£^:- ''-yVr"r. ' "*' DE AMSTERDAMMER,, WEEKBLAD VO J R NEDERLAND. '^ ,-*£' OF STOOMVERWERU lèa BOSKHOUDER-COBBBBPONDBNT, met prima Mtknattbi en soliden borgtocht wenschte nog een ge- mmna/vm HF A ClOffOVOT T d**ltt van den dag ot den geheelen avond bexet te f! H IC Hl IBUg, ff WADOvAAlUv «Uin. Adres oaJer *tt. P P.a*ahetBur«auv.d.Bl»i. ^ T ? BETREKKING. VAS Gebr.P4LTHË,teAlmelo. kennis net veCTChiUende Tak- <u> administraüeve , toegerust, zoekt ._.i«_..?TOTTTT «TH» vr u «n waar vewchaft worden. Befleo-.waar de goederen lederen Woensdag worden opgetsmnden adresseren *ich met ftanco Brieven, motto «ouden. feitiftr, Bureau van dit Blad. , BOUWMATERIALEN. i UITKen JONGMEK6CH, P. O., 18 Jaar oud, toekt 100 ?poedig mogelük PLAATSING in eene Zaak van Bonw- ] materialen, lieht in zulk eene waar gelegenheid be,- , yjEBKOOP tot einde Januari. Tengevolge van verkoop ?taat doh later te associëren, l _?, ne, Hui, «nllen alle voorhanden KANTOOBftanoo brieven, onder No. 2113, aanSEÏFEABDTs . JJ^juJy. enTEEKENBEHOEFTEN: ALBUMS,ZAK Ccntnal Annpncen-bnreav, Amsterdam. poBTEFEOTLLE9,NOTITIEBOEKEN,8CH ?|P£N, POESIEBOEKEN, enz. enz. tot Hiterit lag een Agsntanrkantoor kan geplaatst worden Balans een JOXOMENSCH, 18 a Kjaarodd, goede hand aehrtiveikle. Brieven 8nb Litt. O B, oöde Eeeren ATÏfflMMt, HABMS A Co., pry*t* «orden opgeruimd, 21. IURY IB3TER. ATTENTIE. Bene DAME, middelbare Jaren, van nette Familie, lag «ich GAARNE GEPLAATST, onverschillig waar, ter adai»tentie in een huishouden, of om de zorg { 4aarvan geheel op zich te nemen. Z@ ia bekend met, d« moderne Uien. Ook » z(j niet ongenegen, om op nader Overeen te komen conditién eene Familie op Mi* te vergezellen. Adres met franco brieven onder lett. C. H, aan het Bureau van dit Blad, Rokin 2. Die am Rokin 119 den LecsmBsraB gegenber wu erriebtcten deaesehen Lelhblbllothek wlrd aUwoehentlleb 4u«h aen B^Mhelnnign erfuzt, u.d hUt tieb u hnuflger Beaatcmg dem lobllehen FablteitM ergebeost < FROTIMIE 4 pCt ?ItgegeTC» kraehteiB beslwlt TM «e State* v«a Crotimgea TM 89 N«re«iber 1880, K°. 5. Ultfflfle TOD de Eerste Serie, groot ? a,95O,OOO. PRIJS »AN UITGIFTE «W^y, PC F, HET LOOPBNDE RENTE. Rente ra aflossing belwübMT te Gronligea ea te AMsteHnm. INSCBRUVIXGBN wordon aangenomen op DINSDAG 4 JANUAKI 1881, van des voormiddaga 10 tot des namiddags 4 nar: Te GRONINGEN ten Kantore ran den ARRWJDISSBÜENTSBBT.ULMBESTEB, de AMSTEBDAM8CHB BANK. Heerea JOLLES * G*. B. 01JENS ZONEN. WBRTBEIM * GWMPEÏTZ. WUKKBALV t ZOON. O. J. * A. E. ROENEVELD, OPPBNBBIH * VAN DER TDÜK. Alwaar nadere inlichtingen, Prospectussen en Insohrtjvmgabiljetten te bekomen »tjn. AMBTEBDAM Te WINSCHOTEN eerengraelit tl RENTE VOOR BELDEN 4 DEPOSITO «min- vooraf gaande, opmrf^g. . . jit r^gt met n dag voorafgaande opmeet», a . «en dagen . . jl/4 I roor liS maanden fixe ..... jlV * Ook sjjn verkrflgbaair; ? " Ihligattti mr t iipnlti |estirlt pUn, groot f 1000 en f 500 rentend» 3 pCt en vooriiM van tweemaandeljjksche Coupon*. D«xe Obligatie» zjjn gezegeld en aan toonder *? uli 1881, worden afgelost op l Ju AMSTERDAM, 38 Deo. 1880. B DIKKCTXB. A. J. JOEKfiS. AMSTERDAM. MAGAZIJN VAS GELUIDE LEDEBEN DRIJFRIEMEN. DE geigmde RIEMEN worden volgens wne gebed nieuwe methode vervaardigd en onder garantie OkLEVEBD tegen de uitwerking van VOCHT en TBT. Iets wat nog nooit aangeboden is! Een Humoristische Scheurkalender voor 1881, 'waarbij met BOXS, achter op de dagblsadjes gedrnit. V»n de 20.000 s^ «evervaardirf zitn ziin er *WO ba met Bons; onder anderen veor eeue PIANDJO ofSCIffllJFBUSAU voo? eln OOCI)EN BEMOSTOIB HEEBEN'-HOBLOOE, voor diverse OOUDEN DA3ffi8-HOB^OGES; voorPRACHT- en PLAATWEKKES, OLEOGRAPHIÊN en 8TAALOKAVUBE8, mei en oen overgroot aantal soiiitr Ltfsten. , ' Watïgst oo'u Scheurkalender ? Een Gulden?... Neen! -Vjiftien Stuivers?... .eenl - _ Tien Stuivers?... Neenl - Acht Stuivers?... Neen! - Zes Stuivers dan/... Neen! - Een Ui AMSTERDAMSCHE VOORSCHOTBANK. BI.Al^%1 BI KCiAVAI. 