Historisch Archief 1877-1940
8
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Ondertrouwd:
Dn. J. K. VAX DER MEULEN
Utrecht,
Amsterdam,
E. B. PEL.
b December 1880.
TE HUUR aangeboden,
een vry HUIS op de Efïelantiorsgracht.
HuurCHEffllSCHE WA83CHEBIJ
Gebr.PALTHE, Ie Almelo.
Letter s, Bu«? « tlR.2.1 B*M iidnei fnuiai woüei wonen.
Zangvereeniging
STOOMYERWERIJ COMPAGNIE ÜNIYERSELLE DD GANAL
INTEROCÉANIQUE tot doorgraving van
de LANDENGTE VAN PANAMA.
PANAMA-KANAAL
Voorzitter-Directe urFBRD DE 1.E88BP8.
Inschrijving op590,000 aandeden afrs. 500,
FIJN WERKHOUT
voor de
FIGUURZAAG, in bladen van verschillende
fijue Houtsoorten, grootten en dikteu.
MAIIONIEIIOUTIIANDEL,
J. J. G£RADT$ *V ?°.
AMSTERDAM, NES 116.
KASVEREENI8INQ,
Heereiigracht 196,
RENTE VOOR GELDEN & DEPOSITO
sonder voorafgaande opvraging, li^ pO.
met één dag Yoorof opvragen*. . 2 B
? tien dagen . ? . . 2i^ ,
voor 2 a 3 maanden fixe 2''3 »
Ook zyn verkrijgbaar:
Obligatiên voor i deposito gestorte gelden,
«root f 1000 en f 500 rentende 3 pCt en voor
zien van ttreemaandelykscbe Coupons.
Deze Obligatiên zyn gezegeld en aan toonder
en worden afgelost op l Juli 1881.
AMSTERDAM, 30 Kov. 1880.
DE DIRECTIE.
Geopend op 7, 8 en O December 188O
te Parijs* loonden, \ew-\ork, in MïnilgcMantl,
Oost enr i J k- Hongarije, Mtallë, ttMëlantl,
TOONEELKIJKERS.
(Verres Aehroiuatiques.)
J. A. J. SCHOKKING, Opticus.
Spul ldt Antaferdaut»
cff|^c«f 9 »c« c««c^ ««?*??*) M
gen. Titrtitje en Egyp
j Iu \UMHLA\U, te
\IEB EN ÜERTIOSTE
GROOTE VITVOERIXG
op DONDERDAG 9 DECEMBER, in het kerkge
bouw der Hersteld Ecatigdisch-Liitherache
Gtmccnte,'A*a avonds te t> uren, waarbij ten
gehooie zullen gebracht worden, werken van
5fAVM.\y, RICIITER, RRAXDTS Bru^, BARGU.L en
MKXDELSSOHN voor koor en solostemmen.
Het Kerkgebouw is geopend te 7^uren.
Toegang voor eigenaars van plaatsen en
donateurs der Z:ingvereenif?ing. uitsluitend op
vertoon van plaatsbewys of diploma, door het
hek of de hoofddeur op den Kloveuiersburgwal
naa4 het Grootboek, l
Toegang op vertoon van' het Tekstboekje
tot het Lenedenruim, door de Hoofddeur op!
van 205 Millioen Francs.
Het Ti'fatboelcje is van heden af ït 25 cents Deze Maatschappy breidt, door de groote zekerheid óÜe 2y aanbiedt, den kring harer
verkrijgbaar by den heer W. H. KIRBERGER, werkzaamheden bij voortduring uit. ? Zy sluit:
Rokin ovev de Ned. Bank. | VFKZEKEK1XGEX ia geval van overlijden.
iH0titL ZicitttertttnU, Mïenetnarken, Zweden en
Xoorwe'J»|e.
AMSTERDAM, bij de omlergeteekeudeii,
alwaar Prospectussen, Berichten en Iiisehryviugsbilletteu verkrijgbaar zjjn.
AMÖTEHDAM, 27 November 1880.
WERTÜLIU & GOMI'ERTZ
La Compagnie d'Assuranccs Génerales sor ia
(Algoiiieene Levensverzekering; Mantsohappij.)
OPGERICHT TE PARIJS In 18IO.
Oude en Moderne
SCHILDERIJEN
in de BRAKKE GROND,
tc Amsterdam, den 14den December 1880.
De 'Catalogus van het Kabinet OUDE en
MODERNE SCHILDERIJEN, TEEKENIXGEN, enz.
van wylen Vrouwe J. C. MATHUSSEN,
Donairiiie van den \VelEdelGeb. Heer M.
YIRLL1J VAN VUREN EN ÜALEM, te
Botterdam, is aan de bekende adressen verzonden
en verkrijgbaar ten kantore van
C F. KOOS en C. F. ROOS Jr.
Brakke Cirond, .t 15, te Amsterdam,
en van den Notaris H. P. MARONIER,
ZuidYERZEKKRINGEN ui Peval van leven,
GEMENGDE TEUZEKËKOGEN en VERZEKERINGEN op vasten termijn.
YERZEKEttlNGËN ook van pcrsoucu die aau reisgevaar ziju blootgesteld.
De Raad van Bestuur bestaai uit t
BAIIOS ALPH. MALLET, Regent van de Fransche Bank, President.
Bvtiox ALPH. DE ROTSCU1LD, Regent van de Fransche Bank, Vice-Prestdent en
PH. DE JBOSREDON, Directeur.
« Prospectussen, Tarieven en verdere inlichtingen zyn te verkrijgen bij de
HoofdAgenten L. WKRÏHEIM, Prins Hendrikkade 1S3, C. R. LOOS (firma UOSCH), P. C.
Hooftstraat 56. ; ? '. ?
De thans achttien jaar, liet beataan oneer Firma, zoo gunstig bekende PORTHriJX
van YERWEY & Co., leveren wy h'f S.OO per heele, f 1.OO per halve flesch,
behalve flesschen en emballage, die wy echter zeer billyk berekenen.1 .
VÜItWÈTÏ' A Co., Heerengracht, 227, Amsterdam.
HiIILLLl, 11/1/lllUüJr
Fornuizen, Turfbakken,
Kolenbakken, Haardstellen, enz.,
in ruime keuze voorhanden by
B. GO R RIS,
Damstraat 5 en 7.
HIBERNIA en SHAMROCK
Steenkolen -Yereeniging.
Ongezlfte Kolen (grof en fijn) f 0.90 pr, Hectol.
Gezifte
Calorifère
Haard
Stuk
(grove)
1.20
1,20
1.80
2.35
Dy acte dd. 26 November 1880, voor den
Notaris D. VAN DIJK gepasseerd, is door de
ondergeteekenden opgerit ht eene Vereenifiing
tot het administreeren van Spoorweg*,
Industrieele en andere Waarden, onder don naam
van
Vereeniging tot Administratie
onder Directie van
Bubrecht, van Harencarspel i Vas Visser,
waarvan het Kantoor is gevestigd in de Pas
sage W&nand Fockink, Kamer 24, Damstraat
te Amsterdam.
H. F. R. HUBRECHT.
G. G. VAN HABENCAJRSPEL.
G. VAS VISSER.
De Vereeniging tot Administratie onder Di
rectie van HUBRECHT, VAN
HARENCARSFEL en VAS VISSER maakt bekend, dat ztf
in hare afdeeling Atnerlkaansiclie
Spoorweg waar d en de Aandeelen van
lo. Atchison Topeba & Santa-Fé,
2o. rhioRgn Rnrlineton
30. New-York
RiyerCeutral & Uadson
en
mam
lioo fao
P. P1ETERSE Jr.
ROKIN E 46.
4o. Wabash St. Louis & Pacific Spoor-1
wég-Ma a tsch appy,
heeft opgekomen. '
Reglementen en berichten zullen
verkrygbaar gesteld worden ten Kantore der Veree
niging, Passage Wy'nand Fockink, kamer No.
24, des morgens van 10?1 uur, en reglemen
ten bij de Boekhandelaars ELLERMAN,
HARMS & Co., Rokin No. 2.
Amsterdam, 2 December 1880.
MEUJES&HOWEER
j DA9IRAK 33,
bezichtigen on vertoon van toecan^kaar- in Haarden, fiachcls> Lcdikaulcn, Fornuizen, ruime sorteering -«Turf- en
l'.olenbakf Catalogi op n, 12 en 13 December'1880. j ken. Haardslellen en Standaards, Porlemanleaux, Zakmessen, Zabcharen,
GEREEO%?""? ' '" "'- iSCBAPSKISTE>T, Schaiïisen, ïïatersloven, Cedwarmcrs, Mofwarmers, Koflykannen,
\>lauk te Rotterdam.
G TH DE H AAN.
MAGAZIJN VAN KOFFIE, THEE EN SUIKER.
Heerengracht bij de Wolveiistraat 304.
Java Koffie fste soort. . . . ? ? .... 55 Cent.
Uitsluitend in
tansche en Portugeesche Wijnen,
H. IflKUEft,
AMSTERDAM.
SPUISTRAAT BIJ DE
TORENSTEEG 110.
Prffscouranten op aanvraag
Preanger
Hoera. ?
Theep Uen. Couiiïoires t n alie Huishoudelijke Arlikelen.
PA1AIS ROYA1.
Tiet ADRKS aan Ge
ut* l» u teerde Staten van
Noord-Holland \erzpe- j
kende niet goèdKenrlnff;
der geineentebegTOOtingj
Van Amsterdam voor net;
jaar !§§!, voorzien van
ongeveer
et Café Resianrant*
P1LEISSTR4AT OVER DEN DAM,
AMSTERDAM.
liet nieuw aangebouwde gedeelte, niet
afOESTERBERICHT
Voorhanden GROOTE ZEEUWSCHE OESTERS, welke worden geleverd voor de
volgende prijzen : 100 stuks f 8, 50 stuks f 4,25, 25 stuks f 2.25, 12 stuka ?1.10.
ter teekening bij deur ma
FJlermniK Harms 4? Co.
Rokin 9 '*«M;
Amsterdam 4 Dee 1§§O.
S? ELECTRISCHE VM:
LI6HEIDSSCHELLEN.
CROOX «*? l o..
Fab ihntön van Eiectrische Instripenten
aPLISTRAAT 271, AMSTERDAM.
zoiiderlijkc BILJARTZAAI^ op Znterrtay 4 December.
EDUARD MEYER,
TH, DE JONG
C. EMMERIKS, Bontwerker,
29. LEIDSCEESTBAAT, 29.
tnsscheu de Heeren- en Keizersgracht.
BERICHT den ruimen Voorraad van KA*
MER- én KANTOOR-VÖETZAKKEN,
HEEREN KRAGEN en MUTSEN, benevens
SORTIES DE BAL,-zoowel voor Jonge
Dame% alsook voor hooger leeftqd. Bijzonder
geschikt voor ST. KICOLAAS, alsook Bont
voor Koetsiers in grooten Voorraad
vcorhanden. Ook blyft by zich tevens minzaam aanbe
velen tot het vermaken van gedragen Bont.
C- EM.lIE«Ili».
29. LEinSCBESTRAAT. 29.
1O3 Oreelilsclieslraatt 1O3
Groote Collectie St. Nicolaas-Cadeaux,
bestaande in Tafelkleed en, Tabourettes,
Chanfferettes. Voetzakken, Canape en l>eiirkleedjes.
OltOOTE KT AI, AOE*
De ondergeteekende stelt zich voor binnenkort
Magazijnen van Gasornamenlen en Werkplaatsen voor
Gas-, Water-, Spreekbuisleidingen
A. J. JOEKES,
HEEnEiïMAttKT 9,
AMSTERDAM.
MAGAZIJN ViN
GELIJMDE LEDEREN DRIJFRIEMEN.
De gelymde RIEMEN worden volgens eene
geheel nieuwe methode vervaardigd en onder
garantie geleverd tegen de uitwerking van vocht
en vet.
TE OPENEN
Singel Ui) de BeuUiigsluls 414
? . : ? ? ? . ? .- EN ?" m ?
Heeren^racht hU de Bculingstraat 4i7,
ouder de Firma vaut __
VANDERELST.
Zich by voorbaiit minzaam aanbevelende, verblyft hy hoogachtend,
A. VAN DER ELST Pzn.
Amsterdam, 4 December 1880.
Portland-Cement, Kiilght BeVart & Stiirge.
Schotsche vnnrvoste Steencn. Star-Glenbplgh.
Engelsche vuurvaate Steenen. Cowen.
Mozafdttegel» voor vloer- en wandbekleeding.
Asphalt-dakleder-oarton-ouir. Eenige agenten
van P. DESFEÜX, Parffs,
E. BR AIVDSWA.
Halver straat 158, Amsterdam*
Prijsnoteeringen sedert 12 Juli 1880.
TnnNEELKIJKERS, No- 2. Stofthee ? 1,10. Ho. ö, Souchon ? 1.80
l trilllill Jr Dn» cus -'*o. 4. Congo » 1.10. Ho. T. Pecco Souchon , 1.60
J. SCHüIllRK Jr.( upticus.
Kokln I»8, over Artt,
Qv j nummer8 volgens Prijscourant.
. . . . , ? «& M
C ent, bij 95 Kilo 4 Cent minder.
91/2 Kilo «1/2 C ent, bij 95 Kilo 4 Cent min
Franco Beerd ef Spoor, betaling contant.
BesteUingen voor zieken van 6 stuks f 0.60, welke orders nauwkeurig en o
uitgevoerd. Hl!. Koks en Restaurateurs genieten korting. f!
REESTRAAT, 4de huis van de Keizersgracht. Vi
tyd worden
HlL
???»
J. A. T O«MAC? A A? F. COSSA,
E 140, HAtYERSTBAAT, E 140.
Ontvanen een prachtige Collectie
llerktafelljes
i, -,
eii een buitengewone keuze J\Touveautés voor
IVicolaas-Cadeaujc
GOEDEBEN
OpAfBET/UJB
r
p
i LEISSTRAAT
31
Articles de Paris et de Vienne.
MÖB ÏAN
KALVERSTRAAT E 96. OVER BE V. Z. KAPEL
Een rnlme sorteering van de fijnste NODVEAUTE'S.
LGeétaleerd voer het Sint Micelaasfeest.
Stoomdrakkerij ILLEBMAN, HAAM8 k &
d\
DE AMSTERDAMMER.
A°. 1880.
Verschjjnt iedereu Zondagochtend.
Uitgevers: ELLERMAN, HARMS &
Kantoor: Rokin 2.
INHOUD.
BB BEZOLDIGING DER OFFICIEREN, door
Enyo. ? STAATKUNDIG OVERZICHT. ?
FEUILLETON: ?DE HAGELKOEREL", door
Edmond Abont. ? GEMEENTEZAKEN: Het
tramway monopolie. ? De beurskwestie. ?
NieuwerAmstel en Amsterdam. ? Uit d» Maasstad, door
G. ? Uit de Hofstad door J. A. de Bergh. ?
Haarlemsche brieven, door Maarten. ? KUNST =
Bet tooneel te Rotterdam, door H. ? Andreas
Qryphiu», door J. H. ROssing, enz. ? LETTER
KUNDE: Yerstooten. Naar het Engelach van
Mrs Barnet Lewis, door V. H. ? Een spik
splinternieuwe verklaring, door Fr. M. A. N.
Rovers. ? Paul Déroulède's Moabite, enz. ?
Negentiende-eeuwBch despotisme, IV. ?
Tramway-monopolie, door M. ? Kwakzalverij. ? AL
LERLEI?BRIEVENBUS ? Korreepondentie. ?
OVERZICHT VAN DE EFFEKTENMARKT. ?
Veilingen. ? Burgerlijke Stand. ? Te h' ur
zijnde woningen. ? ADVERTENTIEN: Schouw
burgen, enz."
De bezoldiging; der officieren.
Uit de door den minister van oorlog aan
de volksvei tegenwoordiging ingediende begroo
ting voor het jaar 1881 blykt, dat het 's ministers
voornemen is de traktementen der officieren
een wijziging te doen ondergaan, en wel in
hoofdzaak bestaande in het vermeerderen der
kapiteinsbezoldiging voor alle wapens tot hut
thans bestaande maximum bedrag, en in het
toekennen eener verhooging aan de luitenants
en kapiteins, na een bepaald aantal dienstja
ren als officier, te weten:
f 100 'voor de 2e luitenant*», na 8-jarigen, ?200
voor de Ie luitenant*, na 15-jarigen.? 100 voor
de Ie luitenants na 20-jarigen, f 200 voor de
kapiteins na 25-jarigen en / 200 voor de kapi
teins na 30 jarigen diensttijd.
Volgens de memorie van toelichting acht de
minister het tot zyn pjicht een voorstel te
doen tot verbetering van de bezoldiging der
officieren, en in het by zon der van die der
subalterne officieren, om de volgende redenen:
lo. Omdat de tegenwoordige traktementen
"bepaald onvoldoende zyn; ,
2o. Omdat het niet strookt met den plicht
de waardigheid van den Staat aan ''""
j.** j _.._ i i
de subalterne rangen, tegenwoordig steed
toenemende eischen aan zyne kennis en geschift
heid ziet gesteld; zoodat hy zich voortduren
aan ernstigen arbeid en wetenschappelijke stu
die moet wyden, niet slechts om zich te be
kwamen voor hoogeren rang, maar zelfs om
in dt-n eigen ram? aan de eischen van den
dienst te kunnen blyven voldoen.
Uit het hiervoren gegeven overzicht van d
voorgestelde regeling der verhooging na ee
bepaald aantal dienstjaren, zoude ? onze
inziens ? afgeleid kunnen worden, dat al
beginsel is aangenomen, om te rekenen va
een 15-jarigen diensttijd als officier, in de sub
alterne rangen na elk 5-tal dienstjaren ee
verUoging van / 100 of f 200 toe te kennen
terwijl alsnog aan hen, die R jaren in den 2en
luitenauterang mochten doorbrengen, om hè
7.00 uit te drukken een ?gratificatie" word
geschonken.
Volgens 's ministers eigen woorden toch, heef
de bevordering tot len luitenant tegenwoordig
plaats Da 5 of 7 jaar dienst als officier, terwjj
et 10 fetu te nemen, dat in de toekomst ?11
plaats van 15 a 18 ? een 20 tol dienstjaren
zullen worden gevorderd om 'den kapiteins
rang te kunnen bereiken. Indien het uu reeds
blijkt, dat gemiddeld 2/3 van dat getal jaren
ui den len luitenant srang wordt doorgebracht
dan is het ook zeer waawchijulyk, dat, zelfi
by het tot stand komen der reorganisatie,
geen greoter tijasverloop dan thans voor den
2en luitenant zal zyn weggelegd, m a", w. dat
slechts eccr enkelen het ongeluk zullen hebben
van langer dan het gemiddelde getal dienst
jaren ir. dien rang door te brengen, en daar
mede het geluk duelachtig worden van de
toeSezegde verhooging van f 100 na achtjarigen
lensttyd als officier te erlangen.
liet heeft ons echter bevreemd, dat juist
voor de 2e luitenants, d. w. z. de categorie
van officieren, die de minste bezoldiging ge
nieten en den laagsten i arg bezitten, waaraan
gewoonlijk de drukste en minst aangename
bezigheden verbonden zyn, niet evenzeer het
zelfde beginsel is aangenomen? Is voor hen
een aansporing om met lust en y ver werkzaam
;e blyven, overbodig ? Waarom voor deze
ambenaren een onderscheid gemaakt met de
andee?j dit zelfs raaidzaam, vooral waar het
geldt een belooning voor gedurende een be
paald getal jaren bewezen diensten ?
Wy achten het niet, want de Staat heeft er
n de eerste plaats het meeste belang bij, dat
'i n door zyne ambtenaren goed wordt ge-1
Hoezeer het door een ieder ten zeerste op
prijs moet worden gesteld, dat deze minister
een voorstel heeft gedaan, om de traktemen
ten der oudere luitenants en van de kapiteins,
alsmede van sommige hoofdofficieren van de
generale, provinciale en plaatselijke Staven, en
van de magazynmee$ters der artillerie te ver
beteren, vermeenen wy* toch, dat, evJnmin als
m 1874, thans het moetelijke vraagstuk be
treffende de bezoldiging dar militaire ambte
naren op voldoende wyze ia opgelost.
Dat ook de tuinit-ter dit gevoelen is toege
daan, blykjt uit zijne memorie van beantwoor
ding op het voorloopig verslag der commissie
van rapporteur*», alwaar wy lezen:
?Hoezeer ook andere categorieën van offi
cieren dan die, we'.ke door do uitvoering van
het gedane voorstel zullen worden gebaat
voor een vermeerdering van traktement ii
aanmerking zouden kunnen komen, en hoezeer
dan ook thans geenszins in alle opzichten in
de bestaande behoeften wordt voorzien, meen
de minister niettemin zijn ontwa
' '?^^?^?.n ^^^f^^^S^^^^l^^±^^^^n^?^^^im,«m^£_~,mf
Abonnement per 3/m. ... 60 Ct». tr. p.p. 75 Cts.
Afzonderlijke Nummers 5 Cts. met Bjj voegsel 10 »
Advertentiën per regel 15 Cta. tusschen den tekst 100 >
. « ' "i'^''B l1*""'"??Tg a=lt"1J<ll> ?»«?**- ? l*.Mfc..M M« |J^ " n*m* . HT-T^I
de meest dringende verbeteringen kunnen wor
den tot stand gebracht, te moeten handhaven.'
Uit een en ander blijkt derhalve genoeg
zaam, dat een algemeene herziening der trak
tementen dient plaats te hebben en, naar onze
overtuiging zal alsdan de bezoldiging der offi
cieren op een andere wyze behooren te wor
den geregeld dan tot nu toe geschiedt. By de
eventueeft regeling komt Ons de beste voor
een zoodanige, welke gegrond is op de vol
gende beginselen:
l o Aan eiken rang wordt een vast
trakteement verbonden.
2o. Voor een bepaald getal dienstjaren wordt
elkens een verhooging toegekend.
Door de aanname van het sub 2o. bedoelde
iginsel ontstaat namelyk een
schudeloossteling voor hen, die ? by een gelijk getal dienst
aren ? door verschillende omstandigheden in
icvordering moeten achterstaan bij anderen,
etzy deze tot hetzelfde, hetzn tot een ander
'apen behooren. De raadpleging van de
Vaam- en ranalgst der officieren enz, kan doen
ien, dat in dit opzicht zeer groote
verschileu bestaan.
Bij de bepaling van het sub lo. bedoelde
angtraktement dient ? onzes inziens ? het
edrag daarvan to worden vastgesteld in ver
and met de waairde der maatschappelijke
ositie, die de persoon moet innemen, en met
en leeftijd, waarop hij den betrokken rang
an verkrijgen. .
geveer het dubbele en meer van het vermelde
minimum getal dienstjaren wo*lt gevorderd,
om den daarby aangegeven rang te verwerven.
Komt nu de door den Minister voorgestelde
reorganisatie tot stand, dan is het, volgens
dient eigene woorden, ?aan te nemen, dat eer
lang een 20 tal dienstjaren zullen worden ge*
vorderd, alvorens de luitenant den
kapiteinsrang zal kunnen bereiken en dat de kapitein
eer.st na een 15-tal dienstjaren, als zoodanig!
tot^raajoor zal kunnen opkfimmen." !
Voorwaar, een schitterend vooruitzicht,! Aan-'
nemende, dat men ? zooals gemiddeld ge
schiedt ? op 20- a 22 jarigen leeftijd tot offi
cier (2e luitenant) wordt benoemd, dan kan men
rekenen eerst op 40-jarigen kapitein en op
55jarigen leeftijd majoor te zijn.
En hoeveel is nu de bezoldiging?
AU luitenant, van 20 tot 40 jaar, ± ? 1000 en/1300.
f kapitein, ? 40 , 53 ? ± ? 1600 i , 2000.
Doch nog erger lot kan den officier treffen!
Volgens .Art. 42. 2n. b. der aangehaalde wet.
4 Het denkbeeld van het bezoldigen der offi
cieren volge t s den rang en het aantal dienst
jaren is niet nieuw; ook de commissie van
rapporteurs heeft dit beginsel aangeprezen,
waarop de minister van oorlog ? die het
reeds gedeeltelijk in toepassing wil brengen ?
m zyn antwoord op het verslag dier commissie
beeft te kennen gegeven, dat met een zoo
danige regeling zeer zeker billykheid^rouden
kunnen worden bijgebracht, maar;... ?de con
sequente toepassing van dun dubbelen maatstaf
van rang en dienstjaren in de
traktementsresreüng der officieren zouile een
zeeraanzienlyke verhooging van uitgaven teweeg brengen ?
een verhooging die de ondergetekende (Minis.
ter) gemeend heeft dit oogeublik niet te
kun»An voorstellen."
nen
-= ö ? F ?" "-? »?-"'? «?«^?»|q^ 9m9*9fm\M,U TT Pl'i
kan hy alanu wegens vgf en vffftigiarigen ou
derdom, zonder daartoe het verzoek te hebben
gedaan, op pensioen worden gesteld, m. a. w.
een einde gemaakt aan zyne verdere vooruit
zichten op HOOOER rang, traktetncnt en pensioen.
?Maar/1 zal men wellicht vragen, ?indien de
regeering van dit recht gebruik maakte, als
mede van dot, haar toegekend bij Art. 42, 2o. a.
der wet, om in geval van langtlurigen, dut is
veertigjarigen dienst, pensioen te verleenen,
zoude alsdan het vooruitzicht op bevordering
niet verbeteren?'1 ?
Ons antwoord op die vraag luidt: ?Zeer ze
ker, en wij zouden zelfs wenschen, dat het,
laatste jils regel werd aangenomen, waarvan
alleen bij hooge uitzondering mocht worden
afgeweken.
Geschiedde dit, dan zoude de :>.ilitaire loop- i
baan van den officier wezen, dat, indioa hij op '
20-jarigen leefyd tot 2en luitenant wordt be- j
aoemd, hy rekenen kan op zyn 60e jaar de ge-1
.ederen te moeten verlaten, om ook de toekomst i
der anderen te verzekeren. In verband hier-'
mede zoude wellicht de bevordering zoodanig
geregeld kunnen worden, dat gemiddeld de
officier op ongeveer 30-jarigen leeftijd den rang
van kapitein, op 40-jarijfen dien van majoor,
op 50 j trigen dien van kolonel en op 55-jartgen
lien van generaal-majoor behoaU, zijnde déze
eeftyden ? onzes inzi»***.? de meest geschikte
>m de daarby vermei»' '"an te kunnen
becleeden.
.
Wordt derhalve én door den minister, én
door de commissie van rapporteurs erkend
dS . de, tegenwoordisre bezoldiging voor het
pincierskorp» niet aan de daarvoor in
billiikheid te stellen eischen voldoet en dat een ver
1 m , ^? ^ ~miv*H* ? ?n^*^i»x^%rv ^unua ^wt, PTT 1.1 Ver*"
betering daarvan geen uitstel gedoogf, dewijl
op de traktementen der ambtenaren van den
Staat niet mag worden bezuinigd, om in den
minder gunstigen toestand der schatkist te
gemoet te komen, dan mag onzes inziens ook
niet daarmede worden gewacht en evenmin ?
zooals de Minister te kennen geeft? het eerst
voor de toekomst weggelegd blyven, om ?naar
mate van den stand der bevordering in het
officierskorps en aan de mogèlykheid tot
verdore verhooTing van uitgaven voor de bezol
diging der militaire ambtenaren, het besproken
beginsel geleidelijk op ruimere schaal in practijk
te brengen." K J
\Vy veroorloven ons daarby in herinnering
te brengen wat de heer Mr» S. Vissering in
zyn Handboek van practische Staathuishoud
kunde z*gt: Een te lage bezolditfin*
der ambtenaren werkt zeer nadeeliv
voor den Staat zelven.
1) In.ve.'bauJ hiermede zouden wij den rang van
mijwr w i Ik-n zien vervalltn, om zoodutmde mrer
overepnslrmming met de marine te verkrijgen; te m-«r daar
thans die rang reeds niets ander» is dan ten
luitenantkolonel der 2e klasse.
E.VTO.
V**"** ??».!,«»!»?-.? V
volledig heeft verrekend de
in het belang van diens opleiding heeft gedra
gen, een bezoldiging te onthouden, voldoende
voor het levensonderhoud; te meer, daar die
ambtenaar geen ander middel van bestaan
mag uitoefenen, en hy toch geacht wordt als
man van middelbaren leeftijd in do behoeften
van zich en zyn gezin te moeten kunnen voor
zien.
