Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, 'WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 211.
raUes M eoetaet ztta ook meestal vreemd lage- was? en weet ge wat hst antwoord wu: van dat vry
richt Heeft men in de Bomn-teint bedoeld te laten redelijk bod werd geea notitie genomen, men moest
Men, boe gebrekkig de ftiezea in Comnt-farde» om- «aders alt dea boek komen, naar wgaelfk werd dat
streek. 1880 waren ssamgebupeld, dst men met een niet gedaan.
breed stak blauwe lucht de toppen der hoornen af-, Ik sprak zooeven ook vaa bet plan van een
sohonwsneed? Waaneer bet tooneelspelers aan genie laait, burg op de Blaak. Dat Is voor goed la 't water
gedaa moge mea aich daarover beklagen, het is geen' vallen; men koa dat, wat er nog aan water van de
gemis dat uit nalatigheid (de laffe dochter der lee- vroegere Blaak wu overgebleven, als ligplaats TOOT
ttfke luiheid) voortkomt; maar alles wat meehanieach de blnneaTaart niet missen; dat argument vooral
is, kan toch verzorgd worden; en waaaeer het publiek , woog zwaar in bet sfwgsead pratadvies van Burg.
in grooten getale de pogingen eener Direktie komt ea Weth.
steunen, heeft bet aanspraak op verzorging ook der! Waarom hebben Burg. en Weth. dat water-argument
?nderdéelen eener Tertoonlng. Het ligt voor de baad, nu by de Draalsteeg-plannen opgeborgen, en wil men
dat eene Direktie hierin des te meer aaa de smaak tea spyt daarraa de demping Taa een gedeelte der
un het oubUel te mmoet kome, waaneer dit soms de Harea doorzetten?
P "?£ £Tkuns%erechtea T«. verbe- f* Correspondent G. moge mg dat korte uitstapje
j, net «orden Toorgét P «H» terreto ton 08*1» bonden i Draeisteeg en Blaak
Zoo bar' "üoüeen géToeliger publiek oagetwyfeld ««n zoo dicht by elkaar en borendien.... au de
tSTeadiger blgkea van waardéring aaa Mej. van Biene, "?-
~büde hervatting vaa .Kean", gegevea hebben, 't Is on
verklaarbaar, dat bet, onder dévoortreffelijke voordracht
der gewaarwordingen van Min Atuta by d
voortverbreed is
Rotterdam, 7 Juli 1881.'
Botterdamsche Schouwburg, onder directie van
Hit oorsTnAe lifldemlom. D« humor alt
frontbegitutl fan M Ktrtlifrotet, Klftttce
tetreldS.
A. va»
itr Jfry.
Taa 't spoor geleid, naar alleea leTeasvolle aatanr moedig,,, m plaats na het meer dan half liefdadige,
en waarbeld autrevend. Die natnnr leert - gelijk de alechte voor n klela deel kuast-ladustriesle. dat la
schryver (blz. 436) zelf betuigt .de ontwikkeling Mflt en ^ U(srin WMr spreekt. Het denkbeeld van
van den mensch door de rede"; tenrijl .de leer der, bet !?(?, t4n anti-macassars TOOT
armedomineeakerken Juist bét tegeaoTergestelde is: oaderdrakking wedaw«n> in vroeger t(jd gebmikeiyk, schijnt nog alet
der rede". Daarom dan ook geen onredelgke begrippen genoeg pluts gemaakt te hebben voor het streven
aaa diékerkleer langer ontleend, noeh gewaand, dat' a»geiyk werk te doen leveren, dat zonder
liefdadigmen, door ze met een hoofdletter te schry von, ze rede- heid goede prijzen kan bedingen. De vereeniging heeft
Igt maakt De schry ver toost zeer goed te weteB,'een
- - .
Ziedaar inderdaad oen boek, dat,, in zijn meer dan WMr B0t op unkomt, en zijn opmerkingen verdienen
Mvendhalf honderd
aevenmuii uuuuoiu vmuiyatui, handelt over alles in dit opzicht warme behartiging. .De mensch" schryit
en nog wat. Met bet potlood in de hand heb ik hy (bit. 529) .werd geboren om zyn menscheiykheld"
het van den beginne tot den einde doorgelezen, en ik (.yn mensobelyken unleg, zich als mensch)
.teontzoa zeker meer ruimte, dan dit blad mij by den besten wikkelen". Dit geschiedt door de ontwikkeling van
*. .. ..v _.. . ^
wU »on kunnen geven, noodig hebben, wilde ik er
neipen; z(j kan dit slechte op
wöze: door de Nederlandse!» jonge meisjes ia
,uat te stellen voorwerpen te leveren dia met de
producten der Parijzer en Wocncr werksters koniea
wedijveren. Bmaak, talent en geduld «ijn in den kring
van Tasselschade's cliënten meestal reeds door
op- ,
weeën nur de beginselen van waarheid, "TJ- ' ToeajBg en mutochappelijken stand ontwikkeld; de
'
sMliag der dnTtoMrediss, zoo koel bleef. MéJ. van Willem T» Zuyléa, openlag van bet speelseizoen
KeaT heeft daarbStób «elT. overtroffen, ea htó S^tember 1881. Bameastening van het gezelschap:
Bu«u. d. zoon, getuige kunnen zyn v«i bet recht W. Van Korlaar Administrateur; Aleiaad.r F.awen,
datdurby ua de gevoelToUe en kleurrijke schilderij Beglssettr; JM. de Vos, Tooaeelmeesteri J. J. Poutema,
T» zon d"» hem zoo zeer geachte» vader gedaan DecoraUescnilder; J. Egénér, Orehestmeester;
L.Zasrd,Ty zou gezegd hebben, dat Mej. T»a Biene ia géirija, Souffleur; JL C.Kleyn.8, Toone.lmee.ter; C.
daTtooneel met de. pargscbéaktrices wedijveren Jaasea Smit, Bequlsitour, W. L. Jambroes, Kapper.
koLTls jammer dVThet «quivalent voor het D.D«nes:M.deGra.f-Ver.trwteiW.v.nOffel.KléT,
zon. is jammer -H ^^^ Valois-Bablairolles, Egener-Tsa Dam, E. Taa Kyk.
_ .. '-"--i, Egener-van Dyk, Marie ten
Voormijne op- en aanmerkingen over kunnen meêdeelea. ! heid, schoonheid, (zedelyke) kracht en rede. Lugs de- ', dingen die haar ontbreken echter zijn kunstvaardig
Wellicht kom ik er dua elders meer omstandig op zeD weg kunnen alle menscben zich vereenigen tot een hei(J in ; rai. welenlijke knnststndie met goede voor.
terug, om mij hier tot eon paar booMpunten te be- gmote volkenfamUie, door tereitlmf fait dm mm- b8eia<m en ernstig streven om wat degelijke Toort
palen. Bet betrekkelijk vele goede.dat er in gevonden ickeHjknt gittt een einde makende aan allerlei maat- \ ^ i,religen, dat op de hoogte van den tijd is. De
wordt, gut ongelukkig deerlijk gebukt onder den ge- schappelijk kwaad. Want, gelijk hif wat later (bl. 528) ' 8nkBlen OD<ier j, jonge dames die zich daarop
werzochten Torm, en de maar al te vaak zonderlinge in denzelfden zin terecht betuigt, het mutschappelSko 'ke)flk j^^g?B (an een blik op Tesselechade's bazars
brabbsltul, w«»rin bet wordt opgedischt. tt waag 'vraagstuk komt in den grond slechte neer op een wr- j b "Bt jjicoi,», en andere gelegenheden bewflat dat
dat te eerder zoo rondweg te zeggen, omdat op au- ' tdillng ra» om icttt»", overeenkomstig, mag men srbi) ? ' onder ^?j Brinken nog te veol Inbet
den pluteen blijkt, dat de schrijver, wur hij er «ch , voegen, onzen onwecrsprokeljjken menschelijken a»n- , . 1^ mlddetautlM der meerderheid, in plaat»
de moeite toegeeft, «ijn moedertaal zeer goed meester leg. En dit is hét dan ook, wat men onder H"ma- Ttn h,n reed, tot iets exquis smaakvol» te stempelen
is, en hij dus, bQ minder ovorhaasting, ons op een iimi, in den eanig juisten zin van 't woord, hot IO(MjB behoorde. Het maandblad zal daarin naar 't
leesbaarder proeve van zjjn schrijftrant en bespiegs- [ wachtwoord der toekomst, tegenover .alle i*n*N van ,,.nyn» W0inig verandering brengen.
ling had kunnen onthalen. Van zijn gezochtheid geeft t 't verleden, 't zg kerkelijk of onkerkelijk, verstaan t _
wordin* was bun» pönlijk .... al die lichten
TerUindden my-, die warme en geurige dampkring
ver, H. van Offel, IC, déHeer, B. Bremerkamp.
De Heeren: Willem va. Zuylen, Aleiander Pussen.
^.T'aTmyrbloed stremde nur mgn h«l U H. Cbrispün. M. n. NleuwUnd, S. H. Spoor, G.
te-rug en ik wu op het punt in zwijm te vallen ... Wagemans, Aatoa vaa ZuyleB, W. F. Beatmeester,
maar in dit ooeeablik voelde ik eea weiaig frischheld; A. Tan Sprinkhngzen, F. A. Wiebes, B. Buysbroek,
bet «berm w J opgegaan." A. C. Kléyn, L. J. vaa den Berg.
Onder dékleinigheden, die meo Terzuimd heeft,
behoorde ook, dat de dokter zonder hoed uit f «uu B*bi»»t*t». De Tolgende opToeringen TM
Rubiufcamer kwam en zonder hoed de antichambre verliet steia's D*»o*io te Londen, hebben nog meer dan de
tt denk, dat men maar eea beperkt getal zwarte eerste het gemis aan dramatische waarde aangetoond;
hoeden met breede randen heeft kunnen Tinden; maar tenrijl de eenigszlas dwhteriyke Indruk, dien de
deH ia een dwaling dat omtrent 1830 deze-alleen in mon en Tamara maken, nog voor een goed deel te
gebruik wareaTMea droeg toen reeds - behoudens zoeken iz in de persooniykheid van den heer
Lasde steken van sommige oude lieden - de zóoge- salie en Mad. AlbanL Hun duet ia de derde acte
numd.?perceats: groote boeden, die nur bovenwijd vormt, behalve de dansmuziek. .1 de
aantrekkelgkaltliepen eu middelmatig breed van rand waren (déheld der opera.
3-percents van wat later liepen kegelvormig op). Bij ,,,.,, , L ,. i ,.,
SOM nieuwe bestadeéring van het kostuum, moet Boïto's Htfrlofele- is Weder mét hetzelfde succes
men ook diéTreesiyke witte vestpunten ns revi- als. Terieden jaar opgevoerd, en toont weder den
deeren In de kunst zgn er gén kleiaig- krachtigen, oorspronkelgken, gemalen componist. Men
beden^ wat ik, boven, ook un bet spraakgebruik verwacht met ongeduld la Loaden zon nieuwe opera
uoog hebben ingewilligd. -v"'«- _
Juli, -81. ^Dl
>^nHerinHeringsleaar't i. In Engeland wil zich n
Wn vestigen de unilacbt op de eerste voorstelling nieuwe mode vestigen, lltmorial card*. ter
herinneop aanst Maandag van Het Onbeheerde Landgoed, ring ua gestorven Trienden, zullêa door de familie
Dnitach- Du Herrenlose Gut. Auteur: Arno. Ver- rondgezonden worden. De eiémplaren die in den
taald door Marie. In vele pluteen van Dnitschland bandél gebracht worden, "«n met de uiterste zorg
werd het met groot succes opgevoerd, 'in dit stuk bewerkt, het « bgn. workelgke kunst. Zg zgn
getredea o. a. op mevrouw Eléine eu déheer Morin, drukt in verschülend. tinten van gr«. met zilveren
verder mejufironwen v.nEgkenenMarieLorjé.dieop «nden; alles keur,g geteekend, gedrukt en afgewerkt.
hot laatste examen der tooneelschool een diploma
behaalden en mej. Albértine Begblom, die vaklessen
heeft gevolgd.
ons reeds tjjn titel een ataaltjen. De woorden hcldtn moot. Doch durby dan ook niet langer met deze
en humor zijn schering en inslag bfl hem, en moeten of gene, uitsluitend in dat verleden thuis behoorende "'""ij-T
blijkbaar strekken, om ons de nieuwheid van zijn be-' namen en uitdrukkingen gesold en geknutseld, gelijk Te?^h ,?.
schouwing te staven. Wat er Intnsschen deugdelijke wij 't don schrijver voortdurend zien doen. Waar hjj ?' "^ "J1* UHrt'zHD?dVvan~Barru, hetUd
In de» lutete is. ware ons wel zoo doeltreffend op er zich daarentegen van vrijhoudt, zgn zijne woorden Directoire-'z« waren lang het eigendom van
een eenvoudiger trant voorgedragen, en zon dan op de allesius beamenswaard, zoo bijv. (bl. 589): de *ede- Hortensios ds Baint Albin, en gingen uit
instemming van ieder onbevooroordeeld lezer hebben löke wereldorde ia een gevolg van het streven van u? "? ," ,_ ... ... ,.,?.. T.^!.,,
Dirttloift. De uitgave wordt Toorbereid van eene
meling van JsVwoirw die over een veel beschre
toch nog lang niet volledig bekend tijdvak veel
handen over in die zijner zuster Mad. Jubinal.
kunnen rekenen. Kennelgk heeft hij echter, door uit-'den vrijen mensch naar zedelijke idealen, weerspie- *rlnll«n ir, * daalen verschonen
heemschen wansmaak ungetrokken, in pluts van wat geld in de eenige voorstellingen van schoonheid, vrij- "V lu"OD m "? "
hem daarin voorlag zelfttandig te verwerken, het heid en recht, wurhoid, wijsheid en Uefdé; zij wordt
haar Valken worden T
tzgn rg'ken schat van hout
en Beelden feit
ZiritterOQ£aw *1UV«1B«U* ~~ n^^B mt muB**>m*wvo AXUIUUJ uouivoiu, . "? -?.?.-o*, ?*-???^.- - . ,"1. /"» fc '
vangt met n gezwollen proza aan, als er sinds denkt daarom in't verlndone, waaruit waarachig gevoel Van Friedricn r»« Hen.faUJ^.^"i'"' v|jj p g,^
Fraas Baltens misschien niet gescbrevea werd.Haef- |van solidariteit geboren wordt, dat sandryft om te *""'? "L"^'" ^|*^Jj ^/erfog, die gedeelteiy'k aaa
aars hoogdravende landschapschUderingen wellicht, werken voor het toekomeBde; de ziel der wereld ?°'rm?gaf bttolking tan JlelaneiU n overigens
durgelaten. Het eindigt niet minder hoogdravend en komt in ons geestelgk (taee liever: zedelgk en rede- g at tetcaitert d er Saloiiu»u-E(la»diH gewijd wordt.
gezwollen met de volgende betuiging: .de ideeën igk) ik tot bewustzyn, durom denken wy ons in 't
worden gedragen door wilden, zonderlingen, helden, l verleden en het toekomende, dragen wg de begrip- Eigen?f"^?'K*"*.6jj'7"?!i iSS? &**<"«
daSmoneo. (Die vrilden) kunaen de edelen, diébe-'pen eeuwig en oneindig met ons om", enz. Zonderling ** "ft ^tl^c,^anhtnttiiy'ei'heid op heiparUjoe»
scbaving, vrgheid, kennis en welvaart voor ons Ter-' moet hot bg deze en dergolgke spinozistische uitingen (( Haarlem, door F. W. van Eeden, mot vele.
afbeeloverden, niet meer un den pranger stellen. Die edelen 'klinken, n paar bladzijden verder de. zedelecr van dingen; Xieuvt Wege», door Jb. de Vries al«_bgs_chrift
kuHtt-induttrie, Td Simla zal omstreeks
half September eene tentoonstelling gehouden worden
van de vakken der decoratieve nyverbeid in
onmidTJIT DE BOTTERDAM8CHE TOONEEL WERELD, delgk verband staande met de schoone kunsten, die
in Perzte, Arabie en Indie inheemsch zijn. Premien
.Als het ty verloopt, verzet men de bakens." Mag woraen uitgeloofd voor snijwerk in ivoor en hout,
jk aaa dit spreekwoord herinneren voor de verandering Toor jakwerk n email, voor schilderwerk op koper
m bet opschrift waaronder ik mg voorstel voortaan en gondi Bn voor de ingelegde metaalwerken van
het e«n en snAer uit de Botterdamsche Tooneelwereld Moradabad.
mee te deeleii? Wel behouden we een Botterdamsch ,
Gezelschap, onder directie van Van Zuflén, n, naar. jitfUaantekt oudheden. De heer DésiréOharnay
ik geloof, onder de leuze: Je Uaitttitnirai1' mur dle ^ Yncatu de oude bosschen en bergen beeft
daarnaast komt nog de rSotterdamscbe afdeeUng van doorzocht, is thans teruggekeerd. Hy brengt eene
werden door God bemind, maar het wu transcendente
een onmogelijkheid is. Verderop wordt er van .goden" ,»« verzekeren, _als ^de «^«J1^^?^*^?^ De thans .verschenen _afl.^van £? j* £;^*%*
gewaagd uit terminologitehe phratenbrei g
en met bet tealpeermet der wetenschap gett
Arei ffebóetseerd' teS?over hem zoekt te stellen met de opwekking TOor 1881, bevat: Harmouia, door C. van Sievel
M±^ ; om tot eigé» en andermans veredeling te werken". »»J?*W>> »**>>">? *? ^^ H""1< «"""
Tl, »1V. (l
Xievelt;
"" 'ft
Wn vernemen daar tevens, dat voor
nieuw
' U1U .Wfr VlfjVM ^" . allMVl «MAUD , v»=«c*»».(j »^ "i..«^M t *JIr, y* vf- - -. ^^ ^
,1' Wannér toch iemand zgn leven lang, onafgebroken, Autobiographie, door U. van uoreom.
Yin veraeuiou u»« WTVUV, v*^- »w* .WM MIVUTT fiv- , - - ?
duet in de schepping twee voorwaarden vêréischt.tot eigen en anderer verdeling gearbeid heeft, dan ym Taa,,,^iet tweemundeliJks tijdschrift voorde
worden: een as der aTaeitien en een at der ordi- «ker wel
nateii". Voor zijn eigen Godsbegrip neemt de schrg- [ 8tl>lt
ver, om bet te handhaven, zg'n toevlucht tot het zon- 1 vlaS.
derlinge middel, den naam met een hoofdletter, te plutefbl.
schrijven. Bg al de overige schrijft hg dien met een
VHJ i CIUI0*MUir, »n«wiii i ?.«w.y?-v?f. u* n ?
studie der nieuwe talen behelst afl. 6: C. M. Bobert,
het .Nederlandsche Tooneel; het terrein der tooneel- menigte photograpbién mede van prachtige ruinen,
speellrunst te Rotterdam breidt zich uit, de grenzen die hg in bet midden der wouden gevonden héft,
der tooneelwereld worden ruimer en dus: «de en talrijke afschriften vaa inscripUen. Deze zullen
bakeas Terzet!" Intusscben bereiden zich de Botter- uitgegeven worden en zeker veel leeren omtrent déze
damzebe leden van het Ned. Tooneel en voor een on(je Tergane beschaving. Er is oen onafzienbare
gedeelte ook diévan het gezelschap-van Znglen door bult; te Palenqne onder anderen Is oen muur van
een kuastreis van 54 dagen op de niéuwe campagne gg vierkante meters, geheel met opschriften bedekt
voor. Campagne is hier het rechte woord want __
er zal waarlijk een veldtocht zyn, een strijd om de Tentmnttelling Ie Milaan. Er wu besloten dat er
blijvende sympathie van het Botterdamsche publiek. om TerschUlende redenen, nnancieole, politieke en
anHoe men ook moge denken over bet min of meer ,j?0| Op de Milaanache tentoonstelling geen prgzen
anttige Tan concurren' ie, ook op het gebied der kunst, Eondeu toegekend ?worden. Toch heeft prins
Humhier zal het meer, zooal niet booger gelden dan een bert er op aangedrongen, een prijs te mogen
toekenkamp om den erepalm in dien edelen strijd. nen aan fiet wer^ Vln een jong beeldhouwer alt
VeHier wu de. concurrentie onnoodig; bier wordt zg neü^ Emilio MarsUi, wiens standbeeld in pleister,
?gegrond op de versnippering van n goed geheel; r«a»'i»ie genaamd, en een jongman voorstellende die
en tenrijl bét Botterdanuche Tooneelgezelsch.p, onder een biad muziek in de band houdt n daarvan zingt,
directie van déheerea Le Gras, van Znglen en Haspels buitengewone Ulenten verraadt en de algemeene
beop zgn kunstreu alom blgken van wasrdeering ont- wondering getrokken heeft. De gaaecbe ziel van den
komende
.
letter, en weet er geen kwaad genoeg van te *'«:h« qnacstie' bestaat. Zg is
gewullv lomcl, cu now» w* QEVU ana«u gbuw£ ' WM w - - ,,ki' ----- ~ T*,?,,
zeggen, zonder te bedenken, dat die letter daar wei- goed als elders, doch werkelgk dan ook slecht» langs ttrbm «f,r Be**g*»!H ^rar
ni| toe of afdoet, en de willekeurige onderscheiding ' d« aangegeven weg. duurzaam op te lossen, t.ter der d,«/«*« .j^kr. _
- ?
tzen, Leopold, Lehrbuch
worden het loochenen van de
begrippen van d(
acht hg (bg zich) in n God der
l val. f3.
