Historisch Archief 1877-1940
l
i
)l'
i'
a
DE AMST E R DAMMER, ^WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No.194.
ktrid. hnnn« ongelijkheid aan zich zelven. Als mannen onder voorwendsel van bezorgdheid voor de
engelmoge dit schanduierk hnn onverschillig tyo; als i-cbt-' ache schatkist, on niet veel vertoon van
rechtsvha(?nooten on vaders mogen zy «r in, berusten; alslpeuhoid door hen van het kussen gedrongen is.
?busten behooron zy het uit te wisschun. Met beide l Wree>le Disraêli! roepen wjj uit sn zal de
geschiedemanden lollen ladston* en Bright het voorstel tot; nis ons ua/.cggen. Erharmolijko Oladstouo l
Itampzaa*m europeescb kongres aangrijpen.
Ook uit achting voor ziuhxelven doe Kuderlaud
daartoe den eersten stap. Wat baat het thans.
?f onze minister van Buitvnlandsche Zaken
vertoog»o tot dc Bngelsehe llegeeriug rigt? Wanneer
de nederlandsahe gesant te Londen met oenige
ponlige Bright! Afschuwiyko liberale meerderheid van
hut eni;ulacli Parlement! Doch door ons razen nullen
de dottdgutiohott'u Bourcn uiot weder lovund worden,
en nog uiiuder door hot loornuu der nakomelingschap.
Da wnitj* kans der lk>o»n op herstel hunuer
Bepubliek, i» dat hunne zaak in een europeeseh
kónda eenige
zijner eer
d« lood ia de schoenen en eene dupêche van Baron gres ter t-il'al kome, en zulk eon koagros
itm Lijnden in den tak, zich naar Downing-Strcut be- ? uugi, waarvoor Kngelamd mot behoud
fMft, dan weet h(j van te vuren dat zijne bezorgdheid zwichten fam en in het belang van zqa goeden naam
M onderdanigheid toch niet baten. Gelezen of on- zwichten tal. Ten overstaan van een enropceuoh
t*Is*en. zijne paper»swen worden terzijde gelegd. Al j soheidsgerigt heeft Kngelaaüaan Noord-Amerika ie
Vraat hg ds Brugman, hij krijgt niets gedaan. Enge- l schade vergoed, ten gevolge zijner ooglniking en
uieland behandelt Nederland als ei-ne verzameling doode ' depligtigheid d<x>r de AMauia aaugorigt. Evenzoo
sledes aan do Z;üderzee. Do leer is uu een manlt(j.l kan Engeland, als medelid van een europcesuh kou
door Disraëli verkondigd. Na den maaltijd brengt' gres, ite aanhechting dor Transvaal intrekken en aan
Oladatone haar in praktijk.
; di< Itoerou hunne Itopubliuk terus'goven. Zoo
SedorOp een kongr«s daarentegen zou onze minister of land, iu naam zijner oude butrckkin£ op du
Kaapko?ue gezant met z\jne argumenten eer kunne» inleg-. lenie, het initiatief name, dan zou het eeno goede
f«O en nut stichten. Aan de stukken, betrekking heb-.' vertoonlug mukea. Meer dan dat: hut zou ilen Boe
tende op een cnropoesch kongres, is volstrekte pu- ren eenc wezenlijke dienst bewijzen, en door zijn
Uiciteit gewaarborgd. In de beleefde taal der diplo-, voorbeeld staven dat kleine volken niet
?latte maar zw»rt op wit en ovcrgedrukt in allo euro- Jk veruordeeld zijn slocbts voor spek en booncn bij
psesche en tr»ns-aU»nti»oli« bladen, zou Engeland \ de wereldgeschiedesis aan te zitten.
gesommeerd kunnen worden, de beloften gestand te |
doen, krachtens welke zijne ministers un het bcatnnr ! ,
gekomen zijn. En men zegge niet, dat Nederland ta :
MOT eene uitgebloeide middeneenwscke hAndulsrcpu-1
Miek is om zulk eene taal te mogen voeren. Wie niet!
sterk. Ia moei schnmder zQu. Kug geen halfjaar ge-1
leden heeft het zwakke Turkije de vcreenigde ma «t ?
van Engeland, Kusland, Dnitwblaud, Frankrijk, Oos- i
Parys.
Cd. B. Huet.
Staal kuudig Overzicht.
Do engelsuhe Ileifeorin5 heeft blijkbaar Inst den
tsnrijk *n Italiëgetrotseerd. Op dit eigen oogenblik tnuwvjalschen oorlog te doen oindigon, zoodra dit
taotse«rt ze altogader het nietige Griekenland. Jdoe- nuar kan overeengebraeht wonlen met wat het de
ten onze diplomaten noodzakelijk de vlag Toor die e,.r yau.het voreeaigd koningrijk acht. Een
wapenTMI Griekenland «f Tan Turkge strijken? Neen, juist' stilstand werd gesloten tmschen Wood en Joubert
?p een kongres en als bemiddelaar van een kongres. voor den tjjj van acht dagen, naar het schijnt door
is in den tegehwoonligen tyd en bjj de bovendrijvende bemiddeling van Brand, den president van den
Oranjebegrippen van den dag, oen klein volk op z(jno plaats. Vrijstaat. Roberts die naar Xatal vertrok, kreeg
vroZoo wij het bewijs wutwhun te leveren, dat ons land, deHerenJe Instrnküe'j mee, wordt gezegd, doch
blijIn de frauscho Kamer is de zydelingsche hulp door
Je Hcgoering aan Griekenland bewuxen wei-r ttr
sprake gebracht. Clsnioaeeau had het nn ovtr kruit
dat aan Qrieksche sgentea verkocht was. Met groote
meerderheid ging do Kamer tot d» orde van den dag
over en verwierp een vynn.ligf motie.
Hut vihirstcl llnsp&il om hut IV.nMti'.vt. ilc kolk van
Guiioveva, weer aan Imnr oot'Bpronkeüjl.i' oesu-uiniias;
lenig te gaven, wen! na bestrijding van klerikale zgde in
overweging genomen. Evenioo nam JaXanuv t-cn
voornopens het gemengd gebruik dsr kerkhorua aan.
De Sauat «ef.e de beraadslaging over )>i>t Urief
voort, e n Zfjne kommissie tot onder/uek van het ont
ryk brsluit genomen ten opzicht* van den, bostaande, to verrijken met oen nieuw kanaal, naar
stadsreinigingsdicn.st. Den kommandant der. do cischon des tyds, waardoor nieu»?« bronnon vsn
lirandwerr wuid een tnela'-'O van ?1500 toege-' welvaart zullen ontspruiten ia de met dit kanaal te
staau voor de bemoeiingen, dio h(j, als hoi-td bvyiftigen stroken.
van dien ilioust zich gf.tro.nt'. Zonder cliskus- u het dan nu to vcol govrasgd, dat oindulijk, op
>ie. gi-lylc man Vi-rwiichlt-ii mocht, keurde de het voetspoor onzer naburen, ocno brccdero opvat'ting
Kaod dit det-l dc» voordriied* aoetl. De laatst» «-ordu Rehuldigd en aan Amsterdam, nan Ncduiland,
tyd luvl m-L-i-rd, .!:it de lif.-r Dyokmeo-ttir d« Wl)r,iu gegeven: du beate, dat Is dc kortste
luuwtbe- -
werp tot reorganisatie der rechterlijke inin-ht advi
seerde, ondanks het bevlnit dor Kniner tot npheffing
der kleine rechtbanken en tut haiulhaving der onaf
zetbaarheid der leden van do gerechtshoven.
Oamlietta ha<l met rév.v een ondorhoud over do BO.ÖUO'"gM7 ontviin --en, in
in 'oering van den scnitin do liste, waarvan de last- \Itu muukto dus do Opm
m>vn l-, oiu ziüli verder met. het
diirkteurechaji van .k-n stadsrcinigingsdienst
t u beht.-teu.
]->n ander deel der voordracht ontmootto
tcoenstnnd. Do bei.m niin.ïvan een deskundige,
diu,8 put. zal ontvangen van den verkoopprijs
v,ui «sc'.i, vuilnis enz. tot, ?100.(100, <>n 10 ptX
van het mcei-dere, onder toozicht van de
Kommis»ii! van buitand, werd door enkele leder.
l>egeacht. Verleden jnar word netto
i, in 1M78 37 tiCf. meer.
iputerking dat deze
deskumlii!ö5 & 6000 gil. 2;tl kunnen verdienen,
zonder er iets vour to doen. De kwestie voor
de
te
was
maken,
ste, naar mon zegt, afkeorig la. Dit i>iuk<ru»uil wordt
druk besproken, doch men wout niet hetgeen tiiuschen
de beide huoron verhandeld i».
Een nieuwe leening van een miUiard francs wordt
uitgeschreven.
To Ituriyn word de aandacht ingenomen door
Bismarck'« uitvallun.de laatste was gericht tegen do dircktc ,.- u
stedeiyke belastingen. Do liljltidag diakussieort uvor l n*?njlst-v»>°r ua gemeente.
meer geld van de asch en
. daarom oordeelde do Sleet'
den Tex het beter, dat het traktement VHU dun
Iciumerdo haudtlswog naar den ,
HET GYMNASIUM.
Naar aanleiding van het door B. en W. uit
gebracht rapport nopen* 'lau toovun'l v ui hat
gymnasium-gebouw on d-.i d.utritau vftrrio:i4eu
voontfllen tot het wegnemen vnn «oni<o ge
breken, had er een belangrijke woordeuwi^ulïnff
in den Hand plaats.
Twee gevoelena staan in deze kwest:<
recht tegenover elkaar.
Ue Wethouder voor ouderw'ij*, zich aanslui
tende by of afgaande op de verzekering van
rector, curatoren, adj. inapakfonr c. a., zier. door
re» zeer optimistisch gekluurdeu bril on de
leervoordracht om don zittingsduur van S op 4 jaren |- -A" . ^
stellen, dc byeonrooping om d» twee jaar to doen i , $nf L>'
de
te
plaats hebben en hut vaxtstcllen cencr
tweejamlijkscho begrooting. Klerikalen un liberalen staan hier
tegenover de ktüiwrvatiovcn. Dc Rijksdag las hut
wctaontwerp tot stichting van eon verzekeringskas
voor arbeidere voor de eerste maal. Uit de
benoe,
de
Mjjkt, dat zrndtr een diskundige in
toune gouds weid ontvangen, i
persoon volstrekt niet ver-1
haat.
Ouder dozo oinst.tiidigheden wonlen er
ZOO onverkwikkelijk, i.
