Historisch Archief 1877-1940
STERDAMMER,
?Monden. BkobeleO zal niet naar Uerv optrekken.
Amerika «loot met Culnmbia «m traktaat om de
landengte van Panama onzijdig gebied te verklaren.
Fendleton diende bg den Senaat een voorstel in, om
AM ministers tegenwoordigheid b\j de behandeling
ven wetsontwerpen in het kongres te verkregen.
J
fc.
il
ter verbin ing van Amsterdam met de Merwede.
Deze werd geschreven door den lloogleeraar
lleuket, technisch adviseur v»u het Rgnvaart
kouiité. Allun die belingatoUeu in des» zaak
weten willen op welka gronden
meadenit.^rbmirhoid vau een kftimul door de He t uw»
kun verdedigen, op welk ft<-zag men tevens
, D* neer W. B. DnDert sedert 1949 bvjna
°n»'S»bittm Bd van de Tweede Kamer de r Staten-Owierftsl,
ia Demdsrdagmorgen overleden. Gednreade twaalf
inkésMiavofeeude Jamn bekleedde hy het
Toonittersnhaa; dor Kamer. Dullert WM geëerd om sgn
besiSJjhu feest, af* helderoontulenpraktttehenzin.
T>e inakwet werd door «a niniaten va* justitie
«? binnenlandgche zaken, naar aanleiding van het
verslag der afdeelingen gewijzigd en met een
mei va» antwoord aan de Kamer gezonden.
KHU lciu<n..*u.., _,. c, ? 5,
2 oh daarbij beroepen kan. ? nioxen uiut ver
zuimen dit helder geschreven bet ui,' te
le»-- *>»* Wnibi <n>knmMt zal do lezer
deade bewoordingen adviweren z(j den raad, aan liet
renoek t* voldoen. Ia het toeval of slechte ter wille
ven de afwisseling, itat H. en W. in kan vooretcl aan
de* raad «en anderen vum kwüvn) In bet laatste
geval komt mQ de woordenkens minder gelukkig
rlevB van slechts enkele klassen van borgen, terwijl
het govaar en do laat daarna toch waarlijk niet
minder zfln'voor hot grootc pabliik, dat er geen ge
bruik van maakt of kan maken? Waarom ook voert
du maatschappij niet, op t voorbeeld van
Amstergeval komt UIQ as WOUIUBIIW"» »»..»««. B~. ?,? . rrv
voor: terwijl do geraadpleegde autoriteiten alleen tut dam, kaartjes in of abonnementen tegen
vorramdertnwUUging van het verzoek adviseeren. verklaren B.! don prijs voor schoolgaande kindoren? Waarom dwingt
'dat weigering om ook hot gemeentebestuur aan den andaren kant
demaat? *- f? *-» »«--i- .!_::» l»nnn
een. ? Aaa het einde gekomen zal de
zich zeker afvragen: boa groot moet. ia Ne
derland de overodnetuoaiBiiig onder de tochand
en W. ?van gevoelen te
l meisjes tot het gymnasiaal
onderwijs too te late», schappjj om Ungs d* goheele
drie Hjnen
wel zijn, eer AH Befteering aaudemogelgkheidr?
eener door de ingenieurs awbevolen vêrbin- !***
dW van Asaeterda*! saet den Bfo ««looft?
Ia RalnksB f eeat riohtle de Ka*er vea Kr
ophandel alhier een adres aan de Tweede Kamer
derSt
jmeujea WH net synmuuw uuuv^ny» ..... .- ~~. _^?_rr^
J* 'mocieiyk aet de bedoeling vandem wetgever overeen to laten loopen, wat voor haar, wefeus verbruik en
^ te brengea J»." Bet heeft w don «lignalsofB.eaW. slijtage van materieel en wegena tijdverspilling,
najj .het liever gjeiissgurd hadden, raear nwt'( oog ep do tuurtyjk eleohte zuiver verlies is* H'aaww ook mag
u. wet daartoe ges* kaas sage*. Ba totb, geloof ik, dutl zy op den Coolsingel bjj den Bisaeaweg niet de paar
. ??ï-^w; s.» llrt_i ?? xiiL i mi.tew ?j! leg.,,,,! tot verbinding van 4» twee daar
DKÜNIB.
alleen hst recht hooft on honger oa4erw\j
vangen, vaar dat ook hei belang der iuaats<
te
ont'l'PÜ
Maar ook voor
?? .
vordert dat gymnasium en umvcrait»it roi>r haar open
staan, zoowel om ccne hoogere beschaving
duelachdo ve:
? van het publiek is dit dringend
nood*4.Av«un: roeds tweemalen heeft de tram aldaar, van
de eenigazjuu hellende brug ai komende, de rollaag
het daaraan bevestigde ijzeren hek vernield,
goÜHi,', e«ne Vereeniging tot opwekking van , kaar
1tg~-W worden als om boter dan nu het geval is ia' en h«t daaraan bevestigde ijzeren HOK vorniem,
gukaar levensonderhoud to kunnen voorzien," zon ik j lukkig telkens juist op eon oogenblik, waarop nie
mand op dezo hoogstens oen paar dociaietor breede
verhooging stond, welke daar tor plaatse ovor eene longte
van ongeveer 15 meter da eeaige vluchiheuvel 'a voor
; tot opwokkiag van !?".«> 'v.«u????...??? ..
van maatschappelijke g***n oogenblik aarzelen volmondig to boatuon.
Eonigarorpcn eu vastgesteld.' zins huiverig echter zon ik zijn om ook z(jn betoog
ider een afgerond pro- . ten gunste van gemengdo klassen to oudor&chryvcn.
De Tweede Ksnw komt aanstaanden Dmïd,g' «<a»*tmdig levon en bevordering
weder bijeen. belangen, heeft hare Statuten otitw
^^ ___^ l Zij zal iu vrijzinnigen geest, zonaer een aigviuuu y.w-.? ^ - . ?
! gramma te volgen, werkzaam zijn en heeft als mid- «D of de bezwaren daaraan verbonden voldoende
opDe dagbladen bevatten: l delen, om tot baar doel te geraken, o. a. genoemd: geheven zullen zijn door ?het aanwijzen van een
afBit HandtltWad: De internationale mnnt-konferen-; Voordrachten en lozingen op wetenschappoUjk of' ionderrfjk wachtlokaal voor de vrouwelijke
loorllatte. Hederland tegenover Indif en Indi? tegenover! tnder gem<Hj; Det «Weggen van een bibliotheek en ?' gen"', zoosla B. en W. don rektor willen aanbevelen,
Xederland. Kiet-müitaire specialiteiten. (Mars). i het «?pretden, ook buiten den kring der Vereeni- is voor mQ niet boven allon twijfel verheven. Achter
Bit Vaderhand: De eerste werkzaamheden 1«' ging, Ttra geschriften, de algemeene belangen rakondo; kan mon veilig de werking van den nieuwen
maatre, honden van vergaderingen tot 'hot bespreken der 8«1 afwachten na de warme verzekering van den
rek*--- ?«-- ~^;.i.. nl.i nr 0aaniA allo uaffinceü
Het strafwetboek in d« '. ),w honden Tan
gaarne allo pogingen
lolhnizen is. In allen gevalle is 't boter dat men daar
tol heffe, wederrechtelijk of niet, dan nog langer «ene
straat of rijweg afgesloten to honden, die nu door de
nadorcndo tollijn zeker drukker bezocht wordt.
Do motie van don hoer Ejj&jell, in de raadszitting
van jl. Dinsdag, toen de tramconcesai» ter sprake
kwam, gesteld en met groote meerderheid aangeno
men, zal zeker de nuttigste gevolgen hebben, omdat
in publiek én tranwegnaatechappij aallea gebaat
worden. Z*ur terecht klaagt men o w te welaig
ritten ea dure pr$aen "» zal daaraan eaa einde
want men zal na wel verplicht aiju, Één einde
rttteu nog«iyk te anken, ouk op de daarvoor
gwvnagdo gedaaltcn dabbel spoor toe te etaan....
4e ^aalgen, o» de * miolen rijdende ea AU elkan
der tegenkomende, noetoei toch kuoarn wieaelon, niet
waar? en is dan eenmaal betere aanaluiling verkregen,
dan kunnen ook sectiën worden gemaakt devuuodp
met etniversprga, evenals op de IQn Anaa
Paulownastraat.
Wat, men ook schryvc, klage of moppere, den Haag
cal zteh itimmer beroemen kunnen op oen goed
tramnet, als men of Buitenhof of plein niet tot oen
tram aanwijze. De voorstanders van de afschaffing der
t door den tram overreden wil- ; kennis zoudon hot Plein misschien verkiesehjk aohten
nu reeds onsiveer een half Jaar den hoogst slechts de ruimte tusschen de hoornen werd
dispotoestand op dat punt onveranderd laat. nibel gesteld; de lijn Bankastraat-Tournoolvold moest
zoo zeer iu het
beatschappij acht, te doen
Tweede Kamer (rentewet).
lente Kamer. ,
Htt Kirairt rait den Dag: Landbouwbelangen. IJe
Jkgiarisehe qnaesüe op Java. | het rp, wannoei
Amtterdamtfttt Courant:
een kwaad gerucht staat." iHott _
Transraal in 1853). De Koloniale Tentoo^telling in oprichten van een eigen orgaan,
1883 te Amsterdam. De werkkring dw nedcrlandscho u$lten daaraan behoeite te bestaan,
Consulaten Een IndUche Stafschool. l Gemeentelijke afdalingen Bunnen gesticht worden
Jfc Tijd: Een schoolopzieners-circulaire (van den w,?Mer opeeDe plaats minstens 30 M*"??*? Mmelïik kuratoren dan zeker "aan B. on W. oen
vooreehoolopzioner te Utrecht over 't godsdienst- j toetredeo. Tot dat de Vereeniging «es gemeenteluke ff"^^^^?iy»,, der De(i«lde
vergun. ),w honden Tan vergaerngen o
| belangrijke vnagitnkken van den dag, het indienen tor : .Van myno zijde zal ik gaar
' Tu) rerzoekschrifteu aaa besturen van gemeenten of aanwenden om ecne zaak, dio ik zo
jhet rijk, wanneer de wenschen der burgerij uit het oog lang der school en dor maatschap
'ee, den wolf, die m worjen verloren, het oprichten van gemeentelijke on slagen." En inooht de ervaring leeren
datdegekoesllanders tegenover den ? yaii.^jjpajjjigea. het verkrijgen van een gebouw, htt tsrde verwachtingen ?te optimistisch waren" dan is
-i- ?»._i»,.«.l»ni»B, ;? .,,_ .?_ ___ _._ ???.h suuidra mocht 't t« hopen dal mon de proef niet te spoedig als
mis>t telvond of morgen moet daar met den tram | dan wordon verlengd door de Hontatraat heen tot het
? een vreeselflk ongeluk gebeuren. Hoe het over, Plein, en de wagens aan dien kant eene plaats
wor?.h«,l n.«cdiik «wewt Is, da» het ooit vergun- den aangewezen, terwgl voor het vervoer naar
Rhjjnhet geheel too gelijk geweut la,
Hollandsen station, Westeinde en
Boheveninsel
'
----- ?