9. De Bank -verleent voorschot op KJTeeten en HandelMir» kkelen, als: KOFFIE, SUIKER, TABAK, RIJST, MEEL, SPECERIJEN, DROOQBIIJEN, VEBFWABEN, EUWE en EDELE METALEN, EDELGESTEENTEN, ent. ene. welke onderpanden zonder voorafgaande kennisgeving, direct terug te bekomen tjjn. ontvangt gelden a Deposito tegen vergoeding van rente B O D E G A TB AMSTERDAM. COElfX, Ol. UTEfJEtt, uHelnltend In HMAIHCHK en rOHTCACERCHE 1VIJKEW. SPCI8TKAAT b/d Torensteeg, 110, PBUSCOCRASTES op aanvrage. De Oliestaarten. ^|«^ beate dar wereld, noch even soliede gemaakt; jj,» 8 » 9 = Kwartje?... Neenl Maar wat dan!... Welnu, slechts Centen! Eüwaar is die te bekomen? BÜGEBEs. KOSTER, op de Leliegracht te Amsterdam. ? oor opschriften op die blaadjes? Het z\>n Hekel-, Sueln wat zjjn dat Zoo al voor opschriften -,,,-, Puntdichten van vroegere en hedendaagsehe Dichter». Oordeel zelve I die wg zoo op de greep er uit genomen ten beste geven: en Hierbij een paar , mis voor een halve eeuif, (jn alleen verkrijgbaar G. Have r man & Zoon, Bontieerkert. Amsterdam. I.L Wijde lapcbtee§E 6, over het Bimerweesfcuis. f£ 'Wii geven dezelven aan niemand in sie, w.w. Veifbrnikers- zfl hierop attent. ma KOSTER. Amstcrdamsche Pliseef -Inrichting, BH,OEMG«ACMT W». 5, bil de r*ln«en»rach«. Belast zich met het machinaal in Vlooien brengen ran . Strooken, ( In füktoen, Linnen, half en heel Wollen » Ken ziet in Holland op de torens meest een haan. Doch waar bet als 't behoort, daar moest een hen Op staan, Dewül de vrouwen steeds de mannen overkraajjen En, wankelbaar van aard, met alle winden waaien. l Een iongen sprak beschroomd aldus z\jn vader aan: Vsh! mocht ik, als t u blieft, mee naar d« kermis gaan? Mijn neefjes staan gereed." De man zei; 't Mag niet wezen, G« moet hier stil in huis den KsthechHmus lezen; Denk wat heeft Salomon gezeid: De wacreld is maar ijdelheid, Een opgesmukte pop, waarvoor do .jeugd moet vrezen. J» " «prak de jongen, dat zei Salomon misschien . Nadat by honilerdmsal de kermis had gezien." 3. Toen Albert's vrouw zich laaUt in barensnood bevond. En de arme hals van angst «hier bloed te zweotcn stond, Gaf zühem dezen raad, opdat bij mocht .bedaren: Miin lieve man! laat vrij »w «ugst on droefheid varen; 1 JHetg«en ik lijd, verwekke u geon bekommernis: ^Ik weet maar al te wel dut zulks uw schuld niet is. En zoo zijn 365, de een nog aardiger dan de andere. AiU^i3±»ëJ&dS-Hrs. S^SffittfMI. m usuKoujei Een B oor een jjerfiner nytuig met 2 Bovenlandsehe paarde KBTJIJNE, Postdirecteur Jo _GouJa, ^ Een Bon voor _6 zw_a»__Züve« 'ere EB» Bon voor een Toor cen uien, te 'i VÖrLnCên"LeyC d«r^en~ Heer'7. HENGEVELD, te Piauino door den Heer KBOKS, Haarlemmerstraa premie-Aandeel Rotterdam, door den Heer G. B. ._..__,._?_. . H.:j^^k Ee ^.^.^?« 'Paard doof don Hoer 311i*Ajii^ul^-*ji'j ie n»nicrw.yiL. stv ^ ^OOr C6n Uilenageu -tf ii 'UTPTÏ'ITPVK tf Jj&l&ËtL. 6ÜZ «?p?!, 6AZ. All$ OAlfil Bon TB D f 125 door dsn liOör »? *i* jpirjiiij^^^w. «r «jv>wM*t, >???f -u^-? die genoemd kunnen on mogen worde». Spot* u d«* m*r« Ctattn **& ** WiVffiwM '* J*rt«rrf«m, «Mr dat *t icty ty rfrt/ rfg Pretnittt gtrondttt a Compagnie d'Assurances Générales sur la vie. (Alffemeene LeTensYerzekering-Maatscliappij.) OPeERICHT TB PAHIJ* In 18 IO. Waarborgfonds van 205 Millioen Francs. Deze Maatschappij breidt, door de groote zekerheid die zo aanbied, den kring harerwerkzaamheée» ui». Züsluit : f ERZEREBINGEN in geval van overlijden. TEEZEKEEINGEN op vasten te.ingü. VEBZEKEKINQEN ook van personen die aan reisgevaar zjju blootgesteld. De Raad v»tt Bee1u«r fces*»»t alt i Baron ALPH MALLET, Kegent van de Franielie Bank,' President. Baron ALPH. DE BOT8CHILD, Regent ran de rantfhe Sauk, Vice-Preiideiil en 'PH. DE BOSEEDON, IMreeteur. , ? PBOSPECTUS8EN TAMEVEN en verdere Inlichtingen zijn te verkregen bjj de HooM- Agenten WEKTHEIM Prins Bendrikkade 183, C. B. LOOS (flnna BOSCH), P. C. Hooflstraat &6. T H E E. E. BEANDSMA. K al ver straat 158* Amsterdam. Prijsnoteeringen sedert 12 Juli 1880. No. 2. Stofthee ? 1,10, Ko. 5. Souchon ? 1.80. No. 4. Congo v 1.10. Ko. 7. Pecco Souchon ^ 1.60. Overige nummers volgens Prijscourant. Nieuwste Modellen Plooien. Bestellingen worden aangenomen alle KIOSKEN ook KIOSK DAM, waar dezelve den volgenden mor gen teruggehaald kannen worden. J. BELLM & Co*, 114. HfieuwcndUk. 114. AMSTERDAM. OPRt Jlittli\ti ? VAN- ? WINTERMANTELS ' en alle artikelen TOT LAGE PRIJZEN. HIBERNIA en SHAMROCK Steenkolen -Vcrceniging, Kolen. QUorUin Haard ?tok; rrf en ajn) f OM perHeetoliter . .. 1.30 '. '. :'. "?a.S5 ". . P. P1ETERSE Jr BOEK, E 16. OUD PAPIER. Opgericht 1804 Co, «nte vloer- en wnribekleedin Je, n» P. DMFÏOT, KOZADB Benlge.gM Bjj D. MIJS, te rif), ie verschenen; Herinnering «Hoop. «EDICHTEM . 'VAN «T. KXOPPER8 IV.Kzn. Prjjs f 1. Zoo even verscheen, compleet: JCSXCS VAUT UIAl RIH Jr; VIT HUT VOLK. AMSTERDAMSCHE NOVELLEN. «et 8 Platen van «OHAN BBAAKKKHEK. | IKBOUD: Jan Smees.?Een Menacheuleven. Mie de Porater. Een Vriendendienst. Zoo'n Vrek. ] Prijs f 1.90. In Prachjband f 2.5P. Amsterdam, SC HELT EMA A HOLKEM A, Benrss t raat. F. H AVE HM ABT, Bontwerker, 14 Sint LnriVnsteeg 14 Goedkoopste adres voor VERMAKEN, BEPA.BEEBEN en MOTZnVEIiEX ran godragen Bont, Handmoffe* opmaken als nieuw en met beste satijn gevoerd ?1.50. Bij D. KUS., te TUI, Is verschonen: is u \v Meester, J jaar. HOLLAKDSCHE SCHEDRKALEHDER Toor 18S1 ie versclieneo. Het Schild, in diverse klcnren gedrukt, bevat: DE SLACHTOFFERS DEK OVER8TROOMINO KUS MIJ. DE KLEINE HORLOGEMAKER. ' VAN Korte OTerdenklogen roer eiken ZONDAG van het DOOtt Dr. A. F. H. PLAAUW, . Predikant te Eli l i # Ar.nlum. , Prijs >5 Cent. VERHUREN C. L MATTERN, Belderschekade. RUILEN Agent van het huis ASOHEBBERG en 8EILBR. CERTIFICATBSr van de beroemdste Pianisten [Heffen ter Inzage. Ook levert men Proef-PIano s SIGAREN MAGAZIJN DAÏIIRAK *c nois Van den B All. Prijs 30 Cents, Fro. per Post 10 Cts. SCHELTEMA 4 HOLKEMA, Benrsstnat, Amsterdam. TlilffiTSPIt EK OORL08SSPEL z(ja de fraaiste en aangenaamste onder alle tot J tot dusverre uitgekomen gezel. schapspelen. ' OORLOBSSPEL ' ' ? EN TRifflWiïSPIl kost ieder slechts 35 CE&T8, waar door' 2(1, vooral de keurig nette uitvoering in aanmerking genomen, de goedkoopste gezelschapsspelen zijn. TRAÏIIÏSPEL WOENSDAGAVOND 5 JANUARI 1881. F. D. J. VAN BBRCK COLENBRANDER. LIJST TAN BOEKWERKEN. welke algemeen gnnsiig gerecenseerd en bjj alle voorname boekhandelaars voorhanden zijn. P. J. Andriessen, ORANJE-NASSAU. l flink gr. 89. deel met 10 platen. Prijs ingonaaid f 2.40, not gebonden f 8.90.6. Arnoutsz, DE ZWERVER. l post go. deel met 4 platen. . ' Prjjs Ingenaaid f 1JO, gebonden f 1.50. Luciën Biart, EEN ZEEREIS TEGEN WIL EN DANK. l gr. 80. doel met 23 prachtige 'gravuren. prjjs ingenaaid 1 1.SO, keurig gebonden f 8.«. EN OORLOBSSPEL vind men In alle Boekwinkel* voorhanden. GAS-ORNAMENTEN in mime w>rtoortow » E lu o O K! &; Oo., 44, 00, «S e» . 94. &GIOICORAI; 3 n BXPOKTATIE van. An»»terd»mscbe QJne Ufeeuren, llxer longue vltae en Bitter». Kirschen-Wasser a absinthe. Essence -van m»»cl»op. Patriek'T NIEUWE LOOTSJE, Damrak L 18 Amsterdam. S. Blandy, STEPHAN PAULOWITCH. L -post 80. deel met 22 groote en tal van kleine gravuren, Prjfs ingehaald f 1.80, gebonden f 1.90. Wlnkler. OP EN IN GEAARDE., 2 flinke gr. Bo. deelen, met tal van groote «B klein* gravuren en kaarten. Prijs tngenaald f 8.90, : Hiercan it ett <>eei gebonden aftondertijktfbtJnmtn onder dt lltel» tam ? , OP EN IN DE AARDE. . , D» ZEE EN LUCHT. Prijs per deel gebonden f tM. Voor Kindere» tljn offzonder aan te tatlat: LOTGEVALLEN VAN JONKER ADOLF. PrQs 75 Cent AVOHTURENVANSIRJOHNPLUMPUDDIH6. frSs 76 Cent. , ' Uitmuntend getchlkt voor tulmigt eotriraekte» tUn ie Werkje, ra» SPIBJTVa ASPEB m SPOttTÜS iS, alt: EEN BABEKIEK. EEN BEE8TEN8PEL. DE SPHEBX. HET BFBEKEND DENKEND MEN8CHENSOOFD. Prjjs 50 Cent» per «takje. a». 185. £f. 1881. WBD VeKSfehnnt lederen Zondagochtend. Uitgevers: ELLERMAN, HABMS & C°. Kantoor: Rokin 2. KHOTJD. VEREIE2INa PBOYINCIALE STATES. ES VOLK8BBLANQ, door J. A. v » n O i 1 8 e. -v FEUIL LETON: HAAR TWEEDE MAN. BUJspel to n Bedrjjf, door Johan Oram. ' OBOHDWETSttEHZEENING u, door F.A.BL Hartogh. BTAATEDNDIO OVEBZICHT. > GEMEENTEZAKEN : Gemeentezaken Amsterdam. uit de Jfssafatad, door G. Dit de Ho&tad, door J. A. de Bergb. Hit Haarlem, door Maarten. uit de Hertogstad, doorZ. KTO8T: Othello, door F. v. d. O, enz. LETTERKUNDE: Qoorge Eliot, door Cd. BnskeD Huet. Marineschetsen. Los en vast. Tijd schriften, enz. MILITAIRE ZAKEN. Bukken in de militaire wereld, door B. 1. N. £en,tip vanden sluier opgelicht Allerlei. Indefessns favente Deo. At.T.P.ni.'EI. _ BMEVENBD8. KOBBE8. OVERZICHT VAK DE EFPEKTE». HARKT, Veilingen. Burgerlijke Stand. Te buur zijnde Woningen. UITLOTIKOEK. Vergaderingen. ADVERTENTIES; Schouwburgen, Verkiezing Frov. Staten. ? Aanst. Dinsdag zullen de kiezers weder ter stembus moeten gaan om by herstemming een lid voor de provinciale Staten van KoordHolland te benoemen. Wie zal de plaats van den te vroeg gestor ven Regtdoorzee innemen? Grondwet en het Handelsblad bevelen den heer A. J. C. J. S. Bergsma aan. Het Han delsblad vooral omdat de heer Bergsma lid is van het Dagelijksch Bestuur. Nog kort geleden bestreed dit blad de kan didatuur vau den heer Regtdoorzee, omdat hy lid was van den gemeenteraad, thans wordt de heer Bergatna, ondanks dat lidmaatschap, aanbevolen, wat meer zegt, dewijl by lid van het Dagelijksch Bestuur 19. Is het