De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1881 14 augustus pagina 3

14 augustus 1881 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

Bevallen van een ZOOX, C. E. DE KOO-PEL. , 1881. Twor iemand van goeden htüze. ;?-?--;"Y»~ ce*rivelflk te storten. Brieven franco Lett. R K, Bureau d» .iMsffi-i/umiin-i-, Kokjn 2. _ ' r:~T'..-i*..AJv... ?W,.«BLA^TVO« »«I>«»IA«». n _ ??? ^??^^?^^?-"?^^^?^^^^ STOOMTRAMWïG-IAATSCHAPPU, gereatlgtl te * ??«? Ho. 215. STOOIVMERIJ EN CHEMISCHE WASSCHERIJ TA» GEVRAAGD: 11 . ov. «eue JTFFBOGW, bekwaam en geni-sen oro^iw* ^ Vl.ii'e kinderen van '«morgen» 9 tut »middag»4 aur voiit<HU de Frülwl-Methode nuttig bezig te houden. Salari» aanvankrujU 200 Buiden. .ni Franco brieven onder letter» A O JI, met J'J"s tlii uitvoeriee mlichtingen, aan den Boekhandel van ALLABT DE UASGE, Damrak 63, Amnterdaai. ] wipn Bureer}nflYonw, middelbaren ^ lecuud, l .v . Ipvnatt nUatflin? voor HUISHOUDSTER, t zit niet l/óf '..ei k1. «et ?"6b«*81'^eD.b?tkc£d'B6~»n behandeling UwfdvereUehie. Adrus lett, H, Bureau van dit Blad. llukin 2. l TE^ÜTTR l x^jrstfz&Sïz"^ S, Z. Voorburgwal 48. ' Aan de rir..,-ht»che>tra»t bij htt Kembrindt«l>lein wordt «en \\1XKELHUS (iebr.P\LTIlEle\lincl(t. Denót te Amsterdam, VIJZELSTRAAT 53,vanwaar, d.Pg^e»0 S»nZ.Wrd.genSP^8TlU^65 van ; waar de goederen tedereo Woenadag worden opge zonden. -w?^ KASVEREENIBINB, HM>M>iurracht IBS. :LOEM & DEPOSITO *md«r vMrafgaattit eperoyinf. . . IVi pOt net n dag vooraf opvragena . . . !'?* ? , tien dagen . ?'?'',?* VOOT l i 3 maanden ftx 'U ? B K. W A RING VAN WAABDE* tolgena Reglement aan het Kantoor verkrygb»a». AH8TEKDAM, 2 Ang. 1881. ____-__?» draven ItaW diHir oei ?««??«?»????« .?-e~ -l Het Bestuur bestaat bu de ovrfi-htiag mt de ' ? ???? mm A U BP DE -0. 358, Hfft , . Suüboonènmolena f 4.50, f 5, r.». /? 7 en / 10, de laatite zijn ook in gericht voor Kool. De Hollandoclio Uzeren *DDe VIKSCHBJJVISO op . iDHdtaff dert 9den A« 1>Ühen verkrijgbaar. t «en te huur aangeboden, Te huur gevraagd eerde ?wnr.n tecen orimo Novmilier of eerder te huur Cin Hffiing huurprjj. on ruimt,, Worden »«ej«l« ondc-r let:. A K. Bureau Aa.itf^mtMr, Rokin ._ . Te Koop of te Huur: | Lot statk.o. Te bevragen bij t. Bl.Ol.Vifc«. *"»»*r. Te Huur of te Koop: Idstkï&lraal bij de Beercograchl 8 Albums en Reistasschen, «ROOT E M. E l». Amsterdam, 4 Auguatm 1881. BOSCH «..»?~?, . py U bereid zich met de Eiploilatie te belaaten; f 'SftoTatndeèune^8mo'penge.!toWnbyerdVond«ege'=ekenden, op g'.tfv» 10 tot 4 ur?n Pro>peetu"sen en Inschrijvingen *»n SCHLEICKER & VAN DER MAXDERE. m, 4 Auguatm 1881. ? SüSfl^ 1 van^BÏekïn deze Aanbesteding baar ten Kantore der Vennootschap. Aaiflrrdam. 5 Augüatua 1801. «i af heden verkr^g BEMMISCII In verrchlllende hleuren. A. W. G ROOT E, Kalvvrstraat 49. A BI S T BRP Levensverzekering-Maatschappij te Stettin. (Opgericht 86 Maart 1853) eomt golden aan a DEPOSITO en vergoodt daUTOOt Het een dag opmgena een Bcnte van 8 pu*. een maand « « 3'« < U« IXnelie, TBSCKIWCK. THEE TAS E. BRANDSMA. Kal verstraal lóS. Amsterdam. In het bijzonder wordt déaandacht gevestigd oj ^ ? Uu per 5 Ons. SPEClAljlTKI in SaloD- en waan-an de rrijstoarant op FRANCO aanvrage gritii verkrijabaar U. Ook klein Vuurwerk voor Vt'ederverkoopere tot uiterst biliyke pr\jzen. jaar 18SP U ver.cl.enen en op f**o aanvraag, frat» verkrijg . Kentg Dtpöt d*r C*tm voor geheet Hfe<terla*4' Merkelbacl» * Co. Nieuwendljk bij de Raamskool 59, IV JSï,U lïff^mj^nkAv si*i»%»*»Harddraverij- en ReE-Vereenigmg. Wuonpó Ie houden op de Beide nabij BIJSSUÏen H1LVERSU1 L'4 Compagnie dlssurances Générales sur la vic, iori^gSaAt ite..n v. d. blaJ^ , fod[Mpfl| (t tl'jUlleD Op (JC Bddfi ubjj BljSSUÏBB UIUIUUOU., Huis met Tuin gevraagd, Op Zatertl«1J 9O Awgws9U9 M88Ê. «ïc^?^^tó»b»!^ï^S - -- ":-~ "?..'