--------»oor dat geval door den inspecteur aanbevolen, dat
dartrikta
endenrijs op de Sormaalscholen).
?net Hut."
De sekrttaris van
«ter «uilen doen ?Jot intrekking der bedoelde vcrgun
| hoofdbestuur zijn. De
tcit, zal het bestuur .te Amsterdam tevens
leden moeten minstens den ning". Dece vergunning toch behoort tot dio
nienwaarmede men oto allerlei redenen
drai Men heeft ons opmerkzaam gemaakt op het
feit, dat van het zoventigtal kandidaten in de
medicijnen, door wie aan kuratoren en den
Baad een adres is gericht, met verzoek om den
Heer Barnonw tot hoogletraar te benoemen,
niet één de kolleges van den Heer v. d. Meij
1 *' z*er enkelen maakten
door den laatste
aangeI leeftijd van 18 Jaren bereikt hebben; do jaarlijkeohe wigheden",
' kontributie bedraagt t guldsn, waarvan een zesde la^> ^an, maar die, eenmaal verleend, in 't belang der
deel wordt afgezonderd tot het verkrijgen van een maatschappij niet weder kunnen en megen worden
gebouw ;vsn de. laatite verplichting kunnen afdeeün- ingetrokken. Dat die vergunning gevraagd is iu
Botgsn die miuder dan 100 leden tellen, door hat hoofd- t*rdam, do stad die bijna uitsluitend van on voor
worden vrijgesttld. Behalve het bestuur, dat den handel leeft, acht ik een gelukkig verschijnsel,
aftreedt, doch terstond herkiesbaar is al i» 't ook niet te verwachten dat er vooralsnog druk
adviee
gekozen,
stand benoemd was, nam de
jaarUJks
wordt een
en koatrole
van gomaakt zal worden
die jaarlijks Nadat do heer Ucincaz, tar vervanging van zyn
herkiesbaar is. Do voorgangers, met algemoono stemmen tot ambtenaar
""" -" ' *??.v~«~.l *»Aa VIBTn ilA
aMed^n"wórfen""t6r?goedken-i«n don burgerlijken stand benoemd was, nam ue
fdbistuur onderworpen; zoodrt er:?»1 L«l voorstel van B. en W. in behandeling, om
,:;i? _«.i?i:_?«? ,iin ^??ir.iaan de Bott. Tramwegmaatschappij vergunning te
kommissie van
mot het bütftui
en niet teretond
smeulen der
>u*B a«o het hoofdbt
meer dan IK gemeentelijke ufdcelingen zyn, Wordt
heeftTez^irtT'slcchts'zWrenkeïen maakten e\dix>r *e »«^"8»n «n zelfetandig hoofdbestuur
van het privaüssimnm, door den laatrteaange- Kekozen, waarvan minstens dne leden (voorzitter,
1 boden eebrnik. secretaris en penniugnKjester) te Amsterdam
woonOok' in het ttandelsUad van Woensdag 23 «aiiS ?"""«» «J»- De afdeelintnin storton jaarl3ks
Febr. werd in een ingezonden stuk op deze t»' 0°°^ f "-30 i= de algemeene kas. D««a kas mag
benoeming de aandacht geveatiïd, waarna, in., TOOP algemJene docleütdea wurden gebezigd. Vaak l afstand betreft van mlsnchion hoogstens 40 mctor en
' ?J x*- -Kj..n K«iafaA>it*iivAtv Tfirzc- ' afdeeun^en staan onder toezicht van het bestuur harer j een eindje weg, dat niet bereden wordt 'lAn <foA»t*an
benoemt&g ae aanaacui go.Bowïu, -=.?, ?,
een volgend Kr. een andere briefschrijver, verze-1 afdeelinsen staan onder
karde: ?Men mag er niet aan twijfelen, of by, g«meeutclijk« afdeeuag
1 T * ;- L-* .j«i^a ^0_ t^f f»r»»ilktiurinir zende
geven den stoomtramweg van Delfshaven naar
Rottenlam voorloopig te verleAgen tot den Westersingel
sn aldaar een eiudwissel te leggen, teneinde
delokomotief to kunnon omzetten. Wie met den plaatsel^jken
toestand bekend is en weet dat deze verlenging eon
door ben
ere: njmui uiog <=? u«» -.? ~.., , -, .
het opmaken der voordracht ii het advies ge-, ter goedkeuring
n m adviaeereude st
waua&u zij haar reglement
en on waarvan zij één lid met
ArifcVUV (B ucu l^«*.w B» , v
die bevoegd waren om adviaoereude stem in uaar bedtuor opnemen.
' .!--_ J? MAW.mn.Mhi. Anani'ipr.l iredtfiund WOI
J, de Eoo.
vra&goi van manueu, uio uc.ve^u ?«..? ?
de geschiktheid van beide personen te
b«oordeelen, en daarom is het een dwaasheid te
beweren (gelijk de eerste briefschrijver gedaan
had) dat Amsterdams Raad zich gekompromit»
teerd heeft, door Dr. v. d. Mey tot
hoogleerlaar te benoemen". De laatste opmerking is
e. i. in hoofdzaak juist. Indien men zich in
deze zaak gekompromiltetrd heeft, dan zgn het
in de eerste plaats zy, die het advies gaven.
Het Rünvaartkomité heeft zich tot de Tweede
Kamer der Staten Generaal gericht, ten einde
zijn bezwaren te doen kennen tegen het ont
werp tot verbetering van de K°nlsche Taart,
als waterweg van Amsterdam naar den Rijn.
Het ontkent daarin al de voordeelen die, vol
gens den Minister, het ingediend ontwerp boven
dat, hetwelk door den minister Tak werd aan
de orde gesteld, zou aanbieden.
Het 'kanaal naar den Byn kan evenzeer in
vier jaren tijds worden aangelegd, en waarschü n-
ujk spoediger dan de verbetering van de be- ml8 worden
staande V aait.
Het doorvoervermogen door het kanaal naar
den Rijn kan, dat van een weg, waartoe een groot
deel der benedenrivier behoort, zeer licht over
treffen. Het komité bestrijdt de doordeKegeering
gemaakte raming der kosten, vooral met bet
oog op de onteigeningskbsten, die een doel
die dien weg tot Delfshaven volgen, terwijl voor di<
ongeveer 11.'3 kilometer lange gedeelte reeiUi koncossii
voor den stoomtrsmweg verleend is. ? vis dit alles
weet moet wel verbaasd zijn dat er Dog 74
Botterdammers gevonden konden worden, die in een adres
aan den raad op weigering dezer vergunning aan
drongen, en dat er zelfs nog acht. raadsleden waren,
? - -*--* :? i:?#_
«f de rails to leggen vlak langs een hoog- , spoor,
tweo decimeter breed trottoir, Is m« een raad-; gen de andare zjjde kon gebruikt worden. Wjjst men
Maar nu reeds tweemaal do tram daar derail-jhet Plein als uitgangspunt aan dan me,t de
Hontvernieldo, gelukkig nog zon- j straat ook in hst tramnet worden opgenomen, omdat
veroorzaken, is hst anders dnbbel spoor onvermijdelijk zon worden op
eenvoudig te be- ! den Korten Vijverberg.
Centraal-Station | Door de motie van den Heer Eyssell kan dus
werd: Eea
tondigen.
dien toestand
?n «Thèt W^l^aaTtc verbinden, zon deze', worden verkregen datgene wat gevraagd
aata" ongeveer op een meter afstand van het trot- jgoed tramwegnet, e« als dan ook spoedig de l,jn
otrkunnTwordei verlegd en hét govaar voor .«- tot over het Bezuidenh<mt vrord. aangelegd, dan
oir nunueu wuruou B ?> , ..._ l^jj^ we nog dozon Bomer naar hartelust da stad
in alle richtingen kunnen doorkruisen, on vele
hagenaars om dor afeUnd wille er ?nie't togen op zien om
het Panorama aso het Bezuiden hout in oogenschonw
te gaan nemen. Mét reurenschredcn gast dit gebouw
vooruit on thans reeds kan mon zich een goed idee
makon van het grootsche ontwerp waarvan de archi
tect TTtsitra vader is.
Eonigo maanden geleden gaf ik daarvan in dit blad
eeno uitvoerige beschrijving; 'tt kan er nog bijvoegen
dat do beschikbare ruimte vóiir het gebouw zal worden
atkoie* pltk heeft gotiiyekmrd" zoo staat ket dui- aangevuld met een in don zelfden stijl aangelegd
delijk in Dagblad en Vaderland te lezen; ik kan 't plantsoen, waarvan ik de toekcning zag, en die iets
niet gelooveij... dat moet eon vergissing zijn en 'k gcbool anders zal vertoonen dan het Jacob CatstuintJ*
zal 't den heer V«r-Hüell zelf gaan vragen of 't met ?lieve palmtakjes" vóür de koninklijke stallen.
wezentlijk zoo is. Een sierlijk bijgebouwtje met groote veranda wordt
Zeker was het voorstel, door den heer Goioti in opgetrokken on ingericht tot vorverschingshalle ....
do Raadszitting van jl. Dinsdag gedaan, zeer ver- Wat zullen wo daar nog dezen zomer heerljjk zitten
staniig, om liever voor het welverdiend huldeblijk, kunnen, want lo Mei a. s. moet de aaanemer het
van den heer Ver-Hüell oen marmeren bankte stichten gebouw opleveren, om het lo Juli in gebruik t«
dan er oene te maken van jjBeauzjjnschon steen, die kunnen stellen.. Het doek van het Panorama is
zooi onvermijdciyiie: ongelukken worden voorkomen.
G.
DIT DE BOFBTAD,
XLIT.'
Yer-HücU'a huldeblijk; motie
Fanoraiua.
voorzitter ffrA'/rtnr/, dat dt .
V»r-Hfl»H
.,??,._.. door ds verceniging financieel gesteund worden.
Jaarlijks wordt eeno aUjemeaae vergadering gehouden,
de afdeeUngen door afgevaardigden
vertegenjroigd worden, naar het getal hunner leden, cén
de honderd, zoo de afdeeUug mear dan honderd, j die daartegen stemden. Twee
*_ één, zoo z^j minder dan honderd leden telt. De ; hebber van paardrijden, en een houder van
voreeniging wórdt aangegoaa voor den tyd van SO jaar, 'motiveerden hunne stem daartegen, en volkomen
verTot bestuursleden zyu gekozen de heeren: J. A. l diend waa do scherpe opmerking van den heer
HuStarcke, D. J. H. Snijders, Joan Nieuwenhuis, G. j dig, dat het voor de voetgangers ook zeer lastig is,
een
eentonig
Panorama heeft er
niet goed tegsn .het weer" kan, en 't ia waarlijk Ie als men weet niet door Apol geschilderd
bopon dat men, pm iets moois ts krggeü, eoae prijs- zoo kolossaal y*gezicht zon spoedig te
vraag uitschrijft, opdat dio bank niot worde overga- wordon, en de directie van hst Pam
Iate7 aan het scheppingsvermogen van den architect- voor gezorgd, dat wij iets te genieten zullen krijgen,
directeur en styi» boschbrug niet voortwoekore. De dat alles wat men tot nu toe in dat genre, zag
overilooiinKen van die brug kan men niet betreden,... treffen zal. Het onderwerp moet nog een geheim
niet ritten blijven .... des te grooter is de verrassing, doch 'k
bank zou men misschien dan
't Komt waarlijk op een paar duizend mlg wol modedcclen, dat do voorstelling niet zoo
rolden niet aan, als men een zichtbaar béwjs koud is als een gezicht op do Barendszeo en mea
van erkentelijkheid wil geven, doch man Weze in geen kippenvol zal kragen van het klappertandon,
Hemelsnaam toch epne andere plek dan de nu aan- maar eer in geestdrift zal ontgloeion.
, . .
Orbaao, D. A. N. ICargadant, E. L. Schamp en B, },
Spruit. Tot leden der kommissie van advies en
koetrüle do heeren: Taco H. de Boor, P, F Degnaolt en
als zich vele rijtuigen en ruiters langs den weg
bowegen, en toch niemand er aan denkt bon te weren.
De hoeren, wier middelen hen veroorloven op of ach
ter ptarden te zitten, schijnen van meenuig dat ten hun
nen gerieve het profanum t-Hlff>i.-> best loopen kant
Dric-en-twintig leden van den raad dachton er geluk
kig andors over en stemden voor het voorstel.
Weldra Zftl men derhalve dan toch eindelijk
CTT DE MAASSTAD
Botterdam, S4 Febr.
Beden, ia d« eerste
heer Meinesz gepr^sid,--,
n B. en VT. ingekomen, door hem als bar-! indien er niet zoo
onderteekond, dat van groot belang geacht daarvoor treft, weet ik niet,
Botterdam, 24 Febr, Weldra zal men derhalve dan toch eindelijk p «r
irate gewone raadszitting door don j tram naar Delfshaven kunnen rijden, wat reeds mat
iresideerd, is reeds aanstonds een , J0. Januari het geval geweest zou zijn, indien.... :ja
1 '- '?? '?-??-- ? ->-> --- «A^im.i »»r«. Wien de schuld
ware. Wien de sohnli
ik vermoed dat ouk
Bv?..?,-.-. De ?mal", 't verste van het kanaal, daar
ginds in dien hoek, met het gezicht op den schoorsteen
der wasch- en .bloekinrichting, komt natnurlijk niet
in aanmerking, maar do plek waar bet andere bonten
geraamte staat, is én te ver van het wator af om de
geheele waterpartij met het eilandjo to kuanon over
zien, en te veel zuidelijk gelegen, om den vermoei
den wandolaar, op die afkoeluigsbank gezeten, het
's-Gravenhage,
24 Fobniari 1861.
J. A. de Bergh.
UIT DE HEHT009TAD.
De 19 Februari, 'sKonin.ia gebeqrtedag, i» overal
in den Unde op de gebruikelijke wijze gevierd)
been'waaraan het hemden genoegen mag! hier, als mat 'alle tr*m^^6.|f^d^t^nn 2?^! 2^ "men^eT'ïmmors zeovosl lommer aanbrengen
schoonste perspectief aan te bieden, dat ia dien om- in den lande op ue geDruurciy» n^«v a»..w.^ »»
tnk ta genieten Is, en hetgean mon, de bank onge- halve hier l De groote parade moest achterwege
blijvosr 200 meter verder op in de richting naar het kanaal ven om de eenvoudige reden, dat er geen enkel
geplaatsende, aanschouwt, 'tb wel waar dat er op die flek schikt terrein was, waar deze gehouden kon worden.
noch atrnik,boom of heester ttoat, maar binnen twee jaar En toch is hst vorige jaar een cxercttteveld, dat
? -"" A«A ^ >'n«.AXn.An' -vnlbwtM A¥l0elfl.
voot ruim ?90.000 was aangenomen,
verd. 't Is echter ongeschikt bevonden.
hét
'
Sttohsndel ,= ?
over het geringe verschil van 8>fe uur op een
rei* naar Rnhrort óf verder op tot Mapheim
een miskenning ie van de eischen, -"- *"*?
tegenwoordig verkeer stelt.
Aan het uitmuntend gesteld adres
bijlage toegevoegd, behe;
ling der memorie van toelicl
het wetsontwerp tot
maatschappij, om het stelsel van
korrespondentienet gynuuwium, benevens van den
matige* verbetering derÜeulsché Taart zot vor
deren; het verwtjat naar het Bevoelen der inee- cera^
nienrs over de Beopperde bezwaren met Bet meeater beschouwd worden. Hét voorstel
?og.op de kwel^ en zet m t breede nitéen
boeceer spoed een hoofdtaak voor den
trantitohandel is en derhalve 's ministers redeneering
den rector
TÖks-inspektéur der gynnaeiën. Öee» der
geraadgesteld adres is een' pleegde autoriteiten heeft éeptg bezwaar tegen de
eusende een beoordee- | inwilliging van het verzoek, hetwejk huns .inziens
--<-?' noc;i, met ,je ]etter der wet, noch met de.belangen
van het onderwijs in strijd ie, en h^jna in
~'~^->van een
lijk*' houden wil. Voor zoover
Rotterdammers meen ta kennen, komt mij dit juist
niet onwaarschijnlijk voort Ka is dit too, dat) zou ik
toch wel in den geest van den heer Hudig willen
vragen, of de tram-concessie dan verleend Is ten
geurnuDpi»<n»%»w ~, ? ._
moeten vérleencn, anders geloof ik dat z(| moeieiyk
zullen willen aannemen, dat dez», nieuwe tol mag
aangelegd worden.... om te voorzien in het
qnderhoud van den weg, 't geen toch 't nieon d'ètre van
ttguur< zou hij toch mot do z^fnea
schutters, toch geen zeer
jaar twéé, zegge
van don zomer;
najaars-inspectie.
Waarom? D'een zegt dit, d'ander dat.
Zeker intneschen is het voor hom gelukkig te noe
men, dat dit jaar gtene parade werd gehouden, want
bespotting zou het deel der schutters dns ook van
den Kommandant zyn geweest.. ..
-Onnoozle Sint vertrekt nw taal verveelt mij na."
De kluizenaar gaat heen.
? . '.ra. ?? ? ?' '
DK JACHT ra pi
De Leenw legt 't hoofd ter mate.
Zich overgevende aan het ledig onbewuste.
ft Is de aard van 'twpadgediert; het duister U hun kracht)
De maan verschijnt ten trans, maakt in deez' sombren nacht
Eén spooksel van 't altaar, elk voetpad tot een logen,
Een Igkwa van het meer! 't wond wordt een droom voor
de oogen.
Ia 't somber hol beweegt doh niets meer,
i xjjn weg naar 't west. .De kreke' ?
door t welig kruid. Het rustig ademhalen
tws geeft nut aan élk die door. zgn wouden dwalen.
recht er veiligheid b(j vorst en onderaaat.
? oogen.
_ oer «» ?-=-v K-,?,-; '* Stamuheir
Vervolfft ton weg naar 't west. De krekel legt nch neer,
Bmehut l " -"- '? 'J a-i ?M- .^amlmljin
Dei leew
Zoo btoenehi
eens een woest geluid, verkondigend én haat
doodslag. Hoorngeschal, trompetgeschetter, fluiten ?
? ? * * * j*^?*?^ -i- t..r* vtt*MiA. n<uui buiten.
dn OOOOauitt. uuu*«Bw~r?-i ? f o .
t Jaagt heel het dierental als half versuft naar b
De wondnimf siddert op haar legerstee. Het bloed
v«*tHA. On? cnooUr ramp als oat de mensch, ve
't nit.wet ' ' ' '
Ter iachi
Dan
Jacht gaat.'Dan is .
«al door boseh ah beek 't onsohi
verwoed,
jke droomenl
bloed gaan
stroomen
Én 't akeligst gesteun weergalmen door de lucht.
Hoe heeft het gansche wond by 't naad'ren van 't gerucht
Hen hoort de honden reeds, der mensehen bondgenoten,
En liet htm schaduwen bü 't maanlicht neb vergrooten.
Kaakt daar een gansche armee reeds zeker van den strijd
Het il een breede schaar aan 't vaderland gewijd
All krügslien van den vont. Den kroonprins te bevrijden
Ziedaar hun laak. De leeuw ie 't doelwit van hun strijden
Nu wordt vaa dtoroerling, zoo hoopt men, dezen nacht
De huid all krügstrophee den koning toegebracht.
(Wie moei of leeuw of menscb, wie oproerling hier heeten
WS zien slechts't cijfer, och, de som kan God slechts weten
De krügsliem hadden eerst geen wün wn spijs gespaard
EB aft), ia H staal gehuld, voorzien van boog en awaan
En lans. daarby aaa t hoofd een fier en dapper, atrtida
En menig, vurig ros was juist met zon ber^der
«an van een feilen menschenmoord.
De leenw ontwaakt en fronst den wenkbrauw. Wat hij hoort
Ontzet hem niet HU heft den kop ,zelfa niet naar boven,
Qanach onverschiüg, kalm, zoo zou men naast gelooven
Als niet de forsehe staart wat heen en weer bewoog.
i/aar buiten vormt de bende om 't hol een.breede boog.
Hen hoort een luid gegons als om de spin. de zwermen
Of als de bijen om den beer. De dreigende armen '
Zqn naar het hol gekeerd. Toch is het hart vervaard
Terwijl geheel de stoet zich als ten veldslag schaart.
Hen weet het ondier is een groot geweldig Wezen l
Hy kraakt te moreel wat hij aanraakt met zijn pezen
Gelijk 't gebit des aaps in 't wond de noten doet,
Zie dé arend, als zijn blik des Leeuwen blik ontmoet,
Slaat de .oogen naar den grond. De grimmigheid des tijgers
voor zijn fierheid. Ach, daar slaande dapp're krijgers
? **»<« om 't leenwenhol als waar 't een citadel. .
Geregeld naadren zjj, en zwijgen op 't bevel
Der officieren; zacht..,, de Leenw mocht hen verrassen!
Z^ Inbtreu; 't oog gericht naar boom en «trnikgewassen
Ot' onder 's Leeuwen tred het dor gebladert kraakt.
De honden zwijgen ook en alles beeft en waakt.
De krijgers midïerwyi, met spaden en houwelen,
Zy maken wegen, door de boasehen en strowelen.
De fakkels werpen 't licht fantastisch over 't hout.'
By 't somber schijnsel wordt al chaos wat ge aanschouwt.
Dns wordt een groote jacht m 'tnachtlyk uur gedreven.
Hen kykt naar \ diepe hol; Van dicht geblaart omgeven
Schijnt deze zwarte kloof een oord van kalmte en rust,
Een open grafspelonk waar 't leven is geblnscht.
«r^ £__i° ^:_ J.».i V.??l,f ?? t"WOfflt ?,,
Het hbl, het wond, ja 't al wordt grooter voor hunne (
De schepping wijkt terug by 't zien dier1 Majesteit l
"een enkle die niet rilt van louter angsti^heid'.
De
Hun p
Al dringt het staal door 't. vleesch, al teekent zien neioioea
Mét ütreepen langs den huid, l>g staat met kalmen moed
'i- u i.?_ij ?.?. ?i»* hegef Tfl.n kracht en eigenwaarde.
?Is 't
Slechts schudthö'Jrui.
Die prikkling aeeft m
Wat
n .
weet men in deez' krocht van t woest rumoer der
volken.
Waelr 't vuur wordt uitgedoofd ziet men nog donkre wolken,
De vgand voor een stad hoort soms de alarmklok slaan,
Hier ziet, noch hoort men iets l De stilte
Een duizendtal staat daar in 't grillig
ipt hen aan,
Jüen aiusenuuii «IAAU UBM»* .u v B*??1> ? ^eflonker
Op boog of lans geleund. Die mftang, hol en donker,
Geeft toegang tot de hel l De brakken naadren niet,
Hen staat verstomd, versuft en siddert als een riet.
Die stilte is vreeseHjker dan stormen of orkanen l
Toeh wacht men of het dier zich zoekt een weg te banen.
d tusschen hoop en vrees is 't oogenblik
id. Wat men wenseht is tevens ieders schrik.
Toch richten enkelen hun fakkels naar den krater.
Hen hoort slechts't boomgeruischoï'tkabblenvanhet water.
T« n* da stilte zelf wordt hoorbaar in 't gezucht.
eens.? .!°o Öolll... de kop van 't monster, zoo geduoht l
ziet den Leeuw l . .
Ontzet staat alles
onbewogen. . ...
inne oogen!
? nofitans zy leggen aan en ja;
door de lucht. Ue Leeuw kan J
verdri
vleescb, al teekent zich het bloed
VCUBU lOUKa wvu ~??, ?v
beeld_ van waar besef van kracht en eigen'
" ;elSf, werpt soms een p«l ter aarde
bloed, doch blijft er een In 'tvleescb
? -? ? * ^i 1-ï:-. .
wo g s,
, als verstomd, zijn achter 't heir gekropen
rijgt. De Leeuw set nu den gorgel open,
ia stonntfeloei vervult natuur in t rond I
alle priKKlinff Kecii* iu u uiw««, uvw» v«»
Wat raakt het hem. Hij ziet in 't rond. Geen schyn van vrees
? « ' J--- J? «nlfan '
YVatraaK^ uetnem. u^«jnt.iu VAVUW. v
Bekruipt hem evenmip als- Ossa die door wolken
Vermetel voorwaarts drong, trots vuur en douderkolken.
Hen ziet hoe 't woest gediert met al hnn waapnen spot
En twijfelt wio hij is, een monster of een God!
De honden, als ' -"- ?vt- * t"i" ?V«?
En alles zwijgt. ^
Zijn krachtig stormgeloei. TCITU.U u?v_? .- .
Als hu zna stem verheft, zijn woede aan de aard verkondt,
Is 't of ae Godheid zelf, zijn wreeker zendt naar onder
En 't menschdotn van naby de stem hoort < van Gods donder.
Een siddring grijpt ben aan. Zelfs lafaard wordt de held)
In 't vluchten zoekt men heul. Qp vleuglen heen gesneld
Is heel 't beleg verstoord en geen armee té vinden l
De menschap vliegt uit een, naar alle vier de winden..
By dit zoo woest rumoer verstijft een elk van schrik.
Soldaat en overat vlucht in 't eigen oogenblik. '
'tls, meent men, meer dan dier wat vreesiyk zich laat hooren,
Een engel des verderfs', gezant van 's hemel' tooren.'
Iets sohriklüks als nog nooit natuur te voi
Nu klinkt des ondiers stem met meer dan
?Een vrije leeuw geldt meer dan duizend menschenslavenr"1
De, stem van 't'wondgediert is, om zyn kracht te staven,
Hom wat de -lava is den berg die vlammen spuwt l
Genoeg is hem die stem, waarvoor elk schepsel gruwt.
Grootmoedig is de leeuw, licht meer zelfs dan de goden.
Weleer zond Jupiter naar de aard zyn hemelboden,
Zyn Herknlesien die besloten tot den moord
Van alle leeuwen en de wondvorst sprak dit woord;
?Die Herkulessen tal ik sparen, 'k'schenk hun t leven?'
Haar deze trotsche Leeaw, in 't eenraam woud verbleven.
Is niet zoo licht bedaard, raakt eens zijn drift aan 't woeh l
§zelf wil meester zijn in laten én in doen.
eiacht de rust zoodra de zon ter kim gaat dalen.
wil niet dat een hond al kruipend om zal dwalen
Ter plaats waar hy regeert. Verachtend den spion
Is hy geërgerd thans om 't net dat men hem spon.
Het eenzaam somber woud is dezen nacht ontheiligd
En voor het wondgediert zy 't door 'den vorst beveiligd! l
Bies stijgt hy en bereikt der bergen hoogaten top. l
Bewust van eigen kracht heft hij den fieren kop f ? l
" -""- ?*? '--?ïmans zaad diep doordringt tot in de aarde' l
, woord nu door tot zelfs in s koning» gaarde!
vielt my aan, hy nacht zelfs, o, dien hoon
JXIUKU .n. «. .log leeft, en ongedeerd, nw zoon,
Haar weet, als morgen reeds de zon ter kim zei rijzen
Bezoek ik eerst uw stad. vervolgens nw paleizen.,
Ik noodig allen uit die 'k in uw straten vind
Om mee te man naar 't hof, waar ik den zoon vet
vorst, gi
ik u.
i verslind!"
't Is nacht en zachtkens vloeit de beek door struiken henen
En de aarde in diepe rust wordt door de maan beschenen.
Des andren daags ziet men dit ongewoon tafreel t
't Is helder dag, en toch.... de straat ontruimd geheel.
."' ^ _,.i. j^ _«_ u_i. in?? ??IS,,,,
V AD uw»» ?til
Een elk verschanst zich in
Gaat daar de forsohe leeuw
huis. Alleen gelaten
wandlend door de straten.
IV;
in kelder en in krocht.
'ie die thans iets vermocht?
't Verbleekte volk schuilt
Geen schepsel op den wal! ,..,
De poort is open en de straten zijn toeganklgk.
Deez' dieren, halve goön, zij schijnen onvergankl
Deez' dieren,
In duisternis gehi
^ ?_? nvergankUjk
aar men hun schaduw «et
Hun' a.innen kent men niet.
Onzekerheid baart angst.
Wie stnitzfin kracht cTan? Poortb.ooh
TT1O Dirt*uiw««," ???»-?"? ' j
De leeinrbetreedt de stad.
Met schichten nog m '
Schoon men z^
?waarhy'twül
? bedaard en stil
?. eik bUjft even krachtig
"Wel i* hg oppermachtig
Ho. 192.
t ïs werkelijk sonderllng den koaunandant dece hou
ding te zien aannemen; en men zou ze inderdaad niet
verwachten van iemand, die zich in 't particuliere
leven menigwerf zeor verdienstelijk msakt.
Behalve xfju ijverig streven voor de Maatschappij
tot Kut van 't Algemeen, is hij een der
verdienstel)jkate Bestun.-sleden der sociëteit .Casino."
Op EJJU initiatief toch z(jn vereohillende verbeterin
gen ingevoerd en la er eene op tfl, die, zoo Zjj slaagt,
alle leden aan hem vurpliohtsn zal,
Bierovei- later.
Aan zjjue bemoeiingen ook hebben wg het
grootendeels te danken, dat dit wluterseUoen niet oven
droomerig als vele anderen U voorbijgegaan.
Waren we hl«r vroeger reeds zeer ingenomen met
een kleine tooneelvoorsteUing, (dikw\jls van de een of
andere troop dio zich niet verstoutte iu een grootere stad
optetreden) in 't laatste seiaoen mochten w'ons ver
kengen in ecu zestal opvoeringen van 't beroemde
rotterdamsch tooncolgezelschap.
De stampvolle komediezaal getuigde telkenmale
go?oegzaam, hoo dankbaar het Bossche publiek was
voor het gonot, dat het Bestuur van Casino haar schonk.
Voorzeker zal dit voor dit Bestuur een prikkel zijn
voorttegaan op den ingeslagen weg.
Toor dio zaken is de Eommandant dor Schutterij
dus zeer in de weer, en, w\j z^jn er hem dankbaar
Voor . J.
aangenaam zouden aohten, ? geenszins. De
kritiek daar te lande heeft op beiden als ge
breken gewezen. Doch dit neemt niet weg, dat,
juist deze eigenschappen, die <fó Üefas voor
hollandache ooren en oogen onsmakelijk ma
ken, te Berlijn, Sremen en Leipzig, hoe zeer
ook opgemerkt, reen antipathie tegen het stuk
deden opvatten. Het laatste Wh is zeer zeker bier
het ge r al, ofschoon de nauwgezette en
«ordeelkundige bewerker ook den te hoogen toon zoo
veel mogelijk getemperd heeft. ? Misschien
komt
KV1VST.
waehtiog haar gadeslaat, nu het blyken zal of lyke en staatkundige credo's genoeg, waardoor fllozofhwbe bezegeling van het drama belait,
zü heks is, ? heksan toch kunnen volgens 't. de vastheid vau karakter, den moed vau^eige» Fransohman zofl zeggen: .R «r> o «w Ut Fr*
'olksgeloof niet ongestraft den kerkdrempel j overtuiging te bezitten ? en hierom is het te om zoo iets te doen." ^^
overschrijden, ? weigert zjj vourttagaan, zg doen ? in den persoon aan het licut kan tre- Eene grootere ftut in hel «tak: neen men eaoiai
kan niet, ? en stout haar bruidegom aan'den. En men heeft by dezen dit voordeel, reeds gevoeld. De auteur heoft die gemeen met «fa
Almuth af. ? Op dit oogeoblik eisoht het'dat een valsch heroïsme, veel spoediger ge- beroemden landgenoot Schuier. Wat maakt de meeste
....IL j.. .... >.? j._ i..=»j-i _..i j:? J-' voeld ? en mitsdien veel gemakkelijker verme- toonaelatnkken van den zanger van het Klokkenhei
het
hier nog een reden bü. Waarschijnlijk
t in DuitschUnd een veel stouter bettaau
BEHEKS.
Fitger's treurspel, dezer dngen duor
hetNederlandsch .Tooneel opgevoerd, heeft eenii(e
jaren onopgemerkt bestaan', vóór het voor het
voetlicht is gebracht, tiet letterkundig genoot
schap .Lessing" te Leipzip, dat zich ten doel
(telt nieuwe dramatische gewrochten, bij wijze
van proefneming op te voeren, om, indien zy
voor het tooneel geschikt bevonden worden,
ge aan de gevestigde theaters aan te hevelen,
liet haar oog op ?IM Heks" vallen. Zy deed
de overtuiging op, dat dit stuk een aanwinst
voor het repertoire zou zijn, haalde de direktie
van deu stadsschouwburg te Leipzig over het
in studie te doen nemen, en zy had goed
Rezien: verscheidene steden, liremen, Altona, Ber
lijn enz. volgden weldra. Dn Heks heoft zich
een plaats veroverd. Ook in Nederland zou
men er spoedig keunis mee anken. Deyveiige
secretaris van het Neder). Tooneel, da heer
Rö3ain<r, vertaalde ?Die Hete", wijzigde oen
scène, die in het buitenland aanstoot, had gege
ven (te Dresdeu werd zij door de politie ver
boden) ? en de Vereeniging koos de beste
krachten van haar gezelschap uit om de rollen
te bezetten.
Indien men op dit oagenblik de vraag moet
beantwoorden of bet amaterdumsche publiek
zich dankbaar voor dezen arbeid betoond heeft,
kan men moeilijk zonder voorbehoud in
bevestigei'deu zin spreken.
De schouwburRnezoekers werden niet geest
driftig onder 4e opvoering, zelfs de optimisten
hadden hun bedenkingen, zoowel ten opzichte
van het stuk, als van het spel en het gevolg
was, dat de moeite én kosten der met zooveel
zorg voorbereide opvoering zeer schaars wer
den beloond. Althans tot heden. Hoe het.
later worden zal valt niet te zeffgeu, doch bet
publiek, dut liefst naar den yrooteu trom lui
stert, eu zich eerst in beweging zet, wanneei'
de pers niet alle kracht en macht op het
kalfüvel geslagen heeft, vond nog geen aanlei
ding om nieuwsgierig te worden. ? Toch zou
den wij durven beweren, dat voor denkende
geesten, de Heks, minstens de eer eener kennis
making wanrd is, ? niet, omdat de filosofie
van het stuk zon bijzonder nieuw of diepzinnig
is, maar dewijl het de gelegenheid aanbiedt tot
het maken van «thnoloKische bespiegnlingcn. De
vraag toch doet zich voor, hoe net mogelijk
is, dat men in Duitschland met een stuk als
De Heks dweept, althans ten hoogste ingeno
men is, tevwyl in Nederland de personen te
tellen zijn, die den luat tot bewondren byzich
voelen ontwaken.
Hen kan natuurlijk aannemen, dat de
Duit? gcherr, in de hoop een treurspeldichter rijk
gevrorden te zijn, veel over het hoofd zagen, wat
ons stuit of ontstemt; ook dat de groote
tooneelgezelüchappen een betere bezetting der rol
len mogelijk maakten dan in de Amatelstraat het
geval kon zyn ? doch beide onderstellingen
verklaren het succes van De Heks, dat b.v. te
Berlyu veertigmaal werd opgevoerd en steeds
een vuile zaal trok, niet.
Twee zaken, of liever t.wee verschijningsvor
men van een en dezelfde eigenaardigheid, dra
gen tot dit verschil van warmte, Waarmee hier
en in Duitschland De Heks ontvangen werd,
vooral by: een qnasi-verhevenheid van taal en
een qoosi-verhevcnheid van gedachte; de ietwat
. bombastische spreekwijze en de brommende
filosofisch -aangekleede ideeën vinden by de
dnitsche buren gemakkelijker een goed ont
haal, dan by het flegmatische nederlandsche
volk. Niet dat deDujtschers dergelijke zaken
dau hier te lande, om opeulijn atheïst te ign
eu wekt mitsdien TbaWs gemoedstemming,
waarin zü tegenover de bUgelooyige menigte
optreedt, daar een krachtiger sympathie, altbant
eeu vuriger bewondering, dan in ons land, waar
het schouwburgbezoekend publiek vertrouwd
genoeg met de atheïsten is, om hen uit het
ooapunt van zedelijke of verstandelijke ontwik
keling niet zoo buitengewoon belangwekkend
te vinden.
Doch afgezien van de mindere of meerdere
waardeering, die De Heks ondervond, de
xebrekeii van het ttuk zyn te groot, dan dat zij
over het hoofd kunnen gezien worden.
De hoofdfout is het karakter van Thalea, de
heldin. Wanneer in een treurspel de hoofdper
soon te zwakke sympathie wekt, is
hetonfierroerelijk veroordeeld. En dat is bier bet geval.
Thalea, die tien jaren lang van EJiixrd, haar
minnaar, niets vernomen heeft, had zich onder
de leiding van een Israëliet, Simeon, aan de studie
der natuurkunde en wijsbegeerte overgegeven.
Hiermee troostte zij zich gedurende de duistere
dagen, waarin zy haar vriend miste of dood
waande en toen hu plotseling, nU bode des
vredes tevens, terugkeerde, vond hy haar niet
alleeu tien jaren ouder, maar atheïst. Helaas,
bet atheïsme maakte de vrouw niet beminne
lijker, te minder daar het voor baar een nieuw
geloof was geworden, woarby zy even bekrom
pen was gebleven, ala de strengste rechtzinnige,,
die in 1648 deu 'vrede van Munster beleefde,
dat kou zyn.
Om haar onkerkelijkheid, haar omgang met
Simeon, haar studie in folianten en om de retor
ten, het skelet en de doodshoofden, die de'fiere
wetenschappelijke in'-haar vertrek had, wa§
onder het volk het Berucht ontstaan, dat Thalea
een heks was. Ediard verschijnt, de vrede is
afgekondigd en wel verre van nn met hem ter
kerke te Kaan, wat zgn liefste wensen is, daar
zy vroeger te samen als kindereu hadden
geOuden, ? weigert zij dit. Zij kan niet huichelen'
Ilanr atheïsme verbiedt het haar, m. a. w
zy beeft zich niet zóó hoog boven heti^elools
verschil verheven, dat zij op den heuchelyksten
dus mot haar minnaar en de jubelende schare
zich ter kerk kan begeven: niet omdat zy geen
achting htwft voor het geloof der overigen, of
omdat haar hart zelf niet verblijd is: - alleci
nidat zij atheïst is. Ze heeft eeu ander geloof.
Ondertusachen na da minnaar is terug
gekeerd, wijkt de liefde tot d« wetenschap.
De atheïdte gaat hanr boeken en instrumenten
Begraven.... Het bijgeloof k{jkt haar hier even
uit de oogeu, en duidelijker dan iets blykt,
dat dé zwakke Vrouw voor atheïst allerminst
u de wieg ia gelegd. Het wantrouwend volk
overlaadt haar, by de ontdekking dat zg di
perkamenten en instrumenten iu een kist aai
de aarde heeft willen toevertrouwen, me
scheldwoorden, «n het laatste woord, dat zj.
na het aanschouwen der opgegraven boekeu
Pl'iurer opheft om haar te beschermen, en na
dat «4 in een agprt van «est verrukking over
dat gewgde boek gesproken heeft, zooüle een
modern theoluug in onze dageu het zou kunnen
doen, weigert zü den eed en verscheurt zij de
' laden.
De huer Rosaiug heeft met veel takt dat
tooueel goWgzigd eu verzacht door haar ie vor
deren tut een eed bij het oeloof Uarai- vaderen,
doch iu het weien verandert daardoor de zaak
niet. Thalea mist alle aelfbeheeriCliiDgen
overonnoüdig de schare uit en het
«rootche, dat de dichter bedoeld heeft, wordl niet
eel audera duu de uiting eener
opgewonden_ieid, die het gevolg d, van een, trouwens zeer
goed te verklaren, overprikkekl
z«uuwjestel. Deze geëxalteerde vrouw,
?wild-aufluchettcf' God, aaa wieu zy niet gsieuft, uit
dagend, nadat zy, uitgeput door het afstaan
van huur Kdzard aan Alinnih, de laatste
zelfbebeorscliiug bad verloren, gelgkt niet op een
Piometheus fem. geii. ? en toch zoo iets had
de auteur blijkbaar van haar willen muken. ?
olk, dat
'
den bgbeï zal «weeren, dien de
den wordt.
DE HEKS,
Treurtpel ton Fitftr.
zijn
nngenieasbar? Dat h(j bot wjjsgeerig liberalisme aünet
dagen opdringt aan figuren, die twee, drie eenweB
oud sQn. Wy hebben er boven reeds op geweien.
3Cen gelooft dat niet : dat eene adeiyke jonkvrouw
van 1648, tien jaren lang tnssohen doodshoofdsn ea
retorten, omschanst van Paraoelsus en Goolenina, atdh
oerent in de genoegens van hst moderne pantheïsme.
0<* ta d« toestand niet zuiver. Had men hier tontar
dank schuldig aan de Tereeniging M
Tixiiuel, dat ajj ons met dit werk eene vrouwelijke Spinoza vóór zich, men zofl. ziak
ajj
heeft doen kennismaken. De gelegenheid ontbreekt
ons de vertaling met het oorspronkelijke te
vergeschepping, en met de nguor, als nUaeadering,
Iraniwn verzoenen: maar er loopt werkelijk iets
kalijken. In dat licht bahooren dan ook de opmerkingen balistieBch doorheen. Het volk heeft zoo geheel geem
te worden beschouwd, waartoe wfl aan het in 'f ör-ami ongeluk, en ThaUa mag dan al niet met den
helTMttrt bü herhaling gegeven stuk de stof ont- «l">n zwavelkoning kokctteeren, haar gewaad is tocfc
leenen. Kiets zal ons aangenamer en den lezer van alchvmiatisehen zwaveldamp doortrokken. HeJ.
vruuhtbaariJer iljn dan door den Heer Rössing te da Groot heeft dit ook zoo begrepen en daarop ge
worden te recht gewezen, waar wij dwalen La punten, rokend ? daar zy zich. in het eerste bedrijf, in zwart
die met de verhouding vau origineel en overzetting nnweeK gekleed heeft, afgezet met een bloedrood
biesjen: het geprivilegieerd kostuum der Bertrams
in lleflutofelewien Er komen echter moove tooneelen
in het stuk voor : dat waarin Ediard en AlmutK ziek
te-zamen van hunne liefde bewnsc worden; dat, waarin
dorpujeugd Tkalta komt begroeten, na dat de
gematigde" geestelijke Tan de streek ze overreed
in vorbaud staan.
Het stuk is in goed HoUandsch geechreven, over
het geheel in een waardigen toon; geiyk mun
troulie rast, wèlïe de vrucht iü van innerlijke kracht, l WM"> »y «en ?treurspel" verwachten mag; maar al
'.bleekt haar, eu waar zü de laatste schijnt j nomen wij Jezo qualiükatie niet op in den akademi- ae
Ou tl
te bezuun, aoat zy aan overspanning uaujuu.; «?>u nu, ? uc. ?^ ?^ ^v.v?.^.v. ?, .._ - - ui.- TI u » ? k »« <*M
M-jufi>. de ürout deed haar üest Thalea naar neer men duiteche Edéllie.^ der XVH« Eeu» met ^eft, dai zg geen heks is. ThMa zet zich te
mldhet plan van den dichter te vei tolken; dat zy eikair gesprekken laat voeren, daarbij on» jij en >/ 3? ?» de kinderen, en geeft ze kleine gesohenken;
ondiuks haar wél uverwo«en spel zoo weinig aan to wenden. Het is ontegenzeglijk een vooruit- l»«e' verzamelen zij zich om Alm?a,, die zn beter
udruk maakte, mag men haar uiet wijten. Hei gang, dat men, ook buiten het kluohispal; deze deels kennen en worden door deze goeden nacht-gekust:
werd teveel gebroken door de inuei- vernachte, deels verplompte uitspraak van M en o; allerliefste tooneelen, uitmuntend gespeeld.
. .1.:..,..:j ? t.i i 1_.._ j_i i f ?_ . ! n- beide jo.'ige. vrouwen hebben zich in 't geheel
n'ke tegeustri
lV_l _l- L*
Thalea als heldm \a geschonken.
Evenmin ala Thalea kan
van htt karakter, datj
D»
overtroffen, en
van het stuk gemaakt wat er van U
op het tooneel heeft durven brengen, en daardoor
l het meer van nabij kopieeren des dageln'kschen levens. - - ?
. .... .. "nBPWkmogelflk gemaakt; maar ik moet zeggen, dat het mö, "aken was. M^ufvrouw Joséphine de Groot heeft
makenLOp J.nzoudeij sympathie. Al spoedig ^ een gekll9tnincerd «tuk, dat in den vreemde speelt, volstrekt niet overdreven; Mejufvrouw Anna
Baliaheeft hij* Almuth zijn liefde bekend, en haar
ueeit «ij Aiuiuiu sy.i »jluc u«cuu, «u u»»r ^ wat ^^^ u f ^ ?,,,,? nie, T(Mjr on. ? rolles was zoo smasKvo; ,u. «u uomim
een kus op de lippen gedrukt. \ au nu of moet toübMr. miar ik ta * mij " ,U(I üeden | »i, mis»«hien nooit. Het is goed, dat zl
LTlteM'ïiÏEWZf^SZ ?"- «* -»? *°r*«? ? ^^\^_^^^^L'^ *
rolles was zoo smaakvol los en beminlijk natuurhjk
niet te veel
ipeelt. Zü zijn
te veel uit eene school. Mon logge twee exemplaren
boek op tweo. verschillende salontafels.
eigenlijk vezen, de Damea
verre te voor»chjjn treedt. "Ni den al te rfi«/oy»«-mannen bvj uitnemendheiil, wisselen op die j Poolman en Sablairollos weinig verwant zgn: ma»»
val, zijn bekentenis, dut bg wijs ook niet zuiden roiw en (w af in hunne toonwl- |*Ü hebben soms de zelt'Je uiterlijko manieren : vooral
den, - een strijd m, zichzelf reeds voldoende
om een belangwekkend tooneehpel er uit te ?«?n ~°
, , ?. .
* «eatudeew Sie s a er tegen.
om een eangween ooneepe er u e
doen groeien, -doch die wordt zoovak weer- eli»" beurtelings in den meer on minder gemeen- | van het zelfd o^ boek
Begeveu,datEdzaruj.Keui08dSlBveii slechts zeer *"»en vorm to laten, toespreken. De ï'ransehen. de,» weet wel, dat, m
?._ , z«n
Almutb liefheeft bovun alles, hemel en
zy'u gemoed iu vei-waiTing brengen, is zyn -?? ,?.?*?.,?,., ,...?.«, ?0???.?B? ^,?????. ? _ ..... ..w
oratoriseha alleöuspraak (zU het Uau ook dat over het geheel niet meer de touriiiu der school- j Mejufvrouw De Groot had uitmuntende
oogenbhkhg bleek en uiet verwarde haren verschijnt) ? i vormen nootlig hubben, opdat hun toon anartiknlatie; ken.
V - _.KI_..- _1_ _i__.1. ... . .!. r ! ...
stukken. Aan den anderen kant, is. het eeu
vorbhjdend vorHChijnsel, dat onze tegenwoordige tponeelisten
beide eeno beweging naar voren met het hoofd, die
niet gelukkig i«.
een zeer povere verklaring van de standvas- buiten het gumeeno blijvc.
tige trouw, die hij verder betoont; zoodat al, HOU kunt het beloop van
de stereotype helilondeugden, door Lubbo in nai,-a en Almuth bewonen
niet verzoenen met den
Het zulk een gelaat kan men dan ook wat; de»
i te minder behoorde zij de natuur het o nverdieüda
bet stuk: De Freules ' slechte kompliment te maken van te bewoeren, dat
?aan de Oo«t-Friesche bare schuune oogun niet groot genoeg zijn. Iu hét
laatste bedrijf was dit beter, toen had de
aanspraakloze zakdoek waarschijnlijk moeder natuur reeds eea
hem .geprezen, om niot verzoenen met den jiun-jtor^-ho grenzen" het kasteel van hun geslacht.',
veldheer di« zelf zoo weinig zelf beheersching Ouders-overwon; vader .onbekend; moeder, in
liefde!bewe« te bezitten l!-eii zoo gebrekkige faguur, hcrjttcht. In Je 10 ,?,?? jaren van den dertig-jarl-i «elnlg gewroken.
woorbn de tooneeUpeler zooveel heelt aan te t u ft a m, van D8 Heer van Schoonhoven verdient ons oprecht
vullen, was een te ztvtvre rol voor Vau
Schoonj kompliment voor zijuo alleszhis voldoende vervulling
,anhem ffeorderd kon wordn
j . program ?hupnian.'1 door de medespelcude «oMateu | k° .
.aj. -aSk* .overste" genoomd wordt, niets vau zich laten hooren. j ?> de rol van Edyiri. Als do natuur aan dezen
i Omtrent Jezo schijnbare koelheid ondervraagd, and- i kunstenaar een palm minder lengte had toebedeeld.
' wuordt Edsoi-d VOS Wiarda, dat men, als Duitsch- | waren meer dan een z\jner aftochten met een flink
Almuth ia ontegeuzeffgelijk het best gelukte
vrouwenportret uit Fujrers' Heks. In soberdnr ' land in ^^ cn vlam 8tiat. «atunrlyk niet geregeld j hawlsreklap gelekt geworden. De Heer De Yoa
?- -"- «?'als Xartr weinte oo ziin nlaats. Deze jouwe knuste
.
vormen geelt de dichter hier meer natuur en ; korresponueercn kan. lutnasghfu is er
in die tien ' als Xartr weinig op zijn plaats. Deze jonge kunstenaar
en instrumenten zegt, ia: -feit tviü ihn nich,
mehr sehen; nicht mehr semn!"
Wanneer z\j dit heeft uitgeroepen, treedi
zy in huis terug, en Lubbo, onder den
indruk van zekere majesteit, waarriieê zn hei
woord gevoerd had, roept uit: Welch ein Weib
Üy had daar reden toe, maar hoezeer zij ooi
voor de menigte een koninklijke verschijning
geweest zy, dat zij vrouw was toonde zij in-!
derdaad.
De ontdekking dat Almvth Edzard lief heeft
en door dezen bemind wordt, geeft Fitger aan
leiding tot het scheteen van een schoon tooneel.
Daar, waar de beide zusters te samen verschij
nen, biedt het stuk in het algemeen de beste
scèno's aau, ? doch ook hier blylt Thalea, de
heldin, een vrouw, bü welke zwakheid eu kracht
op zulk een wonderlijke wijs om den voorrang
dingen, dat men moeilijk aan een atheïste kan
denken, wier zielegrootheid en buitengewone
verstandelijke ontwikkeling met elkaar wed
ijveren. Na een wanhopige poging om
Almuth te verbidden, volgt de razernij: zij
zou Almuth kunnen worgen, als die geen af
stand van Edzard wilde doen.
Men zou ten zeerste dwnlen, indien men
deze scènes aanvoerde als bewijs, dat Fitger
de vrouwelijke natuur niet gekend had. Ware
Thalea niet de atheïstische heldin, ze zouden
onberispelijk zyn. Hier toch is een zenuw
achtigheid, een gebrek aan zelfbeheersching,
die niemand in strijd kan achten met het
bekende woord: ?Zwakheid: uw naam is vrouw."
Later als de huwelükadag aanbreekt en Thalea
aan den arm van Edzard ter kerke 'gaat, we
tende dat deze Almnth bemint, ontzinkt haar
den moed om den ontrouwe, die zich opoffert,
te huwen. Terwijl het volk in gespannen
verwaarheid. De tweede persoon iu bet treurspel
overschaduwt de eerste, want, al is haar rol
minder bcteekenéud dau die van Ihalea, zy treft
dieper, omdat de eenheid van het karakter
beter is bewaard, en er «een strijd bestaat
tusecbeu hetgeen xy zyn k.tn eu naar het plan
van bot treurspel weien moet. Alinuth u vol
lediger i;eBchet:t dan Edzard: uien begrijpt
haar, en haar liefde en zelfopoffering dwingen
medelijden af, zouder dat eeu denkbeeldig hero
ïsme een schaduw ov«r haar aantrekkelijke
persoonlijkheid werpt. Mej. Sablairolles «peelde
deze rol, uitmuntend, tiet oud-hollandscbeliej,
dat de heer llÖMing Almuth in plaat* van: ?Es
jaren veel veranderd. Thalt'a heeft zicli in do
geleerdmaakt andere, naar ouze bescheMen meening, groote
beid geworpen, onder de loidins van zekeren Simeon. j vorderingen: maar de tegenwoordige rol durfde h(j niet
dio het midden homlt tufwcben een didaktiesch ülo-jaan: zij waehemniet sympathiek. Dit onthief hem
echzoof en een stcrrewklielaar. Hst eerste bodryitoont i terniet vande vcruliehtingwatmaerzorgaanzijnmaske
ons dau ook oen soort vaa alchymistiesvh-laboratorium, i t» besteden. Het is tegenover het publiek niet
wolvoegen alu lator Tlialéa. beschuldigd van hekserij, de be
wijzen daarvoor verwijderen wil, laat zij eonige harer
bockeu tuut tal van doodubeetultfrun begraven. De
te-rug-komst van Edsard, na de af kondiging van den
?vreilc. doet baar voor hem wet-r in de oude liefde
ontvlammen on du huwclyksdag wurdt bepaald.
Maar daar is in dio tien jaar moer gebeurd, dan dat
Thalta. haar guloqf aan de wetenschap heeft ten uffer
gebracht. Hare zuater Ahniitk \n van eon kind een
mcisjen geworden. Deze is, in haro onschuld, den
aansuanwaren zwei Kunigskinder" op de lippen legt,
miste de uitwerkiuff niet. ,
Lubbo (L. bouwmeester) de ruwe rechtzin- denbruidc(.'..mte-B«iiiuHt.lseaia,en.j.«>twviertngvan
niffö ki-ygsman, wiia een man Uit één stuk. den vred»,-naar de kerk rnuet gegaan worden, verklaart,
Het verbond dat Xaver, (de Vos) ? een Jezuit ThaUa dit onbestaanbaar met hare nlozoflBeho
reznldie voor de gelegenheid, Op grond van het ge- tuten, on do godsdienntig gebleven zuster legt hare
loof aan één God, met de protestanten zich hand in dan arm van den dankbaren krijgsman. Men
verbroedert, ? uet hem sluit, ziet er uit een hi- doorziet bet noodlottige van dien toestand, Kdsard
storiiCU oogpunt bijzonder apocryf uit> doch gaat Almuth beminnen, dia hem Tliatïa hergeeft
gezeker niet apocryfer dan de goedhartige mo- lijk hij haar verliot, en toch heeft hij zyn woorJ aan
derue Pfarrer, die in 1648 sprak, alsof hy on- deze verpand. Beiden berouwt dan ook ter-stoiid een
der van der Palui bf Heringa had gestudeerd, oogenblik van tederheid, waarin zij elkaar ontmoet
In dit opzicht geeft het stuk aanleiding tot hebben, en het huwlijk met de oudere zuster zal door-' krit>« aanleiding uit l)a*iel Boelial gonomon hebban
zwsrte strepen, die de jeugd, moeten
wechmaken. ongoiaoic-le.ri zichtbaar te la»n; en zyii pruik
met geschuren kruin auhcen uit de garderobe van eea
kindcrtoonoel tu leon genomen te zijn.
Mevrouw tito'etz was als Utla, de huftueesteres (weüiig
geaccentueerde rol) goed. zoo ala altijd. De Hoer Morin
had, in Simeon, eens ondankbare partij. De auteur
hfelt zich do moeite niet gegeven dit charakter, naast
Thiiléa, eeuigszine uit te werkvn. De groep, waaria
deze oudo Heer aan de si-hoone -bleek» Thalfa be
looft, dat hg du waerold mal baar ilAor (of Uit) aal
loopen, was wel wat intk-rn gopozeerd. .
Daar zijn, in bet stuk. <?« resumt, goede elementen.
Iu handen vau een tooneelichrgver met meer takt,
had hot een diep roorend. geheel, kunnen geven, d
ben de eertitr, om te erkennen, dat geen sfeer vaa
mcnschelyk denken en doen vreemd aan het tooneel
behoeft te blijven: maar daar U in alles te rekenen
met dien geheimzinnigen rochtor.dicn men goede smaak
noemt. Het is te onrechte, dat sommige franmha
,
menige bedenking. Hoe zeer Fitger ook voor gaan. Toch wor.lt dit 'ook tegengewerkt door Lubbo
ideii historischen achtergrond gezorgd heeft, de Lubl>ena, don ouden trouwen vsandrig, medestander
negentiende eeuwsche denkbeeiaenTtomen aan en ^?i^a^je Tan E«iard. Lubb, is van het ras
alle kauten den lezer oftoeschouwer tegemoet d ^??^ liu de *?,???,
vanhe.rasderdweepen men weert onrnogelyk den indruk, dat Die y *
Hcxe eea hybridische samenvoeging van het
heden en het verleden u.
zieke Cromwell-eoldatèn. In 'l geheel schijnt Fitger
den groep Edzard-Lubbo wel aan den groep
KnottlMnrtei ontleend te hebben. Dit is niet in het
voorWant nergens is een mensch, geen pul naar hem gericht.
Zeer statig gant hy voort ala tartte hy hun plicht.
Helaas, het bange volk, door vensters en door gaten,
Ziet angstig-naar't tooneel. Daar in die sombre straten
Daar gaat het monsterdier, het jungskën in den muil l
Is niet een prins, hoe klein hu z% ook mensch? Gehuil
Van innig medelij vernamen de spelonken. . '
Het arme jotigaken hangt, in 't. midden vast geklonken,
Van beide zijden van den muil af naar beneên. .
Wel was het ongedeerd, schoon levenloos, naar 't scheen.
Een bal gelijk lag 't kind daar tusschen 's ondiers kaken
Dat dus genoodzaakt was om geen gebrul te slaken.
Dat is vervelend voor het monster! Zie het oog,
Verscholen in de schaauw der zware wenkbrauwbopg!
? Spelt onheil. NOR geen pijl heeft iemand durven schieten
Uit vrees dat niet net .bloed des monaterdiers cal vlieten
Maar wél. van d'armen prins, daar hangend in dien muil, "
Men ducht, voor 't kind, zQu toorn houdt ademloos zich schuil.
HU baat de steden als de boef de strafgaleqen
En volgens 't woord dat drong door bergen en valegen
Gaat recht af op het doel, het monster naar 't paleis,
Hoop koeotrend dat aldaar een mensch voor 't oog verrg'z'
Die spreken wil. HU naakt... men schijnt hem niet te vreezen
Want open is de poort. Hij vindt... Keen levend wezen!
Hoezeer met smart vervuld was'toch de vorst' gevlucht, ??
Hij was, als heel zijn volk, voor 't.stervenslot beducht
Zgn leven, meende hQ, wal 't heil der onderzaten!
De dappre woudmonarch moet elke lafheid haten.
*t Is of de leeuw zich schaamt by zooveel leegte en praal
Wat wordt de koning kleen, de wondvorst kolossaal f
Het verontwaardigd bloed doorbnrisoht en hart en ader.
.Welaan 'k verslind den zoon, o eervergeten vader?"
De wondmonarch betreedt het weidsche koningshof,
Bezoekt daar elk vertrek. De troon van pnrperstof
Staat voor hem. Niemand daar! Hoe alles glanst en schittert!
Bö dien triomftoeht wordt de leeuw steeds neer verbitterd.
Hg gaat van «aal tot zaal, zoekt naar een matig oord,
Een huisehjk vertrek opdat b4 ongestoord
Zijn honger stille..,. Hoe U. op eenmaal blijft bg staren
En net».
een teeder wioht, verscholen tusschen blaren
En bloemen, in 't vertrek gelaten ,b(J het vlién.
Onwetend van t gevaar kan 't lot geen vreet haar bien.
om te beweeren, dat god<j<li«nstiitelsels niot op het
tooneel behoorden gebracht te worden. In tegendeel:
het stuk van Sardou beeft bewezen, dat men, maar
ook geleerd Ilue men het doen kan. In dt Hdet
wordt e«n theolotriesch-sociaal dobat (tuascheuiu* te
en Xartr] govoer.!, dat hinderujk is. liet uitnemendea
takt. met een allencherpaten blik, met eene
ongehjkbare kieachheld heeft daarentegen Sardon weten te
vermijden wat aanetooteljjk was, en toch alles gezegd.
In de uitvoering van de Hele» verdient ook de
régiisrar nog een kompliment voor zijn schikking ea
beheer der massaas; hot vonden van Almuth alleea.
was niet te zivn; moest door het publiek op goed
geloof aangenomen worden. De kostnman waren,
over 't gehevl, vrij goed. Het is wel mogelijk, dat eem
.-.«,. ? . .._... noordduitache volksmassa van 1818 bezwaarlijk vaa
loofsovërtuigingeu, 7J}O er nog maaUchappe- w(jze niet in, ondanks zija schoorvoetend «gesloten l een dito van 1317 zou t« onderscheiden geweest zga.
? , verbond mot zekeren Xaver, waarin Fitger onBetwy-1 De muzikale denden door den Heer L. A. Elehw
ass=*saf^a^a^^^==asss=^*e^asaax feli oea jezuïet hosft willen schüdareu, maar die alsj aangebracht, verdienen 'veel lof. Het lied, door Jufv.
aoodanig In de vertaling geheel niet uitkomt. Ik' ~
j vermoed, dat wij dit aan eene kieschheid van den
, Heer Bösaing bobben 'too te schrijven. Zoo doende
! is echter de afkeer, die Luttn> van Xartr aan den
dag legt, maar .weinig gemotiveerd: eene schakeéring
| van protestantisme sohgnt dezen niot te, wettigen. Do
| verloofden zullen ter kerk gaan; aan de ingang zoekt
.
Met het QOZ op het geloofaverschil, dat ook . ..... ?
ten onzent bestaat, meenen wg, .dat de athels- docl ïan den DmtsAor: want de echrj) vers van
Meyertische helden of heldinnenfiguur niet bijzon- o*0? libretto hebben, geholpen door den
onovertrofder, iets aanbeveelt voor de hoofdpersoon van een f? toonzetter, iets veel rijkers, ieta veel meer
drstragoedie. Menigeen moet er aanstoot aan ne- matiesch van hunne schepping, «eten temaken. Lab!»,
men. Psalm^ezang en gebed behooren, ? voor die. nwt het yolk, Thaltn voor een persoon houdt, die
hen die gelooven ? op het tooneel niet thuis; met den Duivel omgaat, en later toch volstrekt niet
voor hen die niet gelooven, maakt het boven- verwonderd is, als zy betuigt niet in het bestaan vau
dien geen en, of maar al te gemakkelijk, een Qqd te, gelooven, tracht te vergeefs E>l:ard en ThaUa
koniücjen indruk. Behalve geloofs- af onge- van elkaar te verwijderen. H|j slaagt hier pp vreedzame
De zon omstraalt het blond en lieflijk aangezicht)»!
Hoe tintelt door het groen het handje vau het wichtje, .
Des konings dochtertje! Zy zingt en jubelt luid;
Een kindermond zingt nog waar iedre mond zich sluit!
Hoe lieflyk klinkt die stem, Keen lier kan daarbij halen l
Wat kleinen mond en wyden glimlach! Zie boe dwalen
Die handjes rond in al dat speelgoed om haar heen l
't Is Jezu,s in de krib, zoo rein, beminlgk, kleen!.
Twee oogjes van azuur, vervuld van hemelklaarheid,
Ia 't naakte meisje 't beeld van zuiverheid en waarheid : .
Daar 't blanke 'hemdje nauw het bprstje dekken wil.
Een ster in t somber blauw, een lichtstraal in April,
.Een hemellelie die verplaatst is in deze aarde, . ?
Zie daar 'taanvallig kind, een zonnetje in de gaardel
De fiftre Leenw 18 daar en ziet, het schouwspel aan. ;
HÖ treedt de kamer in. De vloer trilt bg' het gaan.
Nu heft vol majesteit de Leeuw den kop naar boven
En de aanblik zon een held van allen moed berooven,
Zooals het öndier daar als woeste dwingland staart
Naar 't kind, daarbij den knaap nog to zijn muil bewaart l
Het vroolnk meiHe roept: ?ha broertje lieve iongen l
Ha broertje daar l" De blos van 't dalend licht gedrongen
In 't lief vertrek verwarmt, veredelt haar gelaat.
Zy ziet den woudreus wel die voor hare oogen staat
En, toonbeeld van geweld, Titanen zon doen beven l
Wie immers weet wat woelt in koppen zoo verheven
Ver boven mensch en dier? Het kindje richt zich op
En dreigt het monster met haar .teedren vingertop.
Iu legt de fiere Leeuw, zoo zacht als waar .'t een veder,
Jet knaapje vóór het zusje op 't donzig kleed ter neder
GelQk een moeder die haar kind in 't wiegje doet,
En roept: ?uiet booz zyn, toe, hier is hjj, weet maar zoet!"
i hen Mmutjt. Het volk heeft alvast uitgemaakt, dat
do heku den drempel van Qods huls niet zon kunnen
oversohrtj&m. Werklijk deinst Thalea, Almuih (wier
geheim tij ontdekt heeft) aan de korkdeur ontmoe
tend, van deze ie-mg. Nu wil het volk de heks te Ujl
Hen eischt haar op een .cniveruigwed. Zij verklaart
het geloof harer vaderen to eeron, maar bet niet te
deoleu. Ken ziet: hl bet Jaar 1618 een toestand, die
Sablairolles zonder ostentatie gezongen, had
eentrstfend oud charakter. . ,
2J Fob. '81 Alb. Th.
HET TOOSEEL TE BOTTEHDA1L
Ik heb n mededeeling te doen van een belangrijke
verschijning in de geschiedenis van net TooneeL 'tls
geen.nieuwe ster *an. het,Tooneel-fundament; die
krggen trouwens aan de Maas het aanzijn niet j w|'
behelpen ons hier met de oud», en die zgn waarlijk.
lichtgevend genoeg; «óo lichtgevend, dat him glaoa
nog na jaren het nagealaeht aal verhalen van het
degelijk Botterdams«h Tooneelgezelaohap, dat in dese
jaren hier gevestigd was. Hot middel daartoe zal
voor vrouwen slechts mat hetoindoderXVUlo ismo-'o. a. zgn: hot nu verschenen Otdeitkbotk van
geworden. In do sühermntaeUng - om ThaUa ItnnatreU door het Botterdamsoh Toooaelgeaêlschap,
naar den brandstapel te voeren, wordt Almatit ge- van de heeren A. J. Le Gras, W. van Znylen en J, K.
kwetet. Hel volk maakt sieh op om het kasteel, l Haspels, in de maand Juni 1880 naar Londen
ondemowerwaards do vrouwen vervoerd tSjn, te gaan bele-! men. Eonige belangstellenden in de kunst besloten
geren. Terwyl F.dzard met «enige soldaten een uitval indertijd den terugkeer der Hollanders uit Londem
doet, en het kasteel van buiten in brand is ge- niet onopgemerkt t» doen voorbygaan, en hun o. a,
schoten, .weten Lutbo en Xa'cer met een achnitjen' ter herinnering daaraan, een Gèdetilttoel: aan W
naar binnen te dringen. De beide Jonge vrouwen en j bieden, bevattende eene sooveel mogelijk volledige
hare homuestsiesse staan duizend angsten utt. ThaUa j verzameling van al hetgeen m de BngeUchs :
beeft van te vaten een te-rug-keer tot den God ham pers over de te Londen gegeven voorstellingen
gevaderen gehad, cfj smeekt Hem naar ongeloof te bolp schreven is, met een daaraan toegevoegde vertaling,
te komen: maar als de sanen-gesworenen haar voor- Daaraan is toegevoegd een n».mift.t Tkn de ledea
.stellen tóch voor e«n rechtbank te reohtvaardigen,.' van hst gezelschap en een'a&dare'van de bedoeld»
Werpt zy dege aanbieding met verontwaardiging van belangstellenden. Ook laatstgenoemden ontvingen iaitar
zich. Het zal gelogen .rijn, wat de pijnbank welliebt een BignrfMr Tan het werk, dat, hoe" men ook moge
haar zal .doen betuigen. Dti uitval is Intassohm met oorieelen over de meerdere «f mindere waard* va»
'de ovorwinningbekroona. Bdmrd keert zegevierend, de kritiek der Engelsehe pers, van groote, blijvende
, maar Lubbt werpt zi«h op ThaUa en doorsteekt waarde ia voor de gèMhfedMiia vaa het nationaal
haar. Edtard straft den moorddadigen .krijgsmakker tooneel ia Medarlud. Al die oordeUveUlngen to*
j niet met d« dood (hfl aal hem lator spraken I); mjur treffen o^ merkwaardige wgze, samen in de erkenning
wordt door da stervende Thnlit aan MmaOt verboa- van de uitnanende verolaBatan van bsi gezelaemap
dra. Do rondkop beraet rich ten ilotte met èeniM- ala «ebMl. van' de graote talenten ran da voor*
roep: ?Kennis vergaat, maar liefde blijft," Biereant, naamste eajotUa, van Hevroaw Beersmtns en Boeier
die aan date i(H« van U graden lengte weent, aal Vaaaaan, van W. vaa BnTtan en J. Haspels, van Os
?miskennen, welk enora gebrek Utt takt uitkomt in uitstekende regie van den faeec b Oraa «u.
de keu van den persoon, welken de auteur met dez« j Ik zal eobter aist beweren dat hal gedenkboek
!
<
il *
piau