De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1880 5 december pagina 5

5 december 1880 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

8 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Ondertrouwd: Dn. J. K. VAX DER MEULEN Utrecht, Amsterdam, E. B. PEL. b December 1880. TE HUUR aangeboden, een vry HUIS op de Efïelantiorsgracht. HuurCHEffllSCHE WA83CHEBIJ Gebr.PALTHE, Ie Almelo. Letter s, Bu«? « tlR.2.1 B*M iidnei fnuiai woüei wonen. Zangvereeniging STOOMYERWERIJ COMPAGNIE ÜNIYERSELLE DD GANAL INTEROCÉANIQUE tot doorgraving van de LANDENGTE VAN PANAMA. PANAMA-KANAAL Voorzitter-Directe urFBRD DE 1.E88BP8. Inschrijving op590,000 aandeden afrs. 500, FIJN WERKHOUT voor de FIGUURZAAG, in bladen van verschillende fijue Houtsoorten, grootten en dikteu. MAIIONIEIIOUTIIANDEL, J. J. G£RADT$ *V ?°. AMSTERDAM, NES 116. KASVEREENI8INQ, Heereiigracht 196, RENTE VOOR GELDEN & DEPOSITO sonder voorafgaande opvraging, li^ pO. met één dag Yoorof opvragen*. . 2 B ? tien dagen . ? . . 2i^ , voor 2 a 3 maanden fixe 2''3 » Ook zyn verkrijgbaar: Obligatiên voor i deposito gestorte gelden, «root f 1000 en f 500 rentende 3 pCt en voor zien van ttreemaandelykscbe Coupons. Deze Obligatiên zyn gezegeld en aan toonder en worden afgelost op l Juli 1881. AMSTERDAM, 30 Kov. 1880. DE DIRECTIE. Geopend op 7, 8 en O December 188O te Parijs* loonden, \ew-\ork, in MïnilgcMantl, Oost enr i J k- Hongarije, Mtallë, ttMëlantl, TOONEELKIJKERS. (Verres Aehroiuatiques.) J. A. J. SCHOKKING, Opticus. Spul ldt Antaferdaut» cff|^c«f 9 »c« c««c^ ««?*??*) M gen. Titrtitje en Egyp j Iu \UMHLA\U, te \IEB EN ÜERTIOSTE GROOTE VITVOERIXG op DONDERDAG 9 DECEMBER, in het kerkge bouw der Hersteld Ecatigdisch-Liitherache Gtmccnte,'A*a avonds te t> uren, waarbij ten gehooie zullen gebracht worden, werken van 5fAVM.\y, RICIITER, RRAXDTS Bru^, BARGU.L en MKXDELSSOHN voor koor en solostemmen. Het Kerkgebouw is geopend te 7^uren. Toegang voor eigenaars van plaatsen en donateurs der Z:ingvereenif?ing. uitsluitend op vertoon van plaatsbewys of diploma, door het hek of de hoofddeur op den Kloveuiersburgwal naa4 het Grootboek, l Toegang op vertoon van' het Tekstboekje tot het Lenedenruim, door de Hoofddeur op! van 205 Millioen Francs. Het Ti'fatboelcje is van heden af ït 25 cents Deze Maatschappy breidt, door de groote zekerheid óÜe 2y aanbiedt, den kring harer verkrijgbaar by den heer W. H. KIRBERGER, werkzaamheden bij voortduring uit. ? Zy sluit: Rokin ovev de Ned. Bank. | VFKZEKEK1XGEX ia geval van overlijden. iH0titL ZicitttertttnU, Mïenetnarken, Zweden en Xoorwe'J»|e. AMSTERDAM, bij de omlergeteekeudeii, alwaar Prospectussen, Berichten en Iiisehryviugsbilletteu verkrijgbaar zjjn. AMÖTEHDAM, 27 November 1880. WERTÜLIU & GOMI'ERTZ La Compagnie d'Assuranccs Génerales sor ia (Algoiiieene Levensverzekering; Mantsohappij.) OPGERICHT TE PARIJS In 18IO. Oude en Moderne SCHILDERIJEN in de BRAKKE GROND, tc Amsterdam, den 14den December 1880. De 'Catalogus van het Kabinet OUDE en MODERNE SCHILDERIJEN, TEEKENIXGEN, enz. van wylen Vrouwe J. C. MATHUSSEN, Donairiiie van den \VelEdelGeb. Heer M. YIRLL1J VAN VUREN EN ÜALEM, te Botterdam, is aan de bekende adressen verzonden en verkrijgbaar ten kantore van C F. KOOS en C. F. ROOS Jr. Brakke Cirond, .t 15, te Amsterdam, en van den Notaris H. P. MARONIER, ZuidYERZEKKRINGEN ui Peval van leven, GEMENGDE TEUZEKËKOGEN en VERZEKERINGEN op vasten termijn. YERZEKEttlNGËN ook van pcrsoucu die aau reisgevaar ziju blootgesteld. De Raad van Bestuur bestaai uit t BAIIOS ALPH. MALLET, Regent van de Fransche Bank, President. Bvtiox ALPH. DE ROTSCU1LD, Regent van de Fransche Bank, Vice-Prestdent en PH. DE JBOSREDON, Directeur. « Prospectussen, Tarieven en verdere inlichtingen zyn te verkrijgen bij de HoofdAgenten L. WKRÏHEIM, Prins Hendrikkade 1S3, C. R. LOOS (firma UOSCH), P. C. Hooftstraat 56. ; ? '. ? De thans achttien jaar, liet beataan oneer Firma, zoo gunstig bekende PORTHriJX van YERWEY & Co., leveren wy h'f S.OO per heele, f 1.OO per halve flesch, behalve flesschen en emballage, die wy echter zeer billyk berekenen.1 . VÜItWÈTÏ' A Co., Heerengracht, 227, Amsterdam. HiIILLLl, 11/1/lllUüJr Fornuizen, Turfbakken, Kolenbakken, Haardstellen, enz., in ruime keuze voorhanden by B. GO R RIS, Damstraat 5 en 7. HIBERNIA en SHAMROCK Steenkolen -Yereeniging. Ongezlfte Kolen (grof en fijn) f 0.90 pr, Hectol. Gezifte Calorifère Haard Stuk (grove) 1.20 1,20 1.80 2.35 Dy acte dd. 26 November 1880, voor den Notaris D. VAN DIJK gepasseerd, is door de ondergeteekenden opgerit ht eene Vereenifiing tot het administreeren van Spoorweg*, Industrieele en andere Waarden, onder don naam van Vereeniging tot Administratie onder Directie van Bubrecht, van Harencarspel i Vas Visser, waarvan het Kantoor is gevestigd in de Pas sage W&nand Fockink, Kamer 24, Damstraat te Amsterdam. H. F. R. HUBRECHT. G. G. VAN HABENCAJRSPEL. G. VAS VISSER. De Vereeniging tot Administratie onder Di rectie van HUBRECHT, VAN HARENCARSFEL en VAS VISSER maakt bekend, dat ztf in hare afdeeling Atnerlkaansiclie Spoorweg waar d en de Aandeelen van lo. Atchison Topeba & Santa-Fé, 2o. rhioRgn Rnrlineton 30. New-York RiyerCeutral & Uadson en mam lioo fao P. P1ETERSE Jr. ROKIN E 46. 4o. Wabash St. Louis & Pacific Spoor-1 wég-Ma a tsch appy, heeft opgekomen. ' Reglementen en berichten zullen verkrygbaar gesteld worden ten Kantore der Veree niging, Passage Wy'nand Fockink, kamer No. 24, des morgens van 10?1 uur, en reglemen ten bij de Boekhandelaars ELLERMAN, HARMS & Co., Rokin No. 2. Amsterdam, 2 December 1880. MEUJES&HOWEER j DA9IRAK 33, bezichtigen on vertoon van toecan^kaar- in Haarden, fiachcls> Lcdikaulcn, Fornuizen, ruime sorteering -«Turf- en l'.olenbakf Catalogi op n, 12 en 13 December'1880. j ken. Haardslellen en Standaards, Porlemanleaux, Zakmessen, Zabcharen, GEREEO%?""? ' '" "'- iSCBAPSKISTE>T, Schaiïisen, ïïatersloven, Cedwarmcrs, Mofwarmers, Koflykannen, \>lauk te Rotterdam. G TH DE H AAN. MAGAZIJN VAN KOFFIE, THEE EN SUIKER. Heerengracht bij de Wolveiistraat 304. Java Koffie fste soort. . . . ? ? .... 55 Cent. Uitsluitend in tansche en Portugeesche Wijnen, H. IflKUEft, AMSTERDAM. SPUISTRAAT BIJ DE TORENSTEEG 110. Prffscouranten op aanvraag Preanger Hoera. ? Theep Uen. Couiiïoires t n alie Huishoudelijke Arlikelen. PA1AIS ROYA1. Tiet ADRKS aan Ge ut* l» u teerde Staten van Noord-Holland \erzpe- j kende niet goèdKenrlnff; der geineentebegTOOtingj Van Amsterdam voor net; jaar !§§!, voorzien van ongeveer et Café Resianrant* P1LEISSTR4AT OVER DEN DAM, AMSTERDAM. liet nieuw aangebouwde gedeelte, niet afOESTERBERICHT Voorhanden GROOTE ZEEUWSCHE OESTERS, welke worden geleverd voor de volgende prijzen : 100 stuks f 8, 50 stuks f 4,25, 25 stuks f 2.25, 12 stuka ?1.10. ter teekening bij deur ma FJlermniK Harms 4? Co. Rokin 9 '*«M; Amsterdam 4 Dee 1§§O. S? ELECTRISCHE VM: LI6HEIDSSCHELLEN. CROOX «*? l o.. Fab ihntön van Eiectrische Instripenten aPLISTRAAT 271, AMSTERDAM. zoiiderlijkc BILJARTZAAI^ op Znterrtay 4 December. EDUARD MEYER, TH, DE JONG C. EMMERIKS, Bontwerker, 29. LEIDSCEESTBAAT, 29. tnsscheu de Heeren- en Keizersgracht. BERICHT den ruimen Voorraad van KA* MER- én KANTOOR-VÖETZAKKEN, HEEREN KRAGEN en MUTSEN, benevens SORTIES DE BAL,-zoowel voor Jonge Dame% alsook voor hooger leeftqd. Bijzonder geschikt voor ST. KICOLAAS, alsook Bont voor Koetsiers in grooten Voorraad vcorhanden. Ook blyft by zich tevens minzaam aanbe velen tot het vermaken van gedragen Bont. C- EM.lIE«Ili». 29. LEinSCBESTRAAT. 29. 1O3 Oreelilsclieslraatt 1O3 Groote Collectie St. Nicolaas-Cadeaux, bestaande in Tafelkleed en, Tabourettes, Chanfferettes. Voetzakken, Canape en l>eiirkleedjes. OltOOTE KT AI, AOE* De ondergeteekende stelt zich voor binnenkort Magazijnen van Gasornamenlen en Werkplaatsen voor Gas-, Water-, Spreekbuisleidingen A. J. JOEKES, HEEnEiïMAttKT 9, AMSTERDAM. MAGAZIJN ViN GELIJMDE LEDEREN DRIJFRIEMEN. De gelymde RIEMEN worden volgens eene geheel nieuwe methode vervaardigd en onder garantie geleverd tegen de uitwerking van vocht en vet. TE OPENEN Singel Ui) de BeuUiigsluls 414 ? . : ? ? ? . ? .- EN ?" m ? Heeren^racht hU de Bculingstraat 4i7, ouder de Firma vaut __ VANDERELST. Zich by voorbaiit minzaam aanbevelende, verblyft hy hoogachtend, A. VAN DER ELST Pzn. Amsterdam, 4 December 1880. Portland-Cement, Kiilght BeVart & Stiirge. Schotsche vnnrvoste Steencn. Star-Glenbplgh. Engelsche vuurvaate Steenen. Cowen. Mozafdttegel» voor vloer- en wandbekleeding. Asphalt-dakleder-oarton-ouir. Eenige agenten van P. DESFEÜX, Parffs, E. BR AIVDSWA. Halver straat 158, Amsterdam* Prijsnoteeringen sedert 12 Juli 1880. TnnNEELKIJKERS, No- 2. Stofthee ? 1,10. Ho. ö, Souchon ? 1.80 l trilllill Jr Dn» cus -'*o. 4. Congo » 1.10. Ho. T. Pecco Souchon , 1.60 J. SCHüIllRK Jr.( upticus. Kokln I»8, over Artt, Qv j nummer8 volgens Prijscourant. . . . . , ? «& M C ent, bij 95 Kilo 4 Cent minder. 91/2 Kilo «1/2 C ent, bij 95 Kilo 4 Cent min Franco Beerd ef Spoor, betaling contant. BesteUingen voor zieken van 6 stuks f 0.60, welke orders nauwkeurig en o uitgevoerd. Hl!. Koks en Restaurateurs genieten korting. f! REESTRAAT, 4de huis van de Keizersgracht. Vi tyd worden HlL ???» J. A. T O«MAC? A A? F. COSSA, E 140, HAtYERSTBAAT, E 140. Ontvanen een prachtige Collectie llerktafelljes i, -, eii een buitengewone keuze J\Touveautés voor IVicolaas-Cadeaujc GOEDEBEN OpAfBET/UJB r p i LEISSTRAAT 31 Articles de Paris et de Vienne. MÖB ÏAN KALVERSTRAAT E 96. OVER BE V. Z. KAPEL Een rnlme sorteering van de fijnste NODVEAUTE'S. LGeétaleerd voer het Sint Micelaasfeest. Stoomdrakkerij ILLEBMAN, HAAM8 k & d\ DE AMSTERDAMMER. A°. 1880. Verschjjnt iedereu Zondagochtend. Uitgevers: ELLERMAN, HARMS & Kantoor: Rokin 2. INHOUD. BB BEZOLDIGING DER OFFICIEREN, door Enyo. ? STAATKUNDIG OVERZICHT. ? FEUILLETON: ?DE HAGELKOEREL", door Edmond Abont. ? GEMEENTEZAKEN: Het tramway monopolie. ? De beurskwestie. ? NieuwerAmstel en Amsterdam. ? Uit d» Maasstad, door G. ? Uit de Hofstad door J. A. de Bergh. ? Haarlemsche brieven, door Maarten. ? KUNST = Bet tooneel te Rotterdam, door H. ? Andreas Qryphiu», door J. H. ROssing, enz. ? LETTER KUNDE: Verstooten. Naar het Engelsch van Mrs Barnet Lewis, door V. H. ? Een spiksplinternieuwe verklaring, door Fr. M. A. N. Rovers. ? Paul Déroulède's Moabite, enz. ? Negentiende-eeuwsch despotisme, IV. ? Tramway-monopolie, door M. ? Kwakzalverij. ? AL LERLEI?BRIEVENBUS ? Korreepondentie. ? OVERZICHT VAN DE EFFEKTENMARKT. ? Veilingen. ? Burgerlijke Stand. ? Te h' ur zijnde woningen. ? ADVERTENTIEN: Schouw burgen, enz." De bezoldiging; der officieren. Uit de door den minister van oorlog aan de volksvei tegenwoordiging ingediende begroo ting voor het jaar 1881 blykt, dat het 's ministers voornemen is de traktementen der officieren een wijziging te doen ondergaan, en wel in hoofdzaak bestaande in het vermeerderen der kapiteinsbezoldiging voor alle wapens tot hut thans bestaande maximum bedrag, en in het toekennen eener verhooging aan de luitenants en kapiteins, na een bepaald aantal dienstja ren als officier, te weten: f 100 'voor de 2e luitenant*», na 8-jarigen, ?200 voor de Ie luitenant*, na 15-jarigen.? 100 voor de Ie luitenants na 20-jarigen, f 200 voor de kapiteins na 25-jarigen en / 200 voor de kapi teins na 30 jarigen diensttijd. Volgens de memorie van toelichting acht de minister het tot zyn pjicht een voorstel te doen tot verbetering van de bezoldiging der officieren, en in het by zon der van die der subalterne officieren, om de volgende redenen: lo. Omdat de tegenwoordige traktementen "bepaald onvoldoende zyn; , 2o. Omdat het niet strookt met den plicht de waardigheid van den Staat aan ''"" j.** j _.._ i i de subalterne rangen, tegenwoordig steed toenemende eischen aan zyne kennis en geschift heid ziet gesteld; zoodat hy zich voortduren aan ernstigen arbeid en wetenschappelijke stu die moet wyden, niet slechts om zich te be kwamen voor hoogeren rang, maar zelfs om in dt-n eigen ram? aan de eischen van den dienst te kunnen blyven voldoen. Uit het hiervoren gegeven overzicht van d voorgestelde regeling der verhooging na ee bepaald aantal dienstjaren, zoude ? onze inziens ? afgeleid kunnen worden, dat al beginsel is aangenomen, om te rekenen va een 15-jarigen diensttijd als officier, in de sub alterne rangen na elk 5-tal dienstjaren ee verUoging van / 100 of f 200 toe te kennen terwijl alsnog aan hen, die R jaren in den 2en luitenauterang mochten doorbrengen, om hè 7.00 uit te drukken een ?gratificatie" word geschonken. Volgens 's ministers eigen woorden toch, heef de bevordering tot len luitenant tegenwoordig plaats Da 5 of 7 jaar dienst als officier, terwjj et 10 fetu te nemen, dat in de toekomst ?11 plaats van 15 a 18 ? een 20 tol dienstjaren zullen worden gevorderd om 'den kapiteins rang te kunnen bereiken. Indien het uu reeds blijkt, dat gemiddeld 2/3 van dat getal jaren ui den len luitenant srang wordt doorgebracht dan is het ook zeer waawchijulyk, dat, zelfi by het tot stand komen der reorganisatie, geen greoter tijasverloop dan thans voor den 2en luitenant zal zyn weggelegd, m a", w. dat slechts eccr enkelen het ongeluk zullen hebben van langer dan het gemiddelde getal dienst jaren ir. dien rang door te brengen, en daar mede het geluk duelachtig worden van de toeSezegde verhooging van f 100 na achtjarigen lensttyd als officier te erlangen. liet heeft ons echter bevreemd, dat juist voor de 2e luitenants, d. w. z. de categorie van officieren, die de minste bezoldiging ge nieten en den laagsten i arg bezitten, waaraan gewoonlijk de drukste en minst aangename bezigheden verbonden zyn, niet evenzeer het zelfde beginsel is aangenomen? Is voor hen een aansporing om met lust en y ver werkzaam ;e blyven, overbodig ? Waarom voor deze ambenaren een onderscheid gemaakt met de andee?j dit zelfs raaidzaam, vooral waar het geldt een belooning voor gedurende een be paald getal jaren bewezen diensten ? Wy achten het niet, want de Staat heeft er n de eerste plaats het meeste belang bij, dat 'i n door zyne ambtenaren goed wordt ge-1 Hoezeer het door een ieder ten zeerste op prijs moet worden gesteld, dat deze minister een voorstel heeft gedaan, om de traktemen ten der oudere luitenants en van de kapiteins, alsmede van sommige hoofdofficieren van de generale, provinciale en plaatselijke Staven, en van de magazynmee$ters der artillerie te ver beteren, vermeenen wy* toch, dat, evJnmin als m 1874, thans het moetelijke vraagstuk be treffende de bezoldiging dar militaire ambte naren op voldoende wyze ia opgelost. Dat ook de niinit-ter dit gevoelen is toege daan, blykjt uit zijne memorie van beantwoor ding op het voorloopig verslag der commissie van rapporteur*», alwaar wy lezen: ?Hoezeer ook andere categorieën van offi cieren dan die, we'.ke door do uitvoering van het gedane voorstel zullen worden gebaat voor een vermeerdering van traktement ii aanmerking zouden kunnen komen, en hoezeer dan ook thans geenszins in alle opzichten in de bestaande behoeften wordt voorzien, meen de minister niettemin zijn ontwa ' '?^^?^?.n ^^^f^^^S^^^^l^^±^^^^n^?^^^im,«m^£_~,mf Abonnement per 3/m. ... 60 Ct». tr. p.p. 75 Cts. Afzonderlijke Nummers 5 Cts. met Bjj voegsel 10 » Advertentiën per regel 15 Cta. tusschen den tekst 100 > . « ' "i'^''B l1*""'"??Tg a=lt"1J<ll> ?»«?**- ? l*.Mfc..M M« |J^ " n*m* . HT-T^I de meest dringende verbeteringen kunnen wor den tot stand gebracht, te moeten handhaven.' Uit een en ander blijkt derhalve genoeg zaam, dat een algemeene herziening der trak tementen dient plaats te hebben en, naar onze overtuiging zal alsdan de bezoldiging der offi cieren op een andere wyze behooren te wor den geregeld dan tot nu toe geschiedt. By de eventueeft regeling komt Ons de beste voor een zoodanige, welke gegrond is op de vol gende beginselen: l o Aan eiken rang wordt een vast trakteement verbonden. 2o. Voor een bepaald getal dienstjaren wordt elkens een verhooging toegekend. Door de aanname van het sub 2o. bedoelde iginsel ontstaat namelyk een schudeloossteling voor hen, die ? by een gelijk getal dienst aren ? door verschillende omstandigheden in icvordering moeten achterstaan bij anderen, etzy deze tot hetzelfde, hetzn tot een ander 'apen behooren. De raadpleging van de Vaam- en ranalgst der officieren enz, kan doen ien, dat in dit opzicht zeer groote verschileu bestaan. Bij de bepaling van het sub lo. bedoelde angtraktement dient ? onzes inziens ? het edrag daarvan to worden vastgesteld in ver and met de waairde der maatschappelijke ositie, die de persoon moet innemen, en met en leeftijd, waarop hij den betrokken rang an verkrijgen. . geveer het dubbele en meer van het vermelde minimum getal dienstjaren wo*lt gevorderd, om den daarby aangegeven rang te verwerven. Komt nu de door den Minister voorgestelde reorganisatie tot stand, dan is het, volgens dient eigene woorden, ?aan te nemen, dat eer lang een 20 tal dienstjaren zullen worden ge* vorderd, alvorens de luitenant den kapiteinsrang zal kunnen bereiken en dat de kapitein eer.st na een 15-tal dienstjaren, als zoodanig! tot^raajoor zal kunnen opkfimmen." ! Voorwaar, een schitterend vooruitzicht,! Aan-' nemende, dat men ? zooals gemiddeld ge schiedt ? op 20- a 22 jarigen leeftijd tot offi cier (2e luitenant) wordt benoemd, dan kan men rekenen eerst op 40-jarigen kapitein en op 55jarigen leeftijd majoor te zijn. En hoeveel is nu de bezoldiging? AU luitenant, van 20 tot 40 jaar, ± ? 1000 en/1300. f kapitein, ? 40 , 53 ? ± ? 1600 i , 2000. Doch nog erger lot kan den officier treffen! Volgens .Art. 42. 2n. b. der aangehaalde wet. 4 Het denkbeeld van het bezoldigen der offi cieren volge t s den rang en het aantal dienst jaren is niet nieuw; ook de commissie van rapporteurs heeft dit beginsel aangeprezen, waarop de minister van oorlog ? die het reeds gedeeltelijk in toepassing wil brengen ? m zyn antwoord op het verslag dier commissie beeft te kennen gegeven, dat met een zoo danige regeling zeer zeker billykheid^rouden kunnen worden bijgebracht, maar;... ?de con sequente toepassing van dun dubbelen maatstaf van rang en dienstjaren in de traktementsresreüng der officieren zouile een zeeraanzienlyke verhooging van uitgaven teweeg brengen ? een verhooging die de ondergetekende (Minis. ter) gemeend heeft dit oogeublik niet te kun»An voorstellen." nen -= ö ? F ?" "-? »?-"'? «?«^?»|q^ 9m9*9fm\M,U TT Pl'i kan hy alanu wegens vgf en vffftigiarigen ou derdom, zonder daartoe het verzoek te hebben gedaan, op pensioen worden gesteld, m. a. w. een einde gemaakt aan zyne verdere vooruit zichten op HOOOER rang, traktetncnt en pensioen. ?Maar/1 zal men wellicht vragen, ?indien de regeering van dit recht gebruik maakte, als mede van dot, haar toegekend bij Art. 42, 2o. a. der wet, om in geval van langtlurigen, dut is veertigjarigen dienst, pensioen te verleenen, zoude alsdan het vooruitzicht op bevordering niet verbeteren?'1 ? Ons antwoord op die vraag luidt: ?Zeer ze ker, en wij zouden zelfs wenschen, dat het, laatste jils regel werd aangenomen, waarvan alleen bij hooge uitzondering mocht worden afgeweken. Geschiedde dit, dan zoude de :>.ilitaire loop- i baan van den officier wezen, dat, indioa hij op ' 20-jarigen leefyd tot 2en luitenant wordt be- j aoemd, hy rekenen kan op zyn 60e jaar de ge-1 .ederen te moeten verlaten, om ook de toekomst i der anderen te verzekeren. In verband hier-' mede zoude wellicht de bevordering zoodanig geregeld kunnen worden, dat gemiddeld de officier op ongeveer 30-jarigen leeftijd den rang van kapitein, op 40-jarijfen dien van majoor, op 50 j trigen dien van kolonel en op 55-jartgen lien van generaal-majoor behoaU, zijnde déze eeftyden ? onzes inzi»***.? de meest geschikte >m de daarby vermei»' '"an te kunnen becleeden. . Wordt derhalve én door den minister, én door de commissie van rapporteurs erkend dS . de, tegenwoordisre bezoldiging voor het pincierskorp» niet aan de daarvoor in billiikheid te stellen eischen voldoet en dat een ver 1 m , ^? ^ ~miv*H* ? ?n^*^i»x^%rv ^unua ^wt, PTT 1.1 Ver*" betering daarvan geen uitstel gedoogf, dewijl op de traktementen der ambtenaren van den Staat niet mag worden bezuinigd, om in den minder gunstigen toestand der schatkist te gemoet te komen, dan mag onzes inziens ook niet daarmede worden gewacht en evenmin ? zooals de Minister te kennen geeft? het eerst voor de toekomst weggelegd blyven, om ?naar mate van den stand der bevordering in het officierskorps en aan de mogèlykheid tot verdore verhooTing van uitgaven voor de bezol diging der militaire ambtenaren, het besproken beginsel gdeidelyk op ruimere schaal in practijk te brengen." K J \Vy veroorloven ons daarby in herinnering te brengen wat de heer Mr» S. Vissering in zyn Handboek van practische Staathuishoud kunde z*gt: Een te lage bezolditfin* der ambtenaren werkt zeer nadeeliv voor den Staat zelven. 1) In.ve.'bauJ hiermede zouden wij den rang van mijwr w i Ik-n zien vervalltn, om zoodutmde mrer overepnslrmming met de marine te verkrijgen; te m-«r daar thans die rang reeds niets ander» is dan ten luitenantkolonel der 2e klasse. E.VTO. V**"** ??».!,«»!»?-.? V volledig heeft verrekend de in het belang van diens opleiding heeft gedra gen, een bezoldiging te onthouden, voldoende voor het levensonderhoud; te meer, daar die ambtenaar geen ander middel van bestaan mag uitoefenen, en hy toch geacht wordt als man van middelbaren leeftijd in do behoeften van zich en zyn gezin te moeten kunnen voor zien. Die waardigheid brengt dus mede, dat geen misbruik wordt gemaakt van den toestand van den hulpbehoevenden ambtenaar, maar integendeel diens billijke aanspraken worden erkend en daaraan op voldoende wyze worde tegemoet gekomen. ,' Bo. Omdat, door stilstand in de bevordering, het aantal dienstjaren, dat de officieren in de rangen van 2en of len luitenant en van kapitein moeten doorbrengen, in den laatsten tyd aanzienlyk ia gestegen, en, indien de ontworpen reorganisatie tot stand komt, die toestand nog ongunstiger zal worden. Niet alleen zal alsdan een overkompleet bij byna elk wapen de be vordering tydelyk geheel stremmen, maar ook de vooruitzichten, dia kans op het ontstaan van vacatures in de hoogere rangen, zullen dien tengevolge niet oubelangryk verminderen. 4o. Omdat de officier van elk wapen, ook in v " * *.*j"kTt ttA7i3i4t.'M w |* «w ?'.'- >m**«> * . jpnn u8zo.H«a uJiureken om hen ^«,'jiracht, lest en yver hunne plichten te doen vervullen. De styging der prijzen van alle zaken tan dagelyksche behoeften, de eischen, welke hun worden gesteld, maken het dringend noodzakelyk hen zooveel mogelijk voor alle zorgen te vrijwaren, daar zij anders hun arbeid en den tijd, die aan den Staat toebehooren, zullen gaan gebruiken om langs andere wegen hét ontbrekende aan te vullen' terwijl weüicht ook enkelen verleid kunnen worden tot minder edfle middelen hun toe vlucht te nemen, waardoor zy voor zich zel ven hun leven lang ongelukkig worden en den Staat vaak sommen ,gelda kosten, waarvoor deze niets terug krygt* Bovendien vragen wy, waarom hetzelfde beginsel evenmin wordt toegepast op de hoofd en opperofficieren, voor wie zelfs geen ver hooging van traktement is voorgesteld en rangen dezer categorie van officieren hetzelfde als wat zij thans ? byna dertig jaren later ? genieten. Gelden voor hen niet dezelfde rede nen als voor de subalterne officieren, om op een betere bezoldiging aan te dringen? Wy gelooven van wel. vuix«uo de wee var . gustua 1851 (Sta'ttablud no. 123) tot regeling van de bevordering, enz. aan de militaire offi cieren der landmacht, in tyd van vrede een ufticier kan worden bevorderd: tot kapitein, na 8 jaar dienst als luitenant kapitein. majoor. luitcnnnt-kolon. kolonel. ? rnnjoor, » lui tenant-kolonel, ?2 t, kolonel, , '2 , generaal-majoor, , 2 en dus kan zijn; kapitein, na 8 jaar dienst als officier. majoor, ? 13 ? , , f ? luitenaut-koloHtl, » 14" , ? » , kolonel, j, IC * , tt . ? generaal -majoor, ? 18 » ? , , terwyl in tijd van oorlog slechts de helft van den bepaalden diensttyd noodig. is, om tot be vordering in den naasthoogereh rang in aan merking te kunnen komen, van welke laatste bepaling, ingevolge art. 3 dier wet, zelfs kan worden afgeweken ?tot belooning van een schitterend wapenfeit of uitstekende militaire daad" en ?bijaldien de verliezen, voor den ? , vijand ondergaan, het onmogelyk maken, om op een. andere wyze in de aanvulling; der open gevallen plaatsen te voorzien," doet de bovengemelde Naam- en ranglijst voor het jaar 1830 ons zien, dat tegenwoordig onFEUILLETON. Xlöt «au Ut .w. nen vaste traktement ning ~ kunnen worden vastgesteld op: f 1200 voor den 2en luitenant. » 1500 ? ? len n ? 2000 ? ? kapitein. ?3000 tt ? mijoor enluitenant-kolonel 1). B 4000 ? ? kolonel. ' n 50°0 n » genera il-amjoor. en de door ons verlangde verhooging op f 100 na elk 5-tal dienstjaren, zoodat het totale be drag der traktementen zoude worden : voor de luitenants ? 1200?/1700 ua 10 jaren dienst. » ?kapiteins ? 2500 ?, 2 W) , 23 , ? » ? maj. (luit.-kol.) » 3400??3800 ? 30 ? » ? .kolonels , 4600? ? 4700 ? 35 ? ? » , generaals-imj. » 570:1?. 5SOO ., 40 ? , Thans, en zooals de minister re wil veran deren, bedragen de traktementen voor hét minstbezoldigde wapen, dat der infanterie: luitenants ? 1000 ? 1200, te brengen op / 1500 ' ua 20 jnren dienst. ' kapiteins , 1600?2000, te brengen op / 2000 en op ? 2IUO na 30 jaren dienst. majoors » 3000 ua 35 jaren dienst. luitenatit-kolonels , 3400 » ± 40 ? n kolonels ? 4500 , ± 45 , ., generaal-m'ijoors , 5500 ? ± 50 ? , De vloten der mogendheden hebben het anrf"f*gulcht e5 C,attLar? verlaten. De eendracht blytt bewaard, doch de band is zoo los moffel ijk geworden, en als Griekenland niet dwingt tot een nieuwe vereeniging, zal de vertooning *eker met. spoedig1, herhaald worden. De am bassadeurs der mogendheden te Konstantinopel zullen byeenkomen om de grensregeling in betrekking tut het district Dulcigno nader vasttesteUen, dan zal er bepaald moeten worden of San Georgio tot Montenegro of Turku ezal binyen behooren. ötnrreiit de werkzaamheid der diplomatie dient vermelding dat Hohenlohe en St. Val.ier, de fransche gezant te Berlyn, met Bismarck te FnednchsiuhQeen onderhoud hebben gehad en de overeenstemming tusschen Frankrijk en Uintschland ten opzichte der oostersclie kwestie volkomen heet te zyn; voorta dat deengelsche financiëele planden door den Sultan, die op Bnttannië niet weinig flfebeten is, zonder om wegen verworpen werden en dat de nota be treffende de grieksche kwestie is geteekënd waarby de mogendheden worden uitgenoodigd Griekenland te nopen tot het aannemen der DE HAGELEORREL, DOOR EUMOND ABOUT. In mijn tyd (in den goeden tyd van onzen armen Elza.«) noemde iedereen mijnheer Franck van Saverne, wanneer er sprake was van een uitmuntend jager. Zijn gelyke was niet te vinden in de twee departementen, op den geheelen linkeroever van den .Byn, vanHuningen tot Lauterburg. Hy, de vyftigiarige notaris, yervuMo de vlugste en behendigste van de jonge houtvesters met verbazing. Onvermoeid looper, byna onfeilbaar schutter, bezat hy vooral in zeldzamen graad die tegenwoordig heid van geest: juistheid van blik, koelbloe digheid te midden van den strijd en vooral die voorzichtigheid, die op .de jacht onwoardéerbaar zyn. Ik zal hem niet beleedigën door er by te voogen, dat hij niet, zooals vele van de beste schutters van het arrondissement, jaagde om zyn.wild aan'den waard in.de -Gouden Zon" te verkoopen. Uij was niet alleen de gulste on onbaatzüchtigste, maar ook de wellevendste van alle jachtgezellen; hetzy op zyn eigen terrein, hetzn bn een ander te gast, liet hy den reebok of ?het" haas o ver aan don haastigen huurman die vóór hem wilde vuren; het was voor hém nog tyds genoeg te schieten als de ander het wild gemist had. Maar te mid den van al deze eigenschappen was de merk-1 waardigste in myn oog die altoos wakkere voorzichtigheid, die hem tot beschermer scheen te maken van het leven van allen in de buui;t. Ik zie hem nog met ons allen, op den weg van Ilaberacker, die bergop gaat, op den dag tftü de dryfjacht, toen by my het wildo zwyn liet dooden, ïïy, de groote kerel, geheel in effen costuum van 't hoofd tot de voeten, met zyn grof grijs lakensch pak, zijn grove laarzen van Kussisch leer, zyn donkeren vilten hoed, en zyn lange da», met eene doekspeld .van gegraveerd zilver vastgemaakt, liep naast den troep als een herdershond die dertig man te bewaken had. Uy had het oog op allen, en zonder zich als een schoolmeester aan te stellen, zonder zich te doen opmerken, zonder ieraanda eigenliefde te kwetsen, lichtte hij hier den loon van een geweer iets op, haalde er giuds een iets naar beneden, waarschuwde met een enkel Sïmeenzaam woord den ouden boschwachter ieronymus die zijn geweer horizontaal droeg. Met hem waren er geen ?noodlottige toeval len mogelijk; wanneer wij «en kring vormden, plaatste hij ons zelf, op nauwkeurig uitgere kende afstanden, ieder achter een ooom, en nooit van myn leven zal ik het beleefd, maar stellig gebaar vergeten, waarmede bij wilde zeggen; ?Blyi daar, en by uw ziel, verroer u niet, wat er ook gebenre, vóór de klank van mijn horentje u er verlof toe geeft." Wanneer de jacht geëindigd was, gaf hy niemand eenig bevel, maar hy zeide met zyn mooie diepe stem: ?Ik geloof, myne heeren, dat we onze geweren kunnen ontladen." Hy gaf het voor beeld, en ieder hooide er, als hij, de patronen uit. Deze beweging was hem zoo eigen, dat hy ze by de minste verhindering, al loopende en als voor zich zelf, instinctmatig uitvoerde. Op een dog van de opening der jacht, heb ik hem m dé vlakte van Buschweiller, twintig slooten zien overspringen in minder don een uur, zon der dot hy een enkele maal vergat zijne pa tronen In zya zak te steken, hetgeen hem niet verhinderde zes patryzen en tWee hazen te schieten, in den kfaver, den hop en den tabak die langs den weg groenden. Ik bewonderde zeer deze tegenwoordigheid van geest te midden/van de lichaamsoefening die allen het meest opgewonden maakt, en die voortdurende zorg voor het leven van anderen. Voortduren! spaad» ik my in, zulk een volmaakt model na te volgen, mair het ia niet altoos voldoende goed te willen, om goed te doen, en van tijd tot tyd vergat ik het wel eens. Eens zaten we op het gras tegenover elkaar, met een landelijk ontbyt tusschen Ons in, dat door de gezonde vermoeienis en de bui tenlucht heerlijk gekruid werd, en ik zeide: ?Meester Franck, ik weet dat ik u nooit in behendigheid evenaren zal, maar ik zou wel even voorzichtig willen worden als gij. Het is 1 niet gemakkelyk, daar ik, op myn leeftijd, en met een zekere ondervinding van de jacht, toch nog dikwijls verstrooidheden heb die voor my zelf en mijne gezellen g. vanrlgk zonden kun nen worden. Hoeveel ja-en hebt ge wel noodig gehad om deze deugd te verkrijgen die ik u zoo benijd ?" Ily was geschokt' zijne Oogen verduisterden zich: maar dadelijk beheerschte hy deze ge* moedabewegipg, en antwoordde: ?Waarde vriend, die opvoeding heb ik ge kregen in écne maand, maar ik wensch haar u niet toe: nooit heeft iemand zulk een harde school gehad. Beware u de hemel er voor, dat ge de voorzichtigheid niet tot dien prijs koopt!" Onder het spreken stak hy die speld die hy altoos op do jacht droeg, vaster op de plooien van zyn das. . Ik vreesde dat ik onbescheiden geweest was, en ik was op het punt myn excuus te maken toen hij op vast eren toon voortging; ?'t Is waar, deze herinnering behoeft niet met my in