De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1881 28 augustus pagina 5

28 augustus 1881 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

STOOÏERTO1J ES CHEMISCHE WASSCHEBJJ yAN fothouder» van Sieuwer-Amste. | iwi««n 11 l OP KANTOOR^1 Gebr.PALTHUeAlmelo, S" den bouw eener School i« \ do uoiiieottto Niettwvr-AtUüU1!, wu DIGsVTE een /.EER EKVABEX Ol'/.KHTElt ge vraagd, legen een bvlonning van f 100 's niaauds, oplevering roojt geschieden Augustns 1882. Men "elietv zich franco te adresseert1», uu-t oi^aaf waar iufornmticn te bekomen i)n; aan Burgenn-enter en Wethouder» van Sieuwer-Amstel. Een .TOXGMEXSCH. 20 jan-n oud. 7 jaren of Van toor «vrk/aam, en ecniyzius met .U' Puitsche la«l bekend, zag zich gaarne op een Kfcelta- »(««»drM-untauf ilff.taaltl. RcUCClccreudC gflU-ve Zlfh te adiwueeren 'onder lett. V W, bureau De Amsterdam? nier, Btikiii 2. NOTAPIAAT-EXAMEN, Depot te Amsterdam, VIJZELSTRAAT 53, vanwaar de goederen lederen Zaterdag en SPUISTRAAT C5, van waar de goederun lederen Woensdag worden opgexonden. Jttnrlljkgclie Contrluntlc f »*.Lesuren: Woensdag en Zaterdag, '? namiddag van 2-4 ure. Inschrijving van uleuwe leerlingen den liten. 2den, -ïden, 5den en 6de"septèmb* d* avonds van 7-9 ure, in het gebouw der Maatschappij 'Keizercracht bij de Beerenstraat, alwaar programma's te verkregen zya. fc Het Bestuur: J. \. LANGERHUIZEN. C. SCHöFFEK. ? MaW «MllV^a^aV T^a^aw ^aw?y zuni Deutsthfii Kuiser. HUISHOUDSTER. Een TVeiihuvnaar met n Kinderen, van 5?17 jaar. zoekt «-ene beschaafde Jl'VFllOVW. V. Cl., gezond van gestel en opgeruimd van humenr, dit- in staat is, met behulp van 2 Dienstboden, hel bestuur der gehecle Huishouding op zich te nemen en Uoo moge lijk) a* leiding kan «even aan degelijke Opvoeding der Kinderen. Adres franco, lett. M P, aan den Boek handelaar c. J. H. TKAP, te Leiden. La Compagnie d'Assurances Générales sur la vie. C tlireiitren» fce»eB»veraek«-rlD»-H»»t«eh»PPU-> OrOBBICHT TB PAKUB l- l»t». Waarborgfonds van 223,000,000 FttA^CS. PROSPECTUSSES, TAIttEVES en verdere inlichtingen z«n te vcrkrygen bij de .Hoofd-Agente L. WEltTHEIM en ZOOS, te Amsterdam. Rij Academie yan Beeldende Kunsten te KASVEREENIBINB, Heerengracht teo, RENTEN VOOR GELDEN & DEPOSITO toitdfr voorafgaande opnrayiiig. . .. 11*4 pOt met n dag vooraf opvragen» . . . 13/4 , . tien dtgen . J . roor 2 » S maanden Sx ..... l'/4 . BKWABINtJ VAN WAAHI)K>' volgena Reglement aan Uet Kantoor verkr^gbau. AMSTERDAM, 13 Aug. 1891. »»£ «, lor assistentie in de Huishouding Wedt zich aan Vcenó 1SV1WEKDÜCHTEB, ouderdom -22 jaren («e»-*) l van de P. O., desnoods het eerste jaar y.uiul«r sala ris. Hrfet halten Amsterdam. Hierop rctlecteerenden gelieven brieven franco in te zenden onder letter II U. Xod. Advert.-r.nreau ELLE1SMAV H.VliMS 4 Co., Rokin 2, Amsterdam. __^__ _on .MEIt-JE uit den defligen Mand, die oenige jali ren bij hét Modevak is werkzaam geweest, waarEl van haar de bent* getuigen ten dienste staan. zoekt een nette BETKEKKISG. interne, lief»! te Am sterdam; er zal meer op een nette behandeling dan op -salaris gvlet wolden. Franco, l.rieven onder Lett. Z, liij den Boekhandelaar J. KUAAX, Lange Niezel 16. ... , dat zij zich TÉHUUR, vooraan In de Jacob ran Lcnnepstrauf, tusschen de tcidsvhepoort en Cluudius, HL1ZE.N met Tl'ISTJKS, ?bevallende vier Kamers, Keuken en twee Alkoven. PU BOYEXHTIZEX, met Voorkamer, Alkoof, U-hU-rkunuT, Spreek kamer, Keuken, Dienstbodenkamertje en Zulder. Te bcziealifen Miiundap en Donderdag van 2 tot 4 uur. Te bevragen bij M. C. C. «. V AS DEX AXOEL, Prinsengnu-ht bfj de Berrenstrnut Xo. 4J9. TE IIM K, twee kapitale HEEKESHVIZEX. raim uitzicht over het Vondel- en a»u te le««i'n Willemspark. T Ijevragen bij J. . I>E HAAKT' i Zn., Amstelvcensclu , weg 105/1. De HOOOLEER.\-Vli-DIKECTEl'U nis van hen, die voor den c-ur»u» L*u*n wcnschen te worden toeaela..-, persoonlijk hebben aan te melden in het Academi gebouw (Stadhouderskade-57). op 'M «i 'J l *^««i«13*1. des namiddags tusschen l en 4 uren, of per.W uur fi-auf> brieven van hun voornemen behooren kennis. te geven vó.'>r of uiterlijk op eer»ti;cmelden datum, un zijn adres, in het Academie-gebouw. llrt tertnlinyt-rsaiur» zal aanvangen op r St'tttt'Htli-r a.*., (les murKell* te t* uren. m-liet: gebouw der Académie; terwyi de Lessen zullen bcijinncn op itaand«K 3 Octobt-r daaraanvolgende. De leerlingen van den voritjen Cursus worden verzocht schriftelijk van hunne terugkomst bcrichti te geven r-uir :'l itrplnulrr '.k. Het leergeld, dat bij den aanvang van den Cursus zal nmeten worden voldaan, bedraagt voor alle lesstn ? 100.?, TOor lessen van nmaal 's weeks f 10.?. voor lessen van tweemaal V weeks f '20.?, en voor lessen van vier- of meermalen 's weeks f 40.?. 1 Amsterdam. 19 Am-ustus 1SB1. l>t Iluniit.-Dirtrtnir rmirnil.. LIJN: Rekln bij den Dam-Plantage fönlderpoort. STATIONS: f~;Rokin b d Munt. Amstel h d Anuwlatnat. ebtb --- -t (Panorama). . .. Korklaan (\rti«) - Plantage elit (Aiiuarium-Gcbouw). Hniderpoort. lud.tmtlon, elke 1O minden T*U '? morgei» S uur tot '.«von.K MAATSCHAPPIJ VOOll DES WERKENDEN STAND. Afdeeling .IMifSTRIESCHOOb." Het BE8TLT3B der Industrioschool van de M»atechappij voor den Werkenden Stand, heeft de oor Ouder», Voogden en Belangstellenden tüberin),ten, dat do nieuwe Curuua zal aanvangen op Itonilerditg la. lirftruilier 'l, t. Prospectussen en inlichtingen zyn te bekomen bif den Directeur dor School den Heer F. T. 8MITH, l*. C. Hooftotraal 169 en aan, het Schoollokaal O. Z. Voorburgwal 3. Het Bestuur der Maatschappij voorn. Indiist rioschrail 'Toorn. K.C. TROMP, V'><>>". C.VANHEEJISTEDEOBELT, K. MEIJBOüM,flVfi-c«. Voorzitter. W. P. BEKKJSO, Sn-rrtafit. aanvanende D A G E L IJ Van AMSTERDAM . AUG. EI08KOOP.fi 'MELK-CONTROLEUR. >an^^?? - - ? ', morgeus O uur iömin. DA «ankom*» der eewte «poortrelaen van Rotterdam, den Hang, Helder, Amersfoort. Ctrecht en ArBhenu ' _?, .- ? Van HARLIXOEX . ? 's morgens 1O uur 15 mm. A1.E.ËBÉ. a aaiiüom.t der Staat«poortreln »an Xleuwe.cban., «ronlngen, Heeren " ee°"" "ïrSrraeri l Septemlier blijft liet vcHrehniirnU .4tn*reraaiH 1O uur 3O mlu., uit HarUttgen 1O uur la iülu. ' . KOEKEV vuur uu Hoogere Bttiïersclioleii en de Hantehchool, zijn verkrygbaar bij TEN BRINK 6 DB VRIES, WAKMI»ES8TH.l.tT ovt*r de .tnna«<r»at 133. , MESHEX, SCHA. BK», KTf. ETC. A, LLIPPITS, AMSTERDAM, TAKSTEEG. Bij gunstig weder: TE HUUR. ZANBUITVOERINÜ, ?*- ?*-* ?-*? ^ *-/ ?*-*" i , !,..( M,,,,,,,,nknor In liet drukste gedeelte van 'Ie inuU;_»_t!id is te hnur met overname van affaire, cti WtNKELHCIS voor allo aflaire* geschikt:' Imurj-riJM f :'"- ""even francc.. lett. Z. B, Bureau van dit Blad liokm 2. Tegen Met a. 8. wordt govri.asd een BENEDENHCIS mv't Tiüutje de hnarprü< van f JuO, niet te hoven gaande. Aanbiedingen onder motto Mei 1SS2, worden ingewacht aan 't bnroan van dit Ma-Ud-km 3. TE HUUR: Een TWEEDE BOTESHt'IS, voor een klein fjeztn. Huurprijs f 225 per jaar. Te bevragen P1USSESSTE:VAT 10. " IE «yüa OF TE XOÖP: Een in aanbouw zijnde WIXKELHTIS. hoek Over toom en'een nieuwe straat, bij nadere uvereeiikiiinst in t e richten naar huurders nf kn»i«r» keu/c. Te lievragcn bij den Makelaar A. VAN WILLE», P.C. Houff straal 115. TE HUUR GEVRAAGD teeen primo Xovembcr, een B Huurprijs f m i H5Ü. Offertei ter Manaelsdrukkerij C. ' ' door het Mannenkoor C AECILIA, van Amsterdam, ?; ?onder leUUng van d o n ? H e e r W. A. SMIT, OP XOKOACi «* AlOtSTCS, i ten UaU twee uren* Engelsclie en Amerikaansche Artikelen. W. SGHEEEENS. Sf. T^eiclscliestraat Cleavers berc emde Zeepen. Brown Wind-1 sor Honey. Glycerine. Atkinson's Parfumeriën. Pield's Kaarsen en Nachtlichten. Groote sorteer ing Toiletartikelen. Alle Artikelen worden op verzoek ter keuze gezonden. De prijzen zijn gelyk gesteld met deLon densche Detaüprijzen i. littVt nu-t Tuin, iranco in t u /t-iidi'n A. Sfl'IN Jt ZOON", AmHET MAOiZIJN VAN ?^ , ' ' ? _ T & Sr. met 60 fraaie cesteendrukte platen, waarvan 19 in kleurendruk benevens 35 houten en een uitelaaude STERRENKAART welke beweegbaar kan gemaakt worden. Prijs f W.5O. In pracliUiaiid f 15. Dit werk is bij alle solide Boekhandelaren te bekomen alsmede bjj den uitgever J. W. van Leeuwen te Leiden: Eiken Tabaksduk en. \ TE KOOP ongeveer 200 VAT EIKEN TABAK»DUIOEX. Briefjes met opgave- van prijs in te hivcrcn bij de Heeren S. H. TACOXIS i ZOUS, te Het-ron-, Teen. ^. ?? . Tapperij en Siyierij, hookliuiH, wordt ter overname AASaEBODEX, i-plo' iien op een v»n de drukste lint-ken der stad. Do zaak ?levert oen.bent Vcstaan op. Franco brieven, lot D. A Bureau De Amsterdammer Itokin 2. Kost, Inwoning en Huiselijk Verkeer WORDT GEVBAAGD voor een ? JONGMEXSCH. goT>laat»t op de Handelsschool te Amsterdam. Brieven franco, onder letter L, met opgave van voorwaarden en .taideliik adres, *r«rdcn ten spoedigste ingewacht hij MÊS8ISQ A VISSER, B<*kiiaudelar Wagemtriat, no. J7, te '«OraTenhage. luxepapler en Speelkaarten, voorliecu: nOËLEXSTRAAT 2O, IS THANS GEOPEND: PALEISSTRAAT bij den DAM 15. to TM, is thans compleet verschenen;! Bij J. NOOUDUIJX & ZOON' to Gorinchom, i» dezer E 'iln-'^n varrii-luïnen : ?Bij D MIJri te TM\ is tbans compleet veraebencn Nederland in 1880, Jagen j. n. door VEENENDAAL. f», Handl^MIng der CHEMISCHE TECHNOLOGIE, met uitulaande Pl»a« en »S HoutAlom voorhanden: .aren. eerste AMÏEBDAM e\ -l\Hlt;ilTI\lJ1UTSCBAPPIJ. het Baahnis M*?'»'?*^'*^ Tarief. m AiBjiiistus bebben l W ARK & WEERS, 164 Nieuwenilijk hoek Nicuwstraat ,184, lV**EJ!tfD een MAGAZIJN van Actooen*n,X»arzen, jPantolTels. in de grootste sorteering tégen de minst mogelijke prijzen , m, m a f*\ * rj.T TVT ' 1_ ? 1. Au^1^..i >H«A^ AAtta Tevens >s er een Kuipbad, «ana of koud. f th35 ., Zlthad. . «-*0 l mct inbegrip van Btortbad of Douche. r 0.50 , zeep «n twee U Kaartje". . 3.f.0 l Uoddoekcn. Kaarten voor 50 baden. 12.80 J De Kaartje» worden bj) allo baden tegen 35 Cents veopend van 'a morgens G tot t en FecstdagcD van 'u morgens « Maandag Dinsdag, Woenndag en Donderdag rorden v»n 9-M uur uitalnitend Dtmea tocgoUten. LCcriJJU "V|§W" ^*C Ullltav tuwi^bi^jaw j..-j -?- , |t ? l' MAGAZIJN aan verbonden met eene mooie collectie tier, nienwst uitgekomen modellen Heeren Dasssen, Handschoenen, Boorden en Ulanclieiten. ' Overtuigt u van de prijzen in de Etalage. liUneniennpraak 'Briovetilmukje ' Droomboekje . |GczcItchapsspélcn Kamerplanten L'oüzic ^praakïeer voor vörliefdon . . Het behoud van onze tanden. To'ovurtiitnsten met do kaart . Waarzeggen en paticuoos. . . Dr. Winkler, De vijanden der kuido on Moeder en kind : Dukter en .patiünt ,^u,7v...~>.. Het pnanl . . . l Gesprekken in \ièr talen. ... Do Geus, Zakboekje van Maton, Govicli ten en munten, 7e druk . . . Von Strantz, Do giuchiedenia onzo hloemen . ? ? Erismann, Gezondheidsleer Auorbadi, SpinoZ» . . Furriérc, .Darwinisme. ,. Specht, Het Heelal '» vond» 9. op. Z '8 Zon THEE VA» ' E. BRANDS M A. Kalrerstraat iSS, AmstenJan. tn het blonder werdt 4e anndacht OPEHBARE AANBESTEDING. Het BESTinJ» der INtaatgcliapnfJ tot Exploitatie Tan het llVderlandecli PanoptlcunÉU voornemens op Dlusdas B Septeimlier a. ... de» mlüdag» ten V!» ure,Jn het gebouw Eensveclndlield," Spul alhier. In het openbaar AAM TE BE§TEI>E*i Den BOVE^BOUWr van het Panoplloum op de bestaande fundeerlngr In de Am»telstraat. Bestek en teekenlngen zl|n tegen betaling van T 8te TÏXrUgen ten kantore der Kon. »ed. toomdrukkerlj «* Architect T. 8ANDER». Carus 'stcine, Worden on vergian atlas raddon, Anrora Floyd 2 dln jmatd, Do hoschbraBilcra 3 dln. Du rattenjager 2 dia, Dona Flor .1 . i Baron Fritu 5 dln. Dudo Sprookjes l dln. . ? m boekje voor iederoen . *? El -M.EPEH me «4 S* l* M.AT!» a 0.20 Cent. v -"Ao . 0.20 . 0.20 . 0.20 0.20. " 0.10 0.20 * 0.20 , 0.40 0.40 .1.30 . 1-78 . 1.50 1.25 . 1.75 3.00 2.40 3.00 . 4.00 . 1-25 . 4.50 . 2.30 .3.75 "?l'.2S " 8.7S . 3.80 gralit. DOOR Dr, F, W. KRECKE, a ? 1.40. wcheHet coedkoopAt rn d«-(felljh»tIIJk«cli vernchlJncDd TUdsclirl DE FAMILIEBODE, Onder Redactie van MELATI Prijs per jaargang ...... Franco per post . .? VAN JAVA . T ». r »?*»? andleiding bij hel; Onderwijs In den Zang op de lagere schoul, Leerboek voor < aanstaande OBderw^ers en i Onderwijzeressen. ' SAAB HET SGEL.SCH ' f 8.00 a.so *.oo S.OO ...0 itERNARB SOBMANI SigareBkisten-Fabriek l , TAMl VERMAES te Delft: Bjj J.'MUüSSES Si Co., te rnnnorendc, i en en alom to bekomen: Bewerkt door F. GEDl Iloiifdondertrijtfr It Porthnd-Cement. KOTOHT Bchotoche TOUTVMt* Bteenen. . vnnrvaete Btaenen. COTON. MOZAÏEK. PTOEL voor vloer- en wmdbeklecding. A8PHALT-BAKLËDEB-CABTON-C5CÏB. Eenig en v»niP. DE8FEUÏ, r<'. D' AIÏGREWOND & Co , StooBifabriek Nijverheid, Leiden. ' BtBom<ln*k«ff LÜCtmiAH. HAM'B t Holle «D PUtte PASNBir. TEOEL8, 9TBEH «M,, «n». '?*(?? , . . "gtmsfcriammcr WEEKBLAD VOOR M 1)1 III l\ll. Verschijnt iederen Zondagochtend. Uitgevers: ELLERMAN, HARMS & 0°. Kantoor: Rokin 2. ZONDAG i SEPTEMBER. Abonnement per 3/m 00 Cts. fr. p. p. 75 Cto. Afzoud. N?, alleen aan de Kiosken verkrijgbaar a 10 » Advertentiê'n vau l C regels /l. iedereregel meer 15 » ISHOCD EES' ESTHETIEK DIE OI> HET HOOFD STAAT. FEUILLETON': IlOXNEVIt AUX DAMES." N'ovelU', portnniatcn en intraniigenten, maar niettemin allen gen die esthetiek mij te verzetten. Want zjj i» in mjjn standvastige en krachtige svmpathicn en antizondor ondonjcheid ala aanbangurs van deu Syllabi» oog volkomen karakterloos. ' patuien; onze levenarichting wordt daardoor i?i \ i . " In de kunst ziet men dus iemands moeten worden beaclioawd. Deze hoogescuool kent de kaart van liet land en . ...... dig, gelijk «l wat onboteekeuend U. Wat men niet levensrichtinjf. Is onze levenarichting n:et die 'J deze hooge kunst (die een karakter uitdrukt) JEcu esthetiek die op het hoofd staat. BRIEVENBUS. OVEKZICHT VAN DE EFFEK- . . , - ? - ? -IL i ' »»= -u «. ^c ? ? ? ?ppv-wiüKT i?,^vii..o?a .1,, ,,?-,,,?i . t ,. i^ u n- ? i i L ? i ? \ g" dat karakter uitdrukt, vind ik zoo mooi. ! beschouwt. Met ultramontaansche ?ktttiek 1D TEyMAEKT. Amerikaanschc Mpoonvcgon.doorJ. v.: De Heer Pierson wist tot vóór drie weken T. j.?. ., ,',, .?, . . , Uw d. Burg.-Veilingen.-BurgorlükoStanJ.-Te lm nr niet uit Conscience'a werken op te maken of de " f! T !« ' , , T.'- ,^fren lm, '? maoi'vartelsdtie Rubaua Rafa*t M \n s-^Bsjssx^siïr-littasia^ ^!^iï7£s3£'£»~,, !-«: '"~**""M""?"?";£s?j»;S« SS?Sê! Kan zy^Couscience niet het doctoraat aan-; 9"">' deitaH? «en Mnt in den dienst van ultra- g|r«wróiht want bTvTK,<U diSk«ebodenVbbeE, i» df hoop hem daardoor j monunu» «. nihilisme in hè, kor,, van hetgeen j K^gTtobrt 1'^ kunnen hun kunrtschep-' nader aan zich te verbinden i Ia de hoop, met w« van ''«te ua*?. w« bet ook z.j, dan kan men dit jn iet den verrui^eii-ijen glimlach der met de zekerheid. talen, erkennen, uiaar het met huldigen, zonder ei-. ^arbeid vertoonfrn * i Zou de Leuvensche hoogeschool, z«'t dan gen karakter te verloochenen. i Met kunat zan'wüop bet gebied van het; ook bfl WHze van uitzondering, eens een daad Ik haat (niet de ultramontanen, maar) het ultramon-' gejoel en niet vïn het weten" schr ft de heer ? van onpartydigheid hebben willen verrichten ? tinisme van harte, omdat het de dood is van alle' Pierson. n dezelfde hooileeraar, diéhier het: De billgkheid vordert, dat v,-ij, hetffeen Dr. r ten. 8ew°on «terveling zou de werken van , vrijheid en zelfetaoiigo ontwikkeling. Een kun.t, die | gevoel, ter echt, op den voorgrond plaatst, moet' A. Piercon geschreven heeft om zün handeli.ig ponscience ter hand nemen, om daaruit af te, deze nchtmg zelfs van ter »pe dient, w?rdt voor mijn «ch door de f.kniteit van Leuven doen ver-: ten opzichte van het Conscienoe-Comi'éte ver- > 'elUen' "!"e,1? «a»af"nt "e uelgische romancier | g.?vocl hare roepiog ontrouw en verbeurt het recht,'lichten, om t« weten of zijn gevoel wel i klaren, onder de oogen onzer lezers brengen, i t?a 1Pzloüte *'.an net kerkelnke luneemt. De j op nzcn löf. Met ktmst zjjn wij op het g«U«l van. bewocdsren mag. ZÖD gevoel had niets op; Onder het opschrift: Ticeeërhande Enthetitk s'^5*?r ^lerson ?.ll$ f? anderen weg. ,Ilet gcvpel, niet van het altijd sceptisch weten. De Conseiences werken aan te merken, h(j werd i schrift de Hopgleeraar -het volgende: i K" rodikalc, papenverelindende Zicecp, die te schitterendste karikatuur van het gelaat der gestor.: Hd van het Comité. Helaas Leuven deed hem Het is belangrijk en geruststellend waar te nenum,;wUtou.vVze!tteC^ mm?der kan »Ü,niet behagen. Al sc-hreef een 't een en ander weten! De heer Pierson ZOU . . . ,J , , * net touw zecie, speurt geen Kwaaa, maai nier'TH,?,;_, ;. ....*:_. .._ .,. _:_, .._.l;.^i. .,. ^ Ihnhhan mAAfAn a^hfüvAn' t«> nnn fn« vnatiiTiaf met hoeveel woede men do verdraagzaamheid m het aan Je Amstel-boorden wierd ' godsdienstige verdedigt; verdedigt, zelfs wanneer zij tery geroken: aan Conscieace, niet wordt aangevallen. j een luchtje van Leuven Myn gedrag in de zaak van hot Cnnscicnce-cnmitf £ het niet met zekerheid te weten Komen, maar i ?"?"?"? -'-»????». o.uuc4cu m.,B1.-u UVi wnmtnuur- , ?< had met overwegingen van kcrkclüken of godsdicn-i nu Ultramontanen hem huldigen ... ia de man Jen. wl°»«r zij aan e.thetUch dilettantisme zich over- J . - i. _ v.ft,tf - ? "' - geven, ik wensch geen andere esthetiek te huldigen 8eÏS.°i SP atigeu aard niets hoegenaamd nit te staan, Er ia katholicisme en er is ultramontanisme. >alf Ultrftmontaon. met hem, of neen, hij zelf mag bljjven leven, ~ maar nu wej met uldige «f ?'« onderwijzen, dan die alle hooge künat dienstWij doen in i mOntini^m8 als haat ieuens het ultravoor Pmf ? PiprVon ni'flt " . voor m pr Het katholicisme is een godsdienstig geloot, dat ik, zijn kunst, die er wel niet Ultramontaansch baar maakt aan hét karakter. Van de Grieken, onze i omjer_ £yejl als ufi haten wij chter d" »lt(jd met eerbied heb behandeld, getuige mijn de- uitziet, maar toch door en door UltratnO a- meesters, heb ik liet niet andera geleerd. Voor hen j mon tanen niet. De hecx Pierson kent gelukkig van dien godsdienst, en altijd mot eerbied j tannsch is. ..',., , , l was kanat e? lenn **n' zuolïng hun knnat waarlijk in den Dl'.ramontaan , nog iets anders dan het Wie "aii 01' S61»*5^ dat de KoomSChe Ie- bloeide. Wilt gij iemand om zijtt onverdraagzame en ! ultramontaansche stebeL Zonderling dat VOor behandelen wil, omdat het een godsdienstig geloof is. Het nltramontaniame niet .eeó lke politioke richting, kan zij met een godadiendex nog zulke goede ^diensten zou kunnen be ...» MI wie tieke richting tooordeelendo, behoeft men zich over ; h t t(?gen ,k Tersissingals-er an dat geloof met uit to laten. Ik ontzeg dus ieder het Sprake is u de allernieuwste recht om, wanneer ik mij tegon het ultramontanisme ' katalojrussen die kant, mij v.n gcloofshaat te beschuldigen. {nemcnvan ifooge KÜnil,'xö.mêa. weldra achter ! (bekrompen esthetiek hard ^vallen, begin dan met' hem het niet te haten deal TaO-din-UltrsmOd-, leraonen ? piato. l taan onmogelijk kunstenaar kan zyn. Of zonder- i | Zoo is er tweecrhande esthetiek: eene, verlekkerd ling niet, een bewijs ie meer, dat voor hom de! . | op het muoic", dat mooie, waarover Multatuli reeds kunstenaar Vooral in het iniellect in het j i:",al zijne rechtmatige minachting heeft uitgegoten; en stelsel in het altyd sceptisch weten, niet in ' . fL'o andurc, vraarby kunst gewaardeerd wordt in ver-' het gevoel z(jn levenssfeer te zoeken heeft. j band met de hoogxte belangen. l >iDe schitterendste karikatuur van het gelaat ons het hoogste 'is, ons inderdaad het der gestorven moeder kan mij niet behagen." ' i hoogste blijven. Hebben wij het ook in gebrokkioe vor-'^atuul'H)k. Niet alleen de vorm maakt de " ? - 'schoonheid uit; maar de harmonie van inhoud en vorm. .Geen van beiden mng zondigen tegen ons gevoel. Maar welk verband begaat er De vraag kan dus alloen zijn: had ik het recht' daar"deze natuurlijk alleen den^ veiTukkelyken' vlwk -vorkcere, iiumcH ontzenuwenj wcrkc op onze ; pjf*?ii°?**?? uTIiJ^il.''11*'? ;d* ^t»'!!8,^ mij tegen het ultramontanisme te kanten bij deze ! glimlach van waarheid, van hetgeen ons waar nationaliteit". i V°i.? Pie«on hei^nftWrto^rala'?heeft gelegenheid, en zoo ik da-t recht ook hier bezat, .mocht! en heilig is" U aanschouwen geven. Immers l kunnen ontdekken ' Ik er op de.bekende wijs v»n gebruik maken? [Prof. Pierson vervolgt: l, Yühebben acUtinftvoor Prof. Piersons ta- | Uelaa. dat de heer Pierson /ich niet een De beide dcclcn der vraag hebben slechts een! , , lente". «>« den moed waarmede hij elk nieuw wajniff meer moeitBT?«h h«ft otn ts hè! Xu over het tweede. . j «^«""JJLf^^' /" ^°f de,f e»^15tJ pato* «t toiAtar I?j1i wlkTrilrt. dat il.' Laat het zoo zijn, zegt men. Laat het talent van | "«11. ^"TÜ" SL'flf.ï^^!.*"'!?11"*' datimenhangt met de party," welke laatste nu | T'. alles is goworden bij beoordeeling van kunstm werken. Het karakter duidt op de zedelijke korte- toelichting noodig. Of e verken van Conaclonce do ultntuontaanschc partij dienen, was in .mijn oog onzeker tot np roor Conscicncc het ultramontanisme. bevorderen, indien ; etn dfMal irekm. J[on kon. naar myn gevoelen, het dit talent inderdaad een talent is, hebt gjj het to lüj ieder echter, t'dit talent inderdaad een 'talent 'is, hebt go het te ! r" 1S "i"? ^"',^"l tl P.ie"on in ! werken. Het karakter duidt op de zedelijke : eeren. Het gebied dor kunst is een onzijdfe gebied.! l^T^T^^ 1wt^w.Jlrt!!T: b?*~I»"i» VOn net individu' en het partijverschil i Ol, dat gebied v?ge men uitsluitend naar hctgo,n | heTpubliek in 'verbazing^eeft^ ffebracht " 7'? ^ T ?,°I;!p!:ODff,tn 'Kieï>to ^" to V schoon is, al treedt dat schoone ook in den dienst rje faoc kunst '^ onzntia" ()z"ï- t intel.lect- Uet karakter . staat verre boven ,Je t van een andere partjj dan de nwe, betrekking waartoe? De hoogere kunst w us - P>rt^8?.' en bliyft b« de meest uiteenloopende Zoo spreken velen in onzen tijd, inonsland. Hunne tendenz'-kunst. ArméShakespeare,arme Goethe! l ""'vflS1.*?^'?...»,.: .- -u i K.;J.. Toor en tegen, bepleiten. Gedachtig aan don regel . tn dulnt* i>ra r?ot nam' ik de uitnoodiging aan om den letterkundige te helpen oeren. . schoon is, Daar benoemt hom de Leuveasuho Hoogeachbol tot Tan ceo andere partrj dan de uwc, doctor limioi-ia causa. Zoo aprckcn velen in onzen tijd, in ons land. Hunne Er zijn in Belgiëtwee; Staatghongescholcu: Luü, euthetiok, of waardeering van. do kunst, is niet do "kun 'tw iq de meest uiteenloopende Vftnd"aar dit sceptici «n nltraraontanen beiden j kunstwerken kuunen scheppen, die het gemoed l geheel bevredigen, waaruit eenzelfde karakter Het verschil vangt eerst daar aan,; L J- afwekende levensbeschouwing in: 'h«t kunstwerk zich komt ope baren; doch ! zelfs daar, wanneer de kunst vrg blijft van een itelselma'ig streven om de een of andere richting te dienen of aan te bevelen, wekt ; zulk een verschil numandsergtrnis. DaCosta's verzen en de (.iratlitische psalmen blqven voor \ den modernen of atheïst de schoonste lyrache ! pocv.y, omdat by verschil van wirejdb«-chouwing 'de Kemoedsrichting, die züveétegenwoordigen, de eerbied voor het verhevene, bet verlangem naar het ideale, algemeen mensohelük is. Dat algemeen menschelijke, waar het der kunst h*ar ' inhoud verleeut, is een waarborg van aller goed-, keuring. De lage knust onts'aat niet daart 'waar onzijdigheid wordt waargenomen, maar ' waar de kunst, hare roeping ontrouw, boven het algemeen men^chelgke zekere leerstellingen hul digt, waardoor de hoofdzaak tot bijzaak verlaagd en het doel derkunst inde bevcrdering van het een of andere partggghof wordt gezocht. Deze tendeiiz-kunst is de l.ige kunst, omdut .bet altijl sceptisch weten" het g-voel" over* heerscht. ' Bij Cunscienca kan echter van deze lage" kunst geen sprake zijn, daar zelfs prof. Pierson yójr drie wekende strekking zyner werken niet vermocht te ontdekken. * .Vryheid is onze moeder, zalfstiU ii^heid onze zieUguliefde _iu ons niet ultraraoiitumsch Ne derland". \\ y zya het met den heer Pierson fens, ducli, al.s het onderzoek mar het vader schap niet verboden is, zouden wij willen vra gen, of het klerihalisme niet tot de familie be hoort? Immers iemand 'die zich door Leuvens; universiteit tut doktor laat benoemen, een ,ver derfelijk karakter" toe te dichten, hem op n lijn met de nihilisten te stellen, geeft iets te denken. Zelfs al kende men de Grieken en hun kunst door en door, men dient voorzichtig te zijn met: zich op hen te beroepen. Inden bloei tijd hunner kunst, toen kunst e:> leven n was_' dronk Socrates den giftbeker. Vi'ie het schoone dat in dienst van een an dere party treedt", eert, is volgens Prof. Pier son karakterloos. De zoodanige soa dat zeker zyn, wanneer hij, r m !:et scbooce ook de party eerde: m. a. w. de ^taalkundige, maatschappelijke of kerkelijke overtuigingen van den kunstenaar overnam of huldigde. Ware dit het geval, het bestaan van dien fcarakterlooze zou in onze wereld voorwaar geen buitenkansje zijn. Waar de kun>tenaars tot allerlei geloofs belijdenissen n politieke overtuigingen behooren, zou hij ter wille vachet schoone, dat men hem voorzet, een aehtenswaardig aantal 'ge loofsbelijdenissen in zich moeten opnemen. OeM karakterloDze zon zyn eigen straf zeker dra gen. Wij weten niet of er zulke karakterloozen bestaan! Maar waarop komt de aanbevolen karakter va ;theid neer;1 Op het volgende: Hoo^e kunst by tegen standers heeft men te beschouwen als de kommeutaar op een verderfelijk karakter deze ho.ige kunst H eigenlyk als Inze kunst aan te merkeu, uf: uU het mooiv". Lait ons vat het hoogste is. ons inderdaad het hoogste blijven. Hebben wij li:t o -k in gebrekkige vormen liever, dan het lagere in een' -ruooien" vorm. Al stichtte een Ultramon'aan een wonder van bouwkunst, zeg nooit dat het schoon is, en al dichtte een ninilist een tweede Ui»*: vei klaar dat het hoogstei s mooi" is. Zoodra ge iets meer zegt, steunt ge het Vatikaan, of bevor dert ge vorstenmoord. Zoo waken wjj er voor dat onze nationali teit niet ontzenuwd worde. De bedoeling is goed maar het middel ? Is het te veel gezegd, als wij beweren dat' deze gevoels-estetiefc op haar hoofd staat? IIO\\El R Al \ DAMES. NOVELLE door CATUAEINA F. VAN REES. Gij schijnt niet hongerig, Marius !?zeide tea hield. Zóó had Naacv. hem reeds veroverd mijn moeder, naast wie ik zat. j Dat komt er nn van als men zich met Ik heb goed ontbeten, mama.' ^hart en zie( aan een gesprek wijdt dos Muur ge hebt daarna circa drie uren mc-t kwaal Jacoba mij te hulp aU ik .Marius niet dejmeisjea rondgeloopen -r merkte myn vader zoo aan de praat had gehouden, zou bil meer aan dat wekt toch den eetlust. acht hebben geslagen op het letiigo bord van _ O neen, pa, Marius weet zjjn tjjd veel zün buurdame. Ik spreek het onschuldig over nuttiger te bes.eden meende Jacpba. Hij hem uit, en die er iets togen in te brengen ia hier gekomen, niet om met de meisjes rond heeft IV. .- . ' Nu, dat was te gek om van te spreken, en dat zon ik haar wel toonen. Ik volgde haar naar .beneden. De familie.zat reeds aan tafel. Tante, tnsscheh broeder en schoonzuster, Nuncy, in .afwachting van haar buurman, die ik natnurlgk z(ju moest. Zwijgend nam ik plaats. Een glimlach op 't goedig gelaat mijns vaders en een tevreden hoofdknikje mnner moeder, . , n o -. u t geheel met ,?ging myn zuster , ven, maar zij deed het niet en boog zich zelfs en om u te bewijzen hoe ik Marius zeer diep over haar bord met een verraderlijk re kleeding Sok tante overtuigden mij, dat ra\jn zorgvuk niet onopgemi'rkt was gebleven, uu* UUILB vereerde m(j met een vluchtigen blik, maar'gaf voor 't overige geen enkel blijk dat ze zich van mijn tegenwoordigheid bewust was. Bij voorkeur schoen zénu gedurig het woord tot Nancy te richten,' die daardoor natuurlijk ge dwongen werd zich meer van mjj'af ie wen den, dan zy mogelük zelve wel wenschte, al thans, ik troostte m(j mat deze veronderstelling, Ik had mg voorgenomen om dese ipnge schoone, maar hoerschznehtige dame, door , styve afgémetenheid en trotsche onverschillig heid te straffen, voor de w\janeuzige aanmer kingen, die ze 'zich aanvankelijk tegen mij ver oorloofd had. Ook Jacoba moest ik overtuigen dat 't m|j volstrekt niet te doen was om de goede gunst harer vriendin, wier aanmatigend gedrag, althans door mij, niet goedschiks zon worden verdragen. Ik trok dua mjjüwenkbrau wen hoog op «n had het zeer druk met mijn puntknevelrje. te loopen, maar alleen omdat bjj my gehoor zamen moet. AU ik schrijf, kom, dim is hUer. Als zé't maar eens wisten hoe geheel anders by is ala hij zich voordoet! G|j maakt er wat van, plaaggeest t zeide myn moeder lachend, ^ T *- * ... In voort - v onder de pantoffel ,heb, behoef, ik ham maar een wenkje te geven, dat hij van avond rustig thuis blijft om wat muziek met ons te maken en hy doet het. Vraiment? Het schoone hoofd naast my keerde zich voor 't eerst naar my toe en de heldere, levenslus tige oogen vestigden zich met eenige verwon dering op tnyn vuurrood Relaat. Ik was woe dend óp mijzelf omdat die blik m u totaal in verwarring bracht, en antwoordde v«y lomp : JacoEa' is wel zoo w^js om mij te commandeeren wat ik van plan ben te aoen. !?Ah, il est amusant, ton frère! Dat scheen wel zoo, want Nancy lachte, tot züer vochtige oo^en van had, en toen nog meer omdat ik mij, zonder haar voor te laten gaan, van zulk een groote portie haas be diende, dat er nagenoeg niets meer voor haar overbleef. : Maar, jongenlief ... mompelde myn moeder op berispenden toon. Nu zal ik my over je maa; maar niet ongerust meer maken! riep myn vader my toe. Maar zon je nn ook eens niet voor on* nichtje zorgen? Erger kon het niet komen. Een ter chtwjizing van mjjn vader, die zich gewooniyb buiMg' dunkt fprak ik met waardigheid ddt de onaeatij al uit de wereld is. Nicht Nancy is bediend. . Ik had Nancy gaarne nóg eens naar mn zien omknken, want 't was miTgelukt »an-myng laat 'weder d'en plooi te -|- - ~ f ~' ' . ?. vv>«> >wvv *.*,** T t» «atJCl IIIl kuiltje in haar zachtroode wangen. Er volgdo nu een oogenb ik van diep* stilte, alleen afge broken door bet rammelen van vorken en mes sen. Ongelukkig deelde ik niet in den algemeenen eetlust en zat ik niet weinig verlegen met mijn groote portie haas, want de keel was my als toegeschroefd. Ik kon er maar niets doorkrijwn en nam daarom gedurig de wijnflesch te hulp. Dat maakte al weder een slechten indruk op .tante Bet, en Jacoba, wie niets ont ging, liet het daarom niet aan waarschuwende weiikjes ontbreken.''t Was echter olie op het vuur. Wat ze schertsend uitsprak, kon ze wel eens gaan meenen, dat se m(j namelijk onder de pantoffel had. Pas si béte. Ik dronk stevig door. Dat maakte mjj wat opgewekter en ik wilde nn ook eens toonen dat ik schertsen kon. -1 Ik hoop, nicht Nancy, dat u niet te weinig van den haas hebt gekregen? vroeg ik, terwijl het gesprek van de anderen in vollen gang was. Ik zag weder in de bruine oogen, ze1 waren verwonderlijk aantrekkelijk. ' Ah, puisqu'il n'y en a plus.... Au contraire, il y en a encore assez ik wees op myn bord. Dat moest nu wel de grootst* domheid z(jn die ik had kunnen zeggen en ik denk ook niet, dat ze my ontsnapt zon zfn, zouder het sur[plus Van glaasjes «(ja dut ik gedronken had,j (Xanry kleurde tot over de ooren, haalde de] l schouders op tegen Jacoba en keerde mij den' , rug toe; Gelukkig was het middagmaal spoedig | l afgonopen, ik zou andera nog meer weiielach-1 , tige aardigheden hebben gezegd, want ik was < er juist toe gestemd. Tante Bet ftond het eerste | op. Ik kreeg een wenk van mijn moederom de kamerdeur voor haar te openen, maar tante | wees.mij streng terug.. i Münheer Marius zou kunnen vallen l hoorde ik haar tegen Jacoba zeggen in het wfindrinken heeft hij het ten minste verder gebracht dan in de wellevendheid. Wat Jacoba hierop antwoordde, kon ik niet verstaan, ik d6nk, dat ze mij verontschuldigde, j want.' 't was een bepaalde onwaarheid, maar toen ze met Nanry heenging, zag ik nog even haar opgeheven vuistje door de reet van de .deur. Marins . fluisterde mijn moeder my toe gij liet n dezen avond niet van de beste zijde kennen. Nu, dat was ook mqn plan niet ofdchoon ... Ik waggelde de kamer uit. Die ongelukkige academie! hoorde ik mi|jn vader zeggen. ' Alsof de academie er schuld aan had. V. Ik «liep den slaap des rechtvaardigen tqt don volgenden ochtend en zou toen -nog een gat in den dag geslapen hebben als Jacoba my niet gewekt had. i Marius deze keer «prak ze ernstig en voelde ik haar handje op ra(jn wel wat bene veld hoofd. 't is half tien. ' Ik wou zoo graag, dat ge wat mee muziek kwaamt maken, Wy zijn al een half uur bezig. Badt ge 't m y gisteren aan tafel ook zoo vriendelijk gevraagjl, Jacoba, dan zou 'k zeker vroeger gekomen zijn. Gekheid. Gg lijdt weder aan de oude kwaal, Marius. Wat ge wilt doet ge niet en w-at ge doet wilt ge niet. Alet uw verlof, ik weet zeer goed wat ik wil en wat ik doe. ? Dat ia nikt ge n wüs. Eigenlijk vindt ge Nancy zeer lief en aardig, maar ge wilt het haar niet toonen, daarom overtreft ge uzelf in grof beid.' Verwende i mgens zooals gij hande len uiet anders, 't Li recht verdrietig. Wij ' konden nu. ~oo prettig te zamien zyn. Maar altyd komt by ? u de gedachte boven, dat g* u moet Uten gelden, 't is niets dan een kin derachtige vrees om minder hoog gesteld ta worden, dan ge uzelf, toeschijnt. Marim, gij zyt machtig verwaand! Ik sprong op: Ah ge met uw wjjsheid aankomt, Jacoba, dan moet ik u zeggen dat ik er genoeg vau ' heb. \yysgeerige, dames .staan my tegen'. Dat fpy't my, Marius, gy kondt.er andeis nog veel van lèeren. 't Zou beter zyn ah ge van my le?rdet wat een jonge dame past of niet past. In dj eerste plaats kan iku verzekeren, dat wy'jong.) lieden hot daarover volkomen eens zijn. Zin eens welke meisjes ons het beste' bevallen, waar achtig niet degenen die ons predikaties houden of ouder den duim zoeken te krijgen. G j en uw jongelieden z'nt nog te Vaanwijt om daarover een gezond oordeel te hebben, Marius. Maar 't is nn niet het oogeablik om dat onderwerp verder te behandelen. Wilt gij benedsn komen, ja of neen? Ik vra:ig het u voor den laabten keer, ' Welk een toon, welk een houding! Tei- ? nauwernood hei kende ik er de schalksclia Jacoba nit. Zoo aanstekelijk werkte dut reeds het slechte voorbeeld van ons ingebeeld nichtje op haar! Ik ergerde my doo'd! Ik «al komen als het mtf goeddunkt antwoordde ik kortaf. Avéc on sans cigare, vraagt Nancy? Dat was weder de oude Jacoba. Zéstond Mn de deur en toonde mg haar voMje. Nancy kan voor myn part.... \

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl