Historisch Archief 1877-1940
l
l
f '??
l
1.1
8 *.
DE AMSTERDAMHER, WEEKBLAD YOOR NEDERLAND.
NO, m.
MANUFACTUREN.
?en Jongmensch, goed verkooper, sag zich gaan»
ttttn Hel la bovengenoemd vak, op e«n kamtoor,
magunn of als Bvizigcr GEPLAATST, Franco brie
ven, ouder lett KMÏ bg don Boekhandelaar» M.,
aCHOQNEVKLD A ZOON, Bearsstraat t. alhier. |
_r biedt neb au oen ONDERBAAS, om dadelijk '
?fin dienst U tradan, van goede getuigen voorzien.
?JAdres fro.. lett. O. J. II. Bare» vld Blld. |
iTr biedt~«ieh aan, niet April of Mi<i. een BROOD-,J
IfKOBK- *» BANKETBAKKERSKNECHT, P. G. ea
Uvaa goede getuigen voorzien. Adres franco brieven,
lett. Ii. bg den Boekh. J. WEDDING, to Harderwijk.
BESCHUIT-KONING;
AGEXTKS gevraagd voor don verkoop van boven
staande, mot do verbruiken en dit artikel bekend.
Franoo brieven, lett. K, b$ deBoekh. UEBU.EBEBT,
Benrastraat 10,
Op een Handelskantoor wordt een
JONGSTE BEDIENDE
gevraagd. Franco brieven onder lett. P. H, bureau
ilt Amtltrdammer, Boltin 2.
KOETSIER.
Iemand, van den P. O., Ongehuwd. 33 Jaar oud,
vrij TAO de Militie, van de beate getuigen voorzien,
het Roden volkomen monter, zach zich gaarne tegen
April of Mei als KOETSU5K geplaatst. Urievon franco,
lett Q. Bureau van dit Blad. Bokin a. _
Ter meerdere uitbreiding eener solide Handelszaak
wordt een
COMMANDITAIR VENNOOT
T3EVRAAGD. De beste rcfcrenticn at&in ten dienste.
franco brieven, lett. X P, met opgave van voorwaar
den, Burean Amsterdammer. Bokin 3. ;
~OÜDSM1DSÖEZELLEN en JOJiOMAATJES knn-J
l'nen togen hoog Loon vaat Werk bekomen. Adre»,,
Ulett. A. P. 8. bij deii Booklian'lulur C. BTOOTEB, j
STOOMVEKVEB1J
BH
CHEMISCHE WASSCHEBLJ
TAM
Gebr.P4LTIIE, Ie Almelo.
Depot te Amsterdam, VIJZELSTRAAT 53, van waar
de goederen iederen Zaterdag en SPUISTRAAT CS, van
waar de gojdurcn lederen Woensdag worden opge
zonden.
JAN EBBBLER,
LEIDSCHEPLEIN.
AMSTERDAM.
MAGAZIJN van PIANO'S en ORGELS.
Ontvangen een ruime Collectie PIAWOS. nlt de
beroeiuilc Fabriek van GKBR. K.NAH K, te Munster.
KASVEREENI8INB,
lleerengrftcht 198,
RENTE VOOR GELDEN è DEPOSITO
te/fitr voorafgaand» tptne/inf. . . 11^ pOt.
met één dag vooraf opvragen! ... l f .
. tien dagen 1V« .
Toot 3aS maanden flxe V/t ,
Dtposita Obligatien per l Sept. a..».. 8 B
BKYYAHINÜ VIN WAARDKN
volgens Reglement aan het Kantoor verkrijgbaar.
AMSTERDAM, l Maart 1881.
DE DlRKtrriK.
De Naaimachines
der
Singer lannfacturing G(
Eerste en grootste Naalmachinenfabrlek der Wereld,
hebben zich door hare buitengewone geschiktheid,
deugdelijkheid en duurzuumheid, als de
vbortreffelySste van alle Naaimachines bevestigd, en wordt
dit niet alleen door meer dan 3 Millioen koopers
en onpartijdige deskuudigen erkend, maar ook door
meer dan twee honderd dea hoogste eereprjjzen, in
het byzonder echter door den van jaar tot jaar
steigeuden vekoop bewezen, welke in het voorlaatste
jaar alleen
N. Leliestraat 39.
WORDT GEVKAAÖD:
Op een Eu^ectenkantoor iemand die goed schrijft,
om in de avonduren het rekening- courant bock by
ta houden.
Adres franco letter Z., bureau Je Amsterdammer
Bokin 3.
ROZE IV.
KONINKLIJKE VRUCHTBOOM-KWEEKERIJ
?POMONA,"
AMSTERDAM.
Bovengenoemde Kweekorfj ia steeds ruim voorzien
van VBUCHTBOOMËN, COJtlFEBEN, alsmede een
zoer zeldzaam voorkomende collectie hoog-,
halflaag'stam en eenige duizenden wortel-echte ROZEN
in de prachtigste verscheidenheden; tevens eene
? »» ..-?:-, ?. ? . , ?? - _ *j -?«?-.-ischoone verzameling THEEHOZEN op stam en wor
door den president; der .Singer HaattHShappij, den Heer Edwwd CUrck, tel-ocht. De groote beschrijvende on geïllustreerd.
431,167 Naaimachines
of meer dau 1AOO stnks voor iedereu werkdag in het jaar bedroeg.
Deze daadzakeu zegden meer dau alle reclame, en leveren het beste bewya
van de voortreffelijkheid der Origineele Singer Naaimachines.
bniten bet fkbriekamerk op den arm de volle
wanneer de Machine,
*rm*»Tlle
M»nar.»c«ttrlti«r. .?o.'«_draagt en van een
öndërtêekénd Certificaat begeleid ia.
WINKEL JUF VROUW, Hepètte Auistertlaun J4al verstraat 3*5
zonder Salaris.
THEE
VA»
E. BRANDSMA.
y verstraal 158 Anslerdam.
In hft bijzonder wordt de aandcchi
op
Souchon-Thee a / 1.30 per 5 Ons.
DE CREDIETVEREENIQING
(Opgericht 20 llaitrt 1853) ?
neemt gelden aan & DEPOSITO en ver^o^dt daarvoor;
Met één dag opvragens oen Beate van 3 pCt.
. een maand . ... 3'/« .
De Directie
i.
Maandag en Dinsdag te
Verkooplokaal van H, O. BOM, WarmoeBstraat bjfde
8t. Olnftpoort 35: do belangrijko collectie BO&KBM
en PLAATWEBKEN over Godsdienst-, Kerk-, Vaderl..
uu Algem. Geschiedenis, Becibtsgeleordheid, Technische
en Natuurwetenschap, Scheikunde en Pharmacie,
Geneea-, Heel- en Verloskunde, Schoone Kunsten, Fraaie
Lottorcn, Romanfl, nieuwe Belletrie, Kostbare
Flaatwerken, Noderl. en Amsterd. Gemeente-Atlas,
Kutoorbehoeften en Boekbinderagereedschap, waarvan de
Publieke Verkooping zal plaats hebben op Woent&tf
9 Unarl on negen volgende dagen des avonds half
zes. De Catalogus groot 180 bis. is a 25 Ct. aan het
Lokaal verkrijgbaar.
HIBERNIA en SHAMROCK
Steenkolen-Yereeniging.
CATALOGUS der Rozen, Doornen, Hoostere, Coniferen
enz. enz., ia steedd op franco aanvraag gratis te ver
krijgen.
Ongezifte Kolen.
Gezifte »
Calorlfiire ?
Kaard «
Stuk
Een beschaafde JUFFROUW, goed kunnende
verkoopen, zag zieh gaarne goplaatut in oen nette Win- ,
kei. Brieven fro. Lftier K, by den Boekhandel. HEK-,
EIQUEa DE GASTRO, Amatol hoek AmateUtraat. l
JUFFROUW van Middelbaren leeftijd zag zich
ame zuo epoediK mogeiyk in Amsterdam als
JBUFFETJUFFKOITW of tot behulp in 't
Huiühoiidan geplaat«t. 7.y is van de beste getuigschriften
voorzien. Brieven frauen, lett. TA., bij den Boekband.
A. t,. P. HAZESBEIia, Overtoom, Stldsweg 228. l
(grol en fijn) f 0.00 per üeetoUter.
(grove) . . ? 1.20 ? «
1.20 .
....'.. 1.80 ?
. . . .' . , 2.35 ? 100 Kilo.
P. P1FTFUSF Jr
EOKIN, E 16
Jalonsiën Fabriek
II. A. te BOElillOUST & /00\
O3 Reguliendirttrtttfaat 93
Degelijke toewerking gegarandeerd.
Co
Portland-Cement, KXIGHT BEVAS A STURGE.!
Sohotache vuurvaute Steenen. 8TAR-GLESBOIOH.'
Engelsche vnurvaste Steonen. COWEN. MOZAÏEK-1
TEGELS voor vloer- en wandbekleeding.
A8PHALT-D AKLEDER-CARTON-CUIH. Eenige
agenen van F. DESFEUX, te Parij».
TE H TT U E
een net gestoffeerde VOORKAMER met ALKOOF, in
de Hpnlstraat bij de Korte Enrujeapoortütoeg, met of
zonder Kost. Brieven franco letter A J C., Bureau
van dit Blad.
Te Huur gevraagd;
Tegen l Mei ». c. of eenier, voor een Heer, twee
OSGEHEUBILEEHDE'KAITEKS, alleen voorzien van
Kleeden en Gordijnen, In het midden der stad. Brie
ven met opgave van conditiün en noodige inlichtin
gen worden ingewacht onder lett. U. R, bij den
Boekh. J. G SCH11ÖDER, Kulventraat 171.
Te huur Aangeboden,
Tegenlo. Mei. op eenoü fatsoenleken stand, een
BOVEXHUIS bevattende 4 gronte en 3 kleine Kamers,
2 Alcovon, Keuken Zoldur, met Dienittbodenkamer
en verdor voorzien van alle gemakken. Huurprys
f BSO 'e jaar».
Te bevragen VU iUn Makelaar W. C. van SLDÏGEB- i
LANLT N»s 40. ? l
TE HUUR
BOVËNHITZES aan de Tycteringschans naast Café
Flor», Huurprijzen f 370, 350, 320 per jaar. Te be
vragen in het Hoi» Xo. M.
TE HTJUE.
Een HUIS TE HUUR, gelegen op het boste
fc-cdeelte dor Sarphatiatraat, voorzien van Mie gemak
ken, huurprijs f 1000 per jaar, te aanvaarden lo. Mei
e. k. T* bevragen Niénwa Keizersgracht 10.
WILLEM
LEEflDERS.
Paleistraat 12,
bericht de ontvangst van nieuwe
PHOTOGRAPHIEN
en
SteréoscflopplateD.
AU OANT D'OK
X. Z. Voorbarfwal 500,
tuMeken Poatkaatoor «a FaUlntraat.
D EK K SC H K Kut' PRAIkBCHE
Glacé Handschoenen.
DAMES B-V,?73'4
HEEIiEN 7 ? Di-a
JTEN MAG DE IL^SDSCHOEN-ÉN AANPASSEX,
te AmttertMau»,
H. MEIJER, niulultend In
SPA.4XSCHK en POHTVOEESCHB
SPUISTRAAT b/d Toreistceg, 110,
jtmttei-Aam,
FItIJBCOURANTEN op aanvrage.
AmstsrdamsctLG
Pliseer-Inricliting,
Maaiiilooxe Vennootschap
de Amsterdamsche Rijtuig-Vereeniging.
MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL f 500,000.
Eerste Uitgifte van ? 3OO.OOO.
De DIRECTIE berfebr. dat Inschrijvingen op Ueie ntgifte DONDERDAG ea
VRIJDAG 10 en 11 dezer, van IU?4 uur, worden aangenomen ten Kantore van d*
Decrcn DB BENËDITTY" A BEER, Heerengraeat 017, alhier, uitvaar Prospectussen en
iBSchrijTlngsblIJettcn verkrijgbaar z(jn.
AMSTERDAM, 5 Jlaart 1881.
]V. 5,
DU de Prln*enarrarht. .
Belast zich niet het machinaal in
plooien brengen van Strookeii, in
Katoen, Linnen, half en heel Wollen
Stoffen, Laken en Zyile.
ACCURATE AFWERKING,
Nieuwste modellen Plooien.
Bestellingen worden aangenomen
aan alle KIOSK KN ook KIOSK DAM,
ran waar dezelve den Volgenden mor*
gen teruggehaald kunnen worden.
Begrafenis-Bezorging te Amsterdam
A. G. SlUITS.
Tion jaren Directeur dor op 31 Januari 11. ontbonden Begrafenla-Vereeniging, doch thanu eervol
cist«lagcn borioht belanshobbenaen, dat hij van l MAAfiT 1881 zich blijft belasten met t'e BEZORGING VAN
BEGRAFENISSEN, zoo Uier ter utede al» naar eldore, op de gebruikelijke wijze of deavéikiezcnde met eenige
,
veraudcringon, echter volgen» vaste Tarieven.
De- Hoer G. H. EIJBRISK, eodort 1860 Houfd-Aansprcker bij de ontbonden Vereeniging geweest zjjnde,
door hom benoemd urn mc-t In- m to zorgen voor de goode uitvoering der werkzaamheden. Jaarlijks aal
iet voordevlig saldo, na aftrok eener kleiuu, Reaervoka», worden afgestaan aan de Oiaconleün der
verBChilloudo rrotextaiitücho gozindten allüer, naar cvt-urudigbcid dat van deze Inrichting gebruik gemaakt i»,
Na hot sluiten van elk boekjaar zal een Diaken van ieder dier gezindten worden uitgenoodigd zich to
overtuigen van do rivhtign Administratie,
Hut Kantoor i» Kcvnytinil I'rinncngracht bij de WeteringHtraat fiOO, ook z|js inlichtingen te bekomen by
den Hoor O. B. EIJUIIINK, Hoiligenwog No. 1.
TE HUUR GEVRAAGD,
een flink BOVENHU1S, minatena vier Kamers, bevat
tende, voorzien van alle gemakken. Op een vrooiykea
«tand. Aanvaarding l Met. Opgave van «tand
enhunrpiita met franco brieven onder lette» PON,Bureau
van dit Blad, Bokin 2.
TE HAARLEM
La Conipii^nJe d'Assurances Générales sur la vie,
(A (gemcene Lerensverzekerln|r-5IaatschappU.)
OPCiERICHT TE PARIJS In 1819.
Waarborgfonds tan 205 Millioen Francs.
Doze Jlaataclwppü breidt, door de groote zekerheid dio zij aanbied, den kring harer werkzaamheden
uit. -'Zij Bluit:
: VEKZKKKKINGËN in geval van overlijden.
i YÉRZEKKRIMIKN in p«vul van leven.
TB mmn een HEERESHUis, bevattende.10Kamer.., UKMENUDE VERZEKERINGEN en VERZEKERINGEN op vasten termijn.
.atornede een klc-iner HCI8, bevattende 6Kamem.be!- tnmv.vtufatKtiuK ?ok vun pelaouen die aan nisgeTaar Éqn blootgesteld.
gelegen, op 6 min. abtand van het Spoorwegstation,
?n met l Hei a.e. te betrekken. Dagelijks te
bezigtlgen. Adrea Ztjlvest 45 te Haarlem. ? |
Te huur gevraagd. !
in de onmiddel jjke nabijheid van de etad een buiten
verblijf geschikt voor Zomer en Winter. Te aanvaar'
dea l Kei of iets latet. Adres met franco brieven
letten J. Z. Bureau de Amsterdammer Boltin 2. j
De Raad van Beitudr beitttüt uit t
Baron AiPH. MAILET. Regent van de Frantelit Bank, President.
Baron ALPH. DE ItOTHCHILD, Begent ton dt Fransclte Bank, Yiee-Pntident en
PK. DE DO8REDON, Directeur. ?- ,
PBOSrECTUSSEN, TAR1E\'£N en verdere inlichtingen 2jjn te verkrijgen bij do Hoofd-Agenten L.
WE11THEIM, Prins Hendrikkade 183, C. B. LOOS (firma BOSCH), F. C. Hooft«traat 56.
iiölnische Uorall-Versicherungs-ActieD-Gesellscliall.
Verzefeerlog-Maatschappy tegen Ongelukken.
(OKVKSTIGD TK K E U I, Elf )
Kapitaals DBIË J9I1LLIO12M Mark.
Deze Maatschappü verzekert tégen ongelukken op reis zoowel per 8p0f»r,
BOOf ^ als andere middelen van vervoer.
Prospectussen en inlichtingen 7,ijn te verkrijgen bjj deö Generaal-Agenten
L WERTHEIM & Zn, Prins Hendrikkade 183,
In plaatsen waar .bovengenoemüe Maatschappij niet vertegenwoordigd ia, worde»
Agenten gevraagd. ? " ? . .
PIANINO.
Door toeval eea nog zeer «oliede en goed onder''
honden PIANINO, zeer biliyk TE KOOP. Adres franco
Brieven Lett. W W. Bnrean dezer Gonrant.
~~ TE KOOP
«ene nieuw gebouwde VILLA zeer schoon gelegen In
d* omstreken van Haarlem en 4n do nabijheid van
«en Station, bevattende O Kamers, Keuken, Kelder,
Bodenkamera, en verdere gemakken, met groeten
Tuin, Boomgaard en opgaand geboomte. Franco brie
ven Lett W X, bureau dé Amsterdammer, Rokin I.
vn den omtrek Dam?Heerengracht?Bembrandtplein
lof ütrechtschestraat wordt verlangd vdor drie a vier
'?maanden twee Gemeubileerde KAMERS. Opgave.van
«tand, prijs en wanneer te bezichtigen worden
ingeWMht onder Lett K F, Bureau van de Amsterdam*
»er, Bokin i.
COUDSMELTERIJ
na OI/TMAX* E.MCAUET,
Ho. 6. Maarten Janszoon Kosterstraat No. C.
INKOOP tegen de hoogst mogelijke
pr«s e n van Lavnor of nazand, Photographieafval, onde
vergulde L\j»ten, Stqfgoud,' om., en».
MODERNE AQUARELLEN
EN TBEEBNINGElf.
Amerikaansche Naaimachine-Katoen.
BERMARD SOUJ9IAMI
ontvangen AKERIKAANSCHE NAAIMACHINE-KATOEN, BREED 08 Contimctrcs hondend e.
heeft .___... .
Alle andere soorten zijn thans voorradig zuiver en onopgemaakt of ge;
en ,de machine niet vnil maakt, van af IT/j Cent, houdende 84 Cen
znodat het gemakkelyk naait
iètres breedte; betere soorten 90
tot 98 Centimitres voluit breed. Deze Katoen is geschikt voor: Hemden, Overhemden, Bokken, Sloopen,
Kuidergoederen, enz. enz.
Op FHAKCf» uan*rsM(e worden FKANCO «telen gesonden door het
ajelieele BUh. ? De beitelde moederen worden FRANCO aan elke
?tetloo»plattls «eleverd temen ItBMBOaVR*.
Rij bel volle (tab, eiren *M» * »O Ellen, ayenlet men ft pC«. rabn<.
«CR1VABO
HAKTE^STKAAT *»,
THE ?BOOBLE USE" SCARF,
Een. Das Haute N o n v e a u t é, weUe aan twee
ziden, zoowel voor slaande als liggende Boorden
gedragen worden kan. Frgs f 1. Dezo Dassen. f Hn
heden in prachtige dessins ter bezichtiging in de
ót*lagd bjj
JAC. RADEMAKER.
9,
op Dlosdagr 8 Maart.
des avond» zeven uur,
ia het Lokaal ,PICTUBA", Wolvenatraat 19.
AJfSTEBDAK.
BHlohtigingsdagen: Zaterdag S en Zondag C Haart
ParUomiler, Kaandag 1 Maart Fabliek. ?
VANTAFPELËNÜA» * SCHOUTEN.
HOTEL eiLBERT-ZEH,
BATAVI4,
O A HO
berkt ruien en luchtige Kamers, is zeer aan te
beveles bfl het reizend publiek alsook voor fkmiliên,
?ittli PrijM.
Ilenri Beekman,
Firma Spykerman.
Specialiteit
1 DE
CHAPEAUX DE SOIE,
Ruimste Sorteering
VILTE HOEDEN,
in. alle en billyke prijzen.
Tyzelstraat 6.
ALOEMEENE
MAATSCHAPPIJ van LEVENSVERZEKERING en LIJFRENTE.
(GoedgékeMrd
(e Amsterdam.
Kónlnklyk BesIqU wan lo. Wovemoer 188O !Vo> *».>
Dezo Maatschappij verzekert op het leven van één of meer personen, Kapitalen, Pensioenen en Beni
ton, nit te betalen ÉÖ overlijden of leven. /?''?.?..?. , ,
Ook wordt het leven van Zoelloden zoowol ala van Passagiers togen de gevaren der zee verzekerd.
Door haro tarieven en voorwaarden kan zg «oncnrreeren met allo «oliede Binnenlsndsohe on
Buitenandsche Uaatschappijen. Hét beheer wordt onder do «trengst mogoljjke controle gevoerd, terwjjl daaraan
volledige openbaarheid wordt gegeven. Het Waarborg-Kapitaal bedraagt EEN MILLIOEN GULDEN. D«
Verzekerden deelen Ui de. Winsten.
.
Mr. 'W. VAN DEB VLtET, Advocaat te Amsterdam, YoorzUitr. _?'_''
F. J. W. H. 8CHMITÜ, Koopman, Lid van don Gemeenteraad tó Amsterdam,. ri«-r<Mr*i««-.
Kr. W. K. ItËEI'MAftEU, Advocaat to Bottenlam, tirrrrlari*.
Mr. O. VAN TIKNHOVEN, Lid van do Eor»to Kaïni.r dur.ötatun-floneraal, Burgemeester van Amsterdan.'
Mr. P. W. IC. VAN HONHBF.F.fiK, Lid van dim Clumi.niituraa.1 to Am»U)rdam.
Jlir. Mr. J. II. F. K. VAN 8WINDEUEN. Lid van do Eornto Kamer der Btaten-Oeneraal, te »Us (Friesland). .
Dr. P. VAN OEEH, H<M)|<leoraar in de Faculteit van Wis- en Natuurkunde te Lelden.
Jhr Mr W. A. VAN DEB FELTZ, Lid van de Tweede Kamer der Staten Oeneraal, te Assen.
Mr. C. 'O. DE BEÜB, Advocaat en Procureur luj den Baad van Justitie te Soerabafa.
Jhr. Mr. L. F. H. MICHIELS VAN KE8SENICH, Advocaat te Roermond. .
DIRKCTBVRKW.
Dr. 8. B. J. VAN 8CHEVICHAVEN en E. W. 8COTT. '
J. F. L. BLANKENBEBO. ' .
Nadere Inlichtingen en tariéveft te verkrögenien Kantore d er Maatschappij, Heerengraeht
de Hnldenstraat, No, 878, en bjj den Beer L. WEBTHEIM, Prins Henddnkkade 188.
AtïENTEN te Amsterdam: de Heeren P. 8CPLEUEB, Leidschegncht bij da Keizersgracht 9$, J. f.
T. BEHBN8, Prinsengracht bjj de Prinaetutrsat 138 en M. DIA8 8ANTILHANO, Martelaangracht ».
Agenten ge?ra«xd In alle plaatnen. tegen ruime
LOKAAL FLORA.
PLANTSOEN WETERINGSCHANS.
1>« NIEUWE ZALEN, g«h»el Ingericht voor BrniloflspanSfn, Diner»,
Srtnper», Tooneel- en Z*DgaitroeriBgeD, zjjn aog enkele avonden der week
dlsponlbel.
A. ROER.
Btoomdrnfckerg F.MiBP"AK, HABMB ft Ce.
&
WEEKBLAD
s -*? j*
V ' V'
A0. 188#
NEDERLAND.
Yerschnnt lederen Zondagochtend.
uitgeven: ELLERMAN, HABMS ft C*.
Kantoor: Bokin 2.
ZONDAG 13 MAART.
Abonnement per 3/m 60 Cts. fr. p. p 75 Cta.
Afzond. N", alleen aan de Kiosken verkrijgbaar a 10 »
Ad verteutitn vaa l ?6regeh ? l. ? iedereregel meer 15 »
INHOUD.
DE VERKIEZING VAN DEN HEER MIBASDOLLE
TOT VOORZITTER DER TWEEDE KAMEU, door
Diameter. ? NEDERLAND EN DE TUANSVAAL,
door ft!. B. II u e t. FEUILLETON: «PIETElt
COIlNBLWSiOON HOOET, door J. H. R ö s si n K. ?
HOOFT'H TREURSPEL GBEBEARDT VASVEL8ES,
door F. v. d. GOE«, ? STAATKUNDIG OVERZICHT.?
GEMEENTEZAKEN: De reinigingsdienst ? Do
keultfche vaart. ? Het gymnasium. ? Uit do
Haasstad, door G. ? Uit de Hout- on Spaamuiitad,
door Maarten, ? KUNBT: In de Hssrlomsche komedie,
door F. v. d. G, ? Nedorlandache
Toonknnstensarsverefnltfnx door Jacqiu» Hartog, enz. ? LETTER
KUNDE: P. Cz. Hboftfcoat. ? LeTcni«lK-rif!it.
jangaande Pietor CornoUnzoon Hooft, duur prof. Alb. Th. ?
MILITAIRE ZAKEN: Marinescholen en oïioipmi, enz.?
ALLERLEI. ? BTIEVENBUS: De
Transva&lmeeting, door A. d. T. Cz. ?Aan den beer G. W.W.C.
Haywara, door C. ? Het hoofdbestuur van do
maatsctappü ?Tot Nut van 't Algemeen" in zake de
verkledng T«n een alfjemeenen BoiTetari», door U. ?
KORRESPONDENTIE. ? OVERZICHT VAN DE
EFFEKTENMABKT. ? Veilingen. ? BnrKorliJko Stand. ?
Te bnnv zijnde Woningen. ? UITLOTINGEN. ? Ver
gaderingen. ? ADYERTESTIEN: Schouwburgen, enz.
De verkiezing van den heer Mirandolle tot
Voorzitter der Tweede Kamer.
Hfifnheer de Redacteur l
Aangezien ik uw weekblad als pen Wijde
verschoning voor de libernlen der liüofdttad
beschouw, doet hel mij !e;d iu Uwe kolomuien
mede sporen to ontdekken van een zekere volg
zaamheid ten aanzien van de politieke modo
van den dag. '
Zie bief wat ik bedoej:
Tot de mode vap den dag behoort het den
Heer Kappiwne van de Coppello nftescbilderen
als don politieken antichrist, gelijk het vuór
eenige jaren in de mode was hem te verhef
fen en te vergoden. Het een is even dwaas
als het andere, omdat de Heer Kappeyne noch
.een oanbiddeliike godheid noch een zoo ver
schrikkelijke v<(j»ad is. Ik kan hierin miszien;
maar stellig overtuigd ben ik, dat bet
dageHJk-ch brood, dat de pers ons geeft, of het
geschrijf over Kappeynianen en Knppeyuianisme,
waarmede tegenwoordig de bladen plegen
gevnld té worden, een modeortikt!! is, uitgevon
den in den Haag, geluk TO /r bet damestoilet
de mode pleegt gemaakt te worden te Parijs.
Pat er in de Tweede Kamer sedert het af
treden van Mr. K. bestaat een groep van
leden, die zUn val betreuren, en dus
Kiippeynianon mogeu eenoemd worden, en dat liun
ergernis over dien ongemotiveerdoh val zich
wel eens ia een even ongemotiveerd votum
heeft lucht gegeven, betwist ik niet, maar wel
dat zij aan de mogelijkheid eeuer vervanging
van het tegenwoordig knhinet doorpen tweede
ministerie Kappeyne gelooven, en in dien zin
arbeiden of sturen. Zuo H echter de,voorstel
ling, welke veel dagbladen met eentonigheid hun
lezers opdischen, en op welke ik 't oog heb,
als ik spreek van een motie, een mode,
uitgnande (om niet verder te preciseren) van den
Haag.
Er zijn bladen, zelfs geëxalteerde
kappeyniaarache bladen, die hunne correppondentiün
aangaande het Biunnnhof panklaar uit de
raBidehtie krynen, en afdrukken zonder nategaan,
of zij met hunne antecedenten rijmen, en .dié
tnede^esleept door de mode, of omdat hunne
redacteuren zich den tij J niet gunnen om alles
te controleren, aan hun lezers hét vertelsel
mede overbrachten, dat de verkiezing van Mr.
Mirandolle tot eersten Candidaat voor het
presidium der Tweede Kimer een streek der
kap|,eynianen, de vrucht van overspel tusschen
dezen en de clericalen W<H, on eeu aanval op
bet ministerie beteekende.