het graf te gaan. Misschien/ zal de les die ik ontvangen heb, en die ik niet aan myn kinderen kon overdoen, door ik er geene heb, aan de kinderen van- anderen kun nen dienstig zyn. Geen mensch te Saverne weet, dat die geducht e jager, bekend door zyne monomanie van belachelyke voorzorgen te nemen, byna zijn vader vermoord beeft op zyn vijftiende jaar. Ja, het had weinig gescheeld of myn eerste geweerschot bad myn vader het leven gekost. Ik was uit de derde klasse van het gym nasium te Straatsburg gekomen, en de goede papa Franck, God hebbe zyne ziel! had my een éénloopsgeweer beloofd, a!s ik den prijs voor geschiedenis behaalde. Ik -kreeg den prys en het geweer. Myn vreugde kunt ge u voor stellen. De duivel van de jacht plaagde my al hing, zoo als iederen kleinen EUasser van myn leefty<i; heel wat uren van myn vacantie had ik al doorgebracht met het dragen van de weitasch in de vlakte, met het volgen van de drijvers in.het lage hout, niet het draaien van de leeuwrikkenknip. Één geweer te hebbon! het verhief my in myn eigen opgen en in die van de jongens: ik was nu een man! Ongelukkig, naar ik vond, mocht ik volgens de wet nog geen jachtakte hebben. Ik kon aUeen nog in Desloten plaatsen jagen, by voorbeeld in onzen tuin. op de oevers van de Zorn;moor men zag daar geen ander wild dan vinken en basterdnachtegaaltjes, en myne ouders beschouwden het vernielen van die onschuldige diertjes als een misdaad. Daarenboven moest men een broertje en twee zusjes die ik had voor myne onbedrëvenheid vry waren. Er was dus alle kans dat myn nieuw geweer aan den spyker zon bln ven hangen, ? moor myn vader nad medelyden met mijn ongeduld. ?Vroeger oi later, zeide hy, moet gy toch leeren het wapen te gebruiken, en ik zie er niet veel kwaad in, wanneer ge er heden mee begint. Ik neem u mede naar Haegen, waar ik een acte moet laten teekenen, en op den terugtocht zullen we een konijn gaan schieten in .het wildpark van Haut-JJar. Mijnheer de Saint-Fare heeft my den sleutel er van gegeven. Ga de twee dashonden uit het hok halen." Ik liet het me geen tweemaal zeggen. Wat een heerlijk heengaan l En wat scheen me de weg lang! Hoe hartelyk verwenschte ik dien boer uit Haegen, die zich woord voor woord de notarieele &kte liet voorzeggen en uitleggen voordat hy er zyne handteekening onder ver koos te zetten l Ik was maar voortdurend in angst dat de nacht ons zou overvallen en dat de jacht tot morgen zou worden uitgesteldl. De dassen, die binnen in het rytüig zaten to janken, waren niet ongeduldiger dan ik. De zaak-liep toch eindelijk af, en tegen vu f uur kwamen wü aan de poort van het park aan. Ik bond het paard aan een boom, vader laadde.de geweren, langzaam, met de zorg die hij aan de geringste dingen besteedde, en de honden werden losgemaakt. Vader posteerde mg aan den hoek van een laag krenpelbosch, met alle gebruikelijke aan bevelingen: wel te letten op de beide wegen, te schieten zoodra ik een konyn zag, maar niet wanneer. de honden dicht er achter waren, maar vooral vast op mijn post te blyven staan, wat er p-jk mocht gebeuren, zoolang tot hy mij nep. Daarop vertrok hy', zeer-gerust en op myn gehoorzaamheid rekenend, naar den tegenovergestelden hot k, om zich zelf daar te plaatsen, buiten myn schot. Ik stond daar nog geen drie minuten; toen de honden in het ge zicht kwamen, en bijna óp het zelfde oogen.blik verscheen een konijn, dat my reusachtig leek, aan my'ne linkerhand, op tien pas afstand», en sprong vlag het pad over. Hy wa» reeds ver weg, de honden w ren Hem nagegaan en ik had er zelfs nog niet aan gedacht aan te leggen. Ik voelde wel hoe lomp ik was ge weest en nam my wel voor, te zeggen dat ik niets gezien had; zóó zit in denjongstenjager al van nature de aandrang tot. Liegen! Maar de stem van myn dassen deed me mei een schrik uit myn gepeins xratwaken, en die aangrypende muziek, die het meest geblaseerd gemoed doet kloppen, bracht my in een soort van vervoering. Het kontfn keerde op den weg terug, ver van ratf, en volgde, al rechtuit loopende, het pad d>t ik in 't gezicht had. Ik vloog hem na, hy hoorde my en ging den eersten kring weer binnen; ik volgde hem door distels, bremstruiken, heidekruiof; ik verloor hem niet uit het oog, maar zag ook niets anders. ' Ik hield stil, bracht het geweer aan den schou der-, gaf vuurden hy buitelde over z$n -bol." Vóór het schot was hy gr«», na het schot was hy wit» htf lag op cyn rug. Maar op het zelfde 7^

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl