Historisch Archief 1877-1940
Bevallen van een ZOOX,
C. E. DE KOO-PEL.
, 1881.
Twor iemand van goeden htüze. ;?-?--;"Y»~
ce*rivelflk te storten. Brieven franco Lett. R K, Bureau
d» .iMsffi-i/umiin-i-, Kokjn 2. _ '
r:~T'..-i*..AJv... ?W,.«BLA^TVO« »«I>«»IA«».
n _ ??? ^??^^?^^?-"?^^^?^^^^
STOOMTRAMWïG-IAATSCHAPPU,
gereatlgtl te * ??«?
Ho. 215.
STOOIVMERIJ
EN
CHEMISCHE WASSCHERIJ
TA»
GEVRAAGD:
11 . ov. «eue JTFFBOGW, bekwaam en geni-sen oro^iw* ^
Vl.ii'e kinderen van '«morgen» 9 tut »middag»4 aur
voiit<HU de Frülwl-Methode nuttig bezig te houden.
Salari» aanvankrujU 200 Buiden. .ni
Franco brieven onder letter» A O JI, met J'J"s
tlii uitvoeriee mlichtingen, aan den Boekhandel van
ALLABT DE UASGE, Damrak 63, Amnterdaai. ]
wipn Bureer}nflYonw, middelbaren ^ lecuud, l .v .
Ipvnatt nUatflin? voor HUISHOUDSTER, t zit niet
l/óf '..ei k1. «et ?"6b«*81'^eD.b?tkc£d'B6~»n
behandeling UwfdvereUehie. Adrus lett, H, Bureau
van dit Blad. llukin 2. l
TE^ÜTTR l
x^jrstfz&Sïz"^
S, Z. Voorburgwal 48. '
Aan de rir..,-ht»che>tra»t bij htt Kembrindt«l>lein
wordt «en \\1XKELHUS
(iebr.P\LTIlEle\lincl(t.
Denót te Amsterdam, VIJZELSTRAAT 53,vanwaar,
d.Pg^e»0 S»nZ.Wrd.genSP^8TlU^65 van
; waar de goederen tedereo Woenadag worden opge
zonden.
-w?^
KASVEREENIBINB,
HM>M>iurracht IBS.
:LOEM & DEPOSITO
*md«r vMrafgaattit eperoyinf. . . IVi pOt
net n dag vooraf opvragena . . . !'?* ?
, tien dagen . ?'?'',?*
VOOT l i 3 maanden ftx 'U ?
B K. W A RING VAN WAABDE*
tolgena Reglement aan het Kantoor verkrygb»a».
AH8TEKDAM, 2 Ang. 1881.
____-__?» draven
ItaW diHir oei ?««??«?»????« .?-e~
-l Het Bestuur bestaat bu de ovrfi-htiag mt de
' ? ???? mm A U BP
DE
-0.
358,
Hfft , .
Suüboonènmolena f 4.50, f 5, r.».
/? 7 en / 10, de laatite zijn ook in
gericht voor Kool.
De Hollandoclio Uzeren
*DDe VIKSCHBJJVISO op .
iDHdtaff dert 9den A«
1>Ühen verkrijgbaar.
t «en
te huur aangeboden,
Te huur gevraagd
eerde
?wnr.n tecen orimo Novmilier of eerder te huur
Cin Hffiing huurprjj. on ruimt,, Worden »«ej«l«
ondc-r let:. A K. Bureau Aa.itf^mtMr, Rokin ._ .
Te Koop of te Huur: |
Lot statk.o. Te bevragen bij t. Bl.Ol.Vifc«. *"»»*r.
Te Huur of te Koop:
Idstkï&lraal bij de Beercograchl 8
Albums en Reistasschen,
«ROOT E M. E l».
Amsterdam, 4 Auguatm 1881.
BOSCH «..»?~?, .
py U bereid zich met de Eiploilatie te belaaten;
f 'SftoTatndeèune^8mo'penge.!toWnbyerdVond«ege'=ekenden, op
g'.tfv» 10 tot 4 ur?n Pro>peetu"sen en Inschrijvingen *»n
SCHLEICKER & VAN DER MAXDERE.
m, 4 Auguatm 1881. ?
SüSfl^
1 van^BÏekïn deze Aanbesteding
baar ten Kantore der Vennootschap.
Aaiflrrdam. 5 Augüatua 1801.
«i af heden verkr^g
BEMMISCII
In verrchlllende hleuren.
A. W. G ROOT E,
Kalvvrstraat 49.
A BI S T BRP
Levensverzekering-Maatschappij te Stettin.
(Opgericht 86 Maart 1853)
eomt golden aan a DEPOSITO en vergoodt daUTOOt
Het een dag opmgena een Bcnte van 8 pu*.
een maand « « 3'« <
U« IXnelie,
TBSCKIWCK.
THEE
TAS
E. BRANDSMA.
Kal verstraal lóS. Amsterdam.
In het bijzonder wordt déaandacht
gevestigd oj
^ ? Uu per 5 Ons.
SPEClAljlTKI in
SaloD- en
waan-an de rrijstoarant op FRANCO aanvrage
gritii verkrijabaar U.
Ook klein Vuurwerk voor Vt'ederverkoopere tot
uiterst biliyke pr\jzen.
jaar 18SP U ver.cl.enen en op f**o aanvraag, frat» verkrijg
.
Kentg Dtpöt d*r C*tm
voor geheet Hfe<terla*4'
Merkelbacl» * Co.
Nieuwendljk bij de Raamskool 59,
IV JSï,U lïff^mj^nkAv
si*i»%»*»Harddraverij- en ReE-Vereenigmg.
Wuonpó Ie houden op de Beide nabij BIJSSUÏen H1LVERSU1
L'4 Compagnie dlssurances Générales sur la vic,
iori^gSaAt ite..n v. d. blaJ^ , fod[Mpfl| (t tl'jUlleD Op (JC Bddfi ubjj BljSSUÏBB UIUIUUOU.,
Huis met Tuin gevraagd, Op Zatertl«1J 9O Awgws9U9 M88Ê.
«ïc^?^^tó»b»!^ï^S - -- ":-~ "?..'.. w«rMrfdendède .BBBM
«V-ta*. Brieven franco ouder lelt, B. X K bureau
Waarborgfonds van 333,000,000 Francs.
Doz» Maat»cbapP7 breidt, door do groo* zekerU.id dio ,tf aanbied,, deakring h.rer weriaaamhed,,
by voortduring nit. /« simt:
i VERZEKERINGEN in geval van overlijden.
termijn
^eTHÏversum te huur.
:?. «^ ^n ^
{laar,
Amsterdam.
er
Sffi
rn
^As^^iYp?^i5S;
J. A^B, SMOER,
IX EFFECTEK.
' Het KASTOOH ran.d»
?**?* _ _-._«,,.»? a. ?> JL nnn n
jKTOsra;^^
A IINÜPENO/INCE
-" "ÏIBA van af f 36 per anker, 85 Cts. per r loacn, ia >j«. r
^^f^heLf^^X^ v^*&&~*.-* **? *«
GI"T*le soorten van ordinsira on <
tailleerde Prijscouranten zijn op
i comptant.
jlÜERMAN, HARMS & Co. en l». SCHOONEVELD& ZOON
ALGEMEEN ADRESBOEK
DER STAD AMSTERDAM,
voor de jaren t881/82,
^ ***
VOOR T JONGE VOLKJE
... ^ j Tiu^iirilr voor Kinderen, met rebuss*», raadsels enz. is «e
R^Jfe geïllustreerd T(Jdsenriii ***r' " j-Ji «ijgdHdieD Prijs per IS aBereringe»,
?ERSTE AFLEVERINO der nieuwe joarjanaj ia juu ,
ss&z
waarin PI. m. 300 PUt«n f 3.90.
I.UTSCBAPPU.
.
het Badlinis AilSTKL 117
on POtCHES te
?
rae rruHtom»utv« *y- -c ^--
Beatanen ezer .
HANDSCHOENEN,
"
ciɫer JOH. IJKEMA, 's-Gravenhage
giiHitlRÉiTMinBEftMAMA^
IlUft *»1J***J^'r ??..«.«laaiifkll l* StAttlB.
USS3£Xf&£as&SS&
W1LLEM LEENDERS,
PALBISSTBAA.T 12.
?neclalllelt In
8(éréo-coopplatc
-ieam
we kea.eC.Woet.
'C. KTC. ,.??
i, T. UPPITS,
11 !J ,ü"m\v-arrW
Muziekuitvoering
onder kiding van den Kapelmeester f|
H W. SONNEMANN,
' Bal.iaisotiaHtwïeiir.
het tcizcnd
FM.
J, VAN SUSTEREN,
te CÜIJE bij GSAVE,
levert voortdurend, met 2 Jaar g»»ntio, zjjn l»ng
«enten
Xantor
1 handel
d.n ForU».
en in den
4 Co., Ktlvmtrut 91,
voor het pnbliek » 50 C»., bfl Op
Ea> de Cologne fBoldoot).
Eau de HoUa-ade.
C?^ Doizendbloemengonr.
Odvar.
Coooazsep.
Ban do Cologntieep
Ol/cerinezeep.
Zomcreproetesaeep.
Peaiie de Bil.
1 Bllf,unu«i.«>» ??.? ;
CeVestigi te Amsieriam, Heerengratlrt 378,
Goedgekeurd bij Kon. Boluit vin i Nov. i8!o, n'.<!.
Maata.happ.HJk Kaplt»! E«» ?ülloa.eiM».
De tarieven en grondslagen ,*«" na«J,»«
nleuwite statistieke gegevens beweikt en
Weden do gelegenheid tot icdrte denkbart
vprzckcrintt op de aterftekans gt-taseerd,
po ??ekcrdcn kunnen ook deelcn i» de
??
^ ' 'A- ktH
'
en SHAMROCK
Sieenkolcn-Vcreeniging
ND. 2i6.
( msfcriammcr
\\ n Kit n n VOOR M nut i \MI.
Verschijnt iederen Zondagochtend.
Uitgevers: ELLERMAN, HAEMS & C».
Kantoor: Rokin 2.
ZONDAG 14 AUGUSTUS.
Abonnement per 3/ra 60 Cts. fr. p. p. 75 Cte.
Afzond. N", alleen aan de Kiosken verkrijgbaar a 10 »
Atzonu. I> . alleen aan ae naoaiteu verurggunwr a iu
Advertentiën van l?6regels ?!. iedewregel meer 15
INHOUD
DE STAATSZORG VOOK HET WERKMANS
KIND, door H. J. B. FEUn,LETON:,?HET NOOD
LOT VAN EEN CELIllATAllt." - Dr. KUÏEN8 ESDr.
PIERSOS. TUL BOOEBMAX Prof. I'IEKSON
EN HET CONaCIESCE-KOMITE, door H. J. B.
EEN MISVERSTAND, door y. VI. EEN IJVEBIG
KOHSUL. STAATKUNDIG OVEMZICHT.
GEMEENTEZAKEN: De Btads-Scbouwburg. Do
Handwerkuckool. Een «poorweg naar Umulden.
Bijukanaal-fondii. Cit de Hofatad, door J. A. de
door Jan de
BisBergh. Vit de Biaasbopsutad,
schop. Uit 'do Hout- en
Maarten. KUNST : XVu Ned.
feest. Uit d« Hotterdamsche toonoelworeld, door
H. On* tooneol, tluor F. v. d. O. LETTER
KUNDE: Tony en d* Vlaamocke Bewngiug, door
A. 8. Kok, enz. MILITAIRE ZAKEN: lotu om
trent du behandeling van den soldaat, door V>'.
Een merkwaardig onderzoek, door W,, enz.
ALLERLEI.'?BRIEVENBUS. RECLAMES.
OVERZICHT VAJÏDE EFFEKTEN MARKT.
Amerikaameho spoorwegen, door J. v, d. Burg.
Vellingen.?Burgerlijke Stand. Te hnnr zijnde
Woningen. Vergaderingen. UITLOTINGEN.
ADVERTENTIES: Schouwburgen, enz.
geschiedenis willen wy niet oprakel
noeg zy' bet, te coustateeren, f ' '
initiatief van den wakkeren mr,
de wet van 19 September 1874 tot stand kwam
Deze
wet beeft betrekkalyk got
era, niemand zal dat
oede -vruchten
ontkennen.
Toch aarzelen wy geen pogenblik, te verkla
ren, dat zy op verre na niet aan alle verwach
tingen beeft voldaan; en dit was te voorzien,
de font ligt in de wet zelf, want zy gaat niet
ver genoeg; niet, dat wy hiervan haren vader
een verwet willen maken, mr. van Houten
Hpaarneatad, door verdient ieders dank, daar bq in 1874 de hand
Nutlonaal Zangers-1 aan den ploeg sloeg om v<in Uegeering en
4jvn*u>nltlfrtWilil llrWtf tr ?__ r_l K U.. 1. *.- 1_ ?? __r _1
De StanfKzorg voor liet
Dat in onze sociale toestanden de Staat han
delend moet optreden tot bescherming van de
zwakkeren, tot ondersteuning van hen, die in
den strijd om 't bestaan niet op eigen krachten
kunnen bouwen, is in confesso. De tyden van
het absolute ^laissez faire, laissez patser" zijn
voorbij. Uit deu droom der schoone harmonies
conomiqties" zijn we ontwaakt, en we zien
voor ons «en koude, onverbiddelijke
werkelykheid; ja, we zyn dermate met die werkelijkheid
vertrouwd geraakt, dat we van het bestaan
niet eener maar der sociale qnaestie"
spreken als van de eenvoudigste zaak ter wereld.
Boe de Staat echter handelend moet optreden,
ziedaar echter eene vraag, die niet met n
woord kan beantwoord worden; om ze in haar
vollen omvang te kannen beantwoorden, zullen
wc eerst nog menige proefneming moeten aan
schouwen en de uiteenzetting van menige theorie
moeten hooren. Gelukkig ia echter niet allo^meer
raadsel, wat we op dit gebied ontmoeten; enkele
theoriën zjjn praktisch toegepast en hebben de
proef doorstaan. Tot die weinige stappen,
Kamers te verkrijgen wat te verkrygen viel.
Ouder de zaakknndigen ' zal mr. van Houten
d» eerste zyn om te erkennen, dat de wel van
1874 behoefte heeft aan verbetering en
aanvulling.
wie de overtuiging van het
onvoldoende der bestaande kiuderorbeidswet is door
gedrongen, zullen dan ook met vreugde de
minieterieele verklaring hebben begroet, welke
onlangs den Kamers let uitzicht op een ont
werp van meer afdoenden aard opende. Van
verschillende zyden heeft men reeds zijne te
vredenheid hierover geuit.
Ook het Algemeen Nederlandsen
Werkliedenverbond heelt zich hierin niet onbetuigd ge
laten. Wjj weten trouwens, op hoe waardige
en verstandige wijze deze vereeniging steeds
voor de belangen van den stand opkamt, welken
zij vertegenwoordigt: verre van zich door de
quaai-wetenschappeTijke misgeboorten der so
cialisten te laten medesleepeu, verlangt het
Alg. Ned. Wei kliedenyerbond niets van hunne
utopieën en werkt het mede tot ontwikkeling
van en voortbouwing op de bestaande maat
schappelijke orde. Iedere van regeering of par
ticulieren uitgaande maatregel tot verbetering
van het lot der arbeiders vond steeds waar
deering by den Nederlahdachen werkmansstaml
en bepaaldelijk bij het Alg. Ned.
Werkliedenverbond, Reeds deze manier van optreden
moest bladen als de Amsterdamschc Courant
er toe leiden, om - met meer waardéering te
spreken van onze Nederlandsche werklieden,
wanneer deze een in Nederland zeer verblij
dend bewijs van public spirit" geven, door op
olficieele uitgave van een analytisch kamer
verslag aan te dringen, of dooV ideeën over
staatstusschenkomst voor deu werkman op zijn
ouden dag te opperen; deelt men (gelijk wij
omtrent laatstgenoemd onderwerp doeu) de
opinies van het Alg. Ned. Werkliedenverbond
niet, dan bestry'de meo die tnet steekhoudende
KerdyV iu d» Vragen des Tyds van 1879
en bet vertoog met beredeneerde voorstel
len, door eene gumengde commissie vitn par
ticulieren in 1879 tot de Regeering gericht;
ook elders kan men belangrijke bijdragen tot
de kennis van de hieromtrent bestaande be
hoeften vinden. Wy bedoelen.niet, hier onze
wenschen nog nader uit te werken; wv zou
den in herhalingen vervallen van wat door
anderen reeds uitstekend is gezegd, en
daarenboven zouden wQ van menigen lezer een
vous prf-chez un converti!" mogen verwachten.
Wij wilden , ia dit '-pstel op iets anders
WÜZfD.
Alen leze de considerans van de wet van
19 September 1874. Uit baar blijkt dat de
wetgever beoogde het '
overmatigen arbeid en
tegengaan van lo.
2o. verwaarloozing
, ____ ., ------- --------- ......
---------waarmede wfl de oplossing des socialen vnwg* argumenten, maar stelle men zich niet
tevrestuks zijn genaderd, mogen wij zonder twij&l
in de eerste plaats rekenen het wettelyk ver
bod van kinderarbeid.
Sedert de heldere blik des Engelschen
wefgsvers iu den toenemenden arbeid van kinderen
een der hoofdoorzaken van het pauperisme
deu met phrases.
Doch we zouden van ona onderwerp afdwalen.
In een adres aan den Minister van Justitie
heeft het genoemde Verbond aangeJron en op
van kinderen. Om het eerste deel dezer taak
te vervallen, d. i. om dea kinderarbeid tegen
te gaan, moest de wetgever een negatieven
rechtsregel (een rerbod) «tellen; hij deed dat,
en volbracht dui deze taak, of hy dit op
voldoende wijze deed, bljjve bier na het reeds
gezegde verder buiten bespreking. Om
verU'aarloozirty van kiuderen tegen tu gaan, moest
de wetgever echter meer doen; verwaarloozing
daarom naar onze meening tevens het school
bezoek moeten gebieden; cut en dit allén ware
'jet middel geweest om verwaarloozing van
kinderen te voorkomen.
Schoolplicht alzoo en in verband daarmede
verkrngbaarstellin'; van kotteloos onderwijs op
de ruimste tin onbekrompenite wfize!
Tegen dezen eisch zal menigeen protesteeren
met n beroep op de traditioneele
vrijheiiiszucht der Nederlanders. In geen land is een
doctrinair vryheidibegrip nog zoozeer de grond
stelling van veler politiek credo" al* by ons;
men gruwt van alles wat de abstracte vr
heid door positieve bevelen aantast; men
meent in een' politiestaat het summum" van
jjsheid te mogen prijzen; wat Lassalle
loozing waaraan het nu "bloot sUat dan het mogen dan ook van de verdedigers der
tegenvroeger van den arbeid had te -duchten. De overgestelde meening zaggen, dat zjj laborant
wetgever, die den kinderarbeid wrbood, had qnum ventum ad vernm e«t;"
zich immers niet tegen den
, verzetten
Staat, die a*n
ouders en kinderen gebiedt, om elkaar licha
melijk onderhond te verschaffen, om elkaar da
legitieme portie te laten, enz enz., en toeh
zonden zb krachtens hun beginsel ook derge
lijke wetsbepaliugen moeten veroordeelen; in
dien zy logisch zyn, moeten zU on ook in den
schoolplicht niets tien d*a bet middel om
spottend een N'achtwachterstaat" noemde, ia
het ideaal van menigeen; wie van den staat
als van een ethisch organisme durft spreken en
ouders te dwingen, on
behoeften hunner kipd<
om voor da
leren te zorgen.
waarheid is dan ook, dat 'de Staat iteh
hier niet stelt tusschen onder* en kinderen;
door schoolplicht in te voeren hindert hjf niet
die ouders welke hunne plicht begrijpen «a
reeds van zelf voor onderwijs lorjjon, maar
dwii.gt hy terecht die ouders welke hetzij dom
hetzüslecht zjjo om hnn heiliffsten plicht niet
te schenden. Door schoolplicht in 't leven te
roepen, leent de Staat z\jn sterken arm tot
hem hoogere eischen durft stellen, krügt spoe-; verwezenlykinc van een der voornaamste
begindig den naam van kathedersocialist" en wordt ? selen van zedelijkheid^
als niet ongevaarlijk beschouwd. Toch is een l Meer dan ooit
abstract vrüheidsbegrip onzin ; het noodzake- power," ook
lijk correlatief van alle vrijheid is plicht; waar, Waar gezondheid, lichaamskracht en zadelnke
i* . . . i, *»..i 1*1 r. i'L.^. ^._*_ lïil. _::_ __.! ,1_ l t :1_1__i J _
is bet waar: knowledge is
voor den werkmauastand.
. zjjn, zal de hooger ontwikkeld*
«ter werk leveren en bijgevolg meer
l i i n Tf «. O
is geen positieve daad, maar een nalaten, en de staat eene maatschappelijke bt-hoefte oot- hoogte
wordt dus tegengegaan door een gebod, om dat dekt, en particuliere krachten niet in die be-, meer en D o
te doen door 't nalaten waarvan men zy'n kin- hoefle kunnen of willen voorzien, moet de j verdienen; bezoekers der Ver. enigde Staten van
deren verwaarloost; men kan zgn kinderen wel staat of particulieren tot die voorziening ver- Noord-Amenka verhalen ons dan ook, hoezeer
niet laten arbeiden en ze toch rerwaarloozen, plichten en dwingen of deze zelf op zich ne- de lersche werklieden aldaar door de Duitsche
het eenvoudig» verbod van kinderarbeid l men; de geschiedenis van den politiestaat leert l arbeiders overtroffen worden. Slechts onderwijs
voldeed dns niet; de wetgever liet dit tweede ons voldoend, wat men bereikt door alleen kan het denkvermogen, ontbolsteren en
vatdeel zijner vooropgestelde taak echter onver- klaarblijkelijke schennis van'eens anders recht j baar maken voor meerdere ontwikkeling;
zonvuld. Over het tegengaan nu van vencaar- tegen te gaan en verder maar violen te laten]der elementair onderwy's kan de arbeider niet
looiing van kiuderen wilden wy hier een enkel zorgen. Men kan den staat niet a priori eene van vakonderwijs gebruik maken en geen
ingrens trekken, en hem zeggen gebied dit, dustries hooi bezoeken. De verdienstelijke
inwoord spreken.
Voorop stellen wjj nogmaals, dat wy' Mr. verbied dat, maar alleen tot hiertoe en niet, dustrieël, de heer vani Marken te Delft, schreef
van Houten geen verwfit maken van het on-! verder": plaatsen, tyden, omstandigheden, zie-l in de Vragen des Tgds van 1875 met volle
volmaakte der wet van 1^74, in dat jaar {daar de elementen waarmede te rekenen valt, overtuiging: Ha r is geen arbeid, hy' moge
deed Nederland een eersten stap op eennieuw in ieder bijzonder geval moet men nagaan, nóg zoo weinig denkkracht vereUchen,
waarveld van Btatitsbempeiing, en mocht men dus of er behoefte beitaat ann een we' teiyk verbod
den angst valligen nieuweling niet met te veel of gebod, daarom is de politiek eene kunst
eischen'verschrikken. Mr. v. Houten wist wel,; en geene algeméene regelen stellende
wetendat het verkregene later tot meer zou moeten schap. Blpt er behoefte te bestaan ann
leiden.
In ons oog wordt een kind verwaarloosd.
aan niet hoogere ontwikkeling nuttig dienst
baar kan gemaakt worden."
En zonder schoolplicht kaa de zoo alge
meen noodigéelementaire ontwikkeling met
geestelijke ontwikkeling, kan déze behoefte J gemeen goed gemaakt wordeu. In ons land
niet zonder schoulbezock bevredigd worden,; bezoeken meer dan de helft der kinderen ? niet,
wanneer bij zyue opvoeding dat verzuimd i en kan dit schoolbezoek niet .zonder school- j of onvoldoende de school, ofschoon ay vrij van
...»_j» t. j-.?j. '.?i _.^__?..?-'plicht verkregen worden, dan moet de staat werk zijn; voor een groot deel eindigt de
wordt, wat noodig is om 'iet genoegzaam ge
wapend in den stry'd des /evens te doen op*
treden, m. a. w. wanneer >'.o oudars niet m
het schoolbezoek gebieden, en dan mag geen echooltnd vóór het tiende jaar; onwil en on
abstract vrgheidtsbegrip hem in den weg staan, verechijjigheid wet;en m?de met de gewraakte
treacn, m. a. w. wanneer .'.a onclsrs niet m aostract vrntieiosoegrip nem m oen weg siaan. verscruinj;nam werden m?ae raec uegflwraaKte
zijne lichamelijke en geestelijke behoeften voor- Of verlaagt men gelijk te ftiiin met dea man, vrijstellingen uit cS «et op den kiuderarbeiJ.
zien. Deze vërwaaiiüozing voorkomt de wet-1 die krachtens eene vooropgestelde godsdienstige ? Terecht zegt mr. Kerdyk dan ook: de ver1
gever, door den ouders voorziening in die be-! opinie op sabbat h «ün ez*l n'et u" ^en put' plichting', den ouders opgelegd, om tot een be
hoeften te gebieden, zou halenïpaalden leeftüd hun kinderen onderwijs te doen
0 ^_ l)e voorziening in de lichamelffke behoeften De tegenstanders van den schoolplicht be-(genieten, is net esnig», dat dd vericliiileade
(ziehier zonder twijfel een lap ra s calami'O der kinderen wordt ver/ekerdduormenig artikel roepen zich nog op een beginsel van meer achterdeurtjes sluiten kan, die openblijven,
v"*j T" ?";;'"*""' """»** .»u-?« f><»uj.ci»u» i uitbreiding van dsh Kinderarbeid." \Vii weten,' van het Burgerlek Wetboek. Doch ten allen bijzonderen aard. In bun oog hebbeu de ook al wordt de voordeur van deu arbeid door
ontdekte, zyn meer dair 40 jaren verloopen. dat het Verbond juist het tegendeel bedoelt, ! tyde is het waar geweest, dat de mensch niet ouders een recht om allén voor hunne kin- de .wet gesloten." ,
De ncts of Parhamerjt hebben, sedert de te meer, dsar het zijn wenschen preciseert, l alleen van brood leeft, en geen tyd heeft hooger deren te zorgen, en hebben de kinderen een Met het oog op de schoona resultaten in bet
eerste wet op dit punt in t leven trad, mér door te verzoeken, dit in een verbeterde en'eischen gesteld aan geesleliikc oatwikkeling van recht om allén door hunne ouders verzorgd, buitenland verkregen, verwachten wij veel van
..U»nl.«n:j«_ 4. U «l «***»Ï..U4. An J^ ..:^. : ;?_ l i_ -i :^.a:?:J.. J..^ ....?__^_,^l-l_r_ Lu li- l -- -A ,i -- l- _»__i .:_i ^?!j __! 1..i:^1.t \VH _^ - i i_ , i_
is Engeland hierin nagevolgd. Dat Nederland
niet dan schoorvoetend den zelfden weg op
ging, spreekt van zelf; wy zyn nu eënmeal
flegmatisch en overvoorzichtie (iets, wat ook
ten van de nieuwe kinderarbeidswet, dat zy: schouwspel vertoont, mits dan
het gebruiken van kinderen tot het bedrijf: brutale, gezonde lichaamskracht
eens persoons of tot huisindustrie onder den l zonder verstande- en karaktervormin
ig behoqrt j
hij groote
d«n kinderarbeid een halve
maat0 f , , _ dat zonder schoolplicht
verwaarmen van het natuurrecht zyn vervlogen, en | loozing van kinderen niet kun worden voor
in de domme, hoogstens op den naam van een subjectief wet tepfen
lit medebrengt\-li!Iiikheids\tegmse\ aanspraak maken; du droo-j regel blijft,
ij groote beginselen als het ons tegengeworpene mogen komen.
optimistischer] naam van persoonJijIce diens- bij DOS tot de zwakkeren en beeft
s> A» _. J !...!_ _.!::!__. !._..: _1 l Tl "t*ti ....l . !___._ j_i i_ l t. i 1_ _!: . 11
Sen, wat dus elders repressief moest wer
ken, scheen hier byna een preventieve maat
regel, en.... preinentieve maatregelen wordan
meestal door velen hier te lande aU onnoodig
beschouwd. Toch kregen ook wy eene'wet tot
beteugeling van den kinderarbeid; eene niet
zeer verkwikkelyke van 1853 dnteerende
lydensdat zy het bewijs van en déaansprakelijkheid j triescholën met den dag toenemen; bq het'de ouders niet het recht, maar den zedelyk-^van den schoolplicht opstak, zijn mannen van
voor verboden kinderarbeid rolduende regele, maken der kinder-arbeidswet durfde men zich' htidspticlit hebben om voor de kinderen, welke gezag als Harting, Opzooinér en Vissering aan
dat _«y door een uitgebreid en vertrouwbanr' vleien met een toenemend schoolbezoek, .zjj in 't leven riepen, te zorgen, erkennen voor- zijne zijde getreden; de Maatschappij tot Xut
toezicht do handhaving ham voorschriften zouden n'iet de uit -werkpUatseu en fabrieken zeker ook de stellers van het door .ons ge- van 't Algemeen gaat danzelfden weg op en
verzekere, diit zy het begrip veldarbeid" beter geweerden de schoollokalen binnenstroomen?, wraakte beginsel. De werkelijkheid echter tal van Werkliedeuvereeuigingen hebben zich
omschryve en dat zn dien veldarbeid niet dan by'En toch..?de schoone verwachtingen op leert, dat vele ouders dien plicht als een lastivoor en na by de beweging aangesloten
;'welhooge noodzakelijkheid en onder de noodigédit pont zy'n niet verwezenlijkt dan voor een beschouwen en zijne vervulling schandelijk' sprekende stemmen z(ja uit het midden der
F E U I JL JL E T O UT.
Het noodlot van een Celibatalr,
' OwttproHkelijk stlttttjé. .
W.
(Slot.)
Geliefde in Christi! 'Wél schryft de apostel
Paulus l Cor. 7, vrs. 38: wie huwt, doet goed,
?maar wie niet huwt, nog beter. l)och deïelve
schrijft ook in hetzelfde knpittel vrsi 17 : Maar
gelyfc God aan een iegclyk heeft toegedeeld,
gelijk de Heer een iegelijk geroepen Leeft, zóó
wandele hy." £)aar nu de Qeere my eene zeer
byzohdere neiging tot huwen in het hart héft
gegeyén, zoo geloove en vertrouwe ik, dat de
Heere my' geroepen heeft tot het huwelyk, n
4at ik nog beter doe als ik hnw, dan .dat ik
volgens den apostel beter doe en niet hnw.
T$ËMdaaT uit UwEdeles schrijven blijkt, dat het
U r.a. niet om den vleesche te oén is, niet om
Zinneluken luet, doch om eene vrome
echtgenoote, zod heeft de geest mij ingegeven, UEd.
bjj deze hart en hand to bieden. Als nu Ug,
die de harten leidt als waterbeken, ir. zyile
pndoorgrondëlyke genade UwEdeles
genenenbed op «nfl, een .ontijdig geborene en onwaardig
creatuur leidt dan bif ik 13 Ed. pasta restante
N.N. te bepalen, waar ook wy een water- en
Lefdebron mogen vinden, dat onze zielen zich
verbinden kunnen als Izaak met Bebekka en
Jakob niet Ruchel. Amen."
«Die neem js niet!" zei' Schook. Dat 's een
letnelaarster, die haar trouwlüst achter teksten
wegstopt, en per slot van rekening toch niets
wüdan een man, net als alle dochteren Eva's.
jla acla, l^grim ! haal maar gauw n andenm
T»or den dag."
Schook deed dit zelf en las weer :
?Daar het zeer verkeerd is te tronwen Eonder
eikeer au fond te kennen, meld ik U alleen,
a»t ik weoBch te hnwea als alle* meeloopt,
Ik heb alle reden te hopen Uwe verwachtingen
niet te leur te stellen; althans al wat men
verlangen kan van eene brave vrouw, dat zal
U vinden bij my. Ik stel U dus een
reniczvoils voor, overmorgen-middag om twéuur
te Utrecht, in De Postpaardjcs, kamer no. 13.
Daar we elkaar, als U hiermee genoegen neemt,
spoedig genoeg au fond zullen kennen, vermeen
ik het signalement gevoegelijk te kennen ach
terwege te laten, en wacht Uw antwoord in
poste restante siib P.P., Utrecht."
Dit bevalt me nog liet best," zei de professor,
£en als ik dan toch in den zuren appel moet
jjten en trouwen, dan willen we 't maar by
die laten, want ik bob ook heusch geen tyd
hy hoopte er met de uitvlucht, dat hy ann een l laten, zal het me veel genoegen doen. U
verkeerde denr bad geklopt, af te komen. Maar
jawel, dat men«ch zei: AU. u die meneer bent
die op no 13 wordt verwacht, dan heeft nw
hart n heel goed terecht gebracht."
de geleerde zich met op genoeg tegen
heeft toch zeker vermogen nietwaar:'
Als ik van u kon gelooven dat u tot die
gemeene menschen behoort die trouwen om
het geld, dan zou ik u die vraag al heel kwa
lijk nemen," antwooidde ze fier; maarik hou'
Welaan dan, barbaar!" schreeuwde ze nu
in woede, ondervind dan ook, wat de wan
hoop van n gekrenkte vrouw vermag!"
Uit zeggende rukte ze aU razend de groote
krullen van haar hoofd en smeet ze op den'
PijUnel werden muts, doek, en rok
grond.
en daar boog een jonkman voor
woordigheid van geest kon beroemen, om dit me overtuigd, dat het u geen ernst ia met die j afgeworpen, u _
in. de gauwigheid te loochenen, wa3 er aan geen j vraag, en ik antwoord u, dus getroost, «lat ik, onzen rector, die van schrik en verbazing
ontkomen meer te denken. Want'de grove er trotsch op ben, nieti te betiÜcn dan mijn' als aan .den grond was genageld. Nog vier
dikkert verwelkomde hem nu met zoo'n onnit-, innerlijke -ii'narde. l studenten stormden de kamer in en .roeffen
11 .11tl_^_' .!.._!_! l ._ n» l' l » t. *'. t «..1 .» . l IE» i l l ! Jl'l . * _' 1 .'.1. l .. J . ' ' . a
u^V *MbtrU| *«caiiav . *«». UW WWDl UCUaVU K"CO 4IU,
meer om al die brieven te lezen, die toch allen
op 't zelfde .neerkomen;"
Sehook berustte hierin, en er werd dus be
sloten, dat de professor zich on den bepaalden
?tyd naar dit rendez-vous zou begeven;
Met een van verwachting kloppend hart klom
Dr: Isegrim twee dagen later de trap op van
''t logement Do Poatpqardies, en zocht naar
no. 13. Eindelijk vond hy" dit noodlottige
nummer. Zou hy kloppen? lly aarzelde
maar- neen, hy was toch te ver gegaan om
terug te treden; hy' streed een korten
zielsstryd en klopte aan. Binnen l" riep een hoöge,
«helle vrouwenstem, en hy' deed, de deur open
en trad vol spanning binnen. Een groote,
dikke vrouw geen fijne dame! ontving
hem doodvriendelyk. Ze had een floddermuts
op, en groote krullen bedekten haar slapen
en vielen langs baar gezjcht. Een paar kleine,
verliefde oogen geleken op een paar krenten
in die massa vleesch. waarop een groote, roode
neus als een voorgebergte .uitstak. Een volu
mineuze boezem rustte op een even massieve
onderlaag, en vormde een geheel, dat meer
van een met zy'de overtrokken bierton dan
van een bevallige vrijster, had.
De eerste gedachte die door Isegriins
hoofd vloog was, zich ylingg te retireeren, en
noodigde ze hem ui>, naast haar op decanapé: zyn trauwlustige schoone, of liever dikke, Been beauté, meneer wil niets vau me weten!"
plaats .te nemen, en een kop koffie tédrinken, vermogen had, om, een voorwendsel te hebben, l Isegrim was even woedend als beschaamd.
Weldra kwam ze nu op bet chapitre. van haar af te komen. .Daarom antwoordde l Aan trouwen was. nu niet meer te denken
U bent dus nog ongetrouwd?" begon ze,' hy gauw: In dat. geval kan er, helaas, niets in eeuwigheid, dat was een uitgemaakte zaak
en schonk hem een tweede kopjn in. Dit;komen van een huwelijk, want ik moet nood- voor hem. '??,.:'
begrijp ik ne maar niet, boa het mogelyk is, j zakelijk naar vermoge i zien.'' ZooaU wel meer gebeurt, aU ieti op eön
dat zoo'n knappe, mooie, beminneljlte .man Naar vermogen! naar dut slyk der aarde l" i rgst is; is uitredding soms naby. Het fortuin
voor Amor'a piileu zicli heeft kannen behoeden; riep ze uit Wreede man !? ,ia die borst vol scheen wat te willen goedmaken, want no
want elk meisje," voegde ze er met, een teederen ! liefde' en trouw u dan niét meer waard dan J??-'"'??" -1-"
lonk by, zou zich toch zoo gelukkig hebben dat klatergoud?'' Dit zeggend, drukte ze
gevoeld door uw aanzoek." Daarbij schoof ze' zy'n hand zo > stijf tegen dien vollen boezem,
dat hy er heelemaal miserabel van werd.
.Ik kan waarachtig niet..." stamelde hy.
Kun je niet?" hernam ze, teeder haar
armal dichter en dichter naar hem toe, >.oodnt hij
zich niet verroeren kon. Hy retireerde wel,
maar dan schoof de schoone tóch weer nader
en nader, net zoolang totdat de canapéten
einde was «n hy niet verder kon, en 't zich
moest laten welgevallen, met de ronding van
haar gestatte in veelvoudige aanraking te komen.
? Dus u hebt non dan toch besloten te trou
wen," begon ze weer.
Ja," antwoordde Isegrim, dat is te zeggen,
ik denk er over."
Zoo, u bent het-van zins. Dan is het zeer
vleiend voor mü, dat nw keus op mg is ge
vallen," Huist rde blozeiid de schoone. Maar
de , rector dronk zyn koffie met groote
slokken, om maar geen antwoord te geven.
Ik geloof dat we goed voor mekaar pa-sen,"
begon zy weer. De arme Icegrim, die toch
toch niet aan 't drinken kon blyven, moest ten
langen laatste toch zeggen met een hoffelijke
*--?--?--? B.Ta, al« de omstandigheden het
toeom zy'n hals slaande, terwijl ze op hoogen toon
en door den neus sprekend, vervolgde:' Zyn
we dan niet ruk genoeg door onze liefde?"
Och Deen! antwoordde hu, er is meer
noodig in de huishouding dan liefde ttileen."
Wil u dus n'et met. me trouwen?!" zei .het
mensch beleedigd.
Het gaat niet t" antwoordde hy. ,
O Gjd, maak me toch niet ongelukkig!"
jammerde zy, denk toch aan rnyn eer, aan myn
naam!" '
Het doet me van hr.rte leed," antwoordde
hy, .maar het gaat niet!" '
O, laat n verbidden," smeekte ze opnieuw
met groote teederheid, omhelsde hem en gaf
hem een zoen die door de kamer klonk.
Angstig en benauwd maakte by zich uit
haar armen los en riep: Laat me los."
denzelfdcn dag. las hy een annonce in _..
Dagblad van een weduwe uit den beschaafden
stand, die zich voor huishoudster aanbood.
i Terstond .schreef hy er op, en zag, nam, en
was zeer met haar tevreden. Zy was gely'k
hy haar begeerde. laegrims rust scheen terug
gekeerd. .
Zy kookte het als Daatjf). geheel naar zyn
smaak, zorgde voor ord» en zindéhjkheiJ, raakte
niets op zijn studeerkamer aan, al lag de stof
vingèrdik op de meubels, en maakte dat by,
lot verwondering van zijn kennissen, netje»
gekleed voor deu dag kwam. Kortom, zn was
de voorkomendheid zelve, en wist zich in al
|n luimen en fratsen te voegen.
Triomfeerend hief de rector het hoofd op,
en beroemde zich er op, zoo'n onnoödige en
lastige huisplaag als een vrouw is, heel goed
te kunnen missen* Ja, hn was nu heel verge
noegd en als in het paradijs, dat hy den zuren
beet in het huwely'k niet behoefde te doen.
Zyn vertrouwen in mevrouw Bonafide zoo
heette 't mensch,?was allengs zoo onbegrensd,
dat by alles aan haar overliet en haar zelfa
i!
?/'
H