Die waardigheid brengt dus mede, dat geen
misbruik wordt gemaakt van den toestand
van den hulpbehoevenden ambtenaar, maar
integendeel diens billijke aanspraken worden
erkend en daaraan op voldoende wyze worde
tegemoet gekomen. ,'
Bo. Omdat, door stilstand in de bevordering,
het aantal dienstjaren, dat de officieren in de
rangen van 2en of len luitenant en van kapitein
moeten doorbrengen, in den laatsten tyd
aanzienlyk is gestegen, en, indien de ontworpen
reorganisatie tot stand komt, die toestand nog
ongunstiger zal worden. Niet alleen zal alsdan
een overkompleet bij byna elk wapen de be
vordering tydelyk geheel stremmen, maar ook
de vooruitzichten, dia kans op het ontstaan van
vacatures in de hoogere rangen, zullen dien
tengevolge niet oubelangryk verminderen.
4o. Omdat de officier van elk wapen, ook in
v " * *.*j"kTt ttA7i3i4t.'M w |* «w ?'.'-
>m**«> * . jpnn u8zo.H«a uJiureken om hen
^«,'jiracht, lest en yver hunne plichten te
doen vervullen. De styging der prijzen van
alle zaken tan dagelykeche behoeften, de
eischen, welke hun worden gesteld, maken het
dringend noodzakelyk hen zooveel mogelijk
voor alle zorgen te vrijwaren, daar zij anders
hun arbeid en den tijd, die aan den Staat
toebehooren, zullen gaan gebruiken om langs
andere wegen hét ontbrekende aan te vullen'
terwijl weüicht ook enkelen verleid kunnen
worden tot minder edfle middelen hun toe
vlucht te nemen, waardoor zy voor zich zel
ven hun leven lang ongelukkig worden en den
Staat vaak sommen ,gelda kosten, waarvoor
deze niets terug krygt*
Bovendien vragen wy, waarom hetzelfde
beginsel evenmin wordt toegepast op de hoofd
en opperofficieren, voor wie zelfs geen ver
hooging van traktement is voorgesteld en
rangen dezer categorie van officieren hetzelfde
als wat zij thans ? byna dertig jaren later ?
genieten. Gelden voor hen niet dezelfde rede
nen als voor de subalterne officieren, om op een
betere bezoldiging aan te dringen? Wy
gelooven van wel.
vuix«uo de wee var .
gustua 1851 (Sta'ttablud no. 123) tot regeling
van de bevordering, enz. aan de militaire offi
cieren der landmacht, in tyd van vrede een
ufticier kan worden bevorderd:
tot kapitein,
na 8 jaar dienst als luitenant
kapitein.
majoor.
luitcnnnt-kolon.
kolonel.
? rnnjoor,
» lui tenant-kolonel, ?2
t, kolonel, , '2
, generaal-majoor, , 2
en dus kan zijn;
kapitein, na 8 jaar dienst als officier.
majoor, ? 13 ? , , f ?
luitenaut-koloHtl, » 14" , ? » ,
kolonel, j, IC * , tt . ?
generaal -majoor, ? 18 » ? , ,
terwyl in tijd van oorlog slechts de helft van
den bepaalden diensttyd noodig. is, om tot be
vordering in den naasthoogereh rang in aan
merking te kunnen komen, van welke laatste
bepaling, ingevolge art. 3 dier wet, zelfs kan
worden afgeweken ?tot belooning van een
schitterend wapenfeit of uitstekende militaire
daad" en ?bijaldien de verliezen, voor den
? ,
vijand ondergaan, het onmogelyk maken, om
op een. andere wyze in de aanvulling; der open
gevallen plaatsen te voorzien,"
doet de bovengemelde Naam- en ranglijst voor
het jaar 1830 ons zien, dat tegenwoordig
onFEUILLETON.
Xlöt «au Ut .w.
nen vaste traktement
ning ~ kunnen worden vastgesteld op:
f 1200 voor den 2en luitenant.
» 1500 ? ? len n
? 2000 ? ? kapitein.
?3000 tt ? mijoor enluitenant-kolonel 1).
B 4000 ? ? kolonel. '
n 50°0 n » genera il-amjoor.
en de door ons verlangde verhooging op f 100
na elk 5-tal dienstjaren, zoodat het totale be
drag der traktementen zoude worden :
voor de luitenants ? 1200?/1700 ua 10 jaren dienst.
» ?kapiteins ? 2500 ?, 2 W) , 23 , ?
» ? maj. (luit.-kol.) » 3400??3800 ? 30 ? »
? .kolonels , 4600? ? 4700 ? 35 ? ?
» , generaals-imj. » 570:1?. 5SOO ., 40 ? ,
Thans, en zooals de minister re wil veran
deren, bedragen de traktementen voor hét
minstbezoldigde wapen, dat der infanterie:
luitenants ? 1000 ? 1200, te brengen op / 1500 '
ua 20 jnren dienst. '
kapiteins , 1600?2000, te brengen op / 2000
en op ? 2IUO na 30
jaren dienst.
majoors » 3000 ua 35 jaren dienst.
luitenatit-kolonels , 3400 » ± 40 ? n
kolonels ? 4500 , ± 45 , .,
generaal-m'ijoors , 5500 ? ± 50 ? ,
De vloten der mogendheden hebben het
anrf"f*gulcht e5 C,attLar? verlaten. De eendracht
blytt bewaard, doch de band is zoo los moffel ijk
geworden, en als Griekenland niet dwingt tot
een nieuwe vereeniging, zal de vertooning
*eker met. spoedig1, herhaald worden. De am
bassadeurs der mogendheden te Konstantinopel
zullen byeenkomen om de grensregeling in
betrekking tut het district Dulcigno nader
vasttesteUen, dan zal er bepaald moeten worden
of San Georgio tot Montenegro of Turku ezal
binyen behooren.
ötnrreiit de werkzaamheid der diplomatie
dient vermelding dat Hohenlohe en St. Val.ier,
de fransche gezant te Berlyn, met Bismarck
te FnednchsiuhQeen onderhoud hebben gehad
en de overeenstemming tusschen Frankrijk en
Uintschland ten opzichte der oostersclie kwestie
volkomen heet te zyn; voorta dat deengelsche
financiëele planden door den Sultan, die op
Bnttannië niet weinig flfebeten is, zonder om
wegen verworpen werden en dat de nota be
treffende de grieksche kwestie is geteekënd
waarby de mogendheden worden uitgenoodigd
Griekenland te nopen tot het aannemen der
DE HAGELEORREL,
DOOR
EUMOND ABOUT.
In mijn tyd (in den goeden tyd van onzen
armen Elza.«) noemde iedereen mijnheer Franck
van Saverne, wanneer er sprake was van een
uitmuntend jager. Zijn gelyke was niet te
vinden in de twee departementen, op den
geheelen linkeroever van den .Byn, vanHuningen
tot Lauterburg. Hy, de vyftigiarige notaris,
yervuMo de vlugste en behendigste van de
jonge houtvesters met verbazing. Onvermoeid
looper, byna onfeilbaar schutter, bezat hy
vooral in zeldzamen graad die tegenwoordig
heid van geest: juistheid van blik, koelbloe
digheid te midden van den strijd en vooral die
voorzichtigheid, die op .de jacht
onwoardéerbaar zyn. Ik zal hem niet beleedigën door er
by te voogen, dat hij niet, zooals vele van de
beste schutters van het arrondissement, jaagde
om zyn.wild aan'den waard in.de -Gouden
Zon" te verkoopen. Uij was niet alleen de
gulste on onbaatzüchtigste, maar ook de
wellevendste van alle jachtgezellen; hetzy op zyn
eigen terrein, hetzn bn een ander te gast, liet
hy den reebok of ?het" haas o ver aan don
haastigen huurman die vóór hem wilde vuren; het
was voor hém nog tyds genoeg te schieten als
de ander het wild gemist had. Maar te mid
den van al deze eigenschappen was de merk-1
waardigste in myn oog die altoos wakkere
voorzichtigheid, die hem tot beschermer scheen
te maken van het leven van allen in de buui;t.
Ik zie hem nog met ons allen, op den weg
van Ilaberacker, die bergop gaat, op den dag
tftü de dryfjacht, toen by my het wildo zwyn
liet dooden, ïïy, de groote kerel, geheel in
effen costuum van 't hoofd tot de voeten, met
zyn grof grijs lakensch pak, zijn grove laarzen
van Kussisch leer, zyn donkeren vilten hoed,
en zyn lange da», met eene doekspeld .van
gegraveerd zilver vastgemaakt, liep naast den
troep als een herdershond die dertig man te
bewaken had. Uy had het oog op allen, en
zonder zich als een schoolmeester aan te stellen,
zonder zich te doen opmerken, zonder ieraanda
eigenliefde te kwetsen, lichtte hij hier den loon
van een geweer iets op, haalde er giuds een
iets naar beneden, waarschuwde met een enkel
Sïmeenzaam woord den ouden boschwachter
ieronymus die zijn geweer horizontaal droeg.
Met hem waren er geen ?noodlottige toeval
len mogelijk; wanneer wij «en kring vormden,
plaatste hij ons zelf, op nauwkeurig uitgere
kende afstanden, ieder achter een ooom, en
nooit van myn leven zal ik het beleefd, maar
stellig gebaar vergeten, waarmede bij wilde
zeggen; ?Blyi daar, en by uw ziel, verroer u
niet, wat er ook gebenre, vóór de klank van
mijn horentje u er verlof toe geeft." Wanneer
de jacht geëindigd was, gaf hy niemand eenig
bevel, maar hy zeide met zyn mooie diepe
stem: ?Ik geloof, myne heeren, dat we onze
geweren kunnen ontladen." Hy gaf het voor
beeld, en ieder hooide er, als hij, de patronen
uit. Deze beweging was hem zoo eigen, dat
hy ze by de minste verhindering, al loopende en
als voor zich zelf, instinctmatig uitvoerde. Op
een dog van de opening der jacht, heb ik hem
m dé vlakte van Buschweiller, twintig slooten
zien overspringen in minder don een uur, zon
der dot hy een enkele maal vergat zijne pa
tronen In zya zak te steken, hetgeen hem niet
verhinderde zes patryzen en tWee hazen te
schieten, in den kfaver, den hop en den tabak
die langs den weg groenden.
Ik bewonderde zeer deze tegenwoordigheid
van geest te midden/van de lichaamsoefening
die allen het meest opgewonden maakt, en die
voortdurende zorg voor het leven van anderen.
Voortduren! spaad» ik my in, zulk een
volmaakt model na te volgen, mair het ia niet
altoos voldoende goed te willen, om goed te
doen, en van tijd tot tyd vergat ik het wel
eens. Eens zaten we op het gras tegenover
elkaar, met een landelijk ontbyt tusschen Ons
in, dat door de gezonde vermoeienis en de bui
tenlucht heerlijk gekruid werd, en ik zeide:
?Meester Franck, ik weet dat ik u nooit in
behendigheid evenaren zal, maar ik zou wel
even voorzichtig willen worden als gij. Het is
1 niet gemakkelyk, daar ik, op myn leeftijd, en
met een zekere ondervinding van de jacht, toch
nog dikwijls verstrooidheden heb die voor my
zelf en mijne gezellen g. vanrlgk zonden kun
nen worden. Hoeveel ja-en hebt ge wel noodig
gehad om deze deugd te verkrijgen die ik u
zoo benijd ?"