In zulke bladen, die .voorlang de hoedanig
heid van leidslieden van het publiek verloreu
, hebben, missen vertelsels van dien aard geur
! en beteekenig; maar anders is het, wanneer
zy doordringen tot uw blad. Daarin is een
[ opstel, gelijk dat onder 't opschrift de jongste
heldendaad opgenomen in uw vorig dommer,
l aU verzeild te beschouwen; en din
becchou| winft noopt mij tot bet stellen en beantwoor
den van de twee volgende vragen, l», wat ia
!er van het berucht kappeynifluieine? 2°. wat
: is er van de verkiezing vu n Mr. Mu-andolU?
i liet wegalnnuml rrdetiaarstalent van Mr.
l Kappeyne hnJ hem, nog lid der Tweede Kamer,
j een schaar van volgelingen bezorgd. Toen h(j
j naar da groene tafel verplaatst was, kon hy
behalve op die volgelingen en hot oude
rededenaarstalent rekenen op de ministeriëelen,
een groep in getal lang uiet onbelangryir, mede
gaan Je met ieder kabinet, dat zich liberaal noemt, <
en zelfs niet ieder ander, dat het niet te bont
maakt, en d > vrienden links maar niet dwingt
aan den naam van-liberaal te reconcqeren. Met
zulke hoepen was Mr. K. onwêeriUanbuar,
en had by vermoedelijk aoolang meester van
bet terrein en minister kunnen blKveu als hy
wilde; maar, meer grillig en geniaal dan eer- of
heersch- znclitiK van aard, wilde hit niet; en bg
den eersten kleinen zytred van zgn makke paar
den wierp hu hun verstoord de teugels op den rug,
en sprong &ü van den bok, om plaats te ma
ken voor den Heer van Lijnden c. R.
Wat zag men nu gebeuren 'f De ministeriëele
groep, boven beschreven, het krooudomein vun
ieder kabinet, schaarde zich per se dade
lijk om den nieuwen titularis, die ? zelf
oud gediende van de Kamer ? hen kende, en
op hen rekende. De vroezere aanhangers van
Mr. K. waren te onderscheiden in twee
kategoriën, die der overtuigden, en die
dergedwongenen, onder welke laatsten ik versta hen, die,
tegen K.'s welsprekendheid niet opgewassen, 't
geraden en het veiligste geoordeeld hadden
met den stroom zich te laten drijven, en onder
zijn aanhangers, zelfs zijn aanbidders zicb te
scharen. Dat zü, na. eenigen tijd met geheimen
weerzin hun juk gedragen te hebben, toen K.
als minister gevallen, en als kamerlid niet
wéér opgericht wua, niet alleen weer vrjj zich
gevoelden, maar zelfs allengs tegen den ouden
meester vgandig gestemd raakten, is geen on
natuurlijk verschijnsel; en dat zy by gemis van
een nieuw hoofd, en niet gewend aan dé on
verwacht* emancipatie feitelijk . bQ de
minitteriëlen zicli lieten inlijven, is mede ver
klaarbaar.
Tusschen de zoo tezamengestelde
hedendaagtche re.'eeringspartg en de overtuigde vrienden
van K. staan gewis nog heel watt ndependenten;
doch zij leggen vooreerst te weinig gewicht in
de schaal, en zouden, al kwamen de
Kappeynianen tot hen over, nog de meerderheid der
linkerzijde niet uitmaken.
Kesumeerende kom ik tot de slotsom,
ff. dat er werkelijk k.ippeynmnen bestaan,
b. dat evenwel de mode aan hen en bun
werk een veel te' groote beteekeais gaf, en
c. dat, zoo er geen kappeynianen en eenige
independenten waren, men alles1 door de
zoogenaamde liberale party kon zien tot
stand brengen, maar daaronder veel zou
zien tot stand brengen, dat op den naam
van liberaal niet den minsten aanspraak
had, aangezien men dan had eeue even
volgzame linkerzijde ala in de jaren 1849
tot 1853 onder Thorbeokc, maar. nu
tonder Thorbecfc».
Na deze opheldering is bot antwoord gemak
kelijk pp de tweede vraag: vat er is van de
verki(ei'*g van Mr. Mirandolle.
Volgens het reglement van orde der Tweede
Kamer en ,de gewoonte wórdt, als de president
ontbreekt, zgn ambt waargenomen door hém,
PIETER CORXELISZOON HOOFT.
Hooft zien, U Hooft kunnen. Na ruim twee en
«en halve eemr «preekt zijn boeldtenis, zooals die
op het Trippenbui» tori toun hangt, nog duidelijk en
ventaanbaar tot don nakomeling. Vit het oog straalt
schranderheid, gelijkmatigheid, zaohthotd en kalmte;
om do fijn besneden lippon .dartelt oen geestigheid;
d« geheelo troaj- ademt hoffetykheid.
Hooft in doze eigonncbappon waardeeren ia hem
kennen uit z(jn wérkon. Dlo werken nemen In do
NedcrlanjBOho letteren oen eigenaardige, een afzon
derlijke plaats ia. Hooft is een voorganger on slechts
door gebrek aan studie id bet beloop dor richting,
die hij hoeft ingonlagcn, niet voldoende bekend. In
do'nieoste opzichten evenaart hij zijn tijJgonooton en
overtreft hen niet. zelden. Het breode, het fonebe
van den wlekstag van .Vondel mist h(j, In kracht,
kernachtig- en lièfeiykheid doét by ntot altfjd voor
hem onder, en gaat hem in dartelheid to boven. Evenals
deze ia h(j geen, dramatisch dichter en de verklaring
van dit Tcraohljnaul heeft bybciJon dezelfde oorzaak.
kaar gel(jk de dichter van den Otjibrttht is,hij
monigmaal onnavolgbaar ra zgn reten. De rel der Juf
frouwen in het laatute bedrijf van Batlo ia een on
vergankelijk meesteretnk en strijdt met de niet min
der schoone en kraohtigo nit de vierde akto van
Ocfracrdt mn Velgen om don voorrang. Zijn
herderspel Oranif* wint het van Vondel1» Letuuxnfaltrt.
wat aangaat hè»,dartele, het geestige en het guitige.
Het liedje van Dorilto,
Het vlnnich stralen van de Bon
Ontachnil jok In 't boaschagle,
Indien dit bosge elappon con,
Wat melden 't al viyaglel
ii zóó ondeugend en toch zóóTtieach, de kout tuasoben
haar en Daifllo taó coquet, dat men ztch op het
eerste oogenblik herdor en herderln niet ander» kan
voorstellen dan inde kenrige kostnmes van Louis Xm
en daarom vooral de horderin dankwtet, dat z(j, om
haar Persische nationaliteit niet op te offeren aan
de dartelheid van toon, haar ruim en lang afhangend
gewaad en» olerl(jk wee t te drapeeren, al» de kleuren
die de tweede ptaats innatn, en, ab deze ook
ontbreekt, door hem, die de derde plaats heeft
ingenomen op bet drietal, waaruit Cy den aan
vang der zitting iri September de koning den
voorzitter koos. De tweede was ditmaal dit
heer Mirandolle, de derfo de heer Cremerr,
beide wegens hunne bezadigdheid en kalmte
voor de woarneining van Eet presidium zeer
geschikte mannen. Dientengsvolèo nam, na
Mr. Dullert's dood, de heer .Miraildolle zyne
betrekking waar, en op l Maart. 11. zijn setel
in. Voor de hand lag hel!, dat men voor de
loopend» zittiijg, welke M het naderen der
Juni-verkiezingen en de gewoonte der Katner,
om vóór dien tijd uiteeotegaan, niet lang meer
duren kan, geen politiek» strijd om den voor
zit terstoei zou willen voeren; en zij die dit
dachten spraken er van het status quo
eenvoudiglijk te legitimeercn. door den tweeden en
?derden candidaat der jongste nominatie als
eersten en tweeden candicuat op de nieuwe no
minatie te brengen, en deze met een nieuwen
derden caodidaat aan te vullen, «e eer omdat
vrij algemeen vermoed en gezegd werd, dat de
heer Mirandolle, wiens gezondheid nog al wat
te wenschen overlaat, ii|h in September 1881
niet weer wilde beschikbaar stellen, waardoor
de tegenwoordige vérkmtag oog meer in
beteekenis daalde.
Dan, do ministeriëlen dochten er anders over.
Werd de voorzittersto»! niet dóór een der
hunnen ingenomen, hy mocht althans niet bezet
blüven door iemand, die. ^ ware hjj overigens
ook nog zoo voor d» (aak berekend ?als
Kappeyuiaan te Rering» aanleg had om ooit
ministerieel te worden, wat anders van de waar
neming gedurende eenigen tijd van het presi
dium niet zéldtn het gevolg i§. Buiten hunne
partij vonden zij in Mr. Qleichman een geschikt
man; maar deze was te*Bns de bekende 'anta
gonist van Mr. Kappcyne by de crisis van 1879.
En nu moge dit laatste voor hem eene aanbe
veling geweest zijn in het kamp der ministe
riëelen. het maakte zijne eandidatuur tut eene
uitdaging aan de kappeynianen, en
onaanneiyk voor de independenten, die geen termen
zagen voor een tweegevecht op dit oogenblik,
of voor het onttroonen »alf den reeds
lunzertrenden Mr. Miraodolle, noch voet geven wilden
aan de strijdlust en overmoed der
regeeringspartij.
Mag''nu, gelijk mij voorkomt het geval te
sijn, aangenomen worrt-.> dnr. de rechterzijde
grootendeels voor den lieer 'M. gestemd heeft,
net was vermoedelijk èu omdat zü party koos
voor het status quo, én omdat zy. geen kans
ziende iemand nit haar midden benoemd té
krijgen, en tusschen twee kwaden Ie kiezen
hebbende, Mr. M. beschouwde als een in de
politiek van het moederland min geprononceerd
én voor haar minder verwerpelijk man dan
Mr. G., lid van het Kabinet der schoolwet van
1878.
Voor hem, die nrjne mededeel!ngen in facto
niet verdenkt, blijkt uit een en ander, dat men
misschien recht he.-ft (e beweren, dat de Heer
Mirandolle mede door toedoen van de rechter
zijde ds c.ertte candidaat werd, maar niet dat
hy dit aan eene ?hybridische coalitie" tusschen
clericalcn en kappeynianen te danken heeft,
en l lijkt voorts dat er niet de minste reden
bestaat voor al de heldendichterlyke conclusien,
coiiji'Ctniren en bespiegelingen over
kappeynianisme, clericalisme, gcavanceerden en het
?Verder-1 en Heersch, uit de jongste
presideuts-verkiezing getrokken en' gemaakt dóór
uwen correspondent, schrijver van de jongste
heldendaad.
's Gravenhage, 6 Maart 1881.
Dijmetef.
barbr kloeJij met «maak te kiezen.
Ala minnodichier, als troubadenr der XVII eenw IB
Hooft eenig, niemand staat boven hom, onkelo zeer
zelden naast hem.
Een, bloemlezing i» schier onmogelijk, raon wil niet
één dichtje missen. Heont men het keurigste gevon
den to hebben, man wordt tentond verrast door
een nog keuriger.
Onder Hooft'» kleinere gedichten zijn er, die in
schoonheid van vorm, in hoffelijkheid van toon ver
geefs hun wederga zoeken, 't zijn kostbare etnje».
In 1630 biedt btj aan zjjn ?lieve Leonor" ia eento
kersen van Huiden aan met hot zwierig dichtje:
In do bUeJen van een' roonjcn,
Vindt ghij, o mijn zoetato Tromjen,
Klejne giB. Waer zy zoo groot,
Ahi de gnrat: To kloon een doosjen
Waor de ganache troreltklpptj
Dit soort dichtjes, minneliederen, dramatische
poëzy en verzen ah) de klacht van Amalla tanSolm,
Iprincoa van Oranje, geven do .veelzijdigheid van
Hooft's diebtgave aan en geen genre schroomt de
vergolyklng. Vondel in Hooft's evenknie, vaak zijn
meerdere, en laat hom In waarachtige bezieling, in
het grootacbe, verhevene ver achter hem. Vondel
rent op adelaaruwiekon ten hemel; Hooft bljjft ttaede
met zijn twee btenen op de aarde staan, zij het ook
In keurig kostuum. Vondel wekt het gevoel voor het
reinere, bet hoogere op; Hooft geniet en bezingt de
genenchten van hetgeen voor oogen ia. Vondel doet
duizelen door ifjn Uooge vlucht; Hooft iaat kaltt^
kittelt den geest en geeft matig genot.
Ma vondel kan geen der tydgenooten zich' in «Ue
dichtsoorten met Hooft meten. ' Cats mag men miet
tegenover hem stellen: dit zon wreed z(jn jegens
het hoofd der Dordtsche diehtachool. Ook pro
fessor Barlaona valt er buiten. Deze hooggeleerde
dichtte liever i* Latijn, dan het voorbeeld van den
ICulderdrost te volgen.
Breéroo en Samnel Adriaontsi Coater, knnnen wat
het komUche aangaat de proef docrstaan. Geen van
belden geeft aan Hooft da palm der overwinning.
Wie bepaalt de keuze tusschen hel Moortjer Taikin
van der BtMtden en Warenbrf In Wortmr gluurt
Wij geven in ons blad gaarne iemand bet woord, die
een vriendelijker verklaring traeht te leveren van de
pnsideniakeui. dan die welke W)] in ons artikeltje:
?I>e j<jitg*te heldtudaod" pndur de oogen onzer lezen
brachten. Wfl moeten echter beginnen met t*
verïekcron, dat bet bedoelde artikeltje niet in ona blad
r-rzrild ia geraakt, en wij nog veel muider don «trtjd
tegen het zoogenaamde Kappeynianume, uli een ge
volg van zekere Haagnche politieke mode beschou
wen. In ieder geval iu hij dat foor ons niet.
Wij zijn reeleer nog venterkt in onze tccening,
dat, de verkiezing van Kr. Mirandolle zeer te
betrenren U. Vóór de verkiezing in de kamer plaats greep,
werd er een vergadering vsn de liberale partij gehou
den, waarin bleek, dat de meerderheid Gletchman voor
het foonittorachip begeerde. Ondanks die atemminr,
die toch zeker geschiedde, omdat men de eenheid der
liberale party by zulk een gewichtige keus wilde redden,
besloten do Kappejrnianen, Gleichman met hulp der
klerikalcn te venlaan, omdat hy indertijd zich van
Eappeyno had afgescheiden. Msljgeen mogelijkheid
ia er een andere reden voor te vinden.
Hadden de kappeynianen een politiek beginsel, dat
zQ vertegenwoordigden, men znn knnnen denken, dat
zij uit kracht daarvan Mr. Mirandolle verkozen hadden.
Men weet echter dat zulk een begwiel afwezig is
en er niets bestaat dan de zucht naar rancune ge
sproten uit persoonlijke grieven. Vonden zij geen
termen vonr oen tweegevecht, waarom moeaten zij
dan aU minderheid de1 meerderheid in den weg
gaan staan en de Uerikalen oproepen ben te hal
pen? Dat de antiauhoorwctmannen een kappeyniaan
verkozen om Gleichman als oud lid rnu hrl
Xininlerir Kapffyitt te tuchtigen, i» zeker "al een zeer
zonderlinge wraakoefening. Wie er overigens nog
aan mocht twijfelen of in het antiliberaie kamp wel
beteckenia aan deze zaak gehecht wordt, hy leze wat
tie Tijd schrgft: ?De geslagcnen van toen ibedóeld
wordt de Terkleztngïütrijd van verleden jaar in de
hoofdstad) hebben by de presidentekeuz? een gtxlucbte
revanche genomen.", 't Is' echter o. i. de vraag voor
wie- doze revanche het gednchtat moet heeten? Een Re
vanche waarbij , men zich zelf in al zyn poverheid
vertoont, wekt zeker geen jaloezie.
Ongetwijfeld Is het tegenwoordig voor de liberale
party moeilyk zich ala een eenheid te vertoonen. Daar
zijn independenten, die met dit gekibbel niet» hebben
uittestaan, maar niettemin zich geweld moeten aan
doen om broederlijk samen te gaan met hen, die
liberaal beeten, doch het zoo weinig zijn. Dit is
evenwel alleen het geval als het een beginsel geldt. Bjj
4e kandidatuur van den Hoer Xirandulle vu van
geen beginsel sprake en daarom had de eendracht
Tolkomen kunnen zyn, indien men het eleehU be
geerd had. De bewering dat Mr. Miran<lulle van zelf
daartoe was aangewezen. aU tweeJe op de lyst, U
o. i. moeilijk vol te ImnJen. Een betrekking van zoo
veel gewicht, waarvoor men een drietal aan don koning
hoeft aan té bieden, wordt niet zonder ernstig wikken
en wegen aan iemand opgedragen. Wenechte de
liberale meerderheid den beer Mirandolle niet. dan
moeat bij ook thans niet er toe- verkozen worden.
Hem later tu verwerpen zon natuurlijk hatelijk zijn.
Doch in de presUentskens heoft men zeer
waarachgnlijk een voorspel te zien van de dingen, die
turnen zullen. Reeds is Mr. van Houten opgetreden
met de motie om de behandeling der rentcwet
uittcstellen. De Kappeyuianen, ofschoon zij in het ge
heel geen volgelingen van van Houten zyn, kunnen dan
nogmaals tooncn wïarom geen ministerieel man
voorzitter mocht zijn en de verwarring door Kappeyne
gesticht, zal, alleen tot meerdere glorie van de ge
vallen liberale godheid, zoo mogelijk worden voort
gezet. ? Satunrlijk met hulp van de konaervatieven
en klcrikalen.... indien men slechts durft.
NEDEULAND EN DE TBAX8VAAL.
(Ingezonden.)
Onze houding ten aanzien der kaapache Boeren
verdient medelijden en medegevoel, meer dan
afkeu' ring. Waarom praten wij in plaats van te handelen)
Toen w;) soldaten noodig hadden om tegen Atjeh te
vechten openden wij werfbumnx in Dnitachland, ia
Frankrijk, in Zwitserland en in B«lgir. Waarom is er
thans niet in Nederland een bureau om dienst t« na
men voor de Transvaal? Wanneer er eens in de Stille
j Zuidzee, in Patagonië, in Abyssinié, een engebKh on
derdaan gevangen gehouden wordt dan zendt
EngAI land een achip, en dat schip bijecht de engelsehe
j vlag. Waarom wappert niet minsten* aedert eene
maand aan de Kaap of in de Delagoa-baal teneinde
den Boeren nit de verte moed in te boezemen, de
vlag van Nederland ?
j Waarom?
Niet omdat het volkenrecht het Ons verbiedt, maar
, omdat wij magteloos zyn. Wanneer weerbare volken
eene gn«de zaak voor hebben dan voegt het regt
, zich naar hunne kracht en sehaart de openbare mm
j ning zich aan hunne zijde, liet Nederland'ta hétaoo
' ver gekomen helaas, dat «ij van het voIkenregVoos
l bedienen aU «en vtjgeblad, om onze schaamte te
be! delüun.
Hoofl's ondeugendheid allerwegen om den hoek, vooral als eerbiedwekkend' verschijnsel, dat voor
denKcderals uion bedenkt', dat hu waarschijnlijk een bekend en ' lander de kennisse van Gotl en de «trij'l voor de
voornaam poraoon op het oog, had, don 'drftlgon, rij- 'vrijhei,! in de schoonste tale vervat zijn. De onvol-1
ken on. hoogzuinigen Willem Uarendaz, die alei'hw prezen tial der Historiën, de overdreven zucht, naar j
weinig jaren to voren ovorloilen was. Zelfs Trgnnieht, | oorapronkeiykhoid niet vergetende, is een onomstoo- '
bg wfo Hooft H'artMar to ga«t laat gaan, leefde nog'tolijk bowija, dat de geschiedschrijver zich niet behoeft
toen do klucht op hot tooneoï kwam; en als in lator'to kenmerken door «aalhetd en onléesbaarheid, en dat
jaren do beroemde Amaturdainscha Burgemeester wanrheid mot schoonheid van vorm kan samengaan.
Niklaas Witson een vertooning van don Warmar heoft Om te schrijven als Hooft moet men het onderwerp
bijgewoond, dan heoft hy in den Trijonicht zijne oVer- meester zijn, het boheonchon, maar er niet zelf door
grootmoeder knnnen herkennen. , behecncht worden. Al voren Hooft do vedor ter hand
Zóó verdienstelijk als tt'artuar l», zoo voel aTkeu- nam,. had hij grondige historische atudiën gemaakt
ring verdient Trijnlj, Cornrli* van Hoyghena. Alle j en üch. lolf» aljorlei atyioefeningen getroost. Het
diohtwerken van dozen taalgoleordm Hagenaar ataan work riokt naar olie van arbeid, maar logt op iedere
benedon dio van Hooft. Het Voorhout U het eenige bladzydo getuigenis af van. het knnstenaantaleht des
wat op vergelijking aanspraak maakt. Hnyghens punt- schrijvers. In de ontwikkolingsgeschiedenia van het
didhton zijn pittig, maar de weinige van Hooft zyn het nederUndsche proza nemen de nrfcrlatiiieht
Hitioook, zonder opofforing'dor cieriykheid van vorm. Welk ' rif?t ^ 8choonst« plaats in.
sneldicht van duzo in op een lijn te «tellen met hét
«end van geno: ,
Op 't verbondt van Holland on Venetien
Waer i'i pan- van temnft ra ra» krnftni zoo klork.
Alt de Leeuif mei lul stetttrt, tH dé Lltuic niet hut boek!
en zijn belde volgende byschrifton minder puntig.
CAST IOATIO
Voor de poort van't «pinbuis
Schrik nlel: lek trrtek fften qaarl; inner dicing lot yoedl:
Straf tl mij» baitiï, moer lieflljek M#H gimoedt,
GRAFSCHRIFT.
voor Jacob van Heemakerck, Amsterdammer,
Htenukerclt ili itceri door 't tj* en 't ijttr dortHitreceti.
Liet f Eer atn 'tLaxdl,hier 'Hijf, ToorOibrallar net leven
In hoe weinig woorden is hier veel gezegd. '
Deze kunst verstond Hooft meer dan eonig adder.
Zijn Xederlandiefit Hlitorlfn «Qn daarvan het
onvergankelyk bewijs. Dit pnmlutnk der nederUndsche let
teren ware voldoende om Hoofts's naam te vereeuwigen
en in eere te honden van geslacht tot geslacht. De His
torische waarde, ter iyde gelaten, is ilit werk een mo
nument der NederlanJsChe taal. Wie goed Nederlandsch
aohryven wil, een kernacbtigen stjjl najaagt, hy
bestndeere behalve de Statenvertaling van den Bijbel de
Hlstoriin vu Hooft, Hat U een even merkwaardig
Onder en voor hot. schrijven dor historiën won
Hooft van alle lieden van welken rang of stand
ookinlichtingen in, vooral toon hy genaderd was aan dat
godeolte, dat bnden' vaa dagen nog beleefd hadden, of
door bun kinderen ia heugenis werd gebonden. Zoo
komt Samnel Coster, de dokter van het. Sint Pieten
gasthuis naar het hooge huis te Muiden om met hem
te spreken over den elag bij HeUigeilée, die zijn vader
had heipon winnen, Zoo komt.... maar wie kwam er
nietl? Te Muiden vergaderde immers de ICuiderkring.
waarin Vondel do meest geliefdfe was! Zoo heeft men
gezegd on geschreven maar heeft men het ook bewezen '
Van een Intieme betrekking tnsschen Hooft en Vondel
is eigentiyk niets bekend. Zij kenden onwaardeerden
elkander, Vondel kwam wel te Muiden maar hoogst
celden. Do overgang tot de Roomsehe kerk maakte de
toenadering niet nauwer; hot laatste briefje dat Hooft aan
Vondel schreef ii merkwaardig door den koelen toon,
vooral als men het legt naast een aardig episteltjo, dat
Hooft in diezelfde dagen aan zijn vroege» dienstbode
zond. Hooft zag óók liever andere gasten. Teaselscha,
professor Barlaeus, Huyghens en anderen warm hem
alle de wereld. Vondel wms ook geen natonr om
Hooft te behagen, evenmin als Coster. Belden waren
te vurig van aard, te doortastend, hun gemoed maakte
'i*
è
u.
''V
! Toch mwt men niet meenea dat onze hulpmidde
len uitgeput zgn. Al .isjB meetings gezegd datwfl ona
' tot woorden moeten Mplleii, of in de
Btaten-Oene; raal dat stilzitten de boodschap is ? aeo wg bet
'niet verlangen, behoeven wfj niet lij-lelgk aan te zien,
| dat Engeland de kaapsche Boeren uitroeit: zoorUhet
' in Auatralië de inboorlingen gedaan heelt. De
Engelsehen moeten weten wat zij willen en doen wat >Q
niet laten kunnen. Toen onze brave generaal K5kler
gesneuveld en onze' eerste atjehscbe expeditie
on/er- rigier zake huuwaartg gekeerd was, toen hebbea wj
| eene tweede, eene derde, eene vierde expeditie uitge
rust. Eer w£ omzien zal Atj«h vijftigduizend
m«nsphenlevens en ons een half miljard gekost hebben.
Wenscben de Engelscheq evenzoo met de Trufivul
t« Jwn: de Boeren vooraf1 te onderwerpen en eerst
i daarna met ben ie onderhandelen, ? zij moeten dit
' zelven verantwoorden. Kiaschien gedoogt utm preft*
tijjf niet toe te geren; en mogelgk is het waar dat
, hunne militaire eer op het «pel «tut. Maar wq, wjj
? kunnen de zaak der Tranavaal voor een «uropeesch
' kongres brengen. Aan onze stamverwaaten zgn wij dit
[ verpligt In de oogen van Europa z\jn wQ daartoe
' het aangewezen volk.
| Op snik een koagres zullen wfl tegenover Engeland
sterk zijn. Engeland* tegenwoordige saiautere zullaa
! niet kunnen weigeren er deel aan te nemen.
Tegenover -ons durven zij thans hunne
beginselen.verloó] ebenen en . ondaaka de verbindtonissen waaraaa xy
' hunne opkomst danken eene politiek van ijzer en bloed
' op de Boeren toepassen. Doch tegenover een
euro' peesoh kongres zullen zij ten einde hun fateoen te
redden, eene andere houding moeten aannemen. Laat
ona niet vergeten, dat GHJswne en Bright eene
re! pntatie te verliezen bebbeu! Op dit oogenblik wor
den zij duor de geheèlc wereld voor kwakzalven aan
gezien, voor makelaars in liberalisme, en' wat erger
i», voor vèrfoeieiyke bulohtlaar>, <lie Oods num mis
bruiken als dekmantel voor ongi»ddelijke handelingen.
Zoo Diaraélt en^e Duivel koningin Victoria'a
raads. lieden waren, Verneemt men alom, Engeland zon Uuuui
eene minder w&lgelijke, minder verachtelijke
staatkun<le volgen! ...
' Het kan Oladstone en Bright niet aangenaam zijn,
, verdiend of onverdiend dus over de tong te rijden. Zg
j hebben er belang bij. zich van de blaam hunner
tar? tuffen» to zuiveren. Aan zichzelven, aan hunne putQ,
aan hare toekomst zyn z\j dit' verplicht Niemand ia
Engeland zal hen, nn zij in een oorlog gewikkeld
zijn. van' bet kns-jon stpoten. Te zeer wordt daartoe
door de tegenpartij d<> politieke overlevering geëer
biedigd. Doch die tegenpartij, dit gevoelen zij aan hua
hart, juicht in hunne vernedering, hunne
troaweloptLf
hen te spoedig warni. Hooft bewandelde den gulden
middenweg, aan welks eind deze eenw van der Palot
heeft ontmoet. .Best duren mateltyke. dingen"
leeraarde hy. Dti maatschappelijke positie die Hooft in
nam, verbood hom partijganger te «jjn »Is Vondel
on Costor, hoewel bij van nit de verte hen met
beang>t«Uing gido «loeg. Do stry.l tegen de woelzleke
iredikantcu mixbaagde hom niet, en hoewel bjj er
zich niet in -mengde en Coster politieke discoursen
iet honden en Vondel zQn banbiiksems liet smeden,
diezelfde predikanten maakten hem, die nooit in hun
vaarwater kwam. hoopon waters troebel.
De. nauwete toenadering tossóhen Hooft ea Coster,
Vondel en Breéroo valt waar te nemen by de op- '
richting der academie. Óp dit venchffntel lette mek.
De oprichting der akademie had voornamelijk tea
doel hot onderwijl! dor wetenschappen in de
Nederandscho taal. Zoodn het de taal, de wetenMÜkf
betreft U Hooft hun min. Dan worden bjj hem
vroegere sympathien wakker, het ?satigh Boemers
hnis" ontsluit weer zQn deuren vóór allen, de stem
van Splegbel herinnert hem aan e^ne jonge jeugd. ?
GobrnicktJoIyt .
Terwjjl ghy syt
In nwe Jonghe Jaren.
Hendrik Lauronsz Spiegel, dat ia de man, die, (elf,
lang na iffn dood, allen tot elkander brengt. De
Nederlandse!» letterkunde beeft niet aan den
locgenaamdon Molderltring die hoogopgeschroefde
verpUohting, mau wel aan Spieghel, de vader van het
humanisme 'In Nederland en naast hém aan Boemer:
Vbneher en hun vrienden nit de kamer: .In Liefit
bloeiende. Zonder Spieghel wars Vondel, Hooft, Coster
en Breéroo niet geweest wie ifl waren. Spieghel heeft
In hen dankbare leerlingen nagelaten; i(jn werk
hebben t\j met kracht en flver voortgaiet, hun
sehoonsto daad was de oprichting der Akademic, die
eerst de doorluchtige school en later den schouwburg
deed ontstaan.
De man die In alles, loowel in dloht- als
leveMen levensopvatting de trouwste vobjeliugw»*
van Spieghel Ie Pleter Ooraeliuoon Hooft.
AmtHria»,!» Maart'81
J.
plau _