Handleiding Jer chemische
teehhsr-,
doch ds hoofdzaak blijft: nit de vérbete- Nederlandsch Bgmwoordenbock, naar W. Kroca
(ieders) eigen wezen, vloeit die van Staats- P. G. Witaén Geysbeek. f 1.90.
en Kerkbestuur voort". Voor Nederlands volk en staat
komt bet er op un, te beseffen, dat naar de
schrgNOUVELLE BEVTJE.
de plute |stelt, is houdbaar, doch
van god of God alet mér dragen, wil hg niet
tot de schromelgkete begripsverwarriag aanleiding
terng*»?_.... Ter (blz. 516) zegt in geen forten of kanonnen .
d6n D"m hét Urdedigingsvermogén of déeereenér nstieligt", premièje femme, d» duc de^Berry.
geven, en weer
koeren, tegen 't'
waaraan hg de
een rekent
menschheid
ontwas/VSB
L'influence franijaUs ca Egypte. Kauroy, La
" " Marr-SIonnter,
Fleir, Létraite de
- vw .^^ l'Angleterre. Jules deiflovpet, Le
zyner onafhankelijkheid en het afslun van i^J^r'-- "Èdniond Coltinet, L'abbéGaliani. Tasma,
." ligt moer aan deze, da. aan die van't j,, cro'ii du Sud. mile BltmtHt, Au pays de Caux.
geschutj'cn de vraag is dus alleen in hoe ver zulk een - Franeetco Vigano, Lémouvement coöporaht
ziel nog in'«volk vonkt, of hoe baar anders weer aan't REVTJE DE8 DEUS MONDÉS.
vonken te brengen. Krachtdadige 'aansluiting en
eamcnelkomen deelnemer kunnen vladen.
?vangt, mag bet toch nmaal geconstateerd worden,
en zijn gebéele slanke gestalte gs.t op in
dat zgn uiteenspatten als een verlies voor de kaast ^jne aandacht TOOT démuziek. Het beeld zal nu in
wordt beschouwd. brons gegoten worden; een ryk liefhebber uit V
nelatusacben zeker is bet dat Van Znglen zgn best doet tiëbeeft bet récht van reproductie gekocht.
om een goed geheel samen te stellen n zgn tableau dé|
Luxanbóurg. Zooals men weet betwistten de
onafseaatoren ea déonsterfelijke meesters
elkanlert eénigen tgd de rnimte Tan hst
Luxemj. Er wu sprake van om délutsten un de eersten
- _, te offeren, en eene andere pluta TOor hunne
-deel Tan Botterdam wordt de campagne geopend; verken te zoeken. Thans is echter besloten (volgene
dst geeft moed Toor de toekomst en Ik geloof, .dat den s[Ml) jat in de tuinen van bet luiembourg
aelöhet denkbeeld niet is losgelaten om den eerusam een groote en doelmatige gailerg zal worden
gedoor Botterdam voor bet nationaal tooneel, te Londen boowd, waar moderne meesters, vreemde en
Jrantronpe, dst welhaast verschijnt, zal in dit opzicht
Tan veel waarde zgn. Naar ik boor is 't gezelschap '
vrij volledig en zijn voor het volgend seizoen nog jer
tele versterkingen te wachten. Met goeden moed en
in TO! Tertronwen op de sympathie van een goed
verworven, nader te gun bevestigen.
Hur laat ik den tgd niet vooruitloopen. Zooals
ge wét zal van Zngléa.ia den Ifieuieai Sdiotmburg
spelen ea het Neitrlaiitüch Toomtl in bet gebouw
ache, plaats kunnen vladen.
Kunttlaxiptrt. Vaa de vsrnuftige «ijze, waarop
coou.lw.wa _
onder kuastkooper. bunne schilderyen tegen dsahoogstea
hoogmoed herinnerd - den roofc* ' Sthowbwg
Heeren etgehurs b.bbea dat gebouw voor
en In- '
?» d«
»eten to Aoa"> **{ d« I"""rali<'tt
het.Tolgead. Termakélg>éstaütje
Een kuastkooper weaschte aan een liefhebber eea
beele verhunrgeschiedenie
hutate Jaren is
bier is
Men moet Rotterdammer zgn om er al bet fijne
wn te begrtjpea.
Inmiddels moet na diédrie jur de nieuw» schouw
beid lut voorbygun! Gy zgt nu al de vierde, wiens
oog er op valt!...
? De vierde? Hier beginnen de oogen Van den
amateur te schitteren, -want geen groote'r genot dan
«? »«» >»»
te duur
bnrtr nereed zfla. Ongetwijfeld zal de stad het ver-. . .. , ..
]^e^in^*ade^rt:;r«,.Nesstrutopd,Toor.' «n rtuk te bezitten, dat Teler begeerten heeft
opgestelde Toorwurde wel afstaan. Na het geheele
plan vsn déa schouwburg- op de dan te dempéa pluta,
In hét water gevallen is ea als un bet boawen van de
een aobouwbnrg op het terrein van het voormalig kóopéa wil. ?'??,,
sTtton TaTdeHoa 8pw. Mij. d.t thans gerioopt wordt, - Zooal. ik tl zeld., «n ik weet slechts n
midalet behoeft towordeBgedacbt, is bet aangevraagd ter- W om u aUe vier tevreden te stellen - hémam de
rein mogelflk het gescbikste; ook met betoog bp de koopman.
rein mogeinz n« g= men" mogelijk zal te Bw. bra-ro, dat Is een heerlyke faTal - Juickto
?MVW «-VD?V .. .. ,._-? .1.1 Wï..__..U_ 1.U _t.A 1W ._.
krachten
déToork^ de «rrakte liefhebber. Nu
4
wanneer het lot hem gunstig mocht zfla, zou'hy het
ep de plute TUI de tegenwoordige.
Doch lut ik my niet scharen ia bet groote corps
van ben, die Biet* béters weten M doen daa alleen
bet eeas slecht TOOT hem uitviel l
Vier briefjes, worden in eea hoed gedaan ea met
een kloppend hart steekt de amateur t$a band «r in.
aanmerkingen makeawaarhet de plaaaea wa anderen O, gezegend lotl o Treagdel Het is zya num, die
geUt^dsIrTOor ban eigen ondoordachte denkbeel-1 op het papier geschreTen stut Hfl mag den Uiehel
dea ia de pbwte geTea. Daaroader reken ik het meeToeren nt*r zijaéwoning; alleen aan hem b
deakbeeld on een komedie te bouwen op de plute hoort de sahat sa déanderea mogea bloedige anen
TSB bet voormalig station buiten de Delftscbe poort; weenen, de oagelnkkigenl
want weten die hoeren, die dat denkbeeld voorstaan, Maar welk een leeiyk gezicht trok bij later, toen
dat TOOT dat terrein, voor ditzelfde doel indertydeen hy vernam, dat de slimme knnstkooper opIaUe Tier
mllltoen gebodea is, door eea combinatie, waarran de briefjes dsueUaea naam gssobrevsn bjadl
een algemeen boofgéwaudeerd brawkUDdige de ziel
letter bét geloofsbeeld Gods voor in de plaats t
dringen, doolt men zalf slechte op geloofaterrein af,!
H. 16 Jnny '81.
V, VI.
NOBD USD SCD.
Paul Ueyte, Der Mênch von Montaudon. Edu
-.?.-, _ . ---- . --------- -, . ( - Pnuj Heult, JJér Honen von JSOHMUUUU.
JIOBen raakt met zyn eigen, Troeger of later onbewimpeld De Heet p_ pee]épfomoveerde dezer dagen aan de ard.von Hartmaan, Die tragische Vertiefung
derNagenit, beter oordeel in weerspraak. Zoo wordt bijv. j UniTerBiteit alhier met n proefschrift getiteld: De tnrreligioo im Gennanenthum. -7"'1'"»
- »a>
blz. 85 van God, geheel ta geloofszin, als van
geest
/(
-. - - ,,.y...-.!, ..?.... .^Engeland.Wordendisser- tracbtungenüberblldendeKunslj---^»«""'JT
gest van den kosmos" gesproken;, ter- j Utie8 ia den regal niet gelezen, van dit proefschrift ^^ Alb^mid C?hen~- irfWrf* H«rtz,Dii
itegen blz. IKS.terecht heet, dat de ziel; ^j een g^oot aeej 7an het publiek gurne kennis ? .pirziTal und dem Gral^?Aiolf PieMer, Eine
wgl het daanni _. o m -TH uuu «=«. .?.
der wereld in den mensch tot bewustheid komt". Lemen. Nu ds iersche landkwestle zoo Teel van zich jugenoUtebê* In^WrênT (Portret van Ednard von
Een dergelgk spel als met den num God, geschiedt doft Bprèken, is de regeUng van het grondbezit in^Hartmann.)
er ook met dien van bot Eristendom ea de kristelyke j EDgeianij? in hoofdzaak dezelfde als die, welke mon
Kerk'. Wat in dat Eristendom .waar en natunriyk is" , ^ Ierltnd aantreft een zuk waaromtrent men iets
lezen wg blz. JM, .zal eeawlg levea, al. alléwur- j weMcht ,. nemen. v?korte trekken geeft de ,$''£?%%?Atman. _ . u«,«»,-, *~3
.heden"; doch 'tzelfde is ook met de «r. Kerk het ge- BChrijver een oTerzicht van de geschied-en staat- ,?j foreign policy. George Sainttbury, Victor Hngo's
_., ._._?=_ i* =-v -j v.:J _. i toestanden TSB Engelaad, een .bejchrgvlng new volumes., - Uerbert Spencer, Compoundpollflcsl
FOBTNIGHTLY REVIEW.