.. w«rMrfdendède .BBBM «V-ta*. Brieven franco ouder lelt, B. X K bureau Waarborgfonds van 333,000,000 Francs. Doz» Maat»cbapP7 breidt, door do groo* zekerU.id dio ,tf aanbied,, deakring h.rer weriaaamhed,, by voortduring nit. /« simt: i VERZEKERINGEN in geval van overlijden. termijn ^eTHÏversum te huur. :?. «^ ^n ^ {laar, Amsterdam. er Sffi rn ^As^^iYp?^i5S; J. A^B, SMOER, IX EFFECTEK. ' Het KASTOOH ran.d» ?**?* _ _-._«,,.»? a. ?> JL nnn n jKTOsra;^^ A IINÜPENO/INCE -" "ÏIBA van af f 36 per anker, 85 Cts. per r loacn, ia >j«. r ^^f^heLf^^X^ v^*&&~*.-* **? *« GI"T*le soorten van ordinsira on < tailleerde Prijscouranten zijn op i comptant. jlÜERMAN, HARMS & Co. en l». SCHOONEVELD& ZOON ALGEMEEN ADRESBOEK DER STAD AMSTERDAM, voor de jaren t881/82, ^ *** VOOR T JONGE VOLKJE ... ^ j Tiu^iirilr voor Kinderen, met rebuss*», raadsels enz. is «e R^Jfe geïllustreerd T(Jdsenriii ***r' " j-Ji «ijgdHdieD Prijs per IS aBereringe», ?ERSTE AFLEVERINO der nieuwe joarjanaj ia juu , ss&z waarin PI. m. 300 PUt«n f 3.90. I.UTSCBAPPU. . het Badlinis AilSTKL 117 on POtCHES te ? rae rruHtom»utv« *y- -c ^-- Beatanen ezer . HANDSCHOENEN, " ciÉ«er JOH. IJKEMA, 's-Gravenhage giiHitlRÉiTMinBEftMAMA^ IlUft *»1J***J^'r ??..«.«laaiifkll l* StAttlB. USS3£Xf&£as&SS& W1LLEM LEENDERS, PALBISSTBAA.T 12. ?neclalllelt In 8(éréo-coopplatc -ieam we kea.eC.Woet. 'C. KTC. ,.?? i, T. UPPITS, 11 !J ,ü"m\v-arrW Muziekuitvoering onder kiding van den Kapelmeester f| H W. SONNEMANN, ' Bal.iaisotiaHtwïeiir. het tcizcnd FM. J, VAN SUSTEREN, te CÜIJE bij GSAVE, levert voortdurend, met 2 Jaar g»»ntio, zjjn l»ng «enten Xantor 1 handel d.n ForU». en in den 4 Co., Ktlvmtrut 91, voor het pnbliek » 50 C»., bfl Op Ea> de Cologne fBoldoot). Eau de HoUa-ade. C?^ Doizendbloemengonr. Odvar. Coooazsep. Ban do Cologntieep Ol/cerinezeep. Zomcreproetesaeep. Peaiie de Bil. 1 Bllf,unu«i.«>» ??.? ; CeVestigi te Amsieriam, Heerengratlrt 378, Goedgekeurd bij Kon. Boluit vin i Nov. i8!o, n'.<!. Maata.happ.HJk Kaplt»! E«» ?ülloa.eiM». De tarieven en grondslagen ,*«" na«J,»« nleuwite statistieke gegevens beweikt en Weden do gelegenheid tot icdrte denkbart vprzckcrintt op de aterftekans gt-taseerd, po ??ekcrdcn kunnen ook deelcn i» de ?? ^ ' 'A- ktH ' en SHAMROCK Sieenkolcn-Vcreeniging ND. 2i6. ( msfcriammcr \\ n Kit n n VOOR M nut i \MI. Verschijnt iederen Zondagochtend. Uitgevers: ELLERMAN, HAEMS & C». Kantoor: Rokin 2. ZONDAG 14 AUGUSTUS. Abonnement per 3/ra 60 Cts. fr. p. p. 75 Cte. Afzond. N", alleen aan de Kiosken verkrijgbaar a 10 » Atzonu. I> . alleen aan ae naoaiteu verurggunwr a iu Advertentiën van l?6regels ?!. iedewregel meer 15 INHOUD DE STAATSZORG VOOK HET WERKMANS KIND, door H. J. B. FEUn,LETON:,?HET NOOD LOT VAN EEN CELIllATAllt." - Dr. KUÏEN8 ESDr. PIERSOS. TUL BOOEBMAX Prof. I'IEKSON EN HET CONaCIESCE-KOMITE, door H. J. B. EEN MISVERSTAND, door y. VI. EEN IJVEBIG KOHSUL. STAATKUNDIG OVEMZICHT. GEMEENTEZAKEN: De Btads-Scbouwburg. Do Handwerkuckool. Een «poorweg naar Umulden. Bijukanaal-fondii. Cit de Hofatad, door J. A. de door Jan de BisBergh. Vit de Biaasbopsutad, schop. Uit 'do Hout- en Maarten. KUNST : XVu Ned. feest. Uit d« Hotterdamsche toonoelworeld, door H. On* tooneol, tluor F. v. d. O. LETTER KUNDE: Tony en d* Vlaamocke Bewngiug, door A. 8. Kok, enz. MILITAIRE ZAKEN: lotu om trent du behandeling van den soldaat, door V>'. Een merkwaardig onderzoek, door W,, enz. ALLERLEI.'?BRIEVENBUS. RECLAMES. OVERZICHT VAJÏDE EFFEKTEN MARKT. Amerikaameho spoorwegen, door J. v, d. Burg. Vellingen.?Burgerlijke Stand. Te hnnr zijnde Woningen. Vergaderingen. UITLOTINGEN. ADVERTENTIES: Schouwburgen, enz. geschiedenis willen wy niet oprakel noeg zy' bet, te coustateeren, f ' ' initiatief van den wakkeren mr, de wet van 19 September 1874 tot stand kwam Deze wet beeft betrekkalyk got era, niemand zal dat oede -vruchten ontkennen. Toch aarzelen wy geen pogenblik, te verkla ren, dat zy op verre na niet aan alle verwach tingen beeft voldaan; en dit was te voorzien, de font ligt in de wet zelf, want zy gaat niet ver genoeg; niet, dat wy hiervan haren vader een verwet willen maken, mr. van Houten Hpaarneatad, door verdient ieders dank, daar bq in 1874 de hand Nutlonaal Zangers-1 aan den ploeg sloeg om v<in Uegeering en 4jvn*u>nltlfrtWilil llrWtf tr ?__ r_l K U.. 1. *.- 1_ ?? __r _1 De StanfKzorg voor liet Dat in onze sociale toestanden de Staat han delend moet optreden tot bescherming van de zwakkeren, tot ondersteuning van hen, die in den strijd om 't bestaan niet op eigen krachten kunnen bouwen, is in confesso. De tyden van het absolute ^laissez faire, laissez patser" zijn voorbij. Uit deu droom der schoone harmonies conomiqties" zijn we ontwaakt, en we zien voor ons «en koude, onverbiddelijke werkelykheid; ja, we zyn dermate met die werkelijkheid vertrouwd geraakt, dat we van het bestaan niet eener maar der sociale qnaestie" spreken als van de eenvoudigste zaak ter wereld. Boe de Staat echter handelend moet optreden, ziedaar echter eene vraag, die niet met n woord kan beantwoord worden; om ze in haar vollen omvang te kannen beantwoorden, zullen wc eerst nog menige proefneming moeten aan schouwen en de uiteenzetting van menige theorie moeten hooren. Gelukkig ia echter niet allo^meer raadsel, wat we op dit gebied ontmoeten; enkele theoriën zjjn praktisch toegepast en hebben de proef doorstaan. Tot die weinige stappen, Kamers te verkrijgen wat te verkrygen viel. Ouder de zaakknndigen ' zal mr. van Houten d» eerste zyn om te erkennen, dat de wel van 1874 behoefte heeft aan verbetering en aanvulling. wie de overtuiging van het onvoldoende der bestaande kiuderorbeidswet is door gedrongen, zullen dan ook met vreugde de minieterieele verklaring hebben begroet, welke onlangs den Kamers let uitzicht op een ont werp van meer afdoenden aard opende. Van verschillende zyden heeft men reeds zijne te vredenheid hierover geuit. Ook het Algemeen Nederlandsen Werkliedenverbond heelt zich hierin niet onbetuigd ge laten. Wjj weten trouwens, op hoe waardige en verstandige wijze deze vereeniging steeds voor de belangen van den stand opkamt, welken zij vertegenwoordigt: verre van zich door de quaai-wetenschappeTijke misgeboorten der so cialisten te laten medesleepeu, verlangt het Alg. Ned. Wei kliedenyerbond niets van hunne utopieën en werkt het mede tot ontwikkeling van en voortbouwing op de bestaande maat schappelijke orde. Iedere van regeering of par ticulieren uitgaande maatregel tot verbetering van het lot der arbeiders vond steeds waar deering by den Nederlahdachen werkmansstaml en bepaaldelijk bij het Alg. Ned. Werkliedenverbond, Reeds deze manier van optreden moest bladen als de Amsterdamschc Courant er toe leiden, om - met meer waardéering te spreken van onze Nederlandsche werklieden, wanneer deze een in Nederland zeer verblij dend bewijs van public spirit" geven, door op olficieele uitgave van een analytisch kamer verslag aan te dringen, of dooV ideeën over staatstusschenkomst voor deu werkman op zijn ouden dag te opperen; deelt men (gelijk wij omtrent laatstgenoemd onderwerp doeu) de opinies van het Alg. Ned. Werkliedenverbond niet, dan bestry'de meo die tnet steekhoudende KerdyV iu d» Vragen des Tyds van 1879 en bet vertoog met beredeneerde voorstel len, door eene gumengde commissie vitn par ticulieren in 1879 tot de Regeering gericht; ook elders kan men belangrijke bijdragen tot de kennis van de hieromtrent bestaande be hoeften vinden. Wy bedoelen.niet, hier onze wenschen nog nader uit te werken; wv zou den in herhalingen vervallen van wat door anderen reeds uitstekend is gezegd, en daarenboven zouden wQ van menigen lezer een vous prf-chez un converti!" mogen verwachten. Wij wilden , ia dit '-pstel op iets anders WÜZfD. Alen leze de considerans van de wet van 19 September 1874. Uit baar blijkt dat de wetgever beoogde het ' overmatigen arbeid en tegengaan van lo. 2o. verwaarloozing , ____ ., ------- --------- ...... ---------waarmede wfl de oplossing des socialen vnwg* argumenten, maar stelle men zich niet tevrestuks zijn genaderd, mogen wij zonder twij&l in de eerste plaats rekenen het wettelyk ver bod van kinderarbeid. Sedert de heldere blik des Engelschen wefgsvers iu den toenemenden arbeid van kinderen een der hoofdoorzaken van het pauperisme deu met phrases. Doch we zouden van ona onderwerp afdwalen. In een adres aan den Minister van Justitie heeft het genoemde Verbond aangeJron en op van kinderen. Om het eerste deel dezer taak te vervallen, d. i. om dea kinderarbeid tegen te gaan, moest de wetgever een negatieven rechtsregel (een rerbod) «tellen; hij deed dat, en volbracht dui deze taak, of hy dit op voldoende wijze deed, bljjve bier na het reeds gezegde verder buiten bespreking. Om verU'aarloozirty van kiuderen tegen tu gaan, moest de wetgever echter meer doen; verwaarloozing daarom naar onze meening tevens het school bezoek moeten gebieden; cut en dit allén ware 'jet middel geweest om verwaarloozing van kinderen te voorkomen. Schoolplicht alzoo en in verband daarmede verkrngbaarstellin'; van kotteloos onderwijs op de ruimste tin onbekrompenite wfize! Tegen dezen eisch zal menigeen protesteeren met n beroep op de traditioneele vrijheiiiszucht der Nederlanders. In geen land is een doctrinair vryheidibegrip nog zoozeer de grond stelling van veler politiek credo" al* by ons; men gruwt van alles wat de abstracte vr heid door positieve bevelen aantast; men meent in een' politiestaat het summum" van jjsheid te mogen prijzen; wat Lassalle loozing waaraan het nu "bloot sUat dan het mogen dan ook van de verdedigers der tegenvroeger van den arbeid had te -duchten. De overgestelde meening zaggen, dat zjj laborant wetgever, die den kinderarbeid wrbood, had qnum ventum ad vernm e«t;" zich immers niet tegen den , verzetten Staat, die a*n ouders en kinderen gebiedt, om elkaar licha melijk onderhond te verschaffen, om elkaar da legitieme portie te laten, enz enz., en toeh zonden zb krachtens hun beginsel ook derge lijke wetsbepaliugen moeten veroordeelen; in dien zy logisch zyn, moeten zU on ook in den schoolplicht niets tien d*a bet middel om spottend een N'achtwachterstaat" noemde, ia het ideaal van menigeen; wie van den staat als van een ethisch organisme durft spreken en ouders te dwingen, on behoeften hunner kipd< om voor da leren te zorgen. waarheid is dan ook, dat 'de Staat iteh hier niet stelt tusschen onder* en kinderen; door schoolplicht in te voeren hindert hjf niet die ouders welke hunne plicht begrijpen «a reeds van zelf voor onderwijs lorjjon, maar dwii.gt hy terecht die ouders welke hetzij dom hetzüslecht zjjo om hnn heiliffsten plicht niet te schenden. Door schoolplicht in 't leven te roepen, leent de Staat z\jn sterken arm tot hem hoogere eischen durft stellen, krügt spoe-; verwezenlykinc van een der voornaamste begindig den naam van kathedersocialist" en wordt ? selen van zedelijkheid^ als niet ongevaarlijk beschouwd. Toch is een l Meer dan ooit abstract vrüheidsbegrip onzin ; het noodzake- power," ook lijk correlatief van alle vrijheid is plicht; waar, Waar gezondheid, lichaamskracht en zadelnke i* . . . i, *»..i 1*1 r. i'L.^. ^._*_ lïil. _::_ __.! ,1_ l t :1_1__i J _ is bet waar: knowledge is voor den werkmauastand. . zjjn, zal de hooger ontwikkeld* «ter werk leveren en bijgevolg meer l i i n Tf «. O is geen positieve daad, maar een nalaten, en de staat eene maatschappelijke bt-hoefte oot- hoogte wordt dus tegengegaan door een gebod, om dat dekt, en particuliere krachten niet in die be-, meer en D o te doen door 't nalaten waarvan men zy'n kin- hoefle kunnen of willen voorzien, moet de j verdienen; bezoekers der Ver. enigde Staten van deren verwaarloost; men kan zgn kinderen wel staat of particulieren tot die voorziening ver- Noord-Amenka verhalen ons dan ook, hoezeer niet laten arbeiden en ze toch rerwaarloozen, plichten en dwingen of deze zelf op zich ne- de lersche werklieden aldaar door de Duitsche het eenvoudig» verbod van kinderarbeid l men; de geschiedenis van den politiestaat leert l arbeiders overtroffen worden. Slechts onderwijs voldeed dns niet; de wetgever liet dit tweede ons voldoend, wat men bereikt door alleen kan het denkvermogen, ontbolsteren en vatdeel zijner vooropgestelde taak echter onver- klaarblijkelijke schennis van'eens anders recht j baar maken voor meerdere ontwikkeling; zonvuld. Over het tegengaan nu van vencaar- tegen te gaan en verder maar violen te laten]der elementair onderwy's kan de arbeider niet looiing van kiuderen wilden wy hier een enkel zorgen. Men kan den staat niet a priori eene van vakonderwijs gebruik maken en geen ingrens trekken, en hem zeggen gebied dit, dustries hooi bezoeken. De verdienstelijke inwoord spreken. Voorop stellen wjj nogmaals, dat wy' Mr. verbied dat, maar alleen tot hiertoe en niet, dustrieël, de heer vani Marken te Delft, schreef van Houten geen verwfit maken van het on-! verder": plaatsen, tyden, omstandigheden, zie-l in de Vragen des Tgds van 1875 met volle volmaakte der wet van 1^74, in dat jaar {daar de elementen waarmede te rekenen valt, overtuiging: Ha r is geen arbeid, hy' moge deed Nederland een eersten stap op eennieuw in ieder bijzonder geval moet men nagaan, nóg zoo weinig denkkracht vereUchen, waarveld van Btatitsbempeiing, en mocht men dus of er behoefte beitaat ann een we' teiyk verbod den angst valligen nieuweling niet met te veel of gebod, daarom is de politiek eene kunst eischen'verschrikken. Mr. v. Houten wist wel,; en geene algeméene regelen stellende wetendat het verkregene later tot meer zou moeten schap. Blpt er behoefte te bestaan ann leiden. In ons oog wordt een kind verwaarloosd. aan niet hoogere ontwikkeling nuttig dienst baar kan gemaakt worden." En zonder schoolplicht kaa de zoo alge meen noodigéelementaire ontwikkeling met geestelijke ontwikkeling, kan déze behoefte J gemeen goed gemaakt wordeu. In ons land niet zonder schoulbezock bevredigd worden,; bezoeken meer dan de helft der kinderen ? niet, wanneer bij zyue opvoeding dat verzuimd i en kan dit schoolbezoek niet .zonder school- j of onvoldoende de school, ofschoon ay vrij van ...»_j» t. j-.?j. '.?i _.^__?..?-'plicht verkregen worden, dan moet de staat werk zijn; voor een groot deel eindigt de wordt, wat noodig is om 'iet genoegzaam ge wapend in den stry'd des /evens te doen op* treden, m. a. w. wanneer >'.o oudars niet m het schoolbezoek gebieden, en dan mag geen echooltnd vóór het tiende jaar; onwil en on abstract vrgheidtsbegrip hem in den weg staan, verechijjigheid wet;en m?de met de gewraakte treacn, m. a. w. wanneer .'.a onclsrs niet m aostract vrntieiosoegrip nem m oen weg siaan. verscruinj;nam werden m?ae raec uegflwraaKte zijne lichamelijke en geestelijke behoeften voor- Of verlaagt men gelijk te ftiiin met dea man, vrijstellingen uit cS «et op den kiuderarbeiJ. zien. Deze vërwaaiiüozing voorkomt de wet-1 die krachtens eene vooropgestelde godsdienstige ? Terecht zegt mr. Kerdyk dan ook: de ver1 gever, door den ouders voorziening in die be-! opinie op sabbat h «ün ez*l n'et u" ^en put' plichting', den ouders opgelegd, om tot een be hoeften te gebieden, zou halenïpaalden leeftüd hun kinderen onderwijs te doen 0 ^_ l)e voorziening in de lichamelffke behoeften De tegenstanders van den schoolplicht be-(genieten, is net esnig», dat dd vericliiileade (ziehier zonder twijfel een lap ra s calami'O der kinderen wordt ver/ekerdduormenig artikel roepen zich nog op een beginsel van meer achterdeurtjes sluiten kan, die openblijven, v"*j T" ?";;'"*""' """»** .»u-?« f><»uj.ci»u» i uitbreiding van dsh Kinderarbeid." \Vii weten,' van het Burgerlek Wetboek. Doch ten allen bijzonderen aard. In bun oog hebbeu de ook al wordt de voordeur van deu arbeid door ontdekte, zyn meer dair 40 jaren verloopen. dat het Verbond juist het tegendeel bedoelt, ! tyde is het waar geweest, dat de mensch niet ouders een recht om allén voor hunne kin- de .wet gesloten." , De ncts of Parhamerjt hebben, sedert de te meer, dsar het zijn wenschen preciseert, l alleen van brood leeft, en geen tyd heeft hooger deren te zorgen, en hebben de kinderen een Met het oog op de schoona resultaten in bet eerste wet op dit punt in t leven trad, mér door te verzoeken, dit in een verbeterde en'eischen gesteld aan geesleliikc oatwikkeling van recht om allén door hunne ouders verzorgd, buitenland verkregen, verwachten wij veel van ..U»nl.«n:j«_ 4. U «l «***»Ï..U4. An J^ ..:^. : ;?_ l i_ -i :^.a:?:J.. J..^ ....?__^_,^l-l_r_ Lu li- l -- -A ,i -- l- _»__i .:_i ^?!j __! 1..i:^1.t \VH _^ - i i_ , i_ is Engeland hierin nagevolgd. Dat Nederland niet dan schoorvoetend den zelfden weg op ging, spreekt van zelf; wy zyn nu eënmeal flegmatisch en overvoorzichtie (iets, wat ook ten van de nieuwe kinderarbeidswet, dat zy: schouwspel vertoont, mits dan het gebruiken van kinderen tot het bedrijf: brutale, gezonde lichaamskracht eens persoons of tot huisindustrie onder den l zonder verstande- en karaktervormin ig behoqrt j hij groote d«n kinderarbeid een halve maat0 f , , _ dat zonder schoolplicht verwaarmen van het natuurrecht zyn vervlogen, en | loozing van kinderen niet kun worden voor in de domme, hoogstens op den naam van een subjectief wet tepfen lit medebrengt\-li!Iiikheids\tegmse\ aanspraak maken; du droo-j regel blijft, ij groote beginselen als het ons tegengeworpene mogen komen. optimistischer] naam van persoonJijIce diens- bij DOS tot de zwakkeren en beeft s> A» _. J !...!_ _.!::!__. !._..: _1 l Tl "t*ti ....l . !___._ j_i i_ l t. i 1_ _!: . 11 Sen, wat dus elders repressief moest wer ken, scheen hier byna een preventieve maat regel, en.... preinentieve maatregelen wordan meestal door velen hier te lande aU onnoodig beschouwd. Toch kregen ook wy eene'wet tot beteugeling van den kinderarbeid; eene niet zeer verkwikkelyke van 1853 dnteerende lydensdat zy het bewijs van en déaansprakelijkheid j triescholën met den dag toenemen; bq het'de ouders niet het recht, maar den zedelyk-^van den schoolplicht opstak, zijn mannen van voor verboden kinderarbeid rolduende regele, maken der kinder-arbeidswet durfde men zich' htidspticlit hebben om voor de kinderen, welke gezag als Harting, Opzooinér en Vissering aan dat _«y door een uitgebreid en vertrouwbanr' vleien met een toenemend schoolbezoek, .zjj in 't leven riepen, te zorgen, erkennen voor- zijne zijde getreden; de Maatschappij tot Xut toezicht do handhaving ham voorschriften zouden n'iet de uit -werkpUatseu en fabrieken zeker ook de stellers van het door .ons ge- van 't Algemeen gaat danzelfden weg op en verzekere, diit zy het begrip veldarbeid" beter geweerden de schoollokalen binnenstroomen?, wraakte beginsel. De werkelijkheid echter tal van Werkliedeuvereeuigingen hebben zich omschryve en dat zn dien veldarbeid niet dan by'En toch..?de schoone verwachtingen op leert, dat vele ouders dien plicht als een lastivoor en na by de beweging aangesloten ;'welhooge noodzakelijkheid en onder de noodigédit pont zy'n niet verwezenlijkt dan voor een beschouwen en zijne vervulling schandelijk' sprekende stemmen z(ja uit het midden der F E U I JL JL E T O UT. Het noodlot van een Celibatalr, ' OwttproHkelijk stlttttjé. . W. (Slot.) Geliefde in Christi! 'Wél schryft de apostel Paulus l Cor. 7, vrs. 38: wie huwt, doet goed, ?maar wie niet huwt, nog beter. l)och deïelve schrijft ook in hetzelfde knpittel vrsi 17 : Maar gelyfc God aan een iegclyk heeft toegedeeld, gelijk de Heer een iegelijk geroepen Leeft, zóó wandele hy." £)aar nu de Qeere my eene zeer byzohdere neiging tot huwen in het hart héft gegeyén, zoo geloove en vertrouwe ik, dat de Heere my' geroepen heeft tot het huwelyk, n 4at ik nog beter doe als ik hnw, dan .dat ik volgens den apostel beter doe en niet hnw. T$ËMdaaT uit UwEdeles schrijven blijkt, dat het U r.a. niet om den vleesche te oén is, niet om Zinneluken luet, doch om eene vrome echtgenoote, zod heeft de geest mij ingegeven, UEd. bjj deze hart en hand to bieden. Als nu Ug, die de harten leidt als waterbeken, ir. zyile pndoorgrondëlyke genade UwEdeles genenenbed op «nfl, een .ontijdig geborene en onwaardig creatuur leidt dan bif ik 13 Ed. pasta restante N.N. te bepalen, waar ook wy een water- en Lefdebron mogen vinden, dat onze zielen zich verbinden kunnen als Izaak met Bebekka en Jakob niet Ruchel. Amen." «Die neem js niet!" zei' Schook. Dat 's een letnelaarster, die haar trouwlüst achter teksten wegstopt, en per slot van rekening toch niets wüdan een man, net als alle dochteren Eva's. jla acla, l^grim ! haal maar gauw n andenm T»or den dag." Schook deed dit zelf en las weer : ?Daar het zeer verkeerd is te tronwen Eonder eikeer au fond te kennen, meld ik U alleen, a»t ik weoBch te hnwea als alle* meeloopt, Ik heb alle reden te hopen Uwe verwachtingen niet te leur te stellen; althans al wat men verlangen kan van eene brave vrouw, dat zal U vinden bij my. Ik stel U dus een reniczvoils voor, overmorgen-middag om twéuur te Utrecht, in De Postpaardjcs, kamer no. 13. Daar we elkaar, als U hiermee genoegen neemt, spoedig genoeg au fond zullen kennen, vermeen ik het signalement gevoegelijk te kennen ach terwege te laten, en wacht Uw antwoord in poste restante siib P.P., Utrecht." Dit bevalt me nog liet best," zei de professor, £en als ik dan toch in den zuren appel moet jjten en trouwen, dan willen we 't maar by die laten, want ik bob ook heusch geen tyd hy hoopte er met de uitvlucht, dat hy ann een l laten, zal het me veel genoegen doen. U verkeerde denr bad geklopt, af te komen. Maar jawel, dat men«ch zei: AU. u die meneer bent die op no 13 wordt verwacht, dan heeft nw hart n heel goed terecht gebracht." de geleerde zich met op genoeg tegen heeft toch zeker vermogen nietwaar:' Als ik van u kon gelooven dat u tot die gemeene menschen behoort die trouwen om het geld, dan zou ik u die vraag al heel kwa lijk nemen," antwooidde ze fier; maarik hou' Welaan dan, barbaar!" schreeuwde ze nu in woede, ondervind dan ook, wat de wan hoop van n gekrenkte vrouw vermag!" Uit zeggende rukte ze aU razend de groote krullen van haar hoofd en smeet ze op den' PijUnel werden muts, doek, en rok grond. en daar boog een jonkman voor woordigheid van geest kon beroemen, om dit me overtuigd, dat het u geen ernst ia met die j afgeworpen, u _ in. de gauwigheid te loochenen, wa3 er aan geen j vraag, en ik antwoord u, dus getroost, «lat ik, onzen rector, die van schrik en verbazing ontkomen meer te denken. Want'de grove er trotsch op ben, nieti te betiÜcn dan mijn' als aan .den grond was genageld. Nog vier dikkert verwelkomde hem nu met zoo'n onnit-, innerlijke -ii'narde. l studenten stormden de kamer in en .roeffen 11 .11tl_^_' .!.._!_! l ._ n» l' l » t. *'. t «..1 .» . l IE» i l l ! Jl'l . * _' 1 .'.1. l .. J . ' ' . a u^V *MbtrU| *«caiiav . *«». UW WWDl UCUaVU K"CO 4IU, meer om al die brieven te lezen, die toch allen op 't zelfde .neerkomen;" Sehook berustte hierin, en er werd dus be sloten, dat de professor zich on den bepaalden ?tyd naar dit rendez-vous zou begeven; Met een van verwachting kloppend hart klom Dr: Isegrim twee dagen later de trap op van ''t logement Do Poatpqardies, en zocht naar no. 13. Eindelijk vond hy" dit noodlottige nummer. Zou hy kloppen? lly aarzelde maar- neen, hy was toch te ver gegaan om terug te treden; hy' streed een korten zielsstryd en klopte aan. Binnen l" riep een hoöge, «helle vrouwenstem, en hy' deed, de deur open en trad vol spanning binnen. Een groote, dikke vrouw geen fijne dame! ontving hem doodvriendelyk. Ze had een floddermuts op, en groote krullen bedekten haar slapen en vielen langs baar gezjcht. Een paar kleine, verliefde oogen geleken op een paar krenten in die massa vleesch. waarop een groote, roode neus als een voorgebergte .uitstak. Een volu mineuze boezem rustte op een even massieve onderlaag, en vormde een geheel, dat meer van een met zy'de overtrokken bierton dan van een bevallige vrijster, had. De eerste gedachte die door Isegriins hoofd vloog was, zich ylingg te retireeren, en noodigde ze hem ui>, naast haar op decanapé: zyn trauwlustige schoone, of liever dikke, Been beauté, meneer wil niets vau me weten!" plaats .te nemen, en een kop koffie tédrinken, vermogen had, om, een voorwendsel te hebben, l Isegrim was even woedend als beschaamd. Weldra kwam ze nu op bet chapitre. van haar af te komen. .Daarom antwoordde l Aan trouwen was. nu niet meer te denken U bent dus nog ongetrouwd?" begon ze,' hy gauw: In dat. geval kan er, helaas, niets in eeuwigheid, dat was een uitgemaakte zaak en schonk hem een tweede kopjn in. Dit;komen van een huwelijk, want ik moet nood- voor hem. '??,.:' begrijp ik ne maar niet, boa het mogelyk is, j zakelijk naar vermoge i zien.'' ZooaU wel meer gebeurt, aU ieti op eön dat zoo'n knappe, mooie, beminneljlte .man Naar vermogen! naar dut slyk der aarde l" i rgst is; is uitredding soms naby. Het fortuin voor Amor'a piileu zicli heeft kannen behoeden; riep ze uit Wreede man !? ,ia die borst vol scheen wat te willen goedmaken, want no want elk meisje," voegde ze er met, een teederen ! liefde' en trouw u dan niét meer waard dan J??-'"'??" -1-" lonk by, zou zich toch zoo gelukkig hebben dat klatergoud?'' Dit zeggend, drukte ze gevoeld door uw aanzoek." Daarbij schoof ze' zy'n hand zo > stijf tegen dien vollen boezem, dat hy er heelemaal miserabel van werd. .Ik kan waarachtig niet..." stamelde hy. Kun je niet?" hernam ze, teeder haar armal dichter en dichter naar hem toe, >.oodnt hij zich niet verroeren kon. Hy retireerde wel, maar dan schoof de schoone tóch weer nader en nader, net zoolang totdat de canapéten einde was «n hy niet verder kon, en 't zich moest laten welgevallen, met de ronding van haar gestatte in veelvoudige aanraking te komen. ? Dus u hebt non dan toch besloten te trou wen," begon ze weer. Ja," antwoordde Isegrim, dat is te zeggen, ik denk er over." Zoo, u bent het-van zins. Dan is het zeer vleiend voor mü, dat nw keus op mg is ge vallen," Huist rde blozeiid de schoone. Maar de , rector dronk zyn koffie met groote slokken, om maar geen antwoord te geven. Ik geloof dat we goed voor mekaar pa-sen," begon zy weer. De arme Icegrim, die toch toch niet aan 't drinken kon blyven, moest ten langen laatste toch zeggen met een hoffelijke *--?--?--? B.Ta, al« de omstandigheden het toeom zy'n hals slaande, terwijl ze op hoogen toon en door den neus sprekend, vervolgde:' Zyn we dan niet ruk genoeg door onze liefde?" Och Deen! antwoordde hu, er is meer noodig in de huishouding dan liefde ttileen." Wil u dus n'et met. me trouwen?!" zei .het mensch beleedigd. Het gaat niet t" antwoordde hy. , O Gjd, maak me toch niet ongelukkig!" jammerde zy, denk toch aan rnyn eer, aan myn naam!" ' Het doet me van hr.rte leed," antwoordde hy, .maar het gaat niet!" ' O, laat n verbidden," smeekte ze opnieuw met groote teederheid, omhelsde hem en gaf hem een zoen die door de kamer klonk. Angstig en benauwd maakte by zich uit haar armen los en riep: Laat me los." denzelfdcn dag. las hy een annonce in _.. Dagblad van een weduwe uit den beschaafden stand, die zich voor huishoudster aanbood. i Terstond .schreef hy er op, en zag, nam, en was zeer met haar tevreden. Zy was gely'k hy haar begeerde. laegrims rust scheen terug gekeerd. . Zy kookte het als Daatjf). geheel naar zyn smaak, zorgde voor ord» en zindéhjkheiJ, raakte niets op zijn studeerkamer aan, al lag de stof vingèrdik op de meubels, en maakte dat by, lot verwondering van zijn kennissen, netje» gekleed voor deu dag kwam. Kortom, zn was de voorkomendheid zelve, en wist zich in al |n luimen en fratsen te voegen. Triomfeerend hief de rector het hoofd op, en beroemde zich er op, zoo'n onnoödige en lastige huisplaag als een vrouw is, heel goed te kunnen missen* Ja, hn was nu heel verge noegd en als in het paradijs, dat hy den zuren beet in het huwely'k niet behoefde te doen. Zyn vertrouwen in mevrouw Bonafide zoo heette 't mensch,?was allengs zoo onbegrensd, dat by alles aan haar overliet en haar zelfa i! ?/' H

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl