Historisch Archief 1877-1940
\
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR( NEDERLAND.
No. 206.
eerste stuk dat «ij gegeven hebben i
(Fladderen) van Sarton, met St.
Montaland, Mlle. Brindeaa en L»ndrol l
rollen. D« engelaehe critici raden hun landgenooten
niet aan het te vertalen,
?n vlugge van de ftaneche i
tekst niets van zal oversc
overigens nog een alleraardigst stukje voor cen per- (l
?oon,
die besloten l
visite
om hare
men hem l
dachten
lich nit
Filt d»
tenxijn
PtWi, mi
la de Italiaansche open; Marie-Roze, Ilma di Mnnka,
Nüsson, Lilli Lehman, Anna de Belocca, Minnie Hanck
«n signor del Puente in de Groote Opera;
terwijlbchalve Carl Heymann, ook Sophie Menter en Rnbinstein
zich op concerten doen booten.
R»»*, Amsterdam, J. C. Hi-hröder, geeft
Sltitlfiitt'iilfrfH
dus uit de handen der Bataljons-commandanten over
in die dor Regiments- en Divisie-commandanten.
Gaan wc nu eens na of dit doel, in den bosch&r
nei {baren tijd, kan warden bereikt. Van l October tot l
. "ÜJnni zonden we de compagnieën ter beschikking di r
compagnies-commandanten willen stellen, onder be
paling, dat bjjv. op den Ie Januari tot-Je oefeningen
in de compagnieschool, op den Ie April tot die
in den velddienst kan worden overgegaan. De
Batali WICHENBritGH en P. jons-commandanten overtuigen zieh, dut aan dien
LISK, Het Lcidsehc Ja-' eisch voldaan wordt. Het
schietdat de schilderijen van bet hofje VAD tterestem het komt eenvoudig uerop neer, u» men, mum»
te Haarlem, het land verlaten zullen. Waak- daarin ziende eene manifestatie, eene geloofsbelijdc- b- v- in ""*"' ""'* ''"'"' ''"' 'i''»">i"v en »«y :-n
rooigaattiheid blyft aanbevolen. ' nis, eene herroeping van vroeger veroordeeling, eene *"' "''""""*% twee meesterstukken die in onze let-'
inkonaequentie of een fengen, zieh, al bemint men *"k'inde hun weerga niet hebben, zijn «sen. hopen
Jfnl-art. Het schilderstuk met e Ladende vrouwen ook nóg zoo hartstochtelijk, tot zoo iets niet leenen cn d-nken beurtelings bezingt; cn ze dan zelf be'.acht
is door Hane Makart Zumtr betiteld, de beelden moe- kaa zonder op te houden een man van charakter te a'* utopieën cn droombeelden l
? ?- ?? te-recht de minachting zijner voormalige me- Tegen De .JMn-WiViKtr. novellen van TV
v.v,,.-,'.militaire Zaken.
ten weder buitengewoon fraai zijn; Je meent bc- zijn en
roemde schoonheden van TVcenen worden er in herkend, deatanders over zich te halen.
BE OEFENING ONZER INFANTERIE.
' echlllendo oefeningen vormen een samenhangend
gc' hcol; vonr elk gudoelte ia een verantwoordelijk
i leider aangewezen, de beschikbare tijd wordt gul: el
1 gebruikt ? en naar onze innige overtuiging wou't
' eon volJjcnJo graad van gcpcfendheid vefkreg- n.
rycri. Een gedeelte van de collectie Doubl
te Parjjs la reeds verkocht. Prins Dcmidoff kocht onjer» man, in het
een Frans Hals voor 30.000 francs, een Vonaeer van voorwaarden had kunnen opleggen, wier vervulling
£tij,t.*, hebben wjj vooral dit in te brengen, dat >::j.
telde den «tap niet in die mate: wam men het laatste stuk, V,..7?*,« t.itW?.k-rd, gcene
dezen edelen "'"'' ?''""' enkel veeleer sehetsen, teekeningen zijn. j..v
zeer licht Toor ' ov*r'Kc vcropeubaren zij in deze jonge
eehrijvers twee eehte kunstenaars, begaafd met veel
en een vrij kraelitig pu-turalen aan
Wanneer m.-n in doze Jagen 'Je exercitie-terreinen De plaat» ontbreekt ona om tot indctails tebewjjz. n,
van nnzc (tarni^.?^ mi-t Cen bexmk vereert, knn llat de 'ÜJ' vo<" olk «B'^eA «n oefeningi gegeven,
men Ja:ür Reaiigc zijn van ,lc i-cwte oefeningen voMoendo is. Wie, oven als wij dit deden, zich de
zt.r mUk.i(>ng cn ,]e p0siDt;t.n Icoren waardceren, .»««»« »'" getroosten om voor zich zelven een
prep0siDt;
rs in het werk gesteld, om van
«tukken aan bet Louvre heeft catleau gedaan.
Delft bracht 88,000, een ander «,500 francs op. hjj zou hebben moeten afwijzen, al gaf hij er zjjn ,*,, cn p -d(!n kl)op töc mt.t veel pöotis.-h gevoel. In .üdsclirilVu en broehures is die oefening herhaalde
Twee-en-twintig stuks werden, verkocht voor 338.460 le«n'Seluk mee prus t> <)f zeTon ^?j,,,,, uit hot Oostvlajtid-reii.eh , , onderwerp van bespreking «*wc«.t. Twee
francs on Jat terwijl de heer Doublézjjne fraaiste De fout dus, die onze .Dilettant br, Sardou meent } Jie J(, Auk.nafJiana opleveren, zijn voor
? op te merken, i» alleen hierin gelegen, dat hij aan
het gaan naar de kerk niet de beteekcnis hecht, die
" """ ?---"" - .. ..jétihangertje van Crème» Braur J<"i- nct
onkicschheden hadden zij hier en daar c(^n9 onzcr infanterie tegen Oetober,
ernliiden. alsnu-dc zekere on-viaanwhe oefening, onder de wapcueh te roepen. Dit laatste l
zoo. naar onze meeniiig, bij een ander at«Uel van l
grarama voiir elk dier tijdperken te ontwerper, zal
dit zeker met ons eens z
in het Duitsche leger
Dautel er in ziet en ducht. Ha,nWacht den itap cene '"«' ?" "'"? daarenboven, is een cehtc perel. en
verzaking van zijn beginselen; en wordt in die op- ten waardig, tcgenhangertjo van Crème» Rt,,,,,- J.,
vutting niet weinig versterkt door Liaas wensch, dat
dit kerkelijk huwelijk niet maar in 't geheim, doeh
openlijk zal voltrokken en gevierd worden. Een wan- ne'b'i"S
deling door de straten van het Rome dor Konsnls en helden
Imperatoren had niets pjjnlyks in; maar het was niet 'cSSen.
het zelfde, of men als gevangene dan wel als
fttandaarthandigheden deden ons* beoluiten, er m.^««*uin
en M,I,I,-' .!* ,if?'«.-. en dat zegt niet wei- cen (.?uu,, j,, anMaebt op te vestisen cn wel zün &an to.'°"Ion' aat de geringe sterkte onzer coa
ten eer-te lut groote belang der zaak cn ten tweede P»-i"'B«n cn <"ia K"brek aan kader, de toepassing ver.
j _??_.*?*, T\_i *?ii^?^n l,;; AA»a folcani1»-)
m ook de mui- ?<"'<">«? Dat stpllCT
-, 'voor ocwte gelegenheid te doen.
vqor
kljnn(:.n
WI
volgende
M.
DA.V1EL BOCHAT, El 'T NEDERLAXSCH.
Eerstaaaga zal Wj den boekhandelaar Sternberg in drager den zegekar vergezelde.
De "trüd tusschen Daiiitl en Lta liep over bet
e-Gravenhage eene nederlandache vertaling van deze -
-?? - - ? - hoogste: het to be or' uot ii> bt van God-zelven, en
door den Heer H< P. Boudier, en, op verzoek van
'komedie van Sardon het licht zien. "ij ia bewerkt o
daarom zou men niet net «even goed met cen
repuminnaar en cene legitimigtieche minnares
dezen heb ik, met grooto zorg, zijn handschrift, niet
zelfmoord... die sommigen hunner ^.^ llall ,t ^,
heldinnen wal al te voorbarij} aan den das oefeninp. zeer Kunstig kunnen werken. TVe zullen! ALLEliLEI.
Jasper Jaspers. trachten dat aan te toonen, na eerst te hebben aan-J Bij de DultBcLo Marine zal ook in gebruik worden
' gegeven, welke bezwaren we tegen de nu gevolgde genomen de Mauser revolver, reeds bjj de land»
.t ..... .-;.*?,7. j,-,,... ..... ,7,'..?.,/?,.,,?wijze van ix-fenins hebben. De grootste fout b, dunkt mucli^ ingevoerd* ?
ons, dat dóór: do geheele opleiding (,'cen draad loopt,,
dat n\. a. w. U-t Rjbcel geen etelxel viiruit, het eene j De Japanscbe rcseering heeft cen grooto dictior.
t niet het andere »amonhangt.
i TT-TT~ een drama kunnen construeeren
?^£«??^^^^.1^^ mogeUJkhcid^lfs hiervan, niet inzie.
Geene uitdrukking bleef ongetoetst, ^f n ik .f?_?B yR In'mijn artikel oïer Makart heeft men, blz. 3, Jcrwijzcr ervan maken- I. het voor do school,
' ', j Tan een .keukenmeid" cen kindermeid'' g:-' xoor do klasse, cn moet eik kind van die klasse
ofschoon ik de
on
ALB. TH.
Itd l'igtr fimlfwij*, <Iit»i- J. E. K. "art H"ynr,i,
l<nr>ftl<jttii?nriji<r te IFillifff LiiAyfrAk, Efrtte 'en
Tlr«'1t fluljr. GrlMta/liH bij J. B. IIVfcM'/SSO.
Dit werkje doorloopcnde kwamen wij tot het resul
taat, dat de oefeningen daarin voorkomende elkander
vrij geleidelijk opvolgen, dat zoogenaamde sprongen
zorgvuldig zjjn vermeden. Maar w-lk gebruik moei de
n ai re voor krijgswctenschap en zcevaartkuiide
uitDe ovft-nin» in de recrutensebiiol gcsdiiedt onder ' gegeven in do 5 talen, Japani-oh, Hollandach, Franse)!,
leldin" van den Bataljons-adjudant, en ie het sprc- Duitsch en Engelse!,. Eet grootste gedeelte daarvan
k-mlste bcwiJK wat men, ook van onzen nülkien, bij is bewerkt, door den ko'ouel van den «taf
Haradabtjna voorde gehoele redaktie (met uitzondering van
do spelling) verandwoordelijk dun-en stcïlea.
, ,
doelmatige leiding, volgens cen vooraf gemaakt pro- Kadennite; tel is in Europeeschcn trant gednikt door
Bramma, in korten tijd kan maken. Na een paar een japansch tvpograaf en vergezeld van ecu atlas
maanden exereeeren de reoniten zoogenaamd ,afcn met atbeeld,:,,'^, die zeer zorgvuldig gegraveerd z-jn.
kol. 3, van een
komen ztj verder onder leiding unnne'r compagniee- i
Do naderende versdigning van het «tuk moge de . .
méik de letter A- pleeg af te beelden.
gepastheid schragen d(-r beatidwoürding van den
heneebcn schrijver, ilie, onder den zedigen titel van -een
Dilettant", eenige bezwaren tegen mijne waardeering
van Dttnltl Büdia! beeft in het midden gebracht, ook
al gaan wij om hem te ontmoeten cen maand of.
drie te-rog: zie den J«i»lr.-</«i,ii.-i><- van 6 Maart 11.,
No. 193;
maakt. Het 'ligt aan het min duidelijk teeken, waar-' er een exemplaar van in handen hebben om die ^?^?linjinten. Zoo heet het ten minste, maar de
" ' " oefeningen schriftelijk te bewerken, en «a daar-' rk(,Ujkhtllll wii)i, van de theorie af. In den regel
A. Th.
klaar'to zijn ze laten nazien? Maar dit kan we""»W"""" "u- ?».?-?«.??- -,
-,immer, niet.'wam wat is zulk taalonderwijs in de '«eh woiden voor deze oefeningen ecn.gc compagnieën
In het MiliiHi' Woe'enbliitt wordt door een artille
rie, op grond van zijne ondervinding, aanbevolen
voor de onderOiAcieren een orderboekje samen te.
stellen, waarin allo %-oorschrifton en ordcra betreffende
UIT VLAANDEBEN.
0?1G Mei, 1SS1.
Teelgeachto redactie!
Mijn woord.getrouw, kom ik Ulieden over de nieuwste
Het is mij eene Biet geringe voldoening, dat de »-
......_ L,i (je producten van onzen Znid-nederl&ndschen
boekhanbij elkander gevoegd, om door cen der kapiteins en
tnezicbt van den commandant dor compagnie, eska
aangeduide auteur zich op zoo vele ptintc-n bij
j)?. spaard T- bewijze
onze »l<Iati>n «tinlgc alwimieliiig te geven in bot dage
Déccne aaiimerkini; Iwtrefi het chankter van
zullen noodig zijn crr allen, a-gg
do 72 bladz. dezes
de L V stukken die
heilige overtuiging
cone koppigheid', ?!>
te .«. *""""*' dl6n "*"' n ^ "lte TRn 8" 6'"te " '8
? -B»«j,.« door' vrag m
-"*
Lottling dicht nabijkomen. Eene
ed een hoogeren toon aan, nam.
sterker getoetst <«n droom", eene iecht scl
op. de
deekn deze meening tot eene vrij groote hoogte;
het geschreven
vereerd plach t« worden, der naderend»
vto het r«»Urii«che, v»n het
eln^HetT «t vneel, dat Bwdon in het licht beeft
«Ul«n «tellen, en al» zinnebeeld daarvan heeft hjj
gnomen: d. weigering van een politiek man, een
bruidegom, om ^cb te buigen onder de band vin
e?medemeMcb, wien. gewijd cb«»ktarh8 ontkent,
en eene plechtigheid aan zich te laten voltrekken,
dia hij voor eene ongertjmdbeid houdt.
Het i» moeilijk verklaarbaar, hoe «en het kerkelijk
huwelijk l» *«n<m »<lem vo<w icU van zoo geringe
iMteekeni» Iwn honden, dat »Ueen koppigheid" een
' »», ten nopen et zich tot geen prijs aan tew
onderwerpen, en t.v«M voor zoo diep in het
Tojkubewustzijn gegrond, d.t bet alle
overleven zal l
De «t»p, door C»arf*y bjj Datitt ged»tn, om hstn
onder het oog te brengen, dat hfl, eenmaal Z«
geDe C
Hoe schoon ia toch de mbrgend
ala alles spreekt en leeft;
«a dat aan 't minite bladja
een zilverig drnpjo beeft.
? i
Boe glanst het nit de roezen,
dat perelend dropje daar,
nit tulpen en violen,
alt iiamant zoo klaar. '
De kleine zilverdropjes,
dat blinkend eêlgesteent, '
het zijn allen vrengdetraantjea
die ieder bladje weent.
het inprenten den, Nederland on Italiëbestellingen-hebben gedaan,'
indivtduëole oefeningen. Voor die in korten tyd moeten zijn afgeloopcn. .
'iThliu'Bi'ïc/h'ët de"geoefende manschappen kan mcn dien tijd bc- Evonzoo hëerscht ef grooto levendigheid in
deger ver- nuttcn, om de door de manoenyreB wat los gewor- weerfabrtck te Obemüorf aan den Neckar, welke aan
ri koorden-, weder wat aan te halen. De compag-. ,ie Servische rogccring moet afleveren 120,000 gewe
ien blijven gedurende al dien tijd geheel ter bc- ren van het stideol Mausor-MIlpvanovic, vertegen-'
schikking harcr commandanten. Zij worden geheel wdordigendo cene waarde van O i 7 milliocn mark
woord vooraf" cello- verantwoordelijk goflteld' voor de oefening hunner (ongeveer i milliocn gulden).
??--?? --'-=?'?- ? -|,e Begcering heeft thanu, bij wijze van
wirden onze bcoordee'ling had' D« «enige verplichting aan die commandanten op'e- procf> 20,000 géwcerladon besteld bij Chri-toph Geias,
korter cn misschien voor hem meer vleiend leggcnis.dat hunne compagnieën np een vooraf vast- to oftersheim; voldoet de levering, dan moet hij zoo
Korter cn mu>s«m.u , ,d tU(lgtjp e(!n bepaalden graad van oefening Tect laden maken als hu maar kan.
kunnen geweest znn. gokregen hebben. D_le corapagniespofeningen -moeten . __
~ """"' PROEVEN.
Aangezien de meeste maritieme mogendheden hunne
ipon voorzien van mitraillenses, om de aanvallen
,.. bataljons-verband vecht, ie voor het indi- van torpefobooten te kunnen afweren, zoo zon 't voor
».h^mVhonTc7nbH'örodnct »>an ?ÜonvorechUlig, daar hij toch ateeda alleen dMO Hatsten een groot yoordeel zijn, wanneer zij
[C\SethTl)doOTo!Sf8t?m, de bevelen zöner onmiddolltjko meerderen op te Vol lich tegen .choten nit dergeljjke wapens i konden
bcgon heeft. Hel w de eerste dienst, waarbij de man, bühc-t veiligen. B(j een aanval op ons land .van dezeezijde,
1 streng opvolgen der gegeven bevelen, toch all zelf- zullen onze torpedobooten oen» belangrijke rol
moer gtahdig denkend wezen optreedt. Tot de compagnies- ten spelen; onzo Regeering ia hiervan doordrongen
oefeningen behoort ook het schieten. Het individu, - ? ? ' '- "
-?»
Tramwegen, ClaBsi'flcaUe van ijzer- cn etaalBoorten,
'zomerwarmte als beweegkracht,
clrculeeKiagen,leer
'
1876.
zonden vragen.
Op een sierlijke taal en eenen oprecht verzorgden
«- ?- » v....t.
WUU0« ?"?- B - v
vraagd hebband», haar alle waarborgen voor de g»l- j b<j L. d« Ia Konugne. Aniwerpuu, uuuot u«i. »., proeTen m?=?.?.._.
dikheid hunner TnbiatenUl behoorde te gev*n, die! Vrienit*, uitgaf, De itoffen daartoe pntte? acbrtjver atmmtntenen bulpmiddcUn by het ondenrtj»'.
dan door den groepscommandant wordt bevolen. Al- pedobooten.
leen daardoor is het mogelijk, ook l» oritteke oogen- Een engelich officier D. Toabery il van oordeel,
V««u«f bevat in aflevering '6: Projectie- of blikken, het vuur in handen ts houden. dat eene huid van caoutcbonc de torpedoboottn veel
(met afb.) D» grasparkie* (met afb.) get tweede tydperk der oefeningen ia dat der ba- tegen mitrailleuaevnnr zal beschermen; daar Se door
vunr ontatane gaten zich in d* caontohot chnid
sluiten en het anelle bimnwutroomen van b»*
.
attfl mogen bogen d« novellen, dl* J, 'J. na» KtiyJi, rj?win'i oordeel over vivisectie. Natuurkundige uiionB.exercttlën. De Bataljona-eommandant, diezioh
b« L d« la Kontagne. Antwerpen, ondertitel: Onitr proeven met «envondige toestellen (met afb.) g- tot Mn di, tydBtlp, van alle inmenging
ind«o«fenindijheid hunner
DE AMSTERDAMMER, ^WEEKBLAD V OOR.V NEDERLAND.
?water verhinderen, «aardoor de booten voor spoedig
xinkeu bewaard worden.
Twee stalen platen van 10 mM. dikte, aan eene
zgde bedekt met eone 10 mM. dikke laag caontchono,
werden beschoten door eene HotcbkiBsmitraillenae
van 37 mM. op een afstand van 10 M. Tnsschen
de stalen platen cn het canutcboue bevond zich een
mengsel van kurk en gom, ter dikte van S mU?om
ie' aan elkaar te verbinden en tevens het caontchouc
niet met 'Ie «talen plaat in aanraking te brengen.
De platen werden op vele plaatsen doorboord; de
gaten in act caoutchono waren tamelijk dicht geslo
ten en alleen van zeer nabg te zien.
De Fransche en Engelaehe marine zullen elk eene
boot met eene caontchoucbnid doen aanmaken en
daarmede proeven nemen.
Nadeelen der huid zonden zijn vermeerdering van
gewicht en vermindering van snelheid, terwijl do kos
ten van aanbouw met 1(4 a 1'6 zonden worden ver
hoogd.
fit in Bnaland genomen proeven met het
dragocdergeweer klein kaliber ia gebleken, dat aarden borst
weringen van l Meter dikte volkomen dekken tegen
de kogels, uit dat vuurwapen zelfa op 25 II.
gcecboten. Op grond van eon en ander vermeent men, dat
eene aarden borstwering van 1,50 U. dikto op elkon
afstand voldoende d e k k i n g tegen i nfanterievnnr
zal opleveren.
EEN VEETEXTOOXSTELLING TE WAESCHAC.
Do thermometer to Warschau etond 11. Zaterdag
op 4ö% een wock te voren wees zij 85°in de sehadnw
aan. Dit groot verschil en do regen, .He sedert drie
dagen aanhield, deden de weinigen die de officieele
opening der tentoonstelling van paarden, vee, honden
en pluimgedierte op eentgcnoemden dag bijwoonden
in een allos behalve feestelijk gewand verschijnen.
Regen- en overjassen, opgeslagen pantalon?, haoge
laarzen en lage hoeden waren aan de orde. en de
leden der regelingu-commieaic, die in gala verschenen.
betreurden het dat ook zij niet raut de etiquette
hadden durven breken om in eon meer practische
kleedrj do nneraa te doorwaden waarin het tentoon
stellingsterrein was ontaard.
Luitenant-generaal Albedijnski, ile
Generaal-gonvenieur van Polen, teokondo de oorkonde der opening
precies ten 4 uur en begon daarna de ofndeelc
rondwandcling. Ik kwam tegen 5 unr toen het publiek
werd . toegelaten, maar het ongunstige weder had de
meesten afgeschrikt en had ik niet den volgenden ilag
reedt moeten afreizen, ouk ik zon een ajider tijdstip
voor mijn bezoek gekozen hebben. Thans echter bad
ik geen keus en wan nieuwsgierig om naar aanleiding
van cen bericht dat ik toevallig- voor conigcn tijd. in
het Xiriitrt r. (t, Day gelezen had, te zien of ons
land op deze tentoonstelling vertegenwoordigd was.
Ik vond onzen Consul in bot gevolg van den '([. ?).
np het terrein cn vernam vnn hem, :dat op zijn aan
vraag 20 plaatsen voor Nedcrlandscho inzendingen
waren beschikbaar gesteld, doch dat er geen enkele
was komen opdagen. Tcrschillcndc landeigenaars aan
wie ik werd voorgesteld, verzekerden mij. dat'hct hun
zeer speet dat er geen holland*ch vee, vooral jonge
«tieten, aanwezig waren, daar xjj di* gaarne zonden
hebbon aangekocht, wanneer zij de zekerheid hadden.
i.Ut het ras zuiver en goed melk^evend was. Die
? hoeren en ik zelf wiatcn niet beter of de a. s.
ten!oonatellm£ te Goot bad er sekuld anti dat de
Ho!'anderüvan de hun gegeven gelegenheid «een gebruik
hadden gemaakt, omdat on* beste vee daar beon zou
gaan. Maar bier teruggekomen en er met dezen cn
genen over sprekende, verneem ik dat de
Warschau«i-he tcntoontclling niet oftic'icel door den Minister
van Waterstaat enz. is aangekondigd,, naar men zegt,
omdat Z. E. meende dat het wat ver weg was, dat
men toch wol niet zou inzcudch en dat hij zieh dus
de moeite kon besparen. ,
Ia er eenige waarheid in dit onwaarschijnlijk ver
haal, dan doe ik een goed werk door onzo
landbouwmaatschappijen te wijzen op wat ik hierboven schreef:
to oordcelcn naar wat ik boorde, bestaat er wel
degelijk gelegenheid tot export van fokvce naar Polen
cn misschien zelf* wel naar R'iuland.
Toch was er hollandflch vee op de tentoonstelling.
Een zekere heer^odzinski, eigenaar van het landgoed
Tiicb.i bij Bialobrzegi hcot't 2 stieren en 5 koeie»
ingezonden van zuiver amsterdamsch ra»" zooals
hij het noemt. Vi'ie ze hem leverde weet ik niet,
luaar de beesten zijn mooi cn werden algemeen
bewonderd.
Het zal belanghebbenden in ons land niet
moelelyk vallen nadere iiiformatiën omtrent export in te
winnen, cn misschien zullen deze regelen 'dezen of
genen nndcr ben intcressccren. Daarom mijnheer
de redacteur dank ik n by voorbaat voor.dc plaatsing
?' Utrecht, IC Juni 1881. , j, s. .
NATÜTIIKUSDIGE MEDEDEELISGEN.
r>". *ff,-tmfaou. Wy hebben vroeger in dit blad de
Fiitofoiin liehaudchl, een inrichting om door ccn licht
straal, gcupniken woorden naar een andere plaats
over te lifenyen. wnnrliij de rrraniieritig van bet
clcctriech galei lini*vcnuogen van «clcninm dc-huvfdrnl
apcolt. Daarnn de liadiofoon, waarliy een
licrliaal'lcjk afgebroken licht- of wariutestraai op een plaatje
van eon willekeurige «tuf vallende, een toon voort
brengt. We moeten liicraon herinneren uu wc iot»
willen modcdeclcn van do Spectrofoi>n, die op 't
oogonblik in de wetenschappelijke wereld groot op
zien baart, en die we aan dezelfde Amorikaaneche
geleerden Bell en Tainter danken. '
Voorcorst hebben dezo twee bij liet voortzetten
van hnnne onderzoekingen bemerkt, dat voor een
Fotofoon het selenium (een vrij ZcUzaam en kost-'
baar element) niet volstrekt noodzakelijk Is en dat
evenmin daarbij altijd cen cl.cctrische stroom behoeft
gebezigd te worden. Wanneer Gen lichtstraal, na te
gen een zeer dun spiegeltje, waar achter mcn «preekt,
te zjjn teruggekaatst, op cen me£. roetzwart bedekt
; plaatje valt, dat deel uitmaakt van een gehoorbui«,
veroorzaakt, zij erona!» bjj do oorspronkelijke
Fotofoon trillingen die de gesproken woorden tcraggevon.
De uitwerking is echter zwak en aiechts gelukt op
een abtaud van 40 meter. Merkwaardig is echter
deze zaak zeer zeker en we stippen aan dat ook
Mcrcadier te Parijs, te gel|k met de twee Amerikanen,
baar beeft gevonden, on aan 'de Inrichting dei naam.
van Thermofoon gegeven. .
0e gevoeligheid van roetzwart voor het licht ie
echter veel sterker wanneer een herhaaldelijk afge
broken lichtstraal wordt gebezigd. Dan wordt een toon
geboord, waarvan de hoogte' afhangt van bet aantal
malen dat de lichtstraal wordt onderbroken. Do sterkte
van dezen toon hangt echter zeer af van den aard,
d. i. van de kleur van bet licht, ]Cen weet dat een
straal wit licbt, b. v. een zonnestraal, wanneer men
haar door een prisma laa^gaan, ontleed wordt in een
reeks van gekleurde stralen, waarvan de violotton aan
het cene en de roeden aan het andere einde liggen
Ontwerpt men nu door een afgebroken lichtstraal
zoo'n reek* van kleuren (epectmm) en houdt men de
gehobrbnis, waarin zich een niet roetzwart bedekt
plaatje bevindt, in het violet, dan is de toon slechts
zwak; in het daaraan grenzende blauw wordt zjj ster
ker en zoo neemt »'j door het trom, geel en rood
toe, tot zij op een enkele plaats buiten hst rood (waar
slechts donkere stralen komen) haar maximum be
reikt. Wordt de geboorbuht nog een eindje verder
verschoven, dan ontstaat plotseling stilte.
Andere stoflen dan roetzwart vertoonen iets derge
lijks, maar elke stof levert in andere kleuren het
maximum van toonsterkte. Wol gaf het «tcrksto ge
luid in groen, zijde in het rood, lxraiet in het geel.
Hen heeft hierin dus cen middjl om hoorende de
kleuren der lichtstralen te onderzoeken. Dit is vooral
van belang omdat de aard der uitgestraalde of door
gelaten Hchtatraleri van de scheikundige samenstel
ling der stoffen afhangt, waarop de spectraal-analyse
berust. Naast het spectruacoop, het werktuig dat voor
de laatste gebruikt wordt, kan men nu de
Bnectrofoon gebruiken en zoo zon eon blinde onderzoekingen
over de samenstelling der zon kunnen' doen. Beter,
d. i. nauwkeuriger dan het SpeVitroscoop zal de Hpec*
trofoon wel nooit worden, maar daarentegen kan de
laatste gebruikt worden ook voor de onzichtbare stra
len buiten het rood en buiten het violet cn het ia
waarschijnlijk dat het nieuwe werktuig ons van dit
stralen nog veel nieuws zal Iceron.
ElectrüHftt in ruorr'ffl,/ ItontlfH. By al de veelvul
dige toepassingen van den electrischen stroom ge
bruikt men inrichtingen, zooals galvaniitehe elemen
ten of tlynamu-electrietlie nlaehine», die voortdurend
electrieiteit ontwikkelen, hetzij door de plaatsgrij
pende scheikundige werking, hetzij door een
bjjzondere beweging vankopcrdradenen *niecdijzc.r. Than*
evenwel begint men in Pary» de aandacht te vestigen
op inrichtingen die men als magazijnen van electri
eiteit kanjtttjchouwen. waarin men een zekere
hoeveelheid/electriciteit kan nphuopen cn in voorraad
lOiidcrt om te gebruiken waaneer mcn het noodig
acht.
De uitvinder van de zaak
ia Gastun riante, die
BliifHimtniliioiiiililli'iiy. Haarlem in nog «tccda de
bloemenstad, en neven* do veruiaur-le tulpen wordt
er niet weinig beaienswaardïgs uu liefelijk*, gekweekt.
De hh. E. H. krelage en Zn. hebben henluten, zoo
lang zjj te Zandvoort (Passage Nn. 10) nog niet vol
doende geli-«enhci,l )iel;lx-!j, i» lun wintertuin te
Haarlem eeno dourlonpcndc- tentooiih telling van
nierplanten en bloeiende a<--wanhrn te honden,
dagelijks "|< vaste urt-n g,-.)1n-ii.| zy» zal.
onder de bezoekers van Haarlem en van de badplaats
zullen van dejf! gelegenheid otn e«r>.ti) klasse planten
te zien, gaarne proliti-erm. l>v »iti'« rtuin lijft aan
don Kleinen Houtweg.
LJnplufft. In bet t-emg*zinM ver1'ri*'-cheTi.l in Juni i
welke
Velen
In Je uitutrekeo v«n de Hpaansclie blad Lerida
lijft e«a dorpje Beudomi; dit dorpje in gvxeg^nd met
wn p»«toor, die een <mverz4>eulijkc'n b&At kwatert
tegen de liomoëopftthitiuhu gfneenwijze. Hij verzet
er zich met hatid en tau-1 to£<*n en b et f t erein-lelyk
bet volgt n- 1 e op verzonnen, Vnn den ktnft&l dei*Mo
dij (iDldngu mee, d*t hij do Ie len /.j TH- r psrochio,
wc-lhe hei nog langer waadden ^icb door eon homoeo- |
pa«tli te latuu genezen, na Juin ttnuJ, de eer eener
pWhtiife kerkelijk» W-grafeui-i zon ^tigercn. De te ,
N'iln-]b'ing zal wel in-lruk mal; e n, zelf» op de mot t- 1
naam iJ
onder de o<j^en te krij-^t-n, Kebt-j-I verkwik
kend is het verslag he?aa« fiii-i. L>«- (.'onnuijtKiekonit er
gnlwcg voor uit, dut
i winft-r niet vol- d^ \
Naar aatilti-lin- van de rein vanH.IL M.ïrf. van Italië,
naar Sar- linie, jït-vf-n 'Ie hailaAn*t'ho blaJon sUorlei
bfci)*-lir:jvjnj;tn vaa Jft Zeden *-n Ktwoowtt-ïi dtr W»ir- i
dtnU'ra. O. a, kont* iii Itt-t Gfiim*'^m.-h0 Lla^l frt/firo '
daan heeft. Donl.'-len. KiKnen 17d> n.Isniiari
imet succes en
brak
k zi»i:tier
brak een der «taplnoton haren »
vangstcr IUOHI voor de l.n.«
mueite li
!ii»«'f; -I»
» un-n
t iJM, t<*en
i>laat«verai-liv n i-n
arbii^ ge
niKit Ji*.-t
intns8cLen wsrv;i (js en MIM-MW h .mr l.
worden, zij m-H-t.t wijlitn. Pen 2-.*-n
treurig KeZiVlit b.-!e\-en '!nt d._- :j-;.i<».-x <li"'r d^- -r-i'.
nboot Bldvstotie lu-l i)s v n.r lieli iiet breken, i.-n/ii-h
door deze imar Unmi-Un i-li \ ? n .i t. Intucnehcn
Xcven de on-it rn'-nier!- li'.iimc i"i.-.M^,.n 11-.^' ni--t «ji.
Eon twr-edv winter 111.-: rt-^--!i.'iii*ii,' ^i/oi.-! ij- zal
allicht Jen ij^i-pniini.-!. al»r li:j ^-en-uf»-! l var. u kan,
behoorlijk revuni U- d-r n i-i-iri:; i.n nütri ;evallt..
blijft de Vere» nl'-rin^' 1.--ttt^ti .n z. r^-t m* t ui,'U-re
middelen, l.an'l.-narb;-:.!, klt,::.r.- rt. ...-liiri'« i n za^-t n,
vnor het ,>i"-nhouden v.in h--: ".:.*i-r wiuir zuH.s ver
langd wordt: Int :s va:i ni--l t,-.'ri-..-.bt-lnn^ vi.«.r -it.n
handel, dat men uvu h.t ,-r . > r.«- .-. Tirrüli-ati-
1.,ataat tut
baar stelt.
? 11 >ati
? ?l.v.n j-:.
bij opening ui.
in ulle opzirht
voor inzeïi lini;
heelt' utre* k in
hei-rcn nit .|..-j
liiitine, en h-.-'''
^-e^'-liilen. IL- *r<-ni -1-11
straat <ipni"nn- l*te:i ]
wij on« t".- i In rian--r.
voor <U h"..J'i-tr.i:tt -j>
H van plan .-.n
vr--Vele H.illan-1-.-l:.. fa»,
reed» jaren geleden prseven met zijn zoogenaamde
secondaire batterij bekend maakte; proeven die wel
zeer interessant waren, maar gceu toepantfingcn bui
ten de laboratoria opleverden. Cauiille Faiirc heeft
thsns echter de inrichting aanmerkelijk verbeterd c-n
daai-door de uitwerking zoodanig versterkt, dat d«
praetijk er ongetwijfeld haar voordeel mee zal doen.
De secondaire batterjj bestaat uit een aantal i-la?eii
of kruiken met verdund zwave'zuur gevuld (die her
metisch gesloten kunnen worden), waarin ^'plaat-t
zijn platen lood, en wel opgeruid, zoodat er een zoo
groot mogelijk oppervlak kan geborgen worden. In
elke kruik bevinden zich twee platen, gezamenlijk
opgerold doeh met stroken vilt er tussi-hen. zoodal
de platen elkaar niet aanraken. De verl.etering van
Faure in dat hij de lomlen platen eerst niet'een laag\bet V.I-T d< !»?
menic bedekt. Worden nu de platen niet de polen van l v;iai-ti»hi:r-< y.,.\
een galvanisehe batterjj vejbonden. nf niet die van i't l.irtcnLvi l y
cen in werking gebrpch-e cleetrische maehine. zoo- ; k-^-t. i^ v. .r >.
dat een g.alvaniriehc stroom door hut verdunde zuur l'iitn(.<..l:^i::'j. n
gaat. dan hec-ft er een Eielieikuudii,'e verandering van Dilssi'l.l'.rl. r -?
de lood-oppen'lakkch plaat*, die we hier niet nadt-r j ^elxi-jAv
h*1.-'.'zullen bespreken. Pe uitwerking is eehter, dat al-i
men daarna ophoudt den «trooni er dnor te leid"n. [ Alexnndt
de secondaire batterij op 'zieh zi-lf in staat i* -c-n j hoer '/... i
stroom te leveren cn wel aedui-ende langcren tjjd ; franci- r>-'.
en krachtiger, naarmate de duur en de kracht van [jonge ninn
den oo.rKpninkeljjken stroom' was. De Inrichting blijft [ l.are kcn-1
tot het leveren van die stroom in staat lunat na lat ! en vcrirni/
cerHte «troom heeft gewerkt. Zoo heeft ini-n. ^oudhanii:i
onlan^ts te ranja cOTi yterke batterij met eleetrieitrit i ik hem «<?'
,geladen" n haar naar Londen oversebvaebt. 'vaar j
uien do opgegaarde electrieiteit heeft tffblllikt.
fdehoon er miseehien. ili->or de terstond te
Parijopgeriehte niaatschapitij tot exploitütio van -loze uit
vinding, wel wat te s^oote verwaehtin.een op^rwekt
worden-, zal zij .cehtcr vooral vóór toi--passin^on van
den electriHChen *troom op kleine si-haal z'eker
bezyn. Voor zaken waarvoor men een sterken cn
voortdnrenden utroom behoeft, zal het wel geschikter f , .^ .. .,
blijven om den stroom te ontwikkelen op do gewone l, ". , '^,"
.r , . .., , , . . hoewel h:1, liv.n
ii. K:
r k :
tuiden iïi [*a!<.-rm« ^conuXr lijk. I>o .'orreep^ndent '
prl;rijft uit Pa 1 1 nu o : .Tut d» ZMUtlerling-'te zaken
die- ik hi».-r Kczkn bot», bth-ïorf-n -Ie wr^onfi en karren, ;
u:«,-t u at -ï.-n vomi l» ?r-'l'*, tuaar Ie M-jjjte, *'fiaf- '
op ze bi-««'hU'lfrr<l iijn. DésrnndNion H tnee-ittl ,
gc'-l m iJaarup zyn nu-ïtl Je kleurt.'n van 'i»*a r*.»- '.
W:.\yH>x bllerïoi Jii-:'»ri« hèV'.r.m'.cl^nyen aanijo- .
lir^t-Lt; %ï.'-n p!aat^jf, noch van i.'iiU-n, n^-'-h van '
bii:in ii. i»* 'ipenffnlatt- n. T),; on-U-nuri^n 2ija vi>,-ir
h*-t ^r'wt'rtf mjJ«M-l+» i<Ti:li,-ff!<l iTi f-j'Uo'!^ a ui*
Ta^R.i t-u AriofTo, <>l aan <i> nvt-r'tT* rin^tn t-ra*rcnt
dv ctThi»- n«-rnjan-lr>'-li.- konüi^f-n : > j vn+.rtonr '
viii-lr in*- n hflM uï-üuic-n v,, n vr-.'-'i-t'ïi^. in^t-üy*
?Ju-I n. cn ^roi-n k-r'-iiirr z->n w^>-n rij ieij uiH t-t*n ,
wa;.*"!). waar«.;t n-vt 1 1 n mliit-to t;- *i jV^n op ctn i
pur» ?rr-»< !t- v!.:k. Oi-? i!..». .1 v» r!«;-.- 1 !:. 'i.'gH'tr'.-kt \
!;_'»?? n '-n 'J^ vo.-.r*.-n v .n h.-',-!.-n, 1;: !i--n v^Mio--;
pen, cl -He in 'lr.ru i'i^'he lii'iïnT. tiu-t 1-et
ont}j\<fi'.'- ;:\vaar i in 'l-> hic-l. -Ie L":Lkrn t*- n h- mei
flaan. Do *<::»i-r. w.-.ami- l*- \>.-.'.- : -?i'sTt-Iir.K^n
stvl:Ü1«rl K:JI. h- ".-P. f-on rojhtwi* -grif n afk<-«r viü(
p'.-r*-pii -ti--f. van H. n lu^, vm hal*. t- iir.'^n. Tan r-rlitf
en iTj't ". ?«; .!??' k!>-nr n, <)H- /,;j ;;?.?*. ru:k:; y. ju
ohv<-ran!fr!.;k 'Iv/^'.f.l..1 *-;i ir« >.'. v.-r*"-'' 7.j zich in <2.e
aan-ven l::i^: .?- ». r.- -T K -. : aV-- ;:?-?,.. 'K: coXai
ea-'. -"t- r; ?_* - T. m rk::.-j v. ?? f- nt. l- i- p- :r< ?"?>.!:??; 1.,
w.i^jjrt-- -!":?? ;? ?;?j- --i / j )?- : ??» v.;,j-r- £..1:1 :.-. '.
pub.i- k v- -:-..?;-. , :. ,h* v ??_:! ???'??; .-^ :? ^ n &ni--r*(,
k! l::- ? Tij-r-tlir-ï-n -J;-* }..;*'. Ii-.t i:ïi'^- ;?'..- n van J*' n.
hv M -iiiiT-;]* k'-r'-r -.- .i..-:j yp :« '. --r. - : r-.*-: ???-?n."
'
l'
?i dr
van
? Tl '"1.
:;*:::.iv-:, -U- ,r:M. >?!,- r.,.-.*i
*'? . - ? .'. ^. .-! . i: :i::?-"i; i
'.r- !.-.- T'. * H- ? :?-.: v^n
r- ..«?- ri v.'.-i j. -. ?.-??*,- :??
L:I.' ? "A :?? w .r-!-::.
. '.- -??? r . :^r .' i- : i--i -n
,- ?? - : :, L*-.:-. F. n *
do Sandwiuh-eüanden in l «71 slechts 2000 bedroeg
zjjn er nu reed» 10.000, d. w. z. een vyfde aan de
gt-het-le bevolking, terwijl ooi de overige
Znidzce«ilanden, de l'uilippijnen-, Karolinen-, Molnkken- «n
Huudawoepen van Chiner/eti wemelen; op Kaltlk»
cn in Siam hebben cy zii-h genesteld; «Ifs in d«
haven«t«dVn van het Japan^ehc rjjk zijn zij gevestigd.
In Kthi-el OoHt-Azie is ?,'? on enkele staat, die niet
zijn ,C'hineez«nkwcstie" geha-1 heeft of nog heeft;
want de fabelachtig snelle ui'hreiding der ChineeMB
d<. et uveral dezelfde vret-i vo^ir de tfK-komst ontatun.
Het Chineesche rjjk, dat in zjjn binncnato de
ddidelijktftc teejcenen van ven'al vertixint, zal ongetwijfeld
biuiien kort het tuune*d Vïiii bluodige oinwenteliagen
«-n Uirgtrkrijg worden; m^rr toeb zal het Chineeseho
v>ilk zelf in weerwil daurvan, ten gevolge van zVn
ti.i:v wiUkrarht, grooten invlotid Wijven uitoefenen
d'>or zgn talrijkb vitjknplaiitin^en, Xi^t d'jor verovet
'n£< n, z«oaU andere volk./:i, verkrijgen zij koloniën»
uiaar d1.- bittere niiod dringt oen deel der bevolkirg
naar baiten. N'uehter. f^a'itrK«am en eenvoudig vi-n
«iirl. w. vt de Chinees zLh overal ti- schikken, «H
vi«;!t hij xirh thuin, waar |;y zich O'ik nederzet, «n,
T*.-lt zivl: r&H-tonpfff te vr.-l -i mt-t de krnimkens, d!0
van de tafel der rijken vu'J'-ii; ov. ral weet hij zijn
v'.<rrleel m^e te doen. N ^i:zn.kl en ctork. slnw en
!i-r?konef:d en ond*-r»*rb--l l', zieli jjam-tig door zijn
'«i-.'-rta'ifid» vlijt. Overal -air zjj zieh vestigen, gatt
11- ? hnn tihur d'-7i wind. ter^ij! ?!« Europeesche
volhii'.air.l^ge.i i.-i China bun !il .. :ii,d i-cha'd Bchjjnen t«
h. -W .<;n. Cte-n «onder ?! :s d»t ,.J..bn Chinaman '
'iveral waar hij zich verto .:.*, met ceaignzins
afgtinj-'.ifji. l. likken wordt (ta.leï- ;??;.';.?«. ?
.V..IK l, ft <?.-? ',-.t- ;..../ ? ,i Dn-nn'ifH.' Een
r-.-u:g<>r. di- nnlang" Turki^ ticzoeh', kwam in etn
vrij jji-uoti- pr.ivineie.j?ad. H:j h.id van ctn
handelsvr:<-iid een dnn-rende aa"1i..'....an(7 "HïYan^en vooi
-?-ii z ;rf ear-iTe firtuft. ?» :.??!- chöf, e**n ontwikkeld ,
-:n in-r de Wi-i«u-i>eho 'K- 'Inving niet onbekend
::iin, j-i ;-*n 'm persoon 'iverul rondleidde teneint'»
lir-iu nii-t de bezU'!iswaard:,'!i-? len dfr «lad bekend
t-?-piik.>n. T.^TI h"t unr vnn !ii..iavc..ndsibed aanbrak, '
!:...ii-:.- ?!..- vre-füi -l'-iinut n;- 1 ki-»te verwondering, dat
l-.- »i-r--vijing .laiirt-.^ z-n.li'.-l (.??rfn dni. lelijk verstaan*
? iar van dsn !irw)S(.n. rla:.'..^ injian t orer de
gea l mt-'-ru'alni'le <-n /.-.f- het l:iil gewoel op
-.:n over»:enrlt-. l!:i "j-mii zijn verbazing nii
..?: Z'ilk een xr.iehtiK gcVii'l, en Je T:irk
antwimrd!:!.-? i.r.vT..r*t.i..r'.are ''.--t'tijlv.-i.i : ,Ja. maarhetko?-;
?:> h ..-.-l w.,t Il,T»i.-,-h.?i;:"
E'- variïn-. E- n U I.-'.ioh sch
t.-h'fifn en v.M.ral i- c.-.T.:ni
!>.?; :--.j.'e st.in i'-i-1*1, -ïoor
r. ;-w .nu- rlifk
. ? ta»"-r :n.rani:
-r Mar'.;
^rnüia had de
n liezocht, en
inrichtingen
nntwtkkelinjr
n-lie vriend,
ten nnrc'-hte.
^ l !u l .^ver -Ie berden
hui*lie zijn kin vr.-.:j u -o^ten. m"lien. Jawel
i re : ?; o. niiir h ?? i 'i ts; o u k heel w a*
k i n l >.- r e T:."
van .1-; ^- r,. ,-.,-, -is. Jawil." /-.-i ?!??
?.t wira. h:i -prak, en '.-> -vf»'-1
- rk,
ll.t .
Ji. : ] ? -: ?".- .-::M 2.-' <pr-k-TI l U"_-"K>. M-:-n zit
''. v. ..''-it'arL---. n -u :i.t_-r.>:i -..-.:i X- i-.rlanïen
N--'i-:.-I-,i:.'." :::^7 v ?-r.i! .T-m;...' .1- ' ;--ï--ui i: ril? '
?? « -.1 ?:;?.?>.-' '.e ;>.::-??. .a-!.'':.--.'.?..??. ,v .:-:»;",'
:,,..i:!J:' .a -i-ly^vi^jt 's-:. V>L-.!'-...;;. .:i'r.i'n|
rul "VvrT-yt:! ^^:i v,,:i r-- j-;-::o!;-.;.-? ' r-: ni-?;.. ie. j
?; l f IK' n .'
GK.V.VF BOsH.U'SCHi:; S .
I-i !?? familie Galitzii «ir.Jf.n .Ie e*.li>nk*ehrifttnt
Hc-wa.ir.1 ^n graaf Ri.-::-p^-.-hin. de. j.--»:i\emenr vaix"
M.i-k .-i. ..f;-.1 de STI.I l.j ka in-- -h: -k-r Frsnwhen.
in 1*12. aan -U- vlsijimen 7irij-i 2-1*'. T-i^-u pravin
Gal.tzln fr <er> ..p aandnn^ -U: !.,i zyn mémoirra
z-.ii M-hrijvi-n. L-if hi; !r:r een Ls'.f cnr liter het
'
ietii-:bi> i,«
^ehen tuin liati -.n^
volstrekt nii: in 'l-;
| r,,U-er. l
12
wijs en door een gelei-ldmad naar de aangewezen j "'"'"
plnate te voeren. In n ion i g geval Rechter
we dat men dageiyi» of wpkolijkn zijn voorraad
triciteit zal inslaan uit cen centrale fabrit k,
bij in
,.
i^ v* r/Mim jti-hni-l-.
i» h-ikkr-n met ?l*ii-I»
fn. Di- .lirt^T'*ir
simcn al de batterijen van de verbruikers telkens weer i ""K*11"*1"
V*?"-..,'. , l lost: de KiHii
heen zendt om geladen to word»n.
Dr. VITUS BRUINSMA.
cn .
?'??v- !'!';>---r
< '-n ^rtn .K- n...,',
ir I.-TI. t...^:- ri-1-112.. j
?ï;t ' n zi.-ii n.*.;ii
: nu-!!i.T,ii:uii -A-.-I:!
V.-T1..TI VitTl ^: k- iT
?ri niftn
'i.-.^-hi';hi-t r.ia i-.-i
i'-ji..-"n aar l '?>',', -t-t--.!;
..-fi .!??: -.-nsTld df ;?':
-.:?.?, l ra.i;! .!->..r !.?:?
!.: UT Y--r.. ui-'inu- t
H.--n-:T..-.rii-:i.ivcrhi-.l
:rhd
I. \J,j
iïuit ,de
n. or.ll'-:Tz.
II. *!(?:,
In ::<?: .isar 1765 den
nati !i-i .laglkht. It
' ' '
:n
nfn'it ,t';itt' f'
De oppa?- T
> n
h;-: :o
werd
in
"p1.
Allerlei.
De Verccniging tegen de kwakzalverij telt thans
ruim 300 leden.
Het eerste Nr. van de Ztimlroartschf Itin?,'(t>tr(jnt
is vcrachcMn. Uitgever i» W. C. ile Graaflf. Een
aardig blaadje dat de badgasten zeker aangenaam
zal zijn. ? , i
De Kantoorbedicnder.-Verceniging zal waarschijnlijk
tot stand komen. Voórloopig kan mcn zich voor het
lidmaatsehr.p aanmelden bij de Hoeren D. Buija on
Leibrandt Jr. nit Wonncrvoer.
riie'fnJniny. Met ingononisnhi-M verwijzen wij
naar do hierachter -voorkomende, advertentie in
ziik»ile .Tiidenvcrvol^ing in Rusland. Het wordt tij l d:ii
het westcrm-h Enropa mot nndrak prolestrert tegen
huïgccn er in do onstelijkei holft v.m het wcrollde»!
wordt, n om do feilen, n om het
liopndo beate ca kraehtdadigs^t> wijze waarop dit
vooreerst gcHchicden kan i» zeker sp.K'di^e .hnlp te
zenden aan de ongclnkkigo eladitoifers van domlieid
cn dweepzucht. Hogen velen zieh daartoe geroepen
voelen, het is een Cnltnrkanipf dio vnor.den anderen
niet onderdoet. .
Gijmnattitl: Oaarne Vestigen wij Je aandacht op
De Tiii'Hrrinitl, tijdschrift gcw(jd aan do liehnmelijke
opvoeding doa volks, orgaan van hot Ncd,
rryninn*tiekvcrbond. In, de voor ons'liggende nummers vin
den wij belangrijke artikelen over: Het school
tsirnwczen In Dnltschland en Zwitserland. Do -doelmatige
Inrichting van prijtkampcn, de Voorwcrkcns-kla*so van
Lvcnrgna-Aehilles alhier; nitnoo-liging van het
Lnikscho gymnautickfocst van 21 Juli 1881, wandeltochten
(met UarHchlied), onz.
tegen 'de li
Rfied K-'K.in
zaamden.
ii' TI. ei TVKS. lil.-'i.t- luii t
»prak. lii-! In n in k-Tte
/;j L.r.i .-.nv.«..vwa:-.r 'i ? V
. In aanahtiting mot hetgeen wij vroe
ger omtrent de bjjh» ongelnofciyk snelle werking der
Bapid nre Engine vermeldden, veroorloven wij ona er
nogmaals de Jaodscht op te vestigen, nn ze njhior bij
Je HH. van Hoogevocn Stork en Co. verkrijgbaar ge
stold zijn. De priji ia f65 voor cene machine met zon
vullingen.
tftiitl De Heer Joeoph BrandOn,
secretarie van bet Weldadigheidafonda, heeft in de
vergadering van 13 Jnni vernlag nitgebracht over de
verrichtingen dezer nnttigo vorecniging gednfemlo
1801. Züheeft ook dit jaar weder wat goedn godaan,
voorschotten, gegeven, weduwen, zieken en
ongelukkigen ondcntennd en meeatal aan 't werk geholpen,
en van haar atreven veel voldoening gesmaakt. Dd
vporichotten werden goed terng betaald, do bijdragen
vloeiden mede, de ondersteunden maakten zich de
hnlp waardig. De vereeniging, meest uit Israëlieten
bestaand», rekent voor het weldoen geldt, geen onder
scheidt van godadienst.
Da; de an'.Ci-ikonnsrl^- J-?.rriri'.:-- n . .
kobten sparen om eikau.i--r «t-tn vli?.^ .11' re vanr-c.."
en voor hnn li1':!.! een r-.iu-hriu' te w(.rdon. ii;
alom bekend. Ht-t i-nd> r;-:aiiiu!e i;- een kl-in *taal:je
vanhnn(sr.>ntenyvef..p.'..:t p'iüt. Ei-u lion.enid
f;ein.raal waf is NYw-Y..r'ii aan?-ek<>iiii-n. en in een d-.r
voomaan^TC li -te!*' ::l^fs::iiit: liij werJ eehu-rvan !:ct
eer»*tc ntv^t.nli'dk .-.f aan z-H>d;initf Vci-t'-rmd dünr
faintcrviewers*'' van allerl-.-i diij;l)lftden, dat liij. :*n cin.ie
zieh rti^t te verschaffen, bt-kend liet maken, dar hij
den eersten, die zieh wei ^ aan Isem ilor-^t vert'H.ntli,
-lc deur nit zon bukpcn. Een der reporter?, die wist
dat de generaal er jvii^t -lc man naar was om die
liedrui^iüit ten nitv.xr to l"-cnï-'n. 1-nr.wJi- i.-,> dat l--.
.rli-lit 7\\ri' wel berekend i»lan.. Hij huurde een
nits-tej n'iiil btikpcr. en ? haalde dezen nver OÏH al*
psendointervicwer in de ontvangkamer vnn dun generaal
duur, te dringen, en de -leur liij zijn binnentreden
half opea to l.iteri. Wat liij vermoed had. tre-henrdc.
D.' generaal ging den :.< i-jjcnaamden rejuirter te lijf
om'hem in allen ern^t .K> kamer uit -ie boksen, man r
hij vond cen niet te vcrcma'den tegenpartij in den
man van pnife^tiic. De vcehtpartij dtinrde meer'dan
cen ntir cn het resultaat w.19 dat de generaal,
ovengen» een krachtig cn onverschrokken man geweldig
tncgetakpld wcril, cn verscheidene dagen zijn kamer
mne>4t handen. In de conrant Van .den reporter ver
scheen dienzelfden dag oen ellenlang liericht over de
geïmproviseerde bokspartij «n het gevolg was, dat de
scneraal, die wel voelde dat Hij zich heel belai-lieljjk
gemaakt had, met stille tl om aftrok, zonder te
drirvcn HullicHeercn naar de politieke betrekking, die het
dool van z\|n Xow-Yorkech,e r'efg was geweest..
': ~~ i ? '
K f n 'nirrkiraanlig tUy,-> II. Op de uitgestrekte zoo
genaamde Lcipziger vlakte, zijn niet minder dan acht
veldslagen geleverd. De eerste had p!aat» bij
Merscbm-g in 933 toeo Hendrik do Vogelaar de Hongaren
versloeg: do tweede in 1080 bjj MMscn, tnsaehyn
Weiszenfels cn Mcrtelbnrg; Hendrik IV streed daar
tegen .het leger van Ru.lolf van Zwabcn; de derde
ten noorden van Leipzig, by Brcitcnfcld in 1GS1,
toen Gnataaf Adolt het leger van de Liga onder
Tilly op de vlocht dreef; do vierde in 1632 by
Lfltzen, waar de grooto Zwedenkoning in den strijd tegen
Wallcnetoin het love.^ verloor; do vijfde by Letpzlg
toen TorntcMOn. nogmaals het keizerlijke leger van
den aartublsschop Leopold vorjtagda; de zesde in
175? hij Ilosabach, tussehen Mernebnrg en
Weiszenfula, toen Frederik II ^o zege behaalde op de
Franacben en het r^kaleger; de zevende in 1813 bij
Oros:gömchon, znid-oosteljk van Lfltzen, toen Napoleon
do Bassen en Prnl»en onder, Witgenstein terag
dreef en eindelijk in hetzelfde jaar de achtste, vlak
bij Loipzig, de volkcnslag genoemd, toen het grooto
ryk van Napoleon vernietigd werd. Zeker zijn er wei
nig plekken in DniUchlaml, die zoo zeer met de ge
schiedenis verbonden zjjn, all de Leipziger vlak'e.
Dr. M.-Ü:.-:I tv '- H.-.-'i' l.(. f: i-r- '(-r... l:nr.'
-::t.vx.nn. die t>=c-:i 'l', v.". i:i d<-n !>. r..lf-l i» s;,!,raA:
-.Ti -I:-1 "l.- if.^iet.- t?!] vv;,ai-,l.j;- ^- - r;.-iri.-:iiu i?\v.t van
e*, n ,'?-r n::-*aar.M^ rapji.'rt. H-' ;:: 1".t:n*.. U- hart
van d--.- vtr-las^v-ers, zit kla'srl-'.."i:il.ik. . p de
vtrk,-«r.i.- i.'.sa:-..'
\:i /"U ri--.i hor ovt-rl»i>li^- kv.Tiit :i ^''t-nHT. ver-ler
?ï' in: i'.. : l".-i van Pr. Mouf«^n -I-.TI--:? k'-!:U!i.-l-i-b
:>t.; w, :><eh-:i ft n-.-_- ictM aan -tv ie v, , t-< n. jv.ist.
''iiiiii: nivn.HHvr.T d-:i I;it:dl or.w. r ten .ii.tisT re
Ve;«;Kl..,. .].>or f-.i-n -s-rv.-i-lit .m liv.-n en .ir..v', mt:
-Kk-.-.nMl.i>ter!'alti-ik.i!i:tn.
: T. M::IJ iiu-n e»n. kam in ren p.ia:^-1:!-;::! t... k e^n
b.iti-rial'rit'k r.-nit. .pv'oov,.n. v.y ni.'t Pr. M.'<ut»ti.
'dat 70 Ven reilifjer i-ij!'vr is vo.ir l:tt a»n;sl
l'.'torfi' brivkcn h't-r, te lande. ..fan lJ.~i. .7,.,.:iU d'c he>rm
'.<.lytrpi-ht lubKn uitm-iiiii.tkt. I\- h'-evi-ell.i id' me'.k.
: die 'ioze z:>v,.n:i; f;i!.riekeüv.>.ir hunne i>r.. ',".,'-r:e
n<>"!;;.- lir-i.'.en. Uan m-.-n. hij 'cin -n-r-'t 'tl-1 ,,.i-^- van
zaken. -ehatt*n op n-wntiK' <1:ilzF:i.l lin r \- ? 'lig.
tegen cen iii-ijs. dien'1(0 landlwiw,r mw.: uiaktn kan
door ze z.'-lf te verkarnen. IWt (;v\vieht der verbruikt»
koeln>ter. hoewel z-.'er nnvielijk nu: juittheid :e
Vepalen. ihirven wij aan t^ nemr-n op niinster.a COOO
kih/s per dag, zoodat de iM.terboei- door de
'kunst'-? <:oriM lui-trie een nieuwe %\i-',-;i:.-1.;- ii^> i> o]v--t.V. n
van p. m. !>OA.noo kilo.
Zevr wiiarsi-hijnlijk, zullen velen reppen, maar
tUardoor wor.lt Jiiist het kwaad voor J« boeren' gvstU-ht:
nl die nu'lk en al .die.boter hiot-ten dienen om p. ui.
150.000 kilo's Mnfj-Mrinyboter per dr.j; w pmdtweeren.
en, al heelt 7.ulk# weinig invloed op liet verbruik
hinneulanda, lit.( tlun-t toch nadeelig werken op du
?n in Londen. Doeh wie heeft hoogër
>n (,-ekciul, dan in 1H70 cn Scl, toen
Juist de kuuatlKiteqirtkhii-tie haar hoogste cijfer
btreikte ?
Dnt. <i»or de Margarincboier, Je echte boter zóó
hoog in prijs geworden w, is moeieljjk te bewijzen
en toch beeft het er veel van. Het komt ons voor dat
de Margarinepbobie do lioterconsumenten met een
niimo beun, heeft bewogen eiken prijs te besteden
voor koebotcr,, mita' ze maar puik en geguarandeeril
etïti is. . .
ednrende de laatetc/ vier weken zjjn de
botcrprjjzen laag geweest, maar niemand zal zulks kunnen
toeschrijven aan de concurrentie van Margerinebóter
nu, door de malaise in dit artikel, do productie, tot
op hoogstens l'i gereduceerd is, terwijl die van,eehte
boter stationair gebleven ia. '..,,'
i Vil) eindigen daarom met den weiun-h, dat men,
vooral in Nederland, ziuh niet langer beijveren zal
om een industrie verdacht te maken, die zoo belang
rijk ia geworden, zoowel voor den handel als voor de
nijverheid lüer te lande. ? .
a 4 Mei 1881. ,' D. v. L. C.
Ilrt Cliineeifhe rlrniml in il r Zuiilz'f. Volgens de
dagbladen is Kalakana, ife koning; der
Sandwicheilanden, onlangs te Ban-FrancioOo aan wal gestapt.
Hjj heeft plan om ook Enropa en Aziëte-bezoeken,
met heit doel om landverhuizer» naarHawaïte lokken,
Naar China zal Z. H. zich wel niet begeven, aangezien
do staartondragende Mongolen het hem reeds laatig
genoeg maken. Nu de stroom van Chineeache land
verhuizers zich, ten gevolge van den hcftigen tegen
stand den blanke arbeidersbevolking, niet meer met
zooveel kracht over Califomiu henonatort, beginnen
de schninoogige concurrenten zich over den
EilandArchipel der Zuidzee te verspreiden. Alleen in Hono.
lulu landden in 4e laatste helft van 1878 niet minder
dan ,1000 Chineezen. Terwijl het aantal Chineezen op
;.:eiaar B f
rnea bej.-^
'v ??? 'i'-:'. M«:i liet mij on'el- .
le.Tfn. ... a. r.llrt m-ffelfete -aleu,. op het
TI een ingvNf-:'iï.? pek van n.;j te maker;
mij v,x,:- sele.'r.l te 1:. u len.- mijn hoofd'
wis tf-n ove.-hiv.-.i listreti'.c biblioiluek. wjirin ik p',
U;---n'deli We^ »oüvinden.
H.wfdsjuk III. Mij* r,.-.l, :--i. m wcr i gekweld ,lo, r
mi.'n "Hifruüzer?. door my-.i kli,'miikef, die. s
unja ^otd te r.auw niar.kto. door '!e vrouwen, i
mijn eipen eerzucht, do--.r veel nix-ie!«vs leed.
j:ev'tls va,n allerlei herinr.erinjïeii. en -loordë\
n>.(,.t,Ht-.k r\'. Outl.rrii-j.n. Ik Knthcorle drie
aang^nmie din).-.'ti: fantasie, trowi-hhciil en het genot;
van een lt-kkïri*k t* zjjn. ' .
? Hi.ufd?tuk V. -y.-,ktraf,fii:<if tij-?,;-,,,.,,,i Op mijnr'
.lertifTft,' jaar -loi-'d ik .if,rand van h, t dansen, 'op
tüijn wriijfi-to van de vt-.mtven. r p mijn vijftigsto
werd :k iinvcm-uill'-K vo-ir <lc publieke opinie, op mijn
zn.::i?*» schifti' :k het denken af on wenl een
wjj«i.-e-:r of een ogvï«: wat som» vrij wel op hetzelfd»
neerkomt. .
Hoof tstuk VI. Mijn if-1, 'ïjt- port,; f. J], was e|gor.
zintiig aU eo.Ti muilezel, grillig aï? eea' eoqncttc,
f-preeht als een «ehnolmphij?, lui tla etn mormeldier,
ijilel al» Bonaparte ma.ir ik had karakter. Ik kon
nooit leercn do uitdrukking van mijn gezieht in be
dwang te boude» en liet mijn tong vrjj «pel;«okhad
ik de tleehte pcwoonto om «oms hardop te denken.
Dat bezorgde mij veel gemv-jcn, nuar ook heel vee]
Viri'l^riHoofdstuk VII. *T*f ik, ir-na en irnt ik had kuHHtn
?ontra. Ik was zeer toegankelijk voor vriendschap en
vertrouwen, en als ik in de gouden eeuw geleefd had
znn ik een goed menseh hebben kunnen zijn.
Hoofdstuk VIII. Etrttieiifnafdiyf jrintliiet. H heb,
nooit in de verste verto getracht om een hnwéljjk. tot .
sund te brengen. Ik heb nooit «en dokter of een
mnsikns aanbevolen eh nooit eenig menHchenleven in
zyn loop gestuit. ,
Hoofdstuk IX. Mijn maak. Ik hield niet van par- .
tijen en boschwandelingen. Ik aanbad als het ware
lieve zon, en or z\jn dagen geweest dat ik haar
met tranen in de oogen xag ondergaan. Blauw was
mijn lievelingskleur. By diners hield ik bet meett
van roaatbeef en kond water, in den «cbonwburg van
bot blijspel t bij mannen zag ik het liefst vermetelheid
bij vrouwen opreohte ' en sprekende gelaaUtrekken.
Bultenaars van beiderlei geslacht hadden sleede etn
bijzondere aantrekkelijkheid voor m(j. '
HooWstuk X. Waar ik afkeer eau had, V»n
domnoron on gekken, van intrlgnante vrouwen, die deugd
zaamheid voorwenden, en ik1 had een onoverwinnelijke
verachting van mooie praatjes en gthnioheld
medelijden. Ik deed altijd mijn best om voor geblankette,
vrouwen, ratten etf likeurtjes uit den weg te gaan,
en'ik had een doodilpen angst voor metaphysica»
rhabarber, juristen en wilde beesten.
Hoofdstuk XL Lere»i-tmalytè. Ik verwacht den
itood zander vrees, maar ook zonder ongeduld; mijn
even is een slecht melodrama geweest, waarin ik
een* voor held, dan voor Ur»n, dan voor verBeWo
dan voor père noble, maar nooit vóór knecht ge»
epeeld heb. ' i '.
Hoofdstak ML De. goedheid iet Jitnul*. Het gr et i
geluk, dat da hemel mij waarom weet ik niet -.
geschonken heeft, ia do onafhankelijkheid van ila
drie personen, die Europa bcheerseben. Ik b.n
rijk genoeg om to kannen leven zonder aaien te dorn,
onverschUlig voor poëzif, de politiek hutmjjkonden
dun heb ik niets te maken met Itottuchild,
Jfettcrnich en Bacine. KR. hoofdstuk XIU. Mijn fraftekr:fl,
ITicr rust, om uit te rmsten, een oververzadigde ziel, een
venleten lichaam en een kraohtig hart, Oa»t voorbij,
mijne heeren en dames! Toen ik leefde was ik een
ontitemd speeltnig van velerlei hartstochten, geroemd
en gelasterd zonder te veten waarom. Een zonder»