze rttchtenUdn dn kommnwekamer, een frani vertrek, met sierlpkcn schoor, }>erkamont goschreven in do l Ide eeuw. lïlijkens iet verschil in teekening vnn het randwerk en de aanvangletters, hebben verschillende mon niken zich met de lijlte illustratie bezig ge houden. Dommige teekeiiingen hebben inilerilaad groote knnstwaartlo. Jammer d«t ieimintl laardoor verleid ia geworden om enkele stuk ken uit te mijden. Het laatste waarop ik u wijzen wil, is eene uitgave van do bekende Annalrs Efclcsitixtici van den kardinaal liaronins, te Keuluu in NiiMI gedrukt iu negen folianten. l>e waarde van dit hoek is gelegen in de met microscopisch schrift geschreven aanreek.fuingen van don franscben geleerden Uavid Itloudel, die hier jn lli.r)0, als opvolger van Vossilis, aan het. Athenaeum ver bonden werd. l)e protestantsche kerken in l-'rankryk hadden hem opgedragen het werk van Hasoniu» te weerleggen, en in deze aanteekeningen heeft hy den grondslag gelegd to' pen werk, dat nimmer het licht zag. Eeui poging om ze uit te geven is mislukt, ed ze wachten nog op iemand, die, by eene studie over dit onderwerp, ons rekenschap zal willen geven van hunne waarde. Maar eeu vergroot glas kan by d-i bewerking niet worden gemist, t>n Uileubach vond in dit schrift do verklaring waarom de geleerde,'die gewoon was midden tusschnn zyne boeken op den grond liggende 'e studeeren, ton laatste blind is geworden. Kn hiermede' stap ik vovi' ditmaal van de handschriften «f. Wij hebben aan de hand van L'H'eiibncli slechts een paar in oogcnschouw do ? verzameling door curaaangekocht uit de bibliogenoinen. Met toren onlangs t heek van wijlen den hoogleernar Moll, bedraagt p toonde i (u,t (.[j,;,,. Jer |.ami«;hrilten thaus ruim .'«M). op eene . Straks komen hierbij tin meer dan ;WO hanilj schriften uit de in bruikleen gegcveno biblio theek der Kemonstrantschc kerk. De boeken. die uu in een paar kas'en liggen opgetast bij Kebrek aan ruimte, zullen eerst tot Tiun recht nieuwe gebouw ocht iemand in ? / , ,v * , ,..v t i,, i1" i «tuin en ïimieifen znii onzp boekerij met eeu /al zy werkelyk aan haar doel beantwoorden,' )f mAw\0^WM Randschrift te verrijken. en hebt verspmdeu biunenenjjuitenjttgriin-!,,,.,;,,.. kurt(J lnededecling zttl hem overtuigd het onderwerp is Keker overrijk. thoelt der Universiteit ? ' t j l- ? ?. *. tl! l.uvi'ltTA llilll l»l![lltl:, AUllVll ICIOl. Ltll iwk der UniverMtett van Amsterdam zoo j k(irnell ' wa.meer x» j,, lu,t niel_w, ;dt het in d« «tatutcii, r»s eene .ni'ichting j |)L,,luol.lijk ^ geplaatst. Mocht i \ ïf;T?Ö.r?,.^"T.f^*iBr.!I!'t:.-i»t«»t en Kenegen znn onze boeker. zal worden opgenomen. 1 . -. ?. l !? 'n i UUAU KUI IC r.an onzer universiteit, dan dient zij voor alles i j,,,!,),,,,, j^ beter te worden gekend. ' Dit weinige tot inleiding van hetgeen nu en later volgen zal. In het, begin van de vorige eeuw werd ons land bezocht door een vreemdeling, die met de grootste belangstelling kennis nam van alles, i wat hier op het gebied van wetenschap «n kunst! aandacht van een geletterd man verdiende.' in goed gezelschap H. C. Bouwwerken. n. Zij onder uwe lezera, waarde redaktcur. die /.achariii,.-. Coiiradiis ' ütl'eubach, te rVankfort' oc-i' een bedevaart ondernamen naar l rnveazaal ?n-boreii; had te Straatsburg gestudeerden was i «n Statcnkumcr en naar de vroegere verga,itar Engeland vertrokken, met het plan om derzaal der Staten van Holland, thans Eerste *ie,h in Uxftud neer te. z-tton. Maar h«t scheen-Kamer, hebben zich waarschijnlijk geërgerd dat hot klimaat eeu nadetligon invloed luid op «in ds leelijke gangen en portoaltjes, welke zij:»1 gazoudheid. Hij vertrok in 1710 ovtr: ^Ü pasfeeren moesten. Komen die personen nu Holland, om na een ven.lijf van vijf maanden terug, eeu groote verbetering zal hun m het .mar zijne vaderstad terug te keereti, wanr hij; «og vallen. Naast ons, toen wy voor de Kidlaler tot allerlei eerambten werd geroepen. | derzaal stonden, a*gen_ wy ecu vooruitstekend Jij vertoefde te Amsterdam van den " " ~° l-'ebrnari tot dea ÜÜstcu M»art 1711 lldeii 'puvilloen, dat de gaanderij 'augs het Stadhou! tlerlyk Kwartier op waardige wijze besluit. I JUlllLlll l M li ltV 14 mft'^V^ftA J'J-FïMl 1. A l 1. J. . ( .,-.. -v? .-...-__ -_|- ,, ,v l_pOndur allo» wat hy hier ing, en waarvan hij l dim achtermuur van het hior gevormde, deftigi ? ' voorportiiul bemerken wij twee deuren, welke beiden voeren in een met -marmeren zerken belegde vestibule. Deze is echter door een een nauwkeurig verslag goct't in ziju journaal, ? lat later het bcbt zag, behoorde ook de biblioi heek. Du fflau die zich een naam heeft ge maakt door het Injceii brengen van ceue boekerij, dié tut de belangrijkste bijzondere verzamelin gen van zijn tijd beln kennis te verrijken met «ras. Zijne verwachting was niut bijzonder lioog gespannen. Er_ bostorid een catalogus, " ' ........ sierlijk hek in twee dcelen gesplitst. Het enne _?_...__ ..... ..gedeelte behoort tot het Ministerie van Waiiourd'c, verlangde "zijne ' rerstaat.dat de benedenverdieping inneemt; in et hetgeen hier te vindeii i hot andere deel noodigt een breede, fraaie trap ing was niut bijzonder u uit- naar de. zalen der Eerste Kamer te stij.-,,IU,UC.I. ? Instond een catalogus, gen. Niet iedereu dag kan uien dat doen ; ecn uitffegeven, die slechts b3 bladzijden ! groot bord geeft aan welke dagen men toegang -??????-?---'- ?? ? . . , ro«t groote letter gedrukt, u ij vond .Ie zuogenoemdc bibliotheek iu het oude At hè; naeum illustre onder de dakpannen, en kun :net nalaten in zijn dagboek "p te tcekcueti: ..Der Vorrath ist tnit einatidur gering, welcher ,011 eine so grosse umi reiche Statlt cine Schande i?t." i)c boeken waren evenals te Oxford aan kettingen b.'vustigd, en in twee reien boven elkander geplaatst. In liet midden was eene soort van lessenaar aangebracht, waarop men du folianten kon neerleggen en opslaan. De Utt-ls van den catalogus waren on de planken geplakt. Alleen op Maandag ou /ntenlngiuiütlag waa 'de boekerij toegankelijk. verkrijgon-, het is dan ook billyk, dat d« konciergo en hoiliciulcii éenige dagen in de week rust kunnen nomen van hun zoozeer in «pannenden arbeid! Vtior wij echter naar binnen gaan, kijken vrij eerst even boe het er buiten uitziet. .Aan liet genoemde pavilloen sloot vroeger een ge bouw dat Treveszaal en Eerste Kamer verbond on de toenmalige K. IC- kerk aan het oog onttrok. Deze, van binnen zoo leelyke, vcrbin diuaf is weggevallen; vrij vertoont zich bet oude kerkgebouw aan ons oog, echter gehcoJ veranderd en onherkenbaar. Wel is dezelfde. muur blijven bestaan, maar er is een steens ,« ?,» - .,???..? ~,s. ....... ?-. liet was hem voornamelijk té doen om de r muur tugen aangobraclit en de veusters zyn handschriften te oudurzoukt-n, dio, ten g«t»ie van Ï8, iu den catalogus uiterst gebrekkig op gegeven stonden. Maar zij waren uchtur .-lot; de sleutels ? .werden bun-aard door den voorzanger van de West.orkbrk, en bij het nerdtu' 'tie/oek kon hij onverricliter as»ken heengiian, omdat tle sleutel bewaarder in uu kerk dienst moest dotui. Doch viin twee volgende bezoeken keerde hij uiterst voldaan terug. Wel kostte bot zoeken een weinig moeite, omdat m tle kas* t.cn alles zonder orde w.-is geplaatst, maar dn* moeite werd rijkelijk beloond. Van een aantal zeer belangrijke, hanil-cliril'teii, die nog een sieraad uitmaken van onze kleine verzameling, geeft hij ons uitvociig verslag. Vergun my u ?«Hit. paar ondor dn oogen te leggen. Hier hebt gy ecu band'in folio. Deze bevat op '.CJ -bladen perkament: Julius Caogar's lui kend guseiirift: Dn Mlo .tiallieo. Mot uirzóndering vau eeu paar blailüli,. die in-dl! hi'1" e.uiiw zyn bijgeschreven, is dit Itandschim uit de eerste helft der 10tl« «ettw. Het. behoort met. de codices, d"i« in d« bibliotheek v.in het Va.t i taan en te Parijs bewaard woi dun, lot. de oudste handschriften van dit Maiigrijke weik der l.atijnsehe letterkunilc. Euni»«n tijd gcledaarin mededeelde, dat hij van een gepen». oflicier van het O. I. l,egwr gehoord naü, tlat by haar kamers te krijgen waren. De overeenkomst vun naam, de Tulp, te danken. Uitwendig,hoeft dit handschrift niets fraai». Dit is wel het geval met het horik in klein folio dat ik u thans voorleg. Kccds dadelijk .?isrplitatst. In twee rijen ge.nteld, tö'oneu zij u aan, dat de oude kapel uu. m twee verdicpitiien is verileeld. Het. dak is voorts vernieuwd on dakvénsters zijn uaiigebradit in overeen stemming uiet die, welke het Stadhouderlijk Kwartier, versieren. Het klokketorentje is weggevallen. Overigens i* déze -evel geheel gelioiideü in den geest der aansluitetido muren nn wanneer de lijd gewerkt .hc.oft om tien steen du nieuwheid to ontneint-n, z:i\ men den indruk ontvangen, als.ware hot altijd /oo ge Wij'gaan nn de linkertleur van het pavilloen i _ .;?.... .,.. i Voor wij echrcr be-chouweu wij ateenmautel, maar , ietwat koud iu toon. Ik ' , kan mij voorstellen, dat men doze gry'ze- en lila-kleuren koos; op zichzelf zijn zij schoon. Kon geheele kamer in deze tinten, maakt echter geen gezelligeu indruk. Warmer iu toon is de volgende zaal, de bi bliotheek, een ruim lokaal met vier ramen aan het Dinneiihof. De hoofdkleur is hier een geelachtig bruin, afzonderlijk beschouwd, lang niet zoo aangenaam als de kleuren der vorige kamer, maar ftU geheel veel beter voldoende. Het behangsel is uitstekend nagemaakt leder, frnai van teekening eu kleur (rood, bruin en goud). Over het algemeen munten al do ver trekken hier uit door schooue behangsels. liet is een gelukkig verschijnsel, dat men langza mer hand weder in gaat zien, dat ook behang lelpapier aau het schoonheidsgevoel kan eu moet voldoen. Gewooulyk, wij weten het allen, doet het dit allesbehalve ; afschuwelijke strepen en vormlooze, of ook wel al te realistische bouluetteu leeren dagelijks het publiek zich aan het leelyke gewennen. Mogen de fraai gemukeiide uu gt-kleurd» papiüreu, die tegen. woordig gefabriceerd worden, spoedig meeren meer ingang vinden tn de fabrikanten hun best doen, ook de goedkoopère soorten iets minder leelijk te maken. De vier sektiekauiers, welke de andere zyde van den gang innemen, zijn onze aandacht wel waard. De deuren, de hooge latubriseering, liet plafond, de scnoorsteenbekleediug, alles vertoont een donkere eikenhoutkleur. Wij bemerken, helaas ! spoedig, dat wij slechts na- . gebootst eikenhout voor ons hebben. Terwijl het nieuwe Ministerie van Justitie oen bijzonderen rijkdom van eikcnbetiuimering vertoont, un in liet algemeen daar geen kosten worden ontzien, moeten do vertrekken van ons hoogste politieke lichaam zich met een nabootsing be'ielpen. Dit is zeer te bejammeren, want hoo zal men aan de meuschen duitlclyk maken, dat iets, om schoon to zijn, irtutr moet wezen, indien zulk een rijksgebouw hot voorbeeld geeft. Wj' willen er allerminst den bouwmees ter een verwyt van maken; by zou natuurlijk zeor gaarne eikenhout gebezigtl hebben. Dis te verwerken som was echter zoo gering, tlat hij, wilde Inj deze kamers in ond-LIollandschen *tiit inrichten, wel in nabootsingen moest ver vallen. bc Jouren der sektiekamera, evenals in den gang, met sierlijke koppen bekroond on door uitgezaagde ornamenten verlevendigd, voldoen zeer goed, evenals de gecanneleerde wandbetimmcring, waarboven weder een fraai be.hangsel. De plafonds kan ik niet zoo schoon vinden; de vcrschillendo vakkeu zyn tot geen bepaalde vormen terug to' brengen, en dit maakt den indruk onrustig. De schoorsteen vormt hot pièce de résistaiico van het vertrek. Hoewel er nog niot geheel over kunnende oordeelen, daar het onderstuk nog niet vol tooid is, kuuueii wij, op het bovenst uk afgaande, thit ecn even smaakvolle ali eenvoudige ornamcntatie met pilasters en snijwerk vertoont, ons het schoone cll'ekt voorstellen van het ge heel, als ecn paar groote, ryke konsoles van witten steen den boezem' schragen, en daar tusschen een bekleeding van blauwe Delftsche tegcl'jos is aangebracht. Toevallig liggen er juist van dio tegels, waarschijnlijk nog niet gesorteerd of afgekeurd; wij zien er ten minste, waarvan de lijnen bijzonder sterk z_jn uitge^ vlóeid. Do gang verlatende, valt ons het schoone pcrspektivischu gezicht op, dat van daar het trappenhuis aanbiedt. Wij werpen vervolgens een blik in de kamer v«u gnflier enprmiitent, ou worden daarbij versterkt in bet ilenkbeeld, dat reeds vroeger bij mij, en waarschijnlijk ook bij n, was opgekomen, nl., dat do muu-.iileeriug nog volstrekt uiet in orde is. Een afschuwe lijk ell'ftkt maken de groene, yzoren parapluiestandaards in do sektiekamers; de omlijstingen der uurwerken in dezelfde vertrekken, vvtikteli bét ve moeden op, buiten den architekt om te nijn vervaardigd; in de presidentskamer ziet gij, naast eeu fraaie oud-eikenhouten kast en een, naar het midden verschoven, dito schrijf tafel, een mahoniehouten cilinderbureau, welks roode vlammen in deze omgeving zcor hiuder X« een loatsten blik op het schoon geheel geworpen en onze fooi gestort (waarom zijn dcrgtilnke gebouwen tiiut gratis te be/.icllt igen 'f) te hebben, vertrekken wij. Onder de gewelven der buitenvestibula gekomen, gaan w_j de rochterduur in, Overtuigen ons dat het ruime, ar chief 'vau Waterstaat enn. (de vroegere kerk) de pudo grafzerken vertoont, nomen in gemoeiie aan, dat do hier ligguii.de unklititnaursluknlen behoorlijk zijn ingericht, en liaaatu.il on» te gaan ziun hoe ib;/.e verbouwingen de vy'vcrz ydc zijn to goadi) gekomen. ' Voor wij echter het Ijinnenhof verlaten, werpen wy een afscheidsgroet, toe aan do oerwaardiiie Loteryziial, én, daarby hmnürk ik, dat ik de vorige maal verzuimd heb; u er op tn 'wij/.en, hoe nok het groote rondvoiistür by do laatste restauratie ongelukkig veranderd is. Et!li grootn cirkel met eeiiigu kloiimre er om beun, nllcn als viurglopun .inged eld, vervangeu Iu vroolijkcr i.rasseitriiig van vroeger, ()l dozu T l ... ? l ? ' i. . -J. verandering wel tiistorieich .juist .is Statistische eu binnen"uu l)B-,tijgi'ii d« trap. onzo omgeving gadeslaan, ? eerst even con persoon, die zich aan ons komt vörtooiien, ecu bnseil ,cn gozet man liiet. kalotje op liet lioold. De technische ojvmci'kinjien, iti«-liy ons ten beste geeft, \vijzert mot. op hoogo ingoiionienhehl niet don niéuwen liouw, waarbij niet alles 'word inge richt zotial* hij dat wengchulijk eu juist oortlenltle. , . . Wij hebben ile trap, dio met twee armen nnar bovengaat, beklommen, tër-om htten loopt een gaanderij, waarop de voorzaal tlur Eerste Kamer en de kamers van deu president, den griffier en. den komiiiies-gt'il'üer uitkomen. Om de trap opening loopt een netto balustrado, tcrwyl /.uilen tlieiien om de bóoger gole.'.<one gaanderij te dragen. D«ze beruikt uien langs een trap, boven tien omlorstch arm der hoofdtrap golége.n, en tooaang gnvende tot de woning van don koncierge. Op Waardige w'yze is het trapuuii-i huw van boven begrensd door een plafond van | hun zeer belangry* bock blank Kri>e.m;n!iout, langs den trap door uteenen uitgukoinon; het heot J In', ixifiitly n/ .-. " ' ' behoort,, iiii'i>t rfi>i>rtt C. 'DKK. Een bock van Avcrklioilen over Industrie. U deec noey - « ^.aagdedee.enaant,, vaku.auu,,, werkUeden uitgebracht N°. 174. A°. 1880. DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR iederen Zondagochtend. Uitgevers: ELLERMAN, HARMS & C». Kantoor: Rokin 2. ZONDAG 24 OCTOBER Alwunement per 3'm. ... 60 Cta. fr. p.p. 75 Cis. Afzonderlijke Nummers b Cis. met Bijvoegsel 10 » Advertentièn per regel 15 » INHOUD DE VRIJE DKIVEBS1TBIT- - DB STAAThandel en wandel de voor het Christendom aan üe beataande Universiteiten tot vorming uitoefenden, baar ala geloof ige Christenen bin- te vorderen. Och! of dit voorbeeld tot narol_ ._ zoo gevaarlijke overtuiging voortplanten, dat i v«n Chri^tclyke leeraren voldoende en vragen neutraden. i ging mocht opwekken, en on*, vrijzinnigen, KOHDIOE TOESTAND. ? FEUILLETON: ?DE J je deugden, om welker bezit men tot dmvcr l uiet zomler spot, hoe men zich de vorming | Maar hoe wil men dit resultaat bereiken ? j mocht ailecren, zoo dikwijls eenig geestelijk ___^__m ~. .j^lATKiraiJuï OVBKMCHT °? *°' ecn geopenbaarde godsdienst de tocvluclit ran OalviListi cbo natuurkuiidixen, i-ecbtsbo- j Wil men op zijn Calvgusch lioiueimcb retlit,| doel wordt beoogd, onmiddeljjk en uitsluitend' OEMEENTEZAKEN: Hartstocht voor de weten' schap ? Een Calvinistische Minerva ? Open bare vermakelijkheid ? De opheffing der kraam-inrichting, door Dr. J. H. de Haas. ? Uit de Maasstad, door Cl. ? uit de Hofstad. dojr J. A. de Bergh. ? KUNST: Een bijdrage tot het vraagstuk hoe men P. Cz. Hooft'» Ware-nar vertoonen zal. door F. v. d. G e z.? LETTERKUNDE: Studiou en schetsen vanNo nam, ook zouder deze, weliger dan ooit kun nen bloeien. oefenaren of artsen moet voorstellen? B_j dit'op zijn llervormdsch anatomie doceren? Spotvnrschil van gevoelen aan de overzijde, moet [ ters, die vergeet, dat ofschoon bjj het onderKol torn, wie oogen heeft om Ie zien, hij' dunkt ons, het. getuigenis van scherpzinnigheid wijs van sommige vakken, iemands wereldnanschouwe, wie ooren heeft om te liooren, hij hoore, en hij zal verbaasd staan over een zoo radicale ommekeer in de zienswijze van de meerderheid der beschaafden in het weste naar de geldkist van Staat of gemeente het oog te richten! Der Vrye Universiteit derhalve een hartelyk aan de anti-ievolutionaire gauche worden uit- beschouwing geheel buiten spel kan bVyven,; welkom! gereikt. Aangenomen, dht een Protestaiifch het onderwijs van andere wetenschappen! De leerstellingen, die zy zal verkondigen, Christendom deukbaar ia en bestaat, hetwelk echter haar onwillekeurig op den voorgrond' zijn niet de onze, niet die van onzen tijd. Maar mot het Calvinisme weinige punten van aau-; doet treden; bovenal, verblinden! die uiet wij vreezen den strijd uiet, veel meer juichen derlandsche letterkunde, door Dr.la"E. Molt'.' '«H Europa en ook in Nederland gedurende' raking heeft, moeilyk toch kan het worden inziet, dat al ontbreekt het outniddel'ijke wij hem, wanneer hij op principiële wij/.e wordt zor, door W. D. ? Bonne-Marie. door Henry! Je laatste dertig a veertig jaren. Het is zeer | voorhygeziun. dat j list hieraan voor een deel' verband tu^cheu leervak en levonsbeschou- gevoerd, van harte toe. Mocht hut al blijken, Gréville. ? STATISTISCHE EN INDUSTBI- wel mogelijk, dat deze revolutie op hut gebied j het Protestanlsche Christendom zijn teruggang wing, do richting, die de heerschende is aan ; dat de begii.seleu der Viye L'niveisi'fi' ook der gedachte langzamerhand is gerijpt en eerst' te wyten hoeft, dat het langzamerhand in zui-; do Universiteit, wunr zich de jongeling in bij het dekkende deel der uatj*-, tabyke aauin den jongateu tijil aan den dag is gekomen,' ver individualisme ontaardde. Voor een de wetenschappen bekwaamt, en de zich in , hangers zullen winnen, ook hiei voor zijn M ij een hoogst merkwaardig feit. is en blijft het, leer, die weer aauhangi ra en teruggedreven de persoonlijkheid der hoogleerarcn zich open- j biet beducht. Wie zich niet sterk genoeg gtdat wij, aouon vnn hot laatate rierdu dur nc-! weer ?veld moet winnen, ia ueu umm'keUTlg baronile uvenulglbg een machtigeil en beslis- | voelt, om tten vrijdenker te wezen, handelt beter genticnde eeuw overtuigingen zijn toegedaan,, omschreven dogmatiek onontbeerlijk. Dege-!senden invloed op zyne zienswijze zullen! zich weder aan de Christelijke gpzag^lecr te EELE MEDEDEELINOEN. ? Oordeel van een Fransohman over ons land in de 17de eeuw, door B ? AtLERL ? IWOEZONDES. OVERZICHT VAR DE BPFEKTEN1IARKT. ? Handelaoverricht der Weak. ? Veilingen. ? Burgerlijke Stand. ? Te huur ivjndo wonin gen. ,? ADVEHTEBTIEN: Schouwburgen enz. welke ecn slag in het aangezicht zijn der iSchiedcnis aller godsdiensten heeft dit overtui- -uitoefenen. ? Misschien is in onze dagen,' onderwerpen, dan op eigen beenen waggelend' eeuwen, die ons zijn voorafgegaan en onze gend bewezen. Wanneer men dit toegeeft, zal' nti rüp en groen tot profosor benoemd f het leven doorteprann. VltUE Ij\'l VEIi^lTFI'I'i vaderen, ook de niiust bekiompenen onder hen, ] men het niet langer ongerijmd kunnen achten, is, deze overtuiging merkelijk verzwakt, wie Mocht het al Hcl'furen, dat ds vr.'z'nnigeD zouden hebben doen giuwen. j dat de aanvoerder van het Protestant-che Chris- ! der ouderen, die onze Rijks-Univen-iteiten in de desertie van ettelijke huneer zoogenaamde De afgeloopen week werd gekenmerkt door Inderdaad, een enkele aansporing tot vcrle-' tendom in Nederland tot de Calvijnsche dog-'haren bloeitijd beleefden, weet zich uiet eenen , geestverwanten naar de gezagsleet-in de naakte ecn gebeurtenis, die, of.-choon -ij binnen de vcndiging van dit bewustzijn is in onze dagen! mat'ek zijn toevlucht genomen.-heeft. Behalve' of meer leermeesters te herinneren, die den toekoniot zuilen beleven, zij zulieu mindvr rewanden ceutr kerk plaats grenp, ook daarbui- niet ten eencnmale overbodig. Het genoenule: d(it, dezu lesr de vrucht is van et u gee.it, die ! strmpel van hunnen geest en van hunnfl per- 'den hebben er zich over Ie beklagen, dan over ten belangstelling wiat inteboeiemen. Iu de j feit, immers verklaart voldoende de hevige taal,! «oor iediM', welke overtuiging hij ook zij toe-'. soonlykbeid, ook, ? misschien vooral buiten het de droevige verwarring van vrijzinnigheid met Nieuwe kerk te Amsterdam werd Woensdag j door de vertegenwoordigers van het Christen-! gedaan', steeiVs lot de gruotu .eesten gerekend , college in OES hart vtor nltijd hebben ingeprent'' lichtzinnigheid, van ongeloof aan iU- r-i>il»r-:n jl. op pltchtige wyze de Vrye Universiteit in- dom in onze dagen gevoerd, en de uiterste. werd en gerekend zal worden, heeft zij in Xo-j Om deze redenen achten wij de oprichting, yto^enliaarctt mi.t ongeloof aan iedere waargewijd; Hot ligt niet in onze bedoeling het -maatregelen, tot welke zij de toevlucht nemen.' derland dit voor, dat hare verkondiging een' der Vrije Universiteit van bet standputit van heid en van zedelijke zelfstandigheid iu-jt /.cJo' Men h erin n ere zich het op eenmaal overwon-' nutioiniftl-histprioche sranr doet trillen. Eere Dr. Knyper efn grootsche en weldoordachte! lijke verslapping, door da togen wó ?.?uligheid nen Frankrijk na 1&71. Het verbeeldde zich wien eerc toekomt, nan Dr. Kuyper zal het. duad, ven e verheven boveu de ergernis der kort-'dezer zwakke broederen in hunne gelederen nu eenmaal, la grande nation te zynjfa altyd! altijd als ecn bewijs van zijn buitengewonen j zichtigen en nayverigen onder zijne geestver J gesticht. ? * aan Europa de wet te kunnen stellen. Van l aanleg en on_.emeene scherpzinnigheid moeten wanten en niet minder boven den dommen. Amste geen Franschman kon worden gevorderd, dat: aangerekend worden, dat hy' den histoi ischea ; en lafieii fpot van fominigen zijner tegenstanders. '? ?_____ verslag, dat van deze plechtigheid werd gege ven, t.p uitvoerige w-y-ze te herhalen. Slechts zij het vergund, van deze plaats der jongge borene ccn hartelijk vt elkom toeteroepi n en het standpunt aantegevcn, dat tegenover haar ?_._ ._ o , _.. ? . . _ .... vau ocht vryzinnige z\jde onzes inaieus behoort! hij maar zoo dadelyk zou iuzien, dat er eeu drftad bueft opgevat, toun bij zich aan het weef-:. Vooral over de «eisten kan men zich uitt to worden ingenomen. l Duitschlaud in Europa waa opgestaan, dat, zoo ' getouw zette, om den rafeleuden en vèrscheui-'genoeg verbazen. Middelmatige talenten, wier Do Vrije Universiteit! Wat werd met hare «.et als zjjn meerdere, minstens als 7 ij ir even- den rok van het Prote-tantgche Christendom j naam zonder den stoot, dien Dr. Kuyper aan oprichling bedoeld en wat wordt vau haren knie in deu rang der staten kou optreden. üe| weder tot een achtbaar gewaad te herstellen, hunne richting gegeven heeft, nauwlyks zouden Amsterdam 23 October 'SO. invloed verwacht? Het antwoord op deze ïrang De staatkundige toestand. liet is gebleken, dat wy niet alleen s'onden, Maar buiten deze verdienste, dat Dr. Kuypfr j worden genoemd; dwergen, die zonder het réveil, 'toen wij verleden week, op grond van het vergelijking is inderdaad voor h_et vertolken merg van liun geestelijk leven. Gehecht aan ' Staatslieden en eenvoudige burgers, koningen ' bij gehechtheid aan het ouiIe, een man van zynen bezorgd, weigerr de Chlistelyke iipeitbuiing heblien deze land- on onderdanen, geleerden en kooplieden, armen tijd te w:ezen c n de eischen zyner eeuw volko- gave t« erkennei gei.ooiun de oogen niet gesloten voor het nauw- '|CTi rijken, «en ieder betaalde, zy bet ook niet men ta verstaan. Ondanks de sympathie, die gehoorzamen, maar Ijjks onloochenbare feit, dat liet Christelijke! altijd uit den grond dea harten toch in het hij het volk toedraagt, en den machtigen in- openbaar zijne beilo en _.. gaan. n niet alleen zijne ve'dheers- Na betoogd te hebben, .lat dit besluit tot uitstel :lea toettrfint haar z'1'1 hanti"' 1' "'? tL' . '""' " viv>mit ven ?l-p-yn I. ui il* in Int schaitmt men zich tegenwoordig niet voor een ^ baring geheclit zijn, te hevig was, om niet een Cbii-teudohi onder de lagere volksklassen kon Dr. Kuyper eerbied in en dwingt zijne onbc- ''"" uf Anti-Christ gehouden te worden, evenmin als ; oven hevige .verontwaardiging en' ernstige» ' in t,tand houden, maar geéne bekeering kon : grensde energie naijver af.' Welk oen onder- ^'''j'1 %, a ? . ; de belijdenis, dat men ecn wereldbe-chouwing togonwcer uit te lokken. uitwerken bij do muclithebbeude bourgeoisie, 'scheid tus-chen hem met de zyiieu en d« man- KcUM/b^'nlllwzA. " i- "."i Jat ïi'j't ^.^r'füt M is tofgeilaan, welke uit den aard der zaak mei Kn als zoodanig behoort onzes inziens dé Kenen ondernemende.» geeit itls den z'ijnen kon ' nen, die bet «r Op gezet haddt-n, het Am-ter- stond k<nu. n van h. tule, .Ut <r iu utiï,-n tril vuur Je die, welke vóór. '18 eeuwen ingang kon vinden, 'oprichting tier Viijiv Universiteit te worden het niet to'.dovndo wezen, wanneer iu dit of,damsche Athetiapum in eene L'nivcrsiteit te «Ifrhaudo vultsbd ,ngru ttr Jjen i», icn gfva'irlijt spel een hemelsbreed onderscheid veitoont. Terwijl beschouwd. De Vrije Universi'eit is uit halen dat doip. of iu deze of gene kleine stad, de herscheppen ! Terwijl deze ten behoeve van "al||,?.>'r,^_"- ]at voorheen do geavanceerd'; denkbeelden bet aard ccn militante in-telling. Hai c oprichting landbouwers en mrii.gdocnden de kruisvaan hun lieVelings.leiikbeeld, ja adressen lieten .nu ','lvifiili!; als deel waren vati zeer. eiikele geleerden of van een alarm-kreet, ern daad van verzet, een ei n- al omhoog hielden, de burgemeester evenwel,, rondgaan, maar geen penning voor zijne ver- jn vrydcnkcr», die zich echter wel zenden gewacht stig én wel dooi dacht middel van verdvdigjiip, ' de ni"gistraat, de notaris, niet het minste de wczonlijking over hadtien, veelmeer den zeer u;t. ' ,, '" vau "M vt 'JUT ?'? ,1-^,,! ?,. ,-f t ( t h -t l* '?'?'?!? /7 - van Dinsda^ 10 'o'Jtober ' , . .- ..umner hel/beu, deze in al hunne naaktheid te verkon- Aan de jui>thc'd dezer laatste ijnahticatie arts het Christendom vijandig bleef. Rec'i-sime zwarcn tinanticëleli bist onvctdeeld op de ree Is bevatte: cf u artikel onder het opschiil't digeiij.B het ongeloof aan de Christelyke open- wotdt door menigeen getwijfeld, ook van de Dr. Kuyper! niet alleen van onderen op, ook sterk beladenc si-lu-U'lers van Am-tels stede- oNiiKi.fKKi-j iirst.i IT": baring niet langer het monopolie aan de éóne , zijde van hen, die iiii-1 minder dan dr. Knyper van lioven af moe.-t worden hervormd. Uwe maagd overbrachten, verzamelden genen in ,.ls Int uu tiu'Ml. <lii Ji' libl-ralm, Jio ic_-n stcm zijde vuil diej zinnige geleerden, of aan de bet Christendom als het ct-nig ?nuodigi! bc- Catholi-'ke andere zu'de van lichtvaardige spotters, maar : schouwen do leer zelfs van ru»t!ge, brave, prakt i-chu | wez liui^vadei s en huismoeders, die door hunnen grond FEUILLETON. vernam, moest ik weer mijn best. doen hem b:kki«e l.in ling on rnet__su*lle troo-,tgrouden tot kalmtu te brengen.' den berg hvt eerst : DOOR . II A S S II O P F M A K X. (Slot^) ?Dwaa«, dio gij zyt!" riep ik toen toch wat luider, ?dwans, met uw esuwig kinderachtig.' zw.et-en over schoonheid en Icelykheiil, alsof er in Gods wereld niets beters en groot urs was te vinden dan fraaie gezichten en schoone bedriegelyke schijn! Laat uw hart goctl /.ijn en uwe ziel schoon, en gij kunt al do sierlijk ge vormde vrijers van uwe woonplaats verachten, en uwe vrouw zal van n notulen, of, veel eer: dat doet zy reeds lang, hoe weinig gij hut ook in waarheid schijnt te verdienen." Nadat ik al deze verstandige wijsheid had ten beste gegeven, deelde ik hem mede wat ik van Carmeia wist en hoo ik haar verlaten had. ?Wie kan weten of zij thans nog in 't leven is? zoo eindigde ik bitter en hard myne toe spraak, die hy zoo lang stom en, naar het scheen, zonder er op te let ten had aangehoord. Nu echter kromp hij zoo plotseling inéén, alsof ik hem eene woude had toegebracht en riep in den grootsten angst: ?Neen myuheor, o neen, o zeg dat slechts niet i Dat il onmogelijk, het'kan niet zyn! Ik wil haar immers rooit weder zien, haar nooit my'n eigene noemen, maar sterven mag zij niet, dood kan zy niet z .jn. O mijnheer, wat zeidet gij, ? Carmeia dood?" Toen ik deze uitbarsting van angstige liefde beklimtn'ng van op nieuw, ie zingen. - maal zwaarder Iw-ft Gul thans bet. kin l der betraden, zette ecu zon-' ?Cliecco, sprak^ik di^p aangedaan, weet ge ' zonde 'geslagen, hij U thans ziende en wetende en uaiiieloos ellendig geworden. Haar echter, ijn gelaat het liefelijke kind, heeft God thans weder in ...... . . _ _- zijne hoede gpiiomon' en aan hare smart ont-.,. 0 ..... - ----- _ ..... _.., ? lijkwit geworden was' ?En wt-'et go, wat haren geest zoo heeft doen rukt; al» do «ttlle bloemeu van den nacht heeft voiiden hadtV Meendot gy daar ede uw-e en thans weer opleefd». Toch klonk er door ! verkeeren? ü»re vurige liefde vóór u en de hare ziel zich gesloien voor het verblindende vlucht te verbergen?". '! do .troostende woorden heoli een beaiiijitigeiide ,', diepe smart, die haar hooft aatlgegrepen, toen licht. O dierbare, moge uwe ziel den zachteo uecn mijnbeer,_ zckor niet, aiïfwoortl.lc : toon. Maar ik zweeg, ik icon niet zeggen . wat Jzij meende dut gü in den afgrond gestort waarf, kimlerslaap verder doorsluimcren, die haar , die verder dat gy u misschien, in dé miSiUdige eigenzin- thans bedekt. Gunt gijliede ,.. _ , . . , hij in dotte smart, ik wilde alloen daar van : ik vermoedde, *n volgtlu Checco, .do hoogte afzien, waarheen ik kon vluchten | omhoog wilde ijlen. heid van uw tw mijne smirt, want ik kendu het land niet! Wij kwamen naar C.iprile. CarniHU zat rustig ; beneden gestort en haar dezen sla ip, j mcor ! diiar sedert vele, vele j-trcii; maar ik w e-d voor den dre.npel , ige eenzn- e. un en aar ezen sa ip, ijfel aan hare liefde, zelf naar hij is voor haar eene weldaad; zij hindert hadt, O arme Cbecco, en zie niemand, laat niemand haar hindeion; zij en rein de liefde van uwe on-' maakt nog kinderen gelukkig met stille welvan. haar oude huis, waar uu, hoe groot en g.in«ch als gelukkige vrouw voor u geweest J», dat z_j doende hand; en gaarne moge lm»r eenbromtueud» wys- nóg thaus in jure waanzitinigheivl geen andere ' voudig gezang als een wiegelied der a mischa En ook ! gedachte heeft, dan die alleen om voor u te zorgen, de moede ha»ten verkwikken, als uwentwillcn te bedelen .on t 's avonds van het veld en van den zvraren arstem té laten kliukan!" beid do- buren naar huis keeren. Moge zy geen woord tot antwoord, leven in den zorgelóózen vrede dezer blindt toch niet andoroniloorgrondelyke diiar duizelig, en toen ik n.iar beneden klom,, ik haar «la kind gezien had, en g ben ik dikwijls gevallen, en heb my erg be-: voorheen neuriede zij lustig bromtui zêerd, tot ik nifcV naar beneden con ezeldrij- jes op het y<e.ren muziekinstrument. ? , l ver v.-n Heneden-Capri trof, die mij medetiam vroolijk en helder'lachten hare oogen daarbij,' zorgen, om voor | naar de Marina en op xijn ezel liet ryden, i twee zonnig heldere, opgeruimde kinderlijke' voor u haar lieve i want hij zeide dat do Ileiligcn ccn wonder aan ' oogen; zorg, verdriet en hartstocht waren uit' Checco sprak üiy gedaan luidden, en ilat hij mij daarom ook haar gelaat, verdwet ?-?--'- « ? - i« -.-?.. zijne diensten wilde bewijzen. Ik liet mij alles opgcruimhcid er in j welgevallen, en ik zal- ook alles doen, hner,' niet bet zorgeloos [wat gy van my verlangt, ook.met u terug- jon hrkoorlijk als ooit" te voren. j tranen d<! kleine weldoende hand. . Als in een droom had ik de woorden van 1 keeren, wanneer hot u behaagt; want alles is Tegenover haar, voor Checco's deur, had Maar zij herkende hem niet, zij riep slechts den zonderlingen grijsaard aangehoord; het mÜ.. nu onver-ichillig, sedert ik weet'dut C_r-.'zich een tronpjo kin-leren verzameld, die half'voortdurend, eerst vriendelijk Verzoekend, toen was mg nis hoorde ik een vreemdsoortig, : melft mij toch niet beminnen kon.1' j met \reat en schrik, half met onbetcheiden' dringender en eindelijk ongeduldig, haar droe-' schoon, slaapverwekkend lied van zijne plech: Zoo zag ik dus dat do kinderachtige,knaap j nieuwsgierigheid, onafgebroken het onnoozel; vig: j,Sig.nor, bajocc1!" . tige stem; ? maar nu op een» waakte ik op, l nog steeds met van de liefde zyner- goode gedrii.j van het schoone wezen zaten aan te! Intusschen waj een der'kinderen, zooals ik | met geweld schudde ik de hetpovering af die ? vrouw overtuigd wa». Maar ik was reeds !c-J zien. Toen wy laiigxaara naderden, beide ver- gezien had, vlug. de straat uitgeloopen en {deze man en zijne taal op mij uitoefenden en i vreden dat ik hem gereed vond om terug te rast en ongerust, zig Carmeia ons, en dadelijk ' leerde niet lang.daarna aan do hand.1 van den . vastbesloten riep ik uit: .keeren en hoopte alle.i nog wel tot een goed sprong zy van haar bank op, snelde op ons'priester Don Clemente terui;. ' «Neen, Don Clemente, nog buig jk niet vóór l.i»j t. v !.___._.?? .-..?,_. ,,,,..-.,. , r .. Ken vreeselyk weerzien! zoo was dus het de slagen van een blind heerschend noodlot; noggetreden,.wat hygeprofe-Jmaals wil ik ingrijpen en worstelen ?tiet | eind te kunnen brengen. Helaas, goede wil kon er niet alles aan doen; liet trof ongelukkig ..dat de storm zoo bovig ? was opgestoken, dat er voor dien dag toe, strekte ftneekeiid en vleiend de hand uit, en riep: Signor, bajocc'! ergat^e in.vervulling ge aan geen terugvaren te deuken viel. Ik moest j weet niet of het eene. onwillekeurige beweging «U gereed maken met den steeds door nieU- was, dnn of ik het uit eene twijfelachtige nieuwsWfln AfllYHf trf*ft\}tofi\an t~\\\t\t*fin . ta SuM'.-smt** iv>n»ï._U»:,! .|An.l. II. 'n.f 1.._,... -?t- _4..l_ 11^^ 'P ?Geef haar wat, mijnheer, geef haar wat!" | teerd had, mijne daad, tot heil der menschen tegen den góddelnken wil, maar tegen de riepen veelstemmig du kinderen tot mij. Ik I---1--'?-' -?-'??? i-i«i?i?L-M -__ i .1 ? v..-_ r- !...__._..... i wen angst gefolterden Checco te Sorrente logies te zoeken. . En het bleef niet b.) dien eénen macht, maar eerst den vierden morgen daarna was de wind omgeslagen en tot rust gekomen, zoodat wy de reis huiswaarts konden aan nemen. Don Ssl-atore, wiens' huig wij na eene geerigheid deed: Ik gaf haar een stuk koper. Toen mchte zij slim en sloop naar den overkant, waar vroeger de schoönc Cnccco zat, en wiens plaats thans met sluwe berekening een der kleine gauwdieven ingenomen had, terwijl de anderen op zijdu geweken waren. Dezen gaf zij liet geld, en vroolijk snelde zij daarna naar haren bedoeld, in het smartelijkste onheil overgegaan, duiitere machten die gcneimzintvig verborgen Don Clemente kwam m_j begroeten. j in de m.-n-chelyke ziel wonen en woelen en ?God heeft het zoo gewild, zeide hij xacht,' haar in onheil en dwaling verstrikken en verhij hi:cft zijne macht doen gelden, tegen warren l maar ik zal ze bestrijden, deze duistere ilke ullf i.-i"i._ i?L1 ...... ...... welke u l Ie menscholyke kracht en kunst een ijdel kinderspel is. God wilde de zonde der moeder bezoeken aan dezen haren zoon, en sloeg hem met genadige straf, want zijn bat t was stil en tevreden in zijne blindheid; en een mensch stond op tenen züo almachtieen ., ^ . , \ . » ~ T* , ,0. drempel terug en begon haar onschuldig w _jsje l wil en worstelde mot hem, ? en zie, drie*T«__&.. » u.»».. ...i* «int MW wvaLllltAUil, l machtt-n, zoolang er nog een sch hoo macl limering van ip i», en ik wil beproeven of tegen hunne uht in, de heldere geest van den vrijen menschelijken wil ons ook hier niet tot over winning en geluk kan voeren. Checco, u vraag ik thans, want by u berust de laatste beslissing, of gy mij uw ongelukkige