val, en men mag in dit opzicht geen onderscheid ma- tun , . .,?,
ken tusscben haar en dat rste, gelijk de schrijver ! dgr verlchillende landbonwstelsels en der Oeconomi- heads. 8ir Hoofd WtdderlmrH, M. P., Denmark.
doet. De kriatelijkéKerk, in bur Toortdurende out- ,che ^uuden, daaruit. , la Eageland
wikkeling, is het Kristendóm, dat mat baar stut en DaMn, Tegtigt ha de .?dacht-op bet fadal,
Talt> en wasjraa slechte datgene overblijft wit werké- Toor cn Ba Karcl n, en wgstop dégetolgendaarran,
lijk op .natuur en wurhoid" mag unspruk maken, !g?eft ten otie een beknopt overzicht der
tegendoch dan ook niet meer bet eigenaardig tfitletijke ' woordige toestanden, gelgit die in het /verleden
wornitmukt. Door oude namen Toor nieuwe denkbeelden ' tel d* pogingen tot verbetering die aangewend
aan te bonden, diéer alet voor passen, brengt men worden en T?hetgèen> nur des schrijvers oordeel, briHsh
decbte Terwarring un. Zoo stut hét durom ook met
's schrijvers zeggen (blz. 84) : durin heeft it ki-ittttljki
godêdituil recht, dat geen absolute zedeleer mogelijk
is, welke niet tevens in het Godsbegrip wortelt". In
,?,_
THE NINETEENTH
Jamet Anthong Frtudt, The early life of Thomas
Carlyle. - Garyt
Becond 'Chambers. Willicu» J. Thomt, Gossip of
an old bookworm. Lord Brabazon, Health and
kaa bijdragen. ??.«« .
Voor geheel oningewyden, zou men het proefschrift phyaique of onr city popnlatlons. FredericW, H.
hier en daar nog Iets duldelgker en vollediger kun- ^^.^?»^^_]^^-^D^^S^i
nen wéascbsa; hetgeen gegeven wordt echter Is
volwélk Godsbegrip? Het *r/rt«J»** zou msn natuurlijk j doendêom n behooriyke voorstelling vaa de wor- (
moetenmeeneji; neen, dat T»n den echryver, dat hy ' iiD?der toestanden en TSB de hutateB zelve te ^nature.
r. , . _ ' . ? . ' ~-i3_ ?f_^^lMl>kfrn_ «&?>. I.A* ? ' ' . '
l
'juist door de straks. vermelde hoofdletter vaa het!
kriste!jjke onderscheidt, mur dat volstrekt voorgaan l
Godsbegrip ia den eigenlijkéB zia vaa 't woord, me'er Tmtue*ad,-3t«a*dblad. De bekeade
NederlaBdkan doorgua, dat in het algemeeae, oabegonnen en sche .VronweBTereeBigiag Tesselschade meent goed
oneindige levensbegrip oatbondea is. Alle godsbe- te doen door. hur Correspondeatie-bUadje uit te
«ippea", lezen wy (blz. 838) zyn in zekerea zin hei- breiden, en voor 19 nummers Tan 8 blz. een Jaar- ^^^^^^^
UB omdat zy blHk geven Tan de behoefte un hei- lykschea Trys van f 1,J5 te vragen. Herblaadje zal .
ligheid des gemoeds; maar het Godsbegrip der natuur opstellen bevatten over Kunst-Nsaldwerk, Heraldiek ontTanwn
is heilig in absolnten zin, omdat het dsn levenden in toepassing op dames-baadwerkea, geschiedenis _ «og <»W»KW
(l** l«Tt kennen:" lees: omdat bat datgene leert ken- Tan kaataoortea, Tértieriag yaa oas huis, enz. voorts DEU' « "? ' ? ?
Allerlei.
de Marine-schrijvers: van J.
God leert kennen j" lees: omdat het datgene leert kei
nen, wat un dat begrip ten grondslag ligt, waartoe
het zich ton statte herleiden lut, «at «r de kern en
bet wezen Tan nitmukt,' doch den num God onmo
gelijk langer dragen- kan. Des schrijvers
wereldbesohouwing is daarom oojt niete aadurs dan'tgeea men
ongelouterd Splnozisme zou kunnen noemen; en wat hg
(blz. 393) zegt, dat de cultuurvolken boa rede nog
aiet hebben kunnen losmaken alt de windeeleB der
verbeelding", geldt evenzeer van bsm zelf en zgn
Godsbeeld. luister drukt hy zich daarom blr.865oit,
wur hg' eeaToudig schrijft^ oaie zedeiyke
veredellag is gekomen door hét beginsel van het humanisme
ontleend aan de natnar"; ea zöa woegere woordéa
(bl«. SM): de Kristen, die OTsr de «arde gebledea
?wil, moet den lereaden God zoeken", moeten
dienOTereeakdmstig luiden: moet ophouden Kristen te
zyn en mtiuch worden, door geea kerkelijke beelden
en voorstellingen, met of «onder hoofdletter, langer
mededeelingen en berichten. Geheel onToorwurdelflk , .
toetejnichen sohynt ons dit besluit niet Meent dé' Ly<:»rgta-AMÏtt,. De
Gymautiek-uitToering.ZoaVereeaiging Toor dit blaadje aboaaées te Tiadea oader dag 3 Juli ia den Kiadet-Bpeeltaln. ten Toordeel. Taa
dédames bsscbermsters van de vereeniging, dan kon dien tuin, door'eenige leden van de gecombineerde
zH gerust wat meer tragen j wur het eene goede Tereenigiag gegeTea, is in alle oprichten goed geslaafd.
daad geldt, wordt gurne. iets meer gegevea; richt De uitvoerders oogstten van de aanwezigéa aUea lof
zH zich tot de dames die haren toestand met hand- door het keurige ea streng methodische der
Terwerkea verbeterea wülea, ea dit schynt uit het op- ^cbte oefeningen; tenrijl de nnancieele uitelag wu
nemea Tan aanvragen, unbiediagea, examen-berich. d*t met den steun Taa betGemeeatebestunr meteen
tea enz. te blijken, dan is het blad Teel te duur gift Tan f1000 door een onbekende en de opbrengst
voor het weinige en alléroppervlakklgsWUéttantige der iateekeatog en entree vaa deze nitToering, eea
dat het belooft on reeds geeft. Deze dames mogen .tweede speeltuin zal worden in orde gebracht, dien
11U orerhebbea TOOT een overzicht Tan de nieuwste men reeds ia Augustus hoopt te openen.
kaatwerken of de fraaiste aatieke, met de wöze boe' Mr. Joeephus Jitta opeade de bijeenkomst, die door
ze te Terrurdigen ea goede platea, mur niet TOOT muziek werd .opgeluisterd", met onderstaande
redede naiftsanelding Tan het woord .borduren" uit een ' Toeriag:
Gothisch woerd .Bruzdowa" zelfs al ware die.aflei- Het U by gymaasttek-iütTOéringen gebruik, de
ding juist. lesselsobade moet serieus werken aan- werkzaamheden met eenige woorden ia te lelden, sn
,
No.au.
D E AM STERDAMMER, \N WEEKBLAD YOORdNEDERLAND.
in het werk te stellen, om de Tereeniging meer
altbreiding over hst geheele bind te geven.
Afd. Amtterdam.
f. Vakoadenrgzers zQa voor de lagere school niet
UotfdbutKur.
te meer is er reden om heden, met zeer bescheiden
mate, het gebruik te volgen; omdet ds uitvoering
van dezen dag iets geheel bizoaders Is. De pluta
waar wy ons bevinden, ep de grens tnstehen het
?omde- oa het nleawe Ajasterdam, legt een dubbele.
«etnlgenis af; zy leert aaa de eeae zijde hoe een: A. De oproeping voor de Bykskweeksoholen bevatten
krachtig ialtlattei ea taaie volharding in stut zyn de voorwaarden, dat zij die voor een beurs van f 300 in
ttet feriage hulpmiddelen eea groot doel te bereiken, 'aanmerking weascben te komen, sich moeten
verbinzy bt>wg.t aan de andere zijde dat in Amsterdam, den minstens een jur werkzum te .ya aaa eene,
?waar voor een goed deel initiatief en volharding aan- door het sohooltoezisfat aan te wijzen, gemeentelijke
wezi« zyn, de steun van stad ea bnrgery verzekerd lagere school.
ie. I;n wanneer wy bier om ons heenzien, wanneer
weten dat allédeze spelen en werktuigen
bierDe vereeniging wende zicb tot ZEx. den minister
van B. Z. om deze bepaling la dien zin te wijzigen,
naast in de ambaohtechool, door het volk voor het j dat de betrokken persoon Try blyft in de kenze Tan
volk, bereidwillig zijn vervaardigd, dat in de maand
Kei van dit jaar, hoewel bet weer lang niet gunstig
was, 85.000 kinderen Tan den speeltuin gebruik heb
ben gemaakt, dan moeten wy erkennen dat bet groote
doel ten volle bereikt is, dat deze speeltuin is ge
worden een sieraad, een eer voor Amsterdam. En dan
mag een woord van waardeering en hulde niet ont
breken voor allen die daartoe medegewerkt hebben,
voor het gemeentebestuur dat een krachtige daad
krachtig heeft gesteund, voor de vereenigüig tot ver
edeling van het volksvermaak, die dezen speeltuin
onder haar patronaat heeft genomen, voor het ijverige
de school, waaraan hy werkzaam wenscbt te zijn.
Uavfdbiêluur.
De Gids van de
Telephooa-Mutschappy, op l Juli verschenen, bevat be
halve de duidelijke aanwyaingen voor het gebruik
der toestellen, ook de namen Tan 120 geabonneerden
op drieërlei lijsten gerangschikt De eerste lijst geeft
de tiamin in alphabetische Tolgorde, met hunne num
mers; de tweede de nummers van l tot 500 met de
namen; de derde de beroepen met de namen en
nummers, zoodat men naar dri« verschillende
gegebestunr Tan den speeltuin, en vooral voor den maa vens de mede-aangeslotenen kon opzoeken. De Oid»
wiens naam op aller lippen is, in wiens warm hart bespreekt voorin de veelzijdige voordeelen der
unlet goede denkbeeld is ontstaan, die het met Taste
band beeft toegepast en die zeker zijn beste beloonlag
ontvangt wanneer hij de vreugdekreten boort van al
?die kleintje», die nu een genot smaken dat zij vroe
ger niet anders kenden, dan door dat zg misschien
door de tralies van dezen of genen niet openbaren
«peeltuln, schommels, kegelbanen en gymnastiek- Skating-Rink aan den Amstel is e«n Badhuis geopend,
werktuigen hadden gezien, voo; neef ' evoorrechte dat hoewel op den rechteroever gelogen, tot nog toe
sluiting, alsmede de gelegenheid om zich telephooisch
te doen wekken en na invoering van don nachtdienst
de huisbewaarders en bewakers van gebonwen
telephonisch te doen coatróleeren.