waarlijk noodig. dat een lid van het Dagelijksch Bestuur in de provinciale Staten zitting heeft? Men beweert net; immers, zoo zegt men, de leden van dat kollegie zijn zoo goed op de hoogte van do belangen van Amsterdam, ingewijd in de verschillende behoefter.." Voor hen, die weten, dut Amsterdam niet minder dan 34vertegenwoordigersinhutkollegie van provin ciale Staten telt, waaronder de oud-wethouder voor publieke wwken, Tromp, en nog een tiental andere gemeenteraadsleden zal er wei nig reden kunnen bestaan juist den wethouder voor publieke werken a ft e vaardigen. Men zou veeleer geneigd zijn met het Handelsblad v&n vóór eenigen tijd den raad te geven: liever nu geen gemeenteraadsleden meer. De vraag echter of iemand gemeenteraads lid is doet weinig ter zake. Het komt er slecht j op aan of de kandidaat overigens aanbevelens waardig is, En wanneer we dan te kiezen hebben tusschen Mr. J. C. de Vries en A. J. C. J. S, Bergsma is de keus niet moeielijk. De Heer Bergsma wordt den kiezers aanbevo len als lid van het Dag. Bestuur. En juist als lid van dit bestuur is het niet aan te raden hem aftevaardi en. Door zijn verkiezing zou het den schijn hebben alsot de kiezers alles, wat dat Dagelijksch Best uur in den laatstcn tijd verrichtte en zoo strenge afkeuring by een groot deel dor burgery ondervond, goedkeurden. ?Wfl willen den per-oon van den Beer Bergsma niet beoordeeleu,ma,ir nu hij den kiezers wordt opgedrongen als lid van het Dagelijksch bestuur is zijn kandidatuur o. i. onmogelijk. ARI. Abonnement per 3/m 60 Cts. flr.p. f, Afzonderlpke Nummers * * ,>K.> Advertentiën van 1?6 regel» ? l. iedereregel nléer Alleen tuder wwruit.t«ün . _______ , gebleken, zou hj, ondankt _, ---------- ... van het Dagelöksch B^itnnr, recht hebben op onze Bianbeveli&g. Zoo begrepen het ,de kiezen reeds bfl de eerste etemmtog. SleohU 247 «temmen werden op hem ultgebrftoht,*erwSlMr. J. O- de Vlies ' Het k te wrvMMM dat BtM voor allen zich thans van den t/tx^A. onthouden lal. Al leen met hulp van die partij zou de kandidaat van Grondwet en HanAtlablad kans v&n «la gen hebben. Het stemmingen moet men soms op verrasstagen, rekenen. Diea achten wQ' het onzen plicht de kiezen voor de Provinciale Staten met aandrang ter stembus op te roepen. De kandidaat van Surgerpligt, Mr. J. C. de Vries, kent zeker niet minder de belangen van Amsterdam dan de heer Bergsma. Tijdens zijn lidmaatschap van den Kaad streed Ey op mannelijke wijs voor zijn overtuiging. Indien van iemand, dan kan van hem gezegd worden dat hy bekwaam, welsprekend, onafhankelijk en een man van beginselen is. Mannen van karakter, die den strijd niet vreezen, hebben wq noodig. Zulk een is Mr. J. C. de Vries ; daarom wekken wij met vertrouwen de kieters op, Dinsdag aaust. hun plicht te vervul len en hun steui uit te bi-eogen op M", J, C, DE VRIES, EAAB TWEEDE MAN Btijtfel in ff n Bedrijf door JOHAS QUAM. . ZEVENDE TOOSEEL. , Karel en Mevrouw. Mevrouw. : ., Wat 'n «llerfirdigst, geestig man is die' vriend van J«, Karelt Karel (aan 't raam blijetnde.) Zeker, «en allerddrdigH, geestig man! Bat heb je hem trouwens dnidolyk genoeg laten merken. Mevr. (kalm en eenvoudig.) Had ik dat niet mogen 'doen? ? Karel (tcherp.) ', Viel zeker niet, dan zou je bulten je rol zyn geweest. Mevr. (kalm.) Buiten mjjn rol? Maar Ik dacht jat een vrouw de vrienden van haar man .wellevend en hartelijk ont vangen moest? ' ' Karel (innitcK.) Nu, ik moet erkennen, dat je dien jilickt terdege betracht en 'm harteljjk genoeg oritvangen hebt! Hevr, (ernstiger.) Je schijnt van 'n vnmw met een ernttiy gezicht te honden. Nu ieder fijn «maak. Haar zoo ik dat in de wittebroodswbken al opzet, hoelang zal 't dan wel zjjn wanneer we onze koperen bruiloft naderen! Al bert vond het jntot altijd zoo aangenaam, als ik vrooIjjk en opgeruimd waa] Karel (nti-otf.) Zool Ik niet. Ten minste niet die soort van vrooItJkhoidl Hevr. (eenigisln» geraakt.) Boe had mijnheer zich dan z(]n Ideaal-vrouw wel voorgesteld? Earel. Geheel anders dan de werkelijkheid bljjkt te zjjn. JSen Volksbelang. ' Een vraagstuk, Bedwi eenige weken to Rotterdam nan -de orde gesteld en thans ter beslissing aanhan gig bij Gedeputeerde Staten ran ZuiJ-HoUaué1,' 'verdiont naar de stellige overtuiging) van des' 'schr^vèt van dit opstel, uu terecht de quali^catie,welke aht opschrift boven deze regolen geplaatst in, dat het hem van hvt grootste gewicht voorkomt om in oen buiten Rotterdam veel gelezen blad die quaestie onder