:e ver.iudei-iug reeds gewenschfc
dise
?.i. te
iu tevens vernam, dit de bedoelde
met wien men iu onderhand linu
>,n-, uu«. elders dergelijke koiitrnkten heeft
ming van twee kapittel-vikansscn onder goedkeuring gesloten en kan blijven fluiten, schoen hier
der Itrgooriiig. leidt mea een gunstige verhouding a?,Beer dan een het belang der gemeen: e
tussulit'ii IJeriyn en hut Vatiknan at l uict behoorlijk gewaiirborgd. Ne mt men in
Het oostenrijksche Heercnhuis verzond de voor-! aanmerking, dat de df-skundige, ofschoon xgn
dracht-Lionbachcr, die door de Kamer werd goed- J traktement op eert wonen in de hoofdstad is
gekeurd, naar eeno kommissie..ïn don Rijksdag werd gebaseerd, bier niet 80119 behoeft vet blijf te
een rapport uitgebracht, dat konkludcerle tot de op-, houden, dan is deze voordracht zeker niet van
richting van rykspostxpaarbankcn ten einde den land- onvroizichtigheid vrij te pleiten.
bouw tegemoet te komen. Men acht hot mogelijk met' Nu toch ia het mogelijk dat de deskundige
de te verlu-ygen kapitalen een lagercn rentestandaard i weinig uitwerkt, en eeüBeer hoog suluris
Volgt men de ? cdcroeringen in do jongste
raadszitting over dit onderwerp gehuudoii, dun
zal men moeten toestemmen, dut zon al liet
gymn.viuni nitt door stank verontreinigd
vurdC, er in ieder geval een luchtje aan is.
?uze taal, onze nationaliteit, nog eene bet&ekenis on
tsekomst hebben, dan is een kongres onze beste kant).
Msderlands sympathie voor de Boeren behoeft noch
m te sluimeren, noch louter uit woorden en eenige j
giften te blijven bestaan. Kleine natie der 10e eeuw,
boenen wij zeer wel de rol vervullen, die in de 19e
MUW voor de kleine natiën is weggelegd.
Onze eerste nitnoodiging celde Frankrijk. De Fran
sehen hebbeu geen enkele reden, Engeland bijzonder
te ontzien. De Hollanders aan de Kaap zijn voor ecu
gedeelte Franschcn van af kornet. De tegenwoordige
Kpublikeinsche regeringsvorm in Frankrijk U dezelfde
dien ook de Boeren verlangen. .Vele fransche uitge
wekenen van Lotharingen en den Elzss herinneren
aieh nog levendig _boe bitter dat de keuze zy van
' kalluigjebap en slavernij'' De Boeren hebben hunne
sympathie.
Noord-Amorika i* de natuurlijke bondgenoot van
ieder, die iets gedaan wenseht te krijsen van Enge
land. Beeds vele stemmen zijn in dc Verêcnigdc
Statan ten gunste der Boeren opgegaan. De Boeren
wilIsn de Hepubliek, en de Amerikanen zyn n»g
warver republikeinen dan de Fransehen.
Laat ons ook Bnaland niet vergeten. Zoo de
Eugelschen Nederland niet vret-zen, des te meer
vruezeu zy Rusland, welks genie van kolonberen lit-t
hunne meer eh meer na&r de. kroon steekt. Huslaiul.
Amerika ea Frankrijk, zuuden reeds veel vermogen.
Doch onmisbaar zou do mcd'cwerkmg van
Duitsch'land wezen, mt>t aame van den duitschun
rijkskanselier. Prins Bismarck is buiten Vergelijking de be
kwaamste staatsman van Europa, en hij hoeft het ver
trouwen van het machtigste enropeesche volk. Zoo w^j
kam bekend- maakten met ons voornemen, en hij het
steunen wilde, dan ware het bijeenkomen van hut
Congres .verzekerd. Engeland zal zuur zien, wanneer
met bemerkt qu'il y. a ffn Jttt/'t A Bet-lin. Doch het
aal den Boeren niet knunen weigeren, wat Frëderik
tie Groote den muienaar van S.m^-Srinci losstond, in
het bezit te blijven van zijn erfdeel.
Eén ding moeten VTJ weten. Zoo wjj «iris doen, dan
sullen de Boeren tot den loatsten ma-n door de
Engslschen doodgeschoten worden; want zjj zullen tot
den Uiteten man voor hunne, onafhankelijkheid vet-h
ten; on hoe meer engelsche officieren en soldaten zij
mederleggen, hoe zekerder hnn eigen getal zal in
krimpen. Dit zal gebeuren onder het ministerschap
van Qladatone en Bright, die, al zouden zij willen, de
annexatie der Transvaal niet ongedaan kuuHm Hin
ken, omdat zij, ten einde aan het bewind te komen.
haar verloochend, en toen zij het bewind in. handen
hadden, haar aanvaard hebben. Hunne vijanden hou
den hen thans aan dit kruis genageld, en staven met
welgevallen hunne machtelooze pogiogcu, zich van
mon kruis M wringen. Al stelden zij morgen hunne
portefeuilles ter beschikking dor Koningin, het zon
kon niet baten; niemand is van hunne nalatenschap
gediend. Toon Judas Iskoriot in wanhoop Uitriep;
Jk heb onschuldig bloed verraden l" en hij de
2ilterlingen, waarvoor hij zijn meester aan het
Banhedrin verkocht had, het Banhedrin voor de voeten
wisrp, toen zeiden de heeren van het Ssnhedrin:
?.Wat gaat ons dat aan? gif moogt toezien l" Dit zegt
mm ook tot' Gladstone en Bright de Staatspartij, die
kens de voortgezette krijgstoernstingen is men er iToor hypotheeken te bewerken. . j
jeenzins vsn «vertnlgd, dut ds boereu .dezelfde op-1 De 8<=zantcn to Konstantinopcl leven in afwachting j
geniet.
vattins van de eer «n Engeland zullen hebben, als
TOn.de
der Porte, ilic zg aan hnn prinrf- i
DE KEULSCHE VAART.
, .
militairen, dio de vredesonderhandelingen moeten , P1'6" zullen Zl»"len.
' 'Belgiës kamer nam met IJS togen 50 stemmen de
Dat de amsterdnmsche gemeenteraad niet zou
uu men den Handel een kanaal naar de
Het tijdstip voor het sluiten vim een wapenstilstand
voor de Engelflchen bijzonder gunstig, daar z\j te
zwak zijn om aanvallen) to werk te gaan en de re
gen hnn kamp onder water heeft gezet en de wegen
zoo gued als onbegaanbaar gemaakt.
De voorwaarden, waarop de tvapenstilst&Bd gesleten
werd, zijn de volgende:
De beide partyen overschrijden de linie» niet,
waarbinnen zij zich bewegen.
De garnizoenen der omsingelde forten worden voor
8 dagen geapproviandeerd, en Joubert belooft de be
velhebbers der luieren te bewegen, Je gewonden in
e garnizoenen doortocht tiaar Natal te verleenen.
Brand i* op reis naar Jnubcrt gegaan, en Kriiger
wordt in het kamp der boeren verwacht; de eerste
hoopt op hut welslagen der onderhandelingen, doch
nu du boeren nog geen enkele nederlaag hebben ge
leden en zij staan op liet herwinnen hunner onaf
hankelijkheid, valt er van den l»op der zaken niets
te zeggen en weinig te hopen.
Toch is het gebleken, dat de engelsehe Rogeoring
reeds \roeger op het eindigen van het bloedvergieten
heeft aangedrongen. ZJ) werd echter door Collcj's
mverwachte manoeuvre op den Spitzkop teleurgesteld.
Een nienw bewijs voor de stelling, dat de toestand
niet zoo ernstig en verward zou zijn, als niet de
militaire bevelhebbers en ager:en deden, wat hnn
lust, ook al. begeert de Regeering juist hot tegenover
gestelde.
Xu de Boeren zich zoo heldhaftig gedragen hebben,
neemt Je belangstelling voor hen in Europa met den
ilag toe. In Engeland zelf worden meetings gebon
den, adressen aan do Regeering verzonden en beplei
ten dag- en weekbladen en tijdschrilten UUn recht. In
Amerika wekken de Hollanders een beweging, die
reeds krachtig begint te worden en in Duitschland
traden mannen van nitam op, om als komitu gelden
voor hen in te zamelen. De stemming in Zuid-Afrlka
zelf V» geheel ten hunnen gunste on men verwacht,
begrooting voor justitie en ceredicnst aan. Voorstel- Merwede wil gerrn, in plaats van naarden Ryn,
len tut vermindering der traktementen van du. hoo- was te vermoedf-n. uut adres aan de Tweede
gsro geestelijkheid en ran het got»l vikarisseu, werden Kamer gericht, door den Riuid aangenomen,
verworpen. Aangenomen wenlon do voorstellen der '8 een flmk B)uk, dat op wanrdigon toon, over
Ecgfcring tot het intrekken van de traktementen van de onwaardige behandeling van déhoofdstad
leeraren aan senünariën, tot hot verminderen der a'3 's latids eerste koopstad Spreekt.
beurzen voor seminaristen, on subsiJiün van eebou. l i)e vergelijking van hetgeen in
wen van ooredienst, benevens tot het doen vervallen met ""ttf8*» "> Belgiëvoor dou Handel van
van do bezoldigingen aan weemde en handeldrijvendo s^8»^8 w°rdt g^ann, kan niet nalaton
of gepatenteerde priesters Verleend. | mdl uk te makeD'
Oarflelti, de nieuwe president dor Anicrikaanscho ! -^ wijzen op de Belgische Begocring, welke (niet
Unie, werd schitterend ontvangen. In zijn toespraak mcderwêrking der Kedcrlandsche Hegeoring) Belgie's
toonde hij zich een beslist republikein, vooral mot corsto koopstad heeft vrij gemaakt van do rechten,
het oog op dc waarde, dio hy nnn do Unie hechtte, die den waterweg van Antwerpen naar zoo bezwaarden;
en de geiykstollins .der negers met de blanken. Ver- j welke (weder mot medewerking der Xcderlandsche
betering Tan hot onderwijs, regeling der muntkweutio '. Itegoering) oVur Nederlandsen grondgebied, de kortste
op den grondslag van den dubbelen standaard, het l Cn beste spoorweglijn van Antwerpen naar
DuitSclioppertoezicht van de Unie over het Panama-kanaal! Jand hooft tot stand gebracht; welke, ten koste van
en uitroeiing van mormoonsche zedeloosheid vonuden ; Nederland, voor Antwerpen een kanaal door
Sedordo hoofdpunten van zijn program. |l»mlseh grondgebied heeft bedongen, al weder vry
Blaise is benoemd tot Htaata-Bokretaris; Lincoln, dc l vaneenis re(.ht. welkc nan Antwerpen lage door
marine en Macreagh voor justitie.
De dagblsdon bevatten: '
Hel Htnt<l,'lshta<i: Antwoord op een Torechtwijzing.
?erpen
| den Belgischen Staal, ten bedrage van nagenoeg vijf.
cn-twintig millioen Gulden!
En wat verkreeg Xti'i-laniTs eerste koopstad' van
den Nederlandscben Staat?
Gocn spoorwegrerbindingcn met Dnitschldnd; deze
moesten door particulieren tot stand komen, want
(van Mr. N. P. vsn den Berg in het Bat. Handelsblad het gehoole. In aansluiting met de Dnitscbc
spoorovcr hut konsignatiesteleol). Indische cyfers van j wegen ontworpen net der Nederlandschc
Staatsspoornitvoer. Een treurige zaak. (Dc surinaamsche kwestie).! wogen word nirt rechtstreeks verbonden met do
hoofdlltl fwlrrlfttd: De auteursrechten. Uitstel of Afstel? ' atad. Gcon waterweg «aar zee, want, om van vroegere
toestanden te zwijgen, ook hot Noordzcekanaal was
aan .hot particulier initiatief to danken, en daarvóór
werden milioonen gevorderd van Amsterdam en van
dien
(Eiruktonbelasting).
At'nltemafhe Courant
De benoeming van don heer
Miranilollo on do motie van Houten.
l'trccltlsclir Courant', Een herinnering in verband
met de iterpelUtia over de
dat het ncderlandsche element ook in het bestuur
van de kaapkolonie weldra dc overhand zal krijgen.
AVat de Basnto's aangaat, ofschoon de wapenstilstand
geëindigd is, van een hervatting der vijandelijkheden
werd niets vernomen. Het koloniale leger is door don'
transvaaJsehen oorlog zocr verzwakt en dc lust ont-1
breekt om ten voordeeie der Engelschen to' strijden, 8icrlifn drank
nu zij de Hollanders trachten te onderdrukken. ": Znid-Afrika.
De koning vsn Ashantee heeft wei-r vriendschap
De
OrftnjtEcn briefuit
Prof. Harting,
Courant: Transvaal-bemoeiingon.
zullen heide partyen het "eens zijn.
dan
lierover
Voor het overige niets dan stryd.
Hemen, di» op d«n ceu of anderen dag eens
nspektie hielden, verklaren dat het gymnasium
ii«r. ongezond is: de leeraren blijven bfl hun
'linie, door een deskundige in schrift gebracht,
dat nr ernstige grieven bestaan.
Bedeneert Ue neer de Koiiing, met een dank
baren blik op don Heer Teixeini, den
mlj.-inpect,, den stank zoo goed als wcfr, ~ Dr.
luttoer komt daags dnfirop in het Handelsblad
verklaron, dat hy "zi-lf en de leerlingen vuor de
uisthtid zijner mededcelingen instaan; vei nemen
wij uit de rapporten, dat de rinolstsnk geëin
digd is ten gevolge van afdoende repara ie,
alsof de duivel met de zaak ppeelde, stijft even
Jaarna cén zoo verpe.-tende walst ank op. dat
het halve pymnapjuin gedurende eenigrn tyd
ontruimd moet wordi-n en, zijn onze inlichtin
gen juist, dan is verlede:! Uoiidnrdnir, en dat
nog wel nadat deu dag te voren de Wethouder
liet pymnasium geui luos hud verklnnrd, téi uur
iu ecu lokaal o~ ":~ i- u.j
men, waarvan o. ,,
uitgemaakt of het riool- of \valstankis peweest.
ZelfsDr. Speyer, die nergens liever lesgaf zoo
brctte het in den Rand dan in het. door Dr.
Kettuer veroordeelde lokaal, verliet den 14 Sep
tember om zekere gas?en te ontvluchten dat
schoülvertrek, daags vtiór Dr. Kettner zich zoo
boocitardip; het be-tnan v'an stank had inge
beeld. Het komt er nu maar op nan uit temaken
wie een normalen neus héft en dat is,
wnari.;:..l::l. 2e]js voor je jgjjgohg fa|tu|teit ten
>p nieuw eau luchtje
wsnrgenode deskundigen nop «iet lu-bben
onzent, een lastig probleem.
Men zal móeten toestemmen, dat indien deze
zaak zoo staat, (de Heer Gosschalk was eerlijk
genoeg om mede te dceion, dat ouders bij
hem geklaagd hadden, dut hun zonen met
hoofdpijn «it het. gymnasium thuis kwa-ren )
de Heer de Kon>ng, hoe goed liij liet ook
meende, geen recht had om zoo foiscU tegen
de leeraren uit te varen, als hij zich het. ver
leden Woensdag veroorloofde. Wy alt.hnns
komen met al die officieele verzekeringen, en
die eren officieele ontkenningen van do zljda
der leeraren niet veel verder.
Nadat in 1875
schikbare ruimte
verklaard was, dal alla be
in beslag ia genomen, ver
neemt men nu, dat de mm-te, door schotten
anders yeidecld, voor EO leeiliriRon mter, vol
doende i?. Kn wij krijgen een «fficieel overzicht
van de plikils- en vlakte-ruimte voor eiken leer
ling, dat zeer geruststellend klinkt. De lieer
Gosschalk echter maakte de opmerking reeds
dat cijfers in deze weinig of niets bewijzen,
ingezetenen. Geen vrije vaart op
al word hij voor oen groot ileel door
m betaald. Geen Ugo doorgaande spoonvej-ta- _ =___ _ }
! rieven, want ze zyn aanmerkelijk hoogor dan du Bel- \ door den deskundige op gezag vnn den Heer
i giache. Gcon kaden of dokkon, al werden, dc hiurtie- | van Beminelen evenz.oo in de broehnre genit.
l-nr. Gron. Cour.: De toelating tot do Unlversitoit. 1 8tlulnde door de werken Toor den xoordhollandHchen! De deskundige had bovendien ook volstrekt niet
Amsteraatweht Courant: Uit do Kamor. 'Wottelijko staatsspoorwog van den waterweg afgescliuidcn en beweerd, dat de ruimte voor eiken leerling, maar
bepalingen tot beteugeling van het misbruik van grotendeels onbruikbaar gemankt, en de Gemeente'- wel d.tt de ruimte voor het hebben van een
(gewijzigd ontwerp). Nederland en dMrdoor Torplicht tot het uitgeron van tal van nul-, conciërge-, docer.tenkamer enz. Onvoldoende is.
i liocncn aan nieuwe haveninrichtingen. Even weinig afdoende als dot ruimte-overzicht
Dr Tijd: De Transvaal en de Nederlandsche Ke-1 En nn er eindelijk sprake van Is om don slechten, j wa*',.en nlet zo? onschuldig scheen ons de
beScsloten j van een tweedon afrikaanschen oorlog zal goering. Het strafwetboek in do Eerste Kamer. Het duren vaarweg naar don Rijn, waarmede. Amsterdam l
Engeland dus verschoond blijven.
Do lereche wapenwet werd door het Lagerhuis hij
derde lezing aangenomen, nadat willekeurig een einde
aan de disknssies was gemaakt.
In'de ierscbe graafschappon, waarop do
dwangwet van toepassing is verklaard, zijn een dertigtal
personen in hechtenis genomen. Allereerst zjj, die
een werkzaam aandeel hebben gehad aan de oprich
ting der Land-league. Onder deze behoort het par
lementslid Dillon om zijn oprocrlge tsal.
l gewijzigd drankrr.etontwerp.
zich een
bat! vangen door een nieuwen waterweg, nn reeds eenmaal
een weg naar dc Boven-Waal van Itcgeoringswego is
1 voorgesteld en door uwe vergadering in beginsel goo J.
DE REINIGINGSDIENST.
! gekeurd, komt thans de Regeoring met het voorstel
nog weder den ouden afgokourden vaarweg op te
? knappen, tor wille Van conigo locale, met Rijnvaart
{ of transit-vcrkecr in godn onkel verbind staande
(bolangen, In plaats van den koninklijken weg te volgen
In de laatste- raadszitting werd een belang-' en Nederland, mot behoud on eerbiediging vsn het
, ., ,?'p ^«?* «w
,.des deskunoTigen bewering t
zjjrj er twee, sprak de Heer de Koning
op hoog ernstigen toon, 't was indigne van
slechts n tfi gewngen en do aanval vaa den
dfskundige, dio iiioendp, dat de Heer Teixeira
ook dat enéooilam aan dn gymnasiasten wilde
o&trooven, wns, volgens den Wethouder, laf.
De Heer de Koning is oen eerlek, gemoede
lijk man, even nis de Heer Lagnna. Wij
gelooven, dat beiden de twee privaten gezien
hebHOOFT8 TBBtBSÏ'Et OBÊRAERDT VAJC TEtflEX.
''?'?-. l
Die, bij het naderen der ooft-viering or toe
kwamm de.kennismaking met de tooneeldichten van don
Drost aan te knoopon of te vernieuwen, hadden zich
de moeite verbonden aan het naslaan van vele oor
deelvellingen gedurende d« Uatetc jaren over die
werken in het licht gegeven, veilig kunnen besparen.
De Vomlel-beftchonwingen van den hoogleertar
Jorissen kunnen niet zonder lachen als een b(jclrsgo tot
d« kritiek van het iTdc-ccnwscho treurspel worden
genoemd. Het werk van Dr. Jonekbloedt trekt door
*%a omvang onze aandacht naar bg de lezing blijkt
ket zijne ssnepnken, niet verder, alt to strekken.
In de war gebracht door den naam van treurspel
keeft men gemeend Hooft's gedichten te moeten
toets«n un de regelen, ontleend aan hel drama dat men
Vj voorkeur het moderne noemt.' Dat langs dezen
w«g enkel tot negatieven uitslag U te komen, tot de
waarneming naar welke bestaande voorbeelden eénig
werk «iet vervaardigd schijnt, bUjkt een bedenking
door velen van geen belang geacht., Wij tasten om
trent den waren a»rd van een dichtstnk nog ten eene
nale in het duister, wanneer wy alleen veroemen
welke eigenschappen het ontbeert.
Het volgende mogen worden aangezien voor een
poging het eenige, treurspel van Hooft dat, voorzoover
w(j weten, een hond6rdvijftig}arigen bgval ten deel
viel, te beschouwen van bot standpunt dat msn, m. i., by
k«tbeMrdeelenvinh«tdruudierdagenmo«tmnem«n.
Oeiyk in geeji zijner trennpelon héft Hooft in den
Citraerii aan Ttltta do hudellng «Uien crrloontn,
maar getracht den indruk wcertegeven wolk» de
toe«tanden uit de handeling voortvloeiondo, op den
toe«houwer moesten maken. WÜmen de handeling
islve voor de oogen van.den laatatan zich doen
voltrekk«n dut dient 2$ gemotiveerd uit de karakters
Aa psrsoMB. Beoogt men, anders, ds toteekwia der
Mtie voor U stelten, dao lut men dc penenen 'dc
?toffe alle van een verschillend standpunt beschouwen,
w verwacht v» den toetrtonwer dst zflne
belanggeprikkeld, zijn gemoed bewogen, het doel
der kunst aldiis bereikt worde .door de dialogen
waarin u> ioschonwingon door die verscheiden
gcziulitxp'j!:)* n KVk'ViTil, worden -vergeleken. Als een
miit Je! om dnidciyk.en krachtig wat hier .do
botu.'kcni» der aulie is genoemd den toeschou
wer op liet liart te drukken, gebruikte Hooft het
sprekend ? voorstellen van hartstochten, deugden
en ondeugden in de gegeven toestanden betrokken.
