Historisch Archief 1877-1940
l
?f;
. i'
.il \'-i
j i
»i.'
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
JJo. 191.
KitleUr», op «yn veriangen gemonteerd. Bet Stadt- de leening tot uitvoering ia reeds volgeteekend en
theater had een nieuw blijspel ia vjjf bedrijven vaa' men wacht alechu op goedkeuring van den minister
Batfdon, KIn ifaux iriittr Zeü, waarvan veel goeds van binnenlandsche zaken te St Petersburg, om te
gezegd «ordt Het Naüonaltheater voerde op heginnen.
Jfcr wrJow« SW»«, naar Bret Harte en dat met bul-: ,.,'..._
tofgaioQn IOCOM. *°n*' f9»"iat dei BeattJ-Arli. door den
kunst. jjaiie opera diéden volgenden winter door vele zlnnigen Ad. Slret bestnurd, verschijnt tegenwoordig
bet genie graoeg, «egt ijj, en vindt geen een inlaudwbe buiahoudater nemen. Zoo'» moge, die de DiroktÏK-zelve tiet onwaardig
Duaak in h«t overige, welks ootitMa «öaan HUnsclt i» dei> gauscheu dog om eu b^jje; »n- oordeelt, om er ernstig gemeende knnttwerken
delheid, «*n ongedarighctd, »an h«tkri«welen dere convemtie heb je niet. Ik «preek uit te veitotmen; en dat ook voor de» lieer de l»
ener UUeiariache hoidiiekte to«*ehrt|(t Qael ondervinding; ik heb bet óOkgedaan viiór mün Mar ich eene. toekonut opene, die hem
?ehoavbargen tegelipt xal worden opgenomen, ia het
nieuwe heWaadram» van Eretwhnwr, Ueiurith der
LSice. Bet wordt te Leipxig met iedere, opvoering
m*sr gewaardeerd. - Te Weenen ia het aan Paul
Undaa's rtrteMmtt ArMl niet gelukt het publiek
raWnemen. Zeer goed opgenomen daarentegen a^n te
eene alIermerkwaaiKiigste studie over de schilderkunst
ui Noorwegen, De pen van A. Behoy doet voor de
oogen eene bijna nietgekeude ennogtans wondervolle
r\f van werken verschijnen, die het grootst* belang
voor dat poëtisch Und inboezemen. De toondlohtknnde
der Noorwegen ia reeds in gansch Europa bekend;
Hamburg OoM md fö<«, een drama van Hugo Bür- maar de Noorweegsohe schilderachool lag voor oas
g«r, en Bogedil, een stuk in tèu bedrijf van Murad.. ala in **ne nevelwolk' die A. Schoy op eens, en ten
Effendi, den dichter van Selim de Dtrdt. grootaten voordeele der tamst, komt openscheuren.
Slitket Stroaelf Het Tbettre da Chitelet heitft met
* ** ^ ,".?Verne aehi)nba« goede JT.««t«c»«?;^. Nu de Fransche regeering de
lihana de verkoop van jdaatsbeȆen stbilderiJententoonstMling niet meer te bekontigen
na de eerste voorsteUing 400,000 francs. | heeft, ea daarvan de administratie, de controle, dus
JS,t*r i, niet aU« zuivlre wlnat voor de \ ook de uitgaven aan de -'-»
fUVIVmU VUUWr W JUC* «"VB «.laaivav -.?j - ^^ .
directie. De dagelijksohe recette bedraagt ongeveer; overgelaten, haalde du haar d,>«"«"«W"*
UOOO francs, waarvan ongeveer UOO netto aan de, uit, die zf),« anders ieder jsar voor besteedde
kaTblil? Dr^ag? van het uitvoerend personeel heeft echter die som toch ten bate der kunst willen
ia 200 fr verdeeld over 650 personen. De eigenlijke aanwenden, «n heeft aan het ministerie voor Fraaie
100.000 fr. voor decoratief, 160.000 fr. voor costuum. Het; met verminderen.
coÉtoum van ieder der lijfwachten te paard kost 310 (
franc», (waarvan 120 francs voor den helm), dat van | skfkapta,-e-it«aie. Er is door de Heeren Griggs
ieder der Georgische vrouwen «00 francs. Spoedig i en Furnivall eene goedkoope editie verkrijgbaar
gf>eohter zullen d«e kwten ingehaald - «ijn, en danleleld van de facsimilcs der oudste
9hakespearo-u>tmettegenstaanae de staat»-, stade-en armen- gaven. Ben aantal leden van de
New-Shakeapearo? ten bedrage van 1100 i 1800 francs, nog ctab, onder presidium van Dr. IV!*, hebben besloten
«?n «eu? MK «ameiding van deze editie eene voorstelling te
[even van, den Hamlet, volgens hetgeen men meent
dat Shakespeares eenta schets van dit drama ge
weest is, voorkomende in het eerste quarto van 1603.
belasting, ten bedrage vaa
een aardige som voor da ondernemen over.
KaiMnnuittb4oirtr. De derde van dit vijftal
kunstavonden liep evenzeer tot voldoening der hoorders
af als du twee vorige. Ditmaal werden de HH.
Róntgeu, Cramer, es en Bosmaus ter zijde gestaan door
dien beer Hofmeester. Het programma bestond uit
Haydn's Trio (G-durï, Béothovens strijkkwartet opn»
131 (A-mol) en Mozart's str(jkkwint«t (6-moll. De
aoirées blijven zich, niettegenstaande het vele dat op
muzikaal gebied in Amsterdam geboden wordt in on
verminderde belangstelling verheugen.
Slaatórhappij tut Bfco'i'dering tier Toonkunst. Op
het tweede afdeelings-muziekfoest, door de Maatschap
pij aan hare leden aangeboden, zal Bach's itatth
iisPaitiou worden ten geboore gebracht. Ala solisten
treden op Mej. Füluuger, Dr. Gunz, beide
reejsmoermalen hier geboord, Auguste Huhtnachild «n
Friedricb Littsutann.
Jeaii-Betktr-QKartet. Op hot programma van de
soiree mufticale, Maandag 21 dezer door de talent
vol!» familie alhier te geven, komen o. a. ook voor
een Adagio voor violonccl van onzeu stadgenoot Danlël
de Lange, en Vaj-iatiZn voor piano-quartet van Dvo
rak, een componist hier nog ie weinig bekend, maar
ia den vreemde zeer gewaardeerd.
EEN GOED VOORBEELD, DOOR DE AFDEELLVG
BOTTERDAM DER MAATSCHAPPIJ TOT
BEVORDERING DER TOOXKVX3T
GEGEVEN.
Jongstleden Donderdag werd op Ernditio Musica,
het bekende concert-instituut te Botterdam, onder be
heer van de Afdeeling der Maatschappij tot Bevorde
ring der Toonkunst Udair, het voorspel voor Triatan
nnd bolde van Bichard Wagner t*n gehoorc gebracht.
onder leiding;.vaa.jl«3. SïSïiednen Gernsheita.
Dt...a>;tt dit een feit van groote beteekenis, wel
,*rtard met een enkel woord in dit blad te warden
vermeld. Het pleit toch vuor de onpartijdigheid van
het rotterdanviche aideclingsbestnnr, dal hiermede
duidelijk bewijst ijn roeping! te begrijpen, en niet
mhider voor den waren knnst«naan-aard van den
Heer Gerusheim, dis m«t terzijdestelling zijner sub
jectieve meeuing zich niet tegen deze uitvoering heeft
verzet, ?
Het is een flinke daad, Rotterdam met zijn
duitscbe opera waardig.
Zal dit goede voorbeeld vruchten dragen hier ter
«ïir&ÏZ^TtS S^^&i3&**
.staat onz*r groots concerten, die ran Toonkunït, Tgn - ^ rtatmjekje (tonnen betwisten. ..,
Felix en Caecilia, wordt mei voorname minachting i,a(yen Van Uoëvell, WO hadden Donwes Dek
neergezien op Wagner, Liszt en Berlioz, en gedaan ker| wy hadden Van Rees, wöhadden Te
of hunne werken ni*t bestonden; met angstvallige .Brink, nühadden UilkehS, wU hadden Van
org wordt alles van die richting geweerd. Dit be- Kièvelt, w}j hadden Wilsen, wfl hadden Oom
boort eenmaal zoo, en boe dikwijls hiertegen in den Gideon, wij hadden Mina Krusenmn, wij had
laateten tyd protest aangeteekend werd, het was en dep mevrouw Frank, wij hadden Apnie Foore
blijft tevergeefs. . : . i wij hadden Melati van Java. Het lijstje is nie
Maar te betreuren is het zeker, dat men der Muze J volledig; Thans hebhen wy' ook den "heer
Vamet kleingeestigheid in plaats van met ruinen blik lettenen h_ijtZB.l de laatste wél niet^zjjn.
dienen wU.
zullen geheVl de volgorde der tooneelcn behou
den, met de enkele toon*el«anwijzinean, al het later
bjjgevcegde uitlatende en alleen de onbetwist
foutieve plaatsen verbeteren. Men zal nu kunnen
oordeelen of, zooals een aantal goede critici beweren,
deze eerste schets veel meer geschikt is voor opvoe
ringen, dau het later meer uitgewerkte drama.
Decorntlei-e kutisi. Te Limojes zal eene school
voor decoratieve kunst worden opgericht, i Dit is de
eerste inrichting van dien naam in Frankrijk, men
weet echter, dat er in alle takken de-decoratieve kuns'
aan de jeugdige kunstenaars reeds genoeg gelegen
heid wordt geboden om zich te ontwikkelen.
Charlen Yriarte. Na het genoegen dat achrjjver
kunstenaar en uitgever van het prachtwerk l'tiiis
mochten beleven, was bét te verwachten, dat ook Flo
rence, even rijk in monumenten, «ven beroemd voo
schilders- en beeldhonwewscholeu, nog van meer be
t«ekenis in de letterkunde, aan de beurt zou kotn&n.
Het werk thans door Charles riart* bjj Hothschllil
en Hachette uitgegeven, Florence, Weeft geheel aan
de verwachtingen beantwoord. De Hedicls, de Renais
sanue, de dichters van Florem-e, de Etrusoisehe kunst
de beeldhouwers en schilders van de tijden der Pisa
ni's af, geren,eene rijke, afwisselende en uitmuhtem
voorgestelde r«eks tsfereelen. De keus en de afmsr
king der talrijke illutitratiên zijn bewonderenswaardig
-, Laca della Bobliia ea de voornaamste van
Florence* kunstenaars schitteren er in hunne beste
voortbrengselen.
VIMT lIMVlKMwne) nUIUBIQfttV MVWIU^|tlta n^uv* VU\IV1 ViUUUlg , Uk UW Jl»^ UU» £VUCM»M *VVE tu^|u aluf fiWU «VUO. l WQH VUWK U|/«U«, UIU UOUI _ .
lesoin si pretsant avel-voos de rimer?" vroeg trouwen, en ik heb er mij zeer-goed by be- leiding geeft de fijne schaaf bO menige
gewJ twee eeuwen geleden, toen er met* 'm ver- J vonden, zeer goed; al« ambtenaar meeu, ik geuhrut over zy'u gelukkig talent te laten gaan,
len dan in proia geschreven werd. Kt qni natuurlijk, voor myu vak. Zwarte kindoren f vóór dat melodramatische excessen süne gaven
iantre vousponMe a vous faire imprimer?" bg't, Gekheid. Ik heb mgn l$laag alryd dezo les inlleu verwoest of althands aanmerkty'k
veraij in (Me «enwen, met de woorden van Aloeete, i voorgehouden, d»t By dit gedeelte zyner groofd hebben.
(route toe. Doeh die schrijfjeukte, welke d« [ besenouwingeii gekomen, pUgt Koker et een Nu ik de pan in de hand heb om Ehre te
wereld veroordeelt en niet V-grijpt, ii niet, breeden lach om den mond ten platte maar geven dcm Ehre ytbührt, weuaeh ik ook een
alleen eene natuurwet, maar ouk, fteljik alles, «n goede teu beste te geven, die in de reui- woord te zeRgeü, over de solidariteit van
schrfde natuur, acfateuswaardig. Wie de lel teren'deatie verwaard is ge«ordeii." vers en spreker», optredend in publieke
peram haar xtiven, en niet louter als tijdverdrijf j De kontroleur of adsisteut-resident Dalhuys organen, of op min of meer openbare tribunes.
efheeft, aon niet willen, dat er een neder- iu dei Padangsche Boveulandeu heeft, iu bet Eenige my'ner vrienden hebben, in de laatste
andsch-iudiBche novelle minder geschreven huwelyk met eeue hollandsclie vriendin zyuer tyd, eeiio gróote vrees aan den dng «elegd,
werd.' Elk dier auteurs heelt iets eigenaardtcs, jeugd, bittere obd«rviudingen opgedaan, en dat liunne minder nadenkende geestverwanten
waardoor hu aantrekt. Aller omgang loont de leeft thans, uit baloorigheid, met eene jonge weekbladen en maandschriften op huqne
famimoeite der kennümaking. ea schoone Miaseclie vrouw. Uoo," vraagt uQ lietafal zouden verwelkomen, waariu door m^
Uet bijzondere iu den -heer Valette is, dat aan een vriend, die op de doorreis naar eeqe by' tragen waren geleverd, en die zjj (de
aansJjjn humor eene wetenschappelijke methode andere, nabijgelegen staiidulaat* hem komt be- geduide- vrienden) over 't geheel geen «escliikt
olgt, en hy deze ook door anderen gevolgd Koeken, «hoe keur je myu Dulcinea? Ben geestesvoudjul rekenden te zyn voor do langs
wil zien. Zy mogen geen Meeneu wei-pen in zyn knappe meid, met waar? ly is nog maar kort dien weg gewonnen lezers.
nin; ook uiet al geschiedt dit, zonder erg, by uie. Vier weken geleden heb ik haar voor- Ik heb daarop een brief aan het dagblad
oor zachte vrouwebaoden l Hy wordt wreve- gangster, die het met mgn ataljonyen hield, de den Tijd gericht van den hier vulgenden inhoud:
g, waaneer hy aan de franache of zwitseisclie deur uitgetrapt." nNa»r aanleiding van het bericht in uw Mud
ongedamedenkt.dieeenj.iarof drie.viergeleden, Oe Javaau P» Simin is 's nachts de woning van 10 Feb. omtrent medewerking aau het
lader den naam van Mai-ia Uogor, een roman van een gehaat dorpshoofd binnengedrongen, tijdschrift Eigen Haard, neem ik de vi yheid
avanais" durfde uitgeven, KOUSOUIIM gebeeten. dienhy van kant wil maken. Maar de man ia a op te marken, dat, naar niynn uvrrtuiging,
iaria Bogur kou hem niet ougediiltiig»r ma- afwezig: Nu de loerah uit was, kon-Paöiuiin alleen de leden eener tleduktie solidair
verandten, al ware zy. in plauls v,m eene uiemand veilig stelen; geheel voor nieta wilde hu den woordelijk züu, en niet de let'erkmidigen, die
eed doende fantasie-romaucière, eene oorlog- gang toch niet gedaau hebbeu. Keeda had bij hunne voortbreiiKsaleD, l/y «erlylctn veikoop,
.uchtige geëmancipeerde, te paard op den m het donker eeu paar saronga ingerekend en aan uitgevom (redakteuren of boekhandelaren)
>ezemsteel der moatscbappelyke hervorming.' wild» hy U-proeven een kiut, die in het mid- afstaan. AU katholieke redenaars spreokplaau
Zijne antipathie doet ham te hiren aanzien | denvertrek tioi.d, open te brekeu, toeu de oude j en betreden, w»ar, den dag te vorea, ongodiMea
oowel de rechtvaardigheid als de beleefdheid moeder van den loerah, die eemge schreden ver- kot woord bobben gevoerd, of katholieKe
dichuit het oog verliezen. Hoewel zijn eigen boek der uliep, maar hls alle oude vrouwen, slechts ters At halia^kteu vertuonen in schouwburgen,
wemelt van drukfouten, kan hii déarme hare met n o jg en een waakzaam oor, eensklaps een wa ir tra^ediea van Voluire, met min of meer
averechtscbe spelling en vertaling van eeu ja-; vervaarlijk uulpgeschreeuw aanhief. Een oogen- bedenkelijke strekking, gespeeld zyn, reken
vaanschen eigennaam en til el niet vergeven. Lig* blik daohtPaoiniineraiinoiM/«efM$'/rf«AefW«* ik, dut diu publieke personen daarmee geheel
stelthiar den ei-tch, ziuh minder oubêdreven te j in te slaan, maar in het volgende bexon hy in hun recht Ky'n, en rocii hun uiet wijtonkiw
ooneu in de indiache land-, taal- en volken- zich en stoof, in e t de gastolen tarouga in de wat anderen ter «elfder plaatse geJaau of
ge:unde. Hy jglimUcht om hare iudiüche heeren eene en zijn on-Mout kaptnes iu de andera zegd heiiben. De uitdrukking medewerker"
? j .L_ j i ;,_.-^..., hand, naar buiten." . . - voor iemaiit, die niet weigert een kopie te
Ik behoef noch te verzekeren, dat de auteur leveren aiin een tydüchrift, dat nig aüdere
lit overtuiging dos schryft, noch deze aauba- «tukken opneemt, da» die hj) voor zgn rekening
ingen te verruenigvuldigen. Elk lezer «vemt zou willen nemen, is dan ook aan bedenking
oe dat zoo dergelijke trekkeu waarde hebben onderhevig: lanzy' men ni«ene, dat allo schrijvers
voor de indiscbe taal-, land- en volkenkunde, ^niedowerkers" a»n de pers genoemd kunnen
lo kunst daareutegen er uiett mede aanvangen wordeu."
kan. Ev nmm ala met het javaauache jongen- De redaktie van den T^ci heeft hierop
geandj» (uit de reeds genoemde lotgevallen vau Pa woord, d:>t een wapensmid niet al wure 'tnbQ
jiniin), dat een ouxehuorzauieu witten karbuuw eerlij'Ai-n verkoop" een degen mocht leverun aan
eruept: Kom mee, hund, «tyve kruuipoot! eon persuoa, vau wieu hakend WHS, dat hu er
.k wou, dat de kop vau je muer opensprong, een misdaad mede \vildo plegen." Tot isekere
is!" De litteratuur, welke hoogte kan ik die meemng wel
INDISCHE SCHETSEN. 1)
Indi« is ook in het litterarinche eene melkkoe
Wanneer onze kleinzonen eenmaal aan bet ka
taldgiseren gaan, dan zullen zij zich verbaze
over het rtjfer der nederlandcche letterknndigei
van beiderlei ge^l»clit, door wie in de .tweed
helft der negentiende eeuw aan deze speen
getrokken is.
Voor een deel zal de verwondering der nako
melingscliap uit dezelfde kortzichtigheid voort
'koi ' " J"---- ?'-??i--'j=
Vraagt het haar zélve, en zy zal antwoorden: te
.Rotterdam verdragen Uendelssohn, ruller en .
Wagelkander, DD terecht; zg
Het verschijnsel is natuurlijk. Gehoorzatuenc
aan de wet van het zelfbehoud, kweekt d
natuur op elk gebied zeker aantal geniën
Niet te veel, want dan zou zi) overvleugel
,
maken tuaachen den een en den ander? . uit t xy nienwe ech ^ Het ho0gerleve
Harmonie is mgn leae, gedraagt n hiernaar!" | der ^enjciJijeid wordt door het genie in stanc
. uit t
| der ^enj
Hogmaals, eere zij Botterdam, waar de kunst geldt gehonden ett
' ''
boven partijiuoht.
O. W. W. C. Haj-ward,
Doch voor het ontluiken van genieën zgn
talenten noodiff, - tachtig of honderd schelpen
voor n parel. Tien of twintig hoogescholen
engelach mnslcns de voor n man,-die de wetenschap e*ne groot
nlpera gecomponeerd! «W^e voorwaarte brengt. De arbeid der natuu
l bestaat uitreeki-en vaa proef nemingen op breed
l schaal. Het nieuwere ontstaat nooit besprongen
1 Da Overgangen zijn 200 geleidelijk; om tot iel
; bijzonders te komen gebiuikt en misbruikt d
natuur zooveel algemeens, dat het wordend
")D- I
_ .daget
maildagen gretefd. In buitenbezil
ge zijn f aradia und Per., door Schnmann ter be- eette kolonie wordt het war niet
y,,-,,,,
"
er van defeen slechts twaalf, i
handeling gekozen, en bet groot «antalzgnsr hederen
die door . vemchUlende componisten to .muziek
gebracht z^jn. '
Bol in ie opera. Hoewel het eente bal in de opera,
naar men beweert ea ieder Jaar beweerd heeft, gén . natuur.
schijn van de drukte en vrooljjkheid der vroegere bals Nog meer. Niemand zon, op bet veld va
aanbood b toch de recette 35,000 francs geweest. Het den geest, tot de voortbrengers willen behooren
orkest waa ditmaal onder directie van den dnitachen *oo fijj besefte, dat xtjae rapen werkelijk slechts
walacomponüt Óungt Vroeger werd het steeds door rapen, z$ne rad^zen slecht* r«d«zen zjin. Zo
hoofdplaatsen slechts twee en ygrtig op de dri
honderd vgf en zestij?.' Op kleine schaal is d
een getrouw beeld van het verslindende in d
uuuuo uitwerking in het bontégewoel, men werd
zwaarmoedig dwepend, in plaats van opgewonden,
en dat was toch d« bedoeling, .toodat men het jaar
na Strause zich weer tot Mctra_ gewend hoeft.
Xatitr ie Vontipint Bjj den brand in het hotel
van den veehjelezen en vruchtbaren romanschrijver,
?«ijn eon aantal kunstschatten verloren gegaan. Hen
noemt schilderden van Bube», Lesm-ur, Coypel,
Corot en Hans Makart, een groot* collectie saluisch
en japansoh porselein en zestien vakken
gobellnsbehangseL
H'arieltan. In de hoofdata'd van Polen zal een
gróote nieuwe schouwburg worden gebouwd. Het
plan is pp 1.300,000 roebel» voor buitenbouw geraamd;
het schaap^zy'n. Vandaar in de wetenschap,
zelfs blqmoedige kudden. De natuur, die zelv
den meufoh gevormd heeft en het gedichtje
1 zyns harten 'kent, slaat hem met eene soort
1 van weldadig^ blindheid. Zy doet hem aaniHn
roeping, zg'ne uitverkiezing. *8ne
ooraproaltelykneid, zflne onsterfelykheid gelooven. fieston
dit zelfbedrog niet, er zouden zich geen talen
ten vormen; en ik zeide reeds, dat een xroo
aantal van dezen volstrekt onmisbaar is ?
humnj, of teelaarde. voor het genie.
Toegepast, op zulk een. beperkt gebied als c
' nederlandsch-iudischenovelleiklinktdeze theori
'als eene satire. Zy is dit echter in geenettdeele
Eene onverschillige wereld verbeeldt zich. da
de talenten gemut kannen worden. Zy hee.
in hire indisehe dames, h»re JAvaaiische
mauten en hare javaansc.be vrouwen; om geheel
laar personeel en geheel ha:tr decoratief. Uet
s ala bestond er geen publiek, hetwelk zulke
aanmerkingen slechts aan den ouderlingen
najver van mededingers toeschrijft; geen
onzylige wereld, voor welke het er uiet op
aaucomt, welk stekel een novellUt toegedaan K
maar alleen of zyn boek hetzy bekooit, het^.y
mUhaagt.
Werkelijk behoort Kaïtsuunta, zoo men eene
zwakke navolging iu n adem met klassieke
modellen noemen mag,1 tot dezelfde orde van
,
ironische verhalen nU Aluin u! Faut e».
V/rginie. Daarin heeft Maria Boiroi-'s t«Kenyoeter
;elyk. Men kan de onderstelling b\jua niet vau
tich afzetten, dut du tchrijlster, toen z\j als
oudevwüzerea iu het gezin van een
gouverneurbegre(ien
persoon
eii zij
dnai-B» beproefd heefr.
eene zelfbpgediino droevige gemoedaeivarin^
te kleeden m jüvaansch kustuutn. Hare ver
telling althans, die aanvaart uls ee» lstBbi>ekj.
voor de kindei kamer, eiudi^t met tooneelen
van hartstochtelykun minnenyM.
Dit is zeker déstemmiug niet, waarin
indische taal-, land- en volkenkundige novellen
willen samengesteld wordeu. Hen 'Verliest op
die wyze licht uit het oo^, dat, al zijn sommige
mensclielyke havistce'uteu ouder alle
liemelstr^kea dezelfde, zij zich norftans verschilleud
plegen te uiten en het. niet natuurlijk ie, eeu
kiud uit de Batavüische of uitenzorgache
kuuiponga evenzoöover de liefde te laten
spreken, ab eene beschaafde euroneeschejonge
vrouw dueu zou, die ziuh uetueenzaam had
gemankt met bet \Voord?nboek v:in liörnardin
de Suut-PieiTe of Chateaubriand. Vulhardt
men niettemin in hut eenmaal cpgeVttt voor
nemen, dan zal men eene iudUche wereld schil
deren, die, voorzoover zij uit Europeanen be
staat, den engen krijn? der hof Houding van een
indisch laudvoogd niet oyerschiijdt, en, voor
zoover zy uit Javanen ut' Mateit-rs is
samengeateld, tleolits europesche .-gavuvleus weer
spiegelt. Alleu volgden wij suintyiln met wel
gevallen de beschiyvina van een o-.isters*li
natuurtooneel. Allen hel)l)en wj) er wei eens
van gehoord, op welke wfj/.e iu het j.sten
eeue verlaten «n juloer che niinunrus zich op
heren verleider wreekt. Verder dau het iu
Herinnering brengen van dit algomuene, met
wat meer of wat,minder lokale kleur, kan in
deee richting een auteur het uiet brengen.
Volgt daaruit echter, dat het genre niet
deugt? Over Paul en. Virginie spreek ik niet.
Met n uitzondering worden alle nirofdrollèn
m deze Indische idylle door Europeanen ver
vuld. Alleen het landschap is oosiursch. Ue
auteur schreef m>t het doel, e.n ideiutl vnn
kinderlijke onschuld en vrouwelijke zedigheid
te schetsen. Daar hy op de wyze vau Rouaseau
deenropeesehe samenleving voor bedorven hield,
maakte hy' van zijn kleinen eld en zijne kleine
heldin zoogenaamde natuurkinderen. Op andere
europeesche auteurs van dien tyil had hy all- en
dit voor, dat hy eene reeks vun jurcn in ludic
had vèltoefd; de aanblik der indischs natuur
htm levendig voor den geest was blijven staan,
en by hét kader zijner vertelling om zuo te
zeegen slechts voor het grijpen had.
Iloch komen er in AlaUi, al geeft het ver
baal slechts te zeer vat aaa dezelfde soort
van kritiek ala Kvusouma, niet sommige
onschoone bladzijden voor? Hoe
oogelootelgk het ons thans schone, Atala hee,ft
weleer .e ne rilling doen gaan door eene «elteele
zamenteving. De hnldiA M ia . de kunst eou
type gewvrden, nadat z>j iu de' litteratuur hiid
uitgediend. Zulke resultaten worden uiut ver
kregen,. tenzij een genre, hoe kon-ïtnv'titf ove
ngeus, eene gezonde kern hebba. Naar zulk
een voorbeeld' zich te regelen, zal in zichzoli
nooit afkeuring verdienen.
Of hoe zoudt g$ het aanleggen, om .de
gemoediïandoehing n van een volk te schilderen
hetwelk geeu eigen wetenschap, geen eigen
letteren, geen eigen knust, of misschien alleen
in démuziek .eeu eigen tolk Van znn inwendif
leven bezit V Zal dit niet alty'd by benadering
moeten geschieden? Door overzetten uit den
eeuen sleutel in den anderen? .In n- woord
door gissen of toedicbteii ?
Ik zon 'Kousouma niet genoemd hebben, had
aiet de neer Valetle zelf< in tegenstelling mei
zyn eigen genre, het. voorbeeld aan de hanc
gedaan. Laat ons zien, wat er van de'mdigche
wereld bij hem terechtkomt, en olej/ne methode,
vergelijkenderwijs, dévoorkeur verdient.
n resident Koker is de ideale indisch.
dambtenaar der buitenhezittingen.
ruw, "~ ' " '"-' "J~
Hu is
wat ruw, wat eigenzinnig en wat ydel'uitge
vallen: maar geen braver menich on geec
eerlüker dienaar van zyn land dan Dirk Koker.
Nu goed. Haar hoe denkt en spreekt Koker
ovir de inlandsche vronwen?
Anders dan ala hulpmiddelen om de t-aa-l te
leeren, bestaan zy niet voor hem. AU ware
züeene tabel of eon staatje geweest, vastge
hecht aan een voor het gouvernement bestemc
rapport,noemt Koker znn e voormalige inlandüdie
hnishoudfcter: ly'ne bijWe, .De taal," is zyn ge
voelen, .kan men hier alleen van de vrouwen uit
bet land behoorlijk leeren, uiet van de mannen
Daarom ben ik er in beginsel ja mijnheer in begin
eel,zeer voor dat de kontroleurs ia da eente jaren
jmeiige, witte pens. _. . _._?.._ .... ., .,
zulke indisehe schetsen geei't, beut-egt zich iu maar zy heelt 'hier het n-firopos niet; want
eeue wetenschappelijke misschien, uiaar zeker het was niet ulli-en uiet bekend", dat de
reniet iu eene htterai ische richting. Zy zal nooit duktie vau Ki-gcn Haard met mijn artikel iets
ongterfelyk worden, ali Aluin. plegen wild» wat ook maar in de oogen van
Niet veul bruiklmaider voor het- doel is het do reduktin vuu dan Tjfd een misdaad z A zgn;
KUropeeëch element der iudisohc wereld, door maiir ik had, aU wapensmid, de overtuiging,
deu heer Valette gescliiUeivi. Wy makeu de d.it men m»t m^n degen geene andere dan
kennid eeuer Batavm clie jonge dame met zoo vredelieveude bedoelingen had; bij was bes t eind
weinig hair, dar, wanneer uien iii dosocie- geen mooi dt uitf, maar een arth'k de nwbilier
~iiit baar komt verhalen, dat een harer aan- sompttiaire te zyn.
lidders op Atj*h geanuuyeld is, hy geen andere Tuch kun bet geun kwaad, nog ocus
nadruk{rsCreda bekomt (xii ii 'intusschoii reeds d» kelijk tu aey«en, dat iom.in^ die icti -oliryft
Jruid van eeu kameraad) dan het gees'eloozu: en laat drukken, uuur inijno stellige
ove.r!niZeer zeker herinner ik mij mijnheer Keys; gmg door die daad-zelve niet iu dégeringste
een lange blonde. Ik heb dikwijls met t-m mate venm J woordelijk wordt vour hetgeen
gedaiis'. Och! waait u er by toen hy'vtiert?" anderen schrijven en luten drukken; ook niet
Keu jonge mq'u-iiigenieur, ons voorgesteld al worden voor dat drukken Je zelfde In.'tera
als duor eu door eeu gentleman, vraagt moedwil- gehuzuid, wuarmrêandere stukken gedrukt zyn;
iu overplaatsing ten einde eene met dun hand- ook uiet al wui-üt z\ju opstel gepluatet in een
echoën gehuwde jonge vrouw, die tegelijk met da^- of u-aekblud, wmtr vele dingen ia Kezêgd
hem de reis naar Indio deed, of de pUata word.-n, dio hij niet ZDU willen pnderteekaut-n.
zelve en met voorbedachten rad» tot overspel \Vaar auühet, in unze ty'4 van o;ienlia rrsiu.
ti- gaan verleiden. - heeu, als het oauvouriige feit van zeker deel
De koffgplahter Daalderman is een merk- van het publiek, zaket-eu kring van boo-ders
waardig voorbeeld van gt-otkrocut en goedheid, of .lezers toe te spreken, oogenblikkelykiotde
" rdo8uteurwil(verklarediettfgcnsirijdigheid gevol^titkkmjBi lei'ide, nu erkent djzo uian
.... kan), dat wij Uaaldeiinaüvoor een proza- juist zou uvcr deze en jrene z-mk te qurdeelen
menacb zullen houdeu; voor iemand wteu hut al^ dien wu gi^lerea hoorden o' iuzéu?
gevoel voor natuurschoou en voor de
toezie der werkelijkheid ontbreekt."
Ik, vour
niet.a weteu
jr urn, wil
L-U. Ik b^ii
wil van dergelijke solidariteit
'
Zoo Uaaldemiau het proza vertegenwoordigt, scüaji ; ik tvo.m g>asg op een gracht, vrnarmy
ag men vragen, wie in Indie rtouu hut dan de niet overkomt, wnt Sokrates van zijn nnuvrottw
mag men vragen
e , ,
poëzie? De pus aangekomeneu, de baren, die v,vér\oei-: maar als men mij, luj het optreden
brieven naar HolIouóT sohi ijveüovor tweederlei in i'eu gezelschap »f in een orgaan,
toort van iudische
D
gelo 'Miflydetiis he^ft laten ondertt'e .enen, rekou
als resident Koker? e jonge tweede luitenant s, ik mij met geUoiupi'omitte*rd door hutgeen in
Jaoh:olf«r»d«rkiiJ'verliefde/ Do bandelswcrclJ, het zAt\in lokaal »f in de zelfde kolommen
van wulko uozegd woriit, dal zij tien naam troeft een oo^outilik of eun week vroegei- ut' later
na drie fa.illi«t«n tonntntu zyn?" Wij zoudeu dpi. r een ander peze^l wordt.
bet moeten gelooven, zou wy niet wisten, slech-s "Ik livrhaal: alleen leden eoner rvdaktio zjjn
met eene valsch» litteransche theorie te doen op die wyzo aomtyds li-iufd voor houfd
onderte hebben, diu fotogi'afie, esaktéwetenschap, liug voHionden; maar ik weusch mij de vi ijheid
met kunst verwart. voor te bélumdi-n, alle [?eineenschnp van
nanSchijubaar tegen een bepaald boek en cm tprakelijkheid, waitrik in verzumclwerkeiiscliiyf
eene algemeene, dan eene.I»üzuiiJerestrokkiug. ter géiier phiafee optreed, ol'dut. ik hetaikeur,
Aan den anderen kant betreft bat verschil niet wanneer ietnaut wil verhinderen, dat zijne
opslechte eetirt kwestie van richting, maar ook eene utélleu .hier of ginds worden gedrukt; mant- m
van praktijk. Om hun doel te bereiken, zullen 't iklg.tineen rekim ik, dat een avhiyveruau het
de heeren Valettoen de zynen zich meer inspan- publiek behoon ; dat zijue uitge<|>rukeu KleiSn,
ning moetun getroosten, dan /.ij tot hiertoe -eenmaal ii hut licht gekomen, de zijden niet
deden. Zich eoue veer 0|> den hoed te st«ken; meer zi in (alleen pt-ivile^iiin kunnen ilie open-'
van eeue school < e heeten; te zeggen, dat meu baiirlieid begrenzen), en dat men er dus niet
van eene nnderr ac'houl niet ii, is iiug,geea «l ie gevoelig voor zy'n moet, aau wiens zijde
schrijver te zijn. Vooral het laat.-ta is eenelou' er men de trappen van den letterkundigen
ilcri.pgntiove kracüt. Kun book ala Barenen Oud- kuriu^toiupel beklimt,
fja.i/cn behoorde of het werk te yn van «en Uet 'i* bekWennwani-dig, dat het uog noodig .
ioug vernul't, zoo buiten«ewoou dat de lezer, i», in de ibloeityd >nn kongres^cn,
t.:n-toonmedege»le*pt door liet geniale, aan niets be- stellingen, lezingen", en revues, dergelijke
speurde met eerstelingen te ioen ie hebbeu; eenvoudige dingen uit te leggen
óf en hy" voorkeur, de langz.vam «erijpte vincht " "
van een half menschénleven, ge wyil aan studie,
opmerken, en styl. Alleen sulke Indische schetsen
kunnen als een getrouwen spiegel .der indi^-che
wereld a ingenomen woid-n.
DUi en voor
14 Feb. '81.
't laatst hjirovir.
ALB. TH.
1) Dai-en en Oiidgasttit.
. Valetle.. pen Haag, 1880.
Cb. B. H.
Ittdischo BcheUen door
KUNJ5TENA AR3- ES SCIIRIJ
VERSAANSPRAKELIJKhEID.
31 rt. Hai-riet Lrirtt, Lady Tctvon (fêlieiin, uit
het Engelsch door .Siwann», 2 dia. Amsterdam
H. J. Otto.
Voor welkon lezor deze rcman ook niet het ideaal
mogo wezen, zeker wél voor hom die in «Hes den
vinger" dor Voorzienigheid erkent. Hot armo kind
dat men hit den weg. wil mimen en in een afgelegen
dorpj» in Dnitschland stopt, krggt van wegs do Voor
zienigheid dezelfde uitstekende opvoeding dia haar
Men schütit er toch Op te rekenen, dat ik als pairsduchtcr in Engolaud zou toegekomen
n»Üverandwoord omtrent de kl.iinéqusealie Welk jong vroomdeling zal juist dat afgelegen
dorpjeProt-de-la-M.tr. Ik ben een ZOO groot betvon- bezoeken als do-vondeling achttien Jaar U? 'Wio an-'
deraar van Sardous Danid 'lineliat, dat aUus ders dan do jonge Lord dien hare familie In Engeland
wat met Ue letter- eu schouwburggeechiedeüis voor haar bestemd zou hebhen? Haar plóegvadoT
er van in verband staat, mjj eenigsuinp belang- aterft. Waar zal zij heengaan? I)o Voorzienigheid
ryk voorkomt. Weluu dan ik heb, van 't preekt In haar hart; naar Londen l Welko zal de
begin af aan, uit een goede bron ge weten, dat rste heer zijn dlon z(j daar uit do handen van
men aan den kunaty'wr van den eer de U etr»atroovers redt? Immers haar eigen grootvader, den
Mar en van Mevrouw Frenkel de voóntellmv lord en pair. Voor welke dame zal zij het eerst een
van het st-uk hier ter «tede te diinken z<>u mantei-bordur3n die de aandacht trokt? Immers voor
hebben. Nochtans heb ik de eer daarvan in tMI aic ju^n,^ wiflen vermoorden thans hare
medede eerste plaats gegeven aau de Uoeren Piot es, straks weder BMtemd om hare moordenaamter
" Zoon. ' Natuurlek! Ik vas niet bevoegd ,?worden. w,nt het geheim van Lady Trovor is maar
het minste gedeelte van de verborgenhedim en
at Toch is hl
men gaat bèta
pTr 3**^T^ïS".p1hS'to2a 5"dS. *««M. «*-«?» 7"£.to * . - f
ondernemers; 3o ik tracht altyd zoo veel mo- volgster. Do vertahng kon hier en daar iets beter:
geluk délieden door hè» noblesse óblige den "aar is over 't geheel vloeiend.
weg. op 'te dringen^diBn ik voor deu goeden Jfhm df ^^ Voor den B(!hraTe( dje bot grootste
te b.ndflu en ^fl^*?1^*»"*0 ff0*!*01*0- Vftn dfl°*ow«n rf« fa
rncuif **J\J uu. T**II ovubcion. uut, ZOCKlcr ' ' , ? ' . rtAA . .
ee?, onbe.cheidenrieid mynerzyds. eere gege- Banger. Omllaumo do Loms, tot een 4000 tal
wn is aan wie eere toekwam, en ik hoop ,net «en was, »1 een marmeren medaillon gep aatst
worvelen, dat de uitnemende dramatische nïtuar, den ,in het huls Ho. 18 van de Bne Beint-JaOqtu» u
die den naam van Mevrouw Frenkel draagt, Parijs, waar hij In de dertiende eenw woonde.
nog eens eenmaal een schouwplaats betreden ,
\
HO. m.
DE AMSTERDAMME B, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Dreinttf Tantieti»m Kt Clavler von WUhelm
Klenxl Ansgnbe ro l Hinden. Anignbe tu 4
Hinden Heft I/Dl i Kk. 1.80, Beft I(TJI a Jtt.
3.80. Pan! Volgt'. Muoik Verlag in CaaselaLeipaig.
Wanneer Ik mij gedrongen gevoe) om over boven»
?taande Dreisazig Tanzweisen een woord tot aanbe
veling te leggen 100 denk ik aan Robert Schntnana'B
heerlijke idee: W«r In dra Literator nicht da*
Bedentendute dar netten Eracheinungen kennt, gilt für
ungebüdet; in derttnsik sollten wir ebonso weit sein."
Het MJO drie Heften beerl^ke dansen, loo wat de
Sehubertache danswjjüen nabij; ze ijn degelijk, een
voudig; tetr melodieus.
De componist heeft zich als een degelijk harmoni
eus doen kennen; IHJ is verrassend in zyn
niodulatien, verre van alledaag*eh of liever bij onthoud zich
van hetgeen men gewoon i> te ontmoeten; indien
men de geheele cyclus achter elkander tpeelt, zoo
verkrijgt men den indruk, ala of alles te zaam be
hoort en het een of ander historietje ten grondslag
ligt, zoo boeiend en dnidel|jk in de styl; vu hoogst
aangrijpende uitwerking U de Bpaanaehe dans met
dat gepamionnecrde crescendo in de melodie, boven
dien nog verlevendigd door de triolenfiguren; ook
de croatontanx, zoowel ala de ungarinche en de
Steirinche zullen hunne werking niet mingen «n vit
il het derde Heft ontegenzeggelijke algemeen great
attraction" hebben zal ia do heerlijke wal* alt Wion."
Met een (jvrnst geweten en in volle overtuiging i
recommandeer ik deze drie Heften óf voor 2 of voor
l binden aan de degeiyke muziekliefhebbers.
Jacques Hartog.
In do jongste algometne vergadering van de Maat
schappij der Nederlandschc Letterkunde (Juni 1880)
il mot algomoene Btcmmon aangenomen het voont«l
van het bestuur tot uitgave van een Tijdschrift, onder
den titel van: Tijdschrift voor nederUndecha taal- on'
letterkunde, uitgegeven vanwege de Maatschappij der
nedorl. letterkunde, te Leiden. De heeren professoren
CoaQn, Jonckbloet, Kern, Verdam en de Vries hebben
zich met de redaktie bolnst, terwijl verschillende taai
en letterkundigen hnnne- medewerking hebben toege
zegd. De inhoud der eerste' aflevering, die ter
veraendiug gereed ligt, omvat: J. Verdam, Ileinaerdian».
J. Verdam, Een oude kennis uit het gotisch terugge
vonden. H. Kern, Bidden. Genozen. l'. ). Cuorjn, Hè-',
Uand 2177. M. de Vries, Poot, Fotig. Jonckbloet, Het
Brandt-Vondel vraagituk. 3. te "Winkel, De invloed
der spaansche letterkunde op de nederlandscbe in de
zeventiende eeuw. Dit tijdschrift voorziet in een be
hoefte; ren behuefto, die wellicht niet duor rtltn ge
voeld wordt, maar daarom tuch niet minder bestas!;
Ben wetenschappelijk tijdschrift voor noderlandsc-ho
letterkunde ontbreekt te-a onzont., Opstellen welke
betrekking hebbon op onderwerpen, dia tot dat gebied
be-hooren, worden ychaartK-h aangetroffen, en dan nog
verspreid in tijdschriften, waarin zij minder op hun
plaats zijn. Wij hopen echter, dat Vlaanderen, waar
coovolen de beoefening der nederlandrtuhv taal- eti let- |
tarkunde voorstaan, in ilezo onderneming belangstelling
zal tonnen; daarom zou het ona verhangen, wanneer
ook ven paur znid-nederlanders aan de redaktie werden
toegevotgd. Het Tijdaphrift your neJerl»nil»die taai
en letterkunde zal verschijnen in viur driomaando- i
Ityksobc afleveringen, elke ongeveer 5 vel druks, tut'
don prija van f 2,50 franco .per post voor du leden, :
en f 4 voor hen, die geen leden der maatschappij zijn.
THE KLSETEBNTH CENTTOT.
Dean of SI. faalt. Rituolism. 8lr Bartl, F,->rr>
The TranBvaal. Hu-m» -. Mtriralt and Colonel
S/iaketpeor, CoUiery eipl. .slons. JCarqoiii of Bfawd/wrf.
The breaking up of the huid monopoly. £. S.
Dtllat, La BochefoocanJd. £arl of Airlit, The
United States aa a field for agrieulmral eettlen.
Jtoterl H'atla?,, The puilosophy of liberaUam. B<tv.
R. H. Hadden, The city parocbïal ehariüea.
Luritu H'utf, A Jewibh view of the AntMewüih
agitjtion. J. H. Tul-e, Lurd Maiiltaalt and tttitr» Blatr.
Ireland.
REVUE DES DEIJX UONDE8.
Gabfiel Charmr», Une eicurtion i Athènes. TA.
Benlzon, Le veuvago d'Aline. G r w ff t J'rrrut (de
l'Iagt), L'idée de la mort ch«z lea anciens gyptlene.
Le vica-anUra) Jurir* de la Gratitrt La bnUille
d'Arbèles. J. Clacf, Le reboiaement den Alpes.
Ifturi Bieiirr, La marine francaiae au Meiique.
Paul Bonrd', Le chemin de fox tramtsaharien. G.
fallrtrt, L'avenir politi<|ae de l'Enïplre Allomand.
Militaire Zaken.
De eerste aflevering v»n Jany l'l«an4trtH,
maandelgktiche uitgave voor kunot, letteren, critiek en
oudheid onder redactie van R. 51. l'ol. du Mout,
hooft tot inhoud: Pol de Mout, Ons programma;
Poczie. :Dr J. Nolet de Brauwere van 8tcclattd, In
do vriendcnrol van don Dichter Mr. Ju&n Eohl; Dr.
£ug. van Oye, Dio Mohniilumen, Excelsior; W.
. OoBler, Aan Je onschuld; Tul do M.int, Jlatii?,
Thükel, Phores; Davidsbündler; Wagneranïsm;
? KuuütuieuwB, Duodciiiij^t, Brubantschc Anekdoten en
Bpruoken.
Guivrnc vc»".igcn wij de aandacht op een nieuw
(«edcrt Oct. 1981)1 orgaan, zich bewegende op
muzickaal gebied. Het bla'l heeft den titel van
Muftkalitchf» t'rttti'allilatt on wordt uitgi^oven'tu Leipzig.
onder redactie van Kobcrt Seitz, eon man ilio reeds
Bedert ?. cle jarcu een goventigilen, ^ot-tlen tiaam b«'/it.
In hot 1'ïobdnuuiWvT" zegt du Itcthictiu omlcr
meer: Vielt? der iiauihaftyHtcn »ud büdu.!i;ou>UU>n
tttitHikaliachon Schriftsteller haljen wir lun-its für
naer Blutt als Mitarboitor gewonnen timl wird es
dahur an gewichtigem und iuterciMantem Stoff nicht
fehlun" n hetgeen tot nu tuo geleverd is kamt niet
do belofte en met aller verwachting ovoreen.
'Wenschelijk is het evenwel dat wij oouigv beroemde
naiucn uit liet buitenland noemen, die ruij'ls bij'herha''
llnghnn talent aan hut bclangrijko blad hebben ver
leend, znualu liQvoorlfeeld de bekcadc criticu« profes
sor H. Klirlich te Berlijn, Jtiliun Alalelien. Uito
Lccnmann, Guuiav Barth, do historieas Emil
NuumanoLa Mara (/eer bekend door z^jnc Bludienküpfo) enz.,
^terwijl do heer JacqueaHartog, onze stadgenoot,' do
artikelen schrijft over hotgocn AnieterJiLm enz.
mnriekanl bolaugrijks oplevert. ?
Het blad' vcrechu'nt wekelijks, en kost per kwartaal,
franco per post Mark 2.8U, Het Mu*itali*cht«
Crnlralblalt beveelt zich dns als het waru van zelf aan. Bet
heuft reeds vela musici tut abnnne-nien, n. a. heeft
ook do Maatschappij tot boyurdcriiig van Toonkuiièt
eón t abonnement genomen. .
LESSINÖ'S GEDEXKTEEKEX TE BEKLIJN. .
VVaruin nicht ftituh sn die AntilIiiMl^r'-'' m-Lrc^f ik
dezer dagen aan Auerbach, na 't lozen van den Aufruf
au-die }>eutschen" voorlieeiiliig'a l-jeitkataJ. Jk althans
«ei hem, van mijn studententijd, zoo niet 'vroeger
r^odx, af vereerd te hebben, on meen dat er ook veol
anderen onder mijn landgenooten gcrónden zullen
worden, dien den dichter van den Xathan, don schrij
ver ran den LaotpSu eu zooveel ander' «.-sthetixuh en
'oorilt'oTktuidig schoon» en trcftonJu, deu evcu
v«rstandigen en verlichten als onyèrdniten wakkeren
strijder voor meniwlielvjko. beschaving en veredeling
hoogHchatten on liefhebben. En Auêruach antwoordde:
tuit frcudigen Danke würdcn wir Beitrage vom
Anqlande cmpfnngen.... Ja, w'enn S» in Ihrem V'aterlando
oine Bammlung veranataltcn wollten, ware das nea,
schón, und erhobond." Ik vat daarom tbami de pon
0p, in dit V'tfkblait een nitnoodlging richtend. tot
ieder, dio 'zich- met oen kleiner of grooter bijdrage
voiir het beoogde doel, bfl mjj aansluiten wil. Aan
myn adres Haarlem, rtot-apark la zal ik die gaarne
in ontvangst nemen, on vertrouw,, dat ook de Reduc
tie van De Amsterdammer zich aan baar bureel met
de inning zal willen belasten. . , '
H., 17 Fobr. 1881. Van Vloten.
De Redactie «lult zich gaarne bg deze poging aan;
iHEüWE UITGAVEN:
Min". M. E, DBADDON, Vergulde ketenen. Naar
het EngelHch. 2 dln. f 5.50.
J- T. CREMEB, De toekomst van Doli. f 0.60.
JAKOB EIGEMAN, Jan Calïfln. f 0.45.
HETSY PEBK. Lang zal h(f luven. Tooncelsohets
In drie tafereelen. ?0.60,
D. J. VAN STEOEBEN, De gehelen dor oude
Orioken. f 0.40.
DE NEDEKLAND8CHE INTEKDANOE.
Kaar aanleiding van verschillende artikelen, welke
in den laatsten tijd in de organen der pers zjjn op.
geuomen, komt het ons voor, dat eene beknopte
mededeeling van den omtatig der (aoi'van do Inten
danten en van de let/tna-oortHfft ofltidiuy der
asnataande leden van dat korps, voor velen niet
ongewenBcht zal zijn; vooral nu de Kinister van Oorlog
oone uitbreiding van het personeel dor Intcndanee
heeft toegezegd, om zoowel te velde als in de
liuiën en versterkingen do behoorlijke verple
ging van de troepen te verzekeren.
In verband daarmede zal door ons worden mede
gedeeld: de bestaande organisatie van d«
Kederlandscho intendance, up welke «ijzo het personeel daarvan
werkzaam is en welke, naar onze inzichten, vermoe
delijk de werkkring van het gereorganiseerde korps
zal wezeo.
Zooals bekend is, ijn de Militaire Intendanten, eon
deel nitmakundo van Iwt Pn-saiittl <!H- Militaire Ad
ministratie, in het bijzonder bestemd om voor den
geregelden gang der administratieve
dienstaangelegeuheden bjj de korpsen en inrichtingen van de land
macht to waken, alsmede om de betalingen en de
behoorlijke verpleging van het leger, onder alle om
standigheden, to verzekeren.
Zij zijn militaire beambten, die, hoewel rang van
officier lij het leger.hebbende, geen bepaalde graden
bezitten, doch Ban sommige graden worden geassimi
leerd, ala maatstaf voor de hun tuetekenneu trakte
menten en vergoedingen.
Volgens do bestaande organisatie bedraagt hun
aantal:
l Hoofüntcndaht (Kolonel of Ocneraal-Majuor.)
2 Intendanten der 2e klasec (Lnitenant-Kolonel,)
S Onderinténilauten der Ie klasse (Majoor».)
8 ' r 2e (Kapitein».)
Allen slani) onder lipt toezicht van den
Houfdintendant, wiens standplaats in tijd van vrede ia te 's
Oravi'nhagc, tlic ziju bureau heeft aan het Departement
van Oorlug, en in oorlogstijd of bij mobilisatie, bjj
het Hoofdkwartier optreedt ala Chef der Intenunnce."
Volgen» zijne Instructie staat de Hoofilintendaht
onmiddellijk onder di> bevelen van den Minister van
Oorlog, is h\j aan dezen ver on t woordelijk voorden
toeytnnd van zijn dienstvak on h c l a e t met het toe
zicht over al hetgeen in verband stAflt met het voe
ren der administratie over de korpsen, do adn
nistratlev» Widuingf-n en de magazijnen, en met de
vorpk-giug van het leger.
Hij hoeft' ouder zijne bevelen het personeel J er
militaire administratie Intendanten, kwartiermees
ters, directou» en magttzijiiniccstcrs der centrale
magazijnen van luilitaire kleeding, uitrusting, hospl-.
taalguedcren. kninpeuieiitueltecten, enz., admu
iitrateurs van Meeding en wapenen bij ile rentralo en
K^rnixoonsmaga^ync-n dat niet ia ingedeeld bij hpt
Dapartument van Oorlog, 'de Koninklijke Militaire
Academie en de korpsen. Htj Jout aan den Minister
van Oorlog do noodigo voorutellcn, tot aanvulling van
het knrps militaire intendanten, alsmede die, welke
hij noiiilig acht, om bij mo!>ilj.-atic onmiddclijk te
kuünen vnnrzien in den dien«t der militaire intendance
b\j het hoofdkwartier, de diviuiëu on d« brigades van
het leger te volde, bjj de militaire afJccliugen <n bjj
de Urnen van defensie, t ? ?
De door hem te ontwerpen inatnu-ticn voor di>
officicron, ? mot die verschillen Je diensten te belasten.
worden nan die officieren medegedeeld, npdat zy zich
reeds in tyd van «ede kunnen voorbereiden vuor de
tank, rlic hun in oorlogstijd n'Achf.
Voorts vestigt h\j iii het bijzundcr z\jne aahJacht
op allef, wat betrekking heeft op de waittirwrting
van flftttrn en ffnrtlrrrH, bij de korpsen ert Adminis
tratieve inrichtingen van het leger, hieronder bogre
pen de militaire bakkerijen en do
garuizocns-nachtleger*),- op den aimlfg vrtn titaffttsijHfn Van
levensmiddelen en fuurages, wanneer die levenamiildélen,
ondvr eigen beheer,, voor 'sll\jk& rekening' moeten
'worden aangeschaft: op de keuriati van e flt-ot
nluffcH 'voor kleeding- en equipcmentstnkken ; op den
aantnnak der ' klctttittg in' do centrale magazijnen;
op don rofiri'tittd van kleeding-, uitrusting- en ka
pcment«voorweri)6ri en verdere velduitrUBtins, wefke
ten ,behocve van de troepen, in tijd van oorlog aan.
wezin moet zijn; op het rftnre^eii en verder mate
rieel vonr don adminiistraticven dienst te velde
benoodïgd; op het rt/y>ror/«Hrfre»v» van etxtittgfH en fnrtfii,
en op ile jtfaatttfityi der rMrt'aittlg- on aaiirMllinffn.
iun.ia:ijiifu; op het ytli-nilt Van Bpnorwegen, «toom
hortten on verdere verrtierHiitltlfl*n tot het transport
der nnodige behoeften, een en ander in overleg met
d«n Chef van den Oeneralen Staf.
'Eindolyk i« by nag bolast met het rerznmelrn van
ilatiflirtt yegrrfa», dio tilt eon oogpunt v«n militaire
verpleging belangrijk zjjn; als: ten aanzien van de
voortbrengselen van landbouw, handel en nijverheid,
van de beschikbare voertuigen on van de aanwezig
heid: aan gnipte gebouwen, genchikc voor mn^szijncn,
enz., vsn groote pirtictilierc bakkerijen, van
broodon mcélfaltriekci). van voorname fabrieken voor' uit
rusting, van gróote werkplaatsen, .ens,
In tyd van vrede is he,m f en ondérint«r»Unt dor
2d klsBKO toegevoegd. '
Uit het vorenxtaando liljjkt voldoende, welke
werkzaamlieden tot don kring der dienstverrichtingen van
de leden van bet korps Intendanten bohooren, en is
daaruit op te maken, dat hnn taak, vooral in oor
logstijd, zeor moeilijk en gewichtig is, waarvoor zo
zich dus in vredestijd noodzakelijk moeten voorbe
reiden, en waartoe do jaarlijksche gróote manoeuvres
hun de beste gelegenheid aanbiedt.
Dat ons korps intendanten onvoldoende is voor den
dienst In oorlogstijd bleek reeda 'in 1870, als wanneer
kwartiermeesten de ontbrekende Intendanten hebben
moeten vervangen. Of deze in allo opzichten voor
hiinno taak berokend waren, mag gerust worden be
twijfeld; doch ook de «jjzo van aanvulling van bet
korps Intendanten liet destijds veelte toenschen,over,
daar de vacatures daarbjj werden aangevuld door be
noeming tot intendant van kwartiermeesten, die zich
misschien nog nooit hadden bezig gehouden met
hetgeen tot den werkkring van intendant behoort.
In 1870 werd dan ook daarin eene wijziging
gebracht, bestaande in de bepaling, dat voortaan
geen andere officieren tot intendant beaoemd Voor WMt-InJie1 worden gevraagd 109 soldaten «a
souden kannen worden dan zij. die met guns- l sergeant Zij, die in aanmerking wenachen te komen
tig gevolg een bepaald examen hadden afgelegd, moeten syn Nederlanden en zich voor d jaar ver
ten overstaan vaa eene door den Minister te ben»- hinden. Het haadgeld is ? 300,
men commissie; terwijl alleen rjj, die waren Ie Lol- De arrondiseuwnU-refihtbank t« Brokt heeft een
tenant-kwartiermeeater met 8 Jaren dienst ah) officier, landbouwer te Berge* op Zoom veroordeeld tot eene
kapiteln-kwartienneeater of wel kapitein van eeoig geldboete van fJO, w«gen«h»tonb«voegdkoopen
ander wapen tot dat examen mochten worden toege- van militaire kledingstukken van een Huzaar.
, Uten.
. Ia 1875 werd bij do oprichting van de Krifatteliool DIBLIOORAPHIE.
j mor officieren teven* daaraan een cursus voor de In- Militair Wtektlad. No. 7.
tendanoe verbonden, die echter alleen- kan worden Hoofdstuk vm in de Tweede Kamer in.
Frtjavra? gevolgödoor officieren met minstens 4 jaren dienst gen. Hst eomnoond-pantaer. ' (Slot) Huishoudelijke
ahi officier, na aflegging van een bepaald examen. marine-aaken. Nieuwe formatie van het Duitsolie
De Intendance-cnrana nu heeft ook gedeeld in leger. Ingezonden stukken. Gemengde berichten.
de verschillende regelingen, welke voor genoemde Benoemingen, Correspondentie. Advertentiën.
j krügsaohool in de laatste Jaren zijn gemaakt.
Vol! geus de laaUte, dagteekenende van 7 September De eerste aflevering van het Rrcueil Uüilair bevat
j 1880, dnnrt hg twee jaren, gedurende welken tyd door o. a: De opheffing van de korting.ran 2 pCt. op do
j leeraren van de Tweede Afdeeling der krijgsschool rekeningen van fabrikanten, enz. ten behoeve van de
gevestigd te 's Gravenhajre alsmede door leeraren Weduwen- en Weezeukas voor de officieren der
en hoogleeraren, door den Minister vaa Oorlog daartoe Landmacht, De regeling der sobadeloostttolling voor
aantewyzen, onderwQs wordt gegeven in: natuurkunde, verhuiskosten van officieren. De herziening
dertrak?cheiknnde, kennis van grondstoffen en waren, voe- tementen van officieren der Staven, korpsen en
diundingsleor, legerbeheer, intoadance-dienit en leger- sten van de Landmacht.
verpleging, oOrlogupolitiek en onrlogsgebrniken,
multaire aardrijkskunde en statistiek, Fransche, Engelsche MEDEDEELIXQEN OMTRENT DE VREEMDE
en Hoogduitsclie talen, paardrijden, en c. q. in nog' KABINE.
meer vakken, ter beoordveling van den Minister JQ
voornoemd.
n,j44r i880 i, hat grootste schip der
, . ... ,. , Italiaanacho marine, de Italia te Casttllamart .,
wordt door dien Mmittvr bepaald bet aantal N la lo Tat4r uten
officieren van het leger hier te lande, dat tot dien. Vo, hgt l/ln moea, het '4(.hj ,?aevnaiove
cama kan worden toegelaten l)ZU mocton-tan Inite- ca aefea,ieTO Sig6?ac-happen hebben, eette alle andere
nante, met minstens 4 jaren dienst als offlcier. met ,h overtreffend8 8neUloU, ^^n en volkomen
hun eigen dienstvak of wapen grondig Wkend en die ZMWn4riiig z|jn. Ter(jer mo(iel het eeo , unM
bhjken hebben gegeven van voldoende prectlsc-hc bo--, n kunnen'vervaren en zooveel mogelijk
bedrevenhe d en met gunstig gevolg een examen hebben TeUi d ^n t (U ernlel,nde uitwerking van
afgelegd in: natuurkunde, scheikunde, aardrakïkunde, on(lerzf c.£.tie ^vallen.
Sederlandsche, Fransche on Hoogdnitsche taUn. ; De ,?,!?aln de watl!riinle ts geheel
weggeOok officieren van de landmacht in de koloniën ' ut t(;rBijl het gchi door ^ ptotacrd,k en door
en bentingea-.van het rök m andere werelddeelen ZWr tl)[1jte wal?rai(!bM afdeelingcn voor linken
kunnen tot d.cu cursus wordeu toegelaten, onder de gcTn.Vaard. Dit i. eene nieuwigheid, welke nog
brj koninklok besluit reeds gemaaklc of nog nader ^ ^ atltlog^f in &e mate wordt uget,or:en.
vast te stellen bepahngcn. , Tot d ^ow ^ -fc t heel w ta j
Omtrent de offi,«ren die delen cursus hebben- * J grtcht-ta
duurloopen, wordi aan dsn Minister eon uitvoerig ; Tet]^elon ran m er'd n 16 Ct
verslag uitgebracht, opgemaakt d"or eeue commissie, 'r, . . , . ,. ? , . j
bestaande uit den Directeur,van de Tweede Afdeeliug! De sr°0t'"e lcns<e' me' mbesrip nn den '&nl' "
dor Krijgsüchuol ^- aan wicn Ltt Instuur over den;
Intendance-curfeus in opgedragen en minstens vier
duor den Minister aantcwijzen leeraren van de
krijgsschool en dun Inttndance-careu-.
Vit deze caiegoriu van ofgc-ieren zal derhalve voort
aan het korps intendanten worden aangevuld, dat
volgens het voornemen van dt-u Minister eene uit
breiding van l kplunel. l maj'ior cu 4 kapiteins zal
ondergaan, en aladan zttl tellen:
l Hupfdintendant (generiutl-majoor of kolonel.)
l Intendant der Ie klas w fknkmt-U
6 Intendanten der 2e of 3e klasse- liuUenant-koloneln
of majoor?,)
12 Onderintvndamen ^kapitein*.)
waaruit blijkt, dat de splitsing dvr ond-jriuw-ndanti-n
in twee klassen nal k-imcn te ven-allen, en de tegen
woordige ondcrinttndanten der Ie k'.nt^e znllen worden
intendanten der Se klamme.
Wij knnnon onH met Jtze classiüi-atie, waardoor
de hoofdofficieren alk>n tut de int*ndutttfn zullen
bchooren, zeer goed verecuijjen. \Velkc' echter de
toekomstige Ijeittcmiuüig vnn liet '20tal leden van
dit dienstvak zal wezen is ont nog onbekend, Thane
zijn de 14 titularissen aldus vc-rdeeia:
l Huofjüitondant;
l Onderlndendaut d«r Ie klasse / werkzaam aan het
. ( Dep. v. O.
l Toegevoegd a»n .de
j Commandanten dw
l Diviaiêc;
l , r- 2--' » leeraar aan
denintcndancc-cursns.
l - ,.'!<?- kcnrm«3n-r Inj het
centrftalmagazijn te
Amsterdam.
Misechicn ligt het in de bedoeling ook aan de
Bevelhebber» in du Militaire AMec-lingfn intendanten
tootevoegen, Jic onzes inzivn* in oorlogstijd
hoog nooilig zijn on. alsdan tfno' zware taak zullen
hebben. On» vtirdudigingvi-tclKfl tü-h bci-ust op
iKuonccntratio van allg krat-hton in de pruvlnci
nl'trecht. A".»»»'*/- en Ztiidtt<ilè.i.til. .ilvraar dus ook alle
)]nl]))niilik-li-n nit flnduri' prcn-i.'irit1.-! zoowel moge!ijl,
achter de vt-rdcdiglngs-liiiivn zullen uioeten worden
gebracht. Die HniC-n nu bestaan nit een grmit aantal
vestingen «i forten, nii't n^s: cenige sjicrfort^n daar-,
buiten, die alle gcapprovian-leerd moeten worden, e»
waarvan délaatste soort, iiieibi'toosop hunne
bliiotgtstt'ldc ligging zooals o. *. l'aiint i-ie» eigenlijk altyil
met troepen bezet en van pntviand voorzien moeten
zijn. n intcmlaii^ bij clkcn Develhobhcr komt ons
te weinig voor;, hem m<wu?n ni>g oHdtritttfitdaiiten
ter zijde staan, waarvan enkelen alsdan iu oorlitget^jd
dadtflijk in gewichtige positiën ala bijv. lltWrr, Kaar
den en Willemstad als intendant znaden- kunnen op
treden, on die zich derhalve iu vredestijd reeds voor
die taak moeten voorbereiden. ?
Lettende op <le onlangs plaats gehad hekuemrb
tieftoeuiing van dirigcereiide ofncicrch van gezondheid,
hoofden di'r militaire; .Kiekcninriehtingvn iu do Mili
taire AFdjoliiij^oti,: alfintcdc ^p de hciki^dc nphcfüng
van een d^r. Dlvisii.'n, zo\ide het onzes inziens niet
onmogelijk wezen, dat dj. vordccllng xal plaats heb
ben als volgt:
de hoofdlnt«ndant, clief der intcnduncf;
de intendant der 16 klas»?, hoofd iU-r Vlo afdecling.
Intvudance, van het Departement vin Oorlog;
de G intendanten der 2e en 3e klasse,' toegevoegd
aan de 3 Commandanten der DivUiün en de 3
Bovelhcl/bere in do Militaire Afdenlingen;
van de 12 onderintcndanton:
(Atrsmentnm) nooit op t droogen eener veriUag 0*<
wacht behoeft te worden. In DuitoehlaBd vond c^w
methode in verachülende pjaatoaa, waar h(} hatr
toonde, ve«l byval.
Limdtxfte ra n Panama, De eenrie aldeeHng
faig*nleuri «n werklieden tot doorgraving vin de landengt*
heeft In het begin van Januari Frankrj)k vetMen.
Het andere plan echter, dat van kapitein Eada, oz»
een spoorweg orer de iandcngt* van Tehnanteipeo
te leggen, waardoor de schepen over d«B betg hen
gehetchen zouden worden, -'is een gevaartgao mede
dinger. De kapitein beeft nu de hnlp VMtM*«Mi«rea
ingeroepen voor zijn plan. ny wil een «ph
sehiag»station bonweüen tien m|jlen npoonreg aanleggen,
om de uitvoerbaarheid van zjjn pla» t« bBtt^jzwi, al
vorens eenigen waarborg te vragen. Br komt bjj, ^at
hfj meent, voor dv voltooUng in vier Jan te kunien
instaan. De zukkohnii en goede naam van de Leasep»
echter zgn een waarborg die de kapitein nog niet
kan aanwijzen.
DagtladtH. Te tttfji komt een nittiw dagblad nit(
La Ciloytniit, geredigeerd door een d«jjn dsmea.
Alleen als seoretatu der directie la d» heer Levrin
gekozen, om adminUtratieve redenen.
fiMli-ri-ri:_ De Senaat der Venenigde Staten heeft
de som van 35.000 pond toegestaan voor het uitme
ten van een schip, bestemd om de Jiannelle en
eenige vermiste walrisohvaarde» te gaan opzoeken, welke
men vermoedt dit in de ijsbergen bij Wrang«l-Lu>d
vastzitten.
tiir». Pe verzameling autogramraen, hand
schriften en teekeningen, die ge.liend hebben om het
Pari»- .Var. i, t« vervaardigen, is genoemd Lt Licft
for en in het Hütel des Vuntee voor 12.000 francs
verkocht, een prijs zeker naar den koers der
airtogrammen niet to hoog. als men bedenkt, dat de
meeste vor.-ton van Europa, een aantal staatslieden
en beroemde personen een korte spreuk, eemge
dichten een versje of een schetsje eigenhandig
gesckrevBn, en een aantal der grootste kruntenaar» eeoe
teekening er voor geleverd hebben. '
l Intendant
l
2 OnderinteniUnt.
2e
Ie
Ie
2e
2 znllen zijn: Hoofden van het Ie en 2e Bnrean
der voornoemde Vlo Afdoeling van het Dopt v. 0^
3. toegevoegd aan de Commandanten der Divisiên;
M.
Het uiteind» van den ram ligt 2,55 M, onderwater.
Het type der Italia kan omschreven worden als
een gepantserd twcedeku- zeekruiaer, bewapend ree;
vier, in esn gepaatserdcn toren geplaatste, 100-tons
eu aehiuün 4-tona achteriaadkanonnen, waor^u 16
in de breedu zijde en 2 achter en voor als jaag- on
retraite-geschut zijn opgesteld.
Do wanden van den toren zy'a met 43 cK.
cemponnd}>lat«n gepant««rdj zij staan ond«r era hut-k
van 6u gr.
De 100-tiQ» (tukken hebben een kaliber van 45
tf., tem ijl de kamer tot »p 48 cM. wordt vwwjjd;
de buskmitlading bedraagt 330 KG. Het kaliber
dvr 4-t<ms3luikeQ is 15 cJT.
Oui Let «rhlp met eene IS-mjjlavaürt te doen
np.-u. is l?0i)0 paardekraeht ncrodig. Ten ein-k-n deze
enormo kracht te Ontwikkelen, heeft het schip twee
schroeven. Elke schroef heeft twee van elkander
onafhankelijk-: Machines, compounjl systeem, welke
ieder 4500 i'aanlekracut kunnen ontwikkelen.
De gewone kolenvoorraad k 1600 ton: bij het aan
wenden van kleine snelheden kan het schip daarmede
drie m.ian'ióTi in zee blijven, in het geheel kan 3GSO
ton g£bof£«n worden.
De tiuirinricliUng iönaar cn gelieol nieuw Evstc^ux
vervaardigd.
JJs waterrerploatsin? der Italia, geheel uitgerust,
en boA-npeud en met eea kolenroorraad van 1000 ton,
11330 ton; het schip ligt dan vuór diep
7.97 M, schtw 9.50 M. , .
De kosti>n van het auhip bcloopen 25.000.000
itallaanacbe lire.
Allerlei.
tiyr.-f. Et-n stontmocilig plan u dat wm
den beor Sohuver, die onlangit van Cairo ver
trokken is, met het plan om dwars door het
vasteland van Afrika, ds Kaap Ae Goede Hoopte be
reiken. De heer Schnver, diu roeda een reiziger v»n
ondervinding la, Iteeft het laatst eenlgen tijd te Lon
den doorgebracht om zich op Aa hoogte te stellea
van wat de jonaste engeUclic ctpeditiün opgeleverd
hebben.
Parljsthr journalittielt. Bij eene der eente
vooretelliixgen van f.,< KnustaHr, de nieuwe opéra- comiijne
van Meilbac n Hsk-rr ig een klein ecliandna)(J«
foorgevallen. De heer Artliur Meijer, directeur van dan
Gauloiê, zat vóór in zijne, loge, bij h>;t begin vin bet
tweede bedrijf, t"»n dis lieer G»t»n de KoncUn, die
eenige dagen te voron zich ovor e«n artikel van den
(iiiuMa t» beklagen had gehad, naar deze loge kwam,
van zjjno plajtj in de fautcoils il'urcheatn, den heer
Meger eenige bpleedigingen tocvoogdn en hem ver
volgens b(j dea baard trok. Meijer bief lijn rotting
op en gaf «? <ltn aanvsller eenige slagen mede. De
toeschouwers kwamen ttusclien bolden on Rehetddva
de vechtenden, die naar het bnrcc.8 Van dencomtti»»
eari» van politie ' gejeh] werden.
Het ongelijk ocliijct hier geheel aan de z£de van
tien heer de Honclüi geveest te zijn, daar de heer
Meijer, er van onderricht dat 3e beer HoncUngeene
ifttUfactie wUdo vorderen van den achryver van h*t
artikel, ofschoon «« or geheel de
vwafltwoorielljkheid van cp zi?h taai, den b«r Je Honclin bad
doen weten, dat hij bereid vta hem «elf aattsfaftia
te geven en zUi ter zijner bodchikkinf stelde. Na
Je aanvaller ediiar don weg van een pabliek schan
daal .gekozen liaü, achtte zich de directeur van den
(fautoi* van Uet geven van eenige verantwoording
ontalagen, en du zaak zal zelc-r voor den corre.-tiV
neelen rechter tot ecae beslief ing komen.
Ka ftflonp der parade bij gelegenheid van '» Koning
verjaardag, wis in de kazerne Oranje-Naesan aan de
tmd'.Toi'iicior^n van het 7p regiroens Infanterie en van
de Mie afdevling ?Yvating-Artilleritv eene .eigenaar-.
di^'e li'i^tvi^rinjf bereid, begtaatide in de feestt'lijke
iiju'nln^ f-onor uitspnnniti^szaal of cantinp, nitt.tuiten-1
l«!-t.'ni<l Kmr de onderofficieren dier beide wapeiw.
Nadat tic directeur dier nuttige militaire instelling
de gonnuilip^ltn, waaronder met d» cnmniawlanten
(Ui-r t-iryeen, «lle hoofd- en ook vele officieren van
lii-t g.irhiZ!K.R en alle onderofüi-iercn tegenwoordig
waren, welkom had geheeton, werd het woord
vt-rleenJ aan iU-n Isu-n luitenant G. J. Mtjpr, die in
peni' ilinko rodr, het nut di'r cantints in htt alge
meen besprak, om daarna uieer in het bjjzondtr. do
rftii-hting UIT algemeene cantine. die haar lijarig
Iwstaan mocht herdenken, in herinnering te brrasjf-n,
zijne hnnrdrr* een .blik liet slaan in «Ie vi-rschillende
zalen en eindelijk namens d^ji kolonel en den direc
teur deze onj*.-roftlciorsrcantine mvt een -<:ve de
Kojiing" openstelde. . .
Daarna aaai du Kolonel F. O. H. Driewcn,
knrnnijndttnt van het 7e regiment infanterie liet woi>nl,
allen van.
la&.t*t£p'n. vnor de uitmuntende
Itiit. E.
'npciud korpj», dank te
wijze, waarop zjj zich van Imnne tsak gekwotcn
hchboii, om m het belang van den minderen militair.
ffednrend.» ecniye jarun, nuttig wcrkzanm t* zgu ee- .
'
.Vy'*[A*v*' (A- fteti'jkiem:
Wi'tende dat n een voorstan-lcr' van realit «o
hitlijklu-id zyt, neem ik de vrijlu'i.l de volgende friton
ter uwer k^nnw te brengen t-n hnnp dio iu liGt.eer*i
verschijnend nummer van uwj (Tourant vermeld to
zien.
Ik was onlangs aau het .*ïc kantoor van .Belasting
oiu de P!aai«>l. Tiiréetc BeliW'.ing naar hst Inkomon
te betalen; tuen dit geschied waa riep men laidiaiju
naam af.
Ik vraaj,' n. is ilir de feheiuihoading clcr kohieren
toegepast? '
? lo Uantoor/tler Belastingen untvanganlde, zag ik dat
lu-t biljet te. V Bosch' liij de firma O. N. TenlLgswaa
gedrukt. Ik kan al» Amsterdammer, industrieel, mjf i.
uiet genoeg daarover verwonderen. ? ,
ten hoogste verpll.-htén.
Hoogachtend heb ik-de ccr
If Feb. 1881
. Dv. Dienaar
fl. A. C.
t«lrijl;(>
.
werden daarna in do gelegen
heid gexteld da 3 zalen, waaruit do vcrcenigde kan
tine ulsnu Instaat, in oogcnschonw te nemen en zich
van de goede en uitmuntende artikelen te vergewissen,
die aan de beide buffetten voor weinig geld te ver-.
krijgen is. . . ' ?....-.
? Do cantine der onderofficieren aan die der solda
ten gMnzende, ia eeno bjj uitstek keurig g
meablloerde zaal, waarin men met genoegen, vertoeft en
waar de inrichring van het met veel smaak geacu
vcerde buffet, het biljart en dévele staalgravrrree,.
S toegevoegd aan de Bevelhebbers in do Militaire milita.irc toestanden en typen voorstellende,
bijzon'?
Afdee.lingen;
3 Keurmeesters liij de centrale'magazynen van
mide aandacht verdienen. De torngkiataing der
vcle.npieKels zal .bij avond, wanneer, deze zaal door
. - - .tal v«n gsskronen verlicht Is, een inderdaad
vrtrtalilaire klecding, nitrnsting enz. te Anwterdam, Delft f end effect opleveren.
en tfotriten, en : . . |' E«ne uitgebreide bibliotheek bevattende1' 676;
nitge1 als loeraar zal optreden aan de Tweede Afdecling' ?<chto '"«ken, waartoe do grondslag geleg,'. is dw.r
Kriiofchool «.demaaUchappii voor 't Nut van 't Algemeen, is aan
dor Krijgsschool.
1) Voor dit jaar zijn 8 plaatsen opengesteld.
. ... .... 't Algemeen, i. _.,_
. do csntmo toegevoegd, terwijl eone menigte to ons land
| uitkomende Dag- on Weekbladen nevens tal van
Tijd' schriften en Illnstrativn, den bezoekers een
aangenasm vcrbl-jf kan verschaffen.
j Wij wonsi-hen dor fommitalo goed meeeii mot deze
, nuttige instelUng, diq een sieraad is der kazerne
Oranje Nasaan alhier. ,
SUJHlieer df Bedtittt.i,'.' '..
Aan .eon bericht, dat dezer daijan In ? .
nieuwsbladen de rondte deed, wydt de beer J. Jt, da
Bcrgh oen bespreking, opgenomen onder de ingozoaden
stukken in uw nummer van 13 dozcr. '
Even «l* zooveel ander geschrijf van dien UCCT,
echijnt ook dit stok aU 't ware or op ingericht to
zijn om de lachers aan zijne zgdc te krggen." Waar
om a'nden over een familie, waarvan vele hongii
at-htenswsardigo leden mij bekend zijn, on die irijte
uitgeweid? . .
In zooverre dit streven nu faken betreft, acht ik
het steeds vrjj doelloos, (met, epnt komt men in den
regel niet vor), waar het prrtonen geldt, acht ik het
afkeurenswaardig en plicht daartegen op ta kómón:
dit zal ieder ertiitia monsch wel toeatenunen.
Ueleefd vorzoek ik n, mijnheer de redacteur, de
npnamo van dit schrijven .in' uw blad, opdat het onder
de oogon mijner mode-abonnenteu kome.
Voor de inwilliging van mijn verzoek zeg ik n bH
voorbiat dank. .
A. BOSCJI.
'« Gravenhage, 15 Pebr. '81.
BIN S E N L A X D.
Don 7do Juni e. k. en volgende Jagen zal in hek
pharmaceutiach laboratorium aan de Hoogt te Utrecht! WJJ maken onze lezcra attent op de hierachter
het rergdykota rjeauti» worden afgenomen voor hen voorkomende advertentie betreffende n soiree
mndio van rukjiwego wenacbea te worden opgeleid tot sicale op Woensdag 23 Februari «.s. in Pelix Merltin,
militair apotheker vobr den dienst in Oost-Indië. te geven door den heer Carl Heymann, geheel ten
Dt-it adsphranten kunnen werden geplaatst. Oedn- voordaele vsn de noodlijdenden voor den watersnood.
rende den vijfjarigen cursus genieten de kweekelin-' "
gen eeno Jaarlijksche toelage van f 700, beneven*' W{j m'ecnen heeren schilden en allen die bcinng
f 200 's Jaars tot voldoening der cbUègcgelddB. ' stollen in hat hoat^ 'en marmenchUdertsn geen
onIn de maand Juni .of Juli a, s. zal e<m>xamen dienst te doen door hnn mee te deelcn, dat de heer
plaata hebben voor ofocleren, dia de lessen aan de W. Antonüvan Ober-WIntcr, oe'n kunstenaar in dat
Tweede Afdeeling derKrög!ssc h «olwensohen te vol- v»k, hier eenige dagen verblijf houdt (Hotel
Remgen. Er lijn opengesteld t. voor do infanterie 7. voor de hrandt) H\j wenscht zijne, door hem «elf gevonden
artillerie 3, cavalerie l, genie l, en intendance 3 en verbeterde mothode meer algeneen bekend te
plaatsen. maken en toont do voordeelon daarvan onpraktische
Naar wH vernemen is het ontwerp Milittewetb,) wijze. Dat voordeel moet vooral bestaan in
tijdsbedon Bnad van State in oaderzoek , ! «paring, daar door 't gebruik van eene zeker* .tof
e Stdeutinr!
Gelieve mjj eenige regelen ter plaatsing toe te staan
in uw brievenbus, om langu dezen weg een klacht op*
nbaar t» roaktta, die reeds door veten v64r' mM eenlt
?maar tot nog toe niet verhoord is. Geen tegenstander
van muziek in den schouwburg stjnd» zult U en i de
meeste bezoeken van het Oran<» Tbestre
(HoU.voofsteUinged) mH wel wUlne toestemmen, dit het hinder
lijk is «en half nut lang de dolste korraismttziuk aan
to hooren. Het strekt toch waarlijk i:i«( om betknnst
genot te vernoegen, dat men in d» entre-actee, die
by 't Nod-Tooneel dikwerf zeer lang duren, agnooren
ninet zitten toe houden, wil men geen gevaar loope*
dat zijn gehoorrliezen veriK-hcnrd worden.' Dg
?lirectie der vereeniging zon het sehonwbnrgbèaoe*
kend pabliek waarlijk geen on-Iien.it doen ah) zit
hierin oen wijziging bracht. .
> liet de meeste, hoogachting
U. Ed. Dieasiw.
1 . L,
N
IV v
V
l
UT