de aandacht van het publiek te brengen. Wordt zij beoliat in den zin aU de ichrijvui.wenscht en, met alle bescheidenheid, meent i dat z\j volgens do wet beslist moet worden, dtn heeft zij opgehouden eea Botterdamsch vraagstuk te zijn en zullen, binnen karteren of langoron tjjd, ook de beatnren van Am sterdam en tal van andere gemeenten in ons vader land geroepen worden om te overvregtn, hoc op do besta wyzo aan die boslinaiüg uitvooricf gegeven 2ai worden. Bij do regeling- van hot openbaar lager onderwijn overeenkomstig de nieuwe onderwijswet is to Rotter dam de vraag ter sprake gekomen, of do'gcuiceutc.besturen verplicht zijn ook aan kinderen van, on- en minvermogende oude» kosteloos of tegen gering schoolgeld openbaar ouderwed te veratrukken in du vakken, welke, naar do terminologie onder de uchuolwet van 1857 gebruikelijk, tot dusver gerekend werden te behuoren tot het zoogenaamd uitgebreid en meer uitgebreid lager onderwijs? De .plaatselijke school commissie alhier antwoordde: ja; de communie van bijstand uit den gemeenteraad: neen, en donder «enige discussie heeft do raad 'zich bij dit laatste antwoord aangesloten. Tegen deze beslissing is de Rottcrdamecho afdeeliBg van VolksoiiderKij» ,b\j Gedeputeerde Staten in beroep gekomen > welk college thans aan de beurt la om een antwoord op de vraag te geven. bet desbebfj den Ko ning benut, nu$ 'vwmoht wotuuat de vraag. met bet advteavvan edepnteerf* Staten, weldra aan de regearinrf jati]iiiiai.ii«iiiiT nirvorden voorgelegd. Door haar dMFljil'eên antSltt*! worden gegeven, dat uit den aard der «aak vost besturen van alle gemeenten gelden zal, waarin doof of namens be* langhebbenden hei verlangen naar het onderwijs In die vakken zal worden kenbaar gemaakt. B\| de schriftelijke en mond*lhJM behandeling der nieuwe Onderwgswet ia deze qnsflstte niet ter sprake gekomen, en de letter der wei laai xoowel eene ont kennende al» eene bevestigen*»" beantwoording der vraag toe; Ajt, i «egt: Ondtj^lftsc onderwrja begrypi des* wet het onderwijs i*r,tc het lezen; t. het soht^venj o. het rekenen; d. de-jfejlnsclen der vorm leer; A dia der Kederludsche Is*); f. die dervaderlandsch» geMhtedenla; g. die d«y aardrijkskunde; h. die van de kennis der natuur; i. het zingen; k. do nuttige handwerken voor meiaut. Aan' lagere scholen kan bovendien ojpt«rwgs gegeven word«n in": ea dan volgen, onder de letten l-t de drie vreemde talen metiffakande, handteekenen, landbouwfcunde, gymnasVek en fraai hand werken. Waar zoowel de grondw*> als de schoolwet voorschrijft, dat van overheidswege overal voldoend openbaar lager ondenqja" moet gegeven worden, daar strekt zich derhalve de plicht der gemeenten niet verder uit dan tot de vakkso a-k, welke volgens art. 3 der wet onder lager onderwijs begrepen worden. De tweede alinea is facultatief: het v rstrekken van openbaar onderwas in de vakken /-/ biyft dus geheel aan hét goedvinden der gemeente besturen overgelaten. Met deze argumentatie enda be antwoording der bovengee . ' -digd, en inderdaad, dit betoog sol larj het sluit als een bus. Maar ni :. nd ia de argumentatie, geput uit a ? , .? 3», waar van zij zich bedienen, die ~ . ? ? ? ? ;end be antwoorden. Dit artikel zet ? -ite wordt voldoend lager onderwijs 5-. ; ? pogzaam aantal lobolen, welke voo. Q'lT on derscheid ran godadienatt'. .? , jankolijk zijn. Het onderwijs omva' -t, 2 ver meld onder a-fr, enda ? gzamc behoefte aan uitbrci . een of meer of Wel allo va: - in dat artikel onder t-t." Bljjk . itaan der behoefte, dan is bet gom ? icht ook in deze vaüen onderwijl 'ant dan moet het openbaar lager ? doeudc te kunnen zijn, ook de faimwmevo. vakken vau art, 2 omvatten. Hot bcdtaau dier behoefte is nagenoeg in alle, althans grootere gemeenten in ons land erkend, want In do bedoelde vakken wordt vau gemeente wege onderwijs vers'rckt, en waar dit geschiedt is de omvang van het lager onderwijs dus niet beperkt tot do vakken a-I-, maar omvat bet allo of nagenoeg allo vakken in art, 2 vernield. Ter tegemoetkoming in do kostenvan van bot lager onderwijs, welke voor rekening van do gemeente blijven, kan schoolgeld worden geheven, maar art. 46 al. i zegt: Bedeel den en zij, die cboon niet bedeeld, onvermogend zijn, worden niet, de minvermogenden niet. of «k'clita voor een gedeelte aan de heffing oudcrworp,ou." Ergit: aan on- en minvermogenden moet, kosteloos of tegen gering schoolgeld, van gemeentewege de gelegenheid worden gegeven om ondenrijg | engere, daa wel voor de ruime» beteekenU van de in de vakken I-( te ontvangen, zoo luidt de conclusie woorden lager onderwijs" pleiten; of niet de ontwerper der wet den plicht der gemeentebesturen i* dien zin heeft opgevat, dat zg ook bovenal voor BC» van hen, die uit art. K ledeneerde, aan het lager onderwas in den zin der wet den mimeren omvang toekennen, althans als de behoefte naar uitbreiding'naar den omvang aan de.eiscaen des tyds bestaat; terwijl daarentegen tjj, die bon betoog Op openbaar onderwas hebben zorg is dragen? Ea wi* art. 2 gronden en daaruit de beteekenis van lager onder» nog aanelen mooht dit laatste toestemmend te to> wijt" afleiden, natuurlijk zeggen:,neen, de verplichte antwoorden, hjj overwege de woorden, door das sohoolgeldontheffing geldt slechte voor ondenrija la den engeren zin, d. i. in de vakken a-k. Naar de letter der wet derhalve, 't kan niet geloo chend worden, U zoowel een ontkennend als een be vestigend antwoord op de bovengeetelde vraag vol komen correct. Hoe na te beslissen welk antwoord het eenig Juiste is? Boe anders dan doei den geest minister Kappeyne in de openbare discnsêief b| dr behandeling van art. 16, in de Tweede Kamer fesprokea: .De geest van dit artikel is volkomen d* J.': zelfde als die rau het artikel der boataande wet, "* Alleen Is door de redactie de taak ia zooverre verduidelykt, dat het ocdenrtjn voor elk* gemeente, naar hare behoefte, voldoende zal, moeten der Wet, de bedoeling des wetgevers te raadplegen, 'z^jn. Ons daar, waar b. v. behoefte Is en een gezonde interpretatie van de artikelen der wet, in tmn ouderlingen samenhang, te zoeken. De geest der wet, de bedoeling des wetgevers. Slaan wij om die te lecren kennen de memorie van herhaUngaonderwijs of aan onderwijs in eea of meer der facultatieve rakken in art 8 ver-meld, zal het zioh hiertoe moeten uit strekken." toelichting op. Op pag. l zesde alinea lezen wjj: I» in waarheid de geest der wet, de bedoeling dei Voor allen, die het behoeven, moet door nare (de overheid) gestadige zorg de gelegenheid, om lager onderwijs te ontvangen, nergens ontbreken. Dat onderwjjs, hetgeen door omvang en gehalte aan al de eisenen des tijds behoort te antwoorde n, moet gegeven worden in scholen," enz. Op pag. 7 wetgevers niet twijfelachtig, nog stelliger beslist eea» gezonde wetsiaterpretatie ten gunste van hen, die aan het .lager onderwijs" der wet een ruimere be teekenis hechten. Waar wij vngea naar de organieke verklaring van het voorschrift der grondwet, dat overal van overheidswege voldoend openbaar lager onderwas aaa den voet schreef do minister Kappeyne: Elk kind moet woidcu gegeven, zullen wjj bet antwoord dan l heeft aanspraak op het aanleeren der allereerste kundig-1 zoeken in den eenten titel, wurin de wet onder het heden. Van overheidswege moet gezorgd worden, dat de gelegenheid hiertoe openstaat. En wanneer de grond wet er by voegt, dat dit onderwijs, van overheldsopschrift: algemeene bepalingen" spreekt over het verschil tosschen openbaar- en bijzonder onderwijs, over de eigenen, die aan schoollocalen en onderwijzers wege gegeven, oolJotnd zijn moet, zoo wordt daar- van beide oategoriBn van scholen gesteld moeten mede kennelijk uitgedrukt, dathetnaar omvang worden, over kweekscholen en normaallessen, enz.enc.7 en gehalte aan het doel, dat ermedebeo'ogd'Of geeft de tweede titel, handelende over .het opeawordt, moet beantwoorden. Het ie een maat- baar onderwijs", het goweuschte antwoord op die schappelöko oisch, dat voor eiken burger vraag? Ook hier is twjjfel niet mcgeljjk. Welnu, het Ide verstandelijke opvoeding en de mate eerste artikel van den tweeden titel is art. 16, dat van algeincene kennis, gevorderd tot den zegt wat de"wetgever onder voUoend lager onderwj's arbeid, dien bij als lid dersamcnlevlngzal te verrichten, verkrijgbaar zijn hebben moeten. Aan diea eisen moet van oververstaat. Er is nog iets, en dit argument alleem schijnt ons reeds afdoende: g 3 van dezen titel han delt over de kosten van het onderwijs"; bet eerste 'heidswege worden voldaan." Op pag. 11 artikel dezer paragraaf (art. IS) bepaalt: Elke g« _sprektnrie van hij* herhalin^a-onderwyf, hetwelk! meente voorjiét in de kosten van haar lager ondeifi kosteloos pleegt veratréEi"" te '??mint,-'-'- lunet- uJWHjivvè.'i 'seowr d!e Slet komen"kri lastè^"vEF~litY minister: Het moet vrijstaan het horhaUngs-ou- 'deren of op endere wyze wonlen gevonden." Art. M ] derwy» ook uit te strekken tot nieuwe vakken, waarin somt die kosten op. art. 15 bepaalt dat het rijk 30 pCi. hjj, die het volgt, vroeger geen onderwas genoten 'had, zooale beginselen van het fransen, van de wiskunde of van het handteekeneu. . l dat on- en minvermogenden van Jie heffing geheel .Ofschoon bestemd voor hea, die hei g«- j of gedeeltelijk worden vrijgesteld. Hebben nu in deze leerde willen onderhouden, wint het i n paragraaf de woorden «lager onderwijs" tweeërlei bejaantrekkelijkhcid, als het tegelijk een!teekonis, zoodat de gemeente in art. 15, waarzjj «sj'middel wordt om verder te komon." Eindelijk titutie ontvangt, in haar flnanciod voordeel de ruimere dier kosten vergoedt, art. 16 eindeljjk spreekt Tin de facultatieve schoolgeldheffing en bepaalt in de e alinea, pag. 16 waar de minutur over ilo reduucn en Je gevolgen spreekt van het vervallen der wettelijke onderscheiding titsseben gewoon en uitgebreid en kan toopaseon, d. L dan bet underwjjs in zijn vollen omvang (d* vakken a?t) opvat, maar waar het schoolgeldonthcffing in art 40 betreft, eveneens in haat meer uitgebreid lager onderwijs, welke aft. l der wet financieel voordeel d>> engere beteekenis kan nemen, van 1837 gemaakt heeft, sehreef hij onder meer ; J. i. eleclits de vakken a?Itt Wie deze zonderlinge Wat thans uitgebreid lager onderwij* heet, zal wel wetsinterprctatie verdedigt, moet consequent in de altjjj bij de lagere schoul moeten blijven, vermits, niénwo onJerwijswet oiet hare rjksresütiiie zien niet zoo men het loslaat, op vele plaatyen in b o hoe ftcni, wier bevrediging noodzakelijk is, niet voorzien wordt en alzoo de plicht der rogeering om overal voor voldoend, onder wijs te zorgen, niet vulkomon zon kunnen ! vervuld worden." , Met vertrouwen durven wij vragen, of do in deze aanhalingen door ons gcapaticerde .woorden voor de ecu miJdul om beter,' dan door Je Wet van 1857 ge schiedde, aan het voorschrift van art. 191 Grondwet te voldoen, maar een philantropischen maatregel ten gunste Van de gethecnte-nnaocién. Ia het na< dit betoog nog noodig op het bestaan der' behoefte te wijzen in onzen. tijd van toenemend internationaal verkeer? Wjj gelooven het niet. Da bediende op cargadoors- of óxpoditiekantoor k*r de , Mevr. (trhfrp.) 't Spijt me, dat Je illusiën zoo slecht verwezenlijkt wordon. Maar la&t me, in ernst, 't programma voor Je ideaal-vrouw eens liooren! Karel (de schouders ojihalniif.) Oclil Eene vrouw, die een man volkomen gelukkig zon maken, moet, dunkt me, zedig, ingetogen zjjn. Ze zal niet met1 den eersten den besten vriend van haar man cokutteeren on hom do hand toesteken! N,een, zeker,niet. Geen pakjes van galante kapiteins ontvangen, al zou ze ook de danseuse van al de kar dotten der militaire akademio zjfn' gewecstt Op straat zal ze zodig [voor Zich zien, nooit opzichtig gekleed gaan. In plaat* van aan 't .raam in de voorkamer te zitten en zich aan onbescheiden heerenblikkon bloot te stellen, geeft zo er de voorkeur aan, steeds achter, in de tuinkamer te wonen, en wil ze «Mft zondjr haar man uit. Mevr. (ki,ni:,:, ttuhtnllt.) . Een allerliefst programma! Eon Jovén als een trippist l Het liet portret van mijn. lieven man in de rol van Olhollo voor me, hèl 't Denkbeeld van zoo'n hnweljjkslorcn in eenzame opsluiting i» allerorigineelst, maar 't lacht me niet toe. Daar i» «en Turktch geurtje aan l Keen, manliof, ik wil niets liever dan Je 't leven veraangenamen, mitar tot zoo'n cellulaire gevangenschap besluit ik vooreerst niet. Albert won juist, dat ik zooveel mogelgk uitging; h j' drong er zolfa op aan. Karol (ilfifti'a.) (Te f ttjdr.) Die'vervelende eerste man!' (Tal haar.) Vond hy 't ook gepast dat je pakjes van 't garnizoen ontving? , , Mevr. (Jt'ichoutttrs oplialtnie.) Van 't garalzooflf Vertegenwoordigt kapitein Van der gando soms bot heelo garnizoen? (Wmtllg). Haak 't pakje open, dan kan-Je 'zien wat het bevat. Ik heb met niemnnd geheimen. Karel (grttiy it band naar 'l pakjr uiitltktniJt, doch tieh daarop brdenkendt en Irmgyimidr.) ' Och neen, Anna . . . dank-jo t Ik wil jo corres pondentie met dien galanten kapitein niet. ... ' Hovr. fatt-aakt.) Nu verzoek ik jo dripgenil het te openen, anders zal * 't doen! . . ' Karel (üel opentadc.) , Nu, dan zal ik 't openmaken I Zie eens, zie eens, een pracbtwerk, de schepping van Ten Eaté, meteen briefje.' MOVT. (rtrtroniei'd.) Ik begrijp er hieU van. Lees dat als je blief. Earel (dit er rétit* etn oog in geslagen heeft.) Ja, ik zal Je dat briefje eens laten huoren! (Of een ttMt» dit hoe lanfftr.hoe loogfr vwdl,) ' ? . Beminnelijke Fbilippino l Na do schepping ken ik niets achooncrs dan non de schepping, van Ten Kat». Vergun mij; u deze laatato aan te bieden als enne herinnering aan dien onvèrgetclijkon avond toen ven dnbbcle amandel de bron van zoovpel pret en dwaasheden geworden'is, uw Philip." Mooie praatjes van dien kapitein! Schaamt lijj zich niet, zulke taal aan eene getrouwde vrouw to «chnjvon! . . .' ' Mevr. . . . ' .''. Tk begrijp er niets van! (:ifl, btcteiikeiiUr.) Och ja, Na bca ik er l Briefje en bock zijn voor Don! Karcd (axffeloofiy.) Voor Doral Wel zoker! (Ter lijde.) Een heerlijke toevlucht ?oo'n volwasson «Jocbtorl je had t gcljjk, Saml .... Mevr. Zeker, voor Don, die een jaar geleden oene brui loft by do familie Van Duinen heeft bijgewoond, on toen naast kapitein Vs'n der Sapde gezeten heeft. . . Earel (nnyelooctg.) , Wel zeker wel zeker een vernuftig voorwendsel .... ' Mevr. {hel briefje opnemende e» hem tooitende.) Zie nu maar, 't is wonOor dat je zoo onnauwkeurig gekeken hobt: daar .staat daidelük aan don benedenrand'; aan Hejufmmw Dora Sehoolmburg." Karel (herha «nie.) Aan Mejuffrouw Dora Sth altiAurg." Ja, ja, Ja! Din trek ik m(jn woorden in, i teto zich nimmer zulke dwaze bchoon .... die kapgemeenzame taal zon veroorloven jogens eene jonge dame, met wier mama j by niet op een bijzonder goeden voet stond. i><it is' zeker! Mevr. (ferOHlitaortligi.) Haar Earel, wat is dat nn voor een rcdeneoring! Earel (ttherp.) DE weet opperbcst wat ik zeg! Ik spreek uit erva ring. Toen we eergisteren op t concert waren, en ik na de panze uit de kofSekamer by je kwam, vond .ik je in gesprek met een heer, die je letterlijk een bloemruiker van complimentjes aanbood. Zoo iets vind.jk ongepast, héi'l ongepast! ? Mevr. (;ick bedenkende.) Een boer mot een bloemruiker van complimentjes? v. Dat is in elk geval niet gevaarlijk, want die beeft er zooveel, dat hti ze overal aanbiedt! Haar wie waa dat ? ... Tk herinner me -er niets van t .... .'?; Earel (oHjelooeig.) Nu komaan! Eon zekere 'mijnheer van Arkel! , ' Mevr. (lachma.) ? Q! die! . . . . Wel dat, was oen ne«f ran Albert, mijn «ersten man! ..... Karel (iriftit.) ? ? ? (Ter zfyle.) Ik won dat die eerste man .... (Tol haar.) Lator vond ik je druk pratende mot Jonkheer van Dassen .... Kovr. (ongeduldig.) Een man van zeventig jaar l .... Is dat ook nog gevaarlijk ? Albort vond het juist altjjd zoo goed als ik met mannon van ervaring n kennis sprak ? . . , Earel (driftiger). Gevaarlijk, gevaarlgk, dat's 't woord niet. Maarik verkies Liet dat jo ben kring van heeren om je heen lokt en mild lachjes en handdmkjes uitdeelt, tenrijl ik geduldig mot Je capnchpn en je mantel op m,ijn anh sta te' wachten, tot het mevrouw goeddunkt,die van haar onderdanigen dienaar aan'te nomen. .... Ik verzoek jo tébedenken dat je mijn naam draagt,, Anna, een ongerepten doftigon naam en dat ik. . . ? Hevr. Wat een ' toon! De overgang van 't witte tot het zwarte broods-tjjdsperk behoeft niet zoo barich te worden aangekondigd. Als ik mfln programma een voordroeg, zon Je misschien ook vreemd staan kjjkem Je ziet in aÜes kwaad. Als Alberi geweten had, dat ik nog eens zoo behandeld zon zjjn geworden. ....,'' Karel (woedend.) Tk wou dat je mot dien Albert. Movr. (vertoornd.) ' Tan dien' geen woord l Earel (booêteeghopenie.) 't Is om razend to worden, (af) ACHTSTE TÖONEEL. ,. Mevr; Ho* is 't mogelijk, dat iemand lich door zjjn Ja loezie lbo laat meesleepen! Di zou letterlijk een kloos terleven moeten leiden. Haar dat nooit l NEGENDE TÖONEEL. Dor» en Mevrouw. Dor» (rroolijk binnen huppelende.) , Dag mamaatje! Daar ben Ik al. 't Is een weer om de stad uit te loopen. Dt ben met opzet dadelijk teruggekomen om n nog eens mee to troonon, ' ' Mevr. (ernttif.) '? ? Waarheen kindlief? Dora. Wol naar buiten, 't Ia er rarraikeJfllf De heel» stad U letterlijk op de boon. Tk kwam Jonkheer va» Dnssen tegen en ? ' . . ' Hevr. -.?'?? ^ Set! est sstl Spreek niet zoo hardop van Jonk heer van Dossen. ... , . Dora. Tan Jonkheer' T»n Dnssen niet, ma? Waarom niet? Mevr, (tertrard.) Och kind, omdat: Kom, 't is gekheid! ' Dora. En neef ran Arkel ontmoette ik.' Oio was tock zoo vroolijk, dat bij mo verzocht, m eens oen hartsItjken famUizosn voor hom te geven. , Uavr. (npipringetidt.) Stil kind! stat Hou toch die dwaasheden root je. Wat z(jn dat toch TOOT grappen, uitgelaten schep seltje l TJOTA (ftfifott9t'"<».) ! ' Xau na Ugrtfp ik er niet* AMI rut. Zo»