Dc dichter neemt ank, in licrische zangoh, zelve het
woord om onmiddeiyk uittcnpreken met welk licht
hij de gekozen «toffe wil zien bestraald.
Beschouwingen als deze?hoe onvolledig en op
pervlakkig hier ook medegedeeld dienon btj het
bcoordeelen van Hooft's treurspelen in overweging
Benomen. Eerst dan begrijpt mon waarom de levens
beschrijver van den 'Brosesard, Geerardt Brandt, den
dichter heeft mcenen te prijzen door z(jn Vttitn dezen
lof toe te zwaaien: Hen vofstondt dat het met de
beste «peolon, doof de kracht van zfjno hartroerende
taal, om den lauwer «treedt, ea geen kleen deel der
bnrgerlpo wijsheid, en beste regeerregels der oude
en nieuwe Bchrtjveren, in zoo weinig blaaden
boknsptelfjk begreep on klaarlijk ontvoude" en wordt het
besef verkregen hoe dioht gesloten eon boek Hooft»
toonoelpoezie goblavon is voor hen, wier oordeelvel
lingen hunne schoring en inslag hebben In de uit
spraak: het Is gean treurspel" (Trof. J. C. Matthes
G. Braadt Loeven van P. C. Hooft p. 1$, S).
Hot eerste bedrijf van den Getratrdt ran Yclttn
wordt geopend mot eon alleenspraak vxu> Trouwe
Machte» vsn Vellen, Órsvo Floris V, getergd door
Volson's fiere weigering de bijzit zijnes Landelioeren
tot ccbtvronw te nemen en door, haar aangehitst,
maakte venadorlifk misbruik van oon reis door den
ridder in het belang van zjjn vorst ondernomen om
het Velserslöt binnen te dringen on de edele msagd
van Woerden schendt; te verkrachten, die daar haren
bruidegom verbeidde. Vrouw Machtelt beweent d
schande waaraan de envsldssd van Floris haar heeft
prijsgegeven, die zoowel op haar als op hem
oneer heeft uitgestort. Ben angstig voorgevoel van
een toekomst, twvngsr vsn ongemtcne nmpsn be
klemt haar hst harte: te sesr vsrmosdt zty dst
des Graven jongste vermeten de gramschap van man
en .maag zal doen overzicden un.de grntvolen dos
krijgs het land in vimr en vlam zetten. Dezft
uitvoerige schildering van het bedreven kwaad on
Ie daaruit nng te wachten ellende ctaat in ben
duidelijk un treffend verband met hot optreden der
helscho gceston Ttcist, Bsjraeh en O-lirirrldt. Tiriit
beveelt hare bolde trawa'nteu al hunne lagen ea
krachten «e richten tegen hut volk, .ten adol, den graaf
en''do stedon.
Jli-c-ft de alleenspraak van-Uachtelt don
tooschonwer -reeds onder don indruk gebracht van bet ramp
zalig bestaan' des grafclyken «dienders, de verschijning
en de overleggingen der verderfoluigen vemtorken dien
Indmk tot oen voorgevoel van nienw onfioil in
onmiddclijko nabylicid. Do ' rei der -AmstoUandscho
Joflren vorliaalt in een overachooncn zang tren"end
door den eenvoudigon toon on don ciorlyken trant
do sanleidjng en Itót beloop van het «chendigo stak.
. Deze expositie dient in aanlog on uitvoering den
toeschouwer onder don Indmk te brengen vsn oen»
verfoc-iulijke wandaad, door ' hem de verdorvenheid
des bedrijvers, de ellende waarin het slachtoffer is
gedompeld; en de bittere gevolgen er van to ver
wachten met de levendigste trekken vóór to honden.
Het tweede bedrijf begint met de tchniskomst van
Velgen, nadat de Onaf In handen van hot ceel gespan
en na» het sint gevoerd is, en dn begroeting
tusschan de echtelieden, nog Bruidegom on Bruid. Het
gelukkige takt heeft Hooft den ridder doen verschij
nen «In wreker van do eer zijner vrouwe op hetzelfde
oogenblRi waarin hy haar voor het eerst in de
echtuljjko woning begroet. Onaiiddulijk volgt nn do
gevaugen graaf t« midden zijner edelen'. Uit de ver
wijten dio zij hem dood blijken de grieven dio aan
leiding hebben gegeven tot kunuo samenzwering.
Hooft stelt bier het denkbeeld in hef licht dat een
vorst wanneer hy zijn plicht verzaakt en z(jn macht
misbruikt, door z(|ns onderdanen tor verantwoording
geroepen «n tor straffe verwezen, mag wonlen. Waf
hltr over rógecrknnde «n begin solen vsn politiek
gextgd w.ordt, zotte zgn werk in dos dichter» oogcn
geen geringe waard» b(j.
Intnssehen blijft de dasd dor edelen, hoe zwaar
Flnris zich ook moge hebben vergrepen, een
eovtirlijk stuk dat hot gulioolo l&nd in do rampen vanden
.oorlog dreigt to stoken. De droeve gevolgen er
van worden aangekondigd door do vlucht: van
f'tiitlwhl, Tt'fttttf n 0:tHfin88fViftft, die door de rei van
Heniniellicdon worden geleid naar den Klorterjjkon
troon dei Allerhoogaten ws»r hot ondankbare geslacht
der aarde hon dwingt een schuilplaats te zoeken.
De onbetrouwbaarheid' van den luister waarmede
eonige hoogverheven waardigheid den drager omstraalt,
wordt bezongen dóór do- rei, dio hot tweede bedrijf
besluit. Bet ochonwipel Van den gevangen en met
ijzeren boeien geklonken graaf moot die waarheid in
helder licht stellen, on da rei kleedt baar ineen
poëtisch gewaad opdat zjj des te-krachtiger worke
op liet gemoed van den toeschouwer.
Hot derdo bedrijf ontdekt 'hot ocdgespan- in hunne
overleggingen hoe verder' hét best met Floris te han
delen ware..Het'voornomen is hem naar Engeland 'm
t« echcpon wtar do koning op hnnnözijde en do
graaf buiten het bereik zijner vrienden is. Aan C
ij»brocht vsn Amstol wordt do toolcfi, tot nog toe voor
hom verborgen gehouden, bekend gemaakt en hem
voorts medegedeeld, dat het bestaan is des Graven
zoon, door hnwelykscho banden met den Britschcn
vorst verbonden, tot den naam zijns vaders to verheffen.
Haar 'Oijsbrecht kant zich met kracht tegen dit plan.
Vreemden Hcoren toegang te yerleonon tot hot land,
dio door uitheemsch krijgsvolk Biet het heil der In
gezeten zouden weten te bétraiibtcn, maar slechts
oigon voordeel cn-wraake zonden bo.loelon*
is het do 2aak voor te loggen OAII de .ve
Stalen, eu hnn op ta dragen aan de buiten het spoor
getreden macht do oude palen to herstellen. Maar
Óijnbrocht wcrdt overfttemd en, door wraakzucht ver
blind, er besloten volgens hot voorgostelde plan. Ten
einde zekerheid te bobben of hot geluk hunnen toeleg
aal begunstigen, wordt Vslsms schildknaap
afgovairdigd naar den toov^nsar Timon, dio over de bewoners der
helle eon onbeperkt gebied voert Hooft maakt in hnn
onderhoud gebruik van de echo van Mniderberg «Is
de stem vsn den Uoveosir. Hst optrsJsB der boozc
geosten, door <lo odc-len als ranilgovers in !ion onder
nemen gmutwld. r.'mut lilj .Ion touschouwtr liot bcsof
versterken, flat zij hunne rvi-htvsanllgo zaak bezoe
delen door Imnne wraakzucht «V.T hunne liefdo tot
het land to laten zegevieren. ~ Ook do rei betreurt,
dat men, door hartHtncht van hot'sptMir gok-id, vs Ifindn-'
bongheid aan macht van bniten staat te verraden.
n hot vierde bedrijf keuren wij. tot tien
nunpzallgón graaf terug. Zijn gemoedstemming wordt ons
geschilderd. De goest van Vulscns broeders, .door
Floris onrochtvosrdigiyk om 't lovon geholpen, rtjst op
voor zyn angstige verbreiding, on (loot hem dt>
grintmigs» vcnrijtingon. Er ToTgt eon gesprok tnsschen
Georaordt en den grnaf, waarin de laatste schold
bekennende, zieh vernedert en om gennde smeekt.
Diep inderdaad is zijn val: do vorst gewoon alles
naar 'zyn hand to zetten, gedwongen hot Ifjven «gn
onderdaan sf to smeken l Het boold zijner ellende
vrordt voorts voltooid in do nn volgende alleenspraak.
Do morgen hooft Floris, .den lioerschor, nog aangebe
den; do avond treedt hem, don kcrkcling, met voeten.
Doch ook tot inkeer brengt hem zfln vervallen «tsat.
Reeds toon hij zijn macht misbruikte, soboon nog
met haren Tollen glans omsehittord, bezweeke» onder
hem de stutten vsn zyn troon. Aan het plan den
graaf te vervoeren wordt nn eon bogin vaa volbren
ging gegeven, llanr reeds dreigt'van klem het go
vaar, on Volson wordt gedwongen Machtelt achter t
laten om den stoet der edelen to vergezellen die met
Floris scheep, zullen gaan. By het. scheiden nvomlt
bange vreoze het hart van vrouwe Machtelt, die zich
hot kwaadste spelt uit de omstandigheden waaronder
de gevaarvolle tocht wordt begonnen, ontraden door
billijkheid en liofd'o tnt het land. De rol, welke dit
bedrijf besluit Vergelijkt de onvergankelijke lofkrin»,
nimmer groonens moe, waarmede de slapen van ben
worden getooid die dsn dwingeland tett koste van
hun blood de gulden Trjjboid ontrukken nwt d« ver-'
aohting «o TergeUlhoid, het deel vsn dr
zelfrochtigen 01» ban eigen rast en vuiligheid welf «ren op te
uttan voor het goed recht, van ondcriraktsD en'
zwakken. Deze vergelijking wordt aan d« hand ge
daan door het moedig pogen dts Bèsrw TM AemsUl
?i'
L
No. 194.
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD V O O B NEDERLAND.
ben?maar dan heeft: men hun toch n zaak
verzwegen: dat nl. n der twee voor du
dooenten, en het andere voor de leerlingen
Ueatemd ia, dat de leorliuKen mistenten niet eeus
?wettm, d;it het tweede bestaat en dus tot
e«n hooghartisheid, als die sommige onzer treuriger dan do toestand, waarover ten uwont ge- aantal huizen la dtn ook onbewoond. In bet Oranje- De laatste blijft «e* beneden het peü, waarop wj|
t*' ' ' " ' ' kloagd wordt, eu in zomerre *ijii »(j van butero po- P"k «ullon ze na de ervaring van dezen winter nog wuun zon hom zich te zien bewegen. Doch AntotepNa
ratulskJeu je^eus Heerou Leeraren van het
jcyniuit&iuin aan deii dag lötfnen, moet vour
dezen, al* zy zich althuns goeu kinderen gevoe
len, iets uittaitends hebbeu.
toe pi. m. 200 het met n privaat moesten [ AU jaren lang du onbetameljjltste toestanden
doen, eu hut vorder zullen moeten doen, tenzij door rector eu cur.noren zyii geduld; «la
de leeraren het hunne leenen aan de di-cipclen en dit geldt uu niet hut gttlmuw maar het
of het tweede, dut iu schets bestaat, werkelijk ondertofft zelf - er iu 16 jarun tyds Reen
opgericht wordt. , . : UocttUtenvergadering ii) gehouden, omdat de
De boraren klagen in overeenstemming rector het niet wil; nla de leeraren jaren
adhmet het rapport van 1875 dat d« drukte op tereen up allerlei w(ja op vuranduringen, «iet
?(raat het onderwys belemmert, en Dr. Teixeiia; vau het gehouiv, muur van de verhouding
zegt. uentgmaiU de «teeg doorgeloopeu te z<jn: tusschan rector en docenten hebben
aangezotider iemand te ontmoeten. ,t Spreekt van i drongen, doch steeds te vergeef*, dan nog te
lelf, aU men op deze manier aan het redeneren
en koustateeieu wonsi-ht te blijven, kau men
er lang «il van hebbvn: i ui m BI s men klaagt
niet over de drukte (wel over het vunzige vau
de tteefi), maar over het leveu op het Singel,
moeten hoeren van een feu sacró het is
inderdaad belachelijk; tenzg het als ironie be
doeld wordt.
Doch lieliias, dat werd het niet, De woorden
ware» rechtstreeks tot dun heer Ulijdunsteyu
dat dóór do, openstaande gteeg- en Siugelra- j gericht, die d-«u moed gehad heeft, eeus ronduit
men in de lokalen dringt, j te zegden, waar de schoen wringt.
We zullen dit debat niet verder in bijzonder-1 JJnur onze overtuiging bevindt men zich oj
heden outleden, niuar koustateereii op onze
beurt:
l. Het gymnasium, vroeger door rioolttank
verpest, wordt tegenwoordig doorWtfUV)
stank bezocht. (Misschien een wraak
oefening van de schimmen der Clarissen,
\Vi4;nte?'en men onmachtig «al blijken
te zon.)
2. Er hettoud tot nog toe een privaat voor
± 200 leerlingen.
3. DIJ houten schotten, die de lokalen f
cheidmi, züit tegoede klankgeleidei» om niet
sen voor overjassen enz,
6. Keu der lokalen wordt geventileerd uit
een portaal overladen met kleedereu der
leerlingen.
7. De urinoirs staan vlak b|j het ecnige
een verkeerden wei;.
De leeraren weten zelf wol, dat er niet o;>
eei)3 een nieuw gebouw gesticUtkft» worden,
doch men behoort, niet de hoeitn Ulgd?nst-yn
en GosBchulk hun toe te stemmen, dat het
gebouw onvoldoende is, een»iiaolironisme; mot
de belofte dat men doen zal wat men kan
om aan hun wóiiauhen tn geuioet te knmeu.
zullen ZQ ongetwijfeld tevreden zijn, d« on
voldoend* toeataud als een motici, iiltluins als'
aanleiding te gebruiken 0111 van ueu f u u sacrij
.. . bjj rector en curatoren te guwagua, is op zyn
hindetiyk voor het onderwijs te zyn. . minst genomen ongepast.
4. De ventilatie geschiedt alleen door klep- j En als dan de Voorzitter van dun Unad en
ramen, die het gedruisch van de straat j je Wethouder van onderwüd zich gewennen
uiunen laten en tocht veroorzaken. kunnen aan de ge^achto, dat deze leeraren,
5. De meeste lokalen zijn tevens bergploat- respek'uMe mensclien zijn, die, krachtens hun
wetensc'jnppelyke oplcidtng en ont'.»;kkelinif,
inauneti vh.n gelyke beweging als de rectui
en curatoren zelf mogon heeten, zullen zij
lyk er toe kuinen om aan du
mogelykKelooven, dat er ook by dezmi een
gemakkelijk
beid te «el
-------- ----- ---- -, ,
venster, waardoor een der vertrekken feu sacj.ébestaat, hetwelk zich tengevolge
deigelucht wordt en bet raam tot opfris- ' langdurige tegenwerking wel vorkeerd k;i
schiug van het privaat is iu «en «aug, uiten, maar iu den grond achteuswaardijz, en
dio tevens oenige lokalen van versche jn jeder geval onmubaar voor den Moei vau
lucht moet voorzien. het ouderwyi is. Zoodra du Hoeren van
Tien6. De schoorsteenen zijn slecht. hoven en de Koning tot dat inzicht zyn
g«9. DB huiskacheU, een paar zonder scher- : naderd, zullen zij niet langer weigeren
men vulleu soms somurge lukalea Aalt ,.3^ aau te bavelen de verordeuina
met rook. | te wijzigen (opdut de rector verplicht worde,
10. Er is slechts n waterkraantje,?mei» docenten-vergaderingen te houden, een huis
vindt er zeep noch haaddoekeu. j huudelijk reglement samen te stellen enz.) en
11. Aan schoonmaken wordt weinig gedaan 1). i eeu kommissie vou enquête te benoemen, iets
.
12.- Het licht vult in vele der lokalun, of te
wa.lt ottl JB
in Oktubcr a. p. gevraagd
. .
overmatig of te «ebrekkitf. De borden hebben,, doch op welk dringend en belvefd ver,
zijn dikwijls moeilijk te gebruiken.
zoek zij thans kolf Maart nog het antwoord
nger walgen," of last
erklaring*», die indi^
of last hebben vrn publieke
indi^ne," nog minder van
" heeten. Langs dezen weg
13. De eeuige toegang tot sommige lokalen wacnt«n.
is door de aangrenzende vertrekken heen. jjrn t«cli'tt dit te doen: en men zal niet
14. Er is geen Coucierge-kauier. lai
lö. Ook ontbreekt een Doceiitenkamér. | ver
Yoeg«u wy hierbij, dat de he«r 13lydeusteyD, KtlllVHHVK
hoezeer de grieven der leeraren overdreven ^\een \t&a er "aan de geiuchtniKkeiide zaak"
achtfiude, getuigde, .dat de toestand al te ach- een e;?j, ?
terlflk is en ty de iaidslieden het feu saci c
gemiit wordt, noodig om tot e*n beteren toestand
tégei-nken en de heer Gosschulk erkend heeft,
dat het gymnasium vóór 25 jaren reeds onvol
doende was.
tioe het den heeren d» Koning en Teixeira,
sitie.dan Ainstcrdau), dut dit hier door hut gemeente
bestuur, da kurstoro i, dun rektur en allo auturitolUa
erkend wordt. Uit tastbaarste bowijs diur erkenning
meer in discrodict raken. Daar er wel veel «Men wekt de bewondering der toeschouwers door volledig
gedempt zijn, maar niet gezorgd is voor een behoor- over de buitengewone moeilijkheden, di* haar «rt
uitwatering, zijn alle sonsterains daar onder go- aanbiedt, te zegevieren, zoodat men niets bemerkt
.
was do som, op de gomeeatebogrooting voor 1880 voor loopen. De Gemeenteraad zal dn« opnieuw geld moe- van de innpanning die haar deze overwinning non
den buuw van ueu iiieuw gyiutiuium uitgetrokken, ten «teken in dezen bodvni ut men zal er voortaan, gokiwt hebben.
maar vurder zftu itij sedert 187!) echter niet gekomen, «ooila te Anuterdim, de haizcn op palen moeten l'" Dililiothel-arii van Moaer, v»rt»»ld door 8*lv*
bouwen. Titulo, bewyat op nieuw, dat d« klucht, mit» Bi*»
Even oudwirdacbt ging men te werk met hot bou- *' '? 8">f. de groutatv aantrekkingskracht
"en van de nieuwe sociëteit, n de Apeldoornauhe pnbliek oeteot. Het xjjn niat illsen d*
courant van 1870 laa men : 6 Doi-ombur. Door de
Het terrein, daarvoor idertyd aangowMen, aan de
oolvcst noordelijk van d» l'aaaago, in na rued< uieer
i een jaar uenu ledige zandvlnkto, on van een
bevan uitvovring van hot work ia geen spoor te
ontdekken. Heli uuimpvlt dat dit samenhanKt met Sociëteit Doelen, Kunlng Willum in, zal in bèt.Oranje
ontwikkelden, die oog en hart voor deze vertooaiog
hebben, De typen er in, want «y ontbreken »i«t
zjjn nog waar genoeg om belangstelling ta wtkk»&
Al naderen Q de karikatuur, om ou «n don dsorim
over te gaan. het stuk met zyn kunstig* en sf
tooneeleffekt berekende samenstelling l»Tat een g*td*
do-fin knmor tügvztmd verstand en brengt ieder im
den besten luim. Het wordt uitmuntend
»ndcru bouwplainiuu vau het gemeenteboiituur, het- park een eigen lokaal gubonwd worden, waarin dan
wolk omtrent de bvnU-mming VOD dit en andere Ook gelegenheid zal zyn tot het geven vau concerten
terreinen nog tut geen besluit 'is gekomun, maar en tooneulvoorstellingen; de bogrooting bndraagt ruim
waarom dit besluit zoo lang op xich laat wtichteu, is f20000. Ruim een jaar geleden werd die sociëteit
mij niet bekend. IntiiKschun biyvon ligging en toestand ingewijd en bleek'het, zooals reeds voorspeld wa»,
*aühut Era»miaanuch gymnasium eeno schande voor dat de zaal nog minder aan het dool beantwoordde,
?lu tvruoJu stail dua MijU». die uponbtu-e higure «uhulen dan d» oude uocict-.'itezaal (dio dan otjk zc-kcr daarom 'n njcn zal z'('h ** wr daarover verheugen, sis mum
!»it bouwen, wclko dun naam van modul-m-linli-u ten voor bot concert vau dc familio Becker is verkozen), weet, dat twee dor rullen aan debutanten zjjn
tosillo verdienen, terwijl zy bet hooger onderwijs zoo Du Directie verontschuldigde zich or mede, dat 't vertrouwd. De beer Hutten, als Gibsoa de
kleederrftiofiuouderiyk buhamlult. War« bot liiut dat ook vóór gebouw anders to duur zon gekomen zijn. Vuor eenige maker, die biykens zijn toilet in het tweede bedlff
hot in werking treduti van do nieuwe onderwijswet van weken bonocmdu ze echter een commissie, die advies e*n P*n <)or voor de kritiek bezit, hoeft dadelijk hst
gemeentewege reeds op .even onbekrompen wyze do moest uitbrc-ngeu over iltn bouw van een ilnrlmaligr bewijs geleverd dat hy een groote aanwinst TOOI hst
belangen van het lager onderwijs behartigd warun concertzaal, die niet aniientrufl in tlnr (Snnttntr kun "vd. Toonoel kan worden. Do heer St. Clair,
ilan zou men tot do gevolgtrekking moeten komen dat ontbreken cu over het wenscheiyke om deze stichting Awuandalo, is een goede veracüjuuig. Een
ilu 30 pCt. rijks-n-htitutie do trekpleister a, die de aan dc sociëteit t* verbinden. Natuurlijk waren di- beteekenendo rol zal gelegenheid geven hm beter ia
pauiUngen uit do gomeunteiyke schatkist van het rectiu en commissie' het hierover reeds lang eens.
Hooger naar het lager onderwijs trekt. Doch, al werd De onkosten van dezun nieuwen aanbouw, werden meen
>ok het subsidie, door Uotterdam voor zijn gymnasium ik, begroot op ? H 000, anderen noemon eenveel
,'i-vra8gii, door do Mgeoring niet toegestaan, dit kan hoogere «om. Voor dc dorpelingen, die willen
contrilu reden niet zyn waarom hot gymnasium in skchton booeiwn is welwillend een Itjrt ter inteckuning
gcdeiii bouwvalligen toestand gehouden wordt in eene poueerd. Komt deze nieuwe zaal tot stand, dan heen
iinurt, die men fatBoeuliJkheidshalva met zijn» vrouw men voor ?31000 wat men voor anderhalf jaar,
mia.?n kinderen ontwykt. stens f 100UO «oedkooper had kunnen kragen. Met uitgereikt aan dis leerlingen, die mot t beste gavalg
Dozo qnaestie wordt dus te urgenter, BU tot de mik een zuinisheidssystcom is 't geen wonder, dat h«t eind-exsmen afleggen, tarwgl Z. M. aan den Baad
:uolaling van vrouwelijke alumni door den raad beslo- <le OemeentOKrond drassig -wordt. Wat*rvrg bij uit- T»n Beheer welwillend do vergunning heeA verlstBd,
:-n i». Het drietal, ten wier behoeve het bukende ver- alniting blijft echter de Arahemsche weg, vandaar OTer zyn portikulier archief betreffende
uwneelcskaBzoek tot den raad gericht werd, zal waarschijniyk mogelijk, dat de Gemeenteraad dien weg genoeg be- te beschikken.
«erst mot den cursus 1881,82 zich voor het tuelatings- voorrecht acht om er de bewoners ondanks hun Hot gezelschap van het Nederimadsofa Tooneel aal
examen (vix>r do ie klasse) aanmelden, zoodHt de mo- herhaalde aanvragen om licht, in 't donker te laten, waarschijnlijk dezen zomer ook voorstellingen gevsB
gplljkh«ld bestaat vóór dien tijd het gj-mnosiuui W Ze hebben zich nu gewend aan de Provinciale Staten. P uet
vcri>laatsen en jonge muisjes niet te dwingen ter schole
t* gsan in *«n buurt, waar zolfs het schaamtegevoel,
VLIU volwassen man'nen op eon harde proef werdt
Verteld. Mut lofwaanlijtfn spoed heeft de gemeente
raad met byua algemcena stemmen aan het
verze >ok tot toelating vau vrouwelijke ohm»!»' voldaan,
en hooft hot daj,'c)ijk»ch bestuur de in dien geest
guwyzigde verordening in het gemeenteblad afgekon
digd, maar ik zou mij al zeer moeten bedriegen in
hut bctainelijkbcidsge.voel van Burg. en Weth., inJien
zij nu niot met niet minder spoed een bugin maakten '
niet den bouw van een gymnasium, Hotwrdam en het
kennen.
-Z. M. de Koning heeft de jaariijkteue subsidie »»
J" Verteniging Htt ttfderlmd«+ To**ul tot/'UJM
verhoogd en die aan d« Tooneelsehooi weertot fö.OI
teruggebracht. Vijf mvdailles, e«& gooden, twoe «ilvew»
en twe« bronzen medailles cullen Jaariijk» wontw
wurdt met verlangen te gemoet gezien.
UIT DE HOUT
vrij/.intiig bwUttit
Uwtatt- zitting tot
dat Je
TAH vrüuwelijkc I
inz.ju
IN DE HAAIVLEMSCHE KOXEDDZ.
Dio Haarlemmers zyn nog zoo dom ni«t!
7.ij zijn juist ultiem genoeg met hrt Xtétrlanitdt
Tuatiftl om haar onvertnengde svrnpottiit te knnaaa
biyven wijden. Daarbij is hunne afdeeling van hs4
Tooneel verbond nog niet lang genoeg genstigd om
het Torschijnsel dat hoor optreden fcier «a daar hesft
teweeggebracht reeds in de hoofdstad van IfoordhsV
land te tannen wsarnemni: een Beker getal
tmlgn. , . , zinden worrlen lid en kiezen de betninnel(jll»ten
09u al,, zoudani? geproclameepl terwijl n der der hen M boetnnrde^. B.n komt in di* eerbjk,
'P de jonaste _vergadenng dun oild-rteident Uejen de ioffclyke eiging gevaren Toortaan gna
EN SPAAENESTAD.
Y.
k weten wij dan dat er den 22 Kaart a. s.
ilid zal gekozen worden voer de reeds drie
bestaan,!» vacature Krnsi-mon, en het was
vcrTi-aehten. .lat dc Kicavereeuiging JTaarleln, haar
t Mr. W. A. *t Hooft zou handhaven.
Inis dit het geval, met l\ van de 15 stemmen
T&n het tooneel of het
Aan'
on h «? ff.
rerruaat
van opgewekt politiek leven, reeds industrieel alhier, oandi,
meermalen moest ik er in dit blad van getuigen.
van Coeverden we»"clitc gekozen te zien. De
7.m
^Z?J?'!fi^f:"!!?^.h,?f!.d**,U^r F' *? Fie"' onlangTrVriT'te'hten -"en?«oo~s7nVéen"
mnn « ... «.« ,.i ^^ tnooht Wyven, 't is niot aan hu gretig strevi»
De hoor OaJlanjM Huct, np een n. het jong«» tewijken: Schoei' zij anders'geen
«Jullrf Itn.iPl -,;..!. ir. J?!__..... .. J1__J.__, V J
TJÏT DE MAASSTAD.
Uotterdam, 10
, Er hearschte Maudagll. in de algemeene
vergazulke gegevens mosebjk is met vf armte het dcring der Hutttriiamticltr JlmidtluverrfHujinu oen geest
gymnasium, in bescherming te nemon; hoe de van kalme berusting, wolko een merkwaardig kuntrast
eerste walgen" kan van de vrijniuedigheid eens vormde met de stormachtige tooncelen, wnardoor in ,
leeraars, om derEelyke treurige toestanden pu- ^c^ ongelukKjaar 1879 do bijeenkomsten zich
kenmerkbliek te maken, begi^jpon wij niet. Er Kullen tcn van «ujaegiüonder» n kreditourcn ran deze en
thans enkele verbetenngen worden ingevoerd, cen r andore naamlooze vennootschappen, die de
maar blijft bet daarom niet een feit,
datgedurende tal van jaren dergelijke gebrekeu
Uebben kunnen besta»», looder dat rector ot
cuerf(?Bi(!
^ WM
Tronwens, wat
vm deo ui», dio onze goed»
hlar Met ten Tk>(jk
zonden rekriminatiün nog
D'och het Sakeakste' vai 'deze geschiede- ?«»ld "»
- kom niots i
;o blikten gnVen, welks
.L/IKU IICL «ciLunnciyikaic »»*? MB«« uw«v»*»w**w - , , .
denis, ware het niet zoo treurig, zou delofre- kom mots inlueld dan Dauto s vermaarde woorden ?
de mogen heeten door den Heer v. Tienhpven ,Laeciate oyni tprrana,."' In Juni 187» kon en zon
Op Rector en Curatoren gehouden. Had de en moest oene hypothuknire loening snn hot
wnnkeEesr Blijdesteyn van een konservatleven geest, Icndo gfibouw nog redding geven; met verpletterende
diéhet kollrgie van Curatoren verlamt, gespro- meerderheid verklaarde de vergadering van
aandeelken en van gebrek aan feu sacró, de Heer v.' houders die verwachting van directie en
commissaTienhoven, moest deze heeren zuiveren van rissen t« dcclen, al liet dio stemming ook in't duister
den olaam. Z. E. A. verzekerde den R»ad, uoc groot onder die meerderheid het aantal was van
dat er by .rector en curatoi«u geen konserva-. hen, die inderdaad aandeelhouders dor K. U. r.,
wa.! -i.....! .i . ... "~ ren. En nn die illusie-verstoord is, nn de liefhebbers
voor deze hypothekaire obligüties op zich hadden
laten wachten, ou was er van dio verpletterende meer
derheid geen onkelo meer overgebleven, om thans
ook de kansen voor hot wolslagen der uitgifte van
prioriteita-aancloelen te beplciton. Ja zelfs, zonder
tisme, maar integendeel een «ebt feu sacrévoor
't onderwij* bestond, ' .
liet spreekt wel van zelf dat, waar de .leer
aren juist van het tegendeel overtuigd zijn,
dergelijke ongemotiveerde uitspraken geeu ander
gtyolg kunnen hebben, dan dat zy hen, die bun
grieven reeds zoolang vruchteloos hebben voor
in Rotterdam juist niet. Wie het niet wist. zou »**slid, heuft zich in de laatste vergadering v*n een den doen, heeft de schouwburgdirektettr die ti*om
mreilijk kunnen be«pe«i'en dat wij Dinsdag a. s. eene zeor gunstige^ zyde doen kennen. Hij wees den nad den kring hunner aandacht XÏJD bedrijf
herstemming hebben voor den gemeenteraad, waarby P *"*
het meer geldt dun eau strijd van personen,; aan do
het
vurandering in het personeel bij n(,t zwlmr te verantwoorden.
endarwya, en Sprak al« zijne meeniDg uit, TJJ Ter9tokte man kan maar niet tot hot beuf
ó Jne zijde bcsineellooslieid n do klinkende naam eener dat de lage buzoldiuing, van die voor het onderwijs den gebracht dat het Beest der Openbaring me* geem
Tcrmogende fatail», aan den anderen kant in openbare lo°«whadslijkc mutatie de oorzaak zou z(jn. Ka- afzichtelijker verven, behoort gsmaa-ld, dan h^j,
uetrekkingcn gebleken kunde en vcrdienatc* en be- «uurlyk kwam de Bargeme«t*r (by zijn bekend* voor- -wanneer hij z«n hecrsdierstif niet dankbaar aan da'
proefde trouw aan dc liberale beginselen. Bij onze zui- liefde vuor het on4erwij*!i tc-^cn deze wijze van TOOT- handen der afdeelisg overgeeft, om Tan haar te
leelulijko naburen zou er onder zulke omstandigheden stelling op. Eon bulpon.ien.yzur tree.lt bij benoo- rpn noe njj zij?dagèlijksch brood moet verdienen.
_'ucn avond voorbij giian zonder wijk- of slgcmecno miag dadelijk in het gnot cener jaarwedde van ?800, Maar in Haarlem schijnt tussohen d* bespiegelead*
vergadering, waarin de leiders der politieke partijen di^ in dc eerste drie volgende jaren telkens met ?25 en de handelende machtm alles nog koek «n et ts
Ie kiezers voorlichten omtront de verdiensten Jer wordt verhoogd en dit is volgens 2.E..V meer dan zjju. E^n, in je veertien dagen door de Ytrtt*ifmf
kandidaten en hen krachtig aansporen tut vervulling voldoende. Dc heer Huet dacht hiemvcr echter bezocht, bereidt het Haarlemsche publiek haarstseda
.?un hun burgerplicht op den dag der buslisfiug; eenigzina anders. Toor een persoon die geheel in
hier daarentegen heer.-fht een doodxche stilte, tot zijn onderhoud moet vooriien, is £600 niat voldoende
zogt hij zeer terecht en allen die het met het
onderlulfs in do dagbladpers; geen vergaderingen der
kieseen hoffelijke un voorduullge ontvangst. En,
alsteguboleefdheid. worden de beste stukken van hel
Ansterdamsche repertoire voor d* Haarlemsche voor
stellingen aitjreeophtL
Verleden Donder.Ug grag it Koopman tam VttutH
voor oen atampvolle zaaL De -Mfttnining onder da
vereenighigeiv ja nelfe nog" geene advertentie1* ea wijs wol mefneu. mogen zk-h oxn dit jungc raadslid
strpoibiljetten. Zal nu ditmaal d«ze stilte eens de verplicht rekenen, nu hij opuniyk dez* kwestie ter
kalmte zijn, welke aan den storm Toorafgaat, en zul- sprake gebracht es verklaard hueft zich voor te.bc-.
lea de kiezen eens toonen dat sij inderdaad wsten, boudim, middelen te beramen, om het onderwijzend toeschouwen, blijkbaar grootcndcels uit ds Lwr der
welk onwaardeerbsar -voorrecht ons kiesstelsel hun personeel nirer aan de school te verbinden. burgvrg samengesteld, was uitmuntend «n de goed
boven honderden belangstellende stadgenootenschenkt? Sa-*en zesde klasse aan het Gymnasium neodig verzorgd* Terwnnhig rond grooten byToL Tussehsa
Eon dwaas, dio dit van de Bottordamsche kiezen blijtl, vloeit bit-rail «an zelf de behoefte au nog de Ut'reelen lieftn d« gesprekken orer de rtmrtsr
durft hopen, on daarom ia het Dinsdag a. s. ook g«cne «en leeraar in de klassieke talen voort; «enige rtamsche artkwn. De heer Botmmwöter werd want
herstemming, .maar eene loterg tnsschen du beide raadsledon maakten dj opmerking, dat men met geprezen. Ook Mej. van Biel» en de overigen deelden
kandidaten. Om niet snwUlekeurig de kansen van dö. oproeping van sollicitanten niet moet dralen, door in de algemwcno welwillendh eid. Eenigeo warea tefett»
den heer Philippi nog to verminderen, moot ik een ook in andere steden woldra de bolioefte blijken zal gestold Mej. T. Poolmaa in de rol Tan Jeeaiea «e
?ratullcn iu mijn vorig schrijven: niet den IC, «n men dan allicht geone geschikto candldaten zou missen.
ion 13 Maart, beeft de herstemming plaals. kunnen vinden. Bevreemdend mag het daarom \Vat een Amsterdammer vooral In deze voorstelling
bg dit zeer juiste inzicht, niet tevens nioeet behagen, wuan de korte pauzen, did bf
fout hej
mair
Het iou zeker gemakkelijker zijn de schuld dczor heeti-n. dat
vergissing op d«n zetter te sohniven, maar met 't oog
op de onberekcnbaarheid dor Nederlandsehc ki«Kars
jvergnldsol hoeft blijkbaar niet bolbt, dat niemand
met wettelijke middelen de buitensporigheden des zich in de bitterheid van de pil vergiste. En ook
graven tébeteugelen.
Hot vijfde bedrijf ontdekt den stervenden Floris.
j hot antwoord van don direkteur aan ecu aandeel
houder, die de aandeden waardeloos noemde, dat ze
Zich door de landlieden bedreigd en geen middel mét vqj belangrijken omzet tor beurze nog voor
ziende den gevangene levend uit hunno handen te 103/4
pCt. verhandeld worden, vermocht in do
verhooging van de tractementen, der leeraren bij bet
middelbaar en hooger ondurtrijs ter sprake is ge
neen» k ds verantwoordelijkheid TOOT dte Tergissing tracht. Men dient zich nu juist van een vast en ;
blijvend personeel, waarover men tevreden ia, te ver
zekeren.
Do Xtiierlaiultfht Kunstbedt heeft 't het ccret
vcrsokonden, voor onze minnten ?
11. 8. '81, Am.
rorden geleld.
F. <r. d. G.
geheel op mij. Ik zou do gewetenswroeging niet kun
non verdragen, indien tengevolge van rayn vorig
schryvon eon Borlordamsch kiezer, in plaats van Dinsdag
zijn billet, zijn biljet Woensdag ter stembus ging meld on do Amstcrdamsche. bladen hebben het (zg
NEDEBLANDSCBE
OONEUM8TEHAAB8brengen. En zoo zijn er.'
mogon zeggen.
zon Alcxander Vcrbucll he.' dan t'-'li aonder vermelding der bron) met
loffu0. lijken ijver overgenomen: Het hui-i van IHUlerdijk
wordt een koffiehuis! Misschien lykt u dat zoo
verfIT DE KLED» BES1DESTIE.
Saar aanleiding van het spreekwoord: »hoo dichter '
bij don Paus hoe slechter katholiek" maak} men wel merende dichter zfln l»»«s«« jsre» sleet, «n gvwooa
epns de gevolgtrekking, dat mon in een residentie- huls was. -- Indien ge di» echter meent, bezie dan
(Concert in hot Fmzk, HsaMb^ S8 Fefar. 18814
Gaarne volbreng & de mij opgedragen taak vu
ododwliiiR t« doen over een concert, gegeven door
de Vereeniging van nederlandsd» Toonlmaetentars."
Klopt immers het nart reeds warm wumacr i
schrikkelijk niet on het zou zoo erg inderdaad niet gelcgenheia: nMft omf door ned?Undscue Toonkn,».
zijn als het huis, waar die eeuwig klagende en jsm- 8tcnaa?muziek v» ncdsrluidathe componisten t
honden, bracht Y«lsan betn de doodeiyke wonde toe. harten der auideeUiouiikrs de flikkering dijt hoop
Kiju Torscheldeo, Voor do boere» en k-uigcn die in niet tot eon vlaauuetje a*fe te Uazea.' ?
hem een wakkeren beschermer verliezen, een zirare Toch wilde Jo vorgadoruig liut doodvonnia Biet zix>
ramp, wordt .betreurd door non rei van Jfearders, abrupt" uitspreken |Men wenscht dai du diruktie,
Teruggevoerd naar liut Muiden-lot jien \vij in bot vóórdnt Jiot lot der verconiginj; ann do krcditcurcn
beeld der droeve Itachtelt do ellende van don krijg inocst worden prijsgegeven, zich nog don tijd ton
die hot zwaarst drukt op onschuldige vroriwon en nutte zon makeji om met .de stad of met eene andere
verlaten weezen. Ook, du rui vsn Amstellandscho kombuiatlo" over overdracht der zaak te
ondcrhanJoffermi beklaagt het beaciireiujijk lot dur edele Bjimil delen, en met 25(1 tvgon 10 etunulicn ward het in
van. Woorden, door di> ongonado das 'Hemels zoo dien geest geamendeerde Toorstcl van dnoktiu on
etrengeiyk beiocht. Kidt hot rampzalige «jtoinde van komiuissarwsen aahgonomon. Wanrin voorde
nandoolFloris, zoo Kinspeelt de rei ton leste op den «lot-In- houders dit doodvonnis eigonlffk vorecuïlt van het
druk, moot hét volk tranen Joon storten, maar de oorspronkelijke, dat dire-lttic en komminJnrason hen
, schande in zjjn , wolverdiendcn dood gelogen, motr veilden hiicn uitaprukcn, is my niot recht duidelijk j oon
de schourin^ vjm het, land «n d« verwoestingen des der aandeelhouders zolde dan ook vóór du stemming dat
krijgs cijn do' }siumorlijk*te gevólgon vsn ontoombaro motzulkceneovenuvchtdeontbindingdérvcnnootschap
heerachzueht aan de eene Ej'do en zelfznentlge wraak- .niet voorkomen werd. Haar minschiun verbond de
vcrgagierigKeid aan do andore. . loring aan het minder abrupte" doodvonnis dc kloino
Ten alotte verschijnt dc utroomgod van do VocLl, hoop dat et nüssclüen eene bsnuliariigo .kombiuatio"
met de voorspelling dat uit , de tegenwoordig» r»m- to viudcn ware, die mot het lot dor aanduelbondDrs
pen don snellen wasdom «n de toekomntigo grootheid begaan, lien beter bedtinkcn zou dan or voor bon uit
van Amsterdam ende Btaet des gomccnon Vader- eeno liquidatie te rcddon zou zijn. Gaarne zon ik hui
landts" zullen volgen.
dit gunnea, mits maar niet de utad de
?fad niet veol geestdrift voor don Vorst moet ver
wachten, Op onze kloino hollandsdie residentie is
«lat evenwel niot van toepassing. De elementen mogen
eam,ennpannen om door regonstroomen, stormwind,
hagel- of sneonwjocht do bewoners binnen Iran hni2en
te houden, bij de |aaukómst of het vertrek fier
Koinkiykc i'aiuilie, is niettemin een «route srhuar
belangatullcnden tegenwoordig, die moedig do
nioorosnige Xoolaan' doorwaadde om eou vluchtigen blik te
werpen op het Tonrtolijk gezin, 't Voorbijrijden Her
koningin met haar vurig twcospan veroorzaakt nog
altijd eon paniek en 't zon my niet verwonderen als
do menisvuldiKe verschyningcn van . do Konlnkjijka
familie op hét Loo tot een der voorrechten werd
gerekend dio men, .sinds do bcngtyko parkcóncorton
en hot ontstaan van bet Oranje-park, aan Apeldoorn
toekent. Dc Zekere verwachting, dat deze
parkconeerten ioderoh zomer zonden herliaald worden, heeft
déafbeelding er TOB, gegeven in dr. Wap* bijdrage
tot Bilderdyiu loven en werken en weet dan tevens
dat do eigenaar met hoogst prijzenswaardige zorg,
tot nn gewaakt heeft, dat bet huis nagenoeg
onvcrandurd en ? een ? merkwaardig sieraad van dc Haa
Tlomschó Groote Markt lilcof, vrij wat belangrijker ch
hooren voordragen.
Ken gevoelt zich als het ware huiselijk vereenigd ?
want het zijn toch bekende phrsionamitêa, gufUf
bekende namen met wie man ecu beleefden <>?
b*l&ng»tellejid«Ti groet wisselt; en als mm dsortS te
aanmerking neemt dst celfs het buitotead,
DuiMk. land,. Frankrik en Engeland, Imme lumMo nat «st«
ntiejot, faunne talenten mét lauwerkransen «?
minder beschamend dan het leeiyke Costengatndbeold decoratiën beloont, ijol dan past het niemand meer
(dat tusarhe'n haakjes gezegd alleen goed itchijnt din , , nun m^ een zekeren trots '(dis dam
te zijn om er straatstoenon om heen to stapelen of alieen geoorlODfd is) ei met een heilig vnurtoguMet
bij dooi weer er d* Tuile. sneeuw om heen op te ,«,, komen; want al staan zij door begaafdheid hoogW*
ho-ipen). :D* wakkere Sunstbodo vermeldt moeij dan
Uet volmaakte knnstvaardighoid heeft Hooft hot Jjonio is, van wie Bij zulke verwachtingen koesteren.
. dosl bereikt bjj het dichten van dit treurspel door Hot moge daarom hard zijn voor de aandeelhouders,
hem nagestreefd: do omstandigheden waaronder do maar uit hot oogpunt van hot algemeen belang en
overmeestering efl dédood van lorij plaatsgrepen van do dringende behoefte aan lig-on .losplaatsen
zóó voortestellon dat by don toeschouwer geen Ewoem Toor onze scheepvaart, schijnt het mij de
wcnschovan twijfel mocht blijven twstoan omtrent do beteekenis. lijkato oplossing, dat de gchoclo havenwerken mot
De handelingen waren genoeg ljekwd,»oodat lijge- toebehooren dc eigendom der stad worden.
acht konden worden schier de 'schennen sftenpelen De gymnasium-quaèetio ten nwent'is dus voorloopig
en slechts enkele, kenschetsende UooldpunUn dienden wodor van do baan. Ik «al cV «Mj natuurlijk welvnor
op het toawel gobraeht: de gevangen graaf door zjjn trachten kritiek to oefenen op de beslissing dor vroede
belager» omringd, Floris in den slotkerker, .zjjn ver- mannen van don Amstlerdaiuscluin gomesnteraad, al
scheiden to midden zijner getrouwe Kaejdem. Eon zou Ut ook| uit pcrsooniyko orvarhx; niet aarzelen een
klare' antTuawing vak c baweegredcnen tot do ge- afkeurend oordeel over do kille, vunzige en vochtige
bonrtenisHon kon strekken den indruk er van.dtsper klooHterznten van het Amsturdintsclii! gymnasium to
to prontan in hot gemiMd der aanhoorders: daarom onderschrijven. Haftr vat er Op die beslissing ook
spreekt slloon uit dio plaatsen ?waar deze beweegre- aan te merken mogo wezon, toch mag Rotterdam do
denen worden blootgelegd oèaigc karokUrtcekoauig. koiilsntheid benijden, waarmede de quaestio to
AmIk heb in het borenstsnnde gspoogd den wag to sterdam is afgedaan, vsnt ook wjj hebben een
gym* kst wtt ion nasinm-qnacstie, die, hoe ilrinssnd de oplossing ook
die bjj onge- iy, reeds lang kot karakter oeoer chroniaclie kwaal
braflrt Het to niet het bewijs leveren dat hjj bat do«l verkregoa liee'ft. Ligging en iariskting van het
Eraadat* Hoeft bntud*ld
kunst. AJatetooaen da< «r paden
voorti(jfeetroefa Is.
F. T, d. O. miaansch gymnasium alhier zyn znker nog oneindig
Veel invloed uitgeoefend op den toe
vloed van vreemden, dio tot dc uitbreiding van het dorp
aanleiding gaf. Do speenlatio-goest liot zich niet
wachten. In ongeloofeujk korten tyd verrees er een
nieuw Apeldoorn, dat het oude beschaamde door zyn
vriendelijke villa's en tuinen en een zeker voornaam ca
chot verkreeg door den aanleg on do bebouwing van
hot Oranje-park met zyn helderen vyvur, zijn K. H.
B, scbool, zjjn Katholiek Instituut en zyh nieuwe
Sociëteit. De schaduwrijke Loo-mnzioktempal bleef
echter gesloten, masr zoo er al' eenige
autrekkingskractt van aitging «m nieuwe inwoners Ie lokken,
moet nén toch Ook bier, zooak overal eldors dc
toenomendc oiigobreidheid vsn hot dorp veeleer
toeschr<j«n aan denontlicMftiiitgsgefMtdar speeulapUm.
Of 't niet -wel eens den Gemeenteraad boaouwd te
moede wordt bij do enwtng, d«t do nltgavmi voor
het nitwwe Apeldoorn voomamehjk tsneht rijn ge.
kanon ta dc bonnen der houwondomeiBcre en
grondvorkoopem, kan mon vermoeden door de Terhoogmg
dor Gemeentebelasting en de loeningen die er geslo
ten worden.. Het nieuwe Apeldoorn zal nog wel niet
genoeg opbrengen om bet aanloggen Tan nioBWo
wogen, do uitbreiding d»r gasverlichting en vooral
ook de kosten der K. H. B. school goed te maken.
BoveAilten vult ei op da nieuws inwoners weinig te
rekenen, 't rrj dst zo de huizon te slecht vinden of
dst de opgesomde voorrechten van hst dorp hun
togon vallen, op 't even, zti blQvwt aist Isng. E«B
or toe doen!
Maarten.
Het KedurfandiKh Tooneel gesftiegcnwoordig twbo
irtukkeo, die fcyionte ve«l bijval bfl hot publiek
Vinden. Dt Vont, «en toooselspel in a badi^jf Tsn
Ed. Pailleron, vertaald door D. L. 3. De Brnijn, is oon
geestig stukje, waarin Mej. Anna Sablairolln, de rol
Tan Antoinotte, hot naiovc", levenahwtige, gevoelvolle,
verstandige, pleegkind met zoomal liofilo vervult, dat
het mlssahioa h«t 'bssU te, wat zg tot
dnuverteoansch-juwe» gaf. Men sou moaielijk knnnto z«ggen in
welk dwl van die rol zy het meeste lof verdient,
maar dit is zeker, dat de Uarnitnüe iler eigciuichap.
psn.diijflUiand«r'" ' ' '
, onzer, zfl zijn toch later groot gewoede»
staaltje» die iornond die de kunst liefheeft de haren op denzeUden bodem met ona alle en bescho«n*em
te berge, doen rijzen. Ook de regenten Vin het ziun daardoor als wcrs het, door broeder- «n
nstsrofjo van Boerostcijn, met hun bekende pllinnen ; uar,d Teresnigd met hen die het geliefde Nederland
aangaande do'poftretten van Frans Hals, wonlen nóg beminnen .
oven herdacht In dat stukje : Oiitli Gerelt H Haarlem.
jatrn wy over hon echter maar liever het zwijgen
Om aan d« bsteéObead niafcs, te lort. U dot»,
is mijn eenrta woord gewfld aam da dma« W. <Mps
nit Dordrecht (Sopraan) «n Saiah Tl nasi Is te att
tonsterdam (Tianiste). ' .
Hsjafr. Gips Tsrtolkts oompositü» vsm Hstesw.
Hol on M. A. Brandts BITS. op> e*» iqjz* soo «b
men van baar vorwaobtBn «aoobt Bezield door 4sa
poëtisdwn gloed 4sr nooit «j»oegvolpr««sa dicfatrtss
msnouw Hemze-Barg droeg ook zjj
..finrtnsfnnlrim Ja der Brnst"
en zong Die Sturmflnth" van Heinze met
.bsU'gs JsansabsnllBM"
schoaa, rsi», iwig sn dos «pWokbsaAs
l .ertobie Trtobe."
Zisdasr -bvnadMid Bgilean's wasoieB:
.0» qn« l'sn owstoit.WaD,
D* id*ttw «OKposUio ton,
gen en tnmliflin flnloiii TnliVisi sljraainns. m Tnuranr
dit aflu, ook al olst genngaoUU kan woids^ «et
dia gnst> «ijaer werken die aosc nunitn-lyk SB
grsolaoli vaa ooaa&atte nssmt; (ik fcshatar ri«chts
nirtoshiiten, zoo vol-' aaa Bonota Caaoilla", «Bi» AaferstshUBg" soa.) daa
komen ia haar spel wordt oigoiichaduwd, dat wo in' nog «al bet voorttorea, amitt hat (alaed« door daa.
Antaiaett* een 4iraMatisxib* schepping zien, dio te'. text) awr gelukkig aaa de gevaarlijk» klip van
^Sgeltjkortyd bekoort door e»B «ren zeldzame; klaar- i legeahelds-coiBposiU»" is TO
hoid if» divpta. ' Mej. Gips is eene tangere» van groet talent,
Het plsegüd is hier da Jnofdpmaov, ai wordt i'trgyff'-^i'lT aohool sa hateadhin haait jdj de
b»dst niet, omdat de gsoecaols-woduwe Umi» se Bo-' gaaJHheid fNn«r hsetlljks opvatttag; dit alles hs*A
naaU (Mej. C. Poobaut ** keel. M plM, to onpoetlséh' «tt bewezen hu ds voonlraoht dar haerigke UeAsna
haar rol opvat at dew^l Baool do Oeran.dekapitein, '(door Ees zoo uitnemend geaocompagneerd) wan B.
Tonmiaire zich gean mosits zou gevao om zijn goeden Hol (¥lf%trfi Moedo») ea va» K. X. Baodts Bmji
naam al* toonedjipolaïgestand te doen. Integendeel.' (a. W«usoh an *. ICoader an Kind).
tt<
El