Ily was geschokt' zijne Oogen verduisterden
zich: maar dadelijk beheerschte hy deze ge*
moedabewegipg, en antwoordde:
?Waarde vriend, die opvoeding heb ik ge
kregen in écne maand, maar ik wensch haar
u niet toe: nooit heeft iemand zulk een harde
school gehad. Beware u de hemel er voor, dat
ge de voorzichtigheid niet tot dien prijs koopt!"
Onder het spreken stak hy die speld die hy
altoos op do jacht droeg, vaster op de plooien
van zyn das.
. Ik vreesde dat ik onbescheiden geweest was,
en ik was op het punt myn excuus te maken
toen hij op vast eren toon voortging;
?'t Is waar, deze herinnering behoeft niet
met my in het graf te gaan. Misschien/ zal
de les die ik ontvangen heb, en die ik niet
aan myn kinderen kon overdoen, door ik er
geene heb, aan de kinderen van- anderen kun
nen dienstig zyn. Geen mensch te Saverne
weet, dat die geducht e jager, bekend door zyne
monomanie van belachelyke voorzorgen te
nemen, byna zijn vader vermoord beeft op zyn
vijftiende jaar. Ja, het had weinig gescheeld
of myn eerste geweerschot bad myn vader het
leven gekost.
Ik was uit de derde klasse van het gym
nasium te Straatsburg gekomen, en de goede
papa Franck, God hebbe zyne ziel! had my
een éénloopsgeweer beloofd, a!s ik den prijs
voor geschiedenis behaalde. Ik -kreeg den prys
en het geweer. Myn vreugde kunt ge u voor
stellen. De duivel van de jacht plaagde my al
hing, zoo als iederen kleinen EUasser van myn
leefty<i; heel wat uren van myn vacantie had
ik al doorgebracht met het dragen van de
weitasch in de vlakte, met het volgen van de
drijvers in.het lage hout, niet het draaien van
de leeuwrikkenknip. Één geweer te hebbon!
het verhief my in myn eigen opgen en in die
van de jongens: ik was nu een man!
Ongelukkig, naar ik vond, mocht ik volgens de
wet nog geen jachtakte hebben. Ik kon aUeen
nog in Desloten plaatsen jagen, by voorbeeld in
onzen tuin. op de oevers van de Zorn;moor men
zag daar geen ander wild dan vinken en
basterdnachtegaaltjes, en myne ouders beschouwden het
vernielen van die onschuldige diertjes als een
misdaad. Daarenboven moest men een broertje
en twee zusjes die ik had voor myne
onbedrëvenheid vry waren. Er was dus alle kans
dat myn nieuw geweer aan den spyker zon
bln ven hangen, ? moor myn vader nad
medelyden met mijn ongeduld.
?Vroeger oi later, zeide hy, moet gy toch
leeren het wapen te gebruiken, en ik zie er
niet veel kwaad in, wanneer ge er heden mee
begint. Ik neem u mede naar Haegen, waar
ik een acte moet laten teekenen, en op den
terugtocht zullen we een konijn gaan schieten
in .het wildpark van Haut-JJar. Mijnheer de
Saint-Fare heeft my den sleutel er van gegeven.
Ga de twee dashonden uit het hok halen."
Ik liet het me geen tweemaal zeggen. Wat
een heerlijk heengaan l En wat scheen me de
weg lang! Hoe hartelyk verwenschte ik dien
boer uit Haegen, die zich woord voor woord
de notarieele &kte liet voorzeggen en uitleggen
voordat hy er zyne handteekening onder ver
koos te zetten l Ik was maar voortdurend in
angst dat de nacht ons zou overvallen en dat
de jacht tot morgen zou worden uitgesteldl.
De dassen, die binnen in het rytüig zaten to
janken, waren niet ongeduldiger dan ik.
De zaak-liep toch eindelijk af, en tegen vu f
uur kwamen wü aan de poort van het park
aan. Ik bond het paard aan een boom, vader
laadde.de geweren, langzaam, met de zorg die
hij aan de geringste dingen besteedde, en de
honden werden losgemaakt.
Vader posteerde mg aan den hoek van een
laag krenpelbosch, met alle gebruikelijke aan
bevelingen: wel te letten op de beide wegen,
te schieten zoodra ik een konyn zag, maar
niet wanneer. de honden dicht er achter waren,
maar vooral vast op mijn post te blyven staan,
wat er p-jk mocht gebeuren, zoolang tot hy
mij nep. Daarop vertrok hy', zeer-gerust en
op myn gehoorzaamheid rekenend, naar den
tegenovergestelden hot k, om zich zelf daar te
plaatsen, buiten myn schot. Ik stond daar nog
geen drie minuten; toen de honden in het ge
zicht kwamen, en bijna óp het zelfde
oogen.blik verscheen een konijn, dat my reusachtig
leek, aan my'ne linkerhand, op tien pas afstand»,
en sprong vlag het pad over. Hy wa» reeds
ver weg, de honden w ren Hem nagegaan en
ik had er zelfs nog niet aan gedacht aan te
leggen. Ik voelde wel hoe lomp ik was ge
weest en nam my wel voor, te zeggen dat ik
niets gezien had; zóó zit in denjongstenjager
al van nature de aandrang tot. Liegen! Maar
de stem van myn dassen deed me mei een
schrik uit myn gepeins xratwaken, en die
aangrypende muziek, die het meest geblaseerd
gemoed doet kloppen, bracht my in een soort
van vervoering. Het kontfn keerde op den weg
terug, ver van ratf, en volgde, al rechtuit
loopende, het pad d>t ik in 't gezicht had. Ik
vloog hem na, hy hoorde my en ging den
eersten kring weer binnen; ik volgde hem door
distels, bremstruiken, heidekruiof; ik verloor
hem niet uit het oog, maar zag ook niets
anders. '
Ik hield stil, bracht het geweer aan den schou
der-, gaf vuurden hy buitelde over z$n -bol."
Vóór het schot was hy gr«», na het schot was
hy wit» htf lag op cyn rug. Maar op het zelfde
7^