Badhutr. Tnsechen den circus vso Carréen den
kinderen bestemd.
Doch zg die in dit gedeelte der stad dezen open
baren speeltuin hebbon tot stand gebracht, zgn daarna
niet stil blijven zitten. Moer dan ooit is alles nu in
Amsterdam op den weg der vooruitgang, de stad is
zoo groot geworden dat een tweede speeltuin noodig
geworden is. De grond daarvoor il reed», dsnk 20
de welwillendheid van het gemeentebestuur, gevon
den, maar er is geld noodig voor allerlei dingen, voor
werktuigen niet bet minst, voor hoornen die later wat
schaduw zullen geven; Onze gymnastiekvereniging
heeft getracht de spoedige totstandkoming van dien
tweeden speeltuin, in afwachting van don derden, Tier
den, vfcjfden, te bevorderen door een beroep te doen
op alle belangstellenden. Toor bet eernt nu treedt
die Vereeniging in het openbaar op, sedert de samen
smelting van hare beide elementen, een samcnamel'
tlng diéJnist geschied l» met het doel om verspreide
ptjlcn tot een krachtigen bundel te vereenigen, ten
einde naar buiten te kunnen optreden en niet alleen
JD eigen kring de gymnastiek te beoefenen maar ook
dienstbaar te zijn aan de bevordering van de
gymnastiak in het algemeen. Op het voorbeeld van de
Amsterdamscbe Zwemclnb, die eene volksklasse voor
het zwemmen in het leven riep, hebben eenige leden
van onze vereéniging eene volksklasse voor de- gym
nastiek in dezen speeltuin opgericht, en naar wij
hopen zal het ons het volgende jaar mogelijk zgn
eene uitvoering te doen geven door de kinderen van
deze volksklasse in den speeltuin, die zoodoende met
eigen krachten de instandhouding en den bloei van
deze nuttige instelling zal kunnen bewerkstelligen.
Klein is het aantal der deelnemers aan deze uitvoering,
maar daardoor juist zal de bijzondere aard van deze
uitvoering helder uitkomen. Het is eene dwaling,
dat men op een uitvoering niets anders dan mooie
toeren moet verrichten, renzongevsren Joon en op do
handen loopen, wy stellen daar Joint tegenover een
methodische gymnastiek, om aan te toonen hoe ver
men het brengen kan wanneer het doel is door een
reeks van bewegingen, van het eenvoudige tot het
meer ingewikkelde gelcidelgk voortgaande, alle spie
ren Tan het lichaam zonder overspanning te
ontwil;kelea. Door die methode van oefening onder het volk
te verspreiden, meenen wy een nuttig werk te doen
«n w(j hopen, 'dat ons voorbeeld navolging zal vin
den; niet alleen zal dan lust voor gymnastische
oefeningen opgewekt worden en daaidoor een groots
stap gedaan z(ja op den weg1 welke de vereeniging
Tolgt die hare lenzo op den ingang van dezen speel
tuin heeft geplaatst: Veredeling van het
Volksvermaak ; maar dan zal ook een waarachtig volksbelang
behartigd worden: het is voor ieder mensch in den
strijd des levens van gewicht over oen krachtig en
ontwikkeld lichsam te beschikken en bet is ook in
lijd van gevaar voor net vaderland vam belang dat
gespierde vuisten het wapen omklemmen waarmee
de dierbare geboortegrond moet worden verdedigd;
Verheven Is dus het einddoel, onze taak vatten
w'rj echter als meer bescheiden op, wij wenschen
alleen een goed voorbeeld te geven, een ateen by
te brengen voor het groote werk. Het is van deze
gedachte Uitgaande, dat wij allen, die tot deze uit
voering hebben medegewerkt, allen die haar met
hunne tegenwoordigheid vereeren van harte dank
zeggen".
De Uitvoering werd door een voord van den heer N.
Tetterode gesloten.
Cmtertrn «f Trompenberg. De Tereeniging Hil
versum" maakt. zich tegenover de Amsterdammers,
xeer verdienstelijk. Zg zal dezen zomer als proef
«en drietal concerten doen geven op den Trompenberg,
een der fraaiste punten Tan het Gooiland. Drie groote
nieuw gebouwde zalen en een ruime tochtvrge
verandah zijn gereed om de .bezoeken te ontvangen,
«n zelfs als het weer tegensloeg een veilige schuil
plaats te bieden. De.concerten zullen plaats hebben
op 9 Juli (Parkorkest), 20 Juli (Paleisorkest), en 8
Augustus '(Grenadiers en Jagers]. Na afloop zullen
eitrn-treinen loopen naar Amsterdam, Wèeep on
Bnssum. Een dagje in 't Gooi met een goed concert
. tot slot zal zeker velon aanlokken,
Steiceritnigiiig Ae Amttel De huishoudelijke
feestriering" der Tereeniging zal plute hebben op
Zondag 17 Juli en dit jaar bestaan in «en
wimpeltocht naar Ouderkerk aan den Amstel, vergezeld van
«en stoomboot met muziek Te half tien uur zal
de. tocht van het Verénigingslokul op de
Sarphatikade vertrekken. . ? ? ,,
De nedérlandsche openbare oadenrtjzers- en
hoofdpaderwgzén-véroeaiging, zal haar zevende algemeene
vergadering houden op den SOsten Juli 1881 In het
lokaal Peulns, korte haven, te Schiedam.
De punten van beschrijving luiden:
a. Wat -kan de N, O. O. en H. V. doen, om het
zangonderwijs op de volksschool te bevorderen?
?Aft. Bt. Itaartentavt.
b. Enkele Gemeentebesturen eisenen by sollicitatie
brieyen op zegel en andere zenden de stukken
ongefrankeerd terug. Is dit billijk? Zoo neen, wat daaraan
te doen?
Afd. Rotterdam.
Aangebonden op de Algemeene Vergadering 1680.
c. Handenarbeid als opvoedingsmiddel.
A f d, Rotterdam,
i. Ieder jaar wordt op de Algemeene Vergadering
vastgesteld, welk deel van het'batig saldo in de kas
van het ondersteuningsfonds van het Ked. Ond
rwy»rs Genootschap gestort zal worden.
Jtfii. Amiterdam.
- '. Is hnis-viyt onderwij» Toor de lagere school g
wenscht?
Afd. Aihtterdam,
f. Het boofflbMtanr worde nltgenoodigd pogingen
evenzeer bet linker- als rechteroever publiek trekt.
Het is goedkoop Ui vergelijking der twee andere bad
huizen en de kamertjes zijn zeer confortabel inge
richt, terwijl wachtkamer «n buffet het wachten dat
in de warme dagen dezer week al te vaak noodig
was, dragelijk maakten. Wanneer de inrichting zooveel
bezoek blijft trekken als het geval was, zal uitbrei
ding gewonscht zgo.
ir«fa«-cnA«i>. De Tereeniging tot oprichting van
het Protestantach Weduwen- en Weezcnfonds opende
Donderdagavond aan de Kassankade een gebouw
bestemd om een tiental weduwen met de zorg voor
jouge kladeren belast huisvesting te verschaffen,
tevens bewaring van hare kinderen gedurende hare
afwezigheid. De inwijding geschiedde met zsng,
orgelmuziek en toespraken van Mr. Wildschut, de
HH. van Doorn, D. Curdee en Steenbergen. Bij vol
doenden steun zal in de inrichting plaatsruimte wor
den verschaft aan een 301*1 weduwen met of zonder
kinderen.
BOTTERDAMSCHE ZOMERPRET.
TenrJI in den grooten schouwburg het gordijn blgft
opgehaald, decoratlën opgeknapt worden en de zaal
schoongemaakt, terwijl ons Tooneelgezelschap zijn
gewonen zomertoer doet door het Und, is 't een ge
schikt moment om met een enkel woord er op te «ij
zen hoe men zich in de tweede groote stad de« llijks
gedurende den zomer vermaakt ; hoe déRotterdam
mers zich in het mooie seizoen ontspannen na den
arbeid. Merkwaardig is het daarbij inderdaad hoe ons
publiek, dat anders in den winter nog al hoog is in
zijn eiechen zich des zomers zoo gemakkelijk
t«vredes stolt. Want van vermaak, dat cenigszins tot het
gemoed spreekt, vsn ontspanning die, zij het ook
slechts enigennatc, veredelend werkt, i» geen «prake.
Ik weet wel, we hebben onze uitstekende st-h
ttcrg'muziek» die met harmonische regelmaat Zondag en
Woensdag concerten geeft in de
ichntterij-ofncierensocieteit in 't Park, wanneer het meestal goed weer
is,
en ook in de Diergaarde, als wanneer het bijna
onveranderlijk regent, maar die concerten, hoe fraai
soms ook, zijn toch niet voldoende om in de behoef
ten aan veredelend kiastgenot van een talrijke zvraar
werkende bevolking te voorzien. Ik 'behoef dat niet
in bizonderheden aan te toonen; ook gij hebt zeker
wel eens by een concert in een zomer-societeit de
opmerking gemaakt hoe weinig invloed soms de god
delijke mnsica heeft op een groot deel van bet
pnbliek der iuiVm-leden!
Wanneer men de koncerten buiten rekening laat,
dan blijven ons vsn publieke vermakelijkheden over:
de voorstellingen in liet Fetslgtbauie en bij DOOD
Placr ia Pdyt-Da», beiden niet veel anders opleve
rende dan wat' men gewoonlijk in de café'a chant&nts
te zien en te hooren krijgt, 't Is zonderling hoe
't fatsoenlijk publiek, dat des winters angstvallig het
bezoek van gewone café's chantants vermijdt iets
wat ik allerminst zal afkeuren zich nu hoegenaamd
niet ontstemd gevoelt bij het aanhoorsn van couplet
ten en uitzien naar vertooningen, die dikw\jls niets
minder dan gektüscht 7.|jn. Vooral by poon is dat
merkbaar. Dit is de plaats van bijeenkomst by uit
nemendheid van den Botterdamschen tton ton. Vader
Doon heeft aan zijn. lokaliteit een cachet van goed
fatsoen weten te geven, dat het voor onze
Rotterdamscke burgerij mogelijk maakt er met goed fatsoen
met vrouw en dochter heen te gaan, bv. in waarheid
wordt er aan de uiterlijke vormen, aan het decorum
streng de hand gehouden, maar anders. . ... Op 't
oogenblik zijn «r de gebroeders Setnmel, het bekende Weener
Jnx-qusrtet, de grrat altraelioii. Zonderling, dat
terwfjl elders in OoV-Eorop» de joden *an d«
vreesalijkste vervolgingen z(Jn blootgesteld, men in het
westen in de earicatnren. van eigenaardigheden"
dezer natie het toppunt Van aardigheid wil vinden.
Over het algemeen hebben die vcrtooningen niets
ferheffehds; débillijkheid .vordert te constateeren,
dat ze in het Feestgehonw worden afgewisseld door
concerts van de schutterij of vui' eenlg ander
muziekkorps. De vraag mag gesteld worden, hoe een
publiek alii 't Rotterdamsche, dat zóó hooge eischen
stelt en ter bevrediging 'daarvan zóó veel over heeft,
dat wüjarenlang- ons hier op het beste
tooneelgezelschap, op een eigen Dnitsche opera mochten be
roemen, dat datzelfde publiek des zomers dien goeden
smaak geheel ter zijde stelt ; de herleving der natuur
héft andera toch op den mensch een meer
verheffenden invloed. ' . 'L
H Is verwonderlijk, dat sedert lang reeds niet in
onze stad pogingen z{jn aangewend «m, met ons flink
tooneelgezelschap, een behoorlijk Zomer-theater op
te richten. Doch 't geval ligt er eenmaal toe; 't ia
nu maar te hopen, dat men bjj den voorgenomen
bouw van een nieuwen schouwburg niet vergete, dat
Rotterdam n een xomer-theater n een flinke con
cert-zaal mist. .
Wat concert-zaal betreft hebben wy wel d
Doelezaal, maar hoe voldoende die ook' In menig opzicht
moge zijn,, alle genot wordt iemand zelfs by de
schoonste uitvoeringen vergald, wanneer h(j, bijv. hal
verwege de volle zaal gezeten,. tot de gedachte komt,
hoe het nu wel zon gaan als ar eens brand kwam.
Er kwam waarachtig niets van me terecht, en dat in
weerwil vut de ten vorlgen jare herziene verordening
op het brandgevaar (n schouwburgen, enz.
Ten opzichte Tap een zomer-theater geloof ik, dat
we met het Neitrtandich Toonetl een betere toekomst
te gemoet gaan. Ons gezelschap moest in den corner
reizen; hei Nedtrlandtc* Tottinl is gelukkiger en be
paalt zich tot voorstellingen te Amsterdam 'en het
flinke zomer-theater van Tan Lier. Dat die Vereeni
ging gedurende den zomer geen voorstellingen tracht
te geven in het Stedelijk Badhuis te Beheventngen,
even goed sis gedn-ende een gedeelte van het seizoen
v.n een maand het eTame^herhalen. j aleu)lol welke n»o uit a.rdap^lenKhillen
gefabri
Ruit f - Henry Ward Beecher kreeg een. «en brief : 't"1 heeft'
van een Jongen ,njan. die zich zelven wegens »Un' . B'CT wurd' 8«broo1t("' zonj« bop of grun, *n
goed gedrag dringend aanbeval voor een runtïye be- j
rekking, Beecbers antwoord op die vraag .luidde alt
rolgt: .Als gg ruttig wilt leven geef dan nouit een '
courant nit; hond u niet met rechtsgeleerde kwesties i
op, Vérmg'd den echoolkatheder en den kansel. Kom
;n eigen persoon dt gerechtigheid uit iu zijn lanJ::door?
driemaal 'a weeku zef hij 2ÏL-h neder iii dun groen aan te
luweelen .zetel, dit- op een eetrade Etaat in een der *
zalen van be-t ilardo. en ppin-t over Je Tomussen,! Dat
die hjj uit moet (jjrtken, mtt het amLer monIstnk ! blijkt
l
door het gezelschap van den Franschen Schouwburg Nauwelijks geopend, beeft het laboratorium daa Dnehatelet oneens te xjjn. Rn ie de vraag, die zfeb.
te 'sHags geschiedt, Is waarlijk jammer. Er zijn ge- ook .reeds uitstekende diensten bewezen, en beeft **n oa* voordoet: is hetgeen wy verzekeren eea Mt
neeg landgenooton te Bcbevenlogen, die ook ia den mende trichinen in varkeasTleesch ontdekt, fucbsiaéof ni*»? w j « ? j 4 .« j hut i
uzomer gaarne een goede tooaeel-ToonteUiag bywonen a aalicybmiir in wyn; en in melk de onlangs nader MB^fcBaaéaM^» zita totaaTTM-Ltiin* wilBiéer
jn een daarvoor geschikt lokaal - >n wat de vreem- . bekend geworden mlèrobacterieea, die zich ia de dan door een opmerking over pedanterie, die uoo*
delingen betreft, ze konden bet dan eens zien, dat. zuigfles*-; n der kindere» ontwikkelen ea velerlei nu er wurde kan hebben dan een privéopvattin*,
ook wy tooaeclspelen en tooneelspselsters bezitten, kinderzi»»t*n veroorzaken. Ik ga nog verder: Prof. Fokker beeft in de eerste
Op i verschillende wgzea toch worden leveasmid- brochureide^beste, die_by voor d» onderwerp ttbr*e(
die ia geen enkel opzicht behoeven achter te staan
bij wat het buitenland oplevert, en die het dikwijls
alleen aan de enge grenzen onzer taal hebben te »
ten, dat zjj het niet tot don rang van Enropeesche
sterren brachten maar dat is de zaak van het
.V>derlandicli Tourna!. Moge die \'irtt«igi*y echter hier
n den nieuwen schouwburg gelegenheid vinden om ook
o den zomer op te treden; zg, of «enig ander
goed gezelschap, dat d« eisenen van ons beschaafd
publiek kan voldoen. Goede toonvelfoontcUing» zijn
ook in den zomer zeer gewenschle volkavermaken.
Zézfjn stellig beter dan wat hier uu voor .zomer
pret" doorgaat.
Rotterdam, 22 Juni 1881. B.
Zoo hUl i<c<uuf? Dfi Nestoriaaniche Christenen
m het Oosten hadden enkele Zonderlinge gebruiken.
Als er bijv. een huwelijk gesloten was, werd de jonge
vrouw tentond na de tronwplechtighcij naar het
mderl)jk buis van haar echtgenoot gebracht, «n moest
delen niet zoo zeer
sis vervangen.
reeds uitdrukkelijk verklaard: .ik moet bekennen ds*
ik ... mg de moalte alet gegeven heb te lezen, wat
au ea dan van sekere zijde tenen bet Sanitair
teeTe Parye «ijn geheel xnivera dranken Zér
zeldzaam geworden. Natmurlgken irijit vindt man bykaa* zicht werd uitgegeve'a." vQf bét nn'verwaWo, Is te
-...?_?T._ _u . ,.. j_ .,- ...i-.- . j_ »~f«n| jjj iemand iet* niet gelezen heeft, waaneer
zelf dit verzekert, laat ik aan ieder over te
beaterker wordt dit argument waan
ia eea volgende brochure t) nog l
nergens. De wgnuogst is, in de laatste jaren, in zeggen,
Frankrijk zeer slecht uitgevallen, tenrijl de consumptie JjMel1
sterk is toegenomen. Doch, daarvoor geeaézorgen l ' ""
Water, 'alcohol, cremortartari en fnchaino, op
dien schrijft: nogmaals verklaar ik uitdrukkelijk <
by elkaar gebracht en vermengd, levertn 9ézoo 'ezen, optevolgsn? Dat Og M. de B. nw oogen
naawgeruetade Bordeau.1- en Bourgogne wijnen, 't1" g»iooven kunt by het lezen van zulke
verklaDe kleuring door middel van fuchsine, i* gemak- [njfen' Jv^I5P,'k i»?*' he* *°my>nietverwonderen,
kelgk door chemische analyse te herkennen «n strenge dndaad Lt \ao* m^toMÜf^S! tadïfn het niet
stral bepalingen zullen weldra deze even gevaarlijke, een feit ware eo ik bid n overtuig n mét eigen oogea
als verspreide «jjze van vervaUvhen biaaéa perken v'an dit feit. In uw plaats zou ik stellig evenzeer
stellen.
Putwch en dikwerf sterk prikkelende en tcbadelu'ke
zouten, worden in h«t Zuiden van Frankrgk gebezigd
om kleur en smaak te verlevendigen.
Dat men door bet g«vaarluke loodi-arbonaat of
daar in tegenwoordigheid van al de vrouwelijke led«n OI»de a. wijnen ««, zoeten smaak tracht te «even i* ***?
der familie een kind driemui uit- «n aankleeden. l rtvét alitemeen bekend
Als zfl die proef niet met eere duowtond, werd ij j
'
hebben geoordeeld en geschreven: .Zelden heb ik lete
meer verwateae gelezen," Indien bet feit: op du ge
bied heencht by de mannen die bet weten muiten
de BchruoBuiykste onkunde, »i«t vaar is, daa ja
ik erken het ten volle zga wy halve of heete
gekken, dat wy ons zulk een toon durven
ti~mn*'gtn. Indien Gij 11 echter van de waarheid overtuigd
hebt, verwacht ik dat de volzia: .een vraagstuk, dat
de eenwen getrotseerd ht-eft en van zooveel
Ter, c ,.,k ,,?i.r* J~nk.n w«wi«, ... r-w ~
?7 \ , , ' . l ^vC" o*>a suubre dranken worden gevsarlnk ver* schillende ziiütD stof tot o
nur bur onder, teruggebracht en moest n. verloop TlWLl. Brandewijn Lertidt men uit propvl en am^L duït ou. er^üge n
?e-ek ontdekte me.n in bier, Le-twtlk ttr onder
zoeking wu gebracht in het nien«e labortturium,
str^ehnine, brucine en picrotoxine.
Appelcider bereidt men Zonder appelen en dat de
consumptie er van nitt gering is, blijkt uit de
etarue«r' u|iuneerén 'dan uit de luchthartige 'woordsa
van deze stryders mag worden afgeleid" niet
oii ons maar op onze tegenstanders zal worden toe
gepast.
Er is in Nederland door de voorstander* der
regkueiiteering tt'xjit tr*ivie enuiige studie gemaakt vaa
beginselen, waarop die reglementetriag gebouwd
en men heeft het gezag van Parent Dnchaletel
nooit in aanraking mev handelszaken, magazijnen l u"t1'*' ** in 18S* '"*"mf' J" m«*r d" W00<> hcer"
schepen en kantoren; lut n nooit in met politie* l Ttrbruült "««n «> b" afgeleopen jaar. Afval van
ga den mannen van d«w« uit den weg: word dokter' ?l'P*1«.-.hillcn,aan de Halle." tgeengezameld, geven
landbouwer noch han.|werk«nian. zeemao r,.x.-h soldaat, "n d<fl1 "" «lo<-'>« bereiden cijer ten netrlhken
studeer niet, denk niet, werk niet, want dat ion niet i vrncllt*n»ni»»k.
bevorderlyk zijn voor uw ruet. O. mijn brave j<.DKe' Zelfa niet »I"*1"n'1* over Je ulnjke
melkvervalvriend, gg leeft in een en: buoze »«reld. wurin ik u'LiD8« -l.*jr m:-ldel van »cbap<.-nhers*t,.m. glncüw.
n enkel melig plukje wwt, en dat is -- hel | (s"m 'jf ottfr d" zo°alg«m«ai btl^nUe snrrog
graf i"
De Beij ran Tuni» oefent
voor onze da^thj)
reeds genoegzaam
n
m-be levensmiddelen, hlykt het
dat er een einde uo««l komen
aan d i» btdriegtnjt». W»ni wie Ujd! er het meest ! It.«t
htX maar indien men ze weerleggen in»,hè» zal mg
aangenaam ;«JB. Wat rij nu van de kwestie weten
u Bug niet 'e*!, maar in het land der blinden Is
?; Boog Koning en wij dringen juist ep onamttk aan,
niets meer. niets minder. Aan wiens irj.lt is daa de
erurt. M. d. H.?
Wat onze vereenigiag betreft, die telt eerst 3M
U-l»n. Wy maken den toegang trouwens niet
makkeiijl, juut door bet streng vuthouden aan ons dogma:
de reglementeer»); moet worden afgeschaft. Zelai
h(|.l*i» w;| e*a medicus van outn geweigerd, omdat
h g "ar een formule wilde doen aannemen, waarin niet
In b*<rin«l getranaigecrd werd. Het aantal leden
ieJie
(?cuafltn. d«t \x. de. '
'ft« heef^ aan krachtig
d^ ]H,ljt:e krachtig in <h
re(*J* uil vertvhillende
hetnkenend, ik erken het ten volte.
zivh gu«<llix>pe waren ( L(r.H.h hebben wg datamm geei invloed 't Waardoor is
rtrknun. hg die htt 4» kwestie aaa de ordf gekomen? H?* komt het dst
, T,- , «,_,.,._ «_. ^._ , eTer p^f Tin C^,^,,,
Tcriist-i Vutst
zaak za! optr«>« | Jj.
en.ritninjjè-n, Jtzt
2ÏJD
de
L>e
astonnade ia nog altijd die etraf. d:e h<-t met-at voc- [ tullen in den
van
maanj h-innc waren
gepast wordt, maar die uitwerking wurdt wel wat' aan evn ttnng oadera-^k-van len kaat der "tKjutie , , . -
.verzacht door allerlei zonderlinge v.^^mutr^-}on^n Z,en en ^s to ^wa^chnwd. datail. ^^^J^^XStSg
len. Zoo moet de man. J;e Je tlag.-n loeliren^t. bijv. drank, die uoder dsn naam van .tier wordt ver- all« U-halve aanlokkelijk is? Is dit Uit eigen
beeen brood onder den arm houden, htïpeen hem ' kwht. er. J:e eenié'^zm? ecbadeLjk uf nnschadel^k weping gvathied? Wit- zal bet durven l>e-w«ren!
natuurlijk in zijn btwegingen lieletumert en belet a! ' vervali.-hi i'. t\\ w-olen t'nitï0-esJ en Je verkooper "M «t»*1 " T ilkomen vry de opinie te hebben, dat
hard toe te «laan. Ale hij htt brwi l*at'vallen.' streng Ke-trafl. , Tij h:er Je grenzen naderea TSB h*t rg'k der bombast.
ontvang, do onhandige. t.u! .1 de .Ug.» e h,t nu ! Duraa », een 5,^^, ,,3,,Me ..vér de .ad.r. f^?j?^ £*$£&£**£?&
bevrijde slachtoffer nog te goed had. Dit brouJ .1* | ItvenemiJdelen v.ijpen en ianttamerhanJ zal te UTrr. nl. niemand minder dan Pmt Fokker, die ons
voor de onderda.en van d^n Beij de beste waarborg , Tanj» misschien een einde komen au dien gevaar- minacht, en die in het Xed. Tijdschrift .voor GéB#ee>
lijten tak van indnutrie. gevaarlijk zo<jwtl T<.K>r' kunde verklaart, dat hel thans ongeraden zon zga
d«B c-.^am.at als v«,r dea handel, waarin z-j alle' oin «n *«utswet.op dn pn.M t. vragen, dat men zal
eeriijke c- ncurrentii- oünieif^lijk maak:.
de M>au<:happij tot bevordering der geneeskunwt, de
Ministeiv van Kinnen- en Buitenlaadache zaken en
van Jutitie. de Tweede Kanter ia
voi.tr het Strafwetboek allen zich in den butsten tijd
dat Zij niet dood £e«lagen zullen w^rlvn, in ren,
génwoordigt m hun oogen de .rechten van dru
menëch."
SAAB THACKERAT.
Dur is een tijd, waaneer cr.s 't h^rte tintelt.
Ale vrengde. liefie tn waarheid m^t on» gaan.
Waaneer de ster der hoop ons teje.ïflotikert,
En bloemen op oas pad te bloeien slaan.
Daar ie c-en tijd. wanneer met mid.ia'.-ctra'.cn
De Zon^baar warmte neerzcndt op ons ho<>fd:
Als de be-goochling «ijkt der kindrdie jarvn
Aan ware liefde en» hart voor 't eerst gelooft.
Dur i» een tijd. als de avrnilwind door 't loover,
ODS fluistert van 't geluk; Jat jengd c-en» paf:
Wsnneer we oh» lelf murdan te laat beklairen
Of w«cnen bij eeu vroeg godulvtn grat
Daar u een tgd, als in h»ar killen sluier
BRlJElJEXBCS.
?GEtriGES OF REDDEN.
ZETTEJt. 30 Juni IfSl. ?
_ Paar ik uit nw artikel over de brochure vin de
e-i. Ver. tegen de Prwstimtie met blyJu-haji uwe
; in het on lerwe-rp bespeur, zoo vertronw
moettn wathten U-: de agitaae door ons teweeg
geliravht be^laard ' zal zijn. daar hei one nmen wel
' z»l gaan venrelen dr Venenen w-pen de prikkels te
«laan. De Hcoglttrur kent ons dus zooveel invloed
v*. Jat WD het onmogelijk maken thans een stap
ver-U-r te komen ia de richting door hem beslist
gtwiM. Iijt ma? to*n vleiend of belredigesd vinden,
i 't it mij -m 't ev*n. in elk geval bewijst hét dat w$
onze heteekenis niet overschatten, te meer omdat
bijna al de afdtelingen van de Mutecb. tot bevotd.
Jer Geneeskunst het met Prof. Fokker eene zijn.
Wat aan het rin'te van uw artikel nog staat is
volik,-irt-n waar: .Zij moeien hegrijpen, dat z£ «ent
recht hadden hun beginsel als het eerügv goede voor
t« etetlen, wanne«r een zorgvuldig beproefite
toepaaik van nw w.-lwillendheid, dat het n ungenum zijn' ning van het thans vigeerënj eWlsel gebleken'was
zal eenijj mevr-ler licht t.rer de zaak te verspreiden.' vrafhwloe«s te r-ijn." Juist daarom vragen wöenqu
teAllereerst een opmerking over Je Amsterdameche wat wil men Ux.-h meer. Wij dringen ons dogauaiet
Terceauring te^n 'de IVmtitntie. Ii«t deze vereen:- i C.P. pehjk onze WgnsUnders. maar eischen onderzoek
zich bepaald Kirt op neutraal gebied beweegt,! of on» di>tma al dan niet waar blijkt te «ijn.
_, i
.
.'' e
De nacht ons wikkelt. pe«n verschiet ons meer ' Sfe" flj ««;-«mdelök uitge.pri.Uen inhaansuiaten, l Wg hebben een uitvoerige memorie "opgesteld,
i ? i il, ?*" **""* Uceft K« ln bctzelfde anikel uitsedrukt.: waarin wy getracht hebben tegen alle ovenompebW
Als liefje «nhonnAnw^cl r' <» f«n %OTbl'J>U: .J" «Öf"» afdoellng i» van de Ned. Vereen., dan j waarborgen w leveren. Hoe kan men ons
danbeAls liewe en hoop en vreugd, vergeefs on» wenken , voor zoover hot de niaatgt-happelvjke z',i-le van het i n-hnldisen ,va.n lonter wierook te branden voor oas
En wy ter rust pa»n .zachtkeas voor altijd, i vraagstuk hetreft. D* Xed. Ver. tegen Je Prostitutie ! cre.lo?' Inderdaad M. d. B. gy zjjt hier niet b'ltiik
, E, L. Schamp. lis ? utitln-1-a'l maawchappelyk en overal waar het ] tegenover ons. Tgd. geld, moeite hebben wüer TOOT
_-??. , [.bestuur . van. die vereeniging officieel is opgetreJen. over - wij vragen geen beilüMing in onzen zia,
Dat eendracht macbftaukt'?ook beeft zij dit kiraktor stipt gehandhaafd. Ondervraag' wij vraccn echwf. dat men ook geen beslissing in
volge vaa n vrésriyken hongersnood, veroorzaakt - aangevrsapd en verkregen. Wat zij dua doet. héft
door een zwerm sprinkhanen, die al het te velde' I°"'t de vcreemging aan welker hoofd ik sta niet*
staande gewas vernield hadden. Evenzoo ging het' {? 1?*kcn' Heefl 2S *tt<ï*b«*enkomstlad*.8<hotech*
» Spanje la 16S6 eu it> Portugal ia 1«02. T-'?>*"* """'-1'? «P»«««!«*^ .be««B, «t ik met
beberichten van ooggetuigen was de zwerm in
bg ben geweest, dat
laatst- is voor har* verantwoording. Tot heden heb ik in
genoemd jaar 509 Eng. mijlen breed en Zoo dicht ' Amsterdam geen personen kunnen vinden, die «-n
dat de zon er door verduisterd werd. In 1693 kwa-' afdeeling der Xed. Vereeniging wilden oprichten-zijn
men die vraatzuchtige insekten^it. Turkije «oor | f0B *nr^u?1 ?'
Hongarije, Oostenrgk, Bohemen; Saksen en Tburingen. ?> bl.jTan Juli, Angr^m;: Sr^tembeV iwoTdrie
artCn Hongarije moéten zg een voet hoog gelegen hebben, i kelen gegeven, getiteld: Afbakening van het terrein.
Zij lieten gén blad aan de hoornen, geen halm op' waarin op al uwe opmerkingen breedvoerig wordt
het veld. tn 1794 en dédaaropvolgende jaren ver-' geantwoord. Wij onderscheiden streng de beide, zijden
toonde zich'weder een zwerm, eerst in Zevenbergen' "n^i; Tr"S»tak: ?e m«te«h»PP*I«kéen de
fllsnen verbreidde zich vandaar uit over Duit.chl.nd. %e \S$3£ J££IIS!?JZ&'S£& .^U
zwerm was zoo breed n dicht dat het zonlicht er dan ook een feit, dat onder de leden onzer
Vereenidoor onderschept werd ea Je voorwerpen geen scha
duw Vertoonden. Het afvuren van; kahonén joeg de
icharen slechts zoover uiteen als het kruit reikte.
Ook in later jaren hebben zg zich nog ns weer,
vertoond, xg het dan ook niet in zulke ontzettende
massa's. In 1803 verwoestten zi) Galiciê, in 1804
liet westelijk gedeelte van Polen en nog ia IBIS zag
dé' Fransche Begeering zich genoodzaakt om een
bovel tot uitroeiing van die laadplaag uit te vaardigen.
Zij zyn tot in Engeland, Noorwegen en Zweden, ja
zelfs tot de Orkadisohe eilanden doorgedrongen; in
Nederland schijnen zg biet terrein aan de zooveel
onschuldiger meikevers overgelaten te hebben.
Letitiiniiddelen-rerralitliing. Men schrijft oas uit
Parg's: Eindelijk werd dezen zomer in eene behoefte
voorzien, die reeds jaren lang zich liet gevoelen, en
uad de opening plaat* van een goed ingericht schei
kundig laboratorium, tot de prefectuur van politie
behoorende.
Nog nimmer namelijk, werd, vooral hier te Parijs,
de publieke gezondheid zoozeer bedreigd door aller
lei yérvalechingén van levensmiddelen, als in .de
laatste tijden. Vele dikwerf gewétenlooze
iudustrieelen, dte zlcb op deze vervabjchingen hebben toe
gelegd, zijn dan ook op gemakkeiyke ea misdadige
wyze la korten tgd rgk geworden daar tot heden
de controle onbeduidend wu, misdadig, daar zQ
willens en wetens ziekten veroorzaakten, bovenal
onder die klasse, waar gezondheid , het «enig ka
pitaal Is: de werkmansklacsé.
Vele genèeaheeren, niet de uitgebreidheid van het
steeds toenemend kwaad bekend geworden, drongen
dan ook voortduren^ aan op ernstiger controle, tot
dat eindelijk 11. Maandag het nieuwe laboratorium
geopend werd.
Het is uitstekend ingericht en voldoet un alle ge
stelde vervlechten. Alle levensmiddelen, ter onder
zoeking gebracht, worden achtereenvolgens aan eea
chemische, een spectraal- en n microscopische
analvse onderworpen, zoodat niete aan bet onderzoek
kan ontgaan.
ging mannen van zeer uiteenloopeade denkwg'ze
vf orden gevonden, at is er vaak wantrouwen tegenover
ons. Dat de orthodoxie soms aanleiding geeft tot zulk
wantrouwen, is wur en ik constateer iit met smart,
maar ik verwacht van uw eerlijkheid de erkenning,
dat ook van niet-órthodoxe zg'de vaak n onbillijke
vrees bestaat om zich te wagen .aan medewerking
met andersdenkenden. Verhef n mét mg boven die
kleiugéstlghédén en
mogelijk is.
ga met ons mede, zoo bet n
,Zoo hét n mogelijk is" .dit hangt af vaa een
tweede kwestie. Onze vereeniging Wordt door u dog
matisch genoemd en dit woord ia onjuist of Jnist, al
naarmate van de beteekenis durUn gehecht Onj?i»t
wanneer men daarbij denkt aan een godsdienstig
dogma, juitl wanneer men daaronder verstaat: een
medisch dogma. Ons dogma is: «de reglementeering
van de prostitutie kan geen goed doen." Dat dit een
dogma is. erken ik gaarne. Doch onze tegenstanders
zyn even dogmatisch. Zij gaan alt van het even
onbewezen dogma: .de reglementeering inatt goed
doen." Hét eenige verschil Is dit : ons dogma wordt
door de feiten niet weersproken maar-bevestigd ; bun
dognis wordt door de feiten niet bevestigd, maar
weerproken. Dogma tegen dogma bet eene heeft
rn abstracto evenveel recht van bestaan als het andere,
mur juist daarom vragen wij: kennisneming van de
hoogachting te noemao.
. . UEd. Dw. Dienaar
H. PIERSON.
r.S. Xo; een enkele opmerking. Uw artikel ein
digt met de woorden: .o. t is redden beter .dan ge
"
tuigen." Vergun
n te doen opmerken, dat bet
,
redden met den dag moeilijker wordt. De
reglemeateering leert de burgerij, dat kwaad geéa kwaad is,
mits in zekere vormen gepleegd. Men bederft stel
selmatig onze mutschappy en dan zouden wy blijven
redden zouder te getuigen! Het u eenvoudig
ondoenlyk met den
* w g'
arbeid
der redding voort ta gun, waar
rematen bewering; maar de weigering om te
Mea .ia de benoeming eener stutskommlatie, aoo
dat ons dogma
Zijn onze tegen
feiten. Wij vragen enquête,
getoetst worde aan da wer
standers zoo overtuigd van de juistheid hunner fleg
matieke inzichten, welan, dat zg zich met ons ver
eenigen in die Traag. 'Hóe kunnen wy royaler han
delen dan wy doea?
Doch nw artikel citeert een lang stuk uit onze
brochure en lut daarop de woorden volgen: we
ntoetea erkennen dat wfl zelden iets meer Térwatens
gelezen hebbeu." Dit is uw opinie, en ik gun n gaarne
het recht om die te hebben. Doch een opinie1 is
geen argument Wy hebben bier eenvoudig met de
kwestie over een feit te doen. Het feit dat wy pp
den voorgrond plaatsen is dit: 20, die la de lutete
Jaren over dit onderwerp tegen ons geschreven hebben,
garen in hun geschriften getn mfil blijk dat zg ook
maar inzage genomen hebben van hetgeen tegen de
reglementeering is ingebracht Wy hebben een lijst
gegeven Taa boeken, die zuiver weteasebappeiyk of
onfdeel niet gepasseerd fc*mint worden, zonder
nadeel voor de waarheid. Indien ik ia mgn brochures
getoond had Parent Dnehatelet niet te kennen, zon
het my weinig baten, of ik al beweerde met Parent
men haar aldus tegenwerkt. Frankrijk en Belgiëzffa
er het beste bewgs van; nergens wordt er minder
gedaan tot redding dan daar waar de reglementeering
het «terkst gedreven wordt: ,
?» De ProstitntiekwéStle, bl. 4.
t) Open brief un Ds. H. Pi.-rspn, bl. M.
'?T '
Kaar aanleiding vaa dit hensche schryven een pau
opmerkingen. ? . . .
pat wy déAmsterdamsohe Vereeulgirjg in ?imig
verband i met de Nederlandsche Vereeniging ons dach
ten, is ons zeker niet euvel te dolden, daar de Heer
Pierson hur Vader is. De uitnoodiging tot. de ver
gadering, waarop zy gesticht werd, ging vaa den Heer
Wg zullen ons geen oordeel aanmatigen over bet
meditth dogma der Ned. Vereeniging, doch hlgTea
vragen of een Vereeniging ta* lette» wel byzoader,
Ter kan komen met een mrditck dogmtt
Een-opinie i« geen argument. Dat is waar,
Wyao«mden echter niet de bewering, dat zekere tegenstanders
van het dogma zekere boeken niet Belezen aaddem
een?'«, ?-- ' ?--?' ? ? ' ^* ?
rusten
laag er geen uitzicht bestond-op eenTbesuesniB lm
den geest van bet dogma der Sedert. Ver.: de be
dreiging dat men och verzetten zon zelfs tegen ver-'
betering van het toezicht en wat dies meer-zit,
dit mukte op oas eea onaaagenamen iadrak..
Wy verdedigen Jen Heer Fokker' alet: het is zeer
wel mogelgk dat deze Heer een gevaarlijk voorbeebl
van Terwatenhsld beeft gegeven; maar dan l* dat.
een voorbeeld dat geea navolging verdient, allerminst
door een KederL-Venenlging vaa leela» die eea
mtduck dogma omhelzen, Voonlcbtlgbeld ea
bescbrldenheid zyn voor zulk eea Vereeoiginx wel de eerste
plichten.
Dogmatliche overtuigingen Behoort men altHd, boe
eerbiedwaardig zy ook zyn, met een weinig
wantrouwen te koesteren. Zjjj misleiden zoo spoedig.
Nog onlangs zagen vry dit bevestigd. Toen wy schre
ven dat de adressanten lettende op bet ledental der
Vereenigiag hun kracht overschatten, wisten wy ntet,
dat een paar dagen'later juist hetzelfde in andere
woorden omtrent des Heeren Pierson'a Ixjndenssb*
goeatverwanten ton Worden uitgesproken.
In de N. Bott. Cl Taa 34 Juni, luea'wH toch deze)
opmerkelijke woorden In een artikel getiteld ~ '
meateeriBg der Ondeugd."
.Het geheele onderwerp is alles behalve
*y.???..TTlyk, n ik zal mH dan ook haasten er Tan af te
stappen. Enkel wil ik aog eenlge oogenbUkkea stil
staan by de bewoordingen «ener resotatté, die Maan
dagavond eenstemmig ea mét geestdrift